Người gốc Việt mong gì ở chuyến đi của TT Obama?
Nguoi-viet.com
Nhóm phóng viên Người Việt
WESTMINSTER, California (NV) – Khuya Chủ Nhật, rạng sáng Thứ Hai, 23 Tháng Năm, chuyên cơ Air Force One chở Tổng Thống Barack Obama và đoàn quan chức cấp cao Hoa Kỳ sẽ đến phi trường Nội Bài ở Hà Nội, chính thức thăm Việt Nam. Tại Little Saigon, một số người Mỹ gốc Việt đưa ra một số nhận định về chuyến đi này.
Tổng Thống Barack Obama tại thang máy bay Air Force One. Hình minh họa. (Hình: Patrick Hamilton/G20 Australia via Getty Images)
Ông Trần Trung Dũng, thành viên Đảng Bộ Việt Tân Nam California, nhận định: “Tôi nghĩ chuyến đi của ông Obama là tốt. Vì đã đến lúc quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam được đặt lên tầm mức quan trọng cho nước Mỹ và cả nước Việt nữa.”
Ảnh hưởng tốt cho Việt Nam
Hòa Thượng Thích Viên Lý, chủ tịch Hội Đồng Điều Hành Tăng Đoàn Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hải Ngoại, viện chủ chùa Điều Ngự, Westminster, cũng tin rằng chuyến đi mang một thông điệp tích cực: “Tổng thống của một siêu cường đến một đất nước nghèo đói, lạc hậu, thiếu tự do, nhân quyền, dân chủ, cũng sẽ tạo một ảnh hưởng tốt cho Việt Nam.”
“Bởi vì một vị tổng thống của một quốc gia đóng vai trò lãnh đạo về nền tự do dân chủ và nhân quyền trên thế giới thì chắc chắn sẽ nói lên những điều ông cần nói, để giúp cho tình trạng nhân quyền, tự do dân chủ của Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung ngày một cải thiện tốt đẹp. Tất nhiên ông sẽ dùng chính sách ngoại giao Hoa Kỳ để ảnh hưởng lên chính sách độc tài toàn trị của nhà cầm quyền Cộng Sản Việt Nam,” hòa thượng nói tiếp.
Có cái nhìn thuần túy chính trị, Tiến Sĩ Nguyễn Bá Tùng, trưởng ban phối hợp Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam, cho rằng “chuyến đi của ông Obama là chuyện đương nhiên khi Mỹ xoay trục qua Đông Nam Á. Điều này có lợi cho chính sách ngoại giao của Mỹ. Hơn nữa, đối với Tổng Thống Obama thì đây có lẽ là chuyến đi chót, trước khi ông mãn nhiệm, ông muốn để lại dấu tích gì đó cho thời gian làm tổng thống.”
“Tôi nghĩ việc tổng thống đến Việt Nam có lẽ chuyện quan trọng nhất là vấn đề vị trí của Việt Nam trong tương quan giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, nhất là vấn đề biển đảo, vấn đề lưu thông trên Biển Đông,” ông nhấn mạnh.
Chống Trung Quốc
Mặc dù biết đây là chuyến đi kết thúc nhiệm kỳ của ông Obama, Linh Mục Mai Khải Hoàn, phó chủ tịch ngoại vụ Hội Đồng Liên Tôn Việt Nam tại Hoa Kỳ, vẫn kỳ vọng: “Một vấn đề quan trọng khác mà tổng thống cần biết là người Việt Nam, trong cũng như ngoài nước, rất quan tâm về lãnh thổ và lãnh hải của Việt Nam. Hoa Kỳ cần phải can thiệp để chấm dứt âm mưu xâm lăng Việt Nam và bành trướng thế lực ở Biển Đông của Trung Quốc.”
Cùng quan điểm, ông Trí Tạ, thị trưởng Westminster, nói: “Chuyến đi Việt Nam của Tổng Thống Obama trong lúc Trung Quốc đang bành trướng thế lực về quân sự tại Biển Đông, tôi rất hy vọng tổng thống sẽ đưa ra những vấn đề tại Biển Đông, cũng như sự hiện diện của Mỹ phải thường xuyên hơn ở Biển Đông, và tại Châu Á-Thái Bình Dương.”
Ông Trần Trung Dũng phân tích: “Việc di chuyển tự do ở Biển Đông là một vấn đề rất quan trọng cho nền kinh tế của Hoa Kỳ nói riêng và nền kinh tế thế giới nói chung. Ngoài ra, việc Việt Nam trực thuộc quỹ đạo của Trung Quốc đưa đến nhiều khó khăn khác cho cả dân tộc Việt Nam, cũng như dân chúng Hoa Kỳ trong vấn đề thương mại.”
Nhận định điều này, Hòa Thượng Thích Quảng Thanh, chủ tịch Hội Đồng Điều Hành Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Trên Thế Giới, viện chủ chùa Bảo Quang, Santa Ana, nói: “Người Việt Nam trong và ngoài nước, cho dù khác biệt chính kiến, cho dù khác biệt biên giới giữa Cộng Sản và Quốc Gia, nhưng lập trường chung là bảo vệ tổ quốc. Vì thế tôi nghĩ người Trung Quốc muốn nuốt Việt Nam như mấy ngàn năm về trước không dễ, bởi vì người Việt Nam có mặt khắp nơi trên thế giới.”
“Đối với Mỹ, tôi nghĩ không dễ Mỹ cho Trung Cộng xâm chiếm Biển Đông. Bởi vì nếu có chiến tranh ở Đông Nam Á thì sẽ giao cho Nhật để đối đầu với Trung Cộng và các nước khác đối đầu với Trung Cộng. Mỹ đứng phía sau để bơm vũ khí, bơm sức mạnh, chứ không ra mặt. Chừng nào đối đế mà các nước Đông Nam Á không chịu nổi sức ép thì Mỹ mới thị oai. Hiện tại, giữa hai bên chỉ đóng kịch với nhau thôi. Tôi đang chờ xem ngã ngũ về đâu. Nhưng biểu hiện người Nhật đối đầu với Trung Cộng là rõ ràng nhất,” hòa thượng nói thêm.
Trong khi đó, ông Phan Thanh Châu, thành viên Hội Đồng Lãnh Đạo Trung Ương Việt Nam Quốc Dân Đảng, mong muốn: “Nếu Việt Nam khôn ngoan, biết vận dụng thế lực mạnh của Hoa Kỳ, nhất là vấn đề quân sự, đồng thời rút ra khỏi ảnh hưởng của Trung Cộng thì chắc chắn có lợi cho Việt Nam. Bởi vì Trung Cộng dù rất phát triển nhưng nói về quân sự thì rất lâu mới theo kịp Hoa Kỳ. Chẳng hạn, những hàng không mẫu hạm của Hoa Kỳ rất khủng khiếp, Trung Cộng khó mà theo kịp.”
Đòi minh bạch vụ cá chết
Bàn về vấn đề nhân quyền, Thị Trưởng Trí Tạ nhấn mạnh: “Vấn đề vi phạm nhân quyền tại Việt Nam là những đề tài mà đồng bào trong nước cũng như tập thể người Việt hải ngoại rất hy vọng. Tôi tin tưởng rằng tổng thống sẽ đề cập tới vấn đề này, cũng như vấn đề cá chết ở Việt Nam.”
“Tổng thống viếng thăm Việt Nam trong lúc cá tại Việt Nam đang bị ngộ độc và chết hàng loạt, tôi cũng hy vọng tổng thống có thể cử người hay đưa ra những đề nghị là Hoa Kỳ có những chuyên viên tham gia cuộc điều tra vùng biển cá chết, để từ đó hiểu thêm những nguyên nhân đã xảy ra khiến cá bị ngộ độc,” thị trưởng nói.
Ông Bảo Nguyễn, thị trưởng Garden Grove, cho biết: “Cùng với những vi phạm nhân quyền trắng trợn, là việc các đại công ty cho đổ chất thải độc hại ra biển, như nhìn thấy từ các bức ảnh là hàng triệu con cá bị giết chết. Và các quan chức của chính phủ Việt Nam tiếp tục trốn tránh trách nhiệm. Sự thiếu trách nhiệm đang hủy hoại cuộc sống của người dân Việt.”
Linh Mục Mai Khải Hoàn mong: “Tổng thống cần can thiệp về những vi phạm nhân quyền tại Việt Nam. Riêng về kinh tế, Hoa Kỳ cần đặc biệt chú trọng đến âm mưu triệt tiêu kinh tế Việt Nam của Trung Cộng, như sự kiện cá chết ở miền Trung, vì ô nhiễm trầm trọng chất độc từ nhà máy thép Formosa; hay xây đập chặn nước. Đây là những hành động rất vi phạm nhân quyền và ảnh hưởng đến nền kinh tế của Việt Nam.”
Trong khi đó, Tiến Sĩ Nguyễn Bá Tùng nhận định: “Tôi không nghĩ chuyến đi này chỉ bàn về nhân quyền, bởi vì chuyến đi này có tầm mức lớn hơn và chưa hẳn vấn đề nhân quyền là ưu tiên trong nghị trình làm việc của ông Obama. Cho nên nói rằng nếu chỉ xét khía cạnh nhân quyền thôi thì chưa đủ.”
“Chúng ta nên mở rộng tầm nhìn, mục đích cũng như ảnh hưởng của chuyến đi Tổng Thống Obama qua nhiều lãnh vực khác, từ vấn đề chính trị, kinh tế, còn nhân quyền chỉ là một phần trong chuyến đi mà thôi. Bởi vì, đối với các cường quốc, nhân quyền trong ngoại giao chỉ là cái đòn bẩy, chứ không phải là mục tiêu tối hậu,” ông nói tiếp.
Nên hay không bỏ cấm vận vũ khí?
Trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng Thống Obama, một vấn đề mà thế giới quan tâm là Mỹ có nên gỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam. Ông Andrew Đỗ, giám sát viên Địa Hạt 1 Orange County, nhận định: “Không nên. Phải hiểu là dù sao chăng nữa đây là một chính phủ Cộng Sản, họ vẫn có những sự thiếu coi trọng luật pháp, không phải chỉ trong nước mà trên thế giới cũng bị vi phạm. Nên mình phải cẩn thận, tiến tới từ từ. Bang giao không có nghĩa là chấp nhận Việt Nam như một nước gần gũi mà mình có thể tin tưởng mọi thứ.”
Thị Trưởng Bảo Nguyễn cho hay: “Không riêng Việt Nam mà cả thế giới đều muốn ngăn chặn xâm lấn quân sự của Trung Quốc ở Đông Nam Á. Trong khi chúng ta phải đối phó với sự thặng dư vũ khí, tôi không nghĩ rằng đổ số vũ khí thặng dư vào các quốc gia đang phát triển, là cách hiệu quả nhất để chống Trung Quốc. Lý do là vì không có cách nào để biết rằng chính phủ sẽ không sử dụng những vũ khí ấy để chống lại chính người dân mình. Đặc biệt là một chính phủ tham nhũng và độc tài như Việt Nam.”
Trong khi đó, Tiến Sĩ Nguyễn Bá Tùng nói: “Nếu xét theo quyền lợi của người Mỹ thì nên bỏ lệnh cấm vận vũ khí, bởi vì buôn bán vũ khí cũng là nguồn lợi kinh tế của các cường quốc. Còn xét về phương diện chính trị thì Việt Nam có thêm vũ khí sẽ đủ khả năng để đương đầu với sự đe dọa của phương Bắc, khi đó Mỹ sẽ đỡ gánh nặng hơn.”
Tuy nhiên, ông Trương Ngãi Vinh, chủ tịch Cộng Đồng Việt Nam Nam California, nhận định: “Hiện Việt Nam lệ thuộc quá nhiều vào Trung Cộng. Do đó, Mỹ tìm mọi cách để kéo Việt Nam ra khỏi vòng ảnh hưởng rất nặng của Trung Cộng thôi, chứ không phải kéo về phía Mỹ. Mỹ chưa nghĩ đến chuyện đó. Khi Mỹ làm được những chuyện đó rồi thì vấn đề bỏ cấm vận vũ khí thì lúc đó mới là tốt.”
“Còn nếu Việt Nam vẫn phụ thuộc vào Trung Cộng như bây giờ thì việc bỏ cấm vận vũ khí chỉ có lợi cho Trung Cộng. Tôi lo ngại, giữa Trung Cộng với Việt Nam có mối quan hệ khắng khít không chỉ là chuyện chính quyền Việt Nam bị mua chuộc bởi Trung Cộng, mà ngay cả Trung Cộng còn ở trong nội các Việt Nam nữa. Khi đó, Mỹ bán vũ khí cho Việt Nam, rồi Việt Nam đưa cho Trung Cộng để Trung Cộng nghiên cứu và tấn công Mỹ, hoặc chạy đua vũ trang với Mỹ một cách dễ dàng hơn.”
Theo lịch trình mới cập nhật, Tổng Thống Obama sẽ có ngày làm việc chính thức ở Hà Nội vào 23 Tháng Năm, sau đó vào Sài Gòn khoảng chiều ngày 24, và chiều ngày 25 ông sẽ đi Nhật để tham dự Hội Nghị Thượng Đỉnh G-7.
Hai phóng viên Nhật Báo Người Việt, Đỗ Dzũng và Khôi Nguyên, sẽ tường thuật tại chỗ diễn tiến chuyến thăm Việt Nam, từ Hà Nội và Sài Gòn.