Category: BÌNH LUẬN- SỰ KIỆN

Sưu tầm – Bình Luận-Sự Kiện

Posted on

Một vài kỷ niệm nho nhỏ với Thi sĩ Nguyễn Chí Thiện

Một  vài  kỷ  niệm  nho  nhỏ  với  Thi  sĩ  Nguyễn  Chí  Thiện

Đoàn Thanh Liêm

*     *     *

Thi sĩ, Ngục sĩ Nguyễn Chí Thiện (1939 – 2012) là một nhân vật được nhiều người quý trọng mến phục vì tinh thần kiên cường bất khuất của ông chống lại chế độ độc tài tàn bạo của đảng cộng sản tại Việt nam. Đã có rất nhiều người viết về ông, đặc biệt kể từ ngày ông lìa trần tại California vào tháng 10 năm 2012. Nay nhân ngày giỗ đọan tang của ông, tôi xin ghi lại một vài kỷ niệm thật dễ thương và đáng nhớ với một người bạn đã từng sát cánh với anh chị em chúng tôi trong tổ chức Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam (MLNQ) có trụ sở chính đặt tại miền Nam California.

Từ hồi năm 2001, khi dọn về cư ngụ tại California, anh Thiện đã thường xuyên sinh họat với MLNQ chúng tôi. Anh được mời tham gia với tư cách là một thanh viên trong Ban Cố vấn của MLNQ – trong đó có những nhân vật có tên tuổi như Bác sĩ Nguyễn Tường Bách là bào đệ của nhà văn Nhất Linh Nguyễn Tường Tam, Luật sư Trần Thanh Hiệp, Giáo sư Đoàn Viết Họat v.v…

Trong các phiên họp định kỳ mỗi tháng, anh Thiện thường có mặt và anh luôn đóng góp những ý kiến thật là xây dựng tích cực và quý báu cho Ban Điều hành chúng tôi.

Với sự hiểu biết sâu sắc về tình hình chính trị xã hội ở trong nước và nhất là qua những thông tin chính xác mà anh thu thập được từ nơi các bạn bè thân tín của anh tại quốc nội – anh Thiện đã góp ý hướng dẫn rất tận tình cho anh chị em chúng tôi trong MLNQ trước những vấn đề quan trọng tinh tế liên quan đến công cuộc tranh đấu cho tự do, dân chủ và nhân quyền ở Việt nam. Anh luôn biểu lộ một lập trường kiên định dứt khóat đối với chế độ độc tài thâm độc của người cộng sản từ xưa đến nay. Mà anh cũng được tất cả anh chị em chúng tôi quý mến vì cái phong cách điềm đạm nhân ái của một sĩ  phu quân tử, theo đúng với truyền thống xưa nay của dân tộc chúng ta.

Và qua anh Thiện, chúng tôi còn được biết thêm về cái tư cách đáng quý của những người bạn tù chính trị thân thiết lâu năm với anh, cụ thể như các anh Kiều Duy Vĩnh, Phan Hữu Văn v.v…

Anh Thiện không lái xe, nên nhiều người trong số anh chị em chúng tôi thay phiên nhau đến đón anh và chở anh về mỗi khi có các buổi họp của MLNQ. Và mỗi lần đi chung xe với anh Thiện, chúng tôi lại còn được anh chuyện trò tâm sự về nhiều khía cạnh trong cuộc sống riêng tư ở Việt nam, cũng như ở nhiều quốc gia trên thế giới mà anh đã có dịp đi qua. Còn ngòai ra, thì anh Trần Phong Vũ mới là người tài xế thường xuyên lo chuyên chở anh Thiện đi khắp nơi.

Vào khỏang năm 2008, trong lần đi chung xe với anh sau một phiên họp của MLNQ, thì anh Thiện có than thở tâm sự riêng với tôi đại để như thế này: “Ở vào cái giai đọan già yếu bệnh tật như lúc này, sao tôi thấy chán nản bi quan quá đối với cuộc đời tại thế này đấy, anh ạ…” Nghe vậy, tôi không khỏi thắc mắc, vì đối với một con người chiến sĩ kiên cường sắt đá như “Ngục sĩ Nguyễn Chí Thiện” vốn đã từng vượt qua được bao nhiêu đày đọa áp bức trong nhà tù cộng sản suốt gần 30 năm ròng rã – ấy thế mà lúc này đang sinh sống tại một nơi có đày đủ tự do và tiện nghi thỏai mái như ở nước Mỹ, anh lại đâm ra chán chường yếm thế đến như vậy!

Và tôi nhớ mình đã trả lời anh như sau: “ Thông thường vào lúc cuối đời, sau khi đã trải qua bao nhiêu sóng gió đọan trường trong cuộc sống, thì các cụ xưa hay nói đến chuyện “Tu Thân Tích Đức” để rồi chuẩn bị “về với ông bà tổ tiên” thôi. Nói cách khác, người lớn tuổi thì tìm cách nâng cao tâm hồn mình lên một bình diện tâm linh và tôn giáo – như trong tiếng Pháp người ta gọi đó là một thứ “dimension spirituelle/religieuse” vậy mà… Nghe tôi nói như vậy, anh Thiện tỏ vẻ trầm ngâm và không nói gì thêm nữa cho đến lúc chúng tôi chia tay nhau ở một địa điểm mà anh phải đến để tham dự một phiên họp khác nữa.

Vào năm 2013, nhân dịp Đại Hội lần thứ XI của MLNQ được tổ chức tại miền Nam California, Bác sĩ Lâm Thu Vân, một đại biểu đến từ Canada đã phát biểu trong phần Tưởng niệm hai vị Cố vấn vừa mới qua đời mới đây, đó là Thi sĩ Nguyễn Chí Thiện và Bác sĩ Nguyễn Tường Bách. Bằng một giọng thật xúc động Bác sĩ ThuVân nói :”Đây là hai người chiến sĩ mà tôi luôn kính trọng như là thần tượng gương mẫu cho công cuộc tranh đấu gian khổ vì lý tưởng Tự do, Dân chủ và Nhân quyền của dân tộc Việt nam chúng ta vậy…”

Như dân gian vẫn thường nói: “Cọp chết thì để lại bộ da, người ta chết thì để lại cái nết”. Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện đã đi xa, lìa khỏi cõi tạm này. Nhưng cái nết na, đạo hạnh và cái chí khí kiên cường bất khuất của anh thì vẫn còn lại mãi như là một tấm gương sáng ngời cho các thế hệ mai sau vậy./

Westminster California, tháng Chín 2015

Đoàn Thanh Liêm

Posted on

ĐỨC MẸ SẦU BI

ĐỨC MẸ SẦU BI

LM Giuse Nguyễn Văn Lộc, S.J.

Hôm nay, chúng ta cử hành lễ nhớ “Đức Mẹ Sầu Bi”.  Như thế, trong đời sống của Đức Mẹ, cũng có những điều sầu bi, như trong đời sống của tất cả mọi người chúng ta.  Trong suốt năm phụng vụ, chúng ta có nhiều lễ tôn vinh Đức Maria, Mẹ của chúng ta, nhưng hầu như luôn luôn là vì những ân huệ lớn lao Thiên Chúa ban cho Mẹ (chẳng hạn ơn vô nhiễm, ơn lên trời, ơn làm Nữ Vương…), hay vì những biến cố đặc biệt trong cuộc đời của Mẹ (Sinh Nhật, Truyền Tin, Thăm Viếng…)  Chính vì thế mà, lễ Đức Mẹ Sầu Bi là một ngày lễ rất đặc biệt, bởi vì lễ này mời gọi chúng ta tôn vinh Đức Mẹ, với một khuôn mặt rất đời thường, và vì thế rất gần gũi với chúng ta: Đức Mẹ Sầu Bi, và chúng ta cũng sầu bi, không phải một lần, nhưng nhiều lần trong cuộc đời!

Vậy chúng ta đã có và đang có những sầu bi nào?  Tuy nhiên, trong ngày lễ hôm nay, chúng ta được mời gọi hướng về Đức Mẹ và “suy chiêm” những đau khổ của Mẹ.  Bởi vì, những đau khổ của Mẹ sẽ làm cho chúng ta hiểu biết Mẹ hơn và như thế, yêu mến Mẹ nhiều hơn.  Ngoài ra, những đau khổ của Mẹ còn soi sáng và dẫn dắt chúng ta trong cuộc sống đầy khổ đau này.

Bảy sự đau khổ của Đức Mẹ

Như chúng ta đều đã biết, Truyền Thống của Giáo Hội thích dựa vào các Tin Mừng, để kể ra những đau khổ của Đức Mẹ, và Giáo Hội kể ra được bảy đau khổ; vì thế, ngày lễ hôm nay, còn được gọi là lễ “Đức Mẹ Bảy Sự”.  Con số “bảy” cũng thật là ý nghĩa, bởi vì số 7 đối với người Do Thái, là con số hoàn hảo, cũng giống như số 9 đối với chúng ta.  Điều này làm cho chúng ta nhớ lại các con số bảy của bài một Tin Mừng theo thánh Mát-thêu: bảy lần; bảy mươi lần bảy (x. Mt 18, 21-35); bảy giỏ (x. Mc 8, 8).  Sau đây là “bảy sự” của Đức Mẹ:

1.     Lời của cụ ngôn sứ Simêon về Đức Maria (Lc 2, 25-35), là bài Tin Mừng chúng ta có thể đọc trong ngày lễ hôm nay, theo sách Phụng Vụ các bài đọc.

2.     Trốn sang Ai-cập (Mt 2,13-15)

3.     Lạc mất Đức Giê-su (Lc 2,41-52)

4.     Đức Mẹ nhìn Đức Giê-su vác thập giá (Lc 23,27)

5.     Đức Mẹ đứng dưới chân thập giá (Ga 19, 25-27), là bài Tin Mừng của Thánh Lễ hôm nay.

6.     Đức Mẹ đón nhận thân xác đã chết của Đức Giê-su (Ga 19,38-40)

7.     Đức Mẹ ở bên mộ Đức Giê-su (Ga 19,41-42)

Điều phải đánh động chúng ta, khi đọc qua danh sách bảy sự đau khổ của Đức Mẹ, đó là mọi sự đau khổ của mẹ đều có liên quan đến Đức Giê-su, con của Mẹ; một cách cụ thể, những đau khổ của Mẹ đến từ biến cố Giáng Sinh, đến từ đời sống ẩn dật, đến từ sứ mạng rao giảng Nước Trời, đến từ cuộc Thương Khó, đến từ Thập Giá, và sau cùng đến từ cái chết của Ngài.

Như thế, chính khi Đức Mẹ thưa “xin vâng”, đáp lại lời mời gọi của Thiên Chúa, để đón nhận Đức Giê-su, Con Thiên Chúa vào trong cuộc đời của mình, và chính khi Đức Mẹ sống lời xin vâng của mình mỗi ngày và sống cho đến cùng, đến tận chân Thập Giá và cho đến hết cuộc đời, thì tất yếu đau khổ xẩy ra cho Mẹ.  Bởi vì, như chúng ta có thể nhận ra trong bảy đau khổ của Mẹ: Đức Mẹ sinh ra Đức Giê-su, nhưng Đức Mẹ lại được mời gọi không nuôi nấng và dưỡng dục Ngài theo ý riêng của mình, theo chương trình hay kế hoạch riêng của mình, nhưng là để cho Ngài lớn lên theo chương trình của Thiên Chúa; Đức Mẹ đón nhận Đức Giê-su vào cung lòng và vào cuộc đời mình, nhưng Mẹ lại được mời gọi, như tất cả chúng ta cũng được mời gọi, đi theo Đức Giê-su trên con đường của Ngài; mà con đường của Đức Giê-su là con đường dẫn đến Thánh Giá.

Những đau khổ của Mẹ đến từ việc Mẹ đi theo Đức Ki-tô, Mẹ gắn bó thiết thân với Đức Ki-tô, Mẹ trở nên một với Đức Ki-tô, nhất là với “Đức Ki-tô chịu đóng đinh”.  Và tất cả chúng ta đều có cùng một kinh nghiệm này, giống như Đức Mẹ.  Thật vậy, từ khi chúng ta trở thành Ki-tô hữu, và nhất là từ khi chúng ta đáp lại tiếng gọi đi theo Đức Ki-tô trong ơn gọi gia đình hay trong ơn gọi dâng hiến, và cố gắng sống ơn gọi của chúng ta mỗi ngày, chúng ta phải cho đi chính mình, cho đi thời gian, cho đi tất cả những gì rất thiết thân đối với chúng ta, đó là quyền làm chủ, giới tính và tình cảm, ý muốn…, thì tất yếu sẽ có nhiều đau khổ.  Nhưng tại sao chúng ta lại mang vào mình những đau khổ, nếu không phải là muốn noi gương Đức Mẹ?

Thật vậy, như Đức Mẹ, vì tình yêu đối với Đức Ki-tô, chúng ta ước ao trở nên nữ tì, trở nên tôi tớ của Ngài, chúng ta ước ao sống theo Lời của Ngài.  Và chính tình yêu và lòng ước ao này làm cho chúng ta hạnh phúc bất chấp những đau khổ, và ngay trong những đau khổ, bởi vì có một niềm hạnh phúc đặc biệt, đó là hạnh phúc đau khổ vì tình yêu.  Như thánh Augustino nói: “Trong tình yêu không có đau khổ, và nếu có đau khổ, thì đau khổ này đã được yêu rồi.”

Đau khổ thứ năm: Đức Mẹ đứng dưới chân thập giá

Hình ảnh Đức Mẹ đứng dưới chân Thập Giá, mà bài Tin Mừng mời gọi chúng ta chiêm ngắm trong ngày lễ hôm nay, nói lên sự nghịch lí này của Tin Mừng và của mầu nhiệm Vượt Qua.

Dưới chân thập giá, Mẹ sầu bi, nhưng Mẹ vẫn đứng vững chứ không ngã quị.  Chúng ta nên đi lại hành trình của Mẹ Maria, từ biến cố truyền tin, để hiểu được tại sao Mẹ đứng vững.  Chúng ta cũng cần đi theo Đức Kitô như Mẹ, để có thể đứng vững dưới chân thập giá.  Và không cần phải đợi đến biến cố phục sinh, nhưng ở tột đỉnh của sự trao ban, nghĩa là trao ban đến không còn gì, chúng ta được mời gọi nhận ra sự sống mới phát sinh, phát sinh thật đồi dào, phát sinh từ Lời sự sống của Đức Giêsu được thốt lên ngay nơi chết chóc và lúc Ngài đang chết đi.  Thật vậy, ngay trong đau khổ của sự chết, một Gia Đình mới phát sinh: Đức Giê-su, nhìn Mẹ, và nói:

–       Thưa Bà, đây là con của Bà.

Như thế, chính lúc Mẹ đang mất đi người con này, mẹ trở thành Mẹ của người con khác; và từ người con này, dưới sức mạnh của Đấng Phục Sinh, sẽ trở thành đông đúc, trong đó có cả con trai lẫn con gái.  Chính lúc Mẹ bình an dâng hiến người con Duy Nhất, Mẹ nhận lại gấp trăm, nơi Người Môn Đệ Đức Giê-su thương mến.  Và Mẹ cũng không mất đi Người Con Duy Nhất của Mẹ, vì Ngài sẽ hiện diện ở nơi anh chị em mới của Ngài.

Từ hi sinh thập giá, giữa cơn thử thách, ngay trong sự chết, một nhân loại mới phát sinh: những gì của con là của Mẹ; những gì của Thầy là của anh.  Cái chết của Đức Giêsu đã làm phát sinh sự sống:  Mẹ trở thành Mẹ của Người Môn Đệ Đức Giêsu yêu mến, đại diện cho tất cả các môn đệ thuộc mọi thời; khi dâng hiến người con duy nhất, Mẹ không mất đi, nhưng nhận lại Ngài nơi các môn đệ, nơi cả một đàn con đông đúc.  Bởi vì, Đức Giêsu sẽ đi vào sự sống mới và hiện diện bên cạnh, ở giữa và bên trong các môn đệ nam nữ.

Xin Chúa cũng ban cho chúng ta có cùng một kinh nghiệm của Đức Mẹ: dưới chân thập giá đau thương của cuộc đời, của hành trình ơn gọi, xin chúng ta cảm nhận với niềm vui và hạnh phúc, sự sống mới của Đức Ki-tô đang phát sinh ngay hôm nay, và phát sinh thật dồi dào.

LM Giuse Nguyễn Văn Lộc, S.J.

Posted on

LÊN ĐƯỜNG KHAI PHÓNG!

LÊN ĐƯỜNG KHAI PHÓNG!


Bài phát biểu của ông Nguyên Ngọc
tại lể khai giảng Trường Đại học Phan Châu Trinh

Hôm nay, mồng 9 tháng 9 năm 2015, kỷ niệm ngày sinh của nhà chí sĩ, nhà văn hóa và nhà giáo dục kiệt xuất Phan Châu Trinh, cũng là ngày truyền thống của trường ta, trường Đại Học Phan Châu Trinh làm lễ Khai giảng khóa K 15, khóa học 2015-2019.

Thay mặt lãnh đạo nhà trường, tôi xin chào mừng và chân thành cám ơn các vị đại biểu đã đến chia vui cùng thầy trò chúng tôi. Xin chào mừng tất cả các thầy cô, các cán bộ nhân viên, các sinh viên và cựu sinh viên của trường. Và đương nhiên, lời chào nồng nhiệt nhất hôm nay của tất cả chúng ta là dành cho các tân sinh viên, chào mừng các em nữ và nam từ khắp nơi, có em từ tận Thái Bình cuối Đồng bằng sông Hồng, có em từ tận Thành phố Hồ Chí Minh xa xôi, đã đến với không gian Phan Châu Trinh thân yêu của chúng ta. Tôi xin phép, và tôi tin chắc tất cả quý vị đều đồng ý cho phép tôi hôm nay dành diễn từ khai giảng này để chủ yếu nói với các tân sinh viên, những thành viên mới mẻ và trẻ trung của gia đình Phan Châu Trinh.

Các em thân yêu,

Như các em đều biết, trường của chúng ta có tên là trường Đại học Phan Châu Trinh. Và tôi xin nói: Những người sáng lập ngôi trường này đã chọn cái tên ấy với tất cả tâm huyết và với một ý tứ sâu xa. Bởi vì đấy là tên của một con người rất đặc biệt, cũng có thể nói rất kỳ lạ, hết sức độc đáo và là người sáng suốt nhất trong lịch sử cận đại và hiện đại của nước ta. Sự sáng suốt của ông còn soi đường cho chúng ta đến tận ngày nay.

Phan Châu Trinh sinh ra khi đất nước chìm đắm trong vòng nô lệ tối tăm và thảm khốc. Và khi ông bước vào đời, nghĩa là đến tuổi như tuổi các em hôm nay, thì tất cả các cuộc nổi dậy cứu nước của tất cả những người anh hùng dũng cảm và tài năng nhất để chống ngoại xâm giải phóng dân tộc bấy giờ đều thất bại đau đớn. Cha của Phan Châu Trinh là một vị tướng anh hùng đã chết trong một cuộc khởi nghĩa anh hùng, tuyệt vọng và thất bại cay đắng như thế … Trước tình hình bức thiết đó, nảy sinh câu hỏi nóng bỏng: Vì sao? Và làm thế nào? Tất cả bấy giờ đều chỉ có một câu trả lời: Phải anh hùng hơn nữa! Dám hy sinh nhiều hơn nữa ! Tất cả. Trừ một người. Người đó là Phan Châu Trinh. Ông nói: Không, không phải như vậy, không thể đi con đường ấy nữa. Ông là người duy nhất đi tìm và đã tìm thấy nguyên nhân mất nước, dân tộc bị đày đọa vào vòng nô lệ thảm khốc, không phải trong sự thiếu anh hùng của nhân dân, mà là ở trong văn hóa, trong sự lạc hậu nguy hiểm về văn hóa của đất nước, so với thế giới, một thế giới đã đổi khác về căn bản – ngày nay ta gọi là thế giới toàn cầu hóa – mà ông cũng là người duy nhất hồi bấy giờ nhận ra. Ông nói chính sự tăm tối và ngu dốt, sự lạc hậu quá xa so với thế giới hiện đại là nguyên nhân khiến Việt Nam mất nước. Ông khẳng định căn bệnh chết người của dân tộc là căn bệnh về văn hóa, ngu dốt và lạc hậu về văn hóa. Và để chữa trị một căn bệnh về văn hóa thì chỉ có một phương thuốc duy nhất, đó là Giáo dục. Phan Châu Trinh chủ trương một cuộc cải cách giáo dục căn bản, hiện đại, triệt để, toàn diện, rộng lớn, đưa Việt Nam thành một nước văn minh, tiên tiến, cùng nhân loại năm châu. Có như vậy thì nền độc lập đươc dành lại dù bằng cách nào mới là độc lập thật sự, độc lập mới bền vững, nhân dân mới thật sự có hạnh phúc …

Tiếc thay, những điều kiện éo le của lịch sử đã khiến cho chương trình vĩ đại của Phan Châu Trinh bị dở dang. Lịch sử đã đi theo con đường khác. Độc lập và thống nhất đã được dành lại. Nhưng, tôi nghĩ hôm nay chúng ta cần dũng cảm và thẳng thắn nói với nhau, chúng tôi có trách nhiệm thẳng thắn nói với các bạn trẻ sự thật này: nay chúng ta đã có độc lập rồi, nhưng căn bệnh chết người Phan Châu Trinh đã thấy và thống thiết muốn chạy chữa cho dân tộc hơn một trăm năm trước thì về cơ bản vẫn còn nguyên đấy. Vẫn là nguy hiểm chết người. Việt Nam vẫn là nước lạc hậu, đứng ở hàng cuối không chỉ của thế giới, mà ngay của khu vực, của châu Á và Đông Nam Á. Chúng ta phải dũng cảm và thẳng thắn nói với nhau sự thật ấy. Chính vì vậy mà ngôi trường này mang tên là trường Phan Châu Trinh. Ngôi trường này được thành lập, tất cả chúng ta có mặt ở đây, các thầy cô giáo, các cán bộ nhân viên của trường, và các em sinh viên trẻ trung, quan trọng và chủ yếu nhất là các em, chúng ta có mặt ở đây là để góp phần, dù là nhỏ nhoi, tiếp tục chương trình sống còn do nhà giáo dục vĩ đại Phan Châu Trinh khởi xướng và còn bị dở dang. Trường của chúng ta nhỏ, còn non trẻ và nghèo, sức của mỗi chúng ta hạn chế, nhưng chúng ta có một lý tưởng lớn, chúng ta, người dạy, người học, chúng ta biết chúng ta tham gia vào một chương trình to lớn và có ý nghĩa sinh tử đối với đất nước này, hôm nay và ngày mai.

Thưa quý vị,

Các em thân yêu,

Ở trên tôi có gọi Phan Châu Trinh là một nhà giáo dục lớn, có lẽ điều ấy hơi lạ, xưa nay người ta thường vẫn coi và vẫn gọi ông là một chí sĩ yêu nước, hoặc có nhiều hơn nữa, là một nhà văn hóa. Song như ta vừa thấy, một trong những đặc sắc nhất của Phan Châu Trinh là ở chỗ ông đồng nhất giáo dục với giải phóng, theo ông chỉ có giáo dục mới thật sự giải phóng được con người, thật sự giải phóng được dân tộc. Ông quan niệm giáo dục tức là giải phóng. Ở đây có một ý tứ rất thâm sâu, mà hôm nay tôi muốn được nói với các em vì trường chúng ta thiết tha đi theo quan niệm này, sẽ cố gắng tối đa thực hiện nó trong mọi hoạt động của mình, đến cả trong “khí quyển’’ của không gian Phan Châu Trinh mà thầy trò chúng ta cố gắng cùng nhau xây dựng nên, cùng sống và làm việc trong đó. Suốt 4 năm. Và rồi các em sẽ mang theo ra đời, suốt đời.

Nhà thơ lớn của nước Anh John Keats có một câu nói thâm thúy về giáo dục, Keats nói: ‘’Giáo dục không phải là chất cho đầy, mà là đốt lên ngọn lửa’’. Chất cho đầy (kiến thức) tức là rót từ bên ngoài vào, từ bên trên xuống, đổ cho đầy vào đầu con người được coi là một cái thùng ù lì, bị động. Đốt lên ngọn lửa là khêu cháy từ bên trong. Giáo dục khêu cháy từ bên trong, vì giáo dục bắt đầu bằng lòng tin rằng trong mỗi con người đều có, tiềm ẩn, mầm mống của một ngọn lửa, tức những năng lực có thể và cần được đánh thức dậy để phát triển. Giáo dục là giải phóng, là đánh thức. Đánh thức cái vốn đã có sẵn trong từng con người, từng người học, từng sinh viên. Hôm nay, trong ngày đầu tiên các em bước chân vào trường, tôi muốn nói với các em điều này: ở trường này có một phương châm, một niềm tin: không có sinh viên kém. Em nào cũng giỏi, tất cả, không trừ một ai, tạo hóa rất công bằng, mọi người đều giỏi, mỗi người giỏi một cái, một cách, người giỏi toán, người giỏi văn, người giỏi ngoại ngữ, người giỏi tin học, người giỏi nhạc, người giỏi đá bóng, người hát hay, người vẽ đẹp, người năng nổ trong giao tiếp, người thâm trầm trong suy nghĩ …, đều quý, xã hội đều cần vì xã hội có những nhu cầu hết sức đa dạng. Sở dĩ ta coi người này hay người kia là kém, dốt, vì ta thường có lối đòi hỏi chủ quan, vô lý và kỳ quặc, cứ một mực đòi mọi người đều phải giỏi cùng một thứ mà ta cũng rất chủ quan coi là quan trọng nhất, ai không giỏi theo đúng đòi hỏi chủ quan của ta thì ta cho là dốt, khinh miệt và đẩy qua một bên trên đường đi tới của cộng đồng. Nói cho đúng, đấy là một tội ác, bởi vì người bị ta chủ quan coi là dốt sẽ đinh ninh mình dốt thật, chẳng đáng gì trong xã hội, mất hết tự tin, tự coi thường, tự khinh bỉ chính mình, sẽ lủi thủi với cái dốt tưởng tượng, thành một ám ảnh tủi nhục suốt đời.

Ở trường này chúng ta nhất quyết không làm như vậy, không đi theo con đường phi nhân bản, phi giáo dục đó. Chúng ta chủ trương làm một kiểu giáo dục khác, một kiểu giáo dục hạnh phúc, giáo dục đem lại cho con người hạnh phúc, giáo dục khiến cho con người hạnh phúc hơn, giáo dục làm cho con người tự tin và tự hào về chính mình, tôi muốn đề nghị chúng ta gọi là ‘’kiểu giáo dục Phan Châu Trinh’’. Trong 4 năm tới, bắt đầu từ hôm nay, trường chúng ta, thầy trò chúng ta quyết cùng nhau làm cho kỳ được một trong những việc quan trọng nhất: bằng mọi cách (trong đó có một cách rất quan trọng là chương trình giáo dục khai phóng mà chốc nữa thầy Chu Hảo sẽ trao đổi cùng các em), giúp cho mỗi em tự hiểu mình, tự khám phá và phát hiện chính mình, biết cho ra, hiểu cho rõ mình giỏi cái gì, đặc sắc nhất cái gì, từng em. Theo tôi, đó là công việc quan trọng nhất của mỗi thầy cô giáo, nằm trong chiều sâu căn bản của thiên chức nhà giáo nơi mỗi thầy cô. Nhưng cũng đương nhiên, trước hết, chủ yếu, đó phải là nổ lực của các em, từng em, với sự giúp đỡ của các thầy cô, của các bạn, của toàn bộ môi trường giáo dục mà chúng ta phải cùng nhau tạo ra ở đây. Trước hết ở các em, từng em, tôi nhắc lại. Bởi vì phát triển bao giờ cũng là tự phát triển, như cái cây phải tự nó lớn lên, không ai có thể lớn lên thay nó được.

Và một quá trình như vậy chỉ có thể có kết quả khi nó là một sự hợp tác khắng khít, dân chủ, tự do và bình đẳng giữa chúng ta, người dạy và người học, thầy và trò.

Ở trường này có một nhận thức rõ ràng: sinh viên là công dân đi học. Sinh viên cần ứng xử như một công dân có trách nhiệm, và cần được tôn trọng như một công dân tự do. Chúng ta tôn trọng đúng mức lễ độ truyền thống và hiện đại giữa thầy và trò, người lớn tuổi hơn và người ít tuổi hơn, người đi trước và người đi sau, nhưng chúng ta bình đẵng trước chân lý cuộc sống và chân lý khoa học. Trường có quy định: trên lớp học, sinh viên sẽ không xưng con, xưng cháu, mà xưng tôi, một cách bình đẳng và tự tin, hoặc cũng có thể xưng em với giáo viên, các giáo viên xưng thầy, cô với các em. Để cùng nhau trao đổi, và thảo luận, tranh luận, vì lẽ phải chung, trong một ngôi trường thật sự văn minh.

Các em thân yêu,

Giáo dục là việc khó, mà cũng là việc thật đẹp, rất khó mà cũng lại đẹp nhất. Bởi, như đã nói, đây là việc đánh thức dậy những gì những gì hay nhất, đẹp nhất trong mỗi con người để con người ấy phát triển tự do và hạnh phúc. Khó và đẹp còn ở chỗ con người là vô cùng đa dạng, mỗi em là một thế giới. Mỗi em một khác, mỗi lớp, mỗi năm, mỗi khóa một khác. Vừa rất căn bản, vừa rất mới lạ, luôn mới lạ. Vừa chắc chắn trên những nền tảng chung cơ bản, vừa lại rất cá biệt, bao giờ cũng mới mẻ, cũng khác thường. Cho nên tôi luôn nghĩ, nói theo cách nào đó, thì về cơ bản giáo dục là việc một thầy một trò, một người cùng với một người khó nhọc và tha thiết đi tìm ra chính mình. Tôi luôn mong ước, và tôi nghĩ các thầy cô giáo cũng vậy, luôn muốn được đến tận từng em, hiểu được từng em, gần gũi và là bạn của từng em, để ta cùng làm cho thành công công việc khó khăn mà đẹp đẽ này. Sẽ rất hạnh phúc cho cả thầy và trò ta.

Vậy đó, các em thân yêu, hôm nay ta lên đường.

Một lần nữa, thay mặt nhà trường, thay mặt các em, tôi xin cám ơn các vị đại biểu đã đến cùng thầy trò chúng tôi trong ngày lên đường của chúng tôi hôm nay.

Còn với các em, ta hãy cùng chúc nhau một hành trình khai phá thật đẹp và thật thành công.

Nguyên Ngọc.

Posted on

Tâm sự cùng Vũ Đức Đam

Tâm sự cùng Vũ Đức Đam

Nguyễn Tiến Dân

14-9-2015

Nguyễn Phú Trọng, là đảng trưởng của cái đảng CS Việt nam. Hiển nhiên, trong cái đảng ấy, ông phải là, người thông tuệ nhất. Ông, đi như ngựa vía. Hôm nay, còn ở Mỹ – Ngày mai, đã bay sang Nhật. Tất bật, là thế. Chẳng biết, có nên cơm cháo gì. Và, ông học được, những gì ở đó? Trong đống sách, mà ông đã đọc: Có lẽ, không có sách, dạy cách “trị Nước– an Dân”. Bởi, thấy ông, không rành việc đó. Ông, gối đầu giường, quyển Tây du ký. Và, đã từng, trích dẫn nó, để bao biện: Cửa Phật, tôn nghiêm là thế. Vậy mà, Đường Tăng, cũng phải đi hối lộ. Ngụ ý, dưới sự lãnh đạo của “Đường Tăng” Nguyễn Phú Trọng: Hối lộ, phải coi là, chuyện bình thường – hết sức bình thường. Đừng có mơ, chống được tham nhũng.

Tôn Ngộ Không, là thần tượng của ông. Sang thăm Trung cộng, chẳng cần giữ “thể diện Quốc gia”: Ông, tìm gặp cho bằng được, anh hề Lục Tiểu Linh Đồng và, hãnh diện, đứng bằng vai – phải lứa với nó. Rồi, trơ trẽn, cho chữ kí của mình, lên… sách của người ta. Nhìn cảnh đó, nhiều kẻ thối mồm, chúng, bình phẩm rằng: Cả đời, ông chỉ thích, những trò khỉ. Và, chẳng làm được, một việc quái gì, cho ra hồn. Rõ là, 1 lũ láo khoét. Riêng tôi, hâm mộ ông lắm. Tôi thích nhất, câu nói của ông: “Kiên quyết đấu tranh chống các luận điệu xuyên tạc, bịa đặt của các thế lực thù địch và phản động”.

Đã đành, là như thế. Nhưng, vẫn băn khoăn: Ối lúc, chính các ông, xuyên tạc sự thật và bịa đặt trắng trợn. Tốt, nói thành xấu. Đen, nói thành trắng. Ngày, nói thành đêm. Không biết, có nên, kiên quyết đấu tranh, chống lại các ông?

Vũ Đức Đam, kính mến. Được truyền cảm hứng, từ lời nói, đầy tính “trí tuệ” của ông: “Tại sao, chúng ta tốt, mà vẫn cứ nghèo?”. Tôi cầm bút, muốn tâm sự, cùng ông.

Tôi với ông, vốn “hai người xa lạ”. Lí tưởng, chẳng thể tương thông – Văn hóa, chẳng thể tương đồng. Xuất sứ khác nhau – Tuổi đời cách biệt. Cơm ông ăn – áo ông mặc – bổng lộc mà ông lĩnh: Tất thảy, đều do Nhân dân Việt nam và Đất nước Việt nam, cung phụng. Nhưng, trên hết và trước hết: Ông, chỉ phục vụ, cho cái đảng CS của ông. Còn tôi, tất cả, đều do Sư tử cung phụng. Vì vậy, phải nhất nhất nghe theo và, cúc cung phục vụ nàng. Không bao giờ, có chuyện: Ban ngày, ăn cơm của Sư tử. Nhưng, tối đến, lại mang tấm thân trai tráng, đi phục vụ, bà hàng xóm.

Khác nhau, là thế. Nhưng, “đôi bên chức tước, chẳng kém gì nhau”. Ông, là Phó Thủ tướng Chính Phủ. Cái Chính phủ, do những người CS, dùng lưỡi lê – xe tăng và nhà tù, để lập ra. Còn tôi, là Phó thường dân khốn khổ. Bị chính quyền CS của các ông lừa đảo và trắng trợn cướp đi, hàng chục tỷ VNĐ. Tất cả, đều là tiền mặt. Thế mà, tôi chẳng dám ho he. Khuất phục, trước cường quyền: Tôi, thật hèn hạ. Thiên hạ, đầy người dũng cảm. Tôi, kể ông nghe, chỉ 2 ví dụ.

Khi, giặc Pháp, kéo đến nhà của “Bà má Hậu giang”. Bà, thật bất khuất:

Má thét lớn, tụi bay đồ chó.

Cướp của tao, còn định bắt cả tao.

Tao già, vẫn dư sức cầm dao.

Đứa nào muốn chết, thì nhào vào đây.

Bọn giặc Pháp, chẳng đứa nào, muốn chết. Chúng gập lê và, cắp đít đi về. Anh hùng là thế. Nhưng, bà đâu có thật. Ai đó, đã bốc phét và, nhào nặn ra bà. Bà, sao có thể, so sánh được, với người Anh hùng, bằng xương – bằng thịt, Đoàn Văn Vươn. Giống như bà, Đoàn Văn Vươn, cũng bị cướp. Khi, chúng kéo đàn – kéo lũ đến, các anh đã định, “cầm lấy súng, nhằm thẳng quân thù, diệt chúng nó”. Nhưng, rồi chợt nghĩ: Những chiến sĩ, đi cưỡng chế nhà mình, họ chỉ là, con em của Nhân dân lao động. Họ, đâu phải là, kẻ thù của mình. Các anh, chỉ nổ súng cảnh cáo, 1 cách tượng trưng. Rồi, buông nó. Kết quả, các anh, những nạn nhân, bị lũ kẻ cướp, nhốt vào tù. Gia đình, bị li tán – Nhà cửa, bị san phẳng – Cá tôm, bị khoắng sạch. Tưởng chừng, các anh, thua thảm bại. Sự thực, không phải như thế.

Tiếng súng phản kháng của các anh, dẫu không đanh, như tiếng đại bác, chào mừng Quốc khánh. Nó, chỉ phát ra, từ đạn hoa cải. Nhưng uy lực của nó, gấp vạn lần, thứ hàng mã kia. Nó, đã đánh thức, lương tâm của cả xã hội. Cả nước, xiết chặt tay nhau, hướng về các anh và, lên án lũ kẻ cướp. Lần đầu tiên, chứng kiến cảnh này. Lũ kẻ cướp, phải khiếp sợ và chùn tay. Chúng, buộc phải: “Hủy bỏ, quyết định thu hồi đất. Thi hành các thủ tục, cho phép gia đình ông Vươn, tiếp tục được sử dụng đất”. Nhưng, đời nào, chúng chịu thua trắng. Chúng, là lũ thù dai: Án, vẫn được tuyên, cho những người con, vô tội và bất khuất.

Ông ơi, đã ăn cướp của người ta, lại còn, giở trò đê tiện: Vu khống, để bắt người ta vào tù. Những người CS các ông, có còn tình người nữa hay không? Và, có cần, phải “kiên quyết đấu tranh”, với các ông hay không?

Lũ giặc cỏ, đầy đường. Chẳng có ai, bảo rằng, chúng là người tốt. Nhưng, ít nhất, chúng cũng còn biết “dây máu – ăn phần”. Theo chúng, đi ăn cướp, ai cũng được, chia phần. Nhiều ít, tùy thuộc “công trạng”. Nay, chính các ông, chẳng chút ngượng mồm, công khai thừa nhận: Đã xúi giục quần chúng, đi cướp Chính quyền của bọn Thực dân – Phong kiến. Trước khi đi, các ông hứa: “Ruộng đất, sẽ về tay dân cày – Nhà máy, sẽ về tay thợ thuyền”. Bây giờ, tất cả những thứ đó, đang nằm trong tay các ông. Các ông, đã thực hiện đến đâu, lời hứa của mình?

Ông ơi, đảng CS, “tham như mõ”. Các ông, một mình, hưởng hết mọi thành quả của cái gọi là, cuộc Cách mạng ấy. Ti tiện như thế. Nên gọi các ông, là “người tốt” hay là “kẻ xấu”? Và, có cần, phải “kiên quyết đấu tranh”, với các ông. Để, đem lại, sự công bằng, cho Nhân dân Việt nam, hay không?

Các ông, thường phỉnh phờ, lũ quần chúng nghèo – hèn chúng tôi, rằng: Ừ, thì rõ là đảng CS, độc tài. Nhưng, ối nước, có chế độ độc tài, mà vẫn phát triển như vũ bão. Hàn quốc – Singapore – Đài loan, chẳng hạn. Xã hội của họ, ổn định. Đất nước của họ, giàu – sang. Dân chủ, như Thái lan: khủng bố, xảy ra như cơm bữa.

Đúng là, “nói lấy được”. Các ông, sao không dám, nhìn thẳng vào sự thực: Về mọi mặt, chẳng bao giờ, Việt nam, có thể bén gót Thái lan. Nói chi đến, Hàn quốc – Singapore – Đài loan, cho thêm phần, xấu hổ. Chưa kể, tuy độc tài, nhưng lãnh đạo ở các nước đó, trước hết: Họ, là những người tài giỏi và tử tế. Họ, hết sức công tâm – minh bạch – tự trọng. Nói, đi đôi với làm. Một lòng, vì Đất nước. Họ, không vun vén cho cá nhân và gia đình. Họ, trọng dụng nhân tài. Họ, huy động được, sức mạnh tổng hợp của cả Dân tộc. Cho nên, Nhân dân các nước đó, sống trong ổn định và Đất nước của họ, phát triển bền vững. Còn các ông?

Xưa, có câu: “Sâu – Bọ, lên làm người”. Ám chỉ, thời mạt. Nay, chính ông Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, xác nhận: Trong số cán bộ CS, có nhiều con sâu lắm. Không dừng lại, ở đó. Ông lo rằng, cứ cái đà này: Mai kia, tất cả, sẽ là sâu hết.

Sâu – Bọ, lên làm người, Xã hội đã hỗn loạn. Sâu – Bọ, mà lãnh đạo Quốc gia., thì chết mẹ nó, cả cái Đất nước này. Một viễn cảnh, khủng khiếp. Chắc, đảng CS, anh minh và sáng suốt, chỉ đưa Dân tộc chúng tôi, đến rìa rìa của cái viễn cảnh đó thôi. Ông nhỉ?

Các ông, ra rả, kêu gọi chúng tôi, phải sống theo “Tấm gương Đạo đức của Hồ Chí Minh”. Nhưng, liệu các ông, có dám: Mở cửa, nhà của các Tổng Bí thư – Mở cửa, nhà của các Ủy viên Bộ Chính trị – Mở cửa, nhà của các Bí thư và Chủ tịch các tỉnh, cho người dân chúng tôi, vào thăm quan. Để, chúng tôi còn biết: Ngày xưa, Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, đã sống như thế nào? Các ông, có dám: Công khai, tài sản của các vị đó – Công khai, con cái các vị đó, đã học ở đâu; học phí bao nhiêu, do ai đóng và, bây giờ, đang làm gì? “Cha truyền – Con nối”, có đúng là, bản chất của những người CS?

Tất cả, một cách Quang – Minh – Chính – Đại, trên báo Nhân dân. Cho, cả nước đều biết.

Không dám làm việc đó, chứng tỏ: Chính những người CS các ông, đang sống, còn quá Vua – Chúa ngày xưa. Nhưng, vẫn bịp bợm, mà nói rằng: “Những người CS, rặt 1 lũ thanh liêm – bần hàn. Không có lợi ích nào khác, ngoài lợi ích của Dân tộc”. Hiển nhiên, Nhân dân Việt nam chúng tôi, phải “kiên quyết, đấu tranh” với những luận điệu xuyên tạc và, bịa đặt của các ông. Như, chính lời hiệu triệu của Tổng Trọng.

Nhân nói chuyện Hồ Chí Minh, xin hỏi ông, một chuyện nho nhỏ.

Ông có biết, vì sao: Rất ít người Á đông, tự nguyện “hiến nội tạng sau khi chết”? Ông có biết, vì sao: Những kẻ tử tù, luôn coi, được hưởng đặc ân, khi nhận chỉ dụ: “Trẫm, ban cho ngươi, được chết toàn thây”? Nếu đã biết, xin hỏi tiếp:

Tỉ như, có 1 người, đức cao – vọng trọng, sắp mất. Các con ông, vì quí bố, đã chuẩn bị sẵn, một lũ lang băm. Ông bố, vừa tắt thở: Chúng, nhào vào, giằng lấy xác ông cụ – Chúng, đè ngửa và lột trần truồng ông cụ – Chúng, dùng dao bầu, mổ bụng ông cụ – Chúng, rút ruột ông cụ – Chúng, moi tim, móc óc ông cụ – Chúng, vạch mồm và cắt lưỡi ông cụ – Chúng, khoét mắt ông cụ – Chúng, xẻo 2 hòn dái của ông cụ – Chúng, cho tất cả, vào 1 cái bình thủy tinh, có chứa Formol. Chúng, đem tất cả những thứ đó, cất đi, ở 1 nơi thật xa. Rồi, chúng trưng bày cái xác, thiếu lòng – gan – phèo – phổi ấy. Và, huy động dân làng, hết ngày này – qua tháng khác, đến xem (nói chữ, là chiêm ngưỡng). Người xem đến ít, chúng khuyến mại: Mỗi người đến, được 1 cái bánh mì và 1 chai nước lọc. Ông hãy hỏi, những người, mà ông quen biết – Ông hãy hỏi, dòng tộc nhà ông: Các người, có cam tâm, đứng nhìn. Và, cho phép những đứa con kia, được làm cái việc “đại nghịch – vô Đạo”; “bất Nhân – thất Đức”: Để cho người quá cố, “chết chẳng toàn thây”, như thế hay không?

Chỉ có lũ điên, mới ngang nhiên, trả lời rằng: “có”.

Vậy mà, cái việc tày đình như thế, các ông, vẫn ngang nhiên và công khai thực hiện. Trong khi, vẫn xoen xoét cái mồm, mà nói rằng: “Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và muôn vàn kính yêu”. Chẳng thèm, chiếu cố tới nguyện vọng của Người: Sau khi chết, được hỏa táng. Và, chỉ cần, chôn tro cốt, ở 3 quả đồi thấp, ở khắp 3 miền Trung – Nam – Bắc. Một nguyện vọng: Tột cùng của sự bình dị. So với những gì, mà Hồ Chí Minh, đã đóng góp cho đảng CS của các ông.

Ông ơi, sách Luận ngữ, có 1 dòng, như thế này:  …三年无改於父之道,可谓孝矣: (Tam niên vô cải ư phụ chi đạo, khả vị hiếu hĩ). Tạm dịch: Ba năm, sau khi cha mất, người con, không thay đổi, lời dạy của cha. Thì, có thể, được gọi là, có hiếu.

Đằng này: Chủ tịch Hồ Chí Minh, vừa nằm xuống, chính các ông, đã sửa Di chúc của Người. Người, dặn 1 đằng – các ông, làm 1 nẻo. Phải chăng, những người CS các ông, có hiếu với Người? Phải chăng, bất hiếu, vẫn có thể, được gọi là “người tốt”? Và, có cần, phải “kiên quyết đấu tranh”, với những luận điệu xằng bậy, xuyên tạc và bịa đặt của các ông. Để, thực hiện trọn vẹn, Di chúc thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh?

Với, vài cái dẫn chứng đó, tôi chỉ muốn, hé cho ông, nhìn sơ qua, phần nổi của tảng băng “CS, là những người tốt”. Nếu tò mò, xin ông, hãy lập ra, 1 cái Diễn đàn hoặc, 1 phiên tòa công khai, cũng được. “Dân già” tôi, sẽ chưng, cho ông và, cả bàn dân thiên hạ, xem nốt, phần chìm của tảng băng đó. Ông, có muốn, nghe tiếp không?

Giờ, hãy bàn về, “người tốt” Vũ Đức Đam. Chắc, ông biết câu này:

Trông mặt, mà đặt hình dong.

Con lợn có béo, cỗ lòng mới ngon.

Sách xưa, chép rằng: “Vua Quang Trung, cao lớn. Tóc quăn, da sần. Tiếng nói, sang sảng như chuông. Cặp mắt, sáng quắc. Không có ai, dám nhìn thẳng, vào mắt của ông”. Tướng mạo, dị thường – Tài năng, cái thế – Võ công, oanh liệt.

Bề ngoài của Vũ Đức Đam, nào có kém gì: Người ông, nhỏ thó. Tóc, xanh mươn mướt. Giọng, mượt như nhung. Da, mỏng và mai mái trắng. Cặp mắt, mơ màng. Hiền dịu, như thỏ non. Chẳng có gì, là uy vũ. Thậm chí, còn mảnh mai và ẻo lả, giống như… Hoa hậu Phường. Tài năng của ông, Thiên hạ, nào đã được kiểm chứng. Ngoại trừ, độc chiêu “vi hành”. Mỗi lần “vi hành”, đều dắt theo… 1 tay nhà báo. Để, sau đó, nó còn… viết bài.

Ông “vi hành”, tới bệnh viên. Trước đây, “3 bệnh nhân, 1 giường”. Sau đó, “1 giường, 3 bệnh nhân”.

Ông “vi hành”, tới doanh nghiệp. Nghe doanh nghiệp, kể khổ: “Ông, liên tục lắc đầu, tay nắm chặt và, đập vào góc bàn”. Cứ làm như, những thống khổ của họ, từ trên Trời rơi xuống. Chứ, không phải, do chính nhà cầm quyền CS của các ông, gây ra. Và, ông vô can, trong những sự việc ấy. Sau khi, ông “vi hành”: Mọi thứ, “đâu vẫn hoàn đấy”. Muốn tiến triển ư? Không phải, “Hãy đợi đấy”. Mà là, hãy đợi, đến “ngày 31 của tháng 2”.

Dựa vào đó, lũ thối mồm, chúng bình phẩm: Vũ Đức Đam, chỉ thạo “chém gió” và, thích “đánh bóng”, tên tuổi của mình (Bố khỉ. Tất tần tật, những cán bộ CS, đều thạo món này. Đâu chỉ riêng, mỗi mình Vũ Đức Đam. Ông nhỉ). Nào đã hết. Chúng, lại dè bỉu, mà cho rằng: Tấm bằng Tiến sĩ Kinh tế của ông, là bằng rởm. Bởi, cho đến tận bây giờ, đối mặt với 1 vấn đề, xưa như Trái đất: “nguyên nhân của đói nghèo”. Ông, cũng chẳng hề biết. Và, ngây ngô tự hỏi: “Tại sao, chúng ta nghèo?”

Ngoại trừ, những người CS các ông. Các ông giàu có, bởi các ông: Vơ vét của Đất nước – Bóc lột của Nhân dân và Bóp nặn của thuộc cấp(Thách các ông, chứng minh được, điều ngược lại). Còn lại, tất tần tật, những người giàu có, 1 cách chân chính: Họ, đều là, những người cực giỏi. Bill Gates, là 1 ví dụ.

Người dân chúng tôi, nghèo hèn – Đất nước chúng tôi, lạc hậu. Bởi, không giống như họ, chúng tôi, có dàn lãnh đạo: Tham lam – Bảo thủ và, cộng thêm, 1 chút Ngu dốt. Vũ Đức Đam, xin ông, chớ có vội, nhảy dựng lên. Hãy khoan, để nghe tôi nói.

Ai mà chẳng biết: Giá thành làm đường ở Việt nam, cao nhất Thế giới. Trong khi, chất lượng của nó, thuộc loại thấp nhất Hành tinh. Bởi, các ông, giao việc này, cho lũ quan tham và đầu đất. Chúng, rút ruột công trình, 1 cách vô tội vạ – Chúng, cố tình, làm sai qui chuẩn. Cho nên, nhiều con đường, vừa làm xong, đã hỏng. Tiền của, lại phải đổ ra, thêm nhiều lần nữa, để sửa. Các ông làm thế, Đất nước này, không nghèo đi, sao được?

Các ông, dồn dân về, ngập ứ trong nội thành Hà nội nói riêng và, các thành phố khác nói chung. Hệ quả, gây áp lực xấu và cực lớn, tới cơ sở hạ tầng: Giao thông – Điện – Nước – Sinh hoạt – Học hành – Môi trường… Để giải quyết chúng, các ông, không có giải pháp căn cơ. “Thủng đâu”, các ông “bịt đó”. Các ông, đổ hàng núi tiền vào, dựng nên, những con đường, “đắt nhất hành tinh”. Nhưng, nào có, giải quyết được, những vấn nạn đó. Các ông làm thế, Đất nước này, không nghèo đi, sao được?

Trong khi: Chưa có, đầy đủ nguồn nhân lực – Chưa có, đầy đủ cơ sở hạ tầng – Chưa có, thị trường của đầu ra ổn định… Các ông, vẫn cố tình, thành lập ra, những Tập đoàn kinh tế Nhà nước. Các ông, bóp mồm – bóp miệng, những người dân chúng tôi. Để, bơm vô tội vạ, những đồng vốn hiếm hoi của Đất nước, cho chúng. Đồng thời, đặt những “đứa trẻ chăn trâu”, vào vị trí lãnh đạo. Ngu và tham như chúng, biết gì về Quản lí. Kết quả, những Tập đoàn kinh tế đó, giống như, những chiếc thùng thủng đáy. Đổ, bao nhiêu tiền vào – mất sạch chừng đó. Ông, có cần, lấy dẫn chứng không? Các ông làm thế, Đất nước này, không nghèo đi, sao được?

Đó, là chưa nói tới, những cái gọi là, “dự án”. Tỷ như Bauxite, ở Tây nguyên. Trong khi: Các nhà khoa học, đã chỉ rõ, những tác hại về môi trường – Các nhà kinh tế, đã tính toán, cho các ông thấy, hiệu quả âm của dự án – Các Nhân sĩ – Trí thức, đã vạch ra, những tác hại về Xã hội và, bản sắc Văn hóa của các Dân tộc Tây nguyên. Nhưng, các ông, nào có chịu nghe. Các ông, vẫn “bảo thủ”. Các ông, cho rằng: “Đây là chủ trương lớn của đảng và Nhà nước”. Nên, vẫn đâm đầu vào. Kết quả, càng làm – càng lỗ. “Mua đắt – Bán rẻ”. Chỉ có đồ ngu, mới làm như thế. Các ông làm thế, Đất nước này, không nghèo đi, sao được?

Bauxite, tai hại như thế. Nhưng, vẫn chưa phải, là thảm họa. Những “Đại dự án”, như: Sân bay Long thành; Đường sắt cao tốc Bắc – Nam… Nếu, được thực hiện: Đất nước này, chỉ còn có mức, đi ăn mày. Nghèo, đã là cái gì.

Suy cho cùng. Đất nước này, nghèo đi bao nhiêu – Các ông, sẽ giàu lên bấy nhiêu. Do đó, xá gì mà không làm. Ông nhỉ.

Vũ Đức Đam, xin hãy 1 lần, bớt u mê. Để, nhìn ra xung quanh. Có ai, “rượu cả vò – chó cả con”, mà vẫn giàu có? Có ai, “bóc ngắn – cắn dài”, mà vẫn giàu có? Có ai, đi vay nợ, với bất cứ giá nào, để ăn chơi, mà vẫn hãnh diện, về chuyện đó?

Không bao giờ. Và, vĩnh viễn, không bao giờ, có chuyện đó.

Sách “Đại học”, luận về sự “giàu có”, như sau: 生财有大道，生之者众，食之者寡. Sinh tài, hữu đại đạo: Sinh chi giả chúng – Thực chi giả quả. Tạm dịch: Đạo làm giàu: Làm nhiều – tiêu ít + Số người đi làm, phải nhiều – số người ăn theo, phải ít.

Dân gian, hóm hỉnh. Họ, dịch là:

Tiền vào, như nước sông Đà.

Tiền ra nhỏ giọt, như cà phê phin.

Ông còn lạ gì: Việt nam, đi lên, từ nền sản xuất Nông nghiệp. Qui mô của mọi thứ, đều nhỏ – lẻ – manh mún. Năng suất lao động, rất thấp. Của cải làm ra, lấy đâu được nhiều. Nhưng, các ông, tiêu như “phá mả”. Tỷ phú, cũng phải khiếp sợ. Thiên hạ, động có cái gì, các ông, phải sắm cho bằng được, những thứ đó. Không những thế, còn phải hoành tráng. Để, “xứng tầm Khu vực và Thế giới”: Thủ đô, to nhất – Tháp truyền hình, cao nhất – Tượng Phật, lớn nhất – Chùa, rộng và đẹp nhất – Đường sắt cao tốc, dài nhất… Các ông làm thế, Đất nước này, không nghèo đi, sao được?

Xưa, mỗi xã, chỉ có 1 ông Chánh tổng. Mỗi làng, chỉ có 1 ông Lý trưởng, cộng thêm, vài chú Tuần đinh. Mọi việc, vẫn giải quyết băng băng. Nay, rỗi rãi, ông hãy ngồi, mà kiểm tra xem: Mỗi xã – Mỗi phường, có bao nhiêu nhân viên Hành chính? Có bao nhiêu nhân viên Công an? Hệ thống, Đảng – Chính (quyền) – Công (đoàn) – Thanh (niên), có bao nhiêu người? Sao công việc, vẫn ì ạch?

Nhân dân, “một cổ – ba tròng”: Vừa phải nuôi, bộ máy Nhà nước – Vừa phải nuôi, bộ máy của Đảng – Vừa phải nuôi, bộ máy “Đoàn thể”. Rặt những loại “ngồi chơi – xơi nước”. Không làm ra tiền, mà vẫn được ăn. Không những thế, lại còn ăn ngon và ăn nhiều. “Thằng còng làm – Thằng thưỡn xơi”. Các ông làm thế: Đất nước này, chưa lụn bại, là bởi vì: Hồng Phúc của Dân tộc Việt, vẫn còn quá lớn.

为之者疾，用之者舒，则财恒足矣Vi chi giả tật – Dụng chi giả thư. Tắc tài hằng túc hĩ. Tạm dịch: Làm ra của cải, phải thật nhanh và, hãy từ từ, khi tiêu chúng. Tiền trong túi, lúc nào, cũng rủng rỉnh.

Ông đã từng, ngồi nghe, Doanh nghiệp kể khổ. Dẫu có điếc lác và lú lẫn, ông cũng phải biết: Tốc độ quay vòng đồng vốn của Doanh nghiệp, là rất thấp. Tỷ suất khấu hao của Doanh nghiệp, là rất cao. Tỷ lệ lợi nhuận/ vốn, là thảm hại. Nguyên nhân, có cần phải nhắc lại không?

Chậm, làm ra của cải. Nhưng, hễ có đồng nào trong túi, các ông, móc ra tiêu rất nhanh. Có lẽ, các ông sợ: Để lâu một chút, tiền sẽ bị thiu – Để lâu một chút, mình hết nhiệm kì và, sẽ không còn có cơ hội, để xà xẻo nữa.

Ngẫm đi – nghĩ lại, phải cải chính đôi chút: Nói các ông “tiêu tiền”, là không hề chính xác. Sự thực là: Những người CS các ông, không hề, biết cách tiêu tiền. Các ông, chỉ thạo mỗi món đốt tiền. Để, tôi nói ông nghe.

Các ông, không hề che giấu tham vọng: “Việt Nam, sẽ trở thành nước công nghiệp, theo hướng hiện đại hóa, vào năm 2020”.

Mục tiêu này, có trở thành hiện thực? Trong khi, cái gọi là, nền Công nghiệp ấy, chủ yếu, đi bằng đôi chân: Xuất nguyên liệu thô và, gia công lắp ráp bán thành phẩm. Đến con ốc vít, đạt tiêu chuẩn Quốc tế, cũng không làm được. Nguyên nhân:

-Sự lãnh đạo, nói cho nhẹ nhàng, là yếu kém của các ông.

-Cơ sở hạ tầng của chúng ta, không tốt. Luyện kim và cơ khí chính xác của chúng ta, còn phọt phẹt. Nói gì đến, những chế phẩm Sinh – Hóa.

-Nhân lực của chúng ta, dồi dào. Nhưng, chất lượng rất kém. Thiếu trầm trọng, đội ngũ Kỹ sư và, Công nhân lành nghề. Cơ bản nhất, từ trên xuống dưới, chúng ta, không có Tác phong Công nghiệp: Trễ giờ – Lười nhác – Vô kỉ luật – Ăn cắp vặt, là những hiện tượng rất phổ biến.

Hãy bắt đầu từ đây và, dồn tiền vào đó. “Tất cả, cho sản xuất”. Có thế, ít nhất, mới mong “thoát nghèo”. Đừng vội đốt, những đồng tiền vốn, mà chúng ta, phải chắt chiu dành dụm, vào những thứ phù phiếm, vô bổ và, chưa thiết thực.Tỷ như:

-Xây cho mỗi tỉnh, một cái nhà hát. Chẳng ai đến xem đâu.

-Xây cho mỗi tỉnh, một khu tượng đài Hồ Chí Minh. Dân, còn đói lắm. Đến ngắm Bác, no sao được.

-Xây la liệt, những Viện Bảo tàng. Xây xong rồi, cho cái gì vào, để bày ở đó. Quan trọng hơn, ai sẽ đến xem.

Viết đến đây, thấy Sư tử, lừng lững bước vào. Nàng, đẩy tôi ra và, ngồi kiểm duyệt. Kiểm xong, nàng cười: “Ông điên rồi. Có 2 điều cần nhớ.Một, không nói chuyện phải – quấy, với những người CS. Hai, chừng nào, họ còn lãnh đạo – Chừng đó, Đất nước này, còn nghèo và hèn. Chấm hết”.

Ôi, Sư tử: Cả bài viết của anh, thua 2 cái gạch đầu dòng của em. Ai dám bảo: “Đàn bà sâu sắc, như cơi đựng trầu”.

Tự nhiên, thấy hết hứng. Và, đành phải, chào ông.

____

Nguyễn Tiến Dân

Tạm trú tại: 544 đường Láng – quận Đống đa – Hà nội.

Điện thoại:  0168-50-56-430

Posted on

CS Lũng Đoạn Cộng Đồng: Vô Phương

CS Lũng Đoạn Cộng Đồng: Vô Phương

Trên Việt Báo số ngày 02/09/2015, có một bài viết CSVN “Nỗ Lực Lũng Đoạn của Hà Nội tại Mỹ”. Bài viết cho biết để đánh bóng cho Tổng Bí Thư Nguyễn phú Trọng công du Mỹ, và vận động cho CSVN vào Hiệp ước Đối tác Xuyên Thái bình dương, Đảng Nhà Nước CSVN đã chi ra nửa triệu dollars cho CSIS (Center for Strategic of International Studies), trung tâm nghiên cứu chiến lược quốc tế, một nhóm chuyên gia “think tank” về kinh tế, chính trị và ngoại giao của Mỹ. Và CSVN ở Hà Nội cũng đã trả mỗi tháng 30 ngàn dollars cho Podesta Group, một công ty lobby [vận động] hành lang chính trị tại Hoa Thịnh Đốn, vừa để giúp đánh bóng bộ mặt Hà Nội, vừa vận động cho Việt Nam lọt vào được TPP, bất kể thành tích bất hảo về nhân quyền.”

Và Trung Cộng, theo tin của báo chí Pháp, nhơn khi TC tổ chức cuộc duyệt binh rầm rộ ngày 3/9 ở Bắc Kinh, Nhân dân Nhật báo, tiếng nói chánh thức của Đảng CS TQ cũng thuê nhiều trang báo ở ngoại quốc để vinh danh sự hy sinh của kháng chiến quân và nhân dân Trung Hoa, về chiến công của đảng Cộng sản, nhưng hoàn toàn im lặng về vai trò «đứng mũi chịu sào» của quân đội Trung Hoa Dân Quốc do Tưởng Giới Thạch lãnh đạo.

Người Việt hải ngoại nhứt là người Mỹ gốc Việt ở Mỹ chiếm trên phân nửa tổng số ngưới Việt hải ngoại, không lạ gì cái trò ma mãnh, mua chuộc này trong tuyên truyền quốc ngoại của CSVN và CSTQ. Riêng CSVN có cả một nghị quyết do Bộ Chánh Trị của Đảng Nhà Nước là bộ chỉ huy có mười mấy đảng viên nhưng quyền cao chức trọng nhứt của Đảng Nhà Nước CSVN. Ngày 10 tháng 4 năm 2007 Bộ Chính trị đã ban hành Nghị Quyết số 36 về “Công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài”. Ngân sách dành cho nghị quyết này không phổ biến vì là mật quỹ, bí mật dùng để đài thọ cho tuyên truyền đen trắng xám và công tác tình báo mua chuộc, bôi bẩn các nhân sĩ và dân cử gốc Việt. Nhưng chắc chắn là lớn lắm vì cái gì chớ việc đánh bóng để tuyên truyền thì CS xài tiền không cần đếm. Như Bà Nguyễn thị Bình đi dự Hoà Đàm Paris, mua cái khăn choàng mắc nhứt nước Pháp; Lê đức Thọ đi chiếc xe DS của Pháp, sang trọng, mắc tiền nhứt nước Pháp. Nhưng hiệu năng công tác thì chẳng ra gì, sau 3 năm công tác, bộ Ngoại giao CSVN dưới sự chủ toạ của người đứng đầu bộ này là ông Phạm Gia Khiêm đã tổ chức một hội nghị gọi là sơ kết ba năm thực hiện Nghị quyết 36 của Bộ chính trị và chương trình hành động về công tác đối ngoại với người Việt Nam ở nước ngoài, kết quả chẳng ra gì, những người có trách nhiệm ngoại giao, mật vụ, tuyên truyền bị kiểm điểm nặng.

Thất bại nhứt là vần đề nhân quyền và quốc kỳ VN nền vàng ba sọc đỏ vốn là trở ngại trung tâm trong bang giao giữa Washington và Hà nội. Với Nghị Quyết 36, không những biến hai trở ngại thành trở ngại trung tâm mà thành trở ngại không thể vượt qua được. Với Nghị Quyết 36, người Việt hải ngoại thấy bằng giấy trắng mực đen “ý đồ” rõ “ý đồ” của CS muốn thao túng, lũng đoạn, đối phó với người Việt hải ngoại theo kiểu đấu tranh giai cấp của CS: “địch và ta một mất một còn”. Nghị Quyết 36 nhiều lần dùng tư ngữ “lực lượng thù địch” để chỉ người Việt hải ngoại.

Định luật sinh tồn, căn cước tỵ nạn CS đòi hỏi, cùng một mối lo thúc đẩy người Việt liên kết lại để chiến đấu tự vệ chánh đáng trước cuộc gây hấn của CS. Cách kết hợp của các đoàn thể tôn giáo, chánh trị, văn hoá, xã hội của người Việt sống trong chế độ tự do, dân chủ ở hải ngoại khác với CS như trắng và đen. Người Việt hải ngoại việc ai nấy làm, đoàn thể ai nấy giữ trong sinh hoạt bình thường của thực thể mình. Nhưng tất cả những đường đi nuớc bước của các thành tố của công đồng đều đứng chung trên một mẫu số chung, như đường local vào xa lộ khi có chuyện lớn. Đó là đấu tranh cho tự do, dân chủ, nhân quyền VN. Đó là một cách nói mới hợp xu thế thời đại nhưng căn cơ, nồng cốt vẫn là chống CS, giải thể CS. Vì nơi đâu có tự do, dân chủ, nhân quyền là không có CS. Vì tự do, dân chủ, nhân quyền là khắc tinh, huỷ thể của CS.

CS bản chất, bản tánh độc tài đảng trị toàn diện nên không hiểu tinh lý của tự do, dân chủ, nên tuyên truyền chê người Việt hải ngoại cộng đồng, đoàn thể chia đôi, chia ba. Họ không hiểu tinh lý của tự do, dân chủ là tuy hai nhưng là một (out of many, one). Nhờ vậy mà dân chủ có sức mạnh kết hợp luôn luôn mạnh mẽ, sáng tạo và bền vững hơn thống nhứt theo kiểu kim tự tháp thời độc tài chuyên chính vua chúa hay độc tài phác xít, Đức quốc xã và CS.

CS nói lớp già xuất thân từ VN Cộng Hoà theo ông theo bà chết hết thì người Việt hải ngoại hết đấu tranh. Một sai lầm rất lớn. Sự thật và xu thế của thế hệ 1 rưởi, 2 đang kề vai gánh vác việc chung của cộng đồng do phụ huynh để lại. Hầu hết những đại diện dân cử Mỹ gốc Việt và số dân biểu, nghị sĩ tiểu bang, liên bang đơn vị bầu cử ngay hay gần cộng đồng người Mỹ gốc Việt là ủng hộ cuộc đấu tranh, và tham gia đấu tranh cho tự do, dân chủ, nhân quyền VN một cách bền vững và tích cực – có tăng số người chớ không có giảm. Yêu nước, thương dân, yêu mến, đấu tranh cho tự do, dân chủ, nhân quyền không có trẻ hay già.

Quốc kỳ VNCH nền vàng ba sọc đỏ không còn pháp nhân công pháp mà vẫn được cả chục tiểu bang, cả trăm thành phố Mỹ công nhận là di sản, là biểu tượng của cuộc đấu tranh cho tự do, dân chủ, nhân quyền VN của người Mỹ gốc Việt. Một em bé học tiểu học ở Mỹ thấy cô giáo giở sách giáo khoa Mỹ chỉ cờ đỏ sao vàng là cờ VN, em ấy nói “no” với Cô, và khi về nhà thưa với ba má vào trường giải thích cho Cô biết. Ba má báo động và cộng đồng vào trường trình bày, tặng cho trường cờ VN nền vàng ba sọc đỏ thì trường không sử dụng cờ CSVN nữa. Riết rồi CSVN dù có bang giao với Mỹ nhưng chỉ treo ru rú như gián ngày trong khuông viên sứ quán và lãnh sự thôi.

Còn CSVN và TC tưởng “nén bạc đâm toặc tờ giấy”, dùng tiền triệu Đô la, mướn báo Mỹ đăng bài cậy đăng, mua chuộc các cơ sở sưu khảo nâng bi, đánh bóng lãnh đạo Đảng Nhà Nước CS đến thăm hay nói chuyện khi công du Mỹ. Nhưng kết quả như quăng tiền qua cửa sổ. Ở nước Mỹ thừa mứa thông tin, nghị luận trên truyền thông đại chúng, đọc không hết, nghe xem không kịp, ít có ai bỏ thì giờ xem những bài cậy đăng trả tiền.

Người Mỹ gốc Việt ở Mỹ đa số là những thành phần ưu tú của VNCH tỵ nạn CS ra hải ngoại, nên hiểu được sự vận hành của nền dân chủ đại diện, của những người đại diện dân, nhứt là những nghị viên, dân biểu, nghị sĩ ở trong vùng có cộng đồng Việt. Người Việt hải ngoại vận dụng tối đa sức mạnh của dân chủ. Ra ứng cử, ủng hộ người có lập trường giống mình, không phân biệt sắc tộc. Vì thế cả chục tiểu bang, cả trăm thành phố đại diện cho phân nửa dân số Mỹ thừa nhận quốc kỳ VN nền vàng ba soc đỏ. Hạ Viện liên bang Mỹ hơn ba lần thông qua Nghị Quyết, luật Nhân Quyền VN có kèm chế tài với viên chức CS vi phạm; qui vị dân biểu liên bang Mỹ còn tổ chức thành một tập hợp gồm một số vị đấu tranh cho nhân quyền VN. Nhờ vậy xảy ra rất thường, rất nhiều các cuộc điều trần chất vấn về nhân quyền VN.

Thế nên khi Tổng Bí Thư Nguyễn phú Trọng của CSVN, một số dân biểu như nữ Dân biểu Zoe Lofgren, đã lên tiếng mạnh mẽ phản đối Tổng Thống Obama đã tiếp đón Trọng, khi mà Việt Nam vẫn tiếp tục đàn áp Nhân Quyền. Bộ Ngoại Giao phải trả lời việc CSVN vào được TPP hay không tuỳ thuộc rất nhiều vào lãnh vực, có tôn trọng Nhân quyền hay không

Khi Ô Đại sứ Ted Osius tạo thành một xì can đan, không xuất hiện nơi có quốc kỳ VN sợ mất job. Một nữ công dân Mỹ gốc Việt bị lột dây đeo có quốc kỳ VN nền vàng ba sọc đỏ trong một cuộc gặp gỡ của Ted Osius. Dân cử Mỹ và gốc Việt gởi thơ phản đối với Bộ Ngoại Giao và có tin đang nhờ luật pháp điều tra coi ai đã xâm phạm quyền tự do phát biểu hiến định của nữ công dân Mỹ gốc Việt này.

Những điều trên cho thấy CSVN vô phương dùng tiền bạc mua chuộc báo chí, lợi dụng bang giao với Mỹ để thao túng hay lũng đoạn cộng đồng người Việt hải ngoại./.

Vi Anh

 

Posted on

Ông bước theo chân cháu để hội nhập vào dòng chính trong xã hội Mỹ.

Ông bước theo chân cháu để hội nhập vào dòng chính trong xã hội Mỹ.

Ghi nhận của Đoàn Thanh Liêm

*     *     *

Tôi đã ở vào lứa tuổi bát thập và đã định cư ở nước Mỹ được gần 20 năm nay. Hầu hết các cháu nội ngọai trong gia đình chúng tôi tức là lớp thế hệ thứ ba, thì đều sinh trưởng tại Mỹ. Các cháu theo học và tiếp cận thường xuyên với các bạn người Mỹ ngay từ các lớp nhà trẻ, mẫu giáo lên đến tiểu học, trung học và cả đại học. Do đó mà các cháu nói tiếng Mỹ thành thạo hơn là nói tiếng Việt. Và suy nghĩ cũng như hành động của các cháu cũng không khác gì nếu so sánh với các bạn người Mỹ cùng lứa tuổi. Nói khác đi, thì các cháu đã hội nhập hòan tòan vào với xã hội Mỹ. Nhờ vậy, mà sau khi tốt nghiệp đại học, các cháu mới dễ kiếm được việc làm và có chỗ đứng vững vàng trong xã hội sở tại.

Đối với mấy cháu ở vào độ tuổi 20 – 25, đủ khôn lớn rồi, thì từ mấy năm gần đây, tôi bắt đầu viết trực tiếp một số bài bằng tiếng Anh để giúp các cháu hiểu rõ hơn về lịch sử, văn hóa Việt nam – cũng như là về một số công việc tôi làm trước đây và cả về chuyện tôi bị công an cộng sản bắt giam giữ trong nhà tù nữa. Xin liệt kê một số bài viết bằng Anh ngữ đó như sau:

– A very short introduction into the Vietnamese culture

(Giới thiệu thật ngắn về văn hóa Việt nam)

– Some brief notes on the Vietnam war (1945 – 1975)

(Mấy ghi chú ngắn về cuộc chiến tranh Việt nam)

– How I became a political prisoner in Vietnam in the 1990’s

(Làm sao tôi trở thành người tù chính trị ở Việt nam vào thập niên 1990)

– Reflection on my being an octogenarian

(Suy nghĩ nhân dịp bước vào tuổi bát tuần)

– From Social Action to Human Rights Advocacy

(Từ họat động xã hội đến bảo vệ nhân quyền)

v.v…

Những bài này thường ngắn gọn, chỉ chừng vài ba trang với cỡ trên dưới 1,000 chữ mà thôi. Tôi chủ tâm ‎viết thật ngắn như vậy, thì các cháu mới chịu đọc. Nhân tiện, tôi cũng gửi các bài này cho một số bạn người Mỹ nữa. Và thật là phấn khởi khi tôi nhận được phản hồi thuận lợi từ các bạn đó. Có bạn lại còn chuyển những bài đó lên internet, cụ thể là trên Google nữa. Vì thế, bạn đọc có thể mở Google và đánh chữ: “Doan Thanh Liem – articles in English”, thì có thể đọc các bài này một cách thật dễ dàng.

Thành ra, đàng nào tôi cũng có nhu cầu phải truyền đạt suy nghĩ và kinh nghiệm của bản thân mình cho lớp hậu duệ trong gia đình – mà việc này lại được các bạn người Mỹ tiếp nhận với mối thiện cảm chân tình. Như thế đấy, từ việc chuyện trò trao đổi trong chỗ thân mật riêng tư với các cháu trong nội bộ gia đình – mà tôi lại có cơ hội thông tin tiếp cận dễ dàng hơn với các bạn thuộc dòng chính trong xã hội nước Mỹ vậy. Rõ ràng đây là cái thứ “Một Công Đôi Việc” – như dân gian vẫn thường nói. Tôi viết bài dành riêng cho các cháu trong gia đình, mà bài viết đó cũng còn được dùng để gửi cho các bạn người Mỹ cùng đọc nữa.

Rốt cuộc là từ mấy năm gần đây, tôi lại có thêm cái nhu cầu và sự phấn khích để mà cố gắng viết trực tiếp những bài bằng Anh ngữ dành riêng cho các cháu nội ngọai của mình và nhân tiện cũng dành cho các bạn đọc người Mỹ nữa. Vì nhằm viết riêng cho những người thân thiết của mình, nên tôi không phải quá sức đắn đo gọt giũa về lối hành văn như trong các bài viết cho những người xa lạ mà mình chưa có dịp quen biết thân mật gì cả.

Hơn nữa, các cháu thành thạo tiếng Anh hơn tôi thì còn sẵn sàng góp phần sửa chữa bổ túc cho bài viết của tôi đạt được tiêu chuẩn để các độc giả người Mỹ dễ dàng chấp nhận hơn. Và đó cũng là dịp để ông cháu tôi cùng làm việc sát cánh với nhau hơn nữa.

Trước lạ, sau quen. Sau chừng trên một chục bài viết trực tiếp bằng Anh ngữ như thế, ngòi bút của tôi đã bắt đầu trở thành trôi chảy trơn tru – và tôi không còn thấy ngại ngùng, ngượng ngập như trước đây khi mình chưa quen viết  bằng tiếng Anh nữa. Tôi nghĩ nếu mình cứ kiên trì mỗi tháng cố gắng viết được một bài như thế để dành riêng cho các cháu – thì chỉ trong vài năm tôi có thể hòan thành được một cuốn sách bằng tiếng Anh được rồi vậy.

Trên đây là một chuyên riêng tư của bản thân tôi là một người đã ở vào tuổi bát tuần mà hiện đang cùng gia đình định cư tại tiểu bang California trên nước Mỹ. Tôi xin được chia sẻ cái kinh nghiệm nho nhỏ này với bà con người Việt tỵ nạn chúng ta vậy nha./

Costa Mesa California, Tháng Chín 2015

Đoàn Thanh Liêm

Posted on

Tính chính đáng của đảng Cộng sản

Tính chính đáng của đảng Cộng sản

Nguyễn Hưng Quốc

Lâu nay, để biện hộ cho vai trò lãnh đạo độc tôn của đảng Cộng sản tại Việt Nam (một điều được ghi trong hiến pháp), nhà cầm quyền thường nêu lên ba lý do chính: Một, họ đã có công trong việc giành độc lập cũng như thống nhất đất nước;  hai, chỉ có họ mới đủ khả năng lãnh đạo; và ba, họ được sự ủng hộ tuyệt đối của nhân dân. Theo họ, ba lý do ấy tạo nên tính chính đáng (legitimacy) của chế độ.

Sự thật thế nào?

Về điểm thứ nhất, liên quan đến công trạng của đảng Cộng sản trong việc giành lại độc lập và thống nhất đất nước, trong bài “70 năm sau Cách mạng tháng Tám”, tôi đã bàn qua. Xin tóm tắt hai luận điểm chính: Một, tôi thừa nhận công của họ trong việc giành lại độc lập cho đất nước từ tay của chủ nghĩa thực dân Pháp, nhưng tôi lại không thừa nhận công của họ trong việc thống nhất đất nước. Đã đành sau năm 1975, đất nước đã thống nhất. Điều đó không ai có thể phủ nhận được. Nhưng cái giá phải trả cho sự thống nhất ấy lại quá đắt với hơn ba triệu người dân từ cả hai miền bị giết chết và với sự ly tán đầy đau đớn của hàng triệu người khác sau khi chiến tranh kết thúc. Hai, tôi cho song song với những công trạng họ lập được, đảng Cộng sản đã vấp phải quá nhiều sai lầm gây nên những hậu quả thảm khốc cho cả nước.

Hơn nữa, việc giành độc lập và thống nhất với việc lãnh đạo và quản trị đất nước là hai điều khác nhau. Trong lịch sử thế giới, không hiếm trường hợp những người được xem là anh hùng trong các cuộc chiến giành độc lập, sau đó, lên cầm quyền, đã trở thành những tên độc tài chỉ làm được một việc duy nhất là phá nát đất nước của chính họ. Kim Nhật Thành cũng có công chống Nhật và góp phần quan trọng trong việc giành lại độc lập cho Bắc Hàn đấy chứ? Nhưng sau đó, điều gì đã xảy ra? Chỉ có ba điều: Một, cuộc nội chiến giữa hai miền Nam và Bắc Hàn; hai, ách độc tài man rợ ở Bắc Hàn kéo dài đến tận ngày nay; và ba, như là hậu quả của chế độ độc tài man rợ ấy, Bắc Hàn trở thành một trong những quốc gia nghèo đói nhất trên thế giới. Ở Zimbabwe, Robert Mugabe cũng có công giành lại độc lập cho nước ông, nhưng sau đó, ông cũng lại làm cho đất nước ông tan tành với tỉ lệ nghèo đói lên đến trên 80% và tỉ lệ thất nghiệp có khi lên đến 90% dân số, mức độ lạm phát có khi lên đến cả chục ngàn, thậm chí, 100.000 phần trăm/ năm khiến, có lúc, cả trăm triệu đồng Zimbabwe mới đổi được một Mỹ kim.

Về điểm thứ hai, chỉ có đảng Cộng sản mới đủ tài năng để lãnh đạo đất nước, chỉ là một khẳng định vu vơ và sai lầm. Vu vơ vì đảng Cộng sản chưa bao giờ cho phép một chính đảng nào khác được tự do hoạt động và thi thố khả năng cả. Bằng quyền lực tuyệt đối trong tay, họ dẹp tan mọi nỗ lực hình thành các đảng đối lập. Có thể nói họ chưa bao giờ chấp nhận sự canh tranh với các đảng khác. Trong cái thế thiếu cạnh tranh như thế, nói không có đảng nào đủ sức lãnh đạo đất nước chỉ là một điều vô nghĩa, hơn nữa, nhảm nhí. Nhưng quan trọng nhất, lời khẳng định ở trên hoàn toàn sai lầm. Từ khi hoà bình lập lại đến nay, đảng Cộng sản chưa bao giờ chứng tỏ là họ có khả năng quản trị đất nước. Nhiều nhà bình luận quốc tế thường nhận xét: đảng Cộng sản Việt Nam chỉ biết cai trị chứ không biết quản trị. Đó là hai khía cạnh khác nhau. Cai trị chỉ nhằm đập tan mọi sự phản biện và phản đối trong khi quản trị nhằm làm cho đất nước ngày một giàu mạnh. Cai trị nhằm duy trì nguyên trạng; quản trị nhằm thay đổi và tiến bộ. Cai trị chỉ cần súng đạn và ngục tù, quản trị cần trí tuệ và viễn kiến. Trước phong trào đổi mới, họ sai lầm; sau phong trào đổi mới, đến tận ngày nay, họ vẫn tiếp tục vấp những sai lầm khác làm khả năng cạnh tranh của Việt Nam trên trường quốc tế càng lúc càng suy yếu và mức độ phát triển càng lúc càng chậm chạp, trong khi đó nợ nần càng lúc càng chồng chất thêm lên.

Cuối cùng, thứ ba, lời khẳng định về sự ủng hộ của nhân dân là một lời khẳng định hàm hồ, hơn nữa, dối trá. Hàm hồ bởi tính chất mơ hồ của ý niệm nhân dân. Nhân dân là ai? Là trên 90 triệu công dân Việt Nam đang sống trong nước. Có bằng chứng nào cho thấy trên 90 triệu người ấy ủng hộ đảng Cộng sản Việt Nam? Ở các quốc gia khác, để thấy được ý nguyện của nhân dân, người ta tổ chức các cuộc bầu cử tự do thường kỳ trong mỗi ba, bốn hay năm năm. Nhưng ở các nước dân chủ, không có đảng nào lên cầm quyền với sự ủng hộ của toàn thể nhân dân cả. Họ chỉ nhận được sự ủng hộ của đa số, có khi chỉ hơn 50% một tí. Khi đã lên cầm quyền, để thay đổi một chính sách quan trọng nào đó, người ta thường tổ chức các cuộc trưng cầu dân ý, hoặc, một cách thường xuyên và không chính  thức, qua các cuộc điều tra dư luận để biết được ý kiến của người dân.

Ở Việt Nam, không những không có bầu cử tự do, người ta cũng không hề tổ chức bất cứ một cuộc trưng cầu dân ý, hay thậm chí, bất cứ một cuộc điều tra dư luận nào cả. Trong hoàn cảnh như thế, nói đến sự ủng hộ của nhân dân chỉ là một sự dối trá. Người ta nói đến nhân dân nhưng lại bất cần ý kiến của nhân dân. Hơn nữa, chỉ cần lắng nghe các cuộc đàm thoại hàng ngày của người dân, người ta cũng sẽ thấy rõ một điều: những người dân bình thường rất chán ghét chế độ cộng sản. Họ đặt ra vô số các câu chuyện tiếu lâm cũng như những câu ca dao mới để chế giễu giới lãnh đạo cũng như đảng Cộng sản nói chung.

Nói một cách tóm tắt, cả ba lý do đảng Cộng sản thường nêu lên để biện minh  cho tính chính đáng của chế độ do họ lãnh đạo đều là những sự nguỵ biện, hoàn toàn không có sức thuyết phục.

Posted on

Vấn nạn kinh tế của Trung Quốc? Chính là chuyện chính trị, ngốc ạ!

Vấn nạn kinh tế của Trung Quốc? Chính là chuyện chính trị, ngốc ạ!

Đăng trên Nikkei Asia Review 07 tháng 9 năm 2015 05:00 JST

http://asia.nikkei.com/Politics-Economy/Economy/The-root-of-China-s-economic-troubles-It-s-politics-stupid

Minxin Pei*

Nguyễn-Khoa Thái Anh dịch

Lời dịch giả: Trong bài nay “predatory state” “slow theft” và “fast plunder” được dịch theo thứ tự là: chế độ bóc lột “săn mồi, ăn thịt/hút máu con dân”, “slow theft”: ăn cướp tiệm tiến/chậm và “slow theft”: ăn cướp trắng trợn/ào ạt/nhanh. Chế độ thứ nhất “predatory state” thường được thấy trong các thể chế Cộng sản, phức tạp và tinh vi hơn các nhân vật độc tài như Ferdinand Marcos ở Philippines và Mobutu Sese Seko của Zaire.

Nhìn xem phản ứng các thị trường tài chính gần đây đối với môt loạt các tin kinh tế xấu từ Trung Quốc thì ta thấy rõ là cộng đồng doanh nghiệp quốc tế đã không có một khái niệm mơ hồ nào vì sao “phép lạ kinh tế” Trung Quốc lại nổ bung một cách đột ngột như thế. Nhưng đối với những người quen thuộc với các đề cương kinh tế chính trị của các chế độ/nhà nước săn mồi, ăn thịt/hút máu con dân, không những vấp ngã của Trung Quốc đã được dự đoán mà còn là lẽ đương nhiên.

Có thể phần lớn các tổng giám đốc và các nhà đầu tư đã q

uá bận rộn để đọc một bộ sách kinh điển dày đặc như “Định chế, Thay đổi Định chế và Hiệu suất kinh tế”, của nhà kinh tế sử học đoạt giải Nobel Douglass North, hoặc một cuốn sách dễ tiếp nhận hơn, “Tại sao các Quốc gia sụp đổ” của Daron Acemoglu và James Robinson, hai nhà kinh tế học giảng dạy tại Đại học Công nghệ MIT (Massachusetts Institute of Technology) và Harvard. Sự thông tri của những học giả này, những người đã suy nghĩ sâu xa về mối quan hệ giữa chính trị và kinh tế, đáng được trân trọng.

Chủ đề chính của họ nói về một “nhà nước ăn cướp của dân” một thuật/học ngữ cho một chính phủ bóc lột. Mặc dù có những khác biệt về cách giới cầm quyền “săn con mồi” dân dã trong xã hội, các tính năng cốt lõi của một nhà nước săn mồi là việc sử dụng quyền lực chính trị để tự làm giàu của lãnh tụ.

Nếu sức mạnh của nhà nước bắt nguồn từ sự đồng thuận của người bị cai trị và hạn chế bởi các quy định của pháp luật, giai cấp cầm quyền sẽ có một năng lực rất hạn chế để bóc lột người dân. Tuy nhiên, nếu nhà cầm quyền đặt mình trên luật pháp và sử dụng bạo lực chuyên chế của nhà nước để bảo vệ đặc quyền của họ để ăn cướp, họ có thể rút tỉa của cải của xã hội một cách tùy tiện. Các trường hợp nổi tiếng nhất trong lịch sử gần đây là Ferdinand Marcos ở Philippines và Mobutu Sese Seko của Zaire, cả hai đồng nghĩa với những lãnh tụ ăn cướp.

Một bòn rút chậm

Một khi những quốc gia bị chế độ bóc lột (ăn thịt, hút máu) dân chiếm đoạt xã hội của họ có thể bị bần cùng hóa. Các hình thức tồi bại và thảm khốc nhất của sự bần cùng hóa như thế là việc cướp bóc trắng trợn bởi những kẻ độc tài với một thời gian cai trị ngắn ngủi.

Các chế độ bóc lột (hút máu) dân tinh vi hơn, thường do các đảng phái chính trị độc tài kết cấu với nhau một cách chặt chẽ hơn với một khung thời gian cai trị dài hơn nhiều, họ thích chọn một chiến lược tinh tế và lâu dài hơn để bòn mót tiền trong xã hội họ. Thay vì bóc lột, ăn cướp một cách lộ liễu không che đậy và ngay lập tức để có thể phá hủy vốn liếng của các quốc gia của họ và do đó đe dọa lợi ích lâu dài của họ, chế độ hút máu dânđược kiểm soát bởi các đảng chính trị có tổ chức dựa trên các phương tiện gián tiếp, che giấu và hành vi ăn cướp đều đặn, có quy mô.

Thông thường, họ đặt ra những quy định phức tạp để hạn chế sự lưu thông của tiền vốn (vốn liếng được tự do lưu hành rất khó ăn cắp), làm cho quyền sở hữu tài sản không an toàn (tài sản không được bảo vệ thì dễ cướp hơn), kiểm soát các lĩnh vực ngân hàng (đánh thuế dân thông qua lãi suất tiêu cực và dành tín dụng cho khách hàng ưu đãi được vay các món nợ lớn), duy trì các doanh nghiệp quốc doanh lớn (để chuyển tài sản đến những lãnh tụ đang kiểm soát các công ty này), và độc quyền thao túng các ngành chủ chốt (đánh thuế xã hội thuế một cách gián tiếp).

Xét trên phương diện so sánh, rõ ràng là các chế độ ăn-thịt-dân có phe đảng tập thể hoạt động trên môt mô hình phức tạp hơn và có xu hướng duy trì quyền lực lâu hơn sự bóc lột trắng trợn của các lãnh tụ cá nhân độc tài. Tuy rằng hành vi cướp của tiệm tiến như vậy có thể dễ thở hơn chuyện tước đoạt một cách trắng trợn/nhanh, điều này không làm an tâm các doanh nhân tư và những người dân bình thường phải sống dưới một chế độ như vậy khi họ chứng kiến một phần đáng kể của sự giàu có khó kiếm của họ bị tước đi mà không có sự đồng ý của họ. Tuy rằng các phương tiện cướp bóc tiệm tiến có thể tinh vi và kín kẻ hơn, cuối cùng người dân và doanh nghiệp tư nhân cũng sẽ nhận thực được hệ thống này là gì và sẽ mất động cơ để làm việc. Hơn nữa, tuy rằng hệ thống ăn cướp tiệm tiến có thể đem lại nhiều thịnh vượng hơn so với hệ thống cướp bóc trắng trợn/ồ ạt, nó vẫn là một hệ thống kinh tế cực kỳ què quặt. Dưới một hệ thống như vậy, nguồn tài nguyên quý giá đang bị lãng phí trong các dự án được các nhà cai trị ưa chuộng bởi lẽ các dự án này có thể giúp họ đảm bảo được hậu thuẫn chính trị hay mang lại lợi ích cho gia đình và tay sai của họ.

Quan điểm nhà nước bóc lột cung ứng cho ta một cái nhìn sâu hơn và đáng lo ngại hơn về nguyên nhân sự suy thoái kinh tế của Trung Quốc. Nếu chúng ta nhìn lại các định chế và hoạt động kinh tế trọng tâm của Trung Quốc, chúng ta có thể nhanh chóng khám phá một hệ thống ăn cướp tiệm tiến kinh điển: một vốn tài chánh khép kín, không có một sự bảo vệ đáng kể nào đối với tài sản cá nhân, nhà nước độc quyền trong lĩnh vực ngân hàng và các ngành công nghiệp chủ chốt (như viễn thông và năng lượng), các doanh nghiệp nhà nước khổng lồ (chiếm ít nhất một phần ba tổng sản lượng trong nước), và một ngân sách chính phủ hoàn toàn mờ ám.

Cái xấu ít hơn của hai tệ nạn

Một chuyện khó hiểu là làm thế nào một hệ thống cướp ngày tiệm tiến như vặy đã có thể tạo ra một phép lạ kinh tế trong vòng 35 năm qua? Thật ra câu trả lời cũng chẳng khó tìm. Vì lúc nào hiệu suất xấu kinh tế cũng chỉ tương đối. Có lẽ chuyện ăn cướp một cách tiệm tiến kém hiệu quả hơn so với các hệ thống tư bản tự do vì được nhà cầm quyền chế tài chuyện bóc lột xuống mức tối thiểu, nhưng nó lại hiệu quả hơn cướp bóc nhanh. Trong trường hợp Trung Quốc, hai yếu tố – một lịch sử và một cơ cấu – đã cho phép các hoạt động ăn cướp tiệm tiến tiếp tục mà không làm suy sút nền kinh tế trong thời kỳ hậu-Mao Trạch Đông.

Một sự thật lịch sử là hoạt động ăn cướp chậm đã thay thế một hệ thống tồi tệ hơn nhiều: nguyên tắc chủ nghĩa toàn trị của Mao đã hoàn toàn cấm cản kinh doanh và làm giàu cá nhân. Chắc chắn, sự khởi động kinh doanh sau khi Trung Quốc từ bỏ chế độ Mao đã vục dậy nền kinh tế, mặc dù điều này rất khó đo lường chất lượng một cách chính xác.

Một yếu tố khác đã giúp cho chuyện bóc lột ăn cướp tiệm tiến kéo dài mà không phá hủy nền kinh tế đến từ một số các điều kiện và diễn tiến một lần vô cùng thuận lợi, chẳng hạn như cổ tức nhân khẩu học, di cư từ nông thôn ra thành thị, toàn cầu hóa và chuyện Trung Quốc tham gia vào Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Những yếu tố hỗ trợ nền kinh tế với mức hiệu suất cao mà Trung Quốc có thể đủ khả năng cướp bóc tiệm tiến (chậm), điều này được hiểu như là một hình thức đánh thuế.

Nhưng khi kinh tế Trung Quốc đã hết đà và bị hụt hơi, Trung quốc đã không đủ khả năng để trang trải ở mức độ này. Quan trọng hơn, số liệu thống kê kinh tế và tài chính của Trung Quốc ngày nay (do truyền thông internet) cũng được công bố nhiều hơn, đặc biệt là món nợ to như núi của chính quyền địa phương và các doanh nghiệp nhà nước đã cho thấy rằng chuyện tích lũy ăn cướp chậm cũng tai hại không kém gì cướp bóc trắng trợn/ào ạt.

Phân tích đen đủi này cho thấy rằng sự thách thức cơ bản đối với Trung Quốc liên hệ đến phạm trù chính trị chứ không phải kinh tế. Các điều kiện tiên quyết cho một cuộc cải tổ thật sự cần thiết để hồi sinh một nền kinh tế là phải tháo gỡ các trạng thái ăn thịt dân và hệ thống ăn cướp tiệm tiến. Nhưng đây là một phương án không thể thực hiện được, bởi vì điều đó có nghĩa là phá hủy các nền tảng kinh tế của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Những ai không được thuyết phục bởi lý giải định mệnh này nên đọc “Tại sao Quốc gia bị suy thoái” và cũng cần nhìn lại các nước giàu có nhất thế giới. Họ sẽ thấy rằng ngoại trừ các nước sản xuất dầu mỏ, nơi các nhà lãnh đạo có thể đánh cắp của thiên nhiên, tất cả các xã hội giàu có khác đều nằm trong một guồng máy pháp trị thật sự do đó đã tránh được cả hai hành vi ăn cướp tiệm tiến và ăn cướp trắng trợn (nhanh).

M.P.

*Minxin Pei là một giáo sư dạy về chính quyền tại Claremont McKenna College và một thành viên thâm niên không thường trực của Quỹ Marshall Fund dành cho Đức quốc của Hoa Kỳ.

Posted on

Chúng ta đang học để ngu

Chúng ta đang học để ngu

“Dân trộm dăm ba trăm ngàn thì bị tù mấy năm trời, thế mà quan tham nhũng trăm triệu, chục tỉ nặng thì cách chức, cho tù vài năm còn bình thường thì đứng lên nhận khuyết điểm, bị khiển trách rồi mọi việc đâu lại vào đó. Dân có đánh chết người thì nhẹ cũng 10-20 năm tù nặng thì chung thân tử hình, ấy thế mà công an, quan chức làm chết người thì xét công trạng rồi thì nặng lắm cũng vài năm ba năm tù còn bình thường cứ mấy năm án treo, cách chức”.

Triết học Đường phố

Joseptuat

12-9-2015

 

 

 

 

 

 

 

Photo: Đại Học Y Dược TPHCM

Một bộ phận dân chúng Việt Nam hiểu được quyền của mình, trách nhiệm của nhà nước trong xã hội nhưng số này còn ít lắm. Dân Việt Nam mình vẫn còn nhiều, nhiều người ngu ngơ về quyền lợi của mình trong xã hội, và vẫn mù quáng tin tưởng vào nhà nước như thời phong kiến dân tin vua là con thiên tử.

Ở cái thời đại này rồi mà nhiều người vẫn còn chấp nhận cái chân lý “yêu đảng là yêu nước”, nó giống như thời kì lạc hậu ngày xưa “yêu vua là yêu nước” vậy. Lòng yêu nước đã bị lợi dụng để duy trì quyền lực cho một dòng họ theo cái tục cha truyền con nối ở thời phong kiến, và nay nó dùng để duy trì sự cai trị vô lý của một đảng phái.

Các cụ ta ngày xưa đã mổ xé văn hoá Hán tộc ảnh hưởng như thế nào đối với xã hội Việt Nam, nhưng tưởng nó đã không còn mấy đậm nét trong sinh hoạt xã hội Việt Nam ngày hôm nay. Ơi thế mà nó có mất đi đâu, nó chỉ biến dạng theo một cách khác kể từ khi cộng sản nắm quyền mà thôi.

Người Hán chấp nhận Vua là trung tâm của xã hội như vẫn từng hô hào họ là trung tâm của thiên hạ. Người Việt dù có kiến cường chống phương bắc tới đâu thì vẫn bị lệ thuộc họ trong nhiều cách khác nhau. Điều dễ nhận thấy là trong triết lý giáo dục của người Việt Nam từ xưa cho tới nay. Dân Việt tại sao dễ chấp nhận quyền cai trị độc tôn của đảng cộng sản như vậy? Tại sao thích kiểu yên ổn chuyên chính của chính quyền như vậy? Xét kỹ thì nhận ra rằng đó là do ảnh hưởng của văn hoá Trung Hoa, nó ngấm vào máu, vào tận xương tuý và được truyền lại từ vô thức của xã hội lên từng gia đình và cá nhân.

Dân trí thấp không phải là ở chỗ đất nước có bao nhiêu người biết đọc, biết viết mà là ở chỗ còn bao nhiêu người tôn thờ nền quân chủ. Có người đã nói Việt Nam bây giờ chỉ là sự phát triển của chế độ phong kiến theo máu mũ ngày xưa. Vẫn chỉ là chế độ lấy nhân trị, tức là xã hội dù có luật pháp thì tính nghiêm minh phù thuộc vào quyết định, cảm tình của con người.

Dân trộm dăm ba trăm ngàn thì bị tù mấy năm trời, thế mà quan tham nhũng trăm triệu, chục tỉ nặng thì cách chức, cho tù vài năm còn bình thường thì đứng lên nhận khuyết điểm, bị khiển trách rồi mọi việc đâu lại vào đó.

Dân có đánh chết người thì nhẹ cũng 10-20 năm tù nặng thì chung thân tử hình, ấy thế mà công an, quan chức làm chết người thì xét công trạng rồi thì nặng lắm cũng vài năm ba năm tù còn bình thường cứ mấy năm án treo, cách chức.

Có người vi phạm luật pháp nghiêm trọng báo chí, nhà nước tung lên là bị kỷ luật, bị xử phạt nghiêm minh nhưng thực tế thì di chuyển công tác, có khi lại còn nhận chức vụ cao hơn trước khi phạm luật.

Nói ra để thấy, cái xã hội Việt Nam ngày hôm nay có khác mấy cái thời lạc hậu, man rỡ thời phong kiến ngày xưa đâu. Cụ Phan Châu Trinh ngày trước đã từng nói “chúng ta đã thua thế giới văn minh gần một thể kỷ về văn hoá, kinh tế, khao học kỷ thuật”, đó là cụ so sánh Việt Nam với Pháp, Anh, Nhật, Mỹ chứ bây giờ Việt Nam mình còn để cả Lào, Campuchia vượt mặt về nhiều mặt. Chả mấy chốc mà họ sẽ không để ta sau lưng mấy chục năm đâu.

Dân đen đã mù mờ về quyền công dân của mình trong xã hội đã đành, kể cả tầng lớp tri thức cũng đâu khá hơn là mấy. Ngày trước học là để thi khao cử với hi vọng kiếm chút công tước cho dòng họ nở mày nở mặt. Phục vụ đất nước cũng chỉ là trung thành tuyệt đối với vua, chứ đâu mấy ai nghĩ tới chuyện đem công bằng, bác ái đến cho tầng lớp dân đen đâu. Cái câu “một người làm quan cả họ được nhờ” chả phải là lý tưởng và mục đích của tri thức Việt Nam ngày xưa sao. Cái thói học với mong muốn kiếm chút bổng lộc từ triều đình đã đưa đất nước tụt quá xa so với thế giới. Tri thức thay vi nâng cao hiểu biết cho dân thì lại xem những gì mình có, mình học như là cái quyền để cưỡi lên đầu lên cổ người khác. Ấy là tôi nói về thời phong kiến ngày xưa, còn bây giờ nền giáo dục có khác nhau là mấy so với trước đây đâu, có khi nó còn tệ hơn chứ nói gì tốt với đẹp.

Nhìn hàng trăm, hàng nghìn tiến sĩ, thạc sĩ bám đít lũ quan tham, nhóm lợi ích để cầu danh, cầu lợi, cầu nhà, cầu xe là nhận thấy cái gọi là tri thức Việt Nam cũng chỉ là một lũ cộng nô. Ngay xưa học mà không đi đôi với thực tế thì gọi là hũ nho, ngày nay học để làm tôi mọi cho lũ quan to, bụng phệ dù trong đầu bọn tham ô câu chữ viết chấm phẩy còn không xong, thì tri thức không là cộng nô, hũ bại là còn gì.

Dân đen là thế, tri thức cũng không nhờ cậy được gì, thế còn chính quyền thì sao?

Nói ra thì nói là phản động, là bôi xấu lãnh đạo nhưng thực tế thì bọn họ cũng đâu khá hơn là mấy. Cái bọn này còn tệ hơn đám tri thức rơm kia, vì bọn chúng có trong tay quyền lực, được đi đây đó, hiểu biết thực tế nhiều hơn dân đen, ấy thế mà tụi nó lại đi làm Hán nô cho ngoại bang. Không đổ lội hết quan chức bây giờ là thân Trung Cộng, nhưng có mấy vị tại to mặt lớn mà không bám đít nhà Hán. Cái khác biệt lớn nhất của chính quyền hiện nay so với thời phong kiến là đây.

Quan chức phong kiến có thể vì lợi mà hà hiếp dân chúng, chứ ít khi vì lợi mà nhu nhược, bán đất, bán biển, bán rừng cho nhà Hán, ấy thế mà cái thời đại cộng sản bọn họ không chỉ tham lam, độc ác với dân mà còn nhu nhược, hèn nhát và đê tiện trước mặt ngoại bang. Bọn họ chơi chính trị theo kiểu đĩ điếm, sẵn sàng ăn nằm với bất kì ai nếu họ đem lại lợi ích cho mình.

Trước thì bám đít Liên Xô xem Trung Cộng là kẻ thù, gọi là phản động nên Trung Cộng nó xua quân đánh dọc các tỉnh biên giới bắc Việt Nam, đẩy hàng trăm nghìn con dân Việt chết vì mình. Đến khi Liên Xô sụp đổ thấy quyền lợi bị lung lay thì khúm núm, quỳ lại xin Trung Cộng chống lưng, và để thoả mản cái danh vọng quyền lực thì đi đến cái “hội nghị thành đô” chấp nhận nhường đất, nhường biển để làm chư hầu cho Trung Cộng.

Tri thức thì cộng nô, còn chính quyền lại là Hán nô thì thử hỏi đât nước mình là cái gì đây?

Cả một chăng đường lịch sử dài gần mấy ngàn năm, có cả một nền văn hiến lâu đời nhưng thứ hỏi xem có mấy ai biết hình hài đất nước mình như thế nào? Dân đen thì nghĩ phục tùng chính quyền, tôn thờ lãnh tụ là yêu nước. Tri thức thì khôn ranh hơn, yêu nước là yêu cái chức vụ của mình, cố làm sao đừng để nó lung lay là coi như yêu nước. Còn chính quyền thì toàn một lũ vừa tham, vừa thâm, vừa ác nên yêu nước là phải nhất quyết duy trì chế độ đến tính mạng dân đen cuối cùng. Đất nước là vậy đó, chỉ là nồi cơm, cái ghế và danh vọng của từng người, từng nhóm nhỏ nào đó. Thế mà nhiều kẻ vẫn hô hào lòng yêu nước, giảng dạy về lòng yêu nước, và bỏ tù những ai dám thể hiện lòng yêu nước.

 

 

 

 

 

 

 

Có viết trăm bài viết, kể trăm câu chuyện thì cũng chỉ là lập lại lời của tiền nhân trước đây. Các bậc tiền nhân có tâm, có tài đã mổ xé rất chi tiết, đã chỉ ra đâu là nguyên nhân khiến Việt Nam mãi mãi chỉ lết theo đít những nước phát triển chậm. Phương pháp cũng đã được nêu ra làm thể nào để đưa đất nước thoát khỏi cảnh “không chịu phát triển”, trong đó người viết ấn tượng về chủ trương “Khai dân tri”, “Chấn dân khí” và “Hậu dân sinh” của cụ Phan Châu Trinh. Không gì bền vững và ổn định cho bằng sự thay đổi tận căn các nguồn lực của đất nước, và chỉ có một con đường duy nhất là “học”.

Posted on

Hồ Chí Minh, con người muôn mặt

Hồ Chí Minh, con người muôn mặt

Song Chi.

RFA


Trong cuộc đời hoạt động “cách mạng” của mình, ông Hồ Chí Minh có rất nhiều tên gọi, bút danh khác nhau. Bài “Sưu tầm tên gọi, bí danh và bút danh của Chủ tịch Hồ Chí Minh qua các thời kỳ” đăng trên trang báo điện tử Đảng cộng sản Việt Nam, đã kê khai ông Hồ có khoảng 175 tên gọi, bí danh, bút danh, ngoài ra “Hiện vẫn còn khoảng 30 tên gọi, bí danh, bút danh được cho là của Hồ Chí Minh, nhưng chưa có cơ sở để khẳng định chắc chắn hoặc chứng minh cụ thể Bác đã dùng vào thời gian nào, trong trường hợp nào, nên vẫn chưa thể công bố chính thức”.
Từ lâu, cũng chính nhờ đảng và nhà nước này công bố, mà người dân mới biết Trần Dân Tiên, người viết cuốn tiểu sử “Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch” xuất bản lần đầu tiên tại Trung Hoa năm 1948 và tại Paris năm 1949 (theo Wikipedia) chính là Bác Hồ. Trong một cuốn tiểu sử khác, “Vừa đi đường vừa kể chuyện” xuất bản lần đầu năm 1950, Hồ Chí Minh lấy bút danh là T. Lan, đóng vai một chiến sĩ trong đoàn tùy tùng của Chủ tịch Hồ Chí Minh đi hành quân, vừa đi vừa hỏi chuyện Chủ tịch và ghi chép lại. Như vậy ông Hồ chỉ có 2 cuốn gọi là “tiểu sử” được phổ biến rộng rãi, in ra nhiều thứ tiếng, thì cả hai đều do chính ông Hồ viết ca tụng mình.
Việc ông Hồ từng làm việc cho đảng cộng sản Liên Xô và đảng cộng sản Trung Quốc, nhận tiền của Liên Xô và Trung Quốc là chuyện chả phải mới mẻ gì. Chỉ cần ngay trong bài này cũng thấy.
Chẳng hạn, làm việc cho đảng cộng sản Liên Xô:
“Chen Vang, 1923. Ngày 13 tháng 6 năm 1923, Nguyễn Ái Quốc bí mật rời Paris đi Liên Sô, Tổ Quốc Cách Mạng. Ngày 16 tháng 6 năm 1923, Nguyễn Ái Quốc đến nước Đức. Tại đây, Nguyễn được cơ quan đặc mệnh toàn quyền Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghiã Sô Viết Liên Bang tại Berlin cấp cho giấy đi đường số 1829. Trong giấy này Nguyễn Ái Quốc mang tên Chen Vang.”
Làm việc cho Trung Quốc:
“Hồ Quang, 1938. Hoạt động ở Trung Quốc cuối năm 1938. Nhờ quan hệ Liên Sô và Trung Quốc nên Nguyễn Ái Quốc qua Trung Quốc dễ dàng. Tại Lan Châu thủ phủ tỉnh Cam Túc, Tây Bắc Trung Quốc, Nguyễn Ái Quốc mang phù hiệu Bát lộ quân, quân hàm thiếu tá và giấy tờ mang tên Hồ Quang.”
Lý Thụy cũng là một bí danh của ông Hồ.
“Lý Thụy, 1924. Nguyễn Ái Quốc dùng bí danh Lý Thụy trong thời gian hoạt động ở Trung Quốc.”
Có một dạo trên nhiều trang blog, trang mạng xã hội xôn xao trước thông tin Lý Thụy, tức ông Hồ bán Phan Bội Châu cho Pháp. Và thông tin đó từ đâu ra, từ thế lực thù địch nào? Không, từ cuốn “Thành ngữ-Điển tích-Danh nhân Từ điển” của tác giả Trịnh Vân Thanh do NXB Văn học, Hà Nội phát hành năm 2008.
Ở trang 742, trong mục nói về Phan Bội Châu, các nhà soạn sách đã viết việc Phan Bội Châu bị bắt như sau:
“Năm 1925, nghe theo lời của Lý Thụy và Lâm Đức Thụ Phan Bội Châu gia nhập vào tổ chức “Toàn thể giới bị áp bức nhược tiểu dân tộc”, nhưng sau đó Lý Thụy và các đồng chí lập mưu bắt Phan Bội Châu nộp cho thực dân Pháp để:
1. Tổ chức lấy được một số tiền thưởng (vào khoảng 15 vạn bạc) hầu có đủ phương tiện hoạt động.
2. Gây một ảnh hưởng sâu rộng trong Việc tuyên truyền tinh thần ái quốc trong quốc dân.”
Tất cả những chuyện này nhiều người cũng đã biết.
Tôi nhắc lại chỉ là vì gần đây được biết thêm cái bút danh Trần Lực của ông Hồ Chí Minh khi viết cái truyện ngắn “Giấc ngủ mười năm”. Trên trang báo điện tử Đảng cộng sản Việt Nam đăng toàn bộ truyện ngắn này, và cho biết: “Giấc ngủ mười năm” viết năm 1949, Tổng bộ Việt Minh xuất bản tại Việt Bắc năm 1949. In trong sách “Hồ Chí Minh, Truyện và ký” của Nhà xuất bản Văn học, Hà Nội, 1985″.
Trong bài “Cha đẻ của văn học viễn tưởng Việt Nam” đăng trên website Viet-Studies, nhà văn, dịch giả Ngô Tự Lập tìm cách chứng minh ông Hồ Chí Minh là cha đẻ của thể loại văn học viễn tưởng VN qua hai truyện ngắn “Con người biết mùi hun khói” và “Giấc ngủ mười năm”.
Ở đây tôi không tranh cãi về văn phong, bút pháp của truyện “Giấc ngủ mười năm”, cũng không tranh cãi truyện này hay hay dở, nhưng điều làm tôi cảm thấy rờn rợn là những đọan mô tả tội ác của Pháp.
Đoạn đó như sau:
“Người ta nói dân ở gần mặt trận ai cũng hăng. Có gì lạ đâu. Tây nó ác quá. Chúng bắt được đàn bà con gái, thì 7 tuổi đến 70 nó chẳng từ ai. Năm bảy thằng tranh nhau hiếp. Hiếp không chết, thì nó chặt đầu, móc mắt, mổ bụng, rạch trôn. Có khi chúng bắt con trai hiếp mẹ, cha hiếp con gái, cho chúng nó coi và cười. Không nghe thì chúng giết cả nhà.
Có khi bắt được đàn bà có thai, chúng nó trói lại như trói lợn, rồi đánh đố với nhau. Thằng thì đoán chửa con trai. Thằng thì đoán chửa con gái. Rồi chúng nó mổ bụng người đàn bà chửa, móc đứa con trong bụng ra coi. Thằng nào đoán trúng thì được tiền hoặc thuốc lá.
Có khi chúng nó bắt đàn bà, trói chân, trói tay lại, lột truồng hết áo quần rồi cho chó con bú cụt cả đầu vú. Người đàn bà vô phúc van khóc chừng nào, thì Tây reo cười chừng ấy.
Bắt được người già và thanh niên, chúng nó chọc tiết, chôn sống, chặt đầu, phanh thây, hoặc treo thòng lòng trên cành cây, chất củi thui. Có khi chúng nó bắt ăn thuốc viên, nói là thuốc chữa bệnh. Nuốt xong chừng mấy phút đồng hồ thì trợn mắt lăn ra chết, cả mình mẩy tím bầm.
Trẻ con thì chúng nó bắt bỏ trong chum, nấu nước sôi giội vào. Hoặc trói 2, 3 em lại một bó, quấn rơm và giẻ chung quanh, rồi chúng nó tưới dầu xăng đốt.”
Tôi cảm thấy rờn rợn, không phải vì tội ác của Pháp (một người có nhận thức, hiểu biết bình thường nào cũng chẳng tin nổi những điều này là có thực) mà chính vì cái cách mô tả, cái khả năng tưởng tượng ra những tội ác kiểu như vậy và việc tuyên truyền bất chấp sự thật của những người cộng sản, như họ cũng đã từng tuyên truyền Mỹ ngụy ăn thịt người.
Cho đến nay, Hồ Chí Minh đối với rất nhiều người dân VN vẫn là thánh sống, là tượng đài không dễ gì bị lật đổ. Không chỉ trong những người còn tin tưởng vào đảng, vào chế độ, ngay nhiều người có tư tưởng chán ghét chế độ này, vẫn luôn luôn nói rằng “Nếu còn ông cụ, mọi chuyện sẽ khác, nếu còn ông cụ đất nước không thể như thế này” và mọi sai lầm, đổ đốn của đảng và nhà nước này là chỉ từ khi ông cụ mất, thậm chí mãi về sau này, chứ còn giai đoạn đầu thì không thế v.v…Nắm được điều đó, đảng và nhà nước cộng sản vẫn tiếp tục bám vào cái bóng của ông Hồ, từ việc phát động phong trào học tập tư tưởng Hồ Chí Minh cho tới những tượng đài Hồ Chí Minh vẫn tiếp tục được xây lên ở khắp nơi…
Rồi đây lịch sử sẽ được viết lại, nhiều sự thật sẽ được đưa ra ánh sáng. Tôi vẫn luôn tin rằng cuộc đời thật, chân dung thật của nhân vật Hồ Chí Minh sẽ còn có nhiều, nhiều “bất ngờ” hơn nữa, ngoài vô số những “bất ngờ” đã hé lộ dần trong thời gian qua, bất chấp việc đảng và nhà nước cộng sản VN cố công bưng bít, tô vẽ thành huyền thoại. Chỉ có điều, cho đến giờ phút này hình như vẫn chưa có người Việt nào chịu khó bỏ công ra viết những cuốn sách công phu như cuốn “Mao Trạch Đông ngàn năm công tội” của tác giả Tân Tử Lăng, Trung Quốc hay cuốn “Những điều chưa biết về Mao” (“Mao-an unknown story”) của hai tác giả Jung Chang và Jon Halliday. Được biết, hai vợ chồng tác giả, cô Jung Chang và ông Jon Halliday đã bỏ ra gần 10 năm trời để viết, đã đi về Trung Quốc hàng mấy chục chuyến để thăm lại tất cả những vùng mà ông Mao Trạch Đông đã đi qua cũng như đã đi nhiểu nơi trên thế giới để gặp hàng trăm người từng biết, từng gặp Mao Trạch Đông khi còn sống hầu có được những tài liệu sinh động nhất, chân thực nhất, và cuối cùng họ đã hoàn tất tác phẩm đồ sộ này.
Tin rằng nếu ai đó bỏ công sức ra để viết về nhân vật Hồ Chí Minh cũng sẽ gặt hái được kết quả rất đáng công và chân dung của nhân vật Hồ Chí Minh có lẽ còn muôn mặt, muôn màu không kém, thậm chí hơn cả chân dung thật của Lenin hay Mao Trạch Đông

Posted on

Chú viết báo tếu quá dám mó chúng nó

Chú viết báo tếu quá dám mó chúng nó

Ngô Nhân Dụng

Nguoi-viet.com

Nhà báo Ðỗ Hùng vừa mới bị một thứ trưởng bộ Thông Tin Truyền Thông (4T) rút thẻ nhà báo vì viết trên trang facebook của mình một bài “tếu.” Tếu nghĩa là đùa cợt, nói chơi để cười cho vui. Chỉ viết tếu thôi mà bị mất chức phó tổng thư ký, mất thẻ là mất cả quyền làm nghề viết báo, cúi đầu nhận lỗi mất luôn cả danh dự.

Cái tội chính của nhà báo Ðỗ Hùng, tức Mít Tờ Đỗ, là tếu. Cái óc hài hước này rất quý, loài người mà không biết cười thì chẳng khác gì đười ươi. Mít Tờ Đỗ nghĩ ra một trò tếu, kể một chuyện toàn bằng dấu sắc. Thích quá nhịn không được, bèn đưa vào facebook cho bạn bè đọc chơi. Thế là mang vạ!

Điều tội nghiệp cho nhà báo này, là ngay trong lúc tếu anh ta vẫn cố giữ “đúng lập trường” của một đảng viên cộng sản! Anh không hề chỉ trích mà chỉ ca tụng Đảng! Nếu quý vị chưa đọc đủ chuyện này thì tôi xin dẫn ra mấy câu trong bài của Ðỗ Hùng để coi có thể nào gán cho anh ta là “chống cộng” hay không: “Lúc ấy, Thế chiến (thứ mấy tớ đéo nhớ), Đế quốc đánh với Phát xít. Phía Phát xít, Thống chế chết. Đám tướng tá, lính lác đánh đấm kém, chết hết đéo sót mấy mống. Phía Đế quốc thắng lớn. Thế chiến kết thúc. Chớp lấy cái thế ấy, bác Ái Quốc, tướng Giáp với mấy chú, mấy mế xứ Pác Bó vác cuốc, vác giáo mác, vác súng ống xuống đánh phát xít, đánh Pháp, cướp lấy khí giới, cướp thóc, chiếm bốt, cứ thế đánh tới bến.”

Đỗ Hùng làm đúng bổn phận một đảng viên, đã ca tụng những công trạng đảng, như “bác Ái Quốc, tướng Giáp” … “đánh Phát xít, đánh Pháp,” dù đó là những chuyện không có thật. Thực ra ai cũng biết trước ngày 19 tháng Tám năm 1945 Nhật đã đầu hàng rồi; còn quân lính, sĩ quan Pháp còn đang bị Nhật nhốt trong tù. Các bác ấy chỉ cướp lấy quyền trong tay chính phủ Trần Trọng Kim, chính phủ độc lập đầu tiên của nước Việt Nam kể từ thời Pháp thuộc. Nhưng là một đảng viên nên Ðỗ Hùng vẫn cứ ca tụng “các bác” theo đúng sách lịch sử đảng. Đỗ Hùng “giữ lập trường” rất kỹ, tránh không nhắc cả đến tên nước Mỹ. Ai cũng biết Mỹ đã đánh thắng Nhật Bản, nhưng Hùng viết rằng “Phía Đế quốc thắng lớn,” làm như Nhật Bản không phải là một đế quốc. Đỗ Hùng khen đảng mà lại muốn tếu viết toàn dấu sắc, tưởng quá lắm cũng như làm Thơ Bút Tre mà thôi! Ấy thế mới chết!

Một độc giả Người Việt, ông hay bà ký tên ClassicalMood đã nhại lối văn tếu này để tỏ lòng thông cảm với Đỗ Hùng: “Chú bốc máu, thiếu lý trí nói quá gáy nó giáng chức…. Nếu đám hiếu chiến nó nuốt sống, chú hết hí hoáy. Nhớ đến chết tránh chiếu ánh sáng cái trái hướng tới cái tốt; chớ mó máy lý thuyết, giáo phái, gái gú chắc chắn chú sống tới lúc chết.” Một vị độc giả khác, DukeVan còn giải thích: “chính cách viết thấu cáy thách đố đó mới giết chết chú viết báo xấu số, dám chống đối đám dốt nát” Và nhân đó khen: “Các chú viết báo trí thức khá lắm, khí phách lắm. Các chú có chức, có tiếng thế chứ, dám quyết chí tố Bác lí nhí lấp liếm quốc khánh, “móc” chú Giáp thấp kém. Viết thế đám cán ngố Pác Bó dốt nát tức ói máu muốn chết.”

Cái kiếp nhà văn, nhà báo phải sách cặp đi hầu các “cán ngố” rất tội. Vì đám cán ngố không biết tếu! Cán Trương Minh Tuấn, thứ trưởng bộ 4T sung sướng công bố rằng Đỗ Hùng đã ăn năn hối lỗi: “Hùng thừa nhận và cam kết (từ nay) chỉ sử dụng facebook để từ thiện, nghiệp vụ báo chí và không đề cập các vấn đề nhạy cảm, đã thừa nhận những sai phạm từ 2014, chấp nhận mọi hình thức kỷ luật.” Nhờ thế còn giữ được một chỗ ngồi ké trong toà báo. Theo Bích Minh, trong bài “Cuộc đấu đá ngầm đằng sau vụ nhà báo Ðỗ Hùng bị tước thẻ” trên trang mạng Viet Studies, thì nhà báo Ðỗ Hùng gặp nạn chỉ vì Thứ Trưởng Trương Minh Tuấn muốn lập công đánh báo chí, hy vọng sẽ được cất nhắc. Anh bị dùng như “một ‘xác chết’ được đạp xuống để Tuấn 4T tiến lên cao hơn trên bậc thang quyền lực.”

Đỗ Hùng đã bị Quan 4T cấm không cho cười! Dù chỉ cười trong đám bạn bè. Đúng là cười trong đám bạn bè, không ra công chúng. Bởi vì facebook dù gọi là “mạng xã hội” nhưng vẫn là một cõi riêng tư; không phải nơi công cộng như trên một tờ báo bán ra, ai coi cũng được.

Facebook là một mạng lưới của những người quen biết nhau, một nhóm riêng, tự nguyện gia nhập, không phải của cả “xã hội.” Viết trên facebook, người ta chỉ cốt nói riêng với một số bạn bè có liên lạc với mình, không viết cho cả “xã hội,” cho bàn dân thiên hạ đọc.  Người nào dịch “social network” là “mạng xã hội” đã dịch sai nghĩa; rồi mọi người cứ nhắm mắt dùng theo, lâu ngày quên cả cái nghĩa “riêng tư.” Chữ “social” đứng trước chữ network chỉ có nghĩa là “giao du,” đem dịch là “xã hội” tức là làm sai nghĩa gốc. Như một “asocial event” có nghĩa là một cuộc tập họp, tiệc tùng, vân vân, không phải công việc của cả xã hội. Ai không hiểu đúng nghĩa đó, mở tự điển coi rồi ghép hai chữ lại, dịch đại là “biến cố xã hội” là … giết cả chữ nghĩa. Từ “civil society” mà dịch là “xã hội dân sự” cũng vậy, chỉ ghép hai nghĩa dễ thấy trong tự điển mà thôi; mất luôn nội dung quan trọng nhất của civil society là cách gọi chung những tổ chức của các công dân tự do, tự nguyện và độc lập.

Viết trên facebook cũng giống như ngồi uống cà phê với nhau, tha hồ nói tếu, tha hồ chọc ghẹo, có khi vui đùa chửi nhau, văng tục ra cũng chẳng ai “để bụng.” Vì ai cũng biết, đó là chỗ riêng tư, nghe rồi bỏ qua. Nếu có ai vào facebook của một người rồi đem chuyển cho người khác, thì cũng giống như người ta thuật lại một câu nói tếu trong quán cà phê, ai cũng biết nghe qua rồi nên bỏ!

Nhưng các quan cộng sản không có thói quen nghe qua rồi bỏ. Họ đã được đào tạo trong một xã hội mà người dân có bổn phận lén nghe hàng xóm nói, rình mò coi hàng xóm ăn món gì, để báo công an lập công! Ai lỡ nói gì là họ ghim lấy trong đầu để có dịp là “mách bu” cho nó chết. Ngày xưa mấy văn nô tố cáo Trần Dần đã dùng chữ “Người” để nói về con người chung chung, thế là đủ chết, vì “phạm húy.” Chế độ cộng sản không chấp nhận một “không gian tư nhân.”

Tội của Đỗ Hùng là do cái tính tếu. Nhưng trong một chế độ do các ông “Nghiêm Văn Túc” cầm quyền thì không được tếu tự do! Trong chế độ cộng sản, óc hài hước cũng bị hạn chế giống như khi mua gạo, phải có tem phiếu. Ai cũng vẫn có thể mất hộ khẩu trong “làng tếu.” Tếu trên lề bên phải thì được, bước chệch một bước là bị chúng nó thiến! Vua Hài Liên xô Yakov Smirnoff kể rằng mỗi năm một diễn viên hài hước phải nạp trước các đề tài và câu chuyện cho Sở Kiểm duyệt, rồi suốt năm chỉ được nói trong vòng cái “giáo án” đó mà thôi. Nếu trong lúc đang diễn trên sân khấu mà có khán giả la lối chê bai, anh chỉ có thể hẹn: “Yêu cầu sang năm đồng chí trở lại đây, tôi sẽ có câu trả lời được sở kiểm duyệt chuẩn y!” Vua hài Smirnoff cho biết ông có thể kể chuyện cười về loài vật, về tôm cá, hay về các bà mẹ chồng, mẹ vợ; nhưng không được đụng tới chuyện chính trị, nhà nước, tôn giáo, và tính dục.

Thí dụ, Smirnoff kể chuyện cô anh kiến kết hôn với một anh voi. Sau đêm động phòng, chú rể lăn ra chết. Cô dâu khóc: “Anh ơi, từ nay suốt đời em sẽ chỉ lo đào hố chôn anh!” Chuyện tếu về kiến với voi thì được, không cấm. Nhưng thử nghe một câu chuyện khác. Một khách hàng đi mua xe hơi Lada. Sau khi thu tiền, người bán hẹn: “Hai mươi năm nữa, chúng tôi sẽ có xe, mời ông tới lấy.” Khách hỏi: “Thưa đồng chí, lúc mấy giờ?” “Ông này lạ, 20 năm nữa kia mà? Hỏi giờ trước làm cái gì?” “Thưa đồng chí, vì sáng hôm đó tôi đã có hẹn. Ông thợ sửa ống nước hẹn tới lúc 10 giờ!” Câu chuyện này thì bị cấm. Nó thuộc về một “vấn đề nhạy cảm,” theo lối nói của các cán ngố ở Liên xô thời 1950 – 1990, và Cán ngố Trương Minh Tuấn bây giờ.

Nhưng không ai có thể đoán trước tất cả những gì là nhạy cảm, cái gì không nhạy! Có lúc cái máu tếu nổi lên, quên hết cả. Trong thời còn chế độ cộng sản, Đông Đức là nơi sung túc nhất Đông Âu, thực phẩm đủ no. Ba Lan thì dân được nói tếu nhiều hơn nhưng đói hơn (vì con bò sữa Ba Lan có cái vú rất dài, bên Nga vẫn vắt sữa). Có một con chó Ba Lan đi trên đường qua Đông Đức kiếm mẩu xương, thấy có con chó Đông Đức đang đi ngược chiều. Nó hỏi: Sang bên tớ làm gì? Có cái chó gì mà ăn đâu? Con chó Đông Đức đáp: Tớ no bụng! Nhưng lâu lâu cũng muốn sủa mấy tiếng cho nó sướng miệng chứ!

Đấy, cái nhu cầu muốn nói cho sướng miệng nó làm hại một nhà báo! Đỗ Hùng ngứa miệng quá, quên mất mình đang làm công chức được đảng trọng dụng, phạm ngay cái tội mà ngày xưa nhà văn Chu Tử (báo Sống, xuất bản ở Sài Gòn từ năm 1966) gọi là “mó dế ngựa.” Sờ một cái sẽ bị ngựa nó đá cho. Mó dế chó thì chắc chắn bị nó cắn tay.

Đỗ Hùng đã “phấn đấu vào đảng,” đã đạp lên trên bao nhiêu đồng đảng khác để leo lên được cái ghế phó tổng thư ký, có cơ hội “thắt cà vạt đỏ, đi giầy da vàng, ăn tiệc nhồm nhoàm, bay đó bay đây,” theo cách mô tả của nhà văn Nguyễn Tuân, mà tại sao lại dại dột đi “mó dế chó” như vậy? Có thể giải thích do cái máu tếu nó mạnh quá, quên đi cả những quyền lợi phải vất vả mới được hưởng. Nhưng có một lý do quan trọng, là khung cảnh xã hội chung quanh đang thay đổi.

Xã hội Việt Nam đã thay đổi rất nhiều. Như Lưu Quang Vũ đã viết từ thời 1980: Dưới hạ giới chúng nó hết sợ từ lâu rồi! Dân gian đổi trước, đảng viên đổi sau, cán bộ cũng đổi nhưng đổi chậm hơn. Xã hội giờ hiện đang thay đổi với tốc độ gia tăng, mỗi ngày một nhanh hơn, một bạo hơn. Sống trong cảnh chung quanh ai cũng hết sợ, chính những công chức nhu mì ngoan ngoãn nhất cũng “sinh nhờn!”

Một thay đổi lớn trong xã hội là người ta nhìn thấy chế độ đang rạn nứt rõ ràng. Từ trên xuống, đấu đá nhau công khai, không thằng nào nể mặt thằng nào. Bộ mặt thật hiện ra, chính chúng nó không thấy cần phải che đậy nữa. Nhà văn, nhà báo ý thức cảnh phá sản của đảng cộng sản nhậy bén hơn dân thường. Những người còn muốn giữ phẩm tiết đã lánh xa chúng nó. Các nhà văn lập văn đoàn độc lập. Các nhà báo lập Câu lạc bộ nhà báo tự do. Những người còn phải lụy chúng vì miếng cơm manh áo thì ngoài miệng vâng vâng dạ dạ nhưng trong bụng chửi thầm. Ai cũng chờ tới khi nắm chắc cái sổ lương là viết những lời “ai điếu” cho chính mình, như Chế Lan Viên, như Nguyễn Khải.

Chú viết báo tếu quá. Với máu tếu chú dám mó dế chúng nó, chúng nó mới cắn chú. Chú không biết đám cán ngố bắt chước bác chúng nó thích nói thánh nói tướng chứ không biết tếu!