Category: Tin Cộng Đồng

El portátil en casa. Vodafone

httpv://www.youtube.com/watch?v=jbV5dGvJWyo&feature=channel

LÊN ĐƯỜNG KHAI PHÓNG!

Bài phát biểu của ông Nguyên Ngọc
tại lể khai giảng Trường Đại học Phan Châu Trinh

Hôm nay, mồng 9 tháng 9 năm 2015, kỷ niệm ngày sinh của nhà chí sĩ, nhà văn hóa và nhà giáo dục kiệt xuất Phan Châu Trinh, cũng là ngày truyền thống của trường ta, trường Đại Học Phan Châu Trinh làm lễ Khai giảng khóa K 15, khóa học 2015-2019.

Thay mặt lãnh đạo nhà trường, tôi xin chào mừng và chân thành cám ơn các vị đại biểu đã đến chia vui cùng thầy trò chúng tôi. Xin chào mừng tất cả các thầy cô, các cán bộ nhân viên, các sinh viên và cựu sinh viên của trường. Và đương nhiên, lời chào nồng nhiệt nhất hôm nay của tất cả chúng ta là dành cho các tân sinh viên, chào mừng các em nữ và nam từ khắp nơi, có em từ tận Thái Bình cuối Đồng bằng sông Hồng, có em từ tận Thành phố Hồ Chí Minh xa xôi, đã đến với không gian Phan Châu Trinh thân yêu của chúng ta. Tôi xin phép, và tôi tin chắc tất cả quý vị đều đồng ý cho phép tôi hôm nay dành diễn từ khai giảng này để chủ yếu nói với các tân sinh viên, những thành viên mới mẻ và trẻ trung của gia đình Phan Châu Trinh.

Các em thân yêu,

Như các em đều biết, trường của chúng ta có tên là trường Đại học Phan Châu Trinh. Và tôi xin nói: Những người sáng lập ngôi trường này đã chọn cái tên ấy với tất cả tâm huyết và với một ý tứ sâu xa. Bởi vì đấy là tên của một con người rất đặc biệt, cũng có thể nói rất kỳ lạ, hết sức độc đáo và là người sáng suốt nhất trong lịch sử cận đại và hiện đại của nước ta. Sự sáng suốt của ông còn soi đường cho chúng ta đến tận ngày nay.

Phan Châu Trinh sinh ra khi đất nước chìm đắm trong vòng nô lệ tối tăm và thảm khốc. Và khi ông bước vào đời, nghĩa là đến tuổi như tuổi các em hôm nay, thì tất cả các cuộc nổi dậy cứu nước của tất cả những người anh hùng dũng cảm và tài năng nhất để chống ngoại xâm giải phóng dân tộc bấy giờ đều thất bại đau đớn. Cha của Phan Châu Trinh là một vị tướng anh hùng đã chết trong một cuộc khởi nghĩa anh hùng, tuyệt vọng và thất bại cay đắng như thế … Trước tình hình bức thiết đó, nảy sinh câu hỏi nóng bỏng: Vì sao? Và làm thế nào? Tất cả bấy giờ đều chỉ có một câu trả lời: Phải anh hùng hơn nữa! Dám hy sinh nhiều hơn nữa ! Tất cả. Trừ một người. Người đó là Phan Châu Trinh. Ông nói: Không, không phải như vậy, không thể đi con đường ấy nữa. Ông là người duy nhất đi tìm và đã tìm thấy nguyên nhân mất nước, dân tộc bị đày đọa vào vòng nô lệ thảm khốc, không phải trong sự thiếu anh hùng của nhân dân, mà là ở trong văn hóa, trong sự lạc hậu nguy hiểm về văn hóa của đất nước, so với thế giới, một thế giới đã đổi khác về căn bản – ngày nay ta gọi là thế giới toàn cầu hóa – mà ông cũng là người duy nhất hồi bấy giờ nhận ra. Ông nói chính sự tăm tối và ngu dốt, sự lạc hậu quá xa so với thế giới hiện đại là nguyên nhân khiến Việt Nam mất nước. Ông khẳng định căn bệnh chết người của dân tộc là căn bệnh về văn hóa, ngu dốt và lạc hậu về văn hóa. Và để chữa trị một căn bệnh về văn hóa thì chỉ có một phương thuốc duy nhất, đó là Giáo dục. Phan Châu Trinh chủ trương một cuộc cải cách giáo dục căn bản, hiện đại, triệt để, toàn diện, rộng lớn, đưa Việt Nam thành một nước văn minh, tiên tiến, cùng nhân loại năm châu. Có như vậy thì nền độc lập đươc dành lại dù bằng cách nào mới là độc lập thật sự, độc lập mới bền vững, nhân dân mới thật sự có hạnh phúc …

Tiếc thay, những điều kiện éo le của lịch sử đã khiến cho chương trình vĩ đại của Phan Châu Trinh bị dở dang. Lịch sử đã đi theo con đường khác. Độc lập và thống nhất đã được dành lại. Nhưng, tôi nghĩ hôm nay chúng ta cần dũng cảm và thẳng thắn nói với nhau, chúng tôi có trách nhiệm thẳng thắn nói với các bạn trẻ sự thật này: nay chúng ta đã có độc lập rồi, nhưng căn bệnh chết người Phan Châu Trinh đã thấy và thống thiết muốn chạy chữa cho dân tộc hơn một trăm năm trước thì về cơ bản vẫn còn nguyên đấy. Vẫn là nguy hiểm chết người. Việt Nam vẫn là nước lạc hậu, đứng ở hàng cuối không chỉ của thế giới, mà ngay của khu vực, của châu Á và Đông Nam Á. Chúng ta phải dũng cảm và thẳng thắn nói với nhau sự thật ấy. Chính vì vậy mà ngôi trường này mang tên là trường Phan Châu Trinh. Ngôi trường này được thành lập, tất cả chúng ta có mặt ở đây, các thầy cô giáo, các cán bộ nhân viên của trường, và các em sinh viên trẻ trung, quan trọng và chủ yếu nhất là các em, chúng ta có mặt ở đây là để góp phần, dù là nhỏ nhoi, tiếp tục chương trình sống còn do nhà giáo dục vĩ đại Phan Châu Trinh khởi xướng và còn bị dở dang. Trường của chúng ta nhỏ, còn non trẻ và nghèo, sức của mỗi chúng ta hạn chế, nhưng chúng ta có một lý tưởng lớn, chúng ta, người dạy, người học, chúng ta biết chúng ta tham gia vào một chương trình to lớn và có ý nghĩa sinh tử đối với đất nước này, hôm nay và ngày mai.

Thưa quý vị,

Các em thân yêu,

Ở trên tôi có gọi Phan Châu Trinh là một nhà giáo dục lớn, có lẽ điều ấy hơi lạ, xưa nay người ta thường vẫn coi và vẫn gọi ông là một chí sĩ yêu nước, hoặc có nhiều hơn nữa, là một nhà văn hóa. Song như ta vừa thấy, một trong những đặc sắc nhất của Phan Châu Trinh là ở chỗ ông đồng nhất giáo dục với giải phóng, theo ông chỉ có giáo dục mới thật sự giải phóng được con người, thật sự giải phóng được dân tộc. Ông quan niệm giáo dục tức là giải phóng. Ở đây có một ý tứ rất thâm sâu, mà hôm nay tôi muốn được nói với các em vì trường chúng ta thiết tha đi theo quan niệm này, sẽ cố gắng tối đa thực hiện nó trong mọi hoạt động của mình, đến cả trong “khí quyển’’ của không gian Phan Châu Trinh mà thầy trò chúng ta cố gắng cùng nhau xây dựng nên, cùng sống và làm việc trong đó. Suốt 4 năm. Và rồi các em sẽ mang theo ra đời, suốt đời.

Nhà thơ lớn của nước Anh John Keats có một câu nói thâm thúy về giáo dục, Keats nói: ‘’Giáo dục không phải là chất cho đầy, mà là đốt lên ngọn lửa’’. Chất cho đầy (kiến thức) tức là rót từ bên ngoài vào, từ bên trên xuống, đổ cho đầy vào đầu con người được coi là một cái thùng ù lì, bị động. Đốt lên ngọn lửa là khêu cháy từ bên trong. Giáo dục khêu cháy từ bên trong, vì giáo dục bắt đầu bằng lòng tin rằng trong mỗi con người đều có, tiềm ẩn, mầm mống của một ngọn lửa, tức những năng lực có thể và cần được đánh thức dậy để phát triển. Giáo dục là giải phóng, là đánh thức. Đánh thức cái vốn đã có sẵn trong từng con người, từng người học, từng sinh viên. Hôm nay, trong ngày đầu tiên các em bước chân vào trường, tôi muốn nói với các em điều này: ở trường này có một phương châm, một niềm tin: không có sinh viên kém. Em nào cũng giỏi, tất cả, không trừ một ai, tạo hóa rất công bằng, mọi người đều giỏi, mỗi người giỏi một cái, một cách, người giỏi toán, người giỏi văn, người giỏi ngoại ngữ, người giỏi tin học, người giỏi nhạc, người giỏi đá bóng, người hát hay, người vẽ đẹp, người năng nổ trong giao tiếp, người thâm trầm trong suy nghĩ …, đều quý, xã hội đều cần vì xã hội có những nhu cầu hết sức đa dạng. Sở dĩ ta coi người này hay người kia là kém, dốt, vì ta thường có lối đòi hỏi chủ quan, vô lý và kỳ quặc, cứ một mực đòi mọi người đều phải giỏi cùng một thứ mà ta cũng rất chủ quan coi là quan trọng nhất, ai không giỏi theo đúng đòi hỏi chủ quan của ta thì ta cho là dốt, khinh miệt và đẩy qua một bên trên đường đi tới của cộng đồng. Nói cho đúng, đấy là một tội ác, bởi vì người bị ta chủ quan coi là dốt sẽ đinh ninh mình dốt thật, chẳng đáng gì trong xã hội, mất hết tự tin, tự coi thường, tự khinh bỉ chính mình, sẽ lủi thủi với cái dốt tưởng tượng, thành một ám ảnh tủi nhục suốt đời.

Ở trường này chúng ta nhất quyết không làm như vậy, không đi theo con đường phi nhân bản, phi giáo dục đó. Chúng ta chủ trương làm một kiểu giáo dục khác, một kiểu giáo dục hạnh phúc, giáo dục đem lại cho con người hạnh phúc, giáo dục khiến cho con người hạnh phúc hơn, giáo dục làm cho con người tự tin và tự hào về chính mình, tôi muốn đề nghị chúng ta gọi là ‘’kiểu giáo dục Phan Châu Trinh’’. Trong 4 năm tới, bắt đầu từ hôm nay, trường chúng ta, thầy trò chúng ta quyết cùng nhau làm cho kỳ được một trong những việc quan trọng nhất: bằng mọi cách (trong đó có một cách rất quan trọng là chương trình giáo dục khai phóng mà chốc nữa thầy Chu Hảo sẽ trao đổi cùng các em), giúp cho mỗi em tự hiểu mình, tự khám phá và phát hiện chính mình, biết cho ra, hiểu cho rõ mình giỏi cái gì, đặc sắc nhất cái gì, từng em. Theo tôi, đó là công việc quan trọng nhất của mỗi thầy cô giáo, nằm trong chiều sâu căn bản của thiên chức nhà giáo nơi mỗi thầy cô. Nhưng cũng đương nhiên, trước hết, chủ yếu, đó phải là nổ lực của các em, từng em, với sự giúp đỡ của các thầy cô, của các bạn, của toàn bộ môi trường giáo dục mà chúng ta phải cùng nhau tạo ra ở đây. Trước hết ở các em, từng em, tôi nhắc lại. Bởi vì phát triển bao giờ cũng là tự phát triển, như cái cây phải tự nó lớn lên, không ai có thể lớn lên thay nó được.

Và một quá trình như vậy chỉ có thể có kết quả khi nó là một sự hợp tác khắng khít, dân chủ, tự do và bình đẳng giữa chúng ta, người dạy và người học, thầy và trò.

Ở trường này có một nhận thức rõ ràng: sinh viên là công dân đi học. Sinh viên cần ứng xử như một công dân có trách nhiệm, và cần được tôn trọng như một công dân tự do. Chúng ta tôn trọng đúng mức lễ độ truyền thống và hiện đại giữa thầy và trò, người lớn tuổi hơn và người ít tuổi hơn, người đi trước và người đi sau, nhưng chúng ta bình đẵng trước chân lý cuộc sống và chân lý khoa học. Trường có quy định: trên lớp học, sinh viên sẽ không xưng con, xưng cháu, mà xưng tôi, một cách bình đẳng và tự tin, hoặc cũng có thể xưng em với giáo viên, các giáo viên xưng thầy, cô với các em. Để cùng nhau trao đổi, và thảo luận, tranh luận, vì lẽ phải chung, trong một ngôi trường thật sự văn minh.

Các em thân yêu,

Giáo dục là việc khó, mà cũng là việc thật đẹp, rất khó mà cũng lại đẹp nhất. Bởi, như đã nói, đây là việc đánh thức dậy những gì những gì hay nhất, đẹp nhất trong mỗi con người để con người ấy phát triển tự do và hạnh phúc. Khó và đẹp còn ở chỗ con người là vô cùng đa dạng, mỗi em là một thế giới. Mỗi em một khác, mỗi lớp, mỗi năm, mỗi khóa một khác. Vừa rất căn bản, vừa rất mới lạ, luôn mới lạ. Vừa chắc chắn trên những nền tảng chung cơ bản, vừa lại rất cá biệt, bao giờ cũng mới mẻ, cũng khác thường. Cho nên tôi luôn nghĩ, nói theo cách nào đó, thì về cơ bản giáo dục là việc một thầy một trò, một người cùng với một người khó nhọc và tha thiết đi tìm ra chính mình. Tôi luôn mong ước, và tôi nghĩ các thầy cô giáo cũng vậy, luôn muốn được đến tận từng em, hiểu được từng em, gần gũi và là bạn của từng em, để ta cùng làm cho thành công công việc khó khăn mà đẹp đẽ này. Sẽ rất hạnh phúc cho cả thầy và trò ta.

Vậy đó, các em thân yêu, hôm nay ta lên đường.

Một lần nữa, thay mặt nhà trường, thay mặt các em, tôi xin cám ơn các vị đại biểu đã đến cùng thầy trò chúng tôi trong ngày lên đường của chúng tôi hôm nay.

Còn với các em, ta hãy cùng chúc nhau một hành trình khai phá thật đẹp và thật thành công.

Nguyên Ngọc.

Ông bước theo chân cháu để hội nhập vào dòng chính trong xã hội Mỹ.

Ghi nhận của Đoàn Thanh Liêm

*     *     *

Tôi đã ở vào lứa tuổi bát thập và đã định cư ở nước Mỹ được gần 20 năm nay. Hầu hết các cháu nội ngọai trong gia đình chúng tôi tức là lớp thế hệ thứ ba, thì đều sinh trưởng tại Mỹ. Các cháu theo học và tiếp cận thường xuyên với các bạn người Mỹ ngay từ các lớp nhà trẻ, mẫu giáo lên đến tiểu học, trung học và cả đại học. Do đó mà các cháu nói tiếng Mỹ thành thạo hơn là nói tiếng Việt. Và suy nghĩ cũng như hành động của các cháu cũng không khác gì nếu so sánh với các bạn người Mỹ cùng lứa tuổi. Nói khác đi, thì các cháu đã hội nhập hòan tòan vào với xã hội Mỹ. Nhờ vậy, mà sau khi tốt nghiệp đại học, các cháu mới dễ kiếm được việc làm và có chỗ đứng vững vàng trong xã hội sở tại.

Đối với mấy cháu ở vào độ tuổi 20 – 25, đủ khôn lớn rồi, thì từ mấy năm gần đây, tôi bắt đầu viết trực tiếp một số bài bằng tiếng Anh để giúp các cháu hiểu rõ hơn về lịch sử, văn hóa Việt nam – cũng như là về một số công việc tôi làm trước đây và cả về chuyện tôi bị công an cộng sản bắt giam giữ trong nhà tù nữa. Xin liệt kê một số bài viết bằng Anh ngữ đó như sau:

– A very short introduction into the Vietnamese culture

(Giới thiệu thật ngắn về văn hóa Việt nam)

– Some brief notes on the Vietnam war (1945 – 1975)

(Mấy ghi chú ngắn về cuộc chiến tranh Việt nam)

– How I became a political prisoner in Vietnam in the 1990’s

(Làm sao tôi trở thành người tù chính trị ở Việt nam vào thập niên 1990)

– Reflection on my being an octogenarian

(Suy nghĩ nhân dịp bước vào tuổi bát tuần)

– From Social Action to Human Rights Advocacy

(Từ họat động xã hội đến bảo vệ nhân quyền)

v.v…

Những bài này thường ngắn gọn, chỉ chừng vài ba trang với cỡ trên dưới 1,000 chữ mà thôi. Tôi chủ tâm ‎viết thật ngắn như vậy, thì các cháu mới chịu đọc. Nhân tiện, tôi cũng gửi các bài này cho một số bạn người Mỹ nữa. Và thật là phấn khởi khi tôi nhận được phản hồi thuận lợi từ các bạn đó. Có bạn lại còn chuyển những bài đó lên internet, cụ thể là trên Google nữa. Vì thế, bạn đọc có thể mở Google và đánh chữ: “Doan Thanh Liem – articles in English”, thì có thể đọc các bài này một cách thật dễ dàng.

Thành ra, đàng nào tôi cũng có nhu cầu phải truyền đạt suy nghĩ và kinh nghiệm của bản thân mình cho lớp hậu duệ trong gia đình – mà việc này lại được các bạn người Mỹ tiếp nhận với mối thiện cảm chân tình. Như thế đấy, từ việc chuyện trò trao đổi trong chỗ thân mật riêng tư với các cháu trong nội bộ gia đình – mà tôi lại có cơ hội thông tin tiếp cận dễ dàng hơn với các bạn thuộc dòng chính trong xã hội nước Mỹ vậy. Rõ ràng đây là cái thứ “Một Công Đôi Việc” – như dân gian vẫn thường nói. Tôi viết bài dành riêng cho các cháu trong gia đình, mà bài viết đó cũng còn được dùng để gửi cho các bạn người Mỹ cùng đọc nữa.

Rốt cuộc là từ mấy năm gần đây, tôi lại có thêm cái nhu cầu và sự phấn khích để mà cố gắng viết trực tiếp những bài bằng Anh ngữ dành riêng cho các cháu nội ngọai của mình và nhân tiện cũng dành cho các bạn đọc người Mỹ nữa. Vì nhằm viết riêng cho những người thân thiết của mình, nên tôi không phải quá sức đắn đo gọt giũa về lối hành văn như trong các bài viết cho những người xa lạ mà mình chưa có dịp quen biết thân mật gì cả.

Hơn nữa, các cháu thành thạo tiếng Anh hơn tôi thì còn sẵn sàng góp phần sửa chữa bổ túc cho bài viết của tôi đạt được tiêu chuẩn để các độc giả người Mỹ dễ dàng chấp nhận hơn. Và đó cũng là dịp để ông cháu tôi cùng làm việc sát cánh với nhau hơn nữa.

Trước lạ, sau quen. Sau chừng trên một chục bài viết trực tiếp bằng Anh ngữ như thế, ngòi bút của tôi đã bắt đầu trở thành trôi chảy trơn tru – và tôi không còn thấy ngại ngùng, ngượng ngập như trước đây khi mình chưa quen viết  bằng tiếng Anh nữa. Tôi nghĩ nếu mình cứ kiên trì mỗi tháng cố gắng viết được một bài như thế để dành riêng cho các cháu – thì chỉ trong vài năm tôi có thể hòan thành được một cuốn sách bằng tiếng Anh được rồi vậy.

Trên đây là một chuyên riêng tư của bản thân tôi là một người đã ở vào tuổi bát tuần mà hiện đang cùng gia đình định cư tại tiểu bang California trên nước Mỹ. Tôi xin được chia sẻ cái kinh nghiệm nho nhỏ này với bà con người Việt tỵ nạn chúng ta vậy nha./

Costa Mesa California, Tháng Chín 2015

Đoàn Thanh Liêm

SÀIGÒN ƠI, NẮNG VẪN CÓ CÒN VƯƠNG TRÊN ĐƯỜNG

( Bài hát “Vĩnh biệt Sàigòn” của Nam Lộc )

Trích EPHATA 658

Mấy hôm nay trời mưa nặng hạt, sáng mưa, trưa mưa và chiều cũng mưa, Sàigòn ướt dầm dề, ngập lụt khắp nơi. Trên mặt báo, các con đường ngập đầy nước, người ta dắt xe chết máy đi trong nước như đang bơi giữa những dòng sông. Những con phố, những khúc đường biến thành sông !

Sàigòn vẫn diện tích ấy, vẫn những con đường ấy, vẫn hệ thống tiêu thoát ấy, phải gánh trên mình gần 10 triệu dân, làm sao chịu nổi khi các hạ tầng kỹ thuật chỉ dành cho một thành phố 4 triệu dân. Mất thật rồi khi không còn những “con đường Duy Tân cây dài bóng mát”, những dòng kinh trong xanh uốn lượn, những khu phố nối tiếp mùi Ngọc Lan thơm nồng. Mất thật rồi những tà áo trắng tan trường ngây thơ của một thời “Hoàng Thị”, không còn tiếng cười khúc khích của học trò dàn hàng ngang xe đạp, mất cả quán cà phê thân quen đậm chất sương mờ của buổi sáng Sàigòn tinh khôi.

Có những người đã dũ áo bỏ Sàigòn ra đi vào những ngày tháng mệt mỏi, buồn phiền. Thập niêm 80, lịch sử Sàigòn được ghi nhận tràn ngập kinh hoàng của những chuyến vượt biên, những cuộc chia tay không bao giờ nghĩ có ngày gặp lại, những cuộc tình đành tan vỡ vì những chọn lựa sinh tử cuộc đời. Sàigòn ngày ấy âm thầm gánh chịu nhiều đau khổ là vậy. Quyết định tập trung cải tạo xé nát hàng trăm ngàn gia đình, dở dang hàng chục ngàn tình nghĩa, bơ vơ hàng triệu trẻ thơ. Cũng vẫn rất lặng thinh, Sàigòn chứng kiến những cuộc chia tay âm thầm thật kín đáo, kẻ ở lại, người ra đi đến bến bờ xa xăm nào đó đầy rủi ro bất trắc, họ vẫn đi. Biển cả, nguồn sinh lực sự sống bỗng dưng trở nên hung thần, và trở thành biểu tượng của chia ly, những cụm mây lòa xòa trên đầu núi không còn là những bài thơ gởi gắm của thời mộng mơ nữa.

Những năm gần đây, rất nhiều bài báo, rất nhiều ký sự ghi lại những khó khăn, những khổ ải, những mất mát của những người vượt biên, kể cả đường biển và đường bộ, những đau khổ ấy khó mà nguôi ngoai, khó mà quên đươc trong cuộc đời, ít là của những người chứng kiến. Cách này cách khác, nhiều người đã cố tìm cách lưu giữ các kỷ niệm còn lại của những người thân yêu, để nhớ một thời, để yêu một đời…

Những hình ảnh tràn ngập trên báo chí và các phương tiện truyền thông khác về cuộc di dân ồ ạt từ các nước Trung Đông vượt Địa Trung Hải sang các nước Châu Âu trong những ngày qua. Hình ảnh một em bé chết trôi xác vào bờ biển làm rúng động cả thế giới, em chết như ngủ trong chuyến hành trình tìm đất sống. Châu Âu rúng động, Đức Thánh Cha lên tiếng mạnh mẽ, ngài kêu gọi mở cửa Nhà Thờ, mở cửa Tu Viện để đón người tỵ nạn, ngài nói hãy mở cửa ra, đừng để Nhà Thờ, Giáo Xứ trở nên viện bảo tàng.

http://www.tinmungchonguoingheo.com/blog/2015/09/07/
http://www.tinmungchonguoingheo.com/blog/2015/09/10/

Mẹ tôi năm nay đã 95 tuổi, bà sống với ký ức và những câu chuyện ngày xa xưa, một trong những câu chuyện bà hay kể cho tôi nghe đó là câu chuyện của những ngày năm 54, bà đã phải gian khổ thế nào để tay bồng tay bế 4 đứa con lên đường vào Nam theo quyết định của cha tôi. Khi ấy cha tôi đóng lính ở Hà Nội, ông biết sẽ di chuyển vào Nam nên tìm mọi cách nhắn tin về quê cho mẹ tôi, bằng mọi giá phải đưa các con vào Nam, gia đình sẽ đoàn tụ trong đó. Mẹ tôi đã phải thoát khỏi những con mắt rình mò của cán bộ du kích, những kẻ chỉ lắm le bắt người thủ tiêu không thương tiếc. Sau này tôi còn nghe cha tôi kể lại tên của một vài người bạn của cha tôi đã bị thủ tiêu ở quê khi không kịp thoát đi. Mẹ tôi còn phải tìm cách thoát khỏi cả ông nội tôi nữa, ông nhất quyết bắt một cháu trai phải ở lại nhà để lo nhang khói, mồ mả tổ tiên. Lên thành rồi, vì thương nhớ đứa con trai còn lại, mẹ tôi buộc lòng tìm về quê nhà trong đêm tối, núp ở bãi tha ma nơi không ai dám tới, rồi tìm cách “bắt cóc” con mình đi trong đêm. Hai mẹ con chạy dưới ruộng suốt đêm vì nếu đi trên mặt lộ sẽ bị bắt lại. Chẳng lâu sau, ông nội tôi bị đấu tố chết trong cuộc cải cách ruộng đất, chết lạnh giữa sân đình ngay trong đêm trước khi bị đấu tố sáng hôm sau, cô tôi đem nắm cơm bò vào tiếp tế thì thấy ông tôi đã chết cứng rồi !

Sự lên tiếng mạnh mẽ của Đức Thánh Cha có thể sẽ làm cho Châu Âu thay đổi, người nhập cư sẽ đông hơn người bản xứ. Thật ra, không có cuộc di cư ồ ạt này thì Châu Âu người nhập cư đã chiếm một vị trí lớn, cứ xem các đội bóng Châu Âu thì biết, có mấy cầu thủ da trắng đâu. Ngày xưa, khi các dân rợ ở các khu rừng bên bìa Châu Âu tiến chiếm làm tan rã nước Cộng Hòa La Mã, người ta rầu rĩ tiếc thương nền văn minh rực rỡ của La Mã sẽ bị vùi dập bởi người man di, nhưng không phải thế, các sắc dân rợ đã xây dựng Châu Âu qua nhiều thế kỷ, tiến lên với một nền văn minh rực rỡ và tốt đẹp hơn.

Các nước văn minh có xuất xứ “rợ” ngày xưa nay đang “được” tràn ngập bởi các sắc dân hoàn toàn xa lạ khác. Lịch sử lại sang trang…

Lm. VĨNH SANG, DCCT, 10.9.2015