Họ đã cứu được hơn 50 người như vậy

 Thao Teresa

Họ là những giáo dân nghèo, sống bằng nghề chài lưới. Nơi ở của gia đình họ là căn nhà tạm bợ dưới chân cầu Bến Thuỷ bắc qua con sông Lam nối hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Cuộc sống bấp bênh, cơm không đủ ăn áo không đủ mặc, vậy mà suốt 20 năm qua, mỗi khi nghe có người nhảy cầu tự tử là họ lại lao ngay xuống dòng nước xiết để cứu, và họ đã cứu được hơn 50 người như vậy. Đó là vợ chồng anh Hoàng Văn Mạnh – chị Đậu Thị Phúc và em vợ, anh Đậu Văn Toàn.

Nhiều người dân chài vẫn kiêng kỵ việc cứu người rơi xuống sông vì tin rằng họ thuộc về Hà Bá, nếu cứu sẽ bị Hà Bá đòi thế mạng. Là người Công giáo, và tin rằng cứu người là việc tốt, nếu thấy chết mà không cứu thì càng áy náy hơn nên anh Mạnh, anh Toàn và chị Phúc đã vượt qua nỗi sợ “Hà Bá” và sông sâu, nước xiết, liều mình bơi chiếc xuồng nhỏ ra giữa dòng cứu người bị nạn lên bờ. Những người được cứu thì già, trẻ, lớn, bé có đủ và lý do họ chọn cách tự tử cũng rất nhiều: nghèo khổ, nợ nần, giận chuyện gia đình, điểm thấp, có thai ngoài ý muốn… Sau khi được cứu sống và được anh chị ân cần tâm sự, khuyên giải, họ hối hận và từ bỏ ý định kết thúc cuộc đời. Có người bỏ đi không lời cám ơn, nhưng cũng có người coi anh chị như ân nhân, thường quay lại báo đáp.

Nhưng vẫn có những lần dù cố gắng hết sức mà lực bất tòng tâm, như vụ người cha ôm hai con nhỏ nhảy cầu Bến Thuỷ vừa rồi. Đêm đó ngay mùa lũ, nước sông Lam dâng cao, sóng ngầm dưới chân cầu cuộn xiết, dù anh chị cùng với lực lượng cứu hộ quần thảo cả một khúc sông nhưng không thể nào tìm thấy dấu hiệu sự sống. Họ chỉ có thể giúp đưa thi thể về quê cho gia đình mai táng. Những lần như vậy, anh Mạnh, anh Toàn và chị Phúc ray rứt mãi, cả đêm không ngủ được. Nhưng họ vẫn tiếp tục cứu sống những người khác. Chỉ trong 20 ngày đầu tháng 10, anh Mạnh, anh Toàn và chị Phúc đã cứu được ba người, trong đó có một bé gái 12 tuổi vì bị bạn bắt nạt nghĩ quẩn nhảy xuống sông. Có khi, trong 1 tháng anh chị cứu được 5-7 người. Cả con trai anh Mạnh, chị Phúc cũng tham gia cứu người với gia đình.

Mùa mưa bão năm nay, căn nhà xiêu vẹo của ba anh chị lại bị bão đánh sập một phần, trong nhà chắc chỉ còn cái bàn thờ là nước lũ chưa dâng tới. Thương cho hoàn cảnh của họ, hàng xóm và nhiều mạnh thường quân đã giúp họ tu sửa lại căn nhà bên bờ sông. Nhiều lần anh Mạnh, anh Toàn và chị Phúc muốn chuyển đi nơi khác sinh sống nhưng vì không biết chữ, không biết làm gì ngoài chài lưới nên họ vẫn cứ ở lại khúc sông Lam và cây cầu Bến Thuỷ có nhiều người tự tử này. Nhưng chưa bao giờ họ từ chối việc cứu người, không phải để được ghi ơn hay báo đáp, mà chỉ để sống đúng với lương tâm mình. Có lẽ, ý Chúa cũng muốn họ gắn bó với nơi này để trao cho những người nông nổi, quẫn trí cơ hội thứ hai làm lại cuộc đời.


 

THÔI CO QUẮP – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

 Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Người đặt tay trên bà, tức khắc bà đứng thẳng lên được và tôn vinh Thiên Chúa!”.

Một cậu bé hỏi mua chó con. Chủ nói, “25 đô la!”. Cậu buồn, “Cháu chỉ có hai đô rưỡi, cháu có thể xem?”. Thấy một con bị tật, cậu reo lên, “Cháu muốn nó!”. Chủ ngạc nhiên, “Cô ấy sẽ khập khiễng suốt đời!”. Cậu bé kéo ống quần, lộ chiếc nẹp, “Cháu cũng vậy! Nó cần tình yêu!”. Chủ nghẹn ngào, “Đưa đi, quên tiền đi. Tôi biết, nó sẽ có một người bạn tốt!”.

Kính thưa Anh Chị em,

Cậu bé tật nguyền chọn con chó tật nguyền, vì nó cần tình yêu! Chúa Giêsu trong Tin Mừng hôm nay chọn người phụ nữ tật nguyền, vì cô cần lòng thương xót. Ngài chạm đến – và cô ‘thôi co quắp’, đứng thẳng mà tôn vinh Thiên Chúa.

Dường như người phụ nữ này đã không cầu xin. Thấy cô, trái tim Chúa Giêsu xem ra thắt lại và Ngài nhất định chữa lành cô dẫu hôm ấy là ngày Sabbat. Tất cả các cuộc chữa trị của Ngài xem ra có một ý nghĩa biểu tượng cho những đau khổ sâu sắc hơn mà con người phải chịu! Điếc, không thể nghe Lời và tiếng của Thánh Thần; mù, không thể thấy sự hiện diện của Chúa; câm, không thể nói về Ngài và sứ điệp của Ngài; liệt, không thể làm những gì ân sủng thúc giục; hủi, cắt đứt hoặc tự cắt đứt các mối quan hệ; và quỷ ám, kìm kẹp bởi tội lỗi, nghiện ngập… Tất cả những thiểu năng và thương tật ấy khiến con người co quắp, không thể đứng thẳng trước mặt Thiên Chúa! Nhưng Chúa Giêsu thì biết rõ, “Liệu pháp chữa lành vĩ đại nhất là tình bạn và tình yêu!” – Hubert H. Humphrey.

Thông điệp thứ hai, sau khi được chạm đến, phụ nữ này ‘thôi co quắp’. Đây cũng là biểu tượng cho những gì được ân sủng chạm tới! Khi Thiên Chúa chạm ai, người ấy hết còng; họ tự tin bước đi như những con trai, con gái của Ngài. “Từ khổ đau đã sinh ra những linh hồn mạnh mẽ nhất; những nhân cách to lớn nhất đều được khắc sâu bởi vết sẹo!” – Kahlil Gibran. Phaolô xác tín, “Chúng ta có thể kêu lên, ‘Abba, Cha ơi’. Chính Thần Khí chứng thực cho thần trí chúng ta rằng, chúng ta là con cái Thiên Chúa” – bài đọc một; để mỗi người có thể nói, “Thiên Chúa chúng ta là Thiên Chúa cứu độ!” – Thánh Vịnh đáp ca.

Anh Chị em,

Người phụ nữ tật nguyền không chỉ bị còng lưng – cô còn bị tội lỗi, mặc cảm và năm tháng đè nặng, và xem ra cô cam phận; thế nhưng, Chúa Giêsu vẫn nhìn thấy nơi cô hình ảnh một linh hồn khát khao đứng thẳng! Vì thế, cái chạm của Ngài không chỉ chữa lành thân xác, nhưng còn dựng lại phẩm giá và phẩm vị Thiên Chúa nơi con người tưởng như mãi móp méo. Cậu bé chọn con chó tật nguyền vì “nó cần tình yêu”; Chúa Giêsu chọn cô vì “Ngài là Tình Yêu” cần được trao ban. Khi để Ngài chạm đến, mọi co quắp trong chúng ta – của thân, của tâm, của hồn – đều được nắn lại cho thẳng, cho đẹp, cho nên một người con của Chúa. Không ai quá co quắp đến nỗi ân sủng không thể uốn lại, và không ai ‘quá còng’ đến mức Tình Yêu không thể nâng lên!

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, con không giấu được điều gì trước mắt Ngài; xin chữa lành điều con không dám gọi tên – hầu con ‘hết co quắp’ mà sống như người con ‘Chúa chờ!’”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế) 

***************************************

 Lời Chúa Thứ Hai Tuần XXX Thường Niên, Năm Lẻ

Thầy không đến để ban hoà bình, nhưng là đem sự chia rẽ.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.    Lc 12,49-53

49 Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng : “Thầy đã đến ném lửa vào mặt đất, và Thầy những ước mong phải chi lửa ấy đã bùng lên ! 50 Thầy còn một phép rửa phải chịu, và lòng Thầy khắc khoải biết bao cho đến khi việc này hoàn tất !

51 “Anh em tưởng rằng Thầy đến để ban hoà bình cho trái đất sao ? Thầy bảo cho anh em biết : không phải thế đâu, nhưng là đem sự chia rẽ. 52 Vì từ nay, năm người trong cùng một nhà sẽ chia rẽ nhau, ba chống lại hai, hai chống lại ba. 53 Họ sẽ chia rẽ nhau : cha chống lại con trai, con trai chống lại cha ; mẹ chống lại con gái, con gái chống lại mẹ ; mẹ chồng chống lại nàng dâu, nàng dâu chống lại mẹ chồng.”


 

Đặc phái viên điện Kremlin: “Nga, Mỹ và Ukraina tiến gần đến một giải pháp ngoại giao”

RFI

Đặc phái viên của tổng thống Nga về đầu tư và hợp tác kinh tế, Kirill Dmitriev, hôm 24/10/2025, khẳng định « Nga, Mỹ và Ukraina đang tiến gần đến một giải pháp ngoại giao ». Tuyên bố được đưa ra vào lúc ông Dmitriev đến Mỹ để thúc đẩy các đối thoại Mỹ – Nga trong bối cảnh khoảng 30 đồng minh của Kiev, họp tại Luân Đôn cùng ngày, thống nhất kế hoạch gia tăng áp lực với Nga trên hai mặt trận quân sự và kinh tế. 

Đăng ngày: 25/10/2025

 Ảnh minh họa : Đặc phái viên của tổng thống Nga, ông Kirill Dmitriev (T), gặp đặc sứ Mỹ Steve Witkoff (P), tại Matxcơva, ngày 11/04/2025. AP – Vyacheslav Prokofyev

Trọng Thành

Trả lời đài Mỹ CNN, Kirill Dmitriev cho biết việc các nước châu Âu và Ukraina xác lập một kế hoạch mới về chấm dứt chiến tranh dựa trên các đường chiến tuyến hiện tại là một « bước tiến ». Đặc phái viên Nga nhấn mạnh « đây là một bước tiến lớn về phía tổng thống Zelensky », bởi lập trường trước đây của tổng thống Ukraina là « Nga phải rút hoàn toàn » khỏi lãnh thổ nước này.

Trên mạng X, hôm 24/10, đặc phái viên của tổng thống Nga Putin cũng cho biết chuyến công du của ông, theo lời mời của Mỹ, đã được lên lịch từ lâu, đồng thời khẳng định đối thoại giữa Nga và Mỹ là « thiết yếu đối với thế giới và cần phải được tiếp tục với sự hiểu biết đầy đủ về lập trường của Nga và tôn trọng lợi ích quốc gia của Nga ».

Theo các nguồn tin của CNN, Kirill Dmitriev, người đứng đầu Quỹ đầu tư quốc gia Nga RDIF dự kiến ​​sẽ gặp nhiều quan chức trong chính quyền Trump « để tiếp tục thảo luận về mối quan hệ song phương ».

Một giới chức Nhà Trắng cho biết ông Dmitriev có kế hoạch gặp đặc phái viên của tổng thống Mỹ Steve Witkoff, tại Miami, Florida, hôm nay và gặp dân biểu đảng Cộng Hòa Anna Paulina Luna, người đang vận động cho việc nhanh chóng nối lại quan hệ song phương.

Chuyến công du Mỹ của đặc phái viên Dmitriev diễn ra trong bối cảnh chính quyền Trump ngày càng tỏ ra thất vọng trước việc điện Kremlin từ chối chấm dứt chiến tranh ở Ukraina. Tổng thống Trump hoãn lại cuộc gặp với người đồng cấp Nga, đã được lên kế hoạch. Hôm thứ Tư, 22/10, Wahington ban hành nhiều biện pháp trừng phạt đối với hai công ty dầu mỏ lớn nhất của Nga là Rosneft và Lukoil.

Sinh tại Ukraina thời Liên Xô cũ, và được đào tạo tại đại học Harvard và Stanford ở Mỹ, ông Dmitriev từng làm cố vấn tại công ty tư vấn Mỹ McKinsey và chuyên viên ngân hàng đầu tư Goldman Sachs. Ông Dmitriev là người ủng hộ mạnh mẽ việc bình thường hóa quan hệ kinh tế giữa Nga và Mỹ. Theo CNN, đặc phái viên Nga mới đây đề xuất xây dựng một đường hầm mang tên « Trump-Putin », nối liền vùng Viễn Đông Nga với Alaska, nơi diễn ra cuộc gặp Trump-Putin hồi tháng 8/2025.


 

TUỔI GIÀ SỐNG KHỔ NẾU KHÔNG BỚT 5 CÁI DẠI NÀY

Danh Ngôn Cuộc Sống

Khi đã đi đến một chặng đời mà tóc bắt đầu hoa râm, lưng bắt đầu mỏi, ta nhận ra: không gì quý bằng một ngày khỏe mạnh, lòng thanh thản, tâm không vướng bận. Để sống an yên hơn, xin được nhắn nhủ nhau: hãy buông bớt 5 điều này.

  1. Bớt lo xa.

Tương lai là chuyện của con cháu. Mỗi ngày còn mở mắt, còn đi lại được, còn tự pha ấm trà, là còn may mắn lắm rồi. Lo cho hôm nay khỏe mạnh, tỉnh táo đã là quý.

  1. Bớt cằn nhằn con cháu.

Chúng bận bịu mưu sinh, có mặt thăm ta vài phút cũng đáng trân trọng. Đừng trách móc sao ít về, đừng buồn khi chúng rời sớm. Yêu thương là đủ, kỳ vọng quá sẽ mệt tim mình.

  1. Bớt can thiệp, chỉ đạo

Mỗi thế hệ một cách sống. Mình góp ý nhẹ nhàng, không áp đặt. Đừng để những “ý tốt” của ta vô tình tạo áp lực, gây sứt mẻ tình cảm trong nhà.

  1. Bớt tham những thứ không thuộc về mình.

Cái gì là của mình, đã đến tay rồi. Đừng tranh giành, đừng mơ mộng chuyện tiền trời rơi. Hơn thua một chút đất, vài món thừa kế, cũng chẳng đổi được yên ổn cuối đời.

  1. Bớt đến những nơi tiêu cực.

Tránh xa chuyện thị phi, mạng xã hội tiêu cực, bàn nhậu ồn ào. Chọn ở bên những người tích cực, những không gian yên tĩnh. Gần điều lành thì lòng sẽ lành.

Tuổi già đẹp nhất là khi ta buông nhẹ, không phải vì ta bất lực, mà vì ta hiểu đời hơn.

Sống đủ, sống chậm, sống vui ấy mới là phúc phần.

#DanhngonCuocsong #baihoccuocsong #tuoigia #tamsu

 


 

Cầu nguyện được ví như là hơi thở của đời sống đạo – Cha Vương

Trời vào Thu lạnh lạnh, xin Chúa sưởi ấm tâm hồn bạn. Nhớ cầu nguyện cho nhau nhé.

Cha Vương

CN: 26/10/2025

TIN MỪNG: Người Pha-ri-sêu đứng thẳng, nguyện thầm rằng: ‘Lạy Thiên Chúa, xin tạ ơn Chúa, vì con không như bao kẻ khác: tham lam, bất chính, ngoại tình, hoặc như tên thu thuế kia. (Lc 18:11)

SUY NIỆM: Con người có thể nhịn ăn, nhịn uống nhưng không thể nhịn thở được. Cầu nguyện được ví như là hơi thở của đời sống đạo, thảm nào có nhiều người đang sống trong tình trạng ngấp ngoái! Cầu nguyện là vấn đề sinh tử của đời sống đạo. Chính vì vậy có rất nhiều sách hướng dẫn người tín đồ về cách cầu nguyện. 

    Đoạn Tin Mừng hôm nay Chúa muốn nhắc nhở bạn một điều  nên tránh trong khi cầu nguyện hoặc đi xưng tội, đó là đừng xưng tội của người khác. Thánh Lawrence Justinian diễn tả rất chính xác về những gì sẽ xảy khi bạn cầu nguyện một cách thành tâm, ngài viết: “Trong cầu nguyện, linh hồn được thanh tẩy khỏi tội lỗi, đức ái được nuôi dưỡng, đức tin được đâm rễ, đức cậy được củng cố và tinh thần được hỷ hoan. Trong cầu nguyện, linh hồn tan chảy trở nên trìu mến, tâm hồn được tinh luyện, chân lý tỏ lộ, cám dỗ phải đầu hàng và u buồn phải tan biến. Trong cầu nguyện, giác quan đổi mới, nhác nhớn tiêu tan, nhân đức yếu nhược được củng cố, thói hư lùi bước; và trong sự biến đổi này, những tia sáng sống động tỏa rạng, ước vọng thiên đàng trào dâng, ở đó, ngọn lửa tình yêu dành cho Thiên Chúa bừng cháy.” Đúng là “Cầu nguyện không phải để thay đổi tâm trí Chúa, nhưng để thay đổi tâm trí của người đang cầu nguyện.”

    Vậy trong khi cầu nguyện/xưng tội, trọng tâm chính của bạn là bốn điều sau đây:

(1) Xem xét lại hành động của chính mình

(2) Nhận ra tội lỗi của mình

(3) Khiêm nhường ăn năn về những tội lỗi đó

(4) Thành khẩn van xin lòng thương xót của Chúa

CẦU NGUYỆN: Lạy Cha nhân từ, xin thương xót con vì con là kẻ có tội.

THỰC HÀNH: Thay đổi thái độ cầu nguyện của mình đừng có cầu nguyện theo kiểu người Pha-ri-sêu nhé.

From: Do Dzung

***************************

Ngài Vẫn Thứ Tha – Sáng tác : Tôn Tẫn – Trình bày : Kim Tuyến 

Vụ án chấn động người Việt ở Nhật Bản, cảnh sát đã bắt được nghi phạm

Ba’o Dat Viet

October 25, 2025

Cảnh sát tỉnh Hiroshima (Nhật Bản) vừa bắt giữ Đinh Thị Hương, 32 tuổi, thực tập sinh người Việt sinh sống tại quận Saeki, với cáo buộc sát hại Nguyễn Thuỳ Nga, cũng 32 tuổi, trong căn hộ chung cư ở quận Nishi hôm 15 Tháng Mười. Vụ việc gây bàng hoàng trong cộng đồng người Việt tại Nhật Bản, nơi vốn đã có không ít nỗi lo về sự chật vật, cô đơn và xung đột âm thầm giữa những lao động tha hương.

Theo thông tin ban đầu từ cảnh sát, Hương bị nghi đột nhập vào căn hộ tầng 14, rồi dùng vật tày đánh nhiều nhát vào đầu và mặt của nạn nhân. Sau khi gây án, cô ta lục soát phòng với mục đích tìm tiền và tài sản giá trị. Chồng của nạn nhân – cũng là người Việt – trở về nhà buổi tối cùng ngày và phát hiện vợ mình nằm trong vũng máu. Anh lập tức đến đồn cảnh sát trình báo, mở đầu cho một cuộc truy xét quy mô lớn.

Cảnh sát Hiroshima đã truy ra Hương thông qua hệ thống camera an ninh của toà nhà và khu vực xung quanh. Hiện Hương bị tạm giữ để thẩm vấn; nhà chức trách đang điều tra thêm về mối quan hệ giữa nghi phạm và nạn nhân, xem đây là hành vi phạm tội vì mâu thuẫn cá nhân hay đơn thuần là vụ cướp tài sản dẫn đến giết người.

Nhưng đối với cộng đồng người Việt tại Nhật, câu chuyện này vượt xa một vụ án hình sự thông thường.

Trong nhiều năm qua, hàng trăm ngàn người Việt sang Nhật dưới danh nghĩa du học, thực tập sinh kỹ năng hay lao động phổ thông. Không phải ai cũng có một cuộc sống ổn định. Nhiều người sống trong cảnh áp lực tài chính, làm việc quá giờ, bị bóc lột, bị cô lập môi trường sống. Một số rơi vào nợ nần, dễ dẫn đến trộm cắp, phạm tội nhỏ, rồi dần dần trượt dài.

Vụ việc lần này, dù chưa rõ động cơ chính xác, vẫn cho thấy một mặt tối đáng lo ngại: chính trong cộng đồng người Việt với nhau, sự đùm bọc đôi khi không vượt qua được những hoàn cảnh nghiệt ngã của đời sống tha hương. Không ít người Nhật đã nhìn người Việt với ánh mắt dè chừng trong các năm gần đây, khi số vụ án liên quan lao động, thực tập sinh Việt tăng lên rõ rệt. Và những vụ án như thế này càng khoét sâu khoảng cách, gây thêm tổn hại đến hình ảnh chung của cộng đồng.

Đáng buồn hơn, nạn nhân Nguyễn Thuỳ Nga cũng chỉ là một phụ nữ xa quê, lao động để mưu sinh như bao người khác. Cô không chết vì tai nạn nghề nghiệp, không vì bệnh tật, mà chết trong chính không gian sinh hoạt riêng tư của mình – nơi đáng lẽ phải an toàn nhất. Đằng sau cô là một người chồng, có thể là cha mẹ già ở quê nhà, và có thể cả những dự định dở dang chưa kịp hoàn thành.

Vụ án Đinh Thị Hương sẽ được xét xử theo pháp luật Nhật Bản – hệ thống tư pháp vốn rất khắt khe và chặt chẽ. Nếu bị kết tội giết người và cướp tài sản, Hương có thể đối diện mức án rất nặng, thậm chí tù lâu dài.

Nhưng hình phạt dành cho bị cáo không thể xoá được vết rạn vừa in sâu vào cộng đồng người Việt tại Nhật – nơi vốn đã chịu nhiều định kiến.

Và điều đau lòng nhất là:

Ở nơi xa xứ, người Việt lẽ ra phải dựa vào nhau để sống, chứ không phải trở thành mối hiểm nguy của nhau.


 

Em trai Hoàng Phủ Ngọc Tường qua đời tại Sài Gòn

Ba’o Nguoi-Viet

October 25, 2025

SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Ông Hoàng Phủ Ngọc Phan, em trai ông Hoàng Phủ Ngọc Tường, qua đời tại Sài Gòn, thọ 85 tuổi.

Anh em ông Tường cùng với nhà văn Nguyễn Đắc Xuân, từng bị cho là “đồ tể khát máu” trong vụ thảm sát Tết Mậu Thân 1968 ở thành phố Huế.

Ông Hoàng Phủ Ngọc Phan. (Hình: Thanh Niên)

Theo tờ Thanh Niên hôm 25 Tháng Mười, ông Phan, là nhà văn và còn có bút danh Hoàng Thiếu Phủ, được nhà cầm quyền Việt Nam trao “Huân Chương Quyết Thắng,” “Huân Chương Chống Mỹ Cứu Nước”…

Báo Công An Nhân Dân hồi năm 2013 cho rằng anh em ông Tường cùng với ông Xuân “là những nhân vật nòng cốt của phong trào đấu tranh đô thị ở Huế” và rằng những cáo buộc nhắm vào ba ông này “là sự vu khống tráo trở.”

Bản tin dẫn lời ông Hoàng Phủ Ngọc Phan rằng những tài liệu chỉ trích anh em ông và ông Xuân “đều rặt một luận điệu cũ rích.”

Hồi trung tuần Tháng Bảy, 2023, ông Hoàng Phủ Ngọc Tường, gốc người Quảng Trị nhưng sinh ra ở Huế, qua đời tại Sài Gòn ở tuổi 86 sau một thời gian dài bị bệnh phải ngồi xe lăn.
Ông Hoàng Phủ Ngọc Tường, một trong những nhân vật nổi tiếng chống đối chính phủ Việt Nam Cộng Hòa (VNCH) rồi thoát ly lên rừng theo Cộng Sản, bị không ít người lên án phải chịu trách nhiệm vụ thảm sát hàng ngàn quân cán chính và dân lành vô tội khi quân Cộng Sản mở chiến dịch tấn công Tết Mậu Thân 1968 ở Huế.

Cái làm ông Tường nổi tiếng nhất không phải về tài viết văn làm thơ mà là những tranh cãi về vai trò của ông, người em trai Hoàng Phủ Ngọc Phan, và ông Nguyễn Đắc Xuân, trong vụ thảm sát hàng ngàn người trong cuộc “tổng công kích” Tết Mậu Thân.

Đám tang ông Hoàng Phủ Ngọc Tường diễn ra hồi Tháng Tám, 2023 tại thành phố Huế. (Hình: Thanh Niên)

Nạn nhân của họ không riêng gì quân cán chính địa phương mà còn gồm cả đàn bà, trẻ em cũng bị giết chung. Rất nhiều người bị đập vỡ sọ, bị chôn sống, bị cột chùm với nhau bằng dây kẽm gai rồi đẩy chung xuống hố tập thể. Tài liệu cũ với hình ảnh, bài viết, phim tài liệu thời sự của báo chí, truyền hình, và hồi ký, bằng tiếng Việt và ngoại ngữ, là các bằng chứng không thể chối cãi về sự dã man và độc ác cùng cực của Cộng Sản tại Việt Nam.

Trong khi nhà cầm quyền Việt Nam cho tới giờ này vẫn chối và đổ vạ ngược lại cho Mỹ và VNCH, ông Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trong số người hiếm hoi, mấy năm trước, nhìn nhận cuộc tàn sát ở Huế Tết Mậu Thân là do Cộng Sản gây ra.

Về phần mình, trong một bức thư gửi qua nhà văn Nguyễn Quang Lập, ông Tường phủ nhận mình có mặt ở Huế khi vụ đại thảm sát diễn ra khi viết rằng mình là “kẻ ngoài cuộc.”

Tuy nhiên, dù ông có trực tiếp nhúng tay vào máu hay không, ông Tường vẫn không phải là “kẻ ngoài cuộc.”

Trước đó, năm 1981, khi trả lời nhóm người làm bộ phim tài liệu truyền hình Mỹ “Việt Nam Thiên Sử Truyền Hình” của nhà báo Stanley Karnow, ông Hoàng Phủ Ngọc Tường xuất hiện trong đó, gọi các nạn nhân vụ thảm sát là “những con rắn độc.”

Nhưng khi viết trong bức thư nhờ ông Nguyễn Quang Lập phổ biến trên Facebook năm 2018, sau 50 năm xảy ra vụ tắm máu Mậu Thân, ông Tường viết rằng “hành động giết oan của quân nổi dậy trên mặt trận Huế năm Mậu Thân là một sai lầm không thể nào biện bác được.”

Đồng thời, ông Tường còn nói ông đã dối trá khi kể lại vụ tắm máu đó như một kẻ tham dự trực tiếp nhưng lại không có mặt. (N.H.K) [đ.d.]


 

CHỈ MÌNH NGÀI – Lm. Minh Anh Tgp. Huế

Lm. Minh Anh Tgp. Huế

“Lạy Chúa, tôi cảm tạ Chúa vì tôi không như các người khác!”.

Có năm chữ ‘C’ dễ làm khô cứng lòng người: chỉ trích, chì chiết, chê bai, chia rẽ và chối bỏ. Tất cả đều phát sinh từ một căn nguyên: so sánh. Khi so sánh mình với người khác, con người không biết mình thuộc về ai – Thiên Chúa. Và nếu phải so sánh, hãy so với chỉ mình Ngài!

Kính thưa Anh Chị em,

Trong Tin Mừng hôm nay, người biệt phái đã quên nguyên tắc ấy: anh đem mình so với người khác thay vì đặt mình trước Thiên Chúa. Nếu muốn so sánh, lẽ ra anh phải so với ‘chỉ mình Ngài!’.

Người biệt phái bước vào đền thờ, nhưng chỉ tìm gặp mình. Anh cầu nguyện, nhưng không đối thoại – chỉ độc thoại; đứng trong ánh sáng, nhưng anh lại dùng ánh sáng ấy để chiếu lên người khác, chứ không soi vào lòng mình. Anh chu toàn mọi việc theo quan niệm sai lầm rằng mình có thể mua thiên đàng, ghi điểm trước mặt Chúa nhờ các việc đạo đức. Anh nhắc đến Chúa, nhưng kết thúc lại hành xử như thể Ngài là người mắc nợ. Sai lầm lớn nhất là anh so sánh mình với người thu thuế – kẻ lặng lẽ cuối đền thờ. So sánh sinh tự mãn, và tự mãn làm xa Chúa. “Kiêu ngạo bận tâm đến việc ai đúng; khiêm nhường bận tâm đến điều đúng!” – Ezra Taft Benson.

Ngược lại, người thu thuế không dám đến gần. Thay vì chú ý điều tốt ít ỏi của mình, ông chỉ thấy tội lỗi của bản thân, “Lạy Thiên Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi!”. Chính nhờ cúi đủ sâu, ân sủng đã rót vào. Ông ra về, được nên công chính, không vì thấp hơn, mà vì nhận ra mình cần được xót thương. “Không phải lời kinh, nhưng chính trái tim tan vỡ trước Ngài mới chạm đến Thiên Chúa” – Thomas Watson.

Bài đọc Huấn Ca hôm nay nói, “Lời cầu nguyện của người khiêm nhường vọng lên tới các tầng mây”; “Khiêm nhường trong cầu nguyện mở đường cho ơn phúc!” – John O’Donohue. Phaolô bộc bạch, “Có Chúa đứng bên cạnh, Người đã ban sức mạnh cho tôi” – bài đọc hai. Thánh Vịnh đáp ca đồng tình, “Kẻ nghèo hèn kêu xin, và Chúa đã nhận lời!”. Những lời này nhắc chúng ta, chỉ khi khiêm hạ trước Chúa, chúng ta mới chọn cho mình một thái độ đúng đắn mà Thiên Chúa yêu thích nhất. “Ai cúi thấp thì được nâng lên trong ân sủng!” – Brennan Manning.

Anh Chị em,

“Tôi không như các người khác!”. Chúng ta sẽ không còn đủ sức để so với ai một khi cảm nhận lòng thương xót Chúa đổ xuống trên mình. Ánh sáng Ngài làm lộ ra bóng tối bên trong chúng ta; chính trong nhận thức ấy, ơn cứu độ bắt đầu. Người biệt phái tưởng mình gần Chúa, nhưng ông chỉ gần cái tôi của ông. Người thu thuế, nhờ cúi đầu, được nâng lên trong ân sủng. “Khiêm nhường là mảnh đất duy nhất nơi đức hạnh nảy nở!” – Andrew Murray. Đặt mình đúng trong tương quan với Chúa, con người không còn muốn chứng tỏ gì – chỉ muốn được xót thương. Đó là niềm vui thẳm sâu nhất. “Niềm vui thật sự không nằm ở việc chứng tỏ mình, mà ở việc đón nhận lòng lân tuất của Chúa!” – Richard Foster. Và tất cả chỉ có thể xảy ra khi ta sống với ‘chỉ mình Ngài’.

Chúng ta có thể cầu nguyện:

“Lạy Chúa, càng đến gần Chúa, con càng thấy lòng mình ở xa; xin kéo con lại gần, để con nếm hưởng niềm vui được xót thương!”, Amen.

Lm. Minh Anh (Tgp. Huế)

****************************************************

LỜI CHÚA CHÚA NHẬT XXX THƯỜNG NIÊN, NĂM C

Người thu thuế khi trở xuống mà về nhà, thì đã được nên công chính ; còn người Pha-ri-sêu thì không.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.    Lc 18,9-14

9 Khi ấy, Đức Giê-su kể dụ ngôn sau đây với một số người tự hào cho mình là công chính mà khinh chê người khác : 10 “Có hai người lên đền thờ cầu nguyện. Một người thuộc nhóm Pha-ri-sêu, còn người kia làm nghề thu thuế. 11 Người Pha-ri-sêu đứng thẳng, nguyện thầm rằng : ‘Lạy Thiên Chúa, xin tạ ơn Chúa, vì con không như bao kẻ khác : tham lam, bất chính, ngoại tình, hoặc như tên thu thuế kia. 12 Con ăn chay mỗi tuần hai lần, con dâng cho Chúa một phần mười thu nhập của con.’ 13 Còn người thu thuế thì đứng đằng xa, thậm chí chẳng dám ngước mắt lên trời, nhưng vừa đấm ngực vừa thưa rằng : ‘Lạy Thiên Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi.’ 14 Tôi nói cho các ông biết : người này, khi trở xuống mà về nhà, thì đã được nên công chính rồi ; còn người kia thì không. Vì phàm ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống ; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên.”


 

DÀNH CHO NHỮNG AI CHO RẰNG MÌNH LÀ KHỔ NHẤT

Tổng hội Mân Côi CN Việt Nam – Tổng Đoàn Hiệp Sĩ Mân Côi

Ta khóc lóc tưởng rằng mình bất hạnh

Nhưng ngoài kia còn cả tỷ nỗi buồn

Ta cứ ngỡ có mỗi mình cô quạnh

Nhưng cuộc đời đầy ắp cảnh đau thương.

Có người ước được một đôi chân nhỏ

Để bước đi trên thảm cỏ thật mềm

Có người ước sau đêm dài vò võ

Đôi mắt này họ sẽ thấy bình minh.

Những đứa trẻ chưa một lần gặp mẹ

Chỉ ước ao hai tiếng gọi: Gia Đình

Nếu ta chỉ có một ngày thật tệ

Thì đừng buồn mà hãy cố gắng lên!

Có đôi lúc ta cần ngưng giận dữ

Nhìn thoáng hơn để thấu rõ sự tình

Hãy giữ lấy niềm vui dù rất nhỏ

Giữa bão đời ta chọn sống tự tin.

ST

post by : Hoài Thu.


 

Một Giấc Mơ (Chuyện giả tưởng) – Tác giả: Phùng Văn Phụng

Tác giả: Phùng Văn Phụng

Nguyễn có một giấc mơ mà Nguyễn nghĩ rằng khá đẹp. Nguyễn mơ thấy rằng Nguyễn đã chết, nhìn thân thể mình đang còn nằm trên giường, trong một phòng của nhà thương, linh hồn mình được đưa lên cao lưng chừng giữa trần nhà và giường bịnh. Nguyễn bình thản nhìn xuống thân thể của mình đang được đấp “ra” trắng xóa.

Trưa nào Nguyễn cũng chở cháu nội đi học về, trên đường về, Nguyễn hỏi:

“Năm tới con đi xe bus được không?”

-Ông nội không chở con được nữa vì ông nội đã đi xa.

-Vậy ông nội đi đâu?

– Ông nội đi lên thiên đàng?

– Con có biết thiên đàng là gì không?

-Là Heaven đó?

Con đi bộ từ trường tới nhà chừng khoảng bốn mươi phút? Con đi nổi không? Hay là con đi xe bus cũng chừng nửa giờ mà thôi.

*****

Sau khi Nguyễn chết, Nguyễn nhìn thấy khúc phim quá khứ, ghi lại tất cả việc làm của Nguyễn từ lúc còn nhỏ… cho tới những năm, tháng gần đây.

Cuốn phim quá khứ hiện lên rất rõ trong linh hồn của Nguyễn.

Ngày 30 tháng 04 năm 1975, cả thành phố Sài Gòn không có điện. Nguyễn ở trong nhà cứ hồi hộp không biết có ai đó sẽ đến nhà, gỏ cửa, rồi dẫn Nguyễn đi mất không? Vì Nguyễn thuộc thành phần chống cộng, có tham gia đảng phái chống cộng.

*****

Chuyện đi tù cộng sản.

Tháng 06 năm 1975, nghe theo thông báo của Ủy Ban Quân Quản thành phố Sài Gòn, cấp tá quân đội, hành chánh cấp Phó Quận, Chánh Sự Vụ trở lên, đảng phái cấp phó bí thơ quận trở lên, đem thức ăn, mùng mền đi trong một tháng. Đóng 13,000 đồng tiền Việt Nam Cộng Hòa (gần nửa tháng lương) để đi tù.

Bị lường gạt, bị giam từ trại Long Thành, Thủ Đức đến tháng 12 năm 1976 lên tàu Sông Hương chở ra Bắc, chuyển đến trại giam trung ương số 1, Lào Cai. Khi Trung quốc chuẩn bị đánh qua biên giới, tù nhân được chuyển về trại K3 Vĩnh Phú.

Cuối năm 1978, ở trại cải tạo K3 Vĩnh Phú, sức khỏe suy yếu dần, bị cảm liên miên. Trong những ngày mùa đông, mưa phùn, gió bấc liên tục hơn hai tháng trời, khi đi ra ngoài trại để cuốc đất trồng khoai, vì gió, vì lạnh, vì đói, nên bị cảm. Tuy nhiên, khai bịnh, để ở nhà, đội trưởng không cho, vì sợ mất điểm thi đua. Trại cho ăn bo bo không xay, còn nguyên vỏ. Ăn bo bo chừng 10, 15 phút sau là bị tống ra ngoài hết. Có ngày trại phát vài trái bắp (ngoài Bắc gọi là ngô) cứng ngắt, không làm sao nhai được.

Ăn bo bo, ăn bắp trong mấy tháng ở trại tù K3, Vĩnh Phú, vừa đói, vừa lạnh, anh em tù nhân đều sụt cân, ốm thấy rõ. Lao động cực nhọc mà bị bỏ đói nên dần dần nhiều người bị kiệt sức. Khi đội sắp hàng đi ra khỏi trại, Nguyễn chỉ còn nhìn thấy những bộ xương cách trí biết đi…Vài ngày có tù nhân chết, khiêng đi chôn.

Qua K4 Vĩnh Phú, Nguyễn bị bịnh sốt vàng da. Lội dưới ruộng để trồng lúa, đa số tù nhân đều bị bịnh sốt vàng da. May mắn là có bác sĩ Thịnh biết giữ trụ sinh lại để điều trị bịnh này, nếu không có thuốc trụ sinh thì nhiều anh em tù nhân đã chết ở Mai Côi, Thác Guồng rồi. Địa danh này tù nhân miền Bắc rất sợ vì Mai Côi, Thác Guồng là nơi mà dân Hà Nội gọi là nơi đi dễ khó về.

Trong thời gian hai năm 1978-1979, Nguyễn nghĩ là sẽ chết trong trại cải tạo vì sức cùng, lực kiệt, hai bàn chưn bị sưng phù vì thiếu vitamin, thiếu chất dinh dưỡng, đi muốn không nổi, tim lúc nào cũng đập liên hồi, thường xuyên rất mệt.

*****

Thông báo xin cầu nguyện.

Thông báo trong nhà thờ hay thông báo trong Facebook của Đức Mẹ Núi Cúi nhờ cầu nguyện, Nguyễn thấy có nhiều người rất trẻ mà đã ra đi. Đa số tuổi của họ lúc chết là từ 60 đến 75 tuổi, cũng có người còn trẻ, trên dưới ba mươi, bốn mươi. Năm nay, Nguyễn đã trên 80 tuổi rồi, Nguyễn có cảm giác là Nguyễn thọ lắm rồi.

Cầu nguyện rất là quan trọng.

Nếu có người nói xấu con, vu oan con, nặng lời với con hay mắng chửi con một cách vô lý, con phải làm sao?

–          Xét xem lời nói xấu có đúng không, nếu đúng thì phải sửa chữa.

–          Nếu bị chửi rủa vô lý (vì ganh ghét chẳng hạn), con cần phải coi như không có, tha thứ họ và cầu nguyện cho họ, yêu thương họ nhiều hơn nữa (Chúa dạy tha thứ và yêu thương)

–      Nếu gia đình vợ và chồng ra đi cùng một lúc, các con phải làm sao?

Nếu lúc nào cũng căng thẳng đầu óc, căng thẳng tinh thần thì phải làm sao?

Bị chỉ trích nặng lời, bị vu khống, đặt điều, nói xấu những chuyện con không có làm, thì con phải làm sao?

*****

Câu chuyện của chú Trần Vũ

Vợ của chú Trần Vũ không biết lái xe. Đi chợ hay đi dự tiệc hay cần đi đâu, chú Vũ phải lái xe, vợ chú ngồi bên cạnh. Tuy nhiên vợ chú liên tục lái xe giùm chú Vũ. Khi xe vô parking, vợ chú Vũ nói:

-Đậu chỗ này đi

-Có chỗ trống kìa

– Khi quẹo trái đang có đèn đỏ, vợ chú thấy lâu quá nói:

– Chạy đại đi chứ đợi đèn xanh biết chừng nào tới. Vũ đâu dám chạy vượt đèn đỏ vì sợ tai nạn hay bị cảnh sát phạt. Chú Trần Vũ có viết truyện ngắn: “Tôi bị bịnh câm”.

Truyện kể về người bác của chú Vũ, gọi là bác hai. Bác hai ở dưới quê chịu sự cai trị, kiểm soát của hai thế lực. Ban ngày quốc gia kiểm soát, ban đêm Việt Minh cộng sản kiểm soát. Cho nên bác hai của chú Vũ đã câm (không nói) từ khoảng 1945 đến năm 1954 và khoảng 1959 đến 1975. Không biết bác không nói được vì bị bịnh thật hay là bác không nói để tránh sự bắt bớ, gây khó khăn của cả hai bên quốc gia và cộng sản. Chú Vũ bắt chước bác hai này cũng không nói từ lâu, cho nên người trong làng nói chú Vũ bị câm.

Còn vợ của chú Vũ nói nhiều, nói đủ thứ chuyện, trách móc Vũ những chuyện 30, 50 năm về trước, trách móc việc của Vũ làm hồi xưa, khó chịu, bực dọc về mọi vấn đề. Chú Vũ đang sống với người vợ “khó ở”. Vũ không muốn gây sự với vợ nên Vũ đã giả vờ bị bịnh điếc và câm.

Từ ngày Vũ giả điếc và câm, không khí trong nhà rất vui vẻ vì hai vợ chồng không cãi nhau nữa – Lý do không cãi nhau là vì ông chồng câm, không nói được nữa. Mọi người đều khen gia đình chú Vũ hạnh phúc, bình an vì không thấy vợ chồng cãi vã nhau bao giờ.

*****

Chuyện tha thứ

Nếu không tha thứ người chịu thiệt hại trước tiên là ta, chứ không phải người bị ta thù ghét. Không tha thứ, tâm hồn ta không bình an, lòng sân hận vẫn giữ trong tim, làm sao ngủ được. Nếu không ngủ được, mất ngủ thời gian dài, sẽ bị trầm cảm, nếu để lâu dài, bịnh không hết, bịnh trở nặng, sẽ trở nên người tâm thần.

Cộng sản bỏ tù, giam cầm, bỏ đói, hành hạ, nhục mạ ta trong thời gian cải tạo. Nếu bây giờ sau 50 năm rồi, còn căm thù kẻ đã hành hạ mình, như vậy có vô lý quá hay không?

Cho nên cần phải học tập Chúa, theo gương Chúa Giêsu, “Hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ đã ngược đãi anh em” (Mt 5,44) để cho chính chúng ta được bình an, hạnh phúc.

*****

Chuyện không muốn làm mà vẫn làm.

Thánh Phaolô viết: “Tôi làm gì tôi chẳng hiểu: vì điều tôi muốn, thì tôi không làm, nhưng điều tôi ghét thì tôi lại cứ làm.” (Roma 7,15)

 Được cộng sản thả về, ra khỏi trại đầu năm 1983, Nguyễn đã làm rất nhiều nghề để sống. Bán vé số, giặt bao ni lông, mua bán sách báo cũ, dạy kèm tư gia, bán bia và nước ngọt. Đã từng bán rượu 36, loại rượu này uống vào sẽ bị bịnh đau khớp? đi lại khó khăn, vì rượu 36 được chế biến bằng cồn công nghiệp?

Đi dạy học không chỉ dùng lời nói giảng bài, còn cần làm gương sáng cho con cháu, gương sáng cho các học trò nữa???

*****

Kỷ niệm 60 năm ngày đầu tiên đi dạy học.

Tháng 10 năm 1965 Nguyễn ra trường Sư phạm Sài Gòn, với thứ hạng 78 trong số 344 thí sinh tốt nghiệp Sư phạm Sài Gòn, nên Nguyễn bắt thăm, được đổi ra Phước Tuy (Bà Rịa). Nguyễn đang cố học để thi vấn đáp của Cử nhân Luật Khoa năm thứ hai, nên Nguyễn đã nhờ ba của Nguyễn ra Bà Rịa bắt thăm giùm. Và Nguyễn được đổi về xã Phước Hòa Long, quận Đất Đỏ, cách quận lỵ chừng ba cây số.

Nguyễn ở trên lầu hai, bên cạnh rạp hát Quốc Thống. Lần đầu tiên đến trường tiểu học Phước Hoà Long, Nguyễn đã hết sức chán nản. Trường có năm lớp học từ lớp1 đến lớp 5, học trò mỗi lớp chừng hơn mười mấy học sinh. Ngôi trường quá cũ, bàn ghế ọp ẹp, cũng cũ kỹ như ngôi trường. So với các trường tôi học như trường trung học Chu Văn An, trường Sư phạm đầy đủ tiện nghi, sạch sẽ, đẹp đẽ hơn nhiều.

Có một buổi sáng, Nguyễn đi vào trường tiểu học Phước Hoà Long, phải qua một cái đồn nghĩa quân. Nguyễn đi bằng xe đạp. Trên đường đi vào trường, Nguyễn nhìn thấy hai quả lựu đạn treo hai bên đường bằng một sợi dây. Nguyễn nhấc chiếc xe đạp, bước qua sợi dây đó, để vào trường. Sau đó, khi trở về, Nguyễn không dám đi qua con đường đó nữa vì sợ quả lựu đạn nổ, mà phải đi vòng ngả khác trong xóm để trở về nhà.

Nhớ lại, từ tháng 10 năm 1965, Nguyễn bắt đầu đi dạy đến nay, tháng 10-2025 đã được 60 năm. Các bạn cùng ra trường Sư Phạm năm 1965 đã ra đi khá nhiều: Nguyễn Văn Huy, Nguyễn Kim Hùng, Phạm Văn Cang, Nguyễn Ngọc Phương v.v…

Tác giả: Phùng Văn Phụng

Ngày 24 tháng 10 năm 2025


 

CSVN và nhận thức sai lầm, công khai xúc phạm Vua Gia Long

Ba’o Nguoi-Viet

October 24, 2025

Chuyện Vỉa Hè – Đặng Đình Mạnh

Những ngày gần đây, dư luận trong nước sôi nổi tranh luận quanh việc một số cá nhân công khai xúc phạm Vua Gia Long, tức Nguyễn Phúc Ánh, người sáng lập triều Nguyễn, đồng thời là đối thủ chính trị của Hoàng Đế Quang Trung, tức Nguyễn Huệ.

Nhiều ý kiến cho rằng, những lời xúc phạm như vậy là không thể chấp nhận được và cần phải bị xử lý theo pháp luật.

Pháo hoa chào đón năm mới trên bầu trời Đại Nội Huế, năm 2020. (Hình minh họa: Linh Pham/Getty Images)

Tuy nhiên, đánh giá một cách khách quan, sự xúc phạm này không chỉ nằm ở hành vi của một vài cá nhân, mà phản chiếu một căn bệnh lịch sử kéo dài nhiều thập niên, khi đã chủ trương áp đặt và bóp méo lịch sử do chính chế độ Cộng Sản trong nước gây ra.

Khi lịch sử bị chính trị hóa

Trong suốt nhiều thập niên qua, lịch sử Việt Nam được viết không phải bởi những học giả độc lập, mà bởi những người phục vụ mục tiêu chính trị của chế độ. Những trang sách giáo khoa, những bài giảng, thậm chí những tượng đài, phim ảnh… của hệ thống tuyên truyền đã khắc sâu trong tâm trí của không ít người dân hình ảnh Vua Gia Long như một tên “tội đồ dân tộc,” một kẻ “cõng rắn cắn gà nhà,” “rước voi về dày mả tổ.”

Trong khi đó, lại thần thánh hóa Vua Quang Trung như một biểu tượng duy nhất của chủ nghĩa anh hùng dân tộc, với “áo vải, cờ đào” để đối lập lại với hình ảnh Vua Gia Long.

Cách diễn giải lịch sử một chiều, thiếu khách quan đó không chỉ biến sử học thành công cụ tuyên truyền và giáo dục, mà còn tước đi của người dân quyền được hiểu biết trung thực về quá khứ, về lịch sử của chính dân tộc mình. Người dân chỉ được dạy phải yêu ai, ghét ai, tin ai, và khinh ai… theo đúng định hướng chính trị của chế độ, chứ không được học cách đặt nghi vấn dựa trên dữ kiện có thật của lịch sử.

Sự đảo chiều của nhận thức và trách nhiệm

Đến nay, khi Việt Nam đã bước vào thời kỳ hội nhập, khi thông tin không còn bị bưng bít, nhiều nhà nghiên cứu, học giả độc lập đã chỉ ra rằng cách nhìn nhận về Vua Gia Long trong suốt nhiều thập niên qua là sai lầm nghiêm trọng.

Vua Gia Long, tức Nguyễn Phúc Ánh, không chỉ là người có công thống nhất giang sơn sau hơn hai trăm năm chia cắt, bị chia cắt Đằng Trong – Đằng Ngoài, mà còn là người đặt nền móng cho một nhà nước phong kiến tập quyền hiện đại nhất Đông Nam Á đầu thế kỷ XIX, xây dựng luật pháp, hệ thống hành chính, thuế khóa và ngoại giao một cách hết sức bài bản. Những đóng góp ấy từng bị cố tình lãng quên, thậm chí bị bôi nhọ.

Đến khi sự thật được phục hồi, chế độ chỉ âm thầm sửa sai bằng cách phục hồi tên đường, tu bổ lăng mộ một số nhân vật lịch sử triều Nguyễn. Thế nhưng, chế độ hoàn toàn tránh né mọi sự đối thoại công khai về trách nhiệm của mình trong việc làm sai lệch nhận thức lịch sử của hàng triệu con người, trải qua nhiều thế hệ.

Điều đáng nói là sai lầm về lịch sử không phải lỗi của người dân, mà là lỗi của bộ máy tuyên truyền và giáo dục của chế độ. Trong đó, người dân chỉ là sản phẩm của nền giáo dục và tuyên truyền một chiều đó. Người dân đã tin điều được dạy và ngày nay, họ lặp lại điều được dạy mà đôi khi không biết rằng mình đang xúc phạm đến tiền nhân, đến lịch sử dân tộc. Thậm chí, trái lại, họ cho rằng mình đang bảo vệ “sự thật” về lịch sử.

Nói khác, họ chỉ đang hành động theo niềm tin sai lầm mà chế độ đã gieo vào nhận thức của họ. Nếu vậy, việc chỉ trừng phạt người dân mà không thừa nhận sai lầm của chế độ là bất công và giả dối.

Lịch sử không có chỗ cho sự thù hận

Quang Trung và Gia Long, hai nhân vật lịch sử kiệt xuất trong lịch sử, họ đều là sản phẩm của thời đại và đều hành động theo niềm tin và bối cảnh lịch sử riêng. Mọi sự phán xét họ bằng tiêu chuẩn đạo đức của thế kỷ XXI đều không phù hợp.

Nếu Vua Quang Trung đại diện cho tinh thần phản kháng và ý chí độc lập từ phía Tây Sơn, thì Vua Gia Long lại đại diện cho sự thống nhất và tái thiết quốc gia sau nội chiến. Hai vị vua ấy là hai mặt của cùng một đồng xu/lịch sử Việt Nam, một bên là khát vọng độc lập, bên kia là khát vọng thống nhất.

Vì thế, lịch sử cần được nhìn bằng con mắt bao dung, khách quan và trí tuệ về bối cảnh lịch sử, chứ không thể bằng cảm xúc chính trị nhất thời.

Điều sai lầm lớn nhất không phải là sự tranh luận giữa hai phe Quang Trung – Gia Long trong công chúng, mà là việc chế độ từng áp đặt một “chính sử” duy nhất, buộc dân chúng phải tin vào một phiên bản lịch sử được tô vẽ theo cách thiếu khách quan và không trung thực.

Khi nhận trách nhiệm trở thành thước đo văn minh

Nếu một chính quyền thực sự muốn xây dựng một xã hội văn minh, tôn trọng pháp luật, thì trước khi xử lý những cá nhân xúc phạm nhân vật lịch sử, họ phải dũng cảm đối diện với trách nhiệm đạo đức của mình, công khai xin lỗi về việc từng xuyên tạc lịch sử.

Một lời xin lỗi không làm giảm uy tín của chế độ, mà trái lại, nâng tầm trí tuệ và nhân cách của quốc gia. Điều có giá trị như của hiếm hiện nay. Nhiều quốc gia trên thế giới đã làm như vậy, Nhật Bản xin lỗi về tội ác chiến tranh; Đức quốc xin lỗi về Holocaust; Canada xin lỗi thổ dân vì những chính sách đồng hóa. Những lời xin lỗi ấy không chỉ mang tính biểu tượng, mà còn giúp xã hội hàn gắn vết thương, phục hồi sự thật, và tái thiết lòng tin.

Còn ở Việt Nam, một lời xin lỗi, nhận trách nhiệm về cách tuyên truyền và giáo dục sai trái trong quá khứ, về việc biến một vị vua có công với dân tộc thành kẻ tội đồ, cũng chính là một hành động khai phóng. Nó chứng tỏ chế độ đã đủ trưởng thành để chấp nhận sai lầm, và đủ bản lĩnh để đặt chân lên con đường văn minh thật sự.

Nhật Hoàng Akihito và Hoàng Hậu Michiko đến thăm hoàng cung Huế, Tháng Ba, 2017. (Hình minh họa: HOANG DINH NAM/AFP via Getty Images)

Xử lý công bằng phải bắt đầu từ nhận thức đúng

Nếu chế độ đã từng gieo mầm sai lầm về lịch sử cho người dân qua giáo dục, tuyên truyền, thì trách nhiệm đầu tiên không phải là “trừng trị” những người xúc phạm nhân vật lịch sử, mà là chấn chỉnh lại toàn bộ nhận thức lịch sử quốc gia về hàng loạt sự kiện lịch sử. Dĩ nhiên, phải bao gồm cả sự kiện nội chiến huynh đệ tương tàn, kết thúc vào ngày 30 Tháng Tư 1975 và diễn biến sau đó.

Phải công khai nhìn nhận những giai đoạn tuyên truyền và giáo dục sai trái; Phải cải tổ chương trình giảng dạy lịch sử, tôn trọng sự đa chiều của nghiên cứu học thuật; Và quan trọng hơn, phải xin lỗi công khai vì đã khiến người dân hiểu sai trong suốt nhiều thế hệ.

Chỉ khi làm được điều đó, chế độ mới tạo dựng được nền tảng đạo đức và pháp lý để xử lý những hành vi xúc phạm lịch sử đang xảy ra. Bởi khi chế độ là nguồn gốc của sự sai lầm, thì công lý không thể chỉ áp dụng đối với người dân sai lầm.

Tóm lại, sự thật lịch sử không thể bị giam trong khuôn khổ của ý thức hệ. Theo đó, Vua Gia Long và Vua Quang Trung, hai con người từng ở hai chiến tuyến đến mức “Rừng không thể hai cọp, nước không thể hai vua,” thì giờ đây, đều là những trang lịch sử chung của dân tộc Việt Nam.

Nếu chế độ còn để sự thù hận, thiên kiến hoặc tuyên truyền và giáo dục chính trị xen vào việc giảng dạy và nhận thức về lịch sử, thì không chỉ là sự xúc phạm hai vị vua, mà còn phản bội lại trí tuệ và phẩm giá của cả dân tộc được hun đúc, kế thừa từ lịch sử ấy.

Do đó, một lời xin lỗi, nhận trách nhiệm từ chế độ hôm nay, về những sự tuyên truyền và giáo dục sai lầm trong quá khứ, không chỉ là trách nhiệm lương tâm, mà còn là món nợ phải trả cho quá khứ.

Tôi, tác giả, với sự hiểu biết về chế độ Cộng Sản trong nước, không tin rằng họ đã chuẩn bị gì cho một tâm thế đầy trách nhiệm như thế. [kn]


 

Hướng đi của Thần Khí là sự sống và bình an. (Rm 8:5-6)-Cha Vương

Ngày Thứ 7 cuối tuần vui tươi và hạnh phúc bên cạnh những người thân yêu nhé.

Cha Vương

Thư 7: 25/10/2025

TIN MỪNG: Những ai sống theo tính xác thịt, thì hướng về những gì thuộc tính xác thịt; còn những ai sống theo Thần Khí, thì hướng về những gì thuộc Thần Khí. Hướng đi của tính xác thịt là sự chết, còn hướng đi của Thần Khí là sự sống và bình an. (Rm 8:5-6)

SUY NIỆM: Thánh Phaolô phân biệt rõ ràng hai lối sống: lối sống theo xác thịt và lối sống theo Thần Khí. Lối sống thứ nhất, đưa đến sự chết, cần phải sửa đổi để con người có thể ngày càng kiện toàn hơn, lối sống thứ hai, làm đẹp lòng Chúa, đưa tới sự sống và bình an. 

    Lối sống xác thịt “thì ai cũng rõ, đó là: dâm bôn, ô uế, phóng đãng, thờ quấy, phù phép, hận thù, bất hòa, ghen tuông, nóng giận, tranh chấp, chia rẽ, bè phái, ganh tị, say sưa, chè chén, và những điều khác giống như vậy.” (Gl 5:19-21)

    Lối sống theo Thần Khí mang lại những hoa quả như: bác ái, hoan lạc, bình an, ​nhẫn nhục, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hòa, ​tiết độ. (Gl 5:22-23a) Người sống trong Thần Khí là người không ngừng thanh luyện tâm hồn để nhìn thấy Thiên Chúa mạc khải nơi Đức Giêsu Kitô, cố gắng uốn nắn tâm hồn trở nên những con người cởi mở, mềm dẻo, dễ dạy, khiêm nhu, phục vụ trong kiêm tốn và âm thầm và giám từ bỏ chính mình để phục vụ.

CẦU NGUYỆN: Lạy Cha nhân từ, xin hãy chiếm lấy toàn thể sự hiện hữu của con, xin hãy biến đổi con nên một với Chúa và xin đừng để con xa lìa Chúa bao giờ.

THỰC HÀNH: Chế ngự các tật xấu và phát huy những tính tốt trong đời sống hằng ngày.

From: Do Dzung

***************************

Một Đời Theo Chúa – Mai Thiên Vân ft. Gia Ân | Nhạc Thánh Ca Ns Thế Thông