Suy Tư Tin Mừng tuần 34 thường niên năm A 26/11/2017

Tin Mừng (Mt 25: 31-46)

 Một hôm, Đức Giêsu nói với các môn đệ rằng: “Khi Con Người đến trong vinh quang của Người, có tất cả các thiên sứ theo hầu, bấy giờ Người sẽ ngự lên ngai vinh hiển của Người. Các dân thiên hạ sẽ được tập hợp trước mặt Người, và Người sẽ tách biệt họ với nhau, như mục tử tách biệt chiên với dê. Người sẽ cho chiên đứng bên phải Người, còn dê ở bên trái. 

Bấy giờ Đức Vua sẽ phán cùng những người ở bên phải rằng: “Nào những kẻ Cha Ta chúc phúc, hãy đến thừa hưởng Vương Quốc dọn sẵn cho các ngươi ngay từ thuở tạo thiên lập địa. Vì xưa Ta đói, các ngươi đã cho ăn; Ta khát, các ngươi đã cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi đã tiếp rước; Ta trần truồng, các ngươi đã cho mặc; Ta đau yếu, các ngươi đã thăm viếng; Ta ngồi tù, các ngươi đến hỏi han.” Bấy giờ những người công chính sẽ thưa rằng: “Lạy Chúa, có bao giờ chúng con đã thấy Chúa đói mà cho ăn, khát mà cho uống; có bao giờ đã thấy Chúa là khách lạ mà tiếp rước; hoặc trần truồng mà cho mặc? 

Có bao giờ chúng con đã thấy Chúa đau yếu hoặc ngồi tù, mà đến hỏi han đâu?” Đức Vua sẽ đáp lại rằng: “Ta bảo thật các ngươi: mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy.” Rồi Đức Vua sẽ phán cùng những người ở bên trái rằng: “Quân bị nguyền rủa kia, đi đi cho khuất mắt Ta mà vào lửa đời đời, nơi dành sẵn cho tên Ác Quỷ và các sứ thần của nó. Vì xưa Ta đói, các ngươi đã không cho ăn; Ta khát, các ngươi đã không cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi đã không tiếp rước; Ta trần truồng, các ngươi đã không cho mặc; Ta đau yếu và ngồi tù, các ngươi đã chẳng thăm viếng.” 

Bấy giờ những người ấy cũng sẽ thưa rằng: “Lạy Chúa, có bao giờ chúng con đã thấy Chúa đói, khát, hoặc là khách lạ, hoặc trần truồng, đau yếu hay ngồi tù, mà không phục vụ Chúa đâu?” Bấy giờ Người sẽ đáp lại họ rằng: “Ta bảo thật các ngươi: mỗi lần các ngươi không làm như thế cho một trong những người bé nhỏ nhất đây, là các ngươi đã không làm cho chính Ta vậy.” Thế là họ ra đi để chịu cực hình muôn kiếp, còn những người công chính ra đi để hưởng sự sống muôn đời.”

 &    &   &

“Em trở về đây với Bướm Xuân,”

“Cho tôi mơ ước một đôi lần.”

(dẫn từ thơ Đinh Hùng)

 Mai Tá lược dịch. 

  Hôm nay đây, Bướm Chúa của Mùa Xuân đã trở về với hình dạng của Đức Vua. Vua vũ trụ, Vua của mọi tâm hồn, như tình tự được thánh sử ghi nhanh ở trình thuật.

Trình thuật, nay có thánh sử rất Mát-thêu ghi về đoạn cuối cuộc sống công khai của Đức Kitô, trước khi Ngài vào với nỗi thống khổ, và rồi sau đó, đã Phục Sinh, để vực dậy hết muôn người.Thánh Mát-thêu làm công việc ấy bằng cung cách của người kể dụ ngôn về ngày sau hết, có phán xét. Đọc trình thuật hôm nay, hẳn rằng người nghe lại liên tưởng đến dụ ngôn của những chiên con và dê hiền. Phụng vụ Hội thánh lại dùng trình thuật hôm nay để mừng kính Đức Kitô Vua, tức Vị Chánh Án vào ngày phán xét cuối cùng.

Nhìn vào ngôn ngữ mà người Công giáo thường sử dụng xưa nay, thì chữ “Vua” không là từ ngữ dễ nghe và dễ chấp nhận cho bằng danh xưng khác. Đã có lúc, danh xưng “Vua” của Đức Chúa được coi như một biểu ngữ nhằm nói lên các giá trị đạo đức hầu đối chọi với ý nghĩa rất chúa của các vua quan ở đời. Thời nay, người người thấy mình không dễ gì thấy được sự khác biệt giữa tính chất rất “vua” của tín hữu Đạo Chúa.

Trình thuật thánh Mát-thêu hôm nay, Đức Giêsu được gán tặng bằng nhiều danh xưng như Con Người, Chúa Chiên (tựa như vua Đavít), Đức Vua, Đức Chúa, Người Con ngự trên ngai vàng cùng Thiên Chúa Cha, vv… Bằng vào các danh xưng ấy, Đức Giêsu Kitô được con dân mọi người tôn kính như vị Chánh Án mọi dân tộc. Và hôm nay, người đọc sẽ thấy Ngài sử dụng quyền tài phán của Chánh Án. Đó là lý do mà thánh sử coi Ngài là “Đức Kitô rất Vua”. Và, điều đó ăn khớp với mọi hiểu biết của chúng ta khi nghĩ về vị Vua của vũ trụ. Bởi, Ngài chính là vị Chánh Án có trọng trách phán xét tất cả những gì con người làm, hoặc không làm.

Kinh Tin Kính của Công Đồng Nicêa có nói Ngài sẽ đến để phán xét kẻ sống và kẻ chết. Cũng thế, các bản văn tuyên tín khác cũng có nói dân con mọi người sẽ phải trả lời về những gì mình làm. Thánh Kinh của người Do Thái còn tỏ cho thấy “Ngày của Đức Chúa” là ngày mà vị Chánh án đứng lên để phán và xét. Thêm vào đó, truyền thống giáo hội còn dạy con dân phân biệt việc phán xét vào ngày chung cục cuộc đời của mỗi người với việc phán xét hết mọi người vào ngày thế tận. Nhưng, chẳng một ai, kể cả Đức Kitô, biết được thời điểm với nơi chốn xảy đến công cuộc phán xét chung cuộc ấy. Nên, việc này chỉ được kể bằng ngôn từ rất biểu trưng và thông thường rất dễ sợ.

Kể, bằng biểu trưng hay biểu tượng, là nói trước mọi việc trước khi việc ấy xảy đến. Và, trình thuật về sự việc này được giảng rao khắp nơi và khắp chốn, để người Do thái cũng như dân ngoại sẽ hồi hướng trở về. Cả Enoch lẫn Elijah cũng về lại. Ngày ấy sẽ là ngày Cánh Chung, Phản-Kitô sẽ ngự trị một thời gian.

            Và, không gian vạn vật sẽ chuyển đổi đến rối mù, lửa từ trong/ngoài địa cầu sẽ bốc cháy. Và rồi, có tiếng loa kèn phát lên báo hiệu sự sống lại của muôn loài và khi ấy Con Người cũng sẽ xuất hiện giữa mây trời, rất bảng lảng. Rồi, người người cứ như thể bảo nhau: ngày thế tận đã kề cận. Thế nhưng, lẽ thường tình của con người lại hay chống đối những chuyện như thế. Và, phần đông sẽ không tin rằng chuyện đó là sự thật như đinh đóng cột. Hay nhất là bảo: ta chẳng hiểu gì về việc ấy.

Chẳng hiểu, vì ngôn từ biểu tượng mà thánh Mátthêu sử dụng chỉ để kể về một gặp gỡ rất riêng tư thân tình giữa Đức Kitô và mỗi một người, khi ta chết. Vào lúc ấy, Ngài muốn biết, không chỉ mỗi việc cuộc sống của ta ra thế nào, nhưng còn nhắn nhủ rằng ta đã làm gì cho lịch sử của con người, tức đóng góp được bao nhiêu cho nhân loại. Lúc thánh Mátthêu viết lên trang sử này, lên giấy, ngài muốn tỏ bày lập trường để ta biết, là: mỗi người chúng ta cũng nên cải thiện lối hành xửc ủa chính mình, ở đây. Bây giờ. Thánh nhân không mô tả những gì sắp đến cho bằng ngài muốn xác chứng những gì phải xảy ra, ngay bây giờ.

Thánh Mátthêu diễn tả việc ấy qua ảnh hình và biểu tượng về chiên lành và dê hiền. Ở Do thái thời xưa, chiên lành chịu đựng cơn lạnh hay hơn dê hiền. Bởi thế nên, dê hiền cần được bảo vệ nhiều hơn. Bằng vào mầu sắc, chiên con thường mầu trắng. Còn, dê hiền lại là mầu đen. Ở dụ ngôn, chiên lành đứng bên phải, tức phía rất phải. Còn, dê hiền ở bên trái tức trái rõ đành rành. Đặc biệt hơn, bằng vào biểu tượng thánh sử viết, thì thú đàn ở phiá bên phải, vẫn phải lẽ. Còn dê hiền, là kẻ xấu nên mới trái. Thế nhưng, dưới tầm nhìn của Chúa, thú đàn dù có trái, vẫn rất phải.

Công việc của Chánh án, là tách chiên khỏi dê theo tiêu chuẩn nào đó. Tiêu chuẩn đây, không là 10 điều giáo luật, vì khi bị phán xét không ai bị cật vấn điều đó. Nhưng tiêu chuẩn phán xét, là phán đoán và xét nét về 6 công tác từ thiện rất cổ điển về lòng thương xót mà người Do thái có thói quen gọi đó là hành xử đầy yêu thương.Cũng chỉ là: lo cho cái ăn, thức uống, đón tiếp mời chào, cho áo mặc, trông nom chăm sóc và viếng thăm đỡ đần. Vấn đề là, người người được hỏi có làm thế trong đời mình không?

Thật ra,đó còn là nội qui cuộc sống cộng đoàn do thánh Mátthêu đặt, ở Tin Mừng chương 18: “Không được để con trẻ lạc lõng, mất mát. Không được để thành viên cộng đoàn bị bỏ rơi, cô độc”. Phán và xét, còn là hỏi: anh/chị có tuân giữ nội qui ấy không? Nếu có, anh/chị là chiên lành. Nếu không, anh/chị sẽ là dê hư. Ở đây, thánh Mát-thêu và -Đức Giêsu- đặt tầm quan trọng vào nội qui giản đơn ấy cho cộng đoàn Kitô hữu thời tiên khởi. Để sau này, sẽ không có ai bị án phạt về những gì mình đã làm hoặc định làm; mà về những gì mình quên làm và không bao giờ chịu làm những việc như thế.

Người tốt lành không làm việc đó vì họ thấy người có nhu cầu như chính người anh, người chị của mình. Đức Giêsu nói: nếu người làm điều tốt lành ít là cho người anh, người chị ấy của mình, thì tức là làm cho Chúa. Họ là người thân của Chúa. Ta làm cho người của Chúa, chứ không phải cho người của ta. Thế nên, phán xét tích cực là phán và xét xem ta có mừng đón vào nhà mình, những người của Chúa, thuộc gia đình Ngài, vì họ nhìn ta như là người trong số họ.

Khi nói đến việc phán xét nói chung, ta bao gộp tất cả mọi người. Vậy thì, “nội qui của cộng đoàn” không chỉ là cho người Do thái hoặc cho cộng đoàn Mátthêu thời tiên khởi hoặc những người thuộc giáo phái nào đó, thôi. Mà là, tất cả. Nội qui ấy, là để mọi người biết mà thực hiện. Nội qui được viết trong tâm khảm của mỗi người. Cho mọi văn hóa, sắc tộc. Mọi thời khắc của lịch sử nhân loại. Nội qui rất chung và sẽ có phán xét cũng rất chung như thế.

Chúa có cách để giáo huấn để họ hiểu rằng cuộc sống đích thực không cần lời nói, hoặc thể chế, dù thể chế ấy là Hội thánh. Chúa thiết lập trong ta bản năng riêng của mội người. Cho mỗi người. Bản năng ấy, giúp ta mở lòng ra với người đang thiếu thốn, có nhu cầu. Dù ta là người thế nào đi nữa, Chúa cũng sẽ phán và xét chính ta, về tất cả điều đó. Phán và xét, xem ta có làm những việc giùm giúp như thếkhông. Chính đó là ý nghĩa của phán xét chung.

Chương 28 cuối Tin Mừng, thánh Mathêu viết: Đức Giêsu truyền lệnh cho nhóm người bé nhỏ của Ngài hãy ra đi mà trở nên đồ đệ của Ngài đến với muôn dân. Không cần biết họ thuộc sắc tộc nào, có lý lịch ra sao hoặc họ từ đâu đến. Ngài dạy họ làm những việc như thế bằng cách quan sát xem họ có làm những điều Ngài dạy trong đời mình hay không. Tức, dạy họ sống biết giữ nội qui đề ra cho cộng đoàn của Ngài, như thánh Mátthêu từng ghi lại. Nếu họ làm theo điều Ngài dạy, thì Ngài sẽ ở với họ suốt mọi ngày, cho đến ngày thế tận.

Đọc trình thuật hôm nay, có thể có người nghĩ là thánh Mátthêu muốn tách chia chiên khỏi dê, để dễ bề phân biệt. Nhưng sự thật, đó không là phân và tách mà là đến với nhau như đàn trẻ lạc được tìm thấy. Là, ra đi mà tìm đến với họ. Ra đi, để ở giữa những người từng lỗi phạm nay bị bỏ rơi, quên lãng. Ra đi, giang tay mà chào đón tất cả mọi người, đưa họ về với hòa giải và hòa hoãn. Thế đó, không là tách chia, phân biệt. Mà là, thuộc về nhau, ở với nhau. Mà là, tất cả ràng buộc vào với nhau để tiến vào với cộng đoàn Nước Trời Hội thánh.

Trong tâm tình cảm kích những điều thánh sử ghi về Đức Kitô Vua, ta lại ngâm lên lời rằng:

“Em trở về đây để nắng hồng,

Hồn xưa còn đẹp ý xưa không?

Trăng tình chưa nguyện lời Hoa Bướm,

Em chẳng về đây để ngỏ lòng.”

(Đinh Hùng – Bướm Xuân)

Là Bướm Xuân hay Bướm của Mùa Xuân, Ngài vẫn là Vua Vũ Trụ, nơi lòng người. Nay, Ngài trở về để Bướm và Xuân nên một. Một thân. Một mình. Thứ Mình rất thánh của Chúa Xuân.

            Lm Kevin O’Shea CSsR biên-soạn –  

             Mai Tá lược dịch. 

httpv://www.youtube.com/watch?v=-PAUqh4NV58

Chiều Cuối Tuần – Phương Anh (Á Quân Thần Tượng Bolero 2016)

Chuyện Phiếm đọc trong tuần 34 thường niên năm A 26/11/2017

“Ghi vào đời hình bóng một người “
Đôi lúc chân quen giầy khua lối ngõ
Tâm tư bâng khuâng
Nghe chiều biệt ly theo khuất nẻo người đi…!!!”

(Trúc Phương – Chiều Cuối Tuần)

(Mátthêu 19: 10-11)

 “Ghi vào đời, hình bóng một người”, đây không chỉ là câu hát “trống không” chẳng ghi tên cũng chẳng nhắn nhủ một ai. Nhưng, đối với bần đạo là bầy tôi đây thì, câu hát này lại minh-hoạ một câu truyện kể rất dễ nghe sau đây:

Tôi là một người mẹ 71 tuổi đã nghỉ hưu, còn con gái tôi năm nay 35 tuổi. Khi tôi bắt đầu về hưu cũng là lúc con gái tôi lập gia đình. Với vợ chồng tôi, nó luôn là viên ngọc quý được chúng tôi nâng niu chăm bẵm; bởi vậy khi con thành thân, một cách rất tự nhiên tôi thấy mình có trách-nhiệm phải chăm sóc tổ ấm mới này.

 Ban đầu, tôi hy vọng chúng sẽ về ở cùng vợ chồng tôi, nhưng ông nhà tôi lại cho rằng: “Hai đứa cần có khoảng không-gian riêng biệt để tự-lập”. Thế nên, để tiện chăm sóc các con, chúng tôi dọn tới khu cư-dân gần nhà con mình đang sống. Và cứ mỗi sáng tôi đều chạy qua nhà giúp bọn trẻ chuẩn bị đồ ăn và dọn vệ sinh; chiều đến, lo nấu bữa tối và đợi tới khi hai vợ chồng nó đi ngủ tôi mới về nhà mình. 

Cuộc sống của tôi cứ êm đềm trôi qua như vậy, cho đến một ngày… Hôm ấy, tôi dậy sớm đi chợ mua thức ăn mang tới nhà con, nhưng khi đến nơi lại không thể mở cửa để vào nhà. Không phải tôi mang nhầm chìa khóa, mà đơn giản là con rể đã thay ổ khóa khác. Tôi phải gọi mãi con rể mới ra mở cửa và giải thích: “Gần đây toà nhà xảy ra nhiều vụ trộm, nên…”

 Tối hôm đó con gái qua nhà đưa cho tôi chiếc chìa khóa mới. Lúc ấy, trong tâm tôi có đôi chút khó chịu, nhất là khi con gái tôi nói nhỏ: “Mẹ đừng để chồng con biết nhé!”. Tôi hiểu rằng sự việc không còn đơn-thuần như tôi nghĩ lúc trước.

 Ngày hôm sau, tôi tới nhà con gái sớm hơn mọi ngày, lỉnh kỉnh đồ ăn thức uống. Vừa tới cửa, tôi nghe có tiếng tranh-luận vọng ra: “Chắc chắn là em đưa chìa khóa cho mẹ rồi, phải không?” Rồi một tràng những lời phàn-nàn của con rể vang lên sau cửa, khiến tôi đứng mãi như trời trồng.

 Thật không ngờ, là tất cả công sức và tình yêu thương mà người mẹ vợ như tôi đã dành cho chúng, lại được đền đáp bằng những lời chỉ-trích nặng như vậy. Và tôi thấy chua xót hơn, đó là con gái tôi chỉ biết ậm ừ rồi trả lời rằng: “Bà là mẹ em, vậy anh bảo em phải làm thế nào đây?”

 Tôi lủi thủi xách túi thức ăn thẫn-thờ quay trở về. Nhìn thấy ông nhà tôi, tôi tủi thân đến mức nước mắt cứ lăn tràn lên má: “Ông à, sao tôi cực quá sức? Nó là con gái duy-nhất của tôi, tôi toàn tâm toàn ý lo cho chúng từ bữa ăn tới giấc ngủ, vậy mà những thứ tôi nhận được, là thế này đây, tôi đã làm gì sai/trái hả ông?” 

Ông nhà tôi chỉ bật cười rồi vỗ nhẹ vào vai tôi: “Thật là mấy đứa trẻ không hiểu chuyện, bà cứ để đó, có dịp tôi sẽ nói chuyện với chúng. Mà bà này, bà thử nhìn những người bạn già của chúng ta xem, có mấy ai như bà không? Họ đều thong dong, gần thì đi thăm thú tỉnh thành làng mạc, xa thì ra nước ngoài du lịch. Còn bà, bà chỉ loanh quanh chợ búa cả ngày, lọ mọ cơm nước cho con cái, vì chúng mà tôi với bà đã lạc-hậu so với những người bằng tuổi rồi đấy”. 

Từng lời lẽ của ông chồng như cơn mưa mùa hạ trút xuống khiến tôi bừng tỉnh. Chẳng lẽ, tôi lại không muốn ra ngoài du-lịch thăm thú đó đây sao? Nghĩ vậy, tôi gật đầu thuận đồng tình với ông chồng tôi. Sau đó, ông nhà tôi sắp xếp đưa tôi tới một vùng toàn cây cỏ rộng lớn để nghỉ ngơi, tĩnh dưỡng ít là vài ngày. Ông còn dẫn tôi tới thăm trang-trại nuôi dê và bò lấy sữa. Được xem tận mắt chứng kiến quá-trình dê mẹ sanh con và cho bú, tôi bất giác thấy lòng mình xúc động, nghẹn ngào.

 Chồng tôi vừa nhìn vừa chỉ vào đàn dê đang gặm cỏ. “Dân du-mục quanh năm di-chuyển chỗ này sang chỗ khác. Nếu dê mẹ đây lại giống như bà, việc gì cũng quán-xuyến, không rời tay thì dê con làm sao sống nổi? Hơn nữa, có ai lại muốn gả chồng chú dê chưa cai sữa tinh thần không đấy?”

 Tôi quay sang, thấy ông nhà tôi cười một cách đầy hậu ý, chỉ một câu nói độc-nhất của ông đã giúp tôi hiểu ra được nhiều điều. Chồng tôi tiếp tục: “Tình mẫu-tử chân-chính là quá-trình tự rút lui một cách khéo léo”, nói xong ông mở điện thoại di-động ra xem rồi đọc cho tôi nghe một bài viết có ghi những câu như sau: “Là bậc cha mẹ, không ai muốn tách rời con cái khi chúng trưởng thành. Họ lầm tưởng làm thế là vì yêu con, nhưng thực tế lại đã vô tình điều-khiển con cái một cách toàn-diện…”

 Tôi liếc mắt lườm ông chồng rồi nói: “Có phải ý ông muốn bảo tôi là người mẹ như vậy phải không?” Chồng tôi bật cười vỗ nhẹ lên vai tôi rồi nói: “Bà ý hả, bà thuộc loại có thể còn cứu vãn được!”

 Sau chuyến du-lịch trở về, việc đầu tiên tôi làm là: gọi điện cho con gái và nói với nó rằng: tôi muốn tới nhà nó một chuyến. Hôm ấy, tôi đã chia-sẻ với cháu hành-trình ý-nghĩa nhất trong đời mình, rồi nghiêm túc bảo chúng: 

-Mẹ chuẩn bị lui về nhà để vui hưởng hạnh-phúc vào tháng ngày cuối của tuổi già. Sau này, có lẽ mẹ sẽ không thường-xuyên tới nhà con nữa đâu, mà dù cho mẹ có tới, thì mẹ cũng sẽ gọi điện báo trước cho các con biết.

 Con gái nhìn tôi, lúng túng một hồi lâu rồi hỏi:

-Mẹ, mẹ giận chúng con à?

 Mẹ đâu có giận, chỉ là mẹ đang học cách tận-hưởng tuổi già thôi con à. Con gái ôm chầm lấy tôi làm mắt tôi ươn-ướt, bùi ngùi. Có người đặt ra câu hỏi: 

-Cha mẹ sinh con ra để làm gì? Để có người nối dõi tông đường hay có người chăm sóc khi về già? Có rất nhiều câu trả lời khác nhau, nhưng câu trả lời cuối cùng khiến nhiều người suy nghĩ là: “để trả giá và tận hưởng”.

 Xin các bậc cha mẹ đừng coi con cái mình là mối quan-tâm duy-nhất trong đời; đừng vì con cái mà khép lại cánh cửa giao tiếp xã hội, cũng đừng vì con mà bỏ lỡ các đam mê sở thích của bản thân.

 Có người còn nói:

-Có một kiểu cha mẹ làm tôi vô cùng kính-phục, đó là: những người từng dành cho con mình tình-thương yêu mạnh mẽ khi con còn bé, rồi khi con lớn lên lại học cách buông tay một cách khéo-léo. ‘Chăm sóc’ và ‘chia xa’ đều là nhiệm vụ mà bậc làm cha mẹ cần hoàn thành với con mình”.

 Làm cha mẹ, là cả một chặng dài hành-trình mà đám phụ-huynh chúng ta cần cả lòng bao-dung và trí tuệ nữa, mới phải. Làm cha mẹ, không đơn thuần chỉ mỗi một việc là nuôi dạy con, mà trong hầu hết mọi thời khắc của cuộc sống, ta cần biết lúc nào nên tiến, lúc nào nên thoái lui.

 Ta không mong cầu con cái mình trở nên hoàn-hảo, cũng không cần chúng phải nuôi-dưỡng khi mình về già, mà chỉ cần chúng có thể sống độc-lập và giữ trọn lòng hiếu-thảo với mẹ cha, vậy là bạn đã làm cha, làm mẹ thành-công rồi đó.” (Trích truyện kể có đầu đề: “Câu chuyện buông bỏ”)

Buông bỏ hay giữ rịt, vẫn là tâm-trạng khác-biệt của nhiều người. Có người lại chỉ nhớ giữ “rịt” như ca-từ bài hát trích ở trên, nên trích thêm như sau:

 “Anh ơi tôi lên đường phố cũ tìm anh chiều hẹn hò
Cho nhau niềm vui cuối tuần
Vì hơn mấy lần
Vắng anh trời kinh đô nghe xao xuyến bước cô đơn…
Ai quên ai khi bàn tay trót nằm trong lòng tay rồi
Anh ơi chuyện hai đứa mình mộng xưa khó thành
Biết nhau chiều hôm nay xin nhớ mãi về sau này…
(Trúc Phương – bđd)

Hệt như thế, đấng bậc nhà Đạo ở Sydney này, lại cũng có luồng tư-tưởng trải dài một nhận-định qua lời hỏi/đáp sau đây:

“Thưa cha,

Vừa qua, con có dịp nói chuyện với một người bạn về sự an-sinh của đám con cái trong các mối tương-quan giữ người cùng phái tính và chị ta lại cứ nói rằng chị thích chọn có con được cặp hôn-phối cùng phái tính nuôi-dưỡng hơn là những đứa co cha mẹ khác phái tính tận tình nuôi nấng nhưng lúc nào cũng xảy ra chuyện bạo-động trong gia-đình. Nghe thế, con đây chẳng biết trả lời sao cho hợp lẽ. Xin cha giúp con một tay.” (câu hỏi nhặt được trên báo đạo ở Sydney)

 Giúp con một tay hoặc hai tay một lượt, thì đấng bậc nào lại chẳng muốn giúp. Chí ít, là đấng bậc từng có quá nhiều kinh-nghiệm trong hỏi/đáp thắc mắc của giáo-dân. Và, trợ-giúp của đấng bậc vị vọng hôm nay, như thế này:

“Nếu những điều nói ở trên là biện-pháp duy nhất để thay-thế, thì tốt nhất nên để cho cặp phối-ngẫu nào biết yêu thương nhau nhiều hơn là để những cặp cứ cãi vã hoặc đánh lộn nhau suốt ngày  dài nhiều năm tháng. Thế nhưng, khi đất nước ta đang sống lại tính chuyện thông qua đạo luật hợp-pháp-hoá hôn-nhân đồng phái tính không chỉ cho cá nhân cặp phối ngẫu nào đó, mà cho toàn thể dân nước, mới thành chuyện.

 Và trong đất nước ta đang sống, đã có rất nhiều cuộc khảo sát hoặc nghiên-cứu cho thấy rằng: con cái sống tốt đẹp hơn khi chúng được cha mẹ khác giới tính nuôi dưỡng, hơn các cặp phối ngẫu đồng tính. Giáo sư Augusto Zimmerman có viết một bài báo nói về vấn-đề này trong tờ “Quadrant” số tháng 8 vừa qua. Tôi xin phép sử-dụng bài này làm nền để đưa ra 5 lý-chứng có liên-quan mà luận-bàn.

 Thứ nhất, mối tương-quan đồng tính luyến ái dính-dự nhiều đến chuyện thất-trung ở các cặp phối ngẫu đồng tính nhiều hơn ở hôn-nhân nam-nữ. Bên Hoa-kỳ, giới chức trong nghề có lập một khảo sát gửi đến 159 cặp phối-ngẫu đồng tính bèn nhận ra rằng phần lớn các cặp này không thể sống chung thuỷ với nhau được đến một năm.

 Và, không cặp nào lại có thể sống bền-bỉ với nhau được 5 năm. Ai cũng biết, con cái chúng có cảm giác bất an khi phải chịu đựng chung sống với người cha hoặc người mẹ, hoặc cả hai không có sự thuỷ-chung.

 Thứ hai, tương-quan đồng tính luyến ái vẫn nổi tiếng là mối tương-quan rất yểu mệnh. Có một khảo sát thiết-lập vào năm 2010 cho thấy là: tính bình-quân thì tương-quan đồng tính chỉ kéo dài được 3 năm mà thôi. Vậy nên, làm sao trở thành chuyện tốt đẹp cho con cái khi bậc “sinh thành” của chúng cứ không ngừng đổ vỡ.

 Thứ ba và có lẽ cũng là điều đác ngạc-nhiên, là: bạo-hành trong gia-đình càng xảy ra cách thường xuyên hơn đối với các cặp phối ngẫu đồng tính hơn các cặp hôn-nhân khác giới tính. Năm 1991, ở Hoa kỳ các nhà nghiên-cứu có mở cuộc khảo-sát dành cho 1099 phụ-nữ đồng tính cho biết những vị này bị đối tác xách-nhiễu thể-xác hơn các phụ nữ có tương-quan khác giới tính.

 Một khảo-sát khác lập ra với 350 phụ nữ đồng tính, khi trước từng có quan-hệ với nam-nhân cho thấy chuyện xách-nhiễu về thể xác và môi miệng cao hơn mối tương-quan đồng tính của họ tính theo tỷ lệ thì: 57% người từng bị phụ-nữ đồng tính lạm-dụng tình dục, 45% trải-nghiệm các vụ xâm-phạm thể xác và 65% trải-nghiệm xâm-phạm thể xác hoặc xúc cảm.

 Một tập-san văn-chương phổ-thông phát hành vào năm 2014 tiết lộ rằng: các vụ bạo-hành trong gia-đình đã ảnh-hưởng lên 75% phụ-nữ đồng tính, nam-nhân đồng-tính và lưỡng tính luyến ái; và một tập san khác xuất bản vào năm 2015 cho thấy chuyện bạo-hành trong gia-đình càng thấy xảy ra nhiều đối với các cặp phối-ngẫu đồng tính hơn các cặp khác. Một lần nữa, ảnh-hưởng trên con cải càng thảm-khốc hơn, thôi. 

Thứ tư là, con cái sống với các cặp phối ngẫu đồng tính càng bị các “bậc sinh thành” của chúng lạm-dụng tình-dục nhiều hơn. Chỉ cần ghi lại một ví dụ tiêu biểu lập vào năm 1996 cho thấy rằng: dù con số nam-nhân ở các cặp hôn nhân khác phái nhiều nhặn hơn giới đồng tính là 36 trên 1, các vụ mơn-trớn/gạ gẫm ở các cặp phối-ngẫu đồng tính xảy ra ở mức 11 trên 1, điều đó có nghĩa là các vụ ấu dâm xảy ra nhiều gấp ba lần ở các cặp phối-ngẫu đồng tính, là chuyện thường.

 Tê hơn nữa, trong nhật báo mang tên The Journal of Homosexuality đăng tải hồi năm 1990 có bài viết cho thấy các tương-quan dục-tình giữa nam-nhân và các bé trai gọi là “tương-quan nhân-ái” đã coi ấu-dâm như chuyện bình thường và tốt lành. Cũng thế, ta đều biết tai-hại về lâu về dài từ các vụ ấu dâm đã ảnh-hưởng lên con trẻ vẫn rất nhiều.

 Thứ năm nữa là, con cái sống chung với các cặp phối ngẫu đồng tính lại cũng lôi cuốn hấp dẫn lẫn nhau cùng một phái tính. Một nghiên-cứu/khảo-sát cho thấy là: trong khi chỉ có 3% người dân sống ở Hoa kỳ là có động-thái lôi cuốn hấp-dẫn người đồng tính, 75% nam-nhân trưởng-thành và 57% nữ-giới trưởng-thành được các cặp hôn-nhân khác phái dưỡng-dục đã phát-triển hành-xử lưỡng phái hoặc đồng tính luyến ái. 

Điều nay lại cũng kéo theo các hệ-luỵ tiêu cựa. Năm 2001, có khảo-sát nghiên cứu gửi đến 6,000 cư-dân sống ở Hoà Lan là đất nước từng nương tay với các vụ đồng tính luyến ái , phát giác ra rằng giới trẻ đồng tính chịu cảnh trầm thống lên gấp 4 lần, con số người đồng tính chịu cảnh rối loạn lo âu lên gấp ba lần, và số người đồng tính này tự-sát lên gấp bốn và số người tuỳ thuộc chất nicôtin lên gấp năm, mắc nhiều chứng bệnh rối loạn khác nhau lên gấp sáu lần, và số những người đồng tính có ý-dịnh tự tử ít là một lần trong đời lên gấp sáu. 

Chẳng thế mà, vào năm 2017, các Trung học y-khoa của Hoa Kỳ có đưa ra một chính-sách nói rõ rằng “thật không thích-hợp và rất nguy hiểm đối với con trẻ và là hành-xử vô trách-nhiệm một cách đầy hiểm nguy để ta có thể thay đổi việc nghiêm cấm kéo dài biết bao năm nay không cho giới đồng tính được phép làm cha làm mẹ trẻ con dù qua hình thức nhận con nuôi, bảo-dưỡng hoặc sinh-sản qua phương-pháp nhân tạo.” (Lm John Flader, Figures show major flaws in same-sex parenting, The Catholic Weekly 15/10/2017 tr. 25)

Hệt như thế, có nghiên-cứu khảo-sát cho nhiều về tệ-hại của hôn-nhân đồng tính đến thế nào đi nữa, tưởng cũng nên nghe lại đôi ca-từ khá da-diết ở bài hát vẫn đánh động nhiều người, rằng:

“Ghi vào đời hình bóng một người.
Đôi lúc chân quen giầy khua lối ngõ.
Tâm tư bâng khuâng.
Nghe chiều biệt ly theo khuất nẻo người đi…!!!

Khi tôi đưa chân người tôi mến tạm xa biệt kinh thành
Mong sao đừng quên mỗi lần chiều qua cuối tuần
Có tôi về trông anh khi phố cũ vừa lên đèn… “

(Trúc Phương – bđd)

“Ghi vào đời hình bóng một người”, phải chăng điều đó vẫn là lời nhắn nhủ từ ai đó, để còn ghi đi ghi lại mãi, những chẳng bao giờ nghĩ chuyện đứng-đắn trong đời, như lời bậc thánh hiền từng biể-tỏ hôm nào ở lời kinh, sau đây:

“Các môn đệ thưa với Ngài:

“Nếu làm chồng mà phải như thế đối với vợ,

thì thà đừng lấy vợ còn hơn.”

Nhưng Đức Giêsu nói với các ông:

“Không phải ai cũng hiểu được câu nói ấy,

nhưng chỉ những ai được Thiên Chúa cho hiểu

mới hiểu, mà thôi!”

(Mt 19: 10-11)

Nói cho cùng, đã hoặc sẽ là vợ chồng chung sống với nhau nhiều năm tháng, tưởng cũng nên nghiên-cứu nhiều lời lẽ của đấng thánh hiền từng bảo ban, để rồi sẽ hiên ngang tiến về phía trước mà sống hung, sống rất mạnh. Như bao giờ.

Trần Ngọc Mười Hai

Luôn chẳng dám

Có ý-nghĩa gì là trái khuấy

Khác-lạ truyền thống

Của cha ông

Rất trong đời.

Mai Tá

NHÂN QUẢ

  Lm. Giuse Trần Việt Hùng

“Chiên thì Người cho đứng bên phải, còn dê ở bên trái” (Mt 25,33).

 “Nhân” là nguyên nhân, “Quả” là kết quả.  Nhân là cái mầm.  Quả là cái hạt do mầm ấy phát sinh.  Trong nhân có quả và trong quả có nhân.  Chính trong Nhân hiện tại có hàm chứa cái Quả tương lai.  Nhân thế nào thì Quả thế ấy.  Thưởng phạt ngày sau đều tùy thuộc vào những hành động tốt hoặc xấu của chúng ta thực hiện ngày hôm nay.  Nói chung, ai trong chúng ta cũng muốn được hưởng hạnh phúc cả đời này lẫn đời sau.  Chúng ta biết con đường lên thiên đàng là thiên đàng mà.  Nếu chúng ta muốn được hưởng an lạc ngày sau, chúng ta phải sống vui tươi và an bình ngày nay.  Biết rằng cuộc đời ai cũng có những sự chen lẫn giữa vui sướng và khổ sầu.  Sự khổ đau trong cuộc sống không phải luôn luôn là sự tiêu cực.  Vì sự đau khổ cần thiết như là những thử thách để giúp ta tinh luyện cho cuộc đời sáng thêm.  Ví như lửa thử vàng, gian nan thử đức vậy.

Kết thúc Năm Phụng Vụ, Giáo Hội mừng Đại Lễ Chúa Kitô Vua, Vua Các Vua, Chúa Các Chúa.  Chúa Giêsu là trung gian giao hòa giữa trời với đất.  Ngài đã nhập thể để rao truyền tin mừng cứu độ.  Chính Ngài là trung tâm và là cốt lõi của tất cả mọi sự hiện hữu.  Ngài mở lối dẫn chúng ta vào hưởng niềm vui hạnh phúc Nước Trời.  Con đường Chúa đi là con đường yêu thương trong khổ giá.  Muốn lãnh nhận ơn cứu độ, chúng ta phải dõi theo lối bước của Ngài.  Hai giới răn nồng cốt tóm kết tất cả lề luật là yêu mến Thiên Chúa hết lòng, và yêu thương anh chị em như chính mình.  Đức yêu thương được thể hiện qua sự giúp đỡ, chia sẻ, thăm viếng và sống tình bác ái với nhau.  Con đường đức ái là con đường tuyệt hảo dẫn vào quê trời.

Chúa Giêsu dẫn bước chúng ta vào cuộc sống thật ngày sau qua dụ ngôn phân định Chiên và Dê.  Chiên và Dê chỉ là hình ảnh tượng trưng gởi theo một sứ điệp nói về sống bác ái vị tha.  Chiên Dê, phải trái, bên này bên kia, hay thiên đàng hỏa ngục là ranh giới để phân biệt tốt xấu, lành dữ và thưởng phạt.  Phúc thay những ai được xếp vào hàng bên phải: Hãy đến, hỡi những kẻ Cha Ta chúc phúc, hãy lãnh lấy phần gia nghiệp là Nước Trời đã chuẩn bị cho các ngươi từ khi tạo dựng vũ trụ (Mt 25, 34).  Không phải tự nhiên hùa theo đám đông mà được ơn cứu độ.  Mỗi người phải phấn đấu từng ngày để nên trọn lành.  Chúng ta có thể quan sát hình ảnh một thửa ruộng trong đó có lúa và cỏ dại.  Khi chủ ruộng vun xới chăm sóc cả hai lúa và cỏ đều được hưởng phân bón và tưới gội đồng đều.  Lúa và cỏ cùng chung hưởng nắng ban mai, sương sớm và mưa nguồn.  Phát triển tốt nhưng kết quả thì khác nhau, lúa trổ sinh bông hạt, và được thu hoặch cho vào kho lẫm.  Còn cỏ dại bị người ta chà đạp và thu gọn đem thiêu đốt.

Theo giáo lý Nhà Phật, nhân là năng lực phát động, Quả là sự hình thành của năng lực phát động ấy.  Nhân và quả là hai trạng thái tiếp nối nhau mà có.  Nếu không có Nhân thì không có Quả và nếu không có Quả thì không có Nhân.  Cũng chính trong cái Quả hiện tại, đã có hình bóng của Nhân quá khứ.  Vì thế, mỗi vật đều có thể gọi là nhân hay quả: Đối với quá khứ, thì nó là quả, nhưng đối với tương lai thì nó là nhân.  Nhân và quả tiếp nối nhau và đắp đổi nhau như những vòng trong sợi dây chuyền.  Nhân quả đi đôi và ảnh hưởng tới nhau như gieo gió thì gặt bão.  Việc lành hay việc dữ đều có quả báo, chỉ khác nhau đến sớm hay muộn mà thôi.  Đôi khi chúng ta tự hỏi rằng tại sao những người làm ác mà họ vẫn sống phây phây lại giầu có sung sướng, trong khi những người hiền lành, đạo đức lại rơi vào cảnh túng quẫn và khổ đau.  Câu trả lời là đời sống tạm này chưa kết thúc, chúng ta chưa thể kết luận thế nào là hạnh phúc thật.

Một Nhân không thể sinh ra Quả, mà phải nhờ vào môi trường vạn vật chung quanh.  Sự vật trong vũ trụ nầy đều là sự tổ hợp của nhiều nhân duyên.  Cho nên không có một Nhân nào có thể tự tác thành kết quả được, nếu không có sự giúp đỡ của nhiều Nhân khác.  Sự liên đới trùng trùng điệp điệp giữa muôn loài làm thành bước tiến của thiên nhiên vạn vật.  Không có thụ tạo nào đứng riêng biệt một mình trong vũ trụ.  Nói rằng hạt lúa sanh ra cây lúa, là nói một cách giản dị cho dễ hiểu, chứ thật ra hạt lúa không thể sanh ra gì được cả, nếu để một mình nó giữa khoảng trống không, thiếu không khí, ánh sáng, đất nước và nhân công.  Có biết bao nhiêu yêu tố để hình thành một chuỗi Nhân Quả.  Trong bất cứ một loài thụ tạo nào cũng có mỗi liên hệ chằng chịt với thế giới hiện hữu chung quanh.

Về phương diện tinh thần, những tư tưởng và hành vi trong quá khứ, tạo cho ta những tính tình tốt hay xấu trong hiện tại.  Tư tưởng và hành động quá khứ là Nhân, tính tình và nếp sống trong hiện tại là Quả.  Tính tình và nếp sống hiện tại là Nhân, để tiếp tục tạo ra hành động trong tương lai là Quả.  Nhân Quả tiếp nối không ngừng qua những hành vi chúng ta thực hiện hằng ngày.  Chúng ta có thể thay đổi và sửa sai những lầm lỡ trong qúa khứ để tạo thành Nhân tốt.  Không bao giờ trễ, nếu chúng ta biết bắt đầu lại.  Mỗi ngày chúng ta có thể tạo nhân tốt, hậu quả sẽ tốt.  Sống trong xã hội, con người phải tương trợ và có ảnh hưởng lẫn nhau.  Tục ngữ nói: Gần mực thì đen, gần đèn thị rạng.  Một người làm phúc, muôn người đều được hưởng nhờ.  Một cây trổ hoa, cả vườn cây thơm hương.

Sống bác ái vị tha là một bổn phận cao quý của con người.  Chúng ta thường gặp thấy các Tăng Ni Phật Giáo đi khất thực.  Các Tỳ-kheo đi một mình hay từng nhóm, không đứng trước cửa chợ mà đi theo thứ tự, từ nhà này sang nhà khác, không phân biệt, mắt nhìn xuống và yên lặng đứng đợi trước mỗi cửa nhà để xem thức ăn có được đặt vào bình bát không.  Khất thực là xin vật thực của người đời để nuôi thân mà cũng còn có bổn phận nhắc nhở chúng sinh làm việc phúc đức.  Trong Đạo Công Giáo, Kinh Bổn có dạy thương người có mười bốn mối, thương xác bảy mối: Cho kẻ đói ăn.  Cho kẻ khát uống.  Cho kẻ rách rưới ăn mặc.  Viếng kẻ liệt cùng kẻ tù rạc.  Cho khách đỗ nhà.  Chuộc kẻ làm tôi.  Chôn xác kẻ chết.  Thương linh hồn bảy mối: Lấy lời lành mà khuyên người.  Mở dạy kẻ mê muội.  Yên ủi kẻ âu lo.  Răn bảo kẻ có tội.  Tha kẻ dể ta.  Nhịn kẻ mất lòng ta.  Cầu cho kẻ sống và kẻ chết.  Đây là những mối phúc quan trọng giúp đỡ tha nhân về vật chất và tinh thần.  Thật ngạc nhiên khi chúng ta nghe Chúa Giêsu dùng dụ ngôn nói về ngày phán xét.  Ngài phán xét về thực hành đức yêu thương hơn là về những sa ngã phạm tội khác.  Được thưởng hay bị phạt đều tùy thuộc vào việc thực hành mười bốn mối này.

Con người không thể nên tốt một mình, nhưng phải tương trợ lẫn nhau mà sống.  Người ta thường nói: Thiên thời, địa lợi và nhân hòa.  Ba yếu tố kết thành sự thành công.  Chúng ta cần có tha nhân để cùng chia sẻ nâng đỡ, cần có cuộc sống xã hội để cộng tác xây dựng và cần có người đồng hành để chung vai sát cánh gánh vác công việc.  Ngày phán xét sau cùng, thẩm phán sự sống sẽ hỏi chúng ta về sự liên đới Nhân Quả giữa người với người.  Với những người tạo Nhân tốt qua việc bác ái, sẽ được nghe những lời an ủi: Vì xưa Ta đói, các ngươi cho ăn; Ta khát, các ngươi đã cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi đã tiếp rước (Mt 25, 35).

Bất cứ vị thánh nào cũng có trái tim yêu thương rộng mở.  Các Ngài biết chia sẻ và dâng hiến.  Hiến dâng cuộc đời cho Chúa và phục vụ tha nhân.  Không có sự liên đới với tha nhân, chúng ta khó có thể nên trọn lành.  Tha nhân tốt hoặc xấu vẫn có thể sẽ giúp chúng ta nên tốt lành.  Chúng ta có thể tìm tựa nương đức ái nơi những người khốn cùng, nghèo đói, cô đơn, bệnh hoạn, tù đầy và thất vọng.  Họ chính là hình ảnh của Đấng đã dám thí mạng vì yêu.  Giúp đỡ những kẻ bé mọn và cùng khốn nhất là chúng ta đang làm cho chính Chúa, Chúa Giêsu đã phán: “Ta mình trần, các ngươi đã cho mặc; Ta đau yếu các ngươi đã viếng thăm; Ta bị tù đày, các ngươi đã đến với Ta”(Mt 25, 36).

Thật đáng phải run rẩy và sợ hãi khi chúng ta phải đối diện với sự phán xét sau cùng.  Thiên Chúa nhân từ nhưng công bằng vô cùng.  Giờ phán xét sẽ không có một ai khác chống lưng cho chúng ta.  Chúng ta cũng không còn điểm tựa nào khác để biện hộ.  Sự thật phơi bầy trước tôn nhan chói lòa của Tạo Hóa.  Chúng ta gieo Nhân nào thì sẽ được gặt Quả đó.  Trong cuộc lữ hành trần thế, biết bao lần chúng ta ngoảnh mặt làm ngơ trước nỗi đau khổ, đói khát và cùng quẫn của anh chị em, giờ đây chúng ta phải đối diện: Rồi Người cũng sẽ nói với những kẻ bên trái rằng: “Hỡi phường bị chúc dữ, hãy lui khỏi mặt Ta mà vào lửa muôn đời đã đốt sẵn cho ma quỷ và kẻ theo chúng” (Mt 25,41).

Ngày phán xét, Chúa sẽ không chất vấn chúng ta về bao nhiêu việc vĩ đại đã thực hiện.  Chúa Giêsu nhắc nhở các môn đệ: “Tuy nhiên, anh em chớ mừng vì quỷ thần phải khuất phục anh em, nhưng hãy mừng vì tên anh em đã được ghi trên trời” (Lc 10,20).  Thiên Chúa không đếm bao nhiêu giờ chúng ta đã đọc kinh, cầu nguyện, lần hạt, tụ họp sinh hoạt…  Chúa sẽ nhìn xem trái tim của chúng ta đã mở rộng yêu thương đến mức nào.  Chúng ta đã chia sẻ gì cho những kẻ bé mọn nhất của Chúa.  Thiên Chúa tạo dựng chúng ta qua ý muốn của Chúa, nhưng để cứu chuộc chúng ta, Chúa lại dành quyền cho chúng ta lựa chọn.  Hạnh phúc thay những ai được Chúa cho đứng về phía bên phải: “Còn các người lành thì được vào cõi sống ngàn thu” (Mt 25,46).

Lạy Chúa, đã rất nhiều lần chúng con đã thưa rằng: Lạy Chúa có bao giờ chúng con đã thấy Chúa đói khát, khách lạ hay mình trần, yếu đau hay ở tù, mà chúng con chẳng giúp đỡ Chúa đâu? (Mt 25,44).  Chúa trả lời: Ta bảo các ngươi: những gì các ngươi đã làm cho một trong các anh em bé mọn nhất của Ta đây là các ngươi đã làm cho chính Ta (Mt 25,40).  Xin Chúa khơi dậy lòng yêu thương bác ái nơi tâm hồn, để chúng con biết cùng chia sẻ.  Chúng con cảm tạ danh Chúa muôn ngàn đời.  Amen.

 Lm. Giuse Trần Việt Hùng

Nguồn: Langthangchieutim