Sau khi mở công ty, tôi rất hiếm khi về thăm mẹ. Khi nhớ ra, thì tôi gọi điện và nói với mẹ vài lời. Hầu như không có thời gian, tôi rất bận rộn. Đôi khi, ngay cả trước khi lời nói của mẹ kết thúc, tôi cũng cúp ngang điện thoại vì cần giải quyết công việc.
Tôi không hề biết rằng người mẹ phía bên kia của điện thoại, tay vẫn giữ chặt đường dây, rồi lắc đầu với một nụ cười và thở dài….!
Mùa hè năm đó, tôi mua vé máy bay, trở về thăm mẹ. Ở nhà tôi không có việc gì để làm, chủ yếu là cùng mẹ xem ti vi và trò chuyện.
Ngày hôm sau, mẹ tôi nói, hãy đi mua trứng gà cùng bà.
Tôi cười khi nghe thấy lời đề nghị của mẹ. Trong công ty, tôi là một ông chủ lớn có thư ký riêng, lái xe riêng. Nhưng tôi vẫn gật đầu đi cùng mẹ.
Mẹ nói : gần nhà có siêu thị nhưng mẹ không đi, chúng ta sẽ đi siêu thị ở vùng bên kia.
Tôi rất thắc mắc, bèn hỏi mẹ: “Tại sao chúng ta lại phải đi siêu thị xa như vậy trong khi nhà chúng ta gần siêu thị vậy mẹ?”
Mẹ tôi chớp mắt, tự hào, và nói rằng những quả trứng trong siêu thị đó rất rẻ, mua ba quả thì tặng một quả. Tôi không nói nên lời….!
Đi đến lề đường, tôi định vẫy gọi xe. Mẹ tôi nói, đi xe buýt số 12. Tôi hỏi bằng giọng hơi cáu, tại sao lại đi xe buýt số12…?
Mẹ nói rằng xe buýt số 12 là một chiếc xe đặc biệt dành cho siêu thị. Nó miễn phí, còn nếu đi xe khác thì phải mất tiền. Tôi lại mỉm cười và nói đồng ý….!
Lên xe buýt số 12. Hầu như tất cả các bác già trong xe đều rất quen thuộc với mẹ của tôi. Nghe nói tôi đi mua trứng với mẹ. Tất cả họ đều nhìn tôi bằng ánh mắt ấm áp, như thể tôi là con trai của mọi người vậy. Trái tim tôi cũng ấm áp theo…!
Mua được một chục trứng. Mẹ lại đưa tôi vào ngồi chờ ghế xe buýt số 12. Chúng tôi phải đợi ở đây 1 tiếng đồng hồ mới có xe 12. Tôi bắt đầu mất kiên nhẫn, ngọn lửa tức giận trong lòng bắt đầu nhen nhóm, nhưng tôi vẫn cố chịu đựng. Trong một giờ, mẹ nói chuyện về những câu chuyện thời đi học của tôi, những câu chuyện mà có lẽ bà không nói ra tôi cũng không còn nhớ nữa. Vậy nên 1 giờ đó trôi qua nhanh chóng. Cuối cùng đã lên xe buýt số 12.
Khi ra khỏi xe, tôi xách túi trứng và thở dài. Mẹ tôi thì trông có vẻ vô cùng hạnh phúc, bà đếm ngón tay của mình và bắt đầu tính toán, tiết kiệm vài nghìn cho trứng, vài nghìn cho giá vé cả đi cả về của hai mẹ con.
Vậy là tôi cũng nhanh chóng tính toán trong đầu rằng tôi phải mất 4 tiếng đồng hồ để đi mua trứng cùng mẹ. Trong khi, ở công ty tôi có thể tạo ra giá trị hàng chục triệu đồng. Tôi thở dài, ngao ngán trong lòng.
Khi gần về đến nhà, tôi thấy mẹ dừng lại ở một quầy bán trái cây và bà mua một quả dưa hấu lớn.
Trở về nhà, dưa hấu được cắt mở, để lộ những mảnh dưa đỏ tươi. Tôi khát nước từ lâu, lấy một miếng và không thể chờ đợi tôi ăn nó. Dưa hấu rất ngọt, tôi ăn nó một cách nhanh chóng, chỉ một lát đã hết hơn nửa quả. Tôi ăn như kẻ háu đói….!
Một thời gian dài kể từ khi tôi xa nhà tôi chưa ăn dưa hấu nhanh như thế này. Ngay khi tôi ngước lên, mẹ tôi đang nhìn tôi, đôi mắt bà hơi ướt, nhưng khuôn mặt bà vô cùng hài lòng và trìu mến nhìn tôi.
Khi tôi còn nhỏ, gia đình tôi rất nghèo, và tôi rất tham ăn. Tôi thường bí mật nhặt vỏ dưa hấu còn thịt đỏ do người khác để lại vào buổi tối, lấy nó ra bờ sông và tôi gặm nhấm chúng một cách tham lam. Mẹ biết điều đó, và bà đã dành ba đêm để dệt sợi dây rơm thành những vật dụng như túi đi chợ, thúng, nón… Bà sử dụng tiền làm từ sợi dây rơm để mua cho tôi dưa hấu, và sau đó nhìn tôi ăn.
Tôi ngây người nhìn mẹ và nuốt trọn miệng dưa hấu. Ngay lúc đó, tôi chợt hiểu mẹ. Khi khó khăn, mẹ dựa vào sự siêng năng và tiết kiệm để cung cấp cho tôi một cuộc sống tốt nhất có thể. Bà yêu thương tôi, dành hết tình cảm, đồ ăn ngon đều cho tôi..
Nhưng bây giờ, tôi giàu có nhưng tôi lại không đủ giàu để dành thời gian nói chuyện với mẹ. Bà đã cố ý đi siêu thị xa, để có bốn giờ đồng hồ bên cạnh tôi….. Bây giờ tôi chợt nhận ra, thời gian và tiền bạc tồn tại là để dành cho tình yêu….!
Câu chuyện về hai “danh sách Việt Nam” trên Facebook
Hồi tháng 11, mạng xã hội Việt Nam bùng nổ với câu chuyện về việc ông Lại Đắc Tuấn, một thành viên của lực lượng an ninh Việt Nam và là trợ lý của Chủ tịch nước Lương Cường, bị tòa án Chile buộc tội tấn công tình dục một nhân viên khách sạn trong chuyến thăm Chile của ông Chủ tịch, câu chuyện này hoàn toàn bị các phương tiện truyền thông trong nước do nhà nước kiểm soát “làm ngơ”. Tuấn được lệnh phải rời khỏi Chile ngay lập tức và bị cấm nhập cảnh vào quốc gia Nam Mỹ này trong hai năm. Tuy nhiên, hầu hết người Việt chuyển qua mạng xã hội để tìm tin tức. Ngoài ra, các kênh như VOA, RFA và BBC, bị Đảng Cộng sản Việt Nam (CSVN) coi là kênh thù địch và bị chặn ở Việt Nam, đã đưa tin này.
Ông Đặng Đình Mạnh, luật sư nhân quyền Việt Nam đã đăng lại câu chuyện trên trang Facebook của mình, thu hút hơn 12.000 lượt thích trong hai ngày; ông Đặng cho biết, không lâu sau đó, Bộ Công an Việt Nam đã ra lệnh cho Facebook ẩn bài đăng, được cho là “theo yêu cầu của luật pháp địa phương”. Ông Đặng viết trên Facebook rằng, ông không ngạc nhiên trước hành động nhanh chóng của công ty công nghệ khổng lồ này, xét đến sự việc xảy ra thường xuyên như thế nào.
Là nguyên thủ quốc gia, một trong “tứ trụ” quyền lực của đất nước, ông Lương Cường chắc hẳn nằm trong danh sách những nhân vật Việt Nam bất khả xâm phạm của Facebook. Meta được cho là đã thông qua một danh sách nội bộ gồm những nhân vật chính trị miễn nhiễm với chỉ trích trên nền tảng này, nơi có hơn 86 triệu người, tức gần 87% dân số Việt Nam, là người sử dụng tích cực. Vì ông Lại [Đắc Tuấn] là người hộ tống chủ tịch nước, nên ông được bảo vệ bởi sự bảo vệ từ trên xuống. Ngoài ra, với tư cách là một luật sư nổi tiếng, từng tham gia [bào chữa] các vụ vi phạm nhân quyền, ông Đặng [Đình Mạnh] hẳn phải nằm trong danh sách theo dõi của nhiều cơ quan nhà nước, gồm cả Bộ Công an đầy quyền hành, nơi đã ra lệnh bắt giữ ít nhất 330 nhà hoạt động trong khoảng thời gian từ năm 2018 đến năm 2023. Tóm lại, thông đồng với Đảng CSVN, Meta đã giấu danh sách những nhân vật bất khả xâm phạm trong khi khiến các nhà hoạt động và những người không phải là nhà hoạt động khó có thể cất lên tiếng nói.
Những người bảo vệ nhân quyền và các chuyên gia được phỏng vấn cho bài viết này cho biết, hoạt động của họ trên Facebook, nền tảng truyền thông xã hội phổ biến nhất ở Việt Nam, nơi người dùng Việt Nam thường tìm đến để biết tin tức chính trị. Một số luật đã được ban hành trong vài năm qua, tiếp tục hạn chế và đàn áp những không gian hiếm hoi mà người Việt có để giải quyết khiếu nại, lên tiếng chỉ trích, tranh luận về chính sách của nhà nước và thậm chí là huy động biểu tình.
Ngày 9 tháng 11, chính phủ thông qua Nghị định số 147/2024 về quản lý, cung cấp và sử dụng internet và các hoạt động trên mạng. Nghị định này, có hiệu lực từ ngày 25 tháng 12 năm 2024, ngoài Luật An ninh mạng năm 2018 và Nghị định về Tin giả năm 2020, áp đặt thêm các hạn chế đối với các nền tảng truyền thông xã hội. Xóa nội dung, ẩn nội dung chỉ trích và dung túng cho dư luận viên mạng tấn công những người bảo vệ nhân quyền là một trong những chiến thuật mà các gã khổng lồ truyền thông xã hội không có hành động chống lại ở thị trường tỷ đô la của quốc gia do đảng Cộng sản cai trị, hiện là thành viên của Hội đồng Nhân quyền.
Mạng xã hội – một bước ngoặt ở quốc gia độc đảng
Sau khi Facebook có mặt ở Việt Nam năm 2009, nền tảng mạng xã hội này nhanh chóng trở thành phương tiện cho các phong trào xã hội tại quốc gia mà quyền tự do ngôn luận bị đảng Cộng sản Việt Nam hạn chế. Gần hai thập niên sau, Facebook đã tuân theo và thông đồng với nền kinh tế Internet đang phát triển nhanh chóng, vốn cũng là một trong những nhà tù tồi tệ nhất thế giới đối với các nhà báo. Các gã khổng lồ truyền thông xã hội hưởng lợi từ việc đánh đổi quyền tự do ngôn luận. Báo cáo năm 2024 của tổ chức phi chính phủ Freedom House có trụ sở tại Washington, mô tả Việt Nam là nước “không tự do” về quyền tự do internet.
Ngày 26 tháng 11, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang phát biểu trước Quốc hội rằng, 23.500 trang web và tài khoản mạng xã hội đã bị chặn truy cập do vi phạm pháp luật.
Báo cáo năm 2024 “Các công ty công nghệ nước ngoài ở Việt Nam” của Legal Initiatives for Vietnam, một tổ chức phi chính phủ ủng hộ dân chủ tại Việt Nam có trụ sở ở Đài Bắc, liệt kê các luật chính nhằm hạn chế và đàn áp Internet, bao gồm Luật Viễn thông năm 2024. Ba cơ quan nhà nước gửi yêu cầu tới Meta và Google về việc hạn chế và/ hoặc xóa nội dung, báo cáo cho biết, gồm Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông, và Bộ Quốc phòng, trong đó các gã khổng lồ công nghệ đã chấp nhận yêu cầu [của nhà nước Việt Nam] kể từ năm 2017.
Tỷ lệ tuân thủ đặc biệt cao. Chỉ riêng trong quý I năm 2023, Bộ Thông tin và Truyền thông báo cáo rằng, Facebook tuân thủ 91% với 1096 bài đăng có nội dung phản cảm đã bị xóa và 91% từ Google, nơi đã xóa 1052 video vi phạm.
Nghị định mới yêu cầu tài khoản của người dùng phải được xác minh để đăng, bình luận và chia sẻ nội dung.
Phạm Thanh Nghiên, một người bảo vệ nhân quyền đã bị bắt giam bốn năm với cáo buộc thực hiện và phát tán, tuyên truyền chống nhà nước vì viết về vi phạm nhân quyền, cho biết, cô đã quá quen với việc các bài đăng trên Facebook của mình bị xóa một cách bí ẩn đến nỗi cô không thèm báo cáo chúng.
Cô Phạm nói: “Khi xóa bài đăng, Facebook thường viện lý do ‘vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng’, thậm chí tùy tiện xóa hoặc ‘vô hiệu hóa’ bài đăng mà không cần thông báo. Nhưng tôi biết đó không phải là lý do thực sự. Facebook thật ra đang hỗ trợ và tiếp tay cho Hà Nội thực hiện các chính sách kiểm duyệt thông tin và hạn chế quyền tự do ngôn luận“.
“Đã có vài lần tôi kháng cáo các hành động của Facebook, nhưng tất cả đều vô ích“.
Số lượng bài đăng chống nhà nước bị xóa ngày càng tăng. Những nhà hoạt động nổi tiếng khác như Nguyễn Chí Tuyến và Nguyễn Minh Sơn đã bị bỏ tù vì đăng các tài liệu bị coi là “phỉ báng lãnh đạo Cộng sản”. Hồi tháng 1 và tháng 2 [năm nay], cảnh sát thẩm vấn Trần Mai Sơn và Ngô Thị Oanh Phương, hai người dùng mạng xã hội thường chia sẻ các bài đăng chỉ trích mô hình kinh doanh của VinGroup và các hành vi vi phạm nhân quyền của công ty này, khiến Sơn phải xin tị nạn ở nước ngoài.
Trước khi bị bắt, Bùi Tuấn Lâm, một người bán mì ở Đà Nẵng, đã chia sẻ một loạt video châm biếm các sự kiện chính trị trong nhiều năm, một số video này trước đây đã khiến anh gặp rắc rối. Năm 2021, ngay sau khi một bộ trưởng cấp cao, hiện là tổng bí thư đảng, bị ghi hình, đang ăn tại một nhà hàng xa hoa trị giá 2.000 đô la Mỹ ở London của đầu bếp nổi tiếng người Thổ Nhĩ Kỳ Nusret Gokce, được gọi là “Salt Bae”, ông Bùi đã tự ghi hình mình bắt chước động tác nấu ăn mang tính biểu tượng của đầu bếp này. Điều đó khiến cảnh sát triệu tập và thẩm vấn Bùi, cuối cùng ông bị buộc tội “tuyên truyền chống nhà nước”, một tội danh phổ biến được sử dụng đối với các tù nhân lương tâm.
Tất cả đều bị giám sát
Trước đây, chỉ những người bất đồng chính kiến hoặc những người trong danh sách đen mới bị theo dõi. Bây giờ bất kỳ ai cũng có thể bị giám sát.
Chu Ngọc Quang Vinh, học sinh trường chuyên PTTH Nguyễn Tất Thành, tỉnh Yên Bái, đã trở thành cái tên quen thuộc trong những tháng gần đây khi giành giải thưởng hàng tháng ở chương trình Đường lên đỉnh Olympia, một chương trình thi đua, đố vui giáo dục, dành cho học sinh trung học Việt Nam diễn ra trong hơn hai thập niên. Người chiến thắng cuộc thi hàng năm trong một chương trình truyền hình có thể giành được học bổng du học ở Úc.
Ngày 1 tháng 9, một ngày trước ngày Quốc khánh, cậu học sinh 17 tuổi này đã đăng trong nhóm Facebook, nơi chỉ có 16 người bạn trên mạng có thể đọc được, nói rằng cậu tham gia chương trình đố vui phổ biến này để rời khỏi đất nước, sống ở nước ngoài. Một ngày sau, cậu bị triệu tập đến đồn cảnh sát tỉnh Yên Bái, được cho là đã bị thẩm vấn về một bài đăng “không phù hợp”, chỉ trích Đảng Cộng sản. Bài đăng của Vinh đã thu hút sự chú ý lớn của giới truyền thông, đặc biệt là những lời lẽ kích động thù địch trên mạng, công kích lòng vô ơn của cậu đối với đảng và sự thiếu hiểu biết về các giá trị truyền thống.
Các trang và nhóm Facebook do các trí thức và các nhà hoạt động tạo ra, cung cấp các câu chuyện khác nhau về lịch sử và tin tức, thay vì câu chuyện do chính phủ đưa ra trong sách giáo khoa và các phương tiện truyền thông chính thống, cũng đã biến mất. Ví dụ trang Nhật ký yêu nước, đã không còn tồn tại. Người quản trị trang này đã nhận bản án tám năm tù vì “làm, lưu trữ, phát tán hoặc phổ biến thông tin, tài liệu, bài viết có nội dung, xuyên tạc và phỉ báng chính quyền nhân dân“.
Tháng 10 năm 2023, Lê Trung Khoa, tổng biên tập trang tin tức tiếng Việt, Thoibao.de có trụ sở tại Berlin đã bị nhắm mục tiêu bằng phần mềm gián điệp Predator thông qua nền tảng mạng xã hội X, trước đây là Twitter. Trang web của ông đã bị chặn, các trang Facebook và YouTube của ông thường xuyên bị tin tặc nhắm tới.
Luật sư Nguyễn Văn Đài bị cầm tù năm 2015 và 2018 và sống lưu vong ở Đức từ năm 2018, đã bị xóa hoặc chặn nhiều tài khoản Facebook và Youtube của mình. Năm 2022, trang fanpage Facebook mới lập của ông, với hơn 500.000 người theo dõi và kênh YouTube của ông được lập năm 2023 với 300.000 người đăng ký, cũng đã bị các nền tảng tương ứng xóa ngay lập tức.
Ông nói: “Từ tháng 6 năm 2023 đến nay, tôi đã tạo tám kênh YouTube mới, nhưng mỗi kênh chỉ tồn tại trong vài tuần trước khi bị Google xóa. Google đã hạn chế tôi sử dụng dịch vụ YouTube của họ”.
Tuy nhiên, khi những gã truyền thông xã hội khổng lồ bịt miệng các nhà hoạt động nhân quyền, họ lại cho phép các dư luận viên được nhà nước hậu thuẫn từ mọi tầng lớp xã hội nhắm vào những người bảo vệ nhân quyền, cả trong và ngoài nước.
Những người bảo vệ nhân quyền sống lưu vong vẫn phải đối mặt với những thách thức, được Facebook hỗ trợ và tiếp tay. Phạm Thanh Nghiên, hiện đang sống lưu vong ở Hoa Kỳ, cho biết, nơi cư trú ở Mỹ của cô không bảo vệ cô khỏi các cuộc tấn công của những chiến binh mạng, được gọi là dư luận viên. Cô Phạm nhớ lại rằng, cô đã bị tấn công hồi đầu năm 2012, khi lần đầu tiên cô tạo một tài khoản Facebook cá nhân sau khi được thả khỏi tù.
Cô nói: “Họ [những chiến binh mạng] đã gửi cho tôi những tin nhắn lăng mạ, xúc phạm và đe dọa bằng ngôn ngữ cực kỳ thô tục, bẩn thỉu và bạo lực. Thậm chí họ còn đe dọa sẽ giết tôi hoặc hãm hại gia đình tôi”.
“Tôi đã phải đối mặt với điều này trong 12 năm qua”, cô Phạm nói, ám chỉ lần lạm dụng gần đây nhất là vài ngày trước khi được phỏng vấn.
Hafizh Nabiyyin, Trưởng Văn phòng Tự do Ngôn luận của Mạng lưới Tự do Diễn đạt Đông Nam Á (SAFEnet), một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Denpasar, Indonesia, hoạt động về các vấn đề liên quan đến quyền kỹ thuật số, cho biết, cần phải gây thêm áp lực quốc tế lên Facebook để tăng tính minh bạch trong mối quan hệ với chính phủ các nước chủ nhà, nhằm bảo vệ quyền tự do biểu đạt.
Nabiyyin nói: “Một số hoạt động tuyên truyền được mạng xã hội tạo điều kiện nhằm mục đích giành được sự ủng hộ của công chúng đối với các chính sách gây tranh cãi của nhà nước. Ngoài ra, Meta nên chủ động và thường xuyên giám sát nền tảng của mình để phát hiện, xác định và hành động chống lại hoạt động tuyên truyền do lực lượng dự luận viên trên mạng cầm đầu. Điều này có thể thực hiện được bằng cách phát hiện hashtag, chú thích, hồ sơ ảnh do AI tạo ra, hành vi không chân thực, v.v… Họ [Meta] nên có đủ công nghệ để phát hiện điều này”.
MADISON, Wisconsin (NV) – Trong vụ xả súng xảy ra hôm Thứ Hai, 16 Tháng Mười Hai tại một trường học Cơ Đốc Giáo tiểu bang Wisconsin, nghi can là một cô gái 15 tuổi bị tố cáo bắn bảy nạn nhân làm hai người thiệt mạng, đây là vụ nổ súng hiếm hoi xảy ra trong trường học liên quan tới một tay súng nữ, theo dữ liệu từ Cơ Quan Điều Tra Liên Bang FBI và Sở Mật Vụ Hoa Kỳ.
Cảnh sát nhận dạng nghi can trong vụ xả súng tại trường Abundant Life Christian School tọa lạc ở Madison là Natalie Rupnow, được gọi là Samantha trong trường học.
Sau khi sát hại một nhà giáo và một bạn cùng lớp, không những thế còn làm năm người khác bị thương, trong đó có hai học sinh nguy kịch, nghi can liền chĩa súng tự bắn mình tới chết, theo cảnh sát.
Thân nhân, bằng hữu, và cộng đồng thắp nến tưởng niệm nạn nhân trong vụ xả súng ở trường Cơ Đốc Giáo Abundant Life Christian School đêm 17 Tháng Mười Hai, 2024 ở Madison, Wisconsin. (Hình: Scott Olson/Getty Images)
“Thật đáng buồn nhưng hiếm khi nào có một tay súng nữ trong trường học,” Don Mihalek, một đặc vụ cấp cao đã nghỉ hưu thuộc Sở Mật Vụ nay hợp tác với ABC News cho biết. “Lịch sử cũng như các nghiên cứu cho thấy, thường thì học sinh hoặc cựu học sinh nam, da trắng mới là những người thực hiện những hành vi bạo lực tương tự trong trường học.”
Trung Tâm Đánh Giá Hiểm Họa Quốc Gia NTAC trực thuộc Sở Mật Vụ từng nghiên cứu 41 vụ bạo lực học đường có chủ đích từ 2008 tới 2017, trong đó có cả những vụ không có ai bị thương, từ đó thống kê được rằng 83% nghi can là nam và 17% là nữ.
Một nghiên cứu khác được FBI thực hiện cho biết trong số 49 tay súng từng dính líu tới 48 vụ xả súng xảy ra tại Hoa Kỳ trong năm 2023 thì có 98% là nam.
Trong số những thủ phạm gây ra các vụ xả súng trong trường học vào năm 2023 có Audrey Hale, 28 tuổi, kẻ ra tay hạ sát ba học sinh và ba nhân viên tại trường Covenant School tọa lạc ở Nashville, Tennessee, nơi hung thủ cũng từng là học sinh, nhà chức trách cho biết. Hale sở hữu bảy khẩu súng, gồm có ba trong số đó được dùng trong vụ xả súng tại trường tư thục, theo cảnh sát. Các viên chức cho biết lúc đó Hale đang điều trị một hội chứng rối loạn cảm xúc chưa được xác định rõ ràng. Sau khi gây án Hale bị hai cảnh sát bắn hạ tại chỗ.
Một phát ngôn viên cảnh sát nói với ABC News rằng Hale được khai sinh là nữ giới đồng thời chỉ ra một trương mục mạng xã hội dính líu tới Hale nhưng sử dụng đại từ nhân xưng “he/him” (anh/anh ấy).
FBI thực hiện một cuộc đánh giá liên quan tới 345 nghi can trong 333 vụ xả súng diễn ra từ 2000 tới 2019, gồm có 62 vụ xảy ra trong môi trường giáo dục, 332 vụ nghi can là nam và 13 vụ là nữ.
Văn Khố Theo Dõi Súng Đạn GVA, một trang mạng theo dõi tất cả các vụ xả súng xảy ra tại Hoa Kỳ, phát giác ra rằng trong số 805 vụ xả súng trong trường học dậy lên từ 2012 thì có 157 vụ dính líu tới “các nữ nghi can.”
Trung Tâm Thống Kê Giáo Dục Quốc Gia NCES cũng tìm hiểu được rằng trong số những hung thủ từng thực hiện các vụ xả súng trong môi trường giáo dục từ 2000 tới 2022 thì có 94% là nam.
Các nhà điều tra tại Sở Cảnh Sát Madison MPD vẫn chưa công bố nguyên nhân dẫn tới vụ xả súng trong trường học hôm Thứ Hai cũng như chưa nói liệu các nạn nhân có phải là những mục tiêu cụ thể hay không.
Cha mẹ nghi can đang hợp tác với cuộc điều tra, Cảnh Sát Trưởng MPD, Shon Barnes, nói với ABC News.
Trường Abundant Life Christian School tổ chức các lớp học cho học sinh từ mẫu giáo tới lớp 12. Cảnh sát cho biết vụ nổ súng xảy ra trong “một lớp học tọa lạc trong một hội trường tự học với nhiều học sinh đến từ nhiều khối khác nhau.”
Cảnh sát cũng chưa nói rõ làm cách nào nghi can sở hữu được khẩu súng lục dùng trong vụ xả súng.
Đặc vụ nghỉ hưu Mihalek cho biết một trong số ít các tay súng nữ từng ra tay trong những năm gần đây làm ông nhớ tới là Portia Odufuwa, khi đó 37 tuổi, nổ súng bên trong Phi Trường Love Field tại Dallas, Texas vào năm 2022 trước khi bị thương vì trúng đạn của cảnh sát. Không có ai khác bị thương trong vụ nổ súng đồng thời Odufuwa cũng được tuyên bố vô tội vì lý do mất trí vào năm 2023 với các tội trạng tấn công nghiêm trọng.
Ngoài ra còn có các tay súng nữ khác chẳng hạn như Jennifer San Marco, từng là nhân viên Bưu Điện Hoa Kỳ, ra tay bắn chết sáu người tại một trung tâm điều hành và phân bổ thư tín gần Santa Barbara, California hồi Tháng Giêng 2006, sau khi giết chết hàng xóm, theo cảnh sát. San Marco chết vì tự tử.
Năm 2015, Tashfeen Malik, 29 tuổi và chồng là Syed Rizwan Farook, 28 tuổi, cả hai đều tuyên bố ủng hộ ISIS, bắn chết 14 người tại một bữa tiệc vào Tháng Mười Hai 2015 xảy ra ở San Bernardino, California. Malik và Farook đều thiệt mạng trong một cuộc đấu súng với cảnh sát.
Mihalek cho biết các nhà điều tra rất có thể đang truy lùng dấu vết của nghi can trong vụ xả súng ở trường học Wisconsin trên mạng xã hội. (TTHN)
Tiếng Việt, cũng như dân Việt – trên bước đường lưu lạc – tránh sao khỏi những cảnh ngộ bi hài hay những mảnh đời tơi tả. Kampuchea là nơi không thiếu những cảnh tình này. Nhà báo Ngy Thanh đã từng cảm thán: “Người ta bảo sông có khúc, người có lúc. Thế mà, khúc đời nào của Việt Kiều Cambodia cũng nhiêu khê. Thời nào của họ cũng là thời mạt vận.”
Việt ngữ ở đây cũng thế, cũng “mạt vận” chả khác chi người.
Theo tường trình của MIRO (Minority Rights Organization) thì có khoảng năm phần trăm, hay 750.000 người gốc Việt đang sinh sống ở Xứ Chùa Tháp. Đây là nhóm dân thiểu số đông nhất ở đất nước nhỏ bé này. Phần lớn đều không có được một tờ giấy lận lưng (không khai sinh, cũng không căn cước) nên không được quyền tiếp cận với bất cứ dịch vụ xã hội nào cả. Họ cũng không có quyền sở hữu tài sản hay đất đai gì ráo. Bởi vậy, rất nhiều kiều bào ở Miên hiện vẫn sống trong những túp lều tranh (lều bều như mấy dề lục bình) trên mặt Biển Hồ – Tonlé Sap.
Chắn chắn không nơi nào trên trái đất này mà dân Việt phải sống lam lũ và thảm thương đến thế. Y tế cũng như giáo dục đều là những điều xa xỉ, nói chi đến chuyện báo/đài hay một cái trường (Việt Ngữ) cho những đứa bé luôn trôi nổi bấp bênh.
Vậy mà chả hiểu nhờ vào cơ duyên nào đó, năm 2008, bỗng dưng có vài người Việt từ Canada lặn lội đến tận làng Kampong Luong (Kampong Luong Floating Village) làm tặng cho dân ấp Koh Ka Ek một ngôi trường tử tế.
Mãi đến năm 2014, tôi mới theo chân sư Minh Trí (người sáng lập Hội Vì Dân – Vidan Foundation) lò dò tìm đến chốn này. Tới nơi thì trường học đã nằm chỏng chơ trên cạn vì nổi hết được rồi.
Sau khi gắn vô mấy chục cái thùng phuy nhựa mới (mỗi cái cỡ 25 Mỹ Kim) và dặm thêm một mớ lồ ô hai bên cạnh sườn (không có tre để giữ cân bằng nó sẽ bị bồng bềnh) rồi sửa sang lại chút đỉnh thì kể như êm. Tụi nhỏ lại có cơ hội đến trường ê a (“mờ a ma sắc má” – “ba a ba huyền bà”) như trước.
Năm 2012, lại có thêm một cơ duyên kỳ diệu nữa, người Việt từ Perth (Australia) cũng lặn lội đến tận làng Kandal – thuộc xã Phsar, tỉnh Kampong Chhnang – để xây tặng cho đồng bào mình một ngôi trường bề thế, tốn kém cả trăm ngàn Mỹ Kim chứ không phải ít.
Vài ba năm sau, sư Minh Trí cũng đưa tui đến đây luôn. Chúng tôi đều hân hoan khi nhìn thấy ba lớp học được dựng trên những cột xi măng vuông vắn và vững chắc, bên trong được trang bị bàn ghế đàng hoàng. Chỉ kẹt cái là nó không có điện, cũng không có nước nên WC vô phương sử dụng.
Chuyện nhỏ thôi (so với tiền của và công sức của bao nhiêu người VN tại Úc) nên chúng tôi hăng hái bắt điện, bơm nước, gắn quạt máy, và còn lát xi măng luôn cả cái nền để vào mùa khô học sinh có chỗ chơi đùa.
Từ đó – theo sự cắt đặt của nhà sư – tôi vẫn thường trở lại thăm non hai cái trường này (cùng dăm ba lớp học ở vài nơi khác nữa) để mang sách vở bút viết cho học sinh, và chút tiền trợ cấp cho mấy vị giáo viên.
Tới đâu, tôi cũng đều “lớn tiếng” lập đi lập lại cái quan niệm rất thực tiễn và cấp tiến của mình : Xin quý thầy cô đừng quá quan tâm đến Việt Ngữ. Thay vào đó hãy dùng thời giờ dậy các em làm được mấy phép tính (cộng – trừ – nhân – chia) căn bản, và đọc được tiếng Miên để sau này chúng có thể sinh tồn một cách dễ dàng hơn nơi đất nước này.
Cái quan niệm “đúng đắn và cấp tiến” đó, mới đây, vừa bị thử thách (một cách vô cùng nghiêm trọng) khi tôi ghé qua lớp học ở Bati – nằm trong khuôn viên của Chùa Ông Quan Đế, thuộc huyện Peam Ro, tỉnh Prey Veng – vào tháng 11 năm rồi. Đây là một nơi hết sức đặc biệt vì người Việt chả những có chùa (và ban trị sự) mà còn có cả hội đồng hương tề luôn nữa.
Tôi được coi là khách quý, đến tự phương xa, và được hân hạnh họp mặt với tất cả quý vị chức sắc địa phương. Họ đều thuộc vào hàng lão hạng nên tôi rất nhỏ giọng khi lập lại quan niệm (cố hữu) của mình là con cháu chúng ta cần học toán và học tiếng Khmer để sinh tồn, chứ không phải là Việt Ngữ. Mỗi đứa trẻ chỉ được tới trường vài ba năm thôi, mất thời giờ học tiếng Việt làm chi khi mà cái cơ hội đọc được một tờ báo (hay viết một cái thư) bằng Việt Ngữ kể như là bằng không. Chỉ cần sắp nhỏ vẫn nói chuyện bằng tiếng nước mình là cũng đã tốt lắm rồi, chớ…”
Chúc bình an đến bạn và gia đình nhé. Ước mong bạn cảm thấy mình được yêu thương và được đón nhận bởi Thiên Chúa đang “ở cùng chúng ta” hôm nay.
Cha Vương
Thứ 4 T3MV: 18/12/2024
TIN MỪNG: Này đây, Trinh Nữ sẽ thụ thai và sinh hạ một con trai, người ta sẽ gọi tên con trẻ là Em-ma-nu-en, nghĩa là “Thiên-Chúa-ở-cùng-chúng-ta.” Khi tỉnh giấc, ông Giu-se làm như sứ thần Chúa dạy và đón vợ về nhà. (Mt 1:23-24)
SUY NIỆM: Mùa Giáng Sinh, mùa của hy vọng, an bình và niềm vui, đang đến gần, bạn hãy cố gắng đừng để những tổn thương của quá khứ làm bạn cáu kỉnh, khó chịu hoặc căng thẳng—thay vì mong đợi sự ra đời của Hoàng Tử Bình An. Như Thánh Giuse và Đức Mẹ đã một lòng một dạ “xin vâng” với Chúa, bạn hãy noi gương các ngài sống lời “xin vâng” trong mọi hoàn cảnh, hãy dừng lại và suy gẫm mầu nhiệm Cứu Độ—Ngôi Hai Thiên Chúa có mặt sống động với chúng ta “ở đây và lúc này” giữa một xã hội đầy xáo trộn, đe dọa, một thế giới ngập tràn thử thách… Mời bạn hãy cầu nguyện cho nhau để chúng ta biết hết lòng tin tưởng vào tình yêu và sự quan phòng của Chúa của ngay trong lúc chúng ta đang bị lo lắng, cáu kỉnh, bối rối dằn vặt.
LẮNG NGHE: Vì một trẻ thơ đã chào đời để cứu ta, một người con đã được ban tặng cho ta. Người gánh vác quyền bính trên vai, danh hiệu của Người là Cố Vấn kỳ diệu, Thần Linh dũng mãnh, người Cha muôn thuở, Thủ Lãnh hòa bình. (Is 9:5)
CẦU NGUYỆN: Lạy Chúa, là Đấng từ bi và giàu lòng xót thương, xin mở lòng con để con chuẩn bị đón Chúa cho xứng đáng. Xin giúp con biết loại bỏ những cảm xúc không lành mạnh đang làm con xa lìa Chúa và anh em.
THỰC HÀNH: Tặng cho người thân yêu của mình món quà “tha thứ” hôm nay nhé.
“Ông đang toan tính như vậy, thì kìa sứ thần Chúa hiện đến báo mộng cho ông”.
“Khủng hoảng bạn gặp có thể gọi là ‘tai ương’ – do tình cờ hay do người khác – thường mang lại cơ hội lớn hơn! Chúng có thể thúc đẩy sự trưởng thành tâm linh, chứng tỏ sự chính trực, tạo cảm giác tòng thuộc vào Chúa. Và nhất là, chuẩn bị bạn cho một sứ vụ đáng kinh ngạc… với điều kiện, trước tiên, bạn phải có một con tim ngay lành!” – Kin Hubbard.
Kính thưa Anh Chị em,
Nhận định trên xem ra được áp dụng triệt để nơi Giuse. Tin Mừng hôm nay hé lộ một ‘tiểu tiết ít ai chú ý’ nhưng rất thú vị là, thiên thần chỉ hiện ra với Giuse sau khi ông quyết định làm một điều lành! Chúa chỉ tiết lộ nhiều hơn kế hoạch của Ngài cho bất cứ ai, miễn là người ấy biết phản ứng trước cơn khủng hoảng bằng một ‘con tim ngay lành!’.
Trước việc Maria có thai – điều quá bất thường đối với một phụ nữ được biết là không thể chê trách – Giuse nghĩ suy, cầu nguyện và phân định. Về mặt pháp lý, Giuse có thể công khai ‘chuyện tình buồn’ của mình như một phương thức giải quyết; nhưng ông đã không làm vậy; trái lại, sẵn sàng để toàn bộ sự việc tự nó giải trình, vì xem ra nó đã được lặng lẽ giao cho Chúa. Và đặc biệt, như thể Giuse để cho Maria được ưu tiên hơn trong mối ngờ vực này! Nghĩ điều lành cho người khác luôn luôn là một nhân đức tuyệt vời! Nó phản ánh lòng trắc ẩn của một ‘con tim ngay lành’. Bao tình bạn kết thúc, bao cuộc chiến bùng nổ, chỉ vì điều tồi tệ đã xảy ra là “do người khác, không phải do tôi!”.
Với Giuse, Thiên Chúa như muốn nói rằng, “Trước một nan đề, con sẽ bắt đầu hiểu Ta hơn một khi con từ tâm nghĩ điều tích cực cho người khác!”. Quả thế, thiên thần Chúa đã đến mặc khải cho Giuse nhiều điều lạ lùng khác ẩn chứa sau cơn khủng hoảng, “Này ông Giuse, con cháu Đavít, đừng ngại đón Maria vợ ông về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần; bà sẽ sinh con trai và ông phải đặt tên cho con trẻ là Giêsu!”. Ôi, Giêsu ấy là “Chồi non chính trực” Giêrêmia tiên báo – bài đọc một; “Triều đại Người đua nở hoa công lý và thái bình thịnh trị đến muôn đời!” – Thánh Vịnh đáp ca.
Với những gì thiên thần dạy, Giuse đã thực hiện trọn vẹn; ông tiếp nhận bạn mình! Và điều quan trọng là thời gian sau đó, Giuse đã “ôm lấy Chúa Hài Đồng đến cùng”. Có thể nói, chỉ vì một giấc mơ! Nhưng tại sao chỉ dựa vào tính xác thực của một giấc mơ? Câu trả lời khá đơn giản. Dù chỉ là một giấc mơ, nhưng là một giấc mơ gói trọn – trong đó – một đức tin và một niềm tín thác. Ngoài những gì lý trí cho biết Chúa đã nói với mình, Giuse còn đáp lại Ngài bằng một đức tin quảng đại và một ‘con tim ngay lành’ hào phóng.
Anh Chị em,
“Bạn phải có một ‘con tim ngay lành!’”. Với trái tim nhân ái nghĩ điều tích cực cho người khác, ‘tai ương’ của Giuse đã mang lại cho ngài một “cơ hội lớn hơn!”. Mùa Vọng, mùa để trái tim được đào tạo và chữa lành hầu bạn và tôi có thể trở nên chính trực, tòng thuộc tuyệt đối vào Chúa; từ đó, có khả năng vượt qua các cuộc khủng hoảng, tai ương. Và kìa, như Giuse, Chúa cũng đang chuẩn bị cho chúng ta một sứ vụ đáng kinh ngạc!
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, đừng để con vuột mất “những cơ hội lớn hơn” khi không vượt qua khốn khó. Và như thế, con không thể trải nghiệm những gì bất ngờ Chúa đang chuẩn bị!”, Amen.
18 Sau đây là gốc tích Đức Giê-su Ki-tô: bà Ma-ri-a, mẹ Người, đã thành hôn với ông Giu-se. Nhưng trước khi hai ông bà về chung sống, bà đã có thai do quyền năng Chúa Thánh Thần. 19 Ông Giu-se, chồng bà, là người công chính và không muốn tố giác bà, nên mới định tâm bỏ bà cách kín đáo. 20 Ông đang toan tính như vậy, thì kìa sứ thần Chúa hiện đến báo mộng cho ông rằng: “Này ông Giu-se, con cháu Đa-vít, đừng ngại đón bà Ma-ri-a vợ ông về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần. 21 Bà sẽ sinh con trai và ông phải đặt tên cho con trẻ là Giê-su, vì chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi của họ.” 22 Tất cả sự việc này xảy ra là để ứng nghiệm lời Chúa phán xưa qua miệng ngôn sứ: 23 Này đây, Trinh Nữ sẽ thụ thai và sinh hạ một con trai, người ta sẽ gọi tên con trẻ là Em-ma-nu-en, nghĩa là “Thiên-Chúa-ở-cùng-chúng-ta”. 24 Khi tỉnh giấc, ông Giu-se làm như sứ thần Chúa dạy, và đón vợ về nhà.
Nào ta hãy chúc tụng và tạ ơn Chúa vì tình yêu bao la của Ngài đã dành cho chúng ta.
Cha Vương
Thứ 3, T3MV: 17/12/2024
TIN MỪNG:Đây là gia phả Đức Giê-su Ki-tô, con cháu vua Đa-vít, con cháu tổ phụ Áp-ra-ham:… từ ông Áp-ra-ham đến vua Đa-vít, là mười bốn đời; từ vua Đa-vít đến thời lưu đày ở Ba-by-lon, là mười bốn đời; và từ thời lưu đày ở Ba-by-lon đến Đức Ki-tô, cũng là mười bốn đời. (Mt 1:1,17)
SUY NIỆM: “Nước có Sử, nhà có Phả.”, “Chim có tổ, người có tông.” Là hai câu bạn thường thấy trong những quyển sách nói về gia phả của gia đình. Vào những ngày cuối của Mùa Vọng bạn được nghe đến gia phả của Đức Giê-su Ki-tô. Con người ta sinh ra ai cũng có nguồn cội. Chúa được sinh ra và cũng có cội nguồn vậy. Trong Tân Ước, Đức Giê-su được coi là một Đavít mới.
Vậy Đavít mới có liên hệ gì đến Đavít cũ. Phúc Âm thánh Matthêu tuy trình bày một cách đơn giả nhưng cũng giúp bạn hiểu được mối liên quan của Đấng Cứu Độ và sự cần thiết của ơn cứu độ đối với con người.
Mátthêu muốn bạn lưu ý đến con số 14 trong cách trình bày gia phảcủa Đức Giêsu: “Từ Abraham đến Đavít có 14 đời; từ Đavít đến thời lưu đày Babylon có 14 đời; từ thời lưu đày Babylon đến Đức Giêsu có 14 đời” (1:17). Tại sao lại là con số 14? Cách giải thích đơn giản và dễ hiểu nhất là bạn hãy đặt mình vào não trạng người Do Thái thời bấy giờ – bởi họ là những độc giả trực tiếp tác phẩm của Matthêu.
Theo quan niệm của họ, con số 14 là con số ám chỉ Đavít. Thật vậy theo mẫu tự tiếng Hipri thì Đavít gồm ba chữ: Đ W Đ (Đawiđ). Đ tương đương với số 4, W số 6 và Đ số 4. Cộng chung lại, ta có số 14. Như thế, có thể nói, khi trình bày gia phả Đức Giêsu trong tương quan với con số 14, ngay từ đầu, Matthêu đã muốn so sánh và gắn liền Đức Giêsu với Đavít.
Đức Giêsu là Đavít mới xuất hiện trong lịch sử dân Người. Đối với người Do Thái, Đavít là nhân vật nổi bật trong lịch sử của họ, không những trên bình diện chính trị xã hội, mà còn trên bình diện tôn giáo nữa. Đó là một khuôn mặt rất tiêu biểu của Israel trong Cựu Ước. Vậy, khi trình bày Đức Giêsu là Đavít mới, Matthêu cũng nhắm trình bày Người là khuôn mặt tiêu biểu, là trung tâm của Dân Chúa trong Tân Ước. Ý tưởng này, được Matthêu nhắc lại nhiều lần trong tác phẩm của ngài. Thí dụ: Mt 9:27 có viết: “Đang khi Đức Giê-su ra khỏi nơi đó, thì có hai người mù đi theo kêu lên rằng: “Lạy Con Vua Đa-vít, xin thương xót chúng tôi!”; và Mt 21:9: “Dân chúng, người đi trước, kẻ theo sau, reo hò vang dậy: Hoan hô Con vua Đa-vít! Chúc tụng Đấng ngự đến nhân danh Đức Chúa! Hoan hô trên các tầng trời.”
(Nguồn: WHĐ)
Niềm vui Giáng Sinh là niềm vui cứu độ.
Ơn cứu độ trước hết và trên hết là công trình của Thiên Chúa, Đấng tự đi vào trong lịch sử nhân loại, thông qua mạc khải trong cựu ước và cuối cùng với lòng từ bi vô biên của Thiên Chúa ơn cứu độ ấy được mạc khải trọn vẹn nơi chính Đức Giêsu Kitô.
Ơn cứu độ là một ân ban như không của Thiên Chúa dành cho con người. Ngài không đòi hỏi nơi con người một điều kiện nào hết mà Ngài chỉ cần con người đáp lại lời mời gọi của Ngài mà thôi. Trong sự cứu độ này Thiên Chúa đã đích thân đến cắm lều cư ngụ giữa con người, Ngài tìm kiếm, hiện diện và trao ban chính Ngài cho bạn. Bạn có sẵn sàng chưa?
LẮNG NGHE:Hãy khiêm tốn đón nhận Lời đã được gieo vào lòng anh em; Lời ấy có sức cứu độ linh hồn anh em. (Gc 1:21bc)
CẦU NGUYỆN: Lạy Chúa, xin hãy đến và ở lại với con luôn mãi.
THỰC HÀNH: Dọn đường cho ngay thẳng để đón Chúa Cứu Độ nhé.
Giá nhà và tiền thuê nhà đang tăng nhanh hơn thu nhập ở các thành phố lớn tại châu Âu và nhiều nơi khác. ‘Giá ở Ireland tăng một cách thật điên rồ.’
DUBLIN—Khi cha mẹ Mikey Cullen mới ngoài 20 tuổi, họ đã kiếm đủ tiền với tư cách là công nhân viên chức nhà nước để mua một căn nhà trong thành phố. Ngày nay, Cullen là một giáo viên trung học 27 tuổi sống với mẹ.
Cullen đã chia sẻ một ngôi nhà với chín người bạn cùng phòng, nhưng anh đã chuyển về nhà khi nhận ra rằng anh không đủ khả năng mua nhà riêng ngay cả ở những khu vực rẻ hơn của Dublin. Anh cho biết, việc thuê một căn hộ một phòng ngủ sẽ tiêu tốn phần lớn tiền lương của anh, và việc mua một thứ gì đó là không thể vì giá nhà trung bình gấp tám lần mức lương hàng năm của anh.
Nhiều người Ireland cùng thế hệ với ông cũng rơi vào tình cảnh tương tự. Năm mươi chín phần trăm người Ireland trưởng thành từ 20 đến 34 tuổi sống với cha mẹ vào năm 2022, tăng từ mức 38% của một thập kỷ trước đó—mức tăng lớn nhất trong số các nước châu Âu lớn, theo báo cáo do chính phủ Ireland ủy quyền.Cullen cho biết: “Giá cả ở Ireland tăng điên rồ. Việc sở hữu một ngôi nhà là điều không khả thi”.
Giáo viên trung học Mikey Cullen ở Dublin đã chuyển về phòng ngủ thời thơ ấu của mình vì anh không đủ khả năng mua một nơi ở riêng.
Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế, trong 50 năm tính đến năm 2021, các quốc gia có giá nhà tăng mạnh nhất trên thế giới là New Zealand, Vương quốc Anh, Canada, Úc và Ireland.
Tại Vancouver, British Columbia, giá nhà trung bình là 1,1 triệu đô la gấp 17 lần thu nhập hộ gia đình trung bình tính đến mùa xuân năm nay, tăng từ 10 lần vào đầu những năm 2000.
Tại Vancouver, British Columbia, giá nhà trung bình tính đến mùa xuân năm nay cao gấp 17 lần thu nhập hộ gia đình trung bình, tăng từ mức 10 lần vào đầu những năm 2000.
Tại Sydney, Úc, nơi chi phí xây dựng tăng cao khiến các nhà phát triển phải tạm dừng nhiều dự án, giá nhà đã tăng từ 9 lần thu nhập trung bình vào năm 2019 lên 12 lần vào đầu năm 2024.
Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế, giá nhà trên toàn cầu đã điều chỉnh theo lạm phát tăng 32% trong thập kỷ tính đến năm 2021.
Các chính trị gia ở Canada, Anh, Úc, Đức và Hàn Quốc đang cố gắng thúc đẩy xây dựng bằng cách nới lỏng các quy định, bao gồm cả việc mở đất chưa phát triển để xây dựng. Tuy nhiên, các chính phủ quốc gia bị cản trở bởi các quy định của tiểu bang và địa phương có lợi cho chủ nhà hiện tại hơn là người thuê nhà, Hughes và Hilber cho biết.
Ở nhiều nơi trên thế giới, tình trạng thiếu nhà ở đang tạo ra sự chia rẽ giữa các thế hệ. Những người sở hữu nhà lâu năm vẫn ở lại nhà của họ khi giá trị nhà tăng lên. Những người lao động trẻ tuổi dành phần lớn tiền lương của họ để thuê nhà hoặc sống trong phòng ngủ thời thơ ấu của họ.
Bản phân tích được Govini công bố ngày 3 tháng 12 cho thấy hơn 20.000 bộ phận riêng lẻ được Lầu Năm Góc và lực lượng bảo vệ bờ biển Hoa Kỳ sử dụng nằm trong lệnh cấm do Bộ thương mại Trung Quốc công bố vào đầu tháng này.
Tác động của lệnh cấm các khoáng sản quan trọng như antimon, gali và germani – được sử dụng trong mọi thứ, từ đạn và dây cáp, đến vũ khí hạt nhân, kính nhìn ban đêm và thậm chí cả pin EV – áp lực sẽ xảy đến trên tất cả các nhánh của quân đội.
Theo phân tích, đã có tới 6.335 bộ phận vũ khí cần antimon, 11.351 bộ phận cần gali, trong khi 12.777 bộ phận cần germani.
Báo cáo cho biết: “Mặc dù Hoa Kỳ đã có tính đến các kho dự trữ, việc đảm bảo tính sẵn sàng và duy trì cho các cơ phận làm từ các khoáng sản này trong thời gian lâu dài sẽ đòi hỏi con số chính xác”.
“Điều bắt buộc là [Bộ Quốc phòng] phải có khả năng lập bản đồ cung ứng và dự đoán nhu cầu liên quan đến các hệ thống vũ khí cụ thể… để giảm thiểu hiệu quả rủi ro do các biện pháp kiểm soát xuất khẩu khoáng sản quan trọng gây ra.”
Báo cáo cho biết có 12.486 chuỗi cung ứng cho việc sản xuất các hệ thống vũ khí đòi hỏi phải sử dụng antimon, gali và/hoặc germani, trong số đó có tời 87 phần trăm mạng lưới tức là 10.829 cơ sở cung cấp thuộc về các nhà cung cấp Trung Cộng tại một thời điểm nào đó.
Theo phân tích, tỷ lệ các nhà cung cấp Trung Quốc là 2.427/2.768 của chuỗi cung ứng antimon, trong khi đối với gali, con số này là 4.733/5.583 và germani là 3.669/4.135.
Trung Quốc kiểm soát 98,8 phần trăm sản lượng gali tinh chế của thế giới và chịu trách nhiệm sản xuất 59,2 phần trăm sản lượng germani tinh chế. Ảnh: Reuters
Hải quân Hoa Kỳ có khả năng bị ảnh hưởng nhiều nhất, với các tàu khu trục lớp Arleigh Burke, tàu tấn công đổ bộ lớp America và tàu sân bay lớp Nimitz, tất cả đều phụ thuộc vào khoáng sản này cho các hệ thống vũ khí của mình.
Người phát ngôn Nhà Trắng cho biết Hoa Kỳ đang đánh giá động thái mới nhất của Trung Quốc và sẽ thực hiện “các bước cần thiết” để đáp trả, theo Reuters.
Người phát ngôn cho biết: “Những biện pháp kiểm soát mới này chỉ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường nỗ lực của chúng tôi với các quốc gia khác để giảm thiểu rủi ro và đa dạng hóa các chuỗi cung ứng quan trọng khỏi Trung Quốc”.
Tóm tắt: Thuyết phục Kyiv đổi lãnh thổ lấy tư cách thành viên NATO
Một người lính Ukraine đang điều khiển pháo xạ gần Chasiv Yar, Ukraine, tháng 11 năm 2024. Nguồn: Oleg Petrasiuk/ Lực lượng vũ trang Ukraine/ Reuters
Khi vận động tranh cử, Trump hứa, nếu đắc cử, Trump sẽ kết thúc chiến tranh Ukraine trong một ngày. Lời cam kết lạc quan này đã trở thành điệp khúc quen thuộc mỗi ngày. Trump là người duy nhất có thể buộc cả Nga và Ukraine phải đình chiến để đàm phán. Việc Trump trở lại Nhà Trắng đã dấy lên lời đồn đoán về một thỏa thuận hòa bình.
Chiến tranh thường kết thúc bằng hai cách: Một bên chiến thắng, hoặc cả hai cùng rơi vào thế bế tắc. Thực tế, cả Ukraine và Nga còn xa mới đến đích chiến thắng, và chưa bế tắc. Riêng Putin thì cho rằng ông đang chiến thắng. Nếu Trump càng dọa cắt viện trợ cho Ukraine, thì Putin càng táo tợn. Không có chuyện Putin ngừng tấn công, khi đối thủ đang rơi vào thế yếu. Nếu Putin cảm thấy Trump và ban lãnh đạo mới ve vuốt, hòa dịu thì Putin sẽ hung hăng lên nhiều.
Bài học mà Trump đã từng thương lượng với Taliban ở nhiệm kỳ 1.0 sẽ giúp Trump biết cách đối phó với Putin. Trump và Taliban đã thỏa thuận những điều khoản có lợi cho Taliban. Chính quyền Biden phải tôn trọng những điều khoản đã ký, gồm lệnh đình chiến, mốc thời gian rút quân, và thành lập chính phủ nhiều thành phần. Taliban không thực hiện lời cam kết, sử dụng lệnh đình chiến như một trạm dừng để giành chiến thắng. Hòa dịu với Taliban không tạo ra hòa bình. Hòa dịu với Putin càng không tạo ra hòa bình. Thay vì cho Putin tất cả những gì Putin muốn để Trump trở thành người đàm phán tài ba, Trump nên nghĩ đến một kế hoạch khuyến khích Ukraine nhường lại phần lãnh thổ mà Nga đang chiếm đóng đổi lấy nền an ninh vững chắc là thành viên NATO. Chỉ có thỏa hiệp này mới mang lại hòa bình lâu dài cho Ukraine.
Con át chủ bài trong tay Trump
Trong những lời hùng biện khi tranh cử, Trump cho rằng sự giúp đỡ Ukraine là vung phí, là kéo dài chiến tranh. Nhưng, nếu cắt viện trợ cho Ukraine bây giờ cũng không mang lại hòa bình. Ngược lại, còn thúc đẩy Putin mở rộng chiến tranh. Để tiến tới một thỏa thuận hòa bình, Trump nên cung cấp viện trợ quân sự đã phê duyệt, và báo hiệu sẽ cung cấp thêm vũ khí tấn công để ngăn đà tiến của Nga, đưa cuộc chiến vào thế bế tắc. Putin chỉ đàm phán khi quân Nga không thể chiếm thêm lãnh thổ, hoặc tốt hơn nữa là Nga bắt đầu thua. Putin chỉ nghiêm túc khi biết Mỹ không bỏ rơi Ukraine.
Trump phải thuyết phục Zelensky ngừng chiến đấu. Đây là một việc khó khăn. Bởi vì, không một tổng thống nào dám từ bỏ lãnh thổ. Từ bỏ đất đai đồng nghĩa với từ bỏ đồng bào. Không một lãnh đạo dân cử nào dám làm điều này. Trong cuộc thăm dò vào mùa thu năm nay, 88% dân Ukraine tin rằng họ sẽ thắng. Nhiều quân nhân Ukraine đang chiến đấu để trả thù cho đồng đội đã hy sinh, sẽ rất khó để hạ vũ khí.
Zelensky và người Ukraine không hy sinh quả cảm, nếu không nhận được thứ gì đó đáng giá như tư cách thành viên NATO. Việc trở thành thành viên NATO ngay lập tức sẽ giúp bù đắp lại những nhượng bộ đầy cay đắng khi cho phép 25% lãnh thổ nằm dưới sự chiếm đóng của Nga. Đây là con bài duy nhất mà Trump có thể chơi để thuyết phục người Ukraine ngừng chiến đấu.
Ukraine thuộc NATO là con đường duy nhất để bảo đảm hòa bình lâu dài cho Ukraine. Đây là bài học phải áp dụng cho bất cứ nơi nào. Bản Đồng thuận Budapest – 1994 giữa Nga, Mỹ, Vương quốc Anh, và Ukraine đã trở thành giấy lộn. Anh và Mỹ không thực hiện cam kết bảo đảm an ninh cho Ukraine, đổi lấy việc Ukraine nhường lại kho vũ khí nguyên tử cho Nga. Người Ukraine thừa hiểu Nga không bao giờ dám đụng đến NATO, nhưng đã xâm lược Georgia năm 2008, xâm lược Ukraine năm 2014, năm 2022, và đang chiếm đóng một phần Moldova.
Người Ukraine đã chứng kiến Nga ký kết, cam kết, thỏa thuận, hiệp ước… nhưng vất bỏ ngay sau đó. Những mảnh giấy có chữ ký chẳng có ý nghĩa gì để ngăn cản những cuộc xâm lăng triền miên của Nga. Người Ukraine có lý. Họ hiểu rằng lệnh ngừng bắn, nhưng không là thành viên NATO, chỉ giúp Nga câu giờ, thêm thời gian tổ chức lại nền công nghiệp quân sự, chuẩn bị cho một cuộc xâm lăng khác. Chính xác những gì đã xảy ra giữa 2014 đến 2022. Nếu người Ukraine chấp nhận sự chiếm đóng lâu dài của Nga trên ¼ lãnh thổ, thì họ cũng nên nhận được bảo đảm tin tưởng của NATO.
Thời điểm NATO kết nạp Ukraine có ý nghĩa lớn. NATO nên đưa ra lời mời chính thức vào thời điểm Zelensky và Putin tuyên bố ngừng chiến. Sau lời mời, các nước thành viên NATO phải phê chuẩn nhanh chóng. Trump phải đích thân lên tiếng để các thành viên khác không kéo dài quá trình phê chuẩn. Trump đang nắm trong tay vốn liếng chính trị lớn với thủ tướng Viktor Orban và Robert Fico. Trump nên sử dụng đòn bẩy này để kết thúc cuộc chiến đẫm máu ở Ukraine.
Một ngày chiến thắng cho tất cả
Có ý kiến cho rằng, Putin không bao giờ chấp nhận Ukraine gia nhập NATO. Thế nhưng, việc Ukraine trở thành thành viên NATO không cần phải xin phép Putin, và Putin không có vai vế gì trong việc đàm phán giữa Ukraine và NATO. Cho phép Putin can thiệp vào lộ trình này sẽ bộc lộ sự yếu kém của Mỹ không những với Moscow mà còn cả với Bắc Kinh.
Nhiều người đánh giá quá cao mối quan ngại của Putin về việc Ukraine nhập NATO. Putin xâm lược Ukraine không phải vì lý do mở rộng NATO. Trước 2022, không ai bàn tới tư cách thành viên NATO của Ukraine. Từ Brussels tới Moscow, từ Kyiv tới Washington đều hiểu rõ điều này. Putin xâm lược Ukraine với một mục đích lôi kéo người Ukraine vào Nga để thống nhất nòi giống Slav, và phá hoại nền dân chủ Ukraine hướng về phương Tây. Putin không hề khó chịu khi Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO vào năm 2023 và 2024. Mặc dù, Phần Lan có chung đường biên giới dài 1400 Km với Nga. Chính Putin đã đẩy Ukraine về phía NATO, chứ NATO không lôi kéo Ukraine.
Hiển nhiên, Nga khăng khăng rằng Ukraine nhập NATO là đe dọa an ninh Nga. Trump có thể giải thích với Putin rằng tư cách thành viên NATO của Ukraine sẽ khóa tay Ukraine. Zelensky không chấp nhận việc mất lãnh thổ, nhưng một trong những điều kiện để Kyiv được nhập NATO là phải tìm kiếm sự thống nhất lãnh thổ bằng biện pháp hòa bình. Tây Đức và Nam Hàn đã đồng ý những điều khoản tương tự để đổi lấy những hiệp ước quốc phòng với NATO và Mỹ. Một trong những điều kiện gia nhập NATO là Zelensky phải rút quân khỏi Kursk. NATO là một liên minh phòng thủ. NATO chưa bao giờ tấn công Liên Xô hoặc Nga. Putin hiểu rõ chuyện này.
Thời điểm thích hợp nhất để kết thúc chiến tranh là ngày Ukraine gia nhập NATO. Đó cũng là ngày huy hoàng nhất trong sự nghiệp của Putin. Putin có thể tuyên bố với người Nga và toàn thế giới rằng: Ông đã thành công, đã chiến thắng. Putin sẽ cho duyệt binh trên Quảng trường Đỏ. Bên ông là những nhà lãnh đạo Trung Quốc, Iran, Bắc Triều Tiên, đứng cạnh lăng Lenin. Putin sẽ có một vị trí xứng đáng trong sách giáo khoa lịch sử Nga, ngang hàng với Peter Đại đế, Catherine Đại đế, Nguyên soái Stalin vĩ đại. Putin trở thành một trong những người mở rộng bờ cõi cho đế chế Nga. Putin tuyên bố chiến thắng, và sẽ không phá hỏng bữa tiệc chiến thắng của mình bằng một cuộc xâm lược khác, sẽ không đe dọa hay ngăn cản tư cách thành viên NATO của Ukraine.
Vài chính khách ở Đức và Hung, thường bày tỏ lo lắng: Ukraine gia nhập liên minh sẽ châm ngòi Thế chiến III. Họ lập luận rằng: Nga và đồng minh sẽ mở rộng chiến tranh. Lập luận này sai. Sau ba năm tham chiến cay đắng và đau đớn với Ukraine, Nga không còn hứng thú gì để chiến đấu với một liên minh hùng mạnh nhất thế giới trong đó có quân đội Mỹ. Quân đội Nga đã chịu một tổn thất to lớn về sinh mạng và khí tài, trong lúc chỉ giành được vài chiến thắng nho nhỏ trước đội quân Ukraine yếu hơn. Putin không bao giờ dám gây chiến trực tiếp với Mỹ, khi đã có tới 78,000 tử sĩ trên chiến trường Ukraine. Ước tính số thương và vong của Nga khoảng 400,000 tới 600,000. Đó là chưa kể tới cuộc vật lộn sống mái chống các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Các lãnh đạo Đức cũng nên hiểu những lợi ích to lớn của tư cách thành viên NATO. Tây Đức nhập NATO năm 1955 mà không hề châm ngòi cho Thế Chiến III; trong khi, Tây Berlin bị vây quanh bởi lãnh thổ Đông Đức. Ngược lại, với tư cách thành viên NATO, Tây Đức đã sống sót ngay cạnh Hồng Quân Liên Xô đồn trú ở bên kia biên giới Đông Đức.
Nhìn rộng hơn, Âu châu sẽ hưởng lợi lớn về kinh tế từ một Ukraine ổn định và an toàn. NATO không phải cung cấp hàng tỷ Mỹ kim cho Ukraine, không phải tiếp nhận hàng triệu người tị nạn. Giống như trong Chiến tranh Lạnh, NATO đã tạo điều kiện cho Tây Âu phát triển. Giờ đây, Ukraine thuộc NATO sẽ giúp nền kinh tế của các thành viên khác hưởng lợi, thương mại, đầu tư bùng nổ thời hậu chiến. Mỹ sẽ tiếp cận nguồn khoáng sản quan trọng của Ukraine. Mỹ sẽ giảm phụ thuộc vào những nhà cung cấp chuyên quyền, không đáng tin cậy.
Tâm điểm là Trump
Trump là người hoài nghi về NATO và nguồn viện trợ cho Ukraine, không dễ gì thuyết phục ông đi theo hướng này. Tuy nhiên thỏa thuận trên sẽ giúp Trump đạt được một số mục tiêu của riêng ông. Bằng cách kết nạp Ukraine vào NATO, Trump sẽ giành được một chiến thắng ngoại giao quan trọng là chia sẻ gánh nặng của NATO. Sau khi vào NATO, quân đội Ukraine, chỉ sau một đêm, sẽ trở thành quân đội Âu châu mạnh và giàu kinh nghiệm nhất trong liên minh. Lực lượng võ trang Ukraine có thể được triển khai tới những quốc gia đồng minh khác giúp Washington bớt gánh nặng.
Ukraine sẽ giúp các thành viên NATO có đường biên giới với Nga về kỹ thuật điều khiển phương tiện không người lái trên không, trên biển, và trên bộ mà quân đội Ukraine vô cùng lão luyện. Trump có thể giải thích cho dân Mỹ rằng: Kết nạp Ukraine vào NATO sẽ giúp Mỹ bớt chi tiêu quốc phòng, tập trung ngăn chặn sự bành trướng của Trung Quốc ở châu Á – Thái Bình Dương.
Kế hoạch này sẽ giúp tránh được sự sụp đổ có thể xảy ra như ở Afghanistan sau khi Mỹ rút quân 2021. Nó cũng tạo ra một nền hòa bình lâu dài ở Âu châu, chứ không phải là lệnh ngưng bắn tạm thời mà Nga dễ dàng xé bỏ. Nếu Trump thành công trong việc môi giới đạt đến thỏa thuận này, ông xứng đáng trở thành ứng cử viên cho giải Nobel Hòa Bình mà ông hằng khao khát.
Không dễ gì thuyết phục Putin và Zelensky hạ vũ khí để đàm phán. Trump sẽ bực bội khi dùng việc hỗ trợ Ukraine làm phương tiện đàm phán. Thế nhưng, cuộc chiến kéo dài bất tận, hoặc đầu hàng Putin thì còn tồi tệ hơn nhiều.
_______
Tác giả: Michael McFau là giáo sư Khoa Chính trị, nghiên cứu viên cao cấp Học viện Hoover, giám đốc viện Nghiên cứu Quốc tế Freeman Spogli tại Đại học Stanford. Ông McFau từng giữ chức Đại sứ Mỹ ở Nga từ năm 2012 tới 2014, và là tác giả của cuốn sách “Từ Chiến Tranh Lạnh Tới Hòa Bình Nóng: Đại sứ Mỹ tại nước Nga của Putin”.
CẦN THƠ, Việt Nam (NV) – Các tour thăm viếng Cồn Sơn, quận Bình Thủy, thành phố Cần Thơ, “ăn nên làm ra” nhờ trend (xu hướng) “Đám giỗ bên cồn.”
Bắt trend “Đám giỗ bên cồn,” một video clip trên mạng xã hội của TikToker Lê Tuấn Khang, nhiều du khách đang ưu tiên chọn tour du lịch ở các cồn, cù lao thuộc các tỉnh miền Tây, kéo theo nhiều dịch vụ đắt khách, giúp người dân địa phương tăng doanh thu dịp cuối năm.
Một đoàn khách thăm viếng bè cá Bảy Bon ở Cồn Sơn, quận Bình Thủy, Cần Thơ. (Hình: Võ Văn Tân/Lao Động)
Nói với báo Lao Động hôm 15 Tháng Mười Hai, anh Võ Thanh Tân, hướng dẫn viên du lịch ở thành phố Cần Thơ, cho biết từ khi xuất hiện trend “Đám giỗ bên cồn,” anh liên tục nhận tour là các đoàn khách về thăm viếng khu du lịch Cồn Sơn, quận Bình Thủy, Cần Thơ, với lượng khách tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước.
Theo anh Tân, hiện mỗi ngày anh và các đồng nghiệp đều có tour dẫn khách thăm viếng, trải nghiệm Cồn Sơn, trung bình mỗi đoàn từ 4-20 người.
“Trong ngày 14 Tháng Mười Hai, tôi cũng có dẫn đoàn khách thăm viếng, vui chơi, trải nghiệm tại Cồn Sơn. Nhiều du khách rất thích thú khi được hòa mình vào không gian miệt vườn, sông nước. Đây là tín hiệu đáng mừng cho các hướng dẫn viên cũng như bà con làm du lịch nơi đây,” anh Tân cho biết.
Theo anh Tân, trong lúc dẫn khách thăm viếng, anh luôn nhận được nhiều câu hỏi như: Tại sao có địa danh cồn; cồn khác cù lao như thế nào, đám giỗ bên cồn có gì thú vị… Do vậy, càng tạo thêm nhiều câu chuyện thú vị về nét đặc trưng của các cồn ở miền Tây, mang lại niềm vui, hứng khởi cho du khách.
Cồn Sơn nổi tiếng với mô hình du lịch cộng đồng, song hiện tại trend “Đám giỗ bên cồn” đang “hot” nên các gia đình nơi đây phải “tăng ca” đón thêm du khách mỗi ngày.
Lượng khách tăng cao nhờ trend “Đám giỗ bên cồn,” giúp người làm du lịch ở Cần Thơ có thêm thu nhập. (Hình: Võ Văn Tân/Lao Động)
Trong đó, bè cá Bảy Bon được du khách biết đến nhiều nhờ các loài cá độc đáo trên bè, trải nghiệm massage chân với cá… Những ngày qua, điểm đến này luôn nhộn nhịp khách thăm viếng.
Tại các điểm thăm viếng khác như vú sữa bà Sáu, cá lóc bay Tín Hoài, trang trại chồn Hương, cốm nổ Cồn Sơn… lượng du khách cũng tăng cao, góp phần cải thiện kinh tế dịp cuối năm cho người dân địa phương.
Ngoài ra, các dịch vụ “ăn theo” khác như cho thuê áo bà ba, phụ kiện, nón lá… tại các điểm gần khu vực Cồn Sơn cũng có thêm lượng khách mới.
Theo chia sẻ của một số hướng dẫn viên du lịch, dự kiến trend “Đám giỗ bên cồn” sẽ còn được nhiều người quan tâm và tiếp tục “hot” đến sang năm. Họ cũng chuẩn bị tinh thần để đón lượng khách lớn trong dịp Tết Dương Lịch và Tết Nguyên Đán Ất Tỵ sắp tới. (Tr.N)
Luôn nhớ rằng không ai trên đời này là không có vấn đề. Con không phải là người duy nhất gặp khó khăn.
Thử thách là một phần của cuộc sống. Chỉ có người đã chết mới không còn đối mặt với bất kỳ thử thách nào.
Không có vấn đề nào là không thể giải quyết. Mọi nỗi đau con đang trải qua đều có cách tháo gỡ.
Cách con hình dung chính mình trong tâm trí có thể ảnh hưởng đến hạnh phúc của con. Hãy nhìn nhận bản thân là một người giá trị và xinh đẹp. Đừng tự ti hay hạ thấp chính mình.
Đừng bận tâm những gì người khác nói về con. Có những người thích làm người khác buồn chỉ vì họ là những kẻ bi quan, cay nghiệt.
Kết bạn với những người mang lại niềm vui, tích cực. Tránh xa những ai hay cười nhạo con hoặc đem khó khăn của con ra giễu cợt.
Trong thời gian rảnh, hãy giữ cho bản thân bận rộn với sở thích yêu thích, như đọc sách, học tập, v.v.
Đừng để ai uy hiếp con bằng tiền bạc hay vật chất. Người nghèo hôm nay có thể giàu ngày mai, vì cuộc sống luôn thay đổi.
Dù con đang trải qua điều gì, đừng bao giờ bỏ cuộc. Còn sống là còn hy vọng. Hãy thử thêm một lần nữa.
Hãy siêng năng cầu nguyện. Đừng ngừng ngại cầu nguyện, vì lời cầu nguyện có thể là chất xúc tác đẩy nhanh sự may mắn đến với con.
Hãy can đảm theo đuổi điều con muốn. Cuộc sống luôn chứa đựng rủi ro. Nếu con không dám mạo hiểm, con sẽ không bao giờ đạt được ước mơ.
