Category: BÌNH LUẬN- SỰ KIỆN

“Lắng trầm tiếng chiều ngân,

nhạc dặt dìu ái ân”,
“Người ôi ! Nhớ mãi cung đàn
Năm tháng phai tàn, duyên kiếp vẫn còn lỡ làng.”
(Nhạc: Enrico Toselli: Serenata – Lời: Phạm Duy: Nhạc Chiều)

(Mt 19: 21-23)

Trần Ngọc Mười Hai

“Năm tháng (có) phai tàn”, “duyên kiếp (có) lỡ làng”, thì bạn và tôi, ta “nhớ mãi cung đàn”, nhớ “tiếng chiều ngân”, “dặt dìu ái ân”, quên sầu buồn. Thế đó, là ý/tình của các người em còn trẻ ở Sydney vẫn chủ trương nhớ đến “bạn nghèo” mình, ở nhiều nơi.

Bần đạo đây, mỗi lần nhắc đến nhóm “Nhớ Bạn Nghèo” ở Sydney, đều thấy người mình rộn lên một nỗi nhớ, rất khôn nguôi. Nhớ nhiều, không chỉ mỗi bản “Nhạc chiều” mà Phạm Duy đặt lời Việt cho bản “Serenata” nổi tiếng, mà nhớ cả những bạn trẻ thiện-nguyện trong tinh-thần tận-hiến những 6 năm qua, để có chút gì còn nhớ còn thương các bạn thiếu may-mắn ở khắp nơi trên thế giới.

Nhớ hơn cả, là lần họp mặt mừng kỷ niệm 6 năm ngày thành-lập “quán xá” hôm 30/11/2014 vừa qua. Nhất là các bạn từ già đến trẻ đều đổ về vùng Fairfield East, Sydney để ủng-hộ tặng-tiền cho những người ở nhiều nơi đang có nhu-cầu nhiều hơn ai hết.

Nhớ thế rồi, bần đạo cứ ê-a rồi lại ngâm nga ba lời ca rất tình-tiết như sau:

“Chiều êm êm đưa duyên về người.
Đàn triền miên nắn tiếng sầu đời.
Người hỡi! Đến bên tôi nghe lời xao xuyến,
Như chuyện thần tiên.
Niềm mơ xưa là đó, cho ta nâng niu lời ca,
Chiều mơ không gian hờ hững cõi Thiên Đàng.
Thuyền trôi bến sông xa đừng chờ.
Xin hãy lắng nghe bao lời thơ chiều tà.
Nhạc chiều của chúng ta là câu ân ái muôn đời.
Bóng đã xế rồi hãy nép trong lòng cõi đời.
Tình Yêu mãi mãi.”

(Phạm Duy – bđd)

Nói về nhóm “Nhớ Bạn Nghèo”, có thể nói mãi mà không hết. Nói những 6 năm trời dài đằng đẵng, tuy mệt mỏi nhưng luôn thấy nụ cười nở trên môi, hết mọi người. Có những bạn, sau bao năm xa cách nay gặp lại đã thấy vui. Vui cười suốt, nhờ có nhóm “Nhớ Bạn Nghèo” làm chất xúc-tác để mọi người ở Sydney đến với nhau vui cưới rộn rã, và nhớ đến những người ở xa không có cơ-hội được cười, vì cuộc đời nhiều nghiệt ngã, truân chuyên.

“Nhớ Bạn Nghèo”, không chỉ nhớ bằng môi miệng, nhưng thực-tiễn bằng quà cáp/hiện vật, hiện kim, gói ghém nhiều công sức, thời gian và tiền bạc để “bạn nghèo” được vui và được cười.

“Nhớ Bạn nghèo”, là nhớ Lời Vàng/Ngọc mà Bậc thày Hiển thánh, từ nhiều năm trước, vẫn dặn rằng:

“Nếu anh muốn nên hoàn thiện,

thì hãy đi bán tài sản của anh và đem cho người nghèo,

anh sẽ được một kho tàng trên trời. Rồi hãy đến theo tôi.”

Nghe lời đó, người thanh niên buồn rầu bỏ đi,

vì anh có nhiều của cải.”

(Mt 19: 21-23)

“Nguời thanh niên buồn rầu bỏ đi, vì anh ta có nhiều của cải” nhưng anh lại không đem bán đi mà cho người nghèi khó, thế mới chết. Chết một điều, là: không chỉ mỗi sự-kiện Anh chẳng nhớ đến ai, chí ít là “người nghèo” ở phố/chợ. Mà, có nhớ đến người này/khác còn nghèo, nhưng Anh lại cũng chẳng cho họ một thứ gì. Tvgfffturc xzhế nên, anh mới buồn. Bởi thế nên, nhà nhạc sĩ vẫn cứ hỏi:

“Đã quên hết sầu chưa?

Lời này là tiếng xưa, quỳ dâng dưới nắng phai mờ

Bên gối ơ thờ ôi tiếng tơ tình mong chờ.”

(Phạm Duy – bđd)

Thật ra, tuy giàu có, nhưng anh thanh niên nọ lại chẳng cho ai thứ gì, vậy nên buồn.

Thật ra, nỗi-buồn-không-tên ở nhiều người, là do nhiều thứ và nhiều sự. Một trong những thứ và những sự, khiến con người buồn là ở chỗ: người ấy tuy sống vinh thân/phì gia là thế, nhưng vẫn chưa nhận ra lý lẽ của cuộc sống. Và, người đời gọi sự thể ấy bằng nhiều tên, như thể: giàu sang/phú quý, danh vọng/quyền thế, tài sắc/lương duyên, vv..

Với nhà Đạo, thì khác. Nhà Đạo, gọi đó là niềm tin-yêu rất mực, không thể thiếu/vắng trong sinh-hoạt đời người. Vừa qua, có người trẻ nọ ở Sydney cũng đà khám-phá ra một trong các chân lý để đời, cho mọi người như sau:

“Ngày nay, phải can đảm lắm mới dám cởi mở tỏ bày cho người khác biết về niềm tin mình đeo đuổi, vì cứ sợ người khác chê bai, dỡn cợt.

Những điều nói trên có thể áp-dụng nơi tôi, một cách rất chính xác. Nhiều lúc, có người cứ đến với tôi hỏi những câu thật vớ vẩn như: Cuối tuần này cô sẽ đi đâu? Có sinh hoạt gì vui nhộn không? Mỗi lần nghe hỏi như thế, tôi thường trả lời rất bang quơ rằng: thì, cũng đi đây đó xem cuốn phim mới được giải, rồi đi shop, hoặc đọc đôi ba cuốn sách rồi đi nhà thờ vào buổi chiều tối, chỉ thế thôi…”

Nghe tôi nói về chuyện đi nhà thờ/nhà thánh, bọn họ kêu trời rất thất thanh xem như chuyện động trời ít khi thấy. Tôi chỉ cười nhẹ và chẳng bàn cãi hoặc thêm thắt điều gì, dù sự việc này làm đau lòng cả một thế-hệ khi xưa vẫn tự hào mình là người chuyên chăm đi đạo và chuyện ấy vẫn được âm-thầm chấp-nhận. Nay thì, ra như ai cũng có khuynh hướng cứ để mọi người tha hồ mà phê-phán, cãi tranh.

Thành ra, ngày nay nếu có ai vừa trẻ tuổi mà lại siêng năng đạo-đức thường xuyên đi nhà thờ, chứ không giao du với giới vô-thần, thì chuyện đó mới khó. Nói thế là bởi, ngày nay người ngoài Đạo thường cảm thấy khiếp-sợ khi nghĩ đến cảnh-tượng cứ bị những người có đạo xấn xổ đến chuyện vãn nói năng hoặc dụ dỗ hồi hướng trở lại Đạo. Trong khi đó, đa phần người Công giáo chỉ muốn nói về Đạo mình mà không sợ bị phản-ứng mạnh.

Ngày nay, việc cho người khác biết mình có Đạo, cũng đã trở thành một thứ như “năm dấu thánh” ịn trên người mình, bởi mọi người chỉ muốn giữ niềm tin cho chính mình, thì người Công giáo lại cứ hay co cụm vào với nhau như tổ ong có đầu óc thiếu thông thoáng, lại có hơi quá khích, cuồng tín nữa…” (xem Neve Mahoney, Confessions of a practising Catholic, trên tờ Australian Catholics số Spring 2014, tr. 7-8)

Người viết ở trên nói thì nói thế, chứ: Người đi Đạo thời hôm nay mỗi người mỗi ý, đã không còn như xưa nữa. Không còn như xưa, tức: họ thường nhớ rất nhiều thứ và nhiều sự. Cả, những thứ và những sự được dậy dỗ ở trường lớp hay cuộc đời có những câu chuyên hay ho, ý-nhị, thực-tế áp-dụng cho đời mình và đời người, cũng thường thôi, hệt như truyện kể ở bên dưới:

“Truyện rằng:

Sally vội vã tiến đến cửa phòng cấp cứu khi thấy cánh cửa bên trong mở ra. Sally hỏi vị bác sĩ: “Con trai của tôi thế nào rồi… Thằng bé sẽ ổn chứ?… Tôi có thể nhìn nó ngay bây giờ không!…” Vị bác sĩ trả lời từ tốn:

-Tôi rất lấy làm tiếc, chúng tôi đã làm hết sức mình có thể!”

Sally tự hỏi với lòng mình:

-Tại sao những đứa trẻ có thể chịu được căn bệnh ung thư, Chúa hầu như không ngó ngàng đến chúng sao. Chúa, người ở đâu trong khi con trai con lúc này cần một đặc ân của người!

Vị bác sĩ trả lời bên cạnh Sally:

-Ít phút nữa sẽ có ý tá đưa chị vào thăm cháu bé, trước khi chúng tôi chuyển cháu đi.

Sally muốn nói với người y tá rằng cô muốn ngay lúc này được gặp mặt con trai bé bỏng của cô để nói lời tạm biệt cậu bé, trước khi không còn dịp nào để có thể nhìn thấy cậu bé nữa.

Sally đưa nhanh những ngón tay của mình lên mái tóc còn bối rối.

-Bà đã chuẩn bị mang bao trùm tóc chưa?…” người y tá nói.

Sally nhanh chóng nhận bao trùm tóc dành cho người thăm bệnh lên đầu, vừa trùm tóc xong Sally khẽ nói:

-Jimmy đã từng có ý nghĩ sẽ hiến thân xác của mình cho trường đại học y. Thằng bé bảo rằng như thế sẽ có lúc giúp được cho một ai đó, và đó là điều thằng bé muốn.

Câu trả lời đầu tiên của tôi là không thể, nhưng Jimmy nói với tôi rằng:

-Mẹ à, con muốn mình trở nên có ích ngay cả khi con không còn sống nữa, có thể điều đó sẽ giúp được cho một cậu bé cô bé nào giống như con để bạn ấy có thêm thời gian sống với gia đình của bạn ấy!”

Sally bảo rằng:

-Jimmy của tôi là một cậu bé có trái tim bằng vàng, thằng bé luôn luôn nghĩ đến người khác, luôn muốn giúp đỡ những mọi người bằng một cách nào đó khi thằng bé có thể.
Sally từ từ bước chậm rãi đến phòng bệnh nhi lần cuối sau khi cô đã từng túc trực tại nơi này hơn 6 tháng ròng. Cô ngồi lên chiếc giường bệnh của Jimmy và thu dọn những món đồ chơi của Jimmy cho vào túi. Cô lẳng lặng xách chiếc túi nhỏ cho vào băng ghế của chiếc xe và từ từ lăn bánh. Bệnh viện lùi dần về phía xa như thể cô càng chạy xa bệnh viện chỉ còn như một cái chấm nhỏ nhoi. Sally không hề quay đầu lại nhìn, cô sợ mình lại trở đầu xe và chạy đến Jimmy một lần nữa.

Sally lái xe về nhà một cách khó nhọc và hầu như càng khó hơn khi bước chân vào nhà. Một cảm giác trống rỗng khiến cho Sally buốt tim. Cô mang chiếc túi đựng đồ chơi từ bệnh viện của Jimmy về phòng, và để mọi thứ bày biện đúng như khi Jimmy vẫn còn ở nhà, chiếc xe đồ chơi cứu hỏa được để góc kệ sách. Rồi Sally ngồi xụp xuống bên chiếc giường của Jimmy, cô ôm ghì chiếc gối của Jimmy vào lòng và nước mắt cứ lặng lẽ tuôn rơi.

Sally tỉnh giấc vào khoảng nửa đêm và nằm dài trên giường bỗng một lá thư rơi ra từ chiếc gối. Cô nhặt nó lên và đọc

Mẹ ơi!

Con biết rồi mẹ sẽ rất nhớ con, nhưng mẹ đừng bao giờ nghĩ rằng con sẽ quên mẹ hoặc con không còn yêu mẹ nữa, bởi vì dù con không còn ở cạnh mẹ để nói con yêu mẹ rất nhiều.

Con luôn nghĩ đến mẹ mỗi ngày và con luôn muốn yêu mẹ mỗi ngày mỗi nhiều hơn. Một ngày nào đó mẹ với con sẽ được gặp lại nhau. Mẹ à, nếu mẹ muốn những đứa trẻ giống con không thấy cô đơn và buồn chán, mẹ hãy cho các bạn ấy phòng của con, cho các bạn ấy những món đồ chơi con đã từng chơi. Hoặc nếu như mẹ mang các món đồ chơi của con cho một bé gái nào đấy, bạn ấy sẽ không thể nào chơi những món đồ chơi của bọn con trai chúng con, lúc ấy mẹ nên mua cho bạn ấy một con búp bê hay món đồ chơi mà bạn ấy thích.

Mẹ đừng buồn khi nghĩ về con mẹ nhé, nơi này thực sự rất tuyệt. Ông và bà sẽ gặp con sớm thôi nếu con đã có mặt ở đây và chạy vòng quanh nhìn ngắm mọi nơi, nhưng hẳn là sẽ không lâu nữa đâu. Các thiên thần rất thân thiện và con rất thích nhìn họ bay lơ lửng trên cao.

Con mãi yêu mẹ

Jimmy của mẹ.

(trích truyện kể do tác giả ST sưu tầm và phổ-biến trên mạng)

Và người kể cũng “chua” thêm đôi lời bàn, vẫn nói rằng: “Khi bạn mất đi một ai đó và bạn nghĩ rằng bạn đã dành cho người đó nhiều tình cảm hơn người đó dành cho bạn, thì khi họ mất đi, họ sẽ là người bị mất mát nhiều nhất.

Nhân sự kiện, có nhóm bạn trẻ người Sydney vẫn chủ trương “Nhớ Bạn Nghèo” trong 6 năm qua, bần đạo đã nhiều lần tự nhủ về sự thể được kể ở Tin Mừng thánh Mát-thêu trong đó có ghi lời Chúa: “Hãy bán đi những gì anh có, cho người nghèo”, đầy ý-nghĩa. Những ý và nghĩa, đem đến cho đời nhiều niềm vui, trong nhung nhớ.

Niềm vui “cho đi”, vẫn là niềm vui đích-thực tuy khó thực-hiện. Niềm vui ấy, vẫn còn thấy ở nhiều truyện kể khác, nghe trong đời. Và, một trong các truyện kể khá ý-nhị, được trích như sau:

“Truyện rằng:

Xưa lắm rồi, các màu trên mặt đất bỗng dưng cãi nhau. Màu nào cũng tự cho rằng
mình là tuyệt hảo, quan trọng nhất, hữu ích nhất và được ưa chuộng nhất.
Màu lục bắt đầu: Dĩ nhiên là tôi quan trọng nhất. Tôi là biểu tượng của sự sống và niềm hi vọng. Tôi được chọn để tạo thành cỏ cây. Thiếu tôi cảnh vật sẽ tiêu điều. Hãy nhìn vạn vật xung quanh, các bạn hẳn thấy tôi đúng.

Màu xanh ngắt lời: Bạn chỉ nghĩ đến những gì trên mặt đất, hãy ngước nhìn trời xanh và dõi ra biển biếc. Từ đáy biển sâu đến chín tầng mây cao, sự sống tồn tại được đều nhờ vào nước. Trời xanh bao la mang hình ảnh của sự thanh bình. Nếu không có thanh bình muôn loài ai nấy cũng sẽ xác xơ.
Màu tím cãi lại: Tôi là màu của sức mạnh. Từ vua quan đến hàng giáo phẩm đều chọn màu của tôi vì tôi tượng trưng cho quyền uy và thông thái. Ai ai cũng sẵn sàng lắng nghe và tùng phục.

Màu vàng cười vang: Sao toàn là chuyện nghiêm túc quá thế. Tôi cho rằng chỉ có tôi mới mang lại niềm vui và sự ấm áp cho đời mà thôi. Này nhé, mặt trời vàng, mặt trăng vàng, các vì sao vàng, tất cả đem lại sự vui tươi và nụ cười cho toàn thế giới. Vắng tôi là thiếu hẳn đi niềm hân hoan.

Đến lượt màu cam tự khen: Tôi là màu của sức khỏe, của sự đổi mới. Có lẽ tôi là một màu quí vì tôi phục vụ mọi nhu cầu của con người. Tôi mang các sinh tố quan trọng nhất, hãy nhìn các loại trái cây thì biết. Tôi ít khi có mặt nhưng khi tôi nhuộm bầu trời bình minh hay bầu trời hoàng hôn, vẻ đẹp mê hồn của tôi khiến không còn ai nhớ đến các bạn nữa.
Màu chàm tiếp lời, giọng nhỏ nhẹ nhưng quyết liệt: Các bạn hãy nghĩ đến tôi xem nào. Tôi là màu của sự tĩnh lặng. Phải để ý đến tôi vì thiếu tôi, các bạn sẽ trở nên hời hợt, thiếu sâu sắc. Tôi đại diện cho tâm hồn, ý tưởng và sự tinh tế. Ai cũng cần tôi để có được một cuộc sống cân bằng cũng như tạo nên sự khác biệt. Tôi hữu dụng cho lòng tin, những giây phút trầm tư, an lạc nội tâm.

Đến lúc này màu đỏ không thể kiềm chế được nữa, quát to: Ta đây mới đích thị là “xếp sòng”. Ta là máu, là sinh lực. Ta là màu báo nguy, màu của sự can đảm. Ta là lửa. Ta là
màu của đam mê, của tình yêu, của hoa hồng, của hoa anh túc… Thiếu ta, địa cầu sẽ ảm đạm như mặt trăng kia.

Và rồi các màu lại tiếp tục khoe khoang; mỗi màu tự cho mình mới là quan trọng thật sự. Cuộc tranh cãi càng lúc càng căng thẳng, bỗng nhiên một tia chớp xẹt đến, tiếp theo ngay sau là một tiếng sét to. Mưa như thác đổ xuống các màu khiến chúng phải sát cánh lại để
che chở cho nhau.

Mưa nói: Thật là ngốc nếu các bạn mãi chống đối nhau. Các bạn không biết rằng mỗi màu được tạo ra cho một mục đích rõ ràng sao? Mỗi màu đều có một tính cách độc nhất và
đặc biệt trong thế giới này. Hãy bắt tay nhau và cùng đến với tôi.

Các màu nghe có lý và làm theo đề nghị của mưa. Chúng đến bắt tay nhau. Mưa khuyên tiếp: Từ giờ trở đi, khi nào mưa mỗi bạn hãy nổi lên thành một cầu vồng trên bầu trời để
chứng tỏ các bạn đã chung sống hòa bình. Cầu vồng là hình ảnh của sự hy vọng và hòa giải.

Tình bạn rực rỡ như bảy sắc cầu vồng: đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. Đỏ là quả chín, cam là ngọn lửa bất diệt, vàng là ánh dương chiếu rọi, lục là cây cỏ bừng mạch sống, lam là dòng nước trong xanh, chàm là niềm mơ ước trong tim, tím là nụ hoa sắp nở. Chúng ta hãy cùng nhau chung tay chăm sóc tình bạn để tình bạn trổ nụ đơm hoa nhé!” (lại cũng trích từ truyện sưu tầm trên mạng của ST)

Truyện kể thì như thế, tức chỉ để nhắc nhở người đi Đạo hãy nhớ gốc nguồn thân thương của đời mình, rất có tình. Truyện kể, nay cốt để minh-hoạ cho đời người hiện có quá nhiều thứ để nghĩ-suy, toan tính rồi quyết-định. Quyết-định cho riêng mình, chứ chẳng để khuyên lơn thuyết phục được ai, trừ phi người đó người kia dung các biện pháp thực tế khác, để đạt hiệu quả.

Thế đó, còn là câu chuyện về nhóm “Nhớ Bạn Nghèo” ở Sydney vẫn từng làm. Nhớ Bạn Nghèo đây, có tôn chỉ là nhớ đến những bạn còn nghèo ở khắp nơi, bằng động-tác thiết-thực. Nhớ Bạn nghèo đây, còn là và phải là lập trường sống, là nhân-sinh quan và lý tưởng của mọi người trong Đạo, mới đúng.

Nhớ Bạn nghèo, là nhớ về lời nhắn nhủ của Đức Giêsu ở Tin Mừng khi Ngài vẫn cứ bảo: Mỗi khi các ngươi làm điều tốt lành cho người nghèo khó, là làm cho ta.”

Nhớ Bạn Nghèo, không chỉ là nhớ đến các đấng bậc ở nhà thờ từng giảng rao nói nhiều về tinh thần nghèo nhưng thực tế, vẫn chưa thấy rõ được như thế. Nhớ Bạn Nghèo, là có tương-quan đích-thực với những người còn thua kém mình về nhiều thứ. Nhớ cả đến những người thấp cổ bé họng, nhưng trong lòng không gian dối, uý-kỵ hoặc có đấu tranh.

Nhớ Bạn Nghèo, chính ra là cuộc sống có chất lượng, không xa hoa, phung phí, mua sắm thừa mứa cho mình cho riêng một người nào đó, chưa đến nỗi tệ hơn người nghèo ở phố chợ.

Và, nhớ bạn nghèo là còn biết trích ra vài phần trăm nào đó từ thu-nhập/lợi tức hằng năm/hàng tuần của chính mình mà đem cho những người có nhu cách cấp thiết hơn mình. Tắt một lời, nhớ đến bạn nghèo hơn mình là nhớ và thương những người xa lạ chẳng quen biết, nhưng vẫn nhận là “bạn” là người thân của mình ở đoâu đó, đang chờ đón một cái búng tay của mình, mà thôi.

Cuối cùng thì, Nhớ Bạn Nghèo thực chất là nhớ đến lời lẽ ở Tin Mừng thánh Mát-thêu vẫn vang vọng bên tai mình, những câu như:

“Nếu anh muốn nên hoàn thiện,

thì hãy đi bán tài sản của anh và đem cho người nghèo,

anh sẽ được một kho tàng trên trời.”

(Mt 19: 2)

Nhớ thế rồi, nay ta cứ hung dũng hiên ngang, hát lời ca của nghệ sĩ già khi xưa từng viết:

“Niềm mơ xưa là đó, cho ta nâng niu lời ca,
Chiều mơ không gian hờ hững cõi Thiên Đàng.
Thuyền trôi bến sông xa đừng chờ.
Xin hãy lắng nghe bao lời thơ chiều tà.
Nhạc chiều của chúng ta là câu ân ái muôn đời.
Bóng đã xế rồi hãy nép trong lòng cõi đời.
Tình Yêu mãi mãi.”

(Phạm Duy – bđd)

Nghệ sĩ già ngoài đạo còn hát thế được huống hồ là bạn là tôi, đang phấn khởi sống đời người trẻ đầy phấn chấn, rất yêu đời. Thế đó là những ý/lời của chuyện phiếm lai rai, dài dài một ngày vui, hôm nay và mai sau, rất dài đời.

Thế đó, là lời nhắn gửi đến bạn đến tôi, những người ở đây đó vẫn còn nhớ đến các “bạn nghèo” ở đó đây, nơi này. Mãi mãi.

Trần Ngọc Mười Hai

Nhiều khi cũng quên bẵng

Các bạn còn nghèo

Đang chờ mình.

Vẫn tin vào Chúa, dù gặp gian truân

Dongten.net

“Trên con đường vợ chồng con đang đi, chúng con luôn đặt niềm tin vào Chúa, vào Mẹ Maria. Chúng con được Chúa ban cho một đứa con trai. Ngày đêm chúng con luôn cầu nguyện, đọc Lời Chúa để cảm tạ. Xin cho con của con được sinh ra khỏe mạnh như bao đứa con khác. Cuối tuần vừa rồi, vợ con chuyển dạ sinh non. Bào thai chỉ mới được 7 tháng tuổi. Em bé được sinh ra trong sự lo lắng và chờ đợi. Khi em bé sinh ra cũng là lúc chúng con không còn đứng vững khi biết con trai mình mang căn bệnh nhiễm sắc thể thứ 18. Dù vợ chồng con vẫn mạnh khỏe, gia đình không có ai bị bệnh đó cả. Bác sĩ bảo em bé chỉ có thể sống không quá một tuổi. Bé có thể ra đi bất cứ khi nào. Nhìn con mà chúng con không còn chút nghị lực để tiếp tục sống. Chúng con luôn hỏi tại sao Chúa lại bỏ rơi chúng con. Lúc này, chúng con không biết phải làm thế nào cả.”

(Một độc giả)

Xin chào bạn,

Khi viết những chữ này để chia sẻ cùng anh, tôi thật sự không nhớ nỗi là mình đã đọc những dòng tâm tư của anh bao nhiêu lần rồi. Câu chuyện của gia đình anh đã làm tôi suy nghĩ rất nhiều. Tôi cảm thấy nơi đó là cả một bầu không khí ảm đạm, nỗi buồn, nỗi thất vọng và cả hụt hẫng nữa của anh và toàn thể gia đình. Anh và gia đình luôn quy hướng về Chúa với một lòng tin yêu. Thế nhưng, điều mà anh nhận được chỉ toàn là những đau xót. Tôi xin chia sẻ cùng anh nỗi đau thương mà anh và gia đình đang gánh chịu. Tôi hứa là sẽ cầu nguyện, xin Chúa nâng đỡ anh và gia đình trong biến cố đau thương này.

Tôi nghĩ là bất cứ ai, khi rơi vào tình trạng giống như anh cũng sẽ có cùng một thái độ và lối suy nghĩ như anh. Nếu anh thấy cần, anh có thể đến trước mặt Chúa, thổ lộ hết tất cả những gì đang có trong lòng anh, trách Chúa, buồn Chúa, hỏi Chúa… Hãy khóc trước Chúa, nếu như anh cảm thấy không thể kiềm chế được cảm xúc. Tôi tin là Chúa sẽ hiểu anh. Ngài sẽ không trách anh, trái lại, Ngài sẽ đến và thêm sức cho anh, vì chính Chúa Cha cũng đã có kinh nghiệm nhìn người Con Yêu của mình đang từ từ chết đi trên thập giá.

Bạn thân mến,

Cuộc sống mà chúng ta đang sống là một nhiệm mầu. Chúng ta sẽ không tài nào có thể lý giải được những biến cố xảy đến. Sự dữ vẫn cứ hoành hành khắp nơi, gây nên những điều có vẻ như rất bất công. Tại sao người giàu càng giàu, tại sao người nghèo cứ nghèo, tại sao người ác thì cứ luôn bình an vô sự, còn người tốt thì chết bất đắc kỳ tử…? Đây là những câu hỏi mà muôn đời chúng ta không thể nào có được câu trả lời cho thỏa đáng. Cả người tin vào Chúa và không tin vào Chúa đều trải qua tất cả những điều ấy, nhưng thái độ của hai loại người này trước biến cố không may xảy đến cho họ thì có khi lại khác nhau.

Anh có nhớ Mẹ Maria không? Mẹ sống một cuộc đời tuyệt vời, lúc nào cũng tín thác và đọc kinh dâng lời tạ ơn Chúa. Vậy mà phần thưởng Chúa ban cho Mẹ là gì? Là bị người ta xua đuổi nên phải sinh con trong chuồng bò, là khi thai kỳ chưa hết thì phải chạy trốn lánh nạn, là chịu cảnh nghèo cùng với con, và đau đớn nhất là đứng đó, nhìn con của mình chết từ từ trong đau đớn. Anh có thấy hoàn cảnh của mình giống Mẹ Maria không? Thấy con mình đang dần dần chết đi, mà không thể làm gì được. Nhưng Mẹ đã làm gì? Mẹ chẳng hiểu cái gì là ơn cứu độ, chẳng thể hiểu nỗi vì sao việc con mình chết đi thì có lợi cho cả nhân loại. Trước mắt Mẹ đây là một nỗi đau xé gan xé thịt. Nhưng MẸ VẪN TIN. Mẹ tin là Chúa khôn ngoan hơn Mẹ, Chúa quyền năng hơn Mẹ. Nếu Chúa đã muốn để cho chuyện này xảy ra thì chắc chắn là để nhắm đến 1 điều tốt hơn. Hiện tại, Mẹ chưa thấy chưa hiểu, nhưng từ từ, khi thời gian qua đi, Mẹ sẽ hiểu. Và quả đúng như thế, niềm tin của Mẹ đã không phản bội Mẹ, vì Chúa chẳng bao giờ làm ngơ kẻ đặt niềm tin vào Ngài. Giây phút này đây, tôi khuyên bạn hãy đến với Mẹ, chiêm ngắm Mẹ, để Mẹ ban thêm niềm tin cho bạn.

Bạn chia sẻ với tôi là trên con đường vợ chồng bạn đang đi, các bạn luôn đặt niềm tin vào Chúa, vào Mẹ. Đây chính là lúc bạn chứng tỏ niềm tin ấy! Người ta sẽ dễ dàng ca ngợi Chúa khi được Chúa ban cho của cải đầy dư, vạn sự như ý. Nhưng người ta có thực sự tin vào Chúa hay không, thì chỉ những lúc khó khăn như thế này mới chứng minh được. Bạn có nhớ dụ ngôn 10 cô trinh nữ không (x. Mt 25,1-13)? Khi bình thường, cô nào cũng như cô nào. Nhưng khi chú rễ đến muộn, cô nào khôn ngoan trữ dầu sẽ khác biệt với cô nào ỷ lại không trữ dầu. Đời sống đức tin của chúng ta cũng vậy! Bình thường thì ai cũng như ai. Nhưng khi đau khổ đến, người có đức tin sẽ được phân biệt với người không có đức tin ngay. Nếu anh và gia đình đã luôn tin vào Chúa, thì hãy cố gắng thêm chút nữa đi. Hãy cố mà tin vào Chúa ngay trong khoảnh khắc này đi. Chắc chắn, một điều tốt đẹp trong tương lai sẽ đến với gia đình bạn vào một ngày không xa.

Chắc chắn là anh và gia đình đang đau khổ lắm. Những dòng chia sẻ của tôi trên đây chưa chắc giúp được gì cho anh, càng không có tác dụng cứu sống em bé. Nhưng tôi xin Chúa luôn ở cùng bạn và ban thêm niềm tin cho bạn. Sống giữa thế gian này, chỉ có niềm tin vào Chúa mới giúp mình thoát khỏi những bận tâm về đau khổ và buồn phiền thôi. Mến chúc anh sớm lấy lại tinh thần và là chỗ dựa vững chắc là vợ anh.

(Xin quý độc giả cùng hiệp thông với gia đình nhỏ trên qua lời kinh đơn sơ dâng lên Chúa, vì xét cho cùng, chúng ta đều là con cái Thiên Chúa, là anh chị em của nhau)

Pr. Lê Hoàng Nam, SJ

“Chuyện tử tế” ngày nay

Mặc Lâm, biên tập viên RFA
2015-01-24

• RFA

VHNT01242015.mp3

Đạo diễn Trần Văn Thủy.

Courtesy apl.edu.vn

Your browser does not support the audio element.

Nhiều vấn đề bức bối

Trong những năm vừa qua nhân sĩ trí thức Việt Nam đã lên tiếng lo ngại cho việc xuống cấp đạo đức, văn hóa suy đồi nghiêm trọng trong xã hội Việt Nam. Những chuyện đáng buồn từ trường học cho tới mặt bằng xã hội từ chính quyền cho tới hệ thống truyền thông, giải trí đâu đâu cũng xảy ra những vấn đề bức bối không thể chấp nhận.

Mời quý vị theo dõi cuộc mạn đàm giữa Mặc Lâm và đạo diễn Trần Văn Thủy, tác giả cuốn phim “Chuyện tử tế” phát hành từ hơn 30 năm trước nhưng nay nhìn lại vẫn thấy như cuốn phim nói về cuộc sống hôm nay. Trước tiên đạo diễn Trần Văn Thủy nhận xét:

Trần Văn Thủy: Tôi thấy có lẽ vào thời điểm hiện tại những bi kịch của xã hội, những chuyện trên báo đài và trong các phương tiện thông tin đại chúng đưa ra các mặt trái của xã hội, tệ nạn, những chuyện hiếp đáp nhau và những chuyện đau lòng nhiều quá.

” Theo sự hiểu biết trải nghiệm cũng như cái ám ảnh của tôi thì một đất nước có trở nên hấp dẫn hay không, có hạnh phúc hay không cái quan trọng nhất là mối quan hệ giữa người với người, cái tình người.
-Đạo diễn Trần Văn Thủy”

Đúng là thời điểm hiện tại thì tự nhiên nó rộ lên đề cao sự tử tế. Truyền hình thì có chương trình “Việc tử tế” và gần đây thì người ta nhắc nhiều lắm kể cả những tổ chức xã hội dân sự có quan tâm họ mời tôi đến để chiếu phim, nói chuyện, mạn đàm. Không phải ngẫu nhiên mà bây giờ lại quan tâm đến chuyện tử tế, coi như một đề tài nóng bởi vậy cho nên vừa rồi theo lời mời của một số diễn đàn thì tôi có trao đổi tham luận và có một số suy nghĩ như thế này:

Nếu mà nói về sự tử tế thì nó là vấn đề của nhân loại, nó lớn lắm và nếu nói vể sự tử tế tận cùng tới cái góc khuất của đời sống thì nó cũng sẽ đụng tới vấn đề chính trị. Đấy là qua cái trải nghiệm của tôi mà nhất là Việt Nam khi bàn vể chuyện tử tế, bàn về nếp sống văn hóa, sự ứng xử văn hóa thì thực ra nó không phải là vấn đề nhỏ.

Theo sự hiểu biết trải nghiệm cũng như cái ám ảnh của tôi thì một đất nước có trở nên hấp dẫn hay không, có hạnh phúc hay không cái quan trọng nhất là mối quan hệ giữa người với người, cái tình người. Tôi nghĩ chưa chắc một đất nước giàu nhất to nhất hay đông dân nhất hay đánh nhau giỏi nhất…mà ở xứ sở nào có tình người tốt đẹp thì người ta tìm thấy hạnh phúc và người ta coi là nơi đáng sống nhất.

Mặc Lâm: Trong lúc xã hội bàn cãi một cách rộng rãi về chuyện tử tế thì truyền thông có nhắc lại cuốn phim cùng tên của ông đã làm hơn 30 năm trước hay không?

Trần Văn Thủy: Gần đây người ta bàn rộ lên chuyện tử tế thì tôi đôi khi trở thành mục tiêu cho người ta đàm tiếu. Thường thường người ta đặt ra cho tôi câu hỏi: Tôi hỏi ông cái xã hội bây giờ so với hơn 30 năm trước khi ông làm “Chuyện tử tế” thì bây giờ nó tốt lên hay xấu đi? Tôi cũng thẳng thắn mà thưa rằng 30 năm trước đây tuy nghèo thật, khó khăn đời sống vất vả hơn nhưng tình người, cách đối xử giữa con người với nhau nó tốt hơn bây giờ. Bây giờ đời sống đi lên nhưng về mặt tình người, về mặt đạo đức, ứng xử thì nó tệ hơn ngày xưa. Rõ ràng bây giờ trộm cắp hơn, tệ nạn hơn, tham nhũng hơn, nhiều chuyện bất nhẫn hơn. Đấy là một nghịch lý.

Một cảnh trong phim Chuyện Tử Tế. Screen capture.

Có lẽ tôi là người khởi xướng cái đề tài này cách đây 30 năm mà tôi phải xin thưa với quý thính giả rằng thời tôi làm bộ phim có tên là “Chuyện tử tế” thì mọi người nhìn tôi bằng con mắt ít thiện cảm và cũng ít sự chia sẻ. Những người có trách nhiệm trong chính quyền về phương diện điện ảnh gây khó khăn cho tôi rất nhiều. Mà bộ phim cho tới giờ phút này cũng không nhận được một vinh danh, một đánh giá nào chính thức của các Liên hoan phim hay các hội đoàn về điện ảnh.

Tôi nghĩ rằng cái quan trọng nhất là giữa người với người. Sự ứng xử, lòng tốt, sự tử tế…thậm chí tôi viết trong lời mở đầu của cuốn phim có một đoạn nguyên văn mà tôi còn thuộc lòng như thế này:

“Từ rất xa xưa cha bác có dạy rằng tử tế vốn có trong mỗi con người, mỗi nhà, mỗi giòng họ, mỗi dân tộc. Hãy bền bĩ đánh thức sự tử tế đặt nó lên bàn thờ tổ tiên hay trên lễ đài của quốc gia bởi thiếu nó, một cộng đồng dù có những nỗ lực tột bực và chí hướng cao xa đến mấy thì cũng chỉ là những điều vớ vẩn. Hãy hướng con trẻ và cả người lớn đầu tiên vào việc học làm người, người tử tế, trước khi mong muốn và chăn dắt họ trở thành những người có quyền hành giỏi giang hoặc siêu phàm.

Tương tác giữa văn hóa và sự tử tế

Mặc Lâm: Thưa ông xét trên bình diện xã hội thì sự tử tế có liên quan mật thiết thế nào đối với văn hóa, nhất là trong thể giới văn minh ngày nay sự tử tế được xem như là khởi điểm của ứng xử trong cộng đồng?

Trần Văn Thủy: Cái chìa khóa cho xã hội đi lên là vấn đề văn hóa. Tất nhiên giữa văn hóa và sự tử tế nó có sự tương tác. Một người tử tế thì không thể nào thiếu văn hóa được. Tủ tế là đỉnh điểm của văn hóa. Trong bản thân người được gọi là có văn hóa không thể nào thiếu sự tử tế được. Đây là một đề tài lớn lắm anh Mặc Lâm ạ, đề tài của nhân loại, tuyệt đối không phải là đề tài nhỏ.

” Cái chìa khóa cho xã hội đi lên là vấn đề văn hóa. Tất nhiên giữa văn hóa và sự tử tế nó có sự tương tác. Một người tử tế thì không thể nào thiếu văn hóa được. Tủ tế là đỉnh điểm của văn hóa.
-Đạo diễn Trần Văn Thủy”

Thế nhưng ở Việt nam đã lâu rồi ai nói cái gì cứng một tí, lệch lề phải lể trái một tí thì “Ối giời ôi chuyện chính trị” hoặc là “không nói chuyện chính trị” hay “không thích chuyện chính trị”. Khổ, chính trị nó có tội vạ gì đâu? Xã hội Việt Nam bây giờ nếu mà luận bàn sơ sơ hay nói chuyện phiếm lề đường quán nước thì không sao nhưng bất kỳ một để tài gì mà nói đến sự tận cùng của nó thì đều đụng đến cái gọi là chính trị.

Mặc Lâm: Thưa có lẽ vì vậy mà chính quyền đang kêu gọi thực hiện theo nghị quyết vực dậy đạo đức nơi công sở cũng như thực hiện đời sống văn hóa mọi nơi…đem chính trị hướng dẫn văn hóa đôi khi cũng thuyết phục người dân phải không ạ?

Trần Văn Thủy: Tôi nói thì nó hơi ngược tí anh Mặc Lâm ạ. Ở Việt Nam đã từ lâu rồi người ta quan niệm rằng văn hóa là một phạm trù của chính trị. Một phạm trù nhỏ bé trong chính trị và chính trị phải lãnh đạo văn hóa, điều đó xã hội Việt Nam xem là mặc nhiên từ lâu rồi nó là như thế. Có lúc tôi đã nghĩ như thế này: hình như không hoàn toàn là như thế mà hình như chính trị là một phạm trù của văn hóa. Nếu như một nền chính trị mà không mang màu sắc văn hóa, không mang tinh thần nhân văn, nhân đạo, tiên tiến thì không thể nào có một cái thứ chính trị chân chính được.

Nếu cứ quan niệm đặt chính trị lên trên, rồi thì văn hóa phải đi theo chính trị thì một đất nước có một nền văn hóa tốt sẽ không thể nào có một nền chính trị dở được và cũng không thể sản sinh ra chính trị gia tồi được cho nên cái văn hóa nó phải bao trùm lên. Tôi nghĩ rằng nó bao trùm lên mọi mặt của đời sống xã hội chứ không riêng những phạm trù nào đâu. Phải nói rằng đến bây giờ chúng ta ý thức được điều đấy thì cũng là may mắn nhưng cũng quá muộn.

Mặc Lâm: Ông có vẻ bi quan nhưng tôi vừa đọc một bản tin nói về người dân Sài Gòn kéo một tên trộm dưới sông lên và thấy anh ta lạnh quá có người cởi áo ra cho anh ta nữa. Đây là một sự tử tế tuy ít nhưng vẫn xảy ra phải không?

Trần Văn Thủy: Anh gợi ra cái chuyện một số bà con đã lấy áo cho người ăn trộm thì nó là cái chuyện quý mà nó không phải là ít đâu những người tốt trong xã hội còn nhiều nếu không có chắc chúng ta không sống nỗi. Tôi xin thưa cũng trong bộ phim vừa nhắc đến là bộ phim “Chuyện tử tế” cách đây hơn 30 năm có một đoạn nguyên xi cái hình và lời của nó như thế này; “Xung quanh chúng ta có nhiều người tử tế lắm chứ! Những người tử tế chính là những người bất hạnh, nghèo khó. Họ chính là những người khát khao sự tử tế hơn ai cả.

Tôi vẫn tin đời sống còn rất nhiều người tử tế nhưng tôi muốn nhấn mạnh đến vai trò của người trí thức, vai trò của thông tin đại chúng, vai trò báo chí phát thanh truyền hình và đặc biệt là vai trò của người cầm quyền. Tôi nghĩ trong một đất nước, trong một gia đình, vai trò của người cầm quyền rất là quan trọng nếu anh không gương mẫu thì xã hội không thể tốt đẹp lên được.

Nhưng bây giờ nhìn vào những người cầm quyền thì đâu có nhiều gương tốt? Phần lớn những người tốt thì tiếng nói của họ đâu phải là tất cả và nhiều khi nổi lên những chuyện băng đảng rồi chạy quyền chạy chức, rồi tham nhũng. Để làm sao xã hội nó tốt lên được, để làm sao xã hội mà văn hóa và sự tử tế nó có đất tồn tại, thì có lẽ người cầm quyền chịu trách nhiệm rất là quan trọng. Bên cạnh sự khích lệ sự tử tế có lẽ phải bàn đến việc tạo ra một môi trường để con người ta có thể sống tử tế được. Nếu không có môi trường để con người ta sống tử tế, người ta đói rách quá người ta bần hàn quá, bất công ngạt thở quá thì làm sao người ta sống tử tế được mà cái này thì tôi nghĩ trách nhiệm của người cầm quyền.

Mặc Lâm: Như ông nói thì hình như vai trò của người dân trong xã hội không mấy quan trọng trong việc ứng xử với nhau một cách tử tế. Dù sao thì trong mỗi cá thể phải tự chịu trách nhiệm trong cách ứng xử của mình thưa ông?

Trần Văn Thủy: Tôi thấy anh Mặc Lâm hôm nay lại nhắc nhiều đến trách nhiệm và hiện trạng của người bình thường. Vâng, tôi rất chia sẻ và tán thành với anh bởi vì tất cả chúng ta đều có trách nhiệm đối với vần đề thịnh suy, tốt xấu của xả hội. Tôi là người có chính kiến và tôi nghĩ đầu tiên phải là người câm quyền. Thượng bất chính, hạ tất loạn.

Thưa anh nếu như dân chúng, trí thức và những người có lòng không được tự do trình bày cái ý kiến của mình tức là lại đụng đến vấn đề lớn là vấn dề tự do ngôn luận ở Việt Nam, thì không có cách nào xây dựng một xã hội có văn hóa và có sự tử tế được đâu. Nếu bây giờ chỉ nói theo lề phải, chỉ nói theo văn bản, chỉ nói theo đường lối chính sách tại vì cuộc sống nó muôn màu muôn vẻ và nó đa dạng. Có lẽ để kết thúc buổi mạn đàm ngày hôm nay anh cho phép tôi được nhắc lại cái câu mà tôi cho rằng cũng đáng lưu tâm.

Vừa rồi có một buổi giao lưu ra mắt cuốn sách “Điệp viên hoàn hảo” của sử gia Larry Berman ông ấy viết về điệp viên Phạm Xuân Ẩn ra mắt ở số 3 Phạm Ngũ Lão. Họ cũng biết tôi là người tham gia chiến tranh có mặt ở chiến trường cũng có rất nhiều quan tâm đến thời chiến, có một nhà báo bảo ông Trần Văn Thủy phát biểu đi, thế là tôi lên phát biểu. Cái đoạn cuối cùng tôi có nói như thế này: “Thượng đế sinh ra cho chúng ta mỗi người một cái mồm. Cái mồm có bổn phận phải nói những điều chúng ta nghĩ. Không có lý do gì cái mồm do Thượng đế sinh ra mà chúng ta lại nói những điều người khác muốn”. Cho nên tôi cho rằng tôn trọng tự do ngôn luận là điều tối thượng để xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn, tử tế hơn, văn hóa hơn.

Mặc Lâm: Xin cám ơn đạo diễn Trần Văn Thủy.

Bệnh Tật và Chữa Lành

(Suy Niệm Phúc-âm Mác-cô 3:7-12)

Bài Tin-mừng hôm nay được coi là một bản tóm lược những hoạt động của Đức Giêsu tại vùng phía Biển Hồ.  Có vẻ Ngài rút lui về vùng này không phải vì sợ bị hãm hại, nhưng để mở rộng phạm vi hoạt động hơn.

Như trước đây không lâu, mọi người từ vùng Giuđê và Giêrusalem kéo đến chịu thanh tẩy bởi ông Gioan, giờ đây một đám đông lớn hơn từ khắp mọi vùng đổ xô đến với Đức Giêsu.  Có thể nói là toàn dân Israel hào hứng tụ họp bên Ngài.  Chưa bao giờ Đức Giêsu thành công đến thế.

Nhưng nhiều người trong đám đông khổng lồ này lại là những bệnh nhân.  Họ theo Đức Giêsu vì họ nghe biết những phép lạ chữa lành Ngài đã làm.  Đức Giêsu xin các môn đệ chuẩn bị một chiếc thuyền để nếu có bị chen lấn quá trên bờ Ngài còn có thể xuống thuyền mà tránh đám đông.  Những bệnh nhân tin rằng họ có thể được chữa lành nhờ chạm đến Ngài.  Có những người chỉ xin được chạm vào tua áo choàng của Ngài là được khỏi bệnh… Họ không chờ Đức Giêsu đến với họ, chính họ chủ động chen lấn để chạm được đến Đức Giêsu.  Họ không cần Ngài phải làm gì hay nói gì… họ chỉ cần “chạm đến” với lòng tin là mọi bệnh tật được chữa lành.

Dù y-khoa đã đạt được những bước tiến đáng kể, nhưng ai có thể thống kê hết các bệnh nhân trên thế giới?

·        Con người hôm xưa, chạy đến với Đức Giêsu để được chữa lành khỏi ách nặng nề của bệnh tật thân xác và tinh thần.

·        Con người hôm nay cũng chạy đến với Giáo-hội để xin chữa lành.

Mọi nhà thương, phòng khám bệnh hay nơi phát thuốc của người Công-giáo đều là nơi các bệnh nhân gặp được Đức Giêsu.  Nơi đây, họ chạm được vào con người nhân hậu của Ngài.  Và nơi đây, Đức Giêsu chạm đến họ qua bàn tay của các bác sĩ Công-giáo.

Con người hôm nay nhận ra Đức Giêsu không nhờ sự giới thiệu của thần ô uế (quỷ) như thời Ngài đang rao giảng. Thần ô uế (quỷ) xấp mình trước mặt Ngài mà tuyên xưng: “Ông là Con Thiên Chúa”

Con người hôm nay nhận ra Đức Giêsu nhờ sự phục vụ khiêm hạ của những lương y giống như Ngài.

Lạy Chúa,

xin ban cho chúng con ánh sáng đức tin

để nhận ra Chúa hôm nay và hằng ngày,

nơi khuôn mặt khốn khổ

của tất cả những người bị thử thách:

những kẻ đói, không chỉ vì thiếu của ăn,

nhưng vì thiếu Lời Chúa;

những kẻ khát, không chỉ vì thiếu nước,

nhưng còn vì thiếu bình an, sự thật,

công bằng và tình thương;

những kẻ vô gia cư,

không chỉ tìm kiếm một mái nhà,

nhưng còn tìm một con tim hiểu biết, yêu thương;

những kẻ bệnh hoạn và hấp hối,

không chỉ trong thân xác,

nhưng còn trong tinh thần nữa,

bằng cách thực thi lời hy vọng này:

“Ðiều mà ngươi làm

cho người bé mọn nhất trong anh em

là làm cho chính Ta”

(Mẹ Têrêxa Calcutta)

THÁNH PHAOLÔ NGÃ NGỰA

ĐGM Vũ Duy Thống

Cuộc đời thánh Phaolô có nhiều hình ảnh đẹp. Chẳng hạn khi ngài xuất thần được đưa lên tầng trời thứ ba; chẳng hạn khi ngài ứng khẩu rao giảng Tin Mừng nơi Nghị viện Hy Lạp; chẳng hạn khi ngài lênh đênh trên biển tìm vùng đất mới đem về cho Chúa bao nhiêu linh hồn; và còn rất nhiều hình ảnh đẹp khác nữa.  Nhưng tại sao Giáo Hội không chọn trong số những hình ảnh đẹp ấy, mà lại lấy hình ảnh ngã ngựa để đem mừng kính trong một ngày lễ?

Thưa vì hình ảnh đó là một biến cố quan trọng phân chia cuộc đời ngài ra làm hai nửa theo hai hướng đối nghịch nhau, nhưng cùng làm nên một cuộc đời có tội lỗi và ân sủng, có yếu đuối và sức mạnh, đồng thời cũng có thất bại và thành công.

Hai nửa đời ấy dường như hội tụ lại trong hình ảnh thánh Phaolô ngã ngựa hôm nay.

1) Cú ngã ngựa cũng là ngã rẽ cuộc đời.

Về danh xưng, nửa đời trước là “Saolô” với một lô câu hỏi “tại sao?” đang cỡi ngựa vút lao đi tìm giải đáp cho cuộc đời; còn nửa đời sau là “Phaolô” đã trở thành chiếc phao cứu tử cho cả lô linh hồn ngài gặp trên đường truyền giáo.

Về vị thế, nửa đời trước là một người Biệt phái chính cống, được giáo dục đường hoàng bởi ông thầy trứ danh Gamaliel, nhiệt thành với truyền thống cha ông; còn nửa đời sau là một vị tông đồ thông minh uyên bác, vô cùng nhiệt thành với tình yêu Thiên Chúa, như ngài thú nhận “Tình yêu Chúa Kitô thúc bách chúng tôi”.

Về hoạt động, nửa đời trước là một chàng thanh niên tin tưởng cuồng nhiệt vào luật lệ Do Thái, tự tay vấy máu trong những cuộc bách hại Kitô hữu, cụ thể là cộng tác vào việc ném đá Stêphanô và tự ý đến xin các thượng tế cấp giấy phép cho mình được quyền bắt bớ bất cứ ai tin vào Chúa Kitô nơi Hội đường Do Thái; thế mà nửa đời sau lại trở thành một người hăng say can đảm tuyên xưng niềm tin của mình vào Chúa Kitô mà ông đã bách hại trước đó, bất kể ánh nhìn e dè nghi ngại của những Kitô hữu và bất kể sự nguy hại tính mạng do những người bạn biệt phái cũ của ông.

Về tình cảm, nửa đời trước là một Saolô mù quáng hận thù, nhưng từ lúc gặp được ánh sáng Chúa Kitô bao phủ, ông đã bị choáng ngợp mù lòa, để cặp mắt mình được thanh tẩy, mở đầu cho một nửa đời khác bước đi trong ánh sáng tình yêu của Thiên Chúa.

Về hướng đi bản thân, nửa đời trước là một Saolô kiêu căng tin vào sức mạnh của con người, đang xây dựng những mưu đồ tiến thân của mình, bất kể những khổ đau của người khác; nhưng nửa đời sau là một Phaolô bị quật ngã biết mình yếu đuối, nên chỉ tin vào sức mạnh của Thiên Chúa, đang gieo bước hân hoan trong ý hướng hiến thân phụng sự Thiên Chúa bất kể những đau khổ mình phải chịu: “Tôi có thể làm mọi sự trong Đấng là sức mạnh tôi”.

Tóm lại, biến cố ngã ngựa là một tổng hợp tiêu biểu cho cuộc đời thánh Phaolô.  Nó nói lên sự thất bại của mưu đồ con người và xác định sự thành công trong ý hướng Thiên Chúa.

2) Những cú ngã ngựa trong đời tín hữu

Nhìn vào biến cố “ngã ngựa” của thánh Phaolô để rồi nhìn lại cuộc đời mình, biết đâu ta cũng gặp nhan nhản những cú “ngã ngựa”.  Có những cú ngã ngựa trong đời sống thiêng liêng liên hệ với Chúa; có những cú ngã ngựa trong đời sống tình cảm liên hệ với tha nhân; có những cú ngã ngựa trong đời sống chiến đấu nội tâm; và cũng có những cú ngã ngựa đau điếng trong đời sống xác thân bên ngoài như công ăn việc làm, học hành, danh dự, tình yêu, tương lai, hạnh phúc, sức khỏe…

Nhưng điều quan trọng là đừng nhìn “ngã ngựa” chỉ như một thất bại để rồi cuốn theo thất vọng quỵ ngã không gượng dậy được, mà hãy nhìn “ngã ngựa” như một thất bại làm điều kiện cho một thành công lớn hơn trong ơn thánh.  Ăn trái cấm là một thất bại của Adam Evà trong quyền làm chủ, nhưng lại là một điều kiện bật mở chương trình cứu độ với việc Ngôi Hai Thiên Chúa làm người.  “Tội hồng phúc” là thế.  Cái chết của Chúa Giêsu trên thập giá là một thất bại đau đớn trước mặt trần thế, nhưng lại là một thành công trong chiến thắng cứu độ vinh quang.  Và cú “ngã ngựa” của thánh Phaolô hôm nay là một thất bại chấm dứt quãng đời săn bắt Kitô hữu, nhưng lại là một thành công mở đầu cuộc sống lên đường truyền giáo của vị tông đồ.

Như vậy, người ngã ngựa không nhìn vào mình để chỉ cay cú cuộc đời, mà nhìn vào Chúa để tìm sức mạnh đứng lên trong ánh sáng niềm tin.  Nếu “ngã ngựa” là điều không thể tránh được, thì điều quan trọng là luôn sẵn sàng để biết đứng dậy.  Không phải khi ngã người ta trở nên mạnh mẽ mà là khi biết đứng dậy người ta mới chứng minh được bản lĩnh mạnh mẽ của mình.

ĐGM Vũ Duy Thống

Bộ Qui Tắc Ứng Xử” cho người Hà Nội

Thanh Trúc, phóng viên RFA
2015-01-22

• RFA

01222015-dsnvkn-tt.mp3

Người dân Hà Nội trong một lễ hội bia

AFP photo

Your browser does not support the audio element.

Chấp hành nội qui, tôn trọng, thân thiện, đoàn kết, chia sẻ … là những điểm chính trong bộ khung qui tắc ứng xử  đã được Ủy Ban Nhân Dân thành phố Hà Nội thông qua, hiện đang được gấp rút hoàn thiện để đưa vào thí điểm năm 2015 này.

Đó là bản tin trên VNExpress phát hành trong nước  hôm 7 tháng Giêng với tựa đề  Bộ Qui Tắc Ứng Xử Cho Người Hà Nội, áp dụng cho 6 nhóm đối tượng gồm cơ quan hành chính sự nghiệp, trường học, bệnh viện, doanh nghiệp, khu dân cư và nơi công cộng.

Mỗi nhóm sẽ có những qui tắc riêng, thí dụ nhóm người dân nơi công cộng thì cần phải chấp hành nội qui hay qui định, phải tôn trọng, thân thiện, văn minh , lịch sự, đoàn kết, chia sẻ, bảo vệ di tích lịch sử, cảnh quan, môi trường.

Với nhóm doanh nghiệp thì cần tôn trọng đạo đức kinh doanh, coi trọng chữ tín, công bằng, chia sẻ lợi ích và trách nhiệm xã hội.

Bản tin của VNEpress cũng nói lãnh đạo ngành văn hóa thủ đô cho rằng Bộ Qui Tắc Ứng Xử không phải văn bản qui phạm nên nói bắt buộc thực   hiện thì không chính xác. Tuy nhiên, các giai đoạn tiếp theo của đề án sẽ đưa ra những chế tài với các hành vi ứng xử không đúng qui tắc, ví dụ vứt rác ra đường, nói tục vân vân…

Nó hơi buồn cười! Chẳng lẽ Hà Nội có qui tắc ứng xử của người Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh thì có qui tắc ứng xử của thành phố Hồ Chí Minh, rời  Hải Phòng là qui tắc ứng xử của người Hải Phòng, Nghệ An thì có qui tắc ứng xử của người Nghệ An?

Tôi nghĩ người Việt Nam có truyền thống như thế nào tốt thì chúng ta có cách giáo dục để phát huy truyền thống ấy, cái gì không hay thì chúng ta có cách giáo dục để thay đổi. Mỗi  cơ quqn, doanh nghiệp , trường học hay một đại học vân vân…hay là quân đội có qui tắc của quân đội, công an có qui tắc của công an. Đề ra qui tắc riêng cho người Hà Nội rồi các thành  phố khác thì sao?

Đó là ý kiến của giáo sư Văn Như Cương, nguyên hiệu trưởng  trường Lương Thế Vinh:

Đề ra qui tắc ứng xử có vẻ như người Hà Nội hiện nay ứng xử là bát nháo hẳn lên,  không có gì vào khuôn mẫu cả?  Chẳng có việc gì làm thì bịa  ra  chuyện vừa mất thì giờ vừa chẳng ra làm sao, cho nên tôi nói rằng chuyện trời ơi đấy hỡi này rồi chẳng đi đến đâu. Ở Việt Nam chỗ nào càng cấm thì càng nhiều, nơi công cộng thì một lời khuyên là không nên hút thuốc lá thì hút lại càng nhiếu,  dưới biển Cấm Đổ Rác  là đầy một  đống rác, Cấm Họp Chợ đề cái biển to tướng thì ở dưới là họp chợ.  Đấy những chuyện như thế thường không có tác dụng gì mấy.

Dịch giả, nhà văn, nhà nghiên cứu văn hóa, ông  Đinh Gia Hưng, hiện là giảng viên Đại Học Kinh Tế Đà Nẵng, tán đồng quan điểm của giáo sư Văn Như Cương. Điều cần thiết, ông nói, là tìm về cái di sản cũng như văn hóa là vốn liếng đã có sẵn:

Không nhất thiết phải làm bộ qui tắc mà phải chăm lo từ cái gốc của giáo dục. Cái di sản của cha ông của văn hiến mình để lại tôi nghĩ nó căn cơ chứ nó không giải quyết trên những Bộ Qui Tắc Ứng Xử có tính cách thời cuộc như vậy, nó không phải là nền tảng của xã hội Việt Nam.

Trong giáo dục học đường, nhà văn Đinh Gia Hưng nói tiếp, đã có những giáo trình về mặt  giáo dục công dân, có những hoạt động ngoại khóa , thể hiện rõ trong sự xuất phát của nhà trường:

Cụ thể là ban giảng huấn,  cán bộ nhà trường, các em học sinh và môi trường hoạt động chung thì nó đã định hình nên cái phẩm chất như vậy rồi. Có nghĩa là mình đã thừa hưởng thành quả giáo dục công dân từ xưa tới nay, vấn đề là  phải thực sự hiểu và thực hành, đó mới là mấu chốt., không phải cần bộ qui tắc nào mới đâu.

Đạo đức xã hội xuống cấp

Đối với giáo sư Phạm Phụ, giảng viên cao cấp những lớp bồi dưỡng và đào tạo hiệu trưởng hiệu phó cho các đại học trong nước, Bộ Qui Tắc Ứng Xử phản ảnh sự lo âu trước vấn đề xuống cấp đạo đức của xã hội. Nêu những thí dụ cụ thể, ông phân tích:

Một người nghiện đang đi lang thang ở Hà Nội. AFP photo

Đó là vấn để của cả nước chứ không phải chỉ Hà Nội đâu, nhưng ông Hà Nội làm như vậy để hy  vọng là cải thiện chút nào hay chút ấy. Dù sao Hà Nội cũng là thủ đô, có cái truyền thống gọi là người  Tràng An nhưng thật ra bây  giờ xuống cấp lắm rồi. Bây  giờ nhà càng cao lên thì đạo đức càng thấp  xuống. Cách đây bốn năm năm người ta đã nói  như vậy rồi.

Gần  đây, thông qua báo  chí thông qua TV có điều tra là học sinh tiểu học nói dối bao nhiêu phần trăm, lên trung học bao nhiêu phần trăm. Học sinh Cấp Một lên Cấp Hai nói dối nhiều hơn, lên Cấp Ba nói dối nhiều hơn nữa, mà càng lên thì tỷ lệ nói đối nhiều càng lớn. Người lớn nói dối nhiều quá thì các em cũng nói dối nhiều, quá buồn đi chứ. Còn tình trạng là đánh nhau thì mấy em xung quanh đứng nhìn và cổ vũ chứ không can ngăn nữa.

Cách đây hai năm cũng  có một trường tư lớn ở thành phố Hồ Chí Minh ra  qui chế không được bận  áo hở cổ, không được mang dép thế này thế khác … viết thành bảng  dựng trước cổng như cái trò hài hước thôi. Ra qui tắc không ăn thua gì đâu, đó là hình thức đối phó mà tôi nghĩ chẳng cần thiết. Gia đình phải kết hợp với nhà trường thế nào để mà giáo dục con em chứ còn ra bộ qui tắc với người lớn thì còn có ý nghĩa chứ với các em chỉ là cách đối phó thôi. Không xả rác không nói tục là chuyện phải giáo dục thường xuyên trong trường chứ bây giờ còn thêm qui tắc nữa để làm gì?

Anh Nguyễn Trọng Thắng, một doanh nhân trẻ ở Hà Nội, bây giờ mới nghĩ tới Bộ Qui Tắc Ừng Xử cho người Hà Nội thì cũng hơi muộn nhưng mặt khác thì có còn hơn không:

Tại thực ra bây giờ phong thái nó suy đồi quá, trong thời điểm này thì người ta muốn vực dậy cái phong thái của người Hà Nội mà nó mai một nhiều qua rồi.  Bây giờ hình ảnh những người đi ngoài đường, hình ảnh những cơ quan công quyền có thể thấy được thì nó rất là xấu.

Ở Hà Nội bây giờ dân nội thành và dân nguyên gốc Hà Nội  ít, mà không phải ai gốc Hà Nội cũng là người có văn hóa cả. Chẳng hạn đi ngoài đường thì hiện tượng bóp còi xe này, ăn nói xách mé không giúp đỡ người khác này,  nơi công cộng thì hút thuốc lá và khạc nhổ này. Nơi  công quyền thì người làm hành chính hống hách này, tại các cửa khẩu thì những người có chức năng cho mình cái cảm giác họ đang ban phát ơn huệ . Tất cả những hiện tượng như người làm công trình, làm giao thông đều cố gắng gây sự phiền toái cho những người khác. Tất  cả những cái đấy đều ảnh hưởng không tốt đến bộ mặt của thủ đô.

Anh Nguyễn Trọng Thắng còn cho rằng lãnh đạo Hà Nội muốn biến thủ đô làm nơi đầu tầu xứng đáng của nếp sống văn minh họ thường tuyên truyền  năm này qua năm khác:

Người dân uống cà phê vỉa hè Hà Nội. AFP photo

Chẳng qua muốn vực đậy muốn làm phong trào thì phải bắt nguồn từ nơi nào đây, Chẳng hạn phong trào ngày trước là 141bắt cái đám đua xe đầu xanh đầu đỏ chạy lung tung bát nháo, đánh nhau ngoài đường mà từ khi có phong trào 141 thì chuyện phức tạp Hà Nội tự nhiên giảm hẳn đi. Phải bắt nguồn từ nơi mà người ta cảm thấy có thể chấp nhận được. Nếu  cả nước thì phong trào quá rộng, phạm vi làm và khả năng thì hơi khó. Nếu trong phạm vi nhỏ, nơi kích thích lòng tự hào của người ta thì có thể đạt hiệu quả cao. Hà Nội là nơi có thể đạt kết quả tốt nhất. Đáng ra họ phải tập trung xây dựng hình ảnh của chính những người trong bộ máy công quyền nhà nước trước hết, sau đấy mới  đến người dân.

Anh Nguyễn Văn Thái, bạn trẻ Hà Nội thích du lịch qua nhiều quốc gia trên thế giới bất cứ lúc nào có thể, hiện là nhân viên tiếp thị cho một công ty  lữ hành và quốc tế ở thủ đô, nhìn nhận vấn đề qua hai cách;

Thứ nhất về Bộ Qui Tắc Ứng Xử thì em nghĩ cái này thuộc về nền tảng dân trí, nền tảng văn hóa giáo dục. Kể cả trường hợp ban hành ra mà trong xã hội Việt Nam nói chung là ý thức người dân chấp hành cũng không phải là cao cho lắm. Cho nên  em không nghĩ rằng khi ban hành thì người dân, đặc biệt người Hà Nội, sẽ chấp hành một cách nghiêm ngặt, em không nghĩ rằng ngày một ngày hai sự ứng xử văn minh của người Hà Nội sẽ được cải thiện. Em nghĩ thay đổi văn hóa nó cần một thế hệ chứ không thể ngày một ngày hai. Đó là nhận xét thứ nhất.

Nhận xét thứ hai của bạn Nguyễn Văn Thái là là vấn đề về người Hà Nội. Theo bạn từ xưa đến nay nếu mà gọi người Hà Nội lịch lãm thì cũng chỉ một bộ phận của các tầng lớp Hà Nội thôi chứ thật ra hình ảnh người Hà Nội cũng vô vàn:

Hiện tại dân số Hà Nội vào tầm 5 triệu thì người gốc Hà Nội chỉ khoảng  một phần tư, còn ba phần tư đều là người tứ xứ, cho nên nói rằng ứng xử văn minh của người Hà Nội thì em nghĩ nó hơi bó hẹp quá. Khi mà kinh tế và xã hội của Việt Nam phát triển nhanh , kể cả môi trường ngoại nhập nữa, thì nó phát sinh những tư tưởng những suy nghĩ mới và phát sinh ra những cách ứng xử mới. Ví dụ  cách đây 20 năm rõ ràng toàn xe đạp thì thời điểm đó giao thông không nhiều như bây giờ. Chính vì giao thông nhiều mà dẫn đến ách tắc và người dân không chấp hành ý thức giao thông. Em nghĩ không chỉ ở Hà Nội mà ngay cả những thành phố lớn là cái phong cách ứng xử chưa được văn mình cho lắm nếu so với những nước tư bản trên thế giới. Đấy là lý do vì sao chính phủ Việt Nam ban hành Bộ Qui Tắc Ứng Xử. Tất nhiên đúng là có sự xuống cấp  trong quá trình phát triển cho nên có nhu cầu gọi là “quốc tế hóa” những qui chuẩn về văn minh cả cho những cái đã xuống cấp và cả những cái theo giòng phát triển xã hội nó đã phát sinh ra.

Giáo sư tiến sĩ Hồ Sĩ Quí, viện trưởng Viện Thông Tin, Khoa Học và Xã Hội ở Hà Nội, cho biết tin Ủy Ban Nhân Dân Hà Nội thông qua Bộ Qui Tắc Ứng Xử cho người Hà Nội và sắp đưa ra thí điểm năm nay khiến ông ngạc nhiên không ít:

Có thể dùng chữ buồn cười trong trường hợp này cũng được. Không biết là họ có làm thật  hay có mấy cái anh nào đấy anh thiếu việc rồi mát trời anh ra anh làm thì tôi không rõ. Mỗi một lĩnh vực sinh hoạt thì có qui định, qui tắc, qui ước của nó cả rồi. Trên thực tế xã hội vận hành bình thường thì có những qui ước thành văn và những qui ước không thành văn. Chứ còn tự nhiên nhân danh hành chính mà ra những qui tắc ứng xử cho cả dân thành phố thì tính khả thi của nó như thế nào, nếu người ta không chấp hành thì nó ra làm sao?

Thực ra thì  đạo  đức xã hội xuống cấp một cách đáng ngại , chuyện ấy báo chí nói hàng ngày và cũng đáng buồn, đáng phê phán, đáng phẫn nộ. Chỗ nào  cũng có vấn đề nhức nhối cả, nhưng mà phải điều chỉnh bằng cách khác. Xã hội có cơ chế bình thường của nó, không nên nghĩ thêm ra cái gì nữa. Việc dạy đạo đức thì  cứ ở nhà trường hoặc  ở những lĩnh vực hợp lý, còn một cơ quan chính quyền đưa ra  những qui tắc ấy thì không cần thiết mà dẫm chân lên các tổ chức khác.

Không vất rác , không nhổ bậy thuộc  về qui ước nội bộ, còn không nói tục  thuộc về văn hóa và có cái điều chỉnh của nó. Có thể ghi nhận là họ đã thấy thực tế bức xúc và họ muốn có ý kiến thì cũng hoan nghênh tinh thần ấy, nhưng không có nghĩa là nhân danh công quyền mà ra những qui định như thế thì  tác dụng của nó không đi đến đâu. Cách làm như vậy không đúng chức năng, không đúng phạm vi cũng không đúng khả năng  có thể thực hiện được. Làm như thế đúng là người ta nhận thức vị thế của người at nó cũng hơi buồn cười. Chỉ có thể nói đến như thế thôi.

Đó là ý kiến của một số người gồm nhà giáo, chuyên gia xã hội và người dân thường về Bộ Qui Tắc Ứng Xử cho người Hà Nội mà Ủy Ban Nhân Dân thành phố đang chờ duyệt lần cuối trước khi đưa ra thí điểm trong năm nay.

Cũng trên báo VNEpress hôm 15 tháng Giêng  có bản tin  chính phủ ra nghị uyết ngăn chận sự xuống cấp đạo đức xã hội. Đây là đề tài sẽ được những quan tâm trong nước đào sâu trong mục Đời Sống Nguời  Việt Khắp Nơi kỳ sau.

Phiếu tín nhiệm, sự thật và lòng tin

Nguyễn Đăng Quang

Ngày 10/01/2015 tại Hội nghị Trung ương 10, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã tiến hành lấy phiếu tín nhiệm đối với các ủy viên Bộ Chính trị và Ban Bí thư. Trước đấy, qua phương tiện thông tin đại chúng, người dân đã được hứa là Đảng sẽ công khai kết quả phiếu tín nhiệm trong Đảng cho nhân dân biết để nhân dân giám sát. Đến hôm nay, Hội nghị Trung ương 10 đã bế mạc được 10 ngày, nhưng không thấy Đảng thực hiện cam kết như đã hứa. Người dân thắc mắc hỏi lẫn nhau là điều gì đã xảy ra mà Đảng phải giấu giếm, không công bố cho nhân dân biết? Chẳng người dân nào có thể biết được sự thật nó diễn ra như thế nào và hiện nó đang nằm ở đâu? (Ngoại trừ số gần 200 vị ủy viên Trung ương Đảng -gồm 173 ủy viên trung ương chính thức và 24 ủy viên dự khuyết – tham dự Hội nghị này biết mà thôi!) Nhưng rất bất ngờ, sáng ngày 16/01/2015, một trang mạng lạ có tên là “Chân dung Quyền lực” công bố kết quả lấy phiếu tín nhiệm đối với BCT và BBT tại Hội nghị lần thứ 10 BCHTW Đảng khóa XI. Điều này gây ngạc nhiên và tò mò cho không ít người! Đọc bản “Kết quả bỏ phiếu tín nhiệm Bộ Chính trị, Ban Bí thư tại Hội nghị Trung ương 10” đăng trên Blog “Chân dung Quyền lực” sáng ngày 16/01/2015, đa số người đọc rơi vào tâm trạng phân tâm, họ rất băn khoăn, chưa biết là nên tin hay là không nên tin, một số người thể hiện sự thận trọng, chỉ dám “tạm thời ghi nhận như vậy”, số đông còn lại rơi vào ở trạng thái “bán tín, bán nghi” để chờ Trung ương công bố chính thức, dù có chậm nhưng đáng tin hơn cái anh “Chân dung Quyền lực “ này! Cho đến hôm nay, 10 ngày đã trôi qua kể từ sau khi Hội nghị Trung ương 10 kết thúc, nhiều bạn đọc – trong đó có người viết bài này – vốn rất hy vọng và trông chờ “sự thật” do các cơ quan ngôn luận chính thống của Đảng và Nhà nước công bố, trở nên thất vọng! Đơn giản bởi lâu nay hàng ngày họ chỉ trông chờ ở “sự thật” chính thống mà không được!

Còn trang mạng “Chân dung Quyền lực” đâu có thể dễ tin vào, vì đây là một trang mạng phi chính thống, không thuộc lề phải, nó “rất bí hiểm và đáng ngờ” mà các nhà tuyên giáo của Đảng thường bỏ tuốt vào một rọ, được đặt tên chung là “các thế lực thù địch, chống đối Đảng và Nhà nước và thực hiện diễn biến hòa bình”! Theo họ, bọn này sinh ra là để xuyên tạc, bịa đặt, vu khống,… nhằm gây chia rẽ, làm phân hóa nội bộ, gieo hoang mang trong dư luận quần chúng, làm suy giảm lòng tin (vốn đã cạn kiệt) của nhân dân đối với Đảng và chế độ, chia rẽ khối Đại đoàn kết dân tộc, v.v… nên toàn dân phải hết sức cảnh giác, phải kiên quyết đấu tranh, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn thâm độc của các thế lực xấu xa này! Khi tung lên mạng “Kết quả phiếu tín nhiệm” nói trên, trang mạng “Chân dung Quyền lực” khẳng định đây là “ nguồn tin đáng tin cậy được tập hợp từ các UVTƯ Đảng vừa tham dự Hội nghi Trung ương 10”, và Ban Biên tập trang mạng này còn trưng ra số liệu rất đầy đủ và chi tiết, kèm theo bản phân tích khá khoa học và lời bình có vẻ rất khách quan! Một tuần lễ đã trôi qua, các cơ quan thông tin chính thống lề phải của ta vẫn lặng im, không khẳng định và cũng chẳng phủ nhận, cứ để trang “Chân dung Quyền lực” một mình độc chiếm sân chơi. Không chỉ đưa thông tin về kết quả lấy phiếu tín nhiệm, trang “Chân dung Quyền lực” còn đưa thêm nhiều thông tin “có sức lôi cuốn” khác, kể cả việc đưa ra những bằng chứng cụ thể tố cáo đích danh 3 Ủy viên BCT đang tại chức về hành vi tiêu cực, tham nhũng, vi phạm pháp luật, v.v… Nhưng thôi, ta chẳng nên mất thời gian đi sâu tìm hiểu xem ba chuyện đó là hư hay thực, hãy trở lại bàn thêm về bản kết quả “Phiếu tín nhiệm” được công bố trên blog “Chân dung Quyền lực”.

Theo thiển nghĩ của người viết bài này, có thể vụ việc sẽ dẫn đến 2 kịch bản như sau: Kịch bản 1 như nó đang xảy ra là Đảng vẫn tiếp tục im lặng, không công bố kết quả lấy phiếu tín nhiệm BCT và BBT tại Hội nghị Trung ương 10 vừa rồi và cũng không phủ nhận hoặc xác nhận bản kết quả “Phiếu tín nhiệm” của trang “Chân dung Quyền lực” công bố, vì Đảng cho rằng đây là “vấn đề nhạy cảm”, nên phải thận trọng, cảnh giác để khỏi mắc mưu “ các thế lực thù địch”! Nếu kịch bản này vẫn như vậy, không thay đổi lại, nghĩa là vẫn kiên quyết “giữ kín” kết quả lấy phiếu tín nhiệm vừa qua trong Đảng, không cho nhân dân biết, thì hệ quả đương nhiên là người dân sẽ mất lòng tin, sẽ rất thất vọng vì họ cảm thấy là bị gạt ra bên lề! Người dân sẽ thấy mình ở một phía, còn Đảng thì ở phía ngược lại! Xưa nay Đảng vẫn tự coi Đảng là của dân, phụng sự mọi lợi ích của dân nhưng Đảng lại không thực hiện lời hứa với dân, Đảng vẫn còn giấu dân thì khác nào Đảng đang ngày đẩy dân ra xa khỏi Đảng. Nhân dân là chủ nhân ông của đất nước, họ phải biết và có quyền được biết các vấn đề liên quan đến những người “đang nắm vận mệnh nhân dân, vận mệnh đất nước” tức những người đang lãnh đạo họ, về các mặt như năng lực, uy tín, phẩm chất, đạo đức, nhân cách, v.v… và ngay cả tài sản, sức khỏe hoặc bệnh tật nữa! Việc này là hết sức bình thường ở các quốc gia dân chủ. Khi người dân bị từ chối, không được đáp ứng, thì hệ quả tất nhiên là người dân từ chỗ do dự hoặc nghi ngờ chưa tin vào những gì họ biết qua không gian mạng, họ sẽ dễ dàng tin vào “những thực đơn” hàng ngày mà thế giới mạng trong đó có trang “Chân dung Quyền lực” và các trang mạng lề trái khác thường xuyên cung cấp cho họ! Còn kịch bản thứ hai là trong vài ngày tới, sau khi cân nhắc kỹ các mặt lợi và hại, Đảng sẽ dũng cảm công bố kết quả lấy phiếu tín nhiệm ở HNTƯ 10 vừa qua như TBT Nguyễn Phú Trọng đã hứa.

Nếu kết quả do Đảng công bố trùng với kết quả mà trang mạng “Chân dung Quyền lực” đưa công khai hôm 16/01/2015 thì rõ ràng là trong trường hợp này, Đảng đã thua – nói theo ngôn từ của bóng đá – là “thua ngay trên sân nhà”, vì Đảng đã tự nhường trận địa truyền thông cho “các thế lực thù địch” chiếm lĩnh! Và mọi sự lên án, kết tội trang “Chân dung Quyền lực” và “các trang mạng lề trái khác” là xuyên tạc, bịa đặt, vu khống, nói xấu Đảng và Nhà nước, v.v… sẽ tự nó mất hiệu nghiệm và phản tác dụng. Đây là điều hết sức tối kỵ trong công tác truyền thông của mọi thể chế! Cùng kết quả như nhau, nhưng việc người dân biết do Đảng chủ động thông tin cho họ biết với việc họ biết bởi một nguồn tin phi chính thống cung cấp cho họ biết trong khi Đảng cố tình giấu diếm, thì điều này hoàn toàn khác nhau xa và có ý nghĩa trái ngược nhau rất nhiều! Còn nếu kết quả mà Đảng công bố lại khác với kết quả mà trang “Chân dung Quyền lực” công bố cho người đọc biết thì vấn đề hẳn sẽ còn đi xa hơn nữa. Người viết bài này cũng không dám tưởng tượng được là kết cục sẽ đi đến đâu và sẽ như thế nào, lúc đó vấn đề “Sự thật nằm ở đâu” hẳn sẽ không chỉ giới hạn trong “cuộc chiến truyền thông” mà chắc chắn nó sẽ mở rộng sang các cuộc chiến khác nữa! Vì giả thiết thứ hai này chưa xảy ra nên mọi luận bàn đều là vội vàng và võ đoán. Xin bạn đọc cứ yên tâm chờ đợi, mọi sự hạ hồi sẽ phân giải!

N.Đ.Q.

SỨ MỆNH CỦA NGƯỜI ĐÃ CHỊU PHÉP RỬA TỘI

ĐTGM Ngô Quang Kiệt

1) Hình ảnh về một Đấng Cứu Thế khiêm nhường tự hạ

Trong khi dân Do Thái mong chờ một Đấng Cứu Thế oai phong lẫm liệt, thì Đức Giêsu xuất hiện công khai lần đầu tiên trong sự khiêm nhường thống hối.  Lúc ấy, Gioan rao giảng sự ăn năn sám hối.  Đoàn lũ dân chúng đông đảo kéo đến với ông để xin chịu phép rửa thống hối.  Hòa mình vào đoàn lũ những con người tự nhận mình tội lỗi ấy, Đức Giêsu âm thầm khiêm tốn xếp hàng chờ được rửa tội.  Thật là lạ lùng.  Chính Đấng đã thánh hóa Gioan khi ông còn trong bụng mẹ giờ đây lại đến xin ông làm phép rửa cho.  Chính Đấng đến để chuộc tội loài người giờ đây lại xin người khác rửa tội cho mình.  Thật là khiêm nhường thẳm sâu.  Trong khi loài người tội lỗi luôn kiêu ngạo tìm cách nâng mình lên thì Thiên Chúa thánh thiện lại tìm hạ mình xuống.  Trong khi loài người tội lỗi luôn che dấu, không nhận tội thì Thiên Chúa vô tội lại công khai nhận mình tội lỗi.  Trong khi loài người tội lỗi tìm tránh hình phạt do tội lỗi họ gây nên thì Thiên Chúa lại ghé vai gánh lấy hết tội lỗi và mọi hình phạt mà loài người đáng phải chịu.  Sự khiêm nhường ấy phát xuất từ lòng Thiên Chúa yêu thương con người, muốn chia sẻ kiếp người, muốn cứu chuộc tội đời, muốn thăng tiến nhân loại.

2) Hình ảnh về cuộc giao hòa đất trời

Chính lúc Đức Giêsu tự nguyện gánh lấy tội lỗi nhân loại, tầng trời bị xé ra.  Khi loài người phạm tội, cửa trời đóng lại, đất trời phân ly, ân phúc thôi tuôn đổ.  Khi phạm tội, loài người tự giam mình trong bóng tối.  Bóng tối tội lỗi giam kín con người trong thân phận bụi đất, không còn hy vọng vươn lên.  Hôm nay, tầng trời xé ra có nghĩa là từ nay con người đã có lối thoát.  Thân phận con người thay đổi, địa vị con người được nâng lên, vì có ơn Thiên Chúa đổ xuống, có Thiên Chúa đến gieo mầm trường sinh vào kiếp người phàm hèn.  Trời đất giao hòa.  Thiên giới cúi xuống hạ giới.  Thiên Chúa đến ở với con người.  Ân phúc tuôn đổ xuống cõi đời nhơ uế.

3) Hình ảnh về sự kết hiệp mật thiết giữa Ba Ngôi Thiên Chúa.

Trong giây phút cảm động ấy, cả Ba Ngôi Thiên Chúa cùng xuất hiện.  Chúa Thánh Thần như chim bồ câu đáp xuống.  Chúa Thánh Thần là tình yêu.  Chúa Thánh Thần ngự xuống trên ai là dấu chỉ Thiên Chúa ưu ái người ấy.  Đức Chúa Cha công khai xác nhận sự ưu ái ấy với Đức Giêsu khi lên tiếng: “Đây là Con Ta yêu dấu.”  Đức Giêsu là Con Thiên Chúa.  Đây không phải là một danh xưng, một tước vị, nhưng là một liên hệ sâu xa mật thiết: Ba Ngôi liên kết trong một tình yêu hiệp thông. Đức Giêsu hoạt động dưới tác động của Chúa Thánh Thần để thi hành thánh ý Chúa Cha.  Có thể nói cả Ba Ngôi đều hoạt động trong Đức Giêsu Kitô.  Cả Ba Ngôi đều tham gia vào công trình cứu chuộc con người.

4) Hình ảnh về sứ mệnh người được sai đi.

Từ xưa trong Cựu Ước, Chúa Thánh Thần ngự xuống là để trao ban một sứ mệnh.  Hôm nay, Đức Giêsu cũng đã nhận lãnh một sứ mệnh, đó là cứu nhân độ thế.  Là “mở mắt cho người mù”, là “đưa ra khỏi tù những người bị giam giữ”, là “dẫn ra khỏi ngục những kẻ ngồi trong bóng tối tăm.”  Người không đến trong thái độ phô trương quyền lực, nhưng đến trong sự hiền lành khiêm nhường.  Người đến không phải để lên án nhưng để tha thứ.  Người đến không phải để giết chết nhưng để cứu sống như lời tiên tri Isaia: “Cây lau bị dập, Người không bẻ gẫy.  Tim đèn leo lét, Người chẳng nỡ tắt đi”.

Phép rửa của Đức Giêsu mời gọi ta nhớ lại ơn phép rửa tội của mình.  Ngày ta được lãnh nhận bí tích Rửa Tội, màn đêm tội lỗi vây phủ ta bị xé ra, Ba Ngôi Thiên Chúa đã đến với ta, ban cho ta cuộc sống thần linh, cho ta được vinh dự làm con Thiên Chúa, cho ta được kết hiệp mật thiết với Thiên Chúa.  Ngày ta được lãnh nhận bí tích Rửa Tội, Chúa Thánh Thần cũng đã trao cho ta một sứ mệnh, đó là sống xứng đáng một người con hiếu thảo của Chúa, là tiếp tục công việc của Đức Giêsu trong công cuộc cứu nhân độ thế.  Đức Giêsu là gương mẫu một người con hiếu thảo, vì Người luôn sống thân mật với Chúa Cha, luôn kết hiệp với Chúa Cha trong kinh nguyện hằng ngày, và nhất là Người luôn tìm thi hành thánh ý Chúa Cha, Người đã vâng lời Chúa Cha cho đến chết và chết trên thập giá.  Ta hãy noi gương Đức Giêsu, luôn kết hiệp với Thiên Chúa Ba Ngôi, luôn tìm thi hành thánh ý Thiên Chúa, luôn sống một cuộc sống tốt đẹp, luôn tích cực góp phần xây dựng xã hội, tạo hạnh phúc cho những anh em sống chung quanh ta.

Lạy Đức Giêsu Kitô, xin dạy con biết sống ơn bí tích Rửa Tội như Chúa, để con xứng đáng được làm con yêu dấu của Đức Chúa Cha.

ĐTGM Ngô Quang Kiệt