December 23, 2025
Căng thẳng ngoại giao giữa Mỹ và Đan Mạch bất ngờ bùng lên khi Copenhagen triệu tập đại sứ Mỹ hôm 22.12 để phản đối việc Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm Thống đốc Louisiana Jeff Landry làm đặc phái viên tại Greenland – và đặc biệt là tuyên bố gây sốc rằng ông muốn “biến Greenland thành một phần của Mỹ”.
Trên Truth Social, Tổng thống Trump nhấn mạnh Greenland có “tầm quan trọng thiết yếu” đối với an ninh quốc gia Mỹ, không chỉ cho Washington mà còn cho các đồng minh và “cả thế giới”. Từ khi trở lại Nhà Trắng hồi tháng 1, ông Trump liên tục đề cập khả năng tăng cường sự hiện diện của Mỹ tại Greenland – thậm chí không loại trừ sử dụng vũ lực để bảo vệ lợi ích tại hòn đảo giàu tài nguyên chiến lược này, theo AFP.
Ngay trong ngày được bổ nhiệm, Jeff Landry đăng trên X một tuyên bố đầy khiêu khích: “Thật vinh dự khi phục vụ để biến Greenland thành một phần của Mỹ.”
Lời tuyên bố này lập tức khiến giới lãnh đạo Đan Mạch phẫn nộ. Ngoại trưởng Lars Lokke Rasmussen cho biết ông “vô cùng tức giận”, khẳng định Washington phải tôn trọng chủ quyền của Đan Mạch và Greenland. Không lâu sau, Bộ Ngoại giao Đan Mạch triệu tập đại sứ Mỹ để yêu cầu làm rõ. “Chúng tôi đã vạch ra một lằn ranh đỏ rất rõ ràng,” ông Rasmussen nói với Đài DR, cho biết cuộc họp có sự tham dự của đại diện Greenland.
Nhà lãnh đạo Greenland Jens-Frederik Nielsen cùng Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen tuyên bố chung: “Không thể sáp nhập một quốc gia khác. Chúng tôi yêu cầu tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ.”
Trong thông điệp gửi người dân Greenland, ông Nielsen nhấn mạnh việc Mỹ bổ nhiệm đặc phái viên không thay đổi hiện thực chính trị: “Chúng ta sẽ tự quyết định tương lai của mình. Greenland thuộc về người Greenland.”
Liên minh châu Âu lập tức lên tiếng ủng hộ Copenhagen. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa khẳng định chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ là nguyên tắc cốt lõi của luật pháp quốc tế, đồng thời tuyên bố EU “hoàn toàn đoàn kết với Đan Mạch và người dân Greenland”.
Greenland từ lâu là tâm điểm cạnh tranh chiến lược nhờ vị trí địa lý độc nhất: nằm trên tuyến đường ngắn nhất của quỹ đạo tên lửa giữa Nga và Mỹ, sở hữu trữ lượng đất hiếm lớn chưa khai thác và trở nên quan trọng hơn khi băng Bắc Cực tan, mở ra các tuyến hàng hải mới. Mỹ hiện duy trì căn cứ không quân Pituffik tại Greenland và đã mở lãnh sự quán trên đảo từ năm 2020.
Mặc dù Tổng thống Trump từng nhiều lần bày tỏ tham vọng “mua” Greenland – điều mà Đan Mạch từng gọi là “điên rồ” – lãnh đạo của cả Đan Mạch lẫn Greenland đều tái khẳng định rằng hòn đảo này “không phải để bán” và tương lai của nó sẽ do người Greenland quyết định.
Động thái mới của ông Trump và phát biểu của đặc phái viên Jeff Landry vì thế bị xem là bước leo thang gây tổn hại quan hệ đồng minh, đồng thời khiến châu Âu cảnh giác trước ý định mở rộng ảnh hưởng của Washington tại Bắc Cực.