KimTrong Lam
Nhân viên “ăn cắp” đồ ăn của công ty
Một quyết định tưởng chừng đúng…
Tôi là giám đốc vận hành của chuỗi thức ăn nhanh Sabor Express ở trung tâm thành phố. Năm năm qua, tôi quản lý mọi thứ rất chặt chẽ: từ kho bãi, nhân viên cho đến từng con số thất thoát. Tất cả vận hành trơn tru như một chiếc đồng hồ Thụy Sĩ.
Cho đến một buổi sáng tháng Ba.
— Thưa ông Ramírez, tôi có chuyện phải nói, — Carlos, giám sát ca đêm bước vào, mặt nghiêm trọng. — Chuyện của Marta.
Marta Villanueva. 42 tuổi, mẹ đơn thân, làm việc năm năm không một sai sót, luôn đúng giờ.
— Marta thì sao? — tôi hỏi.
Carlos đặt điện thoại lên bàn. Trên màn hình là đoạn camera: Marta lén cho đồ ăn vào túi lớn, ánh mắt thấp thỏm nhìn quanh.
— Tôi thấy cô ấy làm ba đêm liền, — Carlos nói. — Toàn là gà rán, hamburger, khoai tây chiên… những đồ thừa của ca.
Một cơn thất vọng và tức giận trào lên trong tôi. Sự phản bội luôn đau hơn khi nó đến từ người mình tin tưởng.
— Gọi cô ấy đến gặp tôi trước ca ngày mai.
Hôm sau, Marta ngồi trước mặt tôi, hai bàn tay đặt lên đầu gối, mắt nhìn xuống. Chỉ một đêm mà trông cô ấy như già đi cả chục tuổi.
— Marta, cô biết vì sao mình ở đây chứ? — tôi cố giữ giọng lạnh lùng.
Cô khẽ gật đầu, mắt ướt.
— Chúng tôi đã kiểm tra, số liệu không khớp. Giờ thì rõ rồi.
— Thưa ông, tôi có thể giải thí—
— Không cần, — tôi cắt ngang. — Camera đã ghi lại. Cô biết rõ đây là hành vi ăn cắp.
Marta bật khóc:
— Tôi xin ông, tôi cần công việc này. Tôi còn các con…
— Ai mà chẳng cần làm việc, Marta. Nhưng thế không có nghĩa là được ăn cắp. Cô có biết công ty mất bao nhiêu vì những việc này không?
— Nhưng đó chỉ là đồ ăn sắp vứt đi mà…
— Điều đó không quan trọng! — tôi quát. — Đồ ăn còn ở đây là của công ty, cho đến khi bỏ thùng rác. Đây là lý do cho thôi việc ngay lập tức. Thu dọn đồ đi.
Marta đứng dậy, nước mắt chảy dài:
— Cầu Chúa phù hộ cho ông, — cô thì thào rồi bước ra.
Trong cuộc họp nhân viên, tôi tuyên bố:
— Marta Villanueva đã bị cho thôi việc vì ăn cắp hàng hóa.
Có tiếng xì xào, vài người gật gù.
— Làm đúng đấy sếp, — Roberto, bếp chính nói. — Phải nghiêm với loại chuyện này.
— Chuẩn, — Sandra, thu ngân tiếp lời. — Nếu bỏ qua một lần thì sẽ loạn hết.
Tôi cảm thấy yên tâm. Mình đã làm đúng.
Ba ngày sau, Rosa, một nhân viên ca đêm, tìm gặp tôi, mắt đỏ hoe:
— Ông Ramírez, tôi cần nói về Marta.
— Quyết định đã xong rồi, Rosa.
— Xin ông nghe tôi một lần.
Cô đưa điện thoại: một bức ảnh Marta trong bộ đồng phục, đang phát đồ ăn cho trẻ em ở một mái ấm.
— Marta làm tình nguyện ở nhà ăn San Francisco. Tất cả đồ ăn cô ấy mang đi đều là phần công ty định bỏ. Cô ấy đem cho trẻ em nghèo, những gia đình không có gì để ăn.
Tim tôi như chùng xuống.
— Sao cô ấy không xin phép?
— Cô ấy đã xin, cách đây nửa năm. Ông đã từ chối. Ông nói nào là luật, nào là thủ tục…
Hình ảnh lờ mờ hiện lại trong đầu tôi: hôm ấy Marta nói chuyện, tôi vừa nghe vừa gõ máy tính, rồi buông một tiếng “không được đâu”.
— Nhưng cô ấy vẫn tiếp tục…
— Vì cô ấy nói: “Nếu phải chọn giữa tuân theo quy định và để một đứa trẻ đi ngủ với cái bụng đói, tôi sẽ chọn đứa trẻ.”
Đêm đó tôi trằn trọc. Ba giờ sáng, tôi tìm trang Facebook của San Francisco.
Ở đó, Marta cười tươi, phát thức ăn cho trẻ em và người già. Những lời cảm ơn viết dưới ảnh:
“Nhờ chị Marta mà chúng tôi không bao giờ thiếu bữa.”
“Chúa phù hộ người phụ nữ luôn đem cơm cho chúng tôi mỗi tối.”
Sáng hôm sau, tôi gọi ngay phòng Nhân sự:
— Tôi muốn hủy một quyết định sa thải.
Tôi đến tận nhà Marta. Căn hộ cũ, tầng năm không thang máy.
Marta mở cửa, ánh mắt hoảng sợ:
— Ông Ramírez, tôi không trở lại làm—
— Marta, tôi đến để xin lỗi. Và mời cô quay lại. Với mức lương cao hơn.
— Gì ạ?
— Tôi cũng đã bàn với giám đốc khu vực. Từ nay, Sabor Express sẽ chính thức quyên góp đồ ăn thừa cho mái ấm San Francisco. Hợp pháp, có giấy tờ đầy đủ. Và cô sẽ phụ trách chương trình này.
Marta ôm mặt khóc nấc:
— Tôi… tôi không biết nói gì.
— Cô chỉ cần nói đồng ý.
Thứ Hai, tôi lại họp nhân viên:
— Tuần trước tôi nói Marta bị đuổi vì ăn cắp. Hôm nay, tôi phải thú nhận: chính tôi mới là kẻ đã lấy mất của cô ấy. Lấy mất công việc, lấy mất phẩm giá, và suýt nữa là cả cơ hội giúp đỡ những người đói khổ.
Cả phòng im phăng phắc.
— Số đồ ăn mà cô ấy “lấy cắp” là để đem cho trẻ em, người già, những gia đình không có gì. Marta đã dám làm vì lương tâm mạnh mẽ hơn quy định của tôi.
Tôi dừng lại. Rồi nói rõ:
— Marta sẽ quay lại hôm nay. Và tôi mong mọi người chào đón cô ấy như cô ấy xứng đáng.
Cửa mở. Marta bước vào. Tràng pháo tay vang lên, ban đầu còn lác đác, rồi ngày càng lớn dần.
Sáu tháng sau. Chương trình quyên góp được nhân rộng sang nhiều chi nhánh. Công ty nhận giải thưởng về trách nhiệm xã hội. Nhưng quan trọng nhất: nhà ăn San Francisco nuôi được hơn 200 người mỗi ngày.
Còn tôi, tôi học được một bài học: làm lãnh đạo không chỉ là giữ luật, mà còn là biết khi nào phải đặt tình người lên trên luật.
Mỗi lần thấy Marta bước ra với những túi thức ăn nay in logo công ty, tôi lại nhớ tới sai lầm của mình. Và thầm cảm ơn vì đã kịp sửa chữa.
Bởi những gì chúng tôi định bỏ đi không chỉ là thức ăn.
Đó còn là cơ hội để thay đổi cuộc đời một ai đó.
St
