Theo VOA và Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ.
Được thành lập bởi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Chương trình Welcome Corps, ra mắt vào tháng 1 năm nay, cho phép công dân hoặc thường trú nhân ở Hoa Kỳ có thể bảo trợ những người tị nạn hội đủ tiêu chuẩn sang Mỹ định cư.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken mô tả chương trình này là “sự canh tân táo bạo nhất trong lĩnh vực tái định cư người tị nạn trong bốn thập niên qua” vì nó được thiết kế để mở rộng năng lực của Chương trình Tiếp nhận Người Tị nạn Hoa Kỳ (USRAP) thông qua sự góp sức của các cá nhân trong xã hội Mỹ muốn phục vụ trong tư cách người bảo trợ tư nhân.
Khi người tị nạn từ khắp nơi trên thế giới đến Mỹ, họ đối mặt với một lối sống hoàn toàn khác. Để giúp quá trình chuyển tiếp suôn sẻ hơn, theo truyền thống, Bộ Ngoại giao làm việc với các tổ chức phi lợi nhuận chuyên về các vấn đề người tị nạn. Bây giờ, với chương trình Welcome Corps, công dân và thường trú nhân tại Mỹ có thể đứng ra thành lập các nhóm 5 người để giúp hoàn thành vai trò này.
Họ được yêu cầu quyên góp tối thiểu 2.275 đôla cho mỗi người tị nạn mà họ muốn bảo trợ. Sự hỗ trợ sẽ bao gồm mọi thứ từ chào đón những người tị nạn tại sân bay cho đến tìm cho họ nơi ở và đưa con cái của họ đến trường.
Các nhóm bảo trợ cũng sẽ được yêu cầu vượt qua kiểm tra lý lịch và lập kế hoạch hỗ trợ, theo website của Welcome Corps.
Trong sáu tháng đầu tiên của chương trình, Bộ Ngoại giao sẽ kết nối các nhà bảo trợ với những người tị nạn đã được chấp thuận, Bộ cho biết.
Một số người Việt hiện đang chuẩn bị tham gia chương trình nói với VOA họ xem đây một cơ hội quý giá để giúp đỡ những người đã rời bỏ Việt Nam vì những lý do chính trị hoặc tôn giáo và đang chật vật sinh tồn ở Thái Lan trong khi chờ đợi được tái định cư ở một nước thứ ba.
Một số hội đoàn và cá nhân gốc Việt ở một số tiểu bang có đông người Việt sinh sống trong những tháng qua đã tổ chức liên lạc và thành lập các nhóm 5 người theo quy định của chương trình như một phần trong công tác chuẩn bị trước khi chương trình chính thức đi vào hoạt động. Một số nhóm thậm chí còn tổ chức những chuyến đi sang Thái Lan, nơi mà nhiều người tị nạn Việt Nam đang cư trú, để tìm hiểu hoàn cảnh và nhu cầu của những người mà họ sẽ bảo trợ.
Người Việt tị nạn tại Thái Land. Photo Facebook Người Việt tị nạn
Bà Nguyễn Lam Châu, giám đốc điều hành Hội Cao niên Á Mỹ ở thành phố Westminster của bang California, cũng tham gia chuyến đi làm công tác từ thiện và tìm hiểu tình hình người tị nạn Việt Nam ở Thái Lan hồi tháng rồi. Bà nói ban đầu bà chỉ có ý định giúp bảo trợ một gia đình nhưng chuyến đi đã giúp bà thấy rõ hơn tình cảnh của nhiều người tị nạn, và bây giờ bà quyết định sẽ giúp 5 gia đình với tổng cộng 17 người.
Đối với bà, sự hỗ trợ này xuất phát từ sự thấu hiểu và thông cảm đã “in sâu” trong tâm hồn của bà, bà nói. Kinh nghiệm 25 năm làm việc trong lĩnh vực hỗ trợ di dân giúp bà hiểu rõ những khó khăn của họ trong việc tìm kiếm một nơi định cư mới cũng như xây dựng lại cuộc sống. Bản thân chồng bà từng là một người Việt tị nạn ở Thái Lan.
“Tôi có thuyết phục gia đình tôi rằng, ‘chính bố là người tị nạn Thái Lan thì thử hỏi trong thời gian đó chắc chắn một điều hằng đêm hằng ngày vẫn chắp tay nguyện cầu có ai đó để kéo mình ra khỏi trại tị nạn.’ Nên do đó bây giờ cả gia đình tôi rất là thấu hiểu và đồng ý tham gia chương trình này để giúp người tị nạn,” bà chia sẻ.
Chương trình bảo trợ người tị nạn này – tương tự như mô hình được sử dụng ở Canada – là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của Tổng thống Mỹ Joe Biden nhằm tạo cơ hội cho người Mỹ hỗ trợ những người nước ngoài đang tìm kiếm sự bảo vệ.
Dù việc mở rộng năng lực tiếp nhận người tị nạn của Mỹ thông qua chương trình Welcome Corps nhận được sự tán dương của nhiều người, tuy nhiên cũng có những ý kiến đề nghị rằng người tị nạn cần được kiểm tra lý lịch kỹ càng để tránh gian lận và cũng phải bảo đảm là người bảo trợ có đủ khả năng để gánh các chi phí.
Đồng bào thiểu số tôn giáo tị nạn ở Thái Lan. Ảnh RFA
Con em đồng bào thiểu số tị nạn tại Thái Lan
Người H’Mong Tị nạn vì lý do tôn giáo
Đông y sĩ Nhất Nguyên, một người tham gia nhiều hoạt động cộng đồng và từ thiện ở thành phố Houston của bang Texas, nói ông muốn tham gia hỗ trợ người tị nạn từ Thái Lan nhưng có những lo ngại về việc xác minh lý lịch của những người này. Dù vậy, ông hoan nghênh ý tưởng hợp tác với các nhà bảo trợ tư nhân để giúp đẩy nhanh việc tái định cư những người tị nạn đã chờ đợi mòn mỏi nhiều năm.
“Hầu hết những người tị nạn Thái Lan nếu họ đến đây với chương trình này, nếu những ai có điều kiện ghi danh thì nên tham gia giúp đỡ những người tị nạn này, bởi vì dù sao đi nữa họ cũng đã chịu cảnh cực khổ ở Thái Lan, cảnh vô gia cư, vô tổ quốc, không có nguồn sống nhất định, và như chúng ta đã biết họ có thể bị bắt bất cứ lúc nào,” ông Nhất Nguyên, người cũng từng là người tị nạn, nói.
Bà Kimmy Dương nhớ lại khi xưa bà đặt chân đến Mỹ trong tư cách người tị nạn chỉ với 30 đô la trong túi. Bà nói bà may mắn được tiếp tục làm việc cho hãng IBM, chủ lao động của bà khi còn ở Việt Nam, nhưng bà vẫn phải chật vật mưu sinh để xây dựng lại cuộc đời trên đất Mỹ.
Giờ đây, bà dành sự hào phóng đối với những người tị nạn mà bà đã gặp gỡ ở Thái Lan vì bà nhìn thấy một phần cuộc đời của bà nơi họ.
“Hồi đó mình cứ ngó trong cái tài khoản ngân hàng của mình không có đồng nào nên rầu lắm. Bây giờ tôi hiểu được cái lo của những người tị nạn, không có tiền là khổ lắm,” bà chia sẻ.
Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ
Tờ thông tin – Ra mắt Welcome Corps- Tài trợ tư cho người tị nạn
Bộ Ngoại giao, phối hợp với Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh, vui mừng thông báo về việc thành lập Tổ chức Chào mừng, một chương trình tài trợ tư nhân mới trao quyền cho người Mỹ hàng ngày đóng vai trò hàng đầu trong việc chào đón những người tị nạn đến qua Cơ quan Tiếp nhận Người tị nạn Hoa Kỳ Chương trình (USRAP) và hỗ trợ tái định cư và hội nhập của họ khi họ xây dựng cuộc sống mới tại Hoa Kỳ. Trong năm qua, người dân Mỹ đã mở rộng vòng tay chào đón đặc biệt tới các đồng minh Afghanistan của chúng ta, những người Ukraine phải di tản vì chiến tranh, người Venezuela và những người khác chạy trốn khỏi bạo lực và áp bức. Welcome Corps sẽ xây dựng dựa trên tinh thần hào phóng của người Mỹ bằng cách tạo ra một chương trình lâu dài cho người Mỹ trong các cộng đồng trên khắp đất nước để tài trợ riêng tư cho những người tị nạn từ khắp nơi trên thế giới. Quân đoàn Chào mừng là sự đổi mới táo bạo nhất trong tái định cư người tị nạn trong bốn thập kỷ.
Kể từ khi USRAP chính thức bắt đầu vào năm 1980, Bộ Ngoại giao đã hợp tác chủ yếu với các cơ quan tái định cư phi lợi nhuận để cung cấp hỗ trợ tái định cư ban đầu cho những người tị nạn mới đến. Welcome Corps tạo cơ hội mới cho người Mỹ hàng ngày tham gia trực tiếp vào việc tái định cư cho người tị nạn thông qua tài trợ tư nhân, độc lập và bổ sung cho các con đường tình nguyện hiện có với các cơ quan tái định cư. Bằng cách khai thác thiện chí của các cộng đồng người Mỹ, Quân đoàn Chào mừng sẽ mở rộng khả năng của đất nước chúng ta để cung cấp sự chào đón nồng nhiệt cho số lượng người tị nạn cao hơn. Sự ra mắt của Đoàn chào mừng thực hiện cam kết của Chính phủ Hoa Kỳ trong việc phát triển một chương trình tài trợ tư nhân để tái định cư người tị nạn ở Hoa Kỳ, theo chỉ đạo của Tổng thống Biden thông qua Sắc lệnh 14301 về “Các chương trình tái thiết và tăng cường tái định cư cho người tị nạn” vào tháng 2 năm 2021. Việc thành lập Quân đoàn Chào mừng cũng là một khía cạnh trong nỗ lực không ngừng của Chính phủ Hoa Kỳ nhằm củng cố, hiện đại hóa và mở rộng USRAP. Quân đoàn Chào mừng kết hợp các bài học kinh nghiệm từ các sáng kiến khẩn cấp khác được đưa ra trong năm qua, bao gồm Chương trình Vòng kết nối Nhà tài trợ dành cho người Afghanistan và các chương trình tạm tha dựa trên tài trợ do Bộ An ninh Nội địa giám sát, bao gồm cả Đoàn kết cho Ukraine.
Năm thứ nhất của Quân đoàn Chào mừng
Bộ Ngoại giao sẽ triển khai Tổ chức Chào mừng theo hai giai đoạn để xác định, đánh giá và nhân rộng các yếu tố thành công nhất của tài trợ tư nhân như một mô hình tái định cư sáng tạo do cộng đồng lãnh đạo, với mục tiêu củng cố Tổ chức Chào mừng như một tính năng lâu dài của hệ thống tái định cư người tị nạn của chúng tôi.
Trong giai đoạn đầu tiên của chương trình, các nhà tài trợ tư nhân tham gia Đoàn chào mừng sẽ được kết hợp với những người tị nạn có trường hợp đã được chấp thuận tái định cư theo USRAP. Bộ Ngoại giao sẽ bắt đầu tạo điều kiện cho các trận đấu giữa các nhà tài trợ tư nhân và những người tị nạn đến trong vòng sáu tháng đầu năm 2023.
Trong giai đoạn thứ hai của chương trình, sẽ bắt đầu vào giữa năm 2023, các nhà tài trợ tư nhân sẽ có thể xác định người tị nạn để tham khảo USRAP để tái định cư và hỗ trợ những người tị nạn mà họ đã xác định. Thông tin chi tiết về giai đoạn thứ hai của chương trình sẽ được cập nhật. Quân đoàn Chào mừng cuối cùng sẽ là một phần quan trọng trong hệ thống tái định cư người tị nạn của Hoa Kỳ, cung cấp cứu cánh cho những người dễ bị tổn thương cần tái định cư. Trong năm đầu tiên của Welcome Corps, Bộ Ngoại giao sẽ tìm cách huy động 10.000 người Mỹ tiến lên với tư cách là nhà tài trợ tư nhân và dang tay chào đón ít nhất 5.000 người tị nạn. Nếu hơn 10.000 cá nhân người Mỹ tham gia Quân đoàn Chào mừng vào năm 2023, chúng tôi sẽ tìm cách kết hợp các nhà tài trợ tư nhân bổ sung với những người tị nạn cần được chào đón nồng nhiệt.
Tổ chức tham gia
Bộ Ngoại giao đang tài trợ cho một tập đoàn gồm các tổ chức phi lợi nhuận có chuyên môn trong việc chào đón, tái định cư và hòa nhập người tị nạn vào các cộng đồng Hoa Kỳ để hỗ trợ Quân đoàn Chào mừng. Liên minh này do Trung tâm Tài trợ Cộng đồng lãnh đạo và bao gồm Dịch vụ Thế giới của Giáo hội, IRIS – Dịch vụ Người tị nạn và Người nhập cư Tích hợp, Dự án Hỗ trợ Người tị nạn Quốc tế, Ủy ban Cứu trợ Quốc tế và Welcome.US. Tập đoàn này sẽ cung cấp hướng dẫn chuyên môn và hỗ trợ cho những người Mỹ tham gia Quân đoàn Chào mừng. Tập đoàn sẽ quản lý cơ sở hạ tầng chương trình của Welcome Corps bao gồm:
- Giám sát việc kiểm tra và chứng nhận các nhà tài trợ tư nhân thông qua quy trình đăng ký;
- Cung cấp đào tạo, nguồn lực bổ sung và kết nối để trang bị cho các nhà tài trợ tư nhân kiến thức, kỹ năng và công cụ cần thiết để chào đón người tị nạn; Và
- Giám sát chương trình để đảm bảo những người tị nạn do tư nhân tài trợ nhận được sự hỗ trợ cần thiết để thành công và thu thập dữ liệu để đánh giá chương trình.
Các tổ chức và cơ sở cộng đồng cũng có thể đăng ký tham gia Welcome Corps với tư cách là Tổ chức tài trợ tư nhân (PSO) để huy động, hỗ trợ và giám sát các nhà tài trợ tư nhân. Khi Welcome Corps ra mắt, một loạt các tổ chức đang tiến tới với tư cách là PSO bao gồm Alight, Every Campus A Refuge, HIAS, Home for Refugees USA, IRIS – Integrated Refugee and Immigrant Services, the International Rescue Committee, Rainbow Railroad, và WelcomeNST. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các nhà hảo tâm tư nhân, hiệp hội sẽ cung cấp vốn cho các PSO đủ điều kiện để hỗ trợ các nỗ lực của họ. Để bổ sung cho công việc của cả PSO và tập đoàn, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh sẽ tiếp tục hỗ trợ các tiểu bang của Hoa Kỳ khi họ xây dựng cơ sở hạ tầng và năng lực tiếp cận để chào đón và hỗ trợ những người mới đến hòa nhập vào cộng đồng mới của họ.
Cách tham gia Quân đoàn chào mừng
Các nhóm gồm ít nhất năm công dân Mỹ hoặc người trưởng thành là thường trú nhân sẽ có thể nộp đơn vào Tổ chức Chào mừng để tài trợ tư nhân cho việc tái định cư người tị nạn tại Hoa Kỳ. Các nhà tài trợ tư nhân sẽ chịu trách nhiệm gây quỹ độc lập và trực tiếp cung cấp hỗ trợ thiết yếu cho người tị nạn trong 90 ngày đầu tiên tại cộng đồng mới của họ. Sự hỗ trợ này bao gồm giúp người tị nạn tìm nhà ở và việc làm, đăng ký cho trẻ em đi học và kết nối người tị nạn với các dịch vụ thiết yếu trong cộng đồng. Để biết thêm thông tin về Welcome Corps hoặc để trở thành nhà tài trợ tư nhân, hãy truy cập trang web Welcome Corps .