Nhân ngày lễ giỗ của Đấng Đáng Kính – ĐHY. Fx. Nguyễn Văn Thuận (16/09/2002-16/09/2025), xin gửi đến bạn đọc một bài viết để tưởng nhớ vị chứng nhân của Hy vọng. Xin ngài cầu nguyện cho Giáo Hội Việt Nam và mỗi người chúng ta.
HÃY ĐỂ CHO ĐỜI SỐNG ANH HÙNG CỦA ĐỨC HỒNG Y VIỆT NAM TRUYỀN CẢM HỨNG CHO BẠN
Tác giả: Philip Kosloski
Hồng y đáng kính Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận là ngọn hải đăng hy vọng trong suốt 13 năm tù ngục.
Ngày 4/5/2017, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã ban hành sắc lệnh tuyên bố Hồng y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận là “Đấng đáng kính” (Venerable), một bước quan trọng trên hành trình tiến tới phong thánh. Ngày 16/9 đánh dấu ngày giỗ của ngài. Hiện nay, phần mộ của ngài được đặt tại nhà thờ Santa Maria della Scala, Rôma, Ý.
________________________________________
Đức Hồng y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận là ai?
Ngài sinh ngày 17/4/1928 tại Huế, Việt Nam, sớm theo đuổi ơn gọi linh mục và được thụ phong linh mục năm 1953 khi mới 25 tuổi. Trong nhiều năm, ngài là giảng viên và giám đốc Đại chủng viện Nha Trang trước khi được bổ nhiệm làm Giám mục Nha Trang năm 1967.
Một biến cố định mệnh xảy đến vào ngày 24/4/1975, khi ngài được bổ nhiệm làm Tổng giám mục phó Sài Gòn. Chỉ sáu ngày sau, Việt Nam rơi vào tay cộng sản, và Đức cha Thuận bị bắt với tội danh “kẻ thù của nhà nước.” Ngài bị đưa vào trại giam biệt lập suốt 13 năm, trong đó 9 năm bị giam cầm hoàn toàn đơn độc.
________________________________________
Đức tin sáng ngời trong ngục tối
Chính trong thời gian tù đày, đức tin mạnh mẽ của ngài đã tỏa sáng. Ngài bí mật gửi ra ngoài những mẩu giấy viết tay nhắn nhủ giáo dân; sau này, các suy niệm thiêng liêng ấy được tập hợp thành cuốn “Đường Hy Vọng.”
Đài Vatican kể lại:
“Đức cha đã làm ra một cuốn Kinh Thánh tí hon từ những mảnh giấy vụn. Các cai ngục cảm thông đã lén đưa cho ngài một mảnh gỗ và sợi dây điện bằng kim loại, từ đó ngài chế tác thành một thánh giá giám mục và dây đeo, mà ngài giữ đến tận cuối đời.”
Trong tù, ngài thường xin bạn bè gửi cho mình cái mà ngài gọi là “thuốc chữa bệnh.” Ai nấy đều hiểu, và họ gửi cho ngài những chai thuốc ho nhỏ đựng rượu lễ, cùng những mẩu bánh thánh. Với mảnh gỗ được lén chuyển vào, ngài làm một cây thánh giá nhỏ để dâng Thánh lễ.
Ngài giữ tất cả trong một chiếc hộp giấy bìa cứng. Chính chiếc hộp ấy trở thành bàn thờ riêng của ngài. Mỗi ngày, vào 3 giờ chiều – giờ Chúa chịu chết – ngài cử hành Thánh lễ bằng cách nhỏ vài giọt rượu lễ hòa với nước trong lòng bàn tay.
________________________________________
Sau khi được trả tự do
Đức cha Thuận được trả tự do vào 21/11/1988, và khi được phép sang Rôma, ngài bị cấm vĩnh viễn không được trở về Việt Nam. Vì thế, ngài sống phần đời còn lại tại Rôma, và qua đời ngày 16/9/2002.
Án phong thánh cho ngài được mở ngày 22/10/2010, và tiếp tục tiến triển với việc Tòa Thánh tuyên bố các nhân đức anh hùng của ngài.
________________________________________
Lời Đức Giáo hoàng Phanxicô về Đức hồng y Thuận
Trong sắc lệnh, Đức Thánh Cha Phanxicô viết:
“Chứng tá đức tin, đức cậy và đức mến của Tôi tớ Chúa, được trao ban cách quảng đại từng ngày với lòng khiêm nhường và kín đáo, là một lời mời gọi liên lỉ hướng tới sự thánh thiện tập thể. Chứng tá ấy đạt tới đỉnh cao nơi lòng trung tín với Thiên Chúa và trong sự nâng đỡ lẫn nhau để bước đi trên con đường thánh thiện.”
3 bài học thiêng liêng từ đời sống Đức Hồng y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận
________________________________________
- Đức tin vững vàng giữa bóng tối
Trong 13 năm tù, 9 năm bị biệt giam, ngài không đánh mất niềm tin mà còn biến hoàn cảnh thành nơi gặp gỡ Thiên Chúa. Chiếc hộp giấy trở thành bàn thờ, vài giọt rượu và mẩu bánh nhỏ cử hành hy tế Thánh lễ.
Bài học: Trong thử thách, chúng ta cũng có thể tìm thấy Thiên Chúa nếu biết giữ niềm tin và cậy dựa vào Người.
“Đức tin là bảo đảm cho những điều ta hy vọng, là bằng chứng cho những điều ta không thấy.” (Dt 11,1)
________________________________________
- Hy vọng rực sáng trong ngục tù
Ngài viết “Đường Hy Vọng” ngay trong ngục tù, để gieo vào lòng tín hữu ánh sáng hy vọng giữa đêm tối. Thay vì than trách, ngài gieo lời khích lệ.
Bài học: Hy vọng Kitô giáo không dựa vào hoàn cảnh, nhưng đặt nền tảng nơi Đức Kitô Phục Sinh.
“Chúng ta được cứu độ nhờ niềm hy vọng.” (Rm 8,24)
________________________________________
- Tình yêu biến đau khổ thành hy lễ
Ngài đã làm tất cả với tình yêu: chế tác thánh giá từ dây điện và mẫu gỗ vụn, dâng lễ bằng vài giọt rượu trong lòng bàn tay… Ngài dạy rằng: “Chỉ có tình yêu mới tồn tại mãi.”
Bài học: Khi tình yêu hiện diện, không hoàn cảnh nào có thể cướp mất sự tự do và niềm vui nội tâm.
“Đức mến thì nhẫn nhục, hiền hậu… Đức mến không bao giờ mất đi.” (1 Cr 13,4.
________________________________________
Tóm lại, Đức Hồng y Thuận để lại cho chúng ta con đường đức tin vững chắc, hy vọng bền bỉ và tình yêu quảng đại – ba nhân đức nền tảng mà mỗi Kitô hữu đều được mời gọi thực hành.
(Lm. Jos. Lương Tùng, CSsR. chuyển dịch và tổng hợp, từ trang Aleteia.org)
