Nhà báo bị rút thẻ ngành và thực trạng nghề làm báo tại Việt Nam

Nhà báo bị rút thẻ ngành và thực trạng nghề làm báo tại Việt Nam

Gia Minh, PGĐ Ban Việt Ngữ RFA
2016-06-21
gt363.jpg

Nhà báo Mai Phan Lợi và quyết định của Bộ Thông tin – Truyền thông về việc rút thẻ nhà báo của ông Lợi.

Courtesy of cand.com.vn
Đề tài được bàn tán trong Ngày Nhà báo Việt Nam năm nay là chuyện một nhà báo bị rút thẻ do đăng trên diễn đàn Nhà Báo Trẻ thăm dò về nguyên nhân máy bay CASA 212 đi cứu nạn lại bị rơi khiến 9 phi công trên đó thiệt mạng.

Mở đầu cuộc phỏng vấn dành cho RFA về vụ việc này cũng như một số thông tin liên quan nghề làm báo ở trong nước, nhà báo tự do Đoan Trang tóm tắt lại vụ việc khiến nhà báo Mai Phan Lợi bị rút thẻ.

Nhà báo tự do Đoan Trang: Trước hết tôi muốn sơ lược lại sự việc này để khán thính giả và độc giả của RFA có thể hiểu rõ hơn.

Cụ thể vào ngày 17 tháng 6 năm 2016, nhà báo Mai Phan Lợi – trưởng văn phòng đại diện báo Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh tại Hà Nội, với tư cách của facebooker và quản trị của Diễn đàn Nhà báo Trẻ, đưa một (poll) khảo sát ý kiến các thành viên của Diễn đàn Nhà báo Trẻ lên diễn đàn. Tên của khảo sát (poll) đó là ‘Vì sao máy bay CASA 212 tan xác’. Và câu hỏi đặt ra là thật đau xót khi những người phi công đi cứu hộ lại chết. Theo bạn nguyên nhân của sự việc này là gì? Khảo sát đưa ra một số nguyên nhân: máy bay bị bắn, bị lốc xoáy, bị trục trặc máy do trang thiết bị trong máy bay (tức về mặt kỹ thuật) không đảm bảo bởi tham nhũng trong Bộ Quốc Phòng.

Chương trình thời sự của VTV – kênh truyền hình phủ sóng lớn nhất nước, phát một phóng sự tiếp tục đấu tố ông Lợi, đưa tin về việc rút thẻ nhà báo của ông Lợi.
– Nhà báo tự do Đoan Trang

Khảo sát đó được đưa lên và gặp phản ứng của một số thành viên trong Diễn đàn Nhà báo Trẻ. Họ cho rằng cách dùng từ tan xác không ổn, hay việc đưa ra khảo sát như thế vào thời điểm này không có lợi. Lẽ ra nên thể hiện sự đau xót các chiến sĩ hy sinh hơn là tìm hiểu nguyên nhân tại sao máy bay bị rơi.

Sau đó ông Lợi có xin lỗi và rút khảo sát (poll) đó xuống; thế nhưng đã muộn. Bởi vị một số nhà báo thành viên của Diễn đàn Nhà báo Trẻ làm cho tờ Petro Times (tổng biên tập Nguyễn Như Phong) của Công an đã ‘chỉ điểm’. Báo này có một số bài ‘đấu tố, chỉ điểm’ kêu gọi rút thẻ ông Mai Phan Lợi, tố cáo ông Phan Lợi không có đạo đức nghề nghiệp.

Vụ việc căng đến mức mà sau khi ông Lợi xin lỗi, Petro Times và một loạt những báo khác liên tiếp đưa bài. Tiếp đó Bộ Thông tin – Truyền thông tuyên bố rút thẻ nhà báo của ông Lợi. Tối đó chương trình thời sự của VTV- kênh truyền hình phủ sóng lớn nhất nước, phát một phóng sự tiếp tục đấu tố ông Lợi, đưa tin về việc rút thẻ nhà báo của ông Lợi. Thậm chí có những kêu gọi phải chấn chỉnh hoạt động của Diễn đàn Nhà báo trẻ, xem xét, thanh tra toàn diện diễn đàn này.

Ông Lợi còn bị tố cáo nói sai sự thật; thế nhưng họ không nói sai gì!

Thực sự khảo sát của ông Mai Phan Lợi đưa lên không khẳng định điều gì cả về nguyên nhân rơi. Nhưng đối với một số người thì họ cho từ ‘tan xác’ là phản cảm. Thế nhưng thật ra chiếc CASA 212 vỡ tan tành thật.

Gia Minh: Là người từng làm báo ở Việt Nam với những nhà báo khác, thì nhà báo Đoan Trang thấy vì sao có những người phản ứng dữ dội với một thăm dò như thế?

Lmp.jpg
Hình chụp cuộc khảo sát ‘Vì sao máy bay CASA 212 tan xác’ của nhà báo Mai Phan Lợi.


Nhà báo tự do Đoan Trang: Tôi cho rằng những nhà báo phản ứng với một khảo sát mà ông Phan Lợi đưa lên mạng như thế có thể vì một trong hai nguyên nhân. Thứ nhất những nhà báo Việt Nam thực sự là những tuyên truyền viên; tức họ tốt nghiệp trường báo chí ra những được đào tạo để trở thành những tuyên truyền viên. Họ nghĩ nhiệm vụ của báo chí là phản ánh đường lối của đảng và nhà nước đến dân chúng theo đúng định hướng. Họ không có ý niệm gì về quyền tự do ngôn luận, tự do thông tin hay tự do biểu đạt. Cho nên khi ông Mai Phan Lợi đưa một khảo sát lên như thế thì họ cho rằng đó là một nốt nhạc chệch trong dòng nhạc đang ‘đau xót, đang ca tụng các chiến sĩ bỏ mình vì đất nước, hy sinh khi đang làm nhiệm vụ’. Trong khi đó thì ông Lợi lại đi tìm hiểu nguyên nhân, ai đó trong diễn đàn đưa ra một số nguyên nhân như máy bay bị bắn rơi, do tham nhũng trong Bộ Quốc Phòng… Đối với những nhà báo quen suy nghĩ theo lối tuyên truyền viên thì như vậy là chệch hướng, phản cảm không phù hợp với dư luận, không đúng thời điểm.

Nguyên nhân thứ hai khiến cho các nhà báo phản ứng dữ đội đối với khảo sát đó là họ có ‘mối thù’ với ông Mai Phan Lợi và Diễn đàn Nhà báo Trẻ đã lâu. Chắc các bạn biết Diễn đàn Nhà báo Trẻ có trao giải  thưởng thuần túy dân sự: giải Vành Khuyên cho các tác phẩm báo chí tốt trong tháng và giải Kển Kền cho những tác phẩm báo chí độc hại trong tháng. Thế thì không phải ngẫu nhiên mà những tờ báo gồm Petro Times, Đới sống & Pháp luật, VTV và Người Đưa tin (4 tờ công kích ông Mai Phan Lợi dữ nhất) là những tờ nhận được giải Kền Kền của Diễn đàn Nhà báo Trẻ nhiều nhất!

Gia Minh: Nhưng gần đây có những tờ như Tuổi Trẻ có những tranh biếm họa mà người ta nói mang tính phản biện chân thật, vậy trong làng báo Việt Nam tỉ lệ những người ‘lách’ thế nào và việc lách có hiệu quả ra sao không?

Nhà báo tự do Đoan Trang: Tỉ lệ ‘lách’ rất thấp. Tôi không nhớ rõ lắm nhưng trong làng báo Việt Nam có chừng 20 ngàn nhà báo. Nhưng không phải ai cũng viết về chính trị, xã hội; chỉ có một tỉ lệ nhất định viết về chính trị và xã hội thôi. Trong tỉ lệ nhỏ viết về chính trị – xã hội thì chỉ mốt tỷ lệ rất nhỏ ý thức được về quyền của người đọc, dân chủ, cần phải có nền chính trị tốt, minh bạch, nhà nước có trách nhiệm giải trình… Trong tỷ lệ thấp có nhận thức được thì một tỷ lệ rất nhỏ nữa dùng biện pháp lách để vượt qua hàng rào kiểm duyệt đưa thông tin trung thực đến bạn đọc.

Hiện tượng biếm hoạt nổi lên trong những năm gần đây là có thật; nhưng các bạn cũng nên biết số lượng tranh biếm họa không lọt qua được kiểm duyệt là khá nhiều.
– Nhà báo tự do Đoan Trang

Hiện tượng biếm hoạt nổi lên trong những năm gần đây là có thật; nhưng các bạn cũng nên biết số lượng tranh biếm họa không lọt qua được kiểm duyệt là khá nhiều. Tôi tin rằng có những họa sĩ, nghệ sĩ những tờ báo bị xử lý vì những bức tranh biếm họa đó.

Gia Minh: Nhiều nhà báo trẻ bây giờ họ được tiếp cận những công cụ mạng xã hội, thì khả năng mở ra diễn tiến dám nói lên sự thật thế nào?

Nhà báo tự do Đoan Trang: Tôi không nghĩ việc các nhà báo (Việt Nam) dám lên tiếng nói lên sự thật sẽ trở thành một xu hướng. Tôi không nghĩ lực lượng nhà báo Việt Nam sẽ trở thành lực lượng đi đầu hay dẫn dắt, lãnh đạo xã hội hay có suy nghĩ cải cách đâu!

Nhà báo Việt Nam mà phản ánh đúng thực tế khách quan, đúng sự thật là giỏi lắm rồi. Còn nếu họ mạnh mẽ đi đầu, lên tiếng thì tôi không nghĩ sẽ thành xu hướng đâu!

Gia Minh: E rằng hơi bi quan phải không?

Nhà báo tự do Đoan Trang: Tôi nghĩ những người lên tiếng trong xã hội nhiều, nhưng nhất thiết những người đó không phải là nhà báo. Theo tôi lực lượng nhà báo không phải là lực lượng dẫn đạo!

Gia Minh: Trong đợt biểu tình thảm họa cá chết vừa qua có một vài nhà báo tham gia, họ có thể được xem là nhân tố tích cực không?

Nhà báo tự do Đoan Trang: Thực ra họ tham gia từ thời biểu tình chống Trung Quốc năm 2011. Tôi cho rằng cả nước có được 20 nhà báo chính thống lề phải tham gia. Họ tham gia nhưng có trở thành điểm sáng, gương cho người khác nhìn vào hay không thì tôi nghĩ là không. Bởi vì chính sách cây gậy và củ cà rốt của đảng cộng sản (của tuyên giáo và công an) đối với báo chí vẫn có tác dụng. Một mặt họ đàn áp thực lực, đe dọa, khủng bố những nhà báo dám lên tiếng rất mạnh; đồng thời những nhà báo ngoan ngoãn nghe lời họ thì cơ hội sống rất tốt. Ít nhất là sống an lành, ngoài ra còn có điều kiện làm kinh tế và nhiều thứ khác… rất nhiều. Nếu suy nghĩ một cách duy lý thì các nhà báo không dại gì – đúng là không dại gì lên tiếng đấu tranh. Rất ít!

Gia Minh: Cám ơn nhà báo tự do Đoan Trang.

Nhà báo mất chức vì thăm dò dư luận vụ rớt máy bay

Nhà báo mất chức vì thăm dò dư luận vụ rớt máy bay
Nguoi-viet.com

HÀ NỘI (NV) – Một nhà báo thuộc dòng “chính thống” ăn lương nhà nước vừa bị nhà nước rút “thẻ nhà báo” và đồng thời bị tờ báo “tạm đình chỉ chức vụ” vì thăm dò dư luận trên mạng xã hội về vụ hai máy bay quân sự bị rớt ở Việt Nam trong tuần qua.

Truyền thông tại Việt Nam đều nhất loạt loan tin nhà báo Mai Phan Lợi, 45 tuổi, phó tổng thư ký tòa soạn và cũng là trưởng văn phòng đại diện của báo “Pháp Luật TP.HCM” tại Hà Nội, bị Bộ Thông Tin-Truyền Thông CSVN rút “thẻ nhà báo.”


Nhà báo Mai Phan Lợi phát biểu tại cuộc hội thảo về báo chí do Ngân Hàng Thế Giới tổ chức. (Hình: FB Mai Phan Lợi)

Tiếp theo ngay đó, tổng biên tập của tờ “Pháp Luật TP.HCM” liền ra quyết định “tạm đình chỉ chức vụ, công việc đối với ông Mai Phan Lợi, phó tổng thư ký tòa soạn, trưởng văn phòng đại diện báo Pháp Luật TP HCM tại Hà Nội.”

Diễn biến xảy ra nhanh chóng sau khi có sự tố cáo và chửi bới ký giả Mai Phan Lợi trên hai tờ “Petro Vietnam” và “Người Ðưa Tin,” quy chụp ông này “hả hê tung ra những phát ngôn bậy bạ, quy chụp thiếu căn cứ, gây hoang mang dư luận.”

Hai báo “Petro Vietnam” và “Người Ðưa Tin” còn đem mấy ông tướng nghỉ hưu ra lời bình luận, đả kích Mai Phan Lợi cũng như đòi “kỷ luật thật nặng” Mai Phan Lợi.

Tiếp tay với hai báo này là đài truyền hình Việt Nam (VTV) quốc doanh cũng đổ lên đầu Mai Phan Lợi cái tội thiếu “đạo đức nghề nghiệp” và đưa tin “sai sự thật.”

Quyết định ngày 20 tháng 6, 2016 rút thẻ nhà báo của ông Bộ Trưởng Bộ Thông Tin và Truyền Thông Trương Minh Tuấn, vu cho ông Mai Phan Lợi là “xúc phạm nghiêm trọng danh dự của Quân Ðội Nhân Dân Việt Nam, gây tổn thương sâu sắc đến gia đình, người thân, đồng đội của những cán bộ, chiến sĩ gặp nạn khi đang làm nhiệm vụ; làm tổn hại đến uy tín của đội ngũ những người làm báo.”

Cũng như rất nhiều nhà báo khác, ngoài chuyện kiếm sống tại tờ báo chỉ chuyên tuyên truyền một chiều cho chế độ, Mai Phan Lợi còn có trang Facebook, trước kia thì có blog, để viết những gì liên quan đến thời sự, nghiệp làm báo nhưng không thể đưa lên mặt báo.

Ðụng đến thế lực quân đội

Cái tội của Mai Phan Lợi là đưa vào trang facebook của “Diễn đàn nhà báo trẻ” mà ông là người sáng lập một cuộc thăm dò dư luận riêng tư về nguyên nhân “vì sao Casa tan xác?”

Người được thăm dò sẽ trả lời 8 câu hỏi mà một số câu số hỏi “nhạy cảm” với chế độ độc tài. Ðó là những “giả thuyết” để người được thăm dò trả lời thế nào tùy sự suy nghĩ của mình.

Trong đó đáng chú ý là các câu hỏi: Máy bay bị tác động từ bên ngoài nên vỡ (câu 1). Bị bắn (câu 4). Không loại trừ bị bắn vỡ (câu 6) và Máy bay chất lượng kém do tham nhũng trong ngành quốc phòng luôn bị đóng dấu mật (câu 7).

Chiếc máy bay Casa 212 là máy bay tuần tra, tìm kiếm hạng nhẹ mà Việt Nam mới mua gần đây của liên doanh chế tạo máy bay Châu Âu, trang bị cho Cảnh Sát Biển. Nó rớt xuống biển ngày 16 tháng 6, 2016 ở khu vực có thể ở phía Ðông Nam đảo Bạch Long Vĩ phân chia Vịnh Bắc Bộ với Trung Quốc, khi được đưa đi tìm viên phi công khu trục Sukhoi SU30-MK2 còn mất tích.

Không những tự tìm kiếm, Hà Nội còn xin Trung Quốc tiếp tay tìm kiếm cả 9 người phi hành đoàn lẫn chiếc Casa 212 mất tích. Hiện mới chỉ vớt được một số mảnh vỡ của chiếc máy bay này, còn 9 nạn nhân thì vẫn chưa thấy tung tích. Nguyên nhân tại sao nó rớt vẫn là điều bí mật.

Hai ông cựu tướng lãnh CSVN Phạm Xuân Thệ (trên báo Người Ðưa Tin) và Lê Mã Lương (trên báo báo Petro Vietnam) bắt bẻ ký giả Mai Phan Lợi dùng từ “tan xác” là “quá phản cảm” hay “rất phản cảm và vô trách nhiệm” đối với một “tai nạn kép” đang làm cả chế độ rúng động.

Chỉ vì thiếu “nhậy cảm” mà bị rút thẻ nhà báo và bị đuổi ra khỏi nghề báo theo sự chủ quan của mấy ông? Người ta ngờ rằng lý do nó nằm ở những thông tin và hình ảnh “ngoài luồng” hoặc riêng tư trên mạng xã hội của Mai Phan Lợi lâu nay bị đưa vào “tầm ngắm” mà cái cuộc thăm dò dư luận “Casa tan xác” chỉ là đỉnh điểm để người ta ra tay.


Bảng thăm dò của nhà báo Mai Phan Lợi về vụ máy bay Casa 212 rớt ngày 16 tháng 6, 2016. (Hình: Petro Vietnam chụp lại FB Mai Phan Lợi)

Vi phạm quyền tự do phát biểu

Mạng xã hội dậy lên những lời bình luận và thẳng tay ném đá vào vào quyết định bị coi là vi phạm quyền tự do phát biểu, quyền tự do thông tin của công dân.

Một trong những người ở “lề trái,” nhà báo tự do Phạm Ðoan Trang viết trên trang facebook rằng “Ban Tuyên Giáo, Bộ 4T, Bộ Công An Việt Nam, các người nên hiểu rằng:

“1. Những gì ông Mai Phan Lợi làm trên tư cách nhà báo, cũng như admin của Diễn Ðàn Nhà Báo Trẻ, hoàn toàn không vượt ra ngoài phạm vi quyền tự do ngôn luận của công dân, quyền tự do báo chí của nhà báo, không vi phạm đạo đức báo chí. (Ở đây, đạo đức báo chí là những nguyên tắc nghề nghiệp phổ quát của nhà báo trên toàn thế giới, tất nhiên nhà báo cách mạng thì khác, nhà báo cách mạng là “phải như con chó ấy” – theo tiêu chí do Nguyễn Như Phong tự đặt ra).

“2. Việc các cơ quan truyền thông quốc doanh đồng loạt, phồng mang trợn mắt tấn công cá nhân ông Mai Phan Lợi, chính là vi phạm quyền tự do báo chí. Ngoài ra, lợi dụng địa vị, lợi thế nghề nghiệp để tấn công một cá nhân, là hành vi chà đạp nhân quyền của công dân.

“3. Trên giác độ nghề báo, các nhà báo vu khống ông Mai Phan Lợi ‘nói sai sự thật’, cùng một loạt đồng nghiệp của ông theo đóm ăn tàn, xúm vào đấu tố ông, mới đúng là những kẻ vô đạo đức. Nên nhớ, đạo đức nhà báo nghiêm cấm việc vu khống, bôi nhọ người khác.”

Phạm Ðoan Trang cũng từng là ký giả tại tờ “Pháp Luật TP.HCM” và đã bị mất việc vì những bài viết “nhậy cảm” trên blog “Trang Ridiculous” nhiều năm trước.

Còn cựu nhà báo Nguyễn Ðắc Kiên cũng viết trên facebook rằng, “Nếu còn một chút tôn trọng quyền tự do báo chí, ngôn luận, tôi nghĩ Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc cần ngay lập tức cách chức ông Bộ Trưởng Thông Tin và Truyền Thông Trương Minh Tuấn. Với việc ký quyết định rút thẻ nhà báo Mai Phan Lợi, trước đó là đình bản ấn phẩm Thế Giới Tiếp Thị, rút thẻ nhà báo Ðỗ Hùng… ông Tuấn thể hiện là người chống lại quyền tự do báo chí, ngôn luận một cách có hệ thống.”

Nhà báo Nguyễn Ðắc Kiên đã bị đuổi việc hồi đầu năm 2013 khi ông làm cho tờ Gia Ðình & Xã Hội phản bác phát biểu của Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng rằng những ai đòi bỏ Ðiều 4 Hiến Pháp quy định sự độc tôn lãnh đạo của đảng Cộng Sản, muốn đa nguyên đa đảng, tam quyền phân lập, và phi chính trị hóa quân đội là “suy thoái chính trị, tư tưởng, đạo đức.”

Các lời bình luận kèm theo những ý kiến vừa kể ném đá cả chế độ Hà Nội mà tóm tắt lại, họ đều cho là nhà cầm quyền độc tài “sợ sự thật.”

Theo nhà báo tự do Phạm Ðoan Trang, ký giả Mai Phan Lợi bị công an CSVN thẩm vấn liên tục sau khi bị hệ thống truyền thông nhà nước “chỉ điểm.” Rất có thể ông này còn bị tai kiếp nặng hơn là mất việc làm.

Theo Phạm Ðoan Trang cho biết, “Nhà báo Mai Phan Lợi, sinh năm 1971, chính là blogger Bút Lông nổi tiếng với nhiều bạn đọc từ thời Yahoo! 360. Ông là sáng lập viên Trung Tâm Nghiên Cứu Truyền Thông Phát Triển RED Communication, sáng lập viên và giám đốc Trung Tâm Truyền Thông Giáo Dục Cộng Ðồng MEC, và cũng là một trong những người hoạt động xã hội dân sự gặp Tổng Thống Mỹ Barack Obama hôm 24 tháng 5 vừa qua tại Hà Nội.”

Năm ngoái, nhà báo Kim Quốc Hoa đã bị rút thẻ nhà báo và mất chức tổng biên tập của báo Người Cao Tuổi chỉ vì hăng say vạch lưng những ông quan chức cấp cao tham nhũng. (TN)

CÔNG AN, TUYÊN GIÁO HÃY CHẤM DỨT ĐE DỌA ÔNG MAI PHAN LỢI VÀ KHỦNG BỐ BÁO CHÍ

. CÔNG AN, TUYÊN GIÁO HÃY CHẤM DỨT ĐE DỌA ÔNG MAI PHAN LỢI VÀ KHỦNG BỐ BÁO CHÍ

FB Phạm Đoan Trang

20-6-2016

Ngày 17/6, nhà báo Mai Phan Lợi, Trưởng văn phòng đại diện báo Pháp luật TP.HCM tại Hà Nội, có đưa lên Diễn đàn Nhà báo trẻ một khảo sát (poll) nho nhỏ về nguyên nhân “vì sao CASA tan xác?”.

Ngay sau đó, tờ báo kền kền của “nhà báo cách mạng” Nguyễn Như Phong đã liên tiếp ra đòn chỉ điểm, tố cáo ông Mai Phan Lợi, thậm chí hô hào thanh tra toàn diện Diễn đàn Nhà báo trẻ. Nối gót Petro Times là tờ Người Đưa Tin, và đến tối nay là chương trình thời sự “giờ vàng” 19h của VTV. Quan báo Hoàng Hữu Lượng, nhà báo Lê Quang Vinh, và một loạt đồng nghiệp của ông Lợi ở các kênh truyền hình quốc doanh đồng loạt lên sóng chỉ trích ông không giữ đạo đức nghề nghiệp, đưa tin “sai sự thật”, nhưng sai sự thật chỗ nào thì chẳng thấy ai chỉ ra được một từ.

Ông Mai Phan Lợi đã bị tước thẻ nhà báo, đình chỉ chức vụ ở tòa soạn, đồng thời, vài hôm nay, ông liên tục bị cơ quan công an thẩm vấn; cả gia đình sống trong tâm trạng lo sợ.

Ban Tuyên giáo, Bộ 4T, Bộ Công an Việt Nam, các người nên hiểu rằng:

  1. Những gì ông Mai Phan Lợi làm trên tư cách nhà báo, cũng như admin của Diễn đàn Nhà báo trẻ, hoàn toàn không vượt ra ngoài phạm vi quyền tự do ngôn luận của công dân, quyền tự do báo chí của nhà báo, không vi phạm đạo đức báo chí. (Ở đây, đạo đức báo chí là những nguyên tắc nghề nghiệp phổ quát của nhà báo trên toàn thế giới, tất nhiên nhà báo cách mạng thì khác, nhà báo cách mạng là “phải như con chó ấy” – theo tiêu chí do Nguyễn Như Phong tự đặt ra).
  2. Việc các cơ quan truyền thông quốc doanh đồng loạt, phồng mang trợn mắt tấn công cá nhân ông Mai Phan Lợi, chính là vi phạm quyền tự do báo chí.
  3. Trên giác độ nghề báo, các nhà báo vu khống ông Mai Phan Lợi “nói sai sự thật”, cùng một loạt đồng nghiệp của ông theo đóm ăn tàn, xúm vào đấu tố ông, mới đúng là những kẻ vô đạo đức. Nên nhớ, đạo đức nhà báo nghiêm cấm việc vu khống, bôi nhọ người khác.
  4. Ai cũng biết Petro Times và Người Đưa Tin vốn là hai cơ quan báo chí thường xuyên nhận giải Kền Kền của Diễn đàn Nhà báo trẻ vì các sản phẩm báo chí vô bổ, độc hại của họ. Việc họ lớn tiếng đấu tố ông Mai Phan Lợi và kích động công an vào cuộc “thanh tra toàn diện” Diễn đàn Nhà báo trẻ, chẳng qua là một hành vi trả thù bẩn thỉu.

————-

Một số nhà báo lo sợ, không hiểu ông Mai Phan Lợi có bị bắt không. Xin nhắc để Tuyên giáo và an ninh nhớ, nhà báo Mai Phan Lợi là đảng viên – và Chỉ thị 15 của Bộ Chính trị hẳn vẫn có tác dụng. Ngoài ra, các người không định bắt một nhà báo lề phải chỉ vì… một cái poll trên facebook đấy chứ?

Thấy gì qua hai vụ máy bay rơi

Thấy gì qua hai vụ máy bay rơi

Blog RFA

VietTuSaiGon

20-6-2016

Chiếc CASA 212 và xác của nó được tìm thấy (trái); chiếc SU-30MK2 và thượng tá Trần Quang Khải đã vĩnh viễn ra đi. Nguồn: cắt từ ảnh trên internet.

Chuyện đến lúc này mới nói có vẻ như hơi muộn. Nhưng đến thời điểm bây giờ mới có thể nhìn bao quát được trong chừng mực nào đó về vụ hai chiếc máy bay (SU-30 MK2 và CASA – 212) cùng với một người tử nạn và chín người mất tích. Có những câu hỏi đặt ra lúc này: Máy bay của quân đội Việt Nam bị bắn? Hệ thống kĩ thuật của hai chiếc máy bay này có vấn đề? Đâu là hướng điều tra?

Ở câu hỏi thứ nhất, máy bay quân đội Việt Nam bị bắn? Một phần xác của chiếc CASA 212 cho thấy rằng không phải tự nhiên mà nó rơi tan tành từng mảnh, giày nổi trôi, áo phao lênh đênh và vụn vỡ, không tìm thấy người như hiện tại. Nếu bị bắn thì ai bắn? Chắc chắn rằng quân đội Mỹ, Phillipines, Ấn Độ, Brunei, Indonesia không thể bắn. Vì chiếc SU này không nằm trong vùng cấm bay của họ, chiếc CASA 212 cũng không nằm trong vùng cấm bay của họ. Nếu có một vụ bắn, khả năng do quân đội Trung Quốc bắn là rất cao.

Nhưng cũng không loại trừ khả năng máy bay trục trặc kĩ thuật và tự phát nổ. Vấn đề trục trặc kĩ thuật, tự phát nổ có thể do hai nguyên nhân: bị rút ruột trong quá trình bảo trì, những linh kiện tốt đã bị rút đi để bán và thay vào đó là những linh kiện tương đương do một quốc gia không có uy tín hay chuyên môn trong sản xuất những linh kiện này nhưng lại có khả năng làm hàng nhái?! Và cũng không loại trừ khả năng thứ hai là đã có gián điệp cài cắm trong các khu quân sự Việt Nam, đặc biệt là trong các đội bảo trì quân khí cụ của quân đội Việt Nam. Bởi hiện tại, những quyết định mờ ám của nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam dành cho người Trung Quốc cũng như tính ngang ngược của họ trước toàn thể quốc dân Việt Nam cũng cho thấy có một vấn đề gì đó hết sức không bình thường trong quan hệ Việt – Trung.

Và nếu như không có gián điệp Trung Quốc cài cắm trong bộ phận bảo trì cũng như quân đội Việt Nam thì ngay cả thói quen rút ruột công trình, rút ruột linh kiện khí tài, tham nhũng và gian lận trong tài chính của giới quan chức quân đội cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng bệ rạc của hệ thống khí tài Việt Nam mặc dù nó được mua với giá hàng triệu, hàng tỉ đô la nhưng công năng của nó có khi chỉ là một con số rất nhỏ bởi nó đã bị rút ruột, tráo đổi quá nhiều trong quá trình nhập cảng và bảo trì. Khả năng này cũng không thấp bởi thứ văn hóa rút ruột vô tội vạ của hầu hết quan chức từ quân đội đến công an cũng như hành chính, giáo dục, y tế… tại Việt Nam hiện nay.

Ngay cả khẩu phần ăn của bộ đội cũng bị rút ruột đến mức đáng sợ. Tiêu chuẩn mỗi ngày ăn của người lính bộ đội hiện nay có chỉ số trung bình là 84 ngàn đồng, bên cạnh đó có thêm phần tự sản xuất để tăng cường dinh dưỡng trong các đơn vị. Tuy nhiên, hầu hết các bộ đội đã giải ngũ đều có kinh nghiệm đau lòng về chuyện chén cơm trong quân đội. Những chuyện kể của họ luôn mang nỗi ám ảnh của đói và thèm ăn, nợ nần căng tin, đến khi ra quân thì khoản tiền nhà nước trả lương bộ đội suốt ba năm trời không đủ trả nợ, phải xin thêm tiền gia đình. Và hầu hết các chuyện kể đều cho thấy bữa cơm của bộ đội Việt Nam hiện nay vẫn chưa thoát khỏi “canh toàn quốc và nước mắm đại dương”. Nghĩa là không có gì trong bữa ăn ngoài một bát canh lỏng, lèo tèo vài cọng rau và một bát cá thừa nước thiếu cái.

Đáng sợ nhất là chuyện của một cậu lính phòng không, đang tại ngũ kể cho tôi nghe “ngày 30 tháng Tư năm nay, nghe nói đơn vị cháu được cho 10 triệu đồng để ăn lễ, cả đơn vị gần hai trăm bốn chục lính và chỉ huy, tính ra mỗi đứa cũng được hơn trăm ngàn đồng, nghe mừng lắm. Vì nếu mang tiền đó đi mua lợn về mổ thịt và nhà lính tự nấu ăn thì chơi vô tư. Thế mà các chỉ huy cho mua hai chục con vịt xiêm về làm thịt, đánh tiết canh. Mấy phần nạc dành cho cấp trên, tụi cháu chỉ được ăn xương xẩu, đầu cánh cổ, cháo và một ít tiết canh… Biết là mình bị ăn chặn rồi đó nhưng không dám nói!”.

Thử hỏi, với cái đà ăn chặn một cách lộ liễu và trơ trẽn như các cấp chỉ huy quân đội Việt Nam hiện tại, với đà tham nhũng và rút ruột như hiện tại thì sức mạnh quân đội Việt Nam liệu có còn? Hơn nữa liệu người lính bộ đội có còn đủ dũng khí, sức mạnh để mà chiến đấu? Một quân đội mà lính tráng thì gầy nhom, thiếu ăn, chỉ huy thì bụng mỡ, bước đi núc ních như mang theo hủ hèm như vậy thì sức mạnh nằm ở đâu?

Đó là chưa muốn nói đến hệ thống khí tài Việt Nam là một thuộc hệ kĩ thuật Liên Xô và xã hội chủ nghĩa. Nó vẫn còn khá lạc hậu và lạc điệu so vối hệ thống khí tài của Mỹ. Nếu bây giờ Việt Nam mua một hệ thống khí tài hiện đại từ Mỹ, phải tốn ít nhất cũng ba đến năm năm mà làm quen, tập dượt và bảo trì. Trong tình hình hiện tại, khi mà kẻ thù lăm le bờ cõi, thời gian từ ba đến năm năm là khoản thời gian đủ dài để kẻ thù xâm chiếm, án cứ và cát cứ. Cơ hội đánh bại kẻ thù là không có.

Và có một câu hỏi nữa: Tại sao đường bay Hà Nội – Sài Gòn phải đổi tuyến, không bay ra biển Đông kể từ khi hai máy bay của quân đội bị mất tích? Phải chăng quân đội Trung Quốc đã chính thức cát cứ vùng trời Việt Nam và bay trong đất liền là thái độ lựa chọn của kẻ thua cuộc, mà cũng có thể là kẻ đã chấp nhận kết quả mua bán của mình?

Nếu thật sự có được một cuộc điều tra về vụ rơi và mất tích hai chiếc máy bay của quân đội trong tuần qua trên biển Đông, ngay trong vùng biển Việt Nam, thì việc điều tra này phải được tiến hành trên diện rộng, từ vấn nạn tham nhũng, hối lộ của giới chóp bu Cộng sản cho đến các chỉ huy cấp cao của quân đội và các nhân viên bảo trì máy bay. Bên cạnh đó, cũng cần kiểm tra cả lịch trình và giờ bay thực của các phi công quân đội. Bởi riêng chuyện của phi công Khải, với 3000 giờ bay, kinh nghiệm thuộc vào hàng sư sãi nhưng lại bị chết trong tình trạng dù quấn lấy người là chuyện hết sức bất thường! Bởi cái chết đã phạm vào những lỗi rất cơ bản của một phi công theo phân tích của giới chuyên môn.

Và thực sự, cái chết cũng như sự mất tích của mười người trong không quân Việt Nam trong tuần qua cũng cho thấy sự yếu kém không thể tha thứ được của không quân Việt Nam cũng như quân đội Việt Nam. Đó là chưa muốn nói đến một câu hỏi khác: Vì sao Việt Nam từ chối Mỹ giúp đỡ tìm kiếm các máy bay mất tích? Vì sao trước đó họ cũng từ chối Mỹ giúp đỡ điều tra vụ cá chết ở bờ biển miền Trung?

Trong khi đó, họ lại rước vào biển Việt Nam 4 tàu hải quân, hai tàu tìm kiếm cứu nạn và hai tàu hải cảnh của Trung Quốc cùng với hai máy bay quân sự? Nguyễn Chí Vịnh thì tuyên bố “mối quan hệ Việt Nam và Trung Quốc không có gì thay đổi, vẫn tin tưởng nhau, vẫn anh em…”. Rõ ràng, sau vụ cá chết và máy bay tử nạn, có vẻ như những gương mặt bán nước dần lộ diện và họ cũng tự phơi bày bản chất của họ một cách thách thức, trơ tráo, coi thường nhân dân, thậm chí là xem nhân dân như một bầy cừu trong đòn roi bạo lực của họ! Thật là đáng buồn!

Những nghịch lý tồn tại đã từ lâu

Những nghịch lý tồn tại đã từ lâu

Song Chi.

RFA

Đọc hai bài báo “Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan: 40 người dân phải nuôi một công chức” (Pháp Luật TP.HCM), và “11 triệu người ăn lương: Ngân sách nào kham nổi?” (VietnamNet).

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan nói: “Bộ máy nhà nước của chúng ta hiện nay có khoảng 2,8 triệu cán bộ, công chức, viên chức.

Nếu cộng cả đối tượng nghỉ hưu, các đối tượng khác hưởng lương, trợ cấp từ ngân sách nhà nước, con số này lên tới 7,5 triệu người, chiếm 8,3% dân số cả nước. Còn nếu cộng toàn bộ số người hưởng lương và mang tính chất lương thì con số này lên tới 11 triệu người. Không ngân sách nào nuôi nổi bộ máy ăn lương lớn như vậy.

Nước Mỹ có diện tích lớn xấp xỉ 30 lần nước ta, dân số gần gấp bốn lần nhưng đội ngũ công chức của họ chỉ có 2,1 triệu. Nhìn sang Trung Quốc thì chúng ta thấy đội ngũ công chức của họ cũng chỉ chiếm 2,8% dân số.

Như vậy, chúng ta thấy 160 người dân Mỹ chỉ nuôi một công chức, trong khi đó 40 người dân Việt Nam phải nuôi một công chức…” (“Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan: 40 người dân phải nuôi một công chức”)

Chưa kể các tổ chức quần chúng công cần phải cấp kinh phí hoạt động như Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị-xã hội như Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên, Công đoàn, và Hội Cựu chiến binh, cùng 28 hội đặc thù khác…khiến ngân sách quốc gia rơi vào tình cảnh khó khăn từ lâu nay.

Thử nhìn sang các quốc gia như Bắc Âu nói chung và Na Uy nói riêng, dù giàu có nhưng bộ máy nhà nước, bộ máy hành chính công rất gọn nhẹ, một phần do các nước này ít dân, họ luôn luôn suy nghĩ làm thế nào để người dân có thể tự gánh bớt việc và nhà nước cũng như các công ty tư nhân khỏi phải thuê nhiều nhân công.

Người dân phải tự làm lấy hết, mọi thứ giao dịch được tiến hành qua internet, ví dụ sử dụng netbank để giao dịch chi tiêu tại nhà không cần phải đến ngân hàng chỉ trừ khi thật cần thiết, tự khai báo số điện hàng tháng qua internet chứ không cần có người đi ghi điện và trả tiền qua tài khoản ngân hàng, khai báo thuế, mua vé máy bay, đặt khách sạn, mua vé xem phim…qua internet. Khi lắp đặt điện thoại, khi sửa chữa bất cứ cái gì từ internet bị trục trặc chẳng hạn…thì gọi điện thoại cho cơ quan, công ty đó để được hướng dẫn và tự làm lấy chứ không có người tới làm thay, còn nếu bất cứ cái gì mà có người tới làm thì giá dịch vụ sẽ rất đắt, cho nên người dân phải tập làm tất cả mọi thứ.

Đã vậy các nước Bắc Âu còn tiến tới mức dùng máy móc để thay thế dần con người trong mọi công việc đơn giản. Ví dụ trong các siêu thị bây giờ bên cạnh các nhân viên ngồi cashier tính tiền cho khách hàng thì có một dãy máy tính tiền tự động, người mua sẽ sử dụng thẻ quẹt mã vạch của các món hàng mình mua và cuối cùng đi qua quầy tự động để trả tiền; đi vệ sinh công cộng bây giờ cũng không mấy nơi có người ngồi thu tiền nữa mà cứ tự động bỏ tiền vào máy, lấy cái giấy có mã vạch rồi quẹt cái mã vạch đó qua một cái máy scan bên ngoài nhà vệ sinh và cửa tự động mở ra cho ta đi vào; đi xem phim thì vẫn có thể mua vé tại rạp hay mua vé qua internet tại nhà, nhưng khi mua vé qua internet bây giờ các rạp họ không in vé ra cho khách như trước nữa mà họ sẽ gửi mã vạch vào điện thoại của người mua, khi đến rạp cứ việc giơ điện thoại có mã vạch ra cho người soát vé họ scan kiểm soát là xong…

Phần lớn mọi thứ chi tiêu bây giờ là bằng thẻ visa card, master card, credit card…chỉ trừ mua những thứ lặt vặt, chính phủ Thụy Điển còn tính đến chuyện trong tương lai gần sẽ hoàn toàn không sử dụng tiền mặt nữa, kể cả mua một chai nước ngọt hay một cái bánh mì. Các nước phát triển đang tiến dần tới một thực tế là tất cả những loại việc đơn giản sẽ giao dịch qua internet hoặc do máy móc tự động làm, con người do đó phải có trình độ, phải có những kỹ năng cao hơn thì mới kiếm được việc.

Mọi thứ chi tiết, giấy tờ hành chính liên quan đến mỗi công dân đều được lưu trữ vào hệ thống tư liệu của nhà nước, mỗi người chỉ cần có số cá nhân (personal number), khi đi tới bất cứ cơ quan nào người ta chỉ cần hỏi personal number là ra mọi thứ thông tin cần thiết.

Trong khi đó, ở những quốc gia lạc hậu mà lại đông dân như VN thì quá thừa người nên bất cứ việc gì cũng có thể thuê nhân công, từ ghi điện, lắp đặt điện thoại, đủ các loại dịch vụ sửa chữa từ sửa vá quần áo, sửa giày, đồng hồ, máy vi tính…trở đi, cái gì cũng có dịch vụ làm sẵn, kể cả dịch vụ đi du học hay kết hôn với người nước ngoài, muốn học cái gì cũng có người dạy và dạy cái gì cũng có người học.

Như vậy thì phù hợp với hoàn cảnh đông dân của VN. Và thuận lợi cho những ai có tiền là có đủ dịch vụ cần thiết, có người làm cho mình, mà giá nhân công ở VN thì rẻ rề, còn ở nước ngoài mà thuê người thì chỉ có chết tiền! Nhưng ngược lại, mặt tiêu cực là tạo ra sự bất bình đẳng trong xã hội, khi có một tầng lớp người chỉ cần bỏ tiền ra là thuê được sức lạo động của người khác trong bất kỳ loại công việc gì dù đơn giản, và có một tầng lớp người chỉ chuyên đi làm các loại dịch vụ phổ thông phục dịch người khác. Và khi có thể kiếm sống được bằng những công việc đơn giản thì người ta không có như cầu phải tự học hỏi thêm, nâng cao mình hơn nữa.

Ngoài ra, có những điều đáng nói hơn ở đây. Thứ nhất là nền “kinh tế tiền mặt” ở VN. Cái này báo chí cũng đã nói nhiều lần. Một nền kinh tế mà mọi thứ giao dịch đều bằng tiền mặt như ở VN chỉ tồn tại ở những quốc gia lạc hậu, và chính việc giao dịch bằng tiền mặt như thế mới dẫn tới tình trạng là nhà nước không thể kiểm soát được nguồn gốc, đường đi của dòng tiền, tất cả những vấn nạn tham nhũng, hối lộ, trốn thuế, thu nhập không minh bạch, kể cả rửa tiền…mới có cơ hội tồn tại, sinh sôi phát triền đến mức không thể khống chế, tiêu diệt như hiện nay.

Cứ thử nghĩ nếu mọi thứ giao dịch tiền bạc đều đi qua cổng ngân hàng, công khai sờ sờ đó thì những “căn bệnh” trên làm sao mà hoành hành được? Tất nhiên, cũng sẽ có, ngay cả những quốc gia được đánh giá chỉ số minh bạch, trong sạch cao cũng không thể nói là 100% không có tham nhũng hay trốn thuế, rửa tiền, nhưng mức độ ít hơn nhiều vì không dễ thực hiện.

Tuy nhiên, đối với một nhà cầm quyền không minh bạch như VN và với một bộ máy quen “bôi trơn” bằng tiền, quan chức cho tới cán bộ quen sống bằng “bổng, lậu” nhiều hơn bằng lương, quen “chân ngoài dài hơn chân trong” thì chắc là sẽ không thích như vậy. Chỉ riêng chuyện phải kê khai tài sản thôi cũng đủ chết các quan to quan nhỏ, lộ hết cả bí mật!

Thứ hai là sự rườm rà trong khâu giấy tờ, hành chính, một người dân khi ra đời, lớn lên, đi học, đi làm… ở VN phải cần không biết bao nhiêu loại giấy tờ, bao nhiêu lần kê khai; mãi đến gần đây mới thấy học theo các nước là đơn giản hóa với số cá nhân, personal number, và lưu trữ mọi thứ trong hệ thống, nhưng cũng không rõ đã thực hiện được chưa.

Bài báo “Bắt đầu cấp mã số cá nhân cho người dân từ năm 2016” trên tờ Người đưa tin viết từ năm 2014:

“Theo tính toán sơ bộ của Bộ Tư pháp, việc cung cấp số định danh cá nhân thay cho việc phải khai các thông tin cá nhân, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giải quyết thủ tục hành chính sẽ giúp tiết kiệm thời gian điền thông tin, ước tính khoảng trên 461 tỷ đồng/năm. Nếu trừ đi các khoản chi phí tại 4 cấp chính quyền trong các giao dịch hành chính thì mới có thể tiết kiệm được tối thiểu là gần 2.500 tỷ đồng.

Theo thống kê, hiện nay trong số 5.400 thủ tục hành chính các loại thì có tới 1.600 thủ tục yêu cầu khai thông tin cá nhân liên quan tới giấy tờ của công dân. Với quy mô dân số lên tới gần 90 triệu, số lượng giao dịch hành chính công giữa công dân và cơ quan hành chính, sự nghiệp được thực hiện hàng năm trung bình khoảng 600.000 giao dịch/ngày. Phần lớn thủ tục hành chính đòi hỏi công dân phải tự chứng minh về nhân thân thông qua việc xuất trình hoặc nộp bản sao, trong khi mỗi công dân có thể sở hữu khoảng 20 loại giấy tờ…”

Và cuối cùng, bộ máy nhà nước, bộ máy hành chính công quá nặng nề ở VN khiến ngân sách vốn còm cõi ngày càng hụt hơi. Như chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan đã vạch ra ở trên.

Mỗi người dân phải còng lưng nuôi cùng lúc hai bộ máy nhà nước rồi bộ máy đảng ngày càng phình to, thêm nhiều người, nhiều chức vụ, bên cạnh đó đội ngũ nhân viên ăn lương nhà nước quá đông, rồi đủ các loại tổ chức quần chúng công, hội này hội kia…chịu sao cho thấu. Rồi cũng sẽ đến lúc VN vỡ nợ mà thôi!

Có một câu hỏi rất đơn giản là tại sao đã cầm quyền hơn 7 thập kỷ ở miền Bắc và hơn 4 thập kỷ trên cả nước, nhưng trong rất nhiều khía cạnh, nhà nước cộng sản VN không thèm học hỏi những cái hay ở những nước đi trước, những nước phát triển, mà cứ để mặc cho những vấn đề tiêu cực, lạc hậu tồn tại hết năm này qua năm khác, và VN cứ càng ngày càng tụt hậu trong cái bãi lầy luẩn quẩn?

Nhưng có thể, câu trả lời cũng đơn giản không kém, là nhà nước này không thật tâm muốn cải cách, sửa đổi cái gì hết!

Khủng hoảng và lối thoát

Khủng hoảng và lối thoát

Kính Hòa, phóng viên RFA
2016-06-20

000_B650L.jpg

Người dân Sài Gòn xếp hàng trên đường phố để tạm biệt Tổng thống Mỹ Barack Obama trên đường đến sân bay hôm 25/5/2016.

 AFP photo

03:53/11:31

Phần âm thanh Tải xuống âm thanh

Hãy tưởng tượng bạn là lãnh đạo cấp cao ở một quốc gia như Việt Nam.

Vị trí của bạn không phải do dân bầu, nên bạn không cần lo dân sẽ phế truất bạn bầu người khác.

Không có đảng đối lập, nghĩa là không có cạnh tranh.

Bạn không cần xuất hiện trên truyền hình tranh luận trực tiếp, không cần đưa ra chính sách và bảo vệ đường hướng, không bị chất vấn hay cãi lại. Bạn không cần thuyết phục và không cần giải thích.

Bạn không cần công khai thu nhập và tài sản. Bạn không bị bới móc đời tư.

Bạn đầy quyền lực, và có thể tự do làm bất kỳ điều gì, dù làm thất thoát hàng tỷ, hay gây chết người. Bạn (gần như) có bất khả xâm phạm. Tòa án bạn không cần lo – không có tam quyền phân lập, bạn sẽ không bao giờ bị lôi ra xét xử. Truyền thông bạn không cần ngại – báo chí tất cả thuộc về nhà nước, và chỉ trích có thể làm một tờ báo bị đình bản. Dân chúng bạn càng không bận tâm – dân bàn tán, bạn có thể block tin nhắn, xây tường lửa và chặn facebook; dân đả kích, bạn cứ tống vào tù; dân biểu tình, bạn chỉ việc cho công an đánh và bắt giữ; và khi dân muốn bạn từ chức, bạn cứ cười bảo trách nhiệm còn đó và từ chối rời ghế, thậm chí không cần xin lỗi.

Bạn có tiền, có quyền, có tự do, có Ðảng, có quân đội, có công an và an ninh, có báo chí, có dư luận viên.

Đó là lời blogger Di Nguyễn mô tả hệ thống chính trị quyền lực Việt Nam hiện nay.

Các gia đình đỏ

Có hai sự việc liên quan đến hệ thống quyền lực chính trị đó được báo chí chính thống Việt Nam xôn xao đưa tin trong tuần qua. Chuyện thứ nhất là một bộ trưởng thăng chức cho con trai mình, chuyện thứ hai là một quan chức cấp tỉnh đi xe hơi sang trọng của tư nhân gắn biển số xanh của nhà nước.

Một số blogger bàn nhau rằng đây là chuyện thanh trừng nội bộ của đảng cộng sản, với vị bộ trưởng nọ và ông quan chức cấp tỉnh kia thuộc một phe đang thất thế.

Sự công bằng mà người ta đòi hỏi là công bằng về cơ hội. Chắc chắn, điều đó không bao giờ có ở đất nước này khi những công tử đảng coi việc mình được nhận tiền từ nhà nước để đi học, được bổ nhiệm vào chỗ béo bở là đương nhiên.
– Nhà báo Trung Bảo

Nhưng bất kể nguyên nhân là như thế nào, hai câu chuyện đó thu hút nhiều chỉ trích của giới blogger về một hệ thống chính trị tham nhũng, phe cánh và gia đình trị.

Blogger Lê Luân viết bài Bố to sâu nhỏ, liệt kê một loạt con cái các vị lãnh đạo được thăng quan tiến chức trong thời gian qua:

Ông giám đốc sở tuổi 30 mê chơi chim mà bố làm cựu Bí thư tỉnh. Một ông 30 tuổi khác làm chủ tịch một quận mà bố đẻ cũng làm cựu bí thư thành phố này. Một ông thì 27 tuổi làm uỷ viên trung ương đảng dự khuyết và làm bí thư thành đoàn một thành phố lớn, con của cựu thủ tướng vừa rời chức. Một cô gái khác họ Tô sinh năm 1988 làm Chủ tịch Hội đồng quản trị một doanh nghiệp lớn của nhà nước cách đây 3 năm.

Trả lời báo chí về việc tự cất nhắc cho con trai mình, vị bộ trưởng nói rằng có nhiều người đề nghị ông làm việc ấy, còn người con trai thì nói là chuyện anh ta được thăng chức là một chuyện bình thường.

Nhà báo Trung Bảo nhận xét:

Như đa số các quan chức khác, ông Hoàng vẫn rất thản nhiên khi nói có người “tha thiết” xin con ông về làm lãnh đạo nhận tiền tỷ hằng năm. Còn cậu ấm Hải, chắc chắn cậu chưa đọc Trại Súc Vật nên mới đường hoàng lên báo trả lời về sự “bình đẳng” mà cậu và các công tử đảng khác đang được hưởng.

Trại súc vật mà Trung Bảo đề cập là tựa đề một quyển sách mô phỏng xã hội cộng sản qua hình ảnh những con vật áp bức lẫn nhau, nhân danh những lý tưởng tương tự như lý tưởng cộng sản đấu tranh vì người nghèo, thậm chí gán cho họ cái tên rất ấn tượng là lực lượng lãnh đạo xã hội.

Nhà hoạt động xã hội trẻ tuổi Nguyễn Anh Tuấn nói rằng đó là một sự tiếm danh của tầng lớp cầm quyền hiện nay, không dính dáng gì đến những công nhân nghèo đang ăn uống vất vả bên vệ đường cả.

Trở lại với hệ thống quyền lực gia đình trị, nhà báo Trung Bảo viết tiếp về một sự công bằng mà xã hội hiện nay không có:

Sự công bằng mà người ta đòi hỏi là công bằng về cơ hội. Chắc chắn, điều đó không bao giờ có ở đất nước này khi những công tử đảng coi việc mình được nhận tiền từ nhà nước để đi học, được bổ nhiệm vào chỗ béo bở là đương nhiên. Cũng không bao giờ có sự chuyển hoá tư tưởng sau khi đi ra ngoài ăn học để các công tử đảng nảy sinh ý định cải tổ quốc gia, thể chế. Sự tinh quái tư bản dạy cho họ rằng vị trí ăn trên ngồi trốc của họ hoàn toàn không đến từ khả năng của bản thân mà đến từ cái cơ chế đã đưa họ lên vị trí công tử đảng rất đúng quy trình.

Những nhà giáo trong cơn bất lực và hỗn loạn

Hai sự việc liên quan đến các gia đình cách mạng, và các quan hệ bổng lộc trong hệ thống cầm quyền có phần lấn át một loạt những biến cố xã hội môi trường quan trọng trong mấy tháng qua. Nhưng các blogger thì không quên.

Blogger Người Buôn Gió nhớ lại những biến cố ấy, từ chuyện cá chết đến chuyện tranh cãi về quá khứ chiến tranh, cho đến cả hai chuyện tham nhũng đang là thời sự, ông kết luận rằng Việt Nam giống như đang ở trong một trạng thái vô chủ và hỗn loạn.

Không có một nhân vật cao cấp nào trong bộ chính trị có phát ngôn thẳng thắn và trách nhiệm để dân chúng thấy rằng Đảng CSVN còn có mặt trên đất nước. Trong vụ cá chết,người dân cảm giác đất nước này đang vô chủ. Các lãnh đạo cao cấp ở Bộ chính trị thực hiện phương châm, ăn tìm đến, đánh nhau tìm đi. Từ Tổng bí thư đến chủ tịch nước đều tảng lờ như không biết chuyện cá chết.

000_B72QC.jpg-400.jpg

Hàng trăm người dân địa phương giải cứu một con cá voi bị dạt vào ven biển miền Trung thuộc tỉnh Nghệ An vào ngày 25 tháng 5 năm 2016. AFP photo

Sắp tới khi Trung Quốc hoàn tất khẳng định chủ quyền biển Đông. Lúc đó những người dân Việt Nam mới chợt nhận ra rằng đất nước của họ đang vô chủ. Tuy nhiên khái niệm vô chủ ở đây là những người chủ có trách nhiệm, có lương tâm.

Chỉ có sự bóc lột, tham nhũng, bất công, đàn áp luôn luôn là có chủ.

Tác giả Nguyễn Quang Dy gọi những biến cố dồn dập đó là những tín hiệu cho một cơn bão tố sắp đến. Còn Nguyễn Trọng Bình thì thách thức đài truyền hình Việt Nam và bà Tạ Bích Loan có dám đưa sự việc cá chết để bàn cho ra lẽ trước công chúng hay không.

Bà Tạ Bích Loan là một người dẫn chương trình của truyền hình Việt Nam bị giới blogger chỉ trích mạnh mẽ trong thời gian qua vì những lời lẽ được cho là ngụy biện, đấu tố đồng nghiệp như thời cải cách ruộng đất.

Nguyễn Trọng Bình gọi cái cách mà truyền thông của đảng đưa tin, bàn luận sự kiện, hay là phát biểu của các quan chức về những sự kiện ấy vẫn là cái cách gọi là qua mặt nhân dân.

Một trong những quan chức hay phát biểu của hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay là ông Đinh La Thăng. Một phát biểu của ông chỉ trích giới giáo viên tại Sài Gòn đã bị tác dụng ngược. Ông nói rằng việc dạy học thêm của giáo viên để kiếm tiền là không tốt. Có một giáo viên trả lời ông rằng nếu có thể song được thì giáo viên đã không phải vất vả dạy thêm như vậy.

Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hiền, từ Úc bình luận rằng giáo viên lĩnh lương không đủ sống là điều không thể tránh được vì một bộ máy nhà nước khổng lồ của đảng cộng sản dùng để duy trì chế độ, chế độ phải tiêu tốn rất nhiều tiền của, vật chất của xã hội để nuôi bộ máy ấy.

Khủng hoảng hình tượng, tinh thần, và lối thoát

Một trong các cách được đảng cộng sản giải quyết khủng hoảng xã hội là kêu gọi mọi tầng lớp nhân dân học tập đạo đức của ông Hồ Chí Minh, người thành lập đảng cộng sản Việt Nam. Nhưng nhà văn Lưu Trọng Văn thì cho rằng điều ấy không có tác dụng gì:

Sự thật thì cụ Hồ đã không thành công trong việc mà cụ từng trối trăn trong di chúc của mình đó là “xây dựng một đảng cầm quyền trong sạch”. Bài học rất giản đơn mà ai ai cũng biết nhưng không có bất cứ ai dám vượt các rào cản tư tưởng thời đó để làm kể cả cụ Hồ, đó là tạo ra một cơ chế của dân và hệ thống pháp lý, hiến pháp có quyền lực giám sát đảng cầm quyền.

Cơn lên đồng Obama thể hiện một nỗi dằn vặt, một tâm trạng bức bách của người dân, cần một thần tượng, một sự cởi mở, so sánh với cái thực tại.
– Tiến sĩ Nguyễn Quang A

Blogger Viết Từ Sài gòn thì đặt câu hỏi là không biết đạo đức của ông Hồ Chí Minh to lớn tới như thế nào mà sau bao nhiêu năm xã hội Việt Nam học tập và làm theo chỉ dẫn đến một sự vô cảm, thờ ơ trước số phận đồng loại của nhiều người trong xã hội.

Viết Từ Sài Gòn tự giải thích là vì người Việt Nam phải sống trong một xã hội nhiễu loạn nên phải chọn cho mình một thái độ vô cảm bởi vì thái độ ấy bảo đảm cho họ một sự an toàn trong sự nhiễu loạn.

Những con người vô cảm ấy đột nhiên trở nên nồng nhiệt đón chào một vị khách đến từ phương xa, Tổng thống Obama của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ.

Tiến sĩ Nguyễn Quang A giải thích:

“Cơn lên đồng Obama thể hiện một nỗi dằn vặt, một tâm trạng bức bách của người dân, cần một thần tượng, một sự cởi mở, so sánh với cái thực tại.”

Nhà thơ Bùi Minh Quốc nhận xét về vị khách phương xa Obama và hệ thống chính trị của ông:

Tôi tin rằng người dân ý thức rất rõ: một chàng trai gốc Phi có tên Barack Obama xuất thân bình dân trở thành Tiến sĩ luật rồi Thượng nghị sĩ và Tổng thống Mỹ chính là biểu hiện tính ưu việt của nền dân chủ Mỹ mà bất cứ ai, bất cứ thế lực nào dù ác ý đến đâu cũng không thể tìm cách gì hạ thấp.

Tuy nhiên vị khách phương xa ấy đã nói rằng những chuyện ở nước Việt và do người dân Việt đảm đương và lo lắng cho số phận và tương lai của mình.

Blogger Thanh Tôn đồng ý với lời phát biểu đó, và nhấn mạnh rằng Việt Nam, trong đó có cả những người cộng sản Việt Nam chỉ có một con đường là tự mình thay đổi, bằng nhiều cách để có thể thoát khỏi một thảm cảnh trong tương lai, mà không ai có thể làm thay mình:

Nếu không có một sức ép từ đại đa số nhân dân Việt Nam, thể hiện qua báo đài, qua FB, qua các hình thức bất tuân dân sự, bất hợp tác, biểu tình…; một sức ép đủ mạnh, đủ để buộc một bộ phận đảng viên CSVN tương đối còn lương tri và sáng suốt, phải vì lo sợ cho sự an toàn của chính họ và con cháu họ mà phản tỉnh, mà phải chọn tự diễn biến trong hòa bình, chọn phải tự đấu tranh với đảng để đảng phải tự diễn biến, thì trong tương lai rất gần thôi, ĐCSVN và Nhân Dân Việt Nam sẽ có thể phải trải qua tình trạng một mất, một còn, trong máu và nước mắt…

Blogger Viết Từ Sài Gòn thì bảo rằng sau sự đổi thay đó, chắc chắn người dân Việt sẽ không còn là những người vô cảm. Còn blogger nhà báo Đoan Trang thì nhắc mọi người là trong tình trạng mà nhiều người đang thất vọng về phong trào dân chủ vẫn có hàng ngàn người thầm lặng giúp đỡ thiểu số những người đi tiên phong, trong đó có một bác sĩ đang bị bệnh nặng, mà vẫn khao khát đựoc trông thấy mình sống trong một chế độ đàng hoàng hơn ở tương lai.

Việt Nam: Khó có hy vọng ‘con cha’ xử ‘cháu ông’

Việt Nam: Khó có hy vọng ‘con cha’ xử ‘cháu ông’
Nguoi-viet.com

HÀ NỘI (NV) – Ông Trịnh Xuân Thanh không còn là phó chủ tịch tỉnh Hậu Giang và Bộ Công Thương đang kiểm tra lại việc điều động – bổ nhiệm cán bộ nhưng dân chúng không tin mà chỉ thêm ngao ngán.

Tháng 11 năm 2015, ông Vũ Huy Hoàng lúc đó vẫn là bộ trưởng Công Thương, tặng hoa chúc mừng ông Phan Đăng Tuất, chủ tịch Hội Đồng Quản Trị Kiêm Tổng Giám Đốc Sabeco được rút về làm một vụ trưởng ở Bộ Công Thương. (Hình: Dân Trí)

Cuối tuần qua, ông Trịnh Xuân Thanh “cáo bệnh” nên khi đại biểu Hội Đồng Nhân Dân tỉnh Hậu Giang khóa mới họp phiên đầu tiên, họ không bầu ông ta làm phó chủ tịch tỉnh trở lại.

Ông Thanh không bị cách chức mà tự vạch ra một con đường để rút lui êm thấm.

Ông Thanh, 50 tuổi, sinh ra và lớn lên tại Hà Nội, sau khi tốt nghiệp đại học kiến trúc năm 1990, ông Thanh sang Đông Âu “làm ăn.” Năm 1995, ông Thanh quay về Việt Nam và năm 1996 được bổ nhiệm làm lãnh đạo một công ty của “Ban Chấp Hành Trung Ương Đoàn Thanh Niên Cộng Sản Hồ Chí Minh.”

Đến năm 2000, ông Thanh chuyển qua làm phó giám đốc Chi Nhánh Hà Nội của Tổng Công Ty Sông Hồng, sau đó được đề bạt làm phó tổng giám đốc rồi làm tổng giám đốc của Tổng Công Ty Sông Hồng cho đến năm 2007, ông Thanh chuyển qua Tổng Công Ty Xây Lắp Dầu Khí Việt Nam (PVC).

Năm 2010, PVC được vinh danh là một trong mười “Sao vàng Đất Việt.” Giữa năm 2013, người ta phát giác PVC thua lỗ 3,200 tỷ đồng! Ông Thanh lúc đó là chủ tịch Hội Đồng Quản Trị của PVC đột nhiên được rút khỏi PVC để về làm trưởng văn phòng đại diện của Bộ Công Thương ở miền Trung. Vài tháng sau, vào đầu năm 2014, thủ tướng Việt Nam chỉ đạo điều tra – xử lý các sai phạm khiến PVC thua lỗ nghiêm trọng, nhiều thuộc cấp của ông Thanh bị tống giam, còn ông Thanh thì quay trở về Hà Nội làm… chánh văn phòng Ban Cán Sự Đảng của Bộ Công Thương.

Năm 2015, ông Thanh được “luân chuyển” về tỉnh Hậu Giang. “Luân chuyển” là bước khởi đầu của tiến trình chuẩn bị cho việc bổ nhiệm các viên chức đã được lựa chọn trước để đảm nhận những chức vụ cao hơn và quan trọng hơn (từ trước đến nay, chính quyền Việt Nam gọi tiến trình lựa chọn trước về nhân sự lãnh đạo từ trung ương đến địa phương là “quy hoạch cán bộ”).

Trong trường hợp của ông Thanh, “luân chuyển” từ Bộ Công Thương về tỉnh Hậu Giang là bước khởi đầu để trở thành một trong các viên chức lãnh đạo chính quyền Việt Nam.

Tháng trước, ông Thanh trở thành “bia” cho báo chí “bắn” vì tiêu lòn với công an Hậu Giang, kiếm một biển số loại chỉ dành cho công xa, gắn lên xe riêng để được ưu tiên trong chuyện đi lại. Áp lực của dư luận đã khiến ông Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư đảng CSVN yêu cầu phải điều tra về những vấn đề có liên quan đến ông Thanh.

Trong khi những thắc mắc về việc điều động, bổ nhiệm cá nhân ông Trịnh Xuân Thanh chưa được trả lời thì mới có thêm những thắc mắc nữa về ông Vũ Quang Hải, 30 tuổi, con trai ông Vũ Huy Hoàng, cựu bộ trưởng Công Thương Việt Nam, vừa nghỉ hưu hồi tháng 4 vừa qua.

Tuần trước, Hiệp Hội Các Nhà Đầu Tư Tài Chính Việt Nam – thường được gọi tắt là VAFI, đã gửi văn bản đề nghị Bộ Công Thương giải thích tại sao bộ này lại bổ nhiệm ông Hải làm thành viên Hội Đồng Quản Trị, kiểm soát phần vốn của nhà nước (90%) tại Tổng Công Ty Bia Rượu Nước Giải Khát Sài Gòn – thường được gọi tắt là Sabeco. Vì là thành viên Hội Đồng Quản Trị nên ông Hải được sắp đặt để đảm nhận vai trò phó tổng giám đốc của Sabeco.

VAFI vạch ra nhiều điểm bất thường trong con đường thăng tiến của ông Hải. Năm 24 tuổi dù không hề có kinh nghiệm quản lý – điều hành, ông Hải vẫn được bổ nhiệm làm tổng giám đốc Tổng Công Ty Đầu Tư Tài Chính của Công Đoàn Ngành Dầu Khí Việt Nam – một trong những doanh nghiệp do cha của ông chỉ đạo. Trong hai năm làm tổng giám đốc của doanh nghiệp vừa kể, ông Hải tạo ra khoản lỗ khoảng 200 tỷ đồng.

Sau đó, ông Hải được Bộ Công Thương rút về làm cục phó Cục Xúc Tiến Thương Mại và chỉ một năm sau, ông được đưa về Sabeco. VAFI thắc mắc, Bộ Công Thương căn cứ vào đâu để đưa một người như ông Hải về Sabeco.

Sau khi VAFI chất vấn, một vài tờ báo Việt Nam tiết lộ, trước khi “điều động” ông Hải về Sabeco. Ông Hoàng – cha ông Hải đã điều động ông Võ Thanh Hà, thư ký của mình về làm chủ tịch Hội Đồng Quản Trị của Sabeco!

Ông Hoàng phân trần việc điều động ông Hà – thư ký riêng của mình và ông Hải – con trai của mình về Sabeco là do ông Phan Đăng Tuất, chủ tịch Hội Đồng Quản Trị kiêm tổng giám đốc Sabeco gửi công văn xin hỗ trợ nhân sự cho Sabeco trước khi ông Tuất rời khỏi Sabeco và công văn nêu đích danh ông Hà, ông Hải.

Trước đó, đa số dân chúng chỉ biết ông Hải là con ông Hoàng. Khi chuyện này trở thành lùm xùm, dân chúng có cơ hội biết thêm ông Hà là con ông Võ Hồng Phúc, cựu bộ trưởng Kế Hoạch – Đầu Tư. Ông Phan Đăng Tuất, cựu chủ tịch Hội Đồng Quản Trị kiêm tổng giám đốc Sabeco, nhân vật xin ông Hà và ông Hải về Sabeco (nơi thu nhập của mỗi viên chức lãnh đạo khoảng 1.5 tỷ đồng/năm), không phải thế chỗ cho ông Tuất và một số nhân vật khác của Sabeco nghỉ hưu mà là để họ… lên làm lãnh đạo Bộ Công Thương. Rời Sabeco, ông Tuất trở thành vụ trưởng chỉ đạo Ban Đổi Mới và Phát Triển Doanh Nghiệp, dưới quyền ông Hoàng!

Ông Tuất cũng thuộc loại có gốc gác. Ông là em ruột của sui gia với ông Nguyễn Tấn Dũng, người chỉ mới rời chức thủ tướng Việt Nam hồi tháng trước.

Sự phẫn nộ của dân chúng đã khiến ông Trần Tuấn Anh, tân bộ trưởng Công Thương phải chỉ đạo kiểm tra lại việc điều động – bổ nhiệm cán bộ. Ông Trần Tuấn Anh cũng là một “Thái tử Đảng.” Cha ông Anh là ông Trần Đức Lương, cựu chủ tịch Nhà Nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam!

Thật ra chuyện các viên chức lãnh đạo đảng, lãnh đạo chính quyền từ trung ương đến phường, xã sử dụng “quy hoạch cán bộ” để sắp đặt con cháu, thân nhân kế nhiệm mình đã trở thành bình thường. Không phải tới bây giờ dân chúng, báo giới mới phản ứng.

Những phản ứng trước đó đều chẳng tới đâu vì kết quả các cuộc kiểm tra đều giống nhau: Đó là việc sắp đặt nhân sự luôn luôn “đúng quy trình.”

So với trước, sự khác biệt chỉ nằm ở chỗ, các băng nhóm đang thao túng hệ thống công quyền Việt Nam không còn khoanh gọn trong phạm vi một ngành hay một địa phương mà đan xen chằng chịt giữa nhiều ngành, nhiều cấp. (G.Đ)

Báo trước sự kinh hoàng.

Báo trước sự kinh hoàng.
Ai đọc mà hiểu tôi mừng. Ai đọc chưa hiểu xin đừng ba hoa.

Trần Đình Sử – Giáo sư – Nhà Giáo Nhân Dân.

Nếu Việt Nam là một khu tự trị của Trung Quốc thì sẽ ra sao?
Trước hết tên nước bị xóa mất.
Dân Tàu tràn sang ta.
Chữ Hán là ngôn ngữ chính, tiếng Việt như tiếng Chuang bây giờ.

Người Việt sẽ bị di dời đi qua nhiều nơi hẻo lánh của Trung Quốc, bị phân tán triệt để để không còn tập trung, không có sức để khôi phục lại nước cũ.

Quân đội Việt Nam sẽ sang trấn thủ phía biên giới Ấn Độ, Pakistan, Duy Ngô nhĩ, đánh nhau, chết ở đó, còn quân Tứ Xuyên Quý Châu, Quảng Đông sang bảo vệ các thành phố lớn Hà Nội, Hố Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, …

Các nhân sĩ yêu nước bị đàn áp.
Các sách vở quý hiếm trong viện Hán Nôm sẽ bị thủ tiêu dần cho đến khi không còn dấu tích.

Lịch sử sẽ bị viết lại hoàn toàn. Các cuộc chiến tranh anh hùng của ông cha ta với các thống lĩnh như Lí Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi Quang Trung bị viết thành các cuộc nổi loạn chống lại trung ương. Bọn Trần Ích Tắc, Lê Chiêu Thống, Hoàng Văn Hoan là những nhà yêu nước vĩ đại, đâu đâu cũng có tượng đài của chúng.

Có một bọn văn nô viết bài ca ngợi, Lạc Việt lại trở về trong lòng Bách Việt, bọn khác thì khảo chứng mối quan hệ thân thiết giữa vua Hùng với các hoàng đế Trung Hoa, rồi các mục trên báo Chuyện bây gờ mới kể nở rộ.

Dải đất hình chữ S vẫn còn mà giống người Việt, văn hóa Việt không còn nữa …
Thật đau lòng !.

Trần Đình Sử
Giáo sư – Nhà Giáo Nhân Dân.

Facebook   Hoang Le Thanh 

Làm thế nào để người có tài có cơ hội cống hiến?

Làm thế nào để người có tài có cơ hội cống hiến?

Kami

Báo chí và mạng xã hội đang ầm ĩ chuyện ông Vũ Quang Hải, con trai cựu Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng sau khi du học ở nước ngoài về, dù còn rất trẻ và mới chỉ làm việc trong thời gia ngắn, nhưng liên tục được sắp xếp và bổ nhiệm vào các vị trí lãnh đạo có nhiều bổng lộc trong các cơ quan và doanh nghiệp thuộc Bộ Công Thương.

Cụ thể là lúc mới 25 tuổi ông Hải đã được bổ nhiệm giữ chức Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Tài chính Công đoàn Dầu khí Việt Nam (PVFI) và đã làm công ty này lỗ hơn 220 tỷ đồng. Khi PVFI hoạt động đình trệ và có nguy cơ phá sản, thì ông Hải lại được điều về Cục Xúc tiến thương mại của Bộ, nhận chức Phó giám đốc Trung tâm hỗ trợ xuất khẩu (cấp Vụ Phó). Và chỉ sau một thời gian ngắn, theo đề nghị của ông Phan Đăng Tuất – nguyên Tổng giám đốc Tổng công ty bia rượu nước giải khát Sài Gòn-Sabeco, ông Vũ Quang Hải đã trở thành thành viên HĐQT kiêm chức Phó tổng giám đốc Sabeco – một doanh nghiệp nhà nước có vốn chủ sở hữu tới 12.000 tỷ đồng, khi mới có 28 tuổi. Sự việc này có liên quan đến ông Võ Thanh Hà-Chủ tịch HĐQT Sabeco, sinh năm 1974 nguyên là thư ký của Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng. Trước khi về Sabeco, ông Võ Thanh Hà giữ vị trí Chánh Văn phòng Bộ Công Thương từ tháng 2/2015. Toàn bộ việc bê bối này lđược giao cho tân Bộ trưởng Bộ Công Thương, ông Trần Tuấn Anh là người chủ trì giải quyết.

Chỉ một vụ việc “bé bằng móng tay” như thế, mà thấy xuất hiện hàng loạt gương mặt con ông, cháu cha. Đó là các ông Vũ Quang Hải – con trai cựu Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng; ông Võ Thanh Hà – con trai Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Võ Hồng Phúc; ông Phan Đăng Tuất – chú vợ ông Nguyễn Thanh Nghị, con trai Thủ tướng Dũng và ông Trần Tuấn Anh con trai Chủ tịch Nước Trần Đức Lương.

Phải chăng dư luận giận dữ bởi lý do này?

Câu trả lời là không! Vì thực ra trong một xã hội còn mang nặng tư tưởng “một người làm quan, cả họ được nhờ” như Việt nam hiện nay, thì việc các lãnh đạo cất nhắc con cái vào các vị trí béo bở thì cũng là chuyện bình thường. Vì mỗi chúng ta nếu ở cương vị lãnh đạo, thì cũng tìm mọi cách lách luật để thu vén cho lợi ích của cá nhân mình mà thôi. Khó mà làm khác được. Nhất là cơ chế hiện tại không chỉ thiếu chặt chẽ, mà họ không cấm hay ngăn chặn tình trạng này.

Vì thế trong nhiều năm trở lại đây, việc các cán bộ cao cấp bố trí, cất nhắc cho con cái của họ vào những vị trí thăng tiến tốt mặc nhiên trở thành một cái quyền của họ và chả riêng gì các ông lớn mà ai cũng vậy. Nếu nhìn lên trên người ta sẽ thấy, những cái tên của các cô cậu “tuổi trẻ tài cao” như: Nông Quốc Tuấn, Nguyễn Thanh Nghị, Tô Linh Hương, Lê Trương Hải Hiếu, Nguyễn Xuân Anh… trùng trùng, điệp điệp kể không hết. Nếu kể đến cả cấp lãnh đạo cỡ cấp huyện và tương đương, thì có đến hàng ngàn, hàng vạn trường hợp. Nếu nhìn xuống dưới thì không chỉ có con cái các sếp lớn nhỏ, mà cả con cháu của bạn bè sếp (đôi khi cũng chả cần), miễn là có tiền thì cũng được nhận vào làm viên chức nhà nước hay mấy chỗ dễ kiếm tiền. Chỉ lạ một điều, những người ấy không phải những người có tài cán đặc biệt, ngoài việc là có bố mẹ làm to.

Vậy mà, ông Vũ Quang Hải vẫn nói với báo chí rằng “Tôi được xin về Sabeco đúng quy trình”. không chỉ thế, ông Hải còn khẳng định rằng: “Trong một đất nước do Đảng lãnh đạo, mọi thứ bình đẳng hết, cơ hội của mọi người là như nhau. Thật sự tôi không nghĩ đây là sự ưu ái, vì tất cả chúng ta đều bình đẳng hết”. Cũng như thế, ông bố của ông – cựu Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng khẳng định, việc bổ nhiệm con trai của mình là ông Vũ Quang Hải và thư ký – ông Võ Thanh Hà không phải ông đề xuất mà là do Sabeco có công văn thiết tha xin đích danh và Đảng ủy cơ quan bộ đã xem xét theo đúng quy trình. Thậm chí Cựu Chủ tịch HĐQT Sabeco Phan Đăng Tuất giải thích rằng ông Vũ Quang Hải được chọn làm phó tổng giám đốc vì là người “trẻ tuổi, tài cao, nói tiếng Anh câu nào hiểu câu ấy”. Người ta đã đặt ngay câu hỏi rằng “Nếu như người khác có tiêu chuẩn như ông Vũ Quang Hải nhưng không có bố là Bộ trưởng thì liệu có được quan tâm như thế hay không?”

Dư luận xã hội hết sức phẫn nộ vì những cái đó, họ coi đó là sự biện minh của những kẻ tham lam và vô liêm sỉ, là điều không  thể chấp nhận được và thấy rằng chính quyền đã quá coi thường dân chúng trong việc chia chác quyền lực. Tiến sĩ Hà Văn Thịnh, Trường Đại học Khoa học Huế tỏ ra hết sức bức xúc khi viết trên trang facebook cá nhân rằng: “Tàn tệ hơn cả thời phong kiến, mục ruỗng hơn cả ngôi nhà mục nát nhất, là sự thật không thể nào chối cãi!”. Đây là nhận xét hoàn toàn chính xác.

Dưới thời phong kiến, khi mà sự thừa kế “cha truyền con nối” được coi trọng, thì việc tuyển người làm quan có thể lệ gọi là tập ấm, tức là các con cái quan lại thì có tiêu chuẩn để bổ nhiệm làm quan, mà không phải qua thi cử. Tuy nhiên, tiêu chuẩn này chỉ mang tính động viên, chứ không phải nguồn chính để tuyển dụng người vào bộ máy nhà nước. Để phát hiện và sử dụng nhân tài, các triều đại phong kiến thường áp dụng hai phương thức chính là tiến cử và thi cử và chế độ thi cử là chủ yếu. Đồng thời trong chế độ phong kiến bên cạnh chức vị thì còn có tước vị để dành cho những người có công nhưng không có đủ năng lực làm quan, giúp họ có một tước vị cho rạng ranh với xã hội. Những kẻ có tiền thì cũng có thể công khai mua tước. Nhưng ở chế độ hiện nay, người có chức quyền là đi kèm theo hàng loạt các quyền lực, quyền lợi và được đa số các quan chức tận dụng để đục khoét núi ngân sách (vốn đã vô chủ) từ tiền thuế của người dân. Trong khi ấy, không có đủ các thiết chết giám sát và điều chỉnh quyền lực cần thiết. Khi quyền lực được trao cho những người không đủ nhân cách, thì đã trở thành công cụ phục vụ cho việc tìm kiếm lợi ích cá nhân và lợi ích phe nhóm.

Việc một số người được giữ các chức vụ cao từ lúc còn ít tuổi, điều mà những công chức mẫn cán, có tài và có quá trình công tác trên dưới 40 năm cũng không dám mơ đến là điều bất hợp lý. Với cơ chế như hiện nay đã không khuyến khích và tạo điều kiện cho người có tài có điều kiện đóng góp cho đất nước. Đây là sự bất bình đẳng về cơ hội. Vấn đề đặt ra là, chúng ta cần phải xây dựng được một một thể chế chính trị mà trong đó cơ chế giám sát và điều chỉnh quyền lực với những cơ quan giám sát hoàn toàn độc lập phải được hoàn thiện. Với thiết chế tam quyền phân lập rõ ràng, cộng với việc thừa nhận đa nguyên và cạnh tranh chính trị. Và chỉ có như thế thì mới ngăn chặn và đi tới chấm dứt được tình trạng những kẻ có chức có quyền nhưng thiếu nhân cách lộng quyền và bất chấp pháp luật như hiện nay. Có như thế mới có thể tạo điều kiện cho người có tài có được cơ hội để cống hiến cho xã hội.

Ngày 15/06/2015

© Kami

* Đây là trang Blog cá nhân của Kami. Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á châu Tự do RFA.

Dòng nhạc lính theo thời gian

Dòng nhạc lính theo thời gian

Cát Linh, phóng viên RFA
2016-06-19

VANCT061916.jpg

Hình minh họa cho ca khúc Cho người vào cuộc chiến do danh ca Thanh Thúy trình bày.

 Screen capture

04:01/13:28

Phần âm thanh Tải xuống âm thanh

 Trong giai đoạn của những năm 1954 đến 1975, có những ca khúc được sáng tác để nói lên hình ảnh và cuộc đời của những người lính. Rộng hơn nữa là hình ảnh chung cho các gia đình miền Nam thời đó. Bởi vì hầu như gia đình cũng có ít nhất một người thân vào quân ngũ.

Trong số những thanh niên lên đường tòng quân ấy, có rất nhiều người lính “tay súng, tay đàn”. Đó là Nguyễn Văn Đông, Trần Duy Đức, Song Ngọc, Lam Phương, Anh Bằng, Trần Thiện Thanh… qua dòng nhạc lính, họ kể lại lý tưởng của một thế hệ tuổi trẻ, niềm vui, nỗi buồn, tình yêu, tình bạn, và đôi khi là cả bi kịch của thân phận con người do chiến tranh. Và thế hệ ca sĩ thời ấy như Thanh Thuý, Hoàng Oanh, Mai Lệ Huyền, Trung Chỉnh, Duy Khánh… đã rất thành công khi thực hiện những ca khúc này.

“Rừng lá xanh xanh cây phủ đường đi

Thành phố sau lưng ôm mộng ước gì

Tôi là người đi chinh chiến dài lâu

Nên mộng ước đầu tôi nghe đã chìm sâu

Từ máy thu thanh cô nàng vừa ca:

“Trọn kiếp yêu anh lính khổ xa nhà”

Giữa rừng già vang tiếng hát thật cao

Nhưng giữa già tôi có thấy gì đâu?…”(Rừng lá thấp)

Rừng lá thấp là ca khúc được ca/nhạc sĩ Nhật Trường – Trần Thiện Thanh sáng tác trong giai đoạn cao điểm của cuộc chiến tranh 1968. Có người cho rằng đây là món quà và nỗi thương tiếc, sự vinh danh mà nhạc sĩ dành cho người bạn của mình, đại uý Vũ Mạnh Trường, người đã tử trận tại cầu Bình Lợi cửa ngõ vô Sài Gòn.

Đây là một trong hàng ngàn ca khúc được ra đời trong thời điểm mà người lính là hình ảnh được khắc họa rất nhiều trong tất cả lĩnh vực thơ, văn, hội hoạ, nhiếp ảnh, và đặc biệt là âm nhạc. Hình ảnh đó đi theo với chiều dài cuộc chiến như hình với bóng, trên khắp mọi nẻo đường đất nước.

Khi ấy, cuộc đời của người lính, sự đợi chờ của những gia đình có mẹ mong con, vợ mong chồng, cùng với những giây phút khốc liệt của chiến tranh là đề tài bất tận cho người sáng tác. Dòng nhạc lính được biết đến trong thời kỳ đó như một tấm gương phản chiếu trung thực, gần gũi, và rõ nét nhất về một thế hệ tuổi trẻ.

Sáng tác của những người tay súng, tay đàn ấy chân thật, gần gũi và “đời thường” như chính cuộc đời của họ, cuộc đời người lính.

“Mẹ ơi . . . biên cương giờ đây

Trời không . . . mưa nhưng nhiều mây

Nửa đêm nghe chim muông hú trong rừng hoang

Nghe . . . gió rung cây đổ lá vàng

Sương xuống mênh mang…” (Nửa đêm  biên giới)

Lúc đó, nói theo cách nói của thi sĩ Nguyễn Tất Nhiên:

“Ta hỏng tú tài

Ta hụt tình yêu

Thi hỏng mất rồi

Ta đợi ngày đi…”

Lý tưởng

Đối với những người trai trẻ thời đại ấy, họ xem việc khoác áo lính là trả nợ tang bồng với núi sông, là niềm kiêu hãnh khi được bước những bước chân hành quân vào con đường chiến chinh. Họ tạm biệt gia đình, tạm biệt mẹ cha, tạm biệt người thương để dấn thân vào cuộc sống mới đầy hứng thú và nhiều ý nghĩa trong tháng năm dài khói lửa chiến tranh.

nhat_truong_tran_thien_thanh_1.jpg

Nhạc sĩ Trần Thiện Thanh, một trong những nhạc sĩ tay súng tay đàn.

“Cùng trang cùng lứa chúng tôi cùng đơn vị thương mến nhau chung một toán

Giã từ Sài Gòn yêu nửa đêm tâm sự lính kiếp tha hương độc hành

Vui chung cuộc hành trình phong sương chưa lần bước ba tháng dài được là bao

Hỏi em em lại khóc bàn tay xin níu lại xin thời gian chưa qua mau…” (Giã biệt Sài Gòn)

Nhạc lính được dùng để chuyển tải hình ảnh của những cuộc đời luôn “ngược xuôi theo đường mây” và vương màu khói súng, Những cuộc đời vừa đúng đôi mươi phải xa biệt đô thành, “vào đời manh áo chiến lúc tuổi còn xanh”

“Thôi nhé tôi đi… áo vương bụi đường

Nhớ đêm phố phường… người ơi lúc đèn buông

Đừng ngăn gió vào thu… để rơi lá vàng khô

Reo khúc quân hành… đưa tiễn người chinh phu

Đêm… đêm ngắm trăng khuya

Nghe gió bay về…

Ôm súng cầm canh… trông sao trời lấp lánh

Tưởng về đôi mắt… cố nhân chiều xưa…” (Chiều thương đô thị)

Nhạc sĩ Hoài Linh đã sáng tác Chiều thương đô thị để tặng cho người bạn của mình, nhạc sĩ Song Ngọc lên đường tòng quân vào năm 19 tuổi.

Hiện lên trong những ca khúc viết về người lính là hình ảnh của người nghệ sĩ lãng mạn mang khí chất oai hùng, là tinh thần của người trai đang ở lứa tuổi đẹp nhất đời người. Người trai trả nợ tang bồng với núi sông bằng ước mơ bay cao, bay xa bên dãy Ngân Hà, xem chuyện đời nhẹ như những chuyến bay.

“Giữa lòng trời khuya muôn ánh sao hiền

Người trai đi viết câu chuyện Một Chuyến Bay Đêm

Cánh Bằng nhẹ mơn trên làn gió

Đời ngây thơ xưa lại nhớ, lúc mình còn thơ

Nhìn trời cao mà reo mà mơ ước như diều để níu áo Hằng Nga ngồi bên dãy Ngân Hà…” (Một chuyến bay đêm)

Tình bạn

Họ là những người trai trẻ đến từ bốn phương. Mang cùng một lý tưởng, họ gặp nhau nơi chiến trường. Tiếng gọi anh, tôi thân thiết như anh em cùng một mẹ. Những đêm tiền đồn, bao nhiêu câu chuyện được kể cho nhau nghe, không bao giờ hết.

“Vùng cao nguyên đất đỏ, trời lạnh với sương mù

Thương mến anh vượt đường xa đến đây

Mưa vẫn bay mà lòng anh vẫn say

Diệt thù bên rừng sâu khi bên suối vắng đêm thâu

Gặp anh trong phút này là mừng trong phút này

Khi chiến tranh còn gây thêm máu lửa

Thì mộng mơ xin trả hết cho đời

Quê hương này còn mãi mãi nhờ anh…”

Tình đồng đội trong ca khúc của nhạc sĩ Lam Phương chân thành và đơn giản như thế. Có lẽ cũng là người lính, nên ông hiểu lắm về những gian khổ cũng như giá trị của tình bằng hữu giữa những tháng ngày trên sa trường.

Nhạc sĩ Hoài Linh cũng thế. Tình bạn trong dòng nhạc lính của ông được xây dựng trong những tháng ngày xông pha. Tuy mỗi người rồi sẽ một nơi, nhưng dưới bầu trời bao la của miền đất Mẹ, ông và đồng đội vẫn là một thôi.

“Mình có ba người

Mà kiếp sống buông trôi

Đứa này ở ven trời

Thì đứa khác ra khơi,

Hợp xong lại tan

Trong giây lát xa không đành

Thế mới thương đời lính

Đường phố khuya rồi

Chênh chếch bóng trăng soi

Uống cạn hết ly này

Ghi nhớ mãi đêm nay

Mình ba người tuy không gian

Chia làm muôn lối

Nhưng là một thôi…” (Chúng mình 3 đứa)

Tình yêu

Dòng nhạc lính của những người nhạc sĩ ấy còn chính là những bản nhạc tình. Và cũng là nhạc quê hương. Trên những con đường hành quân khắp bốn vùng chiến thuật, sự xa cách, nhớ mong, ngay cả niềm tuyệt vọng và bi kịch tình yêu được họ ghi lại trong trang nhật ký của nhạc khúc.

ns-tranduyduc.jpg

Nhạc sĩ Trần Duy Đức.

“Từ KBC giá lạnh rừng sâu

Anh gởi lời thăm về em yêu dấu

Qua bao ngày chúng mình xa nhau

Chắc em để phấn son nhạt mầu

Và buồn trong cả giấc chiêm bao.

Đừng buồn em ơi! Nếu hiểu được anh

Đây miền rừng xanh bụi vương áo lính

Khi quê mình khói lửa điêu linh

Nhớ em nhiều biết làm sao thôi

Đành vùi chôn khỏa lấp chữ tình…”

Viết từ KBC của Mạc Phong Linh và Hoàng Minh là tiếng nói của những người lính vì lý tưởng mà cởi bỏ áo thư sinh, giã biệt học đường, để lại sau lưng tình yêu riêng của mình. Và cũng chính dòng nhạc lính là nơi nói lên tiếng lòng của những người ở lại, chung thuỷ đợi chờ “Cho người vào cuộc chiến”.

“Anh bỏ trường xưa, bỏ áo thư sinh

Theo tiếng gọi lên đường

Anh đi vì đất nước khổ đau

Anh đi … anh quên thân mình

Em vì anh tóc bới chẳng lược cài

Thôi điểm trang, má phấn chẳng cần dồi

Xa phồn hoa với những chiều dập dìu

Cho anh vững lòng … anh đi

Đêm rồi lại đêm, một bóng đơn côi

Em nhớ người phương trời

Tâm tư chẳng biết nói cùng ai

Đơn sơ… em ghi đôi dòng

Mong người đi giữa súng đạn chập chùng

Xin hiểu cho giữa cát bụi thị thành

Bao giờ em cũng vẫn bền một lòng

Thương anh suốt đời … Anh ơi!…” (Cho người vào cuộc chiến)

Đã hơn 40 năm, những nhạc sĩ tay súng tay đàn ấy, có những người đã xa rời cõi tạm. Có lẽ họ cũng đã mang theo mình dấu ấn của một đời lính oai hùng, những tháng ngày cùng đồng đội xông pha vì lý tưởng. Thế nhưng, dòng nhạc lính, nhân chứng cho một thời cuộc của đất nước, tiếng nói chung cho một thế hệ thì mãi mãi sẽ là dấu ấn của một nền văn hoá âm nhạc Việt Nam.

Nơi rốn thảm họa miền Trung: Ai là của dân và ai thuộc về dân?

Nơi rốn thảm họa miền Trung: Ai là của dân và ai thuộc về dân?

Cùng trong một buổi sáng, gần 1000 người dân Đông Yên từ chối đến trụ sở chính quyền xã để nhận quà cứu trợ, nhưng vỡ òa niềm vui khi bất ngờ được Đức Tổng Giám mục Ngô Quang Kiệt ghé thăm.

TGMKietthamDongYen1

Thảm họa môi trường biển miền Trung thật khủng khiếp. Hàng chục triệu con người đang phải trực tiếp chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi thảm họa đó.

Nhiều tấm lòng trắc ẩn khắp nơi đã không thể ngồi yên nhìn những nạn nhân của thảm họa bị đẩy vào chỗ chết. Nhiều cuộc kêu gọi cứu trợ đã được phát động và những tấm lòng nhân ái của cộng đồng đã đến với miền Trung, nơi xảy ra thảm họa biển.

Nhưng chính quyền tại một số địa phương đã không trân trọng những tấm lòng nhân ái ấy. Trong số đó, có chính quyền xã Kỳ Lợi, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.

Một cuộc cứu trợ bị buộc phải thông qua chính quyền

Sáng 16/6, đoàn từ thiện Quỹ Cầu Vồng từ Sài Gòn vượt hàng ngày cây số để đến trao quà cho bà con giáo dân Đông Yên (cũ) thuộc xã Kỳ Lợi, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.

Trước đó, đoàn Quỹ Cầu Vồng đã cho người ra Vũng Áng đi tiền trạm. Họ đã liên hệ với UBND xã Kỳ Lợi (thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh), xin được trao quà thiện tâm tại thôn Đông Yên, xã Kỳ Lợi.

Ông Lê Xuân Vượng, Chủ tịch UBND xã Kỳ Lợi trả lời rằng tại thị xã Kỳ Anh, đơn vị đặc trách công việc này là MTTQ Thị xã. Đại diện đoàn Quỹ Cầu Vồng đã phải lặn lội trở lại Trụ sở MTTQ Thị xã Kỳ Anh, gặp cả Chủ tịch và Phó Chủ tịch MTTQ Thị xã để trực tiếp trao đổi về việc trao quà cứu trợ. Thời gian trao quà, số lượng quà, đối tượng nhận quà và địa điểm trao quà đều được trao đổi kỹ lưỡng và chi tiết. Trong đó, địa điểm trao quà sẽ là sân bóng thôn Đông Yên cũ.

Những tưởng việc đem chút quà biểu hiện tấm lòng của những ân nhân đến an ủi các nạn nhân nơi đây sẽ cứ thế mà tiến hành, vì đã bàn bạc, thống nhất với chính quyền thị xã Kỳ Anh (Hà Tĩnh) và đã được chính quyền cho phép.

Thế nhưng mọi việc không đơn giản như người ta tưởng.

Khi đoàn mang quà đến, chính những người đại diện chính quyền tự xưng là “của dân, do dân và vì dân” đã tráo trở.

Vừa đến nơi, đoàn cứu trợ bị đích thân ông Lê Đình Trọng, Phó Chủ tịch MTTQ Thị xã Kỳ Anh, yêu cầu đến cơ quan chở ông cùng đi để “có sự chỉ đạo”.

Sau đó, thay vì đến địa điểm thôn Đông Yên như đã hẹn với người dân và như đoàn đã chuẩn bị theo sự thống nhất trước với chính quyền, thì vị “đại diện chính quyền sở tại” lại yêu cầu tài xế cho xe vào trụ sở UBND xã Kỳ Lợi và yêu cầu bà con đến nhận quà tại đó.

Gần 1000 người dân Đông Yên đã từ chối đến nhận quà cứu trợ tại trụ sở chính quyền xã Kỳ Lợi, mặc dù họ rất trân trọng và rất cảm động trước tấm lòng của đoàn từ thiện. Lý do của người dân thật đơn giản: từ lâu, chính quyền tự nhận là “của dân, do dân, vì dân” nơi đây đã tự chứng tỏ hoàn toàn không phải là của dân mà ngược lại.

Thực tế, chính quyền đã đẩy họ ra khỏi quê hương bản quán mà họ đã xây dựng và vun đắp bằng xương máu hàng trăm năm qua, cho dù hoàn toàn không có một căn cứ luật pháp nào, mà chỉ để thỏa mãn lợi ích của một phe nhóm nào đó muốn cướp quê hương của họ để kiếm ăn. Dù không có bất cứ cơ sở luật pháp nào, nhưng chính quyền đã sử dụng đầy đủ bạo lực công quyền để đàn áp họ, bằng những thiết bị và lực lượng được mua sắm và được nuôi sống nhờ chính những đồng thuế mà họ một nắng hai sương làm lụng để đóng góp. Độc ác hơn, để ép buộc người dân bỏ đất mà ra, bỏ nhà mà đi, chính quyền đã đập phá ngay cả trường học của trẻ, ép cha mẹ các cháu phải di dời đến nơi chính quyền muốn. Kết quả là 155 học sinh Đông Yên bị thất học hai năm nay chưa ai quan tâm giải quyết. Các em đã trở thành con tin của nhà cầm quyền.

Với những kinh nghiệm đó của mình, người dân Đông Yên đã cự tuyệt việc nhà cầm quyền cố tình buộc đoàn từ thiện đưa quà vào văn phòng Ủy ban Xã để buộc người dân đến nhận như một sự ra ơn của chính quyền đối với dân.

Và thế là đoàn từ thiện, đã vượt qua hàng ngàn cây số mang theo tấm lòng của muôn người phương xa, vẫn không thể trao quà cho người dân Đông Yên, dù chỉ còn cách Đông Yên có 300m.

Tất cả cơ sự chỉ vì chính quyền địa phương tráo trở.

Người dân Đông Yên chấp nhận lặn lòi ngoi nước kiếm ăn từng bữa trong hoạn nạn vì thảm họa. Người dân Đông Yên trân trọng tấm lòng của đồng bào phương xa. Nhưng khi những món quà biểu lộ những tấm lòng thành ấy chỉ cách họ có 300 mét thôi, họ đã phải buộc lòng từ chối đến nhận. Tại sao? Thưa: bởi vì ai cũng hiểu rằng 300 mét kia đã là nơi đang bị thế lực của sự dữ, sự bất chính và bất nhân chắn ngữ.

Và khoảng cách 300 mét kia chính là một cái hố mà nhà cầm quyền đã đào trong lòng người dân bao năm nay.

Một cuộc thăm viếng cảm động

Cũng trong sáng 16/6/2016, giáo dân Đông Yên bất ngờ nhận được những món quà vô giá từ Đức Tổng Giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt khả kính.

Nhân dịp kỷ niệm 25 năm Linh mục, Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt đã không tổ chức lễ lạt linh đình, nhưng dành tất cả những quà tặng và tiền bạc người ta tặng ngài để góp phần cứu trợ các nạn nhân của thảm họa môi trường Miền Trung.

Bất ngờ sáng nay, tại Đông Yên, ngài thực hiện chương trình mà ngài đã định đó.

Khi ngài vừa xuất hiện, nhiều người khóc thét lên, nhiều người già vặn tay khóc như trẻ con. Những tiếng khóc vỡ òa. Những dồn nén, oan ức mấy năm nay tự nhiên vỡ ra. Đoàn giáo dân Đông Yên hôm nay chẳng khác nào những đứa con cô đơn, đau khổ nay được gặp lại cha mẹ của mình. Quả thật, những giáo dân Đông Yên, những nạn nhân thảm họa liên tiếp của “nhân tai” nơi đây, nằm mơ cũng chưa bao giờ dám nghĩ có một ngày được đón Đức TGM Giuse đến thăm hỏi mình.

Đức Tổng đã cùng bà con vào nhà thờ. Ngài cùng giáo dân cầu nguyện, đọc kinh. Ngài ân cần hỏi thăm, động viên và chúc lành cho bà con giáo dân. Ngài căn dặn, trong đau khổ những người giáo dân phải can trường gìn giữ đức tin, làm chứng cho sự thật -công lý – hòa bình, sống yêu thương, tha thứ cho kẻ thù.

Ngài đã ân cần thăm hỏi động viên bà con nơi đây, chia sẻ và giúp đỡ cho họ, rồi chia tay. Mọi người lưu luyến xúc động chia tay ngài trong nước mắt.

Chỉ trong một buổi sáng 16/6/2016, 158 hộ dân Đông Yên gồm gần 1000 con người – những người đã không chấp nhận bỏ nhà cửa vô lý, quyết ở lại nơi quê hương mình dù phải đối diện với nhiều gian nan bởi “nhân tai” – đã trải qua hai thái cực hoàn toàn khác nhau với nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau. Từ căm giận, nhẫn nhịn, kìm nén, thất vọng đến cảm xúc vỡ òa, sung sướng, tin tưởng, tín thác và tràn đầy hi vọng.

Ai của dân? Ai không phải của dân?

Thảm họa môi trường biển miền Trung đang gây ra những hậu quả khủng khiếp: môi trường biển bị hủy diệt, hàng chục triệu con người đối diện với hiện tại và tương lai khốn quẫn. Những hậu quả đó ảnh hưởng không chỉ một vùng miền và không chỉ một vài năm… Hơn ai hết, chính quyền phải đi đầu và chịu trách nhiệm chính yếu trong việc tìm ra nguyên nhân thực sự của thảm họa và tích cực giải quyết triệt để các hậu quả của thảm họa này, trước mắt cũng như lâu dài. Có thế, họ mới thực sự là chisng quyền “của dân, do dân và vì dân” như họ vẫn tự nhận.

Nhưng nhìn chọn lựa và cách hành xử của người dân Đông Yên trong buổi sáng 16/6, người ta hiểu ra: ai và cái gì thực là của dân; ai và cái gì không phải là của dân.

Thiết nghĩ, đây cũng là một cơ hội và là một bài học thêm cho những ai đang cầm quyền trong tay hiểu thêm rằng: Họ đang đứng chỗ nào trong lòng người dân.

Và họ cũng nên nhớ câu nói: Chèo thuyền là dân, nhưng lật thuyền cũng là dân.

Vũng Áng, Kỳ Anh, Hà Tĩnh 16/6/2016.
JB Lê Trần