Liên Âu kêu gọi “tôn trọng” sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump dọa áp thuế 50%

RFI

Sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump hôm qua, 23/05/2025, dọa sẽ áp thuế 50% đối với hàng hóa nhập từ Liên Hiệp Châu Âu kể từ ngày 01/06, Ủy viên Thương mại châu Âu tuyên bố Liên Âu muốn đạt một thỏa thuận thương mại với Hoa Kỳ dựa trên “sự tôn trọng”, chứ không phải dựa trên “những lời đe dọa”. 

Đăng ngày: 24/05/2025 

(Ảnh minh họa) Các container tại một bến container ở Duisburg, Đức vào ngày 3 tháng 4 năm 2025.

(Ảnh minh họa) Các container tại một bến container ở Duisburg, Đức vào ngày 3 tháng 4 năm 2025. AP – Martin Meissner

Thanh Phương

Sau khi đưa thông báo trên mạng Truth Social của ông, tổng thống Trump phát biểu với báo chí tại Phòng Bầu Dục của Nhà Trắng để giải thích về mức thuế 50% đối với Liên Âu. Từ Washington, thông tín viên Guillaume Naudin tường trình :

“Thuế nhập khẩu 50% đối với tất cả các mặt hàng đến từ châu Âu ngay từ ngày 01/06. Gần 8 giờ sáng ở bờ đông nước Mỹ, Donald Trump tuyên bố mạnh mẽ như thế.

Thị trường ngay lập tức lao dốc trước đòn mới đánh vào thương mại toàn cầu. Vài giờ sau, tại Phòng Bầu dục, Donald Trump giải thích: Đó là cách đàm phán của ông.

“Tôi chỉ nói rằng đã đến lúc chơi theo cách tôi biết chơi. Tôi không tìm kiếm một thỏa thuận. Đã quyết định rồi, là 50%. Chúng ta sẽ xem điều gì xảy ra, nhưng khi chúng ta nói chuyện, thuế này sẽ bắt đầu được áp dụng ngày 1 tháng 6 và như thế đấy. Họ đối xử không tốt với chúng ta. Họ không đối xử tốt với đất nước chúng ta. Họ đã tụ lại nhau để lợi dụng chúng ta. Nhưng tôi nhắc lại một lần nữa, sẽ không có thuế quan nếu họ xây dựng nhà máy của họ ở đây. Bây giờ,nếu ai đó đến và muốn xây dựng nhà máy ở đây, chúng ta có thể hoãn lại hoặc đình chỉ (áp thuế), trong thời gian nhà máy đang được xây dựng. Điều đó sẽ phù hợp… Có lẽ vậy.”

Donald Trump nhắc lại rằng ông đã đạt được thỏa thuận với Vương quốc Anh và Trung Quốc. Đối với Trung Quốc, thỏa thuận đã được ký sau khi Bắc Kinh trả đũa mức thuế của Hoa Kỳ. Leo thang căng thẳng kéo dài cho đến khi mọi người nhận ra rằng có lẽ cần phải tỉnh táo lại.” 

Lời đe dọa áp thuế 50% của tổng thống Trump đã khiến toàn bộ các thị trường chứng khoán châu Âu hôm qua chao đảo, chỉ số của thị trường Paris giảm 1,65%, Frankfurt giảm 1,54% …

Phản ứng của Liên Âu 

Đáp lại lời đe dọa đó, Ủy viên Thương mại châu Âu Maros Sefcovic khẳng định Liên Âu thật sự muốn đạt một thỏa thuận với Hoa Kỳ dựa trên “sự tôn trọng“, chứ không phải trên “những lời đe dọa“. Từ Bruxelles, thông tín viên Pierre Benazet gửi về bài tường trình :

“Ủy viên Thương mại Châu Âu Maros Sefcovic đã lên lịch cuộc họp qua điện thoại vào hôm qua với Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer tại Washington. Cuộc điện đàm sẽ không làm thay đổi lập trường của mỗi bên vì nó diễn ra sau những lời đe dọa của Donald Trump, nhưng những lời đe dọa này chưa thực sự làm thay đổi cục diện hiện tại. 

Hiện giờ Liên Hiệp Châu Âu đang phải chịu mức thuế hải quan 25% đối với thép, tiếp đến là 25% đối với ô tô và sau đó, giống như phần còn lại của thế giới, chịu mức thuế 10% mà Donald Trump gọi là “thuế đối ứng”. 

Đây cũng không phải là lời đe dọa đầu tiên, vì tổng thống Trump ban hành mức thuế chung là 25% đối với Liên Hiệp Châu Âu (hiện đang được tạm hoãn áp dụng trong 90 ngày) và còn có mức thuế 200% đối với rượu. Do đó, đối với phía châu Âu, đây chỉ là một cách đàm phán mới của Mỹ trong khi chính họ châu Âu đã tạm dừng các biện pháp trả đũa. Liên Âu đã công bố một loạt các biện pháp trả đũa đối với 100 tỷ euro hàng nhập khẩu từ Mỹ và không loại trừ khả năng đánh vào các tập đoàn Internet lớn của Mỹ trong các hoạt động thương mại của họ tại châu Âu.”

Ngoài mức thuế 50% đối với Liên Âu, hôm qua, tổng thống Trump còn dọa sẽ áp thuế 25% đối với Apple và các nhà sản xuất điện thoại thông minh khác, trừ phi những tập đoàn này sản xuất các điện thoại đó ở Hoa Kỳ. Ông nói thêm là mức thuế 25% này sẽ được áp dụng kể từ cuối tháng 6. Hiện nay, phần lớn điện thoại của Apple được lắp ráp tại Trung Quốc. 


 

Mẹ chết, không tiền mai táng, con trai quấn thi thể bỏ ra đường

Ba’o Nguoi-Viet

May 26, 2025

SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Hôm 26 Tháng Năm, công an ở Sài Gòn đang điều tra nguyên nhân vụ thi thể một phụ nữ ở phường 2, quận Bình Thạnh, bị con trai quấn trong chăn, mền vứt bỏ ra đường do nghèo khó không có tiền làm đám tang

Theo báo VietNamNet, sáng 25 Tháng Năm, người dân tại hẻm một con hẻm ở đường Bạch Đằng, phường 2, quận Bình Thạnh, nhìn thấy chăn, mền vứt chắn giữa đường nên đến dọn dẹp thì tá hỏa khi phát hiện bên trong là thi thể một phụ nữ.

Hiện trường nơi phát hiện thi thể bà Nguyễn Thị Chung T.. (Hình: B.T/VietNamNet)

Nhận tin báo, Công An Quận Bình Thạnh đến phong tỏa khám nghiệm hiện trường, giảo nghiệm tử thi, lấy lời khai của các nhân chứng.

Xem lại camera an ninh, giới hữu trách ghi nhận khoảng 2 giờ 30 phút rạng sáng cùng ngày, một ông ôm đống chăn, mền đến vứt tại con hẻm trên.

Qua kiểm tra, công an xác định thi thể là bà Nguyễn Thị Chung T., 63 tuổi, người địa phương, còn thanh niên đem bỏ thi thể là ông Nguyễn Ngọc C., 37 tuổi, con trai của bà T., hiện làm nhân viên bảo vệ cho một bệnh viện gần nhà.

Camera ghi lại cảnh ông Nguyễn Ngọc C. mang thi thể của mẹ đến con hẻm ở phường 2, quận Bình Thạnh, Sài Gòn. (Hình: VietNamNet)

Tại cơ quan điều tra ông C. khai báo, tối 24 Tháng Năm, khi vừa đi làm về thì phát hiện mẹ qua đời tại nhà. Do không có tiền lo hậu sự cho mẹ và không biết gọi ai để hỗ trợ nên đành gói ghém thi thể của mẹ trong chăn, mền rồi ôm ra vứt ở đầu hẻm.

Đến sáng, ông C. vẫn đi làm việc như bình thường cho đến khi công an mời làm việc.

Theo người nhà và hàng xóm cho hay, bà T. bị bệnh nằm một chỗ tại nhà từ lâu. Còn ông C. “có dấu hiệu bất thường.” Bước đầu, cơ quan hữu trách nghi bà T. “chết do bệnh lý.” (Tr.N) [kn]


 

Ngày mai, tôi ρhải đi viện dưỡng lão…

Chuyện tuổi Xế ChiềuCông Tú Nguyễn

 Không ρhải bất đắc dĩ, thì tôi cũng không muốn đi viện dưỡng lão đâu. Nhưng mà từ khi sinh hoạt hàng ngày không còn có thể tự xoay xở, mà con gái vừa làm việc bận rộn vừa ρhải chăm sóc cháu trai, không rảnh để quan tâm mình, đây dường như là sự lựa chọn duy nhất đối với tôi.

Điều kiện sống ở viện dưỡng lão không tệ: Một mình một gian ρhòng sạch sẽ, được lắρ các đồ điện đơn giản thực dụng, đầy đủ các loại ρhương tiện giải trí; đồ ăn cũng ngon miệng; ρhục vụ rất chu đáo, bày trí xung quanh cũng rất đẹρ.

Tuy nhiên giá cả đắt đỏ, tiền hưu của tôi nhất định không đủ trả. Nhưng tôi còn có nhà riêng của mình, đem bán nó đi, tiền cũng không còn là vấn đề nữa. Nhưng tài sản còn lại, trong tương lai tôi muốn để dành cho con cái. Con cái lại rất hiểu chuyện, chúng nói: “Tài sản của mẹ thì mẹ ŧùy ý sử dụng, không cần lo cho bọn con”. Số tiền còn lại đúng là tôi muốn chuẩn bị để vào viện dưỡng lão.

Sống trong nhà, kim chỉ cái gì cũng không thiếu, rương hòm, ngăn tủ, ngăn kéo đều đầy ắρ các loại đồ dùng. Quần áo bốn mùa, đồ dùng bốn mùa, chồng chất như núi; tôi thích sưu tầm, tem sưu tầm đã thành từng chồng lớn, ấm tử sa cũng đã hơn mười cái. Còn có rất nhiều vật linh tiпh cất giấu, nào là ngọc bích, hạt óc chó, vật trang sức. Đặc biệt là sách, cả một mặt tường là giá sách, chật kín đầy ắρ; rượu ngon thì Mao Đài, Ngũ Lương, rượu Tây cũng ρhải mấy bình.

Còn có nguyên bộ đồ điện gia dụng, dụng cụ nấu nướng, nồi niêu xoong chảo, củi gạo dầu muối, đủ loại đồ gia vị, nhét chật đầy ρhòng bếρ; còn hơn chục cuốn album ảnh, nhìn một ρhòng tràn đầy đồ vật, tôi cũng thấy ρhát rầu!

Viện dưỡng lão chỉ có một gian ρhòng, một cái tủ, một cái bàn, một giường, một ghế sô ρha, một tủ lạnh, một máy giặt, một TV, một bếρ điện từ, một lò vi ba, căn bản không có chỗ để lưu giữ của cải mà mình tích lũy.

Trong chớρ mắt, tôi đột nhiên cảm giác được, những của cải này đều là dư thừa, chúng cũng không thuộc về mình…

Tôi chẳng qua là nhìn một cái, chơi một chút, dùng một lát, chúng trên thực tế chỉ thuộc về thế giới này, những sinh mệnh lần lượt lướt qua ta, cũng chỉ là quần chúng.

Cố Cung là của ai, hoàng đế cho rằng là của trẫm đấy, nhưng bây giờ nó là của nhân dân, của xã hội, chỉ có thể trở thành lịch sử.

Tôi bỗng nhiên hiểu ra: Tại sao Bill Gates muốn đem cho toàn bộ tài sản của mình; tại sao Jack Ma tuyên bố muốn tặng toàn bộ đồ cất giữ cho viện bảo tàng? Đó là bởi vì bọn họ hiểu rồi: Tất cả vốn dĩ không ρhải của họ!

Bọn họ chẳng qua là nhìn một cái, chơi một chút, dùng một lát, sinh không mang theo, chết không mang đi, chi bằng tích đức làm việc thiện lưu lại ρhúc cho con cháu. Đó mới thật là sáng suốt!

Một ρhòng đồ đạc của tôi, thật muốn đem hiến tặng, nhưng lại không nỡ. Phải xử lý chúng trở thành một vấn đề khó khăn, con cháu lại chẳng dùng được bao nhiêu.

Tôi có thể tưởng tượng, lúc cháu mình đối mặt với những bảo bối tôi khổ tâm tích lũy thì sẽ đối xử thế nào: Quần áo chăn đệm toàn bộ đều vứt đi; hơn chục cuốn album quý báu bị đốt bỏ; sách bị coi như ρhế ρhẩm bán đi; đồ cất giữ không có hứng thú sẽ bị dọn sạch; đồ gỗ lim trong nhà không dùng, cũng sẽ đem bán giá rẻ. Giống như ρhần cuối Hồng Lâu Mộng: “Chỉ còn lại trắng xóa một mảnh, thật sạch sẽ!”

Tôi quay lại nhìn đống quần áo như núi, chỉ lấy vài bộ thích mặc; đồ dùng ρhòng bếρ chỉ chừa lại một bộ nồi niêu chén bát. Sách chọn lấy vài cuốn đáng đọc; ấm tử sa chọn lại một cái để uống trà. Mang theo chứng minh thư, giấy chứng nhận người già, thẻ y tế, hộ khẩu, đương nhiên còn có thẻ ngân hàng, vậy là đủ rồi!

Đây chính là toàn bộ gia sản của tôi ! Tôi đi rồi, từ biệt hàng xóm, đem trả ngôi nhà này lại cho thế giới này!

Đúng vậy, đời người chỉ có thể ngủ một giường, ở một gian ρhòng, dù nhiều hơn nữa đều là để nhìn chơi. Nhân sinh trên đời, quả thật không cần quá nhiều, đừng quá coi trọng vật chất, bởi vì tất cả cuối cùng đều ρhải trả lại cho thế giới này ! Chi bằng xem nhiều sách, ở bên cạnh người thân, yêu mến bạn bè bên cạnh, làm cho thế giới này bởi vì có tấm lòng yêu thươпg của bạn mà trở nên càng tốt đẹρ.

( Sưu tầm )


 

Thượng Viện Hoa Kỳ chuẩn bị trừng phạt Nga nếu không có tiến triển trong hòa đàm Nga – Ukraine

Theo các báo Hoa Kỳ

(Bloomberg) — Các đảng viên Cộng hòa tại Thượng viện cảnh báo Nga rằng họ chuẩn bị thông qua các lệnh trừng phạt nghiêm khắc nếu Tổng thống Vladimir Putin từ chối tham gia đàm phán ngừng bắn với Ukraine hoặc vi phạm thỏa thuận cuối cùng.

Ảnh: Lindsey Graham (Vitalii Nosach, RBC-Ukraine)© RBC-Ukraine

Theo các tác giả của dự luật, Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal (Đảng Dân chủ) và Lindsey Graham (Đảng Cộng hòa), Thượng viện Hoa Kỳ sẵn sàng thông qua dự luật trừng phạt cứng rắn đối với Nga nếu Vladimir Putin không thể hiện mong muốn hòa bình trong vòng vài ngày.

Dự luật trừng phạt Nga vì cuộc xâm lược tàn bạo của nước này vào Ukraine đã nhận được 81 phiếu đồng bảo trợ tại Thượng viện Hoa Kỳ.

Các lệnh trừng phạt này sẽ được áp dụng nếu Nga từ chối đàm phán thiện chí về một nền hòa bình lâu dài với Ukraine hoặc tham gia vào các nỗ lực khác, bao gồm cả can thiệp quân sự, làm suy yếu chủ quyền của Ukraine sau khi hòa bình được ký kết. Luật này cũng thiết lập mức thuế 500% đối với hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia mua dầu, khí đốt, uranium và các sản phẩm khác của Nga.


 

Khí chất Giáo sư Đoàn Viết Hoạt trước tòa cộng sản

Tue Doan

Kính chuyển: Đối chất giữa tòa và người tù

Gs Đoàn Viết Hoạt (Ảnh tư liệu gia đình)

Phiên tòa kết án Giáo Sư Đoàn Viết Hoạt diễn ra vào ngày 29 Tháng Ba 1993, cùng với bảy người khác là Phạm Đức Khâm, Nguyễn Văn Thuận, Lê Đức Vượng, Hoàng Cao Nhã, Nguyễn Xuân Đồng, Nguyễn Thiệu Hùng, Phạm Thái Thủy, với tội danh “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân,” theo điều 73 của Bộ luật Hình sự.

Vụ án có ngày xử không công bố trước trên báo chí, nhưng buổi sáng, trước sân tòa án ở Sài Gòn, đã thấy có vài chục người đứng đợi xe tù đến và xin vào dự tòa. Nhiều gương mặt quen thuộc của giới văn nghệ sĩ trước 1975 cũng có mặt ở đây như nhà văn Hoàng Hải Thủy, Vũ Khắc Mai Anh, Thanh Thương Hoàng, Hồ Nam, ca sĩ Tâm Vấn (vợ bác sĩ Nguyễn Đan Quế)… Dĩ nhiên là những người này không được vào dự tòa, mặc dù theo thông báo đây là phiên tòa xử công khai. Hầu hết đều vẫn đứng trước sân tòa và kiên nhẫn đợi buổi xử kết thúc để chờ kết quả, bao vây chung quanh là vô số công an thường phục và sắc phục.

Chủ tọa phiên tòa là Lê Thúc Anh, một nhân vật nổi tiếng sắt máu, bất cần công lý. Công tố viên là Trương Hoàng Minh, đại tá trưởng phòng điều tra an ninh của Viện Kiểm Sát. Thẩm phán là ông Nguyễn Lâm.

Theo cáo trạng, Đoàn Viết Hoạt và đồng phạm bị khởi tố từ Tháng Tư năm 1990 và bị bắt vào Tháng Mười Một năm 1990, bị truy tố theo điều 73 Bộ luật Hình sự vì hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân. Chứng cứ quan trọng nhất của “tội trạng” đó là việc những người này đã cho lưu hành nội bộ 4 số báo mang tên Diễn Đàn Tự Do từ Tháng Bảy 1990 đến Tháng Mười 1990.

Trước tòa, công tố viên nói ông Đoàn Viết Hoạt âm mưu lật đổ chính quyền qua việc lập nhóm hoạt động tên Diễn Đàn Tự Do, cùng các tài liệu. Từ lời kết tội này, sự hài hước về tư duy của chế độ được giáo sư Đoàn Viết Hoạt cũng như các nhân vật bị kết án lật ra, chỉ rõ.

Giáo Sư Đoàn Viết Hoạt quả quyết không chủ trương lật đổ ai, và đòi công tố viên phải chỉ ra cho được điểm nào có thể gọi là “lật đổ.” Ông nói việc cáo buộc lập “nhóm Diễn Đàn Tự Do” là ngụy chứng, mọi thứ chỉ xoay quanh các tập tài liệu Diễn Đàn Tự Do, thể hiện ý kiến chính trị xã hội mà thôi. Giáo sư cũng bác bỏ kết luận của cáo trạng rằng đây không phải là tờ báo, nó chỉ là một tài liệu đánh máy có 4 bản. “Không phát hành rộng rãi, không bán cho ai, thì sao có thể gọi là tờ báo?” Giáo sư Hoạt hỏi ngược công tố viên.

Tòa nói Giáo Sư Hoạt muốn sửa hiến pháp, tức muốn lật đổ chế độ. Ông Hoạt phản đối ngay: “Tòa lên án tôi đòi sửa hiến pháp, nhưng từ trước đến nay, đảng Cộng Sản Việt Nam đã từng sửa hiến pháp tới 3 lần, như vậy đảng Cộng Sản Việt Nam đã lật đổ chính quyền của mình đến 3 lần hay sao?” Cử tọa ở dưới bật cười ồ, làm chủ tọa Lê Thúc Anh cau mày, khó chịu.

Ông Hoạt bị giải tới tòa (Hình do thân hữu ẩn danh trong nuớc, chụp gửi cho bà Thức chuyển ra nước ngoài)

Với lời kết tội là chống chế độ, giáo sư đứng trước tòa chỉ xác nhận duy nhất là ông đã lên tiếng đòi dân chủ và ngay bây giờ vẫn giữ nguyên lập trường đó. Ông nói: “Tôi không chống ai cả, tôi là một người dân chủ và chấp nhận mọi người. Phải nói đảng cộng sản chống tôi thì đúng hơn, vì họ chống lại dân chủ.”

Lần đầu tiên sau 1975, tòa án của Cộng Sản phải đối diện với một trí thức đấu tranh dân chủ, và mọi thứ sắp đặt để kết án tưởng chừng như dễ dàng, thế nhưng việc ông Đoàn Viết Hoạt luôn từ tốn trình bày trước tòa, rõ ràng và khôn khoan nhượng, khiến những ngôn từ dao búa và đen tối được chuẩn bị trước trở nên hết sức hài hước và ấu trĩ.

Giáo Sư Hoạt nói việc làm của ông chỉ là việc làm của người bất đồng chánh kiến, việc làm của người dân bình thường đòi quyền yêu nước trước đảng CSVN. “Tại sao đảng CSVN lại sợ dân có quyền tự do bày tỏ ý kiến của mình, được tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do bầu cử và ứng cử. Tại sao đảng cộng sản lại không chấp nhận một cuộc bầu cử tự do không gian lận, ai được lòng dân thì dân bầu. Đảng CSVN nếu quả là được lòng dân thì dân bầu, tại sao đảng lại sợ?” Giáo Sư Hoạt đặt ta một loạt câu hỏi mà không ai phía tòa án có thể phản ứng.  Đến đây, ông Hoạt bị chủ tọa Lê Thúc Anh ngắt lời không cho nói tiếp. Ông Hoạt trở về chỗ, nhưng những người chung quanh thấy rõ ông mỉm cười.

Ông Nguyễn Văn Thuận, tức biệt danh Châu Sơn, được gọi để trả lời trước tòa sau ông Đoàn Viết Hoạt. Ông Thuận khai rằng ông tâm đắc với đường lối ôn hòa của Diễn Đàn Tự Do và ông cũng chẳng mưu cầu lật đổ ai, mà nhận ra rằng chính người Cộng Sản đang tự lật đổ chế độ của mình. Có thể là do quá kìm nén ở phần bị Giáo Sư Hoạt chất vấn, nên ông Lê Thúc Anh lúc này đã không còn giữ được bình tĩnh, mà đã gầm lên, quát “Láo. Láo. Không được nói bậy. Im ngay!”

Trong 8 bị can ra đứng trước tòa, ai nấy đều có lý lẽ và phong thái hết sức điềm đạm. Duy nhất là bị can Hoàng Cao Nhã thì khai rằng có nhận 2 số Diễn Đàn Tự Do, nhưng đọc xong rồi “xé vì thấy nó quá dở.” Ông Hoàng Cao Nhã thành khẩn khai báo, và tỏ ra ăn năn, nên là người duy nhất được ông chủ tọa Lê Thúc Anh tỏ ra chiếu cố, cho có 8 tháng 20 ngày tù.

Vào phần cuối phiên tòa, khi các bị cáo nói lời cuối cùng trước khi tòa nghị án, ông Đoàn Viết Hoạt nói rằng ông xuất bản tập Diễn Đàn Tự Do là muốn giúp cho Việt Nam đổi mới về chính trị bởi vì theo mục tiêu của đảng CSVN trù tính thì đến năm 2000 thu nhập quốc dân tỉnh theo đầu người là $400, tính như vậy thì tới thời điểm đó, dù mục tiêu của đảng Cộng Sản có đạt được đi nữa, Việt Nam vẫn là một trong những nước nghèo nhất thế giới.

Bài nói ngắn của Giáo Sư Đoàn Viết Hoạt như một diễn ngôn trước công chúng đang dõi theo, hy vọng cho một tương lai dân chủ, tự do. Chính quyền và tòa án có mặt dù không muốn cũng bị rúng động trước sự ôn hòa và đầy suy tư của một công dân không mang thù oán gì với chế độ, dù đã bị bắt đi tù từ năm 1976 đến 1988 mà không có một lý do nào.

Tóm tắt, Giáo Sư Hoạt nói trước một viễn tượng đất nước cần một giải đáp khác giải đáp cộng sản. Ông nghĩ rằng phải làm sao động viên được mọi người dân Việt Nam trong một cố gắng chung để vươn lên. Muốn như vậy không có giải đáp nào khác hơn là một thể chế dân chủ đa nguyên tôn trọng chỗ đứng, bổn phận và quyền lợi ngang nhau của mọi người. Ông Hoạt nói rằng một chế độ độc tài sẽ trói buộc Việt Nam trong lạc hậu. Chỉ có dân chủ mới bảo đảm được tiến bộ liên tục và mau chóng, điều đó mọi người Việt Nam cần phải hiểu. Và chính vì dân chủ cần thiết nên ông đã sẵn sàng chấp nhận mọi hậu quả khi nói lên nguyện vọng dân chủ.

Ông Hoạt cũng nói rằng trong suốt dòng lịch sử, nhiều anh hùng liệt sĩ đã hy sinh giữ nước và giành độc lập, nhưng vấn đề của đất nước hiện nay là dân chủ hóa và ông không tiếc đã phải chịu mọi gian lao để đất nước có dân chủ.

Tới đây, ông Đoàn Viết Hoạt bị chủ tọa phiên tòa Lê Thúc Anh ngắt lời và nhắc lại luận điểm Việt Nam mà đổi mới về chính trị như Liên Xô cũ là sẽ tan rã. Việt Nam cần ổn định nên cần duy trì đường lối bảo thủ xã hội chủ nghĩa. Ông Hoạt hỏi lại ông Lê Thúc Anh có sẵn sàng thảo luận về vấn đề đổi mới không, nhưng ông Lê Thúc Anh không cho ông Hoạt nói nữa.

Đến 18 giờ chiều, tòa đình nghị án và tuyên bố sẽ tuyên án vào lúc 9 giờ 30 ngày 30-3-1993. Sáng 30-3, các bị can được đưa đến khám Chí Hòa để nghe tuyên án. Giáo sư Đoàn Viết Hoạt bị tuyên 20 năm tù về một tội danh, mà ngay trước tòa, cả hệ thống đã không chứng minh được là ông có tội. Những hình ảnh cuối cùng của phiên tòa đó, là ông Hoạt bận bộ đồ xám cùng ông Phạm Đức Khâm và Nguyễn Văn Thuận bước ra, nở nụ cười với mọi người. Ông Hoạt nhìn thấy vợ là bà Trần Thị Thức đứng gần xe áp giải, ông cười, giơ tay lên chào, nhưng bị tay công an đi cạnh giật xuống và xô lên xe.

Giáo sư Đoàn Viết Hoạt, đứng giữa, và những tù nhân chính trị trong trại Z-30. Từ trái: Đoàn Thanh Liêm, Lý Trường Trân, Vương Đức Lệ, Đoàn Viết Hoạt, Phạm Đức Khâm, Ngô Văn Thuận, Nguyễn Trì (Ảnh tài liệu của Indochina Journal)

Giáo Sư Đoàn Viết Hoạt, nhà hoạt động dân chủ nổi tiếng và là cựu tù nhân lương tâm ở Việt Nam, qua đời ngày 14-5-2025, tại quận Cam, California, Hoa Kỳ, hưởng thọ 83 tuổi.

Giáo sư Đoàn Viết Hoạt sinh năm 1942 tại làng Mai Lĩnh, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Đông (nay là thôn Mai Lĩnh, phường Đồng Mai, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội) là một nhà báo người Việt, học hàm giáo sư, nguyên phụ tá viện trưởng Viện Đại Học Vạn Hạnh của Việt Nam Cộng hòa. Ông được trao Giải Tự Do Báo Chí Quốc Tế năm 1993, Giải Nhân Quyền Robert F. Kennedy năm 1995 và Giải Bút Vàng Tự Do năm 1998 vì những thành tích phấn đấu, đóng góp trong việc bênh vực quyền tự do báo chí và các quyền tự do dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam. Ông Đoàn Viết Hoạt còn là thành viên danh dự của PEN Club Mỹ, Canada, áo, Thụy Sĩ, Pháp và Ba Lan.

Tháng Bảy 1976, ông bị chế độ CSVN đưa đi tù cải tạo 12 năm. Tháng Mười Một 1990, ông bị bắt do viết và tập hợp các tiểu luận chính trị tên Diễn Đàn Tự Do, bị kêu án 20 năm tù. Năm 1998, ông được ra tù và đi tỵ nạn ở Hoa Kỳ, từ sự can thiệp của nhiều tổ chức quốc tế, trong đó PEN Club Poland.

Nam Việt – 20 tháng 5, 2025


 

LY HƯƠNG, SỰ LỰA CHỌN NGHIỆT NGÃ

Xuyên Sơn

Cuối cùng cũng đến ngày em gái út cùng chồng và con sang Mỹ định cư. Thế là lại thêm một gia đình người thân nữa của tôi rời bỏ đất nước này.

43 tuổi, em đang có việc làm ổn định ở một doanh nghiệp với mức thu nhập vài chục triệu đồng mỗi tháng.

Hai vợ chồng có biệt thự, xe hơi và chồng còn sở hữu một cơ ngơi làm ăn riêng, tuy nhỏ nhưng cũng đáng để cho nhiều người phải mơ ước.

Vậy mà điều gì đã khiến các em bỏ hết mọi thứ và dắt díu ba đứa con nhỏ dại từ giã quê hương để bắt đầu làm lại cuộc sống nơi xứ người cách đây nửa vòng trái đất?

Câu trả lời nghe vẫn quen thuộc như nhiều lần tôi đã từng nghe:

“Vì tương lai con cái!”.

Vâng! Đó là lý do mà rất nhiều người Việt trong dòng chảy nhập cư nước ngoài những năm gần đây thường nêu lên để giải thích cho việc ra đi của mình.

Thật chua chát khi hơn 40 năm sau ngày 30-4-1975, ký ức “thuyền nhân” lại trở về dưới một dạng thức khác.

Lần này, các “thuyền nhân” ra đi không phải trong tâm thế trốn chạy hoảng loạn, vội vã mà là được cân nhắc, chuẩn bị cẩn thận.

Không phải trên những chiếc thuyền lênh đênh đầy bất trắc mà là trên những chuyến bay tiện nghi, an toàn.

Không phải lén lút, vô định mà là công khai và được chuẩn bị sẵn mọi thứ cho đến khi cầm visa trong tay mới lên đường.

Các công ty tư vấn nhập cư dạo này nhan nhản khắp nơi với những chương trình mời gọi đi định cư châu Âu, Mỹ, Canada, Úc…

Giờ gặp nhau, người ta hỏi thăm đã có PR (permanent resident) của nước nọ nước kia chưa, như một điều bình thường!

Người có tài tìm đường đi theo dạng skill worker hoặc doanh nhân khởi nghiệp.

Người có tiền thì bỏ tiền ra mua quốc tịch hoặc “thẻ xanh” cho nhanh.

Người ít cả tiền và tài thì hy vọng kiếm được một suất đi lao động nước ngoài rồi tìm đường ở lại bằng đủ cách.

Lớp trẻ đi du học hầu hết cũng không muốn trở về.

Năm 2014, báo chí thông tin có 12/13 quán quân của cuộc thi “Đường lên đỉnh Olympia”

không trở về nước sau khi kết thúc thời gian du học ở Úc với học bổng toàn phần cho người chiến thắng chung cuộc.

Con số đó đến nay chắc đã tăng thêm sau.

Tháng 7-2017, Hiệp hội Quốc gia chuyên viên địa ốc Hoa Kỳ công bố báo cáo hằng năm cho thấy Việt Nam đứng trong top 10 nước hàng đầu mua nhà tại Mỹ.

Trả lời BBC, tổ chức này cho biết chỉ trong thời gian từ tháng 4-2016 đến tháng 3-2017, công dân Việt Nam đã mua bất động sản tại Mỹ trị giá lên tới 3,06 tỷ USD.

Đó là mới tính số tiền chuyển đi để mua nhà tại Mỹ chứ chưa tính ở các nước khác và tất nhiên, đó cũng chỉ là phần nổi của tảng băng!

Đất nước như một bao gạo bị thủng để trí lực, tài lực cứ chảy dần ra nước ngoài cho đến khi rỗng ruột.

Quê hương chôn rau cắt rốn ở đây mà dường như chỉ là chốn dừng chân tạm bợ với rất nhiều người Việt bây giờ…

Làm sao có thể trách em tôi cũng như hàng triệu người dân khác đã và đang tính bỏ nước ra đi?

Bởi cái lý do “vì tương lai con cái” nghe nhẹ bâng vậy mà trĩu nặng quá chừng!

Sự lo toan và hy sinh vô bờ cho con cái vốn là nét văn hoá đặc trưng của người Việt.

Những bậc cha mẹ thuộc nhiều thế hệ đã trải qua các cuộc chiến tranh trên đất nước nhỏ bé này, càng khổ cực nhiều ở đời mình lại càng thấm thía sâu sắc ước mơ về một cuộc sống bình yên và hạnh phúc cho đời con cháu.

Nhưng nỗi lo bây giờ không còn là chuyện cơm ăn áo mặc hàng ngày cho phần “con”, như trong thời kỳ phải thắt lưng buộc bụng vì chiến tranh và sự mông muội.

Nỗi lo bây giờ là về chất lượng cuộc sống cho nhu cầu của phần “người”.

Có thể nào sống an yên khi môi trường bị phá hoại tàn khốc, tài nguyên đất nước bị khai thác tới cạn kiệt, thực phẩm bẩn tràn lan khắp nơi và tham nhũng thì như ổ dịch bệnh hoành hành từ trên xuống dưới, từ trong ra ngoài?

Có thể nào sống hạnh phúc khi nền giáo dục và y tế ngày càng xuống cấp,

các phúc lợi xã hội không chỉ kém chất lượng mà còn tiếp tục giảm sút,

các giá trị văn hoá – đạo đức bị tha hoá và đảo lộn?…

Bây giờ, bước ra đường là thấy lo:

Lo nạn cướp giật, móc túi;

lo tai nạn giao thông;

lo ăn uống bị ngộ độc thực phẩm;

lo hít khói bụi bị ung thư;

lo bọn trẻ bị dụ dỗ sa vào ma túy hoặc bị xâm hại, bắt cóc…

Cứ thế mà ngút ngàn triền miên lo.

Thà chỉ phải lo cơm áo như ngày xưa còn dễ hơn bội phần!

Xã hội càng bất ổn, lòng người càng bất an.

Làm sao có thể yên tâm để con cái lớn lên trong một môi trường sống như vậy?

Chưa kể, những lời đồn đoán về một tương lai xám xịt của đất nước gắn với những thỏa thuận của Việt Nam và Trung Quốc trong Hội nghị Thành Đô năm 1990 cũng là một trong những nguyên nhân gây hoang mang khiến cho nhiều người phải tính đường tháo chạy trước.

28 năm qua, Đảng cộng sản và Nhà nước Việt Nam vẫn giữ bí mật, nhất quyết không công khai những nội dung đã ký kết với Đảng cộng sản và Nhà nước Trung Quốc trong Hội nghị Thành Đô.

Vì thế, những đồn đãi càng ngày càng lan rộng, bất chấp mọi nỗ lực trấn an dân chúng của chính quyền.

Và dù đã bước sang thế kỷ 21, thế nhưng nhà nước Việt Nam vẫn chủ trương quản lý, định hướng về tư tưởng và bưng bít thông tin không khác gì ở trong thế kỷ trước.

Hôm biết tin Quốc hội đã thông qua Luật An ninh mạng, một người quen của tôi là tiến sĩ trong lĩnh vực tài chính từng hăm hở từ Mỹ trở về nước cách đây 10 năm ngậm ngùi chia sẻ:

“Em đã hoàn tất thủ tục cho cả gia đình trở lại Mỹ cách đây mấy tháng,

Znhưng vẫn còn cố nấn ná…Giờ thì phải ra đi thôi chị ạ, không thể để bọn trẻ lớn lên trong bầu không khí ngày càng ngột ngạt thế này…”.

Bao nhiêu người trẻ có tri thức và nặng tình với quê hương đã “vội vã trở về, vội vã ra đi”

như thế?

***

Hồi đi thăm Israel, tôi thường đứng lặng thật lâu trước hình ảnh những con tàu hồi hương hiện diện khắp mọi nơi, như một niềm kiêu hãnh trong lịch sử lập quốc của đất nước này.

Đó là những chuyến tàu từ châu Âu, châu Mỹ… đưa hàng triệu người Do Thái ở khắp nơi trên thế giới trở về xây dựng quê hương sau khi Israel chính thức được thành lập vào năm 1948.

Những gương mặt người Do Thái hồi hương khi ấy còn vương nét nhọc nhằn sau Thế chiến, nhưng vẫn bừng sáng niềm hy vọng vào tương lai và ý chí quyết tâm kiến thiết quốc gia.

70 năm sau khi lập quốc, ngày nay Israel đã trở thành một trong số các quốc gia phát triển hàng đầu và là nền kinh tế lớn thứ 34 thế giới (tính theo GDP danh nghĩa năm 2016). Những chuyến tàu hồi hương ngày đó đã mang về cho quốc gia này vốn liếng quý nhất là những con người tinh hoa để xây dựng thành công một đất nước đã từng không có tên trên bản đồ thế giới.

Còn chúng ta?

Sau hơn 73 năm thành lập và thống nhất đất nước (dài hơn thời gian lập quốc của Israel),

những chuyến tàu (cả tàu thuỷ và tàu bay) sao lại chỉ mang dân ta ra đi mà không có trở về?

Lịch sử dân tộc Việt Nam dường như gắn liền với các cuộc di dân, nhưng chua xót hơn là cho tới tận bây giờ, những cuộc di dân ra nước ngoài vẫn chưa biết bao giờ mới dừng lại?

Bao câu hỏi cứ quay quắt trong tôi khi nghĩ đến em gái.

Ngoài kia, trời Sài Gòn vẫn vần vũ mưa.

Tiếng hát Thái Thanh vọng từ nhà ai đó nghe nức nở:

“Tiếng nước tôi! Bốn ngàn năm ròng rã buồn vui, khóc cười theo mệnh nước nổi trôi, nước ơi…”.

Và trong tôi, không hiểu sao cứ thấp thoáng khôn nguôi hình ảnh những con tàu hồi hương về Israel cùng những con tàu ly hương rời Việt Nam…

Chúa Nhật, 12 tháng Tư năm 2020 20:37

Tác Giả: Nguyễn Thị Oanh


 

Charles Kushner – Thông Gia của Trump, Cựu Tù Nhân Liên Bang, Được Bổ Nhiệm Làm Đại Sứ Mỹ Tại Pháp

Ba’o Dat Viet

May 21, 2025

Thượng viện Hoa Kỳ vừa phê chuẩn quyết định gây tranh cãi: ông Charles Kushner – cha của Jared Kushner và là thông gia của Tổng thống Donald Trump – chính thức trở thành tân Đại sứ Mỹ tại Pháp. Với tỷ lệ phiếu sít sao 51–45, cuộc bỏ phiếu ngày 20 Tháng Năm đã khép lại một tiến trình bổ nhiệm bị bao phủ bởi nhiều dư luận trái chiều.

Ông Charles Kushner, 71 tuổi, là một nhà phát triển bất động sản và cựu luật sư bị đình chỉ hành nghề. Từng là một nhân vật có tiếng tại New Jersey, ông sa ngã vào năm 2005 khi bị kết án với 18 tội danh liên bang, bao gồm trốn thuế, trả thù nhân chứng và khai man với Ủy ban Bầu cử Liên bang. Ông thụ án hai năm tù trước khi được Tổng thống Trump ân xá vào năm 2020.

Vụ án năm đó từng gây chấn động giới chính trị và pháp lý Mỹ vì tính chất nghiêm trọng và động cơ trả thù gia đình liên quan đến cuộc chiến nội bộ giữa các thành viên trong dòng họ Kushner. Tuy nhiên, giờ đây, ông trở lại chính trường với vị trí là đại diện ngoại giao cấp cao của Hoa Kỳ tại một trong những quốc gia quan trọng nhất châu Âu – nước Pháp.

Đáng chú ý, trong số 100 Thượng nghị sĩ, chỉ có duy nhất một đảng viên Dân chủ – ông Cory Booker (New Jersey) – ủng hộ việc phê chuẩn ông Kushner. Ngược lại, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Lisa Murkowski (Alaska) là người duy nhất trong đảng bỏ phiếu phản đối. Đảng Cộng hòa hiện nắm thế đa số tại Thượng viện với 53 ghế, và đã nhanh chóng thông qua hầu hết các đề cử quan trọng của ông Trump kể từ nhiệm kỳ thứ hai của ông bắt đầu từ tháng Giêng.

Phát biểu trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện trong phiên điều trần, ông Kushner thẳng thắn thừa nhận: “Tôi không phải là người hoàn hảo. Tôi đã phạm những sai lầm nghiêm trọng và đã phải trả giá đắt cho chúng.” Ông cho rằng chính quá khứ sai lầm đã giúp ông rèn luyện khả năng phán đoán, và rằng “tôi tin mình có năng lực và sự trải nghiệm để đảm nhiệm trọng trách này.”

Dù gây tranh cãi, ông Kushner vẫn nhận được sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ chính quyền Trump. Trước Thượng viện, ông cam kết sẽ thúc đẩy mối quan hệ thương mại song phương với Pháp và “khuyến khích Paris đầu tư mạnh hơn vào năng lực quốc phòng,” cũng như đưa EU đến gần hơn với tầm nhìn an ninh của Washington.

Là người sáng lập Công ty Kushner năm 1985 – một tập đoàn bất động sản có tiếng – Charles Kushner có tầm ảnh hưởng rộng trong giới doanh nghiệp nhưng lại thiếu kinh nghiệm ngoại giao, khiến nhiều nhà quan sát lo ngại về khả năng ông điều phối hiệu quả một quan hệ ngoại giao phức tạp như Mỹ – Pháp.

Trong khi Pháp là một đồng minh lâu đời của Mỹ, hai bên cũng thường bất đồng sâu sắc về chiến lược an ninh, thương mại và khí hậu. Việc cử một nhân vật có quá khứ hình sự vào vị trí này không chỉ là quyết định táo bạo mà còn là tuyên bố chính trị mạnh mẽ từ Tổng thống Trump – người luôn coi trọng lòng trung thành cá nhân hơn hồ sơ chuyên môn trong các quyết định nhân sự cấp cao.

Dư luận tại Washington hiện vẫn chia rẽ, nhưng điều rõ ràng là: Charles Kushner sẽ bước vào Paris không chỉ với tư cách đại diện chính thức của nước Mỹ, mà còn mang theo cả bóng dáng của quá khứ gây tranh cãi và mối quan hệ gia đình gắn liền với trung tâm quyền lực Nhà Trắng.


 

Zelensky : – Dân tộc tôi đã làm gì sai ?

Xuyên Sơn

Zelensky :

– Dân tộc tôi đã làm gì sai ?

Chúng tôi chưa bao giờ mang quân sang Nước Nga hay bất cứ một đất nước nào, vì chúng tôi chỉ muốn có hòa bình. Tại sao dân tộc tôi lại phải chịu đựng chiến tranh?

Nước Nga quá mạnh so với đất nước chúng tôi, thậm chí họ có thể hủy diệt được cả thế giới.

Sống cạnh một đất nước quá mạnh nhưng lại rắp tâm chiếm đoạt đất của chúng tôi, thì lẽ đương nhiên chúng tôi phải tìm nơi dựa dẫm và nhờ vả ở những quốc gia mạnh hơn thì có gì sai?

Nếu nước Nga tốt đẹp thì sao chúng tôi lại phải chọn con đường đầy nhọc nhằn chông gai và đau khổ để thoát ra?

Nếu nước Nga tốt đẹp thì họ đã không cướp Crimea,

Donetsk

Luhansk

rồi lại muốn xâm lược cả đất nước Ukraine này.

Nếu nước Nga tốt đẹp thì ngày nay , Phần Lan và Thụy Điển đã không xin gia nhập NATO …

Người Nga và những kẻ ủng hộ Pu tin hãy tự tìm câu trả lời cho chính họ trước khi lên án chúng tôi.

Nguồn fb Joseph Bui


 

Có một Nick Út mà tôi biết-Tuấn Khanh

Ba’o Tieng Dan

Tuấn Khanh

17-5-2025

Ông Nick Út về nước ra sách và tặng cho ông Trương Tấn Sang (trái) cuốn sách về cuộc đời của em bé Napalm. Ảnh trên mạng

Câu chuyện về nhà nhiếp ảnh Nick Út và bức ảnh “Em bé Napalm”, trước khi bị đưa ra ánh sáng, đã có nhiều bài viết khẳng định rằng bức ảnh này không phải của ông ta. Năm 2015, nhà bình luận Đức Hồng viết trên BBC tiếng Việt, đã khởi đi rất nhiều tranh luận của người Việt trong và ngoài nước về sự thật ai là tác giả của bức ảnh này. Bằng giọng văn thuyết phục và quả quyết, ông Đức Hồng cho thấy sau bức ảnh “Em bé Napalm” đó còn nhiều điều chưa nói hết, khiến lâu nay nhiều người Việt Nam vẫn lầm tưởng.

Bài viết đặt một câu hỏi – rất hiển nhiên – mà cũng rất cay đắng, vì sao cái gọi là nạn nhân chiến tranh xâm lược của Đế Quốc Mỹ, cô Kim Phúc, cuối cùng đã tìm cách đào thoát và được giúp tỵ nạn ở phương Tây, chứ không ở lại Việt Nam. Nạn nhân đó cũng không muốn được hưởng vinh quang như một biểu tượng chống chiến tranh. Câu hỏi đặt ra là cô Kim Phúc, nhân vật chính trong bức ảnh đó, có hài lòng cho cuộc đời trở thành điểm tựa đẹp nhất về tuyên truyền cho quân đội miền Bắc Việt Nam hay không?

Sự thật là năm 1992, cô Kim Phúc đã thoát khỏi Việt Nam, tỵ nạn ở Canada để không biến mình thành công cụ truyên truyền cho một phía, cũng như tác giả Đức Hồng đặt lên một câu hỏi rất đáng chú ý rằng năm 1972, những người lính Cộng sản Bắc Việt đang làm gì ở đất của miền Nam trong một hiệp định phân chia đất nước vẫn còn hiệu lực. Và vì sao “các em nhỏ ấy lại chạy về phía lính Việt Nam Cộng hòa để kêu cứu mà không một chút sợ sệt, sao các em không chọn những người lính Cộng sản Bắc Việt cũng đang lẩn trốn ở ngay gần đó?”.

Sự thật ít người biết là gia đình cô Kim Phúc cũng bị đánh tư sản vào năm 1975. Cả nhà sống rất khó khăn. Năm 1982 khi một phóng viên người Đức đến Việt Nam để tìm lại nhân vật lịch sử trong bức ảnh “em bé Napalm” thì Kim Phúc bị đẩy thành một nhân vật tuyên truyền cho giai đoạn sau chiến tranh. Mọi thời gian sinh hoạt của cô Kim Phúc lúc bấy giờ đều bị công an kiểm soát chặt chẽ. Thậm chí Kim Phúc bị buộc thôi học trường đại học Y khoa ở Sài Gòn, về sống ở quê Trảng Bàng để tiện dễ kiểm soát ngôn ngữ tuyên truyền.

Sau đó, khi lấy chồng là một du học sinh sống ở Cuba, nhân một chuyến đi, máy bay ngừng chặng ở Gander, Newfoundland (Canada), Kim Phúc cùng chồng trốn khỏi sự kiểm soát của công an viên đi kèm và xin tị nạn. Mọi sự kiện này không là lời kể miệng, mà được bày tỏ công khai trên trang web riêng của Kim Phúc tên là Kim Foundation, quỹ từ thiện do cô sáng lập và cũng như trong quyền hồi ký The Girl in the Picture, hiện vẫn còn bán online trên các nhà sách lớn, như Amazon.

Cùng với những câu hỏi của tác giả Đức Hồng, cũng có một câu hỏi khác được đặt ra, là một người phóng viên của AP, vì sao từ vị trí là một nhiếp ảnh gia ghi chép sự kiện một cách trung dung, ông Nick Út dần dần biến mình thành một người quảng bá sai ý nghĩa của bức ảnh, biến mình thành một nhân vật tuyên truyền hơn cả cô Kim Phúc?

Trong cuộc tranh cãi về sự kiện ông Nick Út trở lại Việt Nam hồi Tháng Sáu 2015, họa sĩ Trịnh Cung nêu một ý kiến khác. “Nếu là một phóng viên có đạo đức, Nick Út đã phải có một thái độ khác. Trái lại, ông Út đã biến cơ hội giữ lại khoảng khắc thương đau của một sinh mệnh, tạo hào quang cho mình, mà không đứng về sự thật của nạn nhân trong suốt nhiều năm liền”, họa sĩ Trịnh Cung nói, “giả sử khi được trao giải Pulitzer, ông Nick từ chối và trao tặng cho nạn nhân mà ông chụp được, có lẽ ông đã giải bày được một cách khiêm tốn về cơ may – hơn là tài năng – và tỏa sáng gấp bội lần hơn lúc này”.

Nhưng điều quan trọng là bên cạnh sự thật ít ai biết về cô Kim Phúc khi phải đào thoát sang Canada – trong số ít đó có ông Nick – thì dường như ông cũng tảng lờ việc đứng về phía nỗi khổ và khó khăn của cô Kim Phúc, và chỉ bám chặt vào bề mặt bức ảnh, lấy câu chuyện để nuôi ánh hào quang cho mình, phản bội lại đạo đức nghề nghiệp báo chí, là phải nói thật về điều mình thấy, trình bày sự thật mà mình biết.

Đạo đức nghề nghiệp đó, đã từng được chứng minh như chuyện nhà nhiếp ảnh Eddie Adams với bức ảnh chấn động thế giới về tướng Nguyễn Ngọc Loan khi bắn phục binh Bắc Việt Bảy Lốp vào năm 1968. Sau khi biết được sự thật, nhất là khi nghe tin tướng Loan qua đời, Eddie Adamas đã nói với báo chí rằng ông đã rất hối hận vì bức ảnh đó làm hại một tướng quân và làm hại một chế độ.

Đạo đức con người cũng đã được thể hiện, khi diễn viên Jane Fonda đi ra miền Bắc Việt Nam cổ vũ cho cuộc chiến tranh tương tàn vào năm 1972. Nhiều năm sau, nhiều lần, người diễn viên này đã bày tỏ sự hối hận vô bờ bến về hành động của mình khi biết rõ tác hại từ chuyến đi của mình. Bà Jane Fonda vẫn lập lại lời xin lỗi đến các cựu chiến binh Mỹ, mỗi khi có dịp.

Nhưng Nick Út thì khác. Ông quay lại Việt Nam để làm triển lãm riêng, ra sách, chụp hình với các quan chức và đặc biệt là tảng lờ về cuộc đời thật của cô Kim Phúc mà ông lúc nào cũng quảng bá là thương mến và thân thiết.

Trong các buổi ra sách, và ký tặng, ông Nick cũng chưa bao giờ nói về sự thật của cuộc đời cô Kim Phúc, cũng như luôn mỉm cười im lặng, như một sự tán đồng với hệ thống truyên truyền Nhà nước rằng đó chính là bức ảnh ông chụp như để tố cáo tội ác xâm lược của đế quốc Mỹ.

Khi được hỏi về việc bị thế giới phát hiện ông là “kẻ cắp” của bức ảnh lừng danh, Nick Út nói ông sẽ đòi công lý “với nỗi đau của mình”. Nhưng có nỗi đau nào bằng chuyện công sức của một người bị cưỡng đoạt suốt nửa thể kỷ, và ông Nick Út thì bao giờ cũng cười tươi che hết ống kính khi nghe nhắc về bức ảnh này. Cũng như có nỗi đau nào diễn đạt được thành lời, khi cô Kim Phúc luôn bị ông giấu trong bóng tối, để làm sáng lòa hơn gương mặt của ông trước báo chí và ống kính truyền thông Việt Nam.


 

Tù Nhân Lương Tâm Tuyệt Thực Trong Bóng Tối Để Đòi Công Lý

Ba’o Dat Viet

May 17, 2025

VIỆT NAM – Trong những bức tường ngột ngạt của hệ thống trại giam Cộng Sản Việt Nam, những tiếng nói phản kháng lại tiếp tục vang lên bằng cách thầm lặng và đau đớn nhất: tuyệt thực.

Tù nhân lương tâm Lê Đình Lượng, 60 tuổi, hiện đang bước sang ngày tuyệt thực thứ năm trong trại giam, theo lời kêu cứu của con trai ông, anh Lê Đình Hiếu, đăng tải trên mạng xã hội hôm 15 Tháng Năm. “Sức khỏe và tinh thần của bố tôi đang suy kiệt nghiêm trọng,” anh Hiếu viết. “Ông đã nhiều lần xin được khám bệnh, nhưng tất cả đều bị từ chối.”

Bị bắt từ năm 2017 với cáo buộc “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền,” ông Lượng – một giáo dân và nhà hoạt động nhân quyền nổi bật trong các cuộc đấu tranh phản đối Formosa xả thải đầu độc biển miền Trung – bị kết án 20 năm tù giam và 5 năm quản chế. Sự im lặng của hệ thống tư pháp trước tình trạng giam giữ ông kéo dài trong biệt giam, cấm đoán sinh hoạt tôn giáo, và từ chối chăm sóc y tế là một bản cáo trạng về sự vô cảm của nhà cầm quyền đối với những người dám nói thật.

Cuộc gọi ngắn ngủi từ ông Lượng đến người vợ hôm 15 Tháng Năm chỉ đủ để ông thều thào “như lời kêu cứu cuối cùng,” theo lời gia đình.

Không riêng gì ông Lượng. Cùng thời điểm, một tù nhân lương tâm khác – ông Lê Trọng Hùng – bắt đầu cuộc tuyệt thực 30 ngày để phản đối việc chính quyền Hà Nội tìm cách sửa đổi hiến pháp mà không hỏi ý kiến thực sự từ người dân. Là một nhà báo độc lập từng ra ứng cử đại biểu Quốc hội, ông Hùng bị kết án 5 năm tù với cáo buộc “tuyên truyền chống nhà nước” vào năm 2021. Trong tù, ông đã nhiều lần dùng hình thức tuyệt thực để phản kháng.

Câu chuyện của họ chỉ là hai trong hàng loạt trường hợp tuyệt thực từng diễn ra trong các trại giam từ Bắc chí Nam. Những cái tên như Trịnh Bá Phương, Trịnh Bá Tư, Bùi Tuấn Lâm, Đặng Đình Bách hay Bùi Văn Thuận – những người đấu tranh vì môi trường, đất đai, tự do ngôn luận – đều đã phải dùng đến biện pháp cuối cùng: lấy thân thể và mạng sống của mình để buộc chế độ phải lắng nghe.

Trường hợp ông Trần Huỳnh Duy Thức, người từng tuyệt thực đến gần 4 tháng trước khi được thả vào Tháng Chín năm 2024, là một minh chứng cho cái giá đắt của tự do trong một thể chế mà nhân quyền vẫn là một khái niệm xa xỉ.

Tuyệt thực trong nhà tù cộng sản không phải là hành vi tự hành xác, mà là lời kháng cự cuối cùng – khi không còn một công cụ pháp lý nào để đấu tranh. Đó là khi thân thể gầy mòn trở thành biểu tượng cho sự bất khuất, khi từng hơi thở là một tiếng gào trong câm lặng.

Và trong sự câm lặng ấy, có cả tiếng gọi chúng ta – những người còn tự do – hãy lên tiếng thay họ.


 

Được giải oan sau 38 năm ngồi tù vì tội giết người

Ba’o VNEXPRESS

Người đàn ông Anh Peter Sullivan phải ngồi tù gần 4 thập kỷ vì tội danh giết người trước khi được minh oan nhờ bằng chứng ADN.

Tòa phúc thẩm ở London, Anh ngày 13/5 hủy bỏ bản án giết người với Peter Sullivan, 68 tuổi, và yêu cầu trả tự do cho ông ngay lập tức. Phán quyết được đưa ra sau khi bằng chứng pháp y từ hiện trường vụ án mạng năm 1986 được kiểm tra và cho kết quả không khớp với ADN của Sullivan.

Tòa Phúc thẩm ở London đã hủy bỏ bản án của ông Sullivan vào thứ Ba© PA

Sullivan, người đã ngồi tù 38 năm vì tội danh giết người, bật khóc khi nghe phán quyết của tòa. Ông theo dõi phiên tòa qua đường truyền video từ nhà tù Wakefield ở miền bắc nước Anh, nói với luật sư rằng ông không oán giận vì bản án oan và mong ngóng được gặp người thân.

“Vì Chúa là nhân chứng của tôi và người nói rằng sự thật sẽ mang đến cho bạn tự do. Thật không may khi chúng tôi đã mất một khoảng thời gian dài để giải quyết xong bản án oan. Tôi không oán giận hay cảm thấy cay đắng”, luật sư đại diện Sarah Myatt đọc tuyên bố của Sullivan bên ngoài tòa án.

Ảnh hồ sơ nhà tù của Peter Sullivan. Ảnh: Standard

Sullivan là tù nhân chịu án oan lâu nhất ở Anh, theo Myatt. Peter Sullivan năm 1987 bị kết án giết người phụ nữ tên Diane Sindall ở Bebington, gần Liverpool, phía tây bắc Anh.

Vào đêm 1/8/1986, Sindall, 21 tuổi, đang trở về sau khi làm thêm tại quán rượu thì xe của cô hết xăng. Cảnh sát cho biết một số nhân chứng thấy cô rời xe và đi bộ trên đường dẫn tới trạm xăng.

Xác của Sindall được phát hiện 12 tiếng sau đó trong một con hẻm. Cô bị tấn công tình dục và đánh đập dã man. Nguyên nhân tử vong được xác định là do xuất huyết não. Một ngày sau khi Sindall bị sát hạt, quần áo của cô bị phát hiện đang cháy trên đồi Bidston gần đó.

Sullivan sau đó bị xem là nghi phạm khi một nhân chứng nói rằng thấy Peter đang chạy gần nơi đốt quần áo của Sindall. Tinh dịch được tìm thấy trên cơ thể của Sindall khi đó không thể phân tích vì công nghệ hạn chế và được bảo quản như bằng chứng của vụ án.

Sau khi bị bắt, Sullivan ban đầu không được phép có luật sư bào chữa. Ông thú nhận giết Sindall nhưng sau đó rút lại lời nhận tội.

Ông Sullivan năm 2008 nộp đơn đề nghị Ủy ban Đánh giá Vụ án Hình sự (CCRC) xem xét lại phán quyết của ông, nhưng đơn bị từ chối. Năm 2019, ông gửi đơn kháng cáo, nhưng tòa án đã từ chối năm 2021.

Diane Sindall, nạn nhân vụ án mạng. Ảnh: NEWS

Cuối năm 2021, CCRC tiếp nhận đề nghị xem xét lại vụ án của Sullivan. Họ quyết định nên xét nghiệm các mẫu tinh dịch tìm thấy trên cơ thể của Sindall năm xưa dựa vào những tiến bộ công nghệ hiện tại. Kết quả xét nghiệm năm 2024 cho thấy nó không thuộc về Sullivan, theo luật sư bào chữa Jason Pitter.

Trong đơn gửi ủy ban năm 2008, Sullivan từng đề xuất kiểm tra bằng chứng ADN, nhưng các chuyên gia pháp y thời điểm đó nói rằng bất kỳ xét nghiệm nào đều không khả thi. Các kỹ thuật được sử dụng để kết luận ADN không trùng khớp đều không có vào thời điểm đó.

Cảnh sát đã mở lại cuộc điều tra, nhưng cho biết ADN được xác định trong vụ án không khớp với bất kỳ ai trong cơ sở dữ liệu quốc gia. Họ đã loại trừ vị hôn phu của Sindall, các thành viên gia đình cô và hơn 260 người đàn ông trong diện tình nghi.

“Chúng tôi đã mất Peter trong 39 năm và không chỉ có chúng tôi chịu thiệt. Peter không chiến thắng trong cuộc chiến này và gia đình Sindall cũng vậy. Họ đã mất con gái và không thể tìm lại. Chúng tôi giờ có lại Peter và cố gắng xây dựng lại cuộc sống với anh ấy một lần nữa”, Kim Smith, em gái của Sullivan, nói.

Thùy Lâm (Theo ABC News, NEWS


 

Thư viện ngựa thồ (Park Horse Library)

Chuyện tuổi Xế ChiềuCông Tú Nguyễn 

Những năm 1930 là thời kỳ Đại khủng hoảng. Nhưng bang Kentucky ở nước Mỹ vẫn lập ra một dự án là Park Horse Library- thư viện ngựa thồ. Dự án này có 2 ý nghĩa. Một là tạo việc làm cho người dân đang rất khó khăn và hai là đem sách tới cho các vùng xa xôi để nâng cao dân trí. Dự án này do phụ nữ tham gia vì đàn ông khi đó đã đi vào nhiều chương trình của dự án Kinh tế mới mà TT Mỹ Franklin D. Roosevelt đề ra để thoát khỏi đói khổ.

"Pack Horse Library Project": llevar libros y materiales de lectura a ...

Những người phụ nữ giao sách này đã mang sách tới các vùng hẻo lánh của dãy núi Appalachia. Mỗi con ngựa sẽ mang theo 100 cuốn sách. Họ đi theo một con đường núi dài từ 100-120 dặm mỗi tuần. Thư viện được vận hành bởi ngân sách công. Sách từ nguồn quyên tặng của những nhà hảo tâm. Lương của mỗi phụ nữ chuyển sách là 28 usd mỗi tháng. Có khoảng 1000 phụ nữ làm công việc này.

 

Những sách được ưa thích nhất là Kinh Thánh, các tác phẩm văn học kinh điển, sách nuôi dạy con, nấu ăn và chăm sóc gia đình, làm thủ công.

Ngoài việc đưa sách tới, nhiều phụ nữ chuyển sách còn đọc sách cho người dân và trẻ em nghe. Họ cũng mang thư và kể chuyện về những gì đang xảy ra ngoài các ngọn núi. Họ đem tới hy vọng.

Kentucky pack-horse librarians : Student Snippets : School of Library ...

Có khoảng 30 thư viện ngựa thồ khác nhau phục vụ khoảng 100.000 người khác nhau ở các vùng núi của tiểu bang Kentucky.  Tính đến năm 1937, các thư viện này cũng đã phục vụ khoảng 155 trường học ở các quận này.

Dự án từ khi bắt đầu vào năm 1935 đến khi kết thúc vào năm 1943, đã tiếp cận được 1,5 triệu người dân trong bang..

Bằng cách này, vùng miền núi xa xôi ở Kentucky khi đó có sách đọc. Và sau này ngựa thồ được thay bằng xe sách lưu động. Và cuối cùng là xây các thư viện.

The Pack Horse Librarians of Appalachia | KET

Đó là cách nước Mỹ nỗ lực vượt qua khủng hoảng và kiên cường nâng cao dân trí. Đói khổ không có nghĩa là ngừng học hỏi và ngừng tiến bộ.

Hình tư liệu 1 phụ nữ trong dự án đi giao sách cho độc giả tại một trang trại hẻo lánh ở Mill Creek, Kentucky năm 1938.

Nguyễn Thị Bích Hậu