Chuyện Kể Năm 2014

Chuyện Kể Năm 2014

RFA

S.T.T.D Tưởng Năng Tiến

Nói dại: lỡ mà ngày mai ông Thủ Tướng, ông Chủ Tịch Nước, ông Tổng Bí Thư hay ông Chủ Tịch Quốc Hội… chuyển sang từ trần chắc (chắn) tất cả đều không được mọi người “tiếc thương” đến thế – nếu chưa muốn nói là ngược lại.

Có lần, tôi nghe, ông Vũ Thư Hiên “xúi” một người bạn đồng nghiệp

– Hay là mở một cái quán cà phê lấy tên Già Đô đi, bảo đảm là đông khách.

Người bị xúi, nhà văn Bùi Ngọc Tấn, lắc đầu cùng với một nụ cười hiền:

– Thôi, chả “trêu” chúng nó làm gì cho nó thêm rách việc ra. Mình còn nhiều chuyện cần phải có thời giờ để viết.

Già Đô là một người bạn cùng tù, và cũng là một nhân vật (nguyên mẫu) trong Chuyện Kể Năm Hai Ngàn của Bùi Ngọc Tấn:

Già là một lính thợ Pháp quốc trong đại chiến thế giới thứ hai. Từ Pháp già đã tới Algérie, Maroc (cái lý lịch ấy thật tai vạ cho già). Già đã là thợ đốt lò dưới con tàu Commerce Maritimes thuộc hãng Đầu Ngựa. Hải Phòng – Marseille là hành trình những năm tuổi trẻ của già. Làm được hai năm già thôi việc. Chỉ vì già không chịu được những lời mắng nhiếc của chủ …

Già bỏ tàu lên thành phố Marseille. Vào quán rượu quen. Uống. Uống nhiều. Và không trở về tàu nữa. Lang thang ở Marseille cho đến đồng frăng cuối cùng, già tìm được việc làm trong một xưởng sửa chữa xe có động cơ. Từ xe gắn máy, các loại ô-tô tới xe nâng, cần cẩu. Tại đây già bị động viên vào một đơn vị cơ giới. Già sang Maroc, Algérie, vẫn làm nhiệm vụ sửa xe.

Đại chiến thế giới thứ hai kết thúc. Già trở về Marseille. Trở về xưởng cũ. Lấy vợ. Cô Jeannette bán hoa quả ở gần bến cảng lớn bổng lên khiến già ngỡ ngàng, xao xuyến. Hai vợ chồng vay vốn mở một tiệm rượu nhỏ. Khách là những người phu pooc-tê, những thuỷ thủ, những người thợ nhan nhản ở thành phố Marseille.

Rồi già biết quê nhà đã được độc lập. Niềm sung sướng lớn lao và nỗi nhớ quê hương, nỗi sầu biệt xứ bỗng cồn cào trong lòng không chịu nổi. Càng không chịu nổi khi biết tin hiệp nghị Genève đã ký kết. Một nửa đất nước được độc lập. Lại thêm thôi thúc vì chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh đạo đất nước là người từng lâu năm ở Pháp, cũng từng là một mạch-lô.

Già về nước. Khi đó bà Jeannette đã sinh cho già một cô con gái xinh đẹp, có nước da trắng của bà, có mái tóc và đôi mắt đen của già Đô. Mặc bà vợ khóc can ngăn, già nhất định về nước. Rồi già sẽ sang đón bà về. Độc lập rồi, xây dựng sẽ rất nhanh. Đất nước sẽ phát triển rất nhanh. Dân tộc ta thông minh, cần cù, chiu khó lại được bao nước giúp đỡ. Đất nước đang cần những bàn tay như già…” (Bùi Ngọc Tấn. Chuyện Kể Năm 2000, tập II. CLB Tuổi Xanh, Westminster, CA: 2000).

Nói tóm lại, và nói một cách ví von: Già Đô là một Nguyễn Mạnh Tường hay Trần Đức Thảo của giới công nhân nhưng trung vận (cũng như hậu vận) đen đủi hơn nhiều. Tuy không chết rục trong tù nhưng Già Đô cũng sống không nổi trong lòng Cách Mạng, vẫn theo như lời của Bùi Ngọc Tấn:

“Già đi bới rác. Già lê la ở các cửa hàng mậu dịch, khách sạn. Dồn dịch những bát phở, vét đĩa, nhặt những mẫu bánh mì thừa… Rồi đến một ngày già không đi được nữa. Già thấy mình đang phiêu diêu…

Già chọn cho mình chỗ nằm để phiêu diêu: Một ngôi đình đổ nát và bị bỏ quên… Ngôi đình hoàn toàn hoang phế. Không một dấu vết thờ phượng. .. Thực là một chỗ nằm yên tĩnh lý tưởng để phiêu diêu. Chẳng ai quấy rầy già. Phiêu diêu là một cảm giác sung sướng lạ lùng. Chẳng nhớ được một điều gì, chỉ thấy mình đang tan đi và đang bay…

Đó là mùa xuân năm 1975, cũng đang mùa mưa dầm, hắn đã ra tù được hai năm, đã được gặp ông Trần và quân ta ta sắp đánh Buôn Mê Thuột mở đầu công cuộc giải phóng toàn thể miền Nam, thu giang sơn về một mối.” (sđd 224-226).

Gần bốn mươi năm sau (sau khi giang sơn đã thu về một mối) Việt Nam lại xuất hiện những Già Đô mới, cũng rất đậm nét bi hài – theo như tường thuật của biên tập viên Mặc Lâm:

Vào thời khắc gần đón giao thừa năm Giáp Ngọ, công an bao vây nhà bà Bùi Thị Minh Hằng đe dọa chủ nhà không được chứa chấp hai người tù vừa được trả tự do là hai anh em Huỳnh Anh Tú và Huỳnh Minh Trí.”

Hai hôm sau, ký giảTrương Minh Đức cho biết thêm:

Hơn 20 công an đã ập vào nhà tôi (Trương Minh Đức) tại đường N3 khu phố 04 thị trấn Mỹ Phước 1, huyện Bến Cát Tỉnh Bình Dương kiểm tra hộ khẩu vào lúc 0 giờ 55 phút, rạng sáng ngày mồng 03 tết (02/01/2014) trong lúc kiểm tra có hai anh Huỳnh Anh Tú và Huỳnh anh Trí vừa ghé qua thăm gia đình tôi vào lúc 21 giờ, vì đêm quá tối nên hai anh đã nghĩ lại qua đêm.”

Nhửng mẩu tin trên dễ khiến độc giả của Chuyện Kể Năm 2000 thốt nhớ đến tình cảnh của Già Đô, khi mới ra tù, lúc đang sống chui rúc và lén lút tại căn nhà (20 mét vuông) của người bạn cùng tù Bùi Ngọc Tấn:

Khi hắn chợp được một lúc mà hắn tưởng như đã lâu lắm rồi, có tiếng đập cửa và tiếng gọi to như ra lệnh:

– Mở cửa nhé! Kiểm tra hộ khẩu đây.

Đó là điều hắn vẫn chờ đợi. Và hắn đã chuẩn bị sẵn câu trả lời. Hắn bật điện, mở cửa…

– Ai kia?

Cái nhìn hướng vào lùm chăn ở góc nhà, góc trong cùng cạnh chỗ thằng Hiệp. Cái chăn lùng nhùng cọ quậy và một người ngồi nhỏm dậy. Già Đô râu dài, tóc xoã, dăn deo, sợ sệt, mắt nheo nheo vì chói ánh đèn.

Người ta nhìn vào hắn. Ngọc cũng đã ngồi dậy. Nàng cố chỉnh đốn y phục, vuốt tóc tai cho đỡ bù xù, bước ra:.

Dạ thưa các anh, đây là bạn nhà tôi ạ.

– Có đăng ký tạm trú không?

….

– Dạ, chưa ạ.

– Bác khách có giấy tờ gì không?

Già Đô hất hẳn chiếc chăn bông ra. Già tìm trong đống bùng nhùng chăn màn, áo, túi, lấy ra một tờ giấy. Đó là tờ lệnh tha… (sđd, trang  219-220).

Bà Bùi Minh Hằng, và ông Trương Minh Đức – rõ ràng – đều không dễ bắt nạt như ông bà Bùi Ngọc Tấn ngày nào. Họ không ngại “ăn thua đủ” với lực lượng công an để bảo vệ hai người bạn tù vừa mới được tha: Huỳnh Anh Tú và Huỳnh Anh Trí. Tuy nhiên, lòng quả cảm và sự bảo bọc của họ – tiếc thay – đã không giúp được cho người bạn tù của mình toàn mạng.

Vào ngày 6 tháng 7 năm 2014 vừa qua, không ít người bàng hoàng khi đọc được một bản tin ngắn (“Tù Nhân Lương Tâm Huỳnh Anh Trí Đã Qua Đời Sau Một Thời Gian Ngắn Mãn Hạn Tù”) trên diễn đàn Dân Luận:

Nửa năm sau khi được nhà cầm quyền Việt Nam trả tự do sau 14 năm tù giam vì bị khép vào tội khủng bố chống chính quyền nhân dân, tù nhân lương tâm Huỳnh Anh Trí đã qua đời vào lúc 13:30 phút ngày hôm nay (05/07/2014) tại bệnh viện Phạm Ngọc Thạch (quận 5, Sài Gòn), hưởng dương 43 tuổi.

Anh Huỳnh Anh Trí sinh năm 1972 mới được nhà cầm quyền Việt Nam trả tự do vào ngày 29 tháng 12 năm 2013 đã qua đời vì bị mắc căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS trong thời gian bị tù giam. Truyền hình Đức Mẹ trực thuộc Truyền Thông Chúa Cứu Thế Việt Nam (VRNs) đã làm một phóng sự gồm 4 phần, để vạch trần một tội ác khủng khiếp của chế độ CSVN đối với những người bất đồng chính kiến. Sau cái chết gây xúc động lòng người của Thầy Giáo Đinh Đăng Định cách đây hơn 3 tháng, đây là Tù Nhân Lương Tâm thứ hai chết sau một thời gian ngắn ra tù trong năm 2014 này.

Được biết, hai anh em Tù Nhân Lương Tâm Huỳnh Anh Trí và Huỳnh Anh Tú liên tục bị Công An xách nhiễu, đe dọa sau khi được trả lại tự do, thậm chí chị Bùi Thị Minh Hằng – hiện đang bị nhà cầm quyền Việt Nam vô cớ bắt giam từ nhiều tháng qua – đã phải phản ứng bằng cách để hàng chục can xăng bao quanh nhà sẵn sàng tử thủ, để đáp trả hành động công an dùng xe ủi sập một phần cổng nhà, khi chị Bùi Hằng cưu mang hai anh em Huỳnh Anh Trí và Huỳnh Anh Tú ngày mới ra tù, không chốn nương thân.

Thành kính phân ưu cùng gia đình anh Huỳnh Anh Trí.

Tương tự như Già Đô, anh em Huỳnh Anh Tú, Huỳnh Anh Trí không còn có thân nhân nào còn ở Việt Nam. Gia đình họ đã phiêu tán đâu đó (*) từ lâu. Khác với Già Đô, người tù Huỳnh Minh Trí đã không phải nằm chết dấm dúi trong một “ngôi đình hoàn toàn hoang phế.”

Ông đã trút hơi thở cuối trong vòng tay than ái của bằng hữu và giữa sự  tiếc thương của tất cả mọi người. Hình ảnh vô số những lẵng hoa chia buồn trên mạng, cũng như những vòng hoa phúng điếu trong đám tang của ông – xem được trên trang FB Huỳnh Công Thuận – là một hiện tượng rất hiếm hoi, chỉ thấy vào tháng trước trong đám tang của nhà giáo Đinh Đăng Định.

Ảnh chụp từ xa nên tôi chỉ xem đọc được những giòng chữ phân ưu của Hiệp Hội Đoàn Kết Công Nông Việt Nam, Hội Ái Hữu Tù Nhân Chính Trị Và Tôn Giáo Việt Nam, Hội Thánh Tin Lành Mennonite, Đồng Bào H’ Mong Phía Bắc. Nói dại: lỡ mà ngày mai ông Thủ Tướng, ông Chủ Tịch Nước, ông Tổng Bí Thư hay ông Chủ Tịch Quốc Hội… chuyển sang từ trần chắc (chắn) tất cả đều không được mọi người “tiếc thương” đến thế – nếu chưa muốn nói là ngược lại.

Chuyện Kể Năm 2000 đã cũ. Những vòng hoa tiễn biệt, cùng với những đoàn người lũ lượt trước linh cửu Huỳnh Minh Trí và Đinh Đăng Định – hy vọng – giúp cho những kẻ hiện đang nắm quyền ở VN hiểu ra được một điều giản dị: đã đến lúc họ phải ra đi, trước khi quá muộn.

Tưởng Năng Tiến

(*) Sau khi bài viết này đã hoàn thành, chúng tôi mới đọc được bản tin ngắn “Tường Thuật Lễ Tang Anh Anphong Huỳnh Anh Trí” trên trang VRNS và được biết thêm đôi diều:

– Từ Thái Lan, ông Huỳnh Kim Sơn – thân phụ của Huỳnh Minh Trí – đã đến kịp để nhìn mặt con lần cuối, sau hơn ba mươi năm xa cách.

– Ngoài những hội đoàn kể trên, trong tang lễ còn có sự hiện diện của thành viên Hội Nhà báo Độc Lập VN, Truyền Thông Dòng Chúa Cứu Thế, Văn phòng Công Lý và Hòa Bình DCCT, Nhóm No U Sài Gòn,  Phật giáo Hòa Hỏa, bà con Dân Oan, Khối 8406, Con Đường VN…

Từ trái sang: Thân phụ anh Trí (ngồi), anh Tú, người tù thế kỷ Nguyễn Hữu Cầu, Thượng tọa Thích Thiên Minh, vợ chồng anh Nguyễn Bắc Truyển tham dự thánh lễ tại Đền Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp Sài Gòn. Nguồn ảnh và chú thích VRNS

 

1% dân giàu kiểm soát hơn 30% của cải Trung Quốc

1% dân giàu kiểm soát hơn 30% của cải Trung Quốc

RFI

25% các hộ gia đình trong nhóm nghèo nhất chỉ sở hữu có 1% của cải quốc gia - REUTERS /Aly Song

25% các hộ gia đình trong nhóm nghèo nhất chỉ sở hữu có 1% của cải quốc gia – REUTERS /Aly Song

Đức Tâm

Chênh lệnh giàu nghèo tại Trung Quốc lên tới mức báo động. Theo một nghiên cứu của trường đại học Bắc Kinh, được báo chí Trung Quốc loan tải ngày hôm qua, 25/07/2014, trong năm 2012, một phần trăm số hộ giàu tại Trung Quốc kiểm soát tới một phần ba của cải quốc gia, trong khi đó, 25% số gia đình ở tận cùng xã hội chỉ có được khoảng 1% của cải đất nước.

Hố sâu ngăn cách giàu nghèo quá lớn gây lo ngại cho đảng Cộng sản Trung Quốc, vào lúc Bắc Kinh nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc duy trì ổn định xã hội, tránh gây ra những bất bình, thách thức sự độc quyền lãnh đạo của đảng Cộng sản.

Theo website của nhật báo Nhân Dân, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, « một phần trăm số hộ trong nhóm trên cùng kiểm soát hơn một phần ba của cải đất nước. 25% các gia đình trong nhóm dưới cùng chỉ sở hữu có 1% của cải quốc gia. Sự khác biệt trong thu nhập giữa thành thị và nông thôn là lý do chính của tình trạng chênh lệch giàu nghèo ».

Nghiên cứu của trường đại học Bắc Kinh còn tính cả hệ số Gini về chênh lệch giàu nghèo ở Trung Quốc, hiện đang ở mức báo động cao là 0,73 trong năm 2012.

Theo đánh giá cho điểm trong hệ số Gini, chỉ số 0 có nghĩa là hoàn toàn không có chênh lệnh giàu nghèo và chỉ số 1 chứng tỏ chênh lệch giàu nghèo ở mức cao nhất.

Các số liệu của chính phủ Trung Quốc đưa ra chỉ số 0,47 trong năm 2012, gần với chỉ số của Hoa Kỳ. Trong năm 2009, Ngân hàng Thế giới đánh giá Trung Quốc có chỉ số 0,56.

Kể từ khi lên cầm quyền vào năm ngoái, Chủ tịch nước Trung Quốc, ông Tập Cận Bình, thường xuyên nhấn mạnh tới « giấc mơ Trung Hoa », nhằm khuyến khích đoàn kết, trấn hưng và tự hào dân tộc.

 

Cựu Tổng thống Clinton chỉ trích Trung Quốc về chính sách Biển Đông

Cựu Tổng thống Clinton chỉ trích Trung Quốc về chính sách Biển Đông

RFI

Cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton - Reuters

Cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton – Reuters

Thanh Hà

Thuyết trình tại Quảng Châu, cựu Tổng thống Hoa Kỳ, Bill Clinton chỉ trích Trung Quốc muốn giải quyết song phương với các nước láng giềng về tranh chấp lãnh hải tại Biển Đông. Cựu tổng thống Mỹ vừa ghé thăm Việt Nam trong khuôn khổ chương trình vận động cho Quỹ Clinton chống AIDS/Sida.

Theo bản tin trên mạng của địa chỉ Fortune.com, dự hội nghị được Tập đoàn Xây dựng Thái Bình Dương, tại Quảng Châu, hôm 25/07/2014, cựu tổng thống Mỹ chỉ trích Trung Quốc về cách cư xử với các nước láng giềng trên hồ sơ Biển Đông.

Cựu lãnh đạo Hoa Kỳ không đồng ý với việc « Trung Quốc chủ trương giải quyết song phương với những quốc gia bất đồng (…) cho dù đó là những nước nhỏ hơn Trung Quốc rất nhiều », như là Việt Nam hay Philippines.

Cựu tổng thống Clinton nhấn mạnh : nước Mỹ « không quan tâm đến giải pháp mà Bắc Kinh chọn lựa để giải quyết tranh chấp (chủ quyền tại Biển Đông). Nhưng Bắc Kinh phải lựa chọn một giải pháp mà các quốc gia nhỏ như Việt Nam hay Philippines không bị lấn át » do Trung Quốc là một nước lớn.

Trước đó, trả lời đài truyền hình CNN, Bill Clinton đã tuyên bố ông chủ trương, giải quyết tranh chấp chủ quyền lãnh hải ở vùng Biển Đông và Hoa Đông trong khuôn khổ đa phương. Có như vậy các nước nhỏ mới không khỏi bị uy hiếp.

Theo giới quan sát, cựu Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton đã gián tiếp chỉ trích Trung Quốc “ỷ lớn ăn hiếp bé”, khi biết rằng, trong thời kỳ giữ chức Ngoại trưởng, bà Hillary Clinton cựu đệ nhất phu nhân Mỹ không được Bắc Kinh ưa thích.

Trung Quốc cấm phát hành cuốn hồi ký của bà Clinton. Hai chương trong cuốn sách này đề cập đến chính sách xoay trục về châu Á của Hoa Kỳ và Trung Quốc. Ngoài ra trong quyển hồi ký, bà Hillary còn thường xuyên chỉ trích chính quyền Bắc Kinh vi phạm nhân quyền.

 

Úc và Hà Lan tiếp cận địa điểm vụ MH17

Úc và Hà Lan tiếp cận địa điểm vụ MH17

Thứ bảy, 26 tháng 7, 2014

Không vận các nạn nhân vụ MH17

Có thêm nhiều thi thể nạn nhân trong vụ MH17 bị bắn rơi được không vận tới Hà Lan.

Hà Lan và Úc đang tiếp cận địa điểm vụ máy bay MH17 bị bắn rơi ở Ukraine, trong lúc có thêm nhiều thi thể của các nạn nhân được không vận tới Eindhoven.

Ngoại trưởng hai nước đã tham dự một buổi lễ đánh dấu việc khởi hành tại thành phố Kharkiv.

Trong một động thái riêng rẽ, Liên minh Châu Âu (EU) đã chính thức thông báo rằng họ đang tăng cường các biện pháp trừng phạt chống lại Nga.

EU nói rằng “thêm 15 người và 18 thực thể” đã bị đóng băng tài sản và bị cấm cấp thị thực.

Một tuyên bố nói rằng những đối tượng này “chịu trách nhiệm về hành động chống lại toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine”.

“Việc này làm tăng lượng những người hiện đang chịu các lệnh trừng phạt của EU liên quan tình hình ở Ukraine lên con số 87, trong khi số lượng các tổ chức bị trừng phạt sẽ tăng lên đến 20”, theo một tuyên bố được đưa ra thay mặt Hội đồng Liên minh Châu Âu.

Tuyên bố cũng nói Hội đồng EU đã quyết định đưa ra các biện pháp mở đường cho “áp đặt phong tỏa tài sản và cấm thị thực đối với các cá nhân và các thực thể hỗ trợ tích cực hoặc đang được hưởng lợi từ những nhà hoạch định quyết định của Nga vốn chịu trách nhiệm về vụ sáp nhập Crimea hoặc sự bất ổn ở miền Đông Ukraine”.

Đàm phán

“Đây là một sứ mệnh nhân đạo với một mục tiêu rõ ràng và đơn giản là đưa họ (các nạn nhân) về nhà”

Thủ tướng Úc Tony Abbott

Các ngoại trưởng Hà Lan và Úc, Frans Timmermans và Julie Bishop đang đàm phán với giới chức Ukraina tại Kiev để gửi cảnh sát đến hiện trường vụ máy bay rơi mà hiện đang bị các lực lượng quân nổi dậy ủng hộ Nga kiểm soát, trong bối cảnh chiến sự tiếp diễn.

Các phiến quân bị cáo buộc đã bắn hạ chiếc máy bay hành khách của hãng Malaysia Airlines.

Tất cả 298 người trên phi cơ đã thiệt mạng trong vụ máy bay bị bắn rơi vào ngày 17/7, trong đó có 193 công dân Hà Lan, 43 công dân Malaysia và 27 công dân Úc.

Khoảng 200 thi thể đã được tìm thấy và vận chuyển tới Kharkiv, nằm bên ngoài lãnh thổ của phiến quân.

Những quan tài đầu tiên mang các nạn nhân của vụ máy bay rơi được không vận tới Hà Lan vào ngày thứ Tư để xác định pháp y.

Một chuyến vận tải thứ hai đã tới nơi vào ngày thứ Năm và thêm hai phi cơ khác, vận chuyển 75 thi thể theo truyền thông Hà Lan, đã tới Eindhoven vào chiều thứ Sáu.

Nhân đạo

Các ngoại trưởng Úc và Hà Lan đang bàn bạc để tìm cách tiếp cận hiện trường vụ máy bay rơi.

Thủ tướng Úc Tony Abbott hôm thứ Sáu nói thêm rằng 100 cảnh sát sẽ được cử đến châu Âu, tham gia vào nhóm 90 cảnh sát ở London đang chờ giấy phép để đi vào làm công tác an ninh bảo vệ hiện trường.

Ông Abbott mô tả việc này là “một sứ mệnh nhân đạo có một mục tiêu rõ ràng và đơn giản là đưa họ (các nạn nhân) về nhà”.

Các nhà điều tra Hà Lan đã đối mặt với nhiều khó khăn khi tìm cách tiếp cận hiện trường vụ MH17 bị bắn rơi vốn bị phiến quân kiểm soát ở miền Đông Ukraine, trong bối cảnh chiến sự tiếp diễn ở đó.

Với việc nhiều thi thể vẫn tiếp tục được tìm thấy trong một tuần, các chuyên gia cảnh báo có thể sẽ mất vài tháng trước khi tất cả các nạn nhân được xác minh.

Hoa Kỳ nói họ tin rằng các phiến quân đã bắn hạ chiếc phi cơ MH17 bằng hỏa tiễn đất đối không SA-11 Buk do Nga cung cấp, có thể do nhầm lẫn. Nga thường xuyên từ chối gửi bất kỳ giàn phóng tên lửa nào vào Ukraine.

Các phiến quân hàng đầu ở miền đông Ukraine đưa ra các biện minh đối nghịch nhau về việc ai điều khiển một giàn phóng hỏa tiễn Buk vào thời điểm chiếc phi dân dụng vận tải hành khách MH17 bị bắn hạ.

Chiến sự ở miền đông Ukraine nổ ra vào tháng Tư và được cho là đã làm hơn 1.000 người thiệt mạng.

Cô Meriam Ibrahim người Sudan tiếp kiến Đức Thánh Cha

Cô Meriam Ibrahim người Sudan tiếp kiến Đức Thánh Cha

Chuacuuthe.com

VRNs (25.07.2014) – Sài Gòn- Cô Meriam Ibrahim, từng bị tuyên án tử hình vì cải đạo sang Công giáo, đã có buổi gặp gỡ Đức Thánh Cha vào thứ 5, 24.07.2014, tại nhà khách Santa Marta, Vatican. Cô đến đây cùng với chồng, anh Daniel Wani và hai con (Martin một tuổi rưỡi và Maya sinh trong tù cách đây hai tháng).

1

Thứ trưởng Bộ ngoại giao Ý, ông Lapo Pistelli đã hộ tống gia đình cô Marian. Trước đó, ông đã thương thuyết và sắp xếp chuyến bay và đi cùng cô tới Ý. Pistelli đã có buổi nói chuyện với phóng viên Susy Hodges sau buổi tiếp kiến Đức Thánh Cha về kết quả đạt được trong công vụ của mình.

Sau đây là nội dung bài phỏng vấn của  Susy Hodges với Thứ trưởng Bộ ngoại giao Ý, ông Lapo Pistelli:

Thứ trưởng phát biểu một cách vui vẻ và hài lòng về những mối bận tâm liên quan tới cô Meriam và chuyến đi của gia đình cô từ Sudan tới Ý để tiếp kiến Đức Thánh Cha. Pistelli cho biết trong buổi nói chuyện với Bộ Trưởng ngoại giao Sudan, ông được biết tin rằng chính quyền Khartoum đang xem xét “suy nghĩ lại” bộ luật hình sự và luật hiện hành về sự cải đạo có thể được “thay đổi hoặc xóa bỏ”.

Giám đốc Phòng Báo Chí Tòa Thánh, cha Federico Lombardi, cho biết cuộc gặp gỡ giữa Đức Thánh Cha và cô Merian cùng gia đình diễn ra trong bầu không khí “gần gũi và thân mật”. Đức Thánh Cha Phanxicô cám ơn cô Meriam vì “là chứng nhân can đảm trong việc giữ đức tin”.

Cha Lombardi cho biết cô Meriam cám ơn Đức Thánh Cha vì đã cầu nguyện cho cô và cô bật mí rằng những lời cầu nguyện đó đã nâng đỡ và khuyến khích cô rất nhiều.

Thủ tướng Ý, ông Matteo Renzi trước đó đã chào đón gia đình cô Merian tại sân bay Ciampino và gọi đó là “ngày để tán dương”.

Cô Meriam Ibrahim bị kết án tử hình với tội danh bỏ đạo, vì cha cô là người Hồi Giáo. Cô kết hôn với một người Công giáo. Lễ cưới được tổ chức tại một nhà thờ vào năm 2011. Cô được hứa hẹn nếu chấp nhận theo Hồi giáo sẽ được tự do. Tuy nhiên, cô tuyên bố trước tòa rằng cô sẽ không bao giờ chối bỏ đức tin Công giáo của mình. Án tử của cô được xóa bỏ vào tháng 6, nhưng sau đó cô bị chặn tại sân bay. Các viên chức Sudan nghi ngờ giấy tờ đi lại của cô và  không cho cô rời khỏi đất nước này.

Cha Lombardi nói rằng việc Đức Thánh Cha gặp gia đình Merian cho thấy “sự gần gũi, quan tâm và cầu nguyện” của Ngài đối với tất cả những ai đang phải chịu đau khổ vì đức tin và đặc biệt là những tín hữu bị bách bớ hoặc bị giới hạn quyền tự do tôn giáo.

Merian cùng gia đình sẽ định cư tại Mỹ.

Minh Trang

Xem thêm: Vietcatholic.net

Phụ nữ bị án chết treo ở Sudan đã đến Ý, gặp riêng với Đức Giáo Hoàng

HRW kêu gọi Australia thúc ép Việt Nam cải thiện nhân quyền

HRW kêu gọi Australia thúc ép Việt Nam cải thiện nhân quyền

VOA

Phó giám đốc phụ trách khu vực Châu Á của tổ chức Human Rights Watch Phil Robertson

Phó giám đốc phụ trách khu vực Châu Á của tổ chức Human Rights Watch Phil Robertson

25.07.2014

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền quốc tế Human Rights Watch kêu gọi Australia thúc đẩy Việt Nam chứng tỏ cải thiện nhân quyền nhân cuộc đối thoại song phương sắp diễn ra tại Hà Nội vào ngày 28/7/14.

Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia nói cuộc đối thoại nhân quyền lần thứ 11 với Việt Nam là cơ chế quan trọng giúp chuyển tải tới Hà Nội các quan ngại về nhân quyền một cách hệ thống và thường xuyên, đồng thời cũng là phương tiện để trao đổi thẳng thắn về những vấn đề nhạy cảm.

Human Rights Watch ngày 25/7 nói Australia cần vận dụng cơ hội này để thúc ép Việt Nam phải thực hiện các bước cải thiện cụ thể, đáp ứng nghĩa vụ quốc tế về tôn trọng nhân quyền.

Bấm vào để nghe bài tường trình

Trong cuộc trao đổi với VOA Việt ngữ, phó Giám đốc phụ trách khu vực Châu Á trong Human Rights Watch nói các lĩnh vực chính cần tập trung lưu ý bao gồm quyền tự do ngôn luận, tự do tôn giáo, và tự do lập hội.

Ông Phil Robertson cho biết thêm:

“Chúng tôi kêu gọi chính phủ Australia, nhân cuộc đối thoại nhân quyền ở Hà Nội lần này, yêu cầu Việt Nam phải cải thiện 3 vấn đề chính. Thứ nhất là vấn đề giam giữ tù nhân lương tâm. Thứ hai là tình trạng đàn áp quyền tự do tôn giáo. Thứ ba là nạn cưỡng bức lao động trong các trung tâm cai nghiện ma túy. Theo thống kê của chúng tôi, hiện có khoảng trên dưới 200 nhà hoạt động và bloggers đang chịu những án tù dài hạn tại Việt Nam chỉ vì thực thi các quyền căn bản của con người và càng ngày càng có thêm các vụ bắt giữ và đem ra xử án. Đây rõ ràng là một vấn đề tiếp diễn và Australia cần phải mạnh mẽ thúc ép Việt Nam phải thay đổi.”

Vẫn theo lời ông Robertson, Human Rights Watch cũng đặc biệt quan ngại về các trường hợp bắt bớ, giam cầm các tín đồ tôn giáo mà nhiều người trong số này đang bị suy kiệt sức khỏe trầm trọng trong các trại giam.

Ngoài ra, Phó giám đốc theo dõi nhân quyền khu vực Châu Á của Human Rights Watch nói các trung tâm cai nghiện ma túy tại Việt Nam không những giam người không qua xét xử mà còn cưỡng ép lao động, tra tấn, ngược đãi họ và Việt Nam cần phải chấm dứt ngay các vi phạm này.

Ông Robertson cho hay những khuyến nghị vừa nêu Human Rights Watch đã trình bày cặn kẽ trong phúc trình 7 trang gửi tới Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia trước khi Canberra ngồi vào bàn đối thoại nhân quyền với Hà Nội vào đầu tuần sau.

Tổ chức bảo vệ nhân quyền này cảnh báo nếu Australia nói riêng và quốc tế nói chung ‘dễ dãi’ với Việt Nam trong các cuộc đối thoại nhân quyền thì khó trông thấy những thay đổi đáng kể đối với ‘thói quen đàn áp’ của Việt Nam.

Human Rights Watch nhấn mạnh việc Hà Nội bác các khuyến nghị quan trọng trong phiên Kiểm điểm nhân quyền Định kỳ Phổ quát UPR mấy tháng trước tại Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc chưa cho thấy Việt Nam có thiện chí cải thiện thành tích nhân quyền của mình.

Human Rights Watch kêu gọi các nước đối thoại nhân quyền với Việt Nam công bố công khai nội dung trao đổi, hiệu quả đối thoại và phản hồi nhận được từ Hà Nội sau các cuộc gặp này để tăng thêm áp lực cần thiết buộc Việt Nam phải cải thiện theo các chuẩn mực quốc tế về tôn trọng quyền con người.

Tại phiên điều trần UPR ở Geneva hồi tháng 2, Hà Nội tuyên bố nhân quyền luôn được tôn trọng và thực thi nghiêm túc tại Việt Nam.

Các chỉ trích nói Việt Nam vi phạm nhân quyền trước nay thường được Hà Nội mô tả là những cáo buộc ‘không có cơ sở’, ‘thiếu khách quan’ của những thế lực ‘thù địch’ ‘thiếu thiện chí’ với Việt Nam.

Xem thêm: Đài RFI

HRW: Úc cần thúc Việt Nam tôn trọng nhân quyền (RFI)

Human Rights Watch (HRW).

Đóng cửa trường dạy trẻ tự kỷ bằng gậy gộc

Đóng cửa trường dạy trẻ tự kỷ bằng gậy gộc
July 24, 2014

Nguoi-viet.com
SÀI GÒN (NV)Ngành giáo dục Sài Gòn lại thêm tai tiếng vì vụ người nuôi dạy trẻ tự kỷ bằng gậy gộc, vừa được tung lên các phương tiện truyền thông ở Việt Nam.

Theo báo Thanh Niên, ngôi trường này được gọi là “Trường tiểu học chuyên biệt Anh Vương,” tọa lạc tại phường 15, quận Tân Bình, Sài Gòn. Trường hiện có khoảng 30 trẻ thuộc nhiều lứa tuổi, bị mắc bệnh tự kỷ được cha mẹ gửi đến để được săn sóc về vật chất lẫn tinh thần, cho ăn uống và dạy học.


Ðánh đập, hành hạ trẻ tự kỷ của cô giáo trường tiểu học Anh Vương. (Hình: báo Thanh Niên)

Ðội ngũ nhân viên của trường khoảng 5 người, lớn tuổi nhất là bà Lê Thị Thúy Vân, 56 tuổi, quê ở Vĩnh Long. Người trẻ nhất trong nhóm là Ðỗ Thị Trúc, 21 tuổi, sinh viên một trường đại học sư phạm, quê ở Bình Ðịnh…

Một đoạn clip quay lén của báo Thanh Niên cho thấy, riêng trong một tuần lễ, từ ngày 7 đến ngày 13 tháng 7, 2014, các cô giáo, nhân viên của trường Anh Vương thường xuyên đánh đập các em. Các em bị hành hạ nhiều lần nhất là Trần Minh Sang, 8 tuổi; Nguyễn Phi Bằng, 8 tuổi; Danh Phương, 5 tuổi, và Trần An Tường, 18 tuổi. Các em bị đánh bằng roi vọt, có em trai bị bẹo bộ phận sinh dục nhiều lần…

Xem đoạn clip trên, người ta còn thấy có cô cũng vật học trò tự kỷ của mình xuống nền gạch, đấm đá tới tấp. Nguyên nhân khiến các em bị đòn, chỉ vì đòi về nhà, hái cây lá trong vườn, đi uống nước trong lúc ăn, bật tivi hoặc mặc lộn áo của bạn…

Báo Thanh Niên dẫn lời ông Nguyễn Hữu Thế Trạch của Ðoàn Luật Sư Sài Gòn cho rằng, tệ hành hạ trẻ em ở đây trầm trọng không kém vụ xảy ra tại trường mẫu giáo Phương Anh ở quận Thủ Ðức mới đây. Ðiều đáng nói, học sinh của trường Anh Vương là học sinh bị bệnh tự kỷ, không nhận thức đầy đủ hành vi của mình, không thể bị hành hạ bằng hành vi bạo lực.

Báo Thanh Niên cho biết thêm, bảng hiệu của trường tiểu học Anh Vương đã bị gỡ bỏ từ sáng ngày 22 tháng 7. Sáng ngày 23 tháng 7, đoàn cán bộ của Phòng Giáo Dục quận Tân Bình cũng đã đến xem xét tình hình tại trường Anh Vương. Công an quận Tân Bình cũng cho hay đã mời ba giáo viên trường Anh Vương đến trụ sở để thẩm vấn.

Kết luận cuối cùng về việc liệu có vi phạm hình sự tại trường Anh Vương hay không, sẽ được công an địa phương thông báo trong vài ngày tới. (PL)

 

‘Không ai sống sót’ vụ máy bay Algerie

‘Không ai sống sót’ vụ máy bay Algerie

Thứ sáu, 25 tháng 7, 2014

Toàn bộ số hành khách và phi hành đoàn trên chuyến bay AH5017 của hàng không Algerie đã thiệt mạng, theo lời của Tổng thống Pháp Francois Hollande.

Ông Hollande nói đã thu được hộp đen của máy bay sau khi lính Pháp tìm kiếm ở vùng xảy ra tai nạn ở Mali.

Máy bay do hãng hàng không Air Algerie vận hành bị rớt cách biên giới Burkina Faso chừng 50km, theo quân đội nước này.

Kiểm soát không lưu mất liên lạc với chiếc máy bay vào sáng thứ Năm giờ địa phương sau khi phi công cho hay đang gặp bão lớn.

Trong số các hành khách có 51 công dân Pháp.

Chiếc máy bay McDonnell Douglas MD-83 – chuyến bay số hiệu AH 5017 – được thuê từ hãng hàng không Swiftair của Tây Ban Nha.

Truyền hình nhà nước Mali xác nhận rằng xác chiếc máy bay được trực thăng của Burkina Faso tìm thấy tại làng Boulikessi.

Gilbert Diendere, một viên tướng của Burkina Faso, nói Mali đã đồng ý tổ chức tìm kiếm xuyên biên giới sau khi một người dân ở Gossi cho biết đã nhìn thấy máy bay rơi xuống phía tây nam thị trấn này.

Ông nói với hãng AP: “Họ đã tìm thấy xác người và mảnh vỡ của chiếc máy bay bị cháy và rơi tung tóe”.

Mất liên lạc

Chiến đấu cơ của Pháp và trực thăng của Liên Hiệp Quốc đã tìm kiếm máy bay tại khu vực sa mạc xa xôi thuộc miền bắc Mali giữa Gao và Tessalit.

Liên lạc với chuyến bay AH 5017 bị mất khoảng 50 phút sau khi cất cánh từ Ouagadougou vào sáng thứ Năm, theo hàng không Air Algerie.

Phi công đã liên lạc với đài kiểm soát không lưu của Niger tại Niamey lúc khoảng 01:30 GMT (08:30 sáng giờ Hà Nội) để yêu cầu chuyển hướng vì bão cát.

Quan chức Burkina Faso nói rằng trong danh sách hành khách có 27 công dân Burkina Faso, 51 công dân Pháp, tám người Lebanon, sáu người Algeria, hai người Luxembourg, năm người Canadia, bốn công dân Đức, một công dân Cameroon, một người Bỉ, một người Ai Cập, một người Ukraine, một người Thụy Sỹ, một người Nigeriavà một công dân Mali.

Phi hành đoàn sáu người đều là người Tây Ban Nha.

Chuyến bay AH 5017 bay chặng Ouagadougou-Algiers bốn lần một tuần, theo thông tấn xã AFP.

Phóng viên BBC tại Tây Phi Thomas Fessy nói chặng bay này có nhiều hành khách Pháp sử dụng.

Nhiều chủ Facebook Việt ‘mất tài khoản’

Nhiều chủ Facebook Việt ‘mất tài khoản’

Thứ sáu, 25 tháng 7, 2014

Luật sư Lê Công Định là nạn nhân mới nhất của đợt báo cáo sai lên Facebook

Hàng chục trang Facebook cá nhân của những nhà hoạt động và cây viết có tiếng đã bị tạm thời khóa lại trong gần hai tuần qua.

Một số người dùng Facebook nói lý do của tình trạng này là sự lạm dụng chức năng báo vi phạm lên Facebook.

Nhà báo Huy Đức nói có người đã báo với Facebook rằng chủ tài khoản Osin Huy Đức, vốn có 40.000 người đăng ký nhận tin, chưa tới 13 tuổi.

Nạn nhân mới nhất là luật sư Lê Công Định người viết hôm 24/7 trên trang Facebook được lập ra trước đây của ông nhưng nay lấy tên là ‘LS Lê Công Định’:

“Nếu trang này bị report nữa, tôi sẽ tiếp tục nhẫn nại tạo ngay những trang mới mà không oán trách hoặc lên án ai, bởi lẽ quyền tự do tư tưởng phải được bảo vệ một cách kiên trì bằng thái độ ôn hòa.

“Mọi mưu toan tước đoạt quyền tự do của con người chắc chắn sẽ thất bại. Đó là niềm tin bất diệt của tôi.”

Các cá nhân và tổ chức khác nhau nói họ đã liên hệ trực tiếp với các bộ phận khác nhau của Facebook ở Hoa Kỳ để phục hồi lại hoạt động của các tài khoản bị báo cáo sai.

Đảng Việt Tân cho biết hôm 25/7 rằng họ đã gửi danh sách khoảng 30 tài khoản bị ảnh hưởng tới Facebook và các tài khoản này nay đã hoạt động trở lại.

Facebook báo lỗi khi truy cập vào các tài khoản bị ‘tấn công’

Trong số những người bị ảnh hưởng ngoài nhà báo Huy Đức và luật sư Lê Công Định còn có các cây viết Đoan Trang, Người Buôn Gió, Mẹ Nấm, Nguyễn Tường Thụy và Nguyễn Lân Thắng.

Hai trang Osin Huy Đức và Mẹ Nấm nay hoạt động trở lại với tên thật Bấm Trương Huy SanBấm Nguyễn Như Quỳnh.

Đại diện của Facebook ở London nói với BBC Tiếng Việt chính sách từ trước tới nay của họ là các trang cá nhân phải dùng tên thật.

Họ cũng nói chính sách báo lỗi hay sai phạm của Facebook là để bảo vệ cộng đồng hơn một tỷ người dùng nhưng họ cũng biết chính sách này bị lạm dụng tại một số nơi.

Facebook nói khi một tài khoản bị tố cáo, Facebook sẽ đưa tài khoản này vào ‘checkpoint’, tạm dịch là ‘khu cách ly’.

Tài khoản không bị xóa mà bị ngưng hoạt động trong khi chờ chủ tài khoản cung cấp các tài liệu cần thiết để chứng minh họ không vi phạm, chẳng hạn các giấy tờ xác định rằng mình đã trên 13 tuổi như trong trường hợp của nhà báo Huy Đức.

Họ nói hầu hết các tài khoản là đối tượng của việc báo cáo được giải quyết trong vòng ba ngày nhưng cũng có người sử dụng từ Việt Nam nói họ phải chờ đợi lâu hơn thế.

BBC cũng đang đợi câu trả lời từ Facebook về chuyện ai đứng đằng sau các vụ báo cáo hàng loạt các tài khoản vừa qua và liệu những chủ tài khoản ở Việt Nam có thể đề nghị để Facebook chứng thực tài khoản cho họ.

Những tài khoản được chứng thực sẽ có một dấu xanh hình chữ V nhỏ như trên tài khoản của danh hài Bấm Xuân Hinh hoặc của người nổi tiếng Bấm Lê Thị Huyền Anh.

Đài Loan : Tai nạn hàng không, 48 người chết

Đài Loan : Tai nạn hàng không, 48 người chết

RFI

Chiếc máy bay GE222 của TransAsia Airways, rơi rã từng mảnh. Anh ngày 24/07/2014.

Chiếc máy bay GE222 của TransAsia Airways, rơi rã từng mảnh. Anh ngày 24/07/2014.

Reuters

Thanh Hà

Chuyến bay GE222 của hãng hàng không Đài Loan TranAsia Airways bị rơi vào tối  23/07/2014 tại huyện Bành Hồ (Penghu), miền tây Đài Loan. Tai nạn xảy ra vào lúc bão Matmo đang đổ xuống Đài Loan. Theo điều tra sơ khởi, chiếc máy bay nói trên bị nổ trước khi đáp xuống phi trường Mã Công (Magong). Trong số các nạn nhân thiệt mạng có hai công dân Pháp.

Máy bay bị nạn là một chiếc ATR 72-500 xuất phát từ Cao Hùng (Kaoshiung) để bay tới Bành Hồ. Đây là một địa điểm nghỉ mát nổi tiếng của Đài Loan. Theo các nguồn tin từ sân bay thuộc thị xã Mã Công – Bành Hồ, vào lúc 7 giờ tối hôm qua, chiếc máy bay của hãng hàng TransAsia Airways đã bị rơi trước khi tiến vào phi đạo. 5 người trong khu vực bị thương. Một phóng viên của AFP tại chỗ cho biết chiếc máy bay đã bị rã ra từng mảnh. 48 người thiệt mạng trong số 58 hành khách và phi hành đoàn.

Báo chí Đài Loan nêu lên câu hỏi vì sao chuyến bay GE222 đã được phép cất cánh trong lúc cơn bão Matmo đang ập vào hòn đảo này. Bộ trưởng giao thông Đài Loan thì cho rằng, các điều kiện thời tiết không bắt buộc các giới chức không lưu phải hủy các chuyến bay. Các toán cứu hộ vừa tìm thấy hộp đen của chiếc máy bay bị nạn.

TransAsia Airway là hãng hàng không lớn nhất của Đài Loan, bảo đảm các chuyến bay nối liền hòn đảo này với Hoa Lục, Nhật Bản Singapore, Hàn Quốc và Việt Nam.

 

Thế giới có trên 2,2 tỉ người nghèo và cận nghèo

Thế giới có trên 2,2 tỉ người nghèo và cận nghèo

RFI

Thiên tai, một nguyên nhân dẫn đến thiếu ăn. Một cảnh tượng ở Quảng Đông, Trung Quốc do cơn bão Rammasun. Ảnh ngày 19/07/2014.

Thiên tai, một nguyên nhân dẫn đến thiếu ăn. Một cảnh tượng ở Quảng Đông, Trung Quốc do cơn bão Rammasun. Ảnh ngày 19/07/2014.

Reuters

Thụy My

Liên Hiệp Quốc hôm nay 24/07/2014 cảnh báo, trên 2,2 tỉ người trên thế giới là người nghèo hay cận nghèo ; con số này còn có thể tăng lên theo với các cuộc khủng hoảng tài chính và thiên tai.

Trong báo cáo năm 2014 được công bố hôm nay tại Tokyo, Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc (UNDP) nêu ra giá thực phẩm và các cuộc xung đột dữ dội, trong số những nguyên nhân làm trầm trọng thêm nạn nghèo khó.

Cho dù nhìn trên toàn cầu thì nạn nghèo khổ có giảm bớt, nhưng UNDP cảnh báo tình trạng bất bình đẳng đang tăng lên. Bên cạnh đó là những « yếu kém mang tính chất cơ cấu » mà theo cơ quan Liên Hiệp Quốc, đã tạo nên những mối đe dọa nghiêm trọng cho cuộc đấu tranh nhằm xóa đói giảm nghèo.

Báo cáo mang tên « Tiến bộ bền vững cho nhân loại : giảm nghèo và tăng cường sức chịu đựng » của UNDP cho rằng : « Diệt trừ tình trạng cực nghèo không có nghĩa là đạt đến mức zéro rồi dừng lại. Cần phải đặc biệt bảo vệ những ai bị đe dọa bởi các thiên tai, thay đổi khí hậu hay các cú sốc tài chính. Đặt vào trung tâm lịch trình phát triển việc giảm bớt tính dễ tổn thương trước các nguy cơ, là phương tiện duy nhất đảm bảo tiến bộ lâu dài và bền vững ».

Bản báo cáo cho biết : « Bảo đảm các phúc lợi xã hội cơ bản cho người nghèo trên toàn thế giới chiếm chưa đến 2% tổng sản phẩm nội địa. Việc này có thể thực hiện được nếu các quốc gia thu nhập thấp tái phân phối và tăng cường nguồn lực trong nước, với sự hỗ trợ của cộng đồng các nhà tài trợ quốc tế ».

Theo UNDP, hiện nay có khoảng 1,2 tỉ người đang sống với 1,25 đô la một ngày, thậm chí còn thấp hơn. Trên toàn thế giới có gần 1,5 tỉ người phải sống trong cảnh nghèo đói tại 91 quốc gia đang phát triển, cộng thêm 800 triệu người khác đang ở bên bờ vực của sự nghèo khổ.

Báo cáo nhấn mạnh, tình trạng thất nghiệp thường đi kèm với tỉ lệ tội phạm tăng lên, bạo động, tiêu thụ ma túy và tự tử.

Bà Helen Clark, giám đốc UNDP trong phần lời nói đầu của báo cáo đã viết : « Khi tấn công vào những yếu kém này, tất cả mọi người có thể cùng chia sẻ tiến bộ, và sự phát triển trở nên công bằng, bền vững ».

 

Chuyện những chiếc cầu treo ở Tây Bắc

Chuyện những chiếc cầu treo ở Tây Bắc

Nhóm phóng viên tường trình từ Việt Nam
2014-07-23

07232014-suspen-bridg-in-nvn.mp3

Cầu treo hiện đại ở Điện Biên

Cầu treo hiện đại ở Điện Biên

RFA

Với những người dân vùng cao mạn Tây Bắc, những chiếc cầu treo luôn là một thứ gì đó vừa gần gũi, quen thuộc lại vừa mang tính huyền nhiệm của một thế giới xa xôi nào đó mà Thượng Đế đã ban phát cho con người để con người mỗi ngày được đi lại trên đó và con người có thể xích lại gần nhau hơn. Đó là trong tâm thức của những người đồng bào dân tộc thiểu số, còn với những người miền xuôi, những kĩ sư xây dựng, mỗi cây cầu treo luôn tiềm ẩn mối họa và tội ác nào đó mà những đồng bào hồn nhiên, chất phát kia chưa kịp nhìn thấy. Bởi mỗi chiếc cầu treo là một công trình bị rút ruột, bị ăn gian nhiều thứ.

Bị rút ruột quá nhiều

Một kĩ sư xây dựng tên Trúc, đang công tác ở khu vực phía Bắc, chia sẻ: Theo em làm việc với tất cả những chủ đầu tư và nhà nước đều cùng một giuộc hết. Ví dụ như em báo giá đoạn đường này là một trăm ngàn một mét vuông thì phải chiết khấu lại cho bên A mười phần trăm và những thằng cóc cóc ba, bốn phần trăm..

Theo ông Trúc, có thể nói rằng toàn bộ 100% các cây cầu nói chung và đặc biệt là các cây cầu treo ở Việt Nam cũng như ở Tây Bắc đều bị rút ruột ít hoặc nhiều. Mức độ rút ruột tăng dần theo vùng sâu vùng xa bởi ở những nơi hẻo lánh khỉ ho cò gáy này ít có đơn vị giám soát thi công nào lại chịu băng đèo lội suối lên tận thực địa để theo dõi mà đa phần theo dõi theo kiểu sa-lon, ngồi tại văn phòng để gọi điện thoại, lấy hình qua bưu chính hoặc email để báo cáo và ăn chia với đơn vị thi công. Cuối cùng là đơn vị giám soát vô hình trung trở thành cái nơi làm tổn thất thêm một lần nữa chất lượng công trình bởi đơn vị thi công sẽ rút ruột tàn bạo hơn sau khi chung chi cho bên giám sát.

“ Theo em làm việc với tất cả những chủ đầu tư và nhà nước đều cùng một giuộc hết. Ví dụ như em báo giá đoạn đường này là một trăm ngàn một mét vuông thì phải chiết khấu lại cho bên A mười phần trăm và những thằng cóc cóc ba, bốn phần trăm

Một kĩ sư xây dựng tên Trúc”

Và ở những vùng cao vùng sâu như Tây Bắc, thường những cây cầu treo được xây dựng từ nguồn tài trợ nhân đạo của các nước Châu Âu. Chính vì địa hình hiểm trở, xa xôi, hơn nữa những người Châu Âu không thể trực tiếp đến từng địa phương để thi công xây dựng cầu mà chỉ thông qua các cơ quan nhà nước đại diện cấp trung ương, sau đó cấp này rót xuống các địa phương, và mỗi lần kinh phí đi qua tấm lưới lọc các cấp này lại hao đi một phần đáng kể. Khi đến tay nhà thầu thì mười đồng chỉ còn từ ba đến năm đồng, phần nhà thầu lại xơi tái một lần nữa, khoản kinh phí này chỉ còn teo tóp xương bọc da. Chính vì thế, không thể có những chiếc cầu bảo đảm chất lượng tỉ lệ với kinh phí ban đầu của nó.

Cầu treo cổ điển do đồng bào thiểu số tự làm (RFA)

Cầu treo cổ điển do đồng bào thiểu số tự làm (RFA)

Chung qui là mỗi cây cầu treo ở các huyện miền núi ở các tỉnh Tây Bắc sẽ bị rút ruột ít nhất là 50% kinh phí xây dựng bởi nó qua quá nhiều cửa, trong trường hợp cầu treo do nhà nước đầu tư, khoản tiền bị rút ruột sẽ giảm đi một chút nhưng cũng không đáng kể. Nghĩa là bất kì chiếc cầu nào xây dựng đều bị rút ruột, đặc biệt cầu treo cho những vùng có đồng bào thiểu số sinh sống thì việc rút ruột diễn ra tàn bạo hơn bởi không có sự quan sát của người dân, hơn nữa, với bản tính hồn nhiên, tin yêu lẫn nhau, cộng thêm kiến thức ít ỏi, người đồng bào thiểu số dễ dàng bị các đồng loại cán bộ người Kinh qua mặt mà không hề hay biết gì.

Tình trạng sập cầu treo Chu Va 6 ở Lai Châu chỉ là một điển hình có thể nhận biết thông qua hậu quả, trên thực tế, còn rất nhiều cầu treo bị độn gạch hoặc tre trong các mố bê tông chịu lực và nguy cơ sập của nó là hiển nhiên. Nếu chịu khó làm một cuộc khảo sát tất cả mọi cây cầu sẽ nhận ra vấn đề trầm trọng này ngay tức khắc.

Người dân không hay biết gì về tai họa treo trên đầu

Với những đồng bào dân tộc thiểu số, chiếc cầu treo bắc ra thế giới bên ngoài, để khỏi phải lội bộ đường rừng cả ngày để đi ra thị trấn, lên huyện là cả một thiên đường hiện ra trước mắt. Ông Giàng A Khư, một lão làng ở bản Tả Van, thị trấn Sa Pa, Lào Cai, chia sẻ: Từ ngày có cái cầu treo thì già cũng vui lắm, đi ra đi vào thị trấn mua con heo con gà cũng gần hơn. Nuôi nò lớn đ0i ra đi vào thị trấn bán cũng gần hơn… Nhưng rồi già cũng buồn hơn, con gái trong làng đi ra đi vào cây cầu treo và đi theo Tây, theo Trung Quốc, không lo nuôi con heo con gà…
Theo ông Khư, kể từ ngày cây cầu treo Tả Van bắc ngang qua suối, khoản cách từ bản làng ra thị trấn không còn xa xôi vạn dặm như trước đây, bà con hết sức mừng vui, phấn khởi đón mừng cây cầu mới này. Nhưng cũng kể từ ngày cây cầu treo xuất hiện, thế giới cách biệt giữa đời sống người dân bản làng với thế giới bên ngoài quá xa.

Tình trạng sập cầu treo Chu Va 6 ở Lai Châu chỉ là một điển hình có thể nhận biết thông qua hậu quả, trên thực tế, còn rất nhiều cầu treo bị độn gạch hoặc tre trong các mố bê tông chịu lực và nguy cơ sập của nó là hiển nhiên.

Đời sống của những nhà kinh doanh lấn dần vào bản làng, các dịch vụ du lịch mọc ra như nấm nhưng đời sống của bà con chẳng có gì thay đổi, cũng mảnh ruộng bậc thang nhỏ xíu, vài con heo cỏ, vài luống rau lây lất qua ngày. Trẻ con thì đua nhau đi bán các loại hàng lưu niệm, chuyện học hành trong bản vốn dĩ là một cái lỗ hổng, bây giờ lại thêm phần lai căn đủ điều. Hầu hết con gái trong bản đều ước mơ trở thành hướng dẫn viên du lịch vì nghĩ rằng làm hướng dẫn viên du lịch là sung sướng, có cơ hội lấy chồng giàu và bước ra được thế giới bên ngoài.

Trong khi đó, những gia đình bám trụ với nghề nông lại thêm phần bần cùng vì chính sách giữ nguyên trạng đời sống nguyên thủy để phục vụ du lịch, biến những bản làng thành những cái chuồng nguyên thủy chứa những con người nguyên thủy với nếp sống nguyên thủy nhằm tạo hiệu ứng dân tộc học để mà thu hút khách vãng lai. Ông Khư lắc đầu chua chát nói thêm rằng suy cho cùng, chiếc cầu treo qua suối Tả van, đi vào bản Tả Van chỉ đóng vai trò cái cổng của một thảo cầm viên trong mắt khách du lịch mà bước qua khỏi nó, du khách sẽ gặp được một thế giới khác rất ư nguyên thủy và na ná động vật cổ sơ.

Và ông Khư cũng nói thêm rằng có không biết bao nhiêu chiếc cầu treo ở Tây Bắc được xây dựng nhằm phục vụ du lịch và cũng có không biết bao nhiêu chiếc cầu treo ở mạn Tây Bắc ông đang sống đang chứa mầm họa cho đồng loại của ông. Mầm họa bởi chất lượng thi công kém và chủ trương xây dựng thiếu tính nhân văn mà thừa tính thực dụng. Chỉ có những đồng bào thiểu số hồn nhiên và chân chất là tội nghiệp!
Nhóm phóng viên tường trình từ Việt Nam.