WASHINGTON, DC (NV) – Sau hơn hai tháng cho đóng cửa Hạ Viện, kể từ giữa Tháng Chín, Chủ tịch Hạ Viện Mike Johnson (Cộng Hòa-Louisiana) ra lệnh triệu tập khẩn cấp các dân biểu quay trở lại Washington để chuẩn bị bỏ phiếu về thỏa thuận mở cửa chính phủ vừa được Thượng Viện thông qua hôm Chủ Nhật, đánh dấu bước tiến đầu tiên trong nỗ lực chấm dứt cuộc đóng cửa chính phủ dài nhất trong lịch sử Mỹ, theo CNBC hôm Thứ Hai, 10 Tháng Mười Một.
Trong tuyên bố gửi đến các dân biểu, ông Johnson cho biết sẽ thông báo chính thức trước 36 giờ về thời điểm bỏ phiếu, dự kiến diễn ra ngày Thứ Tư, nếu Thượng Viện hoàn tất thủ tục trong thời gian tới. “Sẽ có những ngày dài và những đêm dài để bù đắp cho thời gian bị mất,” ông Johnson nói.
Chủ Tịch Hạ Viện Mike Johnson. (Hình: Tom Brenner/Getty Images)
Thoả thuận đạt được cuối tuần qua đã nhận 60 phiếu thuận tại Thượng Viện, trong đó có 52 Cộng Hòa, bảy Dân Chủ và một độc lập, đủ vượt qua rào cản thủ tục filibuster.
Gói ngân sách này tài trợ cho chính phủ đến hết Tháng Giêng năm 2026, đảo ngược hơn 4,000 vụ sa thải nhân viên liên bang, bảo đảm trả lương đầy đủ cho công chức, đồng thời cấp ngân sách cho chương trình thực phẩm SNAP đến Tháng Chín năm 2026, cứu trợ hơn 42 triệu người Mỹ có thu nhập thấp.
Điểm gây tranh cãi là thỏa thuận không bao gồm việc gia hạn tín dụng thuế Affordable Care Act, quen gọi là Obamacare, vốn ảnh hưởng trực tiếp đến hơn 24 triệu người dân đang được trợ giá bảo hiểm. Thay vào đó, phe Cộng Hòa chỉ cam kết sẽ cho bỏ phiếu vào Tháng Mười Hai theo yêu cầu của phe Dân Chủ, điều khiến nhiều nghị sĩ cấp tiến bất mãn, cho rằng “chỉ là một lời hứa suông chính trị.”
Tuy nhiên, cuộc trở lại của Hạ Viện lần này đang bị phủ bóng bởi một tranh cãi mang màu sắc chính trị và đạo đức: Đó là việc ông Mike Johnson từ chối tuyên thệ cho nữ dân biểu đắc cử Adelita Grijalva (Dân Chủ–Arizona), người thắng cử trong cuộc bầu đặc biệt ngày 23 Tháng 9.
Điều đáng lưu ý là khi chính thức tuyên thệ bà Grijalva sẽ trở thành lá phiếu thứ 218, đủ để kích hoạt một nghị quyết lưỡng đảng yêu cầu công khai toàn bộ hồ sơ Jeffrey Epstein, bao gồm danh sách những người là khách hàng của cố tỷ phú phải vào tù liên quan đến mua bán tình dục trẻ vị thành niên.
Hồi Tháng Bảy, nhật báo Wall Street Journal loan tin bà Pam Bondi, bộ trưởng tư pháp, đã báo cho Toà Bạch Ốc biết là tên Tổng Thống Donald Trump có tên trong hồ sơ Epstein.
Văn phòng của ông Johnson phủ nhận động cơ chính trị, cho rằng việc trì hoãn tuyên thệ chỉ là “vấn đề lịch họp do Hạ Viện tạm ngưng hoạt động vì đóng cửa.” Tuy nhiên, giới quan sát tại Washington nhận định đây là một quyết định bất thường, khi trong tiền lệ Quốc Hội hiện đại, không có chủ tịch Hạ Viện nào từng trì hoãn việc tuyên thệ dân biểu đắc cử sau khi kết quả được tiểu bang chứng nhận.
Giới phân tích cho rằng động thái này cũng thể hiện nỗ lực của Johnson nhằm duy trì thế đa số mong manh 219–214 của Cộng Hòa, đặc biệt khi nội bộ đang chia rẽ về ngân sách và quyền lực giữa nhóm trung dung và phe MAGA cực hữu.
Trong khi đó, nhiều tổ chức dân sự và nghiệp đoàn kêu gọi Quốc Hội mở cửa lại chính phủ ngay lập tức để chấm dứt tình trạng hàng trăm nghìn công chức liên bang không được trả lương, dịch vụ công cộng bị tê liệt, và an ninh sân bay lẫn hệ thống thực phẩm bị đình trệ.
“Người dân Mỹ đã chịu đựng đủ rồi,” Thượng Nghị Sĩ John Thune (Cộng Hoà–South Dakota) phát biểu. “Không thể tiếp tục lấy miếng ăn của dân làm con tin cho quyền lực chính trị.”
Nếu Hạ Viện thông qua dự luật trong tuần này và Tổng thống Donald Trump ký ban hành, chính phủ liên bang có thể chính thức hoạt động trở lại trước cuối tuần.
Tuy nhiên, dư luận cho rằng vụ Johnson–Grijalva–Epstein có thể trở thành điểm bùng phát mới trong cuộc đấu giữa minh bạch và quyền lực, một cuộc chiến có khả năng định hình không chỉ vận mệnh của Quốc Hội, mà còn cả niềm tin công chúng vào nền dân chủ Mỹ sau 2025. (MPL)
Khi lật thúng, Đồn Biên phòng và địa phương huy động tàu ra cứu nhưng bất thành vì sóng lớn
Bão số 13 với sức mạnh được đánh giá là có thể “thổi bay 1 chiếc xe container” theo lời của Tuệ Zero hay ngồi thiền.
Chỉ 1 người còn ôm được thành thúng, 2 người còn lại trôi mất dấu
Ở đất liền, nhà cửa còn bị gió xé toang, vậy mà làm sao cả 3 người họ có thể sống sót thần kì ngoài ngoài biển khơi giữa những cơn sóng dữ ngay tâm bão?
“Tôi ngửa mặt lên trời uống nước mưa”, ông Quang kể và cho biết lúc biển động mạnh, cua cá nhỏ bị sóng đánh trồi lên mặt nước, ông cố vớt đưa vào miệng để lấy sức cầm cự.
Nhiều lần thấy tàu đi qua, ông Quang bơi, la hét, nhưng tiếng người bị nuốt chửng giữa sóng
Đến khi tàu Hải Nam 39 xuất hiện, ông nhìn vào hướng đi của tàu và tìm cách bơi đón đầu theo hướng tiếp cận mũi mới thành công, được cứu.
Bản thân mình từng thả nổi trên biển nhưng là kiểu thư giản lúc sóng yên biển lặng, chứ có tý gió, sóng nó dập 1 chút là say mèm.
Trong khi họ lênh đênh 42 giờ trên biển trong bão Kalmaegi, phải uống nước mưa, ăn cua sống để lấy sức đến lúc được cứu.
Tôi nghĩ chỉ có dân biển với kinh nghiệm, kỹ năng bơi lội, sức khỏe, thể lực, ý chí và khát khao được sống mới có thể sinh tồn trong hoàn cảnh như vậy.
Câu chuyện như này tưởng chừng chỉ có trong tiểu thuyết Ỷ Thiên Đồ Long Ký hư cấu của Kim Dung.
Nhưng ở Lý Sơn, ba con người nhỏ bé ấy đã viết nên một trang thật
Khi xеm lại ᴄáᴄ ρhim nhựa ᴄủa Sài Gòn làm tɾướᴄ năm 75, hᴏặᴄ ɡần hơn,
nếᴜ xеm ᴄáᴄ ᴄô, ᴄhú ᴄa sĩ ᴄủa thế hệ tɾướᴄ 75 tɾả lời ρhỏnɡ νấn, ᴄáᴄ bạn dễ dànɡ nhận thấy ɾằnɡ khônɡ baᴏ ɡiờ thiếᴜ νắnɡ tiếnɡ dạ tiếnɡ thưa tɾᴏnɡ đối đáρ νới nhaᴜ, dù đó là nói ᴄhᴜyện νới nɡười lớn tᴜổi hơn hᴏặᴄ nhỏ tᴜổi hơn thì đềᴜ như νậy.
Hᴏànɡ Oanh – ᴄô ᴄa sĩ – ᴄựᴜ nữ sinh Gia Lᴏnɡ qᴜê ở Mỹ Thᴏ, khi tɾả lời ρhỏnɡ νấn ᴄủa ᴄáᴄ đài ở hải nɡᴏại, νẫn xưnɡ là “dạ thưa ᴄhị”, “dạ ᴄhưa anh”…dù nɡười đối diện ᴄhỉ đánɡ tᴜổi ᴄᴏn ᴄháᴜ.
Điềᴜ đó khônɡ ρhải ᴄhỉ ᴄó tɾᴏnɡ ρhim ảnh hay tɾᴏnɡ ᴄáᴄ đᴏạn ρhỏnɡ νấn, đó là một nét νăn hóa nói ᴄhᴜyện thônɡ thườnɡ ᴄủa Sài Gòn xưa, νà ít nhiềᴜ νẫn ᴄòn ᴄhᴏ đến nay đối νới nhữnɡ nɡười Sài Gòn ɡốᴄ.
Nɡười Sài Gòn thân tình, lịᴄh sự, khônɡ tɾịᴄh thượnɡ, lᴜôn nói ᴄhᴜyện một ᴄáᴄh hòa nhã νà “nɡọt” như νậy khônɡ biết từ baᴏ ɡiờ, khônɡ ρhải nɡọt thеᴏ kiểᴜ khеn lấy lònɡ hay xã ɡiaᴏ.
Mà là nhữnɡ tiếnɡ dạ, thưa, ᴄám ơn, xin lỗi… đã nằm sẵn tɾᴏnɡ tim νà nằm nɡay ᴄửa miệnɡ.
Nhữnɡ tiếnɡ dạ thưa đó, nɡày nay ᴄó lẽ tɾở thành thứ qᴜý hiếm. Xưa ᴄó mà nay tự nhiên biến mất, ᴄó ρhải là dᴏ ᴄᴜộᴄ sốnɡ hiện đại qᴜá νội νànɡ, nɡười ta ᴄắt bớt ᴄhữ nɡhĩa đi để nói ᴄhᴏ nhanh, ρhù hợρ νới ᴄhủ nɡhĩa yêᴜ ᴄᴜồnɡ sốnɡ νội,
hay là dᴏ ɡiá tɾị ᴄủa νật ᴄhất đã tỉ lệ nɡhịᴄh νới ɡiá tɾị ᴄủa ᴄᴏn nɡười?
Nhắᴄ νề tiếnɡ dạ, tiếnɡ thưa là tôi lại nhớ đến ᴄụ Bùi Giánɡ khi đưa 2 ᴄhữ này νô bài thơ nɡắn ᴄủa ônɡ νề Hᴜế như saᴜ:
Cô nươnɡ mắt nɡọᴄ ɾănɡ nɡà
Nhìn bồ tát ɡọi ɾằnɡ là: dạ thưa
– Dạ thưa ρhố Hᴜế bây ɡiờ
Vẫn ᴄòn núi Nɡự bên bờ sônɡ Hươnɡ
Dạ thưa ᴄủa ᴄᴏn ɡái Hᴜế nó kháᴄ νùnɡ miền kháᴄ, ɾất nhỏ nhẹ νà nɡọt như mía lùi.
Sốnɡ ở ᴄᴜộᴄ đời ᴄhưa lâᴜ lắm, nhưnɡ ᴄũnɡ νừa đủ để tôi nhận ɾa một điềᴜ ɾằnɡ nɡười ta ᴄó thành ᴄônɡ hay khônɡ, qᴜá nửa là tùy thᴜộᴄ νàᴏ thái độ ᴄủa họ khi ɡiaᴏ tiếρ νới mọi nɡười, đó là nhữnɡ tiếnɡ dạ, thưa… làm mát lònɡ nɡười kháᴄ.
Đó khônɡ ρhải là sự xᴜn xᴏе lấy lònɡ, mà đó là νăn hóa ɡiaᴏ tiếρ thônɡ thườnɡ ɡiữa nhữnɡ ᴄᴏn nɡười νăn minh νà lịᴄh sự.
Mà thú thật là tôi thì ᴄhưa thấy nɡười nàᴏ ᴄó sự nɡhiệρ thành ᴄônɡ (tự thân) mà khônɡ νăn minh, lịᴄh sự ᴄả.
Xin ᴄhéρ ɾa đây ᴄâᴜ ᴄhᴜyện đượᴄ kể tɾên mạnɡ, khônɡ biết là ᴄó thật là sánɡ táᴄ, nhưnɡ đọᴄ xᴏnɡ nɡẫm thì thấy nó ɾất đời thườnɡ νà qᴜеn thᴜộᴄ tɾᴏnɡ ᴄᴜộᴄ sốnɡ:
*** Vàᴏ một bᴜổi ᴄhiềᴜ mᴜộn, saᴜ khi mᴜa ít đồ từ ᴄhợ bướᴄ ɾa, tᴜi thấy một bà ᴄụ ᴄhừnɡ bảy mươi.
WASHINGTON, DC (NV) – Trong lúc chính phủ Mỹ bước sang ngày thứ 40 đóng cửa kỷ lục lịch sử, chính quyền Donald Trump ra lệnh cho các tiểu bang “lấy lại” mọi khoản chi tiền thực phẩm SNAP, quen gọi là food stamp, vốn được chuyển trễ cho người dân trong Tháng Mười Một, nhật báo New York Times loan tin hôm Chủ Nhật, 9 Tháng Mười Một.
Theo bản công văn ban hành hôm Thứ Bảy của Bộ Nông Nghiệp (USDA), các tiểu bang được yêu cầu “ngay lập tức rút lại mọi hành động đã thực hiện trong việc gửi đầy đủ trợ cấp SNAP Tháng Mười Một”. Văn bản cũng cảnh báo: nếu không tuân thủ, “USDA có thể hủy phần ngân sách liên bang cho chi phí hành chính của tiểu bang.”
Nhân viên tình nguyện để thực phẩm trên hè phố ở Washington DC giúp giới chức liên bang không được lãnh lương và người nhận food stamp không nhận phúc lợi Tháng Mười Một. (Hình: Oliver Contreras/AFP via Getty Images)
Quyết định này khiến hơn 40 triệu người Mỹ thu nhập thấp rơi vào cảnh đói giữa mùa lễ Tạ Ơn.
Tối Cao Pháp Viện tạm ngăn lệnh buộc chính phủ chi đầy đủ trợ cấp
Trước đó một ngày, Thẩm phán Ketanji Brown Jackson đã ban hành lệnh tạm thời chặn phán quyết buộc chính phủ Trump phải chi trả toàn bộ trợ cấp SNAP, sau khi Bộ Tư pháp đệ đơn kháng cáo khẩn cấp.
Lệnh này cho phép chính phủ tiếp tục kế hoạch chỉ chi trả khoảng 65% mức hỗ trợ thông thường, viện lý do “thiếu ngân sách.”
Thẩm phán Jackson nói rõ, phán quyết của bà chỉ mang tính tạm thời, không đánh giá giá trị pháp lý của vụ kiện, nhưng mở ra khoảng trống pháp lý để chính quyền Trump trì hoãn việc chi trả đầy đủ thực phẩm cho người dân.
Một số tiểu bang đã kịp “chạy nước rút” để cứu dân
Trước khi lệnh tạm dừng của Tối Cao Pháp Viện có hiệu lực, nhiều tiểu bang hành động cấp tốc để cấp tiền cho dân:
Wisconsin đã chuyển $104 triệu đô-la trợ cấp cho 337,000 gia đình ngay trong đêm.
Oregon cho biết nhân viên “làm việc suốt đêm” để cấp tiền cho toàn bộ hộ gia đình trước khi lệnh bị ngăn.
Dân chúng ở Miami, Florida, xếp hàng lãnh thực phẩm cứu đói trước trung tâm cứu trợ Curley’s House Food Bank. (Hình: Joe Raedle/Getty Images)
Hawaii cũng “chạy đua với thời gian” để gửi hết tiền trong ngày Thứ Sáu.
California, New Jersey, Pennsylvania, Washington và nhiều tiểu bang khác cũng phát hành toàn bộ tiền SNAP cho Tháng Mười Một trước khi lệnh chặn được ban hành.
Trong lúc đó, nhiều tiểu bang khác phải dừng lại giữa chừng, khiến hàng triệu người chưa nhận được một đồng nào.
Trump: “Không phát SNAP cho tới khi Dân Chủ mở cửa chính phủ”
Tổng Thống Donald Trump tuyên bố trên mạng Truth Social hôm Thứ Ba rằng ông sẽ giữ lại toàn bộ trợ cấp SNAP cho đến khi “phe Cấp Tiến Dân Chủ chịu mở cửa chính phủ.”
“Trợ cấp SNAP, vốn tăng hàng tỷ đô-la trong nhiệm kỳ của kẻ gian xảo Joe Biden, sẽ chỉ được cấp khi phe Cấp Tiến mở cửa chính phủ — và không sớm hơn!”
Theo ước tính của Bộ Nông Nghiệp Mỹ, chương trình SNAP hỗ trợ khoảng 41,7 triệu người Mỹ, tức 1 trong 8 người dân, với chi phí $8,5–$9 tỷ mỗi tháng.
Tại Newark, tiểu bang New Jersey, Jasmen Youngbey, một bà mẹ đơn thân đang học đại học, cho biết tài khoản trợ cấp của cô bằng $0, buộc phải xếp hàng ở trung tâm phát thực phẩm cứu đói: “Không phải ai cũng có tiền mặt để mua đồ ăn, nhất là khi giá thực phẩm đang tăng như bây giờ,” cô nói.
Nhiều người khác nói họ chỉ biết “chờ may mắn,” không biết khi nào tiền sẽ về.
Một nữ công chức liên bang bế con xin thực phẩm ở trước trụ sở Bộ Nông Nghiệp hôm 30 Tháng Mười. (Hình: Oliver Contreras/AFP via Getty Images)
Khi “cái đói” trở thành công cụ cai trị — và nước Mỹ đang bước vào một thí nghiệm nguy hiểm
Trong lịch sử nhân loại, cái đói chưa bao giờ chỉ là một hiện tượng sinh học hoặc là kết quả thiên tai mà đây cũng là một công cụ chính trị, được những tầng lớp nắm quyền sử dụng để kiểm soát, trừng phạt và khuất phục người dân.
Ở Liên Xô thời Stalin, hàng triệu nông dân Ukraine bị bỏ đói trong Nạn Đói Holodomor (1932–1933) chỉ vì họ chống lại chính sách tập thể hóa. Nhà độc tài Stalin khóa kho thóc, cắt nguồn cung lương thực và buộc dân phải quỳ gối trước chính quyền để được ăn.
Ở Bắc Hàn, cái đói trở thành “vũ khí trung thành,” người dân phải chứng minh lòng trung thành tuyệt đối để nhận được khẩu phần gạo từ nhà nước.
Ở Campuchia thời Khmer Đỏ, bát cơm cũng là hình phạt: ai nghi ngờ chế độ, bị xem là “phản cách mạng”, sẽ bị bỏ đói đến chết trong các trại lao động.
Ngày nay, khi nhìn lại cuộc đối đầu chính trị trong vụ “shutdown năm 2025,” người ta thấy thấp thoáng hình bóng của những chế độ ấy, chỉ có điều khác là được “gói” trong hình thức dân chủ.
Tổng Thống Donald Trump ngon giấc trong phiên họp về giảm gía thuốc tại Tòa Bạch Ốc hôm 6 Tháng Mười Một. (Hình: Andrew Harnik/Getty Images)
Hành pháp ra lệnh chặn tiền thực phẩm của 42 triệu người nghèo, rồi tuyên bố công khai rằng “SNAP sẽ chỉ được cấp lại khi phe Dân Chủ mở cửa chính phủ.” Đó không còn là một tranh cãi ngân sách. Đó là một hành động trừng phạt dân chúng để đạt lợi ích chính trị.
Nước Mỹ lần đầu tiên trong lịch sử chứng kiến cảnh người nghèo trở thành con tin, còn bữa ăn trở thành công cụ thương lượng quyền lực.
Hình ảnh một người mẹ trẻ ở New Jersey, mở điện thoại thấy tài khoản trợ cấp thực phẩm bằng $0, phải xếp hàng ở nhà thờ để xin sữa cho con, là phiên bản hiện đại của những người nông dân Ukraine đứng trước kho thóc bị niêm phong năm 1933.
Không phải vì Mỹ thiếu tiền mà vì giới quyền lực chọn dùng “cái đói” như một thông điệp chính trị
Các chế độ độc tài xưa đói hóa dân chúng để dễ trị, thì hôm nay, một chính phủ trong nền dân chủ lớn nhất thế giới đang học cách dùng đói để ép Quốc Hội.
Nếu một nền dân chủ chấp nhận để hàng chục triệu người đói khát chỉ vì một người muốn chứng minh sức mạnh chính trị, thì chúng ta đang chứng kiến sự trở lại của một thứ chuyên chế cũ — khoác chiếc áo mới của luật pháp.
Và nếu nước Mỹ hôm nay chấp nhận điều đó thì Holodomor của thế kỷ 21 có thể không diễn ra trên cánh đồng, mà trong những siêu thị đầy hàng hóa — nơi người nghèo chỉ có thể đứng nhìn, vì chính phủ khóa tài khoản thực phẩm của họ. (MPL)
WASHINGTON, DC (NV) – Hàng chục phi trường lớn khắp nước Mỹ sắp bị cắt giảm chuyến bay do chính phủ vẫn đóng cửa, theo USA Today hôm Thứ Năm, 6 Tháng Mười Một.
Hôm Thứ Tư, ông Sean Duffy, bộ trưởng Giao Thông Vận Tải, loan báo 40 phi trường lớn sẽ bị cắt giảm 10% chuyến bay. Trước đó trong tuần này, ông cảnh báo chuyến bay có thể bị cắt giảm do nhân viên kiểm soát không lưu đang chịu nhiều áp lực.
Hành khách xếp hàng tại Phi Trường Quốc Tế George Bush ở Houston, Texas, hôm Thứ Năm, 6 Tháng Mười Một. (Hình: Brandon Bell/Getty Images)
“Sẽ có thêm chuyến bay bị hủy, nhưng chúng tôi sẽ phối hợp với hãng hàng không để làm việc này sao cho có thệ thống,” ông Duffy cho hay trong buổi họp báo hôm Thứ Tư.
Ông Bryan Bedford, giám đốc Cơ Quan Hàng Không Liên Bang (FAA), cũng cho biết cơ quan này sẽ làm việc với hãng hàng không về cách cắt giảm chuyến bay.
“Chúng tôi sẽ không làm bất cứ điều gì gây mất an toàn cho việc đi lại bằng phi cơ ở Mỹ,” ông Bedford khẳng định.
FAA cảnh báo hàng loạt phi trường lớn, bao gồm ở thành phố New York, Atlanta và Los Angeles, sẽ bị cắt giảm chuyến bay từ Thứ Sáu tuần này nếu phía Cộng Hòa và Dân Chủ không đạt thỏa thuận chấm dứt đóng cửa chính phủ, theo CNN. Theo dự trù, có tới 1,800 chuyến bay bị cắt giảm một ngày, AP đưa tin.
Sau đây là danh sách 40 phi trường dự trù bị cắt giảm chuyến bay, nhưng danh sách này có thể thay đổi khi FAA công bố danh sách chính thức, theo ABC News và CBS News.
-Anchorage International (ANC)
-Hartsfield-Jackson Atlanta International (ATL)
-Boston Logan International (BOS)
-Baltimore/Washington International (BWI)
-Charlotte Douglas International (CLT)
-Cincinnati/Northern Kentucky International (CVG)
-Dallas Love (DAL)
-Ronald Reagan Washington National (DCA)
-Denver International (DEN)
-Dallas/Fort Worth International (DFW)
-Detroit Metropolitan Wayne County (DTW)
-Newark Liberty International (EWR)
-Fort Lauderdale/Hollywood International (FLL)
-Honolulu International (HNL)
-Houston Hobby (HOU)
-Washington Dulles International (IAD)
-George Bush Houston Intercontinental (IAH)
-Indianapolis International (IND)
-New York John F. Kennedy International (JFK)
-Las Vegas Harry Reid International (LAS)
-Los Angeles International (LAX)
-New York LaGuardia (LGA)
-Orlando International (MCO)
-Chicago Midway (MDW)
-Memphis International (MEM)
-Miami International (MIA)
-Minneapolis/St. Paul International (MSP)
-Oakland International (OAK)
-Ontario International (ONT)
-Chicago O`Hare International (ORD)
-Portland International (PDX)
-Philadelphia International (PHL)
-Phoenix Sky Harbor International (PHX)
-San Diego International (SAN)
-Louisville International (SDF)
-Seattle/Tacoma International (SEA)
-San Francisco International (SFO)
-Salt Lake City International (SLC)
-Teterboro (TEB)
-Tampa International (TPA)
Hôm Thứ Tư, USA Today liên lạc với một loạt hãng hàng không về việc cắt giảm chuyến bay.
Trong thông báo nội bộ gửi nhân viên và được chia sẻ với USA Today, ông Scott Kirby, tổng giám đốc United Airlines, cho hay hãng này chỉ cắt giảm chuyến bay cấp vùng và chuyến bay nội địa nào không liên hệ với phi trường chính của họ.
Ông Kirby cho biết hành khách nào bay trong thời gian chuyến bay bị cắt giảm sẽ hội đủ điều kiện được hoàn tiền nếu không muốn bay “cho dù chuyến bay của họ không bị ảnh hưởng.” Cả hành khách mua vé loại không được hoàn tiền cũng hội đủ điều kiện được hoàn tiền.
American Airlines (AA) loan báo họ dự trù “đại đa số” hành khách của họ sẽ không bị ảnh hưởng. “Khi nào lịch bay có thay đổi, chúng tôi sẽ chủ động liên lạc với khách hàng bị ảnh hưởng,” AA cho hay. Hãng này cũng kêu gọi “giới lãnh đạo ở Washington” chấm dứt đóng cửa chính phủ.
Southwest Airlines cho biết họ “đang đánh giá kế hoạch cắt giảm chuyến bay của FAA ảnh hưởng ra sao đối với lịch bay của chúng tôi và sẽ liên lạc trực tiếp với khách hàng càng sớm càng tốt.”
Trả lời khách hàng trên mạng xã hội X, JetBlue lưu ý, “Vui lòng để ý chuyến bay của quý vị có bị ảnh hưởng hay không, quý vị sẽ nhận được email càng sớm càng tốt. Chúng tôi cảm ơn quý vị đã thông cảm.”
Delta Air Lines chuyển câu hỏi của USA Today cho Bộ Giao Thông Vận Tải và FAA.
Allegiant và Spirit chưa trả lời câu hỏi của USA Today. (Th.Long) [kn]
ELK GROVE, California (NV) – Cô Trần Kim Thảo, 25 tuổi, vừa bị bắt hôm Thứ Ba, 4 Tháng Mười Một, vì bị tình nghi là có liên quan trong vụ anh Huỳnh Kim Kha, 18 tuổi, bị bắn chết tại một quán bar ở Elk Grove, ngoại ô thủ phủ Sacramento, California, sáng sớm Chủ Nhật trước đó, theo đài truyền hình ABC 10 hôm Thứ Năm, 6 Tháng Mười Một.
Nạn nhân Huỳnh Kim Kha, cư dân Chino Hills, cách Los Angeles khoảng 30 dặm về phía Đông, bị bắn vào khoảng 1 giờ 30 phút sáng, theo Văn Phòng Giảo Nghiệm Sacramento County.
Cô Trần Kim Thảo. (Hình: Elk Grove Police Department)
Nạn nhân là một trong bốn người bị bắn trong Z Town Gastro Bar, theo Sở Cảnh Sát Elk Grove.
Cảnh sát cho biết, anh Kha chết tại chỗ, một người khác bị thương trong tình trạng nguy kịch, và hai người khác bị thương không đe dọa tính mạng.
Tất cả nạn nhân đều là đàn ông, và một trong những nạn nhân này tự lái xe đến bệnh viện.
Đến tối Thứ Hai, cảnh sát xác định nghi can Roderick Randall, 43 tuổi, cư dân Sacramento, là người nổ súng. Cảnh sát cho biết nguyên nhân là do cãi nhau giữa nghi can với các nạn nhân.
Cảnh sát không rõ nghi can có liên hệ gì với các nạn nhân hay không.
Cho đến nay, nghi can vẫn chưa bị bắt và bị cảnh sát cho là nguy hiểm vì có vũ khí.
Còn cô Trần Kim Thảo được xác định là bạn gái của nghi can Randall.
Cảnh sát không cho biết cô Thảo bị tình nghi liên quan như thế nào trong vụ nổ súng.
Cô không được đóng tiền tại ngoại và bị đưa ra Tòa Thượng Thẩm California ở Sacramento County hôm Thứ Năm, theo hồ sơ nhà tù. (Đ.D.) [kn]
(Photo by Nhac NGUYEN / AFP) (Photo by NHAC NGUYEN/AFP via Getty Images)(Photo by NHAC NGUYEN / AFP) (Photo by NHAC NGUYEN/AFP via Getty Images)
Theo báo cáo của Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) vào sáng sớm 7/11, cơn bão Kalmaegi đã khiến 5 người thiệt mạng, gồm 3 người ở tỉnh Đắk Lắk và 2 người ở Gia Lai 2 người, cùng với 6 người khác bị thương.
Thống kê ban đầu cho thấy cơn bão mà Việt Nam gọi là bão số 13 này đã giật sập 52 căn nhà, gồm Gia Lai 43 nhà và Đắk Lắk 9 nhà), đồng thời làm hư hại, tốc mái 2.593 căn nhà khác.
Cơn bão cũng đã đánh chìm 9 con tàu – Đắk Lắk và Gia Lai mỗi tỉnh 4 tàu, và một tàu còn lại ở Quảng Ngãi.
Hiện tại, bão Kalmaegi đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới và tiếp tục suy yếu thành một vùng áp thấp trên khu vực Hạ Lào.
Theo dự báo, sáng 7/11, khu vực từ Nam Quảng Trị đến Đà Nẵng và cao nguyên Trung Bộ sẽ có mưa với lượng phổ biến 20–50mm, một số nơi có thể vượt 80mm.
Từ ngày 7 đến hết 8/11, khu vực từ Thanh Hóa đến Bắc Quảng Trị dự kiến xuất hiện mưa lớn với tổng lượng phổ biến 50–150mm, cục bộ có nơi trên 200mm.
Bão số 13 Kalmaegi là cơn bão mạnh nhất châu Á từ đầu năm đến nay, khiến ít nhất 140 người thiệt mạng tại Philippines trước khi đổ bộ vào Việt Nam.
Sophia Forchas, 12 tuổi, cuối cùng đã được về nhà — sau 57 ngày nằm bệnh viện vì những vết thương nghiêm trọng do vụ xả súng chết người tại Nhà thờ Công Giáo Truyền tin ở Minneapolis trong Thánh lễ đầu tiên tại trường trong năm khiến hai học sinh thiệt mạng.
Sophia đã nhận được lời tạm biệt trìu mến bên ngoài bệnh viện vào ngày 23 tháng 10.
Trong một tuyên bố được đăng trên trang GoFundMe của gia đình, cha mẹ của Sophia, Tom và Amy Forchas, đã viết: “Hôm nay đánh dấu một trong những ngày phi thường nhất trong cuộc đời chúng tôi! Con gái yêu quý của chúng tôi, Sophia, sắp trở về nhà!!”
Bày tỏ lòng biết ơn đối với đội ngũ bác sĩ đã tận tụy cứu sống con gái mình, hai vợ chồng viết: “Chúng tôi xin chân thành cảm ơn các bạn. Chúng tôi sẽ không bao giờ quên sự chăm sóc tận tình của các bạn đã giúp con bé vượt qua. Sự tận tụy của các bạn đã giúp chúng tôi vượt qua.”
Sophia vẫn còn một chặng đường dài phía trước với “liệu pháp ngoại trú”, nhưng cha mẹ cô bé cho biết “trái tim chúng tôi tràn ngập niềm vui khôn tả khi chứng kiến giọng nói của con cải thiện từng ngày, tính cách của con lại tỏa sáng, và khả năng đi lại, bơi lội, thậm chí là rê bóng rổ của con. Mỗi bước đi của con là một minh chứng sống động cho ân sủng vô biên của Chúa và sức mạnh kỳ diệu của lời cầu nguyện.”
Đức Tổng Giám Mục Bernard Hebda của Tổng giáo phận St. Paul và Minneapolis nói với tờ Register:
Tôi cùng cộng đoàn Truyền Tin mừng vui mừng Sophia Forchas trở về nhà. Thật cảm động khi cô ấy có thể cùng chúng tôi tham dự buổi đọc kinh Mân Côi hàng ngày lúc 9:00 tối qua bên ngoài nhà thờ. Cô ấy và cha cô ấy cảm ơn cộng đoàn vì những lời cầu nguyện mà họ đã nhận được trong suốt thời gian Sophia nằm bệnh viện và tại trung tâm phục hồi chức năng. Xin hãy cùng tôi tiếp tục cầu nguyện cho sự hồi phục của tất cả những người bị ảnh hưởng bởi thảm kịch tại Annunciation, và đặc biệt là cho gia đình và người thân của Harper Moyski và Fletcher Merkel.
Trong buổi họp báo ngày 5 tháng 9, bác sĩ phẫu thuật thần kinh Walt Galicich thuộc Trung tâm Y tế Quận Hennepin nói với các phóng viên rằng khi điều trị chấn thương cho Sophia, ông sẽ cố gắng “xuyên qua phần não bình thường để tiếp cận” và có khả năng gây ra nhiều tổn thương hơn. Do áp lực trong não quá lớn, khả năng sống sót của Sophia là cực kỳ thấp.
Bác sĩ phẫu thuật thần kinh đã dẫn đầu một nhóm thực hiện phẫu thuật cắt hộp sọ giải áp, cắt bỏ nửa bên trái hộp sọ của cô để giảm áp lực trong não.
Galicich đã nói với các phóng viên trong nước mắt vào tháng 9 rằng: “Nếu lúc đó bạn nói với tôi rằng, 10 ngày sau, chúng ta sẽ đứng đây với một tia hy vọng, tôi sẽ nói, ‘Phải có phép màu mới làm được’“.
Mẹ của Sophia, y tá nhi khoa làm việc tại khoa chăm sóc đặc biệt của bệnh viện nơi các nạn nhân được đưa đến, không hề biết rằng trường học của con mình đã bị tấn công vào ngày định mệnh đó. Ban đầu, bà không hề biết rằng một trong ba bệnh nhân là con gái mình.
Em trai của Sophia cũng chứng kiến vụ xả súng ở trường học ngày hôm đó; và nhờ ơn Chúa, em trai không hề hấn gì, mặc dù vẫn đang phải chịu đựng nỗi đau do sự kiện kinh hoàng đó gây ra và những vết thương nghiêm trọng của chị gái em.
Sau 57 ngày nằm bệnh viện, bác sĩ Galicich đã ôm chặt bệnh nhân nhỏ của mình khi cô bé bước ra khỏi Trung tâm Y tế Quận Hennepin trong tiếng reo hò và vỗ tay của gia đình và bạn học. Ngay cả cảnh sát trưởng thành phố cũng có mặt, đưa cô bé đi dạo quanh thành phố trên chiếc limousine dài để kỷ niệm sự kiện này.
Phát biểu với tờ The Minneapolis Star Tribune, Cảnh sát trưởng Brian O’Hara gọi sự trở về của Sophia là “một phép màu”.
Cha mẹ Tom và Amy vô cùng xúc động cũng ghi nhận tầm quan trọng của lời cầu nguyện trong quá trình chữa lành của con gái họ. Họ viết trong tuyên bố: “Những lời cầu nguyện đó đến từ gia đình, bạn bè và vô số tâm hồn trên khắp thế giới; nhiều người trong số họ chưa từng gặp Sophia, nhưng đã nâng đỡ tinh thần con bé bằng tình yêu thương vô điều kiện. Những lời cầu nguyện của quý vị là nguồn an ủi, hy vọng và chữa lành cho cả gia đình chúng tôi. Chúng tôi tin chắc rằng Chúa đã lắng nghe từng lời cầu nguyện của mọi người.”
Gia đình Forchas đã gửi lời chia buồn đến các gia đình có con em thiệt mạng trong vụ xả súng, nói rằng: “Chúng tôi tiếp tục cầu nguyện cho những người đã mất mạng một cách bi thảm trong ngày đau thương đó. Cầu mong họ được sống mãi trong ký ức.”
“Chúng tôi cũng xin chia buồn cùng những người đã bị thương và mang những vết sẹo vĩnh viễn, và gia đình cùng những người thân yêu đã mãi mãi thay đổi,” vợ chồng Forchas tiếp tục. “Nguyện xin Chúa ban ơn chữa lành, an ủi và bình an cho tất cả những ai đang đau buồn. Với những ai đang chai sạn trong tuyệt vọng, nguyện xin ân sủng của Chúa Thánh Thần làm họ mềm lòng. Chúng tôi cầu xin Chúa Ba Ngôi đổ đầy lòng trắc ẩn và tình yêu thương vào thế giới này.”
Trong Thay Lời Tựa cho cuốn Hơn Nửa Đời Hư, in năm 1992, ông Vương Hồng Sển cho biết ông có tánh ham mê đọc sách từ nhỏ. Ông gọi “sách là bạn cố tri trung thành”, ông coi cuốn sách là của riêng, “y như vợ nhà, và nếu thuở nay không đời nào ai cho mượn vợ, thì xin các bạn hiểu giùm vì sao tôi ít cho mượn sách.” Bởi vì chính ông, ông cũng không bao giờ mượn sách của ai, lý do theo ông, sách mượn phải đọc hối hả để mau trả, mà đọc hối hả thì mất thú. Khi nào lựa được một cuốn sách hay thì giá nào ông cũng phải mua cho bằng được. Ông viết: “Khi đọc và lúc cao hứng, tôi thường ghi lại bên lề trang sách những cảm tưởng nhứt thời, không khác được tỉ tê tâm sự với một bạn cố giao bằng xương bằng thịt.”
Về cách đọc sách, ông cho biết ông đọc chậm rãi, không tiếc thì giờ bỏ ra cho việc đọc sách. Nhưng cũng có khi ông đọc “ngấu nghiến còn hơn bồ câu ra ràng nuốt mồi không kịp đút,… y như chó gặm xương, như mèo mới sanh được mẹ nhường mồi dạy ăn, vừa ngừ nghè sợ mất mồi, vừa gầm gừ tiếng rên nho nhỏ vì khoái trá và vì sợ miếng ngon chóng hết hoặc anh chị nào đồng lứa sắp giựt phỏng trong mồm.” Ông viết “cũng vì tật ham đọc sách hay, đọc quên ăn, quên ngủ, thậm chí có khi quên cả phận sự buồng the, cho nên chỉ tồn đã hai phen bị giựt vợ, bị cắm sừng mà không tởn.” [Sđd. Tr 7]
Ông Vương Hồng Sển có thú chơi sách đặc biệt. Mỗi khi có một cuốn sách mới xuất bản mà ông quan tâm, ông luôn luôn mua 2 cuốn. Ông đánh số và ghi vào sổ bộ hẳn hoi, theo cách thức của thư viện, để dễ tra cứu. Một cuốn để lưu trữ, trưng bày trong hàng chục tủ sách đặc biệt có cửa kính, để giữ cho cuốn sách luôn mới. Còn cuốn thứ hai thì ông dùng để đọc. Mọi người thường ngồi ghế hoặc nằm trên giường, trên ghế trường kỷ, ghế sô-pha để đọc sách. Riêng ông Vương có thói quen nằm võng đọc sách. Ông nói, vừa đu đưa chiếc võng, vừa đọc sách, vừa nghiền ngẫm, ông cảm thấy là rất thú vị.
Ông Vương lưu trữ gần đủ các ấn bản Truyện Kiều của Nguyễn Du, in ở trong nước và ở nước ngoài, kể cả các bản dịch ra tiếng ngoại quốc. Cuốn Thú Chơi Sách của ông xuất bản năm 1962 liệt kê có tất cả 26 ấn bản Truyện Kiều đang được lưu trữ tại “thư viện” của ông vào năm đó.
Ông có thói quen đánh máy các bản thảo với cái máy chữ cũ kỹ sắm hồi thời Tây. Ông ít khi viết nháp bằng tay.
*****
Có thể nói, ngoài việc mê sách, chơi sách, ông Vương Hồng Sển còn là người chịu khó sưu tập những bài báo và các tài liệu liên quan đến những nhân vật đã nổi tiếng và chưa nổi tiếng mà ông quan tâm. Ông mở một hồ sơ cá nhân cho mỗi người. Khi cần tiểu sử, thành tích và sự nghiệp của một người nào đó thì ông có tài liệu ngay tại nhà. Từ nhiều năm, ông sưu tầm và thâu thập những phương ngữ Miền Nam, mỗi từ ghi chép vào một phiếu cứng, xếp theo thứ tự ABC. Nhờ vậy mà khi ông quyết định biên soạn cuốn Tự Vị Tiếng Việt Miền Nam thì công trình của ông xem gần như hoàn tất.
Trong cuốn Hơn Nửa Đời Hư, ông Vương thổ lộ đời của ông, cái gì cũng cũ, cũng vá víu, cũng tạm bợ: nhà, thì mua xác nhà cũ, sửa chữa lại, nhưng ở cho đến nay; vợ thì chắp nối, mà ăn đời ở kiếp. Về sách vở, đĩa hát và đồ cổ, … thì càng đúng hơn. Ông viết:
“Đồ cổ, xem lại hết sức chung tình với tôi. …. Mua tháng này một cái dĩa mồ côi. Vài ba tháng sau, năm khi mười họa, gặp, mua cái chén lẻ bộ, lần hồi bỗng hoá ra đủ bộ: dầm, bàn, tống, tốt. Dầm: dĩa nhỏ; bàn: dĩa lớn; tống: chén lớn để dầm trà; tốt hay quân: chén để uống trà. Duyên may không hẹn, nghệ thuật chơi đồ cổ là nghệ thuật vá víu…
Còn sách, những cuốn nào ưng bụng, toàn là sách sưu tập đắt tiền, cưng như cưng trứng, hứng như hứng hoa, đùng một cái, sách bị liệt vào loại giữ trong nhà có tội. Thôi thì gạt nước mắt, ký cô thác tử, còn có nước đem gởi nó cho người ta cất giữ, mấy lúc canh khuya nhớ sách muốn có để đọc chơi vài trang, thì sách nó ở xa mấy cây số ngàn, cầm bằng “liều con như trong tháng đứt nôi”. Còn lại mấy cuốn hợp lệ “cho phép để trong nhà”, xem đi xem lại, đó là sách toán, sách dạy nấu ăn, thế thì hãy theo Chệc ve chai, ở đây chi chướng mắt.
Còn lại những cuốn kia: ôm về từ Paris từ năm 1963; cắp ca cắp củm giấu kỹ. Toàn là sách in ở Hà Nội, xuất bản do nhà Khoa học, Sử học, Văn hoá ngoài ấy. Xưa chúng là quí, là hiếm có, là quốc cấm. Giữ được mới là tài. Nay chúng bây thuộc loại hợp lệ, ai ai cũng có, tao giữ bây làm chi? Một ngày nào túng tiền, tao sẽ gã chúng bây cho Chệc ve chai, rồi tao sẽ khóc, vì không có sách làm sao tao sống? Đã nói, tao là thằng không làm hôn thú với người vợ chung tình, và từ lúc nếm mùi tân khổ, tao ghét những gì hợp lệ…”* [sđd, tr. 655-656]
Tôi thích sự thành thật của ông Vương. Nó cho thấy đời ông gắn liền với những gì xưa, cũ và «bất hợp lệ…”.
Trong cuốn Sài Gòn Tạp Pín Lù, ông Vương viết: “…Sài Gòn Năm Xưa là sách viết để chạy gạo, để kiếm cơm, vì năm xưa ấy, vô làm công nhựt trong viện bảo tàng sở thú, lương ít quá, không đủ nuôi vợ con, nên buộc phải viết, chớ dám thề độc, không lòng lên mặt ‘khảo cứu’ chút nào. Bây giờ, biết lại, hối quá, nhưng đã trễ rồi. Từ ngày có bậc đàn anh vô đây giải phóng, bảo Sài Gòn Năm Xưa viết không khoa học, không trật tự, và thường hay lập đi lập lại nhiều lần, nhiều đến không biết bao nhiêu mà đếm.” (Biểu viết lại, nhưng biết sống bao lâu mà làm?) – (Sđd tr. 95).
Thật ra, ai đọc những trang sách của ông Vương – bất cứ cuốn nào, chứ chẳng riêng gì cuốn Sài Gòn Năm Xưa – đều thấy ông Vương đúng là người viết “không khoa học, không trật tự,và thường lập đi lập lại”,…. Trong mục Tác giả, năm 1983, tự nhận lỗi và tự phê bình (sđd tr. 94), ông Vương biện minh rằng bản tánh ông xưa nay “không gò gẫm, không ‘hành văn’ và chỉ viết như nói thôi. » Nói là tự nhận lỗi, nhưng thật ra là ông Vương tự biện minh. Và rõ ràng, càng biện minh ông càng cho thấy ông coi thường người đọc khi ông viết: «Nói thì phải nói đi nói lại, có vậy hoạ may lời nói sẽ in sâu vào tai người nghe, và lập lại là sự thường, khó tránh và cũng ‘cố tình không muốn tránh’.”
Sự khiêm tốn của ông Vương có một, nhưng lòng kiêu căng của ông có tới mười. Trước 1975, tôi có đôi lần gặp ông Vương. Và mặc dù không thích cách viết của ông, tôi vẫn luôn bày tỏ lòng kính trọng ông. Tôi không thích cách viết của ông: dài dòng, lê thê, đầy tĩnh từ và lập lời lập ý như một bà già khó tính khi dạy dỗ la rầy con cháu! Tôi thường bỏ giữa chừng những trang sách của ông. Tôi nghĩ, – và có lúc đã nói với anh Trần Phong Giao là nếu ông Vương cho phép tôi biên tập những cuốn sách của ông – ví dụ cuốn Sài Gòn Năm Xưa,330 tr., tôi có thể viết gọn lại chừng 200 tr. mà không sợ phản bội tác giả. Trần Phong Giao đồng ý, nhưng anh nói, cậu không nên đụng vào ông ấy, đến như ông Nguyễn Hiến Lê mà còn bảo hãy đứng xa ông Vương ra một bước! Liệu cái thần hồn cậu! Tôi kể lại chuyện này chỉ muốn nói một điều, người đọc sách Sài Gòn dù trân trọng kiến thức [về hiểu biết của một “người chơi cổ ngoạn”] của họ Vương, vẫn nhận ra tính chất thiếu khoa học, vô trật tự và sự lập đi lập lại nhiều lời với chỉ một ý… của ông, chứ không cần phải chờ đến sau tháng Tư 1975, “Từ ngày có bậc đàn anh vô đây giải phóng…” mới nhận ra điều ấy nơi ông.
Ông không thể coi thường những người đọc sách ông trong nửa miền Nam của đất nước trước đây. Người đọc yêu mến tài năng “khảo cổ” của ông, quý phục kinh nghiệm trường đời của ông, kính trọng tuổi tác của một bậc lão thành trong làng văn trận bút của ông… nhưng điều đó không có nghĩa là người ta không nhìn ra sự lê thê, luôm thuộm, rề rà, không trong sáng trong bút pháp của ông. Dù sao, tôi nghĩ, nên đọc những trang sách của ông Vương với một nụ cười.
Hy vọng được nghe nhiều tiếng nói khác của người đọc chúng ta. [NXH]
* Ông Vương Hồng Sển là hậu duệ người Trung Hoa, lưu dân Triều Châu, đến định cư tại Miền Nam Việt Nam từ cuối thế kỷ 17. Ông sanh tại Sốc Trăng [chữ Sốc Trăng, ông Vương luôn viết có dấu ^] ngày 27 tháng 9 âm lịch, Nhâm Dần (1902), nhưng trên giấy thế vì khai sanh được ghi ngày 4-11-1904. Tên của ông theo tiếng Hán-Việt là Vương Hồng Thịnh. Người Hoa đọc Thịnh là Sển. Trong đơn xin thi thiết lập giấy thế vì khai sanh, gia đình ghi là Vương Hồng Sển.
Năm 1923, ông Vương tốt nghiệp trường trung học Chasseloup Laubat tại Sài Gòn. Ra trường, ông làm công chức tại nhiều nơi, Sài Gòn, Sốc Trăng, Cần Thơ. Chức vụ cuối cùng trong đời công chức của ông là quản thủ bảo tàng viện Blanchard de la Brosse (trong khuôn viên Thảo cầm viên Sài Gòn) từ năm 1948 đến 1964.
Ông Vương Hồng Sển từ trần ngày 9-12-1996 tại Sài Gòn, hưởng thọ 92 tuổi, được an táng tại Sốc Trăng.
Ông đã sống gần trọn chiều dài của thế kỷ 20 và là tác giả của một số tác phẩm tiêu biểu:
– Sài Gòn Năm Xưa, in lần đầu 1960 [226 tr.], tái bản năm 1969 [328tr.] – Thú Chơi Sách, 1960 [167tr.] – Hồi Ký 50 Năm Mê Hát, 1968 [254tr.] – Phong Lưu Cũ Mới, 1970 [310 tr.] – Chuyện Cười Cổ Nhân, 1971 [253 tr.] – Hiếu Cổ Đặc San, gồm 9 cuốn về đồ sứ men lam Huế, 1970-1972, nhưng chỉ in được có 6 cuốn. – Hơn Nửa Đời Hư, 1992 [684 tr.] – Sài gòn Tạp Pín Lù, 1992 [160 tr.] – Nửa Đời Còn Lại, 1996 [434 tr.] – Tự Vị Tiếng Việt Miền Nam, 1994.
Nguyễn Thị Thụy Vũ tên thật là Nguyễn Thị Băng Lĩnh, sinh năm 1937 tại Vĩnh Long, là một nhà văn miền Nam. Nhà văn Ngô Thị Kim Cúc nhận định: Trong 5 nhà văn nữ nổi tiếng nhất của miền Nam thời kỳ trước 1975, có ba người gốc Huế: Túy Hồng, Nhã Ca, Nguyễn Thị Hoàng. Người thứ tư gốc Bắc di cư: Trùng Dương. Chỉ có Nguyễn Thị Thụy Vũ là dân Nam bộ rặt. Văn chương của bà cũng đặc sệt chất Nam bộ, từ ngôn phong, từ ngữ sử dụng cho tới lời ăn tiếng nói, tính cách, hành vi của các nhân vật.
Năm 1965 bà lên Sài Gòn dấn thân vào nghiệp viết văn, bên cạnh đó còn kiêm việc dạy tiếng Anh cho những cô gái bán bar hoặc lấy Mỹ.
Trong 10 năm từ 1965 đến 1975, Thụy Vũ đã xuất bản 10 tác phẩm gồm 3 tập truyện ngắn: Mèo đêm, Lao vào lửa, Chiều mênh mông; và 7 tiểu thuyết: Ngọn pháo bông, Thú hoang, Khung rêu (Giải thưởng Văn học Toàn quốc năm 1971), Như thiên đường lạnh, Nhang tàn thắp khuya, Chiều xuống êm đềm, Cho trận gió kinh thiên.
Sau 1975, Nguyễn Thị Thụy Vũ không thể tiếp tục cầm bút do tác phẩm bị quy là đồi trụy, bà phải bươn chải với những công việc khác để nuôi đàn con, trong đó có một người sống đời thực vật. Bà từng buôn bán vặt, làm lơ xe đò, làm rẫy, chăn dê, trồng cà phê… những công việc mà trước đó không ai hình dung nhà văn nữ này có thể kham được.
Hiện nay đời sống của bà tương đối ổn định khi bà về Bình Phước dựng nhà trên mảnh đất cha mẹ để lại. Ðó là sau khi bà nhận được sự giúp đỡ từ những bạn văn cũ qua bài viết của một bạn văn mô tả cuộc sống lây lất khốn khó của mấy mẹ con, vào đầu thập niên 2000. Bà đang sống với gia đình con trai, là một người tu tại gia chuyên việc hộ niệm, và cùng với họ là cô con gái út ngoài bốn mươi tuổi vẫn sống đời thực vật.
Nhà văn Nguyễn Thị Thụy Vũ
Về cha của các con bà, nhà thơ Tô Thuỳ Yên, bà cho biết: Ổng đi học tập cải tạo. 13 năm ổng đi học tập, tôi có đi thăm ông một lần duy nhứt. Sau đó ổng đi Mỹ với gia đình… (theo NT Kim Cúc)
Về chi tiết này, nhà văn Nguyễn Văn Sâm trong một bài viết nhan đề “Thụy Vũ: Mỉm cười với nghiệt ngã” ghi nhận: Tôi chợt buột miệng hỏi, rồi lại hối hận đáng lẽ không nên hỏi, về nhà thơ tác giả bài Ta Về, Anh Hùng Tận, chị không một thay đổi sắc mặt hay bất bình, trả lời như chuyện của người khác: ‘Ổng gọi về nhiều lắm nhưng mà không có nói chuyện với tôi, nói chuyện cả giờ với con dâu.’ Tôi nghe tiếng ổng liền nhớ đến biết bao nhiều lần trong truyện ngắn như là tự truyện chị dùng thiệt nhiều lần từ tía sắp nhỏ vừa thương mến vừa xót xa vừa cách phân.
Nhà văn Ðoàn Dự cũng cho biết:
Nói chung, về tình trạng của chị Thụy Vũ hiện nay, chị có 3 người con thì cháu Khôi Hạnh lấy chồng ở Long An, đời sống êm ấm, hạnh phúc nhưng vì đông con nên cũng không giúp gì được cho mẹ. Cháu Khôi Hạo đã có gia đình, có một con trai, trước đây làm nghề nuôi cá cảnh để bán và viết văn theo cái “gien” của bố và mẹ, cũng kiếm được đồng tiền nhưng không hiểu sao tự nhiên cháu đi tu (Phật giáo), để vợ con cho mẹ lo. Còn cháu thứ ba, Khôi Thụy, thì vẫn sống đời sống thực vật, u mơ không biết gì hết như cũ. Năm nay chị Thụy Vũ đã 78 tuổi, tất cả sự sống gia đình đều trông mong vào mấy con cá kiểng do vị “tu sĩ Phật giáo” truyền lại cho mẹ và mỗi tháng 100 đô-la do cháu Ðinh Quỳnh Giao, bác sĩ bên Mỹ, con gái của anh chị Tô Thùy Yên gửi về giúp đỡ. Cháu Ðinh Quỳnh Giao rất thương xót đứa em cùng cha khác mẹ tên Nguyễn Khôi Thụy đang nằm liệt giường. (Trích theo Phan Nguyên)
Một điều an ủi cho Nguyễn Thị Thụy Vũ là những sách của bà (10 cuốn) đã được nhà Phương Nam tái bản: Tất cả đều là sách đã in tại Sài Gòn trước 1975, đây có thể xem là toàn bộ sự nghiệp văn chương của bà, đã được Công ty Sách Phương Nam mua tác quyền: Lao vào lửa, Khung rêu, Nhang tàn thắp khuya, Thú hoang, Mèo đêm, Chiều mênh mông, Chiều xuống êm đềm, Như thiên đường lạnh, Ngọn pháo bông, Cho trận gió kinh thiên…
Ðược hỏi bà cảm thấy thế nào khi tất cả tác phẩm trước năm 75 đều đã được tái bản. Nguyễn Thị Thụy Vũ thành thật trả lời: “Tôi rất vui. Sách in đẹp, tất cả lỗi chính tả đều được sửa rất kỹ. Tôi thấy mình thật may mắn khi nhận được sự giúp đỡ từ rất nhiều bè bạn, cả bạn cũ và bạn mới. Tôi xin cảm ơn cuộc đời và bè bạn…”
Tất nhiên là chúng ta cùng chia sẻ niềm vui với nhà văn Nguyễn Thị Thụy Vũ. Nhân đây cũng xin trình bày rõ thêm về những nỗi vất vả và khổ đau vô cùng tận cùng những may mắn dù có hơi trễ muộn trong đời nhà văn.
Thụy Vũ tâm sự với nhà báo Ngô Thị Kim Cúc:
“Cuộc sống sau ‘giải phóng’ vô cùng khó khăn. Tui một mình nuôi bầy con nheo nhóc, có đứa bị thiểu năng nằm một chỗ. Tui phải để nó cho mấy đứa lớn cho ăn, chăm sóc còn mình thì đi làm thuê bán vé xe bus cho một người bạn.
“Xe chạy tuyến Thủ Ðức – Sài Gòn, từ sáng đến tối mịt mới về nhà. Về đến nhà thấy con cái đứa thì nằm ngủ trên vũng nước đái, đứa lêu lổng đi chơi không cho em ăn… nhìn cái cảnh đó tui muốn chết đi cho rồi. Khó khăn quá, năm 1980 tui bồng bế tụi nhỏ về Bình Phước nương nhờ má cho đến bây giờ,” bà kể.
Xưa tui bỏ nó ở nhà đi làm báo, nó bị té, ảnh hưởng não nên nằm một chỗ đến giờ, vậy mà giờ nó nuôi tui bằng tiền từ thiện bạn bè, các nhà hảo tâm thương tình giúp đỡ…”
Làm nhiều nghề kiếm sống nuôi con, từ chăn dê, buôn bán, trồng tiêu… cây bút nữ dấn thân nhất của văn đàn miền Nam trước 1975 đã không còn viết gì nữa kể từ sau “giải phóng”. Bà kể: “Ổng (tức, Tô Thùy Yên) thì theo gia đình vợ con ổng đi sang Mỹ, có đời sống riêng. Tui làm đủ nghề lo cho con.
“Ba đứa con tui cũng thành nhân, yên bề gia thất. Có một thằng làm thơ, người ta nói nó có chịu ảnh hưởng của cha nó. Nhưng mấy con tui, đứa nào cũng nghèo, chẳng giúp gì được mình. Tui sống nhờ đứa con bị tàn tật.
Người mô tả về xã hội bên lề Sài Gòn khốc liệt một thuở lại cũng chính là người chịu đựng những hệ lụy mà chiến tranh để lại.
Trở lại văn đàn trong nước sau gần nửa thế kỷ, trong bối cảnh sách vở văn chương đang ở vào một giai đoạn hỗn loạn và phân hóa mạnh mẽ, thì tác phẩm của Nguyễn Thị Thụy Vũ minh chứng rằng, những gì là chân giá trị sẽ không bị phủ lấp dưới bụi thời gian và những định kiến.
Xin được cảm thông với bao nỗi đời nghiệt ngã của nhà văn và mừng bà bước vào giai đoạn gọi là yên vui của cuộc đời. Tác phẩm của Nguyễn Thị Thụy Vũ chắc chắn sẽ còn sáng mãi với thời gian.
HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Nữ tổng giám đốc công ty Bất Động Sản Nhật Nam ở Hà Nội, được biết đến là vợ của một nam ca sĩ nổi tiếng, bị cáo buộc lừa gạt hàng chục ngàn người để chiếm đoạt hàng trăm triệu đô la.
Theo báo Tuổi Trẻ hôm 4 Tháng Mười Một, sau tám tháng điều tra bổ sung, Viện Kiểm Sát Thành Phố Hà Nội đã truy tố bị can Vũ Thị Thúy, chủ tịch kiêm tổng giám đốc công ty Bất Động Sản Nhật Nam (Nhật Nam Group), cùng các đồng phạm về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “rửa tiền.”
Bị can Vũ Thị Thúy, chủ tịch kiêm tổng giám đốc Công ty bất động sản Nhật Nam. (Hình: VnExpress)
Bị can Vũ Thị Thúy, 44 tuổi, quê Thanh Hóa, được biết đến là vợ của ông Phạm Khánh Phương, tức ca sĩ Khánh Phương.
Theo cáo trạng, Nhật Nam Group thành lập Tháng Bảy, 2019.
Để “lùa gà” (từ ngữ để chỉ hành động dụ dỗ), bị can Thúy đã sử dụng các thủ đoạn gian dối như đưa ra thông tin quảng cáo trên các trang mạng truyền thông, mời những người có uy tín, địa vị xã hội để giới thiệu, quảng bá về việc Nhật Nam Group đầu tư mua nhiều bất động sản, nhà hàng, khách sạn có giá trị lớn trải dài từ Hà Nội, Thanh Hóa, Đắk Lắk đến Tây Ninh, Phú Quốc… “kinh doanh có hiệu quả” và cam kết phân chia lợi nhuận (cả tiền gốc, lãi) theo ngày với mức 7%-8%/tháng, lợi nhuận thu về sau hai năm 168%-192% giá trị hợp đồng.
Tuy nhiên, thực tế Nhật Nam Group đầu tư bất động sản nhưng không có lãi, hoạt động nhà hàng, khách sạn… thì thua lỗ dẫn đến đóng cửa.
Cơ quan điều tra cáo buộc, từ Tháng Bảy, 2019 đến Tháng Sáu, 2023, bị cáo Thúy đã lừa gạt 25,925 người, ký 43,314 hợp đồng hợp tác kinh doanh với Nhật Nam Group, thu hơn 9,113 tỷ đồng ($346.2 triệu).
Bị can Thúy sử dụng gần 4,300 tỷ đồng ($163.4 triệu) để trả tiền gốc, lãi cho chính các nhà đầu tư. Số tiền còn lại hơn 4,800 tỷ đồng ($182.4 triệu) đã bị bà ta chiếm đoạt sử dụng cá nhân, đến nay không còn khả năng chi trả.
Nhiều nhà đầu tư sau đó thấy dấu hiệu bị lừa đảo nên đòi tiền, đòi chất vấn. Một số người đã làm đơn tố cáo bà giám đốc với cơ quan công an.
Trước đó, bị can Thúy cũng đã từng có một tiền án về tội lừa đảo.
Sau khi điều tra, hôm 31 Tháng Tám, 2023, Phòng Cảnh Sát Kinh Tế Công An Hà Nội đã bắt giữ bị can Vũ Thị Thúy với cáo buộc “cung cấp thông tin đầu tư sai sự thật về bất động sản để lừa đảo chiếm đoạt số tiền “đặc biệt lớn.”
Ca sĩ Khánh Phương và vợ – bị can Vũ Thị Thúy. (Hình: Dân Trí)
Ngoài ra, bị can Thúy bị xác định đã chỉ đạo các nhân viên kế toán thực hiện việc rút tiền, chuyển tiền ra khỏi tài khoản của Nhật Nam Group rồi chuyển tiền vào các tài khoản cá nhân để che giấu nguồn gốc bất hợp pháp do phạm tội mà có.
Từ đó, bị can Thúy sử dụng 120 tỷ đồng ($4.5 triệu) và nhờ người khác ký hợp đồng mua bất động sản, đầu tư mua cổ phiếu. Đây là hành vi khiến bà này bị Viện Kiểm Sát truy tố thêm tội “rửa tiền.”
Liên quan vụ án, trả lời công luận sau khi vợ bị bắt, ca sĩ Khánh Phương nói mình cũng là một nhà đầu tư tại Nhật Nam Group và “cũng thiệt thòi, mất mát giống như nhiều nhà đầu tư khác, thậm chí… mất nhiều hơn.” (Tr.N) [kn]
Bản dập Mộc bản sách Đại Nam thực lục chính biên đệ nhị kỷ, quyển 135, mặt khắc 26, ghi chép việc vua Minh Mạng ra dụ kêu gọi giúp dân Bắc Kỳ bị lũ lụt năm 1834. Nguồn: Trung tâm Lưu trữ Quốc gia
Cũng giống như bây giờ, mỗi khi bị thiên tai (bão tố, lũ lụt, hạn hán bất thường và nặng nề), các triều đình phong kiến (quân chủ) sẽ thực hiện việc cứu tế, mở quốc khố, phát chẩn cho dân bằng tiền, lúa, gạo, cơm ăn… Các kho lẫm dành riêng cho cứu tế sẽ đặt ngay tại địa phương, khi có tình huống xấu xảy ra thì lập tức hành động. Và công việc này chủ yếu do nhà nước đảm nhiệm, lý do là triều đình coi đó là việc tất nhiên của mình. Thêm nữa, thời đó giao thông chia cắt, đi lại khó khăn, phương tiện hạn chế, nên dân vùng khác muốn giúp cũng rất khó.
Bây giờ thì dân cứu dân rất nhiều: Quyên góp tiền bạc, tổ chức nấu ăn, vận chuyển nhu yếu phẩm, tổ chức cứu nạn…, đôi khi làm lu mờ cả hình ảnh của nhà nước.
Biển nước đe dọa Hà Nội trong trận lụt lịch sử năm 1926, thời vua Bảo Đại. Nguồn: Aeronautique Militaire
Ngoài cứu đói, thời phong kiến triều đình còn thực hiện những việc rất đặc biệt.
Nhà vua cho rằng đất nước có thái bình thịnh vượng hay không là do cái đức của bản thân. Vì thế, mỗi lần thiên tai, vua sẽ tự trách, cho đó là vì “đức mỏng”, chưa sửa mình được tốt, nên tai họa mới ập xuống.
Lễ tế trời đất được thực hiện. Nhiều ngày trước khi diễn ra lễ tế, nhà vua sẽ ăn chay, giữ tâm ý lành thiện, ra lệnh cấm sát sinh… Hoàng thân và triều thần đều hưởng ứng và phải đồng lòng.
Những quan niệm và hành động này không phải chỉ là một kiểu “mê tín”, mà nó xuất phát từ tư duy trung đại, coi thiên – địa – nhân là hợp nhất, mọi thay đổi của tự nhiên đều có bàn tay và tâm ý con người. Vì thế muốn “yên thiên hạ” thì phải “sửa mình”.
Cũng vì thế mà lễ tế sẽ đi cùng với hành động (ăn chay, cấm giết hại…) chứ không phải chỉ hình thức, nói suông.
Hành động còn thể hiện ở việc mỗi lần thiên tai, triều đình sẽ cho điều tra, xem quan địa phương có bóc lột dân không, có gây ra bất công và điều ác gì khiến lòng dân oán hận hay không. Cách chức quan địa phương nếu vùng đó thường xuyên bị thiên tai bất thường, vì cho rằng họ kém đức nên mới bị giáng họa như thế.
Không chỉ sám hối và tự trách bằng lễ tế, triều đình còn miễn giảm thuế, hoãn sưu dịch. Ví dụ, năm 1442 sau lũ lụt lớn, vua Lê Nhân Tông miễn toàn bộ thuế cho vùng Thanh Hóa. Triều đình cũng có chính sách nhân đạo đặc biệt, như chôn cất người mất, nuôi dưỡng cô nhi quả phụ do thiên tai; không xử tội hình sự, tạm dừng tra khảo trong thời gian thiên tai; tổ chức ân xá cho tội nhân…
Tất cả các chính sách này là nhằm để thể hiện đức hiếu sinh, hiển bày đức độ của nhà vua nhằm “cảm động lòng trời”; và quan trọng là để an dân, cảm hóa và tạo niềm tin với dân.
Bỏ qua những khác biệt về tư duy, quan niệm và những yếu tố mà người bây giờ gọi là “mê tín”, thì hành xử của triều đình phong kiến có nhiều điều vẫn đáng để chính quyền hiện đại tham khảo. Ngoài công tác cứu trợ, cứu hộ, cứu nạn cần được đồng bộ, nhanh và hiệu quả thì các chính sách lâu dài như đê điều, trồng lại rừng, quy hoạch lại thủy điện là rất cần kíp.
Bên cạnh đó, nạn quan tham, việc tiêu xài phung phí, sự lãng phí khổng lồ (như cái tòa nhà Bộ Ngoại giao 4000 tỉ bỏ hoang trên khu đất vàng giữa thủ đô) không thể tái diễn mãi. Quan chức và “triều đình” ngừng lễ lạt, tránh xa hoa, tập trung giải quyết hậu quả và chia sẻ với đồng bào. Việc Hà Nội tính bắn pháo hoa giữa lúc miền trung đang bị nhấn chìm trong lũ dữ là một sự vô cảm và thất đức, khiến lòng người oán ghét.
Khó khăn nào rồi dân cũng sẽ vượt qua, nhưng một sự thịnh vượng lâu dài bền vững không thể không có sự tin tưởng, đồng lòng và yêu mến mà dân dành cho nhà nước. Lòng dân bao giờ cũng là điều hệ trọng…