Author: Phung Van

Posted on

“GIÁO DỤC LÒNG CĂM THÙ” – MỘT BI KỊCH CỦA NỀN GIÁO DỤC HẬU CHIẾN

Nguyễn Quốc Chính

                              ———-*¥¥. Gã Khờ

CỤM TỪ NGHẸN NGÀO..

Tôi đã từng uất nghẹn khi bắt gặp trong văn kiện, trong sách giáo khoa, thậm chí trong khẩu hiệu, cụm từ: “giáo dục lòng căm thù”.

Nghe qua, tưởng như đó là một mệnh lệnh mang tính “cách mạng”, như một thứ ngọn lửa để khích lệ chiến đấu. Nhưng càng nghiền ngẫm, càng thấy đau: căm thù vốn là phi giáo dục. Giáo dục là gieo hạt, là nuôi dưỡng, là khai mở nhân tính. Lòng căm thù chỉ làm chai sạn tâm hồn, làm con người thu hẹp vào hố sâu chia rẽ.

Đất nước ta từng trải qua hàng ngàn năm chống ngoại xâm. Nhưng chưa bao giờ tổ tiên dạy con cháu “căm thù”. Nguyễn Trãi trong Bình Ngô đại cáo từng viết:

“Đem đại nghĩa để thắng hung tàn,

Lấy chí nhân để thay cường bạo.”

Sau chiến thắng, cha ông còn cấp thuyền, ngựa, lương thực cho quân giặc về nước. Đó là minh triết của kẻ chiến thắng: chiến đấu để giành độc lập, nhưng không gieo thêm hận thù. Vậy mà, thời hậu chiến, chúng ta lại biến “căm thù” thành một nội dung giáo dục. Ấy là một trượt dài – và cần phải nhìn thẳng.

TRUYỀN THỐNG NHÂN BẢN CỦA DÂN TỘC

Không phải ngẫu nhiên mà sử Việt luôn toát lên tinh thần khoan hòa sau chiến tranh.Thời Trần, sau khi đánh tan Nguyên Mông, thay vì tận diệt, triều đình mở hội nghị Diên Hồng, lo chuyện phục hồi đất nước, và còn cấp ngựa, lương thực cho tàn quân rút về.Nguyễn Trãi soạn văn kiện để tuyên bố với thiên hạ rằng người Việt “lấy nhân nghĩa làm gốc”, không lấy hận thù làm kim chỉ nam.Nguyễn Huệ sau khi đại phá quân Thanh ở Đống Đa, không đem xác thù ra phơi thây, mà cho chôn cất tử tế, rồi gửi biểu cầu hòa.

Từ cổ chí kim, dân tộc này đánh giặc không phải để nuôi căm thù, mà để giành lại sự sống cho mình. Đánh giặc xong, việc cấp thiết nhất là hàn gắn vết thương, chứ không phải truyền đời sự hận hằn.

Ấy vậy, truyền thống nhân bản ấy đã bị bóp méo trong một giai đoạn.

KHI GIÁO DỤC TRƯỢT KHỎI BẢN CHẤT

Sau 1975, trong khí thế toàn thắng, đất nước thống nhất, những tưởng giáo dục sẽ lấy yêu nước, yêu người, khoan dung, sáng tạo làm gốc. Nhưng không, một đường ray khác đã được dựng nên: giáo dục lòng căm thù giai cấp, căm thù “kẻ thù dân tộc”.

Trong sách giáo khoa, học sinh phải thuộc lòng những bài văn, bài thơ gieo mầm thù hận. Trong trường học, nhiều phong trào, khẩu hiệu vang lên với âm hưởng: “Nhớ ơn căm thù…”, “Đời đời căm thù đế quốc…”.

Câu hỏi đặt ra: lòng căm thù có nuôi dưỡng nhân cách không?

Không. Nó chỉ nuôi dưỡng sự đối lập và nghi kỵ. Thay vì giúp thế hệ trẻ hiểu quá khứ, để trân trọng hòa bình, nó lại biến quá khứ thành vết thương chưa khép.

Ở mức chính sách, “căm thù” còn được sử dụng như một thứ công cụ chính trị – để duy trì kỷ luật tư tưởng, để buộc người trẻ phải đi theo một “đường thẳng” có sẵn. Nhưng giáo dục mà thành công cụ, thì đã mất đi bản chất.

HỆ LỤY XÃ HỘI

Hãy nhìn những hệ quả:Chia cắt tâm thức dân tộc: “căm thù” khiến thế hệ trẻ nhìn đồng bào miền Nam, kiều bào hải ngoại bằng ánh mắt nghi kỵ. Thay vì hòa hợp, lại đào sâu hố ngăn cách.Nghi kỵ lẫn nhau: hận thù giai cấp khiến xã hội thiếu niềm tin. Người ta dè chừng nhau theo “lý lịch”, thay vì đánh giá bằng năng lực.Kìm hãm sáng tạo: căm thù nuôi dưỡng sự tiêu cực, không giúp con người cởi mở. Trong khi sáng tạo cần khoan dung, cần thấu hiểu.Làm nghèo đi tình người: khi “căm thù” trở thành giáo điều, thì lòng nhân ái, sự bao dung – vốn là phẩm chất cốt lõi của người Việt – bị lu mờ.

Nói một cách cay đắng: chúng ta đã trồng căm thù, và gặt cô đơn, chia rẽ, hoang mang.

SO SÁNH QUỐC TẾ – BÀI HỌC CẦN NHÌN

Thế giới không thiếu những dân tộc từng trải qua chiến tranh. Nhưng cách họ giáo dục thế hệ trẻ sau chiến tranh khác ta rất nhiều.Đức sau Thế chiến II: không dạy học sinh “căm thù” ai cả. Họ đưa trẻ em đến trại Auschwitz để hiểu bi kịch chiến tranh, để từ đó nuôi dưỡng tinh thần hòa bình, nhân bản, trách nhiệm. Họ nói: “Không bao giờ nữa” – chứ không gieo hận thù.Nhật Bản: sau Hiroshima, Nagasaki, trẻ em được dạy về hậu quả của bom nguyên tử, về giá trị hòa bình, chứ không phải “căm thù nước Mỹ”. Kết quả là Nhật trở thành quốc gia sáng tạo, vươn lên bằng tri thức, chứ không bị nhấn chìm trong oán hận.

Nếu Đức và Nhật gieo căm thù, liệu họ có thể hòa giải, có thể trở thành cường quốc kinh tế, có thể là bạn với cả thế giới?

TRÁCH NHIỆM VÀ NGUYÊN NHÂN

Ai phải chịu trách nhiệm về sự trượt dài ấy?Nhà hoạch định chính sách: đã chọn cách dễ nhất để duy trì sự trung thành – gieo hận thù, thay vì nuôi dưỡng trí tuệ.Người làm giáo dục: không dám phản biện, buộc phải “soạn bài giảng căm thù” như một bổn phận.Xã hội: thụ động chấp nhận, coi đó là lẽ thường.

Nguyên nhân sâu xa chính là tư duy chính trị hóa giáo dục. Khi giáo dục bị biến thành công cụ chính trị, thì mục tiêu “trồng người” bị lấn át bởi mục tiêu “củng cố chế độ”.

ĐIỀU CẦN SỬA SAI

Đã đến lúc cần dũng cảm sửa sai.Xóa bỏ khái niệm “giáo dục lòng căm thù” khỏi mọi văn bản, sách giáo khoa.Thay thế bằng “giáo dục lòng nhân ái, khoan dung, yêu nước, yêu hòa bình”.Học theo Đức, Nhật: dạy trẻ em nhìn thẳng vào bi kịch chiến tranh để rút ra bài học nhân bản, chứ không để nuôi hận thù.Trả giáo dục về đúng bản chất: dạy trẻ làm người tử tế, có trách nhiệm, biết tôn trọng sự khác biệt.

Quan trọng hơn: cần một sự thành thật trong chính sách. Đừng dùng giáo dục để duy trì hận thù. Hãy dùng giáo dục để tạo nên những thế hệ công dân biết xây dựng.

VÌ TƯƠNG LAI CON EM CHÚNG TA

Một dân tộc không thể mãi sống trong bóng tối của căm thù. Thế hệ cha ông đã trả giá bằng máu để đất nước được độc lập. Thế hệ hôm nay phải có trách nhiệm trả lại cho con trẻ một nền giáo dục nhân bản – chứ không phải giáo dục căm thù.

Nếu không, chúng ta sẽ tạo ra những con người mang nặng quá khứ nhưng hụt hẫng với tương lai.

Giáo dục là gieo trồng. Xin hãy trả lại cho giáo dục Việt Nam hạt giống yêu thương, nhân ái, sáng tạo và trách nhiệm. Đó mới là con đường để dân tộc đi xa.

Đã đến lúc phải thẳng thắn nói ra: “Giáo dục lòng căm thù” là một sai lầm. Và sai lầm ấy cần được sửa ngay – để chúng ta có thể ngẩng cao đầu trước thế hệ mai sau.

⏤ Gã Khờ

 

Posted on

Thánh Carlo Acutis được phong thánh ngày chúa nhật 07 tháng 09 năm 2025 vừa qua.

Carlo Acutis sinh ngày 3-5-1991 cha là ông Andrea Acutis và mẹ là bà Antonia Salrano người Ý.

Từ ngày rước lễ lần đầu (16-6-1998) ở nhà thờ Romites de Perego trở đi, Carlo chưa bao giờ bỏ lễ hàng ngày: “ Luôn kết hợp với Chúa Giêsu đó là mục tiêu của cuộc đời tôi”. Với Carlo, hiệp thông là con đường dẫn tới Thiên đàng. Carlo đã chầu thánh thể và xưng tội hàng tuần.

Năm 2006 Carlo qua đời khi mới 15 tuổi vì bịnh bạch cầu. 14 năm sau được lên hàng các Chân phước. Lễ phong Chân phước ở Vương cung thánh đường thánh Phanxicô Assisi ngày 10-10-2020.

Trích: Cuộc đời của Carlo Acutis, chân phươc trẻ nhất thiên đàng vào đầu thiên niên kỹ mới.

(giáo phận Hà Tĩnh)

Các phép lạ của Carlo Acutis

Phép lạ thứ nhất:

Phép lạ chữa lành cho em bé Matheus người Brasil 4 tuổi, sinh ra với dị tật tuyến tụy nên em không thể ăn thức ăn đặc được.

Ngày 12 tháng 10 năm 2013 cha xứ Marcelo Tenorio xin giáo dân làm tuần cửu nhật cho em.  Cha đắp một mãnh áo len của Carlo lên cho em bé. Ngày hôm sau em bắt đầu ăn. Chụp MRI cho thấy tuyến tụy tạng của em trở lại bình thường.

Phép lạ thứ hai:

Valera Valverde phụ nữ gặp tai nạn giao thông ở Italy năm 2022, hồi phục một cách kỳ diệu. Ngày 2/7/2022 Valverde ngã xe đạp ở Florence nơi cô đang học đại học. Cô gái khi đó 21 tuổi phải phẫu thuật, nhưng bác sĩ cho hay khó qua khỏi bịnh.

Ngày hôm sau, bà Liliana, mẹ của Valverde đã đến lăng mộ của Acutis ở Assisi, nguyện cầu Acutis gởi thỉnh cầu tới Chúa để con bà qua cơn nguy kịch.

Cùng ngày, bịnh viện thông báo Valverde bất ngờ hồi phục không cần máy thở.

10 ngày sau,Valverde rời phòng chăm sóc đặc biệt được chuyển về khu phục hồi chức năng.

Hai tháng sau tai nạn, Valverde hoàn toàn bình phục. Hai mẹ con cô đã tới Assisi để cảm tạ sự chuyển cầu của Acutis.

Phùng Văn Phụng (tổng hợp)  

22-09-2025

 

Posted on

Bà Rịa: Con trai ‘ngáo đá’ sát hại mẹ, chém chị gái bị thương

Ba’o Nguoi-Viet

September 22, 2025

SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Ngoài việc sát hại mẹ và chị ruột, một nghi can “ngáo đá” (say ma túy đá) ở phường Long Hương (thành phố Bà Rịa trước đây) thuộc TP.HCM, và còn chém luôn hai con chó nuôi trong nhà.

Hôm 22 Tháng Chín, Công An TP.HCM đã bắt giữ nghi can Vũ Văn Hà, 34 tuổi, để điều tra về tội “giết người.”

Đường dẫn vào hiện trường nơi xảy ra vụ án ở phường Long Hương, Sài Gòn. (Hình: Tuổi Trẻ)

Theo báo Tuổi Trẻ, nghi can Hà đã dùng dao sát hại mẹ ruột là bà NTN, 62 tuổi, và đâm trọng thương chị ruột là cô NTNg, 37 tuổi, vào rạng sáng cùng ngày.

Nghi can Hà từng nghiện ma túy nhưng đã cai nghiện xong, sống cùng cha mẹ và chị gái trong căn nhà cấp bốn ở khu phố Hương Sơn, phường Long Hương.

Khoảng 5 giờ 30 phút cùng ngày, nghi can Hà lấy dao trong nhà bếp bất ngờ tấn công, chém nhiều nhát vào vùng cổ, mặt của mẹ mình khiến nạn nhân thiệt mạng tại chỗ.

Sau đó, nghi can Hà tiếp tục dùng dao chém chị gái ở chung nhà gây thương tích nặng ở cổ. Chưa “đã nư,” anh ta còn dùng dao chém hai con chó của gia đình khiến một con chết, một con bị thương.

Sau khi gây án, nghi can Hà vứt bỏ hung khí trong vườn cây gần nhà.

Nhận tin báo, Công An Phường Long Hương đã đến nhà bắt giữ nghi can Hà khi để còn đang trong trạng thái “ngáo đá.”

Tuy không xảy ra thường xuyên, nhưng thi thoảng tại Việt Nam lại có vụ con nghiện giết người thân khi đang say ma túy.

Trước đó, hôm 30 Tháng Ba, 2023, Công An TP.HCM đã bắt giữ nghi can Lê Văn Vàng, 34 tuổi, ở phường Tân Thới Hiệp, quận 12 trước đây, với cáo buộc giết và cắt đầu mẹ ruột.

Theo báo Thanh Niên, sáng cùng ngày, người dân nghe tiếng la hét phát ra từ một ngôi nhà trong hẻm đường Tân Thới Hiệp ở quận 12. Sau đó, một cô gái tháo chạy ra khỏi căn nhà kêu cứu.

Người dân tụ tập tại hiện trường xem công an bắt giữ nghi can Lê Văn Vàng ở quận 12. (Hình: Kinh Tế Đô Thị)

Khi người dân xung quanh chạy đến gần thì thấy nghi can Lê Văn Vàng cầm dao dính máu, trong lúc thi thể bà N., mẹ ruột của anh ta, được phát giác trong tình trạng đầu bị cắt rời khỏi cổ.

Đến khi Công An Quận 12 xuất hiện tại hiện trường, nghi can Vàng vẫn không chịu buông dao mà còn chống trả. Công an phải bắn ba phát súng chỉ thiên trước khi khống chế, đưa nghi can này về đồn.

Hàng xóm cạnh nhà nạn nhân cho biết, bà N. sống cùng nghi can Vàng và các cháu trong căn nhà này. Trước khi bị con trai giết, bà N. làm nghề may quần áo tại nhà.

Theo hồ sơ của công an, nghi can Lê Văn Vàng có tiền án, tiền sự, thuộc diện “bị công an địa phương theo dõi.” Khi bị bắt sau khi giết người, anh ta “có biểu hiện ngáo đá, bất thường, không tỉnh táo.” (Tr.N) [kn]

 

Posted on

ĐỪNG VÌ CÁI TÔI QUÁ LỚN MÀ ĐÁNH MẤT GIA ĐÌNH – Pham Nhat Minh

Pham Nhat Minh

Trong cuộc đời này, có những thứ nếu mất đi rồi sẽ chẳng bao giờ lấy lại được, và gia đình chính là một trong những điều quý giá nhất. Thế nhưng, trớ trêu thay, có rất nhiều người đã tự tay đánh mất gia đình của mình, không phải vì thiếu yêu thương, không phải vì cạn tình nghĩa, mà chỉ vì một thứ nhỏ bé nhưng lại vô cùng nguy hiểm: cái tôi và lòng sĩ diện.

Có người nói: “Trong hôn nhân, người thắng chẳng có gì để tự hào, bởi chỉ cần một người thua, cả gia đình đều mất.” Thật vậy, nhiều cặp vợ chồng từng yêu nhau đến quên mình, nhưng khi bước vào cuộc sống chung, lại để những mâu thuẫn nhỏ nhặt biến thành hố sâu chia cách. Không ai chịu nhường ai, không ai muốn cúi đầu trước ai. Mỗi người đều mang trong mình cái tôi quá lớn, sĩ diện quá cao, để rồi biến gia đình thành chiến trường, biến mái ấm thành nơi đầy tiếng thở dài.

Chúng ta quên mất rằng: gia đình không phải nơi để phân định đúng – sai, hơn – thua. Gia đình là nơi để thương nhau, để nương tựa vào nhau giữa giông bão cuộc đời. Một lời nhường nhịn không khiến ta nhỏ bé đi, một cái ôm sau cơn giận không làm ta mất giá trị, mà ngược lại, đó mới chính là sức mạnh để giữ gia đình bền lâu.

Đừng để cái tôi làm chúng ta thắng trong một trận cãi vã, rồi thua trong cả một đời sống chung. Đừng để lòng tự ái khiến ta hả hê trong giây phút, rồi nuối tiếc trong những năm tháng còn lại. Thử nghĩ xem, có đáng không, khi ta giữ được chút sĩ diện, nhưng mất đi tiếng cười con trẻ, ánh mắt yêu thương của người bạn đời, và sự ấm áp của một mái nhà?

Một gia đình hạnh phúc không được xây dựng bằng những cái tôi cao ngất, mà được vun đắp từ những lần biết lắng nghe, biết nhẫn nhịn, biết đặt chữ “chúng ta” cao hơn chữ “tôi”. Hạnh phúc không phải là không có cãi vã, mà là sau cãi vã, vẫn còn đủ bao dung để ngồi lại bên nhau, vẫn còn đủ thương để nắm tay nhau đi tiếp.

Con người ai cũng có lúc sai, ai cũng có lúc nóng giận. Nhưng điều quan trọng là, chúng ta có dám hạ thấp cái tôi để giữ lấy người thân của mình hay không. Một lời xin lỗi đúng lúc có thể cứu vãn một hôn nhân. Một lần nhường nhịn có thể giữ lại cả một mái ấm. Và một cái ôm trong nước mắt có thể xóa đi cả trăm ngày lạnh nhạt.

Đừng để đến khi mái ấm đã vỡ vụn, ta mới hoang hoải nhìn lại và thốt lên: “Giá như ngày ấy mình bớt sĩ diện, giá như mình chịu nhường một bước…” Nhưng giá như thì luôn đến muộn. Và khi đó, những gì còn lại chỉ là sự tiếc nuối trong những căn phòng lạnh lẽo, nơi cái tôi năm xưa chẳng thể sưởi ấm nổi một trái tim cô độc.

Bởi cuối cùng, hạnh phúc gia đình không cần người đúng – người sai, mà chỉ cần có những trái tim biết thương, biết nhường, biết đặt tình yêu trên cả cái tôi nhỏ bé.

Hãy nhớ: thắng một cuộc tranh cãi thì dễ, nhưng giữ được một gia đình mới là bản lĩnh.

Tg Phạm Nhật Minh

ngày 19/09/2025

 

Posted on

Chủ nghĩa bí truyền (esotericism) có phù hợp với đức tin Kitô giáo không? – Cha Vương

Cha Vương

Thứ 2: 22/9/2025

GIÁO LÝ: Chủ nghĩa bí truyền (esotericism) có phù hợp với đức tin Kitô giáo không? Không. Chủ nghĩa này đi ngược với sự thật về Thiên Chúa, Thiên Chúa là Ngôi vị, là Tình yêu và nguồn gốc Sự Sống, Người không phải là một năng lực lạnh lùng trong vũ trụ. Con người được Thiên Chúa muốn tạo dựng, nhưng con người không phải là thần thánh, đúng hơn, con người là thụ tạo bị tổn thương vì tội lỗi, bị sự chết đe dọa, và cần được cứu độ. Kitô hữu tin rằng chỉ có Chúa Giêsu Kitô và ơn thánh Chúa cứu rỗi họ. Thiên nhiên hay vũ trụ (phiếm thần-pantheism) không thể cứu chúng ta được. Chỉ mình Đấng Tạo Hóa, Đấng cao cả vượt trên tất cả mọi sự mới có thể cứu chúng ta. Những người theo chủ nghĩa bí truyền cho là con người có thể cứu độ chính mình, không cần Thiên Chúa. (YouCat, số 356)

SUY NIỆM: – Nhiều người thời nay, để giúp sức khỏe nên rèn luyện Yoga, hoặc tham gia những lớp học suy niệm siêu đẳng để cảm nghiệm về sự thinh lặng yên tĩnh hoặc tự tập trung nơi bản thân, hoặc để tự cảm thấy mình đổi khác trong thân xác mình. Các thứ kỹ thuật này không phải luôn luôn là vô tội. Đôi khi nó chứa đựng những học thuyết xa lạ với Kitô giáo như học thuyết bí truyền. Một người có lý trí không được để cho mình bị cám dỗ chạy theo lối nhìn phi lý về thế giới, trong đó lúc nhúc những ma quái, thần thánh và thần tiên (do bí truyền), tin vào ma thuật, hoặc có những người cho rằng mình nắm được khoa học bí nhiệm mà quần chúng dốt nát không biết được. Thời Cựu Ước ở Israel người ta để ý đến những tin tưởng vào thần tượng và thần linh được phổ biến nơi các dân tộc chung quanh. Chỉ mình Thiên Chúa là Chúa, không có Chúa nào khác ngoài Thiên Chúa. Cũng không có những ma thuật mà người ta có thể dùng để chiếm giữ được thần linh, để áp đặt những lối nhìn về vũ trụ, và để tự cứu mình. Nhiều thực hành theo học thuyết bí truyền đều thuộc loại mê tín hoặc loại huyền bí, xét theo quan điểm của Kitô giáo. (YouCat, số 356 t.t.)

LẮNG NGHE: Xin Ngài xem con có lạc vào đường gian ác, thì dẫn con theo chính lộ ngàn đời.” (Tv 139:24)

CẦU NGUYỆN: Lạy Chúa, xin ban cho con đức tin mạnh mẽ để con luôn tín thác, yêu mến và phụng thờ chỉ một mình Chúa mà thôi. 

THỰC HÀNH: Đọc chậm và suy niệm Kinh Tin Kính. 

From: Do Dzung

****************************

Vì Ngoài Chúa Ra 2 (sáng tác: Phùng Minh Mẫn) | Angelo Band

Posted on

MONG GẶP – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Mẹ và anh em Chúa Giêsu đến gặp Người, mà không làm sao lại gần được”.

“Địa ngục là lời khen tuyệt vời của Thiên Chúa đối với ‘thực tế tự do’ của con người!”. Có người nói, “Chết tiệt, đó là một lời khen?”. Vâng, bởi lẽ Chúa đang nói, “Bạn thật quan trọng. Tôi coi trọng bạn, mong gặp bạn. Chọn từ chối tôi, bạn hãy chọn địa ngục, nếu muốn. Tôi sẽ để bạn đi!” – G. K. Chesterton.

Kính thưa Anh Chị em,

Lời Chúa hôm nay cho thấy không chỉ Thiên Chúa ‘mong gặp’ con người; nhưng chính con người mọi thời luôn ‘mong gặp’ Ngài, Đấng nói, “Tôi coi trọng bạn, mong gặp bạn!”.

Trình thuật Maria tìm thăm Chúa Giêsu đều có ở ba Tin Mừng nhất lãm; nhưng chỉ riêng Luca, sự kiện này xảy ra ngay sau dụ ngôn “Chẳng có ai đốt đèn, rồi lấy hũ che đi”; cũng thật khác biệt, chỉ mình Luca không có câu hỏi “Ai là mẹ tôi, ai là anh em tôi?”. Vậy mà thật độc đáo, Luca vẫn có câu trả lời, “Mẹ tôi và anh em tôi, chính là những ai nghe lời Thiên Chúa và đem ra thực hành!”. Cách nào đó, Chúa Giêsu muốn nói, để trở nên ánh sáng chiếu soi trần gian cũng như để trở nên nghĩa thiết với Ngài, người ta phải lắng nghe và sống Lời được gieo. “Nghe mà không sống chính là che đèn dưới hũ!” – Thomas Merton.

Cần xác tín rằng, đức tin thể hiện bằng tình yêu, tình yêu thể hiện bằng hành động, hành động thể hiện bằng chứng tá. Trong một thế giới nhá nhem, vắng bóng Thiên Chúa, ước gì qua chúng ta, ai cũng có thể nhận ra ánh sáng và khuôn mặt yêu thương với vẻ đẹp của tình yêu Ngài. Vẻ đẹp đó còn phản ánh một điều đáng kinh ngạc hơn – rằng, Thiên Chúa ‘mong gặp’ con người, khao khát trái tim, khối óc và tinh thần của con người; bởi lẽ, Ngài là tác giả và cội nguồn của tình yêu. Không gì có thể khiến Ngài rút lại tình yêu; Ngài yêu chúng ta, ‘mong gặp’ chúng ta, dù chúng ta thế nào. “Tình yêu Thiên Chúa không biết mệt mỏi; không gì bạn làm có thể khiến Ngài ngừng khát khao gặp gỡ bạn!” – Brennan Manning.

Anh Chị em,

“Tôi coi trọng bạn, mong gặp bạn!”. Tin Mừng mời gọi chúng ta như những vận động viên chạy về phía ‘Đấng mong gặp bạn’ với đuốc ‘vẫn sáng’ trên tay; mời gọi chúng ta sống Lời Chúa như phương thế tốt nhất phản ánh sự rực rỡ của Ngài; đồng thời, trở nên anh em, chị em và là mẹ của Đấng là Ánh Sáng. Hãy đến trường học Maria, chuyên dạy kỹ năng nghe và sống Lời Chúa. “Maria dạy rằng, sự cao cả thật nằm ở tình yêu chăm chú và sự vâng phục thinh lặng!” – Ann Voskamp. Ước gì chúng ta trở nên thầy dạy đức tin cho con cái và những ai Chúa trao! Chớ gì những hạt Lời gieo vào lòng bạn và tôi không như hạt hời hợt bên đường, nông cạn trên đá sỏi hay ngột ngạt trong một mảnh đất gai gốc! Vì nếu như thế, thật tiếc, chúng ta chỉ còn là những cây đèn hết dầu, tim đèn nát mục hoặc vẫn mãi là người dưng với Chúa Giêsu – những kẻ khờ xây nhà trên cát!

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, cho con tình yêu đủ mạnh, vượt qua mọi cản trở, hầu con ‘mong gặp’ Chúa như Chúa ‘mong gặp’ con. Và con sẽ dẫn người khác đến cuộc hẹn với Ngài!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)  

 ***************************************************

Lời Chúa Thứ Ba Tuần XXV Thường Niên, Năm lẻ

Mẹ tôi và anh em tôi, chính là những ai nghe lời Thiên Chúa và đem ra thực hành.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.     Lc 8,19-21

 19 Khi ấy, mẹ và anh em Đức Giê-su đến gặp Người, mà không làm sao lại gần được, vì dân chúng quá đông. 20 Người ta báo cho Người biết : “Thưa Thầy, có mẹ và anh em Thầy đang đứng ngoài kia, muốn gặp Thầy.” 21 Người đáp lại : “Mẹ tôi và anh em tôi, chính là những ai nghe lời Thiên Chúa và đem ra thực hành.” 

 

Posted on

Tiểu Tử – Tác Giả: Nguyễn Thị Cỏ May 

Tác Giả: Nguyễn Thị Cỏ May 

Ba’o Dan Chim Viet

21/09/2025

 Viết về Tiểu Tử không khó nhưng không thật đơn giản. Nếu nói « Tiểu Tử » là kỹ sư điện chuyên ngành Thủy điện, tốt nghiệp năm 1955, ở trường kỷ sư điện Marseille, thì không phải chúng ta nói chuyện về ông Tiểu Tử, nhà văn, mà đó là ông Võ Hoài Nam, năm nay 95 tuổi, an dưỡng tuổi già tại tư gia ở vùng Paris .

 Vừa ở Marseille về, ông dạy nhạc ở Pétrus Ký, qua năm sau, ông  dạy Lý Hóa các lớp Đệ II Cấp . Ông Cụ thân sanh của ông muốn ông theo nghiệp dạy học vì chính Cụ là giáo sư Sử Địa và Pháp văn ở Pétrus ký và một số trường Trung học tư ở Sài gòn như Lê Bá Cang, Lyceum Nguyễn văn Khuê, Đồng Nai, lúc ở Sài gòn còn học theo chương trình Đông dương, Trung học có các lớp từ 1ère Année, …4è Année, thi DEPSI (Diplôme d’Etudes Primaires Supérieures Indigènes – Văn bằng Cao Tiểu hay Thành chung) và/hoặc Brevet du 1er Cycle/Brevet Élémentaire .

Cụ Võ Thành Cứ muốn người con trai duy nhứt của mình, đậu kỹ sư ở Pháp, về xứ đi dạy học vì Cụ vẫn nặng tinh thần khai hóa cho thanh niên . Tham gia các hoạt động chống thực dân với các cụ Nguyễn An Ninh, Phan văn Hùm, Tạ Thu Thâu, Trần văn Thạch, .. Cụ vừa dạy học để nuôi gia đình, vừa giúp bạn và gia đình bạn khi bạn gặp tù tội . Sau đó, Cụ mở một trường Trung học tư ở đường Dixmude, Sài gòn II (Đề Thám sau này) để làm nơi làm việc và gặp gở cho các bạn tranh đấu và nhứt là các bạn vừa ở tù ra có nơi làm việc tạm một thời gian .

Cuộc đời của Cụ Võ Thành Cứ cũng khá ly kỳ và đẹp lắm .

Vừa thi đậu DEPSI và cả Brevet Élémentaire, Cụ được bổ nhiệm làm thầy giáo cho trường Tiểu học ở Rạch giá . Lúc bấy giờ, người đi làm việc với bằng  Brevet Élémentaire ăn lương 90$ tháng, còn với bằng DEPSI, ăn lương chỉ có 45$ tháng .

Ông Đốc Giản là thầy dạy Cụ hồi lớp nhứt (Cours Supérieur) ở Tây ninh, cũng là thầy của nhiều người sau này có danh phận lớn, như Đức Hộ Pháp Phạm Công Tắc, Thủ tướng Nguyễn văn Tâm, …) nghe tin học trò củ được bổ nhiệm làm thầy giáo và biết học trò của mình vốn con nhà nghèo, Cụ Đốc bèn kêu học trò củ tới và bảo bà vợ lựa 2 bộ quần áo của Cụ còn mới đem cho học trò mặc đi dạy học tạm thời gian đầu.

Đi dạy học được vài năm, một hôm viên Thanh tra Học chánh Tỉnh tới xét trường. Hắn lấy tay chà cạnh bàn học của học trò, đưa ngón tay dính bụi quẹt vào mặt đứa học trò ngồi ở bàn đó và đưa lên cho thầy giáo coi . Không dằn lòng được, Thầy Cứ tiến tới đánh viên Thanh tra người pháp mấy phát tuy người của thấy cao chỉ hơn 1, 5m nhưng nhờ có tập nghề võ .Dĩ nhiên viên Thanh tra thưa Cụ nhưng chính viên Thanh tra bị xử có lỗi và bị đổi đi nơi khác .Câu chuyện một thầy giáo người an-nam-mít dám đánh Thanh tra người pháp chỉ vì tụ ái dân tộc lan truyền ra khắp Rạch giá.

 Một hôm, Cụ Ngô văn Thính, một nhà điền chủ lớn ở Rạch giá, tới thăm thầy giáo Cứ . Cụ Thinh hỏi thầy Cứ vậy thầy có thấy bằng lòng với địa vị hiện tại hay muốn tiến hơn nữa không?

Thầy Cứ thưa « Tôi nhà nghèo, nay được công ăn việc làm như vầy là quá rồi . Muốn tiến thêm, có muốn cũng không làm được » .

Cụ Thinh liền nói rõ: «Nếu thầy muốn, thiệt tình, thầy có dám bỏ việc làm này không, để đi qua Pháp học thêm vài năm nữa ? Tiền đi và ăn học, tôi lo hết . Nhưng khi về, thầy phải truyền bá chánh trị ở trong xứ, chống Tây» (Chuyện này, Cỏ May tôi tình cờ đọc được 1 báo cáo của an ninh pháp ở Văn khố về Đông dương ở Aix . Tên Thinh hay Thính, viết không có dấu rỏ ràng . Năm 1954, tới nhà thầy Cứ ở Gò Dầu Hạ chơi, có gặp Bà vợ bé của Cụ Thinh, thầy Cứ gọi bằng Dì, nhưng lúc đó, Cỏ May tôi chưa biết câu chuyện ly kỳ và đẹp như vừa kể) .

Cụ Cứ, xong Tú Tài ở vùng Toulouse, lên Paris học Sử Địa ở Sorbonne. Vừa xong Dự bị, thế giới bị kinh tế khủng hoảng, tiền mất giá, giá lúa xuống, điền chủ trắng tay. Thế là Cụ phải xuống tàu về xứ. Lúc đó đi qua Pháp học, học sinh và sinh viên đều đi tàu biển và phải mua vé đi và cả về. Đi hạng cá kèo, nằm võng dưới hầm tàu. Người nằm võng trên, khi say sóng, cho người nằm võng dưới ăn chè. Nhờ vậy mà nhớ mặt nhau, vế sau trở thành bạn thân khi gặp lại.

Cụ về Sài gòn, làm báo và dạy học, tham gia tranh đấu chống thực dân.

 Võ Hoài Nam

Đang học Seconde (Đệ Tam sau này), Võ Hoài Nam được cho qua Pháp học tiếp Trung học. Tới Marseille, ông qua vùng Garonne sur Lot và học Première theo tuổi tác. Lúc đầu, Tây giảng bài, ông thở dài vì theo không kịp nhưng nhờ toán, lý hóa học được nên ông bám trụ rồi cuối năm cũng đậu được Tú Tài I. Qua năm Tú Tài II, không còn thấy quá khó khăn nữa.

Trở lại Marseille, ông vào trường kỹ sư điện. Qua năm thứ hai, ông cùng với bạn bè đóng phim « Vì đâu nên nỗi » (Có chiều ở Sài gòn 1955).  Chủ đề Việt Nam nên phim cảnh phải Việt Nam. Mà ở Pháp làm sao có cảnh Việt Nam như ruộng lúa ngặp nước, có nông dân cấy lúa vừa hò? Cũng may, ở vùng Camargue, cách Marseille về hướng Tây, chừng 70 km, có ruộng ngập nước giống như ruộng lúa vùng Gia định, Long An. Năm 1942, Lính Thợ việt nam trồng lúa ở đây theo cách làm ruộng ở quê nhà. Tới mùa gặt năm đầu tiên thu hoạch được 40 tấn. Và số thu tăng lần, chỉ trong vài năm sau, số gạo Camargue đủ cho thị trường Pháp. Ngày nay vẫn còn gạo Camargue bán, với nhiều thứ như gạo lứt, gạo đỏ, gạo đen, hột dài, hột tròn, …

Sau phim « Vì đâu nên nỗi », Võ Hoài Nam bắt đầu mê văn nghệ, bỏ học. Nhà trường viết thư báo tin về gia đình. Dĩ nhiên ông bị ông Già rày la và ông Cụ viết thư qua nhà trường xin lỗi. Đọc lời lẽ cảm động của một đồng nghiệp xa xôi, nhà trường gọi cậu sinh viên bỏ học tới, la rầy, đưa cho ông coi thư của ông Già . Không thể làm gì khác hơn được, Võ Hoài Nam trở lại học tiếp. Và đậu kỹ sư điện năm 1955.

Về nước, sau 2 năm đầu dạy học ở Pétrus Ký, ông vào làm cho Shell ở Sài gòn. Lúc làm việc, ông học vẽ với vài họa sĩ tên tuổi ở Sài gòn. Cuối tuần, ông vác giá vẽ đi ra ngoại ô tìm đề tài tập vẽ. Ông say mê vẽ. Nhưng chưa kịp triển lãm tác phẩm của mình. Đến khi hưu trí ở Paris, ông vẽ trở lại, và vẽ nhiều về tĩnh vật. Tranh của ông có triển lãm ở Thị xã Paris 13 suốt nhiều ngày và bán được mươi bản.

Vốn mê văn nghệ, ông học đờn ca vọng cổ với nhạc sĩ mù Văn Vĩ, người mà sau 30/04/75, cỡi xe Honda chạy khắp đường phố Sài gòn .

Nhưng học chưa xong, tuy đã tới trình độ lên sân khấu ca 6 câu được rồi, thì bị đuổi vì một lý do rất vô duyên .

Khi tới xin học, ông giới thiệu mình với Văn Vĩ là làm thư ký hãng Shell. Thầy trò đang cơm lành, canh ngọt, bỗng một hôm, có một cô tới xin học ca vọng cổ và giới thiệu đang làm thư ký cho hãng Shell. Văn Vĩ hỏi có biết ông Võ Hoài Nam, đang học ở đây và cũng làm thư ký ở đó. Cô ấy bảo biết nhưng ông ấy làm lớn lắm, làm Giáo đốc, chớ không phải thư ký.

Thế là hôm sau, Võ Hoài Nam tới, Văn Vĩ đuổi ngay. Anh đi về đi. Đi khỏi nhà tui ngay. Anh thấy tui đui, anh khi dễ tui, phải không?

Ông Võ Hoài Nam ngớ người, không hiểu gì hết. Chuyện gì vậy?

Tới khi hiểu chuyện, Võ Hoài Nam giải bày với Văn Vĩ là chuyện ông làm việc đâu có liên hệ gì với việc học ca vọng cổ. Ông nói dối chỉ là cách nói đơn giản về mình mà thôi.

Nhưng Văn Vĩ không chịu bỏ qua.

Thế là bài ca vọng cổ phải xuống hò ở đây .

Tuy học chưa hết nghề của Văn Vĩ nhưng ông ca vông cổ vẫn mùi tận mạng .

Văn Vĩ thường nhắc ông là ít hôm nữa ông sẽ ca ăn khách và sắm liền xe Nash (loại xe tiêu chuẩn ngon của Sài gòn thủơ đó) .

Võ Hoài Nam học ca vọng cổ vì lúc đó ông đang mê cải lương. Ông có một tuồng được gánh Thủ Đô hát ở Sài gòn, khá ăn khách. Tuồng «Tình, Tiền và Sự nghiệp » .

Và cũng là lúc ông muốn nghỉ làm Shell để đi theo Cải lương . Có lẽ bị cú bất ngở của Văn Vĩ mà ông tiếp tục làm Shell cho tới ngày cuối của Sài gòn .

 Tiểu Tử

Tiểu Tử là bút hiệu ký dưới những bài «Trò Đời » (loại film du jour) đăng hằng ngày trên nhựt báo «Tiến» ở Sài gòn trước 75 của Đặng văn Nhâm . Hai người quen biết nhau vì Đặng văn Nhâm là học trò củ của Cụ Võ Thành Cứ ở Pétrus ký .

Ông  chọn tên «Tiểu Tử » hàm ý, rất đơn giản, xác nhận mình vốn không phải là «Đại Nhơn» . Ngày nay là «Đại Gia»!

 Ngày nay, Tiểu Tử là tên được quen biết rộng rải, trong Cộng đồng người Việt ở gần khắp thế giới . Nhưng Tiểu Tử hoàn toàn là nhà văn, có tiếng tăm nhưng vẫn không liên hệ xa gần gì với kỷ sư Võ Hoài Nam . Vì Tiểu Tử không phải là kỷ sư . Hơn nữa, Tiểu Tử cũng không phải người đóng phim ở Camargue năm 1954, cũng không phải họa sĩ, cũng không phải soạn giả cải lương. Vẫn biết đó là một người.

Vì nhiều người hiện nay chỉ biết Tiểu Tử là nhà văn. Truyện ngắn cùa ông rất đôc đáo về nội dung và cả hình thức.

Tiểu Tử là tác giả của  «Tiểu Tử Toàn Tập » 2 quyền, xuất bản năm 2017 ở Pháp. Trước đây, truyện ngắn của ông được in nhiều lần thành tập . Sau cùng, có một độc giả ở Hòa-lan, vì ngưởng mộ ông nên tự ý tập họp lại tất cả truyện của ông làm thành 2 cuốn, mỗi quyền hơn 300 trang, bìa màu xanh tươi, có hình tác giả ở góc mặt phía dưới.

Truyện ngắn của Tiểu Tử ở những lần xuất bản trước có tựa (Titre) khác nhau . Như quyển đầu tiên có tựa sách là «Bài Ca Vọng cổ».

Nay, trong «Tiểu Tử toàn Tập », tác giả cũng lấy «Bài Ca Vọng cổ » làm truyện số 1 ở trang  đầu tiên của « Tiểu Tử Toàn Tập », Quyển Thượng .

 Vì tác giả uu ái truyện « Bài Ca Vọng cổ » hơn những truyện khác?

Riêng Cỏ May tôi vẫn không quên trường hợp ông viết truyện ngắn này mà nhiều người yêu thích . Một câu chuyện đơn giản mà ăn khách mãnh liệt .

Tiểu Tử với Cỏ May tôi vẫn thường nói chuyện qua điện thoại nếu không gặp nhau về đủ thứ chuyện . Hôm ấy, tôi muốn biết chút ít về vộng cổ nên hỏi Tiểu Tử vì biết ông là nhà nghề về môn âm nhạc Nam kỳ này. Ông nói về kỷ thuật ca, cách đờn, … Và, bất ngờ, ông nói sẽ gởi cho tôi coi về vọng cổ .

Vài hôm sau, ông fax cho tôi « Bài Ca Vọng Cổ », một truyện ngắn, chớ không phải một bài lý thuyết về ca, đàn vọng cổ như tôi mong đợi .

Tôi in ra và đọc . Tôi liền liên lạc với một cậu thanh niên ở Stuttgart, gốc sinh viên Miền Bắc du học ở lại, nhờ đánh máy tiếng việt có dấu đầy đủ vì lúc đó chúng tôi chưa biết xài Computer . Đánh máy xong, cậu ấy fax qua cho tôi và tôi gởi cho tác giả để từ đó phổ biến (Nhắc lại chuyện củ, tôi không biết cậu này ngày nay ở đâu, sanh sống như thế nào, sau khi xin ở lại Đức, bị từ chối) .

 Đúng. Bài Ca Vọng cổ là một tuyện ngắn hay viết về một thanh niên da đen, lai Việt Nam, cha người Côte d’Ivoire nơi tác giả làm cho Công ty đường mía ở đó và sau qua làm cho Shell cho tới ngày hưu trí .

Người đọc, ai cũng nhìn nhận giá trị văn chương của nó. Nó đơn giản nhưng từng bước nhè nhẹ, nó len trọn vào tâm hồn người đọc. Nó đánh thức tình cảm về quê hương xứ sở của người Việt nam tỵ nạn đang sống ở xứ người .

Đọc Bài Ca Vọng  cổ, người đọc như bổng chốc sống trên quê hương của mình . Không bằng cảnh vật mà bằng tình cảm . Bằng sự rung động từ một chìu sâu thầm kín nào đó trong người :

 « Có chớ bác . Con có lai chớ bác.

Hắn xòe hai bàn tay đưa ra phía trước, lật qua, lật lại :

Bên nội của con là nằm ở bên ngoài đây nè .

Rồi hắn để một tay lên ngực, vỗ nhè nhẹ về phía trái tim:

Còn bên ngoại của con, nó nằm ở bên trong . Ở đây, ở đây nè bác.

Bổng hắn nghẹn lại:

Con lai Việt nam chớ bác!

Nhớ Sài gòn quá nên con ca vọng cổ cho đở buồn. Hồi nảy, bác lại đây là lúc con đang ca Đường về quê ngoại đó bác ».

 Truyện của Tiểu Tử nặng tình quê hương xứ sở . Vì đó là thứ tình cảm mà ông bị mất cũng như bà con Miền Nam của ông. 

 Có nói về sự thù ghét Việt cộng sau 30/04/75 của dân chúng Sàigòn, ông cũng nói một cách nhè nhẹ, châm biếm nhưng sâu sắc. Ít khi thấy ông bộc lộ sự thù hằn một cách hung hãn.

Thế mà trong truyện Chị Tư Ù, ông cho chị Tư Ù bửa đầu thằng công an việt cộng một cách ngọt xớt, gọn bâng, như cách chị Tư Ù chẻ đầu cá, không để lại những bầy nhầy:

 «Vừa thấy chị Tư bước vào, thím Út òa lên khóc:

 Tụi nó giết anh Út rồi, chị Tư ơi …

 Chị dang tay ôm hết ba mẹ con, ôm hết những gì còn lại của Út Cón .  Không còn nước mắt để khóc, nhưng còn đủ tỉnh táo để nhận thấy rằng từ đây chính mình phải thay Út Cón để bảo vệ gia đình này mặc dầu không ai gởi gắm hết.

 Nửa khuya đêm đó, chị Tư trở dây . Trong bóng tối, chị mò mẫm khoác áo bà ba đen máng sẳn trên cây cột từ đầu hôm, cập nách con dao phay quấn trong cái bao bố nhỏ đặt sẵn cạnh chân bộ ván gõ, bước ra đóng nhẹ cửa lại . Bên ngoài, trời đầy sao . Gió sông nhè nhẹ mát rượi . Chị bước đi tự nhiên, chẳng chậm rải, chẳng gấp rút . Giống như đi công chuyện bình thường . Ngoài đường vắng teo . Mấy con chó hoang ngủ dưới dãy thớt thịt trong nhà lòng chợ ngóc đầu lên nhìn, sủa vu vơ vài tiếng rồi lại nằm xuống . Chẳng có gì phải bận tâm . …

Chị Tư bước vào hàng ba, thấy trong nhà có ánh đèn . Nghĩ « chắc thằng trời đánh đó đang làm báo cáo . Không biết nó đang muốn hại ai nữa đây ? » . Chị đưa tay gỏ cửa . Có tiếng người hỏi :

 -Ai đó?

 Chị Tư trả lời như không trả lời:

 -Tui!

 Nghe giọng đàn bà, tên công an yên chí :

 -Chờ chút!

 Có tiếng khóa lọc cọc rồi cánh cửa mở ra . Ánh đèn dầu từ bên trong hắt lên người chị Tư, tuy không sáng lắm nhưng vẫn thấy rỏ nét trầm tỉnh tự nhiên trên gương mặt tròn trịa . Ở đó vừa hiện lên một nụ cười mà tên công an giàu tưởng tượng cho là đầy « nhiệt tình cách mạng » . Anh ta bước ra đảo mắt nhìn quanh rồi mới mời :

 -Vô đi!

 Tiếng đi vừa dứt là chị Tư đã bổ con dao phay vào ngay giữa đầu, nhanh gọn và chính xác như chị bổ cái đầu cá . Xong, chị bước vào thổi tắt cây đèn dầu rồi ra sàn nước rửa tay chơn, mình mẩy và con dao . Trước khi ra về, chị nhìn lại hàng ba : trong bóng tối, chị vẫn thấy «thằng trời đánh» nằm một đống, không nhúc nhích… ».

 Cũng trong  truyện « Chị Tư Ù», bất ngờ có một chi tiết khá ly kỳ là Tiểu Tử chi ra một hoạt động  « tình báo nhân dân » – thứ mà việt cộng khoe là hơn cả CIA, hơn cả Phòng Nhì Pháp – của tên công an việt cộng vừa bị chị bửa đấu, đem áp dụng khai thác chị để tìm lấy cho sạch tài sản của Út Cón, bạn của chị, mà hắn nghi chủ tiệm vàng còn cất dấu .

 « Rồi sực nhớ ra, chị Tư hỏi :

 -À ! Chút xíu nữa quên mất . Anh muốn gặp tui có chuyện gì không ?

 Tên công an như nắm được cái phao, vội vã đổi giọng ra chìu thân mật :

 -Chuyện này xin chị giữ kín cho . Người ta nói với tôi rằng Út Cón còn dấu vàng, không kê khai hết trong kỳ kiểm kê vừa rồi . Tôi cũng nghĩ như vậy bỡi vỉ thấy anh ta…thế nào ấy .

 Chị Tư nghiêm giọng :

 -Chuyện này …Anh là chánh quyền, anh phải đi hỏi ảnh chớ sao lại hỏi tui ?

 Tên công an thấp giọng :

-Người ta nói với tôi là chị thân với Út Cón lắm . Tôi muốn nhờ chị nói với anh ấy một tiếng để ảnh mang nạp cho Nhà nước số vàng còn cất dấu . Tôi sẽ giữ kín vụ này và không báo cáo lên cấp trên . Tôi muốn giải quyết như trong gia đình thôi . Chị hiểu không ? » .

Tiểu Tử là nhà văn đặc sệt miền nam

Nhận xét về Tiểu Tử, có khá nhiều người . Cỏ May tôi xin mời bạn đọc 2 người quen thuộc, hoàn toàn gốc ở quê hương của văn học và chữ nghĩa Việt nam, đánh giá Tiểu Tử .

-Cụ Từ Thức nhà báo (VN Press, Sài gòn) ở Paris nhận xét Tiểu Tử: 

« Tiểu Tử là một nhà văn miền Nam điển hình, con đường nối dài của những Hồ Biểu Chánh, Bình Nguyên Lộc, Sơn Nam. Văn của ông là lối kể chuyện của người miền Nam, bình dị nhưng duyên dáng, duyên dáng bởi vì bình dị, tự nhiên. Tiểu Tử không “làm văn”. Ông kể chuyện; không có chữ thật kêu, không có những câu chải chuốt. Với cách viết, với ngôn ngữ chỉ có những tác giả miền Nam mới viết được. Không hề có cường điệu, không hề có làm dáng. Người đọc đôi khi có cảm tưởng tác giả không mấy ưu tư về kỹ thuật viết lách. Ông viết với tấm lòng. 

Ngay cả tên những nhân vật cũng đặc miền Nam, không có Lan, Cúc, Hồ Điệp, Giáng Hương như trong tiểu thuyết miền Bắc, không có Nga My, Diễm My, Công Tằng Tôn Nữ như Huế, chỉ có những con Huê, con Nhàn, con Lúa, thằng Rớt, thầy Năm Chén, thằng Lượm, bà Năm Cháo lòng. Các địa danh cũng đặc Nam kỳ, không có Cổ Ngư, Vỹ Dạ, Thăng Long, chỉ có những Nhơn Hoà, Cồn Cỏ, Bò Keo, Bình Quới, những tên, những địa danh rất ”miệt vườn’’, chỉ đọc cũng đã thấy dễ thương, lạ tai, ngồ ngộ. Âm thanh như một câu vọng cổ ai ca bên bờ rạch. » (Từ Thức, « Những giọt nước mắt – Những tiếng thỏ dài ») .

-Cụ Nguyễn văn Lục, Giáo sư Văn chương và phê bình Văn học, viết về Tiểu Tử : Người tiếp lửa và giữ hồn của Miền Nam (DCV Online, 2023) :

« Tôi biết Tiểu Tử khá muộn khi ông đã thành danh và tích lũy một di sản văn học đáng nể như một loại trầm tích lắng đọng từ lâu. Nhưng khi biết rồi thì càng đọc văn của ông càng thấy gần gũi, gắn bó.

Hình như ông không viết truyện dài mà chỉ chuyên viết truyện ngắn. Mỗi truyện ngắn đều như nhắc nhở xa gần đến những cột mốc văn học đàn anh, xa xôi như Hồ Biểu Chánh, hay gaadn hơn như Bình Nguyên Lộc, Sơn Nam, Lê Xuyên. Có thể vì cách thức diễn tả, ngôn từ xử dụng, tâm tình và cá tính của ông thì đặc sệt là dân Nam Kỳ.

Nhưng về nội dung cũng như mục đích viết của Tiểu Tử thì tôi xin vài thưa rằng: Nó hoàn toàn không giống các “nhà văn miệt vườn” ‒ không giống Bình Nguyên Lộc, càng xa Sơn Nam ‒ và còn có thể khác biệt với Lê Xuyên. Tôi không dám nói rằng tôi phủ nhận các nhà văn miền Nam tiền bối. Tôi đã từng mê truyện dài đầu tiên Chú Tư Cầu của Lê Xuyên ‒ cuốn truyện dài viết phơi-ơ-tông1 mỗi ngày ‒đã từng làm Lê Xuyên nổi tiếng.

… Bấy nhiêu năm lưu lạc ở xứ người. Vốn chữ nghĩa vẫn không bị han rỉ, xói mòn. Ông vẫn giữ được cá tính miền Nam: bình dân, giản dị, thật thà, dí dỏm. Ông vẫn giữ được cốt cách một lối viết chân chất, kiểu nghĩ sao viết dzậy, không màu mè, không kiểu cách, không uốn éo văn hoa làm dáng. Điều này cho thấy ông khác hẳn nhà văn Mai Thảo. Mai Thảo vẫn nghĩ rằng ông là nhà văn, Những người làm ra chữ.

Nhưng chính lối viết chân chất ấy quyến rũ người đọc. Chính chỗ bình dị làm nên vóc dáng văn học. Chữ của ông là có sẵn, chỉ khác nó nằm trong văn cảnh toàn bộ hỏi đáp trao đổi giữa những người dân bình thường. Đọc là gợi nhớ, đọc là thấy mình trong đó như tìm về như có người nhắc hộ » .

 Nay Tiểu Tử và Võ Hoài Nam, cả hai, đều vừa từ giả chúng ta hôm thứ năm 18 tháng 9/2025 (tại tư gia ở Noisy-le Grand, Pháp) !

 Nguyễn thị Cỏ May

 

Posted on

Thanh Hóa: Thiếu niên 13 tuổi giết em họ 8 tuổi rồi giấu xác phi tang

Ba’o Nguoi-Viet

September 21, 2025

THANH HÓA, Việt Nam (NV) – Giới chức xã Yên Định, tỉnh Thanh Hóa, xác nhận vụ một thiếu niên 13 tuổi giết đứa em họ 8 tuổi rồi nhét vào bao tải đem ra góc vườn phi tang.

Tờ Người Lao Động hôm 21 Tháng Chín, dẫn lời một giới chức ẩn danh cho biết, trong sự việc xảy ra vào chiều ngày hôm trước, bé gái 8 tuổi bị sát hại là con người chú, còn người anh họ, học lớp Tám, 13 tuổi, là con người bác.

Vài giờ trước khi vụ án mạng xảy ra, cha mẹ bé gái đi gặt lúa nên đem con sang nhà người anh và giao cho đứa cháu trai trông coi.

Sau đó, hai đứa bé bị cho là có mâu thuẫn khi tranh nhau đồ chơi nên xảy ra vụ việc đau lòng.

Giới chức nêu trên còn xác nhận chuyện thiếu niên đã cho thi thể em họ vào bao tải đưa đi giấu là có thật.

“Khi phát giác thi thể, cháu [thiếu niên] đã thừa nhận,” giới chức xã Yên Định cho hay.

Liên quan vụ án mạng, theo tờ Thanh Niên, sau khi giảo nghiệm tử thi, gia đình đã làm đám ma theo phong tục địa phương.

Báo này nhấn mạnh rằng Công An Thanh Hóa “chưa thông tin chính thức về vụ án trong lúc nhiều trang mạng xã hội đã lan truyền nhiều thông tin, và nhiều chi tiết rùng rợn cho rằng nạn nhân bị người thân sát hại.”

Hai ngày trước, công luận rúng động trước vụ một nam sinh lớp Bảy, được nêu tên tắt là em B., 12 tuổi, trường trung học cơ sở Đại Kim, phường Định Công, Hà Nội, đã túm tóc, quật ngã cô giáo ngay trong lớp vì bị tịch thu một vật sắc nhọn được cho là “đồ chơi.”

Theo báo Tuổi Trẻ và VNExpress hôm 19 Tháng Chín, trong đoạn video clip do camera an ninh của nhà trường ghi lại vào chiều 16 Tháng Chín, bà TH, cô giáo chủ nhiệm lớp 7A14, nhắc nhở một nữ sinh đang cầm một vật sắc nhọn nên yêu cầu em này giao nộp.

Sau đó, em B., người mang món đồ vào lớp, bất thình lình túm tóc và quật ngã cô giáo TH xuống sàn nhà để giành lại món đồ.

Sự việc xảy ra trước sự chứng kiến của nhiều học sinh trong lớp. Một số học sinh chỉ nhìn nhưng không dám can thiệp vì em B. to con. Cũng có học sinh tỏ vẻ thờ ơ ngồi làm việc khác như không quan tâm đến sự việc.

Theo báo cáo của nhà trường, lớp trưởng có can ngăn nhưng bất thành nên nhắc các bạn trong lớp kéo rèm cửa để người bên ngoài hành lang không nhìn thấy.

Vụ án mạng xảy ra tại xã Yên Định, tỉnh Thanh Hóa. (Hình: Thanh Hóa)

Sau khi chạy ra khỏi lớp, bà TH báo cáo sự việc với hiệu trưởng và cùng người này quay lại lớp.

Tiếp đó, gia đình em B. đã đến trường xin lỗi bà TH và xin cho con họ nghỉ học ngày hôm sau để đi khám sức khỏe tinh thần.

Trong lúc nhà trường bàn biện pháp xử lý kỷ luật, gia đình nam sinh trình bày hoàn cảnh và nêu nguyện vọng đón con về dạy dỗ trong 10 ngày.

Đề cập về sự việc, một giới chức phường Định Công nói: “Cô giáo biết học sinh đang trong độ tuổi dậy thì, nên đã tha thứ. Ủy ban phường và nhà trường đang giải quyết để các học sinh khác yên tâm học tập.” (N.H.K) [kn]

 

Posted on

VẪN SÁNG – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Để những ai đi vào thì nhìn thấy ánh sáng!”.

Trong “Thổi Cho Nó Bùng Lên!” – “Fan the Flame!”, Joseph Stowell nhận xét, “Ở thế vận hội Olympic, người Hy Lạp có một cuộc tranh tài có thể nói là duy nhất. Kẻ chiến thắng không phải là người về đích đầu tiên, nhưng là tất cả những ai về đích với ngọn đuốc vẫn sáng trên tay. Như vậy, bất cứ ai cũng có thể là người chiến thắng!”.

Kính thưa Anh Chị em,

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta ‘thổi cho nó bùng lên’ ngọn lửa đức tin của mình trong thế giới, một thế giới xem ra ‘khá tối’. Là Kitô hữu, chúng ta khác nào những vận động viên chạy cho hết đường đua của mình mà đuốc trên tay ‘vẫn sáng!’.

Thật lợi thế khi trong bóng tối, chúng ta có một đuốc sáng – đuốc Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô. Ai vây quanh đuốc sáng sẽ không lãng phí thời gian để dò dẫm hay tần ngần; họ có thể nhanh chóng đến nơi họ cần và giúp người khác cùng đến. Đây là giá trị đức tin của mỗi Kitô hữu! Trong dòng lịch sử cứu độ, những ‘người cầm đuốc’ không thiếu: như vua Kyrô, nhờ lửa yêu mến và lòng quảng đại, đã khơi dậy cả dân tộc xây lại đền thờ Chúa – bài đọc một. Thời nay, Chúa vẫn ban cho Giáo Hội những ‘người cầm đuốc’. Carlo Acutis, 15 tuổi, dùng Internet giới thiệu các phép lạ Thánh Thể, xác tín “Thánh Thể là đường cao tốc lên thiên đàng!”; Pier Giorgio Frassati, chàng trai “Hướng về đỉnh cao!”, nhiệt thành phục vụ người nghèo. Họ là những ngọn đuốc đức tin cho thời đại hôm nay – những ánh đuốc trẻ trung, truyền cảm hứng để chúng ta cũng thắp sáng đức tin giữa thế giới.

Với bài Tin Mừng, Chúa Giêsu nói, “Chẳng có ai đốt đèn, rồi lấy hũ che đi hoặc đặt dưới gầm giường, nhưng đặt trên đế, để những ai đi vào thì nhìn thấy ánh sáng!”. Ánh sáng chúng ta lãnh nhận trong ngày rửa tội không chỉ để soi đường cho chính mình, nhưng còn để người khác tìm được lối đi. Cũng thế, đức tin của chúng ta không thể giấu kín, nhưng được mời gọi chiếu toả giữa đời. “Hãy trở nên ngọn hải đăng trong cơn bão của ai đó; ánh sáng của bạn có thể dẫn họ về bến!” – Roy T. Bennett.

Anh Chị em,

Chúng ta đang ở trong một ‘sân vận động’ đầy bão táp, chiến tranh và nghèo đói, Chúa Giêsu mời chúng ta giữ đuốc đức tin của mình luôn cháy sáng cho mình và cho người. Như Acutis và Frassati, mỗi chúng ta được gọi trở thành những ngọn “hải đăng trong bão”, để ai gặp chúng ta, người ấy cũng thấy một tia sáng hy vọng và cùng tiến về Thiên Chúa, bến cảng an toàn. “Một ngọn lửa nhỏ có thể thắp sáng ngàn con tim, đừng bao giờ đánh giá thấp tia sáng của bạn!” – John C. Maxwell. Hãy cầu xin Chúa Thánh Thần thổi bùng ngọn lửa đức tin trong chúng ta, giữ cho nó khỏi tắt, hầu có thể chiếu sáng và tiếp lửa cho tha nhân. Nhờ đó, mọi người có thể về đích với đuốc ‘vẫn sáng’; và cùng họ, chúng ta có thể reo lên “Việc Chúa làm cho ta ôi vĩ đại!” – Thánh Vịnh đáp ca.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, ước gì gió thế gian càng lộng, đuốc của con càng sáng! Để con không chỉ về đích, mà về đích với đuốc ‘vẫn sáng’, kéo thêm nhiều người khác cùng về!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

***********************************************

Lời Chúa Thứ Hai Tuần XXV Thường Niên, Năm lẻ

Đèn được đặt trên đế, để những ai đi vào thì nhìn thấy ánh sáng.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.  Lc 8,16-18

16 Khi ấy, Đức Giê-su nói với đám đông dân chúng rằng : “Chẳng có ai đốt đèn, rồi lấy hũ che đi hoặc đặt dưới gầm giường, nhưng đặt trên đế, để những ai đi vào thì nhìn thấy ánh sáng. 17 Vì chẳng có gì bí ẩn mà lại không trở nên hiển hiện, chẳng có gì che giấu mà người ta lại không biết và không bị đưa ra ánh sáng. 18 Vậy hãy để ý tới cách thức anh em nghe. Vì ai đã có, thì được cho thêm ; còn ai không có, thì ngay cái họ tưởng là có, cũng sẽ bị lấy mất.”

 

Posted on

Ai trung tín trong việc rất nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn- Cha Vương

Chúc bạn ngày Chúa Nhật tràn đầy ân sủng của Chúa nhé. 

Cha Vương

CN: 21/9/2025

TIN MỪNG: Ai trung tín trong việc rất nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn; ai bất lương trong việc rất nhỏ, thì cũng bất lương trong việc lớn. (Lc 16:10)

SUY NIỆM: Trong cuộc đời ai cũng thích nhảy cao lướt sóng. Để được như vậy bạn cần phải tạo ra một tiến trình rèn luyện sự dẻo dai, linh hoạt cho cơ thể. Mỗi khoản đầu tư thời gian nhỏ trong tiến trình luyện tập sẽ mang lại hiệu quả cao.

Hôm nay Chúa dùng dụ ngôn người quản gia bất lương để giúp bạn hiểu về việc sử dụng của cải trần gian như một phương tiện để đạt được nước thiên đàng.

❦ Chúa đã và đang ban cho bạn những gì vậy? 

❦ Bạn quản lý nó ra sao? 

❦ Khi Chúa hỏi, bạn sẽ trả lời với Chúa thế nào?

Bạn hãy nên dùng tiền của cải cách khôn ngoan để đến khi hết tiền và hết đời, bạn được Chúa nhận vào nước trời nhé.

LẮNG NGHE: Vì người nào được cả thế giới mà phải đánh mất chính mình hay là thiệt thân, thì nào có lợi gì? (Lc 9:25)

CẦU NGUYỆN: Lạy Chúa, con tạ ơn Chúa vì tất cả những ân huệ Chúa đã ban cho con: cuộc sống của con, những người thân yêu của con, tất cả những gì con có và những gì  thuộc về con đều là của Chúa. Xin giúp con luôn sử dụng những ân huệ của Chúa một cách khôn ngoan và dạy con biết chia sẻ chúng một cách rộng rãi với anh em.

THỰC HÀNH: Làm một việc bác ái hôm nay.

From: Do Dzung

*********************

Tất Cả Là Hồng Ân