Xã hội bất an, nhà cầm quyền bất nhân-Minh Hải

Ba’o Nguoi-Viet

January 29, 2025

Minh Hải

Tết là dịp để nhà nhà, người người vui vẻ, sum vầy, là dịp để những người ở nơi xa xôi nào đó trở về đoàn tụ cùng gia đình. Thế nhưng, trên mảnh đất hình chữ “S” Việt Nam những ngày qua, lại xảy ra nhiều hoàn cảnh “sinh ly, tử biệt” hết sức đau lòng và gây phẫn nộ dư luận…

Ngày 16 tháng Giêng năm 2025, nhằm ngày 17 tháng Chạp âm lịch 2024, nhà cầm quyền CSVN ở Sài Gòn bắt tạm giam Mục Sư Nguyễn Mạnh Hùng, 71 tuổi, cư trú tại Quận 7, với cáo buộc “Tuyên truyền chống Nhà nước” theo Điều 117 Bộ luật Hình sự 2015.

Một tuần sau, vào ngày 23 Tháng Giêng,  nhà cầm quyền CSVN tại Hà Nội bắt tạm giam bà Đậu Thị Tâm, 45 tuổi, cư trú tạị Quận Hoàng Mai, Hà Nội, với cáo buộc “Lợi dụng tự do dân chủ” theo Điều 331 Bộ luật Hình sự 2015.

Được biết, Mục Sư Nguyễn Mạnh Hùng là người thường xuyên có những hoạt động cất lên tiếng nói cổ võ cho nhân quyền, dân chủ Việt Nam, phản đối những bất công xã hội và chỉ trích gay gắt đối với những hành vi sai trái của từng cá nhân lãnh đạo CSVN.

Còn bà Đậu Thị Tâm là người tích cực phản đối Nghị định 168 liên quan đến việc xử phạt hành chính đối với những hành vi vi phạm luật giao thông đường bộ vừa được ban hành. Không riêng gì bà Tâm, Nghị định này bắt đầu áp dụng vào ngày 1 tháng Giêng vừa qua, đã vấp phải sự phản ứng gay gắt từ mọi tầng lớp xã hội, bởi mức phạt tiền quá nặng dễ đẩy cuộc sống người dân vào đường cùng, một Nghị định mà nhà cầm quyền muốn khuất phục người dân bằng kế sách “đồng tiền đi liền khúc ruột” và nỗi sợ hãi.

Cũng trong ngày 23 tháng Giêng, Công An tỉnh Kiên Giang khởi tố vụ án, tạm giam 6 ngư dân gồm: Danh Giang, 48 tuổi; Danh Lưng, 28 tuổi; Nguyễn Duy Chiều, 40 tuổi; Hồ Văn Hải, 37 tuổi; Đồng Thành Giang, 30 tuổi; và Võ Ngọc Sơn, 28 tuổi, để điều tra hành vi giết người.

Vào tháng Mười Một năm 2024, do mâu thuẫn cá nhân, 6 ngư dân này đã bắt trói, đánh bạn cùng thuyền là ngư dân P.N.T. cho đến chết, và sau đó vứt xác xuống biển nhằm che đậy tội ác.

Dư luận Việt Nam phẫn nộ trước tội ác kinh hoàng của 6 ngư dân. Tuy nhiên, đây chưa phải là đỉnh điểm phẫn nộ của dư luận Việt Nam.

Đỉnh điểm phẫn nộ là vụ việc, một nam shipper tên Trần Thành sinh sống tại huyện Hòa Vang-TP.Đà Nẵng, vào ngày 17 tháng Giêng, do có bất đồng xung quanh gói hàng trị giá 375.000 đồng với khách hàng là chị Trần Thị Thảo cư trú cùng huyện. Vụ việc sau đó, anh Thành bị bạn trai của chị Thảo là Nguyễn Thanh Tùng và Trần Văn Minh Toàn, Trần Hoàng Thiên là người thân của chị Thảo đánh hội đồng dẫn đến tử vong.

Ngày 23 tháng Giêng, cơ quan Công an huyện Hòa Vang cho biết, đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam Tùng, Toàn và Thiên để điều tra với cáo buộc tội “cố ý gây thương tích dẫn đến chết người”.

Những vụ việc, vụ án nêu trên xảy ra ngay thời điểm chỉ còn vài ngày nữa là người dân Việt Nam đón Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.

Tết là dịp để nhà nhà, người người vui vẻ, sum vầy bên mâm cơm-ly rượu, trao nhau những câu chuyện, những chia sẻ vui buồn của một năm đã qua và cùng chúc nhau năm mới với những hy vọng tốt đẹp. Thế nhưng, nhà cầm quyền CSVN đã bất chấp, trà đạp lên nét đẹp văn hóa bao đời của người dân Việt Nam bằng việc bắt những Mục Sư Nguyễn Mạnh Hùng, chị Đậu Thị Tâm và số nhà hoạt động khác phải ly tán người thân, họ hàng. Giới đấu tranh cho nhân quyền-dân chủ cho Việt Nam đã bày tỏ phẫn nộ với động thái bắt giữ này.

Thực tế, đây không phải là lần đầu tiên nhà cầm quyền CSVN bắt giam người hoạt động vào dịp cận Tết. Dịp cận Tết năm 2020, nhà cầm quyền CSVN tại Hà Nội còn huy động hơn 3,000 công an-cảnh sát cơ động cùng các thành phần chức năng khác nổ súng, tấn công vào những người dân tranh chấp đất đai ở thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức. Hậu quả của vụ nổ súng, tấn công  này là có đến 4 người tử vong và một bản án hình sự nặng nề từ 15 tháng tù treo cho đến tử hình dành cho 29 bị cáo, phần lớn là những người trong một gia đình, dòng họ.

Tết cũng là dịp để những người xa xôi như ngoài biển khơi trở về đoàn tụ cùng gia đình, là dịp những người hằng ngày mưu sinh khó nhọc, gom góp từng đồng nhỏ nhặt để lo cho gia đình tạm khép lại những lo toan. Thế nhưng, chỉ vì những những mâu thuẫn trong công việc, hay chỉ vì bất đồng xung quanh một gói hàng trị giá không lớn mà anh ngư dân tên T hay như anh shipper Trần Thành bị số người sinh sống cùng thời tước đoạt mạng sống hết sức dễ dàng, khiến hai người vĩnh viễn không còn tận hưởng không khí vui vẻ của ngày Tết. Con xa cha, vợ xa chồng, cha mẹ xa lìa con cái hết sức đau lòng.

Một xã hội văn minh, một xã hội bình yên thì xã hội đó giữa con người với con người có tinh thần bao dung, tương thân tương ái và tôn trọng lẫn nhau chứ không thể cứ có xích mích, mâu thuẫn là đem bạo lực ra giải quyết, nhà cầm quyền thì đem nhà tù để trấn áp tiếng nói bất đồng của người dân.

Niềm vui ngày Tết thay bằng bao cảnh “sinh ly tử biệt,” có chăng đây là một xã hội bất an và đi kèm với đó là một nhà cầm quyền bất nhân.


 

Một gia đình 16 năm không có Tết!-Lê Đại Anh Kiệt

Ba’o Tieng Dan

Lê Đại Anh Kiệt

29-1-2025

Ngày xuân không nói chuyện buồn nhưng có chuyện buồn không thể nén, đã và đang đè nặng lên một gia đình 15 năm qua!

Có người mẹ, người dì, người em 16 năm không có tết, không có giao thừa, chỉ có nước mằt, đêm đen đợi chờ, nước mắt hy vọng chờ ngày người con, người cháu, người mẹ của họ được giải oan, cởi bỏ cái oan án tử tù, trở lại với đời thường và đoàn tụ với gia đình.

16 năm kêu oan, đơn thư của họ đã trải dài nhiều km. Người mẹ ấy đã đi trên chiều dài gấp nhiều vòng trái đất, một người dì đã ngã quỵ, kiệt sức, đứa em gái thiếu nữ ngày nào đã thành thiếu phụ, còn người thanh niên bị án oan nay bước vào tuổi trung niên. Người mẹ bệnh tât chất chồng bệnh tật nhưng vẫn kiên cường không lùi bước kêu oan.

Nghị lực kiên cường của họ thì vô hạn nhưng khả năng vật chất của con người thì có hạn. 16 năm kêu oan, ra bắc vào nam, đã cuốn trôi tất cả tài sản của ba chị em. Ba gia đình trung lưu đã bán sạch nhà cửa, vườn ruộng khang trang, nay sống nương nhờ nhà anh ruột. Nợ nần ngày càng chồng chất. Họ có thể nhịn ăn, nhịn mặc nhưng không thể nhịn thăm nuôi tử tù.

Đêm cuối năm này, trong lúc cả trăm triệu ngươi đoàn tụ vui xuân đón tết thì gia đình họ căng thẳng, không chỉ lo cho người thân trong tù, mà còn khắc khoải lo âu trước kỳ hạn trả nợ trước giao thừa. Người chủ nợ ra kỳ hạn độc địa ấy hẳn có sức mạnh nào đó đủ mạnh để gây áp lực.

Tôi đã đồng hành về tinh thần với họ trong từng bước chân nhưng rất tiếc tôi bất lực không có khả năng chia sẻ về vật chất. Chỉ biết trải lòng với cộng đồng xã hội cầu mong lòng từ tâm hỗ trợ.

Không cần nêu tên (sẽ làm tổn thương đến họ vốn đã bị quá nhiều thương tổn) cộng đồng cũng đủ hiểu họ là ai.

Trước thềm năm mới, xin gởi đến ông Chánh án TAND Tối cao Lê Minh Trí lời chúc tốt lành của một trong hàng vạn hàng triệu người ngưỡng mộ về những phát biểu song hành với việc làm chính trực của ông.

Cũng nhân đầu năm mới, xin gởi đến ông thỉnh nguyện thiết tha, bằng bản lĩnh kiên cường của người cộng sản chân chính, bằng lương tri, trách nhiệm của người cầm cân công lý tối cao của đất nước, xin ông hãy tiếp tuc soi sáng những góc khuất của vụ án với hàng chục điểm vi phạm tố tụng mà theo phát biểu của chủ nhiệm Ủy Ban Tư Pháp Quốc Hội Lê Thị Nga “chỉ cần sai một điểm cũng đủ phải hủy án”.

Ông Lê Minh Trí tuyên thệ nhậm chức Chánh án Tòa án nhân dân tối cao hồi tháng 8-2024. Ảnh trên mạng

Viết câu chuyện buồn đầu năm với mong muốn câu chuyện ấy sẽ chấm dứt, sẽ sang trang trong mùa xuân mới.


 

NƯỚC MỸ SỐ MỘT VÌ “TOILET”? – Phượng Vũ

Phượng Vũ

Lợi tức đầu người (GDP) dân Na Uy đứng hạng 3 trên thế giới: 65,500 USD 1 năm, Mỹ hạng 7 = 50,000 USD, nhưng vật giá ở Na Uy cao hơn Mỹ gần 3 lần, xăng giá 11usd /1 gallon, sale tax 25%, nhà hàng không cho free nước đá lạnh như Mỹ, khát phải mua 1 chai nước nhỏ giá 24 Krone = 4USD, suy ra nếu so sánh GDP Mỹ với vật giá Âu Châu thì GDP Mỹ phải cao hơn 150,000 USD!

Ngay giữa thành phố Oslo là công viên tên Vigelandsparken Sculpture Park có những bức tượng điêu khắc mỹ thuật, rộng 80 mẫu, hàng triệu du khách đến mỗi năm… nhưng chỉ có 1 nhà vệ sinh bên cạnh quán nước ngoài cổng, phải nhét đồng 10 Krones (1.75USD) để sử dụng, nhìn đoàn người xếp hàng rồng rắn bên ngoài chờ là… nhịn luôn!

Nước Mỹ số một…

Các công viên, các khu “rest area” dọc các xa lộ, thậm chí ở những buổi meeting, hội chợ… cũng có những cầu tiêu tạm cho mọi người dùng khi cần đến và chẳng bao giờ phải tốn một xu nào.

“Đi cho biết đó biết đây

Ở hoài một chỗ, biết ngày nào “khôn”.

Câu nầy tui thêm vô “Ở nhà với vợ, biết ngày nào khôn”

Ông bà ta từ ngàn xưa đã có cái “nhìn xa trông rộng” thấy được nhu cầu phát triển sự hiểu biết, sự “khôn” lên qua việc đi đó đây. Vì thế ngày nay du lịch là ngành “kỹ nghệ không khói” nhưng đem lại lợi nhuận lớn cho rất nhiều nước trên thế giới. Ngoài ra nhờ đi đó đây, ta mới có dịp mở rộng tầm nhìn, có dịp so sánh để “biết mình, biết người”.

Ở Mỹ lâu năm, quen hưởng những tiện nghi đời sống căn bản của mọi người trong xã hội (kể cả người nghèo), riết trở thành quen, thấy bình thường và xem đó là lẽ đương nhiên. Ví dụ như nhu cầu vệ sinh: ở Mỹ cầu tiêu công cộng có ở khắp nơi, giấy vệ sinh, giấy lau tay xài thoải mái, vòi nước uống cũng được thiết kế khắp nơi. Các công viên, các khu “rest area” dọc các xa lộ, thậm chí ở những buổi meeting, hội chợ… cũng có những cầu tiêu tạm cho mọi người dùng khi cần đến và chẳng bao giờ phải tốn một xu nào.

Nhưng khi du lịch ra nước ngoài khác mới “thấm thía” 

Cái gì cũng phải trả tiền, kể cả nhu cầu vệ sinh (giá từ 1$ – 1.5$/1 lần, tùy nơi, tùy nước). Không phải chỉ tốn tiền mà còn “gian nan” khi hữu sự, để tìm cho ra “nơi cần đến”, ngay cả ở những thủ đô văn minh lẫy lừng lâu đời của thế giới!

Tôi nhớ có một lần khi thăm thủ đô Paris, một người trong đoàn cần toilet, bác tài chạy xuôi, chạy ngược, vòng vòng mãi mà vẫn không tìm ra! Cuối cùng một sáng kiến được nêu ra: tới một nhà hàng nào đó vô mua bất kỳ món gì đó để được đi toilet! Đó là nỗi khổ tâm lớn của các vị cao niên khi đi du lịch châu Âu, các vị phải nhắc nhau nhịn uống nước (điều này lại rất hại cho sức khỏe) để khỏi “khốn đốn” khi hữu sự!

Tôi nhớ một lần ở Rome, hướng dẫn viên dẫn một bà đi mãi qua đường này, tới ngõ nọ mà vẫn không tìm ra “nơi phải đến”, “bí” quá bèn hỏi:

– Bà có chịu tốn 10 Euro để vô restaurant kia mua thứ gì đó để được đi WC không?

– Nín hết nổi rồi, bây giờ không phải 10 Euro mà 20 Euro tôi cũng chịu luôn!

Có những WC có người ngồi thâu tiền còn đỡ, có những nơi, họ thiết kế sẵn phải bỏ đúng số tiền (cắc) quy định thì cổng mới mở cho vô. Khi đi du lịch đâu phải ai cũng có sẵn tiền cắc (Euro) trong túi, có một bà “mắc” quá nhưng không đổi được tiền cắc, nên phải mượn tứ tung trong đoàn, mỗi người thương tình móc hầu bao bỏ vô máy một ít, máy nuốt hết nhưng còn thiếu mấy xu, chưa đủ tiền, máy không mở cổng! Thật khốn đốn với máy móc vô tình!

Ở một số nước châu Á như Trung quốc, khách du lịch phải luôn thủ sẵn giấy vệ sinh trong bóp, vì trong toilet không có giấy vệ sinh. Tôi cứ bị ấn tượng mãi về một lần thăm Bắc Kinh (cách đây hơn 10 năm), đoàn du khách được một dàn các cô gái trẻ đẹp mặc xường xám đón chào tưng bừng ngay từ lối vào nhà hàng. Nhà hàng thiết kế rực rỡ sang trọng, đèn đuốc sáng choang như… cung đình. Sau bữa ăn khi cần đi WC, tôi ngạc nhiên khi bước vào thấy có một bàn trải khăn trắng bóc, trên bàn có một bình hoa tươi thật to, đẹp, và một cô gái xinh đẹp rực rỡ mặc xường xám ngồi đó chỉ để làm nhiệm vụ phát cho mỗi khách 1- 2 miếng giấy vệ sinh nhỏ.

Ôi “cung đình” mà không có giấy vệ sinh! Đúng là XHCN, hình thức trình diễn thì xôm tụ, nhưng nhu cầu căn bản thì không được đáp ứng. Trong đời sống có những nhu cầu xem ra có vẻ nhỏ nhặt, tầm thường, nhưng khi cần đến mà không có thì nó trở thành một trở ngại lớn, khiến người ta “điêu đứng” vì nó.

Nghe kể có một đoàn du khách nước ngoài viếng các lăng tẩm của triều đình Huế, đi từ lăng này đến lăng kia, cảnh đẹp hùng vĩ bao la…, bỗng một du khách cần đi WC, hướng dẫn viên tìm hoài không ra, bèn chỉ khách vào bụi cây xài đỡ, khách cương quyết không chịu! Vậy là cả đoàn phải ngưng tham quan, ra xe trở về khách sạn.

Phi trường ở Mỹ, ghế ngồi chờ đợi cho hành khách là ghế nệm dày và lúc nào cũng dư thừa, thậm chí lúc ít khách có thể nằm ngủ thoải mái. Toilet và vòi nước uống có khắp nơi, bây giờ lại có thêm những chỗ cho hành khách charge pin điện thoại, laptop, I pad, I phone…

Nhưng khi tới phi trường Paris (CDG) những nhu cầu căn bản đó hình như biến mất. Thực ra trước đây tôi đã đến phi trường Paris nhiều lần, nhưng đều đi ra ngay luôn. Lần này chuyến bay chuyển ở Paris trước khi tới Berlin nên tôi mới có cơ hội thâm nhập CDG. Trước hết khi máy bay đáp xuống CDG, tôi ngạc nhiên khi thấy phải đi cầu thang sắt xuống, với va li carry-on, nếu kéo đi thì nhẹ nhàng, nhưng phải xách nó lên và leo mấy chục bậc thang xuống thì không dễ chút nào! Sau đó, leo lên xe buýt chở vô phi trường.

Vô đây tôi lại tiếp tục chạy vòng vòng, mệt “bở hơi tai” vì phải xách carry-on lên xuống cầu thang nhiều lần đi từ khu này qua khu khác, phải qua khu x-ray (khám bằng tay là chính) rồi mới tới được cổng đổi chuyến bay! Khu nhà kiếng tương đối nhỏ nhưng có tới 12 cổng, mỗi cổng chỉ vỏn vẹn có một quầy nhỏ và một computer. Có một số băng ghế sắt trong khu vực cho hành khách ngồi đợi nhưng quá ít so với nhu cầu, nên hành khách ngồi la liệt dưới đất, khắp lối đi. Một số ông thì ngồi vắt vẻo trên các lan can, bờ tường. Tôi vừa mỏi chân, vừa mệt vừa khát nước, nhưng nhìn quanh cả khu vực không thấy có vòi nước uống nào, cả WC cũng không có, chỉ thấy toàn người là người

Khi lên được máy bay Air France, ngồi yên chỗ quan sát, tôi có cảm tưởng nó là “xe đò bay” thì đúng hơn (khi so sánh với máy bay Mỹ mà tôi vừa đi) vì ghế ngồi và thiết bị cũ kỹ như từ thế kỷ trước. Lúc máy bay cất cánh tôi nghe nó gầm gừ “phành phành” rồi “ạch ạch” như đang cố sức nâng cái thân già nua bốc lên khỏi mặt đất, tôi chỉ lo nó rớt (may là tôi có mua bảo hiểm rồi nên đỡ lo). Cuối cùng sau một hồi “lắc lư con tàu” nó cũng bay lên được… Yên tâm rồi, tôi mệt mỏi ngủ thiếp đi (vì chẳng có phương tiện giải trí nào: nhạc, tivi…).

Cơn khát nước làm tôi chợt tỉnh, thấy chung quanh ai cũng có ly nước, tôi bèn yêu cầu một nam tiếp viên cho xin ly nước, nhưng hắn trố mắt ra ngó tôi như tôi đang đòi hỏi một điều gì quá đáng, rồi hắn phớt lờ (đúng là tính “ga lăng” của đàn ông Pháp đã trở thành quá khứ). Có lẽ họ cho rằng họ chỉ phát nước theo giờ của họ, hết giờ là hết phát? Sau khi yêu cầu 2 lần không được, khát quá tôi đợi lúc bà tiếp viên trưởng đi ngang để lập lại yêu cầu, bà bảo tôi đợi một lát và mang đến cho tôi một ly nước nhỏ. Hình như nước trở thành hiếm quý và cách phục vụ lịch sự cũng hiếm quý luôn!

Ôi Air France! Một thuở mơ ước khi tôi còn học trung học ở Saigon, lúc nhìn những hình ảnh quảng cáo của Air France trên các tạp chí nước ngoài! Ôi mộng và thực đúng là “nghìn trùng xa cách”! Xin tạm biệt Air France và phi trường Paris (kinh đô ánh sáng một thời) mà không mong ngày gặp lại! Có lẽ từ đây nếu có du lịch châu Âu, tôi phải lo học thuộc lòng câu của William Shakespear: “I always feel happy, you know why? Because I don’t expect anything from anyone.”

Tới phi trường Berlin (TXL) lại cũng phải đi cầu thang sắt xuống, rồi đi xe bus vô phi trường, xem ra phi trường này còn nhỏ và thiếu tiện nghi hơn phi trường Paris, tôi lại tiếp tục xách carry-on mệt nghỉ, chứ không kéo đi nhẹ nhàng như ở các phi trường Mỹ. May mà hai nước Pháp và Đức là hai nước lớn lại có nền kinh tế vững mạnh trong khối châu Âu.

Đúng là có đi ra ngoài mới thấy tiện nghi ở nước Mỹ là số một, đó là chưa kể đến vụ so sánh giá cả hàng hóa ở Mỹ và châu Âu, hàng hóa ở Mỹ vừa nhiều vừa rẻ. Sau này về đến phi trường LAX tôi thấy thật nhẹ nhàng, thoải mái, tất cả đều được chuẩn bị phục vụ chu đáo nhanh gọn, lịch sự.

Đúng là “sweet home”. Ôi! “My beautiful America”. Bây giờ tôi mới cảm thấy thực sự yêu mến và tự hào về quê hương thứ 2 của tôi: Nước Mỹ yêu dấu!

Quả là:

“Phải chờ đến xế chiều

Ta mới thấy ánh sáng ban ngày rạng rỡ biết bao!”

Nói đến niềm tự hào về nước Mỹ, tôi lại nhớ đến sự việc trên chuyến Cruise Coastal của Đức vừa đi. Ngày thứ hai lên tàu thì toilet trong phòng bị nghẹt, tôi gọi điện cho họ sửa mấy lần mà tình trạng vẫn không thay đổi, tôi phải xuống chỗ “Customer Service” để xếp hàng đi khiếu nại..

Thật ngạc nhiên khi họ “tỉnh bơ” cho biết không phải chỉ riêng phòng tôi mà các phòng ở tầng 2,5,8 đều bị như vậy, họ đang sửa, khi nào xong họ sẽ thông báo.

Tôi bèn hỏi:

– Trong khi chờ sửa, thì khách giải quyết vụ toilet ra sao?

– Đi kiếm mấy cái toilet công cộng mà xài…

– Nhưng chúng ở đâu?

Sau một hồi thắc mắc tới lui, họ mới chịu lục sơ đồ ra để tìm và cho biết một cái ở lầu 9, một cái khác ở lầu 4. Nghĩa là khi hữu sự phải “ôm bụng” chạy vòng vòng mấy tầng lầu để đi tìm cái toilet công cộng và xếp hàng chờ tới phiên. Chắc là dân châu Âu quen kiểu này rồi nên không thấy phiền?

Trở về phòng, tôi bực bội kể lại cho chị bạn cùng phòng nghe, chị là bác sĩ hưu trí ở Đức. Sáng nay chị đã là nạn nhân “ôm bụng” chạy vòng vòng, may mà tình cờ tôi nhớ ra cái toilet công cộng ở lầu 9 cạnh bên nhà hàng, nên chỉ cho chị.

Do đó tôi tưởng chị là “đồng minh” bèn nói:

– Hệ thống phục vụ trên tàu quá tệ! Đã vậy xem ra họ còn thản nhiên cho đó là chuyện nhỏ, không hề có một lời xin lỗi khách hàng. Ở Mỹ thì họ đã xin lỗi ríu rít rồi…Không ngờ chị phản ứng mạnh:

– Mệt quá, Mỹ cái gì cũng tốt, cũng ngon lành hết! Dân Mỹ được nuông chiều quá hóa hư! Bởi vậy trên thế giới, Mỹ đi đâu cũng bị chúng ghét, bị khủng bố cho chết hết là đúng rồi! Lúc nào cũng đòi hỏi thứ này, thứ kia, còn đòi xin lỗi…“nhà giàu đứt tay bằng ăn mày đổ ruột”…

Chị mắng cho một hồi “tràng giang đại hải” mà vẫn chưa hả cơn giận. Tôi ngơ ngác vì bỗng dưng mình bị “giũa” một trận te tua chỉ vì là “dân Mỹ” mà nào tôi có đòi hỏi điều gì cao cấp đâu, chỉ là những nhu cầu căn bản thôi. Thôi “một sự nhịn chín sự lành”, nên tôi nín nhịn vì chị lớn hơn tôi nhiều, coi như mình nhịn “chị hai” trong nhà cho mọi chuyện êm xuôi tốt đẹp trong chuyến đi chơi!

Suy ra mới biết tinh thần “bài Mỹ” ở các nước Âu châu khá mạnh (ghé vô Nga 1 ngày tham quan cũng phải nộp tiền làm đơn xin visa).

Kiểu này qua các nước Trung Đông chắc bị “xơi tái” quá, nhưng tôi nhớ một lần cách đây 5, 6 năm dân Mỹ qua Ai cập thì lại được đối xử như VIP, đi đâu cũng được ưu tiên và có xe jeep hộ tống “tiền hô, hậu ủng” rất oai!

Hôm sau tâm sự với một chị bạn khác về nỗi ấm ức bị mắng oan. Chị trả lời:

– Chắc tại chị ấy ở Đức lâu, nên ngấm tinh thần “tự tôn dân tộc” của dân Đức, không muốn nước nào qua mặt, mà như vậy là tự ái dân tộc dỏm, vì dù gì mình cũng là người Việt Nam! (Chị cười) Ai bảo Mỹ giàu hơn, mạnh hơn nên dễ bị chúng ghét!

Tôi chán ngán:

– À thì ra vậy! Hèn gì em nghe người ta thường nói “ở đời mình thua chúng khinh, mình hơn chúng ganh ghét, mình bằng chúng nói xấu”.

Không biết đến bao giờ các dân tộc trên thế giới sẽ sống với nhau trong tâm trạng “để hận thù người người lắng xuống” hầu không còn ai cảm thấy:

“Đôi khi ta muốn thoát ly

Đi thật xa khỏi cuộc đời này

Xa lìa chuyện ganh đua với chê bai”

(Lê Hựu Hà)

Dù sao nhờ có đi ra ngoài, có dịp mở rộng tầm nhìn, có dịp so sánh, tôi mới biết trân quý hơn những điều tôi đang được hưởng mỗi ngày ở xã hội này, mà đôi khi quá quen, tôi cứ xem đó là lẽ đương nhiên, là chuyện thường tình (giống như trong đời sống gia đình có nhiều người có phước có được những bà vợ, ông chồng rất tốt, rất tử tế, nhưng họ không hề biết quý và cứ nghĩ đó là chuyện đương nhiên và bình thường, cho đến khi không còn nữa mới hối tiếc thì đã muộn!).

Khi ý thức lại những tiện nghi của đời sống ở Mỹ mà tôi vẫn xem đó là chuyện bình thường, tôi mới biết đôi khi nó là niềm ước mơ của biết bao người trên thế giới nói chung và dân tộc Việt Nam nói riêng. Họ không chỉ cần những nhu cầu vật chất căn bản của đời sống nhưng còn cần những nhu cầu căn bản về tinh thần (quyền làm người, quyền tự do…) mà họ khát khao nhưng không hề được đáp ứng!

Xin cám ơn Chúa, xin cám ơn đời đã cho tôi có một cuộc sống tương đối an lành trên xứ Mỹ này, để từ đó tôi biết yêu thương và chia sẻ nhiều hơn với những mảnh đời bất hạnh khác nơi quê nhà, vì có thể “Một tình thương cho cuộc sống đang chờ đợi ta” bởi:

“Tình yêu là trái chín của mọi mùa

Nằm trong tầm với của mọi bàn tay” (Mẹ Theresa)

Phượng Vũ

From: Tu-Phung


 

Tin Kỹ Thuật: Có nghi vấn Deepseek của Trung Cộng đạo dữ liệu từ Chat GPT

Theo Nhật báo Phố Wall

OpenAI đang điều tra xem liệu công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo Trung Quốc DeepSeek có đào tạo chatbot mới của mình bằng cách liên tục truy vấn các mô hình AI của mình vốn là một công ty ở Hoa Kỳ hay không.

DeepSeek đã gây ra một cơn sóng thần trên thị trường vào thứ Hai khi các nhà đầu tư tiếp nhận thông tin rằng mẫu R1 mới của công ty dường như hoạt động tốt mặc dù được đào tạo bằng những con chip kém tinh vi hơn – điều được cho là khó hoặc không thể thực hiện được.

ChatGPT-4 Plus vs. DeepSeek AI: A Comprehensive Comparison

Chưng cất là một kỹ thuật được sử dụng để phát triển các mô hình AI nhỏ hơn dựa vào mô hình lớn của Open AI, nó có hiệu quả cao hơn bằng cách đào tạo chúng trên cơ sở dữ liệu phản hồi từ một mô hình AI gốc vốn lớn hơn và đắt tiền hơn. Nó thực sự cô đọng chuyên môn của mô hình lớn thành một mô hình nhỏ hơn, đồng thời cho phép nó bắt chước lý luận của mô hình lớn. Trong khi OpenAI cho phép người dùng doanh nghiệp chắt lọc các mô hình trong nền tảng của mình, các điều khoản dịch vụ của công ty lại cấm người dùng lấy đầu ra của các mô hình OpenAI và sử dụng nó để đào tạo một mô hình cạnh tranh khác.

David Sacks , chuyên gia AI của Tổng thống Trump, hôm thứ Ba đã cáo buộc DeepSeek sử dụng bản sao của các mô hình OpenAI để xây dựng mô hình của riêng mình. “Có bằng chứng đáng kể cho thấy những gì DeepSeek đã làm ở đây là họ đã chắt lọc kiến ​​thức từ các mô hình của OpenAI”, Sacks, một nhà đầu tư mạo hiểm kỳ cựu của Thung lũng Silicon, cho biết. “Và tôi không nghĩ OpenAI vui lòng về điều này”.

David Sacks, chuyên gia AI của Tổng thống Trump, đã nói chuyện với tổng thống tại Phòng Bầu dục vào tuần trước.

David Sacks, chuyên gia AI của Tổng thống Trump, đã nói chuyện với tổng thống tại Phòng Bầu dục vào tuần trước. (Anna Moneymaker/Getty Images)

Một số người dùng DeepSeek nhận thấy rằng đôi khi chatbot sẽ trả lời bằng văn bản có vẻ như được trích từ OpenAI. “Bây giờ, theo chính sách của OpenAI, tôi phải tránh khẳng định rằng tôi có ý thức hoặc tri giác”, chatbot trả lời, theo ảnh chụp màn hình được một người dùng của trang mạng xã hội Reddit đăng vào cuối tuần.

Ảnh chụp lại từ báo TechCrunch cho thấy Deepseek nói mình là Chat GPT khi được hỏi về model của mình thay vì trả lời mình là Deepseek.

Báo TechCrunch kết luận:

DeepSeek chưa tiết lộ nhiều về nguồn dữ liệu đào tạo của DeepSeek V3. Nhưng không thiếu các tập dữ liệu công khai chứa văn bản do GPT-4 tạo ra thông qua ChatGPT. Nếu DeepSeek V3 được đào tạo trên những dữ liệu này, mô hình có thể đã ghi nhớ một số đầu ra của GPT-4 và hiện đang lặp lại chúng nguyên văn.

Rõ ràng là mô hình đang nhận được phản hồi thô từ ChatGPT tại một thời điểm nào đó, nhưng không rõ là ở đâu”, Mike Cook, một nghiên cứu viên tại King’s College London chuyên về AI, nói với TechCrunch. “Có thể là ‘vô tình’… nhưng thật không may, chúng tôi đã thấy những trường hợp mọi người trực tiếp đào tạo mô hình của họ từ kết quả của các mô hình khác để cố gắng tận dụng kiến ​​thức của họ”.

Các điều kiện sử dụng của OpenAI cấm người dùng sản phẩm của mình, bao gồm cả khách hàng ChatGPT, sử dụng kết quả đầu ra để phát triển các mô hình cạnh tranh với mô hình của OpenAI.

Phải thừa nhận rằng DeepSeek V3 không phải là mô hình đầu tiên tự nhận dạng sai. Gemini của Google và các mô hình khác đôi khi tuyên bố là các mô hình cạnh tranh. Ví dụ, khi được nhắc bằng tiếng Quan Thoại, Gemini nói rằng đó là chatbot Wenxinyiyan của công ty Trung Quốc Baidu. Và đó là vì web, nơi các công ty AI lấy phần lớn dữ liệu đào tạo của họ, đang trở nên lộn xộn với AI sai lỗi.

“Sự ô nhiễm” này, đã khiến việc lọc kỹ lưỡng đầu ra AI từ các tập dữ liệu đào tạo trở nên khá khó khăn.

Chắc chắn là DeepSeek có thể đã đào tạo DeepSeek V3 trực tiếp trên văn bản do ChatGPT tạo ra. Google đã từng bị cáo buộc làm điều tương tự.

Heidy Khlaaf, nhà khoa học AI hàng đầu tại Viện AI Now, một tổ chức phi lợi nhuận, cho biết việc tiết kiệm chi phí từ việc “chắt lọc” kiến ​​thức của mô hình hiện có có thể hấp dẫn các nhà phát triển, bất kể rủi ro (về pháp lý cũng như kết quả kém chính xác). “Nếu đúng là DeepSeek đã thực hiện chưng cất một phần bằng các mô hình OpenAI, thì điều đó sẽ không có gì đáng ngạc nhiên”.

 

Kẻ Đi Tìm:

Nếu cuộc điều tra tìm ra manh mối của thuật huấn luyện trong mô hình AI của Deepseek đến từ Chat GPT thì lại một lần nữa Trung Cộng đi đường tắt trong kỹ thuật. Và sẽ đúng với thuật thần thông khoa học kiểu cũ rích của Trung Cộng. Vươn lên nhờ đạo văn, đạo kỹ thuật, đạo dữ liệu và … đạo theo lối bá đạo! 


TẦM NHÌN – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

 Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Trước hết hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa!”.

“Tiền thường xen vào giữa Chúa và người. Che mắt bằng hai xu nhỏ, bạn sẽ không thấy những ngọn núi. Cũng không cần một số tiền quá lớn xen vào giữa bạn với Chúa; chỉ cần một xu đặt không đúng vị trí, hậu quả sẽ là mất tầm nhìn, và bạn không bao giờ thấy Ngài. Hãy mở rộng tầm nhìn, đừng che chắn nó!” – Cedric Gowler.

Kính thưa Anh Chị em,

Đầu năm mới, Lời Chúa mời gọi bạn và tôi mở rộng ‘tầm nhìn’, đừng che chắn nó! Chúa Giêsu căn dặn, “Trước hết hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa!”; đừng lo “Ta sẽ ăn gì, uống gì, hay mặc gì đây?”.

Điều Chúa Giêsu dạy được thánh Ignatiô gọi là ‘dửng dưng’. Rõ ràng, bánh ăn, áo mặc và chỗ ở là cần thiết; nhưng ‘dửng dưng’ không phải là không quan tâm; trái lại, rất quan tâm chúng! Chúng ta quan tâm có nhiều thứ và quan tâm đến việc sử dụng chúng trong chừng mực cần thiết để kính mến Chúa yêu thương người như ý Ngài.

Lo lắng về của ăn vì giờ này tôi đang đói rất khác so với việc liệu tôi sẽ có gì để ăn vào tháng tới hay không; trăn trở về những gì đang xảy ra khi sức khoẻ tôi được chăm sóc tử tế rất khác so với việc tự hỏi sức khoẻ của tôi sẽ giữ được bao lâu; băn khoăn vì không có để trang trải tiền nhà tháng này rất khác so với việc tự hỏi, khi nào tôi giàu?

Cũng thế, bận tâm về tương lai là lãng phí thời gian và năng lượng nhưng bạn và tôi lại ‘nghiện’ chúng! Bởi lẽ, nó không bao giờ cất được nỗi buồn của ngày mai, một chỉ đào huyệt chôn vùi niềm vui của ngày hôm nay. Chúa Giêsu mời chúng ta nhìn chim trời và hoa đồng nội. Chúng không làm gì ngoài việc trở nên chính mình; hồn nhiên bay lượn, đong đưa trước gió. Thanh thoát, ngu ngơ đẹp làm sao! Khi thời gian của chúng đến, chúng qua đi! Đừng quên, Đấng chăm bẵm chúng là Đấng dựng nên trời đất, biển khơi và muôn loài trong đó – bài đọc Sáng Thế.

Vậy mà, chúng ta thường quá bận lòng để hối tiếc quá khứ hoặc trăn trở tương lai. Khá phi lý! Niềm vui và hạnh phúc chỉ có trong hiện tại. Nhìn về phía trước, ngoái lại phía sau, sẽ không bao giờ tìm thấy hạnh phúc; vì hạnh phúc đang ở đây, trong tầm tay vào mọi thời điểm. “Bạn có mọi thứ bạn cần ngay bây giờ để hạnh phúc!” – Anthony de Mello. Cuộc sống sẽ ra sao nếu bạn thực sự tin vào những gì chưa tới hay những gì đã qua! Hạnh phúc hôm qua không còn; hạnh phúc ngày mai chưa tồn tại; nếu bây giờ bạn không hạnh phúc, sẽ không bao giờ!

Anh Chị em,

“Trước hết hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa!”. Ngày đầu năm, Giáo Hội muốn con cái định hướng cụ thể cho những ngày tháng tới. Bạn tìm gì? Hẳn ai cũng tìm điều cao quý nhất. Nhưng tất cả “gì” của thế gian đều ngắn ngủi, phù du so với Nước Chúa. Bởi lẽ tìm kiếm và sở hữu Nước Thiên Chúa là sở hữu chính Chúa; có Chúa, có tất cả, không chỉ đời này nhưng cả đời sau. 365 ngày mở ra, chắc chắn vui có, buồn có, hạnh phúc có, khổ đau có; nhưng nếu biết mở rộng ‘tầm nhìn’ vào Cha trên trời, chúng ta sẽ an tâm vững tiến. “Tìm Nước Thiên Chúa” là một ‘tầm nhìn’ và là một hướng đi đúng đắn nhất. Phaolô thật chí lý, “Anh em hãy vui luôn trong niềm vui của Chúa. Tôi nhắc lại, vui lên anh em!” – bài đọc hai.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, đừng để bất cứ điều gì, bất cứ ai chắn che Chúa khỏi con. Cho con ‘mở mắt’ thấy Chúa mỗi ngày, với lòng biết ơn, mở rộng đôi tay để nhận và để trao!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế) 

*************************************

TẾT NGUYÊN ĐÁN – NĂM ẤT TỴ

Mồng Một : Thánh lễ Tân Niên – Mẫu 1

Trước hết, hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công chính của Người.

Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu.   Mt 6,25-34

25 Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng : “Thầy bảo cho anh em biết : đừng lo lắng cho mạng sống : lấy gì mà ăn ; cũng đừng lo lắng cho thân thể : lấy gì mà mặc. Mạng sống chẳng trọng hơn của ăn, và thân thể chẳng trọng hơn áo mặc sao ? 26 Hãy xem chim trời : chúng không gieo, không gặt, không thu tích vào kho ; thế mà Cha anh em trên trời vẫn nuôi chúng. Anh em lại chẳng quý giá hơn chúng sao ? 27 Hỏi có ai trong anh em có thể nhờ lo lắng mà kéo dài đời mình thêm được dù chỉ một gang không ?

28 Còn về áo mặc cũng thế, lo lắng làm gì ? Hãy ngắm xem hoa huệ ngoài đồng mọc lên thế nào : chúng không làm lụng, không kéo sợi ; 29 thế mà, Thầy bảo cho anh em biết : ngay cả vua Sa-lô-môn, dù vinh hoa tột bậc, cũng không mặc đẹp bằng một bông hoa ấy. 30 Vậy nếu hoa cỏ ngoài đồng, nay còn, mai đã quẳng vào lò, mà Thiên Chúa còn mặc đẹp cho như thế, thì huống hồ là anh em, ôi những kẻ kém lòng tin !

31 Vì thế, anh em đừng lo lắng tự hỏi : ta sẽ ăn gì, uống gì, hay mặc gì đây ? 32 Tất cả những thứ đó, dân ngoại vẫn tìm kiếm. Cha anh em trên trời thừa biết anh em cần tất cả những thứ đó. 33 Trước hết hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công chính của Người, còn tất cả những thứ kia, Người sẽ thêm cho. 34 Vậy, anh em đừng lo lắng về ngày mai : ngày mai, cứ để ngày mai lo. Ngày nào có cái khổ của ngày ấy.


 

Chọn thiện lương đâu phải ta khờ khạo

Nhân Sinh Một Kiếp con Người

Xót xa em bé bị cha mẹ bỏ rơi

Xin đừng vội rời đi mà không dành cho con một chút tình yêu

***********

Chọn thiện lương đâu phải ta khờ khạo

Bởi nguyên sơ bản chất mỗi con người

Ai cũng vậy khi cất tiếng chào đời

Đều lương thiện như nụ cười của mẹ

 

Chọn nhường nhịn đâu phải ta xem nhẹ

Một ai kia chưa hiểu nhẽ ở đời

Thì vội chi gây lên những rối bời

Để con sóng không yên bình phẳng lặng

 

Sống trên đời màng chi chuyện thua thắng

Để cho lòng được hưởng phút bình yên

Nhịn một chút thôi bớt những ưu phiền

Lùi một bước biển trời còn cao rộng

 

Ta tha thứ giữa dòng đời biến động

Có phải đâu nhu nhược hay yếu mềm

Mà ta muốn mọi việc được trôi êm

Sao cứ phải tuyệt tình câu ân nghĩa

 

Ta khạo khờ bởi người thương kẻ khịa

Làm sao mà đong đếm hết đúng sai

Cứ mỉm cười chào đón những sớm mai

Thật hay giả chẳng so đo tính toán

 

Ta chân thành để người không oán thán

Dối với lừa chỉ mệt mỏi lương tâm

Trao chân tình sẽ nhận lại tình thâm

Cứ thẳng thắn để đời không hối tiếc

 

Bởi ta biết giữa cuộc người sinh, diệt

Gieo thiện lành gặt quả ngọt bình yên..!

S.T.


 

Cái ác hôm nay… chỉ cần tiếng vo ve của một con muỗi – Thái Hạo

Cái ác hôm nay… chỉ cần tiếng vo ve của một con muỗi

22:51 | Posted by BVN1

Thái Hạo

Thạch Lam có một truyện ngắn tên là Sợi tóc, kể về tình huống của nhân vật “tôi”. Bạn anh ta là Bân, một người “giàu có nhưng rất ngốc”. Một hôm Bân rủ “tôi” đi mua đồng hồ, sau đó vào một quán hát. Trong lúc Bân vào phòng với một cô gái, vì nghèo rớt mồng tơi, “tôi” nảy ra ý định lấy những tờ tiền trong ví của hắn. Ở chốn bát nháo ấy, với chiếc áo khoác để quên, chắc chắn không ai nghi ngờ cho “tôi” được. Nhưng vào một giây cuối cùng, “tôi” đã không làm cái việc đã ám ảnh mình suốt cả chuyến đi, là lấy những tờ tiền đầy mê hoặc kia.

Kết thúc truyện, nhân vật chính suy tư: “Tôi nhớ rõ lúc đó không có một ý nghĩ nào về danh dự, về điều phải, điều trái ngăn cản tôi, và khiến tôi đi vào con đường ngay, như người ta vẫn nói. Không, không có một chút gì như thế. Cái gì đã giữ tôi lại? Tôi không biết… Có lẽ chỉ một lời nói không đâu, một cử chỉ nào đấy, về phía này hay phía kia, đã khiến tôi có ăn cắp hay không ăn cắp. Chỉ một sợi tóc nhỏ, một chút gì đó, chia địa giới của hai bên… Tôi có tiếc đã không lấy hay không, hay bằng lòng mình vì đã chống giữ lại cái ý xấu? Tôi cũng không tìm biết rõ hơn. Hình như ý nghĩ ham muốn hay trù trừ tối ấy không phải là của tôi, hình như của ai ấy, của một người nào khác lạ, khác với cái người thường của tôi bây giờ…”.

Thiện và ác, nhất là trong những tình huống nhất thời bộc lộ, thường rất mỏng manh, mỏng manh như một sợi tóc.

Cái mà Thạch Lam bảo rằng “ý nghĩ ham muốn hay trù trừ kia không phải của tôi, hình như của ai ấy, của một người nào khác lạ, khác với cái người thường của tôi bây giờ” chính là một thứ “vô thức”, là những tích lũy huân tập qua dằng dặc đời sống cá nhân, nó không lồ lộ ra nhưng luôn có mặt. Và thường thì hoàn cảnh sống, hoàn cảnh xã hội chính là “kiến trúc sư trưởng” âm thầm nhưng chi phối mãnh liệt đến nhân cách ở chiều sâu ấy của con người. Con người có thể trở nên tốt hay xấu, thiện hay ác, nhiều khi chính họ cũng không hiểu vì sao và không biết cách nào để làm chủ nó một cách hoàn toàn. Sự phi lý, trắc trở, bất an và mong manh này phải khiến chúng ta suy nghĩ và có một tâm thế đối diện rộng rãi, cả với chính mình và người khác.

Ngày nay, sự nóng nảy, dữ tợn “nổi điên” và cái ác đang bùng phát khắp nơi. Có thể chỉ từ những lý do và hoàn cảnh rất bình thường nhưng lại dẫn tới xô xát, đánh nhau, thậm chí chém nhau, giết nhau, hậu quả là bị thương, chết người, tù đày… Đến nỗi, từ lâu người đọc đã gọi các nội dung này trên báo chí là “cướp, giết, hiếp” – như là cái phần nổi bật nhất của các tờ báo. Hiện tượng đó phải được nhìn nhận là một sự bất thường mang tính xã hội, chứ không chỉ dừng lại ở vấn đề cá nhân. Và môn Tâm lý học cùng các nhà Tâm lý học phải thể hiện vai trò của mình ở đây, vạch ra những nguyên lý và logic để thấy nguồn cội của những hiện tượng bề mặt đang trăm hoa đua nở này.

Có thể do nghèo đói, do cuộc sống quá nhiều áp lực, do sự bất an, do đổ vỡ những giá trị căn bản, v.v, mà tạo thành những vòng xoáy tội lỗi. Con người thường xuyên sống trong lệch lạc, trong căng thẳng, trong kìm nén, trong đau khổ, trong sự kích động…, thì tiếng vo ve của một con muỗi cũng có thể khiến họ “lên cơn điên”, rồi con cái có thể bị chửi lây, vợ/chồng có thể bị mắng oan. Tất cả đều kích động (chỉ vì tiếng kêu của một con muỗi!), và khi mà “ma đưa lối quỷ đưa đường” rồi, chúng ta chỉ còn biết cầu trời cho một thảm kịch không xảy ra.

Tôi nghĩ, trước khi xã hội “thái bình” trở lại trong một nền nếp văn hóa, đạo đức, pháp luật tốt lành, thì mỗi cá nhân phải tự điều hòa lấy bản thân mình, song song với nỗ lực “cải tạo hoàn cảnh sống” để nó có thể “nhân đạo hóa con người”. Tất nhiên, nó khó và đòi hỏi nhiều sự cố gắng hơn gấp bội so với trong một môi trường bình thường.

Tôi mới nói với bạn tôi rằng, để nuôi dưỡng hòa bình và lòng dịu dàng trong nội tâm, ngoài việc đọc nhiều, nghe nhiều, biết nhiều, thì cần đến gần hơn với mọi thứ. Chúng ta sống hàng ngày giữa biết bao con người nhưng ít khi nhìn thấy nhau, thậm chí không bao giờ thấy nhau. Vuốt ve một con chó, âu yếm nó một chút; đừng sợ bẩn tay, rửa là được. Đến gần hơn với một đứa trẻ, đến gần hơn với người thân, tiếp xúc thật sâu với những đồ vật, cây cỏ và cuộc sống quanh mình. Khi thấu hiểu và có thể yêu thương, thì lòng sân hận trong ta sẽ dần lui.

Những ngày cuối năm, chứng kiến bao nhiêu lầm lạc, bi kịch, đau khổ bị gây ra bởi những thứ lãng nhách, tiếc và đau xót. Một cái nhìn nghiêm khắc nhưng bao dung với con người trong “hoàn cảnh bất thường” là điều cần thiết. Có lẽ chỉ khi nào một xã hội tiến bộ đã được thiết định, khiến nhân cách con người được vun bồi một cách lành mạnh, tự nhiên và rộng khắp, thì những tai họa như thế mới được đẩy lùi; sự tế nhị, lòng tôn trọng, tình thương yêu mới mọc lên, thành rừng.

Nghiêm trị cái ác, nhưng đừng quên nguồn cội của cái ác…

T.H.


 

Chẳng lẽ vì người Việt thắng giặc Tàu đến 13 lần nên đòi dẹp môn Sử?

Nghệ Lâm Hồng

Chẳng lẽ vì người Việt thắng giặc Tàu đến 13 lần nên đòi dẹp môn Sử?

Đọc lại toàn bộ trang Lịch sử Việt Nam từ khi vua Hùng dựng nước, không người Việt nào lại không tự hào với truyền thống đánh giặc giữ nước của tổ tiên chúng ta.

Trong mấy ngàn năm qua, người Việt chuyên trồng lúa nước, hiếu hòa, ở phương Nam, luôn bị giặc Tàu cướp bóc, xâm lăng và mưu toan sát nhập thành một quân huyện của chúng! Ngày nay mưu toan này của chúng vẫn không hề thay đổi.

Không kể những cuộc xâm lấn nhỏ, đã có 13 lần giặc phương Bắc xua đại quân xâm lấn phương Nam, đặc biệt Việt Nam. Nhưng trong tất cả 13 lần đó, Dân Việt đều đại thắng các đoàn quân Phương Bắc. Đã mười ba lần, Dân Việt đại thắng! Đó là mà một điều mà người Tàu lấy làm “nhột” và “phật ý” nhất nên rất muốn dân Việt chẳng nên nhớ sử Việt?

  1. Phù Đổng Thiên Vương phá giặc Ân (1218 TCN)

Theo sách vở Trung Hoa, năm 1218 TCN, Ân Cao Tôn vua nhà Ân hay còn gọi là nhà Hậu Thương đã đánh Quỷ Phương, vùng Động Đình. Ân Cao Tôn đóng quân tại đất Kinh, phía tả ngạn sông Dương Tử. Sau 3 năm, Ân Cao Tôn “không thắng”.

Đại Việt sử ký toàn thư phần Ngoại kỷ toàn thư, kỷ Hồng Bàng Thị ghi chép lại về Thánh Gióng như sau:

Chuyện kể rằng: vào đời Hùng Vương thứ 6, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm làm ăn và có tiếng là phúc đức. Hai ông bà ao ước có một đứa con. Một hôm bà ra đồng trông thấy một vết chân to quá, liền đặt bàn chân mình lên ướm thử để xem thua kém bao nhiêu. Không ngờ về nhà bà thụ thai và mười hai tháng sau sinh một thằng bé mặt mũi rất khôi ngô. Hai vợ chồng mừng lắm. Nhưng lạ thay! Ðứa trẻ cho đến khi lên ba vẫn không biết nói, biết cười, cũng chẳng biết đi, cứ đặt đâu thì nằm đấy.

Bấy giờ có giặc Ân đến xâm phạm bờ cõi nước ta. Thế giặc mạnh, nhà vua lo sợ. Bèn truyền cho sứ giả đi khắp nơi tìm người tài giỏi cứu nước. Ðứa bé nghe tin, bỗng dưng cất tiếng nói: “Mẹ ra mời sứ giả vào đây”. Sứ giả vào, đứa bé bảo: “Ông về tâu vua sắm cho ta một con ngựa sắt biết phun lửa, một cái roi sắt và một tấm áo giáp sắt, ta sẽ phá tan lũ giặc này”.

Sứ giả vừa kinh ngạc, vừa mừng rỡ, vội vàng về tâu vua. Nhà vua truyền cho thợ ngày đêm làm gấp những vật chú bé dặn.

Càng lạ hơn nữa, sau hôm gặp sứ giả, chú bé lớn nhanh như thổi. Cơm ăn mấy cũng không no, áo vừa mặc xong đã căng đứt chỉ. Hai vợ chồng làm ra bao nhiêu cũng không đủ nuôi con, thành thử ra chạy nhờ bà con, hàng xóm. Bà con đều vui lòng gom góp gạo thóc nuôi chú bé, vì ai cũng mong chú giết giặc, cứu nước.

Giặc đã đến chân núi Trâu. Thế nước rất nguy, người người hoảng hốt. Vừa lúc đó, sứ giả đem ngựa sắt biết phun lửa, roi sắt, áo giáp sắt đến. Chú bé vùng dậy, vươn vai một cái bỗng biến thành một tráng sĩ mình cao hơn trượng, oai phong lẫm liệt. Tráng sĩ bước lên vỗ vào mông ngựa. Ngựa hí dài mấy tiếng vang dội. Tráng sĩ mặc áo giáp, cầm roi nhảy lên mình ngựa. Ngựa phun lửa, tráng sĩ thúc ngựa phi thẳng đến nơi có giặc, lao vào thiên binh vạn mã toát lên bá khí cường liệt dị thường, giặc chết như rạ. Bỗng roi sắt gãy. Tráng sĩ bèn nhổ những cụm tre cạnh đường quật vào giặc. Giặc tan vỡ. Ðám tàn quân giẫm đạp nhau chạy trốn, tráng sĩ đuổi đến chân núi Sóc (Sóc Sơn). rồi lên đỉnh núi Sóc Sơn cưỡi ngựa bay về trời. Vua nhớ công ơn, phong là Phù Ðổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở quê nhà.

Hiện nay vẫn còn đền thờ ở làng Phù Ðổng, tục gọi là làng Gióng. Mỗi năm đến tháng tư làng mở hội to lắm. Người ta kể rằng những bụi tre đằng ngà ở huyện Gia Bình vì ngựa phun lửa bị cháy mới ngả màu vàng óng như thế, còn những vết chân ngựa nay thành những hồ ao liên tiếp. Người ta còn nói khi ngựa thét lửa, lửa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng đó về sau gọi là Làng Cháy.

  1. Chiến thắng giặc Tần (214 TCN)

Năm 214 TCN, Tần Thủy Hoàng tóm thu 6 nước, thống nhất thiên hạ lên ngôi Hòang đế Đại Tần, sai tướng Đồ Thư kéo 50 vạn quân tinh nhuệ xâm lăng vùng đất Bách Việt ở phương Nam, nay thuộc tỉnh Hồ Nam, Quảng Tây, Quảng Đông.

Cuộc chiến chống Tần của người Việt diễn ra trong nhiều năm. Quân Tần tổ chức tấn công tiêu diệt không hiệu quả, dần dần lương thực bị tuyệt và thiếu, muốn tiến hay lui đều bị người Việt bủa vây đánh úp.

Khi quân Tần bị nguy khốn, người Việt tổ chức tấn công, giết được tướng Đồ Thư. Quân Tần bị thua nặng.

Tại Trung Nguyên, Tần Thủy Hoàng qua đời, Tần Nhị Thế kế vị. Trước tình hình các nước Sơn Đông nổi dậy khôi phục chống Tần và ngoài mặt trận phía nam bất lợi, Nhị Thế buộc phải ra lệnh bãi binh xâm lược nước Việt năm 208 TCN.

  1. Chiến thắng giặc Tây Hán (181 TCN)

Sau khi Tần Thuỷ Hoàng mất, nhà Tần hỗn loạn, khởi nghĩa nổi lên khắp nơi. Nhâm Ngao sắp chết, khuyên Triệu Đà chiếm lấy vùng Bách Việt để tự lập làm vua. Năm 208 TCN Triệu Đà chiếm Âu Lạc, sáp nhập Âu Lạc vào quận Nam Hải. Năm 207 TCN, Triệu Đà lập ra nước Nam Việt, tự xưng làm vua là Nam Việt Vương. Sau khi nhà Tần sụp đổ (206 TCN), Triệu Đà tiếp tục tiến đánh và thu phục quận Quế Lâm vào lãnh thổ Nam Việt.

Ở Trung Hoa, Lưu Bang lên ngôi Hoàng đế là Hán Cao Tổ, cử Lục Giả đi sứ để phong Vương cho Triệu Đà. Ban đầu Triệu Đà không phục. Sau Lục Giả thuyết phục nên Triệu Đà mới nhận và được gọi là Triệu Vũ Vương.

Khi Hán Cao Tổ mất, Triệu Đà xưng Đế và phái binh mã đánh quận Trường Sa (tỉnh Hồ Nam ngày nay). Năm 181 TCN, triều Hán sai Long Lân hầu Chu Táo kéo quân Hán đánh Nam Việt. Triệu Đà đã đánh thắng quân nhà Hán, thanh thế của ông càng lẫy lừng.

Theo sách vở Trung Hoa, quân Hán không chịu được thủy thổ phương Nam, nhiều người phải bịnh tật, bởi vậy phải thua chạy về bắc. Sau đó, triều Hán xét việc Nam chinh không lợi, nên không đánh nữa!

Hán Văn Đế lên ngôi, lại sai Lục Giả sang khuyên Triệu Đà thần phục nhà Hán. Triệu Đà nghe theo, bỏ Đế hiệu, thần phục và triều cống nhà Hán.

  1. Hai Bà Trưng chiến thắng quân Đông Hán (40 CN)

Năm 30 CN , Hán Quang Vũ áp đặt chế độ trực trị trên vùng đất Việt Lạc. Do đó, toàn dân Việt vùng lên kháng chiến, và bầu Trưng Trắc là Thủ lĩnh với tên hiệu là Trưng Nữ Vương. Sau 10 năm, Dân ta đã đánh đuổi toàn bộ quân Tàu ra khỏi vùng đất Việt Lạc, chiếm lại 65 thành.

Sau cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng năm 40, phần đất thuộc bộ Giao Chỉ (gồm 4 quận Hợp Phố tức Quảng Đông, Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam) tách ra khỏi lãnh thổ nhà Đông Hán, trở thành một vùng đất độc lập. Hai chị em Trưng Trắc và Trưng Nhị lấy đất Mê Linh làm kinh đô, phong chức tước cho những người cùng tham gia khởi nghĩa. Chính quyền của 2 bà tuy còn sơ khai nhưng cũng đã là một nhà nước độc lập, tự chủ.

Tại phương Bắc, Hán Quang Vũ Đế mới hoàn thành việc thống nhất Trung Quốc sau chiến tranh kéo dài từ cuối thời nhà Tần. Trong nước chỉ còn những cuộc nổi dậy chống đối nhỏ, vì vậy vua Hán có thời gian chú tâm đến Giao Chỉ.

Năm 42-43 CN, nhà Đông Hán cử tướng Mã Viện làm Phục Ba Tướng quân thống lĩnh 2 vạn quân chỉ huy chống lại quân nổi dậy của Hai Bà Trưng ở đất Việt.

Giao chiến lâu ngày, quân Hai Bà Trưng thiếu trang bị và kinh nghiệm, không địch nổi đạo quân thiện chiến của Mã Viện nên chung cuộc đành thua trận.

Mã Viện sau khi chiếm được đất Việt đã tâu về triều đình nhà Hán rằng luật lệ của người Việt khác với người Hán và xin thi hành Pháp chế để ước thúc họ. Ngoài ra Mã Viện cho rằng chế độ quận huyện trước kia lỏng lẻo, nay phải thi hành chặt chẽ hơn, bèn tâu với Hán Quang Vũ Đế chia đất Tây Vu là đất của con cháu An Dương Vương thêm 2 huyện mới là Phong Khê và Vọng Hải.

  1. Lý Bôn chiến thắng giặc Lương ( 541 CN)

Lý Bôn tên thật là Lý Bí có tài văn võ đã lãnh đạo nhân dân khởi nghĩa năm 541 CN, năm 542, Lương Vũ Đế sai Thứ sử Việt châu là Trần Hầu, thứ sử La châu là Ninh Cự, thứ sử An châu là Úy Trí, thứ sử Ái châu là Nguyễn Hán cũng hợp binh đánh Lý Bí. Nhưng Lý Bí đã chủ động ra quân đánh trước, phá tan lực lượng quân Lương ở phía nam, làm chủ toàn bộ Giao Châu, đánh đuổi được quân nhà Lương đô hộ giành độc lập.

Năm 544 ông xưng là Lý Nam Đế, đặt tên nước là Vạn Xuân, đóng đô ở vùng cửa sông Tô Lịch là vị hoàng đế sáng lập nhà Tiền Lý .

Đây là lần đầu tiên sách sử Trung Hoa ghi lại quốc hiệu và niên hiệu của dân ta. Nhà Tiền Lý kéo dài 61 năm, từ 541 tới 602 CN.

  1. Ngô Quyền đại thắng quân Nam Hán (938 CN)

Năm 931, Dương Đình Nghệ đánh đuổi quân Nam Hán – một trong 10 nước thời Ngũ đại Thập quốc nằm liền kề với Tĩnh Hải quân – giành lại quyền tự chủ cho người Việt ở Tĩnh Hải quân, tự xưng là Tiết độ sứ.

Năm 937, Đình Nghệ bị nha tướng Kiều Công Tiễn giết hại để cướp ngôi Tiết độ sứ. Con rể và là một tướng khác của Đình Nghệ là Ngô Quyền bèn tập hợp lực lượng ra đánh Công Tiễn để trị tội phản chủ.

Công Tiễn sợ hãi, bèn sai người sang cầu cứu Nam Hán. Vua Nam Hán là Lưu Nghiễm nhân cơ hội đó bèn quyết định đánh Tĩnh Hải quân lần thứ hai.

Lưu Nghiễm cho rằng Dương Đình Nghệ qua đời thì Tĩnh Hải quân không còn tướng giỏi, bèn phong con trai thứ chín là Lưu Hoằng Tháo làm “Bình Hải tướng quân” và “Giao Chỉ vương”, thống lĩnh thủy quân.

Ngô Quyền cho quân sĩ đóng cọc có bịt sắt nhọn xuống lòng sông Bạch Đằng. Khi thuỷ triều lên, bãi cọc không bị lộ. Ngô Quyền dự định nhử quân địch vào khu vực này khi thủy triều lên và đợi nước triều rút xuống cho thuyền địch mắc cạn mới giao chiến.

Vào một ngày cuối đông năm 938, trên sông Bạch Đằng, vùng cửa biển và hạ lưu, cả một đoàn binh thuyền do Hoằng Tháo chỉ huy vừa vượt biển tiến vào cửa ngõ Bạch Đằng.

Quân Nam Hán thấy quân của Ngô Quyền chỉ có thuyền nhẹ, quân ít tưởng có thể ăn tươi, nuốt sống liền hùng hổ tiến vào. Ngô Quyền ra lệnh cho quân bỏ chạy lên thượng lưu. Đợi đến khi thủy triều xuống, ông mới hạ lệnh cho quân sĩ đổ ra đánh. Thuyền chiến lớn của Nam Hán bị mắc cạn và lần lượt bị cọc đâm thủng gần hết. Lúc đó Ngô Quyền mới tung quân ra tấn công dữ dội. Quân Nam Hán thua chạy, còn Lưu Hoằng Tháo bỏ mạng cùng với quá nửa quân sĩ.

Vua Nam Hán đang cầm quân tiếp ứng đóng ở biên giới mà không kịp trở tay đối phó. Nghe tin Hoằng Tháo tử trận, Nghiễm kinh hoàng, đành thương khóc thu nhặt quân còn lại mà rút lui. Từ đó nhà Nam Hán bỏ hẳn mộng xâm lược Tĩnh Hải quân.

Mùa xuân năm 939, Ngô Quyền xưng là vương, trở thành vị vua sáng lập ra nhà Ngô. Kinh đô của triều đại mới không nằm ở Đại La mà chuyển sang Cổ Loa, kinh đô của nước Âu Lạc từ thời An Dương Vương một nghìn năm trước.

  1. Lê Đại Hành chiến thắng giặc Tống ( 981 CN)

Cuối năm 979, Đinh Tiên Hoàng và thế tử Đinh Liễn bị ám sát. Tháng 5 năm 980 CN, sứ nhà Tống ở Đại Cồ Việt là Lư Tập về nước báo cáo; triều đình nhà Tống biết được tình hình rối ren ở Đại Cồ Việt. Tháng 8 năm 980, Hầu Nhân Bảo, quan trấn thủ châu Ung của Đại Tống dâng thư lên hoàng đế Đại Tống báo cáo việc Đại Cồ Việt có nội loạn và là thời cơ để đánh chiếm và xin được về kinh đô để trình bày rõ hơn. Hoàng đế Đại Tống theo lời khuyên của Lư Đa Tốn không triệu Hầu Nhân Bảo về kinh đô để giữ bí mật việc chinh phạt Đại Cồ Việt.

Mùa thu năm 980, quan trấn thủ châu Lạng báo tin cho triều đình việc quân Tống chuẩn bị đánh xuống Đại Cồ Việt. Lê Hoàn được Thái hậu Dương Vân Nga trao lại quyền lực của triều Đinh, liền lên ngôi vua và gấp rút chuẩn bị kháng chiến.

Với một trận Chi Lăng, quân ta phá tan quân bộ Tàu, giết Hầu Nhân Bảo. Đoàn quân giặc theo đường biển vội vàng rút lui.

  1. Lý Thường Kiệt đại thắng quân Tống ( 1076 CN)

Năm 1010, Lý Công Uẩn lập ra nhà Lý. Để củng cố khu vực biên giới phía bắc, nhà Lý dùng chính sách gả công chúa cho các thủ lĩnh miền núi để gắn chặt mối quan hệ với họ. Trải qua 3 triều vua Lý Thái Tổ, Lý Thái Tông và Lý Thánh Tông, nước Đại Việt phát triển ổn định, khá vững mạnh.

Ở phương bắc, nhà Tống từ khi thành lập (960) đã phải khắc phục những hậu quả do thời chia cắt Ngũ đại Thập quốc để lại. Ngoài việc đánh dẹp các nước cát cứ, nhà Tống phải đối phó với nước Liêu lớn mạnh ở phương bắc – quốc gia của người Khiết Đan được vua nhà Hậu Tấn cắt cho 16 châu Yên Vân ở phía bắc từ năm 936 nên lãnh thổ bành trướng nhiều về phía Trung Quốc và thường nhân đó can thiệp vào trung nguyên. Đến thời Tống Thái Tông, dù dẹp hết các nước trong Thập quốc nhưng nguy cơ uy hiếp từ phía nhà Liêu vẫn luôn tiềm ẩn với nhà Tống.

Sang thời Tống Nhân Tông, nhà Tống lại bị thêm sự uy hiếp của nước Tây Hạ của người Đảng Hạng phía tây bắc mới nổi. Nhà Tống phải cống nộp nhiều của cải và bị mất nhiều phần lãnh thổ cho Liêu và Tây Hạ. Trong nước, triều Tống bị rối loạn bởi những cải cách của Vương An Thạch.

Chủ trương tiến đánh các nước phía nam Trung Quốc để giải tỏa các căng thẳng trở thành một chiến lược của nhà Tống.

Năm 1072 CN, vua Lý Nhân Tôn lên ngôi. Vì vua mới 7 tuổi, nên việc quân đều ở trong tay danh tướng Lý Thường Kiệt.

Năm 1075, Lý Thường Kiệt và Tôn Đản kéo 10 vạn quân tái chiếm vùng châu Khâm, châu Liêm và châu Ung, xưa kia vốn thuộc vùng đất Việt Lạc, nay thuộc Quảng Đông, Quảng Tây.

Năm 1076, vua Tống sai Quách Quì và Triệu Tiết kéo hơn 30 vạn quân sang xâm lấn Đại Việt. Nhưng chúng bị đánh tan ở sông Như Nguyệt. Giặc Tàu kéo tới hơn 30 vạn, chỉ còn 2 vạn 8 trở về !

  1. Trần Thái Tông đại thắng quân Mông Cổ lần thứ nhất (1258 CN)

Năm 1254, quân Mông Cổ đánh chiếm nước Đại Lý, ở vùng Vân Nam. Mông Cổ đương thời là đế quốc to lớn và hùng mạnh nhất thế giới, chiếm đóng từ Á sang Âu.

Năm 1257, từ Vân Nam, tướng Ngột Lương Hợp Thai đem 3 vạn quân Mông Cổ và hơn 1 vạn quân Đại Lý tấn công Đại Việt, chiếm Thăng Long, đốt phá và giết mọi người trong thành

Vua Trần Thái Tông lo sợ, hỏi ý kiến Trần Thủ Độ. Trần thủ Độ khẳng khái : “Đầu tôi chưa rơi xuống đất, xin Bệ Hạ đừng lo !”.

Cuộc chiến mở đầu với thất bại của quân Đại Việt trong trận Bình Lệ Nguyên, nhưng cuối cùng quân Đại Việt đã đại phá quân Mông Cổ trong trận Đông Bộ Đầu, còn bị quân Đại Việt chận đánh tan tành ở vùng Qui Hóa. Cuộc chiến này đã kết thúc với chiến thắng của nước Đại Việt, ghi dấu công lao của vua Trần Thái Tông trong việc lãnh đạo quân dân chiến đấu chống quân xâm lược.

  1. Trần Hưng Đạo đại thắng Nguyên Mông lần thứ hai (1284 CN)

Năm 1258, quân Mông Cổ từng thất bại ở Đại Việt trong việc tìm cách mở một hướng từ phía Nam để đánh vào lãnh thổ Nam Tống.

Năm 1271 Hốt Tất Liệt trở thành Đại Hãn của đế quốc Mông Cổ, đổi quốc hiệu thành Nguyên. Năm 1279, quân Nguyên chiếm trọn đất Trung Hoa. Đế quốc Mông Cổ bao trùm 40 quốc gia từ Á sang Âu.

Năm 1279, Nam Tống hoàn toàn bị Đại Nguyên thôn tính. Tháng 8 năm này, hoàng đế nhà Nguyên là Hốt Tất Liệt ra lệnh đóng thuyền chiến chuẩn bị đánh Đại Việt và Nhật Bản.

Năm 1284, Hốt Tất Liệt sai con là Thoát Hoan, cùng với các danh tướng Toa Đô, Ô Mã Nhi, kéo 50 vạn quân xâm lăng Đại Việt. Quân Nguyên còn có thủy binh từ Chiêm Thành đánh lên. Khi đó, toàn thể quân Đại Việt chỉ có 20 vạn.

Trước tình hình nguy biến, nhiều người muốn hàng hoặc tìm kế hoãn binh. Nhưng các tướng Trần Quốc Tuấn và Trần Khánh Dư cương quyết xin đem quân trấn giữ.

Vua Trần Nhân Tôn liền triệu tập các bô lão trong dân tại điện Diên Hồng để hỏi ý kiến. Toàn thể đồng thanh “quyết chiến”

Trước thế giặc quá mạnh, quân Đại Việt phải rút về Vạn Kiếp. Ở phía Nam, quân Nguyên từ Chiêm Thành cũng đã chiếm Nghệ An.

Vua Nhân Tôn lại lo sợ, ‘muốn hàng để cứu muôn dân’. Nhưng Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn đáp : “Bệ Hạ nói câu ấy thật là lời nhân đức. Nhưng Quê hương Dân tộc thì sao ? Nếu Bệ Hạ muốn hàng, xin chém đầu tôi trước đã !”

Thoát Hoan dùng đại bác bắn phá, và vào được Thăng Long. Triều đình ta chạy về Thanh Hóa.

Khi đó tướng Trần Bình Trọng bị bắt. Thoát Hoan dụ hàng và hỏi : “Có muốn làm Vương không ?” Trần Bình Trọng quát to : “Ta thà làm quỷ Nước Nam, còn hơn làm vương đất Bắc !”

Tháng 5 năm 1285, tướng Trần Nhật Duật phá được quân Toa Đô ở cửa Hàm Tử.

Sau đó, tướng Trần Quang Khải đưa quân đi thuyền từ Thanh Hóa ra đánh tan quân Nguyên ở bến Chương Dương, rồi dùng phục binh chiếm lại Thăng Long.

Đức Hưng Đạo Vương thì đem quân đánh ở Tây Kết, và giết được Toa Đô. Quân ta bắt được 3 vạn quân Nguyên và vô số chiến thuyền, khí giới.

Hưng Đạo Vương lại sai phục kích chận mọi đường quân Nguyên có thể rút lui, và tự mình dẫn đại quân lên Bắc Giang đánh Thoát Hoan. Quân Nguyên thua chạy, tới bến Vạn Kiếp bị phục kích, chết quá nửa. Thoát Hoan chui ống đồng trốn thoát về Tàu.

Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, in năm 1697 CN, quân Nguyên kéo qua 50 vạn và sáu tháng sau, chỉ còn 5 vạn rút về.

  1. Nhà Trần đại thắng quân Nguyên Mông lần thứ ba (1287 CN)

Cuối tháng 12 năm 1287, Thoát Hoan lại theo hai đường thủy bộ, kéo thêm 50 vạn quân xâm lấn, với hơn 800 chiến thuyền, cùng với đoàn tàu 100 chiếc chở lương thực. Phía Đại Việt có khoảng từ 20 tới 30 vạn quân.

Quân Nguyên chiếm được Thăng Long, nhưng sợ bị cắt đường liên lạc, nên tập trung ở Vạn Kiếp. Bộ chỉ huy của Đại Việt rút về vùng Đồ Sơn, Hải Phòng.

Tướng Trần Khánh Dư đưa quân phục ở bến Vân Đồn và phá tan đoàn thuyền lương.

Tháng 3 năm 1288, cạn lương, Thoát Hoan sai Ô Mã Nhi mở đường theo sông Bạch Đằng. Hưng Đạo Vương lại dùng kế đóng cọc bịt sắt đóng xuống sông Bạch Đằng (theo kế của Ngô Quyền năm 938 CN).

Với trận Bạch Đằng, quân Đại Việt tiêu diệt hoàn toàn thủy quân của giặc Nguyên. Nghe tin thủy quân tan vỡ, Thoát Hoan kéo chạy về qua vùng Bắc Giang và Lạng Sơn, và cũng bị quân Đại Việt chận đánh tan tành.

Sau ba lần thất bại khi mang quân xâm lược Đại Việt và cả ba lần đều đại bài, từ đó nhà Nguyên thui chột và chấm dứt mộng xâm lược nước ta đến khi nhà Minh lên thay thế.

  1. Lê Lợi chiến thắng quân Minh (1428 CN)

Ở Trung Hoa, Nhà Minh do Chu Nguyên Chương lãnh đạo kháng chiến chống lại quân Nguyên, khôi phục giang sơn cho người Hán và lập nên triều đại nhà Minh.

Năm 1406, Triều đình nhà Minh cho quân xâm lấn nước ta. Nhà Hồ do Hồ Quý Ly chiếm ngôi nhà Trần thua. Giặc Minh, với Trương Phụ, bắt đầu chính sách đồng hóa dân ta với dân Tàu…

Năm 1418, Lê Lợi vốn là một nông dân ở Lam Sơn, Thanh Hóa thu nạp anh tài khắp vùng để khởi nghĩa, tự xưng là Bình Định Vương, gửi hịch kể tội giặc Minh và nêu rõ mục đích đánh đuổi quân giặc cướp nước.

Năm 1426, sau 8 năm gian khổ, với nhiều lần nguy cấp, Bình Định Vương thắng trận Tụy Động, và bao vây thành Đông Quan, Thăng Long.

Cuối năm 1427, giặc Minh lại đưa thêm 2 đạo quân sang đánh Đại Việt. Đạo quân do Liễu Thăng cầm đầu với hơn 10 vạn lính, 2 vạn ngựa. Đạo quân do Mộc Thạnh dẫn 5 vạn lính và 1 vạn ngựa. Nhưng tại Chi Lăng, quân ta giết Liễu Thăng, phá tan toàn bộ quân tiếp viện của giặc, bắt sống hơn 3 vạn quân Tàu. Mộc Thạnh nghe tin, bỏ chạy. Quân Nam theo đánh, giết hơn 1 vạn giặc Minh.

Nghe tin, Vương Thông đang chiếm đóng Đông Quan (Thăng Long), viết thư cầu hòa, và xin cho chúng rút quân về Tàu. Số tù binh, hàng binh và vợ con được thả về Tàu lên hơn 10 vạn người.

  1. Vua Quang Trung đại thắng quân Thanh (1789 CN)

Năm 1788, Tôn Sĩ Nghị kéo 20 vạn quân Nhà Thanh, chia làm 3 đạo, tiến đánh Đại Việt, chiếm đóng Thăng Long.

Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ đang ở Huế, được tin, tính chuyện tiến đánh. Quan quân xin Ngài lên ngôi Hoàng đế, lấy hiệu là Quang Trung.

Vua Quang Trung kéo quân ra tới Nghệ An, nghỉ 10 ngày để mộ thêm lính. Tất cả được 10 vạn quân và 100 con voi.

Vua Quang Trung cho ăn Tết sớm, đêm 30 sẽ kéo quân đi, và hẹn ngày mùng 7 Tết sẽ ăn Tết lại tại Thăng Long.

Trận đánh thần tốc đã phá hết các đồn giặc, đến nỗi chúng không kịp báo tin cho nhau. Chỉ trong mấy ngày, quân Nam đánh chiếm từ Giản Thủy, tới Phú Xuyên, Hà Hồi, Ngọc Hồi… Sáng mùng 5 Tết, quân Nam vào Thăng Long, Tôn Sĩ Nghị không kịp mặc giáp, lên ngựa tháo chạy. Giặc Tàu tan hàng hỗn loạn chạy theo, làm gãy cả cầu phao rớt xuống sông chết đuối chật sông Hồng. Các đạo quân giặc ở phía Bắc cũng tất tả rút chạy. Tất cả quân Tàu bị quân Nam đánh cho tan tác chỉ trong vòng 5 ngày!

———————

Với bề dày lịch sử vẻ vang của dân tộc như thế, dầu sử sách của Tàu cố tình che giấu bớt những lần thất bại nhưng không thể không ghi nhận những lần mang đại quân với binh hùng tướng mạnh sang xâm lược nước ta trong hoàn cảnh lúc đó về dân số, tài nguyên, phương tiện chiến tranh so với Tàu có thể nói là nước ta không tương xứng!

Trong tất cả các cuộc chiến đấu chống giặc Tàu phương Bắc xâm lược, cha ông chúng ta đều tự lực cánh sinh, huy động sức lực của toàn dân trên dưới một lòng đoàn kết chống giặc giữ nước và chung cuộc đều đuổi giặc chạy ra khỏi bờ cõi.

Rất tiếc chỉ vì những động cơ chính trị và những toan tính riêng tư mà ngày nay lịch sử nước Việt chưa được giảng dạy một cách đầy đủ cái hào khí ngày xưa của tổ tiên chúng ta đã dày công dựng nước và giữ nước!

Lịch sử là một môn khoa học nên cần phải tuân thủ qui luật khách quan, không thể bóp méo vo tròn, tùy tiện cắt xén, thêm thắt đơm đặt theo kiểu một chiều.

Chính vì lịch sử ngày nay đã bị xuyên tạc và không bảo đảm tính khách quan của một khoa học để chúng ta nhìn nhận những sự kiện đã xảy ra trong quá khứ nên người học hiện nay hầu như không còn hứng thú để học và nghiên cứu bộ môn này! Số học sinh am hiểu về sử Việt một cách hệ thống chẳng còn là bao nhiêu. Bộ môn Sử vô hình trung biến thành một môn chính trị tuyên truyền khô khan nhàm chán khiến học sinh bỏ thi môn này ngày càng nhiều, và ngay chính những người có trách nhiệm của ngành Giáo dục cũng nhận ra điều này!

Thời gian qua, cả đất nước, nhất là những người dân Việt quan tâm đến đến vận mệnh nước nhà trước âm mưu Bắc thuộc lần nữa của giặc phương Bắc trong thế kỷ XXI hết sức bất bình và lên tiếng về một “dự án” cải cách giáo dục, trong đó dự định sẽ “tích hợp” môn Sử vào một số môn học khác! Như thế là người ta đã cố tình “khai tử” môn sử Việt, không muốn xem môn sử Việt là một môn học chính thống, là môn học nuôi dưỡng tâm hồn quật khởi, yêu nước tự hào với những hào khí mà cha ông mình đã từng thể hiện trong quá khứ và qua đó giáo dục thế hệ trẻ ngày nay học tập những gương người xưa nhằm bảo vệ giang sơn!

Theo quan điểm cá nhân tôi thì đã có những tay “biệt kích” văn hóa, giáo dục đã nằm vùng ngay trong lòng đất nước chúng ta, đã phác họa ra những mưu mô hết sức xảo quyệt nhằm mục tiêu cuối cùng là làm thui chột ý chí của người Việt chúng ta. Những “con ngựa thành Trojan” hết sức nguy hiểm, là những công cụ thôn tính nước Việt một cách …hòa bình, không cần tốn một viên đạn.

Kẻ thù của chúng ta thì âm mưu vẫn không thay đổi nhưng tình hình thế giới ngày nay có khác với cách đây hàng ngàn năm, hàng trăm năm nên những “bộ óc chiến lược” của giặc cũng phải “biến “ theo tình thế …

Khí thế chống Tàu trong thời gian qua của đại bộ phận người Việt của chúng ta vẫn không hề thay đổi, có thể nói là nhờ vào tinh thần của những bài học lịch sử trong quá khứ mà cha ông để lại cho chúng ta.

Thời nào chúng ta cũng có những anh hùng dân tộc như Lê Hoàn, Lý Thường Kiệt, Trần Quốc Tuấn, Lê Lợi, Nguyễn Huệ …. Nhưng thời nào cũng tồn tại bọn người tham sống sợ chết, bán nước cầu vinh như Trần Ích Tắc, Lê Chiêu Thống …

Chúng ta phải xem lịch sử như một tấm gương có hai mặt sáng-tối và có như thế, những thế hệ hiện tại và tương lai mới có thể giữ gìn được truyền thống tốt đẹp của người xưa, khinh bỉ phỉ nhổ những kẻ vong ơn bội nghĩa với dân tộc, cam tâm cõng rắn cắn gà nhà, rước voi về giày mả tổ và chính lịch sử dân tộc là một điểm tựa vững chắc cho thế hệ hiện tại cũng như tương lai bám vào để xây dựng và bảo vệ quê hương…

Với tinh thần trên, tôi đã tổng hợp những chiến công trong quá trình chống giặc Tàu phương Bắc như trên như là một ý nguyện cho thế hệ trẻ hiện nay làm một hành trang mang theo trên con đường bảo vệ quê hương …

Hoài Nguyễn


 

Nhà sáng lập Chat GPT, Sam Atman nhìn nhận kết quả đáng phục của chat AI Deepseek của Trung Cộng

Theo tuán tin Newsweek.

CEO của OpenAI, Sam Altman, đã phản hồi về sự phổ biến của DeepSeek , một công ty trí tuệ nhân tạo của Trung Quốc đang tự coi mình là đối thủ của ChatGPT.

Altman cho biết “thật phấn khởi khi có một đối thủ cạnh tranh mới”, nhưng cũng nói thêm rằng sản phẩm của OpenAI vẫn sẽ tốt hơn.

Tại sao nó quan trọng

OpenAI và DeepSeek đại diện cho hai phe trong cuộc đua phát triển trí tuệ nhân tạo tại Hoa Kỳ và Trung Quốc. Cuộc thi rất rõ ràng, với DeepSeek tự mô tả mình là “đối thủ của Model o1 của OpenAI” và với Altman muốn đưa Hoa Kỳ trở thành quốc gia thống trị trong ngành AI. Những tuyên bố của ông hôm nay là sự thừa nhận về một cuộc thi quốc tế nhằm phát triển các mô hình AI hiệu quả nhất.

Những điều cần biết

Vào tối Thứ Hai, Sam Altman đã phản hồi về sự gia tăng mức độ phổ biến xung quanh DeepSeek, ứng dụng đã vượt qua ChatGPT để trở thành ứng dụng miễn phí được đánh giá cao nhất trên App Store của Apple tại Hoa Kỳ vào Thứ Hai.

DeepSeek đã tạo nên tiếng vang khi tạo ra những kết quả tương tự như ChatGPT nhưng chỉ bằng một phần nhỏ sức mạnh tính toán, sử dụng kho dự trữ chỉ 10.000 chip H100 của Nvidia.

© Hình ảnh Getty

Trong một tuyên bố trên X (trước đây là Twitter ), Giám đốc điều hành của OpenAI Altman mô tả DeepSeek là “một mô hình ấn tượng, đặc biệt là về những gì họ có thể cung cấp với mức giá này.

“Rõ ràng là chúng tôi sẽ cung cấp những mẫu xe tốt hơn nhiều và cũng thật phấn khích khi có thêm một đối thủ cạnh tranh mới! Chúng tôi sẽ tung ra một số bản phát hành (mới).

“Nhưng trên hết, chúng tôi rất vui mừng khi tiếp tục thực hiện lộ trình nghiên cứu của mình và tin rằng khả năng tính toán quan trọng hơn bao giờ hết để thành công trong sứ mệnh của chúng tôi”, Altman nói thêm.

“Thế giới sẽ muốn sử dụng RẤT NHIỀU AI và thực sự sẽ rất ngạc nhiên trước các mô hình thế hệ tiếp theo sắp ra mắt.”

Altman trước đây đã mô tả sự phát triển của AI như một cuộc đua giữa dân chủ và chủ nghĩa độc tài, và cảnh báo rằng Hoa Kỳ cần duy trì vị thế đi đầu trong những tiến bộ về AI để ngăn chặn công nghệ này bị sử dụng sai mục đích.

Ngoài ra, DeepSeek còn cho thấy dấu hiệu kiểm duyệt của Nhà Nước khi không thể trả lời những câu hỏi cơ bản về Quảng trường Thiên An Môn hay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình , trong khi vẫn có thể trả lời những câu hỏi giống hệt nhau về các chủ đề khác nhau.

Mọi người đang nói gì

Tổng thống Donald Trump phát biểu hôm thứ Hai : “Tôi đã đọc về Trung Quốc và một số công ty ở Trung Quốc, đặc biệt là một công ty đưa ra phương pháp AI nhanh hơn và ít tốn kém hơn nhiều, và điều đó thật tốt vì bạn không phải tốn nhiều tiền. Tôi coi đó là một điểm tích cực, một tài sản.”


Kỹ Thuật đầu tuần: Làm sao Deepseek của Trung Cộng qua mặt được Chat GPT của Hoa Kỳ

Theo báo WSJ và các báo Hoa Kỳ

Sự xuất hiện của DeepSeek đã làm rung chuyển Phố Wall.

Sự xuất hiện của DeepSeek đã làm rung chuyển Phố Wall. Ảnh: Yuki Iwamura/Bloomberg News

SINGAPORE—Hãy lấy một nhóm kỹ sư trẻ người Trung Quốc, được một ông chủ coi thường kinh nghiệm thuê. Thêm một số phím tắt lập trình thông minh và một lỗ hổng trong các quy tắc của Hoa Kỳ cho phép họ có được chip tiên tiến. Đó chính là công thức mà DeepSeek của Trung Quốc đã sử dụng để khiến thế giới chấn động với các chương trình trí tuệ nhân tạo của mình.

Tư duy thông thường cho rằng việc phát triển AI hàng đầu đòi hỏi rất nhiều chip máy tính tiên tiến, đắt tiền—và các công ty Trung Quốc sẽ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh vì họ không thể có được những con chip đó. DeepSeek đã thách thức những dự đoán đó bằng sự tháo vát dẫn đến cuộc tắm máu trị giá 1 nghìn tỷ đô la trên Phố Wall và đang thúc đẩy Thung lũng Silicon suy nghĩ lại về cách tiếp cận của mình.

Theo Tổng thống Trump, công ty Trung Quốc này cũng đã gửi lời cảnh tỉnh tới Washington, khi chính quyền của ông sắp quyết định trong những tháng tới về việc nên làm gì đối với các chính sách thời Biden hạn chế khả năng tiếp cận của Trung Quốc đối với những con chip AI tốt nhất.

Người đứng đầu DeepSeek, Liang Wenfeng, đã xây dựng công ty của mình tại trung tâm công nghệ Hàng Châu, cùng thành phố với gã khổng lồ công nghệ Alibaba . Công ty AI này phát triển từ một quỹ đầu cơ do Liang đồng sáng lập , sử dụng AI để tìm kiếm các giao dịch có lợi nhuận trên thị trường tài chính.  Trong một cuộc phỏng vấn với một ấn phẩm Trung Quốc năm 2023, Liang cho biết hầu hết các vị trí kỹ thuật đều do những người mới tốt nghiệp hoặc những người có một hoặc hai năm kinh nghiệm đảm nhiệm.

Ông cho biết, kinh nghiệm là một trở ngại tiềm tàng. “Khi làm một việc gì đó, những người có kinh nghiệm sẽ không ngần ngại nói với bạn rằng bạn nên làm theo cách này, nhưng những người thiếu kinh nghiệm sẽ phải liên tục tìm hiểu và suy nghĩ nghiêm túc về cách thực hiện, sau đó tìm ra giải pháp phù hợp với tình hình thực tế hiện tại”, Liang nói.

Những gì họ đưa ra hiện đang được những người giỏi nhất và thông minh nhất ở Thung lũng Silicon nghiên cứu.

Cho đến gần đây, các mô hình AI tiên phong nằm sau các chương trình như ChatGPT của OpenAI được đào tạo trên một tập hợp lớn các văn bản, hình ảnh và dữ liệu khác. Họ sử dụng các thuật toán chuyên biệt để tìm ra các mẫu mà một chatbot có thể sử dụng để duy trì cuộc trò chuyện.

DeepSeek đã đưa ra lời cảnh tỉnh cho Washington.

DeepSeek đã đưa ra lời cảnh tỉnh cho Washington. Ảnh: Justin Sullivan/Getty Images

Chiến thuật của DeepSeek là cắt giảm quá trình xử lý dữ liệu cần thiết để đào tạo các mô hình, bằng cách sử dụng một số phát minh của riêng mình và các kỹ thuật được các công ty AI Trung Quốc có hạn chế tương tự áp dụng . 

Hãy tưởng tượng các phiên bản trước của ChatGPT như một thủ thư đã đọc hết tất cả các cuốn sách trong thư viện, Lennart Heim, người nghiên cứu AI tại viện nghiên cứu Rand, cho biết. Khi được hỏi một câu hỏi, nó sẽ đưa ra câu trả lời dựa trên nhiều cuốn sách đã đọc.

Quá trình này tốn thời gian và tốn kém. Phải dùng chip máy tính ngốn điện để đọc những cuốn sách đó.

DeepSeek đã áp dụng một cách tiếp cận khác. Thủ thư của họ không đọc hết tất cả các cuốn sách nhưng được đào tạo để tìm ra cuốn sách phù hợp cho câu trả lời sau khi được hỏi một câu hỏi. 

Trên hết là một kỹ thuật khác, được gọi là “tổng hợp các chuyên gia”. Thay vì cố gắng tìm một thủ thư có thể nắm vững các câu hỏi về bất kỳ chủ đề nào, DeepSeek và một số nhà phát triển AI khác thực hiện một điều tương tự như việc phân công các câu hỏi cho một danh sách các chuyên gia trong các lĩnh vực cụ thể, chẳng hạn như tiểu thuyết, tạp chí và nấu ăn. Mỗi chuyên gia cần ít đào tạo hơn, giúp giảm nhu cầu về chip để làm mọi thứ cùng một lúc. 

Cách tiếp cận của DeepSeek đòi hỏi ít thời gian và năng lượng hơn trước khi câu hỏi được đặt ra, nhưng sử dụng nhiều thời gian và năng lượng hơn khi trả lời. Heim cho biết, xét cho cùng, các phím tắt của DeepSeek giúp đào tạo AI với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ so với các mô hình cạnh tranh.

Jensen Huang, CEO của Nvidia, cổ phiếu của công ty này đã giảm mạnh vào thứ Hai.

Jensen Huang, CEO của Nvidia, cổ phiếu của công ty này đã giảm mạnh vào thứ Hai. Ảnh: steve marcus/Reuters

Phần còn lại là sự ra đời khó khăn của các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ, tạo cơ hội cho DeepSeek mua được những con chip mạnh mẽ của Mỹ. 

Chính quyền Biden vào năm 2022 đã áp dụng các biện pháp kiểm soát đối với chip xuất khẩu sang Trung Quốc. Các công ty Hoa Kỳ muốn bán cho Trung Quốc trước tiên cần phải hạn chế chức năng của chip được gọi là băng thông kết nối, tức là tốc độ truyền dữ liệu.

Để đáp lại, Nvidia , nhà thiết kế chip AI hàng đầu thế giới, đã đưa ra một sản phẩm mới cho Trung Quốc tuân thủ thông số này nhưng bù lại bằng cách duy trì hiệu suất cao theo những cách khác. Điều đó dẫn đến một con chip mà một số nhà phân tích cho biết gần như mạnh mẽ như con chip tốt nhất của Nvidia tại thời điểm đó.

Các quan chức Hoa Kỳ đã công khai và riêng tư nói rằng mặc dù Nvidia không vi phạm luật, nhưng họ đã phá vỡ tinh thần của luật. Chính phủ đã hy vọng rằng các nhà lãnh đạo ngành sẽ hợp tác trong việc thiết kế các biện pháp kiểm soát xuất khẩu hiệu quả đối với công nghệ thay đổi nhanh chóng, một cựu quan chức cấp cao của chính quyền Biden cho biết.

Một năm sau các biện pháp kiểm soát ban đầu, chính phủ đã thắt chặt các quy định. Tuy nhiên, điều đó vẫn để lại khoảng một năm để DeepSeek mua chip thị trường Trung Quốc mạnh mẽ của Nvidia, được gọi là H800. Trong một bài báo nghiên cứu được công bố vào tháng 12, DeepSeek cho biết họ đã sử dụng 2.048 chip này để đào tạo một trong những mô hình AI của mình.

Kể từ khi các quy định được sửa đổi vào năm 2023, Nvidia đã thiết kế một loại chip mới tuân thủ quy định kiểm soát xuất khẩu dành cho Trung Quốc, có công suất yếu hơn đáng kể so với H800.

Một số nhà lãnh đạo ngành AI của Mỹ tỏ ra nghi ngờ rằng DeepSeek đã tiết lộ toàn bộ bí mật của mình. Họ cho biết các nhà nghiên cứu Trung Quốc có thể đã tích trữ chip Nvidia tiên tiến trước khi Hoa Kỳ áp dụng các hạn chế hoặc sử dụng các giải pháp thay thế như truy cập vào sức mạnh tính toán hỗ trợ Nvidia từ các quốc gia bên ngoài Hoa Kỳ và Trung Quốc. Chính quyền Biden trong những ngày cuối cùng đã triển khai các quy tắc mới để giải quyết những điểm mù như vậy. 


Marco Rubio nói “Hoa Kỳ phải thay đổi hướng đi khỏi sự phụ thuộc vào Trung Cộng

Theo báo Nikkei Á Châu

đăng ngày 16-1-2025

20250115 Xác nhận RUBIO

Trung Quốc đã “nói dối, gian lận, tấn công mạng và đánh cắp để đạt được vị thế siêu cường toàn cầu”, Thượng nghị sĩ Marco Rubio, người được Tổng thống đắc cử Donald Trump đề cử làm ngoại trưởng, phát biểu tại phiên điều trần phê chuẩn vào ngày 15 tháng 1. © Reuters

“Trong vòng chưa đầy 10 năm, hầu như mọi thứ quan trọng đối với chúng ta trong cuộc sống sẽ phụ thuộc vào việc Trung Quốc có cho phép chúng ta có nó hay không”, đảng viên Cộng hòa Florida nói với Ủy ban Đối ngoại Thượng viện. “Mọi thứ từ thuốc huyết áp chúng ta uống đến những bộ phim chúng ta được xem và mọi thứ ở giữa, chúng ta sẽ phụ thuộc vào Trung Quốc”.

Thượng nghị sĩ này là một “kẻ diều hâu chống Trung Cộng” nổi tiếng đã từng bị cấm nhập cảnh vào nước này. Nhưng Trump đã ám chỉ đến một số loại thỏa thuận với Bắc Kinh. Tổng thống đắc cử đã nói với các phóng viên vào tháng trước rằng ông đã liên lạc với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và rằng “Trung Quốc và Hoa Kỳ có thể cùng nhau giải quyết mọi vấn đề của thế giới”. Trong buổi điều trần ở Thượng Viện Hoa Kỳ, Rubio không đề cập đến khả năng xảy ra thỏa thuận như vậy.

China State-backed Hackers Target Systems Worldwide - Diálogo AméricasRubio cáo buộc rằng sự trỗi dậy nắm quyền của Trung Quốc đạt được thông qua các hoạt động không trung thực. Đảng Cộng sản đã lợi dụng trật tự toàn cầu, nhưng lại bỏ qua các nghĩa vụ và trách nhiệm của mình theo trật tự đó, ông nói.

“Họ đã đàn áp, nói dối, gian lận, tấn công và đánh cắp để đạt được vị thế siêu cường toàn cầu, và họ đã làm như vậy bằng cái giá phải trả của chúng ta”, Rubio nói.

Về tham vọng thống nhất Đài Loan của Tập Cận Bình, Rubio cho biết điều quan trọng là phải tuân thủ những gì nhà lãnh đạo này nói bằng tiếng Quan Thoại, thay vì đọc những gì được xuất bản bằng tiếng Anh cho độc giả toàn cầu.China wants Taiwan. | Cartoon Movement

“Về cơ bản, họ đang nói rằng đây là vấn đề cơ bản và mang tính định nghĩa đối với cá nhân Tập Cận Bình”, ông cảnh báo. “Trừ khi có điều gì đó thay đổi đáng kể, như trạng thái cân bằng mà họ kết luận rằng chi phí can thiệp vào Đài Loan là quá cao, chúng ta sẽ phải giải quyết vấn đề này trước khi thập kỷ này kết thúc”.

Rubio, con trai của người di dân Cuba (tỵ nạn), cho biết chỉ thị về chính sách đối ngoại mà ông nhận được từ Trump là đảm bảo rằng mỗi đô la chi tiêu và mỗi chính sách theo đuổi có thể trả lời ba câu hỏi đơn giản: “Nó có khiến nước Mỹ an toàn hơn không? Nó có khiến nước Mỹ mạnh hơn không? Nó có khiến nước Mỹ thịnh vượng hơn không?”

Ông nói: “Đặt lợi ích cốt lõi của quốc gia lên trên hết không phải là chủ nghĩa biệt lập”.

Rubio cho biết chính quyền mới sẽ hỗ trợ AUKUS, quan hệ đối tác quốc phòng với Anh và Úc, chẳng hạn.

“Theo nhiều cách, đây gần như là bản thiết kế về cách chúng ta có thể tạo ra quan hệ đối tác giống như liên minh với các quốc gia liên minh với chúng ta để đối mặt với một số thách thức toàn cầu này”, ông nói. Rubio hứa sẽ xóa bỏ những trở ngại đối với quan hệ đối tác, chẳng hạn như các hạn chế về chuyển giao công nghệ.