Trên đời này, có những điều càng dễ có, ta càng dễ quên. Như ánh sáng buổi sáng, như không khí trong lành, như một ngụm nước mát giữa ngày hè. Và như chính tự do.
Tự do là một điều đẹp, nhưng không hề rẻ. Người ta thường nói đến nó bằng những từ lớn lao: “quyền sống”, “nhân phẩm”, “dân chủ”, “hiến chương”… Nhưng tự do, trước hết, là một mảnh đất. Một nơi để đứng mà không sợ bị xua đuổi. Một nơi để nói mà không sợ bị bắt bớ. Một nơi để nghĩ điều mình nghĩ, tin điều mình tin, và sống cuộc đời mà mình chọn.
Nước Mỹ – với tất cả phức tạp và mâu thuẫn của nó – vẫn là một mảnh đất như vậy. Một miền đất mà hàng triệu con người đã và đang tìm đến, không phải vì nó hoàn hảo, mà vì nó cho cơ hội để làm lại từ đầu. Dẫu là hợp pháp hay bất hợp pháp, người ta đến đây mang theo một ước vọng rất người: được sống.
Nhưng bất kỳ ai đã từng cày xới đất đai, làm nên một căn nhà, cũng hiểu rằng: không có “miếng đất tốt” nào là vô tình có được. Nó phải được giữ gìn. Phải có người đứng lên khi nó bị xâm lăng. Phải có người dám cãi lại những gì bất công. Phải có người chấp nhận rời quê, ra chiến trận, không chắc mình có ngày về.
Đó là những người lính Mỹ – không phải với hình ảnh oai hùng trong phim ảnh, mà là những con người rất thực: có vợ, có con, có mẹ già. Họ không hoàn hảo. Họ cũng không luôn đúng. Nhưng trong thời khắc quyết định, họ đã chọn bảo vệ điều mà nước Mỹ hằng tôn thờ: tự do.
Không ai bắt buộc ai phải cúi đầu. Nhưng cúi đầu trước sự hy sinh là một cách sống đẹp. Là dấu hiệu của lòng biết ơn. Là thứ nhắc ta rằng, mỗi lần bước chân trên đất Mỹ, là một lần ta nên tự hỏi: mình đã làm gì để xứng đáng với cơ hội này?
Người biết ơn không phải người yếu đuối. Trái lại, biết ơn là một sức mạnh. Nó làm lòng mình mềm lại trước khổ đau của người khác. Nó khiến ta dừng lại một chút trước khi phán xét, la ó, đòi hỏi. Nó dạy ta sống như người trưởng thành: không coi cái mình đang có là điều dĩ nhiên.
⸻
Tôi tin rằng, nếu mỗi người nhập cư – bất kể từ đâu đến – giữ trong tim một chút biết ơn, họ sẽ yêu nước Mỹ hơn. Không bằng lời nói, mà bằng việc làm: làm việc chăm chỉ hơn, tử tế hơn, không làm hoen ố danh nghĩa tự do. Và nếu người bản xứ, trong lòng cũng giữ được chút bao dung, họ sẽ hiểu rằng: không ai bỏ xứ ra đi vì họ thích phiêu lưu. Họ đi vì không còn lựa chọn.
Giữa một thế giới ngày càng xáo động, nơi người ta dễ chia phe, dễ lên án, dễ quên cội rễ – thì lòng biết ơn chính là sợi dây cuối cùng giữ ta lại với nhau.
_______
By: Khoai G7