Quân đội Israel cho biết lực lượng không quân Israel đã tấn công vào các kho chứa và cơ sở phóng tên lửa ở phía tây Iran vào Chủ Nhật, khi các cuộc tấn công ở Iran bước sang ngày thứ ba.
Tổng thống Trump cho biết hôm thứ Bảy rằng cuộc xung đột đang diễn ra giữa Israel và Iran nên chấm dứt . Trong một bài đăng trên mạng xã hội, Trump cho biết ông đã nói chuyện với Tổng thống Nga Vladimir Putin về vấn đề này và Putin “cảm thấy, giống như tôi, cuộc chiến này ở Israel-Iran nên chấm dứt”.
Vào hôm Chủ Nhật, 15-6-2025, Israel đã cảnh báo người Iran tránh xa các khu vực liên quan đến sản xuất quân sự.
Các cuộc đàm phán hạt nhân giữa Hoa Kỳ và Iran dự kiến diễn ra vào Chủ Nhật đã bị hủy bỏ, nước chủ nhà Oman cho biết, nhưng Iran không nhất thiết đóng cánh cửa nối lại các cuộc đàm phán này nếu các cuộc tấn công của Israel chấm dứt, theo một người được thông báo về cuộc gọi giữa các quan chức Iran và châu Âu.
Ít nhất 78 người ở Iran đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công của Israel. Ở Israel, con số này tăng lên 13 sau khi 10 người thiệt mạng trong đêm qua trong các đợt tên lửa mới nhất.
Lửa và khói bốc lên phía trên kho dầu Shahran ở Tehran vào Chủ Nhật. (Getty Images)
Không quân Israel đã tấn công vào cơ sở hạ tầng lưu trữ và phóng tên lửa ở phía tây Iran vào sáng Chủ Nhật, quân đội Israel cho biết, khi các cuộc tấn công ở Iran bước sang ngày thứ ba. Israel cho biết họ cũng đã tấn công các bệ phóng tên lửa của Iran ở Iran qua đêm. Tuyên bố này được đưa ra sau các cuộc tấn công của Iran vào Israel khiến ít nhất tám người thiệt mạng.
Truyền thông nhà nước Iran cho biết nhà máy lọc dầu Tehran vẫn hoạt động bình thường và việc phân phối nhiên liệu không bị gián đoạn
Tổng thống Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin (Saul Loeb/AFP/Getty Images)
Tổng thống Trump cho biết hôm thứ Bảy rằng ông muốn thấy cuộc chiến giữa Israel và Iran kết thúc. Trong bản ghi chép cuộc gọi của mình với Tổng thống Nga Vladimir Putin, Trump cho biết họ đã thảo luận về các cuộc xung đột ở Ukraine và Iran. “Ông ấy cảm thấy, giống như tôi, cuộc chiến này ở Israel-Iran nên kết thúc, mà tôi đã giải thích, cuộc chiến của ông ấy cũng nên kết thúc.”
Trump viết trên mạng xã hội rằng ông và Putin chủ yếu thảo luận về Iran và sẽ nói nhiều hơn về Ukraine vào tuần tới. Theo các báo cáo của phương tiện truyền thông nhà nước Nga, trợ lý Điện Kremlin Yury Ushakov cho biết Trump đã nói với Putin rằng đặc phái viên Trung Đông Steve Witkoff đã sẵn sàng nối lại các cuộc đàm phán với người Iran.
“Các bạn là lời hứa về hy vọng cho rất nhiều người trong chúng ta,” Đức Giáo hoàng nói với những người trẻ tham dự sự kiện “Chicago kỷ niệm Đức Giáo hoàng Leo XIV” tại Rate Field, sân nhà của đội bóng chày Chicago White Sox.
“Thế giới hướng về các bạn khi các bạn nhìn xung quanh và nói: Chúng con cần quý vị, chúng tôi cần quý vị, cùng nhau chia sẻ với chúng con trong sứ mệnh chung, với tư cách là Giáo hội và trong xã hội, là loan báo sứ điệp hy vọng đích thực và thúc đẩy hòa bình, thúc đẩy sự hòa hợp giữa mọi dân tộc.”
“Và trong việc phục vụ người khác, chúng ta thấy rằng khi cùng nhau đến với nhau trong tình bạn, xây dựng cộng đồng, chúng ta cũng có thể tìm thấy ý nghĩa thực sự trong cuộc sống của mình”
Bài phát biểu chưa từng có của Đức Giáo hoàng Leo XIV cũng là điểm nhấn của chương trình trước thánh lễ tại buổi lễ buổi chiều.
Với sự dẫn chương trình của phát thanh viên tường thuật trực tiếp trận đấu của Chicago Bulls Chuck Swirksy, chương trình cũng bao gồm các buổi biểu diễn âm nhạc của một giáo xứ địa phương và trường Công giáo cũng như một bản ballad piano gốc để tôn vinh Giáo hoàng Leo có tên là “One of Us”, do Tu sĩ dòng Augustinô của Giáo hoàng là David Marshall sáng tác và trình bày.
Sơ Dianne Bergant, cựu giáo viên của Giáo hoàng Leo XIV, và Cha John Merkelis, một người theo dòng Augustinô và là bạn học cấp ba của Giáo hoàng, cũng chia sẻ những hiểu biết sâu sắc về người bạn của họ trong một cuộc thảo luận nhóm.
Bên ngoài sân vận động, các thành viên của Neocatechumenal Way ở khu vực Chicago đã chào mừng vị giáo hoàng mới bằng những bài hát và điệu nhảy ca ngợi…
Người ta nghe thấy tiếng nổ ở Tel Aviv và Jerusalem khi còi báo động vang lên khắp Israel vào đêm thứ sáu sau khi người phát ngôn quân đội nước này cho biết đó là vụ bắn tên lửa từ Iran.
Hãng thông tấn nhà nước Iran IRNA cho biết hàng trăm tên lửa đạn đạo đã được phóng để trả đũa các cuộc tấn công lớn nhất từ trước đến nay của Israel vào Iran, phá hủy cơ sở hạt nhân ngầm khổng lồ của Iran tại Natanz và tiêu diệt các chỉ huy quân sự hàng đầu của nước này.
Quân đội Israel cho biết Iran đã bắn chưa đến 100 tên lửa, phần lớn trong số đó đã bị đánh chặn hoặc không trúng đích.
Người phát ngôn quân đội Israel nói tiếng Ả Rập Avichay Adraee cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội rằng: “Một số lượng hạn chế các tòa nhà đã bị ảnh hưởng, một số trong số đó là do mảnh đạn từ các hoạt động đánh chặn”.
Quân đội Hoa Kỳ đã giúp bắn hạ tên lửa của Iran, hai quan chức Hoa Kỳ cho biết. Một trong những quan chức, nói với điều kiện giấu tên, cho biết hiện tại các vụ đánh chặn của Hoa Kỳ đã được thực hiện bởi các hệ thống trên mặt đất. Quan chức này cho biết máy bay chiến đấu và tàu chiến vẫn chưa được sử dụng cho đến nay.
Nhân viên an ninh phản ứng tại hiện trường vụ tấn công ở Tel Aviv sau vụ tấn công bằng tên lửa của Iran vào thứ sáu. Ảnh: Reuters
Lực lượng cứu hộ Israel cho biết có bảy người bị thương vào thứ sáu ở miền trung đất nước, ngay sau khi Iran bắn một loạt tên lửa vào Israel. “Các đội cứu hỏa đang xử lý một số vụ việc lớn, chủ yếu ở khu vực Dan” xung quanh Tel Aviv, một tuyên bố cho biết, đồng thời nói thêm rằng “lính cứu hỏa đang làm việc trong một tòa nhà cao tầng để giải cứu những người bị mắc kẹt và dập tắt đám cháy, cũng như ứng phó với hai địa điểm phá hủy khác”.
Trung Quốc dường như đang chuẩn bị thực hiện sứ mệnh tiếp nhiên liệu từ vệ tinh sang vệ tinh mang tính lịch sử trên quỹ đạo cao, một bước tiến tiềm năng khiến Hoa Kỳ phải triển khai hai vệ tinh giám sát quân sự gần đó để theo dõi.
Vệ tinh Shijian-25 được phóng vào năm nay để thử nghiệm công nghệ tiếp nhiên liệu trên quỹ đạo và mở rộng nhiệm vụ, và đã trôi về phía Shijian-21. Hai vệ tinh đã gần như đồng bộ quỹ đạo và đã sẵn sàng cho cuộc gặp gỡ và kết nối, theo dữ liệu theo dõi công khai từ trang web Space-Track.org của quân đội Hoa Kỳ.
Shijian-25 dự kiến sẽ sử dụng cánh tay robot của mình để bám vào Shijian-21 và tiếp nhiên liệu cho nó. Shijian-21 đã sử dụng hết phần lớn nhiên liệu của mình vào năm 2022 trong khi kéo một vệ tinh dẫn đường BeiDou đã ngừng hoạt động vào quỹ đạo nghĩa địa cao hơn.
Trong khi đó, các vệ tinh giám sát USA 270 và USA 271 của Hoa Kỳ đã quan sát hai vệ tinh của Trung Quốc từ phía đông và phía tây sau khi thực hiện nhiều cuộc diễn tập vào tuần trước và đang ở vị trí có góc nhìn tối ưu đối với đối tượng. Jonathan McDowell, nhà thiên văn học và sử gia vũ trụ tại Harvard, cho biết hành vi của các vệ tinh Mỹ rất bất thường, “Theo như chúng tôi biết, việc quan sát tầm gần như thế này bằng các thiết bị không gian phối hợp của Hoa Kỳ là rất bất thường – điều này chưa từng được ghi nhận trước đây”, ông cho biết vào thứ Tư.
Được NASA đưa ra lần đầu tiên vào những năm 1960, công nghệ tiếp nhiên liệu trên quỹ đạo được coi là rất quan trọng không chỉ để kéo dài tuổi thọ của vệ tinh và giảm chi phí vận hành mà còn để cải thiện tính bền vững lâu dài trong không gian bằng cách giảm thiểu rác thải trên quỹ đạo.
Năm 2007, Cơ quan Dự án Nghiên cứu Quốc phòng Tiên tiến (DARPA) đã thực hiện thành công sứ mệnh Orbital Express ở quỹ đạo Trái Đất tầm thấp, thực hiện ghép nối tự động và chuyển nhiên liệu đầu tiên giữa hai vệ tinh thử nghiệm được thiết kế đặc biệt.
Việc tiếp nhiên liệu từ vệ tinh này sang vệ tinh khác – đặc biệt là giữa các tàu vũ trụ không người lái, bay tự do trên quỹ đạo cao – đòi hỏi phải có khả năng tự động hoàn toàn và đặt ra những thách thức kỹ thuật lớn.
Theo một bài báo được công bố trên tạp chí Aerospace Systems năm 2022, những thách thức của việc tiếp nhiên liệu trên quỹ đạo bao gồm nhu cầu ghép nối chính xác và chuyển chất lỏng giữa các tàu vũ trụ không người lái trong điều kiện vi trọng lực. Nhiên liệu bay hơi – quá trình bay hơi dần dần của chất đẩy lỏng – và việc thiếu các giao diện tiếp nhiên liệu chuẩn hóa gây ra thêm nhiều phức tạp.
Trên thực tế, sau khi đã kết nối, tàu vũ trụ phục vụ sẽ kết nối với cổng tiếp nhiên liệu của mục tiêu – thường là sau khi tháo bỏ lớp phủ bảo vệ – và bơm nhiên liệu qua cánh tay rô-bốt, ống mềm và van chuyên dụng. Theo bài báo, quá trình này dựa vào hệ thống dẫn đường tự động, công cụ chính xác và hệ thống lưu trữ áp suất để chuyển nhiên liệu một cách an toàn trong không gian.
Nỗ lực tham vọng nhất của NASA nhằm chứng minh khả năng tiếp nhiên liệu cho vệ tinh là nhiệm vụ OSAM-1 (Bảo dưỡng, lắp ráp và sản xuất trên quỹ đạo 1), còn được gọi là Restore-L. Nhiệm vụ này nhằm mục đích tự động ghép nối với vệ tinh quan sát Trái Đất có tên Landsat 7 và tiếp nhiên liệu cho vệ tinh này bằng cánh tay rô-bốt và các công cụ chính xác, sau đó lắp ráp một ăng-ten liên lạc trong không gian.
Tuy nhiên, sau nhiều năm trì hoãn và vượt chi phí khiến ngân sách dự kiến vượt quá 2 tỷ đô la Mỹ, năm ngoái NASA đã hủy bỏ OSAM-1 (tiếp nhiên liêu, bảo dưỡng trên quỹ đạo) với lý do công nghệ chưa hoàn thiện và nhu cầu thương mại không rõ ràng.
Israel đã tấn công vào trung tâm hạt nhân, tên lửa và quân sự của Iran vào sáng sớm thứ Sáu, trong một cuộc tấn công chưa từng có được cho là đã giết chết ba nhân vật quyền lực nhất của Iran và đẩy toàn bộ Trung Đông vào vùng lãnh thổ mới đầy nguy hiểm.
Các cuộc tấn công vào chương trình hạt nhân của Iran và các nhà lãnh đạo quân sự cấp cao có thể là bước ngoặt trong cuộc xung đột kéo dài, khi Israel chuẩn bị cho một cuộc trả đũa lớn của Iran – và mối đe dọa về một cuộc chiến tranh khu vực rộng lớn hơn nổ ra hiện là một rủi ro thực sự.
Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei cảnh báo rằng Israel sẽ phải đối mặt với “hình phạt nghiêm khắc”vì các cuộc tấn công, và xác nhận rằng một số chỉ huy và nhà khoa học Iran đã thiệt mạng. Người phát ngôn của Lực lượng vũ trang Iran cho biết cả Hoa Kỳ và Israel sẽ “phải trả giá đắt”, trong khi Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi gọi cuộc tấn công là “một lời tuyên chiến”.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cho biết Hoa Kỳ không tham gia vào các cuộc không kích, đồng thời lưu ý rằng Israel đã “khuyên” Hoa Kỳ rằng họ tin rằng “hành động này là cần thiết để tự vệ”. Hôm thứ Năm, Tổng thống Donald Trump đã cảnh báo về khả năng xảy ra “xung đột lớn” ở Trung Đông có thể xảy ra “sớm”.
Trong ảnh chụp màn hình này từ mạng xã hội, khói bốc lên từ sân bay Tabriz ở Iran vào ngày 13 tháng 6 năm 2025, sau các cuộc không kích của Israel – Reuters
Bản đồ chỉ nơi Israel đã tấn công Iran
Chiến dịch hôm thứ sáu đi xa hơn nhiều so với những gì từng thấy trước đây. Nhà phân tích an ninh Beth Sanner của CNN cho biết việc loại bỏ Salami cũng giống như việc loại bỏ chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng liên quân Hoa Kỳ: “Bạn có thể tưởng tượng người Mỹ sẽ làm gì”, bà nói.
Iran hiện đang “bị đe dọa đến sự tồn tại” và do đó, người Israel sẽ phải đối mặt với “một cuộc trả đũa lớn hơn nhiều so với những gì họ thấy lần trước”, Sanner nói thêm.
Hãng thông tấn Fars của Iran đưa tin rằng ít nhất 78 người đã thiệt mạng và 329 người khác bị thương trong các cuộc tấn công của Israel vào thứ sáu.
Theo ba quan chức Israel có hiểu biết về các hoạt động này, cuộc tấn công trên diện rộng của Israel nhằm vào Iran vào thứ Sáu đã được chuẩn bị trong nhiều năm, là kết quả của quá trình thu thập thông tin tình báo sâu rộng về các địa điểm hạt nhân của nước này cũng như về các quan chức quân sự và nhà khoa học cấp cao.
Để thực hiện được điều đó, một phần Israel cần có thông tin chi tiết về nơi ở và hoạt động của các quan chức và nhà khoa học, trong đó có ít nhất bốn người ở cấp chỉ huy quân sự cao cấp.
Một trong những quan chức cho biết đây là nỗ lực chung giữa tình báo quân sự Israel và Mossad, trong chiến dịch có mật danh là “Với sức mạnh của sư tử”.
Bộ máy tình báo Israel là trung tâm của một loạt các hoạt động nhằm vào Iran và các lực lượng ủy nhiệm của nước này trong những năm gần đây.
Năm 2022, hai sát thủ đi xe máy đã bắn và giết chết Đại tá Sayad Khodayee, một sĩ quan trong Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran; Israel đã xác nhận vai trò của mình với Hoa Kỳ.
Năm 2024, Israel đã có thể giết chết Ismail Haniyeh , nhà lãnh đạo chính trị của Hamas, bằng cách đặt một thiết bị nổ trong một nhà khách ở Tehran do Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo điều hành.
Israel chưa tiến hành các cuộc không kích vào nhà máy điện hạt nhân Bushehr của Iran trên bờ Vịnh Ba Tư, các nhà chức trách cho biết. Tổng giám đốc IAEA, cơ quan kiểm soát nguyên tử năng của Liên Hiệp Quốc, Rafael Mariano Grossi cho biết trong một tuyên bố rằng cả địa điểm làm giàu được bảo vệ nghiêm ngặt của Iran tại Fordow, cách Tehran 200 km về phía nam, hay cơ sở chuyển đổi uranium của nước này, cách thủ đô 400 km về phía nam, đều không bị tấn công.
Không quân Israel cho biết trong một tuyên bố rằng cuộc tấn công Natanz đã đánh trúng một buồng ngầm nhiều tầng có máy ly tâm, phòng điện và cơ sở hạ tầng khác. Các mục tiêu bao gồm thiết bị quan trọng để địa điểm này hoạt động, họ cho biết.
Chỉ có những loại đạn dược thông thường mạnh nhất mới có khả năng xuyên thủng các địa điểm làm giàu của Iran. Cơ sở Natanz được xây dựng sâu hơn 40 mét (131 feet) dưới lòng đất và được bảo vệ bằng lớp vỏ thép và bê tông, mà các nhà nghiên cứu ước tính dày khoảng 8 mét. Tương tự như vậy ở Fordow, phòng làm giàu được xây dựng trên sườn núi. Sau chuyến thăm gần đây, Grossi ước tính phòng này nằm sâu nửa km dưới bề mặt.
Phát biểu trước hội đồng quản trị của cơ quan này tại Vienna, nơi họp tuần này để thảo luận về hoạt động hạt nhân của Iran, Grossi cho biết ông “rất quan ngại” về hành động quân sự của Israel. Cuộc tấn công vi phạm các chuẩn mực pháp lý quốc tế, Grossi cho biết, đồng thời kêu gọi “kiềm chế tối đa” từ cả hai nước.
“Các cơ sở hạt nhân không bao giờ được phép bị tấn công, bất kể bối cảnh hay hoàn cảnh nào, vì điều đó có thể gây hại cho cả con người và môi trường”, Grossi nói với hội đồng quản trị của IAEA vào thứ sáu, trong đánh giá chi tiết đầu tiên của ông về các cuộc tấn công. “Những cuộc tấn công như vậy có tác động nghiêm trọng đến an toàn, an ninh và bảo vệ hạt nhân, cũng như hòa bình và an ninh khu vực và quốc tế”.
Vẫn còn nhiều mục tiêu trên mặt đất bao gồm đường dây điện, máy biến áp, phòng thí nghiệm và cơ sở thử nghiệm. Việc chặn dòng điện có thể đã buộc Iran phải bắt đầu quy trình dừng máy ly tâm — quy trình dừng máy quay với tốc độ siêu thanh để tách đồng vị uranium có thể mất nhiều ngày.
Em Đ.N.P.T., nữ sinh 18 tuổi vừa tốt nghiệp trung học và chuẩn bị bước vào kỳ thi tú tài quốc gia, đã vĩnh viễn không còn cơ hội đó. Gia đình xác nhận em qua đời tại bệnh viện sau một tuần giành giật sự sống, kể từ khi bị cựu đại biểu Quốc hội Việt Nam, ông Nguyễn Sỹ Cương, lái xe BMW tông đứt lìa chân trên phố Nguyễn Huy Tự, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội.
“Không có phép màu nào xảy ra cả. Mina – em Thùy của chúng tôi – đã dừng lại hành trình khám phá thế giới ở tuổi 18 đẹp nhất,” anh ruột của em viết trên Facebook vào rạng sáng 8 Tháng Sáu. Trong vài dòng ngắn ngủi, gia đình thốt lên một nỗi đau không lời nào diễn tả nổi.
Vụ tai nạn kinh hoàng xảy ra vào trưa ngày 30 Tháng Năm, khi ông Đ.V.H. đang chở con gái trên xe máy thì bất ngờ bị một chiếc xe BMW đâm thẳng vào, khiến cả hai cha con văng ra đường. Người cha gãy chân. Cô con gái – em T. – bị cán đứt lìa chân ngay tại hiện trường, mất máu nghiêm trọng và phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch.
Điều gây phẫn nộ trong dư luận là thái độ xử lý từ phía cơ quan chức năng. Trong khi những vụ tai nạn nghiêm trọng khác thường đi kèm với việc bắt khẩn cấp, khởi tố người gây tai nạn, thì ở đây, danh tính người lái xe ban đầu chỉ được báo chí nhà nước nhắc đến một cách mờ nhạt là “ông N.S.C.” sinh năm 1961, trú tại quận Đống Đa. Nhưng các chi tiết trùng khớp hoàn toàn với ông Nguyễn Sỹ Cương – nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Việt Nam.
Ông Cương không bị công bố hình ảnh, không bị bắt giam hay khởi tố ngay cả khi một sinh mạng trẻ bị cướp đi. Giới quan sát cho rằng đây là biểu hiện rõ rệt của đặc quyền trong hệ thống chính trị hiện hành – nơi “cán bộ cấp cao” thường không chịu trách nhiệm pháp lý như người dân bình thường.
Không dừng lại ở đó, mạng xã hội còn dấy lên nghi vấn về tài sản cá nhân của ông Cương và vợ – bà Lâm Thị Phương Thanh, hiện là phó chánh văn phòng thường trực Văn phòng Trung ương Đảng. Câu hỏi được đặt ra là: với mức lương công chức chỉ vài trăm đô la mỗi tháng, làm sao ông bà có thể sở hữu xe BMW đời mới – loại xe sang chỉ dành cho giới có thu nhập cao trong xã hội Việt Nam?
Cái chết tức tưởi của một nữ sinh đang độ tuổi mộng mơ không chỉ khiến cộng đồng đau lòng, mà còn đặt ra những câu hỏi nhức nhối về công lý, minh bạch và trách nhiệm trong hệ thống công quyền. Liệu vụ án này có bị “chìm xuồng” như nhiều vụ khác khi người gây tai nạn là một cựu quan chức cao cấp? Hay đây sẽ là thời điểm để dư luận ép buộc nhà cầm quyền phải nhìn thẳng vào sự thật: rằng sinh mạng một công dân, dù là ai, cũng cần được pháp luật bảo vệ công bằng?
Nếu không có sự lên tiếng mạnh mẽ từ công luận, cái chết của em T. sẽ không chỉ là một tai nạn đau thương, mà sẽ trở thành một lời nhắc tàn nhẫn rằng: ở Việt Nam, không phải ai cũng bình đẳng trước pháp luật.
Israel đã phát động một cuộc tấn công trên diện rộng vào chương trình hạt nhân và giới lãnh đạo quân sự của Iran chỉ sau một đêm, giết chết người đứng đầu Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo và tấn công hàng chục mục tiêu trong một chiến dịch đẩy khu vực này vào một cuộc xung đột mới với hậu quả khó lường.
Israel cho biết hai trăm máy bay phản lực đã hoàn thành đợt tấn công đầu tiên trước rạng sáng thứ Sáu. Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei cho biết Israel “sẽ phải chịu hình phạt nghiêm khắc” cho các cuộc tấn công.
Làn sóng tấn công diễn ra chỉ vài ngày trước khi đặc phái viên Hoa Kỳ Steve Witkoff gặp những người đồng cấp Iran của mình để tham gia vòng đàm phán hạt nhân thứ sáu. Hoa Kỳ đã tuyên bố Iran phải từ bỏ khả năng làm giàu uranium cần thiết để chế tạo bom. Iran đã từ chối, khiến các cuộc đàm phán rơi vào bế tắc.
Sau đây là những điều quan trọng đã xảy ra trong cuộc chiến tranh Do Thái với Iran:
Tư lệnh IRGC Hossein Salami và hai vị tướng khác đã thiệt mạng, tạo ra một lỗ hổng lớn trong giới lãnh đạo quân sự của Tehran.
Thiếu tướng Hossein Salami, tư lệnh quân đội Iran bị thiệt mạng (Ảnh AFP/Getty)
Phương tiện truyền thông Iran đã thông báo rằng, Thiếu tướng Hossein Salami, tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, đã thiệt mạng trong cuộc tấn công của Israel vào nước Cộng hòa Hồi giáo này.
Là một trong những nhà lãnh đạo quyền lực nhất ở Iran, Salami là người phản đối mạnh mẽ Israel và Hoa Kỳ. Salami mất là một tổn thất lớn cho Iran trong lúc khẩn cấp, khi Iran đang cần phải mãnh liệt chống trả lại quân đội Do Thái.
Thiếu tướng Mohammad Bagheri Tham mưu phó phụ trách tình báo của Bộ Tổng Tham mưu quân đội Iran đã thiệt mạng. (ảnh của Văn phòng Lãnh tụ Tối cao Iran/Zuma Press)
Thiếu tướng Gholam Ali Rashid, chỉ huy Bộ tư lệnh trung tâm Khatam-al Anbiya, có nhiệm vụ điều phối hoạt động quân đội trực thuộc Bộ Tổng Tham Mưu quân đội Iran, đã thiệt mạng.
Israel cho biết họ đã bắt đầu bắn hạ máy bay không người lái do Iran phóng đi để trả đũa.
Một quan chức an ninh Israel cho biết Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz đã quyết định rằng cuộc tấn công sẽ bắt đầu vào thứ Sáu theo giờ địa phương.
Theo hai quan chức Hoa Kỳ, Netanyahu đã nêu khả năng tấn công với Tổng thống Trump vào thứ Hai. Ngay sau đó, Hoa Kỳ bắt đầu di chuyển một số nhà ngoại giao và người phụ thuộc quân sự ra khỏi Trung Đông.
Một tòa nhà bị hư hại ở Tehran sau cuộc không kích của Israel vào sáng sớm thứ sáu, 13-6-2025. Ảnh của AFP.
Giá dầu tăng sau vụ tấn công và giá cổ phiếu tương lai gắn liền với cả ba chỉ số chính của Hoa Kỳ (Dow Jones, Nasdaq và SP500) đều giảm.
“Vào thời điểm này, người ta sẽ cho rằng rủi ro đối với nguồn cung dầu hỏa là rất cao”, Phil Flynn, nhà phân tích thị trường tại Price Futures Group, nói với MarketWatch trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại. Các nhà giao dịch sẽ theo dõi cách Iran trả đũa, bao gồm bất kỳ nỗ lực tiềm tàng nào nhằm đóng eo biển Hormuz, một tuyến đường thủy quan trọng và là điểm nghẽn tiềm tàng. Khoảng 20% dầu thô vận chuyển bằng đường biển toàn cầu di chuyển qua eo biển này.
Trong một thất bại đáng kinh ngạc, Xiaomi đã truất ngôi Porsche với tư cách là vua của hiệu suất xe điện (EV) tại Nürburgring.
SU7 Ultra của gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc đã vượt qua Nordschleife nhanh hơn gần ba giây so với Taycan Turbo GT được tối ưu hóa cao của Porsche với gói Weissach, gây chấn động khắp thế giới ô tô.
Đường đua Nordschleife dài 20,8 km (khoảng 12,9 dặm) của Nürburgring từ lâu đã là nơi thử nghiệm cuối cùng cho các nhà sản xuất ô tô hàng đầu thế giới. Porsche trước đó đã giành được vương miện EV với phiên bản Taycan Turbo GT được rút gọn, chuyên dụng cho đường đua.
Tuy nhiên, kỳ tích của Xiaomi thậm chí còn ấn tượng hơn khi SU7 Ultra là một mẫu sản xuất hoàn toàn thông dụng trên đường phố. Với thành tích 7 phút 4,957 giây, SU7 Ultra không chỉ vượt qua Porsche 2,6 giây mà còn vượt qua thời gian 7 phút 5,298 giây của xe điện Rimac Nevera. Còn đối với Tesla Model S Plaid thì SU7 Ultra của Xiaomi bỏ xa tới 20 giây, thật đáng kể.
Trung Cộng cho biết họ sẵn sàng thúc đẩy mối quan hệ tốt đẹp hơn với Vatican sau khi có sự kiện bổ nhiệm đức giám mục Trung Cộng đầu tiên dưới thời giáo hoàng mới.
Hôm thứ Tư, Vatican cho biết Đức Giáo hoàng Leo đã bổ nhiệm Joseph Lin Yuntuan, 73 tuổi, làm giám mục phụ tá tại Phúc Châu, thủ phủ của tỉnh Phúc Kiến ở phía tây nam, vào ngày 5 tháng 6.
Việc bổ nhiệm này tiếp tục thỏa thuận đạt được dưới thời người tiền nhiệm của Đức Leo, Đức Giáo hoàng Francis, rằng các giám mục phải được cả hai bên chấp thuận.
Thông báo này được đưa ra vào cùng ngày Bắc Kinh công nhận việc bổ nhiệm mới này.
Theo Vatican News, Vatican mô tả việc Trung Cộng công nhận giám mục là “một thành quả tiếp theo của cuộc đối thoại giữa Tòa thánh và chính quyền Trung Cộng” và “là một bước tiến quan trọng trong hành trình cộng đồng của giáo phận”.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Cộng Lâm Kiện cho biết: “Trong những năm gần đây, Trung Cộng và Vatican đã duy trì liên lạc và tăng cường hiểu biết cũng như tin tưởng lẫn nhau thông qua đối thoại mang tính xây dựng.
“Với nỗ lực chung của cả hai bên, thỏa thuận tạm thời về việc bổ nhiệm giám mục đã được thực hiện suôn sẻ.
“Trung Cộng sẵn sàng hợp tác với Vatican để thúc đẩy cải thiện liên tục quan hệ Trung Cộng-Vatican.”
Theo trang web của Giáo hội Công giáo Trung Cộng, ĐGM Lin đã nhậm chức tại Phúc Kiến vào thứ Tư. Trong buổi lễ, ông đã cam kết “yêu đất nước và nhà thờ”, duy trì nguyên tắc độc lập và tự quản của nhà thờ, cũng như con đường Hán hóa Công giáo.
Bắc Kinh và Tòa thánh đã đạt được bước đột phá lịch sử vào năm 2018 sau nhiều thập kỷ quan hệ căng thẳng bằng cách ký thỏa thuận tạm thời về việc bổ nhiệm giám mục tại Trung Cộng. Thỏa thuận này kể từ đó đã được gia hạn hai năm một lần và thỏa thuận năm 2024 sẽ có hiệu lực trong bốn năm.
Các điều khoản của thỏa thuận mang tính bước ngoặt này phần lớn được giữ bí mật, nhưng người ta tin rằng nó cho phép cả Bắc Kinh và Tòa thánh có tiếng nói trong việc bổ nhiệm các giám mục Trung Cộng.
Vatican là một trong 12 chính phủ vẫn duy trì quan hệ ngoại giao với Đài Loan, trong khi hầu hết các chính phủ khác đã chuyển sang công nhận Bắc Kinh, vốn coi hòn đảo này là một phần lãnh thổ của mình.
Trong thời kỳ Đức Phanxicô trị vì, Vatican đã áp dụng cách tiếp cận thực tế đối với Trung Cộng, đàm phán với Bắc Kinh về cuộc chiến ở Ukraine khi cố giáo hoàng tìm kiếm sự hòa giải quốc tế để chấm dứt xung đột.
Bắc Kinh đã gửi lời chia buồn khi Đức Phanxicô qua đời và chúc mừng Giáo hoàng Leo XIV khi ông được chọn làm người kế vị, trở thành người Mỹ đầu tiên giữ chức vụ này.
Kẻ Đi Tìm: Ngày xưa dưới thể chế của Việt Nam Cộng Hòa áp lực thi cử và sự quan trọng của bằng cấp đã làm một vài thí sinh buồn tủi và tự vận, quyên sinh. Ngày nay, có lẽ áp lực cũng không kém nhất là ở những nơi như Trung Cộng, mời các bạn xem chuyện áp lực mùa thi.
Bức thư tuyệt mệnh đau lòng của một cô gái 18 tuổi tự tử vào tháng 4 đã làm dấy lên cuộc thảo luận trực tuyến về gánh nặng học tập nặng nề mà trẻ em ở Trung Cộng phải chịu đựng.
Trong thư, cô gái – đang học năm cuối tại một trường trung học hàng đầu ở Bạng Phụ, một thành phố ở tỉnh An Huy, miền trung của Trung Cộng, cô đã viết về áp lực phải học thật giỏi và cho biết cô đã bị gục ngã bởi các kỳ thi liên tục, đặc biệt là môn toán và vật lý.
“Em không thể chịu đựng được cách anh tỉ mỉ kiểm tra điểm của tất cả các kỳ thi và bài kiểm tra. Em không thể chịu đựng được cách điểm của em xuất hiện thường xuyên trong các tin nhắn văn bản giữa anh và bạn bè và người thân của anh. Nhưng sau đó anh sợ rằng em có thể nhìn thấy chúng và anh đã bí mật xóa chúng sau đó”, cô gái nói trong bức thư được viết ở mặt sau của các bài kiểm tra của trường, được đăng trên phương tiện truyền thông xã hội gần đây.
Cô gái cho biết cô đã căng thẳng đến mức không thể ăn gì vào ngày trước kỳ thi và tình trạng căng thẳng đã trở nên nghiêm trọng đến mức cô quyết định kết thúc cuộc đời mình.
Cô gái này đang theo học tại một trường trung học ở Bạng Phụ, tỉnh An Huy. Ảnh: Getty Images
Cha cô bé cho biết trong tin nhắn gửi cho bạn bè và người thân rằng con gái ông đã che giấu cảm xúc của mình, và ông kêu gọi các bậc phụ huynh khác chú ý hơn đến sức khỏe tâm thần của con mình . Ông cho biết trong tin nhắn được lan truyền trực tuyến rằng cô bé luôn làm tốt trong các kỳ thi và thường có điểm cao nhất hoặc cao thứ hai trong lớp.
Cái chết của cô gái này không phải là một vụ việc đơn lẻ ở Trung Cộng – số liệu thống kê chính thức cho thấy số ca tử vong do tự tử ở trẻ em và thanh thiếu niên đang gia tăng. Và các chuyên gia cho biết, học quá nhiều và áp lực từ quan niệm truyền thống rằng thành tích học tập là con đường duy nhất dẫn đến thành công là những yếu tố.
Mặc dù thỉnh thoảng có báo cáo về việc học sinh tự tử, vẫn còn rất nhiều vụ tự tử không được đưa tin trên phương tiện truyền thông.
Ví dụ, trong một cuộc họp báo gần đây, các cơ quan giáo dục đã thông báo rằng có năm học sinh từ các trường trung học cơ sở và trung học phổ thông tại một thành phố ở An Huy đã tự tử chỉ trong một tuần vào tháng 3, theo lời một phụ huynh tham dự cuộc họp báo và từ chối nêu tên.
Số liệu thống kê mới nhất về tình trạng tự tử trên toàn quốc đối với trẻ em và thanh thiếu niên là từ năm 2021 và được trích dẫn trong một bài báo do hai cảnh sát Hà Nam viết và đăng trên trang web của Hiệp hội Cảnh sát Trung Cộng vào tháng 12.
Họ ước tính có 10.000 vụ tự tử ở những người trẻ tuổi từ 15 đến 24 tuổi mỗi năm. Con số này dựa trên tỷ lệ tự tử là 3,53 trên 100.000 người trong Niên giám thống kê y tế chính thức năm 2022 của Trung Cộng, với 310 triệu người trong nhóm tuổi đó vào cuối năm 2022.
Tại sao kỳ thi tuyển sinh đại học gaokao của Trung Cộng lại khó khăn đến vậy?
Mặc dù chưa có ước tính gần đây hơn, một cuộc khảo sát về tình trạng tự tử của sinh viên Trung Cộng trong thời kỳ hậu Covid-19 đã vẽ nên một bức tranh ảm đạm.
Hơn 82.000 thanh thiếu niên trong độ tuổi từ 12 đến 24 đã được phỏng vấn cho cuộc khảo sát tại tỉnh Tứ Xuyên, phía tây nam, từ tháng 12 năm 2022 đến tháng 2 năm 2023.
Khoảng 25 phần trăm số người được hỏi cho biết họ đã nghĩ đến việc tự tử ít nhất một lần trong đời, trong khi 12,5 phần trăm cho biết họ đã nghĩ đến việc tự tử trong 12 tháng qua. Và 1,4 phần trăm – hoặc 1.123 người được hỏi – đã cố gắng tự tử trong năm trước.
Kết quả được công bố trên tạp chí Frontiers in Psychiatry được bình duyệt ngang hàng vào tháng 6 năm 2024. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Tứ Xuyên cho biết học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông có nhiều khả năng có ý định tự tử và cố gắng tự tử hơn sinh viên đại học, một phần vì họ kém trưởng thành và bốc đồng hơn. Việc bị cô lập trong đại dịch khi còn nhỏ cũng có tác động lớn hơn đến họ.
Các nhà nghiên cứu viết rằng: “Học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông có nguy cơ nghĩ đến tự tử hoặc cố gắng tự tử cao gấp 1,7 đến 5,5 lần trong vòng 12 tháng trước đó”.
Theo nghiên cứu được công bố bởi China CDC Weekly, ấn phẩm chính thức của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Cộng, trên khắp cả nước, tỷ lệ tử vong do tự tử ở trẻ em từ 5 đến 14 tuổi đã tăng trung bình 9,3% mỗi năm từ năm 2010 đến năm 2021.
Tỷ lệ tử vong do tự tử ở thanh thiếu niên từ 15-24 tuổi đã giảm hàng năm trong giai đoạn 2010-2017, nhưng bắt đầu tăng trung bình 19,6 phần trăm mỗi năm từ năm 2017 đến năm 2021.
Điều đó trái ngược với sự suy giảm tỷ lệ tự tử ở nhóm tuổi lớn hơn 25 từ năm 2010 đến năm 2021.
Luật giáo dục gia đình mới của Trung Cộng cấm cha mẹ gây áp lực học tập nặng nề cho con cái
Cuộc khảo sát ở Tứ Xuyên cũng nêu bật một tình hình bất thường ở Trung Cộng, nơi trẻ em từ các gia đình giàu có và có cha mẹ có trình độ học vấn cao hơn có xu hướng tự tử cao hơn.
Theo nghiên cứu, “Những học sinh có mức thu nhập hộ gia đình cao hơn có nguy cơ nghĩ đến tự tử và cố gắng tự tử trong vòng 12 tháng trước cao hơn so với những học sinh có thu nhập hộ gia đình thấp hơn, điều này trái ngược với các nghiên cứu từ Hàn Quốc”.
“Mối liên hệ giữa rủi ro cao hơn và thu nhập hộ gia đình cao hơn trong nghiên cứu của chúng tôi có thể phản ánh rằng thanh thiếu niên lớn lên trong gia đình khá giả hơn có nhiều khả năng bị bỏ bê về mặt tâm lý, nhận được ít sự chăm sóc của cha mẹ hoặc bị cha mẹ từ chối, kiểm soát hoặc bảo vệ quá mức.”
Các nhà nghiên cứu cũng cho biết những bậc cha mẹ có trình độ học vấn cao hơn có xu hướng kỳ vọng nhiều hơn vào con cái mình, khiến chúng chịu nhiều áp lực hơn.
Cha mẹ tin rằng thành công của con cái họ phụ thuộc vào thành tích học tập của chúng trong thời thơ ấu
Zhang Jie, Đại học bang Buffalo SUNY
Một nghiên cứu năm 2017 của nhóm nghiên cứu từ Cao đẳng Y khoa Wannan ở An Huy cũng phát hiện ra rằng sinh viên đại học có cha mẹ có thu nhập và trình độ học vấn cao hơn có nguy cơ tự tử cao hơn.
Theo các chuyên gia, kỳ vọng cao về mặt học tập từ cha mẹ là yếu tố chính dẫn đến xu hướng tự tử ở học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông.
Zhang Jie, một nhà nghiên cứu về tự tử và là giám đốc Trung tâm nghiên cứu Trung Cộng tại Đại học bang SUNY Buffalo, cho biết: “Trẻ em ở Trung Cộng có sự cạnh tranh gay gắt và các bậc phụ huynh tin rằng thành công của con em họ phụ thuộc vào thành tích học tập của chúng trong thời thơ ấu”.
Zhang, cũng là giáo sư chủ nhiệm trung tâm phòng chống tự tử tại Đại học Sơn Đông, cho biết: “Văn hóa truyền thống Trung Cộng coi việc nuôi dạy trẻ em là cách chuẩn bị cho việc chăm sóc người già”.
“Họ cũng tin rằng không sao cả nếu con cái họ không giỏi ở những lĩnh vực khác, miễn là chúng có trình độ học vấn cao.”
Ông cho biết áp lực nặng nề phải đạt được thành tích học tập và sự khác biệt giữa kỳ vọng của cha mẹ và điểm mạnh của con cái có thể khiến một người trẻ chịu áp lực rất lớn. “Khi nỗi đau quá lớn, người đó có thể chọn tự tử”, ông nói.
Tự tử được cho là có liên quan chặt chẽ đến chứng trầm cảm. Các triệu chứng của chứng trầm cảm được tìm thấy ở 26,17 phần trăm trẻ em và thanh thiếu niên ở Trung Cộng, theo một nghiên cứu của các nhà nghiên cứu từ Đại học Y khoa Thủ đô và Đại học Bắc Kinh được công bố trên tạp chí Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health được bình duyệt vào tháng 11 năm 2024.
Báo cáo cho biết tỷ lệ mắc bệnh cao nhất được ghi nhận ở học sinh trung học, tiếp theo là sinh viên đại học và học sinh trung học cơ sở.
Xiong Bingqi, giám đốc Viện nghiên cứu giáo dục thế kỷ 21 có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết nhiều cuộc khảo sát đã phát hiện ra các triệu chứng trầm cảm ở học sinh trung học Trung Cộng ở mức từ 30 đến 50 phần trăm.
Ông lưu ý rằng việc có triệu chứng không giống với việc mắc chứng rối loạn trầm cảm.
Dữ liệu mới nhất của Ủy ban Y tế Quốc gia công bố vào tháng 12 cho thấy rối loạn trầm cảm ảnh hưởng đến khoảng 2 phần trăm thanh thiếu niên Trung Cộng.
Ngay cả khi đó, Xiong vẫn cho biết vấn đề này “rất nghiêm trọng” và “áp lực học tập và thi cử quá mức đối với học sinh” thường là nguyên nhân.
“Mặc dù chính phủ đang thúc đẩy các biện pháp giảm khối lượng công việc của sinh viên, áp lực học tập vẫn tồn tại và thậm chí còn gia tăng ở một số nơi”, ông cho biết.
Chính quyền địa phương đã vào cuộc để cố gắng giảm bớt gánh nặng, một số trường vào tháng 2 đã ra lệnh cho các trường trung học đảm bảo học sinh của họ được nghỉ cuối tuần. Tại Bắc Kinh, mọi trường trung học hiện phải có một phó hiệu trưởng chịu trách nhiệm về sức khỏe tâm thần của học sinh.
Các cơ quan y tế cũng cho biết vào đầu năm nay rằng họ sẽ cố gắng cung cấp nhiều dịch vụ tâm lý hơn cho trẻ em và thanh thiếu niên từ năm 2025 đến năm 2027.
Theo kế hoạch ba năm được đưa ra vào năm 2023, hơn 95 phần trăm trường học ở Trung Cộng dự kiến sẽ có giảng viên toàn thời gian hoặc bán thời gian về giáo dục sức khỏe tâm thần vào cuối năm 2025.
Một trường đại học Trung Quốc đã yêu cầu sinh viên ký giấy miễn trừ trách nhiệm về thương tích cho nhà trường vì hành vi tự tử của mình.
Chính phủ cũng cấm dạy kèm riêng các môn học chính vào năm 2021 như một cách để giảm bớt áp lực cho học sinh và phụ huynh, nhưng Zhang từ Buffalo State cho biết nhiều phụ huynh vẫn thuê gia sư dạy kèm tại nhà.
Xiong cho biết việc tăng cường giáo dục sức khỏe tâm thần là một bước quan trọng, cũng như giải quyết nguyên nhân gây ra các vấn đề sức khỏe tâm thần, mà ông cho là “một hệ thống giáo dục tập trung vào điểm số”.
“Nhiều sinh viên tin rằng vào đại học là kết thúc của việc học, nhưng điều này là không đủ đối với xã hội”, ông nói. “Cần phải thay đổi tư duy thiển cận này”.
Toyota tiết lộ công nghệ pin EV thể rắn của mình, được cho là có phạm vi hoạt động 745 dặm và thời gian sạc 10 phút. Pin thể rắn có thể giảm 39% lượng khí thải carbon của pin xe điện (EV), nhưng cần nhiều hơn 35% lượng lithium.
Nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới tính theo doanh số đã khiến thị trường bị bất ngờ khi công bố kế hoạch thương mại hóa công nghệ pin thể rắn vào năm 2027.
Công nghệ pin EV thế hệ tiếp theo của Toyota
Tháng trước, Toyota đã công bố rằng khi xe điện thế hệ tiếp theo tiếp tục sử dụng pin mới, họ “quyết tâm trở thành công ty dẫn đầu thế giới về mức tiêu thụ năng lượng của xe điện chạy bằng pin”.
Tuần này, nhà sản xuất ô tô Nhật Bản, vốn đang tụt hậu so với các đối thủ trong việc tung ra xe điện, đã công bố bước đột phá về pin thể rắn . Nhà sản xuất ô tô cho biết họ có thể đơn giản hóa các cách sản xuất vật liệu được sử dụng để chế tạo pin thể rắn.
Toyota lưu ý thêm rằng khám phá này sẽ cho phép hãng giảm một nửa kích thước, chi phí và trọng lượng của pin EV. Điều đó cũng có nghĩa là cắt giảm đáng kể thời gian sạc xuống còn 10 phút hoặc ít hơn trong khi tăng phạm vi lái xe lên 1.200 km (745 dặm). Hiện tại, thương hiệu hạng sang Lucid Air nắm giữ phạm vi lái xe dài nhất là 516 dặm.
Chủ tịch trung tâm R&D về tính trung hòa carbon của Toyota, Keiji Kaita, bình luận rằng họ đang có kế hoạch giảm lượng khí thải ở cả pin thể lỏng và thể rắn. Ông cũng cho biết loại pin mới này sẽ dễ sản xuất hơn so với pin lithium-ion thông thường.
Công ty sản xuất ô tô này đã nghiên cứu công nghệ này từ năm 2012 và nó đang trở thành hiện thực khi Toyota hiện có hơn 1.000 bằng sáng chế về pin thể rắn – nhiều hơn bất kỳ nhà sản xuất ô tô nào khác.
Lưu ý đến thông báo của Toyota, các nhà phân tích nhận xét rằng đây có thể là một bước ngoặt cho ngành công nghiệp. Và nó cũng có thể giúp nhà sản xuất ô tô Nhật Bản tiến gần hơn đến nhà sản xuất xe điện hàng đầu Tesla. Hầu hết các đơn vị xe điện của Tesla đều được cung cấp năng lượng bằng pin lithium-ion thông thường sử dụng chất điện phân lỏng.
Kaita cũng cho biết họ đã tìm ra cách giải quyết các vấn đề về độ bền của pin EV. Và hiện tại họ tự tin có thể sản xuất hàng loạt pin thể rắn vào năm 2027 hoặc 2028.
Ford và BMW cũng đã thử nghiệm những loại pin này vào cuối năm ngoái.
Pin thể rắn là gì?
Pin thể rắn được các chuyên gia trong ngành coi là công nghệ hứa hẹn nhất để khắc phục các vấn đề lớn về pin EV. Cụ thể bao gồm thời gian sạc, phạm vi lái xe, dung lượng và rủi ro an toàn như bắt lửa.
Một số chuyên gia gọi pin thể rắn là “nụ hôn tử thần” đối với các loại xe chạy bằng xăng và dầu diesel.
Những loại pin này thay thế chất điện phân dạng lỏng bằng vật liệu rắn và sử dụng kim loại lithium thay vì than chì ở cực dương. Sau đây là cách pin thể rắn của Toyota khác với phiên bản hiện tại dựa trên chất lỏng và cách nó có thể thay đổi ngành công nghiệp.
Cuộc diễu hành WorldPride 2025 tại Washington, D.C., được mô tả là một sự kiện sôi động và quan trọng, nhưng một số báo cáo cho rằng sự kiện này không đáp ứng được kỳ vọng cao đặt ra, đặc biệt là về số lượng người tham dự và tài trợ. Sau đây là phân tích của AI Grok va Chat GPT dựa trên thông tin từ báo chí.
Quỹ Gilbert Baker đã diễu hành trong Cuộc diễu hành WorldPride với lá cờ cầu vồng dài 1.000 foot. (Astrid Riecken/For The Washington Post)
– Kỳ vọng so với thực tế: Ban tổ chức ban đầu dự kiến sẽ có tới ba triệu du khách tham dự lễ hội WorldPride kéo dài ba tuần, bao gồm cuộc diễu hành vào ngày 7 tháng 6 năm 2025. Tuy nhiên, số lượng người tham dự thực tế thấp hơn đáng kể, với một số ước tính cho rằng chỉ có gần 300.000 du khách (thiếu 90% khách so với dự trù) .Lượng đặt phòng khách sạn vào cuối tuần cũng thấp hơn khoảng 4% so với cùng kỳ năm trước, cho thấy sự thiếu hụt trong lượng khách du lịch dự kiến.(NewYork Times)
– Tác động từ bầu khí không mấy thuận lợi: Sự kiện diễn ra trong bối cảnh lo ngại về các chính sách tác động của chính quyền Trump, bao gồm các sắc lệnh hành pháp nhắm vào các sáng kiến về đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI) và quyền của người chuyển giới.
Các chính sách từ Hành Pháp này được cho là đã ngăn cản một số tham dự viên quốc tế và dẫn đến những lo ngại về an toàn, tiêu biểu như tổ chức Liên minh nhân quyền Châu Phi kêu gọi tẩy chay và Egale Canada từ chối tham gia. Bối cảnh chính trị này tạo ra bầu không khí trầm lắng hơn đối với một số người, với những người tham dự như Baptiste Fruchart mô tả một “thái độ chiến đấu” thay vì một chế độ ăn mừng Pride thuần túy. ( trích tin từ đài NPR và báo Axios)
– Thách thức về tài chánh: Một số nhà tài trợ doanh nghiệp nổi tiếng đã hỗ trợ các sự kiện WorldPride trước đây (ví dụ: T-Mobile, L’Oréal, Delta Air Lines từ năm 2019), đã rút lui trong năm nay, có thể là do lập trường chống DEI của chính quyền. Những người tổ chức phải dựa nhiều hơn vào các nhà tài trợ cá nhân để đền bù các thiếu hụt, điều này có thể ảnh hưởng đến quy mô của các sự kiện. theo nhận định của báo New York Times và đài NPR.
Ford, Lowe’s, Tractor Supply Company, John Deere, Harley-Davidson và Walmart là một số công ty lớn đã hủy bỏ các cam kết ủng hộ DEI của họ vào năm 2024. (Getty Images/Reuters / Fox News)
– Lễ hội đầy mầu sắc: Bất chấp những thách thức nêu trên, cuộc diễu hành 2025 vẫn là một sự kiện đầy màu sắc và tràn đầy năng lượng, với hàng nghìn người tràn ngập đường phố, những chiếc xe hoa lộng lẫy, những người dẫn chương trình nổi tiếng như Laverne Cox và lá cờ cầu vồng dài 1.000 foot do Quỹ Gilbert Baker mang theo. Tiếp theo là các màn biểu diễn của các ngôi sao như Cynthia Erivo, David Archuleta và CeCe Peniston, và bầu không khí được mô tả là lễ hội, với đồ trang trí cầu vồng, âm nhạc và tinh thần cộng đồng theo báo Bưu Điện Hoa Thịnh Đốn.
– WorldPride gần đây nhất của Hoa Kỳ tại Thành phố New York vào năm 2019 đã thu hút khoảng năm triệu người tham dự, đặt ra một tiêu chuẩn cao. Sự kiện của D.C., mặc dù mang tính lịch sử vì là lần đầu tiên thành phố tổ chức WorldPride và trùng với kỷ niệm 50 năm lễ kỷ niệm Pride địa phương, nhưng không đạt đến quy mô đó. Một số người tham dự, như DaeLyn Saint-Surin từ Bermuda, vẫn thấy sự giải phóng và thành tích chưa từng có về mức độ cởi mở của nó, cho thấy nó vẫn có tác động đối với nhiều người. Đài NPR nhận định.
– Các biện pháp hạn chế hậu cần và tăng cường an toàn: Tuyến đường diễu hành, bắt đầu từ Đường 14 và Đường T NW và kết thúc gần Tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ, được bảo vệ nghiêm ngặt với sự hiện diện của cảnh sát, giám sát và việc kiểm tra túi xách, điều này có thể ảnh hưởng đến bầu không khí tự do đối với một số người. Việc đóng cửa đường bộ và rào chắn xung quanh lễ hội cũng gây thêm trở ngại về mặt hậu cần, có khả năng ảnh hưởng đến trải nghiệm theo đài WJLA
Tóm lại, mặc dù cuộc diễu hành WorldPride 2025 tại D.C. là một sự kiện mang tính bước ngoặt với sự tham gia đông đảo của cộng đồng và những khoảnh khắc đầy sao, nhưng nó được coi là kém ấn tượng hơn hy vọng do lượng người tham dự ít hơn, tài trợ của công ty giảm và bầu không khí chính trị căng thẳng. Tuy nhiên, nó vẫn đóng vai trò là một tuyên bố mạnh mẽ về khả năng hiển thị của cộng đồng LGBTQ+.
Cuộc thăm dò gần đây của Gallup cho thấy 7,6% đến 9,3% người trưởng thành ở Hoa Kỳ xác định là LGBTQ+
Phân tích theo danh tính: Theo dữ liệu mới nhất, 5,2% xác định là lưỡng tính (làm tình với cả hai phái nam và nữ), 2% là đồng tính nam, 1,4% là đồng tính nữ và 1,3% là người chuyển giới, với chỉ dưới 1% xác định với các danh tính LGBTQ + khác. Chỉ tính riêng năm 2022, con số đồng tính nam chết vì HIV là 21400 người, chiếm tỷ lệ lây nhiễm 83% trong số bệnh nhân HIV nam.
Sự dâm đảng của giới đồng tính tại Hoa Kỳ
28% đàn ông đồng tính có hơn 1000 bạn tình : “Bell và Weinberg đã báo cáo bằng chứng về sự cưỡng bức tình dục lan rộng ở những người đàn ông đồng tính. 83% đàn ông đồng tính được khảo sát ước tính họ đã quan hệ tình dục với 50 bạn tình trở lên trong suốt cuộc đời, 43% ước tính họ đã quan hệ tình dục với 500 bạn tình trở lên; 28% với 1000 bạn tình trở lên . Bell và Weinberg trang 308.” (exodusglobalalliance.org/ishomosexualityhealthyp60.php)
79% đàn ông đồng tính nói rằng hơn một nửa số bạn tình là người xa lạ : “Cuộc khảo sát cho thấy 79% số người trả lời nói rằng hơn một nửa số bạn tình của họ là người lạ. Bảy mươi phần trăm nói rằng hơn một nửa số bạn tình của họ là những người mà họ chỉ quan hệ tình dục một lần . Bell và Weinberg trang 308-309.” (exodusglobalalliance.org/ishomosexualityhealthyp60.php)
Số lượng bạn tình của giới đồng tính dao động từ 101 đến 500 người tình : “Trong nghiên cứu về hồ sơ tình dục của 2.583 người đồng tính lớn tuổi được công bố trên Tạp chí Nghiên cứu Tình dục, Paul Van de Ven và cộng sự phát hiện ra rằng “ phạm vi mô thức cho số lượng bạn tình từng có [của người đồng tính] là 101–500 .” Ngoài ra, 10,2 phần trăm đến 15,7 phần trăm có từ 501 đến 1000 bạn tình. Thêm 10,2 phần trăm đến 15,7 phần trăm báo cáo đã có hơn 1000 bạn tình trong suốt cuộc đời . Paul Van de Ven và cộng sự, “Hồ sơ nhân khẩu học và tình dục so sánh của những người đàn ông đồng tính lớn tuổi năng động,” Tạp chí Nghiên cứu Tình dục 34 (1997): 354.” (exodusglobalalliance.org/ishomosexualityhealthyp60.php)
Số lượng bạn tình trung bình của những người đồng tính nam trong cuộc đời của họ là 30.
Một cuộc khảo sát năm 2016 với hơn 1.000 người LGBTQ do Match thực hiện cho thấy số lượng trung bình của bạn tình suốt đời mà phụ nữ đồng tính nữ báo cáo không khác nhiều so với phụ nữ dị tính. Con số trung bình là khoảng 12 bạn tình, trong khi những người đồng tính nam báo cáo rằng họ đã có tới 30 bạn tình, tính trung bình trong cuộc đời.
Trong một cuộc khảo sát vào năm 2014, 30% nam giới đồng tính cho biết họ có hơn 50 bạn tình.
Một cuộc khảo sát năm 2014 thực hiện hơn 15.000 cuộc phỏng vấn trên khắp nước Mỹ cho thấy những người đồng tính nam có số lượng bạn tình trung bình cao nhất. Chính xác hơn, 30% nam giới đồng tính tự xưng cho biết có hơn 50 bạn tình, trong khi chỉ có 2% phụ nữ đồng tính nữ báo cáo con số tương tự.
Đây là những con số lớn khi xem xét rằng hơn 11 triệu người trên toàn quốc là đồng tính nam, đồng tính nữ hoặc lưỡng tính. Thống kê của năm 2025 có lẽ còn cao hơn nữa.
Báo cáo của chính phủ Việt Nam về tình trạng lây nhiễm HIV trong giới đồng tính, song tính
Vào năm 2012, Viện Nghiên cứu Xã hội ISDS đã tiến hành nghiên cứu đời sống tình dục ở Việt Nam. Họ đã thu thập dữ liệu từ 5.300 người, trong đó có 2.400 nam và 2.900 nữ, tất cả nằm trong độ tuổi từ 18 đến 65 và đến từ 11 tỉnh thành khác nhau. Nghiên cứu chỉ ra rằng một người đàn ông ngoài 30 tuổi có số lượng bạn tình cao nhất, lên đến 200 người.
Tỷ lệ nam quan hệ tình dục đồng giới nhiễm HIV tăng nhanh là một trong những lo ngại lớn tại Việt Nam trong những năm gần đây. Hằng năm có đến 70% trong tổng số trường hợp nhiễm HIV mới được phát hiện trong giới đồng tính và song tính. Ngoài ra, tỷ lệ nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng khá cao ở người đồng tính nam (21%). Xác suất lây truyền HIV qua hậu môn theo một nghiên cứu khác gấp từ 16 đến 21 lần so với quan hệ tình dục qua âm đạo.
Báo cáo còn cho biết, những người đồng tính nam nguy cơ tự tử rất cao, hầu hết ở lứa tuổi dưới 25. Trong tổng số nam đồng tính thì đến 21% có ý định tự tử, 12% đã tìm cách tự tử một lần, và gần một nửa trong số này đã tự tử nhiều lần. Người đồng tính nam, đồng tính nữ, song tính và chưa rõ xu hướng tính dục có nguy cơ tự tử gấp 3,4 lần so với người bình thường.
Đức Phanxicô: Việc kết án đồng tính luyến ái đến từ nơi xa xôi. Ngày nay, chẳng hạn, tôi tin rằng có hơn 50 nước kết án nó về mặt pháp lý. Trong số đó, tôi tin rằng trên dưới 10 quốc gia kết án tử hình. Họ không trực tiếp gọi tên đồng tính luyến ái, nhưng nói về những người có quan hệ phản tự nhiên. Họ cố gắng nói điều đó một cách che đậy. Nhưng có những nước có xu hướng mạnh mẽ này, khi đó không phải là nền văn hóa có nó. Tôi tin rằng đó là bất công. Ở đây, tôi tiếp kiến các nhóm người như thế. Tất cả chúng ta đều là con cái của Thiên Chúa. Và Thiên Chúa yêu thương chúng ta trong tình trạng chúng ta là và với sức mạnh mà mỗi người chúng ta đấu tranh cho phẩm giá của mình. Là người đồng tính luyến ái không phải là một tội phạm. Đó không phải là một tội phạm. – « Vâng, nhưng đó là một tội ».