BI HÀI Ở TRẠI TẠM GIAM

Fb Huỳnh Thị Tố Nga

Kim Dao Lam

Khoảng thời gian ở tù đã trải qua, có lẽ khủng hoảng nhất là khoảng thời gian bị giam cách ly để điều tra. Vì nhiều yếu tố chi phối, thứ nhất, bản thân đang ở bên ngoài, đột ngột bị tống vào buồng giam cách ly, mọi thứ ở hai thái cực, từ thiên đường rơi xuống địa ngục. Thứ hai, thời gian bị hỏi cung mỗi ngày từ sáng tới tối, khi trở về phòng giam là cơ thể rã rời như không còn chút năng lượng. Cả ngày phải liên tục làm việc với trạng thái cân não, phải tỉnh táo trong toàn thời gian để không bị ép cung hay mớm cung, suốt mấy tháng ròng như vậy.

Buồng giam cách ly điều tra ở trại tạm giam B5, diện tích sử dụng khoảng 8 mét vuông, nền xi măng đen, một bệ dành cho chỗ nằm hai người, phía sau là một khoảng dành cho tắm giặt và bệ xí. Người nào nằm kế bệ xí, nếu người ở chung không có ý thức, đi vệ sinh dội mạnh là nước văng cả vào chỗ nằm. Tắm giặt, đi vệ sinh hoàn toàn lộ thiên. Đồ dùng cá nhân, và đồ ăn để 1 góc đối diện chỗ nằm, ngay đường đi rộng vài tấc. Phòng chỉ có ánh sáng mờ, đèn được lắp trong một hộp vuông kính mờ, ở góc phía trên cao của trần buồng giam. Ánh sáng chỉ đủ nhìn những vật dụng kích thước lớn, hai người ở chung không nhìn rõ mặt nhau.

THÈM CHỮ.

Bỏ qua việc ăn uống khắc nghiệt như tôi đã nói trong bài viết trước, sẽ có những bi hài khác mà người ở ngoài chắc không tưởng tượng được. Thời gian tôi ở khu điều tra, phòng hai người, thời điểm đó, tất cả phạm nhân nữ chỉ có 4 người, chia ra hai phòng, chỉ có tôi án chính trị, còn hai em án ma túy và một người án giết người. Tôi ở với một em án ma túy, còn trẻ. Tôi hầu như ngoài giờ bị đi cung khi trở về phòng chỉ ngồi hoặc nằm nghe em ấy kể về chuyện em ấy, rồi tôi cũng kể em nghe tại sao tôi bị bắt, tôi giảng giải cho em hiểu cơ bản về chính trị xã hội, em thích nghe, vốn thông minh sẵn, em hiểu và thương tôi, chị em chia sẻ như vậy.

(Hầu như những tù nhân án xã hội tôi gặp và tiếp xúc qua, họ điều quý mến vì biết rằng tôi đi tù không phải phạm tội như họ, họ hỏi tôi về những vấn đề xã hội mà họ chưa hiểu, họ thích nghe và nắm bắt cũng nhanh, họ sống có nghĩa khí, chỉ có vài trường hợp không được tốt, mà mấy người này, ai họ cũng gây chuyện chứ không riêng gì tôi, vậy nên, đối với tôi, cho dù là tù nhân phạm tội, họ vẫn là con người, vẫn phải tôn trọng họ. Sống trong một xã hội không nề nếp, việc họ phạm tội phải được nhìn rộng hơn, vì sao họ phạm tội? Đương nhiên, những trường hợp phạm tội một cách dã man thì tôi sẽ lên án và không bao biện cho họ).

Qua chừng một, hai tháng thì cũng hết chuyện để nói. Lúc đó, chúng tôi, nhất là tôi, thèm một cuốn sách để đọc. Trại giam không cho bất cứ một vật dụng gì có giấy trống hoặc có chữ vào buồng giam. Vỏ hộp bánh kẹo gửi vào họ bỏ hộp ra, chỉ đưa ruột vào. Suốt mấy tháng trời, thèm một cuốn sách, chưa bao giờ cảm giác thèm đọc nó ngốn nghiến mình đến vậy. Có bữa, em ở chung bị đau mắt, xin được chai thuốc nhỏ mắt vào, em nói quản giáo cho luôn tờ hướng dẫn sử dụng, vậy mà thấy nó quý quá chừng, tôi cất để dành, không dám bỏ! Hai chị em nói vui, nếu cứ kéo dài thế này, sau này ra tù chắc mình bị mù chữ vì quên luôn con chữ rồi. Thật sự ở trong phòng tối có mấy mét vuông, ngoài giờ ăn ngủ, chỉ ngồi nói chuyện qua ngày, thời gian trôi qua vô vị không sao diễn tả nổi, bình thường tôi cũng không phải siêng năng đọc sách, nhưng trong hoàn cảnh đó, sách là ước ao, còn quý hơn vàng. Mà nghĩ lại, nếu có sách cũng không đọc được, dù là ban ngày, thì ánh sáng cũng không rọi được vào buồng giam, lúc nào ánh sáng cũng lờ mờ, không thể nhìn chữ. Ở trong không gian như vậy vài tháng thôi, đã thấy mình như ở trong hang, mọi sinh hoạt cơ bản nhất của con người không còn được cảm nhận.

LA HÉT VÀ HÁT.

Phòng giam tối, ẩm thấp, nóng bức và ngột ngạt, thật sự phải chịu đựng lắm mới không phát điên. Dãy tù nam, kế bên dãy nữ không bao giờ thấy nhau, nhưng âm thanh lớn thì nghe rõ. Tôi từng nghe thấy nhiều người nam bị nhốt chịu không nổi, họ la hét, đập cửa đòi thả ra. Có lúc họ gào vài tiếng thì quản giáo lờ đi rồi thôi, nhưng khi họ đập cửa nhiều quá thì quản giáo xuống, thế là vừa tiếng la hét của tù nhân, vừa tiếng quát và đánh đập của quản giáo, tạo nên một âm thanh hỗn độn và dễ làm cho con người phát hoảng và đau lòng. Biết họ bị đánh nhưng lực bất tòng tâm. Ở trong môi trường như vậy, phát điên là bình thường, có vài người chịu không nổi, đã tự tử, thời tôi ở thì không có ai tự tử, nhưng tôi nghe kể lại như vậy.

Những lúc buồn quá, tù nam thường hát, một hai người hát thì người phòng khác hưởng ứng thế là gây ra âm thanh lớn. Có bữa quản giáo xuống, nghe giọng nói biết đã say rồi, anh ta lè nhè, tụi bây im chưa, có tin là tao bỏ tù hết cả đám không? Tụi tôi chỉ biết cười, không nói được gì, chẳng phải đang ở tù sao mà còn hăm bỏ tù!

KHÓC.

Nói, cười rồi khóc. Đó là em chung phòng với tôi, tôi nghe em tâm sự rồi thỉnh thoảng em khóc, thường những người trẻ mang án buôn bán ma túy, họ trải đời và có bản lĩnh lăn lộn, nên đa số cũng là dạng cứng cỏi so với bình thường. Thế nhưng vào tù rồi cũng phải rớt nước mắt. Tôi không nói sâu xa về việc phạm tội của họ, vì nói sâu vào vấn đề thì phải nói quá nhiều vấn đề xã hội, nhiều yếu tố góp phần đẩy họ vào con đường phạm tội. Gia đình, xã hội, sự giáo dục, đời sống kinh tế,… chung quy lại cũng là chánh trị. Vậy nên, nhìn những người trẻ phạm tội như vậy, tôi thương nhiều hơn là trách, vì như vừa nói, bản thân họ cũng không biết được họ phạm tội do nhiều yếu tố tác động như vậy, họ chỉ đơn giản là kiếm tiền, muốn thỏa sức nếm trải cuộc đời, mà không ý thức được tù tội. Ở đây chưa nói đến tội phạm ma túy đường dây tổ chức thế nào, những người trẻ này chỉ là những chấm nhỏ trong những đường dây đó, ai điều hành phía sau, họ đa số chỉ là nạn nhân cho một thị trường ranh ma và đầy cạm bẫy.

Còn tôi, thật sự là tôi chưa bao giờ khóc trong những năm tù tội này. Tôi bình thản đến mức chính tôi còn ngạc nhiên, còn bực mình về bản thân mình, vì đơn giản, có những áp lực đè nặng, chỉ cần khóc được là sẽ vơi bớt, nhưng mà tôi không khóc được. Những lúc nhớ con, nhớ gia đình, cũng chỉ rưng rưng, không ra được giọt nước mắt nào. Điều tra của tôi nói rằng, tính cách tôi giống… mẹ của anh ta(!!!), anh ta nói, mẹ anh ta là một người phụ nữ chịu đựng rất giỏi. Còn tôi, không phải chịu đựng mà là bình thản, lạnh lùng.

Mà thật sự, sao lại phải khóc, bản thân đi tù không phải là bất ngờ, đi tù cũng vì vận mạng chung cho một cộng đồng, lý tưởng hoàn toàn đúng đắn. Có chăng là khóc vì thương nhớ gia đình, nhưng lại cũng không khóc được vì bản tính bẩm sinh đã mấy chục năm không biết khóc, có lúc nào đó hiếm hoi tôi khóc, chỉ một chút rồi thôi.

Đấy, sơ lược về tù là vậy. Chỉ là sơ lược thôi, từ từ tôi sẽ kể tiếp!

HUỲNH THỊ TỐ NGA

Nov 8, 2023

Các anh công an đọc những bài viết của tôi nếu thấy khó chịu thì hãy suy nghĩ lại, tại sao các anh lại thấy khó chịu. Tôi viết 100% thực tế bản thân tôi đã trải qua, không thêm bớt. Vậy nên, thay vì các anh muốn che dấu nó, thì hãy thay đổi nó.

 

*********

Thêm Chi tiết về Chị Huynh Tố Nga (theo Đài Á Châu Tự Do)

Cựu TNLT Huỳnh Thị Tố Nga: Tôi không có tội với nhân dân!Cựu TNLT Huỳnh Thị Tố Nga

 Fb Selena Zen

Bà Nga, 40 tuổi, là chuyên viên xét nghiệm của Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (thành phố Hồ Chí Minh). Bà bị bắt ngày 28/01/2019 cùng với anh ruột Huỳnh Minh Tâm vì các hoạt động trực tuyến cổ xuý cho quyền con người và dân chủ đa nguyên.

Trong phiên toà không có luật sư vào cuối tháng 11 năm đó, hai người bị tuyên tổng cộng 14 năm tù. Họ bị kết tội viết và chia sẻ nhiều bài viết có nội dung chống Nhà nước và kêu gọi người dân phản đối Luật An ninh mạng cùng biểu tình đòi tự do dân chủ.

Nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) ngày 25/4, bà khẳng định các hoạt động của mình có mục đích tốt cho dân tộc cho dù có thể có hại cho Đảng Cộng sản cầm quyền.

Tôi nói rõ trước toà là chúng tôi không có tội với nhân dân và đất nước của mình. Cứ đối lập bị cho là có tội. Nếu cho là có tội thì chúng tôi chỉ có tội với đảng cộng sản.”

Bà cho biết trong phiên toà mở nhưng không cho công chúng tham gia, cũng không có luật sư bào chữa hai anh em đón nhận bản án mà Toà án Nhân dân tỉnh Đồng Nai đưa ra.

Chúng tôi bình thản chấp nhận bản án. Tại vì tôi biết được là khi tôi làm, khi tôi chống lại, khi mình đối lập sẽ bị bắt bớ, bị tù đày.”

Đối xử tệ bạc trong nhà tù

Chế độ dinh dưỡng kém, lao động vất vả và chăm sóc y tế tồi là những vấn đề mà người tù phải trải qua, bà Nga nói sau khi bị giam 13 tháng trong Trại tạm giam B5 của Công an Đồng Nai và 37 tháng trong Trại giam An Phước.

Bà cho biết ở Trại giam An Phước, TNLT nào không tham gia lao động sẽ bị nhốt trong phòng giam chật hẹp cả ngày. Do vậy, hầu như tất cả TNLT phải đi lao động cho dù không vất vả như thường phạm.

Trong khi tù hình sự thường phải làm việc 8-9 giờ/ngày và mức khoán sản phẩm rất cao thì tù chính trị chỉ phải làm trong 6-7 giờ/ngày và không bị ép theo mức khoán.

Tuy nhiên, người tù phải làm hàng mã xuất khẩu sang Trung Quốc và Đài Loan với nguyên liệu từ rác thải tái chế nhưng không trang bị bảo hộ lao động tương xứng. Người tù không được trả công từ lao động của mình nhưng được xét giảm án, và bà Nga được giảm 10 tháng, bà nói với RFA.

Chế độ dinh dưỡng tồi tàn và không phù hợp với chế độ lao động, bà nói.

Khi bị ốm, cho dù là bệnh gì thì trạm xá của trại giam chỉ cấp cho vài thứ thuốc như giảm đau và an thần, cũng như kháng sinh trong trường hợp viêm nhiễm nhưng liều lượng thấp nên bệnh không được chữa trị triệt để. Việc xin phép đi chữa bệnh ở các cơ sở chuyên môn cao ở ngoài trại giam rất khó khăn, bà nhấn mạnh.

Hàng tháng, nữ tù nhân trong trại được cấp băng vệ sinh cùng bột giặt, kem và bàn chải đánh răng.

Bà cho biết trong thời gian hơn ba năm ở An Phước, bà bị kỷ luật bằng hình thức phải ở trong buồng giam hai tháng, với việc hạn chế đi lại nhưng không bị đánh đập và cũng không bị cùm chân.

Sách báo trong thư viện của trại giam ít và cũ, ít có giá trị tham khảo. Đặc biệt, sách về tôn giáo hầu như không có, ngoài mấy cuốn có tính tham khảo, bà nói với RFA.

Hàng tháng, gia đình được gửi thức ăn vào cho người thân, khoảng 6-7 kg trong những lần thăm gặp hay qua đường bưu điện.

Người tù cũng được sử dụng tiền lưu ký do người nhà gửi để mua thêm đồ trong căng tin trại giam nhưng giá ở đây đắt hơn nhiều lần so với giá ngoài thị trường, và nhiều khi phẩm cấp không được bảo đảm.

Một số tù nhân lương tâm sau khi ra tù tố cáo với truyền thông việc bị đối xử tệ bạc trong trại giam An Phước, ở tỉnh Bình Dương, tuy nhiên phóng viên nhiều lần gọi đến các số điện thoại của trại giam trên mạng internet để tìm hiểu vụ việc nhưng không thể kết nối.

Theo cáo trạng do báo chí nhà nước đăng tải, hai anh em Huỳnh Minh Tâm và Huỳnh Thị Tố Nga sinh ra trong gia đình có công với cách mạng nhưng do thường xuyên vào mạng Internet đọc nhiều trang của “các đối tượng phản động” nên cả hai đã “liên hệ và trao đổi với các đối tượng chống đối trong và ngoài nước, thường xuyên chia sẻ, viết và đăng tải nhiều bài viết có nội dung xuyên tạc, kích động, chống đối chính quyền lên mạng xã hội Facebook.”

Vẫn theo cáo trạng, từ cuối năm 2017 bà Nga đã sử dụng tài khoản Facebook “Selena Zen” và “Diệu Hằng” của mình để thường xuyên đăng tải các bài viết có nội dung bị cho là xuyên tạc tình hình trong nước, phỉ báng chế độ, bóp méo, xuyên tạc lịch sử dân tộc; bôi nhọ và nói xấu lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

Bà Nga cũng đã tham gia biểu tình, viết và đăng tải gần 50 bài viết đề cập nhiều chủ đề khác nhau, kêu gọi người dân xuống đường biểu tình…


 

Một Tù Chính Trị nói về kinh nghiệm ở Trại Giam An Phước, Bình Dương

10 tháng, hơn 220 nhân viên y tế TP.HCM nghỉ việc, vì thiếu thuốc, thiếu y cụ, thiếu toàn diện

Theo Báo Lề Phải

Trong 10 tháng đầu năm 2023, đã có 142 nhân viên y tế tại các bệnh viện quận, huyện và 82 nhân viên y tế tại các trung tâm y tế TP.HCM nghỉ việc.

Ông Nguyễn Văn Vĩnh Châu - phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM - báo cáo tại buổi giám sát - Ảnh: XUÂN MAI

Ông Nguyễn Văn Vĩnh Châu – phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM – báo cáo tại buổi giám sát – Ảnh: XUÂN MAI

Chiều 6-11, Thường trực HĐND TP.HCM tổ chức buổi giám sát đối với UBND TP và Sở Y tế TP về tình hình triển khai củng cố “Nâng cao năng lực y tế cơ sở – chăm sóc sức khỏe toàn dân”. Trước đó, HĐND TP đã giám sát thực tế tại Trung tâm Y tế quận Gò Vấp, Bệnh viện quận 4 và Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình.

Hàng trăm nhân viên y tế nghỉ việc trong 10 tháng đầu năm

Báo cáo tại buổi giám sát, ông Nguyễn Văn Vĩnh Châu – phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM – cho biết sau dịch COVID-19, ngành y tế xác định bốn nhiệm vụ trọng tâm bao gồm nâng cao năng lực phòng chống dịch bệnh, củng cố y tế cơ sở phát triển y tế cộng đồng; nâng cao năng lực cấp cứu ngoại viện; hình thành trung tâm y tế chuyên sâu khu vực phía Nam và ASEAN…

Về nhân lực, theo báo cáo Sở Y tế TP, trong 10 tháng đầu năm 2023 có 142 nhân viên y tế tại các bệnh viện quận, huyện nghỉ việc, trong đó 69 bác sĩ, 52 điều dưỡng, kỹ thuật viên và 21 chức danh khác.

Phía trung tâm y tế các quận, huyện trong 10 tháng đầu năm 2023 có 82 người nghỉ việc, trong đó 35 người là bác sĩ, 33 điều dưỡng, hộ sinh, kỹ thuật y là 33 người và 14 chức danh khác.

Lý do?

Có nhiều lý do thôi việc khác nhau, và hầu hết vì hoàn cảnh gia đình. Tuy nhiên theo báo cáo của các đơn vị, việc giải quyết thôi việc theo nguyện vọng của viên chức nhiều nhất là vì áp lực công việc, không bảo đảm sức khỏe sau dịch COVID-19, mức thu nhập thấp, nhà xa…

Báo Cáo không nêu các nguyên nhân chính, đó là tình trạng tê liệt vì thiếu đủ thứ từ kim tiêm cho đến y cụ, từ trang bị bảo hiểm y tế cho đến tiền lương. Đó là chưa kể tình trạng thiếu máy đo chụp quang tuyến và CAT Scan, Bác sĩ Nguyễn Lân Hiếu đại biểu quốc hội nói: “Việc cấp phép nhập khẩu, cho phép sử dụng các dụng cụ y tế mới ở nước ta vẫn bế tắc. Bản thân tôi cũng phải mang bệnh nhân ra nước ngoài để chữa vì không có dụng cụ nhập khẩu dễ dàng vào Việt Nam. Các hãng lớn nhìn thấy các quy định về trình tự, thủ tục, thời gian để được cấp phép đều lắc đầu ngao ngán. Có công ty không định hướng phát triển, thậm chí rút khỏi thị trường Việt Nam“.

 Gia đình bệnh nhân tự mua dao cho ca mổ 

Chia sẻ với VietNamNet, chị Nguyễn Thị Lan (tên nhân vật đã thay đổi, ngụ tại TP.HCM)

cho hay đây là lần đầu tiên gia đình chị rơi vào cảnh phải bi hài: tự tìm mua toàn bộ vật tư y tế cho cha trước ca phẫu thuật.

Cha của chị năm nay 59 tuổi, sống tại Bình Dương. Ba tháng trước, ông được chẩn đoán bị sỏi thận hai bên, chuyển tuyến lên Bệnh viện Đa khoa Bình Dương điều trị. Bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật nội soi tán sỏi thận qua da (thực hiện hai lần vào ngày 14 và 23/8).

Ngày nhập viện đầu tiên, ông phải tự đi mua 14 loại bao gồm bông gạc, dây hút dịch, chỉ phẫu thuật, bơm tiêm điện… với chi phí hơn 200.000 đồng tại nhà thuốc bệnh viện (không được hưởng Bảo hiểm y tế).

Trước phẫu thuật nội soi một ngày, nhân viên y tế đưa cho chị Lan một tờ giấy ghi danh sách 24 loại vật dụng cần mua, bao gồm dao phẫu thuật số 11, găng vô khuẩn, gạc phẫu thuật, bỗ khăn trải lấy sỏi, bơm kim tiêm, băng keo, dây dịch truyền, bao camera, ống hút phẫu thuật, sonde JJ niệu quản, ống nội khí quản… Trong đó, găng tay là 10 bộ, bơm tiêm 10 cái, kim pha thuốc 10 cái, gạc 20 cái…

“Thậm chí, cha tôi và một bệnh nhân khác còn chia tiền để mua một loại vật tư y tế có hình dáng giống như chiếc vòng, có giá khoảng 800.000 đồng. Bác sĩ nói có thể dùng chung cho 2 bệnh nhân trong 2 ca phẫu thuật”, chị Lan nói.

Trải nghiệm tự tìm mua vật tư y tế để cha xách vào phòng mổ của chị Lan. Ảnh: NVCC.

Chị Lan tìm mua toàn bộ những đồ dùng trên dễ dàng tại một nhà thuốc trước cổng bệnh viện nhưng tâm trạng vô cùng băn khoăn. Cha của chị có Bảo hiểm y tế theo diện hưởng 100%. Năm năm trước, ông phẫu thuật chính tại bệnh viện này mà không tốn xu, kết quả điều trị rất tốt. Còn lần nhập viện này lại quá sóng gió.

Theo chị Lan, nhà thuốc tư nhân bán các vật tư cho ca phẫu thuật với giá 2,5 triệu đồng mà không có hoá đơn. Khi yêu cầu đơn giá còn bị tỏ vẻ khó chịu và cũng không cung cấp được.

“Điều ngạc nhiên nhất là đến chiếc dao mổ hay tấm vải xanh trải trên bàn phẫu thuật, chúng tôi cũng phải tự tìm mua. Cha tôi xách túi đựng những vật dụng này đến tận phòng mổ đưa cho nhân viên bệnh viện. Không phải một lần, cha tôi mổ 3 lần trong đợt này thì cả 3 lần phải tự mua vật tư y tế”, chị Lan nói.

Cần điều chỉnh nhiều chính sách

Trước tình hình này, Phó giám đốc Sở Y tế TP Nguyễn Văn Vĩnh Châu kiến nghị Chính phủ sửa đổi, bổ sung các quy định về chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với viên chức công tác tại các cơ sở y tế công lập.

Nâng mức lương cơ bản của bác sĩ, điều dưỡng và viên chức làm việc trong ngành y nói chung. Ban hành chính sách cho nhân viên y tế được hưởng chế độ thâm niên nghề y.

Xem xét điều chỉnh các quy định chế độ phụ cấp như: độc hại nguy hiểm, ưu đãi theo nghề, phụ cấp trách nhiệm chuyên ngành truyền nhiễm đối với các trường hợp không trực tiếp làm chuyên môn y tế tại các cơ sở, viện, bệnh viện chuyên khoa, các trung

tâm…

Sớm ban hành cơ cấu giá dịch vụ kỹ thuật khám chữa bệnh và sớm có quy định việc bác sĩ, điều dưỡng có nghĩa vụ làm việc có thời hạn tại tuyến y tế cơ sở.

Đối với Bộ Y tế, kịp thời tháo gỡ những vấn đề liên quan đến mua sắm, đầu tư máy móc, trang thiết bị để phục vụ cho người bệnh, giúp đảm bảo công tác và có chính sách tăng thu nhập giúp đời sống nhân viên y tế không bị sụt giảm.

Kê đi tìm

  • Nhân viên Y Tế thiếu dụng cụ chẩn đoán, cả Sài Gòn chỉ còn một máy CAT Scan còn hoạt động được, thiếu thuốc để kê toa, thuốc chống ngộ độc nặng còn đủ 3 liều cho một bệnh nhân thôi, thiếu hóa chất xét nghiệm, thiếu thiết bị phòng mổ, bệnh nhân phải tự đi mua kim tiêm, bệnh viện quá tải và xuống cấp … thiếu những cái tối thiểu để hành nghề kể cả sự đền bù hao tổn sức lực qua lương lao động thì… làm sao tiến hành việc làm… nghỉ việc chỉ là điều tất nhiên trong môi trường này.
  • Bộ phận cung cấp y cụ tê liệt vì tham nhũng và chống tham nhũng
  • Đất nước đáng sống nhất hành tinh hay là đất nước có bộ tuyên truyền đại xạo,  giới cầm quyền đại u mê ngớ ngẩn đây!
  • Chỉ tội nghiệp cho Dân tôi, Nước tôi!

 

Chuyện dài XHCN ở Việt Nam: 2.000 sinh viên tốt nghiệp giỏi và xuất sắc nhưng chỉ 100 em thực chất

Tổng Hợp Báo Lề Phải

Tại hội thảo Giáo dục 2023, một đại diện Tập đoàn Viettel đề nghị các trường ĐH xem lại chính sách xếp loại tốt nghiệp, đừng để tình trạng sinh viên tốt nghiệp giỏi, xuất sắc nhưng không thực chất.

Chiều nay 5.11, tại Hà Nội đã diễn ra hội thảo Giáo dục 2023 do Ủy ban Văn hóa Giáo dục của Quốc hội, phối hợp với Bộ GD-ĐT và ĐH Quốc gia Hà Nội tổ chức. Đây là hội thảo được tổ chức thường niên, chủ đề của hội thảo năm nay là “Thể chế, chính sách nâng cao chất lượng giáo dục ĐH”, trong đó đặt vấn đề sinh viên tốt nghiệp loại giỏi và xuất sắc nhưng chưa thực chất.

 Những trường hàng đầu thì “rất ổn”

Tại hội thảo, một đại diện đến từ doanh nghiệp, đại tá Dương Xuân Phượng, Phó giám đốc Học viện Viettel, đã chia sẻ một số nhận xét về chất lượng nguồn nhân lực mà Tập đoàn Viettel tuyển dụng từ các trường ĐH trong nước, qua đó phản ánh chất lượng đào tạo của các trường.

2.000 sinh viên tốt nghiệp giỏi và xuất sắc nhưng chỉ 100 em thực chất - Ảnh 1.

Đại tá Dương Xuân Phượng phát biểu về chất lượng sinh viên tốt nghiệp:

2.000 hồ sơ giỏi và xuất sắc, thực chất chỉ được 100

Ông Phượng cho biết: “Chúng tôi đã khảo sát nhanh hơn 100 sinh viên tốt nghiệp xuất sắc đang tham gia chương trình thực tập sinh tài năng Viettel Digital Talent (những người được lựa chọn từ gần 2.000 hồ sơ) và kết quả cho thấy, 3/4 các em tự nhận xét những gì mình được học chỉ đáp ứng được dưới 75% yêu cầu công việc, chỉ 2% cho rằng với những gì mình được trang bị có thể đáp ứng trên 90% yêu cầu. Tỷ lệ này là khá tương đồng với nhận định của các cán bộ Viettel được giao hướng dẫn, kèm cặp. Kết quả này phản ánh thực trạng thiếu và yếu kiến thức chuyên môn và kỹ năng mềm (đây là những kỹ năng mà trường ĐH ít đào tạo, doanh nghiệp mất trung bình 4 – 6 tháng để đào tạo bổ sung”.

2.000 sinh viên tốt nghiệp giỏi và xuất sắc nhưng chỉ 100 em thực chất - Ảnh 2.

Chủ đề của hội thảo Giáo dục 2023 là “Thể chế, chính sách nâng cao chất lượng giáo dục ĐH” – THẾ ĐẠI

Đặc biệt, có một thực tế khó giải thích là những năm gần đây, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp các loại khá, giỏi, xuất sắc rất cao, có khi lên đến 99%. trong khi năng lực thực tế không cách biệt quá nhiều so với các thế hệ sinh viên tốt nghiệp trước đây (trước đây ngay cả những sinh viên tốt nghiệp loại trung bình nhưng khi được tuyển dụng vẫn đáp ứng được yêu cầu công việc). “Hiện tượng một sinh viên tốt nghiệp loại xuất sắc nhưng không thể đáp ứng được 70% yêu cầu công việc không phải là trường hợp cá biệt”, ông Phượng nêu ý kiến.

Từ những nhận định trên, ông Phượng cho rằng các trường cần đổi mới nội dung, chương trình đào tạo sát với thực tế doanh nghiệp, cần đào tạo theo “tín hiệu thị trường”. Các cơ quan quản lý cần tạo sự linh hoạt, chủ động cho các trường ĐH trong việc thay đổi, cập nhật nội dung đào tạo gắn liền với yêu cầu của doanh nghiệp. Thay vì đặt ra câu hỏi đến trường “học được kiến thức gì?” thì cần hỏi “học xong có thể làm được gì?”!

Đặc biệt, các trường ĐH cần rà soát, xem xét lại tiêu chí đánh giá sinh viên. Đừng để như hiện nay, tràn lan sinh viên tốt nghiệp loại khá, giỏi nhưng không thực chất. “Minh chứng cho nhận xét này chính là cuộc tuyển chọn sinh viên tham gia chương trình thực tập sinh tài năng Viettel Digital Talent. Chúng tôi nhận được 2.000 hồ sơ, gồm những em tốt nghiệp loại giỏi, xuất sắc. Nhưng qua kiểm tra thực tế tại doanh nghiệp thì chỉ có 100 em đạt yêu cầu.

Chùm tranh biếm họa vui của Vĩnh Bò Cạp • Đỗ Phú Quý


 

Chỗ đứng nào cho người tài? – Ngô Anh Tuấn

Ba’o Tieng Dan

Ngô Anh Tuấn

4-11-2023

Người dân xếp hàng xin visa tại Lãnh sự quán Mỹ tại TP.HCM. Ảnh trên mạng

Hầu như mỗi làng, mỗi xã, mỗi huyện, mỗi tỉnh ở khắp đất nước này đều có cổng chào với quy mô lớn nhỏ khác nhau; tuỳ thuộc vào độ giàu nghèo và độ “chịu chơi” của người dân và lãnh đạo chính quyền ở đó. Khẩu hiệu, biển vẫy treo tràn lan ở bất cứ đâu nhưng không biết có ai đọc nó hay không…

Rất nhiều khu tượng đài, khu tưởng niệm, bảo tàng được xây dựng vô cùng tốn kém nhưng sau đó sớm trở thành những nơi cô quạnh, heo hút, vắng bóng người. Người đã chết, người được vinh danh hẳn là sẽ buồn hơn khi tên tuổi của họ được đặt những chỗ đó theo ý của người khác.

Nhưng đầu tư cho giáo dục, đặc biệt là cho khoa học, công nghệ ta đã làm được gì không? Không có tiền, không có cơ sở vật chất, máy móc thiết bị, vật tư phục vụ công tác nghiên cứu thì chắc 100 năm nữa chúng ta cũng không công nghiệp hoá đúng nghĩa được, ngoại trừ việc đất nước làm bãi rác công nghiệp cho tư bản, còn người dân thì làm culi suốt đời cho họ.

Ngày mới ra trường, tôi có làm việc cho doanh nghiệp nước ngoài và tôi cảm nhận được sự xem thường của họ đối với người lao động mình ra sao. Giờ thì họ không dám nhìn tôi với ánh mắt tương tự nữa nhưng với người lao động khác thì chắc hẳn khó mà thay đổi suy nghĩ của họ.

Rồi đất nước sẽ đi về đâu khi giáo dục lụi tàn, khoa học, công nghệ bết bát? Không lẽ đất nước chỉ cần và chỉ đào tạo chỉ biết nói, biết diễn thuyết, còn để có những sản phẩm có trí tuệ thực sự thì vẫn phải mong chờ ở ngoại bang?

Liên quan đến sự việc lùm xùm liên quan tới việc một vị giảng viên có học hàm, học vị cao, làm việc ở một nơi nhưng đăng ký các bài nghiên cứu khoa học trên tạp chí khoa học quốc tế có uy tín lại ở những trường khác; sau khi nghe được sự trải lòng thực sự của ông, rằng ông làm vậy là một cách để bán chất xám, mong cải thiện đời sống, đa số mọi người cảm thấy chạnh lòng và cảm thông với ông nhiều hơn. Chất xám thật ít giá trị ở xứ này, ông biết bán nó đi cũng đã là một sự thức thời nhất định. Nhiều người còn không làm được thế. Đa số đều cho rằng mua quan bán chức hẳn sẽ giàu nhanh hơn và họ chọn cách đó nhiều hơn, thay vì phải động não với những con số nhảy múa hoa cả mắt.

Cũng may là, dù đăng ký cho trường đại học khác để họ lấy danh chứ ông không viết hộ cho người khác để làm tiền đề cho họ được làm nghiên cứu sinh hay được phong hàm giống ông, khi đó ông còn có lỗi lớn hơn với học trò…

Nếu nhà nước cơ chế trọng đãi, có chính sách phát huy tài năng thì hẳn rằng ông giảng viên kia có đất sống, thậm chí sống tốt, thay vì lựa chọn cách làm sai để có được cuộc sống hơn mức trung bình.

Ông bác họ tôi, sau một số năm làm việc ở Viện Toán, cuối cùng cũng chọn đi Mỹ làm giáo sư giảng dạy cho một số trường đại học. Ông được thừa nhận, trọng dụng, được mời giảng ở nhiều trường đại học uy tín trên thế giới và đương nhiên, ông sống tốt với nghề của mình.

Vài người bạn của bác chọn cách ở lại, họ không có nhiều cơ hội làm toán và có người thì được phong là “phản động” khi chán nản thực tại mà lên tiếng.

Tôi không khuyên ai ra đi vì chính bản thân tôi cũng lựa chọn ở lại dù có nhiều cơ hội ra đi, không cần bằng con đường tị nạn chính trị. Thế nhưng, tôi không trách những người đã ra đi vì họ có quyền được chọn lựa khi mà những nỗ lực của họ không được ghi nhận, trọng dụng hay đơn giản chỉ là sự lắng nghe một cách chân thành.

Tôi vẫn luôn mong đất nước sớm có sự thay da đổi thịt khi lớp lãnh đạo trẻ dần dần thay thế thế hệ cha anh đã dần trở nên già nua, cằn cỗi, lỗi thời. Mong rằng mọi thứ sẽ tốt đẹp hơn khi tôi vẫn còn sống…

Một bà ở Đà Lạt giả làm ‘kiều nữ’ lừa một ông hơn $120,000

Ba’o Nguoi-Viet

November 4, 2023

LÂM ĐỒNG, Việt Nam (NV) – Nghi can Nguyễn Thị Thúy Nga, 50 tuổi, ở thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng, vừa bị bắt với cáo buộc lừa một ông Bình Định, quen qua mạng xã hội, 3 tỷ đồng (USD $122,274).

Theo truyền hình ANTV và báo Người Lao Động hôm 4 Tháng Mười Một, khi bị bắt, nghi can Nga khai từ năm 2014 đến nay, bà này đóng vai “kiều nữ” với tên giả là Nguyễn Thị Bạch Dương để làm quen ông Trần Văn Thiện ở huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định.

Nghi can Nguyễn Thị Thúy Nga khi bị bắt. (Hình: Người Lao Động)

Hai người trao đổi qua lại với nhau qua Facebook, Zalo và Viber.

Sau khi tạo dựng được lòng tin với ông Thiện, bà Nga nhiều lần nói dối về chuyện mình phải bán xe hơi, bịa đặt chuyện đang bị bệnh ung thư để ông Thiện chuyển khoản tiền nêu trên.

Trước vụ này, các báo ở Việt Nam từng ghi nhận một số vụ đàn ông “nhẹ dạ,” bị “hot girl” quen qua mạng xã hội lừa hàng trăm ngàn đô.

Hồi giữa Tháng Chín, một bà 49 tuổi giả làm “Việt kiều Canada,” dùng hình ảnh “hot girl” 29 tuổi đưa lên mạng xã hội để làm quen, lừa tình một ông ở thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, chiếm đoạt hơn $492,000.

Báo Người Lao Động dẫn tin từ Công An Tỉnh Nghệ An cho biết bị can Đào Thị Mộng Thường, 49 tuổi, ở xã Vĩnh Thới, huyện Lai Vung, tỉnh Đồng Tháp, bị bắt, khởi tố về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản.”

Hồi Tháng Tám, bà Thường lập trang Facebook lấy tên “Đào Ngọc Minh,” tự giới thiệu mình là “Việt kiều Canada,” 29 tuổi, còn độc thân, thường xuyên đi về giữa Việt Nam và Canada do “có cha, mẹ là Việt kiều hiện làm doanh nghiệp về vận tải tàu biển đang sinh sống tại Canada.”

Sau đó, bà Thường kết bạn làm quen, nhắn tin với một ông không được nêu tên ở thành phố Vinh, Nghệ An.

Trong lúc nói chuyện, nhận thấy “người tình” có nhiều tiền nên nữ “Việt kiều Canada” nảy sinh ý định chiếm đoạt tài sản của nạn nhân bằng hình thức lừa tình qua mạng xã hội.

Để tạo thêm sự tin tưởng, bà Thường còn tạo thêm nhiều trang mạng xã hội đóng vai là người thân của “Đào Ngọc Minh” sau đó nói chuyện, trao đổi với nạn nhân để ông này tin tưởng nhân vật “Đào Ngọc Minh” là có thật.

Nghi can Đào Thị Mộng Thường tại cơ quan công an. (Hình: VNExpress)

Khi thấy “con mồi” có tình cảm với nhân vật “Đào Ngọc Minh” mà mình dựng lên và yêu cầu “tiến xa hơn,” bà Thường đã đưa ra nhiều thông tin không có thật về việc “Đào Ngọc Minh” cần vay tiền gấp để lo công việc mua sắm, trả nợ, làm thủ tục thừa kế, làm giấy tờ cá nhân…

Nhà chức trách cáo buộc, sau khi nghe những lời “kể khổ” trên, người đàn ông nhiều lần chuyển tổng cộng hơn 12 tỷ đồng ($492,000) cho bà Thường.

Tuy nhiên, sau đó nạn nhân không thể liên lạc được với “người yêu Việt kiều” nên trình báo công an. (N.H.K) 


 

Facebooker Phương Ngô bị cấm xuất cảnh

Ba’o Nguoi-viet

October 13, 2023

SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Facebooker Phương Ngô, 42 tuổi, ở Sài Gòn, là trường hợp mới nhất bị nhà chức trách Việt Nam tùy tiện áp đặt lệnh cấm xuất cảnh.

Bà Phương, tên thật là Ngô Thị Oanh Phương, sở hữu trang cá nhân có 74,000 lượt follower. Vài năm trước, bà được mạng xã hội biết đến qua phong trào phản đối các trạm BOT “bẩn.”

Facebooker Phương Ngô. (Hình: Facebook Phuong Ngo)

Bà cũng được ghi nhận là thành viên ban đầu của nhóm “Báo Sạch” nhưng sau đó đã rút lui khỏi nhóm.

Theo một hình chụp biên bản lan truyền qua mạng xã hội hôm 12 Tháng Mười, bà Phương bị Công An Cửa Khẩu Tân Sơn Nhất chặn lại vào sáng 5 Tháng Mười sau khi bà đã có thẻ “boarding pass” lên chuyến bay tới Tokyo, Nhật.

Biên bản có chữ ký bà Phương và hai giới chức cửa khẩu ghi rằng bà “bị tạm hoãn xuất cảnh vì lý do quốc phòng, an ninh.”

Ngoài ra, văn bản này cho biết bà Phương có quyền phản hồi về lệnh cấm xuất cảnh khi liên lạc với giới chức Cục Quản Lý Xuất Nhập Cảnh ở quận 1, Sài Gòn.

Bà Phương không đề cập vụ việc trên trang cá nhân.

Trước Facebooker Phương Ngô, nhà chức trách Việt Nam liên tiếp áp đặt lệnh cấm xuất cảnh đối với một loạt nhân vật trong giới xã hội dân sự, tổ chức tôn giáo, luật sư nhân quyền…

Hồi nửa tháng trước, đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) cho hay bà Nguyễn Xuân Mai, một chánh trị sự đạo Cao Đài Chơn Truyền 1926, trên đường đi dự hội nghị Tự Do Tôn Giáo tổ chức tại Texas, Hoa Kỳ, bị cấm xuất cảnh “vì lý do quốc phòng, an ninh.”

“Tôi hụt hẫng và không biết lý do gì. Tôi nghĩ rằng tôi sẽ được sự tự do, chứ đâu có bị vô tầm ngắm của mấy ổng. Tôi đang tranh đấu cho quyền tự do tôn giáo và quyền tự do đi lại của mình vì nhà nước ở đây theo dõi và cấm đoán, áp lực tôi như vậy,” bà Mai được dẫn lời.

Hồi trung tuần tháng trước, Luật Sư Võ An Đôn xác nhận với đài Á Châu Tự Do (RFA) rằng ông được Công An Tỉnh Phú Yên gọi điện thông báo cho biết là Bộ Công An Việt Nam đã gỡ bỏ lệnh cấm xuất cảnh đối với ông.

Hồi cuối Tháng Chín năm ngoái, ông Võ An Đôn và vợ con bị cơ quan an ninh ngăn chặn ngay tại phi trường Tân Sơn Nhất khi họ đang làm thủ tục đi tị nạn Mỹ.

Một trường hợp khác, Luật Sư Đặng Đình Mạnh cũng bất ngờ bị cấm xuất cảnh khi ông định sang Cambodia vào hồi đầu Tháng Hai.

Biên bản cấm xuất cảnh đối với bà Ngô Thị Oanh Phương, tức Facebooker Phương Ngô. (Hình: Chụp qua màn hình)

Đến giữa Tháng Sáu, Luật Sư Mạnh cùng hai luật sư khác là Nguyễn Văn Miếng và Đào Kim Lân đi tị nạn ở Mỹ, khởi hành từ Bangkok, Thái Lan.

Thời điểm đó, cả ba luật sư đang bị Công An Tỉnh Long An phát lệnh “truy tìm” với cáo buộc “vi phạm pháp luật” trong video clip bình luận vụ Tịnh Thất Bồng Lai mà ba ông nhận bào chữa cho các thân chủ ở đây. (N.H.K)

S.T.T.D Tưởng Năng Tiến – Đông Du

Ba’o Dan Chim Viet

Tác Giả:  Tưởng Năng Tiến

Theo Bách Khoa Toàn Thư Wikipedia:

Phong trào Đông Du là một phong trào cách mạng ở Việt Nam đầu thế kỷ 20. Phong trào có mục đích kêu gọi thanh niên Việt Nam ra nước ngoài (Nhật Bản) học tập, chuẩn bị lực lượng chờ thời cơ cho việc giành lại độc lập cho nước nhà…

Ngày 20 tháng Giêng năm Ất Tỵ (1905), Phan Bội Châu, Đặng Tử Kính, Tăng Bạt Hổ (một thành viên cũ của phong trào Cần vương, làm người dẫn đường) xuống tàu thủy tại Hải Phòng, theo đường biển bí mật sang Quảng ĐôngHồng KôngThượng Hải rồi đi tới Hoành Tân (Yokohama) thuộc Nhật Bản…”

“Để làm tan rã phong trào Đông Du, Pháp còn ký với Nhật hiệp ước vào tháng 9 năm 1908. Theo đó, Pháp cho Nhật vào Việt Nam mua bán; đổi lại, Nhật sẽ không cho các nhà cách mạng và lưu học sinh Việt Nam ở Nhật nữa.

Như vậy (là) kể như xong!

Tới cuối thế kỷ, cũng từ Hải Phòng, Việt Nam lại phát động một phong trào Đông Du khác – ngó bộ – rầm rộ và khí thế hơn nhiều. Đợt này thì Bách Khoa Toàn Thư Wikipedia (Hà Nội) chưa kịp cập nhật, tôi cũng chỉ biết được (phần nào) là nhờ nghe qua nhà văn Bùi Ngọc Tấn.

Ông kể lại mẫu chuyện nhỏ của một vị bác sĩ, một ông công nhân và một chàng thủy thủ – cả ba đều là nhân viên thuộc công ty Liên Hợp Hải Sản Biển Đông – và chuyến Đông Du ngắn ngủi của họ (vào năm 1990) khi Nhà Nước Việt Nam vừa quyết định mở cửa ra với thế giới bên ngoài:

Ngày thứ ba ở Nhật là chủ nhật rồi. Các cửa hàng Ô sa ka vẫn đóng cửa. Không mua được gì. Leo lên boong đứng vơ vẩn, gặp Đay to sù như một con gấu nhô từ cầu thang lên cùng với một thuỷ thủ.

“Sáng nay trực à, bác sĩ ?”

“Không. Các ông đi đâu đấy ?”

“Lên phố xem có cái gì không ? Nằm mốc ở tầu làm gì.”

“Chờ tí. Tôi đi với.”

Bá chạy vội về buồng khoác cái túi giả da tòn ten một bên vai chạy ra… Ba người đi. Đi xem phố xá, xem người Nhật sống như thế nào. Và cũng cầu may, biết đâu mua được thứ gì đó. Gọi là lang thang nhưng đâu phải vô mục đích. Và vẫn cứ dán mắt vào các nhà hai bên phố.

Người ta cũng mở cửa đấy nhưng không bán hàng. Và nhà nào cũng có một túi ni lông đen để ở lòng đường sát với vỉa hè. Túi đựng rác. Bá tò mò nhìn trước nhìn sau không có ai ngoài hai người bạn, cúi xuống mở một túi ra xem: Ba chiếc cốc pha lê cực đẹp. Có chân, hoa văn vàng óng, và những mảnh vỡ của chiếc cốc thứ tư. Rác là như vậy đấy. Anh nhặt ba chiếc cốc đút vào chiếc túi tuỳ thân, mặc cho hai người bạn đồng hành chế riễu:

“Thưa bác sĩ, sao bác sĩ mất vệ sinh thế. Nhặt ở túi rác đem về uống.”

Bá cười:

“ Đẹp thế mà chỉ vỡ một chiếc họ đã vất đi thì phí quá. Đem về bày tủ li.”

Đúng là vậy. Anh không tham. Chỉ thấy không thể để ba chiếc ly pha lê nằm trong đống rác. Một sự lãng phí chẳng thể nào tha thứ.

Bỗng nhiên hiện ra trước mắt ba người một bãi rác khổng lồ. Tủ đứng, tủ nằm. Xa lông. Máy giặt. Nồi cơm điện cũ. Rồi ghế xoay. Bá ngồi ngay lên chiếc ghế xoay. Xoay một vòng. Bốn bánh xe dưới chân đưa anh đi một quãng. Chà chà. Thật mê ly. Có cái ghế xoay này đặt trong nhà ngồi thư giãn, xem sách, đọc báo hay nghe nhạc thật tuyệt vời. Bảo đảm cả thành phố không ai có.

Đang thả tâm hồn bay bổng, nhìn theo Đay và Niệm đi sâu hơn nữa vào bãi rác, bỗng nghe tiếng reo, anh giật mình đứng lên bước nhanh về phía họ: Một đống quạt bàn hiện ra trước mắt.

Cái nào cũng còn nguyên bảo hiểm, cánh, cả giây và phích điện dù có chiếc bảo hiểm đã rỉ và bầu thì đã tróc sơn. Chỉ nhìn nét mặt họ, anh cũng biết anh không có phần ở đống quạt cũ này. Vì lúc họ tìm ra, anh không có mặt, anh còn đang đu đưa với chiếc ghế xoay. Cái ghế xoay chết tiệt! Đay cùng anh thuỷ thủ nhặt quạt bàn xếp thành một hàng rồi tìm ra một chiếc gậy gỗ xâu gần chục chiếc quạt lại.

Thật sung sướng khi nghe Niệm nói: “Phần ông Bá một chiếc, thôi, cứ xâu cả vào đây, khiêng về tầu, ông ấy lấy sau.”

Thật là một tấm lòng vàng…

Khiêng vác trên vỉa hè, gặp người Nhật và cả những người mắt xanh mũi lõ sải bộ trên hè, không ai bảo ai cả ba đều cúi gầm mặt. Niệm kêu to, trấn an bạn và cũng là để trấn an chính mình:

– Làm đéo gì mà xấu hổ. Họ biết mình là ai.

Rồi trừng mắt hỏi Bá :

– Ông là người nước nào. Tôi là người Ma lai xi a. Quốc tịch Ma lai xi a chính hiệu.

Đay cười nhạt:

– Thôi. Cứ nói Căm pu chia cho xong. Dân Mã lai nó đếch thèm những thứ này đâu. Sang đây mới thấy mình là cuối hạng người. Có phải không bác sĩ ?

Bá gật đầu :

– Đúng là cuối hạng người…

Ấy thế mà khi về đến Việt Nam chúng mình lại là nhất. Chúng mình là đầu hạng người. Ai nhìn chúng mình cũng nể. Ai cũng thèm được như chúng mình. Chúng mình chon von chót vót…

Khi anh có quyết định xuống tầu vận tải nước ngoài, dù vẫn còn ở trên bờ, dù anh vẫn y xì là anh, chẳng có tí gì thay đổi, anh đã thấy mọi người nhìn anh bằng con mắt khác rồi, anh đã là một con người khác, chính anh cũng cảm thấy mình đã là một con người khác (và vợ anh càng khác nữa).

Ngay chuyến này thôi, với những ngày vắng mặt ở Việt Nam để đi sang nước Nhật này, trở về với mấy món hàng cũ trong tay, anh thực sự ở một mặt bằng khác, một nấc thang giá trị khác, một tầng lớp khác, một tầm cao khác. Đúng. Chỉ cần vắng mặt ở Việt Nam ít ngày thôi rồi trở về, anh đã là một con người khác” (Bùi Ngọc Tấn. Biển Và Chim Bói CáHội Nhà Văn. Hà Nội: 2008, 458 – 461).

Cuộc Đông Du thứ hai, xem ra, quá khoẻ khi so với chuyến đi hồi đầu thế kỷ. Lần này, chả ai phải đi chui nữa. Dân Việt đường đường chính chính dong thuyền qua đến xứ người. Họ đi từ một đất nước Độc Lập – Tự Do – Hạnh Phúc, và được trang bị bởi Chủ Nghĩa Bách Chiến Bách Thắng Vô Địch Muôn Năm nên chả còn phải cần cầu viện ai hay cầu học (thêm) điều gì nữa ráo.

Chỉ cần đi ra nước ngoài vài hôm, rồi “trở về với mấy món hàng cũ trong tay” là nghiễm nhiên đã “thực sự ở một mặt bằng khác, một nấc thang giá trị khác, một tầng lớp khác, một tầm cao khác.”

Đúng là một phép lạ!

Phép lạ này cũng đã được ông (cựu) chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết phát biểu tại Đại Hội Việt Kiều, vào hôm 22 tháng 11 năm 2009 (“Chưa bao giờ mình lại cất cao tiếng nói như thế … và vị thế của mình bây giờ cũng ngang hàng với người ta, nói năng cũng đúng mức, đàng hoàng.”) và đã được ông TBT kiêm CTN Nguyễn Phú Trọng ân cần nhắc lại vào hôm 26/01/2017: “ Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay.”

Trước đó, ý tưởng lạc quan tương tự cũng đã được tiến sĩ Phạm Duy Nghĩa diễn đạt cách khác (bóng bẩy và thâm thúy hơn) là bay cùng đàn sếu, khi ông đề cập đến chuyến công du của Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng – tại Nhật Bản, hồi năm 2006 – với rất nhiều hy vọng và tin tưởng: “… về một nước VN sải cánh bay cùng các quốc gia đồng văn.

Sự hy vọng, và tin tưởng này (e) khó có thể trở thành tựu dưới chế độ hiện hành. Làm sao chúng ta có thể “bay cùng đàn sếu” khi người dân Việt vẫn còn cúi mặt xuống những bãi rác và quí vị lãnh đạo thì túi đã nặng chặt Mỹ Kim mà mắt vẫn cứ láo liên hăm hở cố … kiếm thêm chút nữa!


 

Mưa lớn khiến đường phố Kon Tum chìm trong biển nước

Ba’o Nguoi-viet

October 9, 2023

KON TUM, Việt Nam (NV) – Cơn mưa kéo dài vài giờ vào sáng 9 Tháng Mười khiến các con đường Phan Đình Phùng, Trần Hưng Đạo, Bà Triệu, Lê Hồng Phong, Phan Chu Trinh, Lê Lợi… ở thành phố Kon Tum bị ngập gần cả mét, khiến xe cộ chết máy, việc kinh doanh, buôn bán bị đình trệ.

Theo báo VNExpress, nước ngập sâu làm giao thông đình trệ, một số xe cộ chết máy người dân phải dắt bộ. Nhiều hộ dân sống hai bên đường phải dùng tấm gỗ, tôn chắn trước cửa để ngăn các đợt sóng tràn vào nhà khi xe chạy qua.

Nhiều tuyến đường ở thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum, bị ngập sâu hôm 9 Tháng Mười. (Hình: Ngọc Oanh/VNExpress)

Theo nhiều người dân sống ở đường Trần Hưng Đạo, dân ở khu vực này chủ yếu là kinh doanh, buôn bán nên mỗi khi mưa lớn, ngập lụt đều phải đóng cửa, thất thu.

Trước đó hồi năm 2022, tình trạng “mưa là ngập” đã bị người dân phản ảnh và Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Kon Tum đã yêu cầu thành phố Kon Tum “khẩn trương xử lý tình trạng ngập các tuyến đường.” Tuy nhiên, tình trạng ngập lụt vẫn tiếp diễn mỗi khi mưa lớn kéo đến.

Nước lũ cô lập thôn Mơ Năng 2 ở xã Kim Tân, huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai. (Hình: L.N/Tuổi Trẻ)

Mưa lớn kéo dài nhiều giờ cũng khiến nước từ thượng nguồn suối Đắk Pi Hao đổ về, làm ngập các thôn của xã Chư Răng và xã Kim Tân, huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai, khiến hơn 500 gia đình với khoảng 2,000 dân bị chia cắt. Hàng trăm học sinh phải nghỉ học tạm thời.

Nói với báo Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Hữu Thành, chủ tịch xã Chư Răng, cho biết đến tối 9 Tháng Mười, thôn Plei Du vẫn bị cô lập chia cắt về giao thông. Giới chức địa phương phải dùng ca nô đưa một phụ nữ chuyển dạ đến Trung Tâm Y Tế Huyện Ia Pa để sinh con. (Tr.N) 


 

Sự hèn nhát của một số người Việt

Lê Vi

Sự hèn nhát của một số người Việt

Hai thanh niên đi đường tự dưng kiếm chuyện với hai bà lao công quét rác rồi xách súng bắn hai bà này, xong cái ….đi trốn rồi bị bắt

Nhìn cũng kiếng cận, da sáng, cao to, chưn dài, ku bự, mông to. Sao đi gây sự với hai bà quét rác vậy mấy cha?

Tâm lý hèn nhát, cứ kiếm cành mềm mà đậu, kiếm trái mềm mà bóp, kiếm người không thể phản kháng với mình mà ức hiếp trút xả

Có ngon kiếm những đứa ngon lành hơn ,những đứa đi ngông nghinh ngoài đường mà kiếm chuyện với nó!

Ta nói xã hội Việt Lam giờ nó ngộ lắm! Hình như giáo dục kiểu gian lận, lường lậu, được mạnh hiếp yếu dzậy á?

Nhớ bài “7000 đêm góp lại” có câu rất hay: “Anh lớn khôn rồi, anh ra chiến trường cho mẹ anh vui”

Ai dạy anh phản kháng, phụng sự xã hội bằng cách đi gây sự trả thù hai bà quét rác ngoài đường trong đêm khuya?

Là do cuộc sống bức bách ,do khổ, bực mình thất nghiệp, xăng tăng, thuế má, gạo tăng giá, bịnh tật, cuộc sống bấp bênh, quyền phản kháng, quyền nói không có, thất vọng xã hội

Do mọi sự dồn nén trong xã hội, như cái piston nó nén khí đầy, cái bong bóng dồn nặng quá, bực bội quá, căm nín quá. Muốn xả nhưng xả không đúng cảnh, không đúng người, không đúng nguyên nhân

Xả xú páp bằng cách ra đường chửi đánh, bắn hai bà quét rác, rối hát karaoke ồn ào bị nhắc thì chém hàng xóm, ra đường đụng ai đánh nấy, gần nhứt là những người thân của mình

Có ông kia nghi vợ ngoại tình, gọi điện thoại cho vợ không được thì ôm con ra sông quăng xuống. Ở Long Xuyên ôm con của người tình quăng xuống sông

Người Việt giờ lại quen thói “trút xả” vào nhau

Lâu lâu nhân đá “bóng” thằng vài trận cho dân ra đường xả dàn, nhưng cái đó đâu có giải quyết được cơm áo gạo tiền và tiếng nói con người

Dân Việt là một đám đông hời hợt, cảm tánh. Luôn hài lòng ở những cái màu mè không thực chất

Mà hình như bố của “đồng bào” cũng muốn dân “tự xử” vơi nhau, hướng vào nhau mà tự xử với những thất vọng xã hội

Người Việt buồn lắm,không có một cách nào giải quyết được!

Nhưng thấy mọi người không quan tâm, mọi người hoàn toàn bỏ qua. Một sự thở dài cũng không thể hiện. Tại xã hội này ngày nào chẳng có người chết

Xã hội này có khi mạng người là rẻ nhứt. Vụ mấy con chó chết vậy mà lại dậy sóng um sùm

Kinh tế đi xuống, cuộc sống xấc bấc xang bang, niềm tin lung lay, tương lai vô định

Tinh thần phần đông người VN đã dồn nén tới trầm uất

Người dân Việt Nam có thói quen cam chịu và đã trở thành thói quen ù lì ,riết rồi như là cục đất trước những biến thiên của xã hội.

Sẽ còn nhiều vụ kiểu này nữa, cuộc sống không lối thoát làm người ta không còn giới hạn sự kềm chế giữa thiện và ác

Mọi người cẩn thận và cảnh giác với mọi thứ.

– Nguyễn Gia Việt

 


 

S.T.T.D Tưởng Năng Tiến – Nguyễn Duy Kiên

Ba’o Đàn Chim Việt

Tác Giả: Tưởng Năng Tiến

05/10/2023

Vài hôm trước, trước khi “toàn dân nô nức” kỷ niệm Ngày Giải Phóng Thủ Đô,  nhà thơ Hoàng Hưng đã viết một câu ngăn ngắn (và hơi khó hiểu) trên trang FB của ông: “Sắp đến ngày 10/10! Biết bao người con tinh hoa của Hà Nội vui mừng đón ngày ấy rồi tan nát cả đời sau ngày ấy huhu…”

Mà chả riêng gì ông nhà thơ mà còn nhiều “nhà” khác (nhà báo, nhà văn, nhà bình luận thời sự… ) cũng đã từng trải qua cái tâm tư “huhu” tương tự :

  • Lê Phú Khải: “Ngày vui ngắn chẳng tày gang”, không khí hồ hởi vui tươi sau chiến thắng Điện Biên Phủ, sau hòa bình lập lại 1954 ở Hà Nội cũng như toàn miền Bắc mau chóng nhường chỗ cho những ngày ảm đạm, u ám của những cuộc ‘đấu tranh giai cấp’, của cải cách ruộng đất, dư cải tạo tư sản, đấu tố bọn “Nhân văn Giai phẩm.”
  • Nguyễn Văn Luận: “ Đỗ Mười về tiếp thu Hải phòng nói rằng các nhà tư sản vẫn được làm ăn bình thường. Một tháng sau, cha tôi bị tịch thu tài sản. Trở về Hà Nội, trắng tay, cả nhà sống trong túp lều ở ngoại ô, cha tôi đi đánh giậm, vớt tôm tép trong các ao hồ, rau cháo nuôi vợ con.”
  • Nguyễn Khải: “Một nửa nước được độc lập nhưng lòng người tan nát tài sản một đời chắt chiu của họ bị nhà nước tịch thu hoặc trưng thu khiến họ trở thành những người vô sản bất đắc dĩ. Tầng lớp trí thức chẳng có tài sản gì ngoài cái đầu được tư duy tự do, thì cái đầu cũng bị nhà nước trưng thu luôn.
  • Trần Đĩnh: “Chú họ tôi ở ngã năm Nguyễn Du – Bà Triệu, một công chức lưu dụng… Tin yêu Cụ Hồ, chú ở lại cùng công nhân viên bảo vệ Sở điện nên được lưu dụng… Thình lình cắt tiêu chuẩn lưu dụng, lương tụt một nhát ngỡ như chính bản thân chú bị sập hầm.”

Riêng với “nhà nhiếp ảnh” thì còn bị nhà nước cách mạng đối xử cách riêng (khắt khe và tàn tệ  hơn nhiều) theo như ghi nhận của tác giả Nguyễn Quỳnh Hương :

Nhà nhiếp ảnh Nguyễn Duy Kiên (1911-1979) sinh ra và sống giữa lòng phố cổ Hà Nội. Ông chơi ảnh và chụp ảnh chỉ như để ghi lại ký ức của mình về một Hà Nội mà cả đời ông và gia đình gắn bó. Hà Nội hiện diện trong ảnh của Nguyễn Duy Kiên ăm ắp tình với những khuôn diện thanh lịch, những di tích già nua nhuộm màu thời gian nhưng đầy sức sống, những vùng quê ngoại ô lam lũ mà vẫn toát lên cốt cách của một xứ sở văn hiến.

Chủ nhân của những bức hình tuyệt đẹp về Hà Nội lại có một số phận nhiều buồn thương… Đam mê nhiếp ảnh từ thời trai trẻ, Nguyễn Duy Kiên là bạn ảnh cùng thời với Lê Đình Chữ, Võ An Ninh, Phạm Văn Mùi, Đỗ Huân… Ông chơi ảnh rất công phu: sắm buồng tối tại nhà, tự tay in phóng ảnh, mày mò tìm ra các kỹ xảo.

Rời hiệu thuốc là ông lại lang thang khắp hang cùng ngõ hẻm của Hà Nội để ghi lại từng vẻ đẹp phong cảnh và con người, những biến chuyển thời cuộc in dấu lên từng con phố mà ông thân quen từ thơ bé.

Nguyễn Duy Kiên chụp ảnh cho Hà Nội của chính ông. Những khuôn hình nghiêm cẩn, kỹ càng  và chan chứa tình. Sau này, khi di sản tinh thần của ông đến tay những nhà chuyên môn, họ đã choáng váng vì những bức ảnh quá đẹp. Quan trọng hơn – di sản ấy còn là những sử liệu vô giá bằng hình ảnh về Hà Nội trong suốt 20 năm nhiều biến động 1940-1960.

Với 5 đứa con, người vợ đảm đang hết mực tin yêu chồng, Nguyễn Duy Kiên yên ổn với cuộc sống của mình – chỉ cần ông còn được chụp ảnh. Nhưng tai nạn đã ập đến với họ bất ngờ, để rồi tổ ấm của họ phải sẻ đàn tan nghé.

 Đó là một ngày của năm 1967, Nguyễn Duy Kiên có lệnh khám nhà. Người ta tìm thấy trong kho ảnh của ông có 1 tấm hình khỏa thân. Sau này bạn bè ông nói đó là tấm ảnh một người đến phóng nhờ buồng tối rồi để quên lại, cũng có người nói ông chụp để gửi dự thi quốc tế, vì BTC yêu cầu hồ sơ bộ ảnh phải đủ tĩnh vật- phong cảnh- chân dung và ảnh khỏa thân. Không ai biết chính xác “lý lịch”  tấm ảnh định mệnh ấy, còn Nguyễn Duy Kiên thì chỉ im lặng.  Bị kết tội chụp ảnh suy đồi cái tội đủ để làm tan nát danh dự một gia tộc.

Quá khứ đã qua, nhưng ám ảnh kinh hoàng vẫn đọng trong lời kể của bà Kiên: “Chồng tôi đau đớn lắm, nhưng ông biết thời thế, biết phận mình phải như thế. Oan khuất biết kêu ai? Nên bố cháu chỉ im lặng.

Ông bị xử điển hình, kết án 11 năm tù. Chồng tôi cải tạo tận Lào Cai- xứ rừng thiêng nước độc. Cứ nửa năm tôi và cháu lớn lại được lên thăm bố cháu một lần, đường rừng toàn đá tai mèo nhọn sắc, hai mẹ con đi bộ hàng chục cây số máu rỏ dọc đường. Mỗi lần thăm  bố cháu lại tiều tụy hơn”.

Ông bị bệnh thận, bà Miễn viết đơn xin giảm án cho chồng, Nguyễn Duy Kiên đựơc trở về với gia đình sau 8 năm thụ án. Ông về, nhớ nghề ảnh thì mang máy ra chụp loanh quanh trong nhà, ông không dám ra ngoài, bạn bè cũng e ngại không còn ai lui tới.

Đoàn tụ của họ lặng lẽ và ngậm ngùi, chẳng nỡ làm nhau đau hơn – ông không kể những ngày trên trại, bà không kể những năm tháng một mình tủi cực nuôi con. Năm 1979, ở với vợ con đựoc 4 năm thì ông mất vì sức khỏe suy kiệt. Bà Kiên vẫn rơm rớm nước mắt khi nhớ lại: “Khi bố cháu mất, danh dự vẫn chưa được rửa, ông ấy xuôi tay mà không nhắm được mắt…”

Gần nửa thế kỷ đã qua (kể từ khi Nguyễn Duy Kiên nhắm mắt xuôi tay) nhưng nỗi oan khuất của ông và tâm cảm u uẩn của bà chưa bao giờ thực sự được quan tâm hay chia sẻ bởi bất cứ ai, ngoài những lời lẽ đãi bôi của giới truyền thông nhà nước:

Báo Tiền Phong: “Trải qua bao nỗi gian truân, may mắn thay, ngần ấy năm trời, bà quả phụ Nguyễn Duy Kiên vẫn lưu giữ lành lặn được hơn 200 tác phẩm của chồng. Ấy cũng là nề nếp gia phong, nghĩa tình chung thủy của người Hà Nội xưa”.

Báo Vnexpress: “Nguyễn Duy Kiên từng là nghệ sĩ nổi tiếng trong giới nhiếp ảnh Hà Nội, cùng thời với Võ An Ninh, Phạm Văn Mùi, Nguyễn Cao Đàm… nhưng hầu như đã bị hậu thế lãng quên.”

Báo Nhịp Sống Hà Nội: “Số phận đã không cho Nguyễn Duy Kiên may mắn được chụp, trưng bày và xuất bản nhiều nhưng di sản mà ông để lại là những sử liệu vô giá bằng hình ảnh về Hà Nội trong suốt 20 năm nhiều biến động 1940-1960. Đây là món quà quý giá mà ông gửi lại cho Hà Nội của chúng ta hôm nay.”

Báo Nông Nghiệp: “Tiếp lửa tình yêu nghệ thuật, lưu giữ những khoảnh khắc lịch sử vô giá cho những người đang sống hôm nay, nhưng NSNA Nguyễn Duy Kiên dường như bị quên lãng. Hà Nội đã tôn vinh nhiều cá nhân, vậy mà cái tên Nguyễn Duy Kiên đến nay vẫn chưa được trân trọng đánh giá đúng với những gì ông xứng đáng được vinh danh.”

Vấn đề e không giản dị thế đâu!

Hà Nội không thể ngang nhiên mang một nghệ sỹ đi chôn sống, rồi lại thản nhiên “vinh danh” nạn nhân bằng cách in lại tác phẩm của đương sự (bằng tiền tài trợ của một công ty nước ngoài) và coi “đây là món quà quý giá mà ông gửi lại cho Hà Nội của chúng ta hôm nay.”

 Hà Nội không thể chà đạp lên cuộc đời của một người dân cho đến mức bầm dập te tua rồi đổ thừa (“số phận đã không cho tác phẩm Nguyễn Duy Kiên may mắn được chụp, trưng bày và xuất bản”) tỉnh rụi như vậy được.

Hà Nội cũng không ai có thể giày xéo lên số phận của cả một gia đình, buộc một người phụ nữ đơn chiếc phải tần tảo nuôi mấy đứa con thơ, rồi xưng tụng đó là nhờ vào “nề nếp gia phong, nghĩa tình chung thủy của người Hà Nội xưa.”

Tội ác đâu có dễ lấp liếm hay che dấu như thế!

S.T.T.D Tưởng Năng Tiến – Lê Trọng Hùng

Ba’o Dan Chim Viet

Tác Giả: Tưởng Năng Tiến

03/10/2023

Ngày 12 tháng ̣9 năm 2023, qua FB, ông Hà Sĩ Phu (bút danh của tiến sỹ Nguyễn Xuân Tụ) đã gửi đến độc giả và thân hữu “lời chào tạm biệt” nguyên văn như sau:

Thưa quý bằng hữu,

Sau 2 sự cố (tai nạn giao thông, rồi một lần đột quỵ) ở tuổi 84 tôi đã trở thành người tàn phế, không biết có cơ hội góp một bài viết nữa hay không, mấy dòng ngắn ngủi này đã là hết sức cồ gắng.

 Anh em Hải ngoại đã gom các điều liên quan và các bài viết trước năm 2021 trong Thư viện Hà Sĩ Phu online (hasiphu chấm com, thường bị tường lửa chặn).

 Tôi đã lấy toàn bộ Thư viện ấy xuống, và gom lại các bài ngắn trên facebook Hà Sĩ Phu từ 2022, và sẽ tìm cách gửi đến bạn bè như chút kỷ niệm. Ngay từ bài đầu tiên (Dắt tay nhau đi dưới tấm biển chỉ đường của Trí tuệ – 1988) toàn bộ các bài viết của tôi đã bị ngăn cấm, nên việc in ấn không đươc phép, không có điều kiện để biên tập nghiêm chỉnh, nên xin quý bạn đọc hiểu cho những sơ xuất khó tránh khỏi.

 Thân mến gửi lời chào tạm biệt.

Bên dưới “mấy dòng ngắn ngủi” thượng dẫn là phản hồi của hàng ngàn người đọc, với tất cả sự trân quý (và xót xa) khi được biết về tình trạng sức khỏe không mấy khả quan của tác giả. Xin phép ghi lại dăm ba, theo thứ tự alpha:

  • Nguyễn Lâm Cẩn: “Kính chúc bác hồi phục sức khỏe. Những trang viết của bác bạn đọc rất trân trọng.”
  • Nguyễn Văn Cung: “Anh luôn là người mà tôi trân quý.”
  • Lê Đăng Ngô Đồng: “Con không ngờ sẽ vắng bóng của bác. Con chúc bác mau bình phục và mong sẽ còn được đọc bài viết của bác!”
  • Đỗ Việt Khoa: “Thương bác.”
  • Huỳnh Văn Hoa: “Mong anh mạnh khoẻ, an lành.”
  • Phạm Phú Thanh: “Trước đây, nhờ được đọc những bài viết của bác mà tôi đã được sáng mắt ra, đầu óc bớt tăm tối ngu muội…vô cùng cảm ơn bác.”
  • Võ Thiêm: “Kính chúc bác khỏe mạnh, sống an vui trong những ngày tới.”
  • Chau le Van: “Sáng ngời Một Sĩ phu Bắc hà! Còn nhiều lớp Người tiếp nối anh !”

Tôi cũng tin như thế (“nhiều người sẽ tiếp nối anh”) dù chân thật và bất khuất là hai đức tính hiếm hoi của người Việt hiện nay. Đứng thẳng làm người gần như là điều cấm kỵ ở xứ sở này, và những người không gù (hay còn chút liêm sỷ tiết tháo)  đều bị nhà nước hiện hành trù dập hay trấn áp.

Cuộc sống gian truân và bất an thường trực của Hà Sĩ Phu chỉ là một tấm gương tiêu biểu. Cuộc tuyệt thực hiện nay của tù nhân lương tâm Lê Trọng Hùng cũng thế. Đây cũng chỉ là một trường hợp điển hình của một người ở thế hệ tiếp nối, nhất quyết “đi dưới tấm biển chỉ đường của trí tuệ” bằng mọi giá, kể cả khi ông đang bị giam cầm.

Trang FB của Dự Án 88 (The 88 Project) cho biết:

Ông sinh 1979, quê Yên Bái, là một giáo viên dạy sinh, hóa tại Lào Cai. Sau đó, ông chuyển về Hà Nội tiếp tục dạy học tại một ngôi trường cấp 2 và học thêm ngành luật. Năm 2015, ông quyết định thôi việc sau khi lá đơn yêu cầu cải cách giáo dục, đòi hỏi những lợi ích chính đáng cho học sinh của ông bị từ chối.

Năm 2017, Lê Trọng Hùng bắt đầu đưa tin với tư cách là một “nhà dân báo” trên Facebook và YouTube, bình luận về các vấn đề chính trị – xã hội và tư vấn cho dân oan cách kiến nghị, khiếu kiện lên các cơ quan có thẩm quyền của nhà nước. Ông tự bỏ tiền túi ra để mua hàng ngàn cuốn Hiến Pháp Việt Nam, tặng cho nhiều người và giảng giải cho họ về những điều quy định trong hiến pháp, pháp luật. Ông là một con người giàu lòng nhân ái, từng nhiều lần hiến máu nhân đạo để cứu người.

 Trước khi bị bắt, Lê Trọng Hùng đã kịp ghi danh và có Thẻ đăng ký hiến mô, tạng cho “Trung tâm Điều phối Ghép tạng Quốc gia”. Đây không chỉ là một nghĩa cử cao đẹp, mà còn thể hiện suy nghĩ rất tiến bộ trong bối cảnh xã hội Việt Nam còn tồn tại nhiều quan điểm lạc hậu về cái chết, về các hủ tục trong đời sống tâm linh.

 Lê Trọng Hùng bị bắt ngày 27/3/2021, vài ngày sau khi nộp đơn tự ứng cử và chỉ 2 tháng trước khi cuộc bầu cử được tiến hành. Ngày 31/12/2021, ông bị kết án 5 năm tù giam, 5 năm quản chế bởi một tội danh hết sức mơ hồ “Tuyên truyền chống nhà nước.”

 Ông Hùng có vợ là bà Đỗ Lê Na, một người khiếm thị và là giáo viên dạy văn tại trường khiếm thị Nguyễn Đình Chiểu. Năm 2015, tờ Công An Nhân Dân (cơ quan ngôn luận của ngành công an) số ra ngày Thứ Năm 29/10 đã có bài báo với tựa đề “Chuyện tình đẹp như cổ tích của cô giáo khiếm thị” để ca ngợi mối tình cảm động của hai người.

 Trước khi ông Hùng bị bắt, vợ chồng ông cùng hai con sống cuộc sống nghèo khó nhưng đầm ấm trong một căn nhà nhỏ tại Hà Nội. Khi bài viết này đến với bạn đọc, ông Hùng đã bước sang ngày thứ 6 của cuộc tuyệt thực, dự định kéo dài đến ngày 9/11/2023.

 Ông tuyệt thực để đề nghị tòa án mở lại phiên phúc thẩm; yêu cầu Trại giam số 6 -Thanh Chương, Nghệ An tôn trọng quyền lợi chính đáng của tù nhân; đề nghị các đại biểu Quốc hội vào nhà tù gặp ông với mong muốn thành lập Tòa án Bảo Hiến.

Tòa Án Bảo Hiến hay Tòa Án Hiến Pháp lập ra để bảo vệ nguyên tắc của hiến pháp, để kiểm tra, và quyết định xem các điều luật có vi hiến hay không. Nhà đương cuộc Hà Nội, hẳn nhiên, hoàn toàn dị ứng với định chế pháp luật này vì họ biết rõ rằng Điều 4 Hiến Pháp (“khẳng định vai trò độc quyền lãnh đạo của Đảng Cộng sản”) vi hiến một cách thô bạo và trắng trợn.

RFA nhận định: “Tòa Bảo Hiến là ước mong của tất cả mọi người, đặc biệt là trong giới luật gia ở Việt Nam. Người ta trông chờ có tòa Bảo Hiến để có thể loại bỏ những bản văn luật pháp vi hiến. Tuy nhiên cho đến nay, đây chỉ là mong ước.”

Niềm ước mong này – xem ra – còn rất xa và mỗi lúc sẽ một thêm xa, nếu đất nước không có những người cương trực (và cương quyết) như Lê Trọng Hùng. Ông không còn gì ngoài mạng sống nhưng đã không ngại dùng đến thứ vũ khí cuối cùng để đòi hỏi công lý cho tất cả, chứ không chỉ riêng mình.

Ngày 24 tháng 9 năm 2023, sau “Chuyến Thăm Chồng Sau 21 Ngày Tuyệt Thực”,  Tử Đinh Hương (bút danh của bà Đỗ Lê Na, người bạn đời của ông Lê Trọng Hùng) đã gửi đến “cô chú, anh chị” những dòng chữ thống thiết như sau – qua FB:

Tử Đinh Hương tự hỏi: tình hình này phải chăng không chỉ các đại biểu quốc hội quyết định nhắm mắt làm ngơ, bỏ mặc nguyện vọng và tính mệnh của cử tri mình mà cả hệ thống này đang vô cùng hổ thẹn, đuối lý nên quyết tâm không biết, không nghe thấy gì để khư khư giữ lấy lợi ích của mình? Chỉ đáng thương, đáng tiếc cho một công dân hết lòng vì Tổ quốc đang bị hàm oan, đọa đầy và những đứa trẻ vô tội đang ngày ngày hãi sợ có thể bị mất đi người bố thương yêu!

Ps: Thỉnh cầu cô chú, anh chị, ai biết Fb hoặc số điện thoại của bà Lê Thị Nga (chủ nhiệm Ban tư pháp quốc hội), ông Lưu Bình Nhưỡng “”phó trưởng Ban dân nguyện), bà Dương Ngọc Ánh, ông Nguyễn Phi Thường, Nguyễn Ngọc Tuấn (đoàn đại biểu quốc hội Hà Nội) hãy vui lòng gửi link bài viết này đến họ. Đây là nguyện vọng tha thiết của anh Lê Trọng Hùng, cũng là sự cậy nhờ của Tử Đinh Hương…!

Tôi thì không tin rằng đây chỉ là “nguyện vọng tha thiết” của riêng ông Lê Trọng Hùng hay bà Đỗ Lê Na. Chả lẽ người Việt không còn ai khác quan tâm đến vận mệnh của quê hương, dân tộc và thân phận của chính họ (cùng con cháu) hay sao?

S.T.T.D Tưởng Năng Tiến – Dang

Ba’o DAN CHIM VIET

Tác Giả: Tưởng Năng Tiến

02/10/2023

Tên đúng của ông có thể là “Đăng,” “Đặng,” “Đằng,” hay “Đáng,” hoặc “Đang” (người Việt không mấy ai tên “Dang”) nhưng tôi không dám chắc vì chỉ được biết qua một bài báo bằng tiếng nước ngoài (“Han ble smuglet inn i Norge i et bagasjerom. Et halvt år senere ble han pågrepet på en hasjplantasje”) đăng tải trên tờ Aftenposten, phát hành từ Na Uy, vào ngày 27 tháng 8 năm 2021.

Bản tiếng Việt (gồm 4371 từ) của dịch giả tên Trang, xuất hiện trên FB Nhân Văn Việt – Na Uy mấy hôm sau đó. Xin được tóm lược:

“Dang” cho biết quê anh là làng chài Đô Thành, thuộc miền Trung Việt Nam. Từ nơi đây, nhiều thanh niên Việt Nam đã đi lậu trong các xe container xuyên qua Trung Quốc, rồi vượt biên giới vào Nga (Russland), trước khi trở thành nhân công lao động giá bèo hoặc gái mại dâm ở các thành phố Châu Âu.

 Trên hành trình dài 11.660 km đến Na Uy, “Dang” trốn trong một thùng container sau xe tải. Đến ngày hôm nay, anh vẫn còn ám ảnh trong giấc mơ về những điều khủng khiếp mà anh đã thấy trên tuyến đường đó…

 Ô nhiễm môi trường, đánh bắt cá quá mức và bất hợp pháp, công nghiệp hóa ngày càng phát triển đã dẫn đến tình trạng rất khó khăn cho ngành ngư truyền thống ở Việt Nam. Đối với đại gia đình của “Dang”, giải pháp cuối cùng là gửi cậu con trai lớn nhất trong một chiếc container đến Tây Âu. “Dang” cho biết gia đình đã phải thế chấp căn nhà và bán tất cả những gì đáng giá để trả tiền cho nhóm buôn người.

Tôi ra đi để tìm một cuộc sống tốt hơn. Nhưng nếu tôi biết trước kết quả thế này, tôi thà chọn cuộc sống một ngư dân nghèo. Theo “Dang” biết, gia đình đã thỏa thuận giá 25.000 USD với nhóm buôn người. Và đã trả trước một nửa.

“Dang” – người đàn ông 25 tuổi – kể lại cuộc hành trình phải đi xuyên qua Trung Quốc, Nga, Latvia, Belarus (Hviterussland) và Ba Lan. Theo “Dang”, chiếc container mà đoàn của anh đi chỉ có hai lỗ thoát khí nhỏ. Họ phải tiểu tiện và đại tiện trong một túi nhựa lớn.

Tháng 2/2021, “Dang” bị kết án 2 năm tù và phải bồi thường gần 100.000 kroner cho một công ty điện lực của Na Uy vì đã ăn cắp điện để trồng 649 cây cần sa. Bản án được giữ nguyên tại Tòa Phúc Thẩm Eidsivating vào tháng 6/2021, nhưng được giảm xuống còn 1 năm 9 tháng.

 Ngày 19 tháng 8/2021, Tòa Án Tối Cao Høyesterett đã bác đơn kháng cáo của “Dang”. Luật sư biện hộ Audun Helgheim nói rằng họ sẽ kháng cáo vụ việc lên Tòa Án Nhân Quyền Châu Âu. Câu hỏi chánh và gây tranh cãi ở đây là: “Dang” là tội phạm hay nạn nhân!?

Tòa án quận Gjøvik viết trong bản án từ tháng 2: Tòa án căn cứ theo yếu tố bị cáo, sau khi đến Na Uy, ít nhất là bởi bị lạm dụng hoàn cảnh bí thế của mình, đã bị buộc phải trồng cần sa. Điều này dẫn chứng cho thấy bị cáo là nạn nhân của nạn buôn người”…

 UDI (UtlendingsDIrektorate) đã xét đơn theo lời khai của “Dang”. Trong giấy phép cấp cho anh được cư trú tạm thời tại Na Uy (midlertidig oppholdstillatelse), viết là họ tin rằng có thể lý giải được là anh đã bị hại trong vụ buôn người.

Rosa, một tổ chức hỗ trợ những người có thể là nạn nhân tệ nạn buôn người, cũng tích cực trong vụ án của “Dang”. Mildrid Mikkelsen của hội Rosa cho rằng việc bỏ tù một người cùng lúc với việc điều tra xem người đó có phải là nạn nhân buôn người là điều chúng ta cần phải suy ngẫm…

 Điều “Dang” lo sợ là anh sẽ bị trả về Việt Nam. Luật sư biện hộ Audun Helgheim cho biết: Về Việt Nam, anh có nguy cơ bị thủ phạm ám hại, do những gì anh đã khai… Tương lai ở Việt Nam của người đàn ông trẻ Việt Nam này, là một sự mịt mù. Nếu tôi về nhà, có lẽ tôi sẽ bị giết. Và ở đó, tôi cũng không còn gì. Trong cuộc thẩm vấn với cảnh sát vào ngày 22 tháng 6 năm nay, “Dang” nói anh như một người đã chết: Tôi không còn gì để sống nữa. Tôi chỉ ước ao có thể gặp lại mẹ một lần.

Câu nói thượng dẫn bỗng khiến tôi nhớ mấy câu thơ của Huyền Chi, và bản nhạc Thuyền Viễn Xứ của Phạm Duy: Nhìn về đường cố lý cố lý xa xôi/ Đời nhịp sầu lỡ bước bước hoang mang rồi …/ Mẹ già ngồi im bóng mái tóc tuyết sương/ Mong con bạc lòng …

Không biết có bao nhiêu bà mẹ Việt Nam vẫn đang ngồi tựa cửa mỗi chiều, và bao nhiêu thanh niên thiếu nữ từ xứ sở này đã “lỡ bước hoang mang” trên con đường lưu lạc. Điều an ủi duy nhất cho những kẻ tha phương cầu thực là không hề có một lời lẽ, cử chỉ, hay thái độ miệt thị nào từ người dân (cũng như từ những cơ quan hữu trách) ở nước ngoài.

Sáng sớm hôm 23 tháng 10 năm 2019, dân Anh vừa mở mắt dậy đã nhận được thông tin khiến ai cũng phải bàng hoàng: cảnh sát mới phát hiện ra 39 thi thể người Việt nằm chết trong một cái container tại khu công nghiệp Waterglade!

Họ phản ứng ra sao?

Không một lời than phiền, không một câu trách móc. Sau khi biết rõ sự việc, họ bầy tỏ sự thương cảm bằng cách lặng lẽ mang hoa tưởng niệm đến nơi đặt xác nạn nhân. Ngay sau đó, họ tổ chức cầu nguyện cho linh hồn của người quá cố. Rồi họ sắp xếp những chuyến bay để đưa tất cả thi hài của những kẻ xấu số trở về quê quán, và đích thân vị đại sứ Anh ở Việt Nam – ông Gareth Ward – đã đến tận nơi để chia buồn.

Người Na Uy bây giờ cũng thế. Từ luật sư, toà án, nha ngoại kiều, và các cơ quan thiện nguyện của họ đều chia sẻ một nỗi băn khoăn chung:“Dang” là tội phạm hay nạn nhân!?”

Có lẽ cả hai nhưng đồng bào của nạn nhân, tiếc thay, chỉ nhìn ra ông là một tên tội phạm :

  • Kieu Ninh Vaagen: “Nhìn mặt biết gian.”
  • Hoang Nguyen Van: “Nhìn mặt là biết lưu manh, là trùm du đảng, không là nạn nhân.”
  • Cuong Le: “Xứ này luật pháp văn minh và nhân bản nên các lão cứ thoải mái lợi dụng quyền làm người rồi khai ra làm sao cho thật đáng thương để được khoang hồng…”

Cá nhân “Dang” thì không hề có một lời biện minh, biện hộ hay biện bạch nào cả. Trong cuộc thẩm vấn với cảnh sát vào ngày 22 tháng 6 năm nay, ông chỉ nói: “Tôi không còn gì để sống nữa. Tôi chỉ ước ao có thể gặp lại mẹ một lần.”

Nỗi “ước ao” nhỏ bé này lại khiến tôi liên tưởng đến đôi câu đối thoại (giữa hai người đồng cảnh, từ hai phòng giam sát cạnh nhau, tại nhà tù nào đó ở Âu Châu) trong truyện ngắn của một nhà văn Việt Nam ở Na Uy:

Tuyết ho, tôi xót ruột. Ho xong, nó nói:“Em mơ còn nằm trong cái xe thùng chở em sang đây. Ðứa con gái nằm ngay bên cạnh em chết ngạt.”

 “Chết!?”

“Chết. Bị nhốt trong thùng xe hai ngày hai đêm. Khi bọn đầu gấu mở cửa xe ra, thấy bốn người chết từ bao giờ. Con ấy thân với em nhất. Chúng em đã từng chia phiên nhau kề mũi vào cái lỗ nhỏ để thở.

Thương hại nó hay nhường cho em thở lâu hơn. Dọc đường nó cứ đòi về, không muốn đi nữa. Nhưng em biết về thế nào được với bọn đường dây. Nó mà sống sót cũng bị đường dây hành tới chết về cái tội đòi về… Anh có nghe không đấy?”

“Nghe rõ cả.”

“Nó nói khổ đều quanh năm chịu được, dồn vào một ngày thì chết. Anh nghĩ có đúng không?”

“Chắc đúng.”

“Mẹ nó bán ruộng, bán vườn để chung tiền cho nó đi, cứ mong nó mang đôla về chuộc đất, xây nhà như những người có thân nhân Việt kiều. Bây giờ nó chết, chưa kịp nhìn thấy tờ đôla xanh. Trước khi chết nó tựa vai em lầm bầm ‘Mẹ ơi! Con không muốn làm Việt kiều. Con muốn về nhà. Con muốn cơ cực ở nhà với mẹ suốt đời.’ Giọng nó như đứa trẻ con ba tuổi.” (Tâm Thanh. “Người Rơm”. Thế Kỷ 21, Jul. 2010).

Đối với nhiều người dân Việt thì muốn sống như một ngư dân nghèo nơi vùng biển quê hương (như ông Dang) hay mong “muốn cơ cực ở nhà gần mẹ suốt đời” (như cô Tuyết) e đều chỉ là thứ ước mộng rất xa vời trong chế độ hiện hành.