Category: GIA ĐÌNH

BÀI GIÁO LÝ CỦA ĐTC PHANXICÔ VỀ GIA ĐÌNH VÀ SỰ NGHÈO KHỔ

Phaolô Phạm Xuân Khôi chuyển ngữ

“Hội Thánh là mẹ, và không được quên được thảm cảnh này của con cái mình.  Chính Hội Thánh cũng phải nghèo, để trở nên hiệu quả và đáp ứng với đau khổ lớn lao như thế.  Một Hội Thánh nghèo là một Hội Thánh tự nguyện thực hành sự đơn giản trong cuộc sống của mình – trong các cơ cấu của mình, trong cách sống của các thành viên của mình – để đạp đổ mọi bức tường ngăn cách, đặc biệt là với người nghèo.”

Dưới đây là bản dịch bài Giáo Lý của ĐTC Phanxicô được ban hành ngày 3 tháng 6 năm 2015 trong buổi Triều Yết Chung tại Quảng Trường Thánh Phêrô.  Hôm nay ĐTC tiếp tục chu kỳ Giáo Lý về Gia Đình.  Ngài giải thích về tầm quan trọng của việc giúp đỡ các Gia Đình Nghèo.

* * *

Anh chị em thân mến, chào anh chị em!

Trong ngày thứ tư này, chúng ta suy nghĩ về gia đình và tiếp tục vấn đề này, suy nghĩ về gia đình.  Giờ đây chúng ta bắt đầu bài giáo lý với sự suy tư để cân nhắc về tính dễ bị tổn thương của các gia đình trong các điều kiện sống mà họ đang bị thử thách.  Các gia đình đang bị thử thách về rất nhiều vấn đề.

Một trong những thử thách này là sự nghèo khổ.  Chúng ta hãy nghĩ đến rất nhiều gia đình đang sinh sống ở các vùng ngoại ô của các thành phố lớn, mà cũng nghĩ đến các vùng nông thôn…  Có biết bao đau khổ, biết bao tồi tệ!  Và rồi, để làm cho vấn đề thêm trầm trọng, ở một số nơi còn xảy ra chiến tranh.  Chiến tranh luôn luôn là một điều khủng khiếp.  Nó cũng đặc biệt ảnh hưởng đến thường dân và các gia đình.  Quả thật, chiến tranh là “mẹ của mọi sự nghèo khổ”, chiến tranh bần cùng hoá gia đình, một dã thú lớn cướp đi sự sống, linh hồn, những cảm giác thánh thiêng nhất và những người thân yêu nhất.

Bất chấp tất cả những điều ấy, có nhiều gia đình nghèo mà vẫn cố gắng sống xứng đáng với nhân phẩm trong cuộc sống hàng ngày của mình, thường thì bằng cách công khai tín thác vào phúc lành của Thiên Chúa.  Tuy nhiên, chúng ta không được dùng bài học này để biện minh cho sự thờ ơ của mình, mà nó phải làm cho chúng ta thêm xấu hổ về thực tại là có quá nhiều nghèo khổ!  Hầu như là một phép lạ khi ngay cả trong cảnh nghèo đói mà các gia đình vẫn tiếp tục hình thành, và thậm chí, khả dĩ để bảo tồn tính nhân bản đặc biệt trong những mối liên hệ của nó.  Thực tại này làm cho những người soạn thảo kế hoạch an sinh phải bực bội vì họ coi tình cảm, việc sinh sản con cái và những liên hệ gia đình như những điều thứ yếu so với phẩm chất của đời sống.  Họ chẳng hiểu gì cả!  Trái lại, chúng ta nên quỳ xuống trước những gia đình này, là những trường học thật sự của nhân loại, họ cứu xã hội khỏi cảnh dã man.

Thực ra, chúng ta còn lại gì nếu chúng ta đầu hàng thư hăm doạ tống tiền của Caesar và Ma Môn, bạo lực và tiền bạc, mà cũng chối từ tình cảm gia đình?  Một nền đạo đức dân sự mới sẽ chỉ có thể đến khi những người có trách nhiệm về đời sống công cộng xắp đặt lại những liên hệ xã hội bắt đầu từ cuộc chiến chống lại tình trạng xoắn quyện éo le giữa gia đình và sự nghèo đói, là điều đưa chúng ta xuống vực thẳm.

Nền kinh tế ngày nay thường chuyên chú vào việc hưởng thụ hạnh phúc cá nhân, nhưng rộng rãi thực hành việc khai thác các mối liên hệ gia đình.  Đó là một mâu thuẫn nghiêm trọng!  Đương nhiên là những công việc bao la của gia đình không được liệt kê trong bản báo cáo tài chính!  Thật vậy, nền kinh tế và chính trị rất keo kiệt với những giải thưởng trong lĩnh vực này.  Tuy nhiên, việc đào luyện bên trong của con người và sự chuyển động của tình cảm trong xã hội có trụ cột của chúng ngay ở đó.  Nếu mất nó, thì tất cả mọi sự đều sụp đổ.

Đó không chỉ là vấn đề cơm bánh.  Chúng ta nói về công ăn việc làm, chúng ta nói về việc giáo dục, chúng ta nói về việc chăm sóc sức khỏe.  Thật quan trọng để hiểu điều này.  Chúng ta luôn luôn rất xúc động khi thấy hình ảnh các trẻ em thiếu ăn và bệnh tật ở rất nhiều nơi trên thế giới được chỉ cho chúng ta.  Đồng thời, chúng ta xúc động trước những cặp mắt lấp lánh của nhiều trẻ em, tuy thiếu thốn đủ mọi thứ, ở trong những trường học không có gì, khi chúng hãnh diện khoe những cây bút chì và tập vở của chúng.  Và cách chúng nhìn cô giáo hoặc thầy giáo của chúng thật trìu mến ra sao!  Thực sự, các trẻ em biết rằng người ta không chỉ sống bằng cơm bánh!  Nhưng cả những tình thương trong gia đình; khi có sự khốn cùng, các trẻ em đau khổ vì chúng muốn tình yêu và các liên hệ gia đình.

Là Kitô hữu, chúng ta phải gần gũi hơn với những gia đình đang bị nghèo đói thử thách.  Nhưng anh chị em có nghĩ rằng tất tất cả anh chị em đều biết có một gia đình nào: người cha đang thất nghiệp, người mẹ không có việc làm… và gia đình đang đau khổ, mối liên gia đình đang bị suy yếu.  Điều này xấu.  Thực ra, những đau khổ xã hội ảnh hưởng đến gia đình và đôi khi phá huỷ nó.  Việc thiếu hoặc mất việc làm, hoặc sự rất bấp bênh của nó, có ảnh hưởng nghiêm trọng đến gia đình, chồng chất một thử thách nặng nề lên trên các mối liên hệ.  Các điều kiện sống trong các khu phố nghèo nàn nhất, với những vấn đề gia cư và giao thông, cũng như việc giảm bớt các dịch vụ xã hội, y tế và giáo dục, tạo thêm những khó khăn.  Thêm vào những yếu tố vật chất này là những thiệt hại gây ra cho gia đình bởi các kiểu mẫu giả dối, được phổ biến bởi các phương tiện truyền thông, dựa trên chủ nghĩa tiêu thụ và việc tôn thờ vẻ bề ngoài, ảnh hưởng đến các tầng lớp xã hội nghèo nhất và gia tăng sự tan rã của các liên hệ gia đình.  Hãy chăm sóc cho các gia đình, chữa lành những đau khổ, khi sự khốn cùng thử thách gia đình!

Hội Thánh là mẹ, và không được quên được thảm cảnh này của con cái mình.  Chính Hội Thánh cũng phải nghèo, để trở nên hiệu quả và đáp ứng với đau khổ lớn lao như thế.  Một Hội Thánh nghèo là một Hội Thánh tự nguyện thực hành sự đơn giản trong cuộc sống của mình – trong các cơ cấu của mình, trong cách sống của các thành viên của mình – để đạp đổ mọi bức tường ngăn cách, đặc biệt là với người nghèo.  Phải cầu nguyện và hành động. Chúng ta hãy nhiệt thành cầu nguyện với Chúa, để Người lay động chúng ta, biến gia đình Kitô hữu của chúng ta thành những tác nhân chính của cuộc cách mạng gần gũi gia đình này, mà giờ đây quá cần thiết!  Chính sự gần gũi này của gia đình, ngay từ thủa ban đầu, đã làm thành Hội Thánh.  Và chúng ta đừng quên rằng sự phán xét của những người túng thiếu, những người bé nhỏ và người những nghèo tiên liệu sự phán xét của Thiên Chúa (x. Mt 25:31-46).  Chúng ta đừng quên điều này và hãy làm tất cả mọi sự có thể để giúp các gia đình tiến bước trong cuộc thử thách của nghèo đói và khốn khổ, là điều ảnh hưởng đến tình cảm và các liên hệ gia đình.  Tôi muốn đọc lại bản văn Thánh Kinh mà chúng ta đã nghe lúc đầu và mỗi người trong chúng ta hãy nghĩ đến những gia đình đang bị thử thách bởi đau khổ và nghèo đói, Thánh Kinh nói: “Con ơi, đừng chối từ người nghèo những gì họ cần cho cuộc sống, đừng thờ ơ với cái nhìn của người túng thiếu.  Đừng làm cho kẻ đói phải buồn lòng, đừng chọc giận ai khi họ gặp bước khó khăn.  Đừng làm phiền một tâm hồn đang bực bội, đừng chối từ quà tặng cho kẻ nghèo.  Đừng từ chối lời nài xin của kẻ khốn cùng, đừng ngoảnh mặt đi khi gặp người nghèo khó.  Ai xin con thì đừng lơ mắt, chớ làm cớ cho người ấy nguyền rủa mình.” (HC 4:1-5a).  Bởi vì đó là điều Chúa sẽ làm – như nói trong Tin Mừng – nếu chúng ta không làm những điều này.

Phaolô Phạm Xuân Khôi chuyển ngữ

http://giaoly.org/vn/

Nguyên bản: http://w2.vatican.va/content/francesco/it/audiences/2015/documents/papa-francesco_20150603_udienza-generale.html.

Mother’s Day và ước mơ Được Làm Mẹ

Nguoi-viet.com

Ngọc Lan/Người Việt

WESTMINSTER, California (NV) – Hôm nay Ngày Lễ Mẹ. Từ hai ngày trước, chị N.H, chủ nhân một tiệm bánh Pháp ở Houston, đã phải thức suốt đêm ngoài tiệm, để làm kịp những chiếc bánh đẹp mắt nhất cho những đứa con đến mua về tặng cho các bà mẹ.

“Tôi chúc họ Happy Mother’s Day. Họ cũng chúc lại tôi như thế. Nhưng họ đâu biết, trong tôi tràn ngập một nỗi bùi ngùi. Tôi là một phụ nữ. Tôi là một người vợ. Tôi cũng muốn làm một người mẹ. Nhưng có lẽ cả đời này tôi sẽ không bao giờ nghe được hai tiếng gọi ‘Mẹ ơi’.” Giọng người phụ nữ như lạc vào chốn nào.

Khao khát đó của chị N.H, cũng như của bao người phụ nữ đang hiếm muộn hay từng trải qua thời gian đau khổ trước khi được ôm trong tay một đứa con của chính mình, càng trở nên tha thiết vô cùng ở thời khắc này.

Mặc cảm ‘không có con’

Đài Trang, y tá làm việc ở Kaiser, cùng hai con có được do thụ tinh trong ống nghiệm: “Có con có sự lo, có sự cực, nhưng niềm vui con cái mang lại không có tiền bạc nào mua được hết.” (Hình: Đài Trang cung cấp)

Mặc dù đã hơn 13 năm buông xuôi hành trình đi tìm cho mình một đứa con, vậy mà đến thời điểm này, cảm giác “đau đớn, thiếu thốn” của người đàn bà chưa một lần được làm mẹ trong chị N.H vẫn như nguyên vẹn.

Lập gia đình năm 38 tuổi với một người mà chị chọn lựa thật kỹ để “người ấy có thể không là một người chồng tốt nhưng chắc chắn sẽ là một người cha tốt,” nhưng chị N.H lại không thể ngờ đường con cái của mình lại quá gian nan.

“Tôi lập gia đình là vì tôi muốn có con. Ngay từ lúc mới lớn, tôi đã muốn có con. Tôi muốn cho con mình tất cả những gì mình từng thiếu thốn trong đời.” Ước mơ giản dị tưởng chừng như sẽ là một tất nhiên với bất kỳ người phụ nữ nào, lại bỗng trở nên quá tầm tay với đối với chị N.H.

Năm năm liên tiếp sau khi lập gia đình là 5 năm chị N.H như bị chìm trong sự khủng hoảng bởi nỗi khao khát có một đứa con không thành hiện thực. Để rồi khi chấp nhận đầu hàng, từ năm 2002, đến giờ, chị vẫn ngậm ngùi “Tôi chưa từng nghĩ sanh con để sau này nó nuôi mình, mà sanh con là để được thương yêu, chăm sóc nó, để cho nó tất cả những gì mình thiếu thốn thuở nhỏ, và để được thấy mình là đàn bà, là người mẹ. Nhưng tôi không có được. Buồn lắm.”

Khác với chị N.H, Kiều Oanh lập gia đình năm 2002, khi cô 28 tuổi, và có bầu ngay lập tức. Tuy nhiên, thời gian đó vừa muốn đeo đuổi tiếp chương trình học cao học, vừa gặp khó khăn trong công việc nên Oanh chọn giải pháp không sanh con, bởi “tôi nghĩ mình còn trẻ chờ vài ba năm nữa ổn định rồi sanh cũng không sao.”

Tuy nhiên, đến lúc sẵn sàng cho việc có thêm một thành viên mới trong gia đình thì “không thấy gì hết.” Chờ đợi hoài không có bầu, Oanh đi bác sĩ thì biết mình bị “tắt vòi trứng.”

Sau sáu tháng chữa trị, Oanh đón nhận tin vui. Nhưng. Cuộc đời luôn có những chữ “nhưng” nghiệt ngã. Oanh bị thai ngoài tử cung. Kết thúc một tháng nằm bệnh viện với hai lần giải phẫu, hai tuần tiêm hóa chất, Oanh trở về nhà, chờ đợi.

Dẫu vậy, cảm giác có một sinh linh mới tượng hình trong cơ thể mình đã không quay trở lại với Kiều Oanh.

“Gia đình chồng mong tôi có con, nhưng mà họ cũng không tỏ ý trách móc gì, trừ ba chồng tôi. Ông nói thẳng hoặc là tôi ly dị để chồng tôi đi lấy vợ khác, hoặc tôi phải để chồng có con bên ngoài.” Oanh kể.

Với chị Khanh Charles, đang làm việc như một chuyên viên thẩm mỹ ở Orange County, thì việc mong muốn có một đứa con ở tuổi 47-48 là “để thể hiện tình cảm trân quý những gì mà người chồng sau đã lo lắng cho mấy mẹ con tôi suốt những năm qua. Tôi muốn ảnh vui, muốn mẹ ảnh vui.”

Vẫn là một suy nghĩ đầy tính nhân bản của một người phụ nữ. Không chỉ cảm kích những ân tình mà người chồng sau mang lại cho mình, chị Khanh còn nhìn thấy cả nỗi khao khát con của người chồng đã ngoài 50, và nỗi mong đợi cháu của bà nội đã bước gần đến tuổi 90.

“Chồng tôi chỉ có hai mẹ con, ba ảnh mất khi ảnh lên hai tuổi, mẹ ảnh ở vậy nuôi ảnh ăn học. Năm 75 hai mẹ con đi sang đây, đến giờ vẫn không hề có một ruột rà thân thích nào hết. Cho nên việc trông ngóng có một thế hệ thứ ba trong gia đình ảnh lại là một áp lực rất lớn với tôi.” Chị Khanh tâm sự.

Những tưởng đã trải qua ba lần sanh nở tự nhiên với người chồng trước, thì cũng không gặp bất kỳ trở ngại nào ở lần này. Thế nhưng, chữ “không ngờ” có chừa một ai. Chị Khanh cũng mất năm năm đeo đuổi với bao nỗi lo chất chồng để đạt được ước mơ sanh cho chồng sau một đứa con.

Còn Đài Trang, một y tá đang làm việc ở Kaiser, đã gần như rơi vào cơn trầm cảm khi phát hiện ra mình bị chứng bệnh đa nang buồng trứng (PCOS – Polycystic Ovary Syndrome) trong quá trình đi tìm hiểu lý do vì sao mình lại không thể có bầu.

Bởi lẽ, với căn bệnh đó, ngoài chuyện không thể thụ thai bình thường, nó còn là nguyên nhân dẫn đến bệnh tiểu đường, ung thư, các tai biến… trong khi “từ nhỏ tới lớn, lúc nào trong đầu tôi cũng nghĩ mình sẽ là mẹ của ba đứa con. Mà chưa bao giờ trong đầu nghĩ đó sẽ là con ruột hay con nuôi, chỉ biết là có ba đứa.”

Sau thời gian khủng hoảng với việc lên cân, từ cô gái mảnh khảnh 90 pounds, chỉ trong hai năm, Trang nặng hơn 140 pounds, và đau khổ, khóc lóc, tự nhốt mình trong chính mình, không muốn trò chuyện với bất kỳ ai, Trang bắt đầu đối diện với sự thật:“Bệnh mình, mình không chữa thì ai giúp mình?”

Trang bắt đầu hành trình đi tìm cho mình những đứa con trong giấc mơ ngày nào…

Chị Khanh Charles cùng chồng và con gái Kiera Khanh Nguyễn: “Tôi và ông xã quá khổ mới có Kiera nên đứa con này thực sự là vô giá.” (Hình: Khanh Charles cung cấp)

‘Tìm con’ – đoạn trường ai có qua cầu mới hay

Biết mình không thể có con bình thường, nhiều người khuyên Trang tìm con nuôi.

“Tôi cũng sẵn sàng cho chuyện tìm con nuôi nhưng đồng thời vẫn muốn được sanh con, muốn có một đứa con mang dòng máu của chính mình.” Trang giãi bày.

Tuy nhiên, với chứng bệnh đa nang buồng trứng, Trang chỉ còn một chọn lựa duy nhất để có con, đó là thụ tinh trong ống nghiệm (In Vitro Fertilization – IVF).

Với phụ nữ hiếm muộn hay gặp khó khăn trong việc mang thai, ngoài việc cần phải có tiền để có con bằng cách này hay cách khác, thì sức ép tinh thần mang lại từ nỗi lo, sự khắc khoải, buồn phiền lại nặng nề hơn bao giờ hết. Đài Trang không là ngoại lệ.

Dành dụm, chắt chiu để có đủ số tiền làm IVF lần thứ nhất. Thất bại. Lần thứ hai. Lại thất bại.

“Mỗi lần làm đau lắm, nhất là khi bác sĩ đưa dụng cụ vào lấy trứng ra rất là đau. Đau nhưng ba ngày sau mình phải khỏe để bác sĩ đặt bọc trứng đã bơm tinh trùng vào. Không khỏe cũng phải khỏe, nếu mình nghĩ cơ thể mình yếu thì làm sao có bầu được.” Trang nói về ý chí làm mọi cách để có con.

Đó là chưa kể có lúc cơ thể quá nhạy cảm với những “vật lạ” từ ngoài đưa vào, cô còn bị sưng, bị phù phải vào bệnh viện. Nhưng vì nỗi khao khát có con, cô bất chấp hết. Chỉ biết “mỗi lần không thành công, thai không đậu là mỗi lần buồn, khóc quá trời.”

Nhưng sau cùng, Trang được đền bồi cho tất cả những gì mình cố gắng. Dù rằng “hai tuần sau khi biết là thai đậu, thì cũng là lúc bắt đầu ói mửa như điên. Trong suốt thời gian mang bầu cho đến khi sanh được đứa con đầu tiên, tôi phải nghỉ làm hẳn, vì ói kinh khủng lắm, từ lúc có bầu cho đến gần tháng thứ bảy. Vừa ngưng ói ba tuần thì sanh non.”

“Nhưng có con rồi thì mình thấy tất cả những gì mình trải qua đều là xứng đáng hết, tất cả đều không còn quan trọng gì nữa hết.” Trang nói bằng giọng mãn nguyện sau quá trình gần 5 năm mới có được mụn con đầu.

Tương tự như Đài Trang là trường hợp chị Khanh Charles. “Không một ai trong gia đình tôi lẫn bạn bè tán thành việc tôi mang thai sanh con ở tuổi 47-48, ngoại trừ chồng tôi, lúc đó ảnh 53 tuổi.”

Sau năm năm làm đủ mọi cách, “ai chỉ gì làm đó nhưng đều thất bại”, chị Khanh chọn phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm, dù bác sĩ nói cơ hội thành công ở những người lớn tuổi như chị chỉ từ 15 đến 20%. “Vừa làm vừa cầu nguyện và may mắn sao ngay trong lần đầu tiên là được luôn.”

Biết tin thai đậu, là suốt 3-4 tháng liền chị Khanh chỉ nằm một chỗ, chích thuốc liên tục. Bên cạnh nỗi lo của một người lớn tuổi mang thai, người mẹ này lại bị hiện tượng “thai bám cổ tử cung”, nguy cơ sẩy thai rất dễ dàng. Nỗi lo chồng chất nỗi lo.

Không chỉ vậy, trong “quyết định sống còn” này, chị Khanh lại từ chối hết mọi cuộc xét nghiệm để xem bào thai có bị các dị tật hay bệnh hiểm nghèo gì không.

Chị bảo, “Nếu xét nghiệm mà biết nó bị hội chứng ‘Down’ thì sao? Bỏ à? Tôi không nghĩ vậy. Vả lại, tôi tin rằng không một ai trong gia đình mình bị thì sẽ không có chuyện gì xảy ra.” Người mẹ mang tâm trạng lo lắng triền miên đó cho đến ngày cô con gái chào đời, “làm thay đổi hết cuộc đời” chị.

Dẫu gian nan, mòn mỏi, và số tiền bỏ ra không nhỏ nhưng sau cùng Đài Trang hay chị Khanh Charles đều đã có thể được ôm ấp, được chăm sóc, được yêu thương đứa con của mình. Trong khi niềm hạnh phúc đó với Kiều Oanh hay chị N.H vẫn đang ở xa tầm tay với.

Khao khát được nghe một lần “Mẹ ơi”

Kiều Oanh chọn cách thích nghi với cuộc sống không con, “về già mình sẽ vào viện dưỡng lão.” Trong hình, Kiều Oanh và đứa cháu cô nuôi nấng như con. (Hình: Kiều Oanh cung cấp)

Kiều Oanh, hai năm sau khi chữa trị thai ngoài tử cung, vẫn không mang bầu. Cô tích cóp tiền làm thụ tinh trong ống nghiệm. Thất bại lần đầu. Hai năm sau, lại chắt mót với sự phụ giúp thêm của gia đình, cô làm lần thứ hai. Vẫn thất bại.

“Tôi rất buồn vì miệng lưỡi thế gian. Họ chỉ biết gặp mình và hỏi ‘sao không đẻ con đi’ mà không hiểu được tâm trạng mình là gì.” Oanh tâm sự.

Không có đủ tài chánh để tiếp tục theo đuổi ước vọng này, Oanh chỉ biết chọn cách thích nghi với cuộc sống không con, “về già mình sẽ vào viện dưỡng lão,” dù rằng “Tôi nghĩ được làm mẹ là một cảm giác tuyệt vời, và tôi vẫn luôn mong muốn điều đó.” Oanh ray rứt.

Chị N.H thì truân chuyên hơn trong hành trình đi tìm giọng nói của trẻ thơ.

Biết rằng trứng mình không đủ khỏe để làm thụ tinh trong ống nghiệm, chị N.H tâm sự với em gái ruột của mình, để xin trứng vì “dù sao đó cũng là dòng máu chị em mình.” Người em đồng ý cho trứng để bơm tinh trùng của chồng chị N.H vào, sau đó sẽ đưa vào cơ thể chị N.H. Chị N.H sẽ là người mang thai.

Mọi sự chuẩn bị đâu vào đó thì, đùng một cái, “bên gia đình chồng cô em gái không đồng ý, ông Cha ở nhà thờ cũng cho rằng làm như vậy là vi phạm quy tắc một vợ một chồng.”

Khát vọng được làm mẹ đưa chị N.H đi đến một quyết định táo bạo: đăng báo tìm người cho trứng!

Chị kể, “Chỉ có duy nhất một cô gọi điện thoại lại cho tôi. Cổ đồng ý cho, dĩ nhiên, tôi sẽ có tiền bồi dưỡng cho cổ.”

Thế nhưng. Lại là “nhưng.”

“Lý do để tôi không thể nhận trứng của cô gái đó là vì cổ cho biết đã từng cho người khác trứng của cổ rồi.” Chị nói.

“Như vậy, làm sao biết được sau này, con tôi và con của ai đó cũng mang trứng của cổ lớn lên, gặp nhau, yêu nhau, thì đó có phải là anh/chị em cùng mẹ lấy nhau không?” Suy nghĩ đó khiến chị N.H rùng mình, và từ chối cơ hội có thể được làm mẹ.

Vẫn chưa bỏ cuộc. Chị N.H về Việt Nam tìm kiếm sự giúp đỡ. Chị cũng tìm được một cô gái ở quê đồng ý cho trứng và mang thai giúp chị, bởi “sau bao nhiêu lần điều trị bướu, trong người tôi có quá nhiều ‘tì vết’ nên thai không thể nào bám được.” Chồng chị N.H, một người đàn ông gốc Pháp, dù cũng quá mệt mỏi với hành trình tìm con cho vợ, nhưng vẫn theo chị về Sài Gòn để gặp bác sĩ trong hy vọng phương pháp thụ thai trong ống nghiệm sẽ thành công khi có người cho trứng và mang thai giúp.

Mọi việc sẵn sàng, thì, chị N.H đụng phải những rắc rối về thủ tục pháp lý. Làm sao chứng minh được đứa bé đó là con của mình, mình là cha mẹ nó, để mang nó ra khỏi Việt Nam rồi nhập cảnh vào Mỹ?

Thế là, thêm một lần bỏ cuộc.

Trở lại Mỹ, chị N.H chỉ còn biết bám vào cơ hội cuối cùng: tìm xin con nuôi.

Chị N.H đã thức suốt đêm ngoài tiệm để làm kịp những chiếc bánh đẹp mắt nhất nhân ngày Lễ Mẹ, “nhưng có lẽ cả đời này tôi sẽ không bao giờ nghe được hai tiếng gọi ‘Mẹ ơi’.” (Hình: N.H cung cấp)

“Đứng ngoài nhìn vào thấy gì cũng dễ, nhưng bước chân vào mới thấy cam go ra sao. Xin con nuôi ở Mỹ không dễ dàng một chút nào hết. Chi phí để xin một đứa con nuôi ở đây nhiều kinh khủng. Ngoài việc họ kiểm tra lý lịch ‘cả 3 đời’ của cả hai vợ chồng, họ còn xem thu nhập có đủ không, nhà cửa ra làm sao, bắt buộc phải có phòng riêng cho đứa bé… Nhiêu khê lắm! Tôi thấy mình không đáp ứng đủ các điều kiện để xin con nuôi ở Mỹ nên đành phải từ bỏ.” Chị N.H nói bằng giọng không thể buồn hơn.

Sau 6 năm kiên trì đeo đuổi đủ mọi cách, đến năm 2002, chị N.H chấp nhận bỏ cuộc.

“Thấy nhà người ta có con cái, tôi thích lắm, nhưng cũng buồn lắm.” Chị nén tiếng thở dài.

Thiêng chức làm Mẹ – không gì đánh đổi

May mắn có được đứa con như mơ ước, giọng chị Khanh dường như vẫn còn rạng rỡ nỗi hân hoan, “Tôi và ông xã quá khổ mới có nó nên đứa con này thực sự là vô giá. Bé Kiera ra đời làm thay đổi hết cuộc đời tôi. Khó khăn qua đi, mẹ chồng cũng vui với mình, chồng cũng thương mình hơn, tất cả vì đứa con này.”

Đài Trang thì kể, “Có con thật là cực nhưng mình có niềm vui khác. Mỗi ngày thức dậy chỉ muốn thấy con, đi làm cực khổ về chỉ muốn chơi với con thôi. Tôi đi làm y tá, làm thêm được biết bao nhiêu tiền, nhưng tôi không quan tâm, hết giờ tôi chỉ muốn về nhà gặp con mình mà thôi. Có con có sự lo, có sự cực, nhưng niềm vui con cái mang lại không có tiền bạc nào mua được hết.”

“Lúc trước buồn, tôi có thể đi shopping mua cái bóp L.V, vui được một ngày, một tuần, hai tuần, nhưng mà có con niềm vui đó không thể diễn tả được. Nó thiêng liêng lắm. Như con gái tôi được 2 tuổi, nó biết mình yếu, nên đi đâu nó cũng lấy cái nón cho mình, nắm tay mình, sự ân cần quan tâm đó không có tiền bạc nào mua được hết. Những điều đó sẽ làm mình nhớ cả đời, chứ mua cái bóp mình có nhớ cả đời đâu.” Giọng người mẹ đong đầy hạnh phúc.

Sau khi có được đứa con trai thứ nhất, Trang đã có thêm đứa con gái thứ hai. Và hiện tại, cô lại chuẩn bị thụ tinh trong ống nghiệm lần ba cho trọn vẹn giấc mơ có ba đứa con ngày nào.

Riêng với chị N.H và Kiều Oanh, điều họ nuối tiếc nhất khi không thực hiện được thiêng chức của người mẹ là ở chỗ: không có người kế thừa lại những di sản mà họ muốn trao.

“Di sản không phải là tài sản vật chất. Mà đó là những gì tốt đẹp nhất mình chắt chiu muốn để lại cho con mình, nếu có.” Oanh giải thích.

“Với những gì mình đã trải nghiệm, mình mong muốn có con để bù đắp, để cho nó những gì mình từng mơ ước, từng thiếu thốn. Nhưng mình muốn mà trời không muốn, biết làm sao đây.” Nỗi niềm của người phụ nữ đang chuẩn bị bắt tay làm tiếp những chiếc bánh thật đẹp cho khách hàng nhân ngày Lễ Mẹ, nghe thênh thang trong đêm…

—

Liên lạc tác giả: [email protected]

TÌNH MẪU TỬ

(Nhân ngày HIỀN MẪU xin gởi truyện ngắn này,  khi đọc coi có cầm được nước mắt không?)

–   Anh về ngay đi, em hết chịu nổi rồi, mẹ anh phiền thật.

–   Uhm, mẹ anh phiền thật, bây giờ anh đang có cuộc họp quan trọng, tối về anh sẽ giải quyết nha em.

Tiếng đầu dây bên kia dập máy nghe có vẻ rất tức tối, anh buông thõng người ra sau ghế, ở bên kia cô nhìn ra phía cửa như đang cố nuốt trôi một cái gì đó vào mình.

–   Anh nhìn đi, đó, đây này, hôm nay em sắp, ngày mai em xếp, cứ một người dọn, một người lại bày ra như vậy, ai mà chịu nổi.  Em sắp điên rồi đây.  Cô vò đầu trong 1 trạng thái vô cùng tức giận, anh lại gần cô, lấy tay xoa xoa hai bờ vai gầy gầy, cô hất chúng ra.

–  Em vào đây – Anh nhẹ nhàng nắm lấy tay cô kéo vào phòng, khép hờ cửa, anh lấy xuống một chiếc hộp được đặt trên nóc tủ, lấy tay phủi nhẹ, anh nhìn cô mỉm cười.

–  Mẹ phiền thật, ngày mai mình đưa mẹ đến viện dưỡng lão em nhé, còn bây giờ để anh cho em biết mẹ chúng ta phiền đến mức nào.

Anh mở chiếc hộp ra, bên trong là một xấp hình, anh lấy ra một tấm đã cũ, nhưng chẳng hề dính tí bụi nào, cô tò mò nhìn vào tấm ảnh.

–   Em thấy không, đây là tấm hình mà Dì anh đã chụp lúc anh sinh ra, Dì kể vì mẹ yếu nên sinh lâu lắm, mà sinh lâu chắc là đau lâu em nhỉ, mà mẹ phiền thật, cứ la hét ầm ĩ cả lên, ai mà chẳng sinh.  Dì còn nói, mẹ yếu lắm, nếu cứ cố sinh thì sẽ nguy hiểm cho người mẹ, bác sĩ đã nói như vậy rồi vậy mà mẹ vẫn cố cãi: “Không, con tôi phải ra đời, tôi phải sinh,” mẹ anh phiền thật đó.

Cô nhìn tấm hình, bàn tay cô nhẹ bổng, rồi cô nhìn anh, trong mắt anh chứa một điều gì đó rất lạ.  Anh cẩn thận bỏ tấm hình đó qua một bên, lấy một tấm khác cho cô xem.

–   Em nhìn nè, đây là bức ảnh chụp lần đầu tiên anh bú mẹ, anh chẳng thấy ai phiền như mẹ cả.  Bà nội, bà ngoại nói cả rồi, mẹ yếu, không đủ sữa để cho anh, uống sữa bình đi, ở đó mà dưỡng sức, nhưng một hai cứ khư khư giữ anh vào lòng “Không, con con nhẹ cân, phải bú sữa mẹ mới tốt.”  Ai nói gì cũng cãi em nhỉ, nếu không anh được uống sữa bình rồi, sữa bình phải ngon hơn chứ, mẹ anh phiền thật.

Bàn tay cô run run, cô thấy ánh mắt của người mẹ trong bức ảnh ánh lên vẻ rất hạnh phúc, hai bàn tay cô ta cứ giữ chặt đứa bé.  Cô nhìn anh không nói gì cả.

–   Còn nữa đây này – Anh lại lôi ra một tấm khác nhìn vào đó.

–   Em thấy mẹ anh phiền ghê chưa, con nít hơn một năm ai chẳng chập chững biết đi, mẹ cứ làm như chỉ có con mẹ mới làm được điều đó không bằng.  Ba kể mẹ cứ gặp ai là cũng hí hởn khoe “Thằng cu Tin nhà tôi đi được rồi, nó biết đi rồi đó.”  Bộ mẹ không thấy phiền hay sao em nhỉ? – Bờ môi cô như muốn nói một cái gì đó nhưng cổ họng thì ứ nghẹn lại, bức ảnh đứa trẻ con chập chững đi về phía mẹ trong tấm hình, cô nhìn mãi.  Ba còn kể, từ ngày anh bắt đầu bi bô tập nói rồi gọi được tiếng mẹ là nguyên những ngày sau là một chuỗi điệp khúc” Cu Tin gọi mẹ đi, gọi mẹ đi cu Tin,” mẹ phiền quá đi mẹ à, anh mỉm cười xoa nhẹ vào bức ảnh, mắt anh đang long lanh thì phải.

–   Đây nữa, đây nữa này – Anh lôi ra nguyên một xấp, nhiều lắm, rất nhiều ảnh – Em thấy mẹ anh phiền ghê chưa, chụp làm gì mà lắm ảnh vậy không biết, lần đầu tiên anh vào mẫu giáo, có phiếu bé ngoan, rồi tiểu học, trung học, nhận bằng khen, em coi đi, đủ trò trên đời, coi hình của anh có mà đến tết mới xong, anh phì cười, “mẹ anh phiền nhỉ?”

Cô nhìn anh, anh không cười nữa, anh cầm một tấm hình lên nhìn vào đó rất lâu, cô thấy nó, một tấm hình rất đẹp, anh rất đẹp trong bộ áo tốt nghiệp cử nhân, anh lúc đó trông điển trai quá, cao ráo, nhưng…

–   Em có thấy không?  Tóc mẹ anh đó, rối em nhỉ?  Còn áo quần nữa này, cũ mèm…-  Cô nghe thấy giọng anh trở nên khác đi, không đều đều như lúc ban đầu nữa, đứt quãng.  Cô nắm lấy tay anh.

–   Năm 15 tuổi, ba bỏ mẹ con anh lại, rồi lúc đó, mọi thứ trong nhà trở nên không có điểm tựa, anh đi học, mẹ bắt anh phải học…  Em không biết đâu, anh xin nghỉ nhưng mẹ không cho, phiền như vậy chứ.   Mẹ cứ sáng sớm đi phụ quán cơm cho người ta, trưa ăn một chén cơm thừa trong quán để dư tiền cho anh học thêm ngoại ngữ, rồi chiều đến chạy đi giặt đồ cho những bà mẹ không phiền khác, để họ đi mua sắm, cà phê, giải trí…-  Giọng anh lạc hẳn – Còn nữa em ạ, tối đến mẹ lại tiếp tục đi làm lao công đường phố, sáng sớm mới về chợp mắt được một tí thôi, vậy đó…  Em thấy mẹ anh khỏe không?

“Tách”, một giọt nước rơi xuống trên tấm hình, mắt cô cũng nhòe đi, khác thật, một bà mẹ trẻ với gương mặt xinh đẹp lúc đứa con mới bi bô tập nói, và cũng với gương mặt phúc hậu đó nhưng giờ làn da đã nhăn đi, khuôn mặt gầy hẳn khi đứng cạnh cậu con trai lúc chuẩn bị ra trường.

–   Anh à – Bàn tay cô nắm lấy bàn tay run run của anh.

–   Em có thấy tay mẹ rất yếu không, anh chẳng bao giờ kể em nghe nhỉ.  Khi năm tuổi, anh đùa nghịch chạy nhảy lung tung, lúc đuổi bắt cùng cô nhóc hàng xóm anh đã trượt chân ngã từ cầu thang xuống. Lúc đó, anh chẳng thấy đau một chút nào cả, chỉ nghe một tiếng kêu rất thân quen, em có đoán được không, anh đang nằm trên một thân thể rất quen…mẹ anh đó. – Cô sững người lại, nước mắt cô trào ra, rơi xuống ướt đẫm tay anh.

–   Em à, mẹ anh phiền vậy đó, phiền từ khi anh chuẩn bị lọt lòng cho đến khi anh gần đón đứa con đầu tiên của mình, chưa hết đâu, mẹ sẽ còn phiền cả đời em ạ, bây giờ lớn rồi mẹ vẫn cứ lẽo đẽo theo anh dặn đủ thứ em không thấy sao, cơm phải ăn ba chén, đi xe phải chậm thôi, đừng có mà thức khuya quá. Mẹ anh phiền thật, ngày mai mình đưa mẹ đến viện dưỡng lão em nhé.

“Anh”, cô ôm chặt lấy anh, cô òa khóc nức nở, “em xin lỗi”, anh ôm lấy cô vỗ về, vỗ về như ngày xưa anh vẫn thường được làm như vậy.

“Choang” – Anh và cô chạy nhanh xuống bếp.

–   Mẹ xin lỗi, mẹ nghe con thèm chè hạt sen nên mẹ đi nấu, nhưng…  Giọng mẹ run run không dám nhìn về phía trước, cúi người nhặt những mảnh vỡ vừa rơi.

–   Mẹ à – Cô chạy đến nắm lấy bàn tay xương xương của mẹ – Từ nay mẹ đừng phiền nữa nhé, để con phiền mẹ cho – Cô ôm chặt mẹ, nước mắt thấm đẫm vai áo mẹ, mẹ nhìn anh, anh nhìn cô trong lòng của mẹ.

“Mẹ đã không sinh lầm con và con cũng đã không chọn nhầm dâu cho mẹ, phải không ạ?”

Lung Việt (T.H)

Con cái thời nay

Nguoi-viet.com

Tạp ghi Huy Phương

“Người nào cũng yêu con, nhưng người có văn hóa mới biết thương yêu cha mẹ!”
(Lâm Ngữ Đường)

Xem tin tức ở Việt Nam chúng ta thường nghĩ đến lúc đạo lý đã suy đồi. Thời gian qua, số vụ án con cái giết cha mẹ đang có chiều hướng gia tăng. Trên báo chí, không thiếu tin tường thuật những vụ án mạng tàn bạo do những đứa con bất hiếu thẳng tay đâm chém cha mẹ dù chỉ với những bất bình nhỏ.

(Hình minh họa: Greg Baker/AFP/Getty Images)

Nếu kể chuyện nghịch nữ hoặc nghịch tử ở Việt Nam, hẳn phải mất hàng nghìn trang giấy: Tơ Đênh Triệu (Quảng Nam) say rượu giết cha. Đặng Hùng Phương (Vĩnh Long) giết cha rồi đem lên Sài Gòn phi tang. Trần Văn Kiệt (Tây Ninh) đâm cha sau một lần cãi vã. Lê Văn Lực (Thanh Hóa) chỉ vì lời mắng “đồ ăn hại” đã đoạt mạng cha mình. Nguyễn Xuân Hậu (Lào Cai) chỉ vì bị la không chịu lo sửa soạn Tết đã đâm chết cha. Nguyễn Khả Đ. (Rạch Giá) giết mẹ rồi giấu xác trong lu nước. Nguyễn Thị Phin (Tây Ninh) giết mẹ chiều 30 Tết để lấy tiền, vàng. Nông Văn Thùy (Bắc Giang) xin tiền không được, đã vung chày sát hại mẹ. Bùi Minh Đạt (Hà Nội) vì mâu thuẫn đất đai, đã dùng dao chém nhiều nhát vào cổ, đầu, tay mẹ khiến nạn nhân tử vong tại chỗ. Lê Văn Phước (Đồng Nai) trong lúc tắm rửa, vệ sinh cho người mẹ 82 tuổi bị tai biến, đã liên tục chửi bới và đánh đập khiến bà cụ tử vong…

Chúng ta những người Việt đang sinh sống ngoài Việt Nam, ở Hoa Kỳ hay các nước khác thường cho là mình may mắn không phải sống ở cái đất nước đạo lý suy đồi, luân thường bại hoại. Nước Mỹ có 320 triệu dân, nửa năm chưa xảy ra một vụ án mạng con giết cha mẹ, đất nước Việt Nam chỉ có 90 triệu dân, tuần nào cũng có chuyện cha mẹ bị con đâm chém. Nhưng như thế có phải cha mẹ người Việt sống ở Mỹ, đời sống được bảo vệ và có hạnh phúc hơn không? Sở dĩ chúng tôi trình bày như vậy, vì giữa văn hóa Việt và Mỹ có những phần khác biệt.

Nhà văn Lâm Ngữ Đường trong “Một Quan Niệm Về Sống Đẹp” (Nguyễn Hiến Lê dịch) đã cho rằng người cao niên ở Mỹ về già vẫn làm việc hăng hái, vì họ theo chủ nghĩa cá nhân một cách thái quá, tự đắc, muốn độc lập, cho sự nhờ vả con cái là tủi nhục. Trong các quyền của công dân không có cái quyền của cha mẹ được con cái phụng dưỡng. Tại phương Tây, ông già bà lão không muốn xen vào đời sống của con, lánh mặt trong một nơi nào đó, tự lo cho cái ăn ngủ của mình. Người Trung Hoa (và người Á Đông?) không có cái quan niệm cá nhân độc lập, mà cho rằng những người trong gia đình có bổn phận giúp nhau, nếu về già mà phải nhờ cậy con, có điều chi mà xấu hổ!

Bản năng của muôn loài là thương yêu và bảo vệ con. Con gà mẹ dùng đôi cánh che chở cho bầy gà con trước sự hung hiểm của diều hâu. Con chim bay xa tha mồi về mớm cho con non nớt yếu đuối bên bờ tổ. Hung dữ như cọp beo cũng không có loài nào ăn thịt con. Nhưng muôn loài cũng không có cái cảnh nào có đàn con đi kiếm thức ăn cho những người sinh nở ra chúng lúc họ về già, không còn khả năng săn nhặt, nằm chờ chết trong hang ổ. Nhà văn Lâm Ngữ Đường cho rằng, “Người nào cũng yêu con, nhưng người có văn hóa mới biết thương yêu cha mẹ!”

Ở Mỹ, trong giờ hành chánh mà một đứa con lang thang ngoài đường, thì cảnh sát lập tức kết tội cha mẹ của chúng, nhưng một cụ già bị bỏ ngoài đường thì người ta tìm đến sở xã hội, liệu có ai truy tìm và lên án những đứa con.

Chúng ta phải chờ vài ba thế hệ nữa may ra, chứ hiện nay, các bậc cha mẹ người Việt ở Mỹ, tâm lý vẫn chưa sẵn sàng, còn cảm thấy tổn thương và đau khổ, than trách khi bị con cái đẩy ra khỏi nhà. Những vị cao niên Mỹ không ai than phiền vì con cái không quan tâm hay “bỏ rơi” mình. Đối với họ, con trên 18 tuổi đã ra khỏi gia đình, vì muốn cho con tự lập, có khi muốn con đi học xa, thăm hỏi, quan tâm là điều tốt, nhưng cha mẹ không bao giờ kỳ vọng nơi con cái khi mình về già, trông đợi sự giúp đỡ của con. Cha mẹ và con cái từ đây hết còn bổn phận với nhau. Do đó, họ chuẩn bị để dành tiền, đầu tư, mua bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm “sức khỏe lâu dài,” chuẩn bị “hậu sự” cho mình.

Như vậy các bậc cha mẹ này không còn cảm thấy đau khổ vì những lý do về con cái.

Trái lại người Việt hay Á Đông luôn cho rằng trong trăm nết thì chữ hiếu đứng đầu (Bách hạnh hiếu vi tiên). Theo Phật Giáo thì “tâm hiếu là tâm Phật, hạnh hiếu là hạnh Phật.” Khi thấy con cái đối xử với mình tệ bạc thì đem lòng ai oán, nhất là vào buổi giao thời, vẫn thường so sánh lối sống của gia đình ngày xưa, với lối sống “Mỹ hóa” bây giờ của con cái, và cũng vì chính sự đổi thay quá nhanh chóng của con cái, sinh ra ở Mỹ, hay chịu lối sống Mỹ quá sớm, hoặc là dùng chữ gia đình “vô phước” như cách than phiền của nhiều vị.

Quí vị đã có dịp lui tới chuyện trò với các vị cao niên người Việt trong các nhà dưỡng lão, đã thường biết đến nỗi buồn của họ, không phải vì tiền, vì danh mà vì một nỗi cô đơn, chỉ vì con cái không ngó ngàng đến họ. Khi tôi muốn kể nỗi lòng của một vị cao niên buồn bã, cô đơn trong một nhà dưỡng lão, trên trang báo, thì ông cụ chấp tay vái tôi, “Thôi xin ông, con tôi mà biết tôi kể lể với ông thì chúng hành tôi đến chết mất!”

– Một gia đình, khi người cha qua đời, những đứa con thấy mẹ thui thủi một mình, khuyên mẹ bán ngôi nhà rồi về ở với chúng nó. Như một trái bóng, bà bị đưa qua đưa lại giữa những đứa con, và chỗ ở cuối cùng của bà bây giờ là nhà dưỡng lão!

– Một bà cụ khi bị đưa vào bệnh viện, rồi nhà hưu dưỡng, vì lo xa, bà làm thủ tục trao cho cô con gái duy nhất, ngôi mobile home của bà, nhưng chỉ ít lâu sau, cô này bán ngôi nhà lấy tiền bỏ túi. Khi khỏe mạnh được trở về nhà, bà phải đi “share” phòng cho đến lúc qua đời.

– Một gia đình lúc người cha mất, bà mẹ vội vã sang tên ngôi nhà cho hai cô con con gái. Cô chị trả cho em một nửa số tiền để lấy hẳn ngôi nhà, và mời bà mẹ ra khỏi nhà. Lý do: Hạnh phúc gia đình của riêng cô. Người mà cô chọn là chồng, chứ không phải mẹ!

– Nếu bạn đọc thấy một người phụ nữ luống tuổi thường đi xe đạp trong khu Little Saigon, đó là người mẹ có bốn đứa con, bà đang ở nhà “share” vì không đứa con nào chịu “nuôi” mẹ.

Hầu hết những nhân vật trong câu chuyện này là quý bà, vì trong buổi giao thời này, còn mang tâm lý “nội trợ,” không biết lái xe, không biết Anh ngữ, và tình thương con cái còn nhiều như thuở còn ở Việt Nam, còn các ông thì dễ sống hơn. Mặt khác là bậc cha mẹ người Việt ở Mỹ không biết là các con đổi thay quá nhanh.

Phần đông những bậc cha mẹ ở Mỹ lâm vào cảnh ngộ trên vì có con cái sinh ra ở Mỹ hay được đem đến Mỹ quá sớm, và con cái có bằng cấp càng cao, giàu có càng nhiều thì hình như càng không nghĩ đến chuyện mình phải có bổn phận phụng dưỡng cha mẹ già. Không những phụng dưỡng cha mẹ già mà còn như lường gạt, lừa đảo các bậc sinh thành như những câu chuyện thường xảy ra trong cộng đồng Việt Nam mà chúng tôi trình bày ở trên. Cái cảnh trong gia đình nghèo, anh chị em thương nhau, con cái hiếu với cha mẹ, hình như chúng ta vẫn thường thấy trong đời. Những đứa con lớn lên ở Việt Nam, đã qua cái cảnh thiếu ăn, cha tù đày, mẹ vất vả ngược xuôi, hẳn trong lòng chúng còn một chỗ tựa cho cha mẹ.

Những câu chuyện con, dâu, con rể mời cha mẹ ra khỏi nhà không thiếu ở đây, nhan nhản, chẳng khác gì những thảm cảnh con cái giết cha mẹ ở Việt Nam. Gia đình người Việt ở Mỹ chưa thấy cảnh cha mẹ chết dưới tay con, nhưng khổ đau u sầu do con cái gây nên thì không thiếu, “Giết nhau chẳng cái Lưu Cầu, giết nhau bằng cái u sầu độc chưa?”

Cuối cùng bài học chưa thuộc của tuổi già vẫn là: “…Người hiểu đời coi việc lo liệu cho con là nghĩa vụ, là niềm vui, không mong chờ báo đáp. Chờ báo đáp là tự làm khổ mình.” (Chu Dung Cơ).

Bài học thứ hai là đừng bao giờ “dốc túi” cho con quá sớm trước khi nhắm mắt.

Thực ra, “Nuôi con mới biết lòng cha mẹ, về già mới biết lòng con cái.”

Trong chúng ta ai thực sự đã chuẩn bị cho tuổi già như người bản xứ, thôi thì trăm sự, đường cùng phải nhờ đến ông nhà nước.

Tại sao cộng sản không dạy được con?

Ngô Nhân Dụng

Nguoi-viet.com

Đầu tuần này, các mạng Internet bên Trung Quốc bàn tán ồn ào về một tai nạn xe hơi. Một chiếc xe Lamborghini và một chiếc Ferrari tan nát trong con đường hầm gần vận động trường Olympic tại thành phố Bắc Kinh.

Cảnh sát cho biết một thanh niên họ Uất (Yu), 20 tuổi, người thành phố Trường Xuân (Changchun) tỉnh Cát Lâm (Jilin), lái chiếc Ferrari. Người kia họ Đường (Tang), 21 tuổi, người Bắc Kinh. Và cả hai đều “thất nghiệp” hoặc “không làm việc.” Một công dân mạng ngỏ lời ca ngợi: “Chủ nghĩa xã hội ưu việt quá, cho nên mấy người không làm việc mà cũng lái những chiếc ‘xe khủng!’ Một công dân mạng cho biết giá một chiếc Lamborghini trong thị trường Trung Quốc khoảng 800,000 Mỹ kim; chiếc Ferrari rẻ hơn, chỉ có nửa triệu đô la.

Nếu quý vị tò mò, xin ghi chú thêm rằng người Tầu gọi xe Ferrari là 法拉利 (người Việt mình đọc là Pháp Lạp Lợi) và xe Lamborghini gọi là兰博基尼 (Lan Bác Cơ Ni, đọc theo lối người mình). Ngoài hai chiếc xe sang trên, còn nhiều chiếc xe khác đắt tiền cũng dính trong tai nạn. Bọn này vẫn quen tới trên đoạn đường hầm này đua xe, theo lời dân chúng kêu than. Một công dân mạng hỏi: “Có phải họ chạy đua cho kịp đến coi phim Furious 7 hay không?” Tai nạn xẩy ra vào 10 giờ đêm Thứ Bảy, bữa đó cuốn phim Fast and Furious (Vừa Nhanh vừa Hung) của Hollywood được trình chiếu lần đầu ở Bắc Kinh. Trên các mạng xã hội, mọi người chửi cảnh sát Bắc Kinh. Vì họ không hề nói đến nhãn hiệu hai chiếc xe mà chỉ báo cáo: hai chiếc xe nhỏ màu xanh lá cây và mầu đỏ. Một người viết trên mạng Sina Weibo hỏi: “Tên chúng là gì vậy? Con các ông lớn nào vậy?”

Người ta đặt câu hỏi này, vì mới Tháng Hai năm ngoái cũng có một chiếc xe Ferrari chạy quá nhanh gây tai nạn ở Bắc Kinh. Nhưng vụ tai nạn nổi tiếng nhất xẩy ra vào Tháng Ba năm 2012. Một thanh niên 23 tuổi chết vì lái xe quá nhanh ở Bắc Kinh, khiến cho ông bố mất cơ hội vào Bộ Chính Trị. Người tài xế chiếc xe Ferrari 458 Spider khi chết còn khỏa thân là con trai duy nhất của Lệnh Kế Hoạch, thư ký riêng của Chủ Tịch Hồ Cẩm Đào. Hai cô gái bị thương trong xe với Lệnh Cốc, một cô cũng không mặc quần áo.

Khi được mời đến nhận thi hài, Lệnh Kế Hoạch (Ling Jihua, 令计划) không nhận cái xác là con mình. Ông gọi ngay cho Chu Vĩnh Khang nhờ vận động che đậy vụ tai nạn. Họ Chu cầm đầu cả guồng máy cảnh sát, công an, mật vụ, gián điệp khổng lồ, lại đứng trùm tất cả ngành dầu khí. Ban Bảo vệ Trung Ương Đảng dùng áp lực bắt tờ Bắc Kinh Vãn Báo phải cắt bỏ bản tin về tai nạn; rồi cấm không cho một báo, đài nào loan tin. Hai cô gái bị thương nhận được một số tiền lớn, đưa đi xa, không ai thấy nữa. Món tiền này do công ty Dầu Lửa Quốc Gia cung cấp. Công an cấm các chữ như “Ferrari” hay “Thái tử đảng,” trên các mạng tìm kiếm. Nhưng sau cùng ai ai cũng biết. Cuối năm đó, Tập Cận Bình lên thay Hồ Cẩm Đào; bắt đầu chiến dịch trừ tham nhũng. Chu Vĩnh Khang đã chính thức bị điều tra. Tháng 12 năm 2014, Lệnh Kế Hoạch bị bắt. Tháng Chín năm 2013 Tưởng Cát Mẫn (蒋洁敏,Jiang Jiemin), tổng giám đốc công ty Dầu Lửa Quốc Gia cũng bị bắt, mới chính thức bị truy tố các tội tham nhũng vào ngày Thứ Hai, 13 Tháng Tư vừa rồi.

Các lãnh tụ cộng sản dạy con khó quá; ở nước ta cũng như bên Tàu. Trước đây mươi năm, một người cán bộ làm trong guồng máy nhà nước thị xã Bắc Ninh đã nói với tôi rằng hầu hết con cháu đám ông lớn trong tỉnh dính vào ma túy. Tôi không biết ở các tỉnh và thành phố khác ra sao. Tại sao các cán bộ cộng sản cao cấp không dạy nổi đám con hư?

Nếu bảo con cái dễ hư hỏng vì bố mẹ nhiều tiền bạc thì không chắc lắm. Những người cầm đầu các xí nghiệp lớn ở Anh, ở Canada hay ở Mỹ, lợi tức mỗi năm hàng trăm triệu, không thấy đám con cái họ ghiền ma túy hoặc lái xe Lamborghini và Ferrari chạy đua ngoài đường – mà mấy đứa được lái một chiếc Lamborghini trước khi đi làm? Bà Melinda Gates chẳng hạn, thường dẫn các con đi cùng trong những chuyến viếng thăm các địa điểm được vợ chồng Gates làm việc thiện. Bà cho con chứng kiến cảnh những gia đình nghèo khó ở Ấn Độ hay Phi Châu, để “chúng thấy một gia đình nghèo có được đàn gà để nuôi là cuộc sống họ hoàn toàn thay đổi,” bà kể với báo TIME. Melinda Gates bắt các con phải đi làm việc thiện nguyện, phải dành một phần ba số tiền bố mẹ cho hàng tuần đem cúng cho các hội thiện, nếu đem cho bố mẹ sẽ bù vào cho đủ.

Con cháu nhiều lãnh tụ cộng sản hư hỏng không phải vì tiền mà vì quyền. Quyền hành làm hư thối, Lord Acton nói vậy. Hư đến cả con cháu.

Thứ nhất, cuộc tranh đấu giành quyền lực trong đảng cộng sản rất gay go, gay go hơn cả cuộc cạnh tranh trên thương trường. Cho nên họ dành hết thời giờ, hết cả cuộc đời cho các mưu mẹo, thủ đoạn, các cuộc đấm đá, chém giết giữa các đồng chí với nhau. Mỗi một bước thăng quan tiến chức đều là một cuộc đấu tranh. Không ai còn thời giờ lo đến gia đình. Mà nền luân lý cộng sản không coi trọng giáo dục gia đình. Mao Trạch Đông lùa toàn dân vào công xã, tìm cách xóa bỏ cả hệ thống gia đình vì mọi người được chia ra ở từng khu nhà tập thể, tùy theo tuổi tác và tính giới; già, trẻ, nam, nữ đều ở riêng. Việc giáo dục trẻ em là công tác của đảng.

Thứ hai, muốn thành công, leo lên đến các chức vụ trong Trung Ương Đảng, trong Bộ Chính Trị, người ta phải bỏ qua tất cả các giá trị luân lý bình thường. Mao Trạch Đông xóa bỏ cả nền luân lý cũ, dạy dân Trung Hoa một nền đạo đức mới. Khi viết về Đạo Đức Cách Mạng, Hồ Chí Minh kết luận rằng đạo đức quan rọng nhất là tuân hành lệnh Đảng. Ông viết: “Nói tóm tắt thì Đạo Đức Cách Mạng là: …Ra sức làm việc cho đảng, giữ kỷ luật đảng, thực hiện tốt đường lối, chính sách của đảng.” Ông nhắc lại lần nữa, giống Mao Trạch Đông hơn: “Đạo Đức Cách Mạng là tuyệt đối trung thành với đảng.”

Những người bất chấp các quy tắc đạo đức, nhân nghĩa bình thường của nhân loại thì không thể nào dạy cho con cái mình sống đạo đức được. Cho nên các lãnh tụ cộng sản muốn dạy con cũng khó.

Người Việt Nam thường đặt tên con là Nhân, là Đức, là Hiền hay thảo, là Hiếu hoặc Trung. Đó là những giá trị luân lý cha mẹ muốn các con noi theo.

Xem cách đặt tên con của gia đình ông Lệnh Kế Hoạch. Anh lớn của ông tên là Lệnh Phương Châm (Ling Fangzhen, 令方针), anh thứ nhì là Lệnh Chính Sách (Ling Zhengce, 令政策), em gái Lệnh Hồ Lộ Tuyến (Linghu Luxian, 令狐路线), em út Lệnh Hoàn Thành (Ling Wancheng, 令运城). Tất cả những cái tên này đều nằm trong ngôn ngữ trong văn kiện chính thức của đảng cộng sản hoặc các tài liệu học tập, tuyên truyền. Đặt tên con như vậy mới thấm nhuần Đạo Đức Cách Mạng của Mao chủ tịch.

Các lãnh tụ cộng sản dạy con khó hơn nữa vì không những bất chấp đạo lý họ còn bất chấp cả pháp luật. Người ta không thể dạy con sống lương thiện nếu chính mình luôn luôn bẻ gẫy cán cân công lý, tiêu biểu là lập tức can thiệp để che giấu các tội lỗi của con cái. Đứa con đã biết cha mẹ như vậy thì tự chúng cũng thấy mình thuộc một tầng lớp ưu tú, cả đời ngồi trên đầu thiên hạ!

Ở các nước dân chủ tự do chúng ta thấy một đại gia lái xe “xịn” khi gây tai nạn cũng bị bắt. Ngày 31 Tháng Ba vừa rồi, cảnh sát thành phố Mumbai (Bombay) đã bắt Samvit Ramesh Tara, 39 tuổi vì anh ta lái một chiếc xe Lamborghini chạy rất nhanh trên đường phố, có người thấy và tố cáo. Không biết ông Tara này làm gì, nhưng người lái xe Lamborghini chắc phải là một thứ đại gia. Bản tin được đăng trên tất cả các nhật báo mà không ai dám ra lệnh cấm.

Xứ Ấn Độ không có loại người ở Trung Quốc gọi là “Đảng của thái tử” (太子党), tiếng Anh dịch là Princeling.

Chữ này xuất hiện từ đầu thế kỷ 20, đặt tên cho đám bè bạn người con trưởng của Viên Thế Khải. Viên Thế Khải được đưa lên làm tổng thống dân quốc, rồi tự xưng hoàng đế, cho nên con ông trở thành “thái tử.” Ba chữ Thái Tử Đảng tiếp tục được dùng để gọi bọn con nhà quyền thế dưới mọi chế độ, bây giờ là con cháu các lãnh tụ đảng cộng sản.