Thời đại của TV đã suy thoái nhường chỗ cho Youtube

AI Copilot tổng hợp

Sự Suy Thoái của Truyền Hình Truyền Thống trong Kỷ Nguyên Nội Dung Trực Tuyến

AI Chat GPT (Copilot) phân tích vì sao các chương trình TV truyền thống, tiêu biểu là chương trình khuya (Latenight Show), đang mất dần khán giả vào tay YouTube và các nền tảng số khác.

Năm 2024, YouTube đạt khoảng 36,1 tỷ USD doanh thu quảng cáo, tăng từ 31,5 tỷ USD năm trước. Dự báo đến năm 2030, con số này có thể đạt 64,2 tỷ USD

Hãy so sánh với doanh thu quảng cáo của các hãng truyền hình lớn, Theo dữ liệu từ năm 2024, Fox News Channel dẫn đầu với 1,2 tỷ đô la, giảm 6% so với cùng kỳ năm ngoái. CNN đứng thứ hai với 782 triệu đô la, giảm 1,3%, trong khi MSNBC tăng 6% lên 379 triệu đô la, và NewsNation tăng 40% lên 151 triệu đô la.

Như vậy, YouTube đã vượt xa từng hãng truyền hình lớn về doanh thu quảng cáo, và thậm chí còn lớn hơn tổng doanh thu của tất cả các hãng truyền hình cộng lại.

Tại Sao Niềm Tin Vào Truyền Thông Truyền Thống Suy Giảm Trong Khi Blogger và Streamer Ngày Càng Được Tin Tưởng

Sự mất niềm tin vào các kênh truyền thông lớn đã gia tăng trong nhiều năm và không chỉ là một xu hướng theo tuổi tác—mà là sự thay đổi trong cách công chúng nhìn nhận sự minh bạch, độ tin cậy và mối liên kết cá nhân với nguồn thông tin.

1. Truyền Thông Truyền Thống Bị Cho Là Thiếu Minh Bạch và Thiên Vị

  • Nhiều khán giả cho rằng các hãng truyền hình lớn bị ảnh hưởng bởi lợi ích chính trị hoặc doanh nghiệp. Việc đưa tin thiếu minh bạch, và khi sai sót xảy ra, việc đính chính thường chậm trễ hoặc ít được chú ý.
  • Theo khảo sát của Gallup, chỉ khoảng 31% người Mỹ nói rằng họ “hoàn toàn” hoặc “tương đối” tin tưởng truyền thông truyền thống—mức thấp nhất trong hơn 50 năm.

Editorial Cartoon: Manipulating the Media - The Columbian

2. Blogger và Streamer Tạo Mối Quan Hệ Cá Nhân Với Khán Giả

  • Người sáng tạo nội dung độc lập thường tương tác trực tiếp với người xem qua bình luận, livestream và mạng xã hội. Họ thường công khai quan điểm cá nhân, paradoxically làm cho họ trở nên đáng tin hơn trong mắt khán giả. Hình ảnh “thật”, không qua chỉnh sửa kỹ thuật đã tạo nên cảm giác gần gũi và thân thiện.

3. Tường Thuật Thực Tế, Nhanh Chóng và Không Qua Kiểm Duyệt

  • Trong các sự kiện lớn như biểu tình, phiên tòa, hoặc biến động chính trị, những livestream từ hiện trường của streamer đôi khi còn nhanh và chân thực hơn tin tức truyền thống. Các nền tảng như YouTube và TikTok cho phép người dùng tự quay và chia sẻ ngay từ điện thoại—khiến thông tin trở nên sống động và cá nhân hơn.

Joe Rogan Vs. Fake News, CNN - #TFNOriginal - YouTube

4. Người Trẻ Ưa Thích Tin Tức Từ Người Sáng Tạo

  • Gen Z và Millennials có xu hướng lấy thông tin từ YouTuber và influencer hơn là từ báo in hay TV. Theo Pew Research, 60% thanh thiếu niên khi xem tin tức qua YouTube thì chọn nội dung từ cá nhân, không phải từ tổ chức báo chí chính thống. Các streamer giải thích thông tin phức tạp bằng cách dễ hiểu, sử dụng hình ảnh, kể chuyện hoặc thậm chí hài hước.

5. Tính Minh Bạch và Phản Hồi Nhanh Từ Cộng Đồng

  • Blogger và streamer có hệ thống phản hồi tức thời—nếu họ nói sai, người xem sẽ phát hiện và bình luận ngay. Trong khi đó, truyền thông truyền thống thường chậm trễ phản hồi và đôi khi mang vẻ phòng thủ hoặc thiếu rõ ràng. 

Sự Thay Đổi Niềm Tin Gắn Với Việc Kiểm Soát

Người tiêu dùng ngày nay muốn tự lựa chọn ai là người cung cấp thông tin, khi nào, và như thế nào. Blogger và streamer cung cấp sự tự do đó, trong khi truyền hình truyền thống vẫn duy trì kiểu trình bày cố định và tông giọng khuôn mẫu.

The Pension Rage may not reach Central Asia but Woke Culture might ...

CNN và Washington Post đang chịu sự giám sát và chỉ trích

  • CNN được tin bởi 48%, nhưng cũng bị 37% người xem công khai tỏ ra rằng họ không tin tưởng vào các bản tin của CNN, điều này cho thấy mức độ phân cực mạnh. Washington Post có tỷ lệ tương tự: 46% tin, nhưng 31% không tin.
  • Cả hai đã trải qua thay đổi lãnh đạo, chỉnh sửa nội dung và tái cơ cấu đội ngũ sau khi bị chỉ trích về thành kiến và lượng khán giả suy giảm. Hiện nay, CNN đã có thông tin khách quan hơn và đang quay về dạng nguyên thủy của người sáng lập vốn có chủ trương cố gắng thông tin thuần túy, có kiểm chứng khách quan và độc lập với mọi khuynh hướng chính trị.
  • Phải chăng cuộc “Cách Mạng Thông Tin” đang nổ ra bên cạnh “Cách Mạng Kỹ Thuật Số”.

 

Lật tàu du lịch ở vịnh Hạ Long, vớt 29 thi thể, nhiều người mất tích

Ba’o Nguoi – Viet

July 19, 2025

QUẢNG NINH, Việt Nam (NV) – Nhà chức trách xác nhận, đến 9 giờ 30 phút tối 19 Tháng Bảy vớt được 29 thi thể trong vụ tàu du lịch Wonder Sea bị lật úp tại vịnh Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, 11 người được cứu sống, trong lúc nhiều người mất tích, theo báo Tuổi Trẻ.

Vụ lật tàu xảy ra trong lúc bão Wipha vào Biển Đông hôm 19 Tháng Bảy, gây mưa lớn ở nhiều tỉnh, thành khu vực Đông Bắc Bộ của Việt Nam.

Tàu du lịch Wonder Sea bị lật úp tại vịnh Hạ Long. (Hình: Xuân Hoa/VNExpress)

Theo báo VNExpress, tàu Wonder Sea (tên khác là Vịnh Xanh 58) chở 48 du khách và năm thuyền viên, chạy theo hành trình thăm viếng vịnh Hạ Long.

Đa số du khách từ Hà Nội đến, đi theo nhóm gia đình, trong đó có hơn 20 trẻ em.

Khi đến giữa hòn Gà Chọi và núi Bài Thơ, cách đất liền khoảng 3 hải lý, chiếc tàu bỗng nhiên bị dông gió xô nghiêng và lật lúc 1 giờ 45 phút trưa cùng ngày.

Nhà chức trách tỉnh Quảng Ninh huy động lực lượng công an, biên phòng, hải quân, cảng vụ cùng nhiều tàu cứu hộ tham gia cứu hộ nạn nhân tàu Wonder Sea.

Lực lượng cứu hộ chia làm nhiều nhóm. Một nhóm người nhái nhảy xuống biển, lần mò vào khoang tàu lật.

Một nhóm dùng phương tiện dò tìm tung tích nạn nhân.

Việc cứu hộ diễn ra từ chiều đến đêm 19 Tháng Bảy gặp nhiều trở ngại do mưa nặng hạt, tầm nhìn trên biển hạn chế.

Một sà lan cẩu được điều đến hiện trường để cẩu chiếc tàu lên và lật ngược lại. Tuy nhiên, các thợ lặn chưa thể luồn dây quanh tàu do nước chảy mạnh và chiếc tàu quá nặng.

Lực lượng cứu hộ tại hiện trường. (Hình: Tiền Phong)

Có 11 người (khác với thông tin ban đầu là 12 người) may mắn được cứu nhưng bị thương, được đưa vào bệnh viện Bãi Cháy và bệnh viện Đa Khoa Quảng Ninh.

Trong số này, một bé trai 14 tuổi sống sót sau 4 giờ bị mắc kẹt trong khoang tàu chìm, trước khi được lực lượng cứu hộ phá cửa sổ và đưa lên xuồng cứu hộ.

Ông Bùi Công Hoan, chi hội phó Chi Hội Tàu Du Lịch Hạ Long, cho biết: “Dù tàu lật, khoang khách khóa kín nhưng vẫn còn một khoảng hở khoảng 50-60 cm, đủ cho oxy vào nên đứa bé vẫn sống.”

Việc cứu hộ diễn ra trong đêm 19 Tháng Bảy gặp nhiều trở ngại do mưa nặng hạt, tầm nhìn hạn chế. (Hình: Tuổi Trẻ)

Cũng theo báo VNExpress, trước khi vụ lật tàu xảy ra, bầu trời ở tỉnh Quảng Ninh chuyển từ nắng gắt sang âm u và dần tối đen.

Từ buổi trưa, dông gió nổi lên, mưa đá trút xuống. Những hạt đá to bằng đầu ngón chân, kèm mưa xối xả và sấm sét liên hồi.

Thậm chí sét đánh vào một ngọn núi đá ở vịnh Hạ Long, gây cháy ở đỉnh. (N.H.K) [qd]


 

CẢ HAI – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Cô Matta đón Chúa Giêsu vào nhà”; “Cô Maria đã chọn phần tốt nhất”.

“Tình yêu không chỉ ngồi dưới chân Chúa, nhưng còn rửa chân cho người khác!” – Timothy Keller.

Kính thưa Anh Chị em,

Tin Mừng hôm nay cho biết, Matta không hề chọn sai, nhưng Maria đã chọn phần tốt nhất. ‘Cả hai’ đều được Chúa đón nhận – chỉ cần xếp lại đúng thứ tự!

Matta mong muốn thể hiện lòng tôn kính và tình cảm đối với Chúa Giêsu đến mức có thể; tuy nhiên, mong muốn của cô đã trở thành trọng tâm đến nỗi cô rời xa Ngài. Cũng thế, chúng ta có thể quá bận rộn với công việc tông đồ đến nỗi bỏ bê cầu nguyện, hoặc bỏ lỡ tất cả. Chúa Giêsu muốn những gì chúng ta làm nên xuất phát từ tình yêu dành cho Ngài và những gì Ngài yêu cầu. Phục vụ bàn ăn là quan trọng, nhưng chỉ sau khi đã ngồi dưới chân Chúa. “Chiêm niệm mà không hành động là ảo tưởng. Hành động mà không chiêm niệm là vô hồn!” – Thomas Merton. “Lạy Chúa, con đang bận rộn với điều gì đến mức khiến con rời xa Chúa? Điều gì cản trở con lắng nghe Ngài trong cầu nguyện?”.

Với Maria, điều quan trọng nhất là được ngồi dưới chân Chúa Giêsu để hiểu biết Ngài hơn và được Ngài ‘đào tạo nên môn đệ’. Chiêm niệm và chia sẻ hoa trái của chiêm niệm – ‘cả hai’ – luôn đi với nhau. Bạn không thể chỉ hài lòng với những nỗ lực thánh hoá bản thân; bạn còn được kêu gọi ra đi để thánh hoá người khác. “Chiêm niệm đích thực luôn dẫn tới truyền giáo. Không ai có thể nhìn thấy ánh sáng mà lại không trở thành người mang ánh sáng!” – Von Balthasar.

“Một Kitô hữu không thể là một người tu tâm tích đức khép kín. Nếu bạn thực sự gặp Chúa, bạn sẽ cảm thấy một sức thúc đẩy không cưỡng lại được là phải đi ra, để chia sẻ điều mình đã sống!” – Phanxicô. Ở đây, Đức Thánh Cha cảnh báo một nguy cơ phổ biến: đó là khuynh hướng ‘co rút’ vào nội tâm, chỉ tìm sự bình an và thánh thiện cho bản thân mà quên rằng Kitô giáo là một tôn giáo truyền giáo. Tâm hồn khép kín, dù mang dáng vẻ đạo đức vẫn có thể trở nên tự mãn, cứng cỏi và đánh mất sức sống Tin Mừng. Sự thánh thiện đích thực không dẫn đến cô lập, nhưng luôn mở ra để đón nhận và trao ban.

Anh Chị em,

Là Kitô hữu, chúng ta được kêu gọi chu toàn ‘cả hai’ – truyền giáo và chiêm niệm. Vì thế, điều thiết yếu là cuộc sống của chúng ta phải dựa trên Thánh Kinh, giáo huấn của Hội Thánh và cầu nguyện. Một điều thiết yếu khác là sống sứ mệnh của Bí tích Rửa Tội, “Đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ!”. Chúng ta không chỉ giúp người khác gặp gỡ Chúa và nhận biết tình yêu Ngài; nhưng còn giúp họ nhận ra lời kêu gọi ‘của chính họ’ để chạm đến người khác bằng sứ điệp Phúc Âm với tư cách là môn đệ. Gặp gỡ Chúa không chỉ là đích đến; đó là khởi đầu cho một hành trình rao giảng. “Truyền giáo không phải là tuyển mộ tín đồ. Đó là đánh thức nơi người khác niềm vui bạn đã tìm được, và giúp họ trở thành người mang ánh sáng ấy đến cho thế giới!” – Robert Barron.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, đừng để con ‘chòng chành’ trong việc cầu nguyện và tông đồ. Cho con biết không chỉ ngồi dưới chân Chúa, nhưng còn đứng dậy rửa chân cho người khác!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

****************************************************

LỜI CHÚA CHÚA NHẬT XVI THƯỜNG NIÊN, NĂM C

Cô Mác-ta đón Đức Giê-su vào nhà. Cô Ma-ri-a đã chọn phần tốt nhất.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.    Lc 10,38-42    

38 Khi ấy, Đức Giê-su vào một làng kia. Có một người phụ nữ tên là Mác-ta đón Người vào nhà. 39 Cô có người em gái tên là Ma-ri-a. Cô này cứ ngồi bên chân Chúa mà nghe lời Người dạy. 40 Còn cô Mác-ta thì tất bật lo việc phục vụ. Cô tiến lại mà nói : “Thưa Thầy, em con để mình con phục vụ, mà Thầy không để ý tới sao ? Xin Thầy bảo nó giúp con một tay !” 41 Chúa đáp : “Mác-ta ! Mác-ta ơi ! Chị băn khoăn lo lắng nhiều chuyện quá ! 42 Chỉ có một chuyện cần thiết mà thôi. Ma-ri-a đã chọn phần tốt nhất, và sẽ không bị lấy đi.”


 

CỨU ĐƯỢC 11 NGƯỜI, VỚT 28 THI THỂ TRONG VỤ LẬT TÀU DU LỊCH

BBC News Tiếng Việt 

Tàu du lịch Wonder Sea chở 53 người đã bị lật úp trên Vịnh Hạ Long vào chiều 19/7.

Nguyên nhân ban đầu được xác định do giông lốc.

Tính tới tối 19/7, Hải quân, Bộ đội Biên phòng và các lực lượng chức năng tại Quảng Ninh đã cứu được 11 người, vớt được 28 thi thể.

Theo thông tin từ cơ quan chức năng, trong khi đang tham quan Vịnh Hạ Long, tàu Wonder Sea chở 48 du khách và 5 thuyền viên đã bị lật do giông lốc lúc khoảng 13 giờ 30.

Vị trí lật tàu ở trên vùng biển giữa hòn Gà Chọi và núi Bài Thơ, cách đất liền khoảng 3 hải lý.

#BBCTiengViet

Ảnh: Biên phòng Quảng Ninh


 

SUY THẬN ĐANG DẦN TRẺ HÓA, NGƯỜI TRẺ CHẠY THẬN NGÀY CÀNG NHIỀU

 Y Tế 24H

412 bệnh nhân đang chạy thận tại Bệnh viện Quân y 120, tỉ lệ người trẻ (dưới 45 tuổi) chiếm hơn 30%, tỉ lệ này gấp ba lần so với khoảng 10 năm trước.

Theo thống kê của khoa thận lọc máu Bệnh viện Quân y 120, 6 tháng đầu năm 2025, trong 412 bệnh nhân đang điều trị tại trung tâm lọc máu hiện nay đến từ các tỉnh miền Tây thì bệnh nhân dưới 45 tuổi là 144 người, chiếm tỉ lệ 30% (tỉ lệ này năm 2015 là 10%, năm 2020 là 16%). Trong đó bệnh nhân trẻ nhất mới 17 tuổi, nhưng đã chạy thận 7 năm.

Bác sĩ cho biết nguyên nhân chính gây nên tình trạng suy thận ngày càng nhiều, nhất là giới trẻ ở khu vực miền Tây hiện nay là do dùng thuốc không đúng chỉ định, dùng thuốc nam, thuốc bắc, thực phẩm chức năng.

Một số người trưởng thành mắc bệnh thận thường do tăng huyết áp, bệnh cầu thận, thận đa nang, thận đơn độc, các bệnh như sỏi thận. Còn những bệnh nhân lớn tuổi thường do đái tháo đường, tăng huyết áp…

Để giảm các nguy cơ mắc bệnh thận, bác sĩ khuyến cáo: Nếu do bệnh nền thì kiểm soát điều trị bệnh nền tốt (như tăng huyết áp, đái tháo đường…), còn nếu do uống thuốc không đúng thì tránh uống thuốc nam, bắc, thực phẩm chức năng. Đặc biệt nên kiểm tra sức khỏe định kỳ hằng năm để kiểm soát sức khỏe và điều trị bệnh kịp thời.

Theo báo Tuổi Trẻ


 

ÔNG NGUYỄN XUÂN PHÚC, VÕ VĂN THƯỞNG, VƯƠNG ĐÌNH HUỆ BỊ CÁCH TẤT CẢ CHỨC VỤ TRONG ĐẢNG

ÔNG NGUYỄN XUÂN PHÚC, VÕ VĂN THƯỞNG, VƯƠNG ĐÌNH HUỆ BỊ CÁCH TẤT CẢ CHỨC VỤ TRONG ĐẢNG Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức cách tất cả các chức vụ trong Đảng đối với cựu Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và ông Lê Minh Khái. Thông cáo chiều 19/7 của Văn phòng Trung ương Đảng cho biết Ban chấp hành Trung ương cũng khai trừ khỏi Đảng đối với cựu Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến; đồng ý để ông Đỗ Đức Duy thôi ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 13 và ông Võ Chí Công thôi ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 13. VGP/BBC #BBCNewsTiengViet #VoVanThuong #NguyenXuanPhuc #VuongDinhHue
‘LÃNH ĐẠO CAO NHẤT CŨNG KHÔNG PHẢI NGOẠI LỆ’
Hai cựu Chủ tịch nước là Nguyễn Xuân Phúc, Võ Văn Thưởng, và cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã bị kỷ luật cách tất cả chức vụ trong Đảng khi Ban chấp hành trung ương Đảng bế mạc hội nghị trung ương 12 diễn ra hôm 19/7 tại Hà Nội.May be an image of 1 person and text that says 'Giáo sư Carl Thayer Đại học New South Wales, Úc Nhà quan sát chính trị Việt Nam lâu năm Việc bị cách hết tất cả chức vụ mang tính biểu tượng nh nhiều hơn vì sự nghiệp chính trị của các ông Phúc, Thưởng, Huệ về cơ bản đã chấm dứt khi các ông rời chính trường từ trước. B C NEWS TIẾNG VIỆT'
Bình luận về diễn biến mới nhất này, nhà quan sát Việt Nam lâu năm Carl Thayer, giáo sư danh dự từ Đại học New South Wales, Úc nói với BBC rằng đây là một bước đi rất quyết liệt và mở rộng trách nhiệm của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vì ông Tô Lâm thực hiện việc kỷ luật mạnh tay hơn với những người vốn đã bị xử lý dưới thời ông Trọng.
“Có lẽ Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng việc để các lãnh đạo được rút lui trong danh dự phải là một hình thức kỷ luật và điều đó là chưa đủ để thực thi kỷ luật Đảng. Khi Trung ương họp để chuẩn bị công tác cho Đại hội 14, việc kỷ luật ba lãnh đạo từng trong Tứ Trụ là thông điệp rõ ràng về một tiêu chuẩn mới với các đảng viên vi phạm, ngay cả những lãnh đạo cao nhất cũng không là ngoại lệ”.
Giáo sư Thayer phân tích thêm rằng việc bị cách hết tất cả chức vụ mang tính biểu tượng nhiều hơn vì sự nghiệp chính trị của các ông Phúc, Thưởng, Huệ về cơ bản đã chấm dứt khi các ông rời chính trường vào năm 2024.
“Tôi nghĩ rằng điều này đã thiết lập nên một chuẩn mực mới, làm cho điều đó trở thành bình thường. Nói cách khác, bất cứ ai muốn thách thức ông Tô Lâm hoặc ban lãnh đạo mới thì trước hết cần xem bản thân có vấn đề không đã.”

Quên đi ngày tháng cũ – Truyện ngắn HAY

Tu Le

Tôi sinh ra là một người con gái con nhà nghèo. Bố tôi mất sớm lúc tôi chưa được 8 tuổi, mẹ tôi phải đi ở đợ cho một gia đình giàu có. Công việc hàng ngày của mẹ tôi là dọn dẹp nhà cửa, đi chợ và nấu ăn cho nhà bà Đạm, một thương gia, chồng chết, có 2 người con, một trai và một gái. Con gái bà tên Minh Thư bằng tuổi tôi, có lẽ vì lý do này mà bà Đạm đã mướn mẹ tôi để có người chơi với con gái bà. Con trai bà tên Thuấn hơn tôi 7 tuổi.

  Tôi được đi học cùng với Minh Thư, chúng tôi chơi thân với nhau khiến bà Đạm rất vui mừng và đối xử tử tế với mẹ con tôi. Tôi được biết trước đây bà Đạm có mướn một người làm nhưng Minh Thư không thích chơi với người con gái nên đã bị cho nghỉ việc.

  Thuấn thương em gái nên tôi được thương lây. Thuấn thường hay đưa chúng tôi đi chơi, đi coi hát và chỉ dẫn cho chúng tôi làm bài ở trường. Thuấn che chở cho tôi và bênh vực tôi mỗi khi bị những đứa trẻ khác bắt nạt. Có lần chơi ở sân tôi bị té ngã, Thuấn ôm tôi vào lòng và an ủi tôi: “Em bé ngoan đừng khóc nữa anh thương”. Tôi cảm động muốn trào nước mắt. Thuấn vuốt nhẹ  mái tóc tôi và lau nước mắt cho tôi . Chàng bảo “Ngân Khánh phải cười trông mới đẹp”. Được Thuấn khen đẹp tôi thích và cười với chàng. Thuấn ôm chặt tôi một lần nữa rồi mới buông ra. Tuy mới 12 tuổi nhưng tôi mơ hồ hình như có một cảm giác là lạ, hay hay. Tôi mong té ngã một lần nữa để được Thuấn ôm tôi và lau nước mắt cho tôi… Tôi buồn nhất là ngày Thuấn phải ở nội trú trong trường Đại học. Tôi bắt đầu nhớ Thuấn. Mỗi cuối tuần tôi đứng ở cửa đợi Thuấn về và cứ như thế năm này qua năm khác rồi chúng tôi đã yêu nhau lúc nào tôi cũng không biết. Khi tôi học xong bậc Trung học thì Thuấn tốt nghiệp bác sĩ y khoa. Tôi yêu Thuấn, một tình yêu chân thật, trọn vẹn chứ không bao giờ dám có ý định làm vợ Thuấn vì hai gia đình quá cách biệt, mặc dù Thuấn có nói với tôi là Thuấn sẽ cưới tôi làm vợ. Tôi tin tưởng ở Thuấn nhưng làm sao bà Đạm có thể chấp nhận mẹ tôi thông gia với bà. Tuy biết như thế nhưng chúng tôi vẫn yêu nhau say đắm và không thể rời xa nhau được.

Bà Đạm là một người đàn bà tốt nhưng rất cương quyết và thẳng thắn. Hình như bà đã biết được chuyện hai chúng tôi yêu nhau và chuyện Thuấn muốn cưới tôi làm vợ.  Một hôm đợi Thuấn và Minh Thư đi vắng bà Đạm gọi hai mẹ con tôi lại và nói rất ôn tồn: “ Con gái chị Tư đã lớn nên ở đây bất tiện. Mặc dù tôi và hai con tôi rất quý hai mẹ con chị nhưng tôi vẫn phải cho chị nghỉ việc. Trai gái không nên để chúng nó gần nhau. Trong vòng một tuần chị tìm nơi khác để dọn ra. Tôi cho chị 6 tháng đủ tiền ăn ở, sau đó mẹ con chị có thể tự túc được. Tôi chỉ yêu cầu chị và cháu hứa với tôi một điều là không cho hai con tôi biết gì hết và không bao giờ được liên lạc với chúng nữa. Chị cứ sẵn sàng rồi đợi hôm nào hai con tôi không ở nhà thì dọn ra…”. Tôi quá bất ngờ và sửng sốt. Tim tôi ngừng đập, mặt tôi tái đi. Bà Đạm nhìn hai mẹ con tôi như ra lệnh. Tôi thấy bà thật nghiêm nghị. Gần 10 năm sống trong nhà bà, lần đầu tiên tôi thấy nơi bà đáng sợ như vậy. Mẹ tôi cũng sợ bà và nói trong nghẹn ngào: “Tôi xin hứa và sẽ làm theo lời bà”. Bà Đạm gật đầu như để chấp nhận lời hứa của mẹ tôi. Bà nhìn sang phía tôi. Lúc này nước mắt tôi đã trào ra. Tôi nghĩ đến ngày phải xa Thuấn, xa Minh Thư, xa mái nhà thân yêu với bao kỷ niệm thời niên thiếu mà tôi đã quên đi tưởng như nhà mình. Không thấy tôi nói gì, mẹ tôi nắm chặt tay tôi và lắc nhẹ. Bà Đạm nhướng mắt lên ra lệnh. Tôi nói trong nghẹn ngào: “Cháu xin hứa sẽ làm theo lới bà ”.

  Bốn hôm sau Thuấn và Minh Thư đi vắng, mẹ con tôi dọn ra khỏi nhà bà Đạm. Trước khi lên xe tôi nhìn ngôi nhà một lần cuối lòng không khỏi bùi ngùi.  Nơi đây như một mái ấm gia đình trong thời niên thiếu, có bao nhiêu kỷ niệm, có mối tình đầu. Tôi bước đi nhưng đôi chân như hụt hẫng. Tôi thương tôi nhưng nhìn mẹ sụt sùi lau nước mắt tôi càng thương mẹ hơn. Thuấn ơi! Từ nay em sẽ phải xa anh, vĩnh viễn xa anh. Vì danh dự, vì giữ lời hứa với bà Đạm em không thể nào gặp lại anh được. Mối tình em với anh tưởng là thần tiên, bây giờ đây mỗi người một ngả. Anh biết gia đình em quá nghèo sao anh lại còn yêu em, sao anh lại muốn cưới em làm vợ để em phải xa anh… Đứng ở cửa tần ngần một lúc rồi mẹ con tôi lên xe để  đến ở chung nhà với bà bán rau muống ngoài chợ mà mẹ tôi đã quen vì hay mua rau của bà. Cuộc sống của mẹ con tôi hoàn toàn thay đổi. Bao nhiêu mộng đẹp của thời con gái đã tan theo mây khói. Tôi đang dự định thi vào một trường chuyên nghiệp nào đó để giúp đỡ mẹ tôi, nhưng không may chuyện xảy ra quá bất ngờ, tôi không kịp xoay xở gì nữa. Tôi phải xin đi làm thư ký cho một hãng bào chế thuốc Tây.  Nhìn những chuyên viên mặc áo trắng đi qua lại, tôi liên tưởng tới Thuấn trong bộ đồ bác sĩ y khoa, lòng tôi không khỏi xót xa. Tôi không bao giờ được gặp chàng nữa.  

  Mẹ tôi từ ngày dọn ra ngoài ở thì sức khỏe đã suy yếu nên không còn làm được gì nữa ngoài việc nấu ăn. Mẹ tôi nấu ăn ngon lắm. Nếu mẹ tôi còn trẻ bà đã mở một quán ăn. Gần 10 năm nấu ăn, cả nhà bà Đạm mọi người đều thích. Thuấn, con trai bà  Đạm đã nói với mẹ : “Con đã đi ăn tiệc ở nhiều nơi nhưng không ăn ở đâu ngon bằng ăn ở nhà do bà Tư nấu” . Nào là món gỏi gà bắp cải thêm chút rau răm, đậu phộng rang rắc lên trên. Rau muống xào tỏi hoặc xào với thịt bò, rồi món rau muống trộn với mắm tôm vắt chanh, thêm ít ngò gai, kinh giới và đậu phộng rang, có khi mẹ tôi cho thêm tép hay thịt thái nhỏ. Món nộm hoa chuối mẹ tôi gọi là nham hoa chuối cũng rất ngon. Cuối tuần mẹ tôi hay nấu bún riêu, bún ốc hoặc canh chua… món nào cũng đặc biệt. Nay mẹ con tôi đi rồi Thuấn không được ăn những món mà chàng thích nữa. Càng nghĩ tôi lại càng thương chàng. Anh ơi mẹ em đi rồi ai nấu cho anh ăn những món mà anh thích. Em đã học ở mẹ một vài món, dự định sẽ nấu cho anh ăn nhưng em chưa kịp làm thì đã phải xa anh. Xa anh em không được nói câu từ giã. Anh có trách em vô tình em cũng xin đành mang.

           “Ngày đi lặng lẽ không từ giã

           Cất bước âm thầm thương nhớ thôi”

 Hai câu thơ của NT đã áp dụng với tôi bây giờ thấy đúng làm sao.

Nếu một ngày kia tình cờ gặp lại anh hay Minh Thư em sẽ phải trả lời ra sao. Em có được nói sự thật là vì chúng mình yêu nhau  nên mẹ anh đuổi mẹ con em không? Đầu óc tôi rối loạn, tôi không tìm được câu trả lời. Chắc tôi không nói thế được. Tôi không oán trách gì bà Đạm, nếu là tôi liệu tôi có làm khác bà được không ? Bà Đạm là người đàn bà có thế lực, làm sao bà có thể thông gia với mẹ tôi, một tôi tớ trong nhà mà bạn bè, khách khứa ai cũng biết. Tuy buồn nhưng tôi cũng thông cảm với bà. Mẹ tôi cũng biết thân phận mình nên không hề oán trách bà Đạm. Đôi lúc tôi tự trách tôi, làm sao tôi dám với quá cao để giờ bị té đau, nhưng rồi tôi lại bênh vược cho chính tôi. Người con trai như Thuấn làm sao tôi không yêu được. Thuấn có đầy đủ mọi điều kiện, người con gái mới lớn như tôi sao không ngã lòng. Con tim có những lý do riêng của nó, người ta vẫn nói thế.      

  Nhưng nếu chỉ yêu nhau rồi xa nhau thì cũng là sự thường tình của thế nhân, hợp để rồi tan, Trên đời này có biết bao nhiêu mối tình chia ly bằng nước mắt. Nhưng tôi đã yếu đuối, không làm chủ được thân xác tôi và đã dâng hiến trọn vẹn đời con gái của tôi cho Thuấn. Hai tháng nay tôi không thấy có kinh nguyệt, cơ thể tôi bắt đầu thay đổi, ngực tôi căng phồng thêm, tôi bắt đầu lo sợ. Tôi đi thử nghiệm và được biết tôi đã mang thai. Tôi đắn đo nhưng rồi cũng phải thú nhận với mẹ. Mẹ tôi không la mắng như tôi nghĩ, bà chỉ khuyên tôi cố gắng giữ gìn sức khoẻ cho cái thai được tốt. Mẹ tôi cũng nghĩ như tôi là vì danh dự và giữ lời hứa nên không cho Thuấn biết tôi đã có thai với chàng. Tôi thấy mẹ tôi buồn, tôi hỏi là mẹ có trách vì tôi mà bà Đạm đuổi mẹ con tôi không thì mẹ tôi trả lời là bà không trách nhưng thương tôi, tội nghiệp cho tôi. Bà biết trai gái mà để sống chung với nhau trong nhà thì chuyện gì rồi cũng sẽ phải xảy ra, nhưng bà chưa kịp khuyên bảo tôi.

  Tôi mang thai được gần 9 tháng thì mẹ tôi qua đời. Buổi tối mẹ tôi nói bà bị nhức đầu, tôi lấy thuốc cho mẹ uống và nửa đêm thì mẹ tôi ra đi. Bà ra đi bình yên, lặng lẽ, buồn thảm như cuộc đời mẹ,  Tôi không ngờ mẹ tôi chết dễ dàng quá. Tôi đau buồn và đã ngất xỉu đi, không còn biết gì nữa…

  Sau năm ngày ở trong bệnh viện, tôi tỉnh lại và đã nhận thức được. Sờ tay lên bụng thấy bụng  đã xẹp xuống biết là tôi đã sinh nhưng không biết đứa bé giờ ra sao. Đợi người y tá đến gần tôi hỏi thăm về con tôi. Người y tá trả lời: “Bác sĩ thấy không có hy vọng cứu sống cô nên đã mổ để lấy cháu bé ra. Cháu rất khỏe mạnh. Không biết cô có đủ sức để nuôi nấng con không.  Cháu là con gái, mặt mày sáng sủa lắm. Rất mừng cô bình phục trở lại, đó cũng là nhờ 3 vị bác sĩ đã tận tình chữa trị, các vị ấy tử tế với cô lắm, coi cô như người nhà …”. Một giờ sau người y tá mang con đến đưa tôi bế và nói : “Cho cháu ở đây với cô một lúc rồi tôi đưa cháu trở lại phòng để cô nghỉ vì vết mổ chưa lành”. Nhìn thấy con, tôi hết sức vui mừng, sao tôi thấy nó thân thương gần gũi quá. Có nhà văn đã nói: “Đứa con là tác phẩm vĩ đại nhất trong số những tác phẩm mà tôi có”. Nhưng vừa vui tôi chợt buồn ngay. Tôi chỉ có một thân một mình làm sao có thể nuôi được con. Tôi lại phải đi ở đợ như mẹ tôi ngày xưa. Nhưng mẹ tôi còn có người  mướn chứ tôi đứa con còn đỏ hoẻn ai chịu cho làm. Hay tôi nhờ người báo cho Thuấn biết. Tôi vội xua đuổi ý nghĩ này, vì tự trọng, vì danh dự của hai mẹ con, tôi không thể liên lạc với gia đình bà Đạm được nữa. Người y tá đến mang con tôi trở lại phòng dưỡng nhi, nước mắt tôi trào ra…    

  Tôi khai ở bệnh viện là chồng tôi đi lính chết bây giờ chỉ có mình tôi, không có thân nhân, không bạn bè, mẹ tôi mới chết hôm tôi vào đây. Hoàn cảnh của tôi đa số các nhân viên đều biết, họ nói chuyện với nhau tôi nghe được: “Cô ta còn trẻ và xinh đẹp quá, tội nghiệp chồng bị chết sớm”. Mấy hôm sau ông chủ sự phòng hành chánh của bệnh viện đến bên tôi và nói: “Tôi xin lỗi đã đi vào đời tư của cô và có thể làm cô buồn, nhưng trong hồ sơ tôi thấy hoàn cảnh cô thật khó khăn. Chúng tôi rất ái ngại không biết khi xuất viện cô ở đâu và làm sao nuôi được con, lúc đó cô cũng phải đem cho hoặc bỏ vào viện mồ côi và người nhận nuôi con cô không biết họ thế nào, có được tốt không, rồi lại tội nghiệp đứa bé…

Tôi có quen hai ông bà này rất giàu và tử tế, họ lấy nhau trên 16 năm mà không có con, đang có ý định tìm nuôi một đứa con nuôi, nếu cô đồng ý cho họ nuôi tôi sẽ nói với người ta. Cô suy nghĩ rồi cho tôi biết”. Tôi quá đau buồn, mới gặp con vài lần giờ sắp phải xa nhau. Ông chủ sự nói đúng, tôi không đủ phương tiện để nuôi con. Biết bao người hoàn cảnh như tôi đã phải bỏ con ngoài đường, bỏ  vào cổng chùa, viện mồ côi… Nếu con tôi có được người tử tế nuôi cũng là điều may cho nó. Đi ở với người ta cuộc đời nó có thể khá hơn là ở với tôi. Tôi đã làm khổ con tôi rồi, nó không có tội gì để phải khổ thêm nữa. Tôi không thể ích kỷ giữ mãi con bên tôi. Nghèo là khổ lắm. Tôi với Thuấn yêu nhau chỉ vì tôi nghèo mà phải xa nhau. Thuấn ơi! Chỉ vì nghèo mà em phải xa anh, chỉ vì em nghèo mà chúng ta phải xa con chúng ta.

  Tôi trả lời ông chủ sự là tôi muốn được gặp bố mẹ nuôi của con tôi. Hôm sau hai người này tới. Đúng như ông chủ sự nói, nhìn hai ông bà rất phúc hậu khiến tôi yên tâm. Người chồng hỏi tôi có yêu cầu điều gì không, tôi nói tôi chỉ mong có con và đặt tên là Thuận Khanh (tức là gần tên Thuấn và tên tôi), nhưng nay tôi không còn cái quyền này nữa. Người chồng ôm vai vợ cười lớn: Em tên Thuận, cô ấy tên Khánh. Một bên mẹ nuôi, một bên mẹ đẻ, đúng là trời đã xếp đặt, sau này cháu bé sẽ gặp nhiều may mắn lắm. Chúng tôi bằng lòng với lời ước nguyện của cô. Cô còn yêu cầu điều gì nữa không? Tôi lắc đầu không nói ra lời…

Buổi chiều ông chủ sự gặp tôi để cho biết lúc tôi xuất viện thì họ mang con tôi đi. Ông còn nói thêm là ông bà này rất mừng khi thấy tôi không đề cập đến tiền bạc, chỉ lo đặt tên cho con chứng tỏ tôi trọng tinh thần chứ không phải vật chất, như vậy gốc đứa bé rất tốt. Cô lại rất xinh đẹp, họ hy vọng con họ sau này cũng sẽ đẹp như cô.

Ngày cuối cùng tôi được bế con tôi một giờ. Tôi ôm chặt con tôi trong lòng như giữ gìn một báu vật, tôi không muốn rời xa nó nữa, nhưng vì chữ tín tôi không thể nào đổi ý được. Nước mắt tôi trào ra, ai nhìn thấy cảnh chia ly này cũng phải ngậm ngùi. Dù đã quá giờ người y tá không nỡ lấy đứa bé ra khỏi tay tôi. Tôi ghì chặt con tôi vào lòng và đặt chiếc hôn lên má con rồi đưa cho người y tá. Đích thân ông chủ sự trao tôi một túi vải lớn, nói tôi nên giữ cẩn thận vì đây là số tiền khá nhiều do bố mẹ nuôi đứa bé đưa, đủ cho tôi ăn ở  4, 5 tháng như là để cảm ơn tôi chứ không có ý mua bán gì đâu. Tôi nói lời cảm ơn ông chủ sự cùng bác sĩ và các nhân viên trong nhà thương rồi ra về.    

  Tôi thuê xe đến thẳng nhà bà bán rau muống. Khi đến nơi tôi không gặp bà và thấy có người lạ ở trong. Tôi hỏi thì được biết vì có người chết nên bà bán rau sợ hãi và đã bỏ đi. Người thuê nhà mới con cái đông và giá thuê rẻ nên đã dọn vào. Tôi ra ngoài đường và phân vân không biết đi đâu, chợt một chiếc xe Honda dừng trước mặt, tôi nhận ra chị bạn làm chung hãng với tôi khi trước. Sau khi hỏi han chị biết chuyện nên đã thương tình rủ tôi về nhà ở chung với chị. Trong khi đó những người trong hãng họ không biết lại tưởng tôi đã theo chồng đi ngoại quốc.  

            “Hãy cố yêu người mà sống, lâu rồi đời mình cũng qua…”  

      Lời ca của bản nhạc trong “Bài không tên số 5” đã thức tỉnh tôi phải can đảm và cố gắng chịu đựng.

  Mấy tháng sau nhờ có người chỉ dẫn tôi tìm được mộ mẹ và thắp nén hương lên mộ bà. Thời gian này tình hình Sài Gòn  ngày càng giao động và biến cố tháng Tư năm 1975 xảy ra. Tôi theo đoàn người ra bến Bạch Đằng, sao may tôi lên được tàu và sang tới Hoa Kỳ, định cư tại tiểu bang California. Tôi cố gắng lập lại cuộc đời, vừa đi làm vừa đi học. Sau một năm bổ túc Anh văn tôi ghi danh vào Đại học, 4 năm tôi ra trường về ngành kỹ sư điện tử, rồi tôi lập gia đình với một nha sĩ giàu có. Tôi đi khám răng và gặp chồng tôi. Chồng tôi hơn tôi 11 tuổi, góa vợ và có một con trai.  Chúng tôi lấy nhau được gần 14 năm. Chồng tôi mới qua đời cách nay 3 năm. Tôi tiếp tục vừa làm chủ trung tâm nha khoa cũ của chồng tôi vừa đi làm cho công ty điện tử.  Đời sống tuy có bận rộn nhưng vật chất rất đầy đủ vì có hai nguồn lợi tức. Tôi nghĩ đến thời gian nghèo khổ khi xưa, nhớ đến mẹ và đứa con gái riêng lòng không khỏi xót xa. Tôi đã tìm kiếm khắp nơi nhưng không biết được con tôi bây giờ ra sao, còn ở lại Việt Nam hay đã qua Mỹ? Tôi có nhờ hội Hồng Thập Tự tìm kiếm nhưng không ra. Tôi ngày đêm cầu nguyện để được gặp con gái tôi…

  Tôi đi khám định kỳ hàng năm và được giới thiệu đến bác sĩ Nguyễn Trọng Toản chuyên về tim mạch. Nghe tên bác sĩ tôi chợt nhớ ra vị bác sĩ đã cứu sống tôi ở bệnh viện Việt Nam khi xưa. Sau khi khám bệnh và cho thuốc, tôi nói với bác sĩ Toản chính tôi là người được bác sĩ  chữa trị gần 25 năm về trước.. Nhận ra tôi vị bác sĩ này mừng lắm. Cũng may tôi là người khách cuối cùng nên ông đã có nhiều thì giờ nói chuyện với tôi. Bác sĩ Toản cho tôi biết cách đây 2 năm trong cuộc họp mặt của hội y sĩ toàn quốc tại Texas ông có gặp Thuấn, người tình cũ của tôi. Nghe tên Thuấn tôi lặng người đi nhưng cố giữ bình tĩnh để nghe kể: “Thuấn với tôi học cùng lớp với nhau nhưng không thân. Tôi có gặp chị đi chơi với Thuấn vài lần nên nhớ. Tôi chữa trị cho chị và nghĩ Thuấn bỏ rơi chị, nên tôi tránh không muốn nói gì với ai, ngay cả lúc chị sinh đẻ trong bệnh viện cũng vậy.

Kỳ vừa qua gặp nhau ở Texas tự nhiên Thuấn tâm sự với tôi là Thuấn yêu chị lắm nhưng bị bà mẹ ngăn cản và không có cách nào gặp được chị. Sau khi chị đi rồi Thuấn giận mẹ nên không chịu lấy vợ, mãi  sau thấy bà cụ quá buồn nên Thuấn mới lập gia đình. Đến nay Thuấn vẫn không có con và vợ chồng đã ly dị vì không hợp nhau. Nghe tôi nói chị đã có thai với Thuấn và chính tôi chữa trị cho chị, Thuấn xúc động lắm. Thuấn thương chị và thương đứa con của anh chị phải đi làm con nuôi người ta, không biết giờ này ra sao. Mẹ Thuấn biết tin cũng buồn lắm,  bà đã hối hận cho hành động của bà để đứa cháu duy nhất bị bỏ rơi, nay bà đã trên 80 tuổi vẫn chưa có cháu bế…”.  Nghe lại chuyện xưa lòng tôi nặng trĩu và không cầm được nước mắt. Bác sĩ Toản hỏi tôi có đồng ý cho Thuấn biết đã gặp tôi không,  tôi dặn bác sĩ thôi đừng nói gì cả, chuyện xưa nên cho vào dĩ vãng, điều cần thiết là tìm được đứa con chúng tôi. Tôi chào bác sĩ Toản rồi ra về, lòng buồn mênh mang:

              Biết được tin anh cũng đủ rồi

              Tâm sự có nhiều vẫn thế thôi

              Ra đi không nói câu từ giã

              Em biết chuyện mình mãi cách đôi

                                     *

              Cứ mỗi năm nhìn lá úa vàng

              Chạnh lòng nhớ lại lúc Thu sang

              Anh ơi! Thu đến mang sầu tới

              Khơi dậy mối tình đã cách ngăn

                                    *

              Một lần yêu đã quá khổ rồi

              Nhắc làm chi chuyện cũ anh ơi

             Thân tuy gầy yếu tim băng giá

             Giữ mãi trong em bóng một người

                               *

             Biết được tin anh đã đủ rồi

             Em bây giờ cũng vẫn đơn côi

             Bao nhiêu kỷ niệm, bao đau đớn

             Và khóc âm thầm, khóc mãi thôi…

   Nhưng thôi tôi không muốn tiếp tục làm thơ buồn nữa. Tôi trở về với đời sống hiện tại của tôi. Tôi không có con nên yêu con trai của chồng tôi như con đẻ. Tân (tên con trai của chồng tôi) rất quý tôi. Tuy đã ra hành nghề bác sĩ nhưng tất cả những chuyện riêng tư Tân đều mang ra hỏi ý kiến mẹ. Một hôm Tân khoe với tôi Tân quen một cô gái tên Thuận Khanh kém Tân 4 tuổi. Hiện nay Thuận Khanh là dược sĩ, trông nom tiệm thuốc Tây của gia đình. Tân và Thuận Khanh quen nhau qua dịch vụ thương mại. Nghe con trai nói đến Thuận Khanh tôi rất hồi hộp, liệu có sự trùng tên, trùng tuổi  được không? Thuận Khanh có phải là con gái tôi không? Tôi hỏi con trai xem gia đình Thuận Khanh ra sao, thì được biết bố Thuận Khanh đã mất chỉ còn mẹ già trên 70 tuổi. Nhà giàu lắm, tất cả tài sản sau này sẽ là của Thuận Khanh hết. Tôi hơi lạ, nếu là mẹ nuôi thì  đúng chứ mẹ đẻ có thể trùng tên. Tôi nói con trai tôi đưa Thuận Khanh về nhà tôi chơi. Gặp Thuận Khanh tôi linh cảm ngay người con gái này là con tôi. Nét mặt vừa giống tôi vừa giống Thuấn. Không cầm được lòng tôi ôm chầm lấy Thuận Khanh và thốt lên: “Con ơi! Mẹ đây”, nhưng rồi tôi chợt nhớ ra, chưa phải là lúc mẹ con thổ lộ tâm tình nên đã buông Thuận Khanh ra và nói lời xin lỗi: “Bác xin lỗi con, tại bác thấy con dễ thương quá nên bác mến”. Thuận Khanh nói: “ Không sao đâu bác. Được bác yêu quý và cho đến nhà thăm bác con rất vui mừng. Trước khi đến con sợ lắm, nay thấy bác vui vẻ như mẹ con ở nhà, con thật có phước. Mới gặp bác lần đầu nhưng con có cảm tưởng như đã gặp bác từ lâu rồi”. Lòng tôi dịu xuống, tôi thầm cảm ơn ông bà mẹ nuôi đã dạy giỗ con gái tôi nên người, dạy cách ăn nói khôn khéo và lễ phép. Tân thấy mẹ yêu thích bạn thì mừng lắm, chàng mỉm cười nhìn Thuận Khanh. Tôi giữ Thuận Khanh ở lại ăn cơm. Lần đầu tiên tôi được nấu cơm cho con gái tôi ăn. Tôi hỏi thăm sơ qua về những ngày đã qua của Thuận Khanh, tôi tránh những chi tiết sợ con gái nghĩ tôi tò mò.  Cám ơn Trời Phật đã  giúp cho mẹ con tôi được gặp lại nhau…

  Khi Thuận Khanh ra về tôi hỏi con trai tôi chương trình dự trù như thế nào, Tân cho tôi biết tháng sau chúng định làm đám hỏi và 4 tháng nữa sẽ làm đám cưới. Thuận Khanh muốn lo sớm vì mẹ đã già, muốn cho mẹ được vui.

  Ngày đám hỏi qua đi một cách thuận lợi. Người mẹ nuôi của con gái tôi không nhận ra tôi. Có lẽ bà không ngờ một cô gái nghèo khổ ngày xưa nay là thông gia với bà. Tôi nhận ra bà Thuận nhưng vẫn giữ im lặng không cho ai biết chuyện tôi là mẹ đẻ của Thuận Khanh để cho các con tôi không phải bận tâm và tránh gây nên sự buồn phiền cho bà mẹ nuôi, một ân nhân của tôi. Tôi rất vui mừng sửa soạn đám cưới cho con. Tôi hồi hộp lo đến ngày đám cưới vừa cho con gái vừa cho con chồng.   

  Bốn tháng qua đi thật mau. Đám cưới của các con tôi tổ chức rất trọng thể.  Gần 700 quan khách tham dự. Con gái tôi lộng lẫy trong bộ áo cưới. Có nhiều người đã nhận xét là mẹ chồng với con dâu trông rất giống nhau như hai mẹ con, chắc là sẽ hợp với nhau lắm. Tôi vui mừng nghĩ ngợi từ nay con gái tôi sẽ được ở chung nhà với tôi, và tôi sẽ dành hết thì giờ săn sóc con gái tôi. Văng vẳng bên tai như lúc nào cũng nghe thấy lời chúc mừng hạnh phúc….

  Đám cưới xong hai con đi hưởng tuần trăng mật, tôi ở nhà một mình. Vì quá lo lắng và bận rộn cho ngày đám cưới nên tôi thấy trong người hơi mệt. Tôi sợ có vấn đề về tim như trước nên đi khám bác sĩ gia đình nhưng khi đến nơi mới biết bác sĩ đã đi nghỉ hè và ông nhờ người khác tạm thay thế vài ngày. Vì đến trễ và không có hẹn trước nên tôi là người được khám sau cùng. Cô y tá cân đo và thử nhiệt độ. Nhịp tim và nhiệt độ của tôi bình thường. Tôi ngồi trong phòng đợi một lúc thì Thuấn mở cửa bước vào. Bất ngờ gặp Thuấn tôi kêu lên: “Anh!”. Thuấn cũng ngạc nhiên, ôm chầm lấy tôi: “Em! Không ngờ gặp em ở đây, anh mừng quá !”. Thuấn kể lể những sự nhớ nhung và xin tôi tha lỗi. Thuấn nói: “Anh không ngờ mình đã có con với nhau. Từ ngày nghe bác sĩ Toản nói chuyện về em anh buồn và ân hận quá. Khi đẻ chỉ có một mình em làm sao xoay xở…”. Tôi bảo Thuấn : “Hãy quên đi ngày tháng cũ”. Bây giờ mỗi người có một cuộc sống riêng, còn gặp nhau và quý nhau là đủ rồi. Tôi không oán hận ai cả, chỉ mong mọi chuyện cho qua đi. Thuấn hỏi tôi về con gái chúng tôi, tôi nói Thuận Khanh bây giờ rất hạnh phúc nhưng chuyện hơi dài, sẽ nói cho Thuấn sau. Thuấn rất mừng khi thấy tên con gái là tên Thuấn và tên Khánh hợp lại. Biết tôi bây giờ vẫn còn độc thân nên Thuấn đề nghị cùng chàng tái hợp. Mặc dù vẫn còn yêu Thuấn nhưng tôi rất ngại, một lần chia tay đã quá khổ rồi, bây giờ tôi đang sống yên ổn và hạnh phúc với con gái mới tìm được, tôi không muốn có sự xáo trộn trong đời sống nên đã từ chối. Không được tôi chấp thuận Thuấn có vẻ thất vọng. Một lúc sau Thuấn hỏi thăm về mẹ tôi, khi biết mẹ tôi đã qua đời chàng cúi đầu xuống che dấu sự xúc động rồi cho biết bà Đạm bây giờ bệnh tình rất nặng, sức khoẻ được tính từng ngày. Bà đang nằm trong bệnh viện, nếu được tôi bỏ qua chuyện cũ thì bà mừng lắm. Thuấn gợi ý muốn tôi đến bệnh viện thăm bà Đạm, tôi nhận lời.

  Hôm sau tôi đến bệnh viện thấy Thuấn và vợ chồng Minh Thư đã ở đó. Minh Thư gặp tôi rất mừng. Minh Thư hỏi thăm tôi và cho địa chỉ mời đến nhà chơi. Hàn huyên một lúc, Thuấn và vợ chồng Minh Thư ra ngoài cho tôi nói chuyện với bà Đạm. Tôi cầm bàn tay gầy yếu của bà và hỏi:

– Bà còn nhớ cháu không, cháu là Ngân Khánh đây ?

Bà Đạm thều thào:

–   Ngân Khánh! Làm sao tôi quên được cháu. Mong cháu tha lỗi cho tôi. Vì tôi quá nghiêm khắc mà mẹ con cháu phải khổ. Tôi cũng nghe tin bà Tư đã qua đời. Tội nghiệp bà Tư. Thôi tôi sẽ gặp bà ở bên kia thế giới để xin lỗi bà vậy.

  Bà Đạm tiếp:

–  Ông trời đã phạt tôi. Có đứa cháu duy nhất thì hất hủi nó, bây giờ tôi không có cháu nào ở bên cả. Vợ chồng Minh Thư lấy nhau lâu rồi vẫn chưa có con.  

  Nói xong nước mắt bà trào ra vì ân hận khiến tôi cũng buồn lây. Giọng bà run run tiếp:

–   Tôi không sống được nữa và sắp phải ra đi. Tôi xin cháu một điều không biết cháu có thể giúp tôi không ?

  Tôi lắc tay bà Đạm:

– Xin bà cứ nói.

  Bà Đạm cố lấy sức lực còn lại nói ngắt quãng từng câu:

–   Bác mong cháu nhận lời tái hợp với con trai bác, có như vậy bác mới yên tâm ra đi. Thuấn yêu cháu lắm. Thuấn đã lấy vợ nhưng lúc nào cũng nghĩ đến cháu nên hai vợ chồng đã bỏ nhau.  

Đôi mắt bà Đạm yếu đuối nhìn tôi như cầu xin. Tôi thấy thương bà như mẹ. Gần 10 năm ở với nhau tình cảm dù sao cũng đã sâu đậm, thật khó có thể từ chối lời yêu cầu của một người sắp lìa đời như bà. Tôi im lặng suy nghĩ giây lát rồi nói trong xúc động:

– Vâng, con xin nghe lời bác.

  Bà Đạm mỉm cười, mắt bà mở hé ra như thầm cảm ơn tôi. Giữa lúc đó Thuấn và vợ chồng Minh Thư đi vào. Bà Đạm cầm bàn tay Thuấn để lên bàn tay tôi, một lúc sau mắt bà nhắm lại và hơi thở yếu dần. Y tá vội vàng gọi bác sĩ. Tôi và Thuấn đứng cách ra xa cho y tá làm việc. Tôi lau nước mắt cho Thuấn rồi nắm chặt tay chàng, nghẹn ngào nhìn bà Đạm từ từ lịm đi…

quên đi ngày tháng cũ

truyện ngắn: hoàng nguyên linh

LeVanQuy sưu tầm


 

CẢM THỨC GIÁO HỘI – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Đức Giêsu lánh khỏi nơi đó”.

“Cảm thức Giáo Hội không phải là thái độ bênh vực mù quáng, nhưng là sự khiêm nhường biết chịu đau với Giáo Hội, mà không rời bỏ thuyền, ngay cả khi thuyền chao đảo vì những người chèo lái!” – Christoph Schönborn.

Kính thưa Anh Chị em,

Tin Mừng hôm nay mở đầu với những lời thật đáng buồn và đáng xấu hổ, “Nhóm Pharisêu ra khỏi hội đường, bàn bạc để tìm cách giết Đức Giêsu”. Thế nhưng, phản ứng của Ngài thật hiền hoà. Cả chúng ta, trước một vài sự kiện đáng buồn và đáng xấu hổ của Giáo Hội, Chúa muốn chúng ta có một ‘cảm thức thánh’ – ‘cảm thức Giáo Hội!’.

Trước hết, về việc “giết Chúa” – một điều không thể chấp nhận! Ở đây, các lãnh đạo tôn giáo đã chủ mưu giết Đấng Cứu Độ Thế Giới. Thật đáng tiếc! Nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta cần phải rơi vào tức giận, tuyệt vọng hay nảy sinh thù ghét; tốt hơn, như Chúa Giêsu, mặc lấy một cảm thức thánh – nghĩa là, yêu thương hơn, hiền lành hơn, biến ‘nỗi buồn thánh’ thành một lời kêu gọi thức tỉnh. Ngày nay, người ta vẫn tiếp tục giết Chúa, ‘giết Giáo Hội’ theo nhiều cách; và đôi khi, việc ‘giết chóc’ này có thể đến từ nhiều phía, kể cả nơi các nhà lãnh đạo Giáo Hội. Trước những sự kiện như thế, bạn chớ dao động, hãy bình tĩnh, nhưng hiền lành, cầu nguyện, xây dựng hiệp nhất hết sức có thể; và khi bất lực, nếu cần – như Chúa Giêsu – “lánh khỏi nơi đó”.

Thật nghiệt ngã! Khi cam kết dấn thân vì Chúa Kitô và sứ mệnh của Ngài, chúng ta vẫn có thể trở nên mục tiêu của ‘dèm pha’; và rất thường xuyên, chịu những ‘mũi tên đau đớn’ từ phía những ai lẽ ra phải bảo vệ chúng ta. “Chúng ta dễ bị tổn thương bởi những người đáng lẽ phải yêu thương chúng ta nhất. Nhưng sự chữa lành không đến từ việc chống lại họ, mà đến từ việc để Thiên Chúa bước vào nỗi đau ấy, và nhẫn nại đợi Ngài hành động!” – Henri Nouwen.

Nếu đây là trải nghiệm của bạn, hãy giữ mình, để không trở nên ‘một hiện tượng’ hoặc vì quá dao động mà mất đi ‘cảm thức Giáo Hội!’. “Khi bạn thấy các vị mục tử có thể – vì độc đoán, độc tài và tham nhũng quyền lực – làm tổn thương con chiên, hãy nhớ rằng Chúa Kitô vẫn là Mục Tử thật. Đừng rời bỏ đàn chiên, vì chính Ngài vẫn âm thầm chăn dắt giữa những sai lạc!” – Adrienne von Speyr.

Anh Chị em,

Lời Chúa mời gọi chúng ta trải nghiệm nỗi buồn thánh của Chúa Giêsu. Đây là nỗi buồn cho phép chúng ta chối từ những lỗi lầm gặp phải nơi người anh em – kể cả các chủ chăn – để lớn lên trong cầu nguyện, nhẫn nhịn và tín thác. Hãy học biết giao cho Chúa tất cả dù không biết rồi sẽ đi về đâu; đồng thời, cũng có thể “lánh khỏi nơi đó” mỗi khi phải đương đầu với những điều xấu xí tởm lợm. “Cảm thức Giáo Hội không đối lập với tinh thần cải tổ. Trái lại, chính vì yêu Giáo Hội sâu xa, người ta mới dám đau khổ vì Giáo Hội, dám sống cho sự trong sáng và thánh thiện của Giáo Hội mà không gây chia rẽ!” – Walter Kasper.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, trước những tréo ngoe, bất công đầy mùi thế tục, cho con biết giao cho Chúa tất cả, chìm sâu trong cầu nguyện, lớn lên trong yêu mến – khi con vẫn là con!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

***************************************************8

Lời Chúa Thứ Bảy Tuần XV Thường Niên, Năm Lẻ

Đức Giê-su cấm dân chúng không được tiết lộ Người là ai, để ứng nghiệm lời ngôn sứ I-sai-a đã nói.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu.    Mt 12,14-21    

14 Khi ấy, nhóm Pha-ri-sêu ra khỏi hội đường, bàn bạc để tìm cách giết Đức Giê-su.

15 Biết vậy, Đức Giê-su lánh khỏi nơi đó. Dân chúng theo Người đông đảo và Người chữa lành hết. 16 Người cấm họ không được tiết lộ Người là ai. 17 Như thế là để ứng nghiệm lời ngôn sứ I-sai-a đã nói : 18 Đây là người Tôi Trung Ta đã tuyển chọn, đây là người Ta yêu dấu : Ta hài lòng về Người. Ta sẽ cho Thần Khí Ta ngự trên Người. Người sẽ loan báo công lý trước muôn dân. 19 Người sẽ không cãi vã, không kêu to, chẳng ai nghe thấy Người lên tiếng giữa phố phường. 20 Cây lau bị giập, Người không đành bẻ gãy, tim đèn leo lét, chẳng nỡ tắt đi, cho đến khi Người đưa công lý đến toàn thắng, 21 và muôn dân đặt niềm hy vọng nơi danh Người.


 

Chúng ta phải làm gì cho xứng đáng để tôn sùng Chúa hiện diện trong hình bánh và hình rượu?- Cha Vương

Thứ 4 rồi bạn ơi! Hãy hướng mắt và tâm hồn về Chúa luôn nhé , ma quỷ đang tìm cơ hội để cám dỗ bạn đó. Đừng quên cầu nguyện cho nhau.

Cha Vương

Thứ 6: 19/07/2025 

GIÁO LÝ: Chúng ta phải làm gì cho xứng đáng để tôn sùng Chúa hiện diện trong hình bánh và hình rượu? Vì Thiên Chúa thực sự hiện diện trong hình bánh và rượu đã được truyền phép, nên chúng ta phải lưu giữ với lòng trọng kính hết sức, và thờ lạy Thiên Chúa cũng là Đấng Cứu chuộc chúng ta trong Phép cực trọng Mình và Máu thánh Chúa. (YouCat, số 218)

SUY NIỆM: Nếu sau lễ còn Mình Thánh Chúa, phải lưu giữ trong các bình thánh và đặt trong Nhà Tạm. Nhà Tạm phải là nơi được tôn kính hơn cả. Mỗi lần đi ngang qua phải bái kính. Thật ra ai muốn đi theo Chúa Kitô thực sự thì phải nhận ra Chúa trong những người nghèo nhất và phụng sự Chúa qua người nghèo. Kitô hữu cũng phải kiếm giờ để có thể tôn thờ Chúa thinh lặng trước Nhà Tạm và bày tỏ tình yêu mến Chúa.

❦  Nhà tạm (lều) cảm hứng từ hòm bia giao ước trong Cựu ước, Hội thánh coi nhà tạm như nơi cao quý nhất để giữ gìn Thánh Thể (Chúa Kitô dưới hình bánh).

❦  Bình hương là đồ vật được dùng trong dịp đặt Thánh Thể, là Chúa Kitô, cho các tín hữu tôn thờ. (YouCat, số 218 t.t.)

LẮNG NGHE: “Ngươi sẽ dựng Nhà Tạm với mười tấm thảm bằng sợi gai mịn xe, vải đỏ tía, vải điều và vải đỏ thẫm. Ngươi sẽ cho thêu trên đó những thần hộ giá rất mỹ thuật… (Xh 26:1)

CẦU NGUYỆN: Lạy Chúa, con tin thật Chúa ngự trong Bí Tích Mình Thánh. Con yêu mến Chúa trên hết mọi sự, xin giúp con nhận thức được giá trị cao trọng của sự hiện diện của Chúa đang kêu gọi con trở nên giống Chúa hơn mỗi ngày.

THỰC HÀNH: Tập viếng Chúa hoặc làm Dấu Thánh Giá và thốt lên: “Lạy Chúa, con chào Chúa, con yêu mến Chúa.” mỗi khi đi qua một nhà thờ Công Giáo,

From: Do Dzung

*****************************

Thờ Lạy Chúa – Hoàng Oanh

Ba người từ Campuchia về lạnh lẽo

Chuyện tuổi Xế ChiềuCông Tú Nguyễn

Bạn có tin hôm nay, có ba người về lại đất Việt. Không mang theo hành lý. Không lời từ biệt. Họ về bằng những chiếc hòm gỗ kín bưng, trên xe miễn phí từ nhóm chị Giang Thị Kim Cúc -Giang Thị Kim Cúc – anh trở lại đúng nơi bắt đầu. Cánh cửa mở ra là giấc mộng đổi đời, nhưng lúc khép lại thì bên trong là sự im lặng kéo dài.

Người thứ hai tên Hòa, sinh năm 1991. Sau khi nhà gặp biến cố, anh nghe lời bạn bè rủ rê. Tin rằng bên kia biên giới là cơ hội, là tương lai. Giờ phải về Hà Tĩnh, hai chiều đường 2.900 cây số. Mẹ già đã chờ mấy ngày trước cửa. Mâm cơm chiều sắp nguội. Nhưng đứa con thì vẫn chưa về.

Và một người ở Lâm Đồng.

Theo chị Cúc, cả ba đã nằm đó suốt 5 ngày. Không một người quen nhận. Không tiếng gọi tên. Trên hành trình cuối cùng về nhà, họ chỉ có nhau làm bạn đồng hành. Cỗ xe đi xuyên đêm, băng qua rừng, qua ruộng, qua những đoạn đường sương mù bám đầy cửa kính.

Có một người chị từng cùng em trai đi làm bên kia. Giờ đã về Việt Nam. Nhưng hôm nay lại gọi ngược, nói phải quay sang Campuchia gấp để lo giấy tờ. Em cô đang nằm đó. Cần một chữ ký. Một xác nhận cuối. Một lần tiễn đưa.

Vẫn là Campuchia. Nơi từng được xem là ngã rẽ của đời người. Nơi bao người tin rằng chỉ cần bước qua là có thể đổi đời. Nhưng hôm nay, thêm ba người quay về, trong lặng lẽ. Không cờ trắng. Không vòng hoa. Không tiếng kèn trống. Chỉ có tiếng bánh xe sột soạt qua mặt đường. Chỉ có ánh mắt ngấn lệ chờ nơi đầu ngõ.

Gửi bạn – người đang cân nhắc những lời rủ rê. Không có thiên đường nào dễ dàng ở một nơi bạn không hiểu. Nhất là ở biên giới Campuchia – nơi từng chôn vùi bao hy vọng. Có khi, người bạn đang rủ rê bạn đi làm xa, cũng đang mắc kẹt trong tay một nhóm người khác. Mỗi cái gật đầu lúc này, có thể là chuyến đi không trở lại.

Hôm nay, ba người đã về.

Nhưng không ai còn thức dậy nữa.

P/S: Bức hình mình ghi lại khoảnh khắc từng đưa một em mất ở Campuchia về Việt Nam cách đây 6 tháng.

Nguồn: Phong Bụi


 

CHUYẾN TÀU CUỘC ĐỜI             

Chuyện tuổi Xế Chiều – Công Tú Nguyễn          

Từ lúc sinh ra, ta đáp một chuyến  tàu và gặp ngay cha mẹ.

Ta cứ ngỡ sẽ luôn đồng hành với họ.

Nhưng đến một ga kia,cha mẹ ta rời tàu, để lại mình ta tiếp tục.

Trong suốt cuộc hành trình, có nhiều người khác lên tàu.

Và họ cũng khá quan trọng: Anh  em, bạn bè,con cái và  cả người yêu của ta.

Rồi nhiều người sẽ từ biệt (có thể cả người tình của đời ta) và để lại ít nhiều khoảng trống.

Và những người khác cũng sẽ âm thầm lặng lẽ ra đi (mà ta không hay biết).

Cuộc hành trình sẽ đầy niềm vui, khó nhọc, đợi chờ, hội ngộ, tạm biệt và vĩnh biệt .

Thành quả có chăng là những mối quan hệ với tất cả mọi người trong chuyến  đi, miễn là mỗi người đã làm những điều tốt nhất mà mình có thể làm.

Ta chẳng biết rồi ta sẽ xuống ga nào.

Vậy thì hãy sống vui, hãy yêu thương và tha thứ

Điều quan trọng là hãy làm như thế, vì khi chúng ta rời tàu, chúng ta phải để lại những kỷ niệm đẹp cho những người còn tiếp tục chuyến đi.

Hãy vui với những gì mình có và cám ơn Trời về chuyến đi kỳ thú này.

Và cũng cám ơn bạn đã là một trong những hành khách chung chuyến tàu.

Và nếu tôi phải xuống ở ga sắp tới, tôi cũng hài lòng vì đã cùng đi với bạn một đoạn đường.

Tôi xin cám ơn là có bạn trong cuộc đời và bạn đã đi cùng tôi trên chuyến tàu này, chuyến tàu của cuộc đời tôi.

P/s: Hình ảnh chỉ mang tính minh họa cho bài đăng!

Nguồn : Sưu tầm