Trân Văn
14-5-2022
Cuối cùng, ông Trương Quốc Cường – Thứ trưởng Bộ Y tế bị khởi tố vì “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” hồi đầu tháng 11 năm ngoái (1) mới hầu tòa (2).
Việc truy cứu trách nhiệm hình sự của ông Cường cùng với một số viên chức của Cục Quản lý Dược thuộc Bộ Y tế trong vụ Công ty VN Pharma “buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh” cho thấy, “phòng – chống tham nhũng tiêu cực” để… “chỉnh đốn đảng” chẳng khác gì đảng tiếp tục… điều chỉnh đồng hồ sắp hết pin.
***
Scandal VN Pharma được phép nhập thuốc trị ung thư giả vào Việt Nam bùng lên hồi giữa thập niên 2010. Vài năm sau những cá nhân là chủ hoặc nhân viên hữu trách của VN Pharma mới bị khởi tố vì… “buôn lậu” và “làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức”. Tháng 8/2017, Tòa án TP.HCM đưa vụ án này ra xét xử sơ thẩm lần thứ nhất.
Đến tháng 9/2017, Viện Kiểm sát Cấp cao tại TP.HCM đề nghị xem xét lại toàn bộ vụ án: VN Pharma không “buôn lậu” mà “buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh”. Phía kiểm sát cũng cho rằng cần làm rõ trách nhiệm của Cục Quản lý Dược và khoản hoa hồng mà VN Pharma đã chi.
Tháng 10/2017, Tòa án Cấp cao tại TP.HCM đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm lần thứ nhất và tuyên bố hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra lại.
Tháng 7/2019, các bị cáo trong vụ VN Pharma bị truy tố vì “buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh”.
Tháng 9/2019, Thanh tra Chính phủ Việt Nam chuyển kết luận thanh tra về trách nhiệm của Cục Quản lý Dược trong scandal Pharma cho Ủy ban Kiểm tra (UBKT) của BCH TƯ đảng để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với những đảng viên thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý (3).
Cũng trong tháng 9/2019, Tòa án TP.HCM đưa các bị cáo trong vụ VN Pharma “buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh” ra xét xử sơ thẩm lần thứ hai.
Tháng 5/2020, Tòa án Cấp cao tại TP.HCM đưa vụ án VN Pharma ra xét “buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh” ra xét xử phúc thẩm lần thứ hai và tuyên bố giũ nguyên hình phạt mà tòa án cấp sơ thẩm đã tuyên. Hai người bị cáo buộc là chính phạm, một bị phạt 20 năm tù, một bị phạt 17 năm tù, mười người còn lại bị phạt từ 12 năm tù đến ba năm tù.
Hai lần điều tra (lần đầu về “buôn lậu”, lần sau về “buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh”) và ba lần xét xử (sơ thẩm lần thứ nhất, phúc thẩm lần thứ nhất, sơ thẩm lẩn thứ hai) chỉ có các cá nhân là chủ hoặc làm việc cho các công ty tư nhân, bất kể nhiều người thuộc nhiều giới, kể cả các ngành hữu trách (Kiểm sát, Thanh tra,…) cho rằng không thể bỏ qua trách nhiệm của những viên chức ở Cục Quản lý Dược. Một tháng sau khi Hội đồng xét xử sơ thẩm lần thứ nhất công bố bản án, công an Việt Nam mới khởi tố vụ án “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra ở Cục Quản lý Dược và gọi đó là… “giai đoạn hai”.
Tuy nhiên chỉ có một cựu Cục phó, một cựu Trưởng phòng, một Phó phòng của Cục Quản lý Dược bị truy cứu trách nhiệm hình sự…
Thế còn lãnh đạo cao nhất – ông Trương Quốc Cường thì sao? Ông Cường không chỉ vô sự mà còn thăng tiến vững vàng hơn. Từ vị trí Cục trưởng Cục Quản lý Dược, ông Cường được chọn làm Thứ trưởng Y tế hồi tháng 11/2016 lúc ông Nguyễn Xuân Phúc làm Thủ tướng. Bất kể dư luận về vai trò của ông Cường trong vụ VN Pharma “buôn lậu” rồi “buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh” thế nào, ông Cường vẫn ngồi rất vững vàng ở vị trí Thứ trưởng Y tế. Thậm chí khi vị trí Thủ tướng thay đổi, ông Phạm Minh Chính thay ông Phúc làm Thủ tướng (tháng 4/2021) thì ông Cường vẫn yên vị dù công an đã xác định Cục Quản lý Dược thời ông Cường lãnh đạo có vấn đề nghiêm trọng phải điều tra…
***
Không rõ vì sao Thanh tra Chính phủ đã chuyển Kết luận thanh tra về trách nhiệm của Cục Quản lý Dược cho UBKT của BCH TƯ đảng từ 9/2019 nhưng nơi này để đó và không nói gì? Sau khi ông Cường bị khởi tố (11/2021), Bộ Chính trị và Ban Bí thư mới ngồi xuống để tính sổ với ông Cường (khai trừ khỏi đảng). Tháng sau (12/2021) ông Cường mới bị tống giam và thêm hai tháng nữa, ông Cường mới bị cách chức Thứ trưởng Y tế! So cả quy định của đảng lẫn luật pháp hiện hành, rõ ràng “phòng – chống tham nhũng, tiêu cực” giống như ngẫu hứng và tùy tình thế chứ không theo tiêu chí nào cả! “Chỉnh đốn đảng” mà như thế thì có khác gì… chọn “chơi” đồng hồ sắp hết pin?
Chú thích
(1) https://baochinhphu.vn/khoi-to-bi-can-doi-voi-thu-truong-bo-y-te-truong-quoc-cuong-102303342.htm