Triệu Tử Dương vẫn còn gây cảm hứng

Juliana Liu

BBC News, từ Hong Kong

Thứ năm, 16 tháng 1, 2014

• BBC

Ông Triệu Tử Dương từng đảm bảo với sinh viên về dân chủ ở Hong Kong

Ở Hong Kong, lãnh thổ bán tự trị thuộc Trung Quốc nhưng có hệ thống luật pháp riêng, đang diễn ra một cuộc chiến ồn ào và công khai về tương lai của phổ thông đầu phiếu.

Lần đầu tiên, các cử tri đang kỳ vọng có quyền tự bầu chọn người làm chức chủ tịch đặc khu hành chính, chức vụ cao nhất của thành phố, vào năm 2017.

Nhưng gần đây, giới chức Trung Quốc đề nghị rằng chỉ một người nào đó trung thành với chính quyền Bắc Kinh mới được lãnh đạo Hong Kong.

Nhiều nhà dân chủ của thành phố tin rằng đó là một dấu hiệu cho thấy lãnh đạo của Đảng Cộng sản hiện nay sẽ không bao giờ cho phép có nền dân chủ thực sự trên đất Trung Quốc.

Chiến dịch cải cách chính trị của các nhà dân chủ được thúc đẩy từ việc phát hiện một lá thư từ lâu của cựu Thủ tướng Triệu Tử Dương.

Liên đoàn Sinh viên Đại học Hong Kong vừa tìm được một bức thư, trước đây được coi là đã thất lạc, do ông Triệu Tử Dương gửi sinh viên vào tháng 5/1984.

Vào thời điểm đó, Bắc Kinh và London đang đàm phán về tương lai của Hong Kong, khi đó còn là thuộc địa của Vương quốc Anh.

“Với bức thư vừa được tìm lại, ông Triệu như đã lên tiếng từ nấm mồ ở bên kia thế giới và hậu thuẫn phong trào dân chủ hôm nay của Hong Kong”

Hai bên chỉ còn cách vài tháng trước ngày ký Tuyên bố chung Trung – Anh, một dạng thức “giải quyết ly hôn”, văn bản phác thảo các điều khoản xác định cách thức trả Hong Kong trở lại để Trung Quốc cai quản.

Giới sinh viên vào thời điểm ấy đã viết thư cho ông Triệu hỏi về tương lai của phổ thông đầu phiếu ở Hong Kong.

Với ngôn ngữ đơn giản đời thường, ông Triệu Tử Dương đã phúc đáp, nói rằng bảo vệ quyền dân chủ của nhân dân là một nguyên tắc cơ bản của Chính phủ.

Ông đảm bảo với các sinh viên rằng sẽ hưởng chế độ dân chủ ở Hong Kong.

‘Truyền cảm hứng’

Thông điệp này đã truyền cảm hứng cho các nhà hoạt động trẻ khi đó cũng như truyền cảm hứng cho thế hệ mới bây giờ, theo Benny Cai (Đái Diệu Đình), một cựu lãnh đạo sinh viên.

Trong một cách thức nào đó, cuộc đời của ông Benny Cai đã không thay đổi đáng kể trong ba thập niên qua.

Ba thập niên đã qua, người Hong Kong vẫn tiếp tục tìm kiếm dân chủ thực sự.

Ông vẫn còn ở Đại học Hong Kong nhưng nay là giáo sư và tiếp tục kêu gọi cải cách dân chủ.

Ông Benny Cai tổ chức một chiến dịch bất tuân dân sự, gọi là Chiếm khu Trung tâm (Occupy Central), dự định kêu gọi các cử tri chặn các đường phố của khu tài chính Hong Kong để đấu tranh đòi có phổ thông đầu phiếu thực sự.

Trong chiến dịch này, nhiều người thấy có những được dư âm, đồng vọng từ những người biểu tình vì lý tưởng ở Thiên An Môn hồi năm 1989.

Chính ông Triệu Tử Dương, với một chiếc loa trên tay và ngân ngấn nước mắt, đã yêu cầu sinh viên giải tán.

Nhưng tất nhiên, ông đã không thể ngăn chặn được cuộc đàn áp bạo lực sau đó.

Sau khi thất bại trong một cuộc đấu tranh quyền lực với nhiều đối thủ cứng rắn, ông Triệu đã bị quản thúc tại gia trong suốt 15 năm cuối đời.

Với bức thư vừa được tìm lại, ông Triệu như đã lên tiếng từ bên kia thế giới và hậu thuẫn phong trào dân chủ hôm nay của Hong Kong.

‘Tình riêng tổng thống Pháp đã hai năm’

Thứ sáu, 17 tháng 1, 2014

• BBC

Tạp chí ‘tin đồn’ Closer của Pháp lại vừa đưa tin nói tổng thống Francois Hollande đã có quan hệ bí mật với diễn viên Julie Gayet được hai năm.

Tạp chí này cũng cho in thêm ảnh chụp chung hai người.

Nữ diễn viên Gayet tuyên bố đang kiện báo Closer về tội xâm phạm riêng tư, đòi bồi thường 50.000 euro và 4.000 euro chi phí luật sư từ tờ Closer.

Nếu bà thắng kiện, Closer sẽ phải đăng phán quyết của tòa trên trang bìa, theo AFP.

Bạn gái chính thức của tổng thống Pháp, bà Valerie Trierweiler, vẫn đang được điều trị sau khi nhập viện do biết tin về cáo buộc tình ái hồi tuần trước.

Trong bản mới nhất này, Closer nói tổng thống Pháp có một căn hộ khác ở phía Tây Paris để gặp gỡ người tình 41 tuổi.

Tạp chí cho rằng đôi tình nhân cũng bên nhau ở miền nam nước Pháp vào một số cuối tuần, và rằng ông Hollande viện cớ để tránh đi nghỉ với bà Trierweiler ở Hy Lạp vào năm ngoái, để đi gặp cử trị ở Correze với bà Gayet.

Tạp chí Closer cáo buộc tổng thống và bà Gayet đã có “chuyện tình đầy sóng gió” trong suốt hai năm – trong khi và sau chiến dịch tranh cử của ông.

‘Thời điểm khó khăn’

Ông Hollande, 59 tuổi, nói với các phóng viên vào hôm thứ Ba rằng ông đang trong “thời điểm khó khăn” của cuộc sống nhưng từ chối bình luận về bản tin trên Closer, với lý do “chuyện riêng tư cần được xử lý một cách riêng tư”.

Ông cũng không xác nhận liệu bà Trierweiler, 48 tuổi, còn là Đệ nhất phu nhân trước chuyến thăm Hoa Kỳ vào tháng Hai tới hay không.

“… các bức ảnh ông Hollande đội mũ bảo hiểm rời căn hộ của người tình khiến ông ta trông ngớ ngẩn quá.”

Cựu Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy

Thứ Sáu tuần trước Closer đã đăng tường thuật dài bảy trang về cáo buộc tình ái mà ông Hollande không bác bỏ.

Các bức hình trên tạp chí này cho thấy một người đàn ông đi xe máy, đội mũ bảo hiểm, được tin là ông Hollande, tới một căn hộ gần Điện Elysee. Bà Gayet xuất hiện tại chính tòa nhà này trong một bức ảnh khác.

Dư luận Pháp không thấy sôi nổi bàn tán về cáo buộc tình ái này.

Tuy nhiên cựu Tổng thống Nicolas Sarkozy được tin đã cười khẩy khi nghe kể về các khó khăn của người từng thắng ông trong cuộc bầu cử 2012.

Ông Sarkozy được tuần báo trào phúng Le Canard Enchaine dẫn lời nói: “Khi ông là tổng thống nước Cộng hòa Pháp thì ông phải nhận thức được nguy cơ bị bẽ mặt và các bức ảnh ông Hollande đội mũ bảo hiểm rời căn hộ của người tình khiến ông ta trông ngớ ngẩn quá”.

Nhiều người cho rằng ông Sarkozy sẽ tái ứng cử năm 2017 và có thể sẽ lại phải đương đầu với ông Hollande.

Thái Lan: Huy động cảnh sát bắt giữ lãnh đạo phong trào biểu tình

Lãnh đạo đối lập Suthep Thaugsuban (T) phát biểu trước các ủng hộ viên trong cuộc biểu tình tại Bangkok, Thái Lan, 15/01/2014

REUTERS/Chaiwat Subprasom

Thanh Hà

RFI

Tiếp người đứng đầu ngành cảnh sát quốc gia vào hôm nay (16/01/2014) Phó Thủ tướng Thái Lan kêu gọi cảnh sát bắt giữ lãnh đạo phong trào biểu tình, ông Suthep Thaugsuban. Phong trào đối lập Thái Lan bắt đầu hụt hơi. Người biểu tình dọa bắt giữ Thủ tướng Yingluck Shinawatra.

Phó Thủ tướng Surapong Tovichakchaikum tuyên bố: « Bắt ông Suthep là nhiệm vụ của ngành cảnh sát, người đang bị truy tố vì tội kích động quần chúng nổi dậy ». Lãnh đạo phong trào chống chính phủ, cựu Phó Thủ tướng Suthep Thaugsuban luôn được khoảng 40 cận vệ bao quanh. Đến nay, cảnh sát Thái Lan chưa câu lưu người đã liên tục dẫn đầu các đợt biểu tình làm tê liệt một phần thủ đô Bangkok. Một số nhà quan sát cho rằng, cảnh sát chưa dám đụng tới ông Suthep do ông này được phe Hoàng gia ngầm ủng hộ và ít có khả năng ông Suthep Thaugsuban bị bắt giam.

Về phần Thủ tướng Thái Lan, bà Yingluck Shinawatra không chỉ bị phe biểu tình dọa bắt giữ. Bà còn đang lấn cấn về một thủ tục pháp lý. Cũng hôm nay, ủy ban chống tham nhũng ra phán quyết xem chương trình trợ giúp nông dân Thái Lan của chính phủ Yingluck có hợp pháp hay không.

Đối lập Thái Lan luôn đòi Thủ tướng Yingluck, em gái của Thủ tướng bị lật đổ Thaksin Shinawatra, từ chức và muốn gạt hẳn gia đình Shinawatra ra khỏi quyền lực. Nhượng bộ của phía chính quyền thông báo tổ chức bầu cử Quốc hội trước thời hạn không thỏa mãn đòi hỏi của phe đối lập.

Cảnh sát Thái Lan cho biết phong trào đối lập chiếm đóng thủ đô Bangkok đang hụt hơi. Hôm nay (16/01/2014) chỉ còn có khoảng 7.000 người tham gia các cuộc xuống đường. Con số này giảm đi nhiều so với tối hôm qua (23.000 người).

Một lòng hay hai lòng?

Đinh Kim Phúc gửi RFA
2014-01-15

• RFA

Tàu đánh cá Trung Quốc neo đậu tại một bến cảng ở thành phố Ôn Lĩnh ngày 16-09-2012.

AFP

Vi phạm trắng trợn UNCLOS 1982

Mới đây, theo tờ The Washington Free Beacon ngày 7/1/2014 cho biết Trung Quốc đã ra lệnh cho các tàu đánh bắt cá nước ngoài phải có sự chấp thuận của chính quyền địa phương trước khi đánh bắt cá hoặc khảo sát ở 2/3 khu vực trên Biển Đông, Lệnh mới đã có hiệu lực ngày 1 tháng 1 năm 2014 sau khi được các nhà chức trách chính quyền tỉnh Hải Nam ban hành hồi cuối tháng 11.

Theo đó, các tàu vi phạm quy định lệnh đánh bắt cá sẽ bị buộc rời khỏi khu vực, thủy sản đánh bắt được sẽ bị tịch thu và phải đối mặt với khoản tiền phạt lên đến 82.600 Mỹ kim. Trong một số trường hợp, các tàu đánh cá có thể bị tịch thu và thủy thủ đoàn bị truy tố theo luật pháp Trung Quốc.

Thực ra những lời tuyên bố của phía Trung Quốc không có gì mới.

Vào tháng 2-1992 Trung Quốc đặt ra “Luật về lãnh hải và vùng nước tiếp giáp của nước CHND Trung Hoa” (Luật lãnh hải), đây chỉ là cụ thể hóa “Tuyên bố của Chính phủ Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa về Lãnh hải (Ðược thông qua trong kỳ họp thứ 100 của Ban Thường vụ Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc ngày 4 tháng 9 năm 1958).

“Luật về lãnh hải và vùng nước tiếp giáp của nước CHND Trung Hoa” gồm 17 điều. Biên độ lãnh hải theo luật này áp dụng “12 hải lý tính từ đường bờ biển cơ bản (Điều 3). Hơn luật lãnh hải này còn qui định phạm vi lãnh hải của Trung Quốc bao gồm cả vùng biển tiếp giáp với nội thủy và lãnh thổ trên đất liền” Điều 2 về lãnh thổ trên đất liền xác định “tất cả đại lục Trung Quốc, các đảo ven biển, Đài Loan và các đảo phụ thuộc bao gồm đảo Điếu Ngư (Senkaku của Nhật Bản), quần đảo Bành Hồ, các quần đảo Đông Sa, Tây Sa (Hoàng Sa của Việt Nam), Trung Sa, Nam Sa (Trường Sa của Việt Nam) và kể cả các đảo nhỏ khác có tên gọi Trung Quốc để khẳng định phạm vi chủ quyền của Trung Quốc.

Điểm đáng lưu ý là Điều 14 cho rằng “Trung Quốc có quyền truy đuổi tàu bè nước ngoài vi phạm luật pháp Trung Quốc” và “giữ quyền truy đuổi ở vùng biển nằm ngoài lãnh hải Trung Quốc” việc truy đuổi được thực hiện bởi những lực lượng quân sự như tàu chiến, máy bay của quân đội hay tàu bè, máy bay được chính phủ trao quyền chấp hành công vụ”.

Như vậy, chúng ta đã thấy rõ rằng Luật này đã vi phạm trắng trợn những gì Trung Quốc đã cam kết quốc tế trong lần ký kết Công ước quốc tế về biển của LHQ (UNCLOS) vào năm 1982.

Tất cả những căn cứ trên đã cho thấy rằng tư tưởng “Chủ quyền thuộc ngã” của Trung Quốc trên biển Đông là không thay đổi, cho nên những ai tin tưởng vào thiện chí của Trung Quốc đều là ảo tưởng.

Tàu đánh cá của ngư dân Trung Quốc neo đậu tại một bến cảng ở thành phố Ôn Lĩnh, phía đông của Trung Quốc ngày 16 tháng 9 năm 2012. AFP PHOTO.

Cũng cần nhắc lại rằng, trong một khía cạnh khác, bên cạnh những áp đặt phi lý và đe dọa sử dụng vũ lực trên Biển Đông, Trung Quốc thường đưa ra luận điểm “gác tranh chấp, cùng khai thác” là một chủ trương nghe qua có vẻ hòa hoãn nhưng thực chất đây là một xu thế tấn công trên bàn đàm phán trong khi chờ “điều kiện chín muồi” để sử dụng bạo lực. Các chuyên gia về Trung Quốc ở Nhật Bản phân tích “Trung Quốc một mặt chủ trương “giải quyết hòa bình” cuộc tranh chấp nhưng mặt khác lại củng cố chiếm cứ bằng sức mạnh quân sự, cố chấp đàm phán song phương với nước có yêu sách về chủ quyền, phản đối việc giải quyết bằng thương lượng đa phương. Mặt khác Trung Quốc vừa đưa ra chủ trương “cùng nhau khai thác” tài nguyên đáy biển, “gác lại” vấn đề lãnh thổ với tiền đề là Hoàng Sa và Trường Sa và các đảo nhỏ, dãy đá ngầm khác là của Trung Quốc, lập trường xem biển Đông, là vùng biển “mang tính lịch sử”, chủ trương “giải quyết hòa bình” để “cùng khai thác” bằng cách “gác lại” nhưng chính Trung Quốc là nước thực quyền chi phối các quần đảo này”.

Vì vậy, nếu chấp nhận đàm phán với Trung Quốc là lọt bẫy của Trung Quốc, thừa nhận  một tiền đề là Trung Quốc có chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa-Trường Sa, một cái lưới mà Đặng Tiểu Bình từng sử dụng khi đàm phán về chủ quyền đảo Senkaku với Nhật Bản khi bình thường hóa quan hệ Trung-Nhật. Vấn đề Hoàng Sa bị Trung Quốc chiếm cứ tháng 1-1974 hay 7 đảo thuộc quần đảo Trường Sa đã bị chiếm đóng năm 1988 mới là vấn đề Việt Nam cần thương lượng để đòi phía Trung Quốc trao trả vì đây là chiếm cứ trái phép, xâm phạm chủ quyền lãnh thổ của nước CHXNCN Việt Nam chứ không thể đánh tráo bằng cụm từ “vấn đề do lịch sử” để lại theo chủ trương của nhà cầm quyền Trung Quốc.

Những người đồng chí, anh em

Thử hỏi Việt Nam đã có bao giờ mang quân sang gây hấn, hay tàu chiến của Hải quân Việt Nam bắt bớ, đánh đập và đòi tiền chuộc ngư dân Trung Quốc bao giờ chưa? Thế mà những người đồng chí, anh em đó đã làm như vậy, thường xuyên hù dọa, nạt nộ… thì người dân bình thường như chúng tôi sẽ phải hiểu như thế nào?

Thiết tưởng trong thế trận quốc phòng toàn dân, ngoài vấn đề xây dựng ý thức bảo vệ lãnh thổ và biển đảo, cần có sách lược và lộ trình lâu dài, từng bước bền bĩ  để biến cái “không thể tranh cãi” trở thành điều “có thể thương lượng được” với phía bạn trong việc trao trả những gì vốn là của dân tộc Việt Nam trong ôn hòa theo đúng “phương châm 16 chữ” và “tinh thần 4 tốt” mà lãnh đạo cao nhất của nhà nước Trung Quốc cam kết vì đây cũng là chỗ dựa để chúng ta có thể đặt lại vấn đề chủ quyền biển đảo một cách sòng phẳng và tĩnh táo. Chưa bao giờ trí tuệ và bản lĩnh của người Việt Nam đứng trước thử thách tuy vô cùng khó khăn tưởng chừng như không thể, nhưng dù muốn hay không, con người Việt Nam hôm nay phải gánh vác vai trò lịch sử đó.

Chúng ta không thể hô hào mãi khẩu hiệu “Hoàng Sa-Trường Sa là của Việt Nam” mà nên kết hợp thành một cuộc vận động quốc tế đòi trao trả Hoàng Sa-Trường Sa trong hoạt động đối ngoại, là một chủ đề trọng tâm trong những cuộc tiếp xúc để củng cố và nâng cao hợp tác song phương và đa phương ở tầm cao chiến lược trong khu vực và trên phạm vi toàn cầu. Thế giới phẳng ngày nay đã cung cấp cho Việt Nam một phương tiện để quảng bá những vấn đề cần được phổ biến ra bên ngoài trong thế chủ động, vấn đề còn lại là liệu chúng ta có lợi dụng được nó, phát huy tác dụng hổ trợ tích cực này được đến đâu mà thôi.

Trộm nghĩ nếu giữa hai nước Việt-Trung không tồn tại cái gọi là “vấn đề do lịch sử để lại” thì mối quan hệ này tốt đẹp biết bao, khả năng hợp tác toàn diện và chiến lược sẽ đưa Việt Nam lẫn Trung Quốc lên một tầm cao tương xứng với lòng tri ân và sự ngưỡng mộ, tin cậy và tôn trọng lẫn nhau của nhân dân hai nước thay vì kích động lòng “hãnh tiến dân tộc” Đại Hán mà một số người nào đó đang rắp tâm theo đuổi. Phải chăng đó là một quan hệ hài hòa, công bằng, bình đẳng đem lại sự phồn vinh lâu bền cho cả hai dân tộc chúng ta.

Trong Thông điệp năm mới 2014 đầu tiên trên cương vị Chủ tịch nước Trung Quốc, ông Tập Cận Bình một lần nữa nhấn mạnh “giấc mơ Trung Quốc”, khẩu hiệu mà ông đã nêu lên trong bài diễn văn đầu tiên sau khi trở thành nguyên thủ đất nước đông dân nhất thế giới “… Chúng ta, toàn thể người dân Trung Quốc đang tìm cách hiện thực hóa giấc mơ Trung Quốc, một sự phục hưng vĩ đại của dân tộc Trung Hoa, cũng mong cho giấc mơ của nhân dân tất cả các nước trở thành hiện thực”.

Lãnh đạo Trung Quốc mong muốn đưa quốc gia của họ trở thành một cường quốc về kinh tế và quân sự, trước hết là số một châu Á, sau đó nhanh chóng vươn ra Thái Bình Dương, và giấc mơ sẽ thành hiện thực khi Trung Quốc thay thế Mỹ trở thành cường quốc số một trên thế giới.

Để thực hiện tham vọng vươn ra đại dương, ngoài việc khuấy động vùng Biển Hoa Đông, Bắc Kinh ngày càng nỗ lực hiện thực hóa “Đường lưỡi bò”, nhằm khẳng định chủ quyền phi lý và phi pháp của họ đối với vùng Biển Đông. Và để thực hiện được điều này, Trung Quốc không ngần ngại dư luận và luật pháp quốc tế, mang sức mạnh của nước lớn tranh giành với các nước láng giềng bé nhỏ: đưa ra vùng cấm đánh bắt trên Biển Đông, vùng cấm hoạt động hàng hải trên hải phận Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam, đưa tàu Hải giám, Ngư chính của Trung Quốc (thực chất là tàu quân sự trá hình) tấn công xua đuổi các tàu cá của ngư dân Việt Nam hoạt động trên vùng truyền thống thuộc chủ quyền của mình bằng các cách thức mà “trời không dung đất không tha”.

Nhưng, như Đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc Nguyễn Văn Thơ đã phát biểu: “Phát triển quan hệ hữu nghị, tăng cường hợp tác toàn diện với Trung Quốc, chúng ta không hai  lòng, đấy là lợi ích của nhân dân”.

Trung Quốc có nghe ta không? Thưa ông Đại sứ?

Đinh Kim Phúc,

15/01/2014