Cách nước Mỹ ngăn một tổng thống trở thành kẻ độc tài

Cách nước Mỹ ngăn một tổng thống trở thành kẻ độc tài

Thất bại của Trump là chiến thắng của hệ thống chính trị Mỹ.

 14/01/2021

By   HUỲNH MINH TRIẾT

Tổng thống Mỹ Donald Trump trong một buổi thảo luận với Quốc hội năm 2017. Ảnh: Getty Images.

 

“Tự do là một thứ mong manh mà để hủy diệt nó, chỉ một thế hệ là đủ”.

Ronald Reagan đã phát biểu như trên trong diễn văn nhậm chức thống đốc bang California vào năm 1967. Ông trở thành tổng thống của Mỹ vào năm 1981. Lời cảnh báo của Reagan năm xưa vẫn còn nguyên tính thời sự.

Vào ngày 6/1/2021 vừa qua, một sự kiện có thể được gọi là cuộc đảo chính bất thành, do sự xúi giục của Tổng thống Mỹ Donald Trump, đã khiến cả nước Mỹ chao đảo.

Trung Quốc đã chộp ngay lấy cơ hội, so sánh cuộc bạo loạn này với việc những người biểu tình đòi dân chủ tại Hong Kong xông vào tòa nhà Hội đồng Lập pháp năm 2019. Bắc Kinh ngạo nghễ nói rằng biến cố ở Hong Kong còn tồi tệ hơn ở Washington nhiều, nhưng gợi ý rằng họ còn giỏi hơn Mỹ vì không để cho ai thiệt mạng.

Nước Mỹ đã trải qua giờ phút đen tối nhất kể từ thời nội chiến. Lần đầu tiên từ khi bị quân Anh tấn công và chiếm thủ đô vào năm 1814, người Mỹ mới chứng kiến Đồi Capitol bị xâm phạm và cướp phá. Người ta tưởng chừng như thành trì của các nền dân chủ trên thế giới ngả nghiêng trong phút chốc.

Người (vẫn) tin yêu Trump thì bất phục với kết quả kiểm phiếu. Với họ, nước Mỹ chẳng hề có dân chủ. Bầu cử thì dàn dựng, nhà nước ngầm thao túng phía sau, Trung Cộng mua chuộc, vân vân và tỉ tỉ những thuyết âm mưu vô căn cứ khác.

Đến tận bây giờ, sau khi Quốc hội chính thức xác nhận chiến thắng của ông Biden, mạng xã hội vẫn tiếp tục lan truyền đủ loại khả năng, rằng ông Trump sẽ ban hành thiết quân luật ra sao, tung bằng chứng gian lận như thế nào và ngày 20/1 sắp tới sẽ thật huy hoàng và rực rỡ cho những người ủng hộ Trump… Các câu chuyện thần thoại này vẫn mê hoặc được vô số người dễ tin, dễ lệ thuộc, và dành quá nhiều thời gian cho mạng xã hội.

Thực ra cuộc bầu cử đã kết thúc từ ngày 7/11/2020, khi các bang đếm đủ số phiếu để các chuyên gia về bầu cử của giới truyền thông tuyên bố Joe Biden thắng cử. Dù phản đối kịch liệt như thế nào, Trump và những người ủng hộ tích cực nhất của ông cũng không thể đánh cắp một cuộc bầu cử hợp pháp, biến nước Mỹ từ một nền cộng hòa thành độc tài.

Thoát thai từ một chế độ quân chủ, nước Mỹ đã trải qua nhiều năm xây dựng và bổ sung các cách thức để ngăn cản những kẻ độc tài tước đoạt tự do và quyền làm chủ của họ.

Quan khách ghé thăm tòa nhà Quốc hội Mỹ vào năm 2013, quan sát bức tranh mô tả lại cảnh George Washington tự nguyện từ bỏ quyền lực vào năm 1783. Ảnh: Melina Mara/ Washington Post.

Vào ngày 23/12/1783, sau khi đánh thắng quân Anh, George Washington đã tự nguyện giao trả quyền tổng tư lệnh Quân đội Lục địa (Continental Army) và về nghỉ hưu tại quê nhà thuộc bang Virginia.

Tổng thống đầu tiên của nước Mỹ đã đặt ra một tiền lệ nhằm tránh việc nền cộng hòa non trẻ của nước này trở thành một chế độ độc tài hay quay về thời quân chủ chuyên chế. Kể từ đó đến nay, dù không ít lần vấp phải thử thách, nền cộng hòa của nước Mỹ vẫn luôn đứng vững nhờ vào những thiết chế chặt chẽ của mình.

Làm tổng thống Mỹ không phải là làm vua. Tổng thống đúng là có quyền hành to lớn, nhưng cũng gặp vô vàn trở ngại và không phải lúc nào cũng có thể làm theo ý mình. Minh họa cho điều này, vào năm 1952 Tổng thống Harry Truman đã dự đoán tình cảnh của người kế nhiệm Dwight D. Eisenhower như sau: “Ông ta sẽ ngồi đó và ra lệnh ‘làm cái này, làm cái kia đi!’ nhưng sẽ chẳng có gì xảy ra. Ike tội nghiệp, nó không giống trong quân đội tí nào đâu” (Ike là biệt danh từ hồi nhỏ của anh em nhà Eisenhower).

Quyền kiểm soát đất nước được phân tán thành ba nhánh riêng rẽ và kiềm chế lẫn nhau, thường được gọi là chế độ tam quyền phân lập. Tổng thống không thể tự mình thay đổi luật lệ mà không có sự đồng ý của lưỡng viện Quốc hội. Ở Mỹ, việc sửa Hiến pháp để gia tăng thời gian cầm quyền như Putin đã làm với nước Nga là vô vọng. Các sắc lệnh hành pháp mà ông Trump hay sử dụng để lách Quốc hội thường xuyên bị nhánh tư pháp tuýt còi chặn lại.

Tổng thống có quyền bổ nhiệm quan tòa từ cấp liên bang đến tận Tối cao Pháp viện. Nhưng Tổng thống không có quyền ra lệnh cho các quan tòa này phải nghe lời của mình. Ông Trump đã vô cùng thất vọng khi chứng kiến các vụ kiện bầu cử của mình bị từ chối ở mọi cấp tòa án. Nước Mỹ không vận hành theo kiểu “ban ơn – trả ơn”.

Tổng thống là tổng tư lệnh quân đội, nhưng quân đội Mỹ không trung thành với tổng thống. Kịch bản Trump tuyên bố thiết quân luật nhằm cưỡng đoạt kết quả bầu cử nhanh chóng bị chính Trump xé bỏ. Các tư lệnh quân đội khẳng định rằng họ chỉ trung thành với Hiến pháp và không tham chính.

Sau vụ tấn công Quốc hội, Bộ Tư pháp tuyên bố họ không loại trừ khả năng truy tố tổng thống Mỹ vì vai trò trong việc kích động những kẻ côn đồ xông vào tấn công Điện Capitol.

Tổng thống có quyền sa thải bất kỳ ai trong nội các. Vậy sao ông Trump không sa thải hết những tướng lĩnh quân đội không chịu nghe lệnh và các quan chức Bộ Tư pháp đang thách thức ông? Câu trả lời là có thể. Nhưng Trump không dám.

Kịch bản này quả thực đã xảy ra trong nhiệm kỳ của Richard Nixon (1969-1974) sau vụ bê bối Watergate năm 1973. Công tố đặc biệt Archibald Cox ra trát đòi tổng thống cung cấp các tài liệu liên quan đến việc ông lạm quyền nghe lén đối thủ. Thay vì chấp nhận, Nixon ra lệnh cho Tổng Chưởng lý Elliot Richardson sa thải Cox. Richardson từ chối và từ chức. Nixon lại ra lệnh cho Phó Chưởng lý sa thải Cox. Ông này cũng không chịu nghe lệnh và từ chức. Cuối cùng Nixon quay ra thuyết phục Tổng Pháp quan Robert Bork sa thải Cox. Bork, một quan chức trẻ tuổi, tin rằng việc này đúng với quyền lực tổng thống nên đã chấp hành.

Richard Nixon là tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ phải từ chức vào ngày 9/8/1974. Ảnh: VOA/ AP.

Nếu câu chuyện chỉ dừng ở đây thì có lẽ đã thành một tiền lệ nguy hại, rằng tổng thống có thể một tay dẹp bỏ mọi cản trở chống lại mình – một mảnh đất màu mỡ để mầm mống độc tài nảy nở. Nhưng sau khi chứng kiến sự lũng đoạn của Nixon, Quốc hội đã hành động. Hiến pháp trao cho lưỡng viện quyền cách chức một tổng thống khi nhận định người này lạm dụng quyền lực. Bị đồng minh từ bỏ và đối mặt với nguy cơ chắc chắn bị phế truất, Nixon từ chức chưa đầy một năm sau đó.

Bài học của Nixon có lẽ đã khiến Trump e ngại. Khi Robert Mueller được Bộ Tư pháp chọn làm công tố đặc biệt điều tra vụ Nga can thiệp bầu cử năm 2016, ông Trump đã tuyệt vọng đến mức phải thốt lên: “Trời ơi, thế là toi sự nghiệp tổng thống của tôi rồi”. Tuy nhiên, ngoài việc ca thán và gợi ý sa thải Mueller trên Twitter, Trump chưa bao giờ chính thức áp đặt mệnh lệnh này lên các quan chức Bộ Tư pháp.

Hoàn cảnh hiện nay của Trump cũng rất giống với Nixon trước khi mãn nhiệm. Hôm 6/1, trong khi những người ủng hộ Trump nghe theo lời hiệu triệu “tiến về Đồi Capitol”, thì một loạt các đồng minh của Trump nhìn thấy ly nước đã tràn. Họ quay lưng lại với ông. Nhiều nghị sĩ từng hứa sẽ phản đối kết quả kiểm phiếu đại cử tri đổi ý. Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence dập tắt hy vọng cuối cùng của Trump, xướng tên Biden là tổng thống tiếp theo. Hàng loạt quan chức trong chính quyền Trump lập tức từ chức. Trump, cô độc và sợ hãi, lên án bạo lực của nhóm người theo ông lên Đồi Capitol, thừa nhận “sẽ có sự chuyển giao quyền lực trong trật tự và suôn sẻ”.

Nhưng nhiều nghị sĩ Mỹ chưa yên tâm để ông cầm quyền nốt hai tuần. Quốc hội Mỹ một lần nữa đề nghị cách chức Trump. Có hai cách để thực hiện điều này: thông qua luận tội và phế truất (như năm 2019) hoặc là dùng Tu chính án thứ 25.

Tu chính án thứ 25 cho phép đa số thành viên nội các cùng phó tổng thống Mỹ và Quốc hội tuyên bố tổng thống “không còn khả năng lãnh đạo”, rồi phế bỏ ông. Sau đó, Phó Tổng thống Pence sẽ tuyên thệ nhậm chức tổng thống và đảm bảo quá trình chuyển giao êm ả trong thời gian còn lại.

Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi cảnh báo nếu ông Pence không kích hoạt Tu chính án thứ 25 thì Quốc hội có thể sẽ phải hạch tội Trump một lần nữa. Điều này quả thực đã xảy ra. Hôm 13/1/2021, Donald Trump chính thức trở thành tổng thống duy nhất trong lịch sử Mỹ bị luận tội hai lần.

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi với bản luận tội Tổng thống Trump được ký thông qua tại hạ viện vào ngày 13/1/2021. Ảnh: Sarah Silbiger/ Bloomberg.

Hạ viện đã thông qua điều khoản luận tội cáo buộc ông Trump kích động nổi loạn chống lại nhà nước Hoa Kỳ. Lần này, 10 dân biểu Đảng Cộng hòa nhập cuộc cùng với toàn bộ 222 dân biểu Đảng Dân chủ, bỏ phiếu kích hoạt quá trình luận tội và phế truất.

Theo thủ tục, các điều khoản luận tội sẽ được chuyển lên Thượng viện để các thượng nghị sĩ mở phiên tòa phế truất tổng thống. Lãnh đạo khối đa số Mitch McConnell (Đảng Cộng hòa) đã bác bỏ giải pháp mở phiên tòa nhanh, khẳng định không thể làm xong trước khi ông Trump kết thúc nhiệm kỳ. Tuy vậy, kể cả sau khi không còn làm tổng thống, việc Thượng viện kết tội Trump có thể dẫn đến một phiên bỏ phiếu truất quyền tái tranh cử vào năm 2024 của ông.

Trong cuốn sách “Sự suy đồi và sụp đổ của nền cộng hòa Mỹ” (The Decline and Fall of the American Republic) xuất bản vào năm 2010, Bruce Ackerman, giáo sư luật thuộc Đại học Yale đã cảnh báo về cái mà ông gọi là “chủ nghĩa cực đoan cấu trúc” (structural extremism) của chế độ tổng thống. Ông nói rằng quyền lực ngày càng lớn của chức tổng thống sẽ mời gọi “sự vô pháp”. Ông thúc giục người Mỹ chớ nên thấy yên tâm vì sự tiết chế của Barack Obama. “Vị tổng thống nổi loạn tiếp theo có thể không sở hữu tinh thần tự kiềm chế theo Hiến pháp như vậy”, Ackerman viết.

Ở Trump, chúng ta thấy cảnh báo của Ackerman đã trở thành sự thực. Trump ngày càng bộc lộ thiên hướng của một nhà độc tài: thóa mạ báo chí và các đối thủ, không chấp nhận kết quả bầu cử, công kích các thiết chế bầu cử không đem lại chiến thắng cho ông, vùng vẫy và sử dụng mọi biện pháp có thể để kéo dài quyền lực.

Michael Cohen, cựu luật sư riêng của Trump khi điều trần trước Quốc hội hồi tháng 2/2019 đã cảnh báo “sẽ không bao giờ có chuyển giao quyền lực êm ả nếu Trump thua”.

Những kẻ độc tài rất thu hút nhân cách yếu nhược. Lịch sử đã chứng minh, khi một số lượng đủ đông những con người không biết tự đứng trên đôi chân của mình, tha thiết bấu víu vào một huyền thoại tự họ dựng lên, thảm kịch sẽ xảy ra. Thảm kịch của nước Mỹ đã xảy ra. Nhưng như tờ báo cánh hữu Wall Street Journal đã nhận định, sự thất bại của Trump chính là chiến thắng của hệ thống chính trị Mỹ.

Người Mỹ đã bầu Trump lên bằng hệ thống này. Người Mỹ đã hạ bệ Trump chính bằng hệ thống đó. Đó là hệ thống có đủ khả năng bảo vệ lựa chọn của người Mỹ trước một kẻ toan chà đạp lên lá phiếu của họ.

Thăm dò ý kiến: Đa số cử tri Mỹ nói Trump nên từ chức.

 Thăm dò ý kiến: Đa số cử tri Mỹ nói Trump nên từ chức.

Đa số cử tri cho rằng Tổng thống Trump nên từ chức vì đã khuấy động đám đông ủng hộ tràn vào Điện Capitol Hoa Kỳ khi các nhà lập pháp tụ họp để chứng nhận chiến thắng của Tổng thống đắc cử Joe Biden tại Đại cử tri đoàn, theo một cuộc thăm dò mới.

Cuộc khảo sát mới nhất của Đại học Quinnipiac cho thấy 56% cử tri được thăm dò cho rằng Trump chịu trách nhiệm trực tiếp cho cuộc bao vây đầy bạo lực vào Quốc hội dẫn đến 5 người chết.

53% cử tri được khảo sát nói rằng Trump nên từ chức.

52 % nói rằng ông nên bị cách chức.

Đảng Dân chủ tại Hạ viện đã đệ trình một nghị quyết buộc tội Trump đã kích động đám đông.

Không rõ liệu đảng Cộng hòa ở Thượng viện có bỏ phiếu để loại bỏ Trump hay không, nếu có thời gian cho một phiên tòa ở Thượng viện, trước khi Biden tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20 tháng 1 và liệu họ có mong muốn một phiên tòa ở Thượng viện sau khi Biden nhậm chức hay không.

Đảng Cộng hòa hôm thứ Hai đã phản đối một nghị quyết kêu gọi Phó Tổng thống Pence viện dẫn Tu chính án thứ 25 để lật đổ Trump.

Trump dự kiến ​​sẽ không từ chức, mặc dù hai Thượng nghị sĩ Cộng hòa đã nói rằng họ tin rằng ông nên làm như vậy.

Sự chấp thuận công việc của Trump đã giảm 11 điểm kể từ tháng 12, giảm xuống mức thấp nhất mọi thời đại là 33% đồng thuận và 60% không đồng thuận.

Các cử tri trong cuộc thăm dò cũng quy lỗi cho đảng Cộng hòa tại Hạ viện và Thượng viện đã thách thức việc kiểm phiếu của Cử tri đoàn, với 58% cho rằng những nhà lập pháp này đang phá hoại nền dân chủ.

58% cũng nói rằng họ không tin rằng có gian lận phổ biến trong cuộc bầu cử.

47% được khảo sát coi cuộc bao vây là một nỗ lực đảo chính, so với 43 phần trăm nói rằng họ không coi đây là một cuộc đảo chính.

81% cử tri coi chủ nghĩa cực đoan là một vấn đề lớn ở Hoa Kỳ.

Chỉ có 31% cử tri trong cuộc thăm dò nói rằng họ tin rằng Biden sẽ có thể thống nhất đất nước, so với 56% nói rằng họ nghĩ rằng sự chia rẽ đảng phái sâu sắc sẽ vẫn còn.

Cuộc thăm dò Quinnipiac với 1.239 cử tri đã đăng ký được thực hiện từ ngày 7 tháng 1 đến ngày 10 tháng 1 và có sai số chênh lệch 2,8 điểm phần trăm.

JONATHAN EASLEY.

Ngày 11, tháng Giêng, năm 2021.

Poll: Majority of voters say Trump should resign

THEHILL.COM

Poll: Majority of voters say Trump should resign

A majority of voters say President Trump should resign from office for stirring 

HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ HOA KỲ.

HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ HOA KỲ.

Hoai Linh Ngoc Duong

Người Việt đa số mất căn bản chính trị từ gốc nên tranh luận với họ rất mệt. Nhưng nếu họ chịu tranh luận còn đỡ, một số kẻ trái ý là nhảy vào chửi bới, còn không, dùng hình ảnh đại diện của mình đi dán các nơi khác, sau đó viết những comment rất vô học. Họ chẳng biết văn hóa tranh luận mà chỉ biết văn hóa tấn công cá nhân, chửi bới thô tục. Họ nghĩ rằng điều đó có thể hạ thấp người họ chửi, nhưng thật ra chỉ hạ thấp chính họ. Nhưng mặc kệ, loại người này luôn hả hê, sung sướng khi được chửi một ai đó mà không bị chửi lại. Trên thực tế họ là những kẻ hèn nhát, tự ti và hay sống ảo.

Post lại một số bài viết căn bản đi từ cái gốc về nền chính trị Hoa Kỳ nhưng chắc số chịu đọc và chịu suy ngẫm cũng rất ít. Số thích nghe tin giả, xạo láo vẫn nhiều hơn.

HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ HOA KỲ.

Hoa Kỳ là một nước cộng hoà liên bang thực hiện chế độ chính trị tam quyền phân lập. Hiến pháp Hoa Kỳ qui định quyền lập pháp thuộc về Quốc hội, quyền hành pháp thuộc về Tổng thống và quyền tư pháp thuộc về Toà án tối cao. Mỗi bang có hệ thống hiến pháp và pháp luật riêng nhưng không được trái với Hiến pháp của Liên bang.

Quốc hội Liên bang: Quốc hội Liên bang Hoa Kỳ gồm Thượng viện và Hạ viện. Ngoài quyền lập pháp, Quốc hội còn giám sát hoạt động của bộ máy hành pháp và tư pháp.

Thượng viện: Gồm 100 thượng nghị sĩ, trong đó mỗi bang có hai thượng nghị sĩ. Các khu hành chính trực thuộc không có đại diện tại Thượng viện. Nhiệm kỳ thượng nghị sĩ là 6 năm. Hai năm một lần, Thượng viện tổ chức bầu cử lại 1/3 số thượng nghị sĩ. Về mặt pháp lý, Phó Tổng thống là Chủ tịch Thượng viện. Song trên thực tế, điều hành công việc hàng ngày của Thượng viện là thủ lĩnh phe đa số trong Thượng viện. Phó Tổng thống chỉ bỏ phiếu khi cần thiết để tránh bế tắc trong trường hợp Thượng viện rơi vào tình huống 50/50 về một vấn đề nào đó.

Hạ viện gồm 435 hạ nghị sĩ. Nhiệm kỳ của hạ nghị sĩ là 2 năm. Khác với Thượng viện, số hạ nghị sĩ đại diện cho bang phụ thuộc vào dân số của bang. Mỗi bang có quyền có tối thiểu một hạ nghị sĩ. Việc phân bổ số hạ nghị sĩ cho các bang được tiến hành 10 năm một lần dựa trên kết quả điều tra dân số. Ngoài ra, các khu hành chính trực thuộc như Samoa, Thủ đô Washington DC, Guam, và Virgin Islands cũng có đại diện không có quyền bỏ phiếu; Khu vực Puerto Rico được đại diện bởi một Cao uỷ thường trú. Đứng đầu Hạ viện là Chủ tịch Hạ viện. Chủ tịch Hạ viện là người thứ hai sau Phó Tổng thống kế nhiệm Tổng thống.

Phân chia quyền lực giữa hai viện: Cả hai viện đều có quyền quyết định chiến tranh, kiểm soát các lực lượng vũ trang, đánh thuế, vay tiền, phát hành tiền, điều tiết thương mại, và ban hành luật cần thiết cho hoạt động của chính quyền. Trong đó, Thượng viện có đặc quyền cố vấn và thông qua các hiệp ước mà Chính phủ ký với nước ngoài và các chức vụ do Tổng thống bổ nhiệm. Ví dụ, Hiệp định Thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ được chính phủ hai nước ký tháng 7 năm 2000 và đến tháng 11 năm 2001 mới được Thượng viện Hoa Kỳ thông qua và đến 10/12/2001 mới có hiệu lực thi hành.

Tất cả các dự luật liên quan đến tài chính (thuế và phân bổ ngân sách) đều do Hạ viện đề xuất; Thượng viện có thể bỏ phiếu thay đổi dự luật của Hạ viện và khi đó hai viện sẽ họp chung để giải quyết bất đồng. Hạ viện có quyền bỏ phiếu buộc tội Tổng thống và các các quan chức liên bang, và Thượng viện có quyền quyết định có bãi chức người bị buộc tội đó hay không.

Cả Thượng viện và Hạ viện đều có những uỷ ban riêng của mình. Tuy nhiên, giữa Thượng viện và Hạ viện có một số uỷ ban phối hợp để xử lý một số công việc chung.

Dân biểu (thượng và hạ nghị sĩ liên bang và bang) được bầu từ các khu vực bầu cử: Một trong những nhiệm vụ quan trọng của các dân biểu là bảo vệ và đem lại càng nhiều lợi ích cho các cử tri của mình càng tốt. Một trong những cách thông thường nhất để thực hiện nhiệm vụ này là đấu tranh dành ngân quĩ liên bang và bang cho các dự án ở khu vực bầu cử của mình. Khá nhiều khoản tiền dành cho các dự án ở địa phương được lẩn trong các khoản tiền phân bổ cho các cơ quan của chính quyền liên bang và bang.

Một cách khác mà các dân biểu thường làm là kiến nghị và vận động các cơ quan lập pháp và hành pháp thông qua các luật pháp và quyết định có lợi cho cử tri của mình. Ví dụ, nhiều thượng và hạ nghị sĩ của các bang ở Hoa Kỳ có nuôi cá catfish đã bảo trợ và tích cực vận động Quốc hội Liên bang thông qua dự luật cấm cá da trơn của Việt Nam mang tên catfish trên thị trường Hoa Kỳ.

Chính quyền liên bang: Quyền hạn của chính quyền liên bang do Hiến pháp Liên bang qui định và chủ yếu tập trung ở các lĩnh vực có ảnh hưởng đến toàn liên bang như ngoại giao, quốc phòng và an ninh, quản lý xuất nhập khẩu, quản lý di dân, bảo hộ sở hữu trí tuệ, và một số lĩnh vực khác.

Tổng thống là người đứng đầu cơ quan hành pháp liên bang và được bầu trực tiếp với nhiệm kỳ 4 năm. Theo luật hiện hành, mỗi tổng thống chỉ được phục vụ không quá 2 nhiệm kỳ. Tất cả các dự luật liên bang được Quốc hội liên bang thông qua phải được Tổng thống ký mới trở thành luật. Hiến pháp cho phép Tổng thống quyền phủ quyết dự luật đã được Quốc hội liên bang thông qua.

Ngoài Tổng thống, bộ máy hành pháp Hoa Kỳ còn có Phó Tổng thống, 15 bộ và trên 60 ủy ban độc lập. Các bộ trưởng do Tổng thống bổ nhiệm và phải được Thuợng viện thông qua.

Trong hệ thống hành pháp liên bang còn có Văn phòng Nhà trắng, Văn phòng quản trị và tài chính, các hội đồng cố vấn. Các hội đồng cố vấn đóng vai trò quan trọng trong hoạch định chính sách của Tổng thống. Đáng chú ý nhất là Hội đồng an ninh quốc gia, Hội đồng cố vấn kinh tế, và Hội đồng chính sách phát triển.

Hệ thống tòa án liên bang: Hệ thống tòa án liên bang gồm Tòa án liên bang tối cao và các tòa án liên bang khu vực. Chánh án và các thẩm phán Tòa án tối cao liên bang do Tổng thống bổ nhiệm và được Thượng viện thông qua với nhiệm kỳ suốt đời. Những người này chỉ từ nhiệm khi họ muốn hoặc bị buộc tội. Toà án tối cao liên bang có quyền vô hiệu hoá bất cứ luật lệ liên bang hoặc bang nào mà toà xét thấy là trái với Hiến pháp. Ví dụ, năm 1897, Toà án tối cao liên bang đã ra phán quyết bác bỏ luật của Bang Louisiana cấm mua bảo hiểm của các hãng bảo hiểm ngoài bang trừ phi các hãng bảo hiểm đó đáp ứng đuợc một số điều kiện tiên quyết nhất định.

Các đảng phái chính trị: Hệ thống chính trị Hoa Kỳ chủ yếu do hai Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa kiểm soát. Đảng Dân chủ quan tâm nhiều hơn đến các vấn đề an sinh xã hội, y tế, giáo dục và công ăn việc làm cho nguời nghèo, và do vậy được đông đảo người nghèo và giới công đoàn ủng hộ. Đảng này chủ trương tăng cường quyền quản lý hành chính trong các lĩnh vực kinh tế và xã hội.

Ngược lại, Đảng Cộng hòa muốn giảm thiểu sự can thiệp của chính phủ đối với nền kinh tế, để nền kinh tế vận động theo qui luật của thị trường. Đảng này thường quan tâm nhiều hơn đến các giới chủ, các thế lực tài phiệt, giới chuyên gia và các tầng lớp trung lưu. Trong lĩnh vực đối ngoại, Đảng Cộng hòa thường chủ trương tăng cường sức mạnh quân sự và cứng rắn hơn trong việc giải quyết các xung đột quốc tế.

Trong các cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ ứng cử viên Đảng Cộng hòa thường có ưu thế tại các bang phía Nam, trong khi đó ứng cử viên Đảng Dân chủ thường có ưu thế tại các bang phía Bắc.

Hệ thống chính quyền bang: Hệ thống chính quyền bang nói chung cũng tương tự như hệ thống chính quyền liên bang. Đứng đầu ngành hành pháp bang là thống đốc bang. Thống đốc bang do cử tri bầu trực tiếp với nhiệm kỳ 2 hoặc 4 năm tùy theo bang. Có bang giới hạn số nhiệm kỳ của thống đốc bang, có bang không. Ngoài quyền hành pháp, thống đốc bang còn có quyền kiến nghị và phủ quyết luật pháp bang, và một số quyền tư pháp.

Ở cấp bang cũng có quốc hội bang gồm 2 viện như liên bang (trừ Bang Nebraska chỉ có một viện). Quốc hội bang cũng có quyền làm một số luật áp dụng trong bang (chủ yếu trong các lĩnh vực an sinh xã hội như y tế, giáo dục, an toàn, đạo đức, và phúc lợi của dân chúng trong bang). Quốc hội bang có quyền sửa đổi và thông qua ngân sách bang do thống đốc bang đề xuất, trong đó có việc tăng, giảm, hoặc hoàn thuế. Dưới bang là quận, thành phố, thị trấn, và làng.

Hoạt động vận động hành lang: Có thể nói vận động hành lang là một trong những đặc trưng nổi bật của hệ thống chính trị Hoa Kỳ. Tại Thủ đô Washington DC hiện nay có tới trên 12 nghìn người vận động hành lang chuyên nghiệp hoạt động. Các doanh nghiệp, các công đoàn, các hiệp hội kinh doanh, các nhóm tôn giáo, các trường đại học, các bang, các tổ chức xã hội, thậm chí cả chính phủ nước ngoài đều tiến hành các hoạt động vận động hành lang.

Vận động hành lang được coi là một hình thức đề đạt ý nguyện của dân chúng đến các các cơ quan quản lý nhà nước; do vậy, được pháp luật Hoa Kỳ cho phép. Trên thực tế, các nhóm lợi ích thường tiến hành các hoạt động vận động hành lang để tác động tới các quyết định lập pháp và hành pháp nhằm phục vụ cho lợi ích của mình. Vận động hành lang cũng có thể không liên quan đến một biện pháp luật pháp hoặc chính sách hoặc quyết định cụ thể mà chỉ nhằm cổ vũ cho một quan điểm hoặc một mối quan tâm nào đó.

Vận động hành lang không chỉ đơn thuần là nêu kiến nghị hoặc nguyện vọng. Những người vận động hành lang thường phải cung cấp các lý lẽ, chứng cứ, và thậm chí các bằng chứng khoa học có sức thuyết phục hỗ trợ cho kiến nghị hoặc nguyện vọng của mình. Đối với các cơ quan quản lý nhà nước, những thông tin và lý lẽ thu lượm được từ các hoạt động vận động hành lang cũng là những nguồn thông tin bổ xung tốt phục vụ cho các cơ quan này trong công việc lập pháp và hành pháp của mình.

Các hoạt động vận động hành lang có thể do nhóm hoặc cá nhân có lợi ích trực tiếp tiến hành bằng cách gặp gỡ, gọi điện thoại, hoặc gửi kiến nghị đến các dân biểu của mình cũng như với các cơ quan chính quyền. Vận động hành lang cũng có thể được tiến hành một cách gián tiếp thông qua các chiến dịch báo chí truyền thông, thuê các công ty hoặc cá nhân vận động hành lang chuyên nghiệp thay mặt tiến hành những việc nói trên, thông qua các tổ chức quần chúng, đảng phái, thậm chí thông qua các cuộc biểu tình…

Các tổ chức và cá nhân làm dịch vụ vận động hành lang chuyên nghiệp có thu tiền đều phải đăng ký với Quốc hội, trừ những những trường hợp có mức phí dịch vụ dưới 5.000 USD trong thời gian 6 tháng. Thời hạn đăng ký là trong vòng 45 ngày kể từ khi bắt đầu tiếp xúc vận động hành lang hoặc kể từ ngày ký hợp đồng với khách hàng.

Hầu hết các hiệp hội kinh doanh và công ty lớn của Hoa Kỳ đều có đại diện của mình ở Thủ đô Washington DC và ở thủ phủ các bang mà họ có hoạt động kinh doanh để tiến hành các hoạt động vận động hành lang đối với quốc hội và chính quyền liên bang và bang.

Trong lĩnh vực thương mại quốc tế, các công ty Hoa Kỳ đặc biệt quan tâm đến các vòng đàm phán thương mại đa biên và song phương giữa Hoa Kỳ và các nước. Họ thường xuyên vận động và thậm chí gây sức ép với Quốc hội và Chính quyền liên bang để đảm bảo kết quả các cuộc đàm phán thương mại quốc tế có lợi cho hoạt động kinh doanh của mình.

65 ngày dẫn đến hỗn loạn ở Điện Capitol

 Van Pham

Bất kể điều gì xảy ra với Donald Trump, những kẻ bạo loạn đã tấn công Điện Capitol của Mỹ sẽ không sớm lùi bước…

*******

65 ngày dẫn đến hỗn loạn ở Điện Capitol

Shayan Sardarizadeh và Jessica Lussenhop

Nhiều người bất ngờ trước các sự kiện ở Washington ngày 6 tháng 1. Nhưng với những người theo dõi sát sao mọi diễn biến từ ngày bầu cử 03-11 đến nay…. đếu cảm thấy âm mưu của các nhóm cực hữu trao đổi trên mạng, những dấu hiệu cảnh báo đã ẩn hiện đây đó.

Khởi phát lúc 02:21 Giờ sáng miền Đông trong đêm bầu cử, Tổng thống Trump bước lên sân khấu được dựng trong Phòng phía Đông của Nhà Trắng và tuyên bố chiến thắng:

“Chúng ta đã sẵn sàng để giành chiến thắng trong cuộc bầu cử này. Thành thật mà nói, chúng ta đã thắng cuộc bầu cử này.”

Bài phát biểu của ông Trump được đưa ra một giờ sau khi ông tweet: “Họ đang tìm cách đánh cắp cuộc bầu cử” (xem bản tweet cuea ông Trump)

Ông Trump đã không thắng. Ông không có chiến thắng nào để bị đánh cắp. Nhưng đối với nhiều người ủng hộ cuồng nhiệt nhất của ông, những sự thật này không quan trọng, và cho đến giờ vẫn không có gi quan trọng.

******

Sáu mươi lăm ngày sau, một liên minh bạo loạn hung hãn xông vào tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ. Họ gồm những người tin vào thuyết âm mưu QAnon, thành viên của các nhóm “Stop the Steal” , các nhóm hoạt động cực hữu, những dư luận viên trực tuyến và những người khác.

Vào thứ Sáu ngày 8 tháng 1 – khoảng 48 giờ sau cuộc bạo động ở Washington – Twitter bắt đầu thanh lọc và khóa một số tài khoản thân ông Trump có ảnh hưởng nhất đã thúc đẩy các âm mưu và thúc giục hành động trực tiếp để lật ngược kết quả bầu cử.

Sau đó đến lượt tài khoản lớn của chính của Tổng thống. ông Trump đã bị xóa tài khoản tweet vĩnh viễn có hơn 88 triệu người theo dõi của mình. Với lý do: “do có nguy cơ kích động thêm bạo lực”.

Bạo loạn ở Washington đã gây chấn động thế giới và dường như các nhà chức trách đã mất cảnh giác.

Nhưng đối với bất kỳ ai đã theo dõi kỹ những câu chuyện đã và đang diễn ra tại Đồi Capitol Hill, trên mạng và trên khắp nẻo đường phố của các thành phố tại Mỹ – thì điều đó không có gì là ngạc nhiên.

Ý tưởng về một cuộc bầu cử gian lận đã được tổng thống gieo rắc trong các bài phát biểu và trên Twitter, vài tháng trước cuộc bỏ phiếu.

Vào ngày bầu cử, tin đồn bắt đầu ngay khi người Mỹ đi bầu. Video quay cảnh một người theo dõi cuộc bỏ phiếu của Đảng Cộng hòa bị từ chối vào phòng phiếu ở Philadelphia đã lan truyền mạnh mẽ. Đó là một lỗi thực sự, do nhầm lẫn về các quy tắc. Người đàn ông sau đó đã được phép vào phòng phiếu để quan sát việc đếm phiếu.

Nhưng nó đã trở thành video đầu tiên trong số nhiều video, hình ảnh, đồ họa và tuyên bố khích động lan truyền trong những ngày sau đó, dẫn đến hình thành một “Khẩu Hiệu – Slogan”: #StopTheSteal.

Thông điệp đằng sau nó rất rõ ràng – ông Trump đã giành được một chiến thắng long trời lở đất, nhưng các thế lực đen tối ở “chính quyền ngầm” đã đánh cắp nó khỏi tay ông.

Sáng sớm hôm thứ Tư 4 tháng 11, trong khi các phiếu bầu vẫn đang được kiểm và ba ngày trước khi mạng lưới truyền thông Hoa Kỳ dự đoán là Joe Biden sẽ đắc cử, Tổng thống Trump tuyên bố chiến thắng, cáo buộc là đang có “một sự gian lận đối với công chúng Mỹ”.

Ông Trump đã không cung cấp bất kỳ bằng chứng nào để chứng minh tuyên bố của mình. Các nghiên cứu được thực hiện cho các cuộc bầu cử trước đây của Hoa Kỳ đã chỉ ra rằng gian lận cử tri là điều cực kỳ hiếm.

Trump speaks during election night, early on 4-11

Vào giữa buổi chiều, một nhóm Facebook có tên “Stop the Steal” đã được tạo ra và nhanh chóng trở thành một trong những nhóm phát triển nhanh nhất trong lịch sử của nền tảng mạng xã hội. Đến sáng thứ Năm, nó đã có thêm hơn 300.000 thành viên.

Nhiều bài đăng tập trung vào các cáo buộc không có căn cứ về gian lận cử tri hàng loạt, gồm các tuyên bố được đưa ra rằng hàng nghìn người đã chết, đã bỏ phiếu và máy bỏ phiếu bằng cách nào đó đã được lập trình để chuyển phiếu bầu từ ông Trump sang ông Biden.

Nhưng một số bài đăng còn đáng báo động hơn, nói về sự cần thiết của một cuộc “nội chiến” hoặc “cách mạng”.

Đến chiều thứ Năm, Facebook đã gỡ bỏ Stop the Steal, nhưng trước đó nó đã tạo ra gần nửa triệu lượt bình luận, chia sẻ, thích và phản ứng.

Hàng chục nhóm khác nhanh chóng mọc thay vào vị trí của nó như: – Protest Arizona, 5 November 2020

Ý tưởng về một cuộc bầu cử bị đánh cắp tiếp tục lan truyền trên mạng và tồn tại. Ngay sau đó, một trang web chuyên về Stop the Steal đã được đưa ra nhằm ghi danh những “bước chân ủng hộ tính toàn vẹn của phiếu bầu”.

Short presentational grey line

Vào thứ Bảy ngày 7 tháng 11, các tổ chức thông tấn lớn tuyên bố rằng Joe Biden đã thắng cử. Tại các thành trì của đảng Dân chủ, rất đông người dân đã xuống đường ăn mừng. Nhưng phản ứng trực tuyến từ những người ủng hộ nhiệt thành nhất của ông Trump là một sự tức giận và thách thức.

Họ đã lên kế hoạch cho một cuộc biểu tình ở Washington DC vào thứ Bảy tuần sau, được gọi là “Triệu người Diễn hành cho nước Mỹ Vĩ Đại (MAGA March)”.

Trump tweet rằng ông có thể cố gắng ghé qua cuộc biểu tình và “chào hỏi” người tham dự.

Million MAGA March, Washington, 14 November 2020Nguồn hình ảnh, Getty Images

Các cuộc biểu tình ủng hộ Trump trước đây ở Washington đã không thu hút được đám đông lớn. Nhưng hàng ngàn người đã tập trung tại Freedom Plaza vào buổi sáng đầy nắng đó.

Một nhà nghiên cứu chủ nghĩa cực đoan gọi đây là “buổi ra mắt của phong trào nổi dậy ủng hộ Trump”.

Khi đoàn xe của Trump chạy qua thành phố, những người ủng hộ đang hò hét vui mừng đổ xô đến để nhìn thoáng được tổng thống, người đang cười rạng rỡ với họ, đầu đội chiếc mũ MAGA màu đỏ.

Donald Trump arrives to the White House, in WashingtonNguồn hình ảnh, Reuters

Trong khi các nhân vật bảo thủ chính thống cũng có mặt, tuyệt đại đa số người tham dự sự kiện đến từ các nhóm cực hữu.

Hàng chục thành viên của nhóm cực hữu, chống người nhập cư, toàn nam giới, những người đã nhiều lần tham gia vào các cuộc biểu tình bạo động trên đường phố và là một trong số những người sau này sẽ đột nhập vào Điện Capitol của Hoa Kỳ, đã tham gia tuần hành. Các nhóm dân quân, các nhân vật truyền thông cực hữu và những người ủng hộ thuyết âm mưu cũng ở đó.

Khi màn đêm buông xuống, các cuộc đụng độ giữa những người ủng hộ Trump và những người phản đối đã nổ ra, gồm một cuộc ẩu đả cách Nhà Trắng khoảng 5 dãy nhà.

Bạo lực – mặc dù phần lớn đã được cảnh sát ngăn chặn trong dịp này – là một dấu hiệu rõ ràng cho những điều sắp xảy ra.

Short presentational grey line

Đến thời điểm này, Tổng thống Trump và đội ngũ pháp lý của ông đã đặt hy vọng vào hàng chục vụ kiện.

Mặc dù một số tòa án đã bác bỏ các cáo buộc gian lận, nhưng nhiều người trong thế giới trực tuyến ủng hộ Trump đã bị cuốn hút bởi hai luật sư có quan hệ mật thiết với tổng thống – Sidney Powell và L Lin Wood.

Bà Powell và ông Wood hứa rằng họ sẽ chuẩn bị các vụ kiện gian lận cử tri toàn diện quy mô đến mức khi được mang ra trước toà, những vụ kiện này sẽ xóa đi kết luận là ông Biden đã đắc cử tổng thống.

Short presentational grey line

Bà Powell, 65 tuổi, một nhà hoạt động bảo thủ và là cựu công tố viên liên bang, nói với Fox News rằng nỗ lực này sẽ “giải phóng Kraken” – ám chỉ một con quái vật biển khổng lồ trong văn hóa dân gian Scandinavi trỗi dậy từ đại dương để nuốt chửng kẻ thù của nó.

“Kraken” nhanh chóng trở thành một từ quen thuộc trên internet, đại diện cho các tuyên bố tràn lan, không có cơ sở, về gian lận bầu cử diện rộng.

Bà Powell và ông Wood đã trở thành anh hùng đối với những người theo thuyết âm mưu QAnon – những người tin rằng Tổng thống Trump và một đội tình báo quân sự bí mật đang chiến đấu với một chính quyền ngầm gồm những kẻ ấu dâm tôn thờ quỷ Satan trong Đảng Dân chủ, truyền thông, doanh nghiệp và Hollywood.

Các luật sư trở thành người kết nối giữa tổng thống và những người ủng hộ cuồng mê thuyết âm mưu nhất của ông – một số người trong số họ cuối cùng đã xông vào bên trong Điện Capitol vào ngày 6 tháng 1.

Bà Powell và ông Wood đã thành công trong việc tạo âm thanh cực lớn và cơn thịnh nộ trực tuyến, nhưng những nỗ lực pháp lý của họ không có kết quả.

Khi họ phát hành gần 200 trang tài liệu vào cuối tháng 11, rõ ràng là vụ kiện của họ chủ yếu chỉ bao gồm các thuyết âm mưu và các cáo buộc không căn cứ đã bị vạch trần mà hàng chục tòa án đã bác bỏ.

Các hồ sơ chứa các lỗi pháp lý đơn giản – và các lỗi chính tả và lỗi đánh máy cơ bản.

Tuy nhiên, phong trào vẫn tồn tại. Các thuật ngữ “Kraken” và “Giải phóng Kraken” đã được sử dụng hơn một triệu lần trên Twitter trước cuộc bạo động ở Capitol.

Popularity of hashtags

Khi các tòa án bác bỏ các vụ kiện của ông Trump, các nhà hoạt động cực hữu không còn biết làm cách nào. Họ bèn xoay lại và nhắm thẳng vào các nhân viên và quan chức bầu cử để hăm dọa.

Những lời dọa giết được đưa ra nhằm vào một nhân viên bầu cử ở Georgia, và các quan chức Đảng Cộng hòa ở tiểu bang – gồm Thống đốc Brian Kemp, BT Nội vụ Brad Raffensperger và quan chức phụ trách hệ thống bầu cử của tiểu bang. Ông Gabriel Sterling đã bị gán cho là “những kẻ phản bội” trên mạng.

Ông Sterling đã đưa ra một cảnh báo đầy tình cảm và có tính tiên tri với tổng thống trong một cuộc họp báo vào ngày 1 tháng 12: – “Sẽ có người bị thương, sẽ có người bị bắn, sẽ có người bị giết, và điều đó không đúng, thưa Tổng Thống” ông nói.

Tại Michigan vào đầu tháng 12, BT Nộu vụ Jocelyn Benson, một đảng viên Đảng Dân chủ, vừa hoàn thành việc cắt tỉa cây thông Noel cùng cậu con trai bốn tuổi thì nghe thấy tiếng động bên ngoài ngôi nhà ở Detroit.

Khoảng 30 người biểu tình với biểu ngữ đứng bên ngoài, hét lên “Hãy ngăn chặn hành vi trộm cắp!” qua loa.

“Benson, bà là một kẻ xấu,” một người hét lên.

“Bà là một mối đe dọa cho nền dân chủ!” một người khác hét.

Một trong những người biểu tình đã phát trực tiếp sự kiện trên Facebook, nói rằng nhóm của cô ấy “sẽ không bỏ đi”.

Đó chỉ là một trong những cuộc biểu tình rầm rộ nhắm vào những người liên quan đến cuộc bỏ phiếu.

Tại Georgia, một dòng những người ủng hộ Trump đã liên tục lái xe qua nhà của ông Raffensperger, bấm còi inh ỏi. Vợ ông nhận được những lời đe dọa bạo lực tình dục.

Tại Arizona, những người biểu tình tụ tập bên ngoài nhà của Bộ trưởng Nội vụ Katie Hobbs, một đảng viên Đảng Dân chủ, đã có lúc cảnh báo: “Chúng tôi đang theo dõi bà.”

Short presentational grey line

Vào ngày 11 tháng 12, Tòa án Tối cao bác bỏ nỗ lực đòi bác bỏ kết quả bầu cử của tiểu bang Texas.

Khi cánh cửa pháp lý và chính trị của tổng thống tiếp tục bị đóng lại, ngôn ngữ trong các vòng kết nối trực tuyến ủng hộ Trump ngày càng trở nên hung hãn và bạo lực.

Vào ngày 12 tháng 12, một cuộc biểu tình Stop the Steal thứ hai được tổ chức tại thủ đô.

Một lần nữa, hàng nghìn người đã tham dự, và một lần nữa các nhà hoạt động cực hữu nổi tiếng, những người ủng hộ QAnon, các nhóm MAGA rìa và các phong trào dân quân cũng nằm trong số những người biểu tình.

People gather in support of President Donald Trump, Washington, 12 December 2020Nguồn hình ảnh, Getty Images

Michael Flynn, cựu cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, đã ví những người biểu tình như những binh lính và linh mục trong Kinh thánh đang phá các bức tường thành Jericho. Điều này lặp lại lời kêu gọi “tuần hành Jericho” của ban tổ chức cuộc biểu tình nhằm lật ngược kết quả bầu cử.

Nick Fuentes, thủ lĩnh của Groypers, một phong trào cực hữu nhắm vào các chính trị gia Đảng Cộng hòa và những nhân vật mà họ cho là quá ôn hòa, đã nói với đám đông: “Chúng tôi sẽ tiêu diệt GOP!”

Cuộc tuần hành một lần nữa trở nên bạo động.

Sau đó hai ngày, Đại cử tri đoàn chứng nhận chiến thắng của ông Biden, một trong những bước cuối cùng cần thiết để ông nhậm chức.

Trên các nền tảng trực tuyến, những người ủng hộ trở nên cam chịu với quan điểm rằng tất cả các con đường pháp lý đều là ngõ cụt và chỉ có hành động trực tiếp mới có thể cứu được nhiệm kỳ tổng thống của Trump.

Kể từ ngày bầu cử, cùng với ông Flynn, bà Powell và ông Wood, một nhân vật mới đã nhanh chóng trở nên nổi bật trong giới ủng hộ Trump trên mạng.

Ron Watkins là con trai của Jim Watkins, người đứng sau những bảng tin chứa đầy ngôn ngữ và quan điểm cực đoan, bạo lực và nội dung tình dục cực đoan. Họ đã làm phát triển phong trào “thuyết Âm Mưu QAnon”.

Trong một loạt các tweet lan truyền vào ngày 17 tháng 12, Ron Watkins đề nghị Tổng thống Trump nên noi gương nhà lãnh đạo La Mã Julius Caesar, và tận dụng “lòng trung thành mãnh liệt của quân đội” để “khôi phục nền Cộng hòa”.

Popularity of hashtags

Ron Watkins đã khuyến khích hơn 500.000 người theo mình biến #CrossTheRubicon trở thành xu hướng trên Twitter, đề cập đến khoảnh khắc khi Caesar phát động cuộc nội chiến bằng cách vượt sông Rubicon vào năm 49BC. Khẩu hiệu (slogan) này cũng được sử dụng bởi nhiều nhân vật chính thống hơn – bao gồm cả nữ chủ tịch Đảng Cộng hòa Arizona, Kelli Ward.

Trong một tweet riêng, Ron Watkins nói rằng ông Trump phải viện dẫn Đạo luật Phục sinh, đạo luật này trao quyền cho tổng thống để triển khai quân đội và lực lượng liên bang.

Short presentational grey line

Ông Trump đã gặp bà Powell, ông Flynn và những người khác tại một cuộc họp chiến lược tại Nhà Trắng vào ngày hôm sau, 18 tháng 12.

Trong cuộc họp, theo New York Times, ông Flynn kêu gọi ông Trump áp đặt thiết quân luật và triển khai quân đội để tổ chức lại cuọc bầu cử.

Cuộc họp tiếp tục làm dấy lên những cuộc bàn tán trực tuyến về “chiến tranh” và “cách mạng” trong giới cực hữu.

Hầu hết mọi người đều xem phiên họp chung của Quốc hội vào ngày 6 tháng 1, thường chỉ là một hình thức xác nhận số phiếu Cử Tri Đoàn như một lần tung xúc xắc cuối cùng.

Nhưng với ông Trump và những kẻ ủng hộ MAGA cũng như QAnon bắt đầu mơ ước. Họ hy vọng rằng Phó Tổng thống Mike Pence, người được ấn định là người chủ trì buổi lễ ngày 6 tháng Giêng, sẽ bác bỏ các phiếu của cử tri đoàn.

Theo họ, tổng thống sau đó sẽ triển khai quân đội để dập tắt bất kỳ tình trạng bất ổn nào. Ra lệnh bắt giữ hàng loạt “đội ngũ của chính quền ngầm” đã gian lận bầu cử và tống họ đến nhà tù quân sự Vịnh Guantanamo.

Quay trở lại vùng đất của thực tế, không điều nào trong số này có một chút khả thi. Nhưng nó đã phát động một phong trào dành cho những “đoàn lữ hành yêu nước” để tổ chức những đoàn đi xe chung để giúp vận chuyển hàng nghìn người từ khắp nơi trên đất nước đến Washington DC vào ngày 6 tháng 1.

Trump supporters, Pasadena, California, 1 January 2021Nguồn hình ảnh, Getty Images

Những đoàn xe dài treo cờ Trump và đôi khi kéo theo những chiếc xe kéo được trang trí cầu kỳ tập trung tại các bãi đỗ xe ở các thành phố bao gồm Louisville, Kentucky, Atlanta, Georgia và Scranton, Pennsylvania.

“Chúng tôi đang đến”, một caravaner đăng trên Twitter với hình ảnh khoảng hai chục người ủng hộ.

Tại một bãi đậu xe Ikea ở North Carolina, một người đàn ông khác đã khoe chiếc xe vận tải của mình. Ông nói: “Những lá cờ hơi rách một chút – chúng tôi sẽ gọi chúng là những lá cờ chiến đấu.

Short presentational grey line

Khi rõ ràng rằng ông Pence và các đảng viên chủ chốt khác của Đảng Cộng hòa sẽ tuân theo luật pháp và cho phép Quốc hội chứng nhận chiến thắng của ông Biden, ngôn ngữ của họ trở nên hung hãn.

“Pence sẽ ở trong tù chờ xét xử vì tội phản quốc”, ông Wood viết trên Twitter. “Ông ta sẽ phải đối mặt với sự hành quyết bằng cách xử bắn.”

Cuộc thảo luận trực tuyến đạt đến điểm sôi nổi. Các đề cập đến vũ khí, chiến tranh và bạo lực tràn lan trên các nền tảng xã hội tự phong là “tự do ngôn luận” như Gab và Parler, vốn phổ biến với những người ủng hộ Trump, cũng như trên các trang web khác.

Trong nhóm Proud Boys, nơi các thành viên từng ủng hộ cảnh sát, một số lại quay lưng lại với chính quyền, những người mà họ cho là không còn đứng về phía họ.

Hàng trăm bài đăng trên một trang web nổi tiếng ủng hộ Trump, TheDonald, đã thảo luận công khai về kế hoạch vượt qua chướng ngại vật, mang theo súng và các loại vũ khí khác để tuần hành bất chấp luật súng nghiêm ngặt của Washington. Đã có cuộc bàn tán cởi mở về việc xông vào Điện Capitol và bắt giữ các thành viên “phản quốc” trong quốc hội.

Thứ Tư, ngày 6 tháng 1, ông Trump phát biểu trước đám đông hàng nghìn người ại Ellipse, một công viên nằm ngay phía nam của Nhà Trắng, trong hơn một giờ.

Lúc đầu, ông khuyến khích những người ủng hộ “ôn hòa bình và yêu nước để tiếng nói của bạn được lắng nghe”, nhưng ông đã kết thúc bằng một lời cảnh báo. “Chúng ta chiến đấu mãnh liệt, và nếu bạn không chiến đấu mãnh liệt, bạn sẽ không còn một đất nước nữa. Vì vậy, chúng ta sẽ đi, chúng ta sẽ đi bộ xuống Đại lộ Pennsylvania … và chúng ta sẽ đến Điện Capitol.”

Capitol riots, 6 January 2021Nguồn hình ảnh, Rex Features

Đối với một số nhà quan sát, khả năng có bạo động ngày hôm đó đã rõ ràng ngay từ đầu.

Michael Chertoff, cựu Bộ trưởng An ninh nội địa dưới thời Tổng thống George W Bush, đổ lỗi cho Cảnh sát Capitol, người được cho là đã từ chối đề nghị hỗ trợ từ Lực lượng Vệ binh Quốc gia lớn hơn nhiều, trước đó. Ông mô tả nó là “thất bại tồi tệ nhất của lực lượng cảnh sát mà tôi có thể nghĩ đến”.

Ông Chertoff nói: “Tôi nghĩ rằng đó là một biến động tiêu cực có thể thấy trước được.

Chụp lại video,Cảnh tượng hỗn loạn chưa từng có ở Quốc hội Mỹ

Nói trắng ra, đó là điều hiển nhiên. Nếu bạn đọc báo và tỉnh táo, bạn hiểu rằng đã có rất nhiều người tin rằng đã có một cuộc bầu cử gian lận. Một số người trong số họ là những người cực đoan và bạo động. Một số nhóm công khai nói: ‘Hãy mang theo súng’.”

Tuy nhiên, nhiều người Mỹ vẫn ngạc nhiên trước những cảnh hôm thứ Tư, như James Clark, một đảng viên Cộng hòa 68 tuổi từ Virginia: – “Tôi thấy nó hoàn toàn gây sốc. Tôi không nghĩ mọi chuyện lại đến như vậy”, ông nói với BBC.

Nhưng các dấu hiệu đã ở đó trong nhiều tuần. Một loạt các nhóm cực đoan và âm mưu tin rằng cuộc bầu cử đã bị đánh cắp. Trên mạng, họ liên tục nói về việc tự trang bị vũ khí và bạo lực.

Có lẽ các nhà chức trách không nghĩ rằng bài đăng của họ là nghiêm trọng, hoặc đủ cụ thể để điều tra. Bây giờ họ phải đối mặt với những câu hỏi khó khăn.

Đối với lễ nhậm chức của Joe Biden vào ngày 20 tháng 1, ông Chertoff đang mong đợi một “màn thể hiện mạnh mẽ hơn nhiều” của các lực lượng an ninh so với đêm thứ Tư tuần trước.

Nhưng điều đó không ngăn được nhiều người trên các nền tảng cực đoan kêu gọi bạo lực và gây gián đoạn hơn nữa trong ngày này

Cũng có những câu hỏi đặt ra đối với các nền tảng truyền thông xã hội lớn, nơi cho phép các thuyết âm mưu tiếp cận hàng triệu người.

Cuối ngày thứ Sáu, Twitter đã xóa tài khoản của ông Flynn, cựu cố vấn của Trump, của các luật sư “Kraken”, bà Powell và ông Wood, và ông Watkins. Sau đó là chính ông Trump.

Những vụ bắt giữ những người xông vào Điện Capitol vẫn tiếp tục. Nhưng hầu hết những kẻ bạo loạn vẫn sống trong một vũ trụ trực tuyến song song – một thế giới ngầm chứa đầy những sự kiện ảo.

Họ đã đưa ra những lời giải thích hão huyền để bác bỏ tuyên bố video của ông Trump, được đăng trên Twitter một ngày sau cuộc bạo động, trong đó lần đầu tiên ông thừa nhận rằng “một chính quyền mới sẽ được nhậm chức vào ngày 20 tháng 1”.

Họ không thể bỏ cuộc, họ lập luận. Trong số các giả thuyết mới của họ – đó không thực sự là ông Trump trong video mà là một “giả sâu” do máy tính tạo ra. Hoặc có lẽ tổng thống đang bị bắt làm con tin.

Nhiều người vẫn tin rằng ông Trump sẽ thắng thế.

Không có bằng chứng đằng sau bất kỳ điều này, nhưng nó chứng minh một điều: – Bất kể điều gì xảy ra với Donald Trump, những kẻ bạo loạn đã tấn công Điện Capitol của Mỹ sẽ không sớm lùi bước.

https://twitter.com/i/status/1323615834455994373

https://www.bbc.com/news/world-us-canada-55592332

Khi nước Mỹ sửa sai!

 

Khi nước Mỹ sửa sai!

Đặc quyền lớn của người Mỹ không phải là họ được soi sáng gì hơn ai, mà là họ có khả năng mắc sai lầm nhưng có thể sửa sai được. làm sao vá lại những khuôn phép mà ông Trump đã phá bỏ trong đầu những người theo ông?

Chiều 6-1, nhiều người ủng hộ Tổng thống Donald Trump đã gây bạo loạn tại tòa nhà Quốc hội Mỹ giữa lúc Phó tổng thống Mike Pence đang hoàn tất thủ tục xác nhận kết quả bầu cử.

Cuộc bạo loạn ở Đồi Capitol đến nay đã khiến ít nhất 5 người chết, trong đó có 1 viên cảnh sát. Nước Mỹ và toàn thế giới sốc.

Lịch sử là lịch sử

Lịch sử sẽ ghi lại buổi chiều 6-1 cũng như mọi lời cáo buộc “bầu cử gian lận” của ông Trump kể từ tối 3-11-2020, sau khi các kết quả bầu cử được truyền thông công bố như thông lệ ở các cuộc bầu cử trước đó.

Lịch sử cũng sẽ ghi lại Phó tổng thống Mike Pence, trước khi xảy ra cuộc nổi loạn ở Đồi Capitol, đã đưa ra một văn bản loan báo rằng ông trung thành với lời thề ủng hộ lẫn bảo vệ hiến pháp và sẽ làm nhiệm vụ của ông là… đếm số phiếu cử tri đoàn.

Ông Pence nhắc tất cả rằng “các vị lập quốc của Hoa Kỳ đã không hề có ý định trao cho phó tổng thống quyền đơn phương quyết định đếm phiếu nào, không đếm phiếu nào”. Ông cũng kêu gọi các nghị sĩ gạt sang một bên mọi thôi thúc đảng phái…Và đêm đó, sau khi trật tự được vãn hồi, họ đã thông qua kết quả kiểm phiếu này và ông Pence loan báo ai thắng ai thua, đúng với các thiết chế hiến định.

Cựu tổng thống George W. Bush, cùng đảng với ông Trump, đã lên án việc ông Trump kêu gọi lật ngược kết quả bầu cử tri đoàn là vi hiến.

Bush nhắc nhở: “Với những ai thất vọng về kết quả bầu cử, đất nước chúng ta quan trọng hơn chuyện chính trị” và buông ra nhận xét chua chát: “Đây là kiểu tranh chấp kết quả bầu cử ở một nước cộng hòa “củ chuối” (banana republic), chớ không phải ở nền cộng hòa của chúng ta”.

Thật vậy, bầu không khí buổi chiều 6-1 đó giông giống cuộc bao vây trụ sở Quốc hội Nga tháng 8-1993 nhằm lật đổ tổng thống Nga Boris Yeltsin, hay cuộc “cách mạng Euromaidan” lật đổ Chính phủ Ukraine ở thủ đô Kiev năm 2014.

Cựu tổng thống Bush phẫn nộ cho rằng “cuộc nổi loạn có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho quốc gia và danh tiếng của chúng ta” và trong thực tế nó đã xảy ra. Song nó cũng là cái cớ khiến những đối thủ và kẻ thù của nước Mỹ được dịp chọc ghẹo.

Tổng thống Iran Hassan Rohani lên lớp: “Một tay dân túy lên cầm quyền và gây ra thảm họa trong nước mình trong bốn năm qua.

Tôi hi vọng rằng các lãnh đạo tương lai ở Nhà Trắng sẽ ghi nhớ bài học”.Hoàn Cầu Thời Báo đưa ra một bài học khác: “Không thể đơn giản coi là một trò hề do Trump kích động bằng ảnh hưởng cá nhân của mình… Cũng không thể dễ dàng kết luận rằng chiến thắng của Biden là một sự sửa lỗi thành công hay sự hỗn loạn gây ra bởi cuộc bầu cử sẽ kết thúc sau hai tuần nữa (thời điểm ông Biden nhậm chức)”.

Tờ báo của Trung Quốc chạm gần đúng vết thương hở của chính trường Mỹ: “Đây là kết quả sự phân hóa nghiêm trọng của xã hội Mỹ và việc nước này không kiểm soát được sự phân hóa đó”.

Thậm chí đã điểm trúng huyệt: “Trump từ chối thừa nhận thất bại sau khi thua bầu cử, điều này đã gây được tiếng vang với một số lượng lớn những người ủng hộ mình. Điều này đã khiến… Đảng Cộng hòa lưỡng lự giữa việc ủng hộ hiến pháp hay bảo vệ tổng thống của mình”.

Hãng tin Nga Sputnik mô tả sự lưỡng lự này một cách dọa dẫm: “Việc viện dẫn Tu chính án thứ 25 chống lại Trump có thể phản tác dụng đối với Đảng Cộng hòa như thế nào?”, ám chỉ sẽ mất ghế ở cuộc bầu cử giữa kỳ sắp tới nếu đồng lòng truất phế ông Trump…

Câu trả lời là của chính người Mỹ

Một ngày trước cuộc bạo loạn ở tòa nhà Quốc hội, các cử tri bang Georgia đã cho thấy thế nào là “do dân, bởi dân” khi họ chọn bầu hai ứng cử viên Đảng Dân chủ, chớ không chọn hai thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa.

Xã hội nào cũng có những sai trái, cũng có những người muốn đi chệch đường hay thụt lùi. Song việc Phó tổng thống Mike Pence cuối cùng tuân theo hiến pháp chớ không tuân lệnh ông Trump, hay việc Quyền bộ trưởng Quốc phòng Christopher Miller (ông Trump vừa bổ nhiệm) cuối cùng cũng đã vào hàng cùng với các bộ trưởng tiền nhiệm.

Việc cử tri quay lưng với các ứng viên Đảng Cộng hòa ở bang Georgia – thành trì của Cộng hòa trong 2 thập niên qua… là những khả năng sửa sai mà Alexis de Tocqueville đầu thế kỷ 19 đã nhận xét: “Đặc quyền lớn của người Mỹ không phải là họ được soi sáng gì hơn ai, mà là họ dù cho mắc sai lầm nhưng họ có khả năng để sửa sai được”.

Nước Mỹ sửa sai được là do có những thiết chế cho phép sửa sai, điều mà không phải ở đâu cũng có. Tất nhiên vấn đề này rất lớn và khá phức tạp: – làm sao vá lại những khuôn phép mà ông Trump đã phá bỏ trong đầu những người theo ông?

– Bà Azhenedt Sanabria hôm 8-1-2021 mang hoa đặt gần tòa nhà Quốc hội để tưởng nhớ viên cảnh sát đã ngã xuống trong xung đột với người biểu tình quá khích ở khu vực Đồi Capitol – Ảnh: AFP

Image may contain: one or more people, flower, tree, plant, sky and outdoor

Trump & đảng CH đã tự bắn vào chân mình giúp Dân chủ thắng đậm.

KHÔNG MỘT ĐẤT NƯỚC NÀO MÀ NGƯỜI DÂN LẠI THÍCH MỘT CHÍNH PHỦ ĐỘC TÀI, CỰC ĐOAN, QÚA KHÍCH. TRỪ NHỮNG ĐẤT NƯỚC QUÂN PHIỆT, CỘNG SẢN VÀ SUY TÔN LÃNH TỤ

*******

Trump & đảng CH đã tự bắn vào chân mình giúp Dân chủ thắng đậm. Tạo đà cho ông Biden thuận lợi một cách không ngờ…

Với những diễn biến vừa qua, ông Biden sẽ dễ dàng thông qua những đề cử vào các vị trí lãnh đạo trong chính quyền mới, cũng như có lợi thế trong việc thúc đẩy thông qua các ưu tiên của mình tại quốc hội…

Chỉ ít ngày trước đó, ngay cả những người Dân chủ lạc quan nhất cũng đều dự đoán một nhiệm kỳ mới đầy khó khăn đang chờ đợi ông Biden ở phía trước, nhưng hai sự kiện cột mốc ngày 6-1 đã mang lại món quà bất ngờ, giúp ông Biden bắt đầu nhiệm kỳ mới theo cách mình mong muốn.

Một là việc những người biểu tình quá khích ủng hộ Tổng thống Trump tràn vào gây bạo loạn trong Nhà Quốc hội Mỹ trên Đồi Capitol, giữa lúc các nghị sĩ Mỹ đang nhóm họp để xác nhận phiếu bầu tổng thống của các bang.

Lần đầu tiên sau hơn 200 năm kể từ lần cuối cùng bị quân đội Anh đốt phá trong cuộc chiến tranh năm 1814, Đồi Capitol – biểu tượng của nền chính trị Mỹ – bị tấn công. Đó là một cú sốc lớn đối với người dân Mỹ.

Cuộc tấn công này không chỉ đã làm thức tỉnh các chính trị gia Cộng hòa về sự nguy hiểm của việc theo đuổi “chủ nghĩa Trump” (Trumpism). Nó còn đẩy Đảng Cộng hòa vào thế phải tìm lại hướng đi của mình sau 4 năm dưới sự dẫn dắt của Tổng thống Trump, nếu như không muốn bị người dân nhìn đảng Cộng Hòa là đại diện cho sự cực đoan, quá khích.

Sự chia rẽ của Đảng Cộng hòa giữa những người trung thành với chủ nghĩa Trump và những người muốn Đảng Cộng hòa quay trở lại con đường cũ vốn đã âm ỉ từ sau cuộc bầu cử tổng thống sẽ bùng phát mạnh mẽ hơn và tạm thời làm xao lãng đi sự đối đầu với Đảng Dân chủ ít nhất trong khoảng thời gian trước mắt.

Hai là cuộc bầu cử thượng nghị sĩ tại bang Georgia, trong đó hai ứng cử viên của Đảng Dân chủ đều đã giành chiến thắng và giành lại thế cân bằng 50-50 với Đảng Cộng hòa tại Thượng viện.

Với lá phiếu làm lệch cán cân của phó tổng thống tương lai Kamala Harris, một đa số cho dù mong manh tại Thượng viện cũng đủ để Đảng Dân chủ giành quyền kiểm soát lưỡng viện quốc hội, đặt ông Biden vào một vị thế thuận lợi để thông qua những quyết sách của mình, ít nhất là cho đến cuộc bầu cử Thượng viện, Hạ viện tiếp theo vào năm 2022.

Ông Biden sẽ không chỉ dễ dàng thông qua những đề cử vào các vị trí lãnh đạo trong chính quyền mới của mình mà còn có lợi thế trong việc quyết định đưa những vấn đề gì ra thảo luận tại quốc hội cũng như thúc đẩy việc thông qua các ưu tiên của mình tại quốc hội, dù rằng nhiều khó khăn sẽ vẫn còn đó khi Đảng Dân chủ vẫn thiếu đa số 2/3 tổng nghị sĩ cho nhiều vấn đề quan trọng.

Thắng lợi của Đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử tại Georgia cũng cho thấy sai lầm của “chủ nghĩa Trump” khi cả hai ứng cử viên Cộng hòa vốn đặt cược vào việc ủng hộ Tổng thống Trump để tranh thủ số phiếu của cử tri đã thất bại trong cuộc đua trước các ứng cử viên Dân chủ.

Thất bại này sẽ thúc đẩy nhiều chính trị gia Cộng hòa quay trở lại con đường ôn hòa hơn trong việc tìm kiếm lá phiếu của cử tri.Với tính chất bước ngoặt như vậy, ngày 6-1 sẽ không chỉ có tính “định hình” mà còn quyết định đến “thành bại” của nhiệm kỳ đầu của ông Biden.

Những sự kiện trong ngày 6-1 là món quà năm mới bất ngờ đối với ông Biden. Món quà này không chỉ đơn thuần do ông và Đảng Dân chủ tự tạo ra mà còn do chính Tổng thống Trump và Đảng Cộng hòa đã tự bắn vào chân mình.

Thời thế của năm 2021 đã mở rộng đường cho ông Biden thực hiện những cam kết với cử tri theo cách mà ít người có thể ngờ tới.

– Tổng thống đắc cử Joe Biden trong sự kiện đề cử các ứng viên Bộ Tư pháp hôm 7-1 – Ảnh: Reuters

Người Mỹ sẽ ổn cả. Còn người Việt thì sao?

Người Mỹ sẽ ổn cả. Còn người Việt thì sao?

Người Mỹ có mê “minh chủ” đến đâu cũng còn “dân chủ” để quay đầu. Người Việt thì không.

07/01/2021

By  Y CHAN

Một người bán hàng lưu niệm tại Hà Nội khoe ảnh Donald Trump. Ảnh: Reuters.

 Tối ngày 6/1/2021, tòa nhà Quốc hội tại thủ đô Washington, D.C. của nước Mỹ thất thủ. Cảnh tượng này xuất hiện dễ cũng phải cả ngàn lần xưa nay. Nhưng đó là trên các bộ phim hành động giải trí của Hollywood. Rất nhiều người Mỹ không ngờ rằng có ngày mình sẽ thấy nó diễn ra ngoài đời thực, ở chính đất nước được mệnh danh là thành trì dân chủ của thế giới.

Phải mất đến vài tiếng đồng hồ sau, khi lực lượng cảnh sát được tăng cường, lệnh giới nghiêm được đưa ra, tình hình mới tạm yên ắng trở lại.

Hàng trăm người xông vào tòa nhà Capitol, hàng ngàn người vây kín bên ngoài, đòi những nghị sĩ bên trong phải ngừng việc xác nhận phiếu đại cử tri, lật ngược kết quả bầu cử tổng thống.

Họ tin rằng cuộc bầu cử bị đánh cắp. Họ tin rằng mình đang bảo vệ công lý. Họ tin rằng mình là những người yêu nước. Họ tin theo lời của Donald Trump.

Nói không cần sách, mách không cần chứng

Suốt hai tháng qua, kể từ khi kết thúc cuộc bầu cử tổng thống, Trump, người thua cuộc, liên tục cáo buộc bầu cử có gian lận và kêu gọi người ủng hộ mình phản đối kết quả. Trump – người tự mô tả bản thân “không chỉ rất thông minh, mà còn là một thiên tài” – không hề đưa ra được bằng chứng nào về các cáo buộc.

Theo thống kê, từ sau vụ bầu cử cho đến nay, Trump và những người ủng hộ đã tiến hành 62 vụ kiện nhằm đảo ngược kết quả. Các thẩm phán, từ cấp bang đến cấp liên bang, từ người của phe Dân chủ đến cả người do chính quyền Trump bổ nhiệm, bác bỏ hết 61 vụ. Nhiều vụ kiện thậm chí còn nhận được cái lắc đầu ngán ngẩm từ thẩm phán, với lý lẽ trong đơn kiện chắp vá hời hợt như “một con quái vật Frankenstein”, hoặc thiếu bằng chứng thực tế tới mức “không đủ để bác bỏ dù chỉ một phiếu bầu chứ đừng nói tới hàng triệu phiếu như yêu cầu”.

(Đơn kiện duy nhất được chấp thuận và xử theo yêu cầu của đội ngũ Trump là khi một thẩm phán tại bang Pennsylvania đồng ý không cho phép kéo dài thời hạn để cử tri cung cấp giấy tờ xác minh thân phận, trong trường hợp họ chỉnh sửa phiếu bầu. Luật trước đó là sáu ngày. Các quan chức bang nới rộng thời hạn thêm ba ngày. Yêu cầu gia hạn này bị bác bỏ, nhưng nó không ảnh hưởng gì đến kết quả bỏ phiếu tại bang.)

Nhiều người chỉ ra rằng, chính việc Trump liên tục từ chối nhận thua và kích động sự phản kháng từ những người ủng hộ là nguồn gốc cho cơn bạo loạn ở tòa nhà Quốc hội.

Những người ủng hộ Donald Trump xông vào tòa nhà Quốc hội hôm 6/1/2021. Ảnh: CNN.

Mọi chuyện bắt đầu xa hơn thế.

Nhiều tháng trước cuộc bầu cử tổng thống, Trump đã liên tục lặp đi lặp lại rằng nếu ông thua, đó là vì “bầu cử có gian lận”. Trump không đưa ra được bất kỳ bằng chứng nào để tố cáo gian lận.

Nó không phải chỉ xuất hiện ở cuộc bầu cử năm nay.

Năm 2016, Trump cảnh báo đảng Dân chủ của Hillary Clinton sẽ “gian lận” trước khi cuộc bầu cử bắt đầu. Hay trước đó, trong cùng năm, ông cũng lớn tiếng tố cáo đối thủ Ted Cruz của đảng Cộng hòa “ăn cắp phiếu bầu”. Ở những cuộc bầu cử tại bang các năm tiếp theo, Trump cũng thường xuyên cáo buộc gian lận – khi phe của ông thua cuộc.

Trong tất cả các trường hợp, Trump không bao giờ đưa ra được bất kỳ bằng chứng nào cho những lời tố cáo của mình.

Hay nói chính xác hơn, ông không cần chứng minh gì cả. Những người ủng hộ ông không cần bằng chứng. Những người khác thì phủi tay lắc đầu mặc kệ.

Thống kê của tờ Washington Post cho thấy trong 1.386 ngày tại vị, Trump có 29.508 lần nói sai sự thật. Trung bình một ngày hơn 20 lần. Thống kê này không còn được cập nhật kể từ ngày 5/11/2020. Con số chắc chắn chỉ tăng chứ không giảm.

Nhưng Trump nói dối không phải chỉ từ lúc tham chính.

Trump, và người cha của mình, nói dối từ những ngày đầu tiên khi Donald Trump được lựa chọn để kế nghiệp gia sản kếch xù.

Để tạo dựng nên hình ảnh một thiên tài kinh doanh trẻ tuổi, Trump con đã lừa thiên hạ khi nhận vơ tất cả những công trình của cha là của mình. Trump cha gật đầu hùa theo, bất kể việc phải âm thầm hết lần này đến lần khác bỏ tiền ra cứu nguy các dự án phá sản của đứa con.

“Công tử Bạc Liêu” Donald Trump từ khi chào đời đã có thể nói cóc cần sách, mách cóc cần chứng, nhờ vào những người như cha của mình, và nhờ những ai mờ mắt với hào quang của đồng tiền.

Từ “dân chủ” lạc sang “minh chủ”

Trump không phải một nhân vật đặc biệt. Người như Trump có ở mọi nơi, và luôn tồn tại trong lịch sử nhân loại. Nhưng chính những người xung quanh đã làm cho Trump trở thành hiện tượng có một không hai.

Cha ông phủ tấm lưới vàng bao bọc cậu con cưng. Người hâm mộ dệt nên hào quang về một thương nhân vĩ đại. Và những cử tri tìm thấy cho mình một cứu tinh sẵn sàng hứa hẹn với họ bất kỳ điều gì.

Trong số những người bất mãn đó, có không ít người là “single-issue voters” – những cử tri bỏ phiếu lựa chọn chỉ dựa trên một vấn đề.

Họ có thể bầu chọn cho một ứng viên chỉ theo giới tính, sắc tộc, đức tin, hoặc một chính sách cụ thể nào đó (chống/ ủng hộ quyền phá thai, chống/ ủng hộ nhập cư, tăng/ giảm thuế, hay bảo vệ/ bỏ qua vấn đề môi trường…).

Nhiều người Việt Nam ủng hộ Donald Trump cũng chỉ dựa trên một luận điểm duy nhất như vậy. Đó là vì ông “chống Trung Quốc”. Những chuyện khác Trump làm, cho dù ảnh hưởng tiêu cực như thế nào đến ai, đều không quan trọng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong hội nghị G-20 tại Nhật Bản vào tháng 6/2019. Ảnh: AP/ Susan Walsh.

Bản thân việc quan tâm đến một vấn đề tất nhiên không phải là vấn đề. Ngay cả việc xem một vấn đề nào đó là quan trọng nhất trên đời cũng không nhất thiết là chuyện xấu.

Nhưng nó là con đường ngắn nhất dẫn đến xung đột với những người khác. Đó là thực tế hiển nhiên, khi không phải ai trên đời cũng chỉ xem trọng cùng một vấn đề như mình.

Tuy vậy, thứ xung đột nghiêm trọng hơn đối với những “cử tri một vấn đề” lại không nằm ở mối quan hệ với người khác. Nó là xung đột với hiện thực.

Nhiều người Việt Nam ủng hộ Trump cuồng nhiệt đến mức không chấp nhận bất kỳ một thông tin nào bất lợi về ông. Từ đó, họ không những nghe theo những lời nói dối không bằng không chứng từ Trump, mà còn chủ động tạo ra những lời nói dối khác để trước hết, tự thuyết phục bản thân, và sau đó, tìm kiếm đồng minh từ những người cùng chí hướng.

Vô số các tin giả được chia sẻ nhan nhản, vô số các thuyết âm mưu được dựng nên, bất kể vô số bằng chứng hoàn toàn trái ngược.

Họ như những con thiêu thân lao vào hết ảo ảnh này đến ảo ảnh khác: tòa án sẽ xử thắng kiện, Tòa án Tối cao sẽ quyết định, quân đội sẽ vào cuộc, phó tổng thống sẽ ra tay, các luật sư thiên tài sẽ biết cách, và trên hết, một người vĩ đại như Donald Trump luôn “tính hết rồi”.

Ngay cả khi hình ảnh những kẻ cực đoan cuồng tín ở Mỹ xông vào đập phá tòa nhà Quốc hội được truyền đi rộng rãi, những fan Việt trung thành vẫn có thể tiếp tục ôm lấy tin giả “Antifa (nhóm hoạt động cánh tả) mới là những kẻ đập phá” chứ không phải những người “phe ta”.

Thứ tư duy “phe ta luôn tốt, nếu xấu thì chắc chắn là phe địch” không phải là sản phẩm của chế độ dân chủ. Nó là tàn dư của chế độ quân chủ.

Ngày nay, khi “dân chủ” trở thành tiêu chuẩn cho cả thế giới – ngay cả những nước độc tài còn cố gắng khoác lên mình cái mác dân chủ – nhiều người vẫn dễ dàng rớt vào cái bẫy của các “minh chủ”.

Trump, một người luôn ôm mọi công lao bất kể của ai về mình và không bao giờ nhận bất kỳ trách nhiệm nào, là một cái bẫy lý tưởng.

Những người Việt Nam từ khi sinh ra cũng đã ở trong một cái bẫy giống vậy, với cùng thứ “chân lý” được ra rả qua nhiều thế hệ: mất mùa là do thiên tai, được mùa là nhờ thiên tài đảng ta.

Chẳng có gì ngạc nhiên khi cái bẫy “minh chủ” ăn khớp với quá nhiều người Việt.

Tỉnh thức

Trump, cùng những lời nói dối của mình, như một quả cầu tuyết lăn xuống dốc. Càng lăn càng phình to, cuốn phăng mọi thứ trên đường, tưởng như không gì cản nổi.

Nhưng mọi thứ đều phải có điểm dừng.

Với nhiều người Mỹ, vụ bạo loạn xông vào tòa nhà Quốc hội vừa qua là điểm tới hạn của quả cầu Trump.

Cảnh sát bảo vệ tòa nhà Quốc hội rút súng chĩa về phía những người xâm nhập. Ảnh: Drew Angerer/ Getty Images.

Câu nói được lặp lại nhiều nhất trong cơn bạo loạn vừa qua có lẽ là “enough is enough” – quá đủ rồi.

Các lãnh đạo đảng Cộng hòa, những người trong bốn năm qua mắt nhắm mắt mở trước những lời nói dối của Trump rốt cuộc cũng công khai phản đối các hành động của ông.

Quốc hội cuối cùng cũng xác nhận Joe Biden là tổng thống mới. Trump, trước áp lực có thể bị buộc phải từ chức sớm trước hai tuần, cũng phải xuống nước “xác nhận chuyển giao quyền lực trong trật tự”.

Những fan trung thành nhất của Trump ở Mỹ, cho dù không chịu thức tỉnh, cũng không gặp phải hậu quả gì lớn. Họ dù sao cũng được sống trong một thể chế dân chủ. Dù bản thân họ có thể cả đời sẽ không nhận ra, nhưng quyền lợi của họ được những người tự do dân chủ khác đảm bảo.

Chỉ cần muốn tìm sự thật, họ luôn có thể được tiếp cận với nó, khi báo chí và sách vở không hề bị kiểm duyệt. Có đi lạc sang minh chủ, họ vẫn luôn có dân chủ – nhờ những người khác quyết tâm bảo vệ – để quay về.

Nhưng những người Việt Nam đặt trọn niềm tin nơi Trump thì khác. Ngoài Trump ra, họ lại phải tiếp tục bấu víu vào đâu?

Nếu không dám nhận cái sai, cái dốt và đặc biệt là cái sợ của mình, họ sẽ chỉ chạy từ minh chủ này sang minh chủ khác, càng lúc càng xa rời những giá trị thực sự của dân chủ.

Sai và dốt không bao giờ là vấn đề, vì ai cũng sai và ai cũng dốt.

Nhưng sợ – sợ sai, sợ dốt, sợ người khác chỉ ra cái sai cái dốt của bản thân, sợ gánh vác trách nhiệm thay đổi, cứ phải tìm kiếm một minh chủ để gửi gắm – đó mới là bãi lầy nuốt chửng mỗi người.

Nỗi sợ đó khiến cho những người có ăn có học có trình độ nhất trở thành những fan hâm mộ cuồng loạn nhất của các minh chủ. Họ là các luật sư, các doanh nhân, những trí thức, hay thậm chí là các nhà khoa học. Giống như những kẻ cuồng tín xông vào đập phá tòa nhà Quốc hội Mỹ, họ cũng tin rằng mình đang bảo vệ công lý, tin rằng mình là những người yêu nước chân chính.

Sự thật: họ chỉ là những người không dám nhảy ra khỏi bãi lầy của bản thân.

Và không giống như cái “đầm lầy” tưởng tượng mà Trump đã vẽ ra để hứa hẹn sẽ “quét sạch”, bãi lầy này là thứ có thật.

Họ chỉ cần nhìn vào gương, và không tiếp tục nhắm mắt.

Sau 4 năm Trump, ánh sáng dân chủ Mỹ vừa le lói.

Nhóm Phụ Trách Khủng Hoảng Bầu Cử thảo luận về Tu Chánh Án 25

 

Nhóm Phụ Trách Khủng Hoảng Bầu Cử thảo luận về Tu Chánh Án 25

Thiện Lê/Người Việt

ORANGE COUNTY, California (NV) – Sau tình hình hỗn loạn tại tòa nhà Quốc Hội ở Washington, DC hôm Thứ Tư, 6 Tháng Giêng, Nhóm Phụ Trách Khủng Hoảng Bầu Cử (National Task Force on Election Crises) tổ chức một buổi hội thảo để nói về những chuyện có thể xảy ra vào ngày 20 Tháng Giêng và sự khác biệt giữa giải nhiệm tổng thống nếu người đó phạm tội với Tu Chánh Án 25.

Buổi hội thảo được tổ chức hôm Thứ Năm, 7 Tháng Giêng, có sự tham gia của ba diễn giả là những chuyên gia về luật bầu cử và Hiến Pháp Hoa Kỳ.

Diễn giả đầu tiên là bà Rachel Kleinfeld, giám đốc của tổ chức Carnegie Endowment for International Peace.

Bà phát biểu: “Tôi muốn nói ba điểm. Đầu tiên là chuyện gì đã xảy ra. Thứ hai là ý nghĩa của chuyện đó, và thứ ba khả năng bạo lực có thể xảy ra từ đây cho đến ngày 20 Tháng Giêng.”

“Vậy chuyện gì đã xảy ra vào ngày 6 Tháng Giêng? Trong một buổi vận động, những người ủng hộ Tổng Thống Donald Trump kêu gọi Quốc Hội không làm tròn trách nhiệm của họ và không công nhận kết quả bầu cử. Sau đó, một nhóm rời khỏi nơi tụ tập và đi đến tòa nhà Quốc Hội. Nhóm người đó đột nhập vào tòa nhà Quốc Hội trong lúc các thành viên đang họp để công nhận kết quả bầu cử và tấn công một số người,” bà Kleinfeld nói.

Theo bà, đây là một “quân đội cá nhân” do Tổng Thống Donald Trump tạo ra, và ông dùng “quân đội” này để đe dọa đối thủ chính trị như những nước có nền dân chủ yếu như Nicaragua, Venezuela và các nước Phi Châu.

Bà nói thêm: “Chúng ta cũng phải nhắc đến thành phần thiếu dân chủ trong đảng Cộng Hòa. Tuy họ phải đeo mặt nạ chống hơi cay để rời khỏi Quốc Hội, sáu thượng nghị sĩ và 121 dân biểu vẫn tiếp tục phản đối một cuộc bầu cử đã được tuyên bố không có gian lận.”

Bà Kleinfeld cho rằng cuộc bạo loạn tại tòa nhà Quốc Hội sẽ thay đổi quá trình dân chủ của Hoa Kỳ, biến bạo lực thành một phần của chính trị.

Không chỉ vậy, bà còn nói đây là một thời điểm đầy nguy hiểm, hơn cả những lần tổng thống tuyên thệ trước.

Vào ngày 20 Tháng Giêng, bà cho rằng Tổng Thống Trump có thể ra lệnh đúng luật pháp để quân đội tuân theo, hoặc ông có thể ra lệnh trái luật, và quân đội sẽ không tuân theo.

“Đây là một tổng thống từng là thường dân, không có đủ thời gian để biết nhân viên làm việc ra sao. Vì vậy, Nhóm Phụ Trách Khủng Hoảng Bầu Cử kêu gọi ông từ chức để Phó Tổng Thống Mike Pence nắm quyền trong những ngày còn lại của nhiệm kỳ. Nếu ông không từ chức, chúng tôi đề nghị ông bị giải nhiệm theo Hiến Pháp Hoa Kỳ,” bà Kleinfeld nói.

Cuối cùng, bà cho rằng khả năng bạo lực xảy ra sẽ rất cao vào ngày Tổng Thống đắc cử Joe Biden tuyên thệ, tức là ngày 20 Tháng Giêng, vì có nhiều nhóm dân quân xuất hiện.

Theo bà, những nhóm này ủng hộ Tổng Thống Trump và coi cuộc bạo loạn ngày 6 Tháng Giêng là một chiến thắng.

*******

Diễn giả thứ hai là ông Eward B. Foley, giáo sư luật của đại học Ohio State University, nói về sự khác biệt giữa giải nhiệm tổng thống trong nhiệm kỳ và Tu Chính Án 25.

Ông Foley cho biết một tổng thống có thể bị giải nhiệm nếu phạm tội. Quốc Hội hiện nay không thể dùng quyền lực khẩn cấp để giải nhiệm Tổng Thống Trump trong hai tuần tới, nhưng vụ bạo loạn và kêu gọi bạo lực ngày 6 Tháng Giêng có thể được coi là ông Trump phạm tội.

Theo ông Foley, giải nhiệm không chỉ có nghĩa tổng thống không được nắm quyền trong những ngày còn lại của nhiệm kỳ, mà người đó còn không được ứng cử thành dân cử trong tương lai.

“Tổng Thống Trump nói ông dự định tranh cử lại trong tương lai. Vì vậy, sau ngày 20 Tháng Giêng, chúng ta cần phải suy nghĩ rất nhiều về vấn đề giải nhiệm,” Giáo Sư Foley nói.

Về Tu Chính Án 25, ông Foley cho biết đó không phải là luật giải nhiệm tổng thống, mà đó là luật để nhận ra lúc một tổng thống không thể giữ quyền hành nữa trong lúc còn nhiệm kỳ như các lý do về sức khỏe hay tinh thần.

*******

Diễn giả cuối cùng là ông Norman Ornstein, học giả của Học Viện Doanh Nghiệp Hoa Kỳ, nói về phản ứng của các cơ quan công lực trong cuộc bạo loạn ngày 6 Tháng Giêng.

“Chúng ta từng bị khủng bố nhiều lần, nhưng chưa bao giờ nghĩ đến một nhóm khủng bố trong nước tấn công tòa nhà Quốc Hội như vậy,” ông Ornstein nói.

Ông cho rằng các cơ quan công lực bảo vệ thủ đô Washington, DC không có phản ứng mạnh mẽ như những lần biểu tình hay bạo loạn từng xảy ra như biểu tình “Black Lives Matter” hay biểu tình kêu gọi bảo vệ quyền lợi người khuyết tật.

Trong những lần biểu tình đó, nhân viên công lực hiện diện rất đông đảo và còn trang bị để chống bạo động. Tuy nhiên, điều đó không xảy ra vào ngày 6 Tháng Giêng.

“Chúng ta biết hôm đó có ít nhất là một người cầm súng có đạn và còn mặc áo chống đạn vào trong tòa nhà Quốc Hội. Chúng ta còn thấy được nhiều hình ảnh các cảnh sát viên của Quốc Hội mở hàng rào cho đám đông vào, thậm chí còn chụp ‘selfie’ với họ,” ông cho biết.

Vì vậy, ông Ornstein cho rằng vụ bạo loạn đó có thể gây nguy hiểm cho tổng thống, khiến ông không làm việc được, dẫn đến việc Quốc Hội phải dùng Tu Chánh Án 25.

Khi đó, phó tổng thống và các giới chức thân cận phải kêu gọi Quốc Hội dùng Tu Chánh Án 25 để thay thế tổng thống. Ông Ornstein nhấn mạnh điều này hoàn toàn khác với việc giải nhiệm tổng thống nếu người đó phạm tội.

– Người ủng hộ Tổng Thống Trump tràn vào tòa nhà Quốc Hội trưa 6 Tháng Giêng. (Hình: Jon Cherry/Getty Images)

– Từ trái, bà Rachel Kleinfeld, ông Edward B. Foley và ông Norman Ornstein, ba diễn giả của buổi hội thảo. (Hình: Chụp từ màn hình Zoom)

– Tổng Thống Donald Trump kêu gọi và khích động đám đông tiến về Tòa nhà Quốc Hội hôm 6 Tháng Giêng. (Hình: Tasos Katopodis/Getty Images)

https://www.nguoi-viet.com/…/nhom-phu-trach-khung…/

Nước nghèo có thể dân chủ không? Người dân Malawi nói có

Nước nghèo có thể dân chủ không? Người dân Malawi nói có

Phương Tây ngả mũ trước nỗ lực gìn giữ nền dân chủ của một đất nước châu Phi bé nhỏ.

30/12/2020

By  JASON NGUYEN

Cử tri Malawi mừng chiến thắng của Tổng thống tân cử Lazarus Chakwera trong cuộc bầu cử lịch sử năm 2020. Ảnh: Amos Gumulira/ AFP.

Năm 2020, tổ chức Freedom House đánh giá rằng tình hình dân chủ đã xấu đi ở ít nhất 80 nước, trong đó có cả nước Mỹ.

Theo đó, các giá trị dân chủ đã xói mòn trong bối cảnh đại dịch. Nhiều quốc gia đã có những động thái như giới hạn tự do truyền thông và ngôn luận, trì hoãn nhiều cuộc bầu cử quan trọng, cũng như tăng cường giam giữ những tiếng nói đối lập – tất cả với lý do phòng chống dịch bệnh.

Duy chỉ có một đất nước có điểm số dân chủ tăng lên, đó là Malawi. Tạp chí The Economist (Anh) mới đây đã trang trọng gọi đất nước châu Phi này là quốc gia của năm.

Tình hình dân chủ xấu đi ở nhiều quốc gia trong năm 2020. Malawi là điểm sáng duy nhất. Đồ họa: The Economist.

Theo nhận định của Freedom House, câu chuyện ở Malawi đã “nêu bật tầm quan trọng của các thiết chế nhà nước độc lập cũng như một khu vực xã hội dân sự năng động trong việc duy trì tính toàn vẹn và dân chủ của bầu cử, đồng thời đưa ra các bài học quan trọng cho các cuộc bầu cử tương tự trong khu vực”.

Câu chuyện về mặt hồ phát sáng

Malawi là một quốc gia còn khá xa lạ với nhiều người trên thế giới, không riêng gì với người Việt Nam. Nằm giữa vùng Đông Nam châu Phi với dân số khoảng 19 triệu người, Malawi tiếp giáp với ba quốc gia là Mozambique, Tanzania, và Zambia.

Thu nhập bình quân đầu người của Malawi vào năm 2019 chỉ là 411 USD, theo số liệu của World Bank. Mức thu nhập này chỉ bằng ⅙ của Việt Nam. Malawi, theo đó, là một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới.

Ánh bình minh phản chiếu trên mặt hồ Malawi khi các ngư dân trở về nhà sau một đêm làm việc dài. Ảnh: Marcus Westberg/ New York Times.

Địa danh nổi tiếng nhất tại quốc gia này có lẽ là hồ Malawi – một trong những hồ nước ngọt chứa lượng cá phong phú nhất thế giới. Dù có diện tích tương đối nhỏ (chỉ bằng một nửa Việt Nam), Malawi sở hữu đến 1/3 diện tích nước ngọt của cả châu Phi. Tên gọi của quốc gia này phản ánh đặc trưng đó. Malawi trong tiếng bản địa nghĩa là “vùng nước phát sáng” (flaming waters), tượng trưng cho hình ảnh mặt hồ Malawi phản chiếu những tia nắng mặt trời.

Malawi chỉ trở thành tên gọi chính thức khi quốc gia này giành độc lập khỏi Anh Quốc vào ngày 6/7/1964, thay cho tên cũ là Nyasaland (mang nghĩa “vùng nước rộng lớn” – broad waters).

Vào ngày độc lập, hơn 40.000 người đã đổ ra Quảng trường Trung tâm (Central Stadium) tại thủ đô Lilongwe và hô vang ‘Ufulu! Ufulu’ (‘Tự do! Tự do!) cho một khởi đầu mới của đất nước, và của chính họ.

Trong một khu vực vẫn còn mang nặng quá khứ thuộc địa, Malawi được xem là một hình mẫu khá thành công. Khi các quốc gia châu Phi khác vẫn đang phải đắm chìm trong xung đột giữa các bộ tộc, Malawi đang từng bước vững chãi chuyển mình sang thể chế dân chủ hậu thực dân.

Thăng trầm dân chủ hóa

Không lâu sau khi giành được độc lập, một cuộc tranh chấp quyền lực xảy ra giữa thủ tướng lúc bấy giờ là Hastings Kamuzu Banda và các bộ trưởng trong nội các chính phủ. Ba bộ trưởng sau đó bị bãi nhiệm, ba người khác từ chức.

Vào ngày 6/7/1966, Malawi trở thành một nước cộng hòa, và Banda được bầu làm tổng thống. Năm 1971, ông được bổ nhiệm làm tổng thống trọn đời. Hiến pháp cũng chính thức công nhận Đảng Quốc hội Malawi (Malawi Congress Party – MCP), lúc bấy giờ do tổng thống Banda lãnh đạo, là chính đảng duy nhất tại đây.

Tuy là đảng phái lâu đời nhất và có sức ảnh hưởng tại Malawi, nhưng bên cạnh công trạng lớn trong việc đưa quốc gia này thoát khỏi thuộc địa Anh và thúc đẩy phát triển kinh tế, MCP được cho là dùng phần lớn thời gian trong suốt 31 năm cầm quyền của mình để củng cố quyền lực và xây dựng một chế độ độc đảng.

Tổng thống đầu tiên của Malawi từ ngày giành độc lập – Hastings Banda, cùng với Nữ hoàng Anh Elizabeth II tại Blantyre, Malawi vào ngày 22/7/1979. Ảnh: Popula.com/ AP.

Mọi chuyện chỉ thay đổi từ ngày 8/3/1992, khi một lá thư mục vụ (pastoral letter) của Hội đồng Giám mục Công giáo Malawi được đọc tại các nhà thờ trên khắp đất nước.

Nội dung lá thư bày tỏ mối quan tâm về tình hình nhân quyền tồi tệ, nạn nghèo đói, và những ảnh hưởng nghiêm trọng của chúng đến cuộc sống của người dân lúc bấy giờ. Xuất hiện vào một thời điểm không thể thích hợp hơn, lá thư này như một luồng gió khích lệ với các đảng phái đối lập đang hoạt động ngầm. Họ chờ đợi cơ hội khơi mào một chiến dịch cải cách dân chủ.

Thổi thêm vào luồng gió này là áp lực từ quốc tế, khi chính phủ các quốc gia viện trợ đe dọa sẽ cắt các nguồn trợ cấp nếu Malawi không chịu đa nguyên hóa thể chế chính trị.

Các yêu cầu cải cách đã có một chiến thắng vang dội.

Vào cuối năm 1992, hai đảng phái đối lập trong nước là Liên minh cho Dân chủ (Alliance for Democracy) và Mặt trận Dân chủ Thống nhất (United Democratic Front – UDF) chính thức được thành lập và ra mắt công chúng.

Tháng 5/1994, cuộc bầu cử tự do đầu tiên chính thức diễn ra tại Malawi sau 30 năm kể từ ngày giành độc lập. Thủ tướng Banda sau đó bị ứng cử viên Bakili Muluzi của đảng đối lập UDF đánh bại. Đảng UDF cũng đã giành được đa số ghế trong quốc hội sau cuộc bầu cử này.

Năm 1995, một hiến pháp mới ra đời, đặt những viên gạch nền tiếp theo giúp Malawi chuyển mình sang một xã hội dân chủ. Hiến pháp mới cũng giới hạn số nhiệm kỳ của tổng thống Malawi xuống tối đa là hai, với mỗi nhiệm kỳ kéo dài 5 năm.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, tổng thống Muluzi đã tiến hành những cải cách dân chủ sâu rộng hơn, thúc đẩy các quyền tự do cơ bản như quyền tự do ngôn luận và hội nhóm. Đó là một giai đoạn trái ngược hoàn toàn với thời kỳ lãnh đạo của cựu tổng thống Banda.

Tưởng chừng mọi việc đã an bài, thế nhưng, nền dân chủ của Malawi lại bị đe dọa một lần nữa.

Muluzi tái đắc cử tổng thống vào năm 1999, nhưng nhiệm kỳ thứ hai của ông không suôn sẻ như nhiệm kỳ đầu. Kết quả bầu cử bị đặt nghi vấn, kéo theo đó là một giai đoạn của các cuộc biểu tình, bạo lực, và cướp bóc.

Tổng thống Muluzi bị các tiếng nói cả trong và ngoài nước chỉ trích vì đã có những động thái ngày càng chuyên quyền. Không muốn bị giới hạn chỉ trong hai nhiệm kỳ, ông cũng đã nỗ lực sửa đổi hiến pháp nhằm gia hạn thời gian cầm quyền của mình, nhưng bất thành.

Bingu wa Mutharika và Bakili Muluzi, hai tổng thống của Malawi. Ảnh: Maravipost.com.

Không thể tiếp tục nắm quyền, vào cuộc bầu cử tiếp theo (năm 2004), Muluzi đề cử một ứng viên khác của Đảng UDF là Bingu wa Mutharika. Ông Mutharika sau đó đắc cử tổng thống.

Mutharika, giống như những người tiền nhiệm của mình, là đại diện cho một tình trạng đáng lưu tâm trong tiến trình dân chủ hóa ở các quốc gia châu Phi. Đó là việc người lãnh đạo trở nên chuyên quyền sau một thời gian tại vị.

Là một trong những thành viên sáng lập chủ chốt của Đảng UDF, Mutharika có một nền tảng học thuật và hoạt động công ích vững chắc. Ông từng làm việc tại các tổ chức quốc tế lớn như Liên Hợp Quốc và Ngân hàng Thế giới trước khi bước vào chính trường.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Mutharika, Malawi trải qua nhiều thách thức lớn. Đất nước nhỏ này phải đối mặt với cuộc khủng hoảng dịch bệnh HIV/AIDS. Bên cạnh đó là sự thiếu hụt các đòn bẩy kinh tế, mất cân bằng an ninh lương thực, nền giáo dục xuống cấp, và cơ sở hạ tầng yếu kém.

Giống những người tiền nhiệm, Mutharika đã tiến hành nhiều cải cách quan trọng, trong đó nổi bật nhất là về kinh tế và chính trị.

Về kinh tế, ông tập trung vào việc chống tham nhũng và thiết lập các chính sách kinh tế bền vững để giúp đưa nền kinh tế thoát khỏi suy thoái. Còn về chính trị, Mutharika tập trung vào quá trình cải thiện tình hình nhân quyền và pháp quyền với một tôn chỉ: vì người dân Malawi.

Thế nhưng vào nhiệm kỳ thứ hai, bắt đầu từ năm 2009, chính sách của Mutharika đã quay ngoắt 180 độ so với những gì ông cố thực hiện trước đó. Có thể nói, Mutharika của năm 2004 và 2009 là hai phiên bản đối nghịch của nhau.

Mutharika ngày càng trở nên chuyên quyền và kém khoan dung trước những lời chỉ trích. Ông cách chức tùy tiện các quan chức chính phủ, sách nhiễu các nhà hoạt động phản đối chính sách mình đưa ra, công khai tuyên bố rằng sẽ “xử lý” và bỏ tù những người tổ chức các cuộc biểu tình chống lại chế độ của mình.

Biểu tình lớn ở Malawi năm 2011. Ít nhất 19 người đã chết trong cuộc đụng độ với quân đội. Ảnh: VOA.

Vào tháng 7/2011, sức ép lên chính quyền của Mutharika càng lên cao. Nhiều cuộc biểu tình đã nổ ra tại Malawi vì người dân bất mãn với giá lương thực tăng cao và cuộc khủng hoảng năng lượng trên toàn quốc. Quân đội được triển khai để trấn áp. 19 người biểu tình bị giết chết, hàng trăm người khác bị thương.

Ngày 5/4/2012, một sự kiện bất ngờ xảy ra: Mutharika đột ngột qua đời vì một cơn đau tim.

Cái chết của vị tổng thống chỉ được công bố chính thức hai ngày sau đó. Lý do là vì các quan chức chính quyền (vốn theo Mutharika) không muốn phó tổng thống lúc bấy giờ là Joyce Banda thế vào chỗ trống theo hiến pháp. Tấm thảm dẫn tới ghế tổng thống lúc đó đã được trải sẵn cho cậu em trai Peter Mutharika. Tuy vậy, với sự ủng hộ mạnh mẽ của người dân trong nước và quốc tế, Banda vẫn nhậm chức tổng thống tạm quyền.

Đến cuộc bầu cử năm 2015, Peter Mutharika giành thắng lợi với 36,4% số phiếu bầu. Ông vượt qua Lazarus Chakwera, ứng cử viên của đảng MCP, và Tổng thống tạm quyền Banda (đạt lần lượt là 27,8% và 20,2% số phiếu). Mặc dù Banda cáo buộc có gian lận bầu cử, Tòa án Tối cao Malawi đã bác bỏ cáo buộc này.

Tuy nhiên, chỉ vài năm sau, mọi sự tập trung không dành cho người về nhất, mà lại đổ dồn vào người về nhì: Lazarus Chakwera.

Khi người dân quyết tâm giành lại cuộc bầu cử

Lazarus Chakwera là một cái tên khá mới mẻ trong chính trường Malawi. Cuộc đời ông lẽ ra đã được định sẵn để trở thành một mục sư, chứ không phải là tổng thống.

Sinh ra trong gia đình có cha là một nhà truyền giáo, Chakwera theo học và tốt nghiệp cử nhân triết học tại Malawi, sau đó theo học thạc sỹ ngành thần học (theology) tại Nam Phi và Hoa Kỳ. Ông quyết định xông pha vào chính trường khi nhận thấy rằng đất nước của mình đang lâm vào khủng hoảng và trở nên chia rẽ hơn bao giờ hết trong suốt 25 năm qua.

Dáng dấp của Chakwera gợi nhớ đến một trong những nhà lãnh đạo dân sự vĩ đại nhất nước Mỹ – mục sư Martin Luther King Jr. – và bài phát biểu “Tôi có một giấc mơ” (I have a dream) nổi tiếng. Trong các bài diễn thuyết của mình, Chakwera thậm chí còn truyền đi những hy vọng táo bạo hơn.

“Đã đến lúc chúng ta vươn xa hơn những giấc mơ của mình”, ông nói. “Tất cả phải thức dậy, bởi vì đây chính là thời điểm để thoát khỏi giấc ngủ dài và biến giấc mơ của chúng ta thành hiện thực”.

Đó cũng chính là thời khắc người dân Malawi chợt thức tỉnh.

Lazakrus Chakwera gợi nhớ đến huyền thoại Martin Luther King Jr. Ảnh: Reuters.

Vào cuộc bầu cử tổng thống tháng 5/2019, cái tên Peter Mutharika lại được xướng lên là người chiến thắng với 38,57% số phiếu, theo sau là Chakwera với 35,41%. Thế nhưng, chiến thắng lần này của ông Mutharika không kéo dài được lâu.

Ủy ban Bầu cử Malawi (MEC) nhận được 147 báo cáo về gian lận bầu cử, trong đó có việc sử dụng hóa chất Tipp-Ex để tẩy xóa các phiếu bầu của ứng cử viên đảng đối lập. Các đảng đối lập đệ đơn lên Tòa án Hiến pháp, còn người biểu tình Malawi thì tràn ra đường để cất lên tiếng nói ủng hộ quyết định trên.

Vào tháng 2/2020, Tòa án Tối cao Malawi đưa ra phán quyết rằng đã có những sai sót “lớn, mang tính hệ thống, và nghiêm trọng” trong quá trình bầu cử; đồng thời yêu cầu tổ chức lại một cuộc bầu cử mới trong vòng 150 ngày.

Lần này thì hàng triệu cử tri Malawi quyết tâm không để gian lận bầu cử lặp lại.

Đại dịch COVID-19 ngăn cản các quan sát viên quốc tế đến giám sát cuộc bầu cử mới, nhưng điều này chẳng thành vấn đề. Các tổ chức dân sự, phóng viên, và các nhà hoạt động xã hội địa phương đã thay phiên giám sát từng quá trình, từ vận động, bầu chọn, cho đến kiểm và đếm phiếu.

Để đảm bảo không có gian lận xảy ra, người dân tuần hành “hộ tống” các thùng phiếu đến các trung tâm kiểm phiếu. Quân đội lại được triển khai, nhưng giờ đây là để bảo vệ dòng người biểu tình đang diễu hành đòi công lý.

Tháng 6/2020, cả đất nước trải qua giai đoạn hồi hộp nhất kể từ ngày độc lập. Người người chăm chú bên chiếc radio trong hàng tháng trời để dõi theo từng diễn biến của cuộc bầu cử mới.

Sau biết bao chờ đợi, người dân Malawi đã có lý do để ăn mừng. Kết quả cuối cùng không phụ lòng họ.

Người dân Malawi đón mừng phán quyết của Tòa án Tối cao tại thủ đô Lilongwe. Ảnh: The Economist/ AP.

Trong cuộc bầu cử “sạch” này, ứng cử viên Lazarus Chakewra đã chiến thắng với 59% trong tổng số 4,4 triệu phiếu bầu, bỏ xa đối thủ Mutharika.

Đây không chỉ là chiến thắng của riêng Chakewra, mà còn là của cả người dân Malawi trong nỗ lực bảo vệ nền dân chủ của mình.

Điều này cũng cho thấy tầm quan trọng của các thiết chế vững chãi đối với những quốc gia đang bước đầu xây dựng nền dân chủ: một hệ thống tòa án độc lập, một khu vực xã hội dân sự sôi động, một nền báo chí dấn thân, và một quốc hội đủ mạnh. Tất cả kết hợp lại sẽ khiến cho những kẻ đam mê quyền lực khó lòng bám trụ vào ảo tưởng của mình.

Đây cũng là một bài học cho tất cả các quốc gia khác – những nước xét về quy mô dân số và điều kiện phát triển đều hơn hẳn quốc gia châu Phi nhỏ bé này.

Người Malawi đã lựa chọn dân chủ. Họ không viện dẫn cái nghèo để thờ ơ với chính trị, hay để những kẻ chuyên quyền tước đi các quyền dân sự cơ bản nhất của mình: quyền được cất lên tiếng nói, quyền được bầu chọn người lãnh đạo, và quan trọng hơn hết, quyền được tiếp cận sự thật.

Malawi đáng được ngưỡng mộ vì lẽ đó. Tạp chí The Economist vinh danh họ là quốc gia của năm 2020 với một phát biểu hùng hồn:

“Dù đất nước còn nghèo, nhưng người dân Malawi không chấp nhận làm đối tượng bị cai trị. Họ là những công dân tự do.”

Sẽ còn rất nhiều việc phải làm để cải thiện đời sống của những công dân tự do nơi đây. Nhưng trước mắt họ đang là rất nhiều hy vọng.

Tham khảo:

How Malawi saved its democracy, The Continent

Which is The Economist’s country of the year?, The Economist

A historic day for Malawi’s democracy, The Economist

Malawi’s re-run election is a victory for democracy, The Economist

Nyasaland Becomes Malawi, 37th Free African Country; New Name Helps Mark Shift of Control From Whites to Black Majority, New York Times

History of Malawi, Britannica
The Erosion of Democracy in Malawi: President Bingu wa Mutharika’s Unholy Conversion, Brookings Institution

CHỦ NGHĨA ĐA NGUYÊN VÀ NỀN DÂN CHỦ

  Image may contain: text that says 'Pluralism'

 
CHỦ NGHĨA ĐA NGUYÊN VÀ NỀN DÂN CHỦĐỗ Ngà

Đa nguyên về bản chất nó là dựa trên nguyên tắc “tất cả đều hòa thuận”. Nguyên tắc này được nêu ra từ rất xa xưa bởi các nhà triết học Hy Lạp cổ đại. Họ cho rằng chủ nghĩa đa nguyên là một yếu tố thiết yếu của nền dân chủ, nó cho phép và thậm chí khuyến khích sự đa dạng của chính kiến. Để phát triển được chủ nghĩa đa nguyên thì mỗi người có phẩm chất “biết chấp nhận sự khác biệt”. Tuy nhiên để có con người biết chấp nhận sự khác biệt thì giáo dục thời cổ đại không thực hiện nổi. Chính vì vậy mà dù chủ nghĩa đa nguyên đã có từ lâu nhưng đợi đến thế kỷ 17 nó mới bắt đầu nảy nở và từ đó các nền dân chủ mới hình thành và phát triển.

Để đi đến bản hiến pháp tọa dựng nên nền dân chủ cho Hoa Kỳ thì tháng 10 năm 1787, 3 người thuộc đảng Liên Bang gồm Alexander Hamilton, James Madison và John Jay viết loạt sách có tựa The Federalist Paper, mỗi cuốn là một bài tiểu luận có giá trị. Nó là những bài phản biện sắc sảo để chuẩn bị viết nên bản Hiến pháp nổi tiếng. Trong đó có nhiều bài James Madison đã phản biện lại lỗ hổng mà Montesquieue đã viết trong cuốn Tinh Thần Pháp Luật nổi tiếng. Có tất cả 85 bài luận.

Trong bài luận The Federalist Paper số 10, James Madison đã cho rằng, nếu không có chủ nghĩa đa nguyên thì chính chủ nghĩa bè phái sẽ đưa đất nước đến các cuộc giao tranh chính trị cố hữu của và nó sẽ làm tan rã nền cộng hòa mới của Mỹ. Madison lập luận rằng, chỉ khi cho phép nhiều phe phái cạnh tranh bình đẳng để tham gia vào chính phủ thì nước Mỹ sẽ tránh kết quả thảm khốc này. Nghĩa là những đảng mạnh phải chấp nhận luật chơi công bằng, không dùng thế để loại bỏ đảng yếu hơn. Chính James Madison đã dựa vào chủ nghĩa đa nguyên xây dựng nên một nhà nước dân chủ và qua 245 năm, nó đã quá vững chắc.

Chính dựa trên nền tảng chủ nghĩa đa nguyên mà nền giáo dục nước này tạo ra cho nước Mỹ một nền tảng dân chủ vững chắc vì người dân Mỹ biết chấp nhận khác biệt. Chủ nghĩa đa nguyên nó giúp con người giảm căng thẳng với nhau, giúp con người chấp nhập sự thật rất dễ dàng. Một tổng thống hôm hay làm đúng, ngày mai ông ta lại trở thành kẻ phá hoại nền dân chủ thì với con người theo chủ nghĩa đa nguyên, họ sẽ dễ dàng vứt bỏ việc mến mộ và chuyển sang chỉ trích. Đó là lý do tại nao người dân Mỹ dồn phiếu cho Joe Biden trong cuộc bầu cử vừa qua. Nền dân chủ nước Mỹ được các vị khai quốc đặt nền tảng trước đây 2,5 thế kỷ giờ nó đã mọc rễ rất sâu trong lối sống người Mỹ rồi, phá không nổi dù cho người đó là tổng thống đầy quyền uy.

Chủ nghĩa CS nó nảy nở trên đất nước này qua 75 năm tạo ra tác hại ghê gớm. Bộ máy nhà nước CS không chấp nhận sự tồn tại của các đảng phái khác, không chấp nhận sự chỉ trích từ phía người dân đã đành, nó còn dựng nên một nền giáo dục thối tha mà nó gọi là “giáo dục XHCN”. Nền giáo dục này nó nặn ra con người phục tùng thiếu tư duy độc lập. Nếu nói ở Mỹ chủ nghĩa đa nguyên nó tồn tại trong bộ máy nhà nước lẫn trong tâm thức người dân thì tạo Việt Nam ngược lại nó chẳng tồn tại được ở chỗ nào cả. Nền tảng cho dân chủ Việt Nam vẫn là con số zero. Đó là lí do tại sao người Việt Nam dễ sùng bái lãnh tụ và dễ bị dắt mũi bởi những loại tin giả.

Có thể nói với nước Mỹ thì không ai đá đổ nổi nền dân chủ, còn với Việt Nam thì ngược lại, rất rất khó có thể gầy dựng nên một nền dân chủ được. Chỉ khi nào con người Việt Nam biết chấp nhận chủ nghĩa đa nguyên, thì khi ấy dân chủ mới nảy nở và lớn mạnh được.

-Đỗ Ngà-

Tham khảo:

https://www.thoughtco.com/pluralism-definition-4692539

https://www.history.com/topics/early-us/federalist-papers

 

New York Post kêu gọi Trump ‘dừng sự điên rồ’ và nhượng bộ

 

New York Post kêu gọi Trump ‘dừng sự điên rồ’ và nhượng bộ

Một trong những tờ báo yêu thích của Tổng thống Trump đang thúc giục ông “chấm dứt trò chơi đen tối này” và thừa nhận thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.

Trong một bài xã luận gay gắt trên trang nhất được xuất bản hôm thứ Hai , tờ New York Post cáo buộc Trump “cổ vũ cho một cuộc đảo chính phi dân chủ” trong lời kêu gọi các đảng viên Cộng hòa quốc hội lật ngược kết quả vào ngày 6 tháng 1, khi Quốc hội họp để chứng nhận lá phiếu của Cử tri đoàn xác nhận Chiến thắng của Biden .

Kể từ cuộc bầu cử ngày 3 tháng 11 , chiến dịch tranh cử của Trump và nhóm pháp lý của nó đã khởi kiện hàng chục vụ kiện với những tuyên bố vô căn cứ và không có cơ sở về hành vi gian lận cử tri. Họ đã mất gần như tất cả.

“Bạn có mọi quyền điều tra cuộc bầu cử,” Post nói. “Nhưng chúng ta hãy nói rõ rằng: Những nỗ lực đó không đạt được kết quả gì”.

Bài báo gọi Sidney Powell, một trong những luật sư đã đưa ra các thuyết âm mưu sai lầm và hoang đường cáo buộc gian lận cử tri lớn, một “kẻ điên rồ”. Nó càng thổi bùng lên bởi Michael Flynn, cựu cố vấn an ninh quốc gia của Trump, người đã đưa ra ý tưởng tuyên bố thiết quân luật để tổ chức lại cuộc bầu cử ở bốn bang mà tổng thống đã thua, là phản quốc và “đáng xấu hổ.”

“Chúng tôi hiểu, thưa Tổng thống, rằng ông tức giận vì đã thua cuộc,” bài xã luận viết. “Nhưng tiếp tục đi trên con đường này thật là tai họa. Chúng tôi cung cấp điều này như một tờ báo ủng hộ ông và Nếu ông muốn củng cố ảnh hưởng của mình, thậm chí tạo tiền đề cho sự trở lại trong tương lai, ông phải chuyển sự giận dữ của mình thành một thứ gì đó hiệu quả hơn. “

Trump thường xuyên ca ngợi tờ báo New York Post vì bài đăng trong những ngày kết thúc của chiến dịch về Hunter Biden. Trump cũng có mối quan hệ rộng rãi với tờ Post từ những ngày ông còn là một nhà phát triển bất động sản. “Rất tự hào về @nypost, ‘tờ báo quê hương’ trước đây của tôi,” Trump đã tweet vào tháng 10.

Bài xã luận thúc giục Trump tập trung vào cuộc bầu cử ở vào ngày 5 tháng 1 ở Georgia sẽ quyết định đảng nào kiểm soát Thượng viện Hoa Kỳ. Đảng viên Đảng Dân chủ Jon Ossoff và Linh mục Raphael Warnock đang thách thức các TNS Cộng Hòa David Perdue và Kelly Loeffler.

Hiện tại, đảng Cộng hòa có 50 ghế tại Thượng viện, trong khi đảng Dân chủ kiểm soát 48 ghế. Nếu Warnock và Ossoff đều giành chiến thắng, đảng Dân chủ sẽ nắm quyền kiểm soát Thượng viện vào tháng 1 vì Phó tổng thống đắc cử Kamala Harris sẽ có thể bỏ bất kỳ phiếu thuận lợi nào.

“Nếu đảng Cộng hòa David Perdue và Kelly Loeffler giành chiến thắng, họ sẽ ngăn Biden quay trở lại những gì ông đã đạt được,” Post cho biết. “Thượng viện của đảng Cộng hòa có thể gây áp lực buộc Biden quay trở lại thỏa thuận cũ với Iran đã thất bại, có thể ngăn ông mở cửa biên giới phía nam của chúng tôi, sẽ ngăn ông tăng số thẩm phán ở Tòa án tối cao.

“… Đảng viên Đảng Dân chủ sẽ cố gắng loại bỏ ông như một sự sai lầm chỉ có một kỳ hạn và thành thật mà nói, ông đang giúp họ làm điều đó. Bảo đảm Thượng viện có nghĩa là đảm bảo di sản của ông, ”Post nói thêm. “Nếu ông khăng khăng muốn dành những ngày cuối cùng của mình tại nhiệm sở và đe dọa thiêu rụi tất cả, đó sẽ là cách ông được ghi nhớ. Không phải với tư cách là một nhà cách mạng, mà với tư cách là một kẻ vô chính phủ ”.

https://www.nytimes.com/…/new-york-post-trump-editorial…

https://www.bloomberg.com/…/new-york-post-tells-trump…

https://www.thewrap.com/ny-post-trump-concede/

Covid: Hai đảng đối đầu ở Hạ viện sau khi Trump ngăn gói kích cầu

 

Covid: Hai đảng đối đầu ở Hạ viện sau khi Trump ngăn gói kích cầu

Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đã chặn nỗ lực của nhau trong việc sửa đổi nội dung gói hỗ trợ quan trọng 900 tỷ đôla sau khi Tổng thống Donald Trump gửi trả lại Quốc hội yêu cầu một số thay đổi.

Việc cứu trợ kinh tế vì ảnh hưởng của dịch corona virus, kèm với ngân sách liên bang trị giá 1,4 tỷ đôla, đã được cả hai đảng đồng ý.

Nhưng ông Trump nói rằng các khoản trợ cấp chỉ một lần này dành cho người Mỹ nên được tăng từ 600 đôla lên 2.000 đôla, và viện trợ nước ngoài nên cắt giảm.

Dự luật chưa có hiệu lực, nhiều người Mỹ đối mặt với một Giáng sinh bất định.

Trợ cấp thất nghiệp sẽ hết hạn vào thứ Bảy nếu dự luật không được ban hành, và lệnh giãn nợ có thể không được gia hạn.

Các nhà lập pháp có thể sẽ thông qua dự luật thay thế vào thứ Hai để ngăn việc đóng cửa chính phủ một phần có thể xảy ra một ngày sau đó, nhưng điều này sẽ không bao gồm viện trợ virus corona và ông Trump vẫn sẽ phải ký thông qua.

Trong cuộc họp vào thứ Năm để phản ứng lại sự can thiệp của ông Trump, các đảng viên Dân chủ tại Hạ viện đã chặn các nỗ lực của Đảng Cộng hòa cắt viện trợ nước ngoài khỏi dự luật chi tiêu liên bang, trong khi Đảng Cộng hòa từ chối cho phép tăng các khoản trợ cấp virus corona lên 2.000 đô la.

Lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Hạ viện Kevin McCarthy nói trong một bức thư gửi các đồng nghiệp rằng: “Các đảng viên Đảng Dân chủ tại Hạ viện dường như đang chật vật trong việc lắng nghe có chọn lọc.”

Giữa lúc tình trạng cãi vã tiếp tục ở Đồi Capitol, tổng thống lại đang đón Giáng sinh tại khu nghỉ dưỡng của ông ở Palm Beach, Florida. Một bản ghi nhớ của Nhà Trắng cho biết ông đã làm việc “không mệt mỏi” với “nhiều cuộc họp và cuộc gọi”, dù người ta đã bắt gặp ông tại sân gôn vào sáng thứ Năm.

Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, một đảng viên Đảng Dân chủ, cho biết Hạ viện sẽ họp lại vào thứ Hai tới để bỏ phiếu về việc chi trả để kích cầu cho người Mỹ.

Cùng ngày, Hạ viện cũng dự kiến sẽ bỏ phiếu về dự luật chi tiêu quốc phòng trị giá 740 tỷ đôla, mà hôm thứ Tư, ông Trump đã phủ quyết thay vì ký thành luật. Các nhà lập pháp dự định sẽ phủ nhận quyền phủ quyết của tổng thống và ban hành luật bất kể thế nào, nhưng để làm được như vậy họ cần 2/3 số phiếu thông qua ở cả Hạ viện và Thượng viện.

Ông Trump đang phản đối các điều khoản trong dự luật quốc phòng quy định việc hạn chế việc rút quân khỏi Afghanistan và châu Âu, đồng thời xóa tên các lãnh đạo Liên minh miền Nam khỏi các căn cứ quân sự.

Dự luật cứu trợ virus corona trị giá 900 tỷ đôla – với ngân sách lớn hơn được triển khai – đã được Hạ viện và Thượng viện thông qua với con số áp đảo vào thứ Hai nhưng một ngày sau đó, ông Trump đã bóng gió đưa lời đe dọa phủ quyết, mô tả gói này trong một tuyên bố video là một “sự xấu hổ” đầy những thứ “lãng phí”.

Ông chần chừ đối với các khoản tiền viện trợ hàng năm trong ngân sách liên bang cho các quốc gia khác, lập luận rằng thay vào đó, những khoản tiền này nên dành cho những người Mỹ đang gặp khó khăn.

Quyết định của ông Trump hồi trả gói giải pháp trở lại Đồi Capitol Hill đã gây rúng động cho các nhà lập pháp vì ông chủ yếu đứng ngoài cuộc đàm phán cho dự luật viện trợ virus corona vốn đã bị đình trệ kể từ tháng 7.

Cố vấn kinh tế hàng đầu của ông Trump, Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin, đã đề xuất cứu trợ 600 đôla vào đầu tháng này, và nhiều người đã đặt câu hỏi tại sao tổng thống chờ đến bây giờ mới phản đối.

Các khoản chi trả một lần 600 đôla và trợ cấp thất nghiệp liên bang là một nửa số tiền được tài trợ từ dự luật cứu trợ virus corona lớn cuối cùng vào tháng 3, trong đó có 2,4 tỷ đô la cứu trợ kinh tế.

Việc ông Trump kêu gọi các khoản thanh toán một lần hào phóng hơn cho người Mỹ đã cho thấy ông có sự đồng thuận hiếm hoi với một số đảng viên Đảng Dân chủ tự do, những người vốn dĩ là đối thủ chính trị của ông.

Nữ Dân biểu Alexandria Ocasio-Cortez đã tweet: “Thật vui khi thấy Tổng thống sẵn sàng ủng hộ quyền lập pháp của chúng ta.”

Nhưng nhiều thành viên đảng Cộng hòa của tổng thống được cho là thất vọng khi các đảng viên Dân chủ giờ đây sẽ xem họ như là lũ bủn xỉn vì từ chối việc chi tiêu cao hơn.

Trong cuộc họp hội nghị vào hôm thứ Tư, các thành viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện nói rằng ông Trump đã ném họ vào gầm xe buýt, theo hãng tin AP.

Nhiều người trong số họ bây giờ phải đối mặt với thế tiến thoái lưỡng nan khi lựa chọn giữa tổng thống và đảng phái.

Tuy những người bảo thủ đang phản đối về thâm hụt nghìn tỷ đôla của Hoa Kỳ, họ và tổng thống đã ban hành cắt giảm thuế vào năm 2017, điều này làm tăng thêm mức thấu chi của Mỹ.

Sự bế tắc của quốc hội diễn ra trong bối cảnh các cuộc bỏ phiếu thứ hai ở Georgia cho hai ghế Thượng viện sẽ quyết định cán cân quyền lực ở Washington vào năm tới.

Các thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa David Perdue và Kelly Loeffler đang chiến đấu cho sự nghiệp chính trị của mình trong cuộc bầu cử đặc biệt ngày 5 tháng 1. Cả hai đều ủng hộ dự luật viện trợ vừa bị ông Trump bác bỏ.

Nếu đảng viên Dân chủ Jon Ossoff và Raphael Warnock có thể lật ngược hai ghế này, đảng của họ sẽ kiểm soát Quốc hội và Nhà Trắng sau khi Tổng thống đắc cử Joe Biden nhậm chức vào cuối tháng tới.

– Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi yêu cầu Hạ viện bỏ phiếu về các biện pháp kích cầu vào thứ Hai

– Tổng thống lại đang đón Giáng sinh tại khu nghỉ dưỡng của ông ở Palm Beach, Florida

https://www.bbc.com/news/world-us-canada-55435942

https://abc7chicago.com/stimulus-update-will-we…/9029074/

Trump gặp Pence sau khi kêu gọi ‘lật kèo’ bầu cử

 Thứ sáu, 25/12/2020, 09:09 (GMT+7)

Trump gặp Pence sau khi kêu gọi ‘lật kèo’ bầu cử

Trump thảo luận hơn một tiếng với Pence ngay sau khi ông kêu gọi “phó tướng” không công nhận kết quả bỏ phiếu của đại cử tri đoàn.

Các nguồn thạo tin cho biết cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó tổng thống Mike Pence diễn ra tại Phòng Bầu dục hôm 23/12, sau khi Trump nhiều lần phàn nàn “phó tướng” của ông chưa nỗ lực hết mình để lật ngược kết quả bầu cử.

Vài giờ trước khi gặp Pence, Trump đã chia sẻ lại dòng tweet kêu gọi Phó tổng thống “hành động” và không phê chuẩn kết quả bỏ phiếu của đại cử tri đoàn trong phiên họp lưỡng viện quốc hội hôm 6/1.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng, ngày 3/12. Ảnh: Reuters.

Một người thạo tin cho biết cuộc thảo luận hôm 23/12 “không liên quan” đến dòng tweet, song không nói rõ liệu chủ đề về cuộc họp phê chuẩn kết quả ngày 6/1 của quốc hội có được hai người nêu ra hay không.

Các nguồn tin cho hay Trump những ngày gần đây đã bày tỏ thắc mắc về việc tại sao Pence, với tư cách Chủ tịch Thượng viện chủ trì cuộc họp quốc hội ngày 6/1, không thể tự đảo ngược kết quả phiếu đại cử tri và trao chiến thắng cho ông.

Pence và nhiều trợ lý Nhà Trắng đã nỗ lực giải thích với Trump rằng vai trò Chủ tịch Thượng viện của Phó Tổng thống chủ yếu mang tính hình thức và ông không thể nào đơn phương bác bỏ kết quả bỏ phiếu của các đại cử tri.

Sau khi kết thúc cuộc thảo luận với Pence, Tổng thống Mỹ cùng Đệ nhất phu nhân tới Florida để đón Giáng sinh. Rudy Giuliani, luật sư riêng của Trump, cũng đi cùng Tổng thống tới dinh thự Mar-a-Lago và dự kiến tiếp tục cùng nhau thảo luận về nỗ lực “lật kèo” kết quả bầu cử ở quốc hội.

Ngày 6/1, quốc hội Mỹ sẽ họp toàn thể dưới sự chủ trì của Phó tổng thống Mỹ và cũng là Chủ tịch Thượng viện Mike Pence, nhằm xác nhận phiếu bầu của đại cử tri đoàn các bang. Đại cử tri đoàn hôm 14/12 đã hoàn tất quá trình bỏ phiếu, với 306 phiếu cho Joe Biden và 232 phiếu cho Tổng thống Trump.

Trước ngày 6/1, thay vì nhận thua, Trump cùng các đồng minh vẫn thực hiện nhiều kế hoạch nhằm đảo ngược kết quả bầu cử. Tổng thống Mỹ còn cảnh báo sẽ xảy ra cuộc biểu tình “rầm rộ” tại thủ đô Washington vào ngày xác nhận kết quả bầu cử.

Ngọc Ánh (Theo CNN)

Gần 2,1 triệu cử tri Georgia bỏ phiếu sớm trong cuộc đua vào Thượng viện

 

VOA Tiếng Việt

Gần 2,1 triệu người đã bỏ phiếu sớm trong cuộc bầu cử thượng viện vòng hai ở Georgia mà Reuters nói là sẽ quyết định khả năng phe Dân chủ kiểm soát cả hai viện Quốc hội cũng như chương trình nghị sự của Tổng thống đắc cử Joe Biden.

Theo hãng tin này, hơn một phần tư các cử tri đăng ký của tiểu bang đã bỏ phiếu sớm bằng cách đi bầu trực tiếp hoặc gửi phiếu bầu qua đường bưu điện, và đó là dấu hiệu cho thấy tỷ lệ người đi bầu cho cuộc đua vào hai ghế tại Thượng viện Mỹ sẽ cao.

Khoảng 4 triệu cử tri Georgia đã đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử hồi tháng 11 mà ông Biden đã đánh bại Tổng thống Donald Trump.

Cuộc bầu cử vào Thượng viện được tổ chức vòng hai vì không một ứng viên nào giành được hơn 50% số phiếu hôm 3/11.

Ứng viên Đảng Dân chủ Raphael Warnock và Jon Ossoff đối đầu lần lượt với Kelly Loeffler và David Perdue.

Theo Reuters, tiểu bang Georgia chỉ công bố thông tin về số người đi bầu, chứ không kiểm phiếu cho tới ngày bầu cử 5/1.

Tin cho hay, khoảng 1,3 triệu người đã đi bỏ phiếu sớm tại các điểm bầu cử trực tiếp. Khoảng 721 nghìn người đã bỏ phiếu qua thư. Tổng cộng có khoảng 1,3 triệu người Georgia yêu cầu lá phiếu gửi qua đường bưu điện.

(Nếu không vào được VOA, xin hãy dùng đường link voaviet2019.com hoặc vn3000.info để vượt tường lửa)

Gần 2,1 triệu cử tri Georgia bỏ phiếu sớm trong cuộc đua vào Thượng viện

Gần 2,1 triệu cử tri Georgia bỏ phiếu sớm trong cuộc đua vào Thượng viện
VOATIENGVIET.COM
Gần 2,1 triệu cử tri Georgia bỏ phiếu sớm trong cuộc đua vào Thượng viện

“Mục nát đến xương tuỷ” – TNS Cộng hoà chỉ trích ân xá của ông Trump

“Mục nát đến xương tuỷ” – TNS Cộng hoà chỉ trích ân xá của ông Trump

(The Hill) – Thượng nghị sĩ Cộng hoà Ben Sasse vào thứ Tư chỉ trích gay gắt những ân xá mới nhất được Tổng thống Donald Trump dành cho các đồng minh chính trị, như cựu Chủ tịch vận động tranh cử Paul Manafort, và cố vấn chính trị Roger Stone.

Ông Sasse gởi ra tuyên bố vào tối thứ Tư, đặc biệt nhắc đến Manafort và Stone. “Điều này mục nát đến xương tuỷ,” Thượng nghị sĩ từ Nebraska nói ngắn gọn. “Những tội phạm đại hình như Manafort và Stone vi phạm nhiều lần và một cách trắng trợn luật pháp và gây thiệt hại cho nhân dân Mỹ,” tuyên bố ghi.

Sasse là Thượng nghị sĩ Cộng hoà đầu tiên chỉ trích ân xá của Tổng thống, và có vẻ như sẽ có người theo ông.

Trump cũng ân xá Charles Kushner – thông gia với Tổng thống, bố của con rể Jared Kushner. Ông bố Kushner vào năm 2004 nhận 18 tội danh đóng góp vận động tranh cử bất hợp pháp, trốn thuế và can thiệp nhân chứng. Ông ta lãnh bản án 2 năm tù, nhưng được tha bổng sau 14 tháng thụ án.

Cựu Thống đốc New Jersey Chris Christie vào lúc đó là Biện lý Hoa Kỳ đã truy tố ông Charles. Christie cho hay, những tội ác của Kushner bố nằm trong số “kinh khủng” nhất mà ông từng giải quyết.

Dân biểu Adam Schiff (Dân chủ – California) – Lãnh đạo Dân chủ trong cuộc điều tra luận tội ông Trump – gọi ân xá dành cho Manafort là điều sỉ nhục. “Trong suốt cuộc điều tra của Mueller, luật sư của ông Trump đưa ra ý tưởng ân xá cho Manafort, vì vậy ông ta rút lại hợp tác với công tố viên, khai man, bị truy tố, và rồi Trump khen ngợi Manafort đã không ‘phản bội.’ Ân xá của ông Trump bây giờ là một kế hoạch đồi bại, vô pháp luật đến tận cùng,” Schiff đăng trên Twitter vào thứ Tư.

Một số Thượng nghị sĩ Cộng hoà kêu gọi ông Trump tránh tạo ra bê bối liên quan đến ân xá. Thượng nghị sĩ Susan Collins (Cộng hoà – Main) hồi đầu tháng khuyên ông Trump nên theo đề nghị từ Văn phòng Luật sư Ân xá thuộc Bộ Tư pháp. Thượng nghị sĩ Pat Toomey (Cộng hoà – Pennsylvania) – người chuẩn bị hồi hưu vào cuối năm 2022 – bày tỏ, “Tôi nghĩ ân xá nên được sử dụng một cách thận trọng.”

Những ân xá gây tranh cãi của ông Trump có thể làm dấy lên tranh luận về liệu quyền lực hiến pháp rộng lớn của tổng thống đối với những bản án liên bang có cần thiết phải xem lại hay không.

Là công tố viên trong cuộc điều tra cựu Tổng thống Bill Clinton có tên Whitewater, ông Paul Rosenzweig trong một bài xã luận đăng trên The Atlantic vào thứ Tư cho rằng, một trong những nhà lập quốc, George Mason, đã nhìn thấy trước khả năng các vị tổng thống tương lại có thể sử dụng ân xá để hỗ trợ đồng minh chính trị hay đồng phạm của mình.

Ông Mason lập luận, Tổng thống “không nên có quyền ân xá vì ông ta có thể thường xuyên ân xá cho những tội phạm mà cá nhân ông ta mong muốn. Nói cách khác, những kẻ này cố tình phạm tội để giúp ông ta và sau đó ông ta sẽ ân xá”

“Điều này có thể xảy ra, vào một ngày tương lai, ông ta sẽ thiết lập một chế độ quân chủ và phá hoại nền cộng hoà. Nếu ông ta có quyền ân xá trước khi có cáo trạng, hay truy tố, thì có thể không chấm dứt điều tra và ngăn chặn bị phát hiện hay không?” nhà lập quốc viết.

Image may contain: 2 people, suit and closeup

Nhánh ô liu khô héo của Biden

Van Pham is with  Kathleen Quach

 BÀI VIẾT RẤT HAY DỰ ĐOÀN XEM ÔNG BIDEN CÓ THÀNH CÔNG?

“Nếu bạn có 70% đảng viên Đảng Cộng hòa nghĩ rằng Biden đã đánh cắp cuộc bầu cử, thì đó là một cái vức sâu khó đào thoát.”

Nhưng nếu bất kỳ tổng thống nào có thể đạt được thành công trong thời kỳ đầy cay đắng và đau đớn này, thì đó chính là Biden. Ông ấy được bầu chọn để xoa dịu hơn là khuấy động, dỗ dành hơn là chống đỡ, và theo tất cả các biểu hiện cho đến nay, ông ấy hiểu điều đó. TNS CH Mitt Romney đã phát biểu như trên.

*******

Nhánh ô liu khô héo của Biden

Frank Bruni,

New York Times

Năm tới sẽ đến, ông Joe Biden sẽ tuyên thệ nhậm chức, và chúng ta sẽ hàn gắn. Đó là lời hứa cơ bản trong chiến dịch tranh cử của ông ta, phải không? Đó là hy vọng.

Nhưng tôi đang đấu tranh vất vả để cố giữ lấy dù chỉ là một phần nhỏ của niềm tin vào điều này.

Giống như Tổng thống đắc cử Biden, tôi tin vào những điểm chung, vào sự hợp tác, trong việc xác định nơi chúng ta gặp gỡ nhau hơn là nơi chúng ta phân kỳ. Tôi bị thu hút bởi ông ấy, cũng như rất nhiều người Mỹ khác, bởi vì ông ấy đại diện cho sự bình tĩnh sau cơn bão, cảm giác sau cơn xúc động.

Nhưng bình tĩnh có phải là ảo ảnh không? Sự bình thường có lỗi thời không? Trong nhiều tuần kể từ khi thua cử rõ ràng, Donald Trump đã tiếp thị thành công một thực tế thay thế kỳ lạ, đến mức 70% cử tri đăng ký dưới Đảng Cộng hòa tin rằng chiến thắng của Biden là không hợp pháp, theo một cuộc thăm dò của Quinnipiac tháng này. Trump đã từ chối chấp nhận tthua cuộc trong khoảng thời gian dài lịch sử, không thể tưởng tượng được trước đây. Và tuyệt đại đa số các thành viên Đảng Cộng hòa trong Quốc hội đã chơi theo, tích cực hoặc thụ động, nhiều người trong số họ hiểu rõ hơn, tất cả đều là những kẻ phản bội nền dân chủ và là biểu tượng của sự hèn nhát.

Biden có nên chìa cho đám người này một cành ô liu chăng?

Ông ta mong đợi ​​sẽ chắt được những giọt đường hoàng từ đám này chăng?

Mong muốn điều đó có thể giống như đi tìm yêu tinh. Năm mới sẽ cho chúng ta biết.

Năm hiện tại, ở phần cuối kéo dài lê thê, sắp chấm dứt. Nước Mỹ là một tấm thảm sờn đang bị giằng kéo bởi những bàn tay khổng lồ, ngày càng dữ dội. Vị tổng thống độc ác gây chia rẽ, chỉ muốn phục vụ cho bản thân trong lịch sử hiện đại của đất nước đã hoàn toàn theo chủ nghĩa hư vô. Một đại dịch xảy ra một lần trong đời mà lẽ ra chúng ta phải có mục đích chung lại khiến chúng ta chống lại nhau.

Nhưng tổng thống đó đang đóng gói. Sự ra đời của các loại vắc-xin hiệu quả hứa hẹn sẽ giải quyết được tất cả sự chết chóc và sợ hãi. Chúng ta có cơ hội để khám phá xem những biện pháp nào về sự hợp tác, tính chính trực và tính thực tiễn cũ kỹ đã để lại gì cho chúng ta.

Đó sẽ là câu chuyện chính trị của năm 2021, một năm mà bao trùm lên trên bất kỳ phiên điều trần xác nhận cụ thể nào, bất kỳ vụ bê bối cụ thể nào, sẽ là những tiếng sấm sét tàn lụi của những kẻ tay sai của Trump và dư chấn tàn nhẫn của việc đóng cửa xã hội và suy thoái kinh tế.

Chúng ta sẽ nắm bắt cơ hội mới này – có thể là cơ hội tốt nhất của chúng ta – để hòa hợp, chỉ một chút thôi và hoàn thành một việc gì đó. Hoặc chúng ta sẽ đánh mất nó.

Chúng ta hoặc sẽ lùi lại những bước nhỏ để hướng tới một chương mới của chính phủ Mỹ ít đảng phái dã man hơn vài năm qua – hay nhiều thập niên – đã từng xảy ra, hoặc chúng ta sẽ chấp nhận phân cực và tê liệt như là bối cảnh mặc định của đất nước trong tương lai gần. Cái giá chính xác là lớn lao theo cảm nhận của tôi.

Mitt Romney ở Utah, đảng viên Cộng hòa duy nhất ở Thượng viện đã bỏ phiếu để kết tội Tổng thống Trump vào cuối phiên tòa luận tội cho biết: “Tôi nghĩ rất khó để trở lại như cũ. Chúng tôi đã nói chuyện một ngày sau khi các đại cử tri trong Cử tri đoàn chính thức hóa chiến thắng của Biden.

Romney nói, một trong những trở ngại là môi trường truyền thông mà ở đó những người Mỹ khác nhau hiện đang nhận lấy những thông tin hoàn toàn khác nhau. Ông nói: “Nếu bạn có 70% đảng viên Đảng Cộng hòa nghĩ rằng Biden đã đánh cắp cuộc bầu cử, thì đó là một cái hang sâu khó đào thoát.”

Nhưng nếu bất kỳ tổng thống nào có thể đạt được thành công trong thời kỳ đầy đắng cay và đau đớn này, thì đó chính là Biden. Ông ấy được bầu chọn để xoa dịu hơn là khuấy động, dỗ dành hơn là chống đỡ, và theo tất cả các biểu hiện cho đến nay, ông ấy hiểu điều đó.

Chỉ cần nhìn vào sự thận trọng khác thường của ông ấy khi đối mặt với những lời khiêu khích sau bầu cử của Trump và các đảng viên Cộng hòa khác. Trong suốt phần lớn tháng 11 và tháng 12, các phóng viên đã tìm kiếm từ Biden một vài tiếng hú thống khổ, một số lời tố cáo nảy lửa, và thay vào họ chỉ nhận những lời phủ dụ từ tốn. Ông ta lẩm bẩm đều nhịp rằng cuối cùng thì đảng Cộng hòa cũng sẽ thay đổi. Nó không gây thỏa mãn nhưng nó đúng đắn. Vì nếu la hét ngược lại thì phỏng có ích gì?

Ngay cả khi cuối cùng ông ấy đã quở trách Trump và những người ủng hộ Trump trong đảng Cộng hòa trong một bài phát biểu vào ngày 14 tháng 12, ông ấy đã làm như vậy với lời kêu gọi thống nhất và một lời tái cam kết sẽ làm việc chăm chỉ cho những người Mỹ đã không bỏ phiếu cho ông ấy cũng như cho người Mỹ khác. Các tố cáo của ông có chừng mực và xen giữa những phản ánh tốt về nền dân chủ.

Ba ngày sau, khi Stephen Colbert phỏng vấn Jill Biden và ông, Joe Biden vẫn tỏ ra bình thản và khẳng định chắc nịch khi Colbert tự hỏi về sự hung dữ mà đảng Cộng hòa đang theo đuổi người con trai Hunter. Biden nói, “Cứ kệ nó đi,” và đảm bảo với Colbert rằng cho dù nỗ lực của đảng Cộng hòa không công bằng hay quá mức, ông sẽ luôn cố gắng làm việc với họ miễn là phúc lợi của người Mỹ còn được cân nhắc.

Đó không chỉ là điệu bộ công khai. Tờ Washington Post đưa tin rằng trong một cuộc họp gần đây với những người ủng hộ ông, tỏ ra lạc quan về các cơ hội lưỡng đảng, Biden nói với họ: “Có thể tôi sai, nhưng tôi dự đoán với bạn: Khi cái bóng của Donald Trump khuất dần, bạn sẽ thấy một sự thay đổi khủng khiếp.”

Jack Markell, cựu thống đốc Dân chủ bang Delaware, nói với tôi rằng Biden “đã chứng tỏ sự chín chắn đáng kinh ngạc bằng cách chọn cuộc chơi thiện chí này và không lao vào cuộc cãi vã nào trong lúc này. Giọng điệu của ông ấy đã rất hoàn hảo, và điều đó sẽ phục vụ tốt cho ông ấy. ”

Cũng tương tự như 36 năm của ông ở Thượng viện và tám năm trên cương vị phó tổng thống. Ông ấy đã giao thiệp rộng rãi với nhiều đảng viên Cộng hòa quyền lực trong Quốc hội, và họ đã từng thương lượng với ông ấy, khá đủ để nhìn nhận, ít nhất là riêng tư, rằng ông ấy không phải là một kẻ ảo tưởng hay ưa khoa trương.

“Các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa từ Mitch McConnell trở xuống biết ý định của ông ấy,” theo lời Pete Buttigieg, người có chiến dịch tranh cử tổng thống nhấn mạnh sự cần thiết phải chấm dứt chiến tranh không ngừng ở Washington, đã nói với tôi trong một cuộc phỏng vấn hơn một tuần trước khi ông ấy trở thành ứng cử viên của Biden cho chức Bộ trưởng Giao thông. Buttigieg nói rằng “Họ biết rằng ông ấy là một người tốt. Họ biết rằng ông ấy có thiện chí.” Và thêm rằng ông ta không nói “như một kiểu người bảo vệ Joe Biden theo đảng phái” mà là một người quen thuộc với những gì các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa nói về tổng thống đắc cử khi họ không đứng trước micrô và máy quay truyền hình.

Rõ ràng, các tương tác của Biden với McConnell sẽ được định hình bởi kết quả của hai cuộc đua Thượng viện ở Georgia và liệu đảng Dân chủ hay đảng Cộng hòa sẽ kiểm soát nhánh Thượng viện. Tuy nhiên, dù bằng cách nào, McConnell sẽ đóng một vai trò quan trọng trong số phận của chương trình nghị sự của Biden, và khả năng mờ nhạt, chập chờn rằng hai người có thể không trở thành những kẻ tử thù bị nhốt trong cuộc chiến vĩnh cửu như sự mê hoặc của giới truyền thông, sau Ngày bầu cử, với việc liệu họ đã bắt đầu nói chuyện chưa.

Cứ như thể tất cả các nhà báo chính trị ở Washington đều bị dồn vào cuộc dạo chơi của một bà góa nào đó đang nghển cổ chờ dấu hiệu đầu tiên của cột buồm lưỡng đảng. Đó kìa! Trên đường chân trời! Một cuộc gọi điện thoại xuyên qua lối đi!

Dân biểu Veronica Escobar, một đảng viên Dân chủ Texas cho biết: “Tôi cảm thấy như mình đang đi trên một chuyến tàu uốn lượn siêu tốc, chạy giữa hy vọng và vô vọng. Chúng tôi đã nói chuyện chỉ vài giờ trước khi Tòa án tối cao Hoa Kỳ bác bỏ đơn kiện từ tổng chưởng lý đảng Cộng hòa của bang nhà của bà để yêu cầu các thẩm phán huỷ bỏ các công bố kết quả cho Biden ở 4 tiểu bang, Texas không nằm trong số đó. 17 Tổng chưởng lý thuộc đảng Cộng hòa của 17 bang khác đã ủng hộ vụ kiện. 126 đồng liêu Cộng hòa của bà trong Hạ viện, bao gồm cả Dân biểu Kevin McCarthy của California, lãnh đạo thiểu số cũng vậy.

Bà Escobar nói, “Ban đầu, tôi vô cùng tức giận và ghê tởm. Có luật sư trong danh sách đó. Có những cựu chiến binh trong danh sách đó. Tôi đang ở trên máy bay, đọc những cái tên đó, lắc đầu nói: ‘Chúa ơi, chuyện gì đang xảy ra ở đây vậy?’ Nhưng rồi tôi thấy hy vọng khi tôi dò tìm tên của một số đồng liêu nhất định và cảm thấy nhẹ nhõm vì họ không có trên danh sách đó.” Thật vậy, 70 thành viên đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã bỏ qua không tham gia.

Escobar nói, “Đó là nơi tôi tìm thấy hy vọng của mình. Có thể họ là con đường phía trước.”

Có những nơi bổ sung để tìm thấy hy vọng. Chiến dịch tiêm chủng vừa mới bắt đầu nhìn nhận chính phủ như một lực lượng mang tính xây dựng, thậm chí là cứu cánh. Và một khi chúng ta đã được chủng ngừa đủ số lượng, chúng ta có thể – và có thể khao khát – đến với nhau, theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Buttigieg đã hình dung “sự trở lại này, tôi hy vọng, sẽ đến với một cuộc sống vật chất và xã hội khác vào mùa hè”.

Anh nói, “Điều đó chỉ thay đổi cảm giác về việc là một người Mỹ. Đó không phải là vấn đề chính sách, nhưng đó là một động lực sẽ xảy ra xung quanh chúng ta.”

Mặc dù các đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện vẫn tiếp tục, ngay cả sau khi Đại cử tri đoàn đã phát biểu, để khom mình trước và nuông chìu Tổng thống Trump, các đảng viên Cộng hòa tại Thượng viện bắt đầu hát một giai điệu du dương hơn, với McConnell là người chủ trì bất ngờ của họ.

Ông không chỉ tuyên bố trên diễn đàn Thượng viện rằng “Cử tri đoàn đã phát biểu” và công khai chúc mừng Biden; ông cũng chỉ thị riêng cho các thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa không được lăn xả theo cuộc tấn công của Trump vào những kết quả đó.

Biden, luôn niềm nở, đã gọi điện và cảm ơn McConnell. Liệu cuộc hôn nhân này có thể cứu vãn được không?

Câu trả lời của Romney đặc biệt thú vị, vì ông ấy nằm trong nhóm các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa nhỏ nhưng có quyền lực mà chính quyền Biden sẽ phải tìm kiếm sự hợp tác. Và ông nói rằng số phận của sự thân mật phụ thuộc vào những biến số chính, một số trong số đó nằm ngoài tầm kiểm soát của Biden:

Ông tự hỏi thành lời: “Trump sẽ làm gì? Liệu ông ấy có cảm thấy mệt mỏi với viễn cảnh xuất hiện trên TV mỗi ngày và chiến đấu không? Tôi không nghĩ vậy. Mọi người sẽ bỏ đi hay sẽ tiếp tục muốn được giải trí bởi một người trình diễn có tay nghề đặc biệt cao?”

Nếu họ vẫn say sưa và chương trình của ông ấy là một cuộc thi bình thường của sự hoang tưởng và tự thương hại, thật khó để thấy làm sao mà Washington thay đổi.

Ngoài ra, Romney nói, “Đảng của tôi sẽ đi về đâu? Điều đó sẽ ảnh hưởng đến bản chất của cuộc đối thoại. Có hai con đường chúng ta có thể đi. Một con đường là: Chúng ta cần thu phục giới trẻ, cần làm tốt hơn với thiểu số, cần lấy lại những vùng ngoại ô mà chúng ta đã đánh mất. Tôi không thấy nhiều người tranh cãi vì điều đó.”

Ý của ông là về các nhà lãnh đạo tương lai của đảng và những đảng viên Cộng hòa, những người có thể đang xem xét cuộc đua tổng thống năm 2024. “Ben Sasse, Chris Christie,” ông ấy nói, ám chỉ thượng nghị sĩ Nebraska và cựu thống đốc New Jersey. “Đó là về tất cả những gì tôi có thể nghĩ ra.”

Tuy nhiên, ông nói thêm, “làn đường bên kia” của các chính trị gia đang cố gắng chiếm đoạt chủ nghĩa dân túy của Trump rất đông. Ông đề cập đến các Thượng nghị sĩ Josh Hawley, Tom Cotton, Marco Rubio và Rick Scott, cùng với Ron DeSantis, thống đốc Florida và Nikki Haley, cựu thống đốc Nam Carolina, người từng là đại sứ đầu tiên của Trump tại Liên Hợp Quốc. Ông nói, nếu họ lôi kéo được cuộc tranh luận của Đảng Cộng hòa, “đó sẽ là một môi trường đầy thách thức đối với chính quyền Biden.”

Ông nói, “Mặt khác, có một số người trong chúng ta cảm thấy có trách nhiệm làm việc trên cơ sở lưỡng đảng.” Romney nằm trong một nhóm nhỏ gồm các thành viên Đảng Cộng hòa và Dân chủ, những người đã đề xuất một thỏa thuận kích cầu có vẻ như sẽ đẩy luật cứu trợ đại dịch về phía trước, và việc Hạ viện và Thượng viện sau đó thông qua gói cứu trợ 900 tỷ đô la, dù cho có sai sót nghiêm trọng như thế nào, như Carl Hulse viết trên tờ The Times vào hôm thứ Hai rằng “nó chứng tỏ sự thăng tiến của các người ôn hoà như một lực lượng mới trong một Thượng viện bị chia rẽ” và nó minh định “niềm tin của Biden rằng vẫn có thể đạt được những thỏa thuận tại Quốc hội”.

Biden có thể được giúp đỡ bởi sự cẩn trọng mà ông ấy đã thực hiện để không có vẻ quá đảng phái. Romney nói: “Tôi chưa đánh giá nội các một cách chặt chẽ, nhưng chúng chưa có gì đáng báo động. Họ là những người trưởng thành. Họ là đảng viên Đảng Dân chủ và họ tự do hơn tôi, nhưng đó là điều mà quốc gia đã chọn.”

Ông nói, điều quan trọng đối với Biden là “nhận ra rằng trong khi ông giành được số hơn với bảy triệu phiếu bầu, Tổng thống Trump cũng có số phiếu kỷ lục. Và một phần của điều đó là bởi vì mọi người rất sợ hãi những điều mà họ nghĩ rằng ông ấy có thể làm.”

Ông đã đưa ra Green New Deal làm ví dụ. “Hãy đừng chứng minh những kẻ gây sợ hãi đã đúng. Đừng gây nên hàng loạt các động thái văn hóa sẽ làm khiếp sợ và tiếp thêm sức mạnh cho những tiếng nói cực đoan nhất trong đảng của tôi. “

Và đừng ghim tất cả nỗi đau do đại dịch lên Trump. Đó là lời cầu xin của Dân biểu Susan Brooks, một đảng viên Đảng Cộng hòa ở Indiana, người sẽ nghỉ hưu sau bốn nhiệm kỳ tại Hạ viện. Bà ấy nói với tôi: “Đây không phải là lỗi của một người, một chính quyền, một bên, nhưng tôi đã có thể thấy sự khởi đầu đó: đặt tất cả cái chết và sự hủy diệt này dưới chân Tổng thống Trump. Và điều đó không công bằng.”

Nói thêm về vấn đề, đó không phải là một phương thuốc, nó không hướng tới tương lai và nó tác động vào niềm tin nhiệt thành và khó chịu của đảng Cộng hòa rằng ngay từ đầu đảng Dân chủ và giới truyền thông chưa bao giờ cho Trump một chút tin tưởng.

Bạn biết ai nhận được điều đó? Biden.

Ngay cả khi những người ủng hộ tức giận phi lý của Trump đe dọa các quan chức bầu cử, ngay cả khi họ mang bạo lực xuống đường, ngay cả khi Trump và nhiều nhà lập pháp Đảng Cộng hòa khuyến khích họ bằng những tuyên bố không có cơ sở về các phiếu bầu gian lận và thậm chí Biden đã gọi điều này một cách chính xác là “vô lương tâm” trong bài phát biểu vào hôm 14 tháng 12, ông nhấn mạnh lòng tốt của người Mỹ và sự vĩ đại của nước Mỹ. Nó không chỉ là một kỳ công về đối thoại. Nó còn là kỳ công về tinh thần và cảm xúc.

Ông nói, “Chúng ta cần làm việc cùng nhau để cho nhau cơ hội hạ nhiệt độ. Chúng ta có thể đến từ những nơi khác nhau, giữ những niềm tin khác nhau, nhưng chúng ta có chung một tình yêu đối với đất nước này.”

Đó là một nhận thức khác mà tôi cũng phải tự đấu tranh. Nhưng điều thiết yếu – và là tất cả – là Joe Biden chấp nhận nó./.

Biden’s Withering Olive Branch

https://www.thenewsnow.live/opinion-bidens-withering…/

– Năm mới sẽ chứng minh liệu có còn lại chút đứng đắn nào trong chúng ta hay không.

Image may contain: sky

Người Mỹ gốc Á châu có thể đã giúp ông Biden thắng ở Georgia

Người Mỹ gốc Á châu có thể đã giúp ông Biden thắng ở Georgia

Politico

Tác giả: Jeff Le

Bang Georgia là bang chiến trường đã góp phần làm nên chiến thắng của ông Biden trước đương kim tổng thống Donald Trump. Trong chiến thắng của ông Biden ở Georgia, lá phiếu của người gốc Á đã góp phần quyết định. Liệu những người Mỹ gốc Á có thể giúp đảng Dân chủ thắng tiếp hai chiếc ghế trong cuộc đua Thượng viện liên bang từ Georgia, trong cuộc đua ngày 5/1/2020 sắp tới?

Xin giới thiệu bài phân tích của ông Jeff Le, một người Mỹ gốc Việt trên báo Politico. Ông Jeff Le là đối tác chính trị của Dự án An ninh Quốc gia Truman. Ông Le từng là trợ lý Chánh Văn phòng của thống đốc Jerry Brown, bang California.

*******

Hồi học lớp năm, tôi hỏi cha mẹ tôi vài chuyện về chính trị, ông bà trả lời tôi rằng: Mình là thuyền nhân, tốt nhất mình nên tránh chính trị con ạ.

Cũng như nhiều người tị nạn Việt Nam, ông bà định cư ở miền Nam Georgia, chỉ chuyên tâm vào việc làm ăn, chăm sóc một trại gà thả vườn, vun quén cho giấc mơ Mỹ của gia đình: Làm ăn phát đạt, tìm kiếm cơ hội cho con cái.

Nhưng năm 2020 là một năm mở mắt cho ông bà, cũng như nhiều người khác của cộng đồng người Mỹ gốc Á và dân đảo Thái Bình Dương (Asian American and Pacific Islander, viết tắt là AAPI). Kinh tế suy sụp, cộng với việc trở thành nạn nhân bị kỳ thị chủng tộc, hậu quả của dịch Covid-19, họ bắt đầu quan tâm tới chính trị.

Tại Georgia, cộng đồng AAPI chiếm từ 3 đến 4,5% dân số, một trong những cộng đồng phát triển nhanh nhất trong tiểu bang, và là cộng đồng phát triển nhanh nhất ở liên bang. Cử tri người Mỹ gốc Á là nhóm cử tri tăng nhanh nhất Georgia. Theo số liệu của Đảng Dân chủ, so với năm 2016 thì số người Mỹ gốc Á đi bầu trong năm 2020 tăng tới 90%. Đây là một con số vô cùng quan trọng cho ông Biden.

Trong năm 2020, có đến 30 ngàn người Mỹ gốc Á đi bầu lần đầu tiên, và theo thăm dò thì cứ một người bầu cho ông Trump thì có 2 người bầu cho ông Biden. Điều đó có nghĩa là, có 20 ngàn người Mỹ gốc Á lần đầu tiên đi bầu và bầu cho Biden. Biden thắng Georgia chưa tới 13 ngàn phiếu. Nếu trừ đi 20 ngàn người này thì ông ấy không thắng được Georgia.

Nhưng chiến thắng của Biden không có nghĩa là khối cử tri Á châu ở Georgia là một khối cử tri Dân chủ chắc chắn. Cộng đồng này rất đa dạng về văn hóa, tuổi tác, giàu nghèo. Họ có đến 50 sắc tộc khác nhau và nói khoảng 100 ngôn ngữ. Cả hai đảng chính trị Dân chủ và Cộng hòa đều chưa tiếp xúc với họ bao nhiêu.

Theo con số của một tổ chức phi lợi nhuận của cộng đồng AAPI, một khảo sát hồi tháng 9/2020 cho thấy, chỉ có 30% người gốc Á được đảng Dân chủ tiếp xúc, 24% được đảng Cộng hòa tiếp xúc.

Và điều quan trọng nhất là, một số đông không hiểu các thông điệp chính trị nói gì vì được viết bằng tiếng Anh.

Sở dĩ vừa qua có đông đảo người Á châu đi bầu như vậy là do các nhóm vận động dân sự, chứ không phải các ban tranh cử của hai đảng.

Các cộng đồng Á châu này theo dõi thời sự qua các kênh tin tức bằng tiếng của họ, chẳng hạn như người Việt theo dõi kênh truyền hình SBTN. Ngoài ra họ còn tìm kiếm thông tin qua các mạng xã hội như KakaoTalk (người Hàn quốc), TikTok, WhatsApp, WeChat và Facebook. Đây là những nơi mà các đảng chính trị cần nhắm vào để lôi kéo cử tri châu Á.

Nhưng các mạng xã hội này cũng là nơi phát tán tin vịt rất kinh khủng, chẳng hạn như việc dán nhãn hai ứng cử viên đảng Dân chủ, Jon Ossoff và mục sư Rafael Warnock là “xã hội chủ nghĩa cực đoan”, hay “cộng sản”. Cha mẹ tôi cùng một số người bạn, sau khi tuyên bố là sẽ bầu cho đảng Dân chủ, bèn bị một số người Việt bảo thủ gọi là “đồ cộng sản”, một điều khó có thể tưởng tượng được. Thế là ông bà phải unfriend một số người trên Facebook, rồi đôi khi lại bị đe dọa nữa.

Để chống lại tin vịt như vậy, phải có người tình nguyện theo dõi để kiểm tra tin nào đúng, tin nào sai, như trang VietFact Check chẳng hạn, và các ban vận động tranh cử Thượng viện vào ngày 5/1 phải đẩy mạnh việc này.

Để giành phiếu của cử tri gốc Á, không chỉ nhắm vào vùng xung quanh Atlanta không thôi, mà còn cả vùng nông thôn nữa, vì có đến 50 ngàn người Georgia gốc Á sống ở nông thôn. Ngoài ra, cũng phải biết đặc điểm tôn giáo của các cộng đồng, chẳng hạn như người Filipino gắn chặt với các nhà thờ Công giáo.

Có hai vấn đề mà cử tri gốc châu Á muốn nghe các ứng cử viên nói, đó là việc phục hồi các doanh nghiệp nhỏ đang bị sa sút vì Covid-19. Tuy chiếm 6% dân số toàn quốc, nhưng người Á châu chiếm tới 26% dịch vụ bán thức ăn, và 17% dịch vụ bán lẻ. Thứ hai là sự bất bình đẳng lộ rõ trong đại dịch. Một phần ba y tá chết vì Covid-19 ở Mỹ là người Philippines, trong khi họ chỉ chiếm 4% y tá toàn quốc.

Một vấn đề rất quan trọng là nạn kỳ thị chống người châu Á vì đại dịch Covid-19, nhất là sau khi Donald Trump gọi bệnh này là kung flu. Có khoảng 2500 vụ người châu Á bị tấn công, quấy rối vì lý do sắc tộc, được báo cáo từ tháng 2/2020 đến tháng 8/2020. Cử tri châu Á sẽ ủng hộ ứng cử viên nào lên án các vụ kỳ thị này.

Image may contain: one or more people, people standing and outdoor

 CHUYỆN BẦU CỬ ĐÔNG – TÂY

 CHUYỆN BẦU CỬ ĐÔNG – TÂY

Đỗ Ngà

Để cho người ta bầu cho mình thì ứng viên hoặc lấy lòng cử tri, hoặc mua chuộc cử tri, hoặc ép buộc cử tri. Đối với cử tri toàn dân thì ứng viên chỉ có thể dùng cách lấy lòng họ chứ không thể mua chuộc hay ép buộc được. Ví dụ, kì bầu cử Mỹ vừa rồi cho thấy Joe Biden không thể mua chuộc hay ép buộc 80 triệu cử tri được mà ông ta chỉ có thể lấy lòng họ bằng những hứa hẹn về chính sách trong các chiến dịch vận động. Tương tự vậy, tổng thống Donald Trump dù đang là tỷ phú và trong tay có quyền lực mạnh nhất thế giới thì ông cũng chỉ có thể kiếm phiếu bằng cách lấy lòng 73 triệu cử tri chứ không thể mua chuộc hay ép buộc ngần ấy người được.

Như vậy qua bức tranh bầu cử tự do của nước Mỹ, nó cho thấy sức mạnh lá phiếu người dân. Dù anh có núi tiền và trong tay có quyền lực vô song thì anh vẫn thất cử như thường. Đối với người yêu dân chủ, yêu tự do thì nó là ưu điểm. Tuy nhiên, với những nhà độc tài thì họ không bao giờ thích cái “ưu điểm đó” cả, vì sao? Bởi đơn giản, đó là cái ưu điểm có lợi cho dân cho nước chứ chẳng có ích gì cho tham vọng quyền lực của họ, chính vì vậy mà tổng thống nào có máu độc tài dù là họ đang được hưởng quyền lực từ nền dân chủ mang lại thì họ vẫn luôn tìm mọi cách phá vỡ giá trị dân chủ lâu đời ấy để thỏa mãn cơn say quyền lực. Tuy nhiên, với nền dân chủ càng lâu đời thì càng vững nên dù cho có quyền lớn bao nhiêu và tiền nhiều cỡ nào đi nữa thì cũng chịu thua mà thôi. Khi đó tổng thống đó dù có cố phá nền dân chủ thì cũng vô ích, chẳng khác nào húc đầu vào đá.

Như đã nói, nếu để dân chủ bám rễ càng lâu thì càng khó lật. Vậy nên cách đây hơn một thế kỷ Lenin đã nhìn ra điều đó và loại bỏ ngay mô hình dân chủ toàn dân như Mỹ và Phương Tây theo đuổi. Ông ta cho lập một thứ “dân chủ” khác được gọi với cái tên là “nguyên tắc tập trung dân chủ”. Nguyên tắc này là, không để toàn dân bầu người đứng đầu nhà nước mà thay vào quyền bầu bán chỉ tập trung vào cho những ủy viên trung ương đảng thôi. Quyền bầu bán tập trung vào một nhóm người thuộc trung tâm quyền lực thì đó gọi là “tập trung dân chủ”. Tuy nhiên, “tập trung dân chủ” nó không giới hạn ở việc bầu bán mà nó còn là đặc quyền đặc lợi khác được khoanh vùng trong một nhóm người ít ỏi có quyền lực trên tay.

Vì sao Lenin sáng tạo ra hình thức bầu cử giành cho một nhóm nhỏ như vậy? Có lợi gì? Có lợi cho đất nước thì không, có lợi cho nhân dân cũng không, nhưng nó rất có lợi cho nhà độc tài. Vì sao? Vì đơn giản, khi gom việc bầu bán lại thành một nhóm nhỏ thì ứng viên rất dễ kiếm phiếu bằng cách mua chuộc và cũng rất dễ đe dọa để buộc họ phải bầu cho mình. Người nào càng độc tài, càng gian ác, càng thủ đoạn thì càng làm cho các cử tri đó sợ và nhờ đó khi tổ chức bầu cử, kẻ độc tài sẽ chiếm được tỷ lệ phiếu bầu cao. Ở Việt Nam, chuyện bầu bán đạt tỷ lệ 100% là chuyện bình thường. Và kết quả là, Lenin, Stalin, Mao, Cha – con – cháu nhà họ Kim ở Bắc Hàn đều cầm quyền suốt đời.

Có thể nói “nguyên tắc tập trung dân chủ” nó phản ánh rất đúng bản chất Trại Súc Vật của George Orwell. Ở Trại Súc Vật có quy tắc “Tất cả các loài vật điều bình đẳng, nhưng có một loài bình đẳng hơn”. Tương tự như vậy tại Việt Nam hiện nay “nguyên tắc tập trung dân chủ” của CS được diễn giải cụ thể phải là: “Tất cả mọi người trong đất nước này đều có dân chủ, nhưng có một loài được dân chủ hơn”. Cái “dân chủ hơn” ấy chính là quyền bầu bán người đứng đầu bộ máy chính quyền, hiện nay nó được trao trong tay một “loài” với 200 con mà thôi. Đấy chính là sự xấc láo, xem dân là thứ ngoài lề của trò chơi có liên quan đến số phận của mình. “Mâm quyền lực, chỉ có bọn tao tự bày tiệc và đánh chén, không có phần cho bọn dân đen chúng mầy”, đó chính là thông điệp của ĐCS gởi tới người dân Việt Nam.

-Đỗ Ngà-

Image may contain: 1 person, text that says 'I WON! ECI CHINA Choose New Leader BALLOT Xi Xi Xi Jinping Jinping Jinping Jinping Xi Xi Jinping DAVE GRANLUND � www.davegranlund.com'

Người Việt, chính trị dân tuý và truyền thông thời ‘hậu sự thật’

Người Việt, chính trị dân tuý và truyền thông thời ‘hậu sự thật’

14 tháng 12 2020

Thousands of New Yorkers joined members of the Protect the Results, taking the streets of Manhattan to celebrate the Biden-Harris ticket victory after winning the majority of the Electoral College votes

NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES

BBC News Tiếng Việt phỏng vấn Tiến sĩ Nguyễn Đức An, phó giáo sư chuyên ngành báo chí tại ĐH Bournemouth (Anh), chung quanh cuộc công kích báo chí phương Tây trong các cộng đồng Việt trên mạng xã hội.

Về việc trên mạng xã hội tiếng Việt, từ bầu cử Mỹ tới nay đã có nhiều luồng dư luận cáo buộc và chỉ trích báo chí quốc tế là ‘thiên tả’, thậm chí dùng từ ngữ miệt thị là ‘thổ tả’, vì cho là họ hợp lực nhau chống lại Tổng thống Donald Trump, “người thắng cuộc”, Tiến sĩ Nguyễn Đức An đánh giá:

Trump từ chối chủng ngừa sớm cho Nhà Trắng

Con tàu nước Mỹ chênh vênh trong bốn năm tới

Người Việt và Hoa cùng đọc Đại Kỷ Nguyên và ủng hộ TT Trump đến cùng?

TS Nguyễn Đức An: Tôi đề nghị trong cuộc trò chuyện này, chúng ta nhìn vấn đề từ góc độ cả đối tượng bị công kích và đối tượng công kích.

Đúng như BBC nói, cả hệ thống báo chí phương Tây đồ sộ được gầy dựng mấy trăm năm gần đây bỗng dưng trở thành “thổ tả”, ác tâm, bất lương, đạo đức giả trong mắt nhiều cư dân mạng Việt.

Không chỉ có báo chí chủ lưu mà các mạng xã hội như Facebook và Twitter cũng bị tấn công, vì các nền tảng này – sau nhiều năm thả cho Tổng thống Donald Trump tung hoành với các ngữ điệu chia rẽ, thông tin tưởng tượng, ngược sự thật – gần đây phải ra tay ngăn chặn bớt do áp lực từ cả công chúng và giới lập pháp.

Dòng lũ công kích báo chí – truyền thông đó được tiếp năng lượng bởi không chỉ các thông tin loạn xạ do bạn bè chuyền nhau trên mạng mà cả vài tờ báo tiếng Anh gây nhiều tranh cãi ở Mỹ (Newsmax, Breitbart, Fox News…) và một số trang tiếng Việt chuyên trà trộn thông tin hoặc nêu chuyện huyễn hoặc, hoặc “nửa hư, nửa thật”, như Đại Kỷ Nguyên mà trang BBC News Tiếng Việt đề cập tuần trước.

Nó cũng đã tràn từ mạng xã hội vào ngay lòng vài tờ báo đáng kính trong nước, qua các bài phân tích ngây ngô, nguỵ biện hay lập lờ, đôi lúc đậm màu “thuyết âm mưu” – đại loại như “Báo chí Mỹ đang ‘chơi tất tay’ để loại ông Trump?”

BBC News Tiếng Việt: Theo quan sát của Tiến sĩ thì vì sao lại có sự “sụp đổ” chóng mặt trong niềm tin vào truyền thông như thế?

TS Nguyễn Đức An: Tôi nghĩ chúng ta cần nhìn chuyện này từ sự lung lay, nếu không nói là đảo lộn, hệ thống giá trị phổ quát mà đường lối chính trị chia rẽ của ông Trump đang gây ra.

Ông Trump xây thành luỹ chính trị bằng các thông điệp “chúng ta/chúng nó” (us/them) không khoan nhượng: bạn chỉ có thể hoặc là “phe ta” hoặc “phe địch”. Theo Trump là “chúng ta”, không theo là “chúng nó”, không có không gian để hai bên gặp nhau tìm sự hoà hợp.

Không chỉ báo chí chủ lưu mà các thành phần tinh hoa khác trong xã hội phương Tây – từ giới khoa học, học giả đến các nghệ sĩ lớn và các chính trị gia đáng kính lịch sử – cũng được gắn nhãn thiên tả hay “thổ tả”, chỉ vì họ đụng chạm ông Trump.

A small group of activists rally in support of U.S. President Donald Trump across the street from Trump Tower on 5th Avenue, June 18, 2019 in New York City

NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES

Bác sĩ Anthony Fauci, chuyên gia dịch tễ đứng đầu nỗ lực chống Covid-19 của Mỹ, trở thành tâm điểm cho sự nhục mạ, quấy rối và đe doạ vì ông chỉ chịu nói theo khoa học, chứ không theo ý tổng thống.

Bill Gates – nhà tỉ phú chi rất nhiều tiền của, thời gian và năng lượng cho các mục tiêu y tế nhân đạo, nhất là tiêm chủng – trở thành “tội đồ” trung tâm trong những thuyết âm mưu quái gở vì ông lớn tiếng phê phán Trump.

Sự lung lay giá trị cũng thể hiện trong các chuẩn mực đạo đức và quy tắc ứng xử xã hội.

Từ ngày có ông Trump, nhiều thứ mà ta dị ứng lâu nay – như bổ nhiệm con cái, họ hàng, bạn bè không kinh nghiệm vào chính quyền, phỉ báng và khinh miệt phụ nữ, mắng chửi và hạ nhục cấp dưới trước bàn dân thiên hạ, hay nói láo và vu khống – đều trở nên chấp nhận được.

Một lần trà dư tửu hậu, người bạn doanh nhân ở VN “mắng yêu” là tôi dại, không biết tận dụng quan hệ “vàng” với nhiều người. Tôi nhớ mãi lời anh: “Cậu ngó qua Mỹ kìa, Trump vô Nhà Trắng là lập tức cho đám con cái, dâu rể và đệ tử vào bộ sậu mà có sao đâu?”

Ngay cả “thiên tả” thì có gì là xấu như những người phò Trump hàm ý?

Có gì là xấu khi đi theo các giá trị cấp tiến và tư tưởng hoà đồng, hướng đến lợi ích và an sinh cho các thành phần thấp cổ bé họng, dễ bị xã hội và thị trường bỏ rơi?

Có gì xấu khi tập trung giải quyết các vấn đề nhân văn toàn cầu, tương lai môi trường – sinh thái, nhất là biến đổi khí hậu?

Phần lớn giới hàn lâm – nơi khởi nguồn nhiều phát minh, sáng kiến và tư tưởng làm nền tảng cho thế giới – không ít thì nhiều đều “thiên tả” như thế.

Tất cả sự lung lay giá trị trên lại đang diễn ra vào thời điểm lịch sử mà người Việt cần được khai phóng để tiếp nhận, sàng lọc các giá trị tiến bộ để nhập vào quỹ đạo toàn cầu hơn bao giờ hết.

BBC News Tiếng Việt: Nhưng liệu có thể nói truyền thông bị phê phán oan? Nhiều người sẽ có lý khi nhận định các cơ quan truyền thông gạo cội rõ ràng là ‘nghiêng về phía tả’, thẳng tay chống và bài trừ ông Trump, đi ngược phong trào bình dân?

TS Nguyễn Đức An:Trước hết, tôi nói ngay rằng không phải cái gì về truyền thông phương Tây, nhất là báo chí Anh-Mỹ, đều tốt đẹp cả. Nó cũng mang trong mình rất nhiều căn bệnh kinh niên, vết thương trầm kha, độc tố cặn bã mà giới quan sát và nghiên cứu chúng tôi luôn theo dõi, nghiên. Các môn học tôi dạy đều mang một hàm lượng phê phán báo chí rất lớn, vì đó là cách rèn luyện tư duy phản biện nghề cho nhà báo tương lai.

Nhưng chúng tôi phê phán báo chí có hệ thống, trên tinh thần cầu thị vì một tương lai tốt đẹp hơn cho xã hội, chứ không phải để vu báo chí thành “tin giả” hay “kẻ thù của nhân dân” vì mục tiêu chính trị mị dân.

Không phải như một số nhà báo, vì niềm tin, ý thức hệ chính trị hay sùng bái cá nhân, tìm moi vài lỗi nghiệp vụ nhỏ nhoi kiểu “ghét nhau cau bảy xé ra làm mười” – rồi “vơ đũa cả nắm” báo Tây Mỹ nó “thổ tả”, “thương hàn” này kia.

Tôi muốn nói kiểu làm báo mà những người theo ông Trump gọi là “thổ tả” đó thực ra là một thứ báo chí không khoan nhượng với sự đặt điều và dối trá, lấy sự thật làm mục tiêu tối thượng – và nó đang cần kíp hơn bao giờ hết trong thời đại “hậu sự thật” (post-truth) mà làn sóng chính trị dân tuý và mạng xã hội đang tạo ra.

The Epoch Times

NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES

Chụp lại hình ảnh,

The Epoch Times

Chúng ta đang sống trong một thế giới mà tín điều (beliefs) đang trở thành thành luỹ cho cảm xúc, trí tưởng tượng và đủ kiểu tin giả tung hoành, khiến nhiều người mất dần năng lực tiếp nhận, xâu chuỗi thông tin, dữ kiện. Trong môi trường thông tin nhiễu loạn giữa sự thật và tín điều, giữa dữ kiện khách quan và sự hư cấu, giữa lý trí và cảm xúc, xã hội cần báo chí đàng hoàng hơn bao giờ hết.

Đó chính là lý do vì sao mà từ ngày ông Trump tham gia chính trường, những “tội đồ tin giả” đứng đầu trong đám “kẻ thù của nhân dân” đó – như New York Times, Washington Post và CNN – lại thành công vượt trội.

Sau gần hai thập kỷ loay hoay tìm phương thức kinh doanh trong thế giới số, NYT tăng lượng thuê bao số (trả tiền) từ dưới một triệu vào đầu 2015 lên kỷ lục này đến kỷ lục khác, để vượt ngưỡng bảy triệu vào tháng rồi.

Trong thời vào mạng đọc tin tức miễn phí được coi là hiển nhiên, NYT làm nên kỳ tích hiếm hoi đó nhờ họ theo đuổi triết lý làm báo “thổ tả” kia.

Tôi không phủ nhận rằng đại đa số báo đài Mỹ thiên về “nắn gân” ông Trump. Nhưng họ làm thế với mọi tổng thống tả, hữu nắm quyền – Obama, Bush con, Clinton, Bush cha, Reagan, … đều bị chĩa mũi dùi khi đang tại vị – bởi vì họ tồn tại để theo dõi, giám sát quyền lực.

Với Trump, tần suất tấn công có lẽ cao hơn, mặc dù tôi biết ông cũng có những nỗ lực và chính sách hiệu quả. Nhưng trước khi gọi đó là thiên tả hay “thổ tả”, hãy hỏi vì sao, để nhớ rằng khói chỉ bốc lên từ lửa.

Ở mức nào đó, Trump thành công trong chiến thuật đổ lỗi hết cho truyền thông ngay từ khi lên cầm quyền đó vì ông đánh trúng tâm lý chán ngán và uất hận “hệ thống cũ”, kể cả báo chí, trong một bộ phận công chúng không nhỏ.

Hàng chục triệu người Mỹ hiện bỏ ngoài tai, thậm chí phỉ nhổ báo chí, để chỉ lắng nghe ông mà thôi, bất kể trắng đen, phải trái. Họ nhanh chóng và kính cẩn tin Tổng thống Trump hào hiệp không nhận lương, và cảm thấy bị khiêu khích, xúc phạm khi báo chí phanh phui rằng tỉ phú Trump lách đủ đường để chỉ đóng đúng 750 đô la thuế vào ngân sách liên bang trong một năm.

Covid-19 giết hơn hai trăm ngàn người Mỹ và khiến cả thế giới tê liệt, nhưng về mặt dư luận, những người kiên trì theo tổng thống và những người đồng hội để tin rằng Covid chỉ là tưởng tượng hay chẳng có gì đáng sợ. Có những người Mỹ tin yêu ông Trump gần lìa đời vì Covid mà vẫn phủ nhận nó không tồn tại… Dư luận là vậy, còn đây cũng là thách thức với giới làm báo.

Getty Images

NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES

Chụp lại hình ảnh,

Ông Trump trong cuộc họp báo về vaccine Covid-19, diễn ra hôm 8/12 tại Washington DC

Nếu là một nhà báo Mỹ, bạn sẽ làm gì khi không ngày nào mà tổng thống không đưa ra phát ngôn hay dòng tweet xuyên tạc sự thật, bịa đặt hoặc vu khống?

Bạn sẽ làm gì khi tổng thống, giữa bao nhiêu tang thương và mất mác vì Covid, vẫn lớn tiếng kêu gọi bàn dân “đừng sợ” và cứ sống như bình thường?

Bạn sẽ làm gì khi tổng thống – vì “nước Mỹ trên hết” – phủ nhận cả sự tồn tại của biến đổi khí hậu, dù khoa học đã chứng minh rành rành?

Bạn sẽ làm gì khi tổng thống, sau thất bại bầu cử rõ ràng, cứ khăng khăng gieo rắc niềm tin trong đám đông ủng hộ rằng cuộc bầu cử gian lận và bị đánh cắp, dù không đưa ra được chứng cứ nào và liên tục bị toà án các cấp bác bỏ?

BBC News Tiếng Việt: Làn sóng dân tuý và xã hội “hậu sự thật” xảy ra trong lòng nền dân chủ Phương Tây, vậy tại sao nó lại lan sang Việt Nam, nơi không có thể chế tương tự?

TS Nguyễn Đức An:Thực ra chính trị dân tuý không chỉ có ở Phương Tây. Chúng ta có thể tìm thấy dáng dấp Trump trong Jair Bolsonaro ở Brazil hay Narendra Modi ở Ấn Độ.

Nền chính trị nào cũng đều cõ nhu cầu lôi kéo quần chúng, ổn định dư luận hay củng cố quyền lực. Chính trị dân tuý vẫn có thể nảy sinh ngay trong lòng các thể chế không có cạnh tranh dân chủ.

Tập Cận Bình được nhiều người xem là một lãnh đạo dân tuý, vẽ nên “Giấc mộng Trung Hoa” với vòm trời trong xanh và bầu không khí sạch để kiểm soát dư luận.

Ở Việt Nam, tôi nghĩ cũng có hiện tượng này ở quy mô nhỏ hơn và dạng thức “thô sơ” hơn, qua tung hô hay “sùng bái” vài chính trị gia muốn nổi lên bằng những phát ngôn, cử chỉ, hành vi “khác thường”, giải quyết mọi việc “nhanh gọn”, “hốt hết”, như các ông Nguyễn Bá Thanh hay Đinh La Thăng.

Nhớ hồi năm 2015, khi ở Đà Nẵng đúng vào dịp ông Thanh qua đời, tôi bị vài người thân, bạn bè phẫn nộ ra mặt khi tỏ ý kiến hơi khác về ông và về những đoàn người đổ về đám tang ông.

Getty Images

NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES

Chụp lại hình ảnh,

Sự kiện bầu cử Tổng thống Mỹ 2020 cuốn hút sự theo dõi, cũng làm phân rẽ sâu sắc giữa nhiều người Việt cà ở Việt Nam và nước ngoài

Còn về chuyện người Việt sùng Trump, tôi nghĩ phải nghiên cứu thật nhiều để tìm ra các nguyên nhân sâu xa từ lịch sử, văn hóa và tâm thức Việt.

Nhưng có lẽ một lý do dễ thấy là sự đối đầu không khoan nhượng ông Trump với Trung Quốc khiến nhiều người “sướng ngây”.

Nó đánh đúng vào nỗi sợ muôn đời và tâm lý bài Trung trong người Việt năm châu. Có niềm tin (tôi cho là ngây thơ) rằng Trung Quốc sẽ suy yếu và thậm chí sụp đổ dưới tay Trump một ngày gần đây thôi, và nhờ đó thì mọi thứ sẽ xảy ra tốt đẹp cho Việt Nam. Xảy ra thế nào, khi nào thì không ai nói.

Như nhiều cử tri Mỹ, họ đã “mê” rồi thì ông Trump nói gì cũng sáng đẹp, ngay cả khi họ biết ông ta nói sai sự thật.

Nhiều trí thức, lẽ ra làm người giữ cửa, cảnh báo dư luận thì lại hùa theo đám đông. Nhìn một hai vị giáo sư hải ngoại vào Facebook lên án báo chí và hàn lâm Mỹ “thiên tả, thiếu lương thiện”, bằng các khái niệm lập lờ, dữ liệu chọn lọc và quan điểm hàm hồ, tôi thấy “hậu sự thật” đã đi xa đến mức nào. Rất buồn.

Ông Trump rồi sẽ ra khỏi Nhà Trắng và báo chí Mỹ-Anh sẽ tiếp tục làm công việc “thổ tả” họ làm từ mấy thế kỷ rồi.

Nhưng vết thương chia rẽ trong cộng đồng Việt chung quanh họ sẽ không dễ nguôi nhanh.

Môi trường dễ kích động như Facebook sẽ không giúp người Việt hiểu nhau hơn trong các vấn đề liên quan đến Trump.

Tôi chỉ mong các bên – thiên tả hay thiêu hữu, yêu Trump hay ghét Trump – ngưng lại một tí, để mâu thuẫn không bị khoét sâu thêm nữa, để chúng ta tăng sức đề kháng với trận dịch thông tin trên mạng xã hội. Đất nước còn rất nhiều việc quan trọng khác cần sự chung tay từ hai bên.

CÁC QUỐC GIA CÓ LÃNH TỤ SÁT HẠI NGƯỜI NHIỀU NHẤT THẾ GIỚI

  • CÁC QUỐC GIA CÓ LÃNH TỤ SÁT HẠI NGƯỜI NHIỀU NHẤT THẾ GIỚI:
  • CaoSon HD
  • 1/ Mao Trạch Đông – kẻ đứng đầu nhà nước Trung Quốc XHCN cũng là kẻ đứng đầu thế giới về số lượng người chết và bị giết trong thời cai trị của ông ta. Để xây dựng CNXH khoảng 60 triệu người dân Trung Quốc hoặc đã bị giết, hoặc đã bị chết đói dưới bàn tay của ông ta.
  • 2/ Adolf Hitler – Người đứng đầu Đảng Công nhân nhà nước Đức Quốc gia XHCN thường gọi là Đức Quốc Xã (https://vi.m.wikipedia.org/…/%C4%90%E1%BA%A3ng_C%C3…).
  • Trong thời gian lãnh đạo Hitler đã hạ lệnh giết chết 6 triệu người Do Thái, 5 triệu người khác cũng bị chết trong các cuộc tàn sát do hắn chủ mưu. Tổng cộng khoảng 11 triệu người trên thế giới đã bị hắn tàn sát.
  • 3/ Stalin – lãnh đạo tối cao của nhà nước Liên Xô XHCN từ giữa thập niên 1920 cho đến khi qua đời năm 1953. Ước chừng 2,8 triệu người Liên Xô đối lập đã bị giết chết dưới bàn tay của ông ta để xây dựng nhà nước XHCN. Theo Putin sau này đánh giá thì hầu hết những người bị giết này này đều là những đảng viên, những nhà khoa học, nghệ sĩ ưu tú nhất của quốc gia.
  • 4/ Polpot – kẻ đứng đầu nhà nước Campuchia, tay sai của Bắc Kinh. Kể từ năm 1975 đến 1979 nghe theo lệnh của Bắc Kinh, Tập đoàn Polpot đã thực hiện thí nghiệm mô hình nhà nước XHCN theo kiểu công xã. Tất cả là của chung, xóa bỏ tư hữu tư nhân. Coi trí thức là kẻ thù (đúng tinh thần của Mao Trạch Đông – Trí thức chỉ là cục phân), xoá bỏ các trường đại học, lùa giáo sư, sinh viên, trí thức về nông thôn làm ruộng và ăn ở, sinh hoạt theo mô hình công xã XHCN. Trong thời gian đó khoảng 2,3 triệu người đã bị giết, bị đầy đoạ hoặc ốm đau, đói khát mà chết vì mô hình quái gở, phi nhân đạo, phi nhân tính này.
  • 5/ Kim Nhật Thành – Kẻ đứng đầu nhà nước Triều Tiên XHCN. Trong suốt thời gian cầm quyền đã thực thi chế độ mất nhân quyền hà khắc nhất trong lịch sử loài người. Nhà nước khủng bố người dân này từ năm 1953 đến năm 1995 đã áp bức, tù đầy và xử tử hơn 1,5 triệu người, chưa kể đến nhiều triệu người bị chết đói vì chế độ điên rồ, phản nhân loại này. Đến nay chế độ độc tài tàn bạo này càng ngày càng có xu hướng gia đình trị và dân tộc chủ nghĩa. Cả 3 đời họ nhà Kim vẫn đang tiếp tục đày đoạ dân tộc Triều Tiên trong sự tăm tối và cùng khổ của nhân loại.
  • Nếu so sánh các nước theo mô hình nhà nước XHCN thì Triều tiên là quốc gia áp dụng mô hình nhà nước này đầy đủ và triệt để nhất.
  • KẾT LUẬN:
  • Tất cả các quốc gia có lãnh tụ sát hại người nhiều nhất thế giới đều đi theo mô hình nhà nước XHCN trong đó Triều Tiên là áp dụng triệt để và đầy đủ nhất.

MUGABE: ĐỘC TÀI NÀO CŨNG TAN HOANG ĐẤT NƯỚC

Image may contain: 8 people, people standing
 
 MUGABE: ĐỘC TÀI NÀO CŨNG TAN HOANG ĐẤT NƯỚC

(Vũ Thạch – 2017)

Tin tức từ đất nước Zimbabwe vẫn còn khá lùng bùng. Quân đội đưa xe tăng chận các ngã đường chính tại thủ đô, và cô lập Tổng thống Mugabe tại nhà riêng, nhưng vẫn tuyên bố trên đài truyền hình “đây không phải là cuộc đảo chính”. Tuy nhiên, ít nhà phân tích nào còn tin ông Mugabe sẽ trở lại nắm quyền.

Robert Mugabe là một nhà độc tài khét tiếng Phi Châu. Năm nay 93 tuổi, ông đã cai trị đất nước này 37 năm, nhân danh công trạng lãnh đạo kháng chiến chống Thực dân Anh, giải phóng đất nước vào cuối thập niên 1970 của thế kỷ trước.

Kể từ đó, phần đất nổi tiếng giàu đẹp Rhodesia được đổi tên thành nước Zimbabwe, được cai trị bởi độc đảng Zanu-PF đứng đầu là ông Mugabe, và tiến nhanh xuống hàng chót trong bảng xếp hạng kinh tế thế giới. Nhà nước Zimbabwe cũng xóa sạch hệ thống nông trại nhân danh đánh tư sản da trắng, phân chia bổng lộc cho hệ thống cán bộ trung thành, và chuyên khai thác tài nguyên đem bán. Họ nổi tiếng thế giới vào năm 2008 khi mức lạm phát lên đến 231 triệu phần trăm (tức áp dụng tối đa công thức “cần tiền thì cứ in ra mà dùng” của cụ Lê Duẫn).

Ông Mugabe cũng sử dụng nhuần nhuyễn bạo lực cách mạng dựa trên quân đội và công an. Đặc biệt ông mời các “thầy” Bắc Hàn vào dạy cho các lữ đoàn hung thần chuyên trấn áp quần chúng. Cứ mỗi lần cho bầu cử mà ông có vẻ thua phiếu, hàng chục ngàn người dân tại những vùng ủng hộ ứng viên đối lập lại bị thảm sát mặc cho thế giới lên án. Và thế là các ứng viên đối lập lại trân trọng nhượng ghế tổng thống cho ông Mugabe rồi khép mình vào ghế phó tổng thống hoặc chạy ra nước ngoài.

Lần này, quân đội ra tay vì mới tuần trước Tổng thống Mugabe hạ bệ Phó tổng thống Mnangagwa để chuẩn bị nhường ngôi cho bà vợ trẻ Grace Mugabe (thua ông 40 tuổi). Lỗi lầm của bà Mugabe là chưa lên tổng thống đã công khai chê bai quân đội.

Zimbabwe với Robert Mugabe một lần nữa tô đậm bài học: Độc tài, toàn trị, hay chuyên chính đều làm tan hoang đất nước, dù được bọc trong lá cờ Phát-xít, Cộng Sản, hay Giải Phóng.

Tại sao vậy?

Lịch sử cận đại của nhân loại đã cung cấp những câu trả lời rõ đến độ hiển nhiên:

– Điều hiển nhiên thứ nhất: Chế độ độc tài không tận dụng được sức lực và trí tuệ của toàn dân.

Chẳng ai dại gì đổ sức ra làm chỉ để cán bộ “nhân danh nhân dân” độc quyền hưởng thụ. Những người có lòng với đất nước cũng không dám đề xuất sáng kiến vì có thể bị trừng phạt nặng nề nếu không hợp ý lãnh đạo. Đặc biệt những trường hợp mới hôm nay “có công”, ngày mai đã trở thành “có tội” vì quan điểm của Đảng đã thay đổi.

– Điều hiển nhiên thứ nhì: Chế độ độc tài là ổ sinh bệnh hoạn.

Quyền lực cá nhân tuyệt đối và dành riêng cho hệ thống cán bộ trung thành, tức tương đương hệ thống vua và chư hầu, không thể không dẫn đến các loại bệnh hoạn ăn sâu vào xương tủy Đảng và làm hấp hối cả xã hội:

– Bệnh tham nhũng tràn lan như một loại thuế phí bất thành văn.

– Bệnh hoang phí trong các cung điện giữa một đất nước cạn kiệt.

– Bệnh lừa dối, bịp bợm nhau hàng ngày và được xem là qui luật tự nhiên.

– Bệnh bạo hành như giải pháp nhanh gọn cho mọi vấn đề.

– …

– Điều hiển nhiên thứ ba: Chế độ độc tài không có khả năng chữa bệnh hay đổi đường đi.

Khi cả tập thể cán bộ đang sống “an lạc: với cơ chế đó, ai nghĩ đến kế hoạch chữa bệnh thường bị loại trừ ngay bởi chính đồng đội của họ. Lãnh đạo, do đó, chỉ NÓI về các căn bệnh mà thôi.

Chế độ độc tài cũng không có khả năng đổi đường đi dù biết sẽ chết nếu tiếp tục kéo dài các căn bệnh. Lý do đơn giản là vì các lãnh tụ sau lên nắm quyền đều dựa trên “công đức” của lãnh tụ khai sáng. Họ KHÔNG dám phê bình con đường do lãnh tụ khai sáng đã chọn, đặc biệt vì con đường ấy biện minh cho chiếc ghế cai trị độc tài họ đang ngồi. Hệ quả là họ chỉ dám điều chỉnh đôi chút nhưng giữ cốt lõi nguyên thủy theo tinh thần “hoà hợp chứ không hoà tan”, “đổi mới chứ không đổi màu”.

– Điều hiển nhiên thứ tư: Chế độ độc tài luôn có sóng ngầm bất ổn rất lớn.

Khi cả 3 ngành hành pháp, lập pháp, và tư pháp đều do 1 đảng nắm chặt để chỉ phục vụ kẻ cầm quyền, xã hội không có nơi thực sự giải quyết cho những nạn nhân từ các căn bệnh của cán bộ. Bức xúc chỉ có thể tích tụ ngày một cao.

Cùng lúc với việc không rút củi bức xúc ra khỏi đáy nồi đó, nắp nồi còn bị niềng ngày một chặt hơn bằng hệ thống công an, an ninh, trật tự, dân phòng, đảng ủy cơ quan, tổ dân phố theo nỗi lo của lãnh đạo. Trái bom uất ức, do đó, chỉ chờ ngày nổ chứ không có con đường nào khác.

Và đóng góp không nhỏ vào các cuộn sóng ngầm bất ổn là nạn giành quyền đến mức sinh tử giữa các phe cánh trong đảng, đặc biệt vào mỗi chu kỳ chia lại ghế.

Trong xã hội bất ổn đó (mà chỉ người sống bên trong mới biết) chẳng ai muốn làm gì lâu dài. Mọi người chỉ vừa làm vừa ngó dáo dác; cứ có lợi ngắn hạn trước mắt là chụp ngay bất kể các tai hại lâu dài; và có được bao nhiêu của cải là đem cất kỹ bên ngoài đất nước.

oOo

Một xã hội luôn bị đè bởi bằng đó tảng đá thì thở được bình thường đã là phép lạ, chứ đừng nói gì đến “cất cánh” hay “sánh vai thế giới”.

Nhiều dân tộc đã không chấp nhận cái chết từ từ vì nghẹt thở và chọn đứng lên hất các khối đá xuống. Chẳng phải vì họ anh hùng mà vì đường nào cũng chết. Nếu đứng lên, ít nhất, họ được chết và con cháu họ được sống NHƯ NHỮNG CON NGƯỜI.

TRANH CHẤP PHIẾU BẦU VÀ CÁI HAY CỦA NỀN DÂN CHỦ MỸ

Đỗ Ngà TRANH CHẤP PHIẾU BẦU VÀ CÁI HAY CỦA NỀN DÂN CHỦ MỸ

Đỗ Ngà

Bầu cử Mỹ năm 2016 khi mà cuộc chạy đua giữa bà Hillary Clinton và Donald Trump đã có cách biệt quá xa về phiếu đại cử tri, bà Hillary Clinton đã sớm chấp nhận thua cuộc thì rõ ràng không có chuyện tranh chấp xảy ra. Còn hôm nay theo dõi bầu cử chúng ta thấy, thắng thua hay không là ở bang Arizona. Phiếu phổ thông bang này nếu ngã về ai thì người đó sẽ làm tổng thống. Với Joe Biden nếu thắng ở bang Arizona thì xem như ông ta sẽ có 270 phiếu vừa đủ để đánh bại Trump. Với cách biệt khít khao, chỉ cần một thay đổi nhỏ thì lập tức kết quả đảo chiều, với cơ hội như vậy thì không ai đang ở thế thua mà không quyết kiện để hy vọng đảo chiều. Nếu ông Biden mà ở vào hoàn cảnh của ông Trump thì ông cũng làm vậy chứ không thể ngồi im chịu thua đâu.

Việc tranh chấp phiếu trong tình thế khít khao như vậy cách đây 20 năm cũng đã diễn ra. Khi đó bang Florida là điểm nóng. Nơi đây phiếu phổ thông của ứng cử viên Al Gore và George W. Bush cứ liên tục rượt đuổi nhau, và chỉ cần kết quả ngã về người nào thì người đó sẽ thành tổng thống. Lúc rạng sáng ngày 08-11 – 2000 Bush dẫn Al Gore 100 ngàn phiếu, thế nhưng càng về sau phiếu của Al Gore tăng dần và đến 4 giờ 30 sáng thì khoảng cách chênh lệch chỉ còn 2000 phiếu và cuối cùng khi kết thúc cuộc kiểm phiếu thì Al Gore rút ngắn khoảng cách với Bush chỉ còn 200 phiếu, rất sát. Một chiến thắng như thế dành cho Bush làm phe Al Gore không cam lòng, chính vì vậy mà phía Al Gore kiện đòi kiểm phiếu lại ở 61 ngàn phiếu bầu được cho là bị bỏ sót trên khắp bang Florida. Tòa án tối cao bang Florida chấp thuận cho kiểm lại. Kết quả cách biệt giữa Bush và Al Gore bị nới rộng lên gần 300 phiếu chứ không còn 200 phiếu như ban đầu. Kết quả này vẫn không làm Al Gore hài lòng và ông ta tiếp tục kiện lên tòa án Florida yêu cầu kiểm lại toàn bộ 6 triệu phiếu của bang Florida, đơn kiện này được tòa án tối cao Florida đồng ý, thế sau đó nhưng tòa án tối cao Liên Bang thì bác bỏ. Đây là cuộc chiến pháp lý, nếu Al Gore kiện tòa án bang thì Bush cũng kiện lên tòa án liên bang để bảo vệ kết quả của mình. Lúc đó Al Gore là đương kiêm phó tổng thống thì ông ta cũng vác đơn đi kiện lên tòa án như thường dân chứ chẳng có gì khác cả. Sau khi cuộc chiến pháp lý ngã ngũ Al Gore chấp nhận thua Bush một cách tâm phục khẩu phục.

Ghế tổng thống là ghế quyền lực nhất thế giới, nó quan trọng với bất kỳ ứng cử viên tổng thống nào. Vì vậy khi 2 đối thủ mà chiến thắng quá sít sao thì thế nào cũng xảy ra tranh chấp, điều đó khó tránh khỏi. Tuy nhiên qua vụ lùm xùm như thế này mới làm cho chúng ta thấy rõ một điều, dù là người quyền lực nhất thế giới thì cuối cùng tổng thống Trump cũng vác đơn thưa kiện để tìm kiếm cơ hội chiến thắng cho mình như mọi người chứ quyền hành pháp to lớn trong tay của ông cũng chẳng can thiệp được gì. Đó là cái hay của tam quyền phân lập, cái hay của một thể chế dân chủ kiểu mẫu mà thế giới phải học hỏi. Bộ phận kiểm phiếu có sai sót hả? Bộ phận kiểm phiểu gian lận hả? Ừ, nếu xảy ra thì tư pháp sẽ khắc phục, thế thôi và cuối cùng sai sẽ trở về với giá trị đúng. Đó là cái hay của tam quyền phân lập đúng nghĩa, nó sẽ chữa lỗi cho bộ máy nếu chẳng may xảy ra lỗi, thế thôi. Lùm xùm chuyện bầu cử rồi đây cũng lắng xuống, và bộ máy nhà nước tự sửa lỗi của Mỹ thì vẫn còn đó. Nó chính là nền tảng vững chắc để những tổng thống thay nhau làm cho nước Mỹ mạnh lên. Đã bao tổng thống bị đánh giá là yếu kém trong lịch sử nước Mỹ, nhưng cuối cùng thì sao? Nước Mỹ vẫn hùng mạnh vô đối đấy thôi? Cái thể chế tốt, nó là nền tảng lớn nhất cho một đất nước chứ không phải tổng thống giỏi. Theo tôi là vậy.

-Đỗ Ngà-  

BAO GIỜ VIỆT NAM MỚI XÂY NÊN THÀNH TRÌ DÂN CHỦ?

BAO GIỜ VIỆT NAM MỚI XÂY NÊN THÀNH TRÌ DÂN CHỦ?

Đỗ Ngà

Một nền dân chủ hoàn chỉnh thì phải đạt được 4 điều sau: thứ nhất là thể chế chính trị đa đảng; thứ nhì là một nền kinh tế tự do; thứ ba văn hóa đa nguyên trong tranh luận; và thứ tư đạo đức xã hội ở mức cao. Đấy là một nền dân chủ hoàn chỉnh. Còn đấu tranh cho dân chủ thì chúng ta không thể áp đặt một thể chế chính trị đa đảng vì chúng ta không nắm nhà nước. Chúng ta cũng không thể áp dụng một nền kinh tế tự do đúng nghĩa cho đất nước được vì quyền lực chính trị chúng ta không có. Và chúng ta cũng không thể xây dựng đạo đức xã hội được vì chúng ta không thể tác động làm thay đổi hệ thống giáo dục và hệ thống luật pháp. Như vậy đối với người đấu tranh cho dân chủ tiến bộ thì cần thiết nhất là phải biết sửa mình thành con người có đạo đức và biết tôn trọng văn hóa đa nguyên.

Không có văn hóa đa nguyên nghĩa là không dung nạp được ý kiến trái chiều. Chúng ta thấy rằng, từ bao năm nay CS luôn xem những người có tư tưởng chính trị khác họ đều là kẻ thù họ thì với tư cách là người đấu tranh cho một xã hội dân chủ tiến bộ, chúng ta đã vứt bỏ điều đó chưa? Tôi không dung nạp được văn hóa đa nguyên thì điều đó có nghĩa là tôi đã tự định vị mình là một loại gạch chuyên dùng để xây nên một xã hội độc tài. Ván ép thì chỉ chuyên làm nội thất trong nhà, nếu bạn dùng nó đóng thành bộ bàn ghế đặt ngoài trời thay cho bộ bàn ghế ghế bằng đá thì thế nào nó cũng hỏng. Khi tôi chỉ là loại gạch chuyên dụng cho việc xây nên xã hội độc tài mà tôi lại dấn thân đấu tranh cho dân chủ tiến bộ thì theo bạn, nền dân chủ đó có hình thành được không? Chắc chắn không bao giờ hình thành được.

Văn hóa đa nguyên và đạo đức xã hội nó có mối quan hệ hữu cơ với nhau. Đa nguyên là tôn trọng sự khác biệt, mà biết tôn trọng người khác ngay cả khi họ có quan điểm chính trị nghịch với ta thì chỉ có người có đạo đức, có nhân cách mới thực hiện được. Hãy tưởng tượng xem, khi chúng ta phát hiện một người xa lạ ủng hộ một trường phái chính trị khác chúng ta, thay vì tôn trọng họ thì chúng ta lại dồn hết trí lực cho việc tấn công cá nhân, rồi mạt sát, thóa mạ đủ kiểu miễn sao thõa mãn cái tôi thì liệu rằng với cách hành xử như vậy thì chúng ta có có phải là những con người có đạo đức không? Hãy nhìn sang các nước dân chủ phát triển ở trình độ cao như Úc, Canada, hay các nước Bắc Âu thì chúng ta thấy gì? Ở đó con người biết tôn trọng ý kiến khác nhau, tôn trọng quan điểm chính trị khác nhau. Và hãy nhìn vào đạo đức xã hội nơi đó thế nào? Là cao hay thấp?

Hãy nhìn vào xã hội Việt Nam, nơi mà chúng ta đang sống xem sao? ĐCS không dung nạp sự đa nguyên chính trị, và trong mỗi con người bị trị trong xã hội này đa phần cũng không muốn dung nạp ý kiến trái chiều, đó là thực tế mà ai cũng nhận ra. Và hãy nhìn tiếp vào mặt đạo đức xã hội của Việt Nam chúng ta đang ở mức nào? Là cao hay thấp? Hãy nhìn sự phân hóa của người Việt xoay quanh chuyện chống Trump và bảo vệ Trump chúng ta thấy gì? Chúng ta thấy đấy là một nền tảng vững chắc cho một xã hội độc tài tồn tại và phát triển chứ không hề thấy một kẽ hở nào cho hạt mầm dân chủ mọc lên được. Đó là điều đáng buồn.

Yêu Trump, và ghét Trung là bình thường còn cuồng Trump và cuồng chống Trump là chuyện khác. Mỗi người có quyền yêu hay ghét một biểu tượng chính trị nào đó, tuy nhiên nếu yêu Trump mà vẫn tôn trọng những ý kiến của người ghét Trump thì người đó vẫn là viên gạch cho nền dân chủ. Hay bạn yêu Trump nhưng vẫn chấp nhận sự thất bại của Trump và biết tôn trọng kẻ thắng cuộc Joe Biden thì bạn vẫn là viên gạch cho một nền dân chủ. Thật sự viên gạch cho nền dân chủ ở Việt Nam quá ít, không đủ để xây nên cây cột chứ đừng nói xây lên một thành trì dân chủ cho đất nước. Dân chủ cho Việt Nam thất bại là từ đấy mà ra.

-Đỗ Ngà-

Image may contain: text that says 'NEVER MIND DEMOCRACY CRACY'

THẾ GIỚI ĐANG ĐỨNG “TRƯỚC NGƯỠNG “THẾ CHIẾN III?…

Hữu Kim Thạch
THẾ GIỚI ĐANG ĐỨNG “TRƯỚC NGƯỠNG “THẾ CHIẾN III?…

• Gần đây, nỗi sợ hãi một cuộc thế chiến thật sự được khơi dậy lần nữa, trong bối cảnh Trung Quốc đàm phán một thỏa thuận kinh tế-quân sự “khổng lồ” với Iran; và mối quan hệ Mỹ-Trung leo thang thành cuộc chiến “ý thức hệ”, chiến tranh tiền tệ, căng thẳng Biển Đông… Phải chăng thế giới đang đứng trước ngưỡng cửa của Thế chiến thứ III?

Tổng thống Nixon đã từng nói ông sợ rằng mình đã tạo ra một ác quỷ “Frankenstein”, bằng cách mở cửa nền kinh tế thế giới cho Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Đáng tiếc là sự lo sợ của Nixon đã thành hiện thực…

Đã gần 4 thập niên kể từ khi Tổng thống Nixon đến Bắc Kinh vào năm 1972 và Hoa Kỳ thiết lập bang giao với Trung Quốc, mối quan hệ Mỹ-Trung hiện nay đã vào giai đoạn “đối đầu toàn diện”. Với “cú hích” dịch viêm phổi Vũ Hán và việc che giấu tình hình dịch bệnh của Bắc Kinh, đã biến chính quyền này thành “kẻ tội đồ” của toàn nhân loại.

Học thuyết Thucydides từ thời Hy Lạp cổ đại đã chỉ ra quy luật này: khi một thế lực quốc gia nổi lên muốn sắp đặt lại trật tự thế giới thì chiến tranh lớn sẽ nổ ra. Lịch sử về các cuộc thế chiến đẫm máu đã nói lên tính chính xác của điều này. Những gì ĐCSTQ đã làm trong suốt thời gian giành được chính quyền với tuyên bố “trỗi dậy hòa bình” hoàn toàn bị thúc đẩy bởi động lực của quy luật chiến tranh nói trên.

Sự chuẩn bị của Trung Quốc cho Thế chiến thứ III- Một chiến lược dài hạn cho ‘giấc mộng Trung Hoa’ ám ảnh toàn cầu

Nếu nghĩ rằng Chiến tranh trong thế kỷ 21 này sẽ giống như hai cuộc Thế chiến trước kia, thì có lẽ chúng ta đã nhầm. Chiến tranh hiện đại có thể là chiến tranh kinh tế, công nghệ, ý thức hệ, quân sự, và cả chiến tranh sinh – hóa học. Các “trụ cột” này được tích hợp lại đến mức mặc dù là các thực thể riêng biệt, chúng giao thoa và bổ sung cho nhau thường xuyên.

Trung Quốc đã sớm chuẩn bị cho cuộc chiến này với 4 giai đoạn chính: Giăng bẫy – rải độc, lôi kéo đồng minh, tạo sự hỗn loạn và cuối cùng là đánh bại.

* Giai đoạn 1 ‘giăng bẫy – rải độc’:

Đây chính là giai đoạn ĐCSTQ ẩn mình chờ thời, thu góp tài chính, tài nguyên công nghệ đồng thời “rải độc” ra khắp thế giới với các chiến thuật được che giấu bài bản, kỹ lưỡng dưới công cụ hợp tác kinh tế, phát triển công nghệ, sản xuất hàng giá rẻ…

-Trung Quốc lên kế hoạch cho ‘dã tâm cưỡng đoạt công nghệ thế giới’

Bắt đầu từ khi gia nhập WTO từ năm 2001, Trung Quốc đã lên kế hoạch cho “dã tâm cưỡng đoạt công nghệ thế giới” của mình một cách rất bài bản, có chiến lược, chiến thuật cụ thể.

CNN cho biết Trung Quốc buộc các công ty trao các bí mật thương mại, công nghệ để đổi lấy quyền tiếp cận thị trường “mồi nhử” 1,4 tỷ dân của họ, cuối cùng các công ty Trung Quốc từng bước nắm trong tay công nghệ của các đối tác nước ngoài, nhờ các thủ đoạn kinh tế thông qua hệ thống toàn cầu hóa.

Tiếp đó, vào năm 2008, chính quyền này lại “sáng tạo” ra Kế hoạch Nghìn nhân tài (TTP), một chương trình thu hút những học giả Trung Quốc “trở về”, cũng như chiêu mộ những nhà nghiên cứu nước ngoài dưới danh nghĩa tham gia vào các dự án nghiên cứu học thuật. Thực chất, đây chính là một hoạt động đánh cắp tài sản sở hữu trí tuệ. Năm 2012, quốc gia này đã chi 1,98% tổng sản phẩm quốc nội cho kế hoạch này và khoản chi này tăng khoảng 20% ​​mỗi năm, theo KChester LLC.

Các sinh viên và nhà khoa học Trung Quốc đã tràn ngập các trường đại học Mỹ và các tổ chức nghiên cứu để thực hiện mục tiêu ăn cắp bí mật thương mại, bí mật quân sự và tài liệu nghiên cứu của Mỹ. Điều này giúp Trung Quốc có được những công nghệ mới nhất trên thế giới mà không phải tốn nhiều phí nghiên cứu.

Tờ Clearance Jobs cho biết, TTP đã thu hút hơn 70.000 chuyên gia “chia sẻ” kiến ​​thức và chuyên môn của họ với Trung Quốc.

Ngoài ra, các “chiến binh” như Huawei, Tiktok từng bước nắm giữ thị trường công nghệ thông tin thế giới, cung cấp cho ĐCSTQ những phần mềm gián điệp hữu dụng nhất để chinh phục thế giới. Tới cuối năm 2018, Huawei có 21 trung tâm nghiên cứu và phát triển R&D trên toàn thế giới với tổng vốn đầu tư lên tới hơn 15 tỷ USD.

Ngoại trưởng Pompeo cho biết: “Cho dù là TikTok hay WeChat, còn có vô số công ty khác nữa đang báo cáo trực tiếp dữ liệu với ĐCSTQ và các cơ quan an ninh quốc gia của họ”.

Ông Robert Spalding, một thiếu tướng quân đội Không quân Hoa Kỳ đã nghỉ hưu, nhận định rằng dữ liệu cũng giống như là tài nguyên chiến lược của thế kỷ 21, với một cuộc đua xảy ra giữa các công ty và chính phủ nhằm làm chủ việc thu thập và phân tích dữ liệu.

Không những thế, ngày 1/10/2016 – được mệnh danh là ngày “Mỹ ném Internet cho bầy sói”, bởi vì ngay khi Barack Obama đã chuyển quyền kiểm soát Internet của Mỹ cho ICANN, Trung Quốc đã “chạm đến” được Hoa Kỳ. ICANN không chỉ đơn giản là một tập đoàn phi lợi nhuận có trụ sở tại Los Angeles (bang California), mà tập đoàn này còn có một văn phòng đặt tại Bắc Kinh, có hơn 30.000 nhân viên Trung Quốc đang làm việc trong bộ máy An ninh mạng của ĐCSTQ.

Điều “thú vị” là, đồng sở hữu ICANN gồm những “gương mặt” cộm cán như Nga, Iran, Cuba, Bắc Triều Tiên, Ả Rập Saudi, Venezuela, và đặc biệt là Trung Quốc – những quốc gia nổi tiếng bóp nghẹt quyền tự do ngôn luận của công dân nước họ.

-ĐCSTQ phát tán ‘ý thức hệ độc hại’ thông qua kiểm soát truyền thông phương Tây và mạng lưới ‘Viện Khổng Tử’

Từ năm 2004, ĐCSTQ cho thành lập cái gọi là “Viện Khổng Tử”, liên kết với các địa phương và các trường đại học trên toàn thế giới. Từ đó đến nay, đã có hơn 500 Học viện Khổng Tử được “tạo dựng” trong khuôn viên của các trường đại học nước ngoài, được sử dụng một cách hiệu quả để tiếp tục truyền bá quan điểm chính trị của ĐCSTQ ra xã hội phương Tây và cộng động người Trung Quốc ở nước ngoài.

Tiến thêm một bước, vào năm 2016, Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) đã mở chi nhánh tại London. Bắt đầu từ đây, ĐCSTQ bắt đầu “bung chân rết” của mình, tờ báo tiếng Anh của ĐCSTQ là China Daily đã ký hợp đồng với ít nhất 30 tờ báo tên tuổi của Mỹ và Anh, nổi bật trong đó là tờ New York Times, Wall Street Journal, Washington Post và UK Telegraph. ĐCSTQ đã “trả tiền” cho các bài tuyên truyền của họ xuất hiện trong hàng chục ấn phẩm quốc tế.

Nhiệm vụ này được hỗ trợ thêm bởi một nhóm gồm hơn 2 triệu tin tặc và đội quân “50 xu” hỗ trợ việc lan truyền tin tức. Họ “bắn phá” các quốc gia đối thủ bằng những thông tin sai lệch và video giả mạo.

Trang CSIC đã trích dẫn từ báo cáo của Ủy ban đánh giá kinh tế và an ninh Hoa Kỳ-Trung Quốc, cho thấy ông Tập tiếp tục xác định Trung Quốc là “nền kinh tế số hai trên thế giới”, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong tham vọng thống trị của Đảng cầm quyền, góp phần “đại trùng tu Trung Quốc”. Ông Tập còn lập luận rằng ĐCSTQ là “hình mẫu”, là một “ngọn lửa mới” soi đường cho các nước đang phát triển khác đang tìm cách hiện đại hóa và bảo vệ chủ quyền của họ.

Hệ tư tưởng “Chủ nghĩa tư bản sẽ tiêu vong, chủ nghĩa xã hội sẽ chiến thắng” của ĐCSTQ làm giới chức Hoa Kỳ đi đến kết luận rằng chính quyền này sẽ không từ bỏ chính sách đối đầu, và đặc biệt nhắm vào Hoa Kỳ. Một sự đối lập “ý thức hệ” về căn bản giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới đã lộ diện rõ ràng, liệu có phải đây là phần mở màn cho một cuộc thế chiến?

-Chuẩn bị cho chiến tranh sinh-hóa học toàn cầu

Những gì mà thế giới lo ngại cũng là điều chúng ta thường thấy trong các bộ phim viễn tưởng, giờ đã hiện diện thành sự thật: chiến tranh sinh – hoá học trong Thế chiến thứ III.

Những gì không được phép sử dụng như bom hoá học đã được sử dụng tại Seria và hàng trăm đứa trẻ đã chết. Nhưng ít ai biết rằng trong sự hỗn loạn của Trung Đông, có sự “góp sức” của Trung Quốc. Các phần tử hồi giáo cực đoan của Trung Đông được hậu thuẫn, đào tạo, hoặc có mối liên hệ mật thiết ĐCSTQ.

Theo nguồn tin tình báo do các chính trị gia phương Tây tiết lộ rằng, hơn 80 – 90% vũ khí của các chính quyền độc tài, nhóm khủng bố Trung đông được cung cấp bởi Trung Quốc theo các con đường tiểu ngạch. Năm 2018, Viện Royal United Services cho biết Trung Quốc là nhà cung cấp máy bay không người lái quân sự quan trọng cho các nước Trung Đông.

Luận cương “tiến tới thế giới đại đồng” của các phần tử khủng bố có lẽ cũng chính từ quá trình “rải độc” hệ tư tưởng của ĐCSTQ mà được hình thành.

Hơn nữa, Trung Quốc đã có sự chuẩn bị chu đáo về việc nghiên cứu virus làm vũ khí khủng bố sinh học. Năm 2005, sau đại dịch SARS, Viện Virus học Vũ Hán được thành lập, tạo “thế đối trọng” trong nghiên cứu vũ khí sinh học với Hoa Kỳ.

Trong bài viết “Virus Corona Vũ Hán – con quái vật làm thay đổi thế giới”, Giáo sư Joseph Tritto – bác sĩ phẫu thuật vi mô, chuyên gia về công nghệ sinh học và công nghệ nano và là chủ tịch của Học viện Khoa học và Công nghệ Y sinh Thế giới, cho biết: “Shi (người đứng đầu Viện Virus học Vũ Hán) muốn nghiên cứu một loại virus mạnh hơn để tạo ra một loại một thuốc chủng mạnh hơn: kết hợp virus dơi với virus tê-tê trong ống nghiệm, và năm 2017 đã công bố kết quả của những nghiên cứu này trong một số bài báo khoa học. Nghiên cứu của Shi thu hút sự quan tâm của ngành quân sự và y tế-sinh học Trung Quốc, liên quan đến vũ khí sinh học được sử dụng như một biện pháp phòng thủ và tấn công”.

Và giờ đây, cả thế giới đang đối mặt với cuộc chiến virus Corona Vũ Hán bắt nguồn từ Trung Quốc, chỉ có điều ít ai ngờ rằng ĐCSTQ đã lên kế hoạch cho điều này từ lâu.

-Hàng giá rẻ thao túng phương Tây, và dùng ‘bẫy nợ’ cưỡng đoạt lợi ích kinh tế, khống chế các nước nghèo

Nếu trước đây khái niệm “nghệ thuật chiến tranh” chỉ có thể được hình dung trong bối cảnh một trận chiến vũ trang, thì bây giờ Trung Quốc vươn tới mục tiêu này bằng các công cụ tài chính, từ những cách cơ bản nhất như hối lộ đến những cách tinh vi hơn như đầu tư, trợ cấp và cho vay. Tờ Eurasian Times cho rằng ĐCSTQ đã chuẩn bị cho một cuộc chiến công phu hơn, và vũ khí chính là TIỀN.

Trong hai thập kỷ qua, Trung Quốc đã trở thành nước cho vay lớn nhất trên toàn cầu, với mức cho vay vượt quá 5% GDP toàn cầu. Tổng cộng, Chính phủ Trung Quốc và các công ty của họ đã cung cấp 1,5 nghìn tỷ USD cho các khoản vay trực tiếp và tín dụng thương mại cho hơn 150 quốc gia.

Chính quyền này xuất khẩu nền kinh tế tham nhũng qua Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) để giăng “bẫy nợ”, tiếp tục củng cố vị thế của mình bằng cách “rải độc” cho vay các cơ sở hạ tầng và các dự án khác cho các nước “cả tin”, nhằm chiếm đoạt đất đai, tài nguyên và khống chế các quốc gia “con nợ” tuân thủ theo “hệ ý thức của ĐCSTQ”.

Ngoại trưởng Libya Musa Kusa từng phát biểu: “Khi chúng ta trở về với thực tại, chúng ta thấy cái gì đó giống như Trung Quốc đang xâm lược lục địa châu Phi”.

Báo cáo của Viện Tài chính Quốc tế (IIF) cho biết, BRI đã “tung ra” hơn 730 tỷ USD vào các dự án đầu tư và xây dựng ở nước ngoài tại hơn 112 quốc gia. Nhiều quốc gia đã nợ Trung Quốc ít nhất 20% GDP danh nghĩa của họ (Djibouti, Tonga, Maldives, Congo, Kyrgyzstan, Campuchia, Niger, Lào, Zambia, Samoa, Vanuatu và Mông Cổ).

Bằng cách thiết lập mối quan hệ “thực dân” khắp châu Phi, châu Á, và cả “sân sau” của nước Mỹ là châu Mỹ Latinh, Trung Quốc đang ngày càng lấy nhiều nguồn tài nguyên thiên nhiên của thế giới ra khỏi thị trường toàn cầu và giữ làm của riêng. Điều này “tạo điều kiện” cho Trung Quốc mua lại các cảng, sân bay và các công ty nhà nước… của các quốc gia vỡ nợ với giá hời. Ngoài ra, Trung Quốc cũng đã có được “sự ủng hộ” vững chắc cho những phiếu bầu vào tổ chức Liên Hợp Quốc (LHQ) ở những vùng đất xa xôi này.

Do đó, đến năm 2019, các quan chức Trung Quốc đang nắm giữ hàng loạt vị trí lãnh đạo quan trọng trong các cơ quan và tổ chức của thế giới. Cụ thể là, trong số 15 cơ quan chuyên môn của LHQ thì [có đến] 4 cơ quan là thuộc sự lãnh đạo của Trung Quốc, và đây chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm”.

Ngoài ra, chiến lược giăng bẫy của ĐCSTQ đã phát huy tác dụng khi vào thời điểm cuối năm 2019, các công ty nước ngoài không ngừng rót thêm tiền đầu tư vào Trung Quốc vì không thể bỏ qua “một thị trường trị giá 600 tỷ USD cho nền kinh tế Mỹ”.

Để rồi khi các công ty nước này từng bước nắm trong tay công nghệ của các đối tác nước ngoài, Trung Quốc có được cơ sở để xây dựng một thị trường hàng nhái giá “cực rẻ” tràn lan khắp trong nước và thế giới, làm công cụ mặc cả với các nước phương Tây khống chế nền kinh tế toàn cầu.

Có thể nói, trong giai đoạn 1 này, Trung Quốc đã hoàn thành kế hoạch “giăng bẫy và rải độc” theo một cách rất bài bản, chiến thuật được toan tính lâu dài, sâu rộng trên phạm vi toàn thế giới.

*Giai đoạn 2: Lôi kéo đồng minh và thực hiện giấc mơ ‘bá chủ thế giới’
Cuộc giao tranh giữa Ấn Độ và Trung Quốc ở vùng biên giới 2 nước dưới chân dãy Himalaya có thể chỉ là chiến tranh vùng, chưa loang ra thế chiến. Nhưng đó là một trong những dấu hiệu ban đầu cho thấy mưu đồ bá quyền của ĐCSTQ.

Sau khi Washington rút khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2015 năm 2018, Tehran đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi lệnh trừng phạt của Mỹ, bao gồm phần lớn thương mại nước ngoài. Trong khi cựu nhà ngoại giao Iran Fereydoun Majlesi cho biết rằng “mọi con đường đều đóng lại với Iran”, Trung Quốc nghiễm nhiên trở thành đồng minh duy nhất với một thỏa thuận gần đây giữa hai bên trị giá lên đến 400 tỷ USD.

Theo tờ Express cho biết, nhiều nguồn tin nội bộ tiết lộ rằng Bắc Kinh và Tehran sẽ thỏa thuận hợp tác quân sự, bao gồm phát triển vũ khí, kết hợp đào tạo và chia sẻ thông tin tình báo để chống khủng bố và buôn bán ma túy và con người. Đây được xem là bước “lôi kéo đồng minh’ vô cùng thiết yếu của ĐCSTQ.

Ali Gholizadeh, một nhà nghiên cứu người Iran tại Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc tại Bắc Kinh, cho biết: “Cả Iran và Trung Quốc đều coi thỏa thuận này là một quan hệ đối tác chiến lược, không chỉ mở rộng lợi ích kinh tế của họ mà còn nhằm đối đầu với Hoa Kỳ”.

Liệu còn những ai là “đồng minh” của Trung Quốc, nếu thế chiến nổ ra? Một vài năm trước, nhiều người nghĩ rằng đây có thể là câu hỏi cho những năm về sau của thập kỷ. Nhưng đây rõ ràng là câu hỏi của hiện tại.

BRI là một chiến lược phát triển toàn cầu được Trung Quốc thông qua vào năm 2013, dự kiến ​​phát triển cơ sở hạ tầng và đầu tư vào ít nhất 70 quốc gia và tổ chức quốc tế ở châu Á, châu Âu. Một số nhà quan sát coi đó là sự thống trị của Trung Quốc trong các vấn đề toàn cầu bằng cách khai thác mạng lưới thương mại của các nước này.

Mahbubani – nhà ngoại giao hàng đầu của Singapore tại Liên Hợp Quốc, cho rằng các nước châu Á coi Trung Quốc là một “thực tế ngay trước cửa nhà” và rằng việc đối đầu với Trung Quốc đặt họ vào “sự tự sát” về kinh tế, họ trở thành “đồng minh bất đắc dĩ” của Trung Quốc.

Hiện tại, Trung Quốc đã ký các thỏa thuận hợp tác liên quan đến BRI với 138 quốc gia và 30 tổ chức quốc tế. Mục đích xa hơn thế nữa, chính quyền này nhận thức rõ ràng về lâu dài, rằng cần phải “đóng quân” càng nhiều công dân của mình càng tốt tại các lãnh thổ khác nhau.

Nghị sĩ Ai Cập Mustafa al-Gindi đã nói rằng: “Dù họ nói gì đi nữa, có một sự thật là người Trung Quốc đến châu Phi không chỉ với các kỹ sư và nhà khoa học. Họ đang đến với cả các nông dân. Đó là chủ nghĩa thực dân mới. Không đạo đức, không giá trị”.

Tương tự như vậy, khi Namibia bị phá sản với hàng tỷ USD nợ vay của Trung Quốc, Bắc Kinh đã đòi nợ bằng cách thương lượng cho hàng ngàn gia đình Trung Quốc tới Namibia.

Đây là tình huống bị “thuộc địa hóa” đáng tiếc nhất của mảnh đất Sudan mà các tác giả cuốn sách “China Safari” viết: “Nơi đây người Trung Quốc khoan dầu và bơm nó vào các đường ống của Trung Quốc, được bảo vệ bởi vệ sĩ Trung Quốc, đưa tới một bến cảng cũng được xây dựng bởi người Trung Quốc, nơi mà dầu sẽ được bơm lên những tàu chở dầu Trung Quốc để chở về Trung Quốc. Những người lao động Trung Quốc xây dựng đường xá, cầu cống và một đập nước khổng lồ, giải tỏa các mảnh đất nhỏ của hàng chục ngàn tiểu nông địa phương; người Trung Quốc trồng trọt lương thực Trung Quốc để cho người Trung Quốc chỉ ăn rau cũng của Trung Quốc với ngũ cốc nhập khẩu cũng từ Trung Quốc; người Trung Quốc vũ trang cho một chính phủ phạm tội ác chống lại loài người; và người Trung Quốc bảo vệ chính phủ đó và bênh vực nó trong Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc”.

Trong một thập kỷ qua, 750 ngàn người Trung Quốc đã định cư tại châu Phi. Các chuyên gia cho rằng Trung quốc dự tính sẽ gửi 300 triệu người tới châu Phi trong giai đoạn tiếp theo của chủ nghĩa bành trướng. Như vậy, càng có nhiều người Trung Quốc ở một vùng lãnh thổ cụ thể, thì cơ quan mật vụ Trung Quốc càng có quyền tự do hành động ở đó. Những quốc gia này bất đắc dĩ trở thành đồng minh của Trung Quốc.

Một nhóm “đồng minh” khác của Trung Quốc có thể kể đến là Mỹ Latinh, khu vực “sân sau của Mỹ” này đã nhanh chóng trở thành “sân trước” của Trung Quốc. Theo The Guardian, từ năm 2018, dự án BRI của Trung Quốc đã “nuốt trọn” 14 trong số 20 quốc gia thuộc khu vực này.

Chile – nền kinh tế thị trường tự do nhất trên lục địa, coi Trung Quốc là đối tác thương mại chính của mình cả về nhập khẩu và xuất khẩu; 1/3 số nợ của Ecuador trị giá 18,4 đô la bn (15 tỷ bảng) – đang nợ các ngân hàng chính sách của Trung Quốc; Mexico, Venezuela và Bolivia cũng có liên kết thương mại mạnh mẽ với Trung Quốc.

Từ năm 2017, Panama, Cộng hòa Dominica và El Salvador “ngoan ngoãn” nghe theo Trung Quốc để đổi lấy sự đảm bảo tài chính và đầu tư cơ sở hạ tầng.

Giai đoạn 3: tạo sự hỗn loạn nhằm thực hiện mưu đồ “Thế chiến” – sắp đặt lại trật tự thế giới

Các “độc dược ” của giai đoạn 1 và “mưu đồ” ở giai đoạn 2 bắt đầu phát huy tác dụng trong giai đoạn 3 này, giai đoạn mà ĐCSTQ tạo ra sự hỗn loạn.

Vào năm 2016, Chủ tịch ĐCSTQ Tập Cận Bình đã chỉ ra Trung Quốc sẵn sàng chuyển sang giai đoạn mới khi tuyên bố rằng: “Trung Quốc đã trở thành một nhân tố quan trọng trong việc thay đổi nền chính trị và kinh tế thế giới. Chúng ta cần nỗ lực hơn nữa để biến sức mạnh tiền tệ của mình thành một thể chế quốc tế”.

Liệu có phải chính quyền này đang toan tính thực hiện nguyên tắc: Trao đổi vai trò của “Chủ – Khách” với Hoa Kỳ?

Tuy nhiên, vào tháng 9/2019, chính quyền Trump đã bắt đầu cuộc chiến thuế quan Mỹ-Trung, tăng thuế lên những hàng nhập khẩu của Trung Quốc từ mức 10% lên tới 25%, 50%. Như vậy, chỉ tới tháng 12/2019, gần như toàn bộ 6.000 mặt hàng xuất khẩu trị giá 540 tỷ USD của Trung Quốc sang Hoa Kỳ phải chịu thuế.

Kể từ khi Hoa Kỳ tuyên bố thương chiến, chính sách cho giai đoạn 3 này đã thay đổi, các nhân tố như phần tử khủng bố Trung Đông, Antifa, vũ khí virus, hóa học… được ĐCSTQ đồng loạt kích hoạt khi chính quyền này nhận thấy rằng không thể che giấu dã tâm của mình và không thay đổi được cục diện địa chính trị toàn cầu.

Có lẽ Trung Quốc vẫn đang “ẩn mình” để củng cố nền tảng vững chắc, nhưng đòn thương chiến của ông Trump đã khiến ĐCSTQ “hiện nguyên hình”, thế cuộc hiện tại buộc ĐCSTQ phải “lộ mình” sớm hơn.

Do đó, chính quyền này tung ra “chiêu” hiểm độc hơn: phát tán virus Corona Vũ Hán “có tính toán”.

Theo Blackwill & Tellis (2015): “Trong nhiều thập kỷ, tốc độ tăng trưởng cao GDP chính là căn cứ tồn tại hợp pháp của chính quyền Trung Quốc. Nhưng bây giờ là thời điểm mà Trung Quốc không còn năng lực duy trì ‘căn cứ tồn tại hợp pháp của mình”. Vì thế, nếu có thể khiến cả thế giới lao dốc vì virus Corona Vũ Hán và nhân cơ hội đó trục lợi, thì Trung Quốc có cơ hội thắng lớn trong trò chơi sinh – tử này.

Để biến đổi gen, trong tự nhiên sinh vật cần đến thời gian hàng ngàn năm. Nhưng hiện nay virus Corona Vũ Hán có rất nhiều chủng biến đổi gen và biến đổi gen nhanh một cách khó hiểu. Vấn đề là, nguồn gốc của tai hoạ đến từ Trung Quốc, và sự hỗn loạn cũng từ đó mà ra.

Về truyền thông, từ “bàn đạp” là vào năm 2009 Trung Quốc tuyên bố chi 6,6 tỷ USD để tăng cường sự hiện diện truyền thông trên toàn cầu. Đến năm 2020, sau khi “tung” virus Corona Vũ Hán ra khắp thế giới, ĐCSTQ đã bắt đầu chiến dịch “bóp méo sự thật”, tuyên truyền rằng đó là virus… Mỹ. Những bài báo bôi nhọ Tổng thống Trump cũng từ đó mà ra, đơn giản vì ông Trump là vị tổng thống Mỹ duy nhất dám mạnh mẽ đối đầu và trừng phạt ĐCSTQ.

Ngoài ra, ngay khi tổ chức khủng bố Antifa gây bạo loạn ngay trong lòng nước Mỹ, cơ quan ngôn luận của ĐCSTQ thừa cơ “dồn hết mã lực” để kích động ngôn luận chống Mỹ. Tổng chưởng lý Hoa Kỳ William Barr cho biết: ”Một số cuộc biểu tình bị tổ chức cánh tả cực đoan kiểm soát, họ có mục đích khác”.

Chín mươi năm về trước, Liên Xô cũ đã tạo ra khái niệm ”chống phát xít” với mục đích tuyên truyền. Đảng Cộng sản Liên Xô khi ấy cần triển khai một thông điệp nhằm xoa dịu các nền dân chủ phương Tây “ngây thơ dễ tin”, và cũng nhằm “đánh lạc hướng” để họ không coi chủ nghĩa Bôn-sê-vích là một mối đe dọa.

Thực tế, những cuộc bạo loạn của nhóm Antifa, Black Lives Matter… chính là một phần trong kế hoạch kháng Mỹ, chống Trump, và là nỗ lực trong chuỗi mục tiêu cuối cùng của những kẻ theo chủ nghĩa Marxist mới sùng bái Satan: Phá hủy Đức tin Kitô giáo ở Mỹ.

Do đó, không có gì ngạc nhiên khi suy ra rằng Antifa là một tổ chức “thân ĐCSTQ”. Nhiều nghi vấn được đặt ra rằng: “Antifa” hợp tác với các chỉ thị của ĐCSTQ, mượn đề tài người Mỹ gốc Phi bị cảnh sát giết làm cớ để tạo ra hỗn loạn.

Quan trọng hơn cả, virus Corona vẫn đang “tung hoành” khắp thế giới, nhiều quốc gia vẫn đang trong trạng thái phong tỏa đất nước, nền kinh tế thế giới đã bị “chà đạp” một cách thảm hại và hàng triệu sinh mệnh đã bị “tước đoạt” bởi virus này.

Tờ zeenews nhận định rằng, thế giới hầu như không nhận thức được thực tế rằng Thế chiến thứ III đã bắt đầu, kể từ khi Trung Quốc “phát tán” virus Corona Vũ Hán ra toàn thế giới. Trong khi nền kinh tế thế giới “quỳ gối” trước sự bùng nổ của dịch bệnh, Trung Quốc gần như đã phát động Thế chiến thông qua sức mạnh tài chính của mình nhằm cố gắng lật đổ các cường quốc toàn cầu như Hoa Kỳ và các nước châu Âu khác.

Trong khi các quốc gia đang tìm cách “tự vực dậy”, Trung Quốc bắt đầu chiến dịch bành trướng ở Biển Đông. Theo The Times of India, ước tính thương mại toàn cầu đi qua Biển Đông hàng năm trị giá lên đến 3,37 nghìn tỷ USD, chiếm 1/3 thương mại hàng hải toàn cầu; 80% lượng nhập khẩu năng lượng của Trung Quốc và 39,5% tổng lượng thương mại của Trung Quốc đi qua Biển Đông.

Vì điều này mà Trung Quốc đã không ngại ngần “xô xát” với các quốc gia như Indonesia, Malaysia, Philippines, Nhật Bản và Việt Nam, hòng “chiếm đoạt” khu vực Biển Đông.

Và khi mà thế giới quá thực đã rơi vào trạng thái hỗn loạn cực độ. Đây cũng là lúc Trung Quốc tung ra “ngón đòn” cuối cùng…

*Giai đoạn cuối: đánh bại – hay sẽ là sự thất bại, sụp đổ thảm hại?

Nếu chỉ có Trung Quốc và Mỹ thì ko thể gọi là thế chiến. Nhưng chính quyền Trump đã xây dựng, liên kết được lượng đồng minh hùng hậu trong khi “phe Tập Cận Bình” có nhiều phần tử cực đoan ở Trung Đông, nhiều “đồng minh” là các quốc gia mắc nợ ở Châu Phi, có Antifa ở trong lòng nước Mỹ, có ít nhất 5 tổ chức chuyên môn quan trọng nhất trong lòng Liên Hợp Quốc, có mạng lưới truyền thông phủ 99% nước Mỹ và toàn cầu…

Với sức mạnh mang tính toàn cầu của Mỹ và Trung Quốc, có vẻ như thế giới chúng ta đang nằm trong (chứ không phải trên ngưỡng cửa) của Thế chiến thứ III. Điều khủng khiếp là thế giới không phải chỉ đối mặt với các hệ lụy của cuộc chiến thương mại, tiền tệ, mà đó còn có thể là cuộc chiến “sinh tử” sinh – hoá học, nơi mạng người sẽ thành như cỏ rác…

Cuốn “Nhật hoàng Hirohito và công cuộc kiến thiết nước Nhật hiện đại” mô tả quan điểm phổ biến của Nhật thời đó không khác gì của ĐCSTQ hiện nay, đó là cho rằng luật pháp quốc tế chỉ là những sản phẩm của phương Tây phục vụ cho lợi ích của phương Tây. Hitler, Stalin cũng đã từng phổ biến những quan điểm như vậy. Tất cả họ đều cho rằng phải lật đổ trật tự cũ và thiết lập nên một trật tự thế giới mới “đạo đức hơn, cao cả hơn”.

Nhật hoàng được giới quân phiệt dựng nên như một biểu tượng đạo đức sáng ngời để ban phát sự nhân từ của mình cho mọi dân tộc trong “Đại đông Á”. Chính quyền Nhật thời Hirohito trước Thế chiến II chưa bao giờ thiếu những lời lẽ chân thành, cả lúc chuẩn bị gây chiến lẫn lúc đã tàn sát hàng loạt người vô tội.

Nếu các lực lượng và xu hướng dân chủ không đảo ngược được tình thế này thì việc ĐCSTQ đưa cả dân tộc Trung Hoa vào chiến tranh là điều không thể tránh khỏi, bất chấp những tuyên bố vì hòa bình rất “chân thành” của chính quyền này hiện nay. Sự trỗi dậy hung hăng của ĐCSTQ là một dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy điều này và chứng minh nguy cơ bùng nổ của Thế chiến thứ III.

Thế nhưng, liệu mưu đồ của chính quyền tà ác này có thành công không, và “gã khổng lồ” Hoa Kỳ cùng “Liên minh thế giới” sẽ làm gì để đưa ĐCSTQ vào thế “thập diện mai phục”, vẫn sẽ là một bài toán đầy thú vị và nan giải!

(Tâm An- Theo ntdvn)

Image may contain: fire and night
Image may contain: 1 person, suit
Image may contain: 2 people, people standing
No photo description available.
Image may contain: 1 person
+4