Nữ nhà báo BBC Tiếng Việt bị giữ passport, ‘giam lỏng’ tại Việt Nam

Ba’o Nguoi-Viet

October 29, 2025

SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Hãng tin BBC đã bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về một nhà báo làm việc cho BBC Tiếng Việt tại văn phòng Bangkok, Thái Lan, vì người này bị cấm rời khỏi Việt Nam trong nhiều tháng qua.

Báo The Times  cho hay, “nữ phóng viên 29 tuổi này bị cấm xuất cảnh sau khi bài viết của cô khiến chính quyền cộng sản bất bình.”

Bản tin trên trang BBC Tiếng Việt hôm 29 Tháng Mười dịch lại vắn tắt bản tin trên BBC News. (Hình: Chụp qua màn hình)

“Bạn bè và đồng nghiệp làm việc cho Ban Tiếng Việt của BBC, cho biết cô bị tước hộ chiếu sau khi bị bắt giữ và thẩm vấn trong chuyến về thăm nhà gần Sài Gòn vào Tháng Tám.”

“Họ đổ lỗi cho chính phủ Anh vì đã không  có nhiều nỗ lực để thúc đẩy việc trả tự do cho cô và cáo buộc chính phủ Anh ưu tiên chuyến thăm của Tổng Bí Thư Tô Lâm hơn là tự do của một nhà báo trẻ.”

Sau tuyên bố cắt giảm ngân sách vài năm trước, Ban BBC Tiếng Việt không còn người làm ở London mà chỉ còn một nhóm đóng tại Bangkok.

Trang BBC Tiếng Việt hôm 29 Tháng Mười viết rằng, phóng viên mang quốc tịch Việt Nam này đã trở về nước để thăm gia đình và gia hạn hộ chiếu (passport), nhưng đã bị giữ cuốn sổ này và thẻ căn cước, đồng thời đã phải trải qua “nhiều ngày thẩm vấn.”

Hãng tin Anh Quốc viết thêm rằng họ đang hối thúc nhà chức trách Việt Nam cho phép nhà báo này rời đi ngay lập tức để trở lại làm việc bằng cách cung cấp sổ thông hành đã được gia hạn.

Thông cáo của BBC được phát đi vào thời điểm ông Tô Lâm, tổng bí thư đảng CSVN đang có chuyến thăm Anh mà theo lịch trình, ông ta sẽ được Thủ Tướng Keir Starmer tiếp đón.

Bản tin trên BBC News dẫn lời phát ngôn nhân của Bộ Ngoại Giao Anh: “Chúng tôi quan ngại trước các báo cáo về tình trạng quấy rối các tổ chức phi chính phủ, nhà báo, các nhà hoạt động nhân quyền và cộng đồng tại Việt Nam và tiếp tục nêu trực tiếp những lo ngại này với đối tác Việt Nam.”

Bản tin viết thêm rằng, bên cạnh sự tăng trưởng kinh tế, Việt Nam “có mức độ kiểm duyệt chính trị cao và hồ sơ nhân quyền kém.”

“Các cơ quan truyền thông và nhà báo có nguy cơ bị trừng phạt và bắt giữ vì đề cập đến các chủ đề nhạy cảm và chỉ trích nhà cầm quyền, trong khi những nội dung trực tuyến bị coi là đe dọa chế độ Cộng Sản bị chặn.”

Hộ chiếu Việt Nam. (Hình minh họa: Chụp qua màn hình)

Báo The Times  dẫn lời ông Phil Robertson, một nhà vận động nhân quyền tại Bangkok, người quen biết nữ nhà báo, cho biết: “Chính phủ Anh cần phải nói chuyện rõ ràng và thẳng thắn với ông Tô Lâm để khẳng định cô ấy không làm gì sai. Cô ấy chỉ đơn giản là đang làm công việc của mình. Cô ấy nên được trả lại sổ thông hành và được phép ra phi trường ngay lập tức để bay qua Bangkok.”

Theo tìm hiểu của nhật báo Người Việt, danh tính nữ nhà báo BBC Tiếng Việt là cô Bùi Thư, người gia nhập cơ quan này trong ít năm gần đây. (N.H.K) [kn]


 

25 tiểu bang Dân Chủ kiện chính quyền Trump không chi trả ‘Food Stamps’

Ba’o Nguoi-Viet

October 28, 2025

WASHINGTON, DC (NV) – Hai mươi lăm tiểu bang Dân Chủ kiện chính quyền Trump vì không chi trả cho chương trình hỗ trợ thực phẩm cho người nghèo hết tiền vào cuối tuần này trong lúc chính phủ đang đóng cửa.

Theo báo mạng The Hill hôm Thứ Ba, 28 Tháng Mười, Bộ Nông Nghiệp (USDA) chỉ ra rằng những phúc lợi trong Chương Trình Hỗ Trợ Dinh Dưỡng Bổ Sung (SNAP), còn gọi là “Food Stamps,” mà hơn 40 triệu người Mỹ có thu nhập thấp tiếp cận, sẽ bị ngưng kể từ ngày 1 Tháng Mười Một.

Một siêu thị ở Brooklyn, New York, nhận thanh toán bằng phiếu thực phẩm SNAP (Hình minh họa: Scott Heins/Getty Images)

Các tiểu bang nguyên đơn cho rằng chính quyền Trump có nghĩa vụ về mặt pháp lý là trước hết phải lấy tiền từ quỹ dự phòng SNAP ra xài. Các chuyên gia cho biết quỹ này hiện có từ $5 đến $6 tỷ. Số tiền đó không đủ để chi trả cho hết Tháng Mười Một, mà được ước tính vào khoảng $8 tỷ, nhưng bên nguyên đơn nhấn mạnh rằng “ít nhất số tiền đó cũng trang trải một phần đáng kể.”

“Họ không thể chỉ là ngưng mọi phúc lợi vô thời hạn, trong khi không chịu chi tiền từ các khoản phân bổ có sẵn trong chương trình SNAP cho các hộ gia đình đủ điều kiện,” đơn kiện nêu rõ.

Trong một bản ghi nhớ mới, USDA cho biết việc tiêu xài quỹ dự phòng trong thời gian chính phủ đóng cửa là bất hợp pháp vì mục đích của quỹ này là để ứng phó thiên tai và các sự việc không lường trước. Bản ghi nhớ này mâu thuẫn với kế hoạch ứng phó đóng cửa chính phủ do USDA soạn thảo hồi đầu năm.

“Chúng ta đang tiến gần đến điểm đảo chiều cho phe Dân Chủ tại Thượng Viện,” một phát ngôn viên của USDA nói. “Tiếp tục đương đầu đến cùng cho cánh cực tả của họ hoặc mở lại chính phủ để các bà mẹ, trẻ sơ sinh, và những người yếu thế nhất ta có thể nhận được sự hỗ trợ WIC và SNAP kịp thời.”

Đơn kiện do các bộ trưởng Tư Pháp thuộc đảng Dân Chủ ở Washington, DC và 22 tiểu bang đưa ra. Ba thống đốc Dân Chủ – Laura Kelly ở Kansas, Josh Shapiro ở Pennsylvania, và Andy Beshear ở Kentucky – cũng tham gia đơn kiện ở phía nguyên đơn.

“Việc đóng trợ cấp SNAP sẽ khiến y tế và phúc lợi cộng đồng suy giảm. Cuối cùng, các tiểu bang sẽ gánh chịu chi phí liên quan đến những thiệt hại này,” đơn kiện nêu rõ.

Cũng trong ngày 28 Tháng Mười, một liên minh gồm bộ trưởng Tư Pháp Cộng Hòa ở 18 tiểu bang gửi một lá thư cho Thượng Nghị Sĩ Chuck Schumer (Dân Chủ-New York), trưởng khối thiểu số Thượng Viên, thông qua một dự luật “sạch” để tiếp tục chương trình SNAP. Phe Dân chủ yêu cầu gia hạn các khoản trợ cấp ObamaCare tăng cường trong bất kỳ dự luật ngân sách nào.

“SNAP là một trong những cách đơn giản và hiệu quả nhất để ngăn nạn đói ở Mỹ. Để những phúc lợi đó mất đi trong lúc các cuộc đàm phán chính trị dai dẳng sẽ gửi thông điệp sai lầm đến mọi bậc cha mẹ và người cao niên đi làm vốn tuân thủ quy tắc,” họ viết trong lá thư gửi cho ông Schumer. (NNL) [đ.d.]


 

LỄ MỪNG KÍNH CÁC THÁNH NAM NỮ 1 THÁNG 11- 2025

 GX Đức Kitô NL

Ngày 1 tháng 11 hằng năm, Giáo Hội long trọng cử hành Thánh lễ mừng kính các Thánh. Theo lời Sách Khải Huyền, Các Thánh trên trời là “một đoàn người đông đúc, không sao đếm nổi, thuộc mọi dân, mọi nước, mọi ngôn ngữ”. Họ đang chúc tụng Thiên Chúa, Đấng ngự trên ngai và Con Chiên, là Chúa Giêsu Kitô Đấng Cứu độ chúng ta. Có thể họ là những người chúng ta đã quen biết và gặp gỡ và hôm nay họ đang chiêm ngưỡng vinh quang Thiên Chúa. Bởi lẽ, tất cả những ai sống ngay chính và thánh thiện thì xứng đáng hưởng vinh quang nước trời. Đức tin vào phần thưởng và hạnh phúc của những người công chính sẽ đem lại cho chúng ta niềm hy vọng. Bởi lẽ, nếu ông bà, anh chị em thân thuộc của chúng ta đã được vinh quang Nước Trời, thì chúng ta cũng có thể hưởng vinh quang ấy và được gặp gỡ những người thân của chúng ta.

Con đường nên thánh là con đường chung của mỗi chúng ta. Tuy vậy, cũng như mỗi vận động viên phải luôn luôn luyện tập gian khổ để hy vọng thành tài, người tín hữu muốn nên thánh cũng phải chấp nhận rèn luyện bản thân và sống theo lời dạy của Chúa. Các thánh là những người “đã trải qua cơn thử thách lớn lao. Họ đã giặt sạch và tẩy trắng áo mình trong máu Con Chiên”. “Lửa thử vàng, gian nan thử đức”. Những khó khăn ta gặp phải trên đường đời chính là cơ hội để tôi luyện lòng trung thành trong đức tin.

Ngày lễ Các Thánh trước hết giúp chúng ta chiêm ngưỡng vinh quang và sự thánh thiện của Thiên Chúa, đồng thời tôn vinh các tín hữu đã được Thiên Chúa ban thưởng vinh quang quê trời, trong đó có những người thân của chúng ta. Ngày lễ này cũng khích lệ chúng ta về ơn gọi nên thánh của người Kitô hữu, đồng thời nhận ra xung quanh chúng ta có nhiều người tốt lành. Họ sẵn sàng chấp nhận cuộc sống bình dị, đơn sơ, nhưng thấm đượm nghĩa tình. Đức Thánh Cha Phanxicô gọi họ là các “vị thánh ở kề bên ta”. Qua những con người đơn sơ này, Thiên Chúa, Đấng chí thánh, đang hiện diện giữa chúng ta. Khi tôn thờ và yêu mến Chúa, chúng ta được chia sẻ vinh quang và sự thánh thiện của Ngài.

Chỉ mình Thiên Chúa mới là Đấng Thánh, còn con người được mời gọi trở nên thánh khi tham dự vào sự thánh thiện duy nhất của Thiên Chúa. Các Thánh được tuyên phong lên bậc hiển thánh bởi vì cuộc đời các ngài là một tấm gương phản chiếu sự thánh thiện của Thiên Chúa. Ai giống Đức Kitô, người ấy trở nên thánh thiện. Ai thực hiện những giá trị Tin mừng, người ấy trở nên thánh thiện. Một sự thánh thiện như thế rất có thể được thực hiện trong một đời sống rất bình thường. Giáo hội hướng tới một sự thánh thiện tỏa rộng, một hình thức thánh thiện vừa bình dân, vừa gần gũi lại vừa có thể được thực hiện cho hết mọi người, thay vì một hình thức thánh thiện chọn lọc, dành riêng cho một thiểu số. Đó là thành quả Ơn Cứu Độ của Chúa Kitô. Giáo Hội không phong thánh cốt để mà thờ, nhưng để tôn vinh Thiên Chúa, để khuyến khích chúng ta noi theo và bắt chước.

Con đường nên thánh được Chúa Giêsu nói đến trong bài Tin Mừng hôm nay là con đường Tám Mối Phúc Thật.

“Phúc cho ai có tâm hồn nghèo khó, vì Nước Trời là của họ”.Chúng ta cùng cầu xin Chúa cho các vị mục tử trong Hội Thánh, luôn biết mặc lấy tâm hồn nghèo khó của Chúa Ki-tô, để các ngài dẫn đưa đoàn chiên Chúa trở về quê hương Nước Trời.

“Phúc thay ai thương xót người, vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương”.Chúng ta cùng cầu xin Chúa cho các nhà lãnh đạo quốc gia, có một trái tim biết thương cảm, để chăm lo cho cuộc sống của người dân, được an cư lạc nghiệp và vui hưởng tự do.

“Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính, vì Nước Trời là của họ”.Chúng ta cùng cầu xin Chúa cho các Ki-tô hữu đang bị bách hại, luôn biết nhìn lên Chúa Giê-su Ki-tô chịu đóng đinh, để can đảm và kiên trì bước theo Chúa đến cùng.

“Phúc thay ai xây dựng hòa bình, vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa”. Chúng ta cùng cầu xin Chúa cho cộng đoàn chúng ta, luôn tích cực, nỗ lực xây dựng tình yêu thương, hầu trở nên dấu chỉ của con cái Thiên Chúa giữa lòng thế giới hôm nay.

Sống các Mối Phúc Thật, chúng ta lớn lên trên đường thiêng liêng và trở nên cao lớn trước mặt Chúa. Năm Phụng vụ, Giáo hội tôn kính nhiều vị Thánh có tên tuổi. Ngày lễ các Thánh Nam Nữ, Dân Chúa tham dự thánh lễ để tôn kính tất cả, trong đó có ông bà cha mẹ, những người thân yêu đã ra đi trước chúng ta và đã trở nên thánh nhân, mặc dù chưa được Giáo hội tuyên phong.

Trở nên giống Chúa Giêsu, trở nên trọn lành như Chúa Cha ở trên trời, trở nên thánh, đó là ơn gọi của mọi người Kitô hữu chúng ta và đó cũng là sứ điệp Chúa Giêsu và Giáo Hội muốn nhắn gửi qua ngày lễ kính Các Thánh Nam Nữ.


 

 Đâu phải giàu mới thành công!

Kimtrong Lam

Mai Lâm

– 27 tháng 10, 2025

Dù không giàu có, nếu bạn hài lòng với những gì mình có, liên tục học hỏi, không sợ thất bại và luôn sống thật với chính mình… điều đó chứng tỏ bạn là người thành công.

-Bạn hài lòng với những gì mình có

Một chiếc xe hơi sang trọng hay một căn hộ cao cấp có thể là điều tuyệt vời, nhưng liệu những điều đó có thực sự định nghĩa thành công không?

Thành công thực sự thường bắt nguồn từ sự hài lòng. Đó là việc trân trọng những gì mình đang có thay vì liên tục thèm muốn nhiều hơn. Đó là việc tìm thấy niềm vui trong những điều giản đơn và biết ơn vì chúng.

Vậy nên, nếu bạn là người nhìn xung quanh và cảm thấy hài lòng với cuộc sống, bạn đang thành công.

-Bạn liên tục học hỏi và phát triển

Cởi mở với việc học hỏi và phát triển bản thân là dấu hiệu chắc chắn của thành công. Tại sao? Bởi điều đó cho thấy bạn không chỉ quan tâm đến lợi nhuận tiền bạc. Thay vào đó, bạn cam kết cải thiện bản thân, mở rộng tầm nhìn và trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.

Vì vậy, nếu bạn nhiệt tình tiếp thu kiến thức từ mọi nguồn có thể, hãy tự khen ngợi mình. Bạn đang làm đúng.

-Thất bại không làm bạn sợ

Bạn có phải người từng trải qua nhiều thất bại, từng muốn bỏ cuộc và đầu hàng, nhưng rồi cuối cùng bạn vẫn đứng vững và tiếp tục phấn đấu?

Đó chính là ý nghĩa thực sự của thành công. Thành công không có nghĩa là không bao giờ thất bại, mà là không để thất bại ngăn cản bạn. Đó là sử dụng những lần vấp ngã như bước đệm hướng tới ước mơ.

Việc chấp nhận thất bại có thể không khiến bạn trở nên giàu có theo nghĩa truyền thống. Nhưng nó khiến bạn trở nên giàu có về khả năng phục hồi, lòng dũng cảm và sự quyết tâm tuyệt đối – những phẩm chất đáng giá hơn nhiều so với bất kỳ số tiền nào.

-Bạn tạo ra tác động tích cực

Bạn đã bao giờ làm một việc nhỏ và có vẻ không đáng kể, chỉ để sau đó nhận ra rằng nó đã tạo ra sự khác biệt lớn trong cuộc sống của ai đó chưa?

Đôi khi chỉ là việc cắt cỏ trong sân sau giúp cho bà cụ hàng xóm. Có thể bạn không nghĩ nhiều về nó, nhưng bạn đã làm cho bà vui mừng và dường nào.

Thành công thực sự cũng có nghĩa là tạo ra tác động tích cực. Tác động đó không cần phải to tát hay chấn động thế giới. Đôi khi, chính những điều nhỏ nhặt lại có ý nghĩa nhất.

Nếu bạn đang phấn đấu để thế giới trở thành một nơi tốt đẹp hơn theo cách riêng dù nhỏ hay lớn thì bạn đã thành công. Bởi thành công thực sự không chỉ là lợi ích cá nhân, mà còn là nâng đỡ người khác và tạo ra khác biệt.

-Bạn duy trì sự cân bằng lành mạnh giữa công việc và cuộc sống

Trong thế giới hối hả, thật dễ dàng bị cuốn vào vòng xoáy và quên mất sức khỏe. Nhưng hãy để tôi nói cho bạn biết điều này – làm việc quần quật không phải là dấu hiệu của thành công, đó là con đường dẫn đến kiệt sức.

Thành công thực sự bao gồm việc cân bằng hiệu quả các khía cạnh trong cuộc sống. Điều đó có nghĩa là dành thời gian cho việc thư giãn và giải trí, bên cạnh công việc. Đó là về việc vun đắp các mối quan hệ, theo đuổi sở thích và chăm sóc sức khỏe.

Điều tuyệt vời nhất khi cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân là gì? Bạn không cần phải hy sinh sức khỏe hoặc hạnh phúc của mình để đạt được điều đó.

-Bạn thực hành sự đồng cảm và thấu hiểu

Bạn từng có những lúc hiểu lầm người khác, đưa ra phán đoán quá nhanh và điều đó dẫn đến tổn thương? Nhưng theo thời gian, bạn học được rằng mọi người đều đang chiến đấu với những trận chiến riêng. Những trận chiến mà chúng ta có thể không hiểu hoặc thậm chí không nhận thức được.

Đây là lúc sự đồng cảm phát huy tác dụng. Bạn đặt mình vào vị trí của người khác và cố gắng hiểu quan điểm của họ. Bạn cố gắng thể hiện lòng tốt, ngay cả khi điều đó khó khăn.

Vì vậy, nếu bạn là người thực hành sự đồng cảm, người cố gắng hiểu thay vì phán xét, xin chúc mừng! Bạn đang thể hiện một trong những dấu hiệu thành công sâu sắc nhất.

Bởi thành công không chỉ là những gì chúng ta đạt được, nó còn là cách chúng ta đối xử với người khác trên suốt chặng đường.

-Bạn sống thật với chính mình

Trong một thế giới liên tục nhắc nhở bạn phải là ai, phải làm gì và hành động như thế nào, việc luôn là chính mình có thể là một thách thức thực sự.

Nhưng điều quan trọng là không có số tiền, quyền lực hay danh tiếng nào có thể thay thế cảm giác được là chính mình.

Bởi thành công không phải là việc phải phù hợp với một khuôn mẫu nào đó, mà là không hối hận khi là chính mình và sống đúng với con người thật của bạn.

(theo Hack Spirit)


 

Nếu Một Ngày Nào Đó Tôi Mắc Bệnh Mất Trí Nhớ

Bang Uong

Tôi mong gia đình và những người thân yêu sẽ treo bản ghi nhớ này trong nơi tôi sống. Hãy nhớ lấy, ghi tâm và quay về với nó mỗi khi cảm thấy lạc lối. 

 1. – Hãy nhẹ nhàng báo cho tôi biết bạn đang có mặt.  Mỗi lần bạn bước vào phòng, chỉ cần nói : “Chào, là [tên bạn] đây”. Đừng hỏi tôi có biết bạn là ai không. Câu hỏi ấy có thể khiến tôi hoang mang và lo sợ. 

 2. – Hãy bước vào thế giới của tôi.  Nếu tôi nói muốn đi thăm bố mẹ hay chờ ai đó đã qua đời, đừng sửa sai tôi. Hãy đi cùng tôi trong thế giới đó – dù nó mờ ảo – vì nó mang lại cho tôi cảm giác an toàn.

 3. – Đừng bác bỏ điều tôi tin là thật.  Tâm trí tôi có thể đưa tôi đi lạc. Sự thật lạnh lùng không giúp tôi bớt rối trí. Hãy cho tôi quyền được bám vào những gì tôi còn nhớ, dù trái ngược. 

 4. – Đừng xem phản ứng của tôi là sự từ chối.  Nếu tôi không nhận ra bạn, đó không phải vì tôi không yêu thương bạn nữa. Chỉ là trí nhớ tôi đang phản bội tôi. 

 5. – Giúp tôi giữ gìn phẩm giá.  Nếu tôi không thể dùng dao nĩa, đừng vội đút cho tôi ăn. Thử cho tôi thức ăn có thể cầm tay. Có thể tôi vẫn tự xoay sở được, theo cách riêng. 

 6.  -Đưa tay cho tôi, chứ đừng lý giải.  Khi tôi sợ hãi hay hoảng loạn, chỉ cần lặng lẽ ở bên, nắm lấy tay tôi. Hành động đó có sức mạnh hơn vạn lời nói. 

 7. – Hãy nói với tôi bằng sự tôn trọng. Dù bệnh tật, tôi không phải một đứa trẻ. Hãy nói bằng sự dịu dàng – chứ không phải hạ thấp. 

 8. – Gợi lại những điều tôi từng yêu.  Âm nhạc, đọc sách, đi dạo, hát… có thể vẫn sống trong tôi. Hãy giúp tôi quay lại với những niềm vui ấy, dù chỉ thoáng chốc. 

 9. – Hãy khơi gợi những ký ức đẹp.  Hỏi tôi về một câu chuyện xưa. Bạn có thể ngạc nhiên khi tôi nhớ rất rõ, dù hiện tại thì mờ ảo. 

10. – Hãy hiểu cho sự bồn chồn của tôi.  Nếu tôi bất an, có thể tôi đang khó chịu, đau, hay cần gì đó mà không thể nói. Xin hãy đoán hiểu thay vì trách móc. 

11. – Đối xử với tôi như bạn muốn được đối xử.  Những gì tôi trải qua hôm nay, có thể một ngày nào đó bạn cũng sẽ trải qua. 

12. – Hãy đoán trước những nhu cầu thầm lặng của tôi.  Tôi có thể đói mà không biết nói. Bất an hoặc cáu gắt có thể là dấu hiệu. Một món ăn nhẹ có thể làm dịu rất nhiều thứ.

13. – Đừng nói về tôi như thể tôi không có mặt. Dù tôi im lặng hay có vẻ lơ đãng, tôi vẫn có thể nghe thấy bạn. Hãy nói với tôi, không phải về tôi. 

14. – Đừng ôm hết gánh nặng. Bạn không thể ở bên tôi mọi lúc. Hãy nghỉ ngơi. Hãy nhờ giúp. Bạn đã làm nhiều hơn đủ rồi.  

15. – Hãy đến thăm tôi, thường xuyên nhất nếu được. Dù tôi không còn nhận ra bạn, sự hiện diện của bạn vẫn mang lại an ủi.

16. – Hãy bao dung với lỗi lầm của tôi. Nếu tôi gọi nhầm tên, nhầm người – đó là do trí nhớ chứ không phải tôi thờ ơ. 

17. – Hãy để tôi nghe lại những bản nhạc yêu thích. Âm nhạc có thể đánh thức những vùng sâu trong tâm trí tôi mà bệnh tật không thể chạm đến. 

18. – Hãy tôn trọng cả những hành động vô nghĩa của tôi. Nếu tôi giữ chặt đồ vật hoặc đi đi lại lại, đừng ngăn cản. Đó là cách tôi tạo ra trật tự. 

19. – Đừng gạt tôi ra khỏi những khoảnh khắc cuộc sống. Dù tôi không thể theo kịp, tôi vẫn cảm nhận được hơi ấm, tiếng cười, bữa cơm gia đình. 

20. – Một cái chạm nhẹ có thể thay đổi tất cả. Một ánh mắt, một cái nắm tay, một nụ cười… vẫn có thể chạm đến tim tôi, dù lời nói đã rời xa. 

21. – Hãy nhớ tôi là ai.  Đằng sau những lần quên, tôi vẫn là người bạn từng yêu thương. Vẫn là tôi.

Trầm Mặc Huơng Lai 


 

Gởi ai đã và sắp đến tuổi già

Bài viết của một tác giả không nhớ rõ tên, có một nội dung quá thâm thuý, dành cho những ai trong tuổi Cao Niên nếu muốn có một đời sống hạnh phúc trong những ngày còn lại trên trần gian này, trước khi thân xác trở về cát bụi thì nên suy luận những điều được nêu ra trong bài viết này.

Đời người thật ngắn ngủi. Nhớ lại vào lứa tuổi đôi mươi, chúng ta lang thang trong khuôn viên trường đại học, vui cười vô tư và bây giờ đã hơn 40 năm trôi qua rồi. Đời người thoáng chốc đã già !

Bây giờ, những năm còn lại trong cuộc đời của một người, chúng ta cần sống thanh thản, sống thoải mái, sống hạnh phúc vì qua một ngày, chúng ta đã mất một ngày. Vì vậy, một ngày đến, chúng ta vui một ngày. Vui một ngày…rồi không biết được bao nhiêu ngày nửa. Hạnh phúc là do chính mình tạo ra, vui sướng cũng do chính mình tìm lấy vì những niềm vui ấy đã ẩn chứa trong những sự việc nhỏ nhặt xãy ra trong đời sống.

Hạnh phúc là những gì hiện đang ở chung quanh chúng ta, trong tầm tay chúng ta. Nhà nho Nguyễn Công Trứ quan niệm “ Tri túc, đãi túc, tiện túc, hà thời túc. Tri nhàn, đãi nhàn, tiện nhàn, hà thời nhàn”…

Tiền rất quan trọng trong đời sống của con người nhưng tiền không phải là tất cả. Đừng quá coi trọng đồng tiền và cũng đừng lệ thuộc vào đồng tiền, mặc dù biết rằng nếu không có tiền thi làm sao chúng ta sống, làm sao để được thoải mái.

Ta vẫn biết khi ta ra đời, ta đâu có mang nó đến và khi ra đi, chúng ta cũng không mang nó theo.

Đồng tiền có thể mua một lâu đài to lớn nhưng đồng tiền không mua được mái ấm gia đình.

Đồng tiền giúp chúng ta mua được nhiều thứ tiện nghi trong cuộc sống nhưng đồng tiền không mua được sức khỏe cũng như hạnh phúc trong đời sống.
Quảng đời còn lại thì quá ngắn ngủi, ta phải sống những ngày tháng cho đáng sống, ta phải làm cho cuộc đời thêm phong phú .

Những gì cần ăn thì cứ ăn, cần mặc thì cứ mua sắm, muốn đi du lịch thì cứ đi. Tập cho mình có nhiều đam mê, tự tìm niềm vui cho chính mình.

Vào trong internet để gửi thư cho bạn bè, để chia sẻ một tin hay, một chuyện vui, một bản nhạc, đọc những bài viết có giá trị, hay “chat” với người quen biết. Chúng ta cần trao dồi bộ óc để trí nhớ vẫn còn sáng suốt.

Nếu có người bạn cần giúp, ta cứ mở lòng nhân ái, tốt bụng với mọi người. Rảnh rổi đi làm những việc từ thiện xã hội, giúp một tay tại những nơi tôn kính như nhà Chùa, nhà Thờ,… lấy việc giúp người làm niềm vui, đó là những thú vui trong tuổi già

Hơn nửa đời, chúng ta dành khá nhiều cho sự nghiệp, cho gia đình, cho con cái, bây giờ thời gian còn lại chẳng bao nhiêu nên dành cho chính mình, quan tâm bản thân, sống thế nào cho thanh thản, vui vẽ.

Việc gì muốn thì làm, ai nói sao thì mặc kệ vì mình đâu phải sống để người khác thích hay không thích, nên sống thật với mình. Sống phải năng hoạt động nhưng đừng quá mức, ăn uống quá kiêng cử thì không đủ chất bổ dưởng, quá nhàn rổi thì buồn tẻ, quá ồn ào thì khó chịu…

Cuộc sống tuổi già thật đa dạng, nhiều màu sắc nên ta cần có nhiều bạn bè, nhiều nhóm bạn bè hoặc tham dự vào những sinh hoạt trong các Hội đoàn ái hữu lành mạnh. Gặp bạn, nói ra những điều phiền muộn cho nhau nghe. Hãy tìm cách gặp gở bạn bè và người thân vì không còn nhiều thời gian nửa.

Một người lớn tuổi, sống cô đơn, biệt lập, không đi ra ngoài, không giao thiệp với bạn hữu, thế nào cũng đi đến chổ tự than thân trách phận, bất an, lo âu, ủ dột và tuyệt vọng. Từ đó bắt nguồn của bao nhiêu căn bệnh. Đừng bao giờ nói, hay nghỉ là: “ Tôi già rồi, tôi không giúp ích được cho ai nửa”. Đừng nói những lời hay những tư tưởng có ý tuyệt vọng.

Người già chỉ sảng khoái khi được có bạn tâm giao, đó là một liều thuốc bổ mà không Bác sĩ nào có thể biên toa cho ta mua được.

Ở tuổi hiện tại, chúng ta đừng nghỉ đến đồng tiền, đừng nghỉ đến giàu hay nghèo nửa và cũng đừng than trách hay hối hận vì những lầm lỗi trong quá khứ và cũng đừng tự hỏi là tại sao bây giờ ta không có nhiều tiền. Đừng nói ta không có tiền.

Có những thứ hiện đang chung quanh ta rất quí giá mà có nhiều tiền cũng không mua được, đó là người phối ngẩu của chúng ta.

Nếu có chút ít đồng tiền thì cứ tiêu xài những gì ta cần vì sẽ có lúc chúng ta để lại cho người khác xài. Nếu hôm nay ta còn khoẻ mạnh, còn ăn được những món ăn ta thích và ăn biết ngon là ta đã có một khối tài sản to lớn trong tuổi già.

Rồi ta tìm đến những người bạn cùng nhau uống tách trà nóng, ly cà phê buổi sáng, kể chuyện năm xưa hay trao đổi những kinh nghiệm trong cuộc sống hiện tại.

Cuối tuần, hẹn nhau với người bạn đi câu cá, hưởng không khí trong lành của thiên nhiên và cũng để cho tâm tư lắng đọng, tinh thần thanh thản. Đó là những niềm vui trong cuộc sống cuả tuổi già.

From: Tu-Phung


 

Nỗi Đau Lớn Nhất Của Tuổi Già…

Bảy mươi tuổi tôi mới hiểu: nỗi đau lớn nhất không phải là nhà trống trải.

Tôi tên là María.

Năm nay tôi tròn bảy mươi. Con số tròn, nghe sang thật đấy, mà chẳng đem lại chút niềm vui nào. Cả cái bánh sinh nhật con dâu làm cũng nhạt thếch. Hay có lẽ tôi đã mất vị giác — với đồ ngọt lẫn với sự quan tâm.

Lâu lắm rồi tôi vẫn nghĩ: già nghĩa là cô đơn — một căn nhà im ắng, điện thoại chẳng reo, cuối tuần chẳng ai ghé. Tôi tưởng đấy mới là nỗi đau tệ nhất.

Bây giờ tôi biết: còn tàn nhẫn hơn cả khoảng trống, là một ngôi nhà đầy người nhưng mình bị vô hình.

Chồng tôi mất mười năm trước.

Bốn mươi năm bên nhau. Một người đàn ông mộc mạc, vững chãi. Ông sửa được cái cửa kẹt, nhóm được bếp lửa, và luôn tìm đúng một câu ngắn gọn để tôi thấy yên lòng. Ông đi rồi, chân tôi như đứng trên khoảng không.

 Tôi ở lại với hai đứa con — Carlo và Laura. Tôi cho chúng tất cả. Không phải vì bổn phận, mà vì tôi chẳng biết yêu theo cách nào khác.

 Chẳng có chuyến đi xa hay bằng cấp oách, nhưng tôi luôn có mặt: lúc con sốt, lúc làm bài, lúc gặp ác mộng. Tôi nghĩ tình thương rồi sẽ quay lại với mình.

Dần dần, những lần ghé thăm thưa hẳn.

—  Mẹ ơi, con bận.

—  Cuối tuần này cũng không được đâu mẹ.

Và tôi chờ.

Một ngày, Carlo bảo:

—  Mẹ về ở với tụi con đi, cho mẹ có người bầu bạn.

Tôi xếp đồ. Cái mền tặng cô hàng xóm, cái ấm pha cà phê đem cho, cây đàn piano thì bán — rồi tôi về căn nhà rộng rãi, sáng sủa của con.

Ban đầu, dễ chịu lắm. Cháu trai ôm tôi, Laura rót cà phê cho tôi. Rồi mọi thứ đổi khác.

—  Mẹ ơi, vặn nhỏ tivi lại.

—  Mẹ ở trong phòng nhé, nhà có khách.

—  Mẹ chưa bỏ đồ giặt chung với tụi con sao?

Và những câu nói cứ dính chặt lên tường:

—  Tụi con mừng vì mẹ ở đây, nhưng đừng làm nhiều quá.

—  Mẹ ơi, đây không còn là nhà của mẹ nữa.

Tôi cố giúp: nấu ăn, giặt giũ, trông cháu. Nhưng như thể tôi không tồn tại. Hoặc tệ hơn: tôi là gánh nặng.

Một đêm, tôi nghe Laura nói chuyện điện thoại:

—  Mẹ chồng như bức tượng ở góc nhà. Có cũng như không. Thế lại… dễ cho mình hơn.

Đêm đó tôi không ngủ. Nhìn trần nhà và hiểu: người thân ở ngay bên, mà mình cô độc nhất đời.

Một tháng sau, tôi đi. Tôi nói có bạn rủ về quê ở chung.

— Mẹ đi vậy cũng tốt, Carlo đáp, nghe như thở phào.

Giờ tôi ở một căn phòng nhỏ ngoài rìa Granada. Tôi tự pha cà phê, đọc sách, viết những lá thư chẳng bao giờ gửi. Không ai chen ngang, không ai phán xét. Bảy mươi tuổi, tôi không mong gì nhiều. Chỉ muốn còn cảm thấy mình là một con người — không phải gánh nặng, không phải cái bóng.

Tôi đã hiểu:

Cô đơn thật sự không phải là sự im lặng của căn nhà.

 Đó là khi những người mình yêu ở ngay gần, mà chẳng ai nhìn thẳng vào mắt mình.

 Khi người ta chịu đựng mình thay vì lắng nghe.

Khi mình vẫn ở đó, nhưng đã bị coi như vô hình.

Tuổi già không nằm trên nếp nhăn.

 Tuổi già là tình yêu bạn đã từng cho đi… và còn ai cần đến nữa.

 Văn Chương/quinhon 11


 

Sống Chung Với Tuổi Già

Ai cũng tới lúc già đi, hãy sẵn sàng “sống chung với tuổi già”.

“Ôi cái bụng bự của tôi”, “Dạo này cứ 3, 4 giờ sáng là thức”, “Giời ạ, cứ nhớ trước quên sau, hay bị mất trí nhớ rồi ta!”… Đó là dấu hiệu bạn đang bước vào quá trình lão hóa.

Sinh-lão-bệnh-tử, bình thường, ai cũng phải qua bốn bước. Vậy bạn phải chấp nhận tuổi già sẽ ập đến.

Bao nhiêu người trong chúng ta muốn có một hướng dẫn đáng tin cậy với bằng chứng cụ thể về quá trình lão hóa, khi cơ thể và tâm trí sẽ thay đổi theo tuổi già và cách thích ứng với “bình thường mới”? Đó là một thách thức lớn. Lý do, quá trình lão hóa làm thay đổi con người diễn ra dần dần qua nhiều thập niên và được định hình bởi hoàn cảnh kinh tế xã hội của mỗi cá nhân; khu vực sống, cách sống và các yếu tố khác nữa.

Ngoài ra, dù chúng ta có các vấn đề sinh lý chung khi già đi, nhưng không theo cùng lộ trình mù mịt phía trước.

Bác sĩ Rosanne Leipzig, phó Chủ tịch giáo dục tại Khoa Lão khoa và Y học Giảm nhẹ Brookdale tại Trường y Icahn School of Medicine ở Mount Sinai, New York, nhận định: “Những thay đổi có thể dự đoán được không nhất thiết phải xảy ra cùng lúc hoặc theo cùng một trình tự. Những người lớn tuổi là nhóm không đồng nhất nhất trong các nhóm tuổi khác nhau”.

Leipzig, 72 tuổi, đang dành ra toàn thời gian để giảng dạy nội trú và nghiên cứu sinh cũng như khám bệnh cho bệnh nhân vừa xuất bản cuốn sách mới: “Honest Aging: An Insider’s Guide to the Second Half of Life” được đánh giá là: “Cuộc kiểm tra toàn diện nhất về những gì sẽ xảy ra trong nhiều chục năm khi chúng ta già dần”.

Leipzig có hai mục tiêu khi viết hướng dẫn này. Thứ nhất là: “Để vượt qua tất cả những suy nghĩ tiêu cực về lão hóa”. Thứ hai là: “Để giúp mọi người hiểu rằng có rất nhiều điều người già có thể làm trong việc thích nghi với trạng thái bình thường mới để có cuộc sống chất lượng hơn và có ý nghĩa”.

Khi được hỏi tại sao tựa sách lại có cụm từ “Honest Aging” (Tuổi già trung thực), bà giải thích: “Bởi vì có quá nhiều thứ dạy cách thích nghi với tuổi già là không đáng tin cậy. Tôi nghĩ đã đến lúc chúng ta nên tự nhủ: Già đi chính là ‘mặc định’ của loài người và thừa nhận chúng ta thật may mắn khi có thêm được ngần ấy năm sống với tuổi già”.

Mức tăng tuổi thọ của con người là phi thường trong thời kỳ hiện đại. Với những tiến bộ trong y học và sức khỏe cộng đồng, số người từ 60 tuổi trở lên đông hơn rất nhiều so với đầu thế kỷ 20. Tuy nhiên, đa số chúng ta đều thiếu hiểu biết rõ ràng về những gì xảy ra với cơ thể mình trong một khoảng thời gian đôi khi rất dài sau tuổi trung niên.

 Khi được hỏi, những câu hỏi nào người lớn tuổi thường hỏi nhất? Leipzig đưa ra một danh sách: Tôi có thể làm gì với cái bụng phệ này? Làm thế nào tôi có thể cải thiện giấc ngủ? Tôi gặp khó khăn khi nhớ tên và đây có phải là chứng mất trí nhớ? Tôi có thực sự cần nội soi hoặc chụp quang tuyến vú không? Tôi nên làm gì để lấy lại vóc dáng? Tôi có cần phải ngừng lái xe?”

Đằng sau những câu hỏi này là sự hiểu biết kém về những thay đổi ‘không thể tránh khỏi’ về thể chất và tinh thần mà tuổi già mang lại – bà nói và khẳng định – Các giai đoạn lão hóa không thể chia nhỏ theo từng thập niên. Những người ở độ tuổi 60 và 70 có sự khác biệt đáng kể về sức khỏe và chức năng.

“Thông thường, những thay đổi có thể dự đoán được liên quan đến quá trình lão hóa diễn ra nhiều hơn ở độ tuổi từ 75 đến 85”. Leipzig lên danh sách các vấn đề liên quan đến tuổi tác cần chú ý:

 – Người lớn tuổi thường có các triệu chứng khác với người trẻ tuổi khi bị bệnh. Ví dụ, người lớn tuổi bị đau tim có thể khó thở hoặc lú lẫn thay vì đau ngực. Người lớn tuổi bị viêm phổi có thể bị ngã hoặc chán ăn thay vì sốt và ho.

– Người già thường phản ứng khác với người trẻ với thuốc và rượu. Do những thay đổi về thành phần cơ thể và chức năng gan, thận, ruột, người lớn tuổi nhạy cảm hơn với thuốc và thường dùng liều lượng thấp hơn, kể cả các loại thuốc sử dụng đã nhiều năm.

– Người già giảm dự trữ năng lượng. Khi tuổi càng cao, tim hoạt động càng kém hiệu quả; phổi chuyển ít oxy vào máu hơn và cần nhiều protein hơn để tổng hợp cơ. Khối lượng cơ và sức mạnh cũng giảm. Kết quả, người già có ít năng lượng hơn lúc còn trẻ, ngay cả lúc cần nhiều năng lượng hơn để làm các công việc hàng ngày.

– Đói và khát cũng giảm dần. Vị giác và khứu giác của con người giảm sút, khiến món ăn bớt sức hấp dẫn. Chán ăn phổ biến hơn ở người cao tuổi và người già dễ no hơn dù ăn ít hơn. Nguy cơ mất nước tăng lên.

 – Nhận thức chậm lại. Người lớn tuổi xử lý thông tin chậm hơn và phải mất nhiều thời gian hơn để hiểu thông tin mới. Đa nhiệm cũng khó khăn hơn, phản ứng chậm hơn và khó tìm đúng từ (đặc biệt là danh từ) hơn. Những thay đổi về nhận thức do thuốc và bệnh tật xảy ra thường xuyên hơn nhưng đa số là bình thường và không phải dấu hiệu của bệnh mất trí nhớ.

– Hệ thống cơ xương kém linh hoạt. Do các gai ngắn lại, các đĩa đệm ngăn cách các đốt sống cứng hơn và bị nén nhiều hơn, người lớn tuổi thường giảm chiều cao từ 1 đến 3 inch. Khả năng giữ thăng bằng bị giảm do những thay đổi ở tai trong, não và hệ thống tiền đình (một hệ thống phức tạp điều chỉnh sự cân bằng và ý thức về cảm giác). Người già định hướng không gian đường phố kém dần. Các cơ ở chân, hông và mông suy yếu và phạm vi chuyển động của các khớp hẹp dần. Gân và dây chằng không còn khỏe nữa. Té ngã và gãy xương thường xuyên hơn do xương giòn hơn.

– Thị lực và thính giác thay đổi. Người già cần nhiều ánh sáng để đọc hơn người trẻ. Họ khó nhìn thấy đường viền của các vật thể hoặc khó phân biệt giữa các màu gần giống vì khả năng nhận thức về màu sắc và độ tương phản đã suy giảm.

Do những thay đổi ở giác mạc, thủy tinh thể và chất lỏng trong mắt, mắt sẽ mất nhiều thời gian hơn để thích nghi với ánh sáng mặt trời cũng như bóng tối. Do các tế bào lông ở tai trong bị tổn thương nên người già khó nghe hơn, đặc biệt là ở tần số cao. Cũng khó hiểu được câu nói nhanh, câu nói chứa nhiều thông tin hoặc nói trong môi trường ồn ào.

– Giấc ngủ rời rạc. Người lớn tuổi mất nhiều thời gian hơn để chìm vào giấc ngủ và thức giấc nhiều hơn vào ban đêm.

Để giảm nhẹ các ảnh hưởng trên, Leipzig đề nghị các điều chỉnh người già nên làm.

– Đừng bỏ qua những thay đổi đột ngột trong chức năng vận động mà cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế.

 – Mỗi lần đến gặp bác sĩ, hãy hỏi thuốc đang dùng liều lượng đã phù hợp chưa và có thể ngừng loại thuốc nào.

– Hãy chịu khó vận động thể chất nhẹ.

 – Hãy chắc chắn đã ăn đủ chất đạm, uống đủ nước ngay cả khi không thấy khát.

– Giảm bớt đa nhiệm và làm việc theo khả năng của mình.

– Thực hiện các bài tập thăng bằng.

– Hãy kiểm tra mắt hàng năm.

– Dùng trợ thính nếu thấy khó trò chuyện.

 – Không tập thể dục, uống rượu và ăn nhiều trong hai đến ba giờ trước khi đi ngủ.

Cuối cùng, “Đừng bao giờ nói ‘không bao giờ’ vì luôn có cách cải thiện tình trạng thể chất và tinh thần khi chúng ta già đi. Vấn đề là bạn phải luôn sẵn sàng sống chung với tuổi già,” Leipzig kết luận.

Lương Thái Sỹ (bài do bạn Bá Trần giới thiệu)

http://www.nuiansongtra.com/index.php?c=article&p=11968

From: Tu-Phung


 

CHẠM CỬA TRỜI – Lm. Minh Anh Tgp. Huế

Lm. Minh Anh Tgp. Huế

“Hãy chiến đấu để qua được cửa hẹp mà vào!”.

“Cửa hẹp là cửa dẫn đến thành công! Giờ này qua giờ khác, ngày này qua ngày khác và năm này qua năm khác, tôi sống với cây vĩ cầm. Nhiều điều tôi muốn làm, phải gác lại; nhiều nơi tôi muốn đến, phải bỏ lỡ. Cánh cửa tôi bước qua – thật hẹp; con đường tôi đi – thật gập ghềnh!” – Fritz Kreisler.

Kính thưa Anh Chị em,

Nếu con đường đưa Kreisler chạm cửa trời âm nhạc đã hẹp và gập ghềnh, thì con đường dẫn đến cửa trời cứu độ còn chông gai hơn. Trong Tin Mừng hôm nay, khi có người hỏi, “Những người được cứu thoát thì ít?”, Chúa Giêsu chỉ mời gọi, “Hãy chiến đấu để qua được cửa hẹp mà vào!” – vì đó là lối duy nhất để ‘chạm cửa trời’ thật.

Ngài cho thấy Nước Trời không dành cho số đông ồn ào, nhưng cho ai đi đúng hướng và sống đúng cách như Thiên Chúa muốn. Theo Chúa không chỉ là bước bên Ngài, mà đi lối Ngài đi – lối thập giá – cũng là lối dẫn đến phục sinh. Cửa hẹp không đóng với ai, nhưng không ai có thể đi qua nếu không bỏ mình. Vì thế, “Hãy chiến đấu để qua!” không chỉ là lời khuyên, mà là một mệnh lệnh yêu thương. Bao thế hệ đã bước qua cửa ấy, từ đông chí tây, từ bắc chí nam, để dự tiệc Nước Trời. “Ít người đi lối thập giá, nhưng qua đó mọi thế hệ đã chạm cánh cửa trời!” – Henri Nouwen.

Tuy nhiên, sẽ không đủ nếu chỉ biết Chúa, nghe Lời Ngài, hay thi hành một số việc đạo đức; Kitô hữu còn được mời gọi trở nên một “Kitô khác” – nghĩa là mỗi ngày, thực sự cùng Ngài lên Giêrusalem. Chúa không muốn chúng ta là những người chỉ gõ muộn và chỉ để nghe những lời lạnh lùng, “Ta không biết các anh từ đâu đến!”; “Không có thập giá, sẽ chẳng có triều thiên!” – William Penn. Vậy làm sao để bền bỉ trên con đường ấy? Chính Thánh Thần sẽ đồng hành, nâng đỡ sự yếu hèn của chúng ta – bài đọc một. Ai dám đưa tay cho Ngài dẫn dắt, người ấy sẽ trải nghiệm một niềm vui sâu thẳm, niềm vui của người ‘chạm cửa trời’, “Lạy Chúa, con tin cậy vào tình thương Chúa!” – Thánh Vịnh đáp ca.

Anh Chị em,

“Hãy chiến đấu để qua được cửa hẹp mà vào!”. Chiến đấu để được thiên đàng không chỉ là một chuỗi hành động, mà là một hành trình, trên đó là ‘cả một mầu nhiệm hiệp thông’ với Chúa Kitô. Mỗi bước đi trên con đường hẹp là một sự từ bỏ bản thân, một tín thác trọn vẹn vào Chúa, nơi thập giá trở thành cánh cửa dẫn đến sự sống. “Bạn không thể đi thẳng về trời bằng con đường dễ dãi!” – Philip Neri. Nó mời gọi chúng ta nhận ra những góc tối chưa được thanh luyện, và trao tất cả cho lửa Thánh Thần. Ai dám bước qua nó, không chỉ được tự do thực sự để yêu thương và hiến thân, mà còn chạm được Nước Trời – chạm Giêsu – ngay từ đời này qua từng hành động nhỏ, từng quyết định nhỏ, từng giây phút im lặng. “Thập giá không phải là điểm kết thúc, nhưng là cánh cửa mở ra phục sinh!” – Fulton Sheen.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, dạy con im lặng mà yêu, âm thầm mà dâng, quên mình mà sống; vì chỉ trong những điều nhỏ bé ấy, con mới thật sự ‘chạm cửa trời!’”, Amen.

Lm. Minh Anh (Tgp. Huế)

****************************

Lời Chúa Thứ Tư Tuần XXX Thường Niên

Thiên hạ sẽ từ đông tây nam bắc đến dự tiệc trong Nước Thiên Chúa.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.    Lc 13,22-30

22 Khi ấy, trên đường lên Giê-ru-sa-lem, Đức Giê-su đi ngang qua các thành thị và làng mạc mà giảng dạy. 23 Có kẻ hỏi Người : “Thưa Ngài, những người được cứu thoát thì ít, có phải không ?” Người bảo họ : 24 “Hãy chiến đấu để qua được cửa hẹp mà vào, vì tôi nói cho anh em biết : có nhiều người sẽ tìm cách vào mà không thể được.

25 “Một khi chủ nhà đã đứng dậy và khoá cửa lại, mà anh em còn đứng ở ngoài, bắt đầu gõ cửa và nói : ‘Thưa ngài, xin mở cho chúng tôi vào !’, thì ông sẽ bảo anh em : ‘Các anh đấy ư ? Ta không biết các anh từ đâu đến !’ 26 Bấy giờ anh em mới nói : ‘Chúng tôi đã từng được ăn uống trước mặt ngài, và ngài cũng đã từng giảng dạy trên các đường phố của chúng tôi.’ 27 Nhưng ông sẽ đáp lại : ‘Ta không biết các anh từ đâu đến. Cút đi cho khuất mắt ta, hỡi tất cả những quân làm điều bất chính !’

28 “Bấy giờ anh em sẽ khóc lóc nghiến răng, khi thấy các ông Áp-ra-ham, I-xa-ác và Gia-cóp cùng tất cả các ngôn sứ được ở trong Nước Thiên Chúa, còn mình lại bị đuổi ra ngoài. 29 Thiên hạ sẽ từ đông tây nam bắc đến dự tiệc trong Nước Thiên Chúa.

30 “Và kìa có những kẻ đứng chót sẽ lên hàng đầu, và có những kẻ đứng đầu sẽ xuống hàng chót.”


 

Mưa chưa từng có, thủy điện xả lũ, miền Trung thành biển nước

Ba’o Nguoi-Viet

October 27, 2025

ĐÀ NẴNG, Việt Nam (NV) – Các đập thủy điện hối hả xả lũ vì “mưa lớn chưa từng có” làm cho nhiều khu vực các tỉnh thành miền Trung như Thừa Thiên , Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam chìm trong biển nước.

Nhiều báo tại Việt Nam đưa tin ngày Thứ Hai 27 Tháng Mười kèm theo các hình ảnh dẫn chứng khổ nạn của người dân địa phương đang phải chịu đựng “nhân tai” phối hợp với thiên tai, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.

Trung tâm thành phố Huế bị ngập sâu. (Hình: Đức Hiếu/VNExpress)

Các nguồn tin cho hay ngày 26 Tháng Mười, mưa tầm tã trên diện rộng hai ngày qua trên các khu vực từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi. Thật ra mấy ngày trước đó, mưa lũ đã ập xuống khu vực này từ hệ quả của trận bão số 12, tên quốc tế là Fengshen. Bão khi đi vào gần đến đất liền miền Trung Việt Nam thì suy yếu thành áp thấp nhiệt đới với mưa như trút nước.

Theo thói quen chống chọi bão lũ hàng năm, các đập thủy điện ở khu vực từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi cũng đều mở các cửa xả bớt nước để tránh vỡ đập, giống như các khu vực khác tại các tỉnh miền núi phía bắc. Do vậy, các khu vực hạ du, gồm cả các thành phố lớn như Huế và Đà Nẵng đều biến thành biển nước. Một số cư dân Huế nói rằng lũ về nhanh quá họ không kịp trở tay.

“Lũ đặc biệt lớn trên sông Hương và sông Bồ (Huế) đang lên rất nhanh, có nơi vượt mức lịch sử. Hệ thống sông Vu Gia – Thu Bồn (Đà Nẵng) cũng đang trong giai đoạn lũ lớn; từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi đón đợt lũ mới.” Báo Pháp Luật tường thuật.

Trên hệ thống các sông Hương, sông Bồ ở thượng nguồn của thành phố Huế, hệ thống hai sông Vu Gia và Thu Bồn ở thượng nguồn Đà Nẵng, các đập thủy điện khi hối hả xả lũ thì hạ du thành biển nước mênh mông không thể tránh khỏi. Hiện người ta còn lo chống chọi với cơn đại hồng thủy nên chưa thấy có báo cáo nào cho các thiệt hại người và tài sản, chỉ biết có thể sẽ không nhỏ.

Lũ sông Hương tại Dã Viên đã lên tới 4.59 mét, vượt báo động 3 gần 2 mét, khiến nhiều con đường ở thành phố Huế bị ngập lụt nặng. (Hình: Quang Nhật/Người Lao Động)

Lũ bủa vây tứ bề

Theo báo Tuổi Trẻ hôm 27 Tháng Mười, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, mưa to, lũ các sông lên nhanh, khiến 88 xã, phường, có nguy cơ ngập sâu khiến đường sắt, đường bộ qua thành phố Huế tê liệt. Người dân muốn di chuyển phải đi thuyền hoặc lội nước.

Bên cạnh đó, hàng trăm ngàn học sinh ở Huế, Đà Nẵng, Quảng Trị, Quảng Ngãi phải nghỉ học nhiều ngày vì lũ “vượt mức lịch sử.”

Tại Huế, mưa lớn hơn 800mm, nước lũ về nhanh khiến nhiều khu dân cư ven sông Hương, Như Ý, Đông Ba và các tuyến đường trung tâm thành phố Huế bị ngập, nơi sâu nhất tới hơn 1 mét.

Từ tối 26 Tháng Mười, khu vực Đập Đá nằm giữa sông Hương và Như Ý nước dâng cao 0.7 mét, tràn vào nhà dân hai bên sông. Nhiều con đường chính ngập sâu trong nước như Hoàng Lanh, Vũ Thắng, Trường Chinh, Bạch Đằng… có nước chảy xiết đã buộc chính quyền địa phương giăng dây, đặt rào chắn ngăn không cho người dân qua lại từ trưa cùng ngày.

Thậm chí, lũ trên sông Tả Trạch dâng cao, cuốn sập cầu Le No ở xã Khe Tre, chia cắt hàng ngàn gia đình, buộc Ban Chỉ Huy Phòng Thủ Dân Sự Huế phải kích hoạt hệ thống còi hú báo động thiên tai.

Trong khi đó, ở bờ Bắc sông Hương, Lũ trên sông Hương đã vượt quá báo động 3 và đang tiếp tục lên. Nhiều di tích Huế nằm ven con sông này đang bị ngập lụt, chẳng hạn như Nghinh Lương Đình, cầu Cửa Ngăn (cửa Thể Nhân Môn) đường dẫn vào Đại Nội Huế, hay như khu vực cổng Ngọ Môn…

Tương tự, theo báo VNExpress, tối 26 Tháng Mười, nước lũ tại phường Hội An, Đà Nẵng, dâng nhanh. Đến khoảng 0 giờ rạng sáng 27 Tháng Mười, thì nước tràn lên đường Bạch Đằng 1 mét, lan sang đường Nguyễn Phúc Chu bên kia sông Hoài, buộc hàng quán đóng cửa, tắt điện.

Người dân phố cổ đã quen chạy lũ nên nhiều nhà dân và hộ kinh doanh chủ động di chuyển đồ đạc lên cao từ trưa cùng ngày.

Tuy nhiên, đến sáng 27 Tháng Mười, nhiều con đường huyết mạch trong khu phố cổ Hội An như Bạch Đằng, Nguyễn Thái Học, Công Nữ Ngọc Hoa… ngập sâu từ 1-1.5 mét.

Ngoài trung tâm phố cổ, các khu vực vùng ven như chợ cá Thanh Hà và làng gốm Thanh Hà, phường Hội An Tây, cũng bị nước lũ chia cắt hoàn toàn.

Chính quyền phường Hội An đã khuyến cáo người dân hạn chế đi lại trên các đoạn đường ngập sâu để phòng tránh tai nạn chết đuối.

Tại tỉnh Quảng Ngãi, mưa lớn trong hai ngày 26 và 27 Tháng Mười, đã khiến toàn tỉnh có 30 vị trí sạt lở do mưa lũ.

Theo đó, hàng loạt cây cầu nhỏ và cầu tràn bên sông Rin, sông Trà Bồng, sông Vệ, Trà Khúc bị nước lũ tràn qua. Trong đó, chỉ riêng xã Sơn Hạ có bảy điểm ngập, khiến hàng trăm gia đình bị chia cắt.

Ngoài cầu Sông Rin cũ ở xã Sơn Hà ngập 0.7 mét, nhiều khu vực giáp ranh miền núi và đồng bằng Quảng Ngãi cũng ngập nặng. Chẳng hạn, cầu tràn Thạch Nham ngập hơn 1.6 mét, cầu máng Hành Minh-Hành Nhân ngập 0.5 mét, lực lượng hữu trách phải chốt chặn, hướng dẫn giao thông.

Phố cổ Hội An, Đà Nẵng, ngập lũ sáng 27 Tháng Mười. (Hình: Trung Đào/VNExpress)

Hậu quả từ lòng tham thủy điện

Nhà cầm quyền Việt Nam tham lam cho xây dựng các đập thủy điện tràn lan trên các sông lớn đã đành, mà các phụ lưu của chúng cũng đều bị khai thác thủy điện với những cái đập nhỏ bé, khả năng chỉ cung cấp từ 2 MW trở lên. Chúng quá nhỏ nên không có khả năng cắt lũ hay điều tiết lũ, mà chỉ xả lũ ngay khi ở “trên mức báo động” hầu tránh vỡ đập.

Báo Vietnamnet kể rằng mưa lớn, nước đổ về hồ chứa tăng quá nhanh, các đập thủy điện Tả Trạch, Sông Tranh, Trà My, Đắk Mi, Trà Đơn, Sông Bung, A Vương… phải “xả tràn” để “đảm bảo an toàn công trình.”

Thủy điện tránh được vỡ đập thì phố xá, nhà cửa, ruộng vườn các khu vực hạ du lãnh hậu quả ngập lụt.

Bão số 10 (Bualoi) làm cho 51 người chết và hơn $600 triệu thiệt hại ở các tỉnh miền núi phía Bắc và Bắc miền Trung khoảng 350 nhà sập hay bị lũ cuốn trôi trong khi 170,000 nhà hư hỏng. Còn bão số 11 cũng làm ít nhất 13 người chết, chưa kể các thiệt hại tài sản ở một số tỉnh miền núi phía Bắc.

Tất cả đều từ hậu quả của “nhân tai” phối hợp với thiên tai gây ra. Gần chục năm trước, người ta thấy một số lời kêu gọi dẹp bỏ các thủy điện quá nhỏ vì những thiệt hại do chúng gây ra quá lớn trong khi lợi ích điện năng lại quá nhỏ. Nhưng những lời kêu gọi đó đều bị gác bỏ ngoài tai. Trong khi đó, tuy là kẻ gây thiệt hại người và tài sản nhưng dân lại phải chịu đựng hệ quả chứ không phải thủ phạm “nhân tai.”

Thủy điện Đăk Mi 4 xả lũ vào năm 2020. Hình: Đắc Thành/VnExpress)

Hệ thống sông Vu Gia-Thu Bồn ở Quảng Nam dài khoảng 200km phải gánh hơn 60 đập thủy điện lớn nhỏ. Dân chúng khu vực này từng bị thiệt hại nặng nề vì thủy điện xả lũ suốt bao năm qua cả người lẫn tài sản.

Theo dự báo của Đài Khí Tượng Thủy Văn Trung Bộ, do tác động của không khí lạnh, dải hội tụ nhiệt đới và gió Đông, từ tối 26 đến 29 Tháng Mười, từ Huế đến Quảng Ngãi tiếp tục mưa rất to có nơi vượt 500-600 mm.

Các sông ở khu vực này sẽ xuất hiện một đợt lũ, đỉnh lũ có thể lên trên báo động 3, lập “mốc lịch sử đỉnh lũ mới.” (NTB&Tr.N) [kn]