Trong cuộc sống, thật dễ để ta nhìn thấy lỗi lầm của người khác. Một câu nói vụng về, một việc làm chưa trọn vẹn, một quyết định sai lầm – tất cả đều khiến ta muốn thốt lên: “Anh sai rồi”, “Em không biết làm gì cả”. Nhưng bạn có nhận ra không, càng chỉ trích, ta càng đẩy người kia rời xa mình.
Người bị chỉ trích hiếm khi thay đổi. Họ chỉ dựng lên bức tường phòng thủ, tìm cách biện minh, hoặc thu mình lại trong im lặng tổn thương. Còn ta, ngỡ rằng đã “nói thẳng để họ tốt hơn”, nhưng thực ra chỉ gieo thêm một khoảng cách lạnh lùng.
Chỉ trích không phải là chiếc gương soi sáng, mà là mảnh thủy tinh làm rách da thịt. Nó có thể làm người ta nhớ lâu, nhưng nhớ bằng nỗi đau chứ không phải bằng lòng biết ơn.
Ngược lại, một chút cảm thông có thể làm mềm trái tim. Khi ta chịu khó đặt mình vào vị trí của họ, ta mới thấy: ai cũng có lý do để hành xử như vậy. Người vội vã có thể vì áp lực, người nóng nảy có thể vì bất an, người vụng về có thể vì chưa từng được chỉ dẫn. Và ta sẽ bớt đi một câu trách móc, thay bằng một lời động viên:
– “Tôi nghĩ có cách này tốt hơn, bạn thử xem nhé.”
Một lời khen đúng lúc, một câu khích lệ chân thành có sức mạnh hơn mười lời phê bình. Nó làm người ta tự tin hơn để bước tiếp, và cũng khiến họ mở lòng hơn với ta.
Thay vì chỉ trích, hãy tìm điều tốt để khen ngợi. Thay vì oán trách, hãy chọn cảm thông. Thay vì than phiền, hãy bắt đầu bằng một nụ cười.
Ứng xử, rốt cuộc, không phải là tranh thắng – thua. Mà là cùng nhau giữ được tình cảm. Người khôn ngoan không phải là người luôn đúng, mà là người biết cách làm cho người khác cảm thấy mình quan trọng.
Hãy thử một ngày không chỉ trích, không oán trách, không than phiền. Bạn sẽ thấy, gương mặt người đối diện sáng hơn, và chính trái tim mình cũng nhẹ nhõm hơn.
