October 29, 2024
Ngày 30/10, Tòa án Cộng Sản Việt Nam sẽ tiến hành xét xử kín blogger Đường Văn Thái (còn được biết đến là Thái Văn Đường), người nổi tiếng với các bài viết phơi bày tình trạng tham nhũng và đấu đá quyền lực trong nội bộ lãnh đạo Việt Nam. Ông Thái, 44 tuổi, trước đây đã xin tị nạn tại Thái Lan vào năm 2019 và được Cao ủy Liên Hợp Quốc về Người tị nạn (UNHCR) công nhận quyền tị nạn. Sau khi được phỏng vấn cho chương trình định cư tại một quốc gia thứ ba vào giữa tháng 4/2023, ông mất tích gần Bangkok. Vài ngày sau, báo chí Việt Nam thông tin rằng ông Thái đã bị công an bắt giữ khi “đang tìm cách nhập cảnh trái phép” từ Lào vào Hà Tĩnh.
Tuy nhiên, công an Việt Nam sau đó thông báo rằng ông Đường Văn Thái đang bị điều tra theo cáo buộc “tuyên truyền chống Nhà nước”. Viện Kiểm sát Nhân dân thành phố Hà Nội đã truy tố ông theo Khoản 2 của Điều 117 Bộ luật Hình sự về tội “làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”. Với cáo buộc phạm tội “đặc biệt nghiêm trọng”, ông Thái đối diện với án tù từ 10 đến 20 năm.
Một nguồn tin giấu tên cho biết, phiên tòa sẽ xử kín do liên quan đến những quan chức nhà nước được cho là đã cung cấp thông tin cho ông Thái. Theo quy định tại Điều 25 của Bộ luật Tố tụng Hình sự, các phiên tòa có thể xử kín trong trường hợp cần bảo vệ bí mật nhà nước, nhưng bản án phải được công khai. Phóng viên đã cố gắng liên lạc với Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội để tìm hiểu thêm, nhưng không thể kết nối.
Gia đình ông Thái đã thuê hai luật sư, Lê Đình Việt và Lê Văn Luân, để hỗ trợ pháp lý cho ông trong phiên tòa sơ thẩm. Tuy nhiên, do phiên xử kín, gia đình không được phép tham dự.
Nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế, bao gồm Human Rights Watch (HRW), Phóng viên Không Biên giới (RSF), và Ủy ban Bảo vệ Ký giả (CPJ), cho rằng ông Đường Văn Thái có thể đã bị bắt cóc bởi lực lượng an ninh Việt Nam và bí mật đưa về nước, tương tự như vụ bắt cóc blogger Trương Duy Nhất tại Bangkok năm 2019 và cựu quan chức dầu khí Trịnh Xuân Thanh ở Berlin năm 2017. Các tổ chức này lên án mạnh mẽ việc bắt giữ ông Thái và kêu gọi bảo đảm quyền tự do ngôn luận và an toàn cho những nhà hoạt động báo chí.
Phiên tòa diễn ra trong bối cảnh các nhà quan sát quốc tế tiếp tục theo dõi sát sao các động thái của chính quyền Việt Nam đối với những người chỉ trích hoặc phanh phui các vấn đề nội bộ.