SƯU TẦM

07/01/202507/01/2025

Thúng hột vịt lộn – Tác giả : Nguyễn Đan Tâm

Tác giả : Nguyễn Đan Tâm

Lài là con gái lớn nhứt trong một gia đình lao động nghèo ở Xóm Chiếu, Khánh Hội quận 4, Sài gòn, trước năm 1975.

Sau khi xong bậc tiểu học, Lài đã phải nghỉ học để giúp gia đình. Hằng ngày, Lài đội thúng hột vịt lộn đi dọc theo đường Trình Minh Thế ra bến Bạch Đằng, bán cho du khách hóng gió mát, ngắm cảnh ghe tàu đi lại trên sông Sài gòn.

Tiếng rao:

– “Ai vật lộn hôn?” kéo dài nghe ngọt ngào, khiến đám thanh niên có cớ chọc ghẹo.

Lài nghiêm mặt, ngó thẳng đi luôn. Cũng may, đám thanh niên không có hành động xàm xở. Đi từ xế chiều đến tối hẳn mới về. Hôm nào gặp trời mưa, vắng khách thì hột vịt ế, Lài thường về trễ. Tiền lời kiếm được phụ vào chi tiêu gia đình tất cả 8 miệng ăn.

Ba Lài làm lao công khuân vác bến tàu.

Má Lài bán gánh cơm tấm nhỏ ở chợ Xóm Chiếu.

Gia đình Lài tạm sống trong căn chòi lá nằm ven rạch đổ ra sông Sài gòn.

Những ngày cuối Tháng Tư năm 1975, bến Bạch Đằng trở nên náo nhiệt lạ thường, người người xuôi ngược, chạy đôn, chạy đáo kiếm tàu để vượt biên xa lánh làn sóng đỏ.

Mấy hôm đó, Lài bán được nhiều, mỗi ngày hơn 3, 4 thúng. Tiền lời kiếm được nhiều khiến cả nhà vui vẻ.

Hôm nay là 29 hay 30 Tháng Tư gì đó, Lài đã chuẩn bị luộc nhiều hột vịt. Thằng em được giao nhiệm vụ đi, về bưng thêm hột vịt cho chị. Thấy mọi người hối hả leo lên chiếc tàu lớn, Lài bưng thúng đi theo, hy vọng bán được hơn. Thiệt vậy, đông người qua lại, người mua cũng nhiều, có người cho Lài luôn tiền thối. Dường như ai cũng nghĩ tiền sẽ vô dụng. Thúng hột vịt hết mau. Đây là thúng thứ ba kể từ sáng. Lài bưng thúng định xuống tàu để lên bờ. Nhưng con tàu đã tách khỏi bờ mà vì lo bán cho khách, Lài không biết. Lài hốt hoảng, cố len đám đông chạy tìm lối xuống nhưng con tàu ngày càng xa bờ.

Lài mếu máo rồi khóc thành tiếng:
– Ba ơi, Má ơi, các em ơi! Làm sao bây giờ?

Có mấy bà tội nghiệp an ủi Lài mấy câu. Con tàu ngày càng xa dần bến, tiến ra giữa sông Sài gòn trực chỉ biển Đông. Trời tối dần. Lài cứ khóc thút thít rồi ngủ gục bên cái thúng.

Tiếng la to:
– “Tới biển rồi” làm Lài tỉnh giấc thì trời đã sáng.

Gió mát thổi mạnh. Con tàu lắc lư nhưng cứ tiến về hướng đông. Tàu đến Phillippines, rồi Lài được máy bay đưa sang đảo Guam. Sau đó, đến Camp Pendleton thuộc tiểu bang California. Cuộc hành trình tuy dài và mệt, nhưng không khổ vì có quân đội Mỹ lo cho mọi thứ. Vì Lài mới 13 tuổi nên được gia đình người Mỹ bảo trợ ra trại sau mấy tháng chờ đợi. Lài được đến trường đi học. Gia đình nầy không con, thấy Lài lanh lợi, năng động trong công việc nên quí Lài vô cùng. Cha mẹ nuôi khuyến khích Lài đi làm thêm tại các siêu thị sau giờ học nên Lài để dành được khoản tiền nhỏ.

Năm năm sau, Lài bắt đầu liên lạc thơ từ với ba má tại Việt Nam. Mọi người mừng rỡ khi biết tin Lài còn sống và đang ở Mỹ. Sau khi tốt nghiệp trung học, Lài học nghề nursing 4 năm rồi đi làm trong bịnh viện. Lài còn học thêm mấy chứng chỉ chuyên môn nên tay nghề khá vững. Công việc lương cao cộng thêm cách ăn xài của con nhà nghèo giúp Lài để dành một khoản tiền lớn. Thỉnh thoảng, từng gói quà được Lài chắt chiu gởi về giúp ba má, các em qua cơn thiếu thốn. Lài mua nhà, ra riêng, khi cha mẹ nuôi quyết định về hưu tại miền bắc. Rồi ngày vui đến khi cả xóm nghèo rộn lên để tiễn đưa ba má Lài và các em sang Mỹ đoàn tụ. Lài đón cả gia đình về căn nhà nhỏ ở Garden Grove.

Trong nhà, cái thúng hột vịt lộn do Lài mang ra từ trại tị nạn được đặt vào chỗ trang trọng nhứt, để kỷ niệm những ngày xuôi ngược nơi bến Bạch Đằng, cũng như nhờ nó mới có ngày nay.

Từ bây giờ, Lài có khả năng lo cho ba má và các em tạo dựng cuộc đời mới. Lài nghĩ tới chuyện mở một quán cơm tấm tại khu Bolsa để tạo việc làm cho cả gia đình.

Má Lài là đầu bếp chánh, các em phụ giúp trong ngoài nên không cần mướn ai.
Quán cơm tấm bình dân “Viễn Xứ” khai trương không rầm rộ nhưng nhờ cơm tấm ngon nên khách đồn nhau kéo đến.
Ngoài việc nhà, các em lo học tiếng Mỹ, học nghề để mưu sinh mai sau. Một tương lai tươi sáng chờ đón gia đình Lài tại Mỹ.
Tất cả đều từ thúng hột vịt lộn. “Ai vật lộn hôn?” cứ vang lên mãi trong đầu của Lài.
Nguyễn Đan Tâm ( Tác giả )
From: Tu – Phung

07/01/202507/01/2025

CHUYỆN CẢM ĐỘNG !- Truyen ngan HAY

Lê Diệu

Nhà Tuấn thuộc hàng đại gia giàu có, biệt thự có đến gần chục căn. Người như anh thì chỉ nhắm mắt cũng lấy được vợ đẹp vợ giàu nhưng người anh phải lòng lại là 1 cô gái rất bình thường tên là Uyên.

Uyên xinh đẹp, giỏi giang trong công việc lại có tấm lòng lương thiện, hay đi làm từ thiện nhưng khổ nỗi nhà cô lại vô cùng nghèo khó. Mẹ cô bị bệnh xương khớp, đi lại khó khăn, còn bố thì bị tàn tật cụt chân do 1 lần bị điện giật khiến chân hoại tử, buộc ông phải cưa bỏ đôi chân vốn dĩ khỏe mạnh của mình. Nhà Uyên là nghèo nhất xóm nhưng may mắn cô học giỏi nên mọi người đều nghĩ rằng cuộc đời của Uyên rồi sẽ tươi sáng hơn.

Nhớ lại ngày đó bố Uyên đi đâu cũng phải đưa 2 ghế nhựa theo để di chuyển từng bước. Ông khéo tay giỏi đan lát và lấy nghề đó để nuôi chị em Uyên khôn lớn. Cứ nghĩ đến cảnh bố tàn tật vẫn vất vả nuôi mình từng bữa là Uyên lại thấy thắt lòng. Uyên luôn cố gắng thật nhiều để bù đắp cho bố mẹ và nuôi em ăn học.

Thế rồi duyên phận khiến Tuấn dành tình cảm cho Uyên. Mặc cảm mình là cô gái nghèo khổ, Uyên không dám đáp lại tình cảm với anh. Nhưng sự kiên trì bền bỉ suốt 2 năm của Tuấn khiến cô động lòng. Ngày Tuấn đưa bạn gái về nhà ra mắt, bố mẹ anh kinh ngạc vì không nghĩ con mình lại yêu 1 cô gái như

Uyên cũng kể với bố mẹ về Tuấn, thay vì vui mừng bố cô lại thở dài:

– Bố không mơ mộng con lấy chồng giàu vì sợ người ta khinh thường nhà mình rồi làm khổ con. Điều bố mong ước chỉ là con tìm được 1 nửa yêu thương và khiến con hạnh phúc. Nhưng nếu đây là lựa chọn của con thì bố cũng ủng hộ, bố mẹ chỉ hối tiếc vì đã không cho con được 1 mái ấm đầy đủ, bố xin lỗi.

Câu nói của ông nghẹn lại khiến Uyên và cả nhà đều khóc:

– Không, với con bố mẹ là người tuyệt vời nhất. Nhờ bố mẹ con mới được ăn học đàng hoàng như thế này. Con tự hào về bố mẹ nhiều lắm.

Sau đó nửa năm thì đám cưới của Uyên và Tuấn diễn ra, mọi chi phí đều là nhà trai lo. Đám cưới được tổ chức tại một khách sạn sang trọng ở Hà Nội, nhưng bố mẹ cô dâu xin phép không đến vì ông bà xấu hổ, sợ con gái mất mặt vì mình. Nhưng suy đi tính lại cuối cùng bố Uyên vẫn lên Hà Nội, ngồi sau lưng do người cháu cõng, đứng bên kia đường nhìn mà không hiểu sao nước mắt ông cứ lặng lẽ rơi. Đúng khoảnh khắc ấy, một người họ hàng nhận ra bố Uyên vội thông báo lại với bố mẹ chú rể, hai ông bà liền âm thầm đi ra ngoài.

Khi cô dâu chú rể bắt đầu tiến lên phía sân khấu, cả hội trường đang vui vẻ vỗ tay chúc mừng thì chợt lặng đi. Họ thấy bố chú rể cõng 1 người đàn ông tàn tật cụt 2 chân tiến vào theo phía sau.

Đám đông bắt đầu xôn xao, bình luận về người đàn ông tật nguyền:

– Bố cô dâu đấy, khổ lấy ai không lấy lại đi lấy 1 gia đình hoàn cảnh như thế thật chẳng biết chọn lựa gì.

– Ôi vậy à, nhà ông Danh này giàu nổi tiếng như thế mà lại chấp nhận chuyện này sao, thật khó tin. Hay cô dâu có bầu rồi.

– Có khi vậy thật.

Bố Uyên mặt đỏ tía tai vì quá xấu hổ. Ông nhìn Uyên rồi nhìn con rể đầy ái ngại còn Uyên òa khóc nức nở vì thấy bố đến chúc mừng mình. Khi đặt ông thông gia xuống ghế rồi, bố Tuấn bất ngờ lên tiếng:

– Xin giới thiệu với mọi người có mặt tại đây hôm nay, người đàn ông này là 1 nhận vật rất quan trọng. Ông ấy chính là bố của cô dâu.

Cả hôn trường xì xào, bố Uyên đỏ mặt tía tai nhìn con gái lí nhí:

– Bố xin lỗi, đáng lẽ bố không nên đến đây.

– Không sao mà bố, con vui khi bố đã đến dự.

Bố Tuấn nói tiếp:

– Ông ấy bị tai nạn phải cưa đi 2 đôi chân quý giá của mình, , dù vậy ông thông gia của tôi đây đã cố gắng hết sức để nuôi Uyên – con dâu tôi khôn lớn thành người. Tôi nghĩ có khi chúng ta rơi vào hoàn cảnh éo le ấy sẽ không đủ ý chí để làm trụ cột của gia đình như người đàn ông này, vậy mà ông ấy đã làm được 1 cách xuất sắc. Tôi và gia đình thực sự khâm phục nghị lực của ông ấy. Nhân lễ thành hôn của 2 con, tôi thay mặt con trai tôi cũng như đại gia đình xin cảm ơn ông vì đã sinh ra và nuôi dạy cho chúng tôi 1 cô con dâu tuyệt vời thế này. Tôi xin cảm ơn.

Cả hội trường vỗ tay, có người còn khóc, cả Uyên, Tuấn cùng ông bà thông gia đều khóc. Bố Uyên cũng khóc nghẹn không nói được câu gì, nhìn con gái hạnh phúc và được gia đình chồng nể trọng, người làm bố như ông vui sướng vô cùng. Thật may vì bố mẹ Tuấn không phải là người trọng phú khinh bần dù gia đình họ rất giàu có.

Theo Webtretho

07/01/202507/01/2025

XA CÁCH – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Chúng rất dữ tợn, đến nỗi không ai dám qua lại lối ấy”.

Mùa đông đến, một thợ săn muốn có một chiếc áo lông gấu, anh vào rừng. Một con gấu xuất hiện, anh đưa súng lên. “Chờ đã!”, con gấu nói, “Tại sao bạn muốn bắn tôi?” – “Tôi lạnh!”. “Nhưng tôi đói!”, con gấu trả lời, “Chúng ta nên có một thoả thuận!”. Thợ săn đồng ý. Rốt cuộc, anh ‘được bao bọc’ bởi một bộ lông ấm áp; và con gấu đã chén xong bữa tối!

Kính thưa Anh Chị em,

Đối thoại với ma quỷ, bạn luôn thiệt! Đó là bài học của ngụ ngôn. Tin Mừng hôm nay nói đến tội lỗi, điều khiến chúng ta ‘xa cách’ Thiên Chúa và ‘xa cách’ tha nhân. Hai người bị quỷ ám nhất định giữ khoảng cách với Chúa Giêsu, họ muốn Ngài để họ yên, nhưng Ngài đã trục xuất chúng và chúng nhập vào đàn heo!

Dù trọng hay nhẹ, tội lỗi luôn đẩy Thiên Chúa ra khỏi cuộc sống con người. Nó lấy đi ân sủng thánh hoá, cắt đứt chúng ta khỏi Ngài, khiến Thiên Chúa trở nên ‘xa lạ’; đồng thời làm phương hại các mối tương quan của chúng ta đối với tha nhân – ‘xa cách’ cộng đồng. “Tội lỗi biến trái tim thành sa mạc – nơi không còn chỗ cho Thiên Chúa ngự và không còn nước cho người lân cận uống!” – Catharina Siêna.

Mọi tội lỗi đều ‘mang tính xã hội’, gây ra những ‘hậu quả xã hội’. Cả những tội thầm kín vẫn làm thiệt hại Thân Thể Mầu Nhiệm Chúa Kitô; đó là chưa nói đến những tội công khai, vốn sẽ tác hại nghiêm trọng, gây tai tiếng và có thể dẫn người khác vào đường tội lỗi; thậm chí, mất đức tin. Địa vị càng cao, tàn phá của tội càng lớn!

Tội lỗi, dĩ nhiên, tác hại – trước hết – linh hồn. Marcô viết, “Người bị quỷ ám tru tréo và lấy đá rạch vào mình” – biểu tượng một nỗi đau tinh thần sâu sắc. “Lỗi lầm âm thầm của linh hồn còn làm cho lòng đau hơn những vết roi trên da thịt!” – Thomas à Kempis. Con người là vậy, nhưng Thiên Chúa thì không! Ngài làm mọi cách để đến gần, cứu lấy tội nhân. Làm sao một Đấng mủi lòng vì lời than vãn của một người mẹ nô tỳ đến nỗi không cầm mình khi nghe tiếng khóc của đứa bé, con nàng, giữa rừng – bài đọc một – lại có thể để một linh hồn chết trong tội? Hai câu chuyện hôm nay, một lần nữa, cho thấy Thiên Chúa là Đấng cứu kẻ khốn cùng, “Kẻ nghèo hèn kêu xin, và Chúa đã nhận lời!” – Thánh Vịnh đáp ca.

Anh Chị em,

“Không ai dám qua lại lối ấy”. Vậy ‘quỷ dữ’ nào đang trói buộc bạn; tội lỗi nào đang làm bạn ‘xa cách’ Thiên Chúa và ‘xa cách’ anh chị em mình; xiềng xích nào đang khiến bạn và tôi sợ hãi sự hiện diện và can thiệp xót thương của Ngài? Không ai trong chúng ta không ước muốn được giải thoát; với Thiên Chúa, đó không chỉ là ước muốn nhưng là khát khao! Ngài khát khao chúng ta, khát khao linh hồn chúng ta! Ngài đang ở trong Bí tích Hoà Giải để tháo cởi, ở trong Bí tích Thánh Thể để chữa lành. Hãy đến, đừng chạy trốn Ngài! “Không gì làm cho Thiên Chúa phải ‘chuyển động’ nhanh bằng một tiếng rên rỉ của tội nhân đang cố gắng quay về!” – Bernard Clairvaux.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, tội lỗi luôn làm con ấm áp dễ chịu, nhưng cuối cùng, luôn ‘chén’ con. Dạy con khôn ngoan, đừng bao giờ ngồi xuống thoả hiệp với nó!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

***************************************************

Thứ Tư Tuần XIII Thường Niên, Năm Lẻ

Chưa tới lúc mà Ngài đã đến đây làm khổ loài ma quỷ chúng tôi.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu. Mt 8,28-34

28 Khi ấy, Đức Giê-su sang bờ bên kia, đến vùng đất của dân Ga-đa-ra, thì có hai người bị quỷ ám từ trong đám mồ mả ra đón Người ; chúng rất dữ tợn, đến nỗi không ai dám qua lại lối ấy. 29 Chúng la lên rằng : “Hỡi Con Thiên Chúa, chuyện chúng tôi can gì đến ông ? Chưa tới lúc mà ông đã đến đây hành hạ chúng tôi sao ?” 30 Khi ấy, ở đàng xa, có một bầy heo rất đông đang ăn. 31 Bọn quỷ nài xin Người rằng : “Nếu ông đuổi chúng tôi, thì xin sai chúng tôi nhập vào bầy heo kia.” 32 Người bảo : “Đi đi !” Chúng liền ra khỏi hai người đó và nhập vào bầy heo. Thế là tất cả bầy heo từ trên sườn núi lao xuống biển và chết đuối hết. 33 Các người chăn heo bỏ chạy vào thành, kể lại mọi sự, và những gì đã xảy ra cho những người bị quỷ ám. 34 Bấy giờ, cả thành ra đón Đức Giê-su, và khi gặp Người, họ xin Người rời khỏi vùng đất của họ.

07/01/202507/01/2025

Ông Khai Trí

Thầy Lê Văn Thông

Thời chúng tôi còn học trung học, khoảng năm 195…

Sách tiếng Việt ít nên muốn thi đậu bắt buộc phải dùng sách tiếng Pháp, như Toán hình học, Toán đại số, Toán vật lý… Học lớp Đệ tứ (lớp 9 bây giờ) mà làm hết cuốn Toán Hình học và Đại số của Réunion de Professeurs gồm 1.144 bài thì nhất, đi thi trung học chắc ăn

Thời ấy các tiệm sách lớn như Khai Trí chẳng hạn không có nhân viên bảo vệ mặc đồng phục ngồi gác ở cửa như bây giờ, mà có các nhân viên giả làm khách hàng, trông nom, ngăn chặn những người muốn ăn cắp sách.

Buổi sáng hôm ấy, cậu học sinh này cứ lang thang mở coi hết cuốn này đến cuốn khác ở chỗ các giá sách tiếng Pháp. Việc lấm lét nhìn tới nhìn lui của cậu bé khiến nhân viên trông coi khu sách tiếng Pháp nghi ngờ. Lúc cậu đi ra, họ giữ lại, sờ ngực áo cậu và lôi ra một cuốn Toán Hình học và Đại số của Réunion de Professeurs quý giá đã nói ở trên.

– Tại sao cậu ăn cắp sách?

Cậu bé tái mặt không nói nên lời. Chiếc phù hiệu trên ngực áo cậu cho biết cậu học trường Pétrus Ký, một trong bốn trường trung học công lập lớn nhất rất nổi tiếng tại Sài Gòn lúc bấy giờ: Gia Long, Trưng Vương, Pétrus Ký, Chu Văn An.

– Hừ, học sinh trường Pétrus Ký mà ăn cắp sách! Tôi gọi cảnh sát đến bắt để cậu chừa cái thói đó đi!

Họ lôi cậu bé tới chỗ quầy thâu tiền của cô thâu ngân viên, nhờ cô giữ cậu giùm rồi đi gọi cảnh sát. Cậu bé sợ hãi khóc như mưa như gió:

– Lạy chị, nhà em nghèo không có tiền mua sách, chị nói với chú ấy tha cho em đừng gọi cảnh sát…

Cậu bé khóc quá khiến cô thâu ngân viên cũng thấy mủi lòng:

– Ba má em làm gì mà nghèo?

– Ba em chết, má em quét chợ An Đông…

– Mẹ quét chợ An Đông mà con học Pétrus Ký? Em học đến đâu rồi?

– Dạ thưa quatrième année. Chị tha cho em, nếu cảnh sát bắt, đưa giấy về trường em bị đuổi học tội nghiệp má em…

– Các em quen với tiếng Pháp lắm phải không?

– Dạ.

– Bởi vậy nên mới lấy trộm sách Pháp. Bằng bấy nhiêu mà đã học lớp Đệ tứ, sắp thi Trung học là giỏi lằm. Nhưng chú ấy đã đi gọi cảnh sát thì biết làm sao…

Cậu bé sợ quá lại khóc…

Từ đầu đến giờ có một ông đã lớn tuổi, ăn mặc lịch sự vẫn đứng theo dõi câu chuyện. Thấy cô thâu ngân nói thế, ông bảo cô ta:

– Thôi được, cuốn sách giá bao nhiêu để tôi trả tiền. Học trò nghèo mà, lấy một cuốn sách, lỡ bị đuổi học tội nghiệp…

Cô thâu ngân viên chưa biết giải quyết thế nào thì đúng lúc đó ông Nguyễn Hùng Trương, chủ nhà sách mà mọi người vẫn gọi là ông Khai Trí, từ ngoài đi vô.

Thấy chuyện lạ, ông dừng lại hỏi chuyện gì. Cô thâu ngân viên thuật lại sự việc và ông khách cũng đề nghị trả tiền như ông đã nói với cô thâu ngân. Ông Khai Trí cầm cuốn sách lên coi sơ qua rồi nói:

– Phải học trò giỏi mới dùng tới cuốn sách này chứ kém không dùng tới. Cám ơn lòng tốt của ông nhưng để tôi tặng cậu ta, không lấy tiền và sẽ còn giúp cậu ta thêm nữa…

Ông trao cuốn sách cho cậu bé, thân mật vỗ vai khuyên cậu cố gắng học hành rồi móc bóp lấy tấm danh thiếp, viết vài chữ, ký tên và đưa cho cậu:

– Từ nay hễ cần sách gì cháu cứ đem danh thiếp này đến đưa cho ông quản lý hay cô thâu ngân, cô ấy sẽ lấy cho cháu. Ngày trước bác cũng là học sinh trường Pétrus Ký mà…

Ông bắt tay, cám ơn ông khách lần nữa rồi đi vào trong.

Ba năm sau, nghe nói cậu bé đậu xong Tú tài phần II, được học bổng du học nước ngoài, hình như sang Canada.

Thời gian qua đi. Một năm sau biến cố lịch sử 1975, nhà sách Khai Trí bị tịch thu, mới đầu đặt tên là nhà sách “Ngoại văn”, sau đó đổi thành nhà sách “Fahasa” (viết tắt của 3 chữ “Phát hành sách”), hiện nay lại đổi lần nữa thành nhà sách “Sài Gòn”. Hồi ấy nhà sách Khai Trí là nạn nhân của nạn hôi của, đốt phá, sách vở tung toé khắp nơi từ trong nhà sách ra ngoài đường, nhiều người đã chính mắt chứng kiến cảnh ấy trong nỗi bất lực…

Ông Khai Trí sang định cư bên Hoa Kỳ. 10 năm sau, ông ở Mỹ về Việt Nam một lần nữa, mang theo hy vọng làm được một chút gì cho đất nước. Ông đã mang về 2.000 đầu sách để tiếp tục làm văn hoá. Sách bị tịch thâu với lý do: in trước 75. Phần lớn sách bị tịch thâu là các loại sách Học Làm Người, báo chí quý hiếm trước 1954, như bộ Loa rất nổi tiếng. Sách ông mang về ai cũng biết là sách về giáo dục, sách hiền

Ông Khai Trí những năm cuối đời.

Ông đau lòng vì sách, ôm đơn đi kiện. Kết cục chẳng đi đến đâu. Ông buồn bã nói:

– Chắc… năm 3.000 thì họ trả…

Ông mất năm 2005 tại Sài Gòn. Trước khi ông mất, người ta đã đặt tên ông cho một con phố nhỏ (!?!).

Một buổi chiều, người ta thấy một “ông già” khoảng ngoài 70 tuổi, ăn mặc theo lối Việt kiều, đứng ngắm trước cửa nhà sách Sài Gòn với nét mặt buồn buồn rồi bước vào hỏi thăm các cô bán sách về ông Khai Trí, các cô nói hình như ông đã mất cách đây đến hàng chục năm. “Ông già Việt kiều” lại ra đứng ngắm trước cửa tiệm sách hồi lâu, lấy khăn giấy lau nước mắt, chắp tay hướng lên trên trời khẽ vái ba vái rồi đi. Không ai biết ông ta là ai cả…

Tác giả bài viết: vanthanhng1180@yahoo.com

07/01/202507/01/2025

Dự kiến gần 12 triệu người mất bảo hiểm y tế vì dự luật mới của ông Trump (BBC)

Tác giả,Nadine YousifVai trò,BBC News

30 tháng 6 2025

Một dự luật ngân sách khổng lồ tại Thượng viện Mỹ có thể cắt giảm phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế của gần 12 triệu người và tăng thêm 3,3 ngàn tỷ đô la tiền nợ, theo ước tính mới.

Đánh giá từ Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), một cơ quan liên bang phi đảng phái, có thể khiến nỗ lực của Đảng Cộng hòa trong việc thông qua Đạo luật Dự luật To lớn Tốt đẹp của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong những ngày tới thêm phần phức tạp.

Kế hoạch chi tiêu đã được thông qua trong một cuộc bỏ phiếu sơ bộ tại Thượng viện vào cuối ngày 28/6 giờ Mỹ sau khi các nhà lãnh đạo đảng tranh giành để thuyết phục các thành viên còn phân vân.

Một người quay lưng với phe Cộng hòa – Thượng nghị sĩ Thom Tillis từ bang Bắc Carolina – đã tuyên bố sẽ không tái tranh cử sau khi bỏ phiếu chống lại đạo luật quan trọng của vị tổng thống Mỹ.

Các nhà lập pháp Dân chủ đã dẫn đầu bên chỉ trích dự luật. Các con số của CBO cho thấy tiền tài trợ cho chăm sóc sức khỏe sẽ giảm 1 ngàn tỷ USD nếu dự luật được thông qua.

Phiên bản mới nhất của dự luật đã được thông qua trong cuộc bỏ phiếu 51-49 của Thượng viện vào tối 28/6. Hai đảng viên Cộng hòa – Tillis và Rand Paul của bang Kentucky – đã đứng cùng đảng Dân chủ để phản đối động thái này.

Thượng nghị sĩ Paul nói rằng ông phản đối dự luật vì làm tăng giới hạn nợ của Mỹ. Ông Tillis cho rằng dự luật sẽ khiến tiểu bang của ông mất hàng tỷ đô la tiền tài trợ cho chăm sóc sức khỏe.

Trong khi các thượng nghị sĩ tranh luận về dự luật vào hôm 29/6, vẫn chưa rõ liệu dự luật có đủ sự ủng hộ để cuối cùng được thông qua hay không.

Đảng Cộng hòa chiếm đa số tại Thượng viện, nắm giữ 53 ghế. Phó Tổng thống JD Vance có phiếu quyết định nên đảng chỉ có thể để tối đa ba người quay lưng.

Các thượng nghị sĩ Dân chủ đã sử dụng các quy tắc của viện để buộc phải đọc dự luật dài gần 1.000 trang trong 16 giờ nhằm trì hoãn việc bỏ phiếu thông qua dự luật.

Theo các quy tắc của Thượng viện, các nhà lập pháp hiện được phân bổ 20 tiếng để tranh luận về dự luật. Đảng Dân chủ được cho sẽ sử dụng toàn bộ thời gian của họ để trì hoãn thêm một cuộc bỏ phiếu trong khi Đảng Cộng hòa cố gắng đẩy nhanh quá trình này.

Các nhà lập pháp cũng có thể đề xuất sửa đổi dự luật. Nếu dự luật đã sửa đổi được Thượng viện thông qua thì vẫn phải quay trở lại Hạ viện để phê duyệt lần cuối trước khi đến bàn làm việc của tổng thống để ký thành luật.

Tổng thống Trump đã thúc đẩy dự luật được Quốc hội thông qua trước thời hạn tự áp đặt là ngày 4/7 (Quốc khánh Mỹ). Nhà Trắng nói rằng việc không thông qua dự luật sẽ là một “sự phản bội tuyệt đối”.

Vào hôm 28/6, ông gọi cuộc bỏ phiếu của Thượng viện để thông qua dự luật là một “chiến thắng lớn”.

Nhưng dự luật đề xuất cắt giảm Medicaid – một chương trình chăm sóc sức khỏe hỗ trợ hàng triệu người Mỹ cao tuổi, khuyết tật và thu nhập thấp – đã trở thành một điểm căng thẳng chính trị.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Mark Warner nói với CNN vào ngày 29/6 rằng biện pháp này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hàng triệu người.

“Việc cắt giảm thuế cho giới siêu giàu rốt cuộc sẽ đánh đổi bằng việc cắt giảm phúc lợi y tế, nói trắng ra là vậy,” ông bình luận.

Dự luật sẽ giúp hơn 80% người Mỹ được giảm thuế vào năm tới, dù những người giàu có hơn sẽ hưởng lợi nhiều nhất, kể cả khi tính theo tỷ lệ phần trăm thu nhập, theo Trung tâm Chính sách Thuế phi đảng phái.

Thượng nghị sĩ Markwayne Mullin, một đảng viên Cộng hòa từ bang Oklahoma, nói với NBC vào hôm 29/6 rằng luật này nhằm mục đích loại bỏ gian lận, lãng phí và lạm dụng.

Ông lập luận rằng nhiều người Mỹ sử dụng Medicaid không nằm trong ngưỡng nghèo đói.

“Chúng ta không trả tiền cho những người ở đất nước này để họ lười biếng,” ông nói.

“Chúng ta muốn trao cho họ một cơ hội. Và khi họ đang trải qua thời kỳ khó khăn, chúng ta muốn giúp đỡ họ.”

Có gì trong dự luật?

Đảng Cộng hòa đang nỗ lực để thông qua dự luật tại Thượng viện trước hạn chót là ngày 4/7. — *Chụp lại hình ảnh,Đảng Cộng hòa đang nỗ lực để thông qua dự luật tại Thượng viện trước hạn chót là ngày 4/7*

Một số phần của dự luật chi tiêu đã được sửa đổi tại Thượng viện để xoa dịu những người Cộng hòa phản đối.

Dự luật vẫn chứa một số thành phần cốt lõi: cắt giảm thuế mà ông Trump đã tuyên bố khi vận động tranh cử, chẳng hạn như khấu trừ thuế đối với các chế độ phúc lợi an sinh xã hội và xóa bỏ thuế đối với tiền làm thêm giờ và tiền boa.

Dự luật cũng sẽ kéo dài thời gian cắt giảm thuế mà đảng Cộng hòa đã thông qua vào năm 2017.

Dự luật đề xuất cắt giảm một số chương trình nhất định để chi trả cho các khoản khấu trừ thuế.

Về chăm sóc sức khỏe, dự luật chi tiêu đề xuất yêu cầu hầu hết người lớn phải làm việc để đủ điều kiện hưởng phúc lợi.

Dự luật cũng giảm số tiền thuế mà các tiểu bang có thể tính cho các nhà cung cấp dịch vụ y tế, nguồn tiền từ đó được sử dụng rất nhiều để tài trợ cho các chương trình Medicaid.

Sau khi một số thượng nghị sĩ Cộng hòa lên tiếng lo ngại rằng những khoản cắt giảm này sẽ gây tổn hại đến các bệnh viện nông thôn trong khu vực của họ, các nhà lập pháp đã bổ sung một điều khoản vào dự luật mới nhất nhằm tăng quy mô quỹ cứu trợ bệnh viện nông thôn từ 15 tỷ đô la lên 25 tỷ đô la.

Dự luật bao gồm các hạn chế đối với chương trình tem phiếu thực phẩm của Mỹ bằng cách yêu cầu hầu hết người lớn có con từ 14 tuổi trở lên phải xuất trình bằng chứng về việc làm để đủ điều kiện hưởng lợi.

Dự luật cũng chuyển một số chi phí từ chính quyền liên bang sang các tiểu bang bắt đầu từ năm 2028.

07/01/202507/01/2025

DÌ PHƯỚC

Tu Le

Chợt nhớ lại một câu chuyện hồi lớp 7, anh kia là con cô nhi tức từ nhỏ sống trong trại cô nhi viện và các soeur nuôi anh, khi lớn lên có vợ rồi anh khao khát tìm mẹ, soeur nuôi dạy anh thương anh nên tìm giấy tờ truy mẹ dùm anh.

Rồi cũng kiếm ra, khi tìm ra nhà mẹ ruột, khi đó bà này đã có chồng con khác, nhà rất giàu thì bà mẹ ruột không nhìn.

Ông con trai già đầu ôm mặt khóc hu hu ở góc đường, bà soeur cũng ôm anh mà khóc.

Anh chợt nhận ra một chân lý, té ra anh ảo tưởng, mơ mộng, anh tìm chi xa, mẹ anh kế bên anh đó, là soeur chứ ai. Từ đó về sau anh gọi soeur là mẹ, con anh gọi soeur là bà nội, một gia đình hạnh phúc như bao niềm mơ ước.

Trong tiếng Pháp, Soeur có nghĩa là chị hay là em gái.

Soeur tiếng Pháp = Sister tiếng Anh = tiếng La Tinh Soror.

Trong nhà thờ Ki Tô giáo, chữ Soror (Soeur) là chỉ nữ tu, nam là frater (frère), brother là các nam tu sĩ, linh mục, cha sở.

Ki Tô vô Việt Nam. Dân Nam Kỳ kêu Soeur là bà phước, dì phước hoặc bà mụ. Mụ là chữ có hai nghĩa, kiểu Nam rặc là bà tiên hoặc bà thánh phụ trách sanh nở nặn ra em bé, che chở cho em bé, mụ vườn là người đỡ đẻ. Mụ tiếng Huế cũng có nghĩa là bà.

Kêu soeur dì như chị em của mẹ là một sự yêu thương. Tiếng “dì” thường đi kèm với tiếng “phước” thành dì phước

Phước lành thay! Nuôi con nít không cha mẹ bị bỏ rơi, nuôi người cùi, chăm sóc người già, chăm sóc bịnh nhân là những việc làm phước đức lớn lao. Những mái trường dòng dạy trẻ em, những ấu trĩ viên, cô nhi viện, viện dưỡng lão, nhà thương (bịnh viện), trai cùi, trại tâm thần, trại tế bần đều có bàn tay của các soeur.

Hãnh diện thay! chữ “nhà thương” trong văn hóa Miền Nam cũng có bàn tay của các soeur. Nhà thương Đồn Đất, nhà thương Chợ Rẩy, nhà thương Saint Paul, nhà thương thí…

Chữ phước là một chữ có từ xưa ở Việt Nam ta, phước lành, phước phần, hạnh phước.

Phước (Phúc) chữ Hán là 福.

Chữ này gồm có bốn chữ, chữ bên trái là bộ kỳ (示) chỉ về thần (神) tức Ông Trời, Thần Linh, Phật, sau này Ki Tô lý giải có thêm Đức Chúa Trời hay Thiên Chúa.

Chữ bên phải có 3 chữ là: nhứt (一) là một,khẩu (口) là miệng hay người, điền (田) là ruộng vườn.

Phước 福 có nghĩa là người được Trời Phật độ mà bản thân có ruộng vườn. Tức là có của ăn của để mà được Trời thương do ăn hiền ở lành, tạo nhiều niềm vui cho xóm làng, bá tánh.

Chữ “Phước” được Đức Phật nhắc tới nhiều lần.

“Lánh xa kẻ xấu ác

Được thân cận người hiền

Tôn kính bậc đáng kính

Là phước đức lớn nhứt”

Con người ta có “phước báu” và phải biết sử dụng nó cho cuộc đời.

Phước duyên cũng là một thuật ngữ của Phật giáo, tại chùa Thiên Mụ Huế có bửu tháp Phước Duyên.

Dòng nữ tu Ki Tô đầu tiên vào và tạo lập ở Việt Nam là Dòng nữ Mến Thánh Giá được thành lập năm 1670 ở Bắc Kỳ và 1671 ở Nam Kỳ.

Khi đó các soeur đã hoạt động thiện nguyện rất nhiều. Phước duyên lành ở mọi chúng sanh.

Sau những năm Pháp vô thì các soeur hoạt động trong trị bịnh, giáo dục, nuôi cô nhi, dưỡng lão, coi trại cùi, người tâm thần… rất tích cực.

Thành ra người Nam Kỳ kêu bịnh viện là nhà thương,các soeur là dì phước, bà phước.

Nam Kỳ nói “Thằng đó con bà phước” thì hiểu nó ở trại cô nhi của bà phước nuôi.

Bà phước là người đi làm việc phước thiện, ban bố ơn lành phước huệ, tạo đức, phước lành cho mọi người.

Bà phước lúc nào cũng hiền lành, nhẫn nại, chịu thương chịu khó, mặt không son phấn, áo quần đơn sơ nhưng toát lên sự thánh thiện mà cả những người ngoại đạo cũng phải công nhận.

Bà phước hiền nhưng rất nghiêm khắc, con nhà ai cứng đầu, khi trường học hết dạy nổi thì đem vô trường dòng cho bà dạy. Mà người Nam Kỳ xưa hay cho con vô trường của các bà soeur dạy học lắm, dù nhà đó không có đạo Ki Tô.

Tại VN hiện tại có 59 dòng tu nữ của các bà phước, thí dụ dòng Saint Paul, Cát Minh, dòng Chúa Quan Phòng…

Người đứng đầu một tu viện nữ là Mẹ Bề Trên, tên thông dụng là Bà Nhứt. Có Bà Nhứt sẽ có Bà Nhì. Các bà chỉ là dòng nữ tu không được giảng đạo như các linh mục.

Tại VN Dòng Mến Thánh Giá là dòng cổ nhứt và có nhiều chi nhánh nhứt, thí dụ Dòng Mến Thánh Giá Chợ Quán, Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm, Dòng Mến Thánh Giá Cái Mơn …

Các soeur sống rất bình dân, có khi tự trồng trọt, làm ruộng, bán trái cây tự sanh sống.

Người dân rất thương các soeur.

Nguyễn Gia Việt

chia sẻ từ 8 SÀI GÒN

07/01/202507/01/2025

MỘT LỜI CẢNH TỈNH CẦN THIẾT – Rev. Ron Rolheiser, OMI

Rev. Ron Rolheiser, OMI

Một tu sĩ dòng Biển Đức chia sẻ câu chuyện này với tôi. Trong những năm đầu đời tu, tu sĩ bị phẫn uất vì cần bất cứ gì cũng phải xin phép Đan viện phụ. “Tôi nghĩ làm vậy thật ngốc. Một người trưởng thành như tôi, muốn một cái áo mới cũng phải xin phép bề trên. Tôi thấy mình như trẻ con vậy.”

Nhưng khi lớn thêm vài tuổi, cái nhìn của người tu sĩ khác đi. “Tôi không chắc lắm về mọi lý do, dù tôi chắc chắn chuyện này có liên quan đến ân sủng. Nhưng đến một ngày, tôi thấy ‘chuyện cái gì cũng phải xin’ có một khôn ngoan sâu sắc. Chúng ta chẳng sở hữu gì cả, chẳng có gì mặc định là của chúng ta cả. Tất cả đều là ơn ban. Nên về mặt lý thuyết, phải xin tất cả mọi thứ, chứ không lấy như thể chúng ta có quyền. Chúng ta cần biết ơn Thiên Chúa và vũ trụ vì mọi sự đã được ban cho chúng ta. Bây giờ khi tôi cần một cái gì đó cần xin phép, tôi không còn cảm thấy mình là con nít. Thay vào đó, tôi cảm thấy mình hòa hợp thích đáng hơn với cách thức điều hành mọi sự trong vũ trụ theo ơn ban mà trong đó không một ai có quyền tối hậu trên cái gì.”

Điều mà tu sĩ này hiểu ra chính là nguyên tắc nền tảng cho mọi linh đạo, mọi luân lý, và mỗi một điều răn, cụ thể là tất cả mọi sự đến với chúng ta như một tặng vật, chứ chẳng có gì là của chúng ta. Chúng ta nên biết ơn Thiên Chúa và vũ trụ vì cho chúng ta những gì chúng ta có, và chúng ta cẩn thận đừng đòi thêm như thể mình có quyền.

Nhưng điều này rất trái ngược với cái tôi bản năng và văn hóa của chúng ta. Trong cả hai điều này có những tiếng nói mạnh mẽ bảo chúng ta nếu không thể lấy được điều mình muốn thì mình là kẻ yếu đuối, yếu đuối theo cả hai nghĩa. Thứ nhất là tính cách yếu đuối, quá hèn nhát không dám giành lấy cuộc đời. Thứ hai, là bị sự dè dặt của tôn giáo và luân lý làm cho yếu đuối, không thể giành lấy một cách thích đáng và sống cho thật trọn vẹn. Những tiếng nói này bảo chúng ta phải lớn lên, vì trong chúng ta có quá nhiều thứ sợ hãi và ấu trĩ, vì chúng ta là đứa trẻ bị những thế lực mê tín giam giữ.

Chính bởi những tiếng nói như vậy mà ngày nay, trong một văn hóa tự nhận là Kitô hữu và luân lý, những nhân vật chính trị và xã hội lại hoàn toàn thật lòng tin, cho rằng sự cảm thông là sự yếu đuối của con người.

Chúng ta cần một lời cảnh tỉnh quan trọng.

Tiếng của Chúa Giêsu là phản đề hoàn toàn đối với những tiếng nói này. Cảm thông là nhân đức gần như tối hậu của con người, là phản đề của sự yếu đuối. Chúa Giêsu nhìn vào những gì là dứt khoát, hùng hổ và tích lũy trong xã hội chúng ta, cho dù chúng được ngưỡng mộ đến như thế nào, Ngài cũng sẽ nói rõ rằng đó không phải là ý nghĩa của việc đến bàn tiệc ở tâm điểm vương quốc Thiên Chúa. Chúa Giêsu sẽ không có chung sự ngưỡng mộ của chúng ta dành cho những người giàu có và nổi tiếng vốn quá thường xuyên giành lấy, như thể họ có quyền, tài sản và địa vị quá mức của mình. Khi nói rằng người giàu vào nước trời còn khó hơn con lạc đà chui qua lỗ kim, có lẽ Chúa Giêsu sẽ làm rõ hơn khi nói thêm: “Dĩ nhiên trừ khi người giàu giống như trẻ con, xin phép vũ trụ, cộng đoàn và Thiên Chúa khi muốn một chiếc áo mới!”

Khi tôi ở nhà tập, linh mục phụ trách tập viện đã cố gây cho chúng tôi ấn tượng về ý nghĩa của sự khó nghèo đời tu, ngài bảo chúng tôi viết mấy chữ la-tinh: ad usum, để bạn dùng trong mỗi quyển sách được phát. Dù quyển sách này được giao cho chúng tôi dùng riêng, nhưng chúng tôi không sở hữu nó. Nó chỉ được để cho chúng tôi dùng, quyền sở hữu thì ở người nào đó khác. Rồi chúng tôi được dạy, điều này cũng đúng với bất kỳ vật gì được giao cho chúng tôi dùng riêng, từ bàn chải đánh răng cho đến chiếc áo mặc trên người. Chúng không thật sự là của chúng tôi, mà chỉ đơn thuần được giao cho chúng tôi dùng.

Một tập sinh thời đó cùng tôi, sau này đã rời dòng và bây giờ là bác sĩ, anh vẫn là bạn thân của tôi, anh chia sẻ với tôi, dù bây giờ là bác sĩ, anh vẫn viết mấy chữ ad usum trong mọi quyển sách của anh. Lý luận của anh: “Tôi không ở dòng tu. Tôi không có lời khấn khó nghèo, nhưng tôi thấy khi ở thế giới này, nguyên tắc linh mục dạy chúng tôi thật xác đáng không khác gì khi ở tập viện. Chúng ta chẳng sở hữu gì hết. Những quyển sách này không hẳn là của tôi. Chúng được giao cho tôi, tạm thời, để tôi dùng. Chẳng có gì hoàn toàn thuộc về bất kỳ ai. Và tốt nhất là đừng bao giờ quên điều đó.”

Bất kể chúng ta giàu có, uy lực và trưởng thành đến thế nào, thì trong chuyện xin phép để mua một chiếc áo mới luôn có một điều gì đó thật lành mạnh. Nó giữ chúng ta hòa hợp với sự thật rằng vũ trụ thuộc về tất cả mọi người, và tối hậu là thuộc về Thiên Chúa. Mọi thứ đến với chúng ta đều là tặng vật, cho nên chúng ta đừng bao giờ mặc định xem cái gì là của mình, mà hãy mặc định xem là đã được ban cho!

Rev. Ron Rolheiser, OMI

From: Langthangchieutim

06/30/202506/30/2025

BỆNH VIỆN TỪ DŨ…

Xuyên Sơn

Tiền thân của bệnh viện Từ Dũ là một khu chuyên khoa sản trực thuộc Bệnh viện Lalung Bonnaire (nay là Bệnh viện Chợ Rẫy) ra đời vào năm 1923.

Đến năm 1937, thương gia người Hoa là Hui Bon Hoa (tức chú Hoả) đã hiến mảnh đất riêng với diện tích 19.123m2 trên đường Arras cũ (nay là đường Cống Quỳnh, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh) để xây bảo sanh viện mang tên Maternité Indochinoise (Bảo sanh viện Đông Dương) do Giáo sư Bác sĩ George Cartoux

(người Pháp) làm giám đốc.

Do tình hình chiến tranh, nên khi xây dựng xong, bảo sanh viện bị quân đội Pháp, sau đó là Nhật trưng dụng làm nơi đóng quân.

Đến tháng 9 năm 1943, bảo sanh viện mới chính thức hoạt động với khoảng 100 giường bệnh.

Năm 1944, bệnh viện đổi tên thành Việt Nam Bảo sanh viện.

Đến năm 1946 được đổi thành Maternité George Béchamps

(tuy nhiên do dân chúng không ưa gọi tên Pháp nên thường gọi là

“Nhà sanh Chú Hoả”).

Đến năm 1948, bệnh viện được mang tên của thái hậu triều Nguyễn:

Bà Từ Dụ, tuy nhiên bị đọc chệch thành Từ Dũ

(HOÀI NIỆM- SÀI GÒN XƯA)

06/29/202506/29/2025

‘Khúc ruột’ hay ‘khúc dồi’ nghìn dặm qua Luật Quốc Tịch mới?

Ba’o Nguoi- Viet

June 29, 2025

Chuyện Vỉa Hè

Đặng Đình Mạnh

Trong nhiều năm qua, chế độ Cộng Sản Việt Nam vẫn thường xuyên tuyên truyền rằng cộng đồng người Việt ở nước ngoài là “một bộ phận không thể tách rời của dân tộc,” là “khúc ruột nghìn dặm,” kêu gọi họ quay về cội nguồn, đóng góp xây dựng đất nước.

Ông Michael Nguyễn, người Mỹ gốc Việt bị kết án 12 năm tù ở Sài Gòn ngày 24 Tháng Sáu, 2019 vì bị vu cho tội “âm mưu lật đổ” chế độ độc tài đảng trị tại Việt Nam. Nhờ Quốc Hội Mỹ áp lực, ông đã được thả ngày 22 Tháng Mười, 2020, và trục xuất về Mỹ.(Hình: VNA/AFP/Getty Images)

Thế nhưng, khi nhìn vào hệ thống luật pháp và chính sách hiện hành, đặc biệt là qua hai đạo luật vừa sửa đổi gần đây – Luật Đất Đai năm 2024 và Luật Quốc Tịch mới đây – Tháng Sáu, 2025, có thể thấy rõ sự phân biệt đối xử một cách hiển nhiên giữa người Việt trong nước và người Việt định cư ở nước ngoài.

Sự phân biệt này không chỉ giới hạn về mặt pháp lý, mà còn phản ánh một định kiến chính trị sâu sắc và nguy hiểm rằng: Chỉ người Việt “ngoan ngoãn,” “thuần phục,” “có lợi cho đảng Cộng Sản” mới được xem là “đồng bào.”

Luật Đất Đai: Quyền sở hữu, sử dụng nhà đất bị định kiến chính trị kiểm soát

Trong Luật Đất Đai sửa đổi vào Tháng Giêng, 2024, quy định về quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất của người Việt Nam định cư ở nước ngoài đã được điều chỉnh theo hướng ràng buộc với điều kiện nhập cảnh vào Việt Nam. Cụ thể, để được sở hữu nhà đất, người Việt ở nước ngoài phải có giấy tờ chứng minh là người gốc Việt và phải được phép nhập cảnh vào Việt Nam.

Thoạt nhìn, điều kiện này có vẻ hợp lý. Tuy nhiên, khi đặt trong bối cảnh chính trị cụ thể, nó trở thành một cơ chế loại trừ mang tính chọn lọc chính trị rõ ràng. Bởi lẽ, việc nhập cảnh vào Việt Nam không phải là một quyền tự nhiên của công dân gốc Việt, mà phụ thuộc hoàn toàn vào sự chấp thuận của các cơ quan an ninh, Bộ Ngoại giao, hay thậm chí là ý chí chính trị từ thượng tầng.

Theo đó, mặc nhiên những người bất đồng chính kiến, từng lên tiếng phản biện chính quyền, những nhà hoạt động dân chủ, các cựu tù nhân chính trị đã định cư ở nước ngoài – dù họ chưa từng bị tước quốc tịch Việt Nam, gần như không có khả năng được nhập cảnh trở lại. Kéo theo đó, họ cũng mất luôn quyền sở hữu hợp pháp tài sản trên quê hương mình.

Việc gắn điều kiện nhập cảnh với quyền sở hữu tài sản cho thấy một điều nguy hiểm: Quyền dân sự cơ bản đang bị chế độ Cộng Sản biến thành công cụ trừng phạt chính trị. Điều đó không còn là luật pháp phục vụ công dân, mà là công cụ để kiểm soát lòng trung thành chính trị với chế độ.

Luật Quốc Tịch: Quyền tham gia chính trị bị độc quyền hóa

Luật Quốc Tịch sửa đổi vào Tháng Sáu, 2025, đặc biệt là Điều 5, tiếp tục thể hiện sự phân biệt nghiêm trọng giữa người Việt trong nước và người Việt định cư ở nước ngoài, thông qua các điều kiện mang tính loại trừ chính trị đối với những ai muốn tham gia vào bộ máy công quyền.

Theo quy định mới, các vị trí lãnh đạo trong cơ quan đảng, nhà nước, tổ chức chính trị-xã hội, cũng như trong lực lượng vũ trang và tổ chức cơ yếu (các khái niệm ghi trong luật quốc tịch sửa đổi), chỉ được dành cho những người có duy nhất quốc tịch Việt Nam và thường trú tại Việt Nam. Ngay cả công chức và viên chức cũng phải đáp ứng điều kiện này, trừ khi có lợi cho Nhà nước và không phương hại đến lợi ích quốc gia – một điều kiện mơ hồ và mang tính cảm tính cao.

Điều này có nghĩa gì nếu không phải là sự loại trừ toàn bộ người Việt có quốc tịch thứ hai – bao gồm tuyệt đại đa số kiều bào tại Hoa Kỳ, Úc, Canada, Châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan… Họ, dù có tài năng, kinh nghiệm, quan hệ quốc tế, tâm huyết với quê hương đến đâu, cũng không đủ tiêu chuẩn “chính trị” để tham gia vào hệ thống chính trị lẫn hệ thống công quyền của quốc gia mà mình được sinh thành, là công dân?!

Không dừng lại ở đó, điều kiện “thường trú tại Việt Nam” gần như khép lại cánh cửa quay về đóng góp của người Việt hải ngoại, vốn có cuộc sống định cư ổn định ở nước ngoài. Việc lựa chọn giữa “trở về sống hẳn” hoặc “không được tham gia gì cả” là một tối hậu thư phi lý đối với kiều bào, đặt họ vào lựa chọn duy nhất là thế đứng bên lề.

Tham chiếu chính sách của các quốc gia văn minh

Để thấy rõ tính phân biệt đối xử này, hãy nhìn sang các quốc gia khác – nơi mà chính phủ hiểu rõ vai trò của kiều bào như một lực lượng quan trọng cho sự phát triển đất nước.

Hoa Kỳ: Người Mỹ gốc Việt, gốc Hoa, gốc Ấn… vẫn có thể giữ quốc tịch gốc mà không bị cấm cản trong việc tham gia chính trị, thậm chí được bầu làm dân biểu, thị trưởng, nghị sĩ.
Pháp, Anh: Không có bất kỳ điều kiện chính trị nào ngăn cản công dân gốc nước ngoài tham gia các cơ quan công quyền khi họ đủ tiêu chuẩn chuyên môn và đạo đức.
Nhật Bản, Hàn Quốc: Luôn có chính sách thu hút nhân tài người Nhật, người Hàn ở nước ngoài quay về phục vụ chính phủ, với nhiều ưu đãi về cư trú, thuế, và cơ hội thăng tiến.
Đài Loan, Singapore: Tích cực tạo điều kiện để người gốc Hoa hải ngoại về đầu tư, nắm giữ vai trò lãnh đạo trong doanh nghiệp nhà nước và chính quyền địa phương.

Trong tất cả các quốc gia này, quốc tịch không phải là cái cớ để cản trở người dân tham gia xây dựng đất nước, mà là công cụ để mở rộng sức mạnh mềm, thu hút chất xám và tài nguyên toàn cầu. Họ không bắt kiều bào phải chứng minh lòng trung thành chính trị một cách hình thức, mà tạo điều kiện để lòng trung thành đó được chuyển hóa thành hành động cụ thể, hữu ích cho quốc gia.

Chính sách của chế độ Cộng Sản Việt Nam – Sự loại trừ có chủ đích

Trái lại, chính sách của chế độ Cộng Sản Việt Nam, thông qua hai đạo luật kể trên đã thể hiện ý đồ không gì rõ hơn được nữa, là thủ đoạn chọn lọc người Việt với tiêu chuẩn có thể kiểm soát được để “cho” hưởng quyền lợi. Ai nằm ngoài tiêu chuẩn đó – cho dù chỉ vì mang hai quốc tịch, hay vì không được “ưu ái nhập cảnh”, thì đều bị gạt ra ngoài lề chính trị.

Thậm chí, những người có năng lực, tâm huyết, từng đóng góp nhiều tiền bạc và uy tín cho hình ảnh quốc gia, nếu rơi vào danh sách “bất đồng chính kiến,” thì sẽ không chỉ không được khuyến khích đóng góp, mà còn bị coi là mối đe dọa tiềm ẩn, họ không chỉ bị khước từ quyền trở về quê hương, mà còn bị tước đoạt cả quyền sở hữu tài sản và quyền tham gia vào tiến trình chính trị trong nước.

Điều này khiến tuyên bố “người Việt ở nước ngoài là một phần máu thịt của dân tộc” trở nên trống rỗng, nếu không muốn nói là đạo đức giả. Họ không phải là “khúc ruột” được giữ gìn, mà là “khúc dồi” – chỉ có giá trị khi cần vắt chất xám, tiền bạc, kiều hối, và bị loại bỏ không thương tiếc nếu có dấu hiệu “không phục tùng.”

Ngày 24 Tháng Sáu, 2025, Quốc Hội CSVN biểu quyết thông qua luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc Tịch Việt Nam. Chỉ những kẻ nào ngoan ngoãn, thần phục chế độ độc tài đảng trị mới được gọi là “đồng bào.” (Hình: chinhphu.vn)

Gần đây nhất, vào thời điểm kỷ niệm ngày chấm dứt cuộc chiến cách nay 50 năm, ông Tô Lâm, tổng bí thư đảng Cộng Sản đưa ra bài viết với tựa đề “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một.” Rốt cuộc, đây chỉ là lời lẽ mị dân đầy xảo trá. Vì lẽ, luật pháp mà ông ấy chủ trương đang thể hiện đến hai Việt Nam. Một Việt Nam trong nước và một Việt Nam khác ở hải ngoại.

Một tương lai chia rẽ hay hòa hợp?

Việt Nam đang ở vào thời kỳ đầy thách thức: Cần nguồn lực để phát triển kinh tế, hội nhập quốc tế, chống chọi với các khủng hoảng địa chính trị. Trong bối cảnh đó, nguồn lực người Việt ở nước ngoài là tài sản vô giá. Nhưng nếu tiếp tục giữ quan điểm loại trừ, nghi ngờ, kiểm soát chính trị hóa như hiện nay, thì nhà nước không chỉ đánh mất lòng tin của hàng triệu người con xa xứ, mà còn tự mình làm nghèo đi chính quốc gia.

“Khúc ruột nghìn dặm” chỉ có giá trị khi thực tâm xem đồng bào ở hải ngoại là một phần thân thể không thể tách rời, phải được chăm sóc, đối xử bình đẳng và trân trọng. Còn nếu chỉ xem như là “khúc dồi nghìn dặm” để nhâm nhi cùng rượu Mao Đài trong những bữa tiệc phân chia chức vụ, lợi ích trên đầu nhân dân thì hãy thôi hô khẩu hiệu. Vì nhân dân đã quá hiểu bản chất chế độ này.

Dân tộc không thể thăng tiến bằng sự phân biệt đối xử và đất nước không thể phát triển bằng sự loại trừ.

06/29/202506/29/2025

Tự do Ngôn luận – Rubio đã gióng chuông cho Hà Nội

Tác Giả: Đàn Chim Việt –

29/06/2025

Ngày 28 tháng 5 năm 2025, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio tuyên bố một chính sách thị thực mới, không phải để đối phó ngoại giao, mà là để xác lập giới hạn đạo lý của nước Mỹ: Bất kỳ quan chức nước ngoài nào – nếu đồng lõa trong việc kiểm duyệt, đe dọa, hay đàn áp công dân Hoa Kỳ vì phát biểu quan điểm – sẽ bị từ chối cấp visa nhập cảnh. Tuyên bố này không chỉ là lời nói. Nó đã được luật hóa theo Mục 212(a)(3)(C) của Đạo luật Nhập cư và Quốc tịch, trao quyền cho Ngoại trưởng từ chối cấp thị thực đối với bất kỳ ai có hành vi gây tổn hại đến chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ – mà trong trường hợp này là tổn hại đến quyền tự do ngôn luận, quyền hiến định cốt lõi của người Mỹ. Và nếu có một quốc gia nào cần phải nghe thật rõ tiếng chuông cảnh báo này – thì đó chính là Việt Nam. Việt Nam – nơi mà sự thật bị còng, còn nhà báo bị đóng gông Tại Việt Nam, không có tự do báo chí. Không có báo chí tư nhân. Không có quyền được viết về sự thật nếu sự thật đó không phù hợp với lợi ích chính trị của Đảng Cộng sản.

Nhà nước kiểm soát toàn bộ báo đài, đưa tin theo chỉ đạo.
Người dân viết blog bị bắt.
Người livestream bị ghép tội phản động.
Người chia sẻ bài viết trên Facebook bị kết án từ 5 đến 15 năm tù. Phạm Chí Dũng – 15 năm tù. Nguyễn Tường Thụy – 11 năm tù. Lê Hữu Minh Tuấn – 11 năm tù. Họ là nhà báo. Họ không mang vũ khí. Họ không hô hào bạo lực. Họ chỉ viết – và vì viết, họ bị đối xử như tội phạm nguy hiểm. Còn những kẻ ra lệnh bắt họ? Chúng sống tự do, hưởng đặc quyền, gửi con đi du học Hoa Kỳ, gửi tiền đầu tư vào California, chụp hình trước trụ sở Liên Hiệp Quốc như thể chưa từng bỏ tù ai. Từ kiểm duyệt trong nước đến đàn áp xuyên biên giới Không dừng lại ở trong nước, Hà Nội đã mở rộng bàn tay kiểm duyệt ra tận hải ngoại, nhắm vào người Mỹ gốc Việt – những người lên tiếng vì lương tâm, vì ký ức, vì khao khát một đất nước không còn sợ hãi.
Phóng viên Chân Như (RFA) – công dân Mỹ – bị trục xuất khỏi Việt Nam năm 2014.
Nhiều nhà báo, nhà hoạt động người Mỹ gốc Việt bị đưa vào danh sách đen, bị từ chối visa, hoặc bị đe dọa qua thân nhân ở quê nhà.
Có người không thể về chịu tang cha, vì từng viết một bài trên blog. Có người bị khủng bố mạng, bêu danh trên truyền thông nhà nước, vì phát biểu trong hội nghị quốc tế ở Washington. Những hành vi đó – theo ông Rubio – không còn được dung thứ. Chính sách visa mới là hồi chuông pháp lý: “Không ai có quyền kiểm duyệt công dân Hoa Kỳ. Không ai có quyền truy đuổi tiếng nói tự do xuyên biên giới.

” Tôi – một người trong cuộc. Tôi viết những dòng này với tư cách là nhân chứng sống. Năm 2014, tôi – cùng 5 nhà báo độc lập khác tại Việt Nam – được mời sang điều trần tại Quốc hội Hoa Kỳ. Chúng tôi lên tiếng về tình trạng kiểm duyệt, đàn áp người viết, và lạm dụng luật hình sự để bỏ tù tự do ngôn luận. Chúng tôi cảnh báo về một hệ thống kiểm soát tư tưởng toàn trị, và về nguy cơ mà thế giới tự do chưa nhận ra khi ấy. Sau chuyến đi: • Tôi buộc phải rời Việt Nam, tị nạn tại Mỹ, sống kiếp lưu vong.

Nguyễn Tường Thụy – người đứng cạnh tôi hôm đó – bị bắt, kết án 11 năm tù, hiện vẫn đang bị giam trong điều kiện y tế khắc nghiệt. • Những người còn lại trong đoàn – kẻ bị theo dõi, kẻ im lặng để sinh tồn. Chúng tôi đã gióng chuông năm 2014. Nhưng hôm nay, chính Ngoại trưởng Hoa Kỳ đã thay chúng tôi gióng lại hồi chuông ấy – bằng ngôn ngữ của chính sách và pháp lý. Nếu Hà Nội còn kiểm duyệt – thì Hà Nội sẽ bị chặn cửa Chính sách visa mới không chỉ là răn đe. Đó là cơ chế trừng phạt chính đáng. Nếu một viên chức Việt Nam từng ra lệnh bắt nhà báo, từng ký công văn yêu cầu Facebook gỡ bài viết của người Mỹ gốc Việt, từng báo cáo người biểu tình ở Little Saigon – thì họ và gia đình có thể không bao giờ đặt chân được vào đất Mỹ. Không còn đặc cách ngoại giao. Không còn visa du học, đầu tư hay chữa bệnh. Những kẻ bịt miệng người khác – sẽ bị cấm lời tại vùng đất của tự do. Việt Nam – chọn đi: tự do hay kiểm duyệt Hà Nội không thể vừa bắt người vì viết blog, vừa đòi họp chiến lược với Hoa Kỳ. Không thể vừa bỏ tù người phát biểu, vừa mong được gọi là đối tác toàn diện. Nếu Việt Nam còn tiếp tục bịt miệng những người viết – thì thế giới sẽ bịt cửa với những người ra lệnh. Ngoại trưởng Marco Rubio đã nói rõ. Hồi chuông đã gióng. Giờ là lúc Hà Nội phải trả lời: Muốn đứng trong thế giới văn minh – hay muốn bị cô lập cùng những kẻ sợ sự thật?

Lê Thanh Tùng – Viết từ Washington, D.C.

06/29/202506/29/2025

LÀ MÔN ĐỆ-Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Con Người không có chỗ tựa đầu!”.

“Cái ách và thập giá là ‘biểu tượng sinh đôi’ của trải nghiệm Kitô giáo. Thập giá nói đến ‘rời bỏ thế gian’ vì Chúa Kitô, cái ách nói đến việc ‘ôm lấy nó’ vì Ngài; thập giá nói đến hy sinh, cái ách nói đến phục vụ. Là môn đệ Chúa Kitô, bạn không thể chọn cái này, bỏ cái kia; nhưng mang lấy cả hai!” – TS. Rendall.

Kính thưa Anh Chị em,

Tin Mừng hôm nay kể chuyện một kinh sư tự nguyện làm môn đệ Chúa Giêsu bất cứ Ngài đi đâu; và câu trả lời của Ngài khá khác thường, “Con chồn có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu!”. Ngài không vồ vập, cũng không từ khước ý muốn tốt lành của anh; nhưng đưa ra một tuyên bố để làm sáng tỏ thế nào ‘là môn đệ!’.

Trước hết, cần lưu ý bối cảnh của cuộc đối thoại! Nó xảy ra ngay sau một loạt phép lạ khiến “đám đông vây quanh Chúa Giêsu, đến nỗi Ngài phải ra lệnh sang bờ bên kia”. Chính trong bầu khí phấn khích đó, những gì vị kinh sư thưa lên với Ngài là điều dễ hiểu, “Thầy đi đâu, tôi cũng xin đi theo!”. Ai lại không muốn ‘là môn đệ’ của một người lẫy lừng? Chúa Giêsu rất tinh ý – Ngài có quyền nghi ngờ – vì thế, câu trả lời của Ngài rất trung thực và trực tiếp, “Con Người không có chỗ tựa đầu!”. Ngài muốn nói, “Không phải lúc nào cũng như thế này đâu. Sẽ có những ‘trường khổ đau’; và thập giá thấp thoáng ở cuối chân trời!”. Ngài biết, nhiều người sẵn sàng theo Ngài trong thời thuận lợi; nhưng sẽ sớm bỏ Ngài trong buổi gian truân.

Ai muốn đi theo Chúa Giêsu phải biết mình đang chọn cái gì! Đó là nghèo khó hơn là giàu có, khờ dại hơn là khôn ngoan; đó là hiền lành, nhân ái, yêu thương, cầu nguyện, làm phúc và tha thứ cho kẻ thù của mình. Tắt một lời, đó là xót thương như Thiên Chúa xót thương. Và thật bất ngờ, bài đọc Sáng Thế hôm nay cho thấy Abraham như một ‘biểu tượng tiên tri’ của việc ‘là môn đệ’ trong ‘Vương Quốc Mới’. Trước một Sôđôma và Gômôra tội lỗi, ông đã liều lĩnh ngã giá với Chúa để van vái cho người tội lỗi, cho thành xấu xa, “Chẳng lẽ Ngài tiêu diệt người lành một trật với kẻ dữ sao? Chắc không được đâu!”; và Chúa đã xiêu lòng, vì “Chúa là Đấng từ bi nhân hậu!” – Thánh Vịnh đáp ca.

Anh Chị em,

“Con Người không có chỗ tựa đầu!”. Vậy động lực nào khiến bạn và tôi đi theo Chúa Giêsu? Có phải vì Ngài là Con Thiên Chúa – Đấng Cứu Độ – đáng được yêu mến và tôn thờ chỉ vì ‘Ngài là ai?’. Đúng thế! Chúa Giêsu muốn chúng ta bước theo Ngài trong nghèo khó, ở giữa thế gian nhưng không thuộc về thế gian, sống đơn sơ và bỏ mình mỗi ngày; và cuối cùng, chấp nhận nên giống Ngài đến tận cái nghèo trần trụi trên thập giá. “Người môn đệ được kêu gọi để bước theo Chúa Kitô không phải trên con đường tiện nghi, mà trên con đường bị đóng đinh – vì đó là con đường tình yêu!” – Von Balthasar. Nhưng sau đó, họ chia sẻ sự sống phục sinh vinh quang của Ngài trong Vương Quốc.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, ước gì con không ngại ‘khoác lấy ách’ và ‘ôm lấy thập giá’ đời con. Chỉ như thế, con mới có thể cứu độ linh hồn con, cứu độ thế giới!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

**************************************
Thứ Hai Tuần XIII Thường Niên, Năm Lẻ

Anh hãy đi theo tôi.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu. Mt 8,18-22

18 Khi ấy, thấy xung quanh có đám đông, Đức Giê-su ra lệnh sang bờ bên kia. 19 Một kinh sư tiến đến thưa Người rằng : “Thưa Thầy, Thầy đi đâu, tôi cũng xin đi theo.” 20 Đức Giê-su trả lời : “Con chồn có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu.”

21 Một môn đệ khác thưa với Người : “Thưa Ngài, xin cho phép con về chôn cất cha con trước đã.” 22 Nhưng Đức Giê-su bảo : “Anh hãy đi theo tôi, cứ để kẻ chết chôn kẻ chết của họ.”

06/28/202506/28/2025

ĐỪNG NHẦM LẪN KHI CUỘC ĐỜI ĐÃ QUÁ ĐỦ LẪN LỘN

Tu Le

Nhiều người trong đời này học nhiều, đọc lắm, bằng cấp đầy mình – vậy mà nói một điều giản dị thôi cũng thành rối rắm. Triết lý đầy miệng, nhưng sống thì chật vật giữa đạo đức giả và sự vô minh.

Tôi từng gặp những người mang danh “cao cấp lý luận chính trị”, giảng thao thao bất tuyệt về triết học Duy Vật Biện Chứng, nhưng lại không phân biệt nổi giữa “nhiều” và “tốt”. Họ nghĩ rằng cứ có nhiều tờ báo là có tự do báo chí, có nhiều hội là có dân chủ, có nhiều bằng khen là có đạo đức, có nhiều đền chùa miếu mạo là có tâm linh. Họ lẫn lộn cả giá trị sống lẫn giá trị tuyên truyền.

Than và kim cương đều từ carbon mà ra, nhưng không vì thế mà đem cả đống than ra để chứng minh mình đang sống giữa châu báu. Chúng ta đang sống giữa thời đại mà người ta nhầm lẫn giữa số lượng và phẩm chất, giữa hình thức và bản chất, giữa lấp lánh và sáng thật.

Cái đáng sợ không phải là một xã hội nghèo vật chất, mà là một xã hội nghèo minh triết. Cái nguy hiểm không phải là dân trí thấp, mà là người tưởng mình trí tuệ nhưng chỉ là học thuộc lòng mớ lý luận rỗng, sống mà không thấy được gốc rễ vấn đề. Họ không thiếu chữ nghĩa, nhưng thiếu lòng thương. Họ không thiếu lời rao giảng đạo lý, nhưng thiếu khả năng sống tử tế trong đời thường.

Sống trong một thế giới đầy ắp thông tin, nhưng vẫn thấy lạnh lẽo vì thiếu một lời nói thật. Thừa ngôn từ, nhưng thiếu tình người. Chúng ta xây cao bao nhiêu tầng lầu, mở rộng bao nhiêu xa lộ, thì cũng đừng quên đào cho mình một cái giếng lòng đủ sâu – để thấy tận đáy mà không sợ soi gương.

Tôi không viết những dòng này để phán xét. Tôi chỉ mong, một người, hai người, hay vài ba người đọc rồi tự hỏi: mình có đang sống thật với lương tri không? Mình có còn dám nói thật, nghe thật, nhìn thật và cảm thật không? Hay mình cũng đang học thuộc lòng những ngôn từ rỗng như cái xác không hồn?

Tự do không đến từ số lượng. Chân lý không đến từ những hô khẩu hiệu. Tình thương không đến từ những bài giảng đạo đức được in đậm trên bảng hiệu hội trường. Mà đến từ cách ta sống, cách ta đối xử với nhau trong im lặng – khi không ai nhìn, không ai chấm điểm, không ai khen thưởng.

Tôi mong những người làm báo – những người cầm bút – sẽ thôi sống bằng sợ hãi. Tôi mong những người học triết lý – sẽ thôi lặp lại như con vẹt, mà hãy sống cho có minh triết. Tôi mong những người làm cha mẹ – sẽ dạy con biết yêu cái thật, chứ không chỉ là biết làm vừa lòng đám đông.

Và tôi mong chính bản thân mình – mỗi ngày – biết im lặng đúng lúc để lắng nghe một tiếng nói nhỏ nhoi của lương tâm. Dù nhỏ thôi, nhưng nếu nó thật – thì có khi còn sáng hơn cả ngàn ngọn đèn ngụy tạo.

Sống trên đời, điều đáng giá không phải là “hơn ai”, mà là “có còn không một tấm lòng”?

_____

Ký tên: Một người đang học làm người tử tế.

(Phỏng theo tinh thần học giả Canh Le: giản dị – sâu sắc – tỉnh thức – vị nhân sinh)

#TuệMinh #ngườiviếtgiữahaimiền #Tueminh