Mount Rushmore, ngọn núi mang chiều dài lịch sử Hoa Kỳ
Trần Nguyên Thắng
Con đường dẫn vào Mount Rushmore National Memorial.
KEYSTONE, South Dakota (NV). Mount Rushmore là tên của một dãy núi nằm trong khu vực Black Hills bang South Dakota. Kể từ năm 1941 Mount Rushmore National Memorial với những bức tượng tạc khắc trên núi “diễn tả chiều dài 130 năm lập quốc của Hoa Kỳ” được du khách thập phương đến viếng và chiêm ngưởng
Dakota là vùng đất được sáp nhập vào Hoa Kỳ ngày 2 tháng Mười Một năm 1889, và trở thành 2 bang 39 và 40 của Hoa Kỳ, North Dakota và South Dakota. Nhà tạc khắc núi Gutzon Borglum đã chọn vùng núi Mount Rushmore để tạc khắc hình ảnh bốn vị tổng thống trong số 30 vị đã từng lãnh đạo Hoa Kỳ từ năm 1789 đến khoảng năm 1925, sinh thời của ông. Tuy chỉ là hình ảnh bốn vị tổng thống nhưng làm sao để “các hình ảnh đó” có thể nói lên sự nối tiếp vươn lên trong lịch sử của một đất nước còn non trẻ như Hoa Kỳ vào thời đó. Cuối cùng ông đã chọn các tổng thống George Washington, Thomas Jefferson, Abraham Lincoln, và Theodore Roosevelt đại diện cho sự liên tục trong dòng sử Hoa Kỳ.
Trở lại chuyện lịch sử, Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ được Quốc hội thông qua ngày 4 tháng 7 năm 1776, nhưng chiến tranh với đế quốc Anh vẫn tiếp diễn mãi đến năm 1789 và ngày 30 tháng Tư cùng năm tướng George Washington mới chính thức được bầu làm tổng thống thứ nhất của Hoa Kỳ. Ông được xem như người khai sinh đất nước Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ vào cuối thế kỷ 18, được người dân Hoa Kỳ xem như “Cha già của xứ Hoa Kỳ.”
Người dân Hoa Kỳ khi nói đến bản Tuyên Ngôn Độc Lập thì phải nói đến Thomas Jefferson. Ông trở thành vị tổng thống thứ ba Hoa Kỳ từ 1801 đến 1809. Ông chính là người được đề cử viết ra bản dự thảo Tuyên Ngôn Độc Lập vào năm 1776 và bản dự thảo với chỉnh sửa đã trở thành bản tuyên ngôn chánh thức trong dòng lịch sử lập quốc Hoa Kỳ cho đến ngày nay.
Mount Rushmore trước năm 1925 và sau năm 1941.
Abraham Lincoln là Tổng thống thứ 16 của Hoa Kỳ. Ông trở thành tổng thống năm 1861. Nhờ tài lãnh đạo, ông đã thành công trong việc giữ lại sự thống nhất liên bang Hoa Kỳ trong cuộc nội chiến Nam Bắc. Ông cũng ra tuyên ngôn giải phóng nô lệ và chấm dứt chế độ nô lệ. Bài diễn văn Gettysburg của ông trở thành một bài diễn từ nổi tiếng nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, súc tích diễn tả “tinh thần Hoa Kỳ” dựa trên các nguyên tắc bình đẳng – tự do – dân chủ của bản Tuyên Ngôn Độc Lập. Ông bị ám sát ngày 14 và mất ngày 15 tháng Tư, 1865. Tổng Thống Abraham Lincohn được người dân Hoa Kỳ chọn là một trong ba vị tổng thống vĩ đại nhất.
Ông Theodore Roosevelt là vị tổng thống thứ 26 Hoa Kỳ từ năm 1901 đến 1909. Dưới sự lãnh đạo của ông, Hoa Kỳ đã dần vươn mình ra với thế giới bên ngoài như phô trương sức mạnh của Hải Quân Hoa Kỳ trên các đại dương. Ông cũng là người đứng ra hòa giải cuộc hải chiến Nga-Nhật (Nga thua trận năm 1905). Nhờ đó ông được trao giải Nobel Hòa Bình năm 1906.
Tượng các vị tổng thống George Washington – Thomas Jefferson – Theodore Roosevelt – Abraham Lincoln được chọn tạc khắc trên đỉnh Rushmore vì công lao của họ quá to lớn với đất nước Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ. Nếu đỉnh Rushmore còn dư chỗ để dành cho tượng một vị tổng thống khác, không biết từ tổng thống thứ 26 đến tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ, ai sẽ là người xứng đáng được khắc tượng ở trên núi!
Chiều dài lịch sử 130 năm của Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ trên đỉnh Mount Rushmore.
Khác với các đất nước trên thế giới, Hoa Kỳ liên liên tực lãnh đạo với một “tinh thần dân chủ,” bởi các vị do dân bầu, nhiệm kỳ được qui định rỏ. Tu Chính Án có thể được thêm để làm phong phú thêm bản Hiến Pháp, để thích ứng với ý tưởng “bảo vệ quyền lợi và hạnh phúc của người dân.” Ở Hoa Kỳ không ai có thể sửa đổi hiến pháp như Tổng Thống Vladimir Putin sửa đổi hiến pháp ở Nga, hay Chủ tịch Tập Cận Bình lên ngôi ở Trung Quốc để họ trở thành hoàng đế chí tôn.
United States of America là nơi của di dân đến. Họ cần một khế ước để chung sống với nhau. Cũng vì thế Mount Rushmore còn được Hoa Kỳ xem như “linh hồn của nền dân chủ” (Shrine of Democracy) qua các biểu tượng các vị tổng thống tạc khắc trên núi.
Những ai bán linh hồn cho quỷ dữ, phá hủy các biểu tượng thì chính họ đã và đang phá hủy “linh hồn của tổ tiên” họ!
Trần Nguyên Thắng