Nhân 68 năm Hiệp định Genève 1954: “MỐI TÌNH MANELI”
Tú Hoa
- “Mối tình Maneli” nghĩa là gì?
Mối liên hệ giao thiệp thương thảo bí mật của em trai cố TT Ngô Đình Diệm là ông Ngô Đình Nhu với CS Hà Nội nhằm thúc đẩy hai miền Nam- Bắc né tránh một cuộc xung đột ý thức hệ chỉ có lợi cho Trung Quốc được giới tình báo Hoa Kỳ tặng cho một cái tên là
“Mối tình Maneli” (Maneli affair) [đúng ra nên dịch “Sự việc Maneli” hoặc “Bà mối Maneli”].
Trong cuộc thương thảo này, VNCH đồng ý viện trợ kinh tế bao gồm lúa gạo, sản phẩm gia dụng và y tế cho Hà Nội nếu Hà Nội đồng ý tuyên bố đứng trung lập, không gia nhập khối XHCN và cùng với VNCH tham gia liên minh “Các Nước Không Liên Kết” của Ấn Độ.
VNCH cam kết thương mại trao đổi với Bắc Việt và sẽ cố gắng giúp Hà Nội thoát khỏi tình trạng đói kém do đang bị cô lập với thế giới bên ngoài và phải sống bằng viện trợ chu cấp mọi thứ bởi Bắc Kinh để đến nỗi buộc lòng phải đi theo đường lối Đấu Tố của Mao Trạch Đông khiến hai trăm ngàn oan mạng bị giết chỉ trong vài năm.
Hà Nội lưỡng lự trước nước cờ táo bạo này của ông Ngô Đình Nhu vì biết rõ những cam kết mà VNCH đưa ra rất thật lòng dựa trên sự ổn định phát triển kinh tế của miền Nam VN trong suốt gần chín năm sau hiệp nghị Genève 1954.
Khi tình báo Hoa Kỳ liên tục gởi tín hiệu cho Washington biết về “mối tình Maneli”
động trời này của hai anh em ông Diệm, TT Kennedy vô cùng tức giận vì ông cho rằng đây là một sự “phản bội tàn nhẫn”.
Tòa Bạch Ốc từ đó quyết tâm loại bỏ hai anh em ông Diệm ra khỏi quyền lực bằng mọi giá.
Thế nhưng mười năm sau,nước Mỹ lại áp dụng y chang kế sách của ông Nhu,
Henry Kissinger thất hứa với chính phủ Nguyễn Văn Thiệu, đi đêm với Chu Ân Lai làm cho VN mất quần đảo Hoàng Sa và thất thủ hoàn toàn sau đó; dẫn đến cả triệu thường dân Campuchia bị sát hại, trên hai triệu người Việt bị tan nhà nát cửa và tù tội để có được một hòa bình trong nhục nhã.
Đây mới đúng là một sự “phản bội tàn nhẫn” như TT Kennedy đã từng thốt lên trước đó.
- Tại sao lại gọi là “mối tình Maneli”?
Maneli là họ của ông Mieczysław Maneli, một người Ba Lan được cho là sinh vào ngày 22-1-1922 tại Miechów và mất vào ngày 9-4-1994 tại New York, Hoa Kỳ. Ông là đại diện cho Ba Lan trong Hội đồng Giám sát Hiệp nghị Genève 1954 về VN,có tên tiếng Anh là “The International Commission for Supervision and Control in Vietnam,” gọi tắt là ICC hay ICSC.
Hội đồng này gồm ba quốc gia, một thuộc thế giới tự do là Canada, một thuộc khối CS là Ba Lan và một thuộc khối Không Liên Kết là Ấn Độ.
Chính phủ CS tại Ba Lan hoàn toàn không có chủ định can thiệp sâu rộng vào nội tình chính trị của VN lúc bấy giờ nhưng vì Hà Nội cần Ba Lan làm cầu nối ngoại giao độc lập khỏi sự kềm tỏa của Trung Quốc để tìm hiểu thêm ý định chiến lược của hai anh em ông Diệm.
Cho nên, Maneli chỉ ráng đóng vai trò của một sứ giả, truyền đạt những thông điệp cần thiết từ Hà Nội, từ Moscow đến với hai anh em ông Diệm-Nhu và ngược lại.
Tuy nhiên, vòng xoáy chính trị giữa Moscow- Hà Nội- Sài Gòn- Ấn Độ- Hoa Kỳ khiến ông Maneli ngày càng bị lôi cuốn sâu vào nội tình VN.
Hoa Kỳ theo dõi chặt chẽ các chuyến đi ngoại giao của Maneli tới Hà Nội, Sài Gòn để biết hiểu rõ thêm ý đồ chiến lược của hai anh em Diệm Nhu. Từ đó, cái tên “mối tình Maneli” (Maneli Affair) được hình thành.
Kết cục của “mối tình Maneli” là TT Ngô Đình Diệm và ông Nhu điều bị giết sau vụ đảo chánh ngày 1-11-1963.
Người bật đèn xanh cho cuộc đảo chánh dẫn đến cái chết của TT Diệm là TT Hoa Kỳ John F. Kennedy, sau đó cũng bị ám sát bí hiểm không đối chứng trong cùng một tháng cùng năm.
Tại Hà Nội, phe Lê Duẩn cũng lên thay thế quyền hành của HCM, của PV Đồng và TBT Đảng Liên Xô Khrushchev – người ủng hộ lập trường VN trung lập của ông Diệm – cũng bị truất phế bởi phe Brezhnev ngay vào năm 1964.
Riêng Mieczysław Maneli, ông xin tỵ nạn chính trị tại Hoa Kỳ vào thập niên 1980 và sống tại xứ sở này cho tới ngày ông mất.
III. Nội tình bên trong “mối tình Maneli”:
Không cách gì có thể trình bày hết được chi tiết và cũng không thể nào tóm gọn các chi tiết bên trong của “mối tình Maneli” chỉ qua một bài viết ngắn ngủi vì mỗi chi tiết đều có ý nghĩa vô cùng quan trọng liên quan đến lịch sử bi đát của VNCH, một quốc gia coi trọng tình tự dân tộc lên trên mọi chủ nghĩa, mọi tôn giáo, dẫn đưa đến tính mạng của gia đình
TT Ngô Đình Diệm, kể cả tính mạng của TT Kennedy, cũng như liên quan đến kế hoạch “phế mã tranh tiên” của Hoa Kỳ làm toàn bộ khối CS bị sa lầy trong chiến thắng quân sự mà rồi bị kiệt quệ và chia rẽ dẫn đến sự sụp đổ hoàn toàn tại Âu châu.
Tuy nhiên, một điều quan trọng nhất tạo sửng sốt cho mọi nhân vật có liên quan và khiến không ai có thể ngờ tới được nếu biết rõ tình tiết của “mối tình Maneli”
là đích thân TT Ngô Đình Diệm cam kết sẽ trục xuất Hoa Kỳ ra khỏi miền Nam VN ngay lập tức nếu CS Bắc Việt chịu bãi binh và cùng đồng ý nắm tay với ông tham gia khối các nước Không Liên Kết do Ấn Độ chủ xướng.
Thái độ dứt khoát né tránh chiến tranh ý thức hệ tạo bởi hai siêu cường Liên Xô- Hoa Kỳ có Trung Quốc tham dự của TT Diệm làm sửng sốt không những Hà Nội mà ngay đến cả Moscow cũng bàng hoàng.
Moscow toan tính rằng việc trung lập hóa VN sẽ rất hay vì cùng một lúc xóa bỏ ảnh hưởng vô cùng sâu rộng của Trung Quốc lên Hà Nội và hất Hoa Kỳ ra khỏi Sài Gòn mà không cần súng đạn.
VN từ đó sẽ theo liên minh Ấn Độ vốn có đường lối ngoại giao cởi mở đối với Liên Xô. Từ đó, Liên Xô có thể gián tiếp ảnh hưởng lên VN thông qua Ấn Độ;
dù sao, Ấn Độ vẫn đáng tin cậy hơn là Trung Quốc, theo cách nhìn của Khrushchev, TBT Đảng CS Liên Xô lúc bấy giờ.
Riêng về Hà Nội, mở cửa qua lại kinh tế với VNCH là một điều không thể được vì cả miền Bắc vẫn còn đang run sợ Đấu tố và sẵn sàng ồ ạt bỏ HCM nếu có thông thương với miền Nam VN.
Cho nên, Hà Nội muốn kéo dài nỗ lực trung lập VN của hai anh em ông Diệm để Hoa Kỳ có thì giờ loại bỏ ông Diệm ra khỏi quyền lực dù biết rằng Moscow ủng hộ đề nghị này.
Hơn nữa, Hà Nội trong đó có cả HCM không đủ can đảm để qua mặt Bắc Kinh như ông Diệm cương quyết qua mặt Hoa Kỳ.
Đối với ông Diệm, quốc gia vẫn là trên hết nhưng đối với Hà Nội thì chủ nghĩa Mác Lê, thế giới đại đồng quan trọng hơn tương lai quốc gia.
- Hệ lụy của “mối tình Maneli”: Sau khi “mối tình Maneli” tan vỡ, dân tộc VN đã phải đổ máu cho chiến thắng tất yếu của chủ nghĩa CS, của thiên đường XHCN.
Kết thúc cuộc chiến tranh ý thức hệ phi lý vô nghĩa gây ra bởi Bắc Việt, dân tộc VN chẳng còn gì ngoài câu nói đau thương của TT Nguyễn Văn Thiệu mà đến giờ nhiều người cũng biết.
Thông qua “mối tình Maneli”, các sử gia sẽ thấy ngay được tấm lòng yêu nước của hai anh em ông Diệm.
Đối với hai ông, “quốc gia là trên hết!”. Hai ông đã cố ráng tìm đủ mọi cách để đất nước có hòa bình, dân chủ và độc lập bất chấp hy sinh tính mạng.
VN sau này sẽ lại quay về với con đường mà hai ông đã khởi xướng và nhìn lại hình ảnh của hai ông như là điểm tựa của một niềm tin, đó là tinh thần quốc gia dân tộc không bao giờ chết!
T.H.
(ĐCV, 18/6/2015)
Nguồn fb Nguyễn Phú Yên