Anh trai ở Tây Ninh lao xe vào nhà cán chết em gái do ‘mâu thuẫn’

Ba’o Nguoi-Viet

November 30, 2025

TÂY NINH, Việt Nam (NV) – Nghi can Nguyễn Tấn Thành, 46 tuổi, ở xã Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh, bị bắt giữ với cáo buộc lái xe hơi lao vào nhà, cán chết em gái ruột.Theo báo VnExpress hôm 30 Tháng Mười Một, vào trưa cùng ngày, ba người chị em ruột của nghi can Thành là Nguyễn Thị Hạnh, Nguyễn Thị Bé Năm và Nguyễn Thị Bé Sáu, đứng nói chuyện trước sân nhà bà Hạnh ở cùng địa phương.

Nghi can Nguyễn Tấn Thành lúc bị bắt. (Hình: Công An Tây Ninh)

Thời điểm đó, nghi can Thành lái chiếc Lexus 5 chỗ màu trắng chạy ngang qua. Hai bên xảy ra to tiếng, nam nghi can bất ngờ lùi lại rồi lao xe thẳng vào ba chị em.

Cú tông mạnh khiến một chiếc xe gắn máy đậu trước nhà bị đổ, bà Bé Sáu bị văng về phía trước hàng chục mét.

Bà Bé Năm bị hất ngã nhưng kịp đứng dậy chạy thoát. Bà Hạnh cùng một đứa bé đứng gần đó hoảng loạn la hét.

Chưa dừng lại, nghi can Thành lùi xe ra đường, tông vào trụ mái che sân. Chiếc xe hơi tiếp tục lao vào sân, húc thêm một chiếc xe gắn máy khác. Bà Hạnh kịp ôm đứa bé chạy thoát thân.

Toàn bộ vụ lao xe xảy ra trong chưa đầy một phút.

Bà Bé Sáu được đưa đi cấp cứu tại bệnh viện Xuyên Á nhưng thiệt mạng do vết thương quá nặng.

Nghi can Thành lái xe bỏ trốn khỏi hiện trường. Một lát sau, nghi can Thành bị bắt giữ tại cửa khẩu khi đang làm thủ tục xuất cảnh sang Cambodia, cách hiện trường gần 30 cây số.

Theo điều tra sơ bộ của Công An Tây Ninh, nghi can Nguyễn Tấn Thành và gia đình ba chị em gái có mâu thuẫn. Thời gian gần đây, ông ta từng nhiều lần lái xe hơi đến gây sự với ba chị em.

Trong một bi kịch gia đình tương tự, báo Khánh Hòa hồi cuối Tháng Bảy cho hay, bị cáo Lê Văn Hùng, 63 tuổi, ở phường Đông Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa, bị kết án tử hình với cáo buộc giết vợ chồng em ruột.

Theo cáo trạng, bị cáo Hùng và ba chị em ruột sống gần nhà nhau trên mảnh đất cha mẹ để lại tại phường Đông Ninh Hòa. Sau khi cha mẹ mất không chia thừa kế, mấy chị em phát sinh tranh chấp đất đai và khởi kiện nhau.

Camera an ninh ghi lại vụ nghi can Nguyễn Tấn Thành lao xe vào nhà. (Hình: Chụp qua màn hình)

Hồi đầu năm nay, bị cáo Hùng nhận được thông báo của tòa án về việc xem xét, thẩm định thửa đất tranh chấp.

Cho rằng vợ chồng bà LTTT, em gái, tham lam, bị cáo Hùng nảy sinh ý định giết họ rồi tự sát nên đã chuẩn bị cây đao và chai thuốc trừ sâu.


 

ICC bác đơn xin tại ngoại của cựu Tổng thống Rodrigo Duterte

Ba’o Dat Viet

November 30, 2025

Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ngày 28 Tháng Mười Một đã chính thức bác bỏ yêu cầu tại ngoại của cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, khẳng định ông sẽ tiếp tục bị giam giữ tại nhà tù của ICC ở thành phố The Hague, Hà Lan, cho đến khi phiên xét xử về tội ác chống loài người bắt đầu.

Theo AFP, nhóm luật sư của Duterte lập luận rằng ông hiện 80 tuổi, sức khỏe yếu, trí nhớ và khả năng nhận thức suy giảm nghiêm trọng — đủ điều kiện để được tại ngoại nhân đạo. Tuy nhiên, hội đồng phúc thẩm của ICC bác bỏ yêu cầu này, nhấn mạnh rằng tuổi tác và tình trạng sức khỏe không phải là lý do hợp pháp để thay đổi lệnh giam. Tòa tuyên bố: “Không có bằng chứng cho thấy việc tiếp tục giam giữ ông Duterte sẽ gây nguy hiểm tức thì cho tính mạng hoặc sức khỏe của ông.”

Phiên điều trần được tổ chức mà không có mặt cựu tổng thống. Ông Duterte bị bắt đầu tháng 3 vừa qua, sau thời gian dài né tránh lệnh truy nã quốc tế. Hiện ông đang bị giam giữ tại cơ sở của ICC, nơi từng giam các tội phạm chiến tranh nổi tiếng như Slobodan Milošević hay Charles Taylor.

Vụ án của Duterte bắt nguồn từ chiến dịch “War on Drugs” – chiến dịch “bàn tay sắt” chống ma túy do ông phát động từ khi còn là Thị trưởng Davao (2011–2016) và sau đó mở rộng ra toàn quốc trong nhiệm kỳ tổng thống (2016–2022). Dưới danh nghĩa “dọn sạch tội phạm,” hàng chục ngàn người đã bị giết trong các vụ hành quyết không qua xét xử, phần lớn là người nghèo sống ở khu ổ chuột Manila.

Các tổ chức nhân quyền quốc tế, bao gồm Human Rights WatchAmnesty International, đã nhiều lần cáo buộc ông Duterte và lực lượng cảnh sát Philippines phạm tội ác chống lại loài người — bao gồm giết người có hệ thống, tra tấn và che giấu bằng chứng. Chính phủ Manila dưới thời Duterte bác bỏ mọi cáo buộc, thậm chí rút Philippines khỏi ICC năm 2019 nhằm “tránh sự can thiệp của phương Tây.”

Tuy vậy, ICC khẳng định họ vẫn có thẩm quyền truy tố đối với các hành vi phạm tội xảy ra khi Philippines còn là thành viên của tòa án quốc tế này. Đến nay, ông Duterte đang đối mặt với ba cáo buộc tội ác chống loài người, bao gồm giết người có hệ thống, đàn áp chính trị, và tra tấn.

Động thái mới nhất của ICC được giới quan sát xem là đòn giáng mạnh vào hình ảnh của một nhà lãnh đạo từng tự nhận là “người cứu rỗi dân tộc khỏi ma túy.” Đối với nhiều người dân Philippines, đặc biệt là các gia đình nạn nhân, phán quyết này mang lại phần nào công lý sau gần một thập niên đau thương.

Tuy nhiên, trong mắt những người ủng hộ Duterte — vốn vẫn còn đông đảo — đây lại là “âm mưu chính trị” của phương Tây. Họ cho rằng ICC đang “xét xử một người yêu nước” và “xúc phạm chủ quyền quốc gia.” Dù vậy, với lệnh giam giữ được giữ nguyên và thời gian xét xử sắp tới, con đường trở lại tự do của Rodrigo Duterte xem ra ngày càng xa vời — như chính di sản sắt máu mà ông từng gieo rắc lên quê hương mình.


 

Thanksgiving – Lễ Tạ Ơn – Đoàn Xuân Thu

Đoàn Xuân Thu

 Mỗi năm, vào ngày thứ Năm của tuần lễ thứ tư Tháng Mười Một, nước Mỹ lại tưng bừng cử hành một ngày lễ đặc biệt: Lễ Tạ Ơn. Năm nay, 2025, ngày lễ ấy sẽ rơi vào ngày 27 Tháng Mười Một. Đây là dịp để mỗi người, từ thành phố lớn đến miền quê xa xôi, dừng lại, hướng lòng về quá khứ, về cội nguồn, và tri ân những ân đức mà đất trời, tổ tiên và đồng loại đã ban tặng cho mình.

Lễ Tạ Ơn có nguồn gốc từ những con thuyền nhân Thanh giáo, rời bỏ Âu châu để tìm kiếm tự do tôn giáo và hy vọng một cuộc sống mới tại vùng đất Mỹ xa xôi.

Ngày 9 Tháng Mười Một, 1620, chiếc thuyền Mayflower chở 121 người đã cập bến ngoài khơi Cape Cod, thuộc tiểu bang Massachusetts, sau hai tháng ròng rã vượt biển. Họ không phải là những người Âu châu đầu tiên đặt chân lên Tân Thế Giới; trước đó đã có những thương buôn, những nhà thám hiểm đến khai thác tài nguyên, nhưng khác với họ, những thuyền nhân trên Mayflower tìm đến đây không chỉ vì lợi ích cá nhân, mà còn vì một ước nguyện thiêng liêng: được sống và thờ phượng theo đức tin của mình.

Mùa Đông đầu tiên tại miền Bắc Mỹ là một thử thách khắc nghiệt mà không ai có thể tưởng tượng nổi. Cái lạnh thấu xương, sự thiếu thốn lương thực và bệnh tật đã cướp đi sinh mạng của nhiều người, chỉ còn lại 55 người sống sót. Trong cảnh khó khăn đó, họ may mắn gặp được những thổ dân bản địa như Samoset và Squanto. Những người bạn dân bản địa này đã dạy họ cách trồng trọt, săn bắn và sống hòa hợp với thiên nhiên, giúp họ tồn tại qua mùa Đông lạnh lẽo và đói khát.

Mùa Thu năm 1621, khi vụ mùa đầu tiên thành công, những thuyền nhân tổ chức một bữa tiệc kéo dài ba ngày. Đây không chỉ là bữa tiệc để tạ ơn Thượng Đế, mà còn là dịp tri ân Đất đai, tri ân những người bản địa đã giúp đỡ họ vượt qua gian nan, đồng thời đánh dấu bước khởi đầu của một cộng đồng di dân tại Bắc Mỹ. Từ bữa tiệc ấy, truyền thống Lễ Tạ ơn ra đời, trở thành một biểu tượng của lòng biết ơn và đoàn kết.

Bên cạnh đó, Hiệp Ước Mayflower, được ký kết bởi các thuyền nhân, có thể xem như bản hiến pháp đầu tiên, đặt nền móng cho một cộng đồng tự trị và dân chủ. Qua thời gian, làn sóng di dân Âu châu tiếp tục đổ về Bắc Mỹ, và vào năm 1776, cuộc chiến giành độc lập với Anh Quốc thành công, khai sinh ra quốc gia Hoa Kỳ. Lễ Tạ Ơn, vì thế, không chỉ là lễ hội, mà còn là dịp nhắc nhở mỗi người về tinh thần tự lập, ý chí vượt khó và niềm hy vọng vào tương lai.

Mãi đến năm 1863, Tổng Thống Abraham Lincoln mới chính thức tuyên bố Lễ Tạ Ơn trở thành ngày quốc lễ của Hoa Kỳ, đánh dấu sự công nhận về giá trị tinh thần của ngày lễ này trong đời sống quốc gia. Năm nay, Lễ Tạ Ơn 2025 còn mang ý nghĩa lịch sử đặc biệt: kỷ niệm 405 năm ngày chiếc Mayflower cập bến, là dịp để người Mỹ tưởng nhớ những người khai phá đất nước, tri ân công sức và tinh thần của thế hệ tiền nhân.

Ngày Lễ Tạ Ơn thường kéo dài từ Thứ Năm đến hết cuối tuần. Đây là thời điểm để các gia đình đoàn tụ, từ những đô thị sầm uất như New York, Los Angeles, Chicago đến những miền quê xa xôi, những con người đi học, đi làm, dù cách xa trăm dặm, cũng tìm về nhà để quây quần bên bàn tiệc truyền thống. Trên bàn, không thể thiếu gà tây đút lò – biểu tượng của Lễ Tạ Ơn, cùng với khoai tây nghiền, bắp, rau củ, thịt heo muối, ngỗng hay vịt quay, và những chiếc bánh pie thơm lừng. Mỗi món ăn đều mang theo câu chuyện lịch sử, mang theo truyền thống của những thuyền nhân năm xưa.

Đặc biệt, Lễ Tạ Ơn không chỉ là dịp vui chơi và ăn uống. Người Mỹ luôn nhắc nhở nhau về tinh thần sẻ chia. Trong dịp này, nhiều gia đình, tổ chức từ thiện, và các tình nguyện viên tại nhà thờ, trường học hoặc trung tâm cộng đồng, tích cực giúp đỡ những người kém may mắn, tặng quà cho người nghèo, tị nạn hoặc bị bách hại. Truyền thống này phản ánh giá trị nhân văn sâu sắc của ngày lễ: tạ ơn đời, tạ ơn người, và biến lòng biết ơn thành hành động cụ thể.

Trong cộng đồng người Mỹ gốc Việt, Lễ Tạ ơn cũng là dịp quan trọng để gìn giữ văn hóa, kết nối các thế hệ. Theo báo cáo của Viện Chính Sách Di Cư, năm 2023 có khoảng 2.3 triệu người Mỹ gốc Việt sinh sống tại Hoa Kỳ, tập trung chủ yếu tại California, Texas và Washington. Họ không chỉ tổ chức các bữa tiệc gia đình, mà còn tham gia các hoạt động từ thiện, tham dự lễ nhà thờ, và mua sắm trong dịp “Black Friday” – truyền thống gắn liền với cuối tuần Lễ Tạ ơn.

Từ miền Bắc đến miền Nam, từ các đô thị lớn đến vùng quê yên ả, Lễ Tạ Ơn nhắc nhở mỗi người về ý nghĩa của gia đình, cộng đồng và lòng biết ơn. Nó cũng là dịp để nhìn lại lịch sử, tưởng nhớ những người đã khuất, đặc biệt là những thuyền nhân Thanh giáo đã khai phá đất nước này 404 năm trước. Trong mỗi gia đình, khi tiếng cười trẻ thơ vang lên, khi bàn tay trao gửi món quà cho người nghèo, người ta như thấy được bóng dáng của những con người kiên cường, dám rời bỏ quê hương để tìm kiếm tự do và hy vọng.

Tại Los Angeles, nhà thờ First Unitarian là nơi các tình nguyện viên làm việc không ngơi nghỉ, đảm bảo rằng trong dịp Lễ Tạ Ơn, không ai phải chịu cảnh đói khát. Họ chuẩn bị hàng ngàn phần ăn, quà tặng và các sinh hoạt cộng đồng, như một minh chứng sống động rằng tinh thần Tạ Ơn không chỉ dừng lại ở lời nói mà còn là hành động.

Và như thế, mỗi mùa Lễ Tạ Ơn đến, người Mỹ lại nhắc nhở nhau rằng: tạ ơn Trời, tạ ơn đất, tạ ơn người. Tạ ơn vì có một quê hương để trở về, có gia đình để quây quần, và có đồng loại để sẻ chia. Đó là thông điệp vượt thời gian, vừa gắn liền với lịch sử, vừa thấm đẫm giá trị nhân văn.

Trong bối cảnh thế giới thay đổi nhanh chóng, khi những giá trị truyền thống dễ bị phai nhạt, Lễ Tạ Ơn vẫn giữ nguyên bản chất: là ngày để nhìn lại quá khứ, nhận biết ơn những gì mình đang có, và lan tỏa yêu thương. Với cộng đồng người Mỹ gốc Việt tại hải ngoại, với những gia đình xa quê hương, Lễ Tạ ơn còn là dịp nhắc nhở rằng dù ở bất cứ nơi đâu, gốc gác và truyền thống vẫn là sợi dây kết nối tâm hồn, là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại.

Lễ Tạ Ơn, tạ ơn Trời! Tạ ơn đất! Tạ ơn người.

Đoàn Xuân Thu

 From: MY LOAN & NguyenNThu

 TNLT CẤN THỊ THÊU: BIỂU TƯỢNG CỦA DÂN OAN MẤT ĐẤT

Kim Dao Lam

Sinh năm 1962, bà Cấn Thị Thêu là một trong những gương mặt tiêu biểu của phong trào đòi quyền đất đai và nhân quyền tại Việt Nam. Con đường đấu tranh của bà bắt đầu không phải từ lý thuyết hay chính trị, mà từ chính mảnh đất nuôi sống gia đình, nơi bị thu hồi trong những quyết định mà bà cho rằng chưa bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân. Khi chứng kiến hàng loạt hộ nông dân rơi vào cảnh mất nhà, mất sinh kế, bà đã không chọn im lặng.

Từ một người dân bình thường, bà trở thành tiếng nói kiên định trong việc ghi lại các vụ thu hồi đất, thu thập thông tin, và lên tiếng bảo vệ những người yếu thế. Trong nhiều năm, bà cùng chồng và các con miệt mài hỗ trợ hàng trăm gia đình bị ảnh hưởng bởi các tranh chấp đất đai. Chính sự kiên trì đó đã góp phần đưa nhiều vụ việc ra ánh sáng, giúp công luận trong và ngoài nước hiểu rõ hơn về những bức xúc xoay quanh vấn đề đất đai tại Việt Nam.

Nhưng con đường bà lựa chọn đầy thử thách.

Năm 2014, khi đang ghi hình một vụ cưỡng chế đất, bà bị bắt và bị kết án 15 tháng tù với cáo buộc “chống người thi hành công vụ”. Sau khi ra tù, bà tiếp tục hoạt động. Năm 2016, bà lại bị bắt và bị kết án 20 tháng tù với cáo buộc “gây rối trật tự công cộng” sau khi tham gia các hoạt động phản đối thu hồi đất.

Dù nhiều lần bị giam giữ, ý chí của bà chưa bao giờ suy chuyển. Tháng 6/2020, bà cùng hai con là Trịnh Bá Phương và Trịnh Bá Tư lập “Báo cáo Đồng Tâm”, phản ánh những vấn đề liên quan đến tranh chấp đất đai tại Đồng Tâm. Sau đó, cả ba bị bắt và bị kết án 8 năm tù với cáo buộc “tuyên truyền chống Nhà nước”.

Nhiều tổ chức quốc tế như Human Rights Watch và Amnesty International xem bà là tù nhân lương tâm, người bị giam giữ vì thực hiện quyền bày tỏ ý kiến và lên tiếng về bất công một cách ôn hòa.

Bà Thêu không chỉ đấu tranh cho gia đình mình, mà còn cho hàng nghìn người chung cảnh ngộ, những người mà tiếng nói dễ bị bỏ quên giữa những tranh chấp và áp lực.

Bà từng nói:

“Ngày hôm nay các ông bắt một người sẽ có một trăm người đứng lên. Ngày mai nếu các ông giết một người, sẽ có một triệu người đứng lên.”

Bất chấp tất cả, hình ảnh bà Cấn Thị Thêu vẫn là biểu tượng của lòng dũng cảm và sự kiên định trong hành trình đòi công lý, quyền sở hữu đất đai, và các quyền cơ bản của con người. Bà đã trả giá bằng tự do, bằng sức khỏe và bằng sự an toàn cá nhân, nhưng chưa bao giờ từ bỏ niềm tin vào lẽ phải.

Vân Phong

Nguồn fb Việt Tân


 

Đu trụ điện 2 ngày, khi được cứu mới biết cha mẹ đã chết

Công Tú Nguyễn – Chuyện tuổi Xế Chiều

Căn nhà nhỏ của vợ chồng cụ ông Nguyễn Nghiệp (84 tuổi) và bà Nguyễn Thị Nhựt (80 tuổi, vợ ông Nhựt, ở thôn Phú Hữu, xã Hòa Thịnh) nằm lọt thỏm giữa cánh đồng đã không còn đẹp như mọi ngày. Vợ chồng ông gặp nạn trong cơn lũ và đã ra đi mãi…

Mấy năm trước, vợ chồng con trai út là ông Nguyễn Văn Hần (42 tuổi) xây căn nhà cấp bốn bên cạnh. Các anh chị gửi gắm hai cụ cho vợ chồng ông lui tới thăm hỏi, chăm sóc.

Mấy hôm trước, vợ ông Hần chuyển dạ nhập bệnh viện sinh con thứ ba. Vợ chồng nhờ chị họ đến trông coi hai cô con gái nhỏ để ông Hần có thời gian làm việc, lui tới bệnh viện.

Trước giờ lũ ập đến, chiều 18-11, ông Hần đưa đàn bò 17 con lên lán trại cách nhà mấy trăm mét tránh lũ.

“Đưa chúng vào chuồng xong thì tôi không còn đường về nhà, nước vây tứ phía, chảy cuồn cuộn. Lũ dâng từng phút, chẳng mấy chốc đàn bò bị cuốn trôi, tôi lên mái chuồng trú nhưng cũng ngập”, ông Hần kể.

Không còn đường thoát, ông mở dây buộc bò, buộc người vào trụ điện để giữ lấy mạng sống. Ông ôm trụ điện, kêu cứu thất thanh giữa dòng lũ dữ nhưng không một ai dám đến cứu.

“Hai ngày hai đêm, nước dâng tới đâu tôi buộc dây cao đến đó. Tôi biết chắc ở nhà đã ngập, ba mẹ già, hai con ở cùng người thân gặp nguy nhưng không có lựa chọn”, ông Hần nói.

Chống chọi với lũ dữ hai ngày. Nước rút dần, một thanh niên trong xóm bơi ghe ra kiểm tra xem ông còn bám ở trụ điện không ? “

Em nghĩ anh đi rồi !”, ông Hần thuật lại lời thanh niên nói với mình khi thấy anh còn sống.

Ông Hần hỏi lại : “Ba mẹ và con anh có ai cứu không ?”.

“Em biết ba mẹ anh đã mất, còn hai cháu trong nhà em gọi mà không thấy trả lời”…

Ông Hần lấy chút sức lực cuối cùng, chẳng còn quan tâm mọi thứ xung quanh, mặc kệ dòng nước chảy xiết, về nhà kiểm tra.

“Mở cửa không thấy hai con, tim tôi ngừng đập, đầu óc không còn suy nghĩ được gì nữa.

Tôi lội tìm khắp xóm mới biết các con được hàng xóm cứu”, ông Hần đau buồn.

Còn cha mẹ ông Hần đã ra đi mãi mãi…

Theo: THANH NHẬT, NGUYỄN YÊN – Pháp luật TP Hồ Chí Minh


 

LŨ LỤT MIỀN TRUNG VÀ NHỮNG KẺ MUỐN BỊT MIỆNG ANH JOHNNY TRÍ NGUYỄN.

Thao Teresa

Johnny Trí Nguyễn (tên thật Nguyễn Chánh Minh Trí, sinh 16/1/1974) là một diễn viên – võ sư Việt kiều Mỹ. Anh từng là cascadeur tại Hollywood trước khi quay về Việt Nam và nổi bật với dòng phim hành động – võ thuật.

Những phim tiêu biểu của anh gồm Dòng máu anh hùng, Bẫy rồng và Bụi đời Chợ Lớn, giúp anh trở thành gương mặt được yêu mến trong làng điện ảnh Việt.

Ngoài diễn xuất, anh còn mở võ đường riêng, tiếp tục đóng góp cho võ thuật và phát triển cộng đồng võ.

Anh là tiếng nói hiếm hoi trong giới điện ảnh, diễn viên về lũ lụt miền Trung. Một bài viết mang tên THỜ Ơ (xem theo link dưới phần bình luận) của anh đến thời điểm này có hơn 70.000 like, 7.400 bình luận, 11.000 lượt chia sẻ, lan tỏa mạnh trong cộng đồng.

Quan điểm chung của bài viết là:

“Lũ lụt miền Trung lặp lại suốt nhiều thập kỷ vì chúng ta chỉ cứu trợ mà không giải quyết gốc rễ.”

Anh nêu bốn nguyên nhân chính làm tình hình ngày càng nặng: rừng tự nhiên bị mất và thay bằng rừng kinh tế không giữ nước; thủy điện nhỏ dày đặc, hồ quá bé nên không thể cắt lũ; quy hoạch tùy tiện, xây dựng lấn vùng trũng và bóp dòng chảy; và “địa khí” miền Trung vốn nhạy cảm nên càng bị tổn thương khi tự nhiên bị can thiệp.

Anh kêu gọi chuyển từ cứu trợ sang các giải pháp dài hạn: phục hồi rừng, rà soát thủy điện nhỏ, quy hoạch theo luồng nước, ứng dụng khoa học để chấm dứt cảnh “năm nào cũng cứu”.

Không hẳn những điều anh viết đều đúng, đều chính xác, nhưng đó là một tiếng nói có trách nhiệm, một tiếng nói lương tâm của một nghệ sĩ.

Hầu hết độc giả đều ủng hộ, đồng tình với anh. Nhưng không thiếu những tiếng nói phản đối. Và nhiều tiếng nói phản đối được vận hành theo nguyên tắc bịt miệng, điển hình là bài viết của Xuancuong Bùi (xem hình chụp).

Không chỉ với Johnny Trí Nguyễn mà đó là cách họ làm với bất cứ ai lên tiếng có trách nhiệm, có lương tâm về lũ lụt miền Trung (và rộng ra các vấn đề xã hội).

Thủ thuật, xảo thuật của họ là:

  1. Công kích cá nhân

“Anh chỉ là diễn viên – võ sư, không đủ tư cách nói về thiên tai, quy hoạch, thủy điện, khí hậu.”

“Lấy hoạn nạn của dân làm bàn đạp đánh bóng tên tuổi.”

“Đứng ngoài cuộc mà phán xét, cảm tính, dân túy.”

“Mượn nỗi đau để dựng vai ‘người thức tỉnh’.”

“Không chuyên môn thì nên câm lặng, đừng dạy đời.”

2.Chiến thuật đánh tráo vấn đề

Biến thảo luận chính sách thành công kích động cơ.

Biến việc góp ý về quy hoạch – rừng – thủy điện – quản lý rủi ro thành “chê dân”, “xúc phạm quốc gia”.

Quy kết người nêu bất cập thành “gieo chia rẽ, gây hoài nghi”.

Đánh đồng việc nói “thờ ơ tập thể” với “chửi cả dân tộc, bôi nhọ bao thế hệ”.

III. Chiến thuật so sánh sai lệch

Lấy ví dụ nước ngoài để phủ nhận trách nhiệm quản lý:

“Nhật, Hàn, Mỹ, châu Âu cũng chết vì lũ — vậy Việt Nam có lũ là bình thường.”

“Họ quy hoạch tốt mà vẫn thiệt hại, vậy không thể nói ta sai.”

“Mưa cực đoan quá lớn, đến hồ Hòa Bình đặt vào cũng vô dụng.”

4. Chiến thuật tuyệt đối hóa thiên tai

“Thiên nhiên quá mạnh thì con người bó tay, đừng đòi hỏi gì.”

“Mưa 1,2–1,8m/3 ngày thì không nơi nào chống nổi.”

“Địa hình miền Trung như vậy thì xoay xở cũng vô ích.”

Cách nói này nhằm loại bỏ mọi khả năng cải thiện, xem tan hoang là điều “không thể tránh”.

5. Chiến thuật dùng tổ tiên để bác bỏ lý luận

“Tổ tiên cũng trị thủy, khai hoang, đâu trốn tránh vùng trũng.”

“Dân số tăng thì phải lan xuống vùng nguy hiểm, đó là điều hiển nhiên.”

“Nếu tổ tiên né nước dữ thì làm gì có đồng bằng sông Hồng ngày nay.”

Xem lịch sử như bằng chứng chống lại quy hoạch khoa học hiện đại.

 VI. Chiến thuật tuyệt đối hóa thủy điện

“Bỏ thủy điện nhỏ thì lấy gì dùng? Anh có dám cắt 30% điện không?”

“Hồ chứa bé do địa hình, chứ không phải lỗi quy hoạch.”

“Xem xét thủy điện nhỏ là ảo tưởng của kẻ đứng ngoài.”

Xóa bỏ mọi thảo luận về tác động thủy điện nhỏ – vốn là chủ đề khoa học đã được nêu từ 15 năm nay.

VII. Chiến thuật gán nhãn nguy hiểm

“Gieo bất mãn, gây hoài nghi về Nhà nước.”

“Làm nhiễu loạn dư luận.”

“Phán xét mơ hồ, đứng trên mà dạy đời.”

Tạo áp lực dư luận để bịt miệng tiếng nói phản biện.

Những kẻ dùng luận điểm bịt miệng này đa số là Facebook khóa trang, ẩn danh … cho phép chúng ta hiểu rằng họ là thế lực thù địch đang muốn chống lại sự tiến bộ, sự thay đổi của đất nước.

Cũng có thể chúng thuộc nhóm người đã gây nên nhân tai trong các thảm họa và đang tìm cách chống chế, chạy tội. Tất nhiên cũng có thể đó là một số bạn chưa nắm bắt vấn đề, chưa hiểu biết đầy đủ…

Vì vậy, nhắn gửi diễn viên Johnny Trí Nguyễn và các bạn đang lên tiếng về lũ lụt:

Các bạn không có gì phải sợ, phải e ngại trước những luận điểm này khi tâm các bạn sáng và mục đích các bạn tốt đẹp!

Và, nhất là khi tiếng nói của chúng ta phù hợp với chính sách của nhà nước. Mới nhất trong cuộc họp hôm qua, chính quyền cũng đã có những kết luận tương tự .

Nguồn : FB Đặng Chương Ngạn


 

Di tản khẩn cấp giữa biển lũ và đất sụt ở Đắk Lắk

Ba’o Dat Viet

November 27, 2025

Giữa những cơn mưa dầm dề và nỗi bất an dâng đầy trong lòng dân, hơn ba chục gia đình ở thôn Vĩnh Xuân, xã Tuy An Tây, tỉnh Đắk Lắk, lại một lần nữa phải rời bỏ mái nhà thân thuộc. Không còn là để tránh lũ, mà là để chạy trốn khỏi những vết nứt đang há miệng nuốt dần từng mảnh đất dưới chân họ.

Cơn mưa lớn đêm 19, rạng sáng 20 Tháng Mười Một đã khiến cả vùng đồi núi Vĩnh Xuân rung chuyển. Đường làng sạt lở, tường nhà nứt toác, đất nền trượt xuống từng mảng. “Nền đất yếu đi từng ngày, có chỗ đã lún sâu, tường nhà nứt và nghiêng hẳn,” ông Phan Quang Phi – chủ tịch xã Tuy An Tây – nói với báo VietNamNet. Cả xã buộc phải ra lệnh di tản khẩn cấp 35 hộ dân, tổng cộng 119 người, trước khi tai họa ập đến.

Không chỉ riêng Vĩnh Xuân, mưa lớn kéo dài suốt nửa tháng qua đã biến miền Trung và Tây Nguyên thành vùng thiên tai tang thương nhất trong nhiều thập niên. Theo số liệu từ Cục Quản Lý Đê Điều và Phòng Chống Thiên Tai, đợt mưa lũ “gần như chưa từng có trong hơn 50 năm quan trắc” từ ngày 16 đến 21 Tháng Mười Một đã khiến 108 người chết và mất tích.

Đắk Lắk là nơi chịu thiệt hại nặng nề nhất, với 71 người thiệt mạng hoặc mất tích. Khánh Hòa có 22 nạn nhân, Lâm Đồng năm người, Gia Lai và Đà Nẵng mỗi nơi ba người, Thừa Thiên Huế hai người, và Quảng Trị một người. Mỗi con số là một phận người, là một mái nhà bị cuốn trôi trong bùn đất.

Thiệt hại vật chất cũng khổng lồ: hơn 274,000 căn nhà bị ngập hoặc hư hỏng; gần 52,000 hécta lúa và hoa màu bị phá hủy; 39,000 hécta cây trồng khác thiệt hại nặng; hơn 920,000 con gia súc, gia cầm và 370 hécta thủy sản mất trắng. Hệ thống hạ tầng gãy gập theo dòng nước: quốc lộ 20 và 27C vẫn còn 12 điểm sạt lở nặng; hàng nghìn hộ dân mất điện, nhiều xã bị cô lập hoàn toàn vì mất kết nối thông tin. Thiệt hại kinh tế ban đầu được ước tính hơn 14,000 tỷ đồng, tương đương nửa tỷ Mỹ kim – con số mà người dân nghèo khó nơi đây phải trả bằng chính mồ hôi và nước mắt.

Trước thảm cảnh đó, Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam tuyên bố đã tiếp nhận hơn một triệu lượt quyên góp với tổng số tiền khoảng 2,088 tỷ đồng (gần 80 triệu Mỹ kim) tính đến ngày 25 Tháng Mười Một. Tuy nhiên, người dân trong vùng lại nói đến những đoàn cứu trợ nhỏ lẻ, tự phát – nhiều trong số đó là kiều bào và hội nhóm người Việt ở hải ngoại – đang âm thầm chuyển hàng cứu tế, tiền bạc và thuốc men trực tiếp đến tay người gặp nạn. Họ làm việc không cần “giấy phép,” không cần “chỉ đạo,” chỉ đơn giản vì lòng nhân ái.

Trong khi nhà cầm quyền Cộng Sản Việt Nam vẫn hối hả tổ chức các buổi “vận động cứu trợ” theo lối hành chính, thì hàng trăm người dân ở vùng núi Đắk Lắk vẫn đang sống tạm bợ trong trường học, nhà văn hóa, hay dưới những mái tôn dựng tạm. Họ không biết ngày mai ra sao, chỉ mong trời ngớt mưa để còn trở lại mảnh đất đã gắn bó cả đời.

Từ nỗi đau thiên tai, người ta lại nhìn thấy một sự thật chua chát: trong khi đất đá sụp xuống từng ngày, thì niềm tin vào bộ máy cứu trợ của nhà nước cũng đang sụp đổ theo cách âm thầm nhưng không kém phần dữ dội.


 

THỜ Ơ

Thánh Tăng

 Bài viết rất hay của một người Việt ở nước ngoài Johnny Trí Nguyễn.

THỜ Ơ

Từ khi tôi trở về nước tới nay đã hơn 20 năm.

Không năm nào tôi không nghe bà con kêu gọi cứu trợ miền Trung.

Năm nào cũng lũ.

Năm nào cũng ngập.

Năm nào cũng cảnh nhà cửa cuốn trôi, người dân mất mát, và cả nước lại gom tiền, gom mì gói để gửi ra.

Nhưng năm nay… thật sự quá kinh khủng.

Hàng trăm người chết và mất tích, hàng trăm nghìn căn nhà bị ngập, và hàng triệu gia súc gia cầm trôi theo dòng nước, những tài sản mà bà con chắt chiu cả năm, chỉ trong vài giờ đã mất sạch.

Và cũng tới lúc chúng ta cần nói thẳng với nhau một điều:

Nếu một chuyện cứ lặp lại hoài, mà mình vẫn tiếp tục xử lý y như cũ… thì đó không phải là lòng tốt nữa, mà là sự thờ ơ tập thể.

Cứu trợ là cần.

Nhưng cứu trợ không giải quyết được gốc rễ.

Miền Trung không cần thêm thùng mì.

Miền Trung cần thay đổi cách chúng ta đối xử với vùng đất này.

Những năm qua, tôi quan sát và tìm hiểu, thấy có bốn thứ thay đổi lớn. Những điều dưới đây nhiều chuyên gia đã chia sẻ rồi, nhưng thêm một giọng nói, thêm một người hưởng ứng, là thêm một cơ hội để mọi thứ được nhìn lại.

Rừng mất.

Miền Trung – Tây Nguyên mất khoảng 25.000 ha rừng tự nhiên mỗi năm. Rừng bị thay bằng rừng kinh tế rễ nông. Nước không giữ lại được, mưa xuống là tràn thẳng xuống hạ du.

Thủy điện nhỏ dày đặc.

Hàng trăm thủy điện nhỏ với hồ chứa quá bé, không có khả năng cắt lũ. Mưa lớn một cái là hồ đầy ngay. Không xả thì vỡ đập. Xả thì hạ lưu, vốn đã ngập vì mưa, càng ngập nặng hơn.

Quy hoạch thờ ơ.

Nhiều khu dân cư xây ngay trên vùng trũng cổ, nơi tổ tiên xưa chưa bao giờ dám dựng nhà. Sông bị bóp lại, kênh bị lấp, đồi bị xẻ, và bê tông hóa làm nước không còn đường thoát.

Địa khí miền Trung vốn mong manh.

Dải đất hẹp, dựa núi, đối biển. Lại là vùng đất Champa xưa, nơi mang ký ức hàng nghìn năm chiến tranh, mất mát, biến động. Khi phá rừng, đổi dòng chảy… vùng đất này phản ứng mạnh như bị kích vào vết thương chưa được chữa lành. Đó là quy luật tự nhiên cộng hưởng với lịch sử.

Vì vậy, mỗi năm trời mưa thì miền Trung không chỉ chịu thiên nhiên…mà còn chịu mọi tích lũy thờ ơ của chúng ta.

Xin được nói thẳng:

Cứu trợ là tình thương.

Nhưng giải pháp mới là trí tuệ.

Nền văn hóa trưởng thành không để nỗi đau lặp lại suốt nửa thế kỷ mà vẫn xử lý bằng đúng một công thức cũ. Chúng ta dư sức chấm dứt cảnh “mỗi năm cứu miền Trung” với những biện pháp như: khôi phục rừng tự nhiên, xem xét lại thủy điện nhỏ thiếu dung tích phòng lũ, quy hoạch lại khu dân cư theo luồng nước như Nhật và Hàn đã làm.

Thương lắm bà con đã luôn dang tay mỗi khi miền Trung hoạn nạn.

Nhưng đã đến lúc chúng ta dang tay theo cách có nghị lực hơn, để lần sau không còn phải dang tay cứu trợ nữa.

Miền Trung xứng đáng được nâng niu bằng khoa học và trí tuệ.

Không chỉ bằng sự thương xót và những thùng mì gói năm này qua năm khác.


 

AI ĐÃ NHẤN NÚT XẢ LŨ Ở PHÚ YÊN? LŨ QUÉT KHÔNG ĐÁNG SỢ BẰNG TRÁCH NHIỆM BỊ ‘XÓA’: YÊU CẦU TRUY TỐ!

Kim Dao Lam

 Fb Le Anh

AI ĐÃ NHẤN NÚT XẢ LŨ Ở PHÚ YÊN? LŨ QUÉT KHÔNG ĐÁNG SỢ BẰNG TRÁCH NHIỆM BỊ ‘XÓA’: YÊU CẦU TRUY TỐ!

Mỗi khi lũ tràn về, chính quyền lại nói: “Thiên tai bất thường, mưa lớn lịch sử.” Nhưng người dân Phú Yên biết rất rõ: mưa không thể khiến nước dâng tới nóc nhà ở những vùng cách sông hàng cây số; mưa không thể cuốn trôi cả làng trong vài giờ như thác đổ. Thứ làm được chuyện đó chỉ có một thứ:

Xả lũ đồng loạt từ hệ thống thủy điện.

Và lần này, kịch bản quen thuộc lại lặp lại như một bi kịch được lập trình:

  • Xả lũ không báo trước.
  • Không còi báo động.
  • Không kế hoạch sơ tán.
  • Không cơ chế cứu trợ tức thời.

Chỉ có tiếng nước ầm ầm đổ xuống, và tiếng kêu cứu tuyệt vọng của dân.

Vì sao thủy điện luôn “vô can”?

Bởi phía sau những con đập ấy không chỉ là xi măng, mà là lợi ích nhóm. Một mạng lưới gồm các doanh nghiệp thân hữu, quan chức ký duyệt, lãnh đạo địa phương “cùng hưởng” phần trăm từ dự án. Khi xảy ra chết người, trách nhiệm sẽ được đẩy cho “thiên tai”, còn thiệt hại đổ lên đầu dân.

Truy tố thủy điện nghĩa là động vào dây mơ rễ má của nhiều nhóm quyền lực. Chính vì thế, “quy trình đổ lỗi” luôn được kích hoạt:

Thiên tai, Bão lớn, Mưa cực đoan, Không lường trước.

Chấm hết. Không ai chịu trách nhiệm.

Tại sao con số người chết bị giấu?

Bởi càng nhiều người chết, câu hỏi trách nhiệm càng lớn. Tại Hòa Thịnh, tin dân nói “hàng trăm người” thiệt mạng; báo nhà nước nói “23 người”. Khi sự thật và tuyên giáo mâu thuẫn, lập tức công an vào cuộc:

  • 52 Facebooker bị triệu tập.
  • 5 người bị phạt gần 40 triệu.
  • KOLs bị gọi lên ép kiểm duyệt.
  • Hình ảnh tang thương bị buộc gỡ bỏ.

Truy cứu trách nhiệm không thấy đâu, nhưng truy người đưa tin thì cực nhanh.

Câu hỏi lớn nhất

Nếu xả lũ sai quy trình khiến dân thiệt mạng, đó rõ ràng là hành vi có thể truy tố hình sự.

Vậy ai sẽ bị truy tố?

Người dân nói thật?

Hay những người đã nhấn nút xả lũ không đúng quy chuẩn?

Và câu hỏi đau nhất, ám ảnh nhất:

Nước lũ chỉ g.i.ế.t người một lần. Nhưng sự dối trá g.i.ế.t người mãi mãi. Ai mới là thủ phạm thật sự?

Le Anh


 

Những mất mát vĩnh viễn không thể lấy lại được.

Võ Hồng Ly

 24.11.2025

Nước lũ đã rút đi, nhưng những bi kịch đau thương vẫn còn ở lại với những mất mát vĩnh viễn không thể lấy lại được.

Trong clip là người con gái 73 tuổi đã cố gắng cõng mẹ già 95 tuổi của mình và dùng 2 tay bám tường theo thế nước để ngoi dần lên nóc.

Khi nước lũ tràn về và dâng nhanh cao tới nóc, cô kịp ngoi đầu lên mái ngói trong khi 2 tay vẫn tìm cách bám tường. Cô kêu cứu nhưng chỉ có bóng đêm và tiếng nước dội lại. Cô cố gắng cầm cự trong tư thế cõng mẹ như thế từ 5h chiều đến 6h sáng hôm sau và thỉnh thoảng lại ngụp đầu xuống uống luôn nước lũ đục ngầu để cố gắng sống sót.

Bị ngâm trong nước lũ lạnh quá lâu, 2 bàn tay người mẹ già đã cố gắng dồn hết sức tàn cuối cùng của mình để bám vào lưng con gái đã bị tê cứng. Không thể chờ cứu thêm được nữa, cụ đã buông tay rời khỏi bờ vai con gái và chìm xuống dòng nước lũ lạnh lẽo….

Người con gái biết người mẹ thân yêu của mình đã bỏ cuộc và chìm dần xuống dưới ngay chân mình mà cô đành bất lực trong đau khổ và tuyệt vọng.

6h sáng nước rút, cô xuống được bên dưới thì thân xác người mẹ già thân yêu đã cong queo trên nền đất bùn lầy lội ngay bậc thềm cửa của ngôi nhà mình đã từng gắn bó.

Thật là một tấn bi kịch đau thương ngay giữa đời thường trong một ngày lũ dữ ! Đau và xót đến vô cùng !

Thành kính phân ưu cùng tang quyến !

_____

Nguồn : Trịnh Sơn.


Mưa lớn, bão tuyết khắp nước Mỹ vào dịp Lễ Tạ Ơn

Ba’o Nguoi-Viet

November 24, 2025

WASHINGTON, DC (NV) – Dự báo mưa lớn và bão tuyết sẽ xảy ra ở nhiều nơi khắp nước Mỹ tuần này, đe dọa làm xáo trộn kế hoạch đi chơi của hàng triệu người Mỹ vào dịp Lễ Tạ Ơn, theo USA Today hôm Chủ Nhật, 23 Tháng Mười Một.

Phần lớn nước Mỹ, từ Seattle, Washington tới Dallas, Texas, có thể hứng mưa lớn, gió mạnh và mưa dông suốt tuần này, theo chuyên gia khí tượng công ty dự báo thời tiết AccuWeather, và một số nơi phía Bắc nước Mỹ dự trù bị tuyết rơi vài inch.

Xe hơi chạy giữa trời tuyết ở Chicago, Illinois, hôm 12 Tháng Hai, 2025. (Hình minh họa: Scott Olson/Getty Images)

Bão dự trù bắt đầu trút mưa và tuyết xuống New Mexico và Colorado vào Chủ Nhật, trước khi di chuyển về hướng Đông băng qua vùng đồng bằng Great Plains vào đầu tuần mới, rồi về phía vùng Trung Tây và miền Đông nước Mỹ gần tới Lễ Tạ Ơn vào Thứ Năm.

“Thời tiết xấu nhiều phần sẽ xảy ra ở những tiểu bang Nam Trung Bộ và Đông Nam,” ông Paul Pastelok, chuyên gia khí tượng AccuWeather, dự báo.

Bão ập tới vào tuần lễ được dự đoán là một trong những tuần lễ đi lại nhộn nhịp nhất trong năm. Hiệp Hội Xe Hơi Hoa Kỳ (AAA) dự đoán hơn 81 triệu người Mỹ sẽ đi chơi vào Lễ Tạ Ơn sắp tới.

Đầu tuần này, mưa và sấm chớp dự trù lớn tới mức có thể ảnh hưởng chuyến bay ở Texas và Arkansas, bao gồm chuyến bay tại phi trường ở Austin, Dallas và Little Rock.

Khi trận bão tiến về miền Trung nước Mỹ vào Thứ Ba, chuyến bay tại hàng loạt phi trường lớn ở Chicago, Illinois; Nashville, Tennessee; St. Louis, Missouri; Houston, Texas; và Minneapolis, Minnesota có thể bị trễ, theo chuyên gia khí tượng AccuWeather.

Ở vùng Great Lakes, thời tiết vừa tuyết vừa mưa vào Thứ Tư có thể làm gián đoạn đi lại bằng xe hơi và phi cơ ở một loạt thành phố như Detroit, Michigan; Cleveland, Ohio; và Buffalo, New York, theo chuyên gia khí tượng.

“Ai đi chơi vào Lễ Tạ Ơn quanh vùng Great Lakes có thể phải đối phó với thời tiết vừa mưa vừa tuyết đặc trưng ở vùng này, loại thời tiết có thể làm giảm tầm nhìn xa và làm đường sá trơn trượt,” bà Reneé Duff, chuyên gia khí tượng AccuWeather, cảnh báo.

Một trận bão khác đang di chuyển về hướng Đông dự trù sẽ làm tuyết rơi từ nhẹ tới trung bình ở nhiều nơi của Montana, North Dakota, Minnesota và Wisconsin từ Thứ Hai tới Thứ Tư. Tuyết dự trù rơi nhẹ hơn ở nơi xa hơn về phía Nam, theo AccuWeather.

Tới Thứ Tư, tuyết và gió mạnh có thể gây khó khăn đi lại ở một số vùng của Wyoming và Colorado.

Vùng Great Lakes có thể bị tuyết rơi vài inch dọc những xa lộ liên bang lớn. Nhiệt độ hạ thấp có thể làm giảm tầm nhìn xa của tài xế và làm đường sá trơn trượt vào Lễ Tạ Ơn.

Vùng Pacific Northwest cũng dự trụ có mưa và tuyết vào Thứ Năm. Hiện tượng thời tiết “atmospheric river” (luồng hơi nước trong khí quyển) có thể đem không khí ẩm tới vùng này, “làm tăng rủi ro lũ lụt và đi lại khó khăn ở phía Nam Washington và Tây Bắc Oregon,” theo AccuWeather. (Th.Long) [kn]


 

Thiên tai và ‘quy trình’ không chừa chỗ cho dân (phần 2)

Ba’o Nguoi-Viet

November 25, 2025

Trân Văn/Người Việt

Sau video clip của người phụ nữ cư ngụ tại huyện Sông Hinh, Phú Yên (giờ là xã Ea Ly, Đắk Lắk) như đã tường thuật ở phần trước, trên mạng xã hội xuất hiện thêm những video clip khác.

Mộ một nạn nhân thiệt mạng trong đợt lũ được nhìn thấy vào ngày 24 Tháng Mười Một, năm 2025, tại thôn Phú Hữu, tỉnh Đắk Lắk. (Hình: Thanh Hue/Getty Images)

Ví dụ như video clip có thể tìm xem trên trang Facebook của Nguyễn Huy Vũ ghi lại cuộc trò chuyện của ai đó với hai người đàn ông vừa từ tâm lũ ra ngoài. Trong video clip ấy, hai người đàn ông cũng thuật lại chuyện nước đã giật sập một căn nhà là nơi trú ẩn của mấy chục người, nhưng người ta chỉ cứu được hơn mười người trong khi vẫn còn nhiều người kẹt lại bên trong. Anh Chi TV thì giới thiệu một video clip ghi lại cảnh vài mái tóc từ thi thể của những ai đó chưa rõ nhân dạng dập dềnh trong biển nước… Những video clip như vậy khiến công chúng sôi lên vì giận. Họ đòi câu trả lời cho những câu hỏi như: Hệ thống công quyền ở đâu, đã làm những gì để ngăn chặn thảm họa và cứu những nạn dân mà tính mạng chẳng khác gì chỉ mành treo chuông?

Trước trận bão dư luận càng lúc càng mạnh, nửa ngày sau, trang Facebook của Công An tỉnh Đắk Lắk xuất hiện status có tính chất cảnh cáo: Thông tin ‘sập nhà lầu, hàng chục người chết” tại xã Hòa Thịnh xuất hiện trên mạng xã hội là bịa đặt. Công An Tỉnh Đắk Lắk sẽ sớm vào cuộc xác minh, xử lý nghiêm đối tượng phao tin. Ngoài thông tin có tính chất cảnh cáo ấy, người dùng mạng xã hội bắt đầu được xem những ý kiến biện minh cho thủy điện, cho hệ thống công quyền. Tuy nhiên, cảnh cáo hay biện minh không khác gì đổ thêm dầu vào lửa.

Đã có những người như Đàm Ngọc mắng trên Facebook: Chúng mày ác lắm! Sau khi nêu ra hàng loạt câu hỏi như: Bạn đã bao giờ ngồi co ro vì lạnh và đói, mắt dán vào mực nước ngày càng cao, tay chân tím tái, nước càng dâng, sự lo âu vì sinh mạng của bạn ngắn dần? Bạn đã bao giờ lao vào dòng nước phụ giúp hàng xóm kéo con heo, con bò, kê cao giường tủ, cho chúng đứng trên đó? Bạn đã bao giờ nhìn thấy nhà đối diện bị dòng nước hung hãn đánh bật phần hiên phía trước rồi sập xuống? Bạn đã bao giờ được cha của bạn đặt trên lưng rồi bơi xéo dòng nước đưa bạn thoát đến chỗ cao hơn để bạn được sống rồi ông lại nhảy vào biển nước mênh mông bơi ngược về đưa những thành viên khác trong gia đình đến chỗ của bạn, may mắn là khi người cuối cùng được đưa ra khỏi nhà cũng là lúc nó sập xuống? Chưa đúng không? Còn nhiều hơn những kinh hoàng như thế – Đàm Ngọc lưu ý: Bạn có thể chưa nhưng tôi đã trải qua nhiều lần trong đời, từ khi còn rất nhỏ. Có lẽ chỉ dân miền Trung ở những vùng năm nào cũng có lũ lụt mới hiểu triệt để về tang thương mỗi khi nước về nên xin đừng vội kết luận khi bản thân chưa trải qua.

Theo Đàm Ngọc, với những thông tin, hình ảnh trên báo chí và mạng xã hội, bất kỳ người dân miền Trung nào từng sinh ra, lớn lên trong bão lũ đều thấu hiểu vì sao mọi thứ lại tồi tệ đến vậy, đều thấu hiểu chính quyền đã ở đâu trong thời khắc mà hàng vạn người dân cần họ hơn bao giờ hết nhưng chỉ có tiếng sóng và gió cùng màn đêm âm u như báo trước cho viễn cảnh bất hạnh và tang tóc đang chờ đón. Với lương tri và nhận thức tối thiểu của một con người ai cũng có thể hình dung, nước đã rút 1.5 mét mà chính quyền sở tại vẫn chưa tiếp cận được nạn dân thì khi ở đỉnh, nước lũ dâng lên kinh hoàng thế nào và cuốn phăng mọi thứ ra sao? Trong 48,000 người dân mắc kẹt, chỉ cần 0.1% thiếu may mắn trong mấy ngày ròng rã ấy, vừa đói, vừa khát, chỉ mỏi tay hay trượt chân rơi vào dòng nước hung hãn thì có thể có đến 48 con người mất mạng rồi bị cuốn ra biển và hãy nhớ sự tang thương đó mới chỉ ở một xã. Đàm Ngọc viết thêm: Chưa trầm mình trong nước lũ sẽ không biết rằng nước lũ lạnh như nước đá. Phẫn nộ khi có nhà báo ngoài Bắc khẳng định sẽ không có ai bị chết vì lạnh hay đói khát, hoặc một cô nhà thơ trong Nam cho rằng đợt lũ này chẳng có mấy người chết nên đừng nói quá. Gọi những người như thế là “chúng mày,” Đàm Ngọc mắng: Chúng mày đã nói những lời thất đức và ác lắm!

Đàm Ngọc là một trong những người từng trải nghiệm bão lũ còn Võ Thị Ý Yên là người trong cuộc. Cô cũng đặt câu hỏi: Mọi người biết cảm giác bất lực là gì không? Rồi cô tự trả lời: Là thấy người chết nhưng chỉ lấy dây cột lại ở chỗ nào đó cho đừng trôi mất vì những người cứu nạn còn phải đưa lương thực cho người sống, cứu những người đang kiệt sức đến nơi an toàn bởi họ đã bị dìm trong nước lũ ba, bốn ngày không có đồ ăn, không có quần áo để thay, nước lũ đã cuốn sạch mọi thứ. Đã có rất nhiều người chết đuối hoặc vì đói, lạnh, ngủ quên nên rơi xuống nước mà chết, chạy lũ sụp cầu bị nước cuốn đi… Đó là tình cảnh hiện tại của xã Hòa Thịnh tụi em và một số nơi khác như Đông Hòa, Phú Hòa, Tuy An… Phú Yên đang rất cần trợ giúp. Người có công giúp công, người có của giúp của, người không có gì xin giúp bằng cách chia sẻ cho mọi người biết để mọi người được sống và để chôn cất những người đã mất.

Người dân xếp hàng nhận hàng cứu trợ sau đợt lũ vào ngày 24 Tháng Mười Một, năm 2025, tại thôn Phú Hữu, tỉnh Đắk Lắk. (Hình: Thanh Hue/Getty Images)

Không phải tự nhiên mà nhiều người nhấn mạnh, tô đậm yêu cầu của họ trên mạng xã hội: Hãy nói thật với dân về tổn thất nhân mạng và về hay/dở, đúng/sai trong ứng phó với đợt mưa lũ này. Đáp lại hệ thống truyền thông chính thức loan báo, công an Đắk Lắk đã tìm được người phụ nữ ở huyện Sông Hinh. Việc cô kể lại những điều mắt thấy, tai nghe giữa biển nước bị xác định là “không đúng sự thật,” cô sẽ bị xử lý vì “chưa kiểm chứng thông tin từ cơ quan chức năng” và cô đã “cúi đầu nhận tội” do “không lường trước được mức độ ảnh hưởng của thông tin.”

Sốt ruột, hăm hở đáp lại lời kêu cứu của đồng loại, kể lại những điều mắt thấy, tai nghe để thúc giục người khác tham gia trợ giúp trở thành nguyên nhân bị săn lùng, bị xử lý dẫu vô lý nhưng lại là chuyện có thật. Công an Đắk Lắk cho biết đã tìm ra 52 tài khoản trên Facebook, TikTok có “sai phạm” như người phụ nữ vừa đề cập và đã buộc 17 người viết “cam kết không tái phạm,” phạt hành chính năm người thu 37.5 triệu, yêu cầu 30 tài khoản gỡ bỏ nội dung vi phạm. Tin vừa kể khiến nhiều người như Nhân Võ buột miệng bình: Thật sự “khâm phục” khả năng thống kê, xác minh thông tin bịa đặt của cơ quan chức năng. Theo báo Tuổi Trẻ, chiều 22 Tháng Mười Một, 2025, nhiều khu vực thuộc xã Hòa Thịnh vẫn còn ngập sâu, vậy mà chính quyền đã có thể thống kê đưa ra kết luận!

Sau khi loan báo đã truy tìm và xử lý những người đưa thông tin có tính chất “bịa đặt,” Công An Tỉnh Đắk Lắk khuyến cáo rộng rãi: Trước những thông tin xấu độc, mỗi cán bộ, đảng viên và người dân cần hết sức tỉnh táo, lựa chọn thông tin tích cực để không bị nhầm tưởng, thay vào đó phải cảnh giác và kiên quyết phản bác những luận điệu xuyên tạc, phá hoại mà các thế lực thù địch tung ra… Vu Hoai Linh bình: Vãi! Không hiểu được logic này! Tại sao lại “lựa chọn thông tin tích cực” chứ không phải là sự thật? Còn nếu chưa biết sự thật thì cần phải có thái độ khách quan, có nơi nào mà “lựa chọn thông tin tích cực” lại được cho là một thái độ đạo đức? Giả dụ “thông tin tích cực” đó sai còn thông tin tiêu cực lại là sự thật thì lựa chọn sao đây? (còn tiếp)