Theo đài Á Châu Tự Do – RFA

Tập đoàn Israel Aerospace Industries vừa ký hợp đồng bán cho quân đội Việt Nam hai vệ tinh giám sát trị giá 680 triệu đô la, tờ báo Haaretz của Israel đưa tin. Hai vệ tinh quan sát này sẽ giúp Việt Nam “đối phó với sự lấn lướt của Trung Quốc trước các nước láng giềng ở Biển Đông”, tờ báo dẫn lời các nguồn tin công nghiệp quốc phòng không nêu danh tính cho biết.

RFA hiện chưa thể xác nhận thông tin này.

Một nguồn tin từ phía Việt Nam đề nghị không nêu danh tính vì sự nhạy cảm của vấn đề, cho biết công ty nhà nước Israel Aerospace Industries (IAI) đã có một lịch sử hợp tác với Việt Nam và thông tin về những đàm phán giữa hai bên liên quan đến thỏa thuân mua vệ tinh này đã xuất hiện từ hồi đầu năm 2018.

Theo Haaretz, ngoài IAI, các công ty Thales của Pháp và Lockheed Martin của Mỹ cũng đề nghị bán vệ tinh do thám cho Việt Nam và “đó có thể vẫn là vấn đề” đối với nhà thầu Israel. Tờ báo dẫn các nguồn từ Israel cho biết Việt Nam là một “khách hàng khó nhằn” và các thỏa thuận có thể thất bại vì sự cạnh tranh nội địa và sức ép từ các nhà thầu nước ngoài khác.

Khách hàng Việt Nam được cho biết là Tổng cục II của Bộ Quốc phòng (còn được biết đến là Tổng cục Tình báo Bộ Quốc phòng), theo tờ báo của Israel.

Vệ tinh “quá đắt đỏ”

Haaretz cho biết, theo thỏa thuận đã đạt được, công ty của Israel sẽ bán hai vệ tinh cho Việt Nam, bao gồm “một vệ tinh hình ảnh quang học và một vệ tinh radar khẩu độ tổng hợp có thể cung cấp hình ảnh mặt đất ngay cả trong đêm và qua mây.”

Một trong số hai vệ tinh này có thể là OptSat3000, một vệ tinh quang điện hiện đại được trang bị kính thiên văn khẩu độ 70 cm có cảm ứng, có khả năng cung cấp hình ảnh vị trí mặt đất có độ phân giải cao với độ chính xác tốt hơn 50 cm”, theo IAI.

 

Mỗi vệ tinh sẽ có giá là 300 triệu đô la chưa bao gồm phần phóng vệ tinh, “một cái giá mà các chuyên gia không gian cho là quá cao”, tờ báo cho biết, lưu ý rằng ở Việt Nam vấn đề tham nhũng vẫn “phổ biến và thậm chí ở mức cao nhất.”

Một nữ doanh nhân là bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, người được cho là đóng vai trò trung gian trong việc mua bán vũ khí giữa Việt Nam và Israel, hiện dang trong danh sách truy nã của Việt Nam vì liên quan đến gian lận thầu và đút lót, tuy nhiên báo chí trong nước không nói gì đến các thỏa thuận quốc phòng của bà này.

Israel những năm gần đây đã trở thành một trong những nhà cung cấp vũ khí hàng đầu cho Việt Nam vào khi quốc gia Đông Nam Á này đang tìm cách đa dạng hóa nguồn cung vũ khí để giảm sự phụ thuộc vào nước cung cấp vũ khí truyền thống là Nga.

Việt Nam đã mua khoảng hai tỷ đô la vũ khí từ các công ty của Israel bao gồm các hệ thống phòng không, máy bay không người lái và radar.

“Các công nghệ này, đặc biệt là radar, là những vũ khí mà Israel rất mạnh,” – nhà phân tích quốc phòng Yusuf Unjhawala từ Bangalore, Ấn Độ, cho biết.

Các vệ tinh này có thể đắt đỏ nhưng Việt Nam “cần công cụ do thám của chính mình”, chuyên gia Unjhawala nói với RFA.

Việt Nam và Trung Quốc hiện đang có tranh chấp ở Biển Đông nơi Trung Quốc đòi chủ quyền đến khoảng 90% diện tính vùng nước.

IAI đã xuát hiện tại các triển lãm quốc phòng ở Hà Nội để giới thiệu các sản phẩm của mình và được cho biết là đang nhắm tới việc thiết lập một liên doanh sản xuất vũ khí quốc phòng ở Việt Nam.

************************************

Chú thích của Kẻ Đi Tìm

Vệ tinh OPTSAT-3000 là hệ thống tự động hóa cao được ổn định trên ba trục, được thiết kế để giảm trọng lượng, tiêu thụ ít năng lượng và có độ tin cậy hình ảnh cao. Vệ tinh được thiết kế cho nhiệm vụ có tuổi thọ hơn bảy năm .

Bộ Quốc Phòng Ý đang sử dụng OPTSAST-3000 cho biết, phân đoạn mặt đất để kiểm soát vệ tinh trên quỹ đạo, lập kế hoạch nhiệm vụ và thu thập và xử lý hình ảnh, được đặt tại ba trung tâm hoạt động: Trung tâm vũ trụ Fucino của Telespazio; Trung tâm khảo sát từ xa vệ tinh chung (CITS) tại Pratica di Mare (Rome) và Trung tâm quản lý và kiểm soát chung (CIGC) tại Vigna di Valle (Rome) của Bộ Quốc phòng Ý.

Hệ thống OPTSAT-3000 sẽ có thể tương tác với vệ tinh radar thế hệ thứ hai COSMO-SkyMed của Ý, cho phép Bộ Quốc phòng Ý tiếp cận công nghệ tiên tiến nhất có khả năng đảm bảo khả năng hoạt động tốt nhất nhờ tích hợp dữ liệu quang học và radar do hai hệ thống tạo ra.

---

 

Theo

Thủ hiến Ontario Doug Ford hôm thứ Hai cho biết ông sẽ “mỉm cười” chặn xuất khẩu năng lượng sang Hoa Kỳ nếu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thực hiện kế hoạch áp thuế 25 phần trăm đối với hàng hóa của Canada.

Trump tuyên bố vào thứ Hai rằng thuế quan đối với Canada, Mexico và Trung Quốc sẽ có hiệu lực vào thứ Ba.

Thủ tướng Ontario Doug Ford phát biểu trong buổi họp báo tại Hội nghị Thủ tướng Canada ở Toronto, Ontario, ngày 16 tháng 12 năm 2024 (bên trái) và Tổng thống Donald Trump tại Phòng Roosevelt của Nhà Trắng ở Washington, DC, ngày 3 tháng 3 năm 2025 (bên phải). GEOFF ROBINS/AFP/ROBERTO SCHMIDT/GETTY

Phát biểu tại một hội nghị khai thác mỏ vào thứ Hai, 3-3-2025, Thủ hiến Ford, một người bảo thủ tiến bộ, đã phát biểu trực tiếp với chính quyền Trump.

“Tôi không bắt đầu một cuộc chiến thuế quan, nhưng chúng ta sẽ giành chiến thắng trong cuộc chiến thuế quan này“, ông nói và nói thêm, “Nếu họ muốn cố gắng tiêu diệt Ontario, tôi sẽ làm mọi cách chống trả, bao gồm cả việc cắt đứt nguồn năng lượng của họ với nụ cười trên môi, và tôi khuyến khích mọi tỉnh khác làm như vậy”.

Ford nói thêm: “Họ dựa vào năng lượng của chúng tôi. Họ cần cảm nhận được nỗi đau.”

Trong một cuộc phỏng vấn với NBC hôm thứ Hai, Ford cho biết năng lượng Canada đã “cung cấp điện cho 1,5 triệu ngôi nhà và các cơ sở sản xuất tại New York, Michigan và Minnesota”.

Trump cho biết các mức thuế được áp dụng để đáp trả việc Mexico và Canada không ngăn chặn được làn sóng fentanyl và người di cư bất hợp pháp qua biên giới của họ. Ông cũng lập luận rằng Mexico và Canada, những nước có thặng dư thương mại với Hoa Kỳ, đã lợi dụng quốc gia này.

Bộ trưởng Ngoại giao Canada Mélanie Joly cho biết vào thứ Hai : “Nếu Trump áp thuế, chúng tôi đã sẵn sàng. Chúng tôi đã sẵn sàng với mức thuế trị giá 155 tỷ đô la và chúng tôi đã sẵn sàng với đợt thuế đầu tiên, trị giá 30 tỷ đô la.”

Theo báo Nikkei Á Châu

Trong khi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ đã hạn chế sự tiến bộ của Trung Quốc trong lĩnh vực chip tiên tiến, thì đồng thời chúng cũng đẩy nhanh quá trình phát triển các linh kiện và chip ít tiên tiến hơn nhưng vẫn đóng vai trò kinh tế quan trọng, của nước này.

ĐÀI BẮC — Một “cú sốc từ Trung Quốc” đang ập đến với ngành công nghiệp chip khi nước này mở rộng mạnh mẽ các chất bán dẫn cũ và các chất nền chuyên biệt khiến giá giảm xuống mức chưa từng thấy trước đây.

Trung Quốc đang có những bước tiến trong các chất nền thích hợp và chip ít tiên tiến hơn, đe dọa gây áp lực lên các nhà sản xuất toàn cầu. © Getty Images

Marco, giám đốc bán hàng của một nhà sản xuất thiết bị chip của Đức tại Châu Á, đã từng trải qua cú sốc tương tự khi chứng kiến ​​mức giá mà một số nhà cung cấp Trung Quốc đưa ra cho các tấm wafer silicon carbide (SiC). Vật liệu nền SiC là vật liệu quan trọng để sản xuất Chip chất bán dẫn điện áp cao được sử dụng trong hàng không vũ trụ, xe điện, tua-bin và cơ sở hạ tầng trung tâm dữ liệu.

“Chỉ hai năm trước, một tấm wafer SiC 6 inch phổ thông từ công ty hàng đầu thế giới Wolfspeed có giá 1.500 đô la, nhưng giá bán của các nhà cung cấp Trung Quốc hiện nay có thể chỉ ở mức 500 đô la một tấm hoặc thấp hơn”, Marco, người yêu cầu không nêu tên thật của mình do tính chất nhạy cảm của chủ đề này, nói với Nikkei Asia. “Thật khó để tưởng tượng điều này có thể diễn ra như thế nào”.

Sự gia tăng nhanh chóng này là kết quả của việc Trung Quốc tăng cường nỗ lực xây dựng chuỗi cung ứng trong nước ở những lĩnh vực chưa nằm trong lệnh hạn chế xuất khẩu của Hoa Kỳ, cụ thể là các chất bán dẫn phức hợp như SiC (tập hợp nhiều con Chip thành một hệ điều hành trong một đơn vị) và các loại chip ít tiên tiến hơn nhưng vẫn quan trọng được sử dụng trong nhiều ứng dụng ở các nghành kỹ nghệ.

Tấm wafer silicon carbide là một ví dụ điển hình về cách Trung Quốc tận dụng các khoản trợ cấp do nhà nước hậu thuẫn để nhanh chóng chiếm lĩnh thị phần và thách thức các công ty dẫn đầu ngành trong các linh kiện điện tử quan trọng. Vì hầu hết các thiết bị sản xuất cho các chất bán dẫn này nằm ngoài phạm vi kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ, nên Trung Quốc đã có thể đạt được những tiến bộ nhanh chóng, với ít nhất 688 tỷ nhân dân tệ (95 tỷ đô la) trong các cam kết tài trợ chip quốc gia kể từ năm 2014.

Một mối lo ngại cấp bách khác đối với ngành công nghiệp này là sự mở rộng của Trung Quốc về các CHIP bán dẫn “trưởng thành” — thường là công nghệ CHIP có kích thước 28 nanomet và có kỹ thuật cũ hơn, CHIP trưởng thành hiện được sử dụng trong mọi thứ đồ dùng, từ điện thoại và đồ gia dụng đến ô tô và thiết bị quốc phòng.

Theo ước tính của IDC, công suất chip trưởng thành của Trung Quốc sẽ chiếm khoảng 28% thị trường toàn cầu vào năm 2025 và hiệp hội ngành SEMI cho biết con số đó có thể tăng lên 39% vào năm 2027.

Dây chuyền sản xuất của một công ty bán dẫn ở tỉnh Giang Tô. Trung Quốc đang sản xuất ra nhiều chip hoàn thiện hơn bao giờ hết. © Reuters

Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 của quốc gia này được công bố vào năm 2021, ngoài việc thúc đẩy SiC và gali nitride (GaN), còn bao gồm các động thái nâng cấp công nghệ chip và bộ nhớ đã phát triển của Trung Quốc, làm dấy lên lo ngại về tình trạng cung vượt cầu trên toàn cầu ở tất cả các phân khúc này.

Theo Charles Shi, nhà phân tích chip tại công ty quản lý tài sản Needham, ngành công nghiệp bán dẫn phải chuẩn bị cho cùng loại “cú sốc Trung Quốc” mà ngành công nghiệp năng lượng mặt trời đã trải qua .

“Chúng tôi đã thấy một số dấu hiệu ban đầu của cú sốc Trung Quốc”, Shi nói. “Khi Trung Quốc dần đưa các nhà máy vào hoạt động trong những năm tới, điều này có thể sẽ trở nên rõ ràng hơn và tạo ra cảm giác cấp bách hơn đối với các nhà hoạch định chính sách ở Hoa Kỳ, Châu Âu và Nhật Bản, ba khu vực có thế mạnh lịch sử về chất bán dẫn tương tự, ô tô và công nghiệp, phụ thuộc vào các nút trưởng thành”.

Galen Zeng, nhà phân tích chất bán dẫn của IDC, đã cảnh báo về tình trạng cung vượt cầu.

Semiconductor Manufacturing International Corp. là biểu tượng cho sức cạnh tranh ngày càng tăng của Trung Quốc trong lĩnh vực chip trưởng thành. Theo đồng giám đốc điều hành Zhao Haijun, doanh thu của SMIC đạt mức kỷ lục hơn 8 tỷ đô la vào năm 2024, nhờ sự chuyển dịch nhanh chóng sang sản xuất chip trong nước.

SMIC vượt qua các công ty nước ngoài trong nghành sản xuất CHIP

Con số này cao gấp đôi so với con số năm 2018, trước khi cuộc chiến chip giữa Mỹ và Trung Quốc nổ ra.

Các Tiến Bộ Kỹ Thuật của SMIC từ 2015 đến năm 2024

Nhưng ngay cả SMIC cũng không tránh khỏi nỗi lo lớn của ngành: tình trạng dư thừa công suất.

Làm trầm trọng thêm tình hình là làn sóng các công ty điện tử và ô tô Trung Quốc ồ ạt tham gia vào trò chơi sản xuất chip. Gree Electric Appliances, Guangzhou Automobile Group, China FAW Group, Oppo, Meituan và ZTE đều đang nắm giữ cổ phần trong các nhà sản xuất chip trong nước mới nổi được chính quyền địa phương hậu thuẫn, bao gồm Ủy Ban Nhân Dân Trùng Khánh, Thượng Hải, Thâm Quyến, Quảng Châu, Thanh Đảo và Ninh Ba.

Nhà sản xuất ô tô BYD đã xây dựng các nhà máy sản xuất chip riêng của mình dùng trong xe cộ và thiết bị điện tử tiêu dùng, và cũng tiếp quản các nhà máy của các công ty đã phá sản. Huawei Technologies, với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính quyền địa phương Thâm Quyến và các công ty khác, đứng sau các nhà sản xuất chip như PengXinWei, Swaysure Technology và SiEn (Thanh Đảo) Integrated Circuits, Nikkei Asia trước đó đã đưa tin .