NGƯỜI MỸ RA ĐI…

Tu Le

Người ta thường nghĩ những người rời bỏ quê hương là vì nghèo. Vì khốn khó. Vì không còn chọn lựa. Nhưng hôm nay, cả những người Mỹ – sống trong đất nước giàu nhất hành tinh – cũng đang rời đi.

Không phải để làm giàu. Mà để sống nhẹ hơn.

Tôi đọc trên New York Post rằng Bồ Đào Nha là điểm đến số một của người Mỹ muốn bỏ nước ra đi. Một đất nước hiền lành, nhiều nắng, ít lo âu. Không quá ồn ào, không phải siêu cường. Nhưng là nơi khiến người ta được thở một cách yên lành. Và tôi chợt nghĩ: phải chăng người Mỹ đã đi qua hết những giấc mơ lớn, để rồi quay về với điều giản dị nhất – một cuộc sống không bị bào mòn?

Còn người Việt – cũng ra đi, nhưng không phải vì no quá. Mà vì thiếu quá lâu.

Hơn nửa thế kỷ nay, người Việt đi xa, mỗi người một kiểu. Người vượt biên trên thuyền nan, người sang lao động chui ở Đài Loan, người chạy xe ôm ở Ba Lan, người rửa chén ở Nhật, người sống trong chung cư gỗ ở Mỹ chỉ để dành tiền gửi về quê. Có người chọn cái chết trên đường vượt biên để đổi lấy cơ hội sống cho con.

Khác với người Mỹ rời đi vì không muốn sống như hiện tại, người Việt bỏ đi vì không thể sống nổi nếu cứ tiếp tục như cũ.

Thế nhưng, có điều kỳ lạ. Người Mỹ ra đi mà không ngoái đầu lại. Còn người Việt thì đi đâu cũng mang theo một khúc ruột quê hương. Họ gửi tiền về, gửi thương về, gửi cả một phần tuổi trẻ. Họ lên đường không phải để quên, mà để đổi lấy điều tử tế cho những người ở lại.

Có người từng nói với tôi, giọng buồn rười rượi: “Mỹ giàu thật, nhưng lạnh lắm em ơi. Không phải lạnh vì tuyết. Mà lạnh vì không có ai nhìn mình như một con người.”

Tôi hiểu.

Ra đi – với nhiều người – không phải là để làm vua xứ lạ. Mà để giữ lại nhân phẩm nơi xứ người. Một số người Mỹ giờ cũng đang thấy điều ấy. Khi họ từ bỏ hộ chiếu quyền lực nhất thế giới, để tìm một ngôi làng nhỏ bên bờ biển Lisbon, nơi họ không cần khóa cửa khi đi ngủ, không sợ tiếng súng mỗi sáng thức dậy.

Người Mỹ ra đi để sống. Người Việt ra đi để sống còn.

Hai ngả đường, một khát vọng: tìm một nơi mà con người được sống như con người.

Có lẽ, một ngày nào đó – khi những đứa trẻ Việt không cần ra nước ngoài mới được học đúng chương trình, khi cha mẹ không cần bỏ xứ để có tiền chữa bệnh, khi một người tài không cần nhịn nhục mới được làm việc… thì người Việt sẽ không cần đi nữa.

Và cũng có thể, khi nước Mỹ chữa lành những vết thương chia rẽ, những cơn hoảng loạn vì chính trị, khi người Mỹ không cần mang súng mới thấy an toàn, không cần uống thuốc mới ngủ được – thì họ cũng sẽ không cần tìm tới Bồ Đào Nha làm nơi trú ẩn tuổi già.

Vì quê hương lý tưởng, rốt cuộc, không nằm trên bản đồ. Mà nằm trong cách con người đối xử với nhau.

⸻

CÁC ĐƯỜNG DẪN NGUỒN THAM KHẢO: