Posts

Posted on

Kinh tế Việt Nam đang đứng bên bờ vực thẳm-Trần Anh Quân

Ba’o Nguoi-Viet

May 27, 2025

Trần Anh Quân

Tổng Bí Thư Tô Lâm nhắc nhở “tiền trong dân còn nhiều,” Thủ Tướng Phạm Minh Chính liền phát động thi đua làm giàu: CSVN đang chuẩn bị in thêm tiền để chơi canh bạc “lạm phát cao.”

CSVN ủ mưu gom tiền trong dân

“Tiền trong dân còn nhiều” là câu nói khiến người ta nhớ tới Vương Đình Huệ, khi ông này còn là Chủ tịch Quốc hội. Ông Huệ nói câu hồi tháng Mười năm 2021, khi Việt Nam đang chìm trong dịch bệnh cúm Tàu và vẫn chưa có giải pháp gì để vực dậy nền kinh tế. Nên ông Huệ muốn “huy động” tiền trong dân để cứu vãn tình hình sau đại dịch.

Thật ra, người đầu tiên phát biểu “tiền trong dân còn nhiều” chính là ông Tô Lâm. Hồi Tháng Bảy năm 2016, khi mới lên ghế bộ trưởng Bộ Công An được ba tháng, ông Lâm nói trước chính phủ rằng “hàng nghìn tỷ đồng cá độ đổ vào mùa bóng đá năm nay, hàng nghìn tỷ đồng các tổ chức kinh doanh đa cấp huy động được dễ dàng… cho thấy lượng tiền tồn đọng trong dân rất lớn.” Từ đó, ông Lâm đã tổ chức nhiều chiến dịch tấn công các đường dây cá độ để gom tiền về cho Bộ Công An. Nổi bật trong các chiến dịch đó là vụ khởi tố đường dây cờ bạc của Phan Sào Nam và Thiếu Tướng Nguyễn Thanh Hoá (cục trưởng Cục Cảnh Sát công nghệ cao).

Ngày 17 Tháng Năm, ông Lâm một lần nữa nhắc: “Tiền trong dân rất nhiều, chỉ số tài chính, số dân gửi tiết kiệm vào ngân hàng rất lớn mà tỉnh không biết cách dựa vào nguồn vốn đó phát triển kinh tế. Nhân dân không biết kinh doanh, không biết sản xuất, không mở được doanh nghiệp thì tỉnh làm sao thu được thuế mà người dân lại rất vất vả.”

Tổng bí thư CSVN thừa nhận rằng người dân đã mất niềm tin vào hệ thống ngân hàng, nên không dám đi gửi tiền nữa, gây khó khăn cho việc huy động tiền trong dân. Báo trong nước dẫn lời ông Lâm: “Tiền vào ngân hàng càng tăng thêm sức mạnh quốc gia. Làm sao phải huy động được toàn bộ sức của dân, không để tiền nhàn rỗi. Nhưng nếu người dân không tin tổ chức tín dụng nữa sẽ để tiền ở nhà. Trong khi hệ thống tín dụng vay rất khó, doanh nghiệp không vay được để kinh doanh, lại sinh ra tín dụng đen, lãi suất cao.”

Ngay sau chỉ đạo của ông Lâm, hôm 18 Tháng Năm, Thủ Tướng Phạm Minh Chính thông báo Chính Phủ đang giao Bộ Nội Vụ xây dựng kịch bản phát động “phong trào cả nước thi đua làm giàu.”

Việc gấp rút huy động tiền trong dân và phát động thi đua làm giàu lần này cho thấy hai chuyện: thứ nhứt, tiền trong nhà nước đã cạn kiệt; thứ hai, các doanh nghiệp nhà nước cũng không thể làm giàu nữa (vì đụng đâu cũng lỗ, ví dụ: than, điện, xăng…). Với tình hình này thì sắp tới, chắc chắn CSVN sẽ in thêm tiền để “chữa cháy.”

Tiền đền bù quan chức nghỉ việc gấp 7 lần tiền miễn học phí

CSVN đang dùng hàng chục ngàn tỷ đồng trả cho quan chức nghỉ việc sớm, nhưng chỉ chi ra vài ngàn tỷ để miễn học phí cho học sinh

Trong kỳ họp Quốc hội CSVN mới đây, có 436/438 dân biểu đã tán thành thông qua Nghị quyết về điều chỉnh, bổ sung dự toán ngân sách Nhà nước năm 2025. Trong đó có việc điều chỉnh, bổ sung dự toán ngân sách Trung ương năm 2025 để chi trả 44,000 tỷ đồng cho cán bộ công chức viên chức nghỉ việc sau khi tinh gọn bộ máy nhà nước.  Đồng thời, chuyển 6,623 tỷ đồng tiền dự toán chi thường xuyên ngân sách Trung ương năm 2024 chưa phân bổ sang năm 2025 để thực hiện chính sách miễn học phí, và thực hiện các nhiệm vụ phát sinh do sắp xếp tổ chức bộ máy theo phê duyệt của các cấp thẩm quyền.

Tính ra thì số tiền bổ sung để đền bù cho cán bộ nghỉ việc sớm gấp 7 lần số tiền chi ra để miễn học phí cho học sinh.  Vấn đề là không phải tất cả các học sinh đều được miễn học phí, mà từ năm học 2025-2026 mới bắt đầu miễn học phí cho học sinh các trường công lập. Trong khi đó lượng học sinh bị đẩy vào trường tư là rất lớn. Vào trường tư không phải do các em học dở, hay gia đình giàu có, dư dả; mà là vì không đủ trường công lập. Không vào trường công được thì chẳng lẽ nghỉ học, cho nên hàng triệu học sinh buộc phải học trường tư.

Ngoài ra, miễn học phí nhưng tiền sách giáo khoa vẫn tăng, kèm theo đó thì các trường công lập vẫn thu tiền điện, nước, máy móc trang thiết bị nhà trường (mỗi năm mỗi đổi và năm nào cũng đóng thêm), tiền ăn uống cho học sinh bán trú, tiền quỹ lớp, quỹ trường, tiền học phụ đạo, bổ sung kiến thức, ngoại khoá, các môn tăng cường ngoài chương trình… Nói là miễn học phí nhưng thực tế là tăng thêm rất nhiều chi phí khác.

Đối với những mầm non của Tổ quốc thì CSVN đối xử như vậy. Nhưng đền bù cho quan chức mất việc thì lại rất ưu ái. Tại sao họ nghỉ hưu sớm, tại sao bị đào thải, tại sao lại nằm trong nhóm bị tinh gọn? Có phải là vì làm không được việc, không đủ năng lực phục vụ người dân, mua chức mua quyền rồi dư thừa quan chức? Tại sao những kẻ vô dụng (thậm chí ăn hại, hối lộ tham nhũng sách nhiễu) mà lại được đền bù tiền tỷ để nghỉ hưu non?

Nhìn vào mức chênh lệch gấp 7 lần kia thì cũng thấy CSVN đãi ngộ ai, muốn xây dựng đất nước như thế nào. Đừng nghĩ rằng sau tinh gọn thì đất nước sẽ vươn mình đi vào kỷ nguyên mới theo lời ông Tô Lâm, người dân phải chuẩn bị tâm thế “gồng mình” để đóng thuế bù đắp vô các khoản đền bù cho lãnh đạo cộng sản. Nếu có vươn mình, thì chỉ có tiền thuế, tiền điện, tiền xăng, tiền phạt vi phạm giao thông, giá cả hàng hoá là chắc chắn sẽ vươn lên thôi.

Ai cũng biết các chỉ số phát triển kinh tế, tăng trưởng GDP ở Việt nam hầu như là những báo cáo láo, chạy theo thành tích, đảm bảo chỉ tiêu.

Rõ ràng nền kinh tế Việt Nam hiện đang đứng bên bờ vực thẳm.

 

Posted on

Mâu thuẫn, bác sĩ ở Đồng Nai đâm đồng nghiệp ngay trong phòng khám

Ba’o Nguoi-Viet

May 28, 2025

ĐỒNG NAI, Việt Nam (NV) – Chỉ vì mâu thuẫn trong sinh hoạt, ông bác sĩ ở thành phố Long Khánh, tỉnh Đồng Nai, đã dùng dao tấn công đồng nghiệp ngay trong phòng khám bệnh.

Hôm 28 Tháng Năm, Công An Tỉnh Đồng Nai đã bắt giữ nghi can Trần Xuân Hiền, bác sĩ Khoa Nội Soi, Phòng Khám Đa Khoa Ái Nghĩa, ở xã Bàu Trâm, thành phố Long Khánh, thuộc hệ thống Y Khoa Ái Nghĩa Đồng Nai, để điều tra về tội “giết người.”

Nghi can Trần Xuân Hiền cầm dao tấn công đồng nghiệp. (Hình: Người Lao Động)

Báo Người Lao Động dẫn điều tra ban đầu cho biết, nghi can Hiền có “mâu thuẫn trong sinh hoạt” với đồng nghiệp là Bác Sĩ Trần Nguyễn H., Khoa Nhi, cùng làm chung tại phòng khám nên nảy sinh ý định đánh “dằn mặt.”

Chiều 23 Tháng Năm, nghi can Hiền lấy hai con dao để vào balô rồi đi vào phòng làm việc riêng của Bác Sĩ Trần Nguyễn H. tại phòng khám trên.

Lúc này, phòng khám không có khách, chỉ có điều dưỡng Nguyễn Thị Diễm My đang làm việc. Thế là nghi can Hiền đề nghị cô My ra ngoài để “hai bác sĩ nói chuyện với nhau.”

Ngay sau khi cô My ra ngoài, nghi can Hiền chốt cửa. Trong phòng, cả hai nói về mâu thuẫn cũ. Tức giận, nghi can Hiền rút hai con dao trong balô đâm Bác Sĩ Trần Nguyễn H. nhiều nhát vào đầu, vai…

Hoảng sợ, nạn nhân xô cửa để thoát thân nhưng không mở được cửa.

Nghe tiếng la hét, một số nhân viên phòng khám chạy vào can ngăn nghi can Hiền để nạn nhân chạy ra ngoài.

Một trong những phòng khám thuộc hệ thống Y Khoa Ái Nghĩa ở Đồng Nai, nơi hai bác sĩ đang làm việc. (Hình: DoctorTrust)

Bác Sĩ Trần Nguyễn H. được đồng nghiệp đưa đi cấp cứu tại bệnh viện Đa Khoa Long Khánh và may mắn không nguy hiểm đến tính mạng.

Gây án xong, nghi can Hiền đến công an nộp hung khí và đầu thú.

Nhận xét sự việc trên báo Thanh Niên, độc giả “nongmanhha 160667” bày tỏ: “Loạn thật, hai ngành đứng đầu gọi là Nhân với Đức là giáo dục và y tế, nhưng giáo viên oánh giáo viên, giờ bác sĩ oánh bác sĩ.”

“Bác sĩ cũng giang hồ như ai. Chạy xe ngoài phố lỡ va chạm cũng lao vào đấm đá. Lực lượng thi hành luật mặc thường phục thì ‘tát dân’ thoải mái. Học sinh đánh bạn hội đồng. Dường như ‘văn hóa đánh lộn’ theo kiểu giang hồ lên ngôi [ở Việt Nam] thì phải,” độc giả “khainguyen091757” ngao ngán viết. (Tr.N)

 

Posted on

  “NGỤY” ĐÃ XÀI TIỀN CỦA DÂN ĐỂ XÂY DỰNG SÂN BAY TÂN- SƠN- NHỨT  NHƯ THẾ NÀO ?-Tác giả  Nguyễn Quốc Việt

Thienlong Nguyen

Tác giả  Nguyễn Quốc Việt

Năm 1960, phi trường Tân Sơn Nhứt được nâng cấp đường băng hạng A dài 3.000 mét để tiếp nhận phi cơ phản lực. Dự án do Mỹ tài trợ 4,5 triệu đô-la Mỹ (USD), VNCH bỏ 70 triệu đồng từ ngân sách.

Việc bỏ thầu tại Washington. Mỹ đề nghị Việt Nam cử đoàn giám sát. Sau nhiều thảo luận giữa Bộ Công chánh – Giao thông và Nha Hàng không dân sự, cuối cùng chỉ hai người được cử đi là kỹ sư Tạ Huyến và kỹ sư Nguyễn Xuân Hiếu. Cả hai đều học ở Pháp về và tu nghiệp thêm chuyên môn tại Mỹ, trực tiếp tham gia từ giai đoạn nghiên cứu tiền dự án. Thời gian đi 3 tuần, phụ cấp 20 đô-la Mỹ mỗi ngày và 3.000 đô-la Mỹ giao tế phí.

Danh sách hai người đi được Tổng trưởng Công chánh – Giao thông và Tổng trưởng Ngoại giao đồng ý, chuyển trình Phủ Tổng thống xem xét. Đích thân TT Ngô Đình Diệm đọc công thư và bút phê ba điểm:

– Chỉ cho đi một kỹ sư, bởi việc giám sát không cần phải hai người. Nếu cần thêm gì, thì đại sứ Việt Nam tại Mỹ giúp đỡ.

– Chỉ cho đi 2 tuần, không được đi 3 tuần, vì việc bỏ thầu chỉ diễn ra trong vài ngày.

– Cắt bỏ hết 3.000 đô-la Mỹ giao tế phí, vì kỹ sư giám sát không cần giao tế gì lớn.

Cuối cùng, TT Ngô Đình Diệm yêu cầu các thiểm bộ liên quan Công chánh, Ngoại giao và Nha Hàng không phải nghiêm khắc rút kinh nghiệm. Tình hình quốc gia đang khó khăn, không được lãng phí tiền đóng thuế của Quốc dân Đồng bào!

“Ngụy” đã xài tiền của dân như thế đấy!

Còn CHXHCN VN xài tiền của dân sao hè?

( Hình  trên mạng  )

 

Posted on

TRÊN MẢNH ĐẤT TỰ DO, XIN ĐỪNG QUÊN LÒNG BIẾT ƠN

Tu Le

Trên đời này, có những điều càng dễ có, ta càng dễ quên. Như ánh sáng buổi sáng, như không khí trong lành, như một ngụm nước mát giữa ngày hè. Và như chính tự do.

Tự do là một điều đẹp, nhưng không hề rẻ. Người ta thường nói đến nó bằng những từ lớn lao: “quyền sống”, “nhân phẩm”, “dân chủ”, “hiến chương”… Nhưng tự do, trước hết, là một mảnh đất. Một nơi để đứng mà không sợ bị xua đuổi. Một nơi để nói mà không sợ bị bắt bớ. Một nơi để nghĩ điều mình nghĩ, tin điều mình tin, và sống cuộc đời mà mình chọn.

Nước Mỹ – với tất cả phức tạp và mâu thuẫn của nó – vẫn là một mảnh đất như vậy. Một miền đất mà hàng triệu con người đã và đang tìm đến, không phải vì nó hoàn hảo, mà vì nó cho cơ hội để làm lại từ đầu. Dẫu là hợp pháp hay bất hợp pháp, người ta đến đây mang theo một ước vọng rất người: được sống.

Nhưng bất kỳ ai đã từng cày xới đất đai, làm nên một căn nhà, cũng hiểu rằng: không có “miếng đất tốt” nào là vô tình có được. Nó phải được giữ gìn. Phải có người đứng lên khi nó bị xâm lăng. Phải có người dám cãi lại những gì bất công. Phải có người chấp nhận rời quê, ra chiến trận, không chắc mình có ngày về.

Đó là những người lính Mỹ – không phải với hình ảnh oai hùng trong phim ảnh, mà là những con người rất thực: có vợ, có con, có mẹ già. Họ không hoàn hảo. Họ cũng không luôn đúng. Nhưng trong thời khắc quyết định, họ đã chọn bảo vệ điều mà nước Mỹ hằng tôn thờ: tự do.

Không ai bắt buộc ai phải cúi đầu. Nhưng cúi đầu trước sự hy sinh là một cách sống đẹp. Là dấu hiệu của lòng biết ơn. Là thứ nhắc ta rằng, mỗi lần bước chân trên đất Mỹ, là một lần ta nên tự hỏi: mình đã làm gì để xứng đáng với cơ hội này?

Người biết ơn không phải người yếu đuối. Trái lại, biết ơn là một sức mạnh. Nó làm lòng mình mềm lại trước khổ đau của người khác. Nó khiến ta dừng lại một chút trước khi phán xét, la ó, đòi hỏi. Nó dạy ta sống như người trưởng thành: không coi cái mình đang có là điều dĩ nhiên.

⸻

Tôi tin rằng, nếu mỗi người nhập cư – bất kể từ đâu đến – giữ trong tim một chút biết ơn, họ sẽ yêu nước Mỹ hơn. Không bằng lời nói, mà bằng việc làm: làm việc chăm chỉ hơn, tử tế hơn, không làm hoen ố danh nghĩa tự do. Và nếu người bản xứ, trong lòng cũng giữ được chút bao dung, họ sẽ hiểu rằng: không ai bỏ xứ ra đi vì họ thích phiêu lưu. Họ đi vì không còn lựa chọn.

Giữa một thế giới ngày càng xáo động, nơi người ta dễ chia phe, dễ lên án, dễ quên cội rễ – thì lòng biết ơn chính là sợi dây cuối cùng giữ ta lại với nhau.

_______

By: Khoai G7

Posted on

CHÂN DUNG MỘT SIÊU LỪA!

Nguyễn Hoàng Tuấn 

Hãy nhìn qua sự nghiệp hoành tráng của người đàn ông này. Ông từng bị bắt vào Nhà tù Liên bang Mỹ do bị kết tội trong nhiều phi vụ lừa đảo khác nhau. Sau khi ra tù, Comisar tuyên bố quy ẩn giang hồ, rửa tay gác kiếm và trở thành một chuyên gia cố vấn… chống lừa đảo. Ông sau đó còn xuất hiện trên nhiều chương trình truyền hình rồi xuất bản cả một cuốn sách mang tựa đề “Cẩm nang chống lừa đảo ở Mỹ” (2012). Nhìn chung, con đường hoàn lương của Comisar có vẻ ổn thỏa, nhưng cái làm cho mọi người nhớ nhất chính là một trong những phi vụ hồi ông mới vào nghề.

Dường như thấy rằng, trong những phi vụ gạt người khác, những tay thích lừa cứ nhất thiết phải “nói dối”, Comisar tự nhủ với chính mình “tại sao lại không nói thật nhỉ?” Nghĩ là làm, chàng trai Comisar trẻ tuổi liền đặt mua một mẩu quảng cáo trên tờ tạp chí quốc gia National Enquirer với nội dung như sau:

“Thiết Bị Phơi Đồ Năng Lượng Mặt Trời, chỉ với giá 49,95 đô la. Các kiểm định khoa học cho thấy, thiết bị này đảm bảo dùng tốt lên đến 5 năm nếu được cung cấp đủ ánh sáng mặt trời. Không phải dùng bất kì một nguồn năng lượng nào khác, không pin, không điện. Miễn phí giao hàng toàn quốc.”

Những khách hàng xem được dòng chữ này tỏ ra khá là hứng thú với sản phẩm. Ai cũng biết nỗi niềm phơi đồ canh nắng chạy mưa khá là khổ sở, đó là còn chưa kể đến mùi ẩm mốc nếu quần áo không được hong khô hoàn toàn. Giờ mà có thiết bị không dùng năng lượng gì cả, chỉ tốn khoảng 50 đô la để giải quyết vấn đề này thì còn gì bằng. Thế là, những đơn hàng nối tiếp bay về.

Thời gian chờ đợi dằng dặc không cản được cảm giác háo hức khi nhận được sản phẩm. Các khách hàng cẩn thận cắt xé từng mẩu băng dán, nhẹ nhàng gỡ hộp ra và trước mặt họ, được đóng gói kĩ càng giữa hộp, là một… đoạn dây phơi đồ! Có gì đó có vẻ sai sai, rõ ràng là họ đặt hàng một thiết bị phơi đồ dùng năng lượng mặt trời chứ đâu phải đoạn dây này chứ? Vài khách hàng tìm cách liên lạc cho người bán (Comisar) và nhận được phản hồi như sau:

Sản phẩm là một thiết bị phơi đồ, đúng không? – Đúng.

Dùng năng lượng mặt trời, tức là ánh nắng, đúng không? – Đúng.

Đảm bảo dùng tốt nếu cung cấp đủ ánh sáng mặt trời? – Đúng.

Không pin, không điện, miễn phí giao hàng? – Cũng đúng nốt.

Vậy đích thị người bán đã cung cấp đúng sản phẩm y như quảng cáo, không có gì khuất tất ở đây cả.

Đến lúc này thì khách hàng đã vỡ lẽ ra họ bị “lừa” một cách không thể thật thà hơn. Không có bằng chứng hay lý do gì để khởi kiện nhà bán hàng, người mua đành ngậm bồ hòn làm ngọt. Phi vụ này của Comisar đi vào sách giáo khoa của những kẻ lừa đảo khi hoàn toàn né được những cáo buộc liên quan đến pháp luật (mặc dù về sau, rồi ông cũng bị vào tù trong một phi vụ khác). Chỉ bằng những lời lẽ không thể nào thật hơn, Comisar đã chứng minh rằng, sức mạnh của ngôn từ thật vô cùng khó lường. Chỉ cần muốn, người ta có thể đổi trắng thay đen một cách rất ư dễ dàng. Giữa dòng đời nhiễu nhương, nơi lòng tin của con người liên tục bị thử thách, đừng chỉ đề phòng với những lời nói dối, vì biết đâu, ngay cả những lời nói thật 100% đấy cũng chắc gì đã tốt đẹp hơn?

( Sưu tầm )

Posted on

MỘT CHUYỆN TÌNH KHÔNG CÓ TRONG SÁCH GIÁO KHOA

Tu Le

Người ta thường nói, tình yêu không có tuổi. Nhưng mấy ai dám yêu khi cả thế giới quay lưng?

Câu chuyện của Emmanuel và Brigitte – Tổng thống nước Pháp và người phụ nữ hơn ông 24 tuổi – là một minh chứng lặng lẽ nhưng mạnh mẽ rằng tình yêu, nếu là thật, thì chẳng cần ai cho phép.

Brigitte năm ấy là cô giáo dạy văn. Mái tóc vàng óng, giọng nói trầm ấm và đôi mắt từng trải. Bà yêu thơ Rimbaud, say mê Racine, tin rằng văn chương có thể chạm được đến nơi sâu thẳm nhất trong tâm hồn một con người. Và rồi, một cậu học trò 15 tuổi – Emmanuel – bước vào lớp.

Cậu học trò khác thường. Ít nói, nhưng khi nói thì ánh mắt như thiêu đốt. Một đứa trẻ con mang dáng dấp của người trưởng thành. Brigitte không ngờ, trong hàng chục gương mặt tuổi mới lớn ngày ngày lắng nghe bài giảng của mình, lại có một cậu bé sớm nhận ra điều mà bà chưa từng dám nghĩ: trái tim bà vẫn biết yêu.

Cậu ấy nói: “Một ngày nào đó, em sẽ cưới cô.”

Brigitte cười, như bao lần người lớn cười trước giấc mơ ngông cuồng của tuổi trẻ. Nhưng Emmanuel thì không quên. Ngược lại, cậu sống như thể cả đời mình chỉ để chứng minh lời hứa ấy là thật.

Gia đình đưa cậu đi xa. Dư luận dấy lên. Bạn bè rời bỏ. Nhưng tình yêu đôi khi chỉ cần hai người, và sự im lặng của thế giới cũng là một thứ chấp thuận. Họ lặng lẽ viết thư cho nhau. Lặng lẽ sống, lặng lẽ đợi.

Thời gian trôi, Brigitte ly hôn. Emmanuel tốt nghiệp, đi làm, rồi bước chân vào chính trường. Họ kết hôn vào năm 2007, sau hơn một thập kỷ gắn bó thầm lặng.

Ngày ông đắc cử tổng thống, bà đứng bên cạnh – không như một “phu nhân quyền lực”, mà như người bạn đời hiểu ông nhất. Không ồn ào, không phát ngôn hoa mỹ. Bà không là chiếc bóng sau lưng, mà là mặt trăng dịu dàng luôn dõi theo mặt trời.

Người đời gọi bà là “cô giáo yêu học trò”, là “phu nhân già hơn chồng”, là “một sự bất thường trong chính trị châu Âu”. Nhưng bà không cần sửa lại những danh xưng đó. Bà chỉ nhẹ nhàng sống. Và yêu. Như cách bà từng dạy học – tận tụy và đầy đam mê.

Tình yêu thật sự không nằm trong khuôn mẫu. Nó không đo bằng tuổi tác, danh vị, hay số đông ủng hộ. Nó nằm trong ánh nhìn hai người dành cho nhau – giữa đám đông ồn ào, họ vẫn thấy nhau.

Ở một thế giới mà người ta dễ yêu nhanh và quên vội, có một Tổng thống từng là cậu học trò nhỏ giữ lời hứa thuở mười lăm. Có một cô giáo từng sợ hãi, từng hoài nghi, nhưng rồi chọn bước theo trái tim.

Đó là chuyện tình không có trong sách giáo khoa, nhưng đủ để viết nên một trang đẹp trong đời thật

ST

 

Posted on

Đám đông nổi lên chống hai ông [Phao-lô và Xi-la] . Các quan tòa, sau khi đã cho lột áo hai ông, thì ra lệnh đánh đòn. (Cv 16:22)- Cha Vương

Ngày Thứ 3 tràn đầy ân sủng và sức mạnh của Chúa Thánh Thần nhé.

Cha Vương

Thứ 3, : 27/5/2025

TIN MỪNG: Đám đông nổi lên chống hai ông [Phao-lô và Xi-la] . Các quan tòa, sau khi đã cho lột áo hai ông, thì ra lệnh đánh đòn. (Cv 16:22)

SUY NIỆM: Tại sao Phao-lô và Xi-la bị đánh đòn và tống giam? Trong Sách Tông Đồ Công Vụ 16:16-20 kể rằng Phao-lô tỏ vẻ bực mình vì “một đầy tớ gái đón gặp chúng tôi; cô ta bị quỷ thần ốp và thuật bói toán của cô làm lợi nhiều cho các chủ của cô.” Tức khắc Phao-lô quay lại bảo quỷ: “Nhân danh Đức Giê-su Ki-tô, ta truyền cho ngươi phải xuất khỏi người này!” Ngay lúc ấy, quỷ thần liền xuất. Điều này làm chấn động và gây rối mưu toan tính toán riêng của họ trong thành phố khiến đám đông tham gia cùng quan tòa tấn công Phao-lô và Si-la. 

Nhìn vào thế giới ngày nay tuy nạn cấm đạo vẫn còn đang xảy ra ở một số vùng nhưng hầu hết các giáo hữu không phải đương đầu với những thử thách khó khăn như Phao-lô và Si-la. Tuy nhiên, bạn có thể bị những cám dỗ như mê tín dị đoan hoặc bị những hoạt động tội lỗi đang hoành hành trong đời sống hằng ngày. Đây cũng là một thử thách không nhỏ cho nên Chúa muốn bạn hãy đặt hết niềm tin tưởng vào sức mạnh và quyền năng của Chúa Thánh Thần để xin Ngài trợ giúp. Ngài đang hoạt động mạnh mẽ trong cuộc sống và thế giới. Sự lựa chọn là do bạn. Chúa hay ma quỷ? Đừng có nửa vời, nguy hiểm to đó! Chúa Thánh Thần được mệnh danh là: Đấng Phù trợ, Đấng Thánh hoá, Đấng ban Sự Sống, Đấng Bầu Chữa, Đấng An Ủi, Thần Chân lý. Vậy hôm ngay mời bạn hãy chạy đến Chúa Thánh Thần để xin Ngài hướng dẫn phù trợ.

LẮNG NGHE: Này con được THIÊN CHÚA phù trì, / thân con đây, CHÚA hằng nâng đỡ. / Con tự nguyện dâng Ngài lễ tế, / lạy CHÚA, con xưng tụng danh Ngài, / vì danh Ngài thiện hảo. (Tv 54:6,8)

CẦU NGUYỆN: Lạy Chúa Thánh Thần, xin cho con luôn biết lắng nghe và tìm kiếm Ngài để mọi việc làm của con hôm nay được hoàn thành dưới sự linh ứng của Ngài hầu mang lại hiệu quả tốt đẹp.

THỰC HÀNH: Bỏ ra 5 phút cầu nguyện cho hoà bình trên thế giới. 

From: Do Dzung

*************************

Thánh Thần Hãy Đến – Diệu Hiền ft. Phi Nguyễn

 

Posted on

BỒN CHỒN – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Khi nào Thần Khí sự thật đến, Người sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn!”.

“Chúng ta chỉ có thể viết nên cuộc đời mình trong ‘bàn tay viết lách và luôn làm trổ sinh’ của Chúa Thánh Thần. Hãy dành chỗ cho Ngài, chính Ngài sẽ thổi, sẽ hoạ nên những kiệt tác bất ngờ với những nét rồng bay phượng múa. Nhưng trước hết, Ngài bồn chồn hồi sinh chúng ta từ những gì chết chóc; bởi lẽ, có quá nhiều thứ hoại tử trong đời sống và nơi linh hồn mỗi người!” – Anon.

Kính thưa Anh Chị em,

Lời Chúa hôm nay nói đến sự ‘bồn chồn’; Phaolô ‘bồn chồn’, Chúa Giêsu ‘bồn chồn!’.

Trên hành trình truyền giáo, Phaolô dừng chân ở Athêna, nơi ông thấy một bàn thờ “Kính thần vô danh”; Phaolô ‘bồn chồn’ lên tiếng, “Đấng quý vị không biết mà vẫn tôn thờ, thì tôi xin rao giảng cho quý vị!”. Ngài là Thiên Chúa, “Đấng tạo thành vũ trụ và muôn loài trong đó, Đấng làm Chúa Tể trời đất” – bài đọc một. Thánh Vịnh đáp ca gợi lên ‘sự hiểu biết’ này, “Trời đất rạng ngời vinh quang Chúa!”.

Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu ‘bồn chồn’ muốn các môn đệ nhận ra vai trò quan yếu của Chúa Thánh Thần trong đời sống Giáo Hội cũng như trong đời sống mỗi người, “Khi nào Thần Khí sự thật đến, Người sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn!”. Như các tông đồ, chúng ta biết Thiên Chúa, biết Chúa Giêsu; tuy nhiên, vẫn rất mù mờ và sẽ không bao giờ biết Ngài hoàn toàn. Bao lâu còn trên dương thế, chúng ta vẫn mãi dò dẫm hướng tới sự hiểu biết này! Đó là lý do tại sao Chúa Giêsu nói đến sự cần thiết về Đấng Chúa Cha sẽ sai đến, Ngài sẽ là người hướng đạo dẫn chúng ta đến sự hiểu biết Thiên Chúa toàn vẹn.

Cùng lúc, hoạt động kín đáo của Chúa Thánh Thần trong đời sống sẽ giúp chúng ta hoàn thiện bản thân. Nhưng trước hết, Ngài sẽ hồi sinh chúng ta từ những gì chết chóc; bởi lẽ, có quá nhiều thứ hoại tử trong đời sống và trong linh hồn mỗi người. Tiếp đến, chính Chúa Thánh Thần sẽ trợ lực để mỗi người chúng ta khám phá những chân trời mới; ở đó, Ngài muốn mỗi người sẽ cùng Ngài thổi vào thế giới những làn gió mới – làn gió Thần Khí sự sống – bắt đầu với tất cả những gì nhỏ bé nhất với những con người gần gũi nhất.

Chính Thánh Thần, Đấng rất ‘bồn chồn’ để làm sao mọi việc lành phúc đức của chúng ta có một giá trị thật, giá trị cứu độ vĩnh cửu. Khi chúng ta cầu nguyện, hy sinh; khi chúng ta ngợi khen, làm chứng; hoặc khi chúng ta thực thi bác ái yêu thương, nhịn nhục hay tha thứ; xua tan bất hoà, xây dựng hiệp nhất… thì chính Ngài là tác nhân và là động lực giúp cho những công việc đó hoàn thành và mang ý nghĩa cứu độ.

Anh Chị em,

“Người sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn!”. Đức Phanxicô nói, “Đây là lời cầu nguyện mà chúng ta phải thưa lên mỗi ngày: ‘Lạy Chúa Thánh Thần, xin mở rộng lòng con với lời Chúa, mở rộng lòng con với sự thiện, mở rộng lòng con với vẻ đẹp của Thiên Chúa mỗi ngày!’”. Và này, với con – một người hèn yếu – Ngài cũng sẽ thổi, sẽ hoạ nên một kiệt tác bất ngờ bằng những nét rồng bay phượng múa.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, thật không hiểu nổi khi Chúa vừa chữa lành những hoại tử trong con, vừa sai con đi. Xin cứ dùng con như một khí cụ bình an của Chúa!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

************************************

Thứ Tư Tuần VI Phục Sinh

Thần Khí sự thật sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Gio-an.   Ga 16,12-15

12 Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng : “Thầy còn nhiều điều phải nói với anh em. Nhưng bây giờ, anh em không có sức chịu nổi. 13 Khi nào Thần Khí sự thật đến, Người sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn. Người sẽ không tự mình nói điều gì, nhưng tất cả những gì Người nghe, Người sẽ nói lại, và loan báo cho anh em biết những điều sẽ xảy đến. 14 Người sẽ tôn vinh Thầy, vì Người sẽ lấy những gì là của Thầy mà loan báo cho anh em. 15 Mọi sự Chúa Cha có đều là của Thầy. Vì thế, Thầy đã nói : Người lấy những gì là của Thầy mà loan báo cho anh em.

 

Posted on

 Bệnh trầm cảm

 Trầm cảm là một bệnh thuộc tâm thần học đặc trưng bởi sự rối loạn khí sắc. Bệnh do hoạt động của não bộ bị rối loạn gây nên do một yếu tố tâm lý nào nào tạo thành những biến đổi bất thường trong suy nghĩ hành vi tác phong.

Số lượng phụ nữ thường gặp bệnh trầm cảm nhiều gấp đôi nam giới (2 nữ/ 1 nam) xảy ra ở nhiều lứa tuổi, đặc biệt là độ tuổi trưởng thành. Tỉ lệ mắc bệnh trầm cảm ngày một gia tăng, theo tổ chức Y tế Thế giới ước tính mỗi năm có khoảng 850000 chết do hành vi tự sát do bệnh trầm cảm, là một bệnh phổ biến ở trên toàn cầu. Tuy nhiên trong số đó những người được chẩn đoán và điều trị kịp thời còn rất thấp chiếm khoảng 25%.

Trầm cảm do các nguyên nhân sau gây nên:

– Trầm cảm chưa rõ nguyên nhân: có nhiều giả thuyết cho rằng do di truyền, yếu tố tự miễn, môi trường sống, xã hội nhưng chưa thực sự rõ ràng.

– Trầm cảm do căng thẳng: do áp lực từ nhiều phía như công việc, gia đình, con cái, phá sản hay do những điều đột ngột xảy đến như mất đi người thân, mất tiền của,…

– Trầm cảm có thể xuất hiện các bệnh lý hay chấn thương tác động trực tiếp đến não bộ

Triệu chứng trầm cảm khá đa dạng và khác nhau ở mỗi người, chẳng hạn như khi bị trầm cảm, có người sẽ ngủ nhiều hơn, có người lại rất khó ngủ hoặc có người thi ăn nhiều hơn, trong khi một số người lại mất cảm giác ngon miệng khi ăn. Tuy nhiên, vẫn có những dấu hiệu trầm cảm nhẹ thường xuất hiện như:

– Không thể tập trung

– Cảm thấy vô cùng mệt mỏi

– Cảm thấy buồn hoặc trống rỗng

– Cảm thấy vô vọng, dễ bị kích động, lo lắng hoặc cảm thấy có lỗi

– Mất hứng thú với việc quan hệ tình dục

– Nhức đầu, đau bụng hoặc gặp các vấn đề về tiêu hóa

– Trầm cảm nghiêm trọng có thể dẫn đến ý định tự tử, hoặc cố tìm cách tự tử

Những thói quen sinh hoạt dưới đây sẽ giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh trầm cảm:

– Đừng tự cô lập mình

– Đơn giản hóa cuộc sống

– Tập thể dục thường xuyên

– Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng

– Học cách thư giãn và kiểm soát căng thẳng

– Không nên đưa ra các quyết định quan trọng khi đang cảm thấy chán nản

Nếu bạn cảm thấy bị trầm cảm với các dấu hiệu và triệu chứng kể trên, hãy đặt lịch hẹn với bác sĩ càng sớm càng tốt. Bạn có thể bị trầm cảm nặng nếu không được chữa trị. Trầm cảm không được chữa dẫn đến các vấn đề về thần kinh và thể chất, hay các rắc rối trong các mặt khác của cuộc sống, thậm chí dẫn đến tự tử.

An An (Dịch từ Naver, tổng hợp)

 

Posted on

“Vào Viện Dưỡng Lão” – Trần Văn Giang

Trần Văn Giang.

(6 điều hối tiếc)

Lời giới thiệu

Đây là một câu chuyện dài, thật buồn rất đáng đọc; nhưng cũng là một bài học lớn về việc yêu thương và tôn trọng người cao niên; đồng thời tìm cách giúp họ duy trì tự do và phẩm giá trong cuộc sống còn lại.

Có người nói “Viện dưỡng lão là phòng khách của địa ngục!?” Hay là “Thôi già rồi thì đành phải chịu thôi… Than vãn làm gì nữa hè!”

Đúng hay sai cũng còn tùy mỗi hoàn cảnh…

TVG

*******

Nếu chỉ có một điều trong đời mà tôi thực sự hối tiếc thì đó chính là bước chân vào Viện dưỡng lão.

Năm nay tôi 82 tuổi. Tóc tôi đã bạc trắng, chân cũng không còn nhanh nhẹn như xưa, nhưng tâm trí vẫn còn minh mẫn lắm. Tôi từng nghĩ rằng tuổi giả chỉ đơn giản là một hành trình nhẹ nhàng khi con người ta được tận hưởng quãng thời gian cuối đời trong sự thanh thản. Nhưng mà không. Tôi đã sai và sai lầm lớn nhất đời tôi chính là rời bỏ căn nhà mà tôi đã gắn bó suốt hơn nửa cuộc đời để bước vào nơi mà người ta vẫn hay gọi là chốn “An dưỡng tuổi già.”

Ban đầu tôi không có ý định vào Viện dưỡng lão vì tôi còn đủ sức chăm sóc bản thân, mặc dù hơi chậm chạp hơn trước một chút. Nhưng rồi con cái tôi, những đứa con mà tôi đã nuôi nấng bằng tất cả yêu thương, lại bảo rằng đưa tôi vào đó là cách tốt nhất để tôi có một cuộc sống thoải mái, được chăm sóc đầy đủ không phải lo nghĩ gì nữa. Con gái tôi nắm lấy tay tôi với ánh mắt đầy lo lắng, nhưng cũng có chút thúc giục, nói:

– “Mẹ vào đó đi. Ở đó có người chăm sóc; có bác sĩ; có bạn bè trò chuyện; Ở nhà một mình lỡ có chuyện gì không ai biết được?”

Tôi đã do dự rất lâu. Căn nhà nhỏ của tôi tuy cũ nhưng đó là nơi lưu giữ bao nhiêu kỷ niệm. Chiếc tủ gỗ do chồng tôi tự tay đóng từ thời trẻ. Góc bếp nơi tôi vẫn nấu những bữa ăn ấm cúng cho gia đình. Chiếc ghế dựa cũ kỹ cạnh cửa sổ nơi tôi hay ngồi đọc báo vào mỗi buổi sáng… Làm sao tôi có thể rời bỏ những kỷ niệm đó. Nhưng rồi tôi cũng xuôi lòng. Tôi tin vào lời con cái. Tôi tin rằng vào Viện dưỡng lão tôi sẽ có một cuộc sống tốt hơn. Tôi tin rằng mình sẽ được chăm sóc chu đáo, được trò chuyện, được an yên…

Vậy mà ngay khi cánh cửa Viện dưỡng lão khép lại sau lưng, tôi đã nhận ra một sự thật cay đắng. Nơi đây không phải là nhà và có lẽ tôi đã không còn đường quay lại. Bạn có bao giờ tự hỏi điều gì sẽ xảy ra khi một người giả đánh mất tất cả những gì quen thuộc, những thứ làm nên cuộc sống của mình. Tôi cũng từng là người không nghĩ đến điều này cho đến khi chính mình rơi vào hoàn cảnh hiện tại.

Tôi ước chi có ai đó đã nói cho tôi biết trước khi tôi bước vào Viện dưỡng lão. Nếu bạn hiện, đang cân nhắc về việc sẽ “Vào Viện dưỡng lão,” dù cho chính mình hay cho người thân, hãy nghe câu chuyện của tôi trước khi quyết định. Vì một khi bạn bước vào Viện dưỡng lão thì cuộc sống của bạn sẽ không bao giờ còn như trước nữa. Tôi muốn kể cho bạn nghe “Sáu (6) điều mà tôi hối tiếc” như sau.

Hối tiếc 1: Đã mất đi sự tự do.

Sáng hôm đó tôi thức dậy trên một chiếc giường lạ. Tôi vươn vai theo thói quen định bước ra bên hiên nha` để hít thở chút không khí buổi sáng. Nhưng rồi tôi chùng lại vì không có hiên nhà nào cả. Không có ánh nắng nhẹ nhàng len qua khung cửa sổ quen thuộc. Không có tiếng chim ríu rít trên mái hiên. Chỉ có bốn bức tường trống trơn và mùi thuốc khử trùng thoang thoảng trong không khí.

Phải mất một lúc để tôi nhớ ra là tôi không còn ở nhà mình nữa. Tôi đã ở Viện dưỡng lão. Cảm giác xa lạ ấy không biến mất sau một ngày, một tuần, hay thậm chí một tháng. Mọi thứ trong Viện dưỡng lão đều vận hành theo một lịch trình cứng ngắc mà tôi không có quyền thay đổi: 7:00 sáng nhân viên y tế mở cửa bước vào đánh thức tôi dù tôi chưa muốn dậy; 7:30 bữa sáng được mang đến dù tôi không hề đói; 9:00 có một buổi sinh hoạt chung nơi mọi người ngồi nghe nhạc hoặc tập thể dục nhẹ; 1:00 ăn trưa dù tôi thích món khác hơn tôi vẫn phải ăn thứ được mang ra. Mọi thứ đều có sẵn nhưng tôi chẳng được lựa chọn gì cả. Tôi không còn có thể nấu món canh khổ qua nhồi thịt mà tôi vẫn thích; Không thể uống trà vào buổi chiều như tôi vẫn hay làm; Không thể đơn giản đi bộ ra đầu ngõ mua một túi bánh khi thèm một chút đồ ngọt; Ngay cả việc muốn ra đi ngoài cũng phải xin phép và chờ có người hỗ trợ (?).

Tôi nhớ ngày đầu tiên ở đây tôi đã định ra ngoài đi dạo một chút nhưng cửa đã khóa. Một nhân viên nói tôi:

– “Bác cần ra ngoài ạ? Để con gọi người dẫn bác đi.”

Tôi sững sờ. Tôi cần ai đó dẫn đi để bước ra ngoài sao? Dù chỉ là một đoạn đường ngắn thôi. Dần dần tôi hiểu ra ở đây tôi không còn được quyết định cho chính mình nữa. Từ một người có thể tự do làm mọi thứ, tôi trở thành một người phải chờ đợi người khác quyết định giúp mình. Cảm giác mất đi sự tự do không ập đến ngay lập tức. Nó len lỏi vào từng chi tiết nhỏ nhặt của cuộc sống nó khiến tôi nhận ra những thứ đơn giản nhất như tự chọn giờ ăn; Tự quyết định hôm nay sẽ làm gì là những điều tôi từng xem là hiển nhiên, nhưng giờ lại là một thứ xa xỉ.

Rồi tôi bắt đầu quen dần với việc không thể tự do ra ngoài; Quen với việc phải ăn thứ được đưa ra dù tôi không thích; Quen với việc ngồi chờ đến giờ ngủ dù tôi chưa muốn ngủ. Nhưng bạn cũng biết: Không quen, không có nghĩa là chấp nhận. Có những đêm tôi nằm trên giường mắt mở trừng trừng nhìn lên trần nhà. Tôi nhớ lại những ngày còn ở nhà khi tôi có thể tự tay mở cánh cửa nhà mình bất cứ lúc nào. Khi tôi có thể tự quyết định hôm nay sẽ làm gì khi tôi vẫn còn là người làm chủ cuộc đời mình. Giờ đây tôi chỉ là một cái tên trên một danh sách, một phần trong hệ thống người già phụ thuộc vào lịch trình của người khác.

Nếu bạn đang cân nhắc đưa cha mẹ mình vào Viện dưỡng lão hoặc chính bạn đang nghĩ đến điều đó. Hãy tự hỏi bạn có sẵn sàng đánh đổi sự tự do của mình để lấy sự tiện lợi không? Bạn có thể chịu đựng được cảm giác mỗi ngày trôi qua mà không thực sự được quyết định điều gì trong cuộc sống của mình không? Vì một khi bạn đã đánh mất sự tự do thì việc lấy lại nó gần như là không thể được.

Hối tiếc 2: Cảm giác bị lãng quên.

Những ngày đầu tiên ở Viện dưỡng lão tôi vẫn còn niềm tin. Tôi tin rằng dù có xa nhà tôi vẫn sẽ được con cháu quan tâm. Tôi tin rằng dù ở một nơi khác, tình cảm gia đình vẫn không thay đổi. Ban đầu thì đúng như vậy.

Tuần đầu tiên con gái tôi đến thăm nó mang theo ít bánh ngọt, một hộp sữa và ngồi trò chuyện với tôi suốt cả buổi chiều. Nó hỏi tôi ánh mắt đầy quan tâm:

– “Mẹ có quen không? Mọi thứ ổn chứ?”

Tôi mỉm cười gật đầu vì tôi không muốn nó lo lắng. Cuối tuần đó, các cháu tôi cũng đến. Chúng ríu rít kể chuyện trường lớp. Chúng ôm tôi rồi chụp vài tấm ảnh. Tôi cảm thấy lòng mình ấm áp. Tôi tự nhủ mình không cô đơn đâu. Mọi người vẫn sẽ nhớ đến mình… Nhưng rồi những lần thăm hỏi cứ thưa dần đi. Tuần thứ hai con gái tôi bận công việc. Nó chỉ gọi điện thoại dặn dò vài câu rồi gác máy. Tuần thứ ba cháu tôi nói nó có bài thi ở trường không thể đến thăm Ngoại. Đến tuần thứ tư thì chẳng còn ai ghé nữa. Tôi bắt đầu đếm từng ngày mong chờ có ai đó mở cánh cửa phòng nói với tôi rằng “Mẹ ơi con đến rồi.” Hoặc “Ngoại ơi. Con nhớ Ngoại lắm…” Nhưng cửa vẫn đóng, điện thoại vẫn im lặng.

Rồi tôi nhận ra tôi không phải là người duy nhất rơi vào tình cảnh này. Tôi thấy những cụ già khác cũng ngồi lặng lẽ bên cửa sổ; Đôi mắt nhìn ra xa chờ đợi một bóng dáng quen thuộc. Tôi nghe những câu chuyện thì thầm” “Thằng con tôi nói cuối tuần này nó tới; nhưng rồi lại báo là bận”; “Hôm nay là sinh nhật tôi mà chắc chẳng có ai nhớ đâu?”… Và tôi hiểu rằng một khi đã vào Viện dưỡng lão rất dễ để người ta lãng quên mình. Không phải vì con cháu không yêu thương tôi nữa. Tôi biết chúng vẫn yêu tôi, nhưng cuộc sống bận rộn khiến chúng dần dần xem sự vắng mặt của tôi là chuyện hiển nhiên.

Lần đầu tiên tôi thực sự cảm nhận được điều này là vào dịp Tết. Những năm trước, vào ngày 30 Tết, tôi sẽ cùng con gái gói bánh, quét dọn bàn thờ tổ tiên, chuẩn bị mâm cơm cúng mọi thứ luôn rộn ràng ấm áp. Nhưng năm nay tôi ngồi một mình trong căn phòng nhỏ của Viện dưỡng lão lắng nghe tiếng pháo vọng từ xa. Không ai đến đón tôi về nhà. Không ai nhớ rằng Tết của tôi không phải là ăn một phần cơm cứng ngắc trong bữa ăn tập thể mà là những khoảnh khắc bên con cháu; Là mùi hương trầm nghi ngút trong nhà.

Lúc đó tôi mới thực sự hiểu một khi bạn rời khỏi cuộc sống thường ngày của con cái, bạn cũng rời khỏi những thói quen của họ. Họ sẽ tiếp tục với công việc với gia đình nhỏ của họ họ sẽ nhớ đến bạn nhưng không còn là mỗi ngày. Họ sẽ vẫn yêu thương bạn, nhưng không còn dành thời gian cho bạn như trước và rồi dần dần bạn trở thành một cái tên trong ký ức của họ – Một điều gì đó quan trọng nhưng không còn là ưu tiên.

Nếu bạn đang nghĩ đến việc vào Viện dưỡng lão hoặc định gửi cha mẹ mình vào đó, hãy tự hỏi là bạn có sẵn sàng sống những năm tháng cuối đời trong sự mong chờ mà không biết khi nào người thân sẽ đến thăm bạn. Có chắc rằng dù bạn không còn ở nhà con cháu vẫn sẽ đến gặp bạn thường xuyên như họ hứa bởi vì một khi bạn bước vào nơi này, cuộc sống ngoài kia sẽ tiếp tục nhưng không còn có bạn trong đó. 

Hối tiếc 3: Mất đi ý nghĩa cuộc sống.

.Tôi từng nghĩ rằng khi về già, con người ta chỉ cần một nơi yên tĩnh để nghỉ ngơi. Tôi từng tin rằng không phải làm gì cả là một điều tốt… Nhưng không phải vậy. Ngày còn ở nhà tôi luôn có việc để làm. Sáng thức dậy tôi pha một ấm trà; Tưới mấy chậu cây ngoài hiên; Rồi tự nấu một bữa ăn đơn giản; Tôi có thể ra chợ đi dạo trò chuyện với hàng xóm; Tôi có thể tự tay thu dọn nhà cửa giặt rũ quần áo sắp xếp lại những kỳ vật cũ… Những điều nhỏ nhặt ấy khiến tôi cảm thấy mình vẫn còn giá trị, vẫn có một mục đích sống. Nhưng khi bước vào Viện dưỡng lão mọi thứ đột nhiên dừng lại.

Tôi không cần phải nấu ăn nữa vì bữa ăn được đưa đến tận nơi dù tôi có thích hay không; Tôi không cần phải quét dọn nữa; Nhân viên vệ sinh làm tất cả rồi; Tôi không cần lo lắng gì cả nhưng tôi cũng chẳng còn gì để làm. Ban đầu tôi nghĩ đây là một điều tốt (!); Cuối cùng thì mình cũng được nghỉ ngơi. Nhưng chỉ sau vài tuần, tôi bắt đầu cảm thấy trống rỗng. Buổi sáng thức dậy, tôi chẳng biết hôm nay mình sẽ làm gì? Tôi ngồi trên giường nhìn quanh căn phòng nhỏ tự hỏi mình có thực sự còn ý nghĩa gì không?

Tôi không phải người duy nhất cảm thấy như vậy. Tôi nhớ có một bác tên Minh trước đây là một thầy giáo. Lúc còn ở nhà bác vẫn dạy kèm mấy đứa trẻ trong xóm vẫn đọc sách mỗi ngày. Nhưng khi vào đây, bác chẳng còn học trò cũng chẳng còn sách vở mỗi ngày. Bác chỉ ngồi yên trên chiếc ghế cũ, lặng lẽ nhìn ra ngoài cửa sổ. Một lần tôi hỏi bác không định làm gì sao? Đọc sách viết gì đó chẳng hạn? Bác thở dài:

– “Tôi cũng muốn lắm nhưng chẳng ai cần tôi nữa. Không có ai để dạy. Không có ai để chia sẻ. Tôi dần dần quên mất mình là ai.”

Câu nói ấy ám ảnh tôi. Một người từng là thầy giáo; Một người đầy tri thức từng cống hiến cả đời cho học trò giờ đây ngồi lặng lẽ trong căn phòng nhỏ tự hỏi mình còn ý nghĩa gì nữa không? Tôi chợt nhớ lại những người bạn đồng niên ngày xưa. Một bác từng là thợ mộc ngày nào cũng sửa chữa đóng bàn ghế; Một cô từng là thợ may lúc nào cũng bận rộn với kim chỉ. Nhưng khi vào đây tất cả đều trở thành những con người ngồi chờ thời gian trôi qua. Không phải vì họ không muốn làm gì mà vì ở đây chẳng có gì để làm cả.

Dần dần tôi hiểu ra một điều con người không chỉ cần ăn uống và ngủ để tồn tại. Chúng ta cần có một mục đích một lý do để thức dậy mỗi sa’ng; Một điều gì đó để mong chờ nhưng ở Viện dưỡng lão những thứ ấy dần dần bị lấy đi.

Nếu bạn đang nghĩ đến việc vào Viện dưỡng lão thì hãy tự hỏi điều gì khiến cuộc sống của bạn có ý nghĩa? Bạn có thể sống mà không có trách nhiệm; Không có công việc gì để làm; Không có ai cần đến bạn không? Vì khi đã mất đi ý nghĩa cuộc sống bạn không còn thực sự sống nữa. Bạn chỉ đang tồn tại.

Hối tiếc 4: Sức khỏe suy giảm nhanh hơn mong đợi.

Trước khi vào Viện dưỡng lão tôi vẫn còn khá khỏe so với tuổi của mình. Tôi không thể chạy nhanh như thời trẻ, nhưng tôi vẫn có thể tự đi chợ tự nấu ăn tự làm những công việc nhỏ trong nhà mỗi sáng. Tôi vẫn có thói quen đi bộ quanh khu phố để giữ cho chân cứng cáp. Nhưng mọi thứ thay đổi nhanh hơn tôi tưởng.

Ngày đầu tiên vào Viện dưỡng lão, tôi nhận ra mình không cần phải làm gì nữa: Bữa ăn đã có người mang đến tận phòng không cần phải đi chợ, không cần đứng bếp, có nhân viên chăm sóc. Nếu tôi cần gì chỉ cần bấm nút sẽ có người giúp ngay không cần phải đi bộ xa vì mọi thứ đều ở ngay trong khuôn viên chỉ vài bước chân. Nghe qua thì có vẻ như một cuộc sống lý tưởng; Nhưng chính sự thoải mái đó đã làm cho cơ thể tôi yếu đi nhanh chóng. Ban đầu, tôi chỉ nghĩ rằng mình được nghỉ ngơi; Nhưng rồi chỉ sau vài tháng tôi bắt đầu cảm thấy hai chân mình yếu hơn, đi lại chậm hơn, thậm chí đứng lên cũng thấy khó khăn hơn.

Rồi tôi bắt đầu để ý đến những người xung quanh. Có một bà tên Lành ngày đầu vào đây bà vẫn còn nhanh nhẹn tự đi lại bình thường nhưng chỉ sau vài tháng bà bắt đầu dựa vào gậy để đi rồi dùng xe lăn và cuối cùng thì bà không còn đủ sức đứng lên một mình nữa. Một ngày nọ, bà nhìn tôi cười buồn. Tôi không biết nó xảy ra từ khi nào, nhưng tôi có cảm giác như mình già đi cả chục năm chỉ sau vài tháng.

Lúc còn ở nhà, dù tôi không tập thể dục nhiều nhưng ít nhất tôi vẫn di chuyển vẫn phải tự làm mọi thứ. Điều đó giúp cơ thể tôi duy trì được sự linh hoạt. Nhưng khi vào đây, tôi ít vận động hẳn. Tôi bắt đầu ngồi nhiều hơn, và cũng nằm nhiều hơn. Rồi tôi nhận ra cơ bắp của mình dần yếu đi. Có một bác sĩ từng nói với tôi:

– “Cụ biết không, khi một người già ngừng vận động họ sẽ mất khả năng vận động nhanh hơn gấp nhiều lần so với người trẻ. Cơ thể con người vốn dĩ cần được hoạt động. Khi cụ ngừng đi lại ngừng làm việc cơ thể cụ sẽ bắt đầu suy yếu.”

Đúng vậy. Nếu tôi biết trước điều này tôi sẽ cố gắng vận động nhiều hơn ngay cả khi đã vào đây. Nhưng vấn đề là môi trường này không khuyến khích điều đó. Khi mọi thứ đều được làm sẵn người ta sẽ dần quên mất cách tự chăm sóc chính mình.

Nếu bạn đang cân nhắc Viện dưỡng lão, hãy tự hỏi bạn có còn động lực để duy trì sức khỏe khi mọi thứ đã được làm thay cho bạn không? Bạn có đủ mạnh mẽ để tự thúc ép mình vận động ngay cả khi không còn ai nhắc nhở? Vì một khi bạn ngừng sử dụng cơ thể mình bạn sẽ bắt đầu mất đi; và đến khi nhận ra điều đó có thể đã quá muộn để lấy lại. 

Hối tiếc 5: Mất đi sự riêng tư.

Còn nhớ ngày còn ở nhà, tôi có một căn phòng riêng, một không gian của riêng tôi. Tôi có thể đóng cửa bất cứ khi nào tôi muốn nếu tôi thấy mệt. Tôi có thể nằm dài cả buổi mà không ai làm phiền. Nếu tôi muốn tắm tôi chỉ cần bước vào phòng tắm mà không cần xin phép ai. Tôi tự quyết định mình làm gì khi nào và như thế nào. Nhưng khi bước vào Viện dưỡng lão, tôi nhận ra rằng sự riêng tư là một thứ xa xỉ. Tại đây cánh cửa phòng không bao giờ thực sự thuộc về tôi nữa. Nhân viên y tế có thể vào bất cứ lúc nào để khám tình trạng sức khỏe của tôi; Người dọn vệ sinh gõ cửa rồi bước vào ngay cả khi tôi chưa kịp trả lời; Những cuộc kiểm tra định kỳ được thực hiện mà tôi không có quyền từ chối. Tôi không trách họ vì họ chỉ làm đúng như được chỉ định; Nhưng cái cảm giác bị theo dõi mọi lúc mọi nơi; Cái cảm giác không còn một góc riêng để thực sự gọi là của chính mình nó không dễ chịu chút nào.

Nhưng điều khiến tôi đau lòng nhất không phải là mất đi sự riêng tư mà là mất đi phẩm giá của một con người. Ở nhà, tôi tự tắm rửa tự mặc quần áo tự chăm sóc bản thân, nhưng ở đây khi tôi bắt đầu yếu đi tôi buộc phải nhờ đến sự giúp đỡ của người khác. Tôi muốn đi tắm tôi phải chờ nhân viên hỗ trợ. Tôi cần đi vệ sinh, nếu tôi không tự đi được tôi phải nhấn chuông gọi. Tôi muốn mặc bộ quần áo mình thích; nhưng nếu không phù hợp với quy định tôi cũng không được mặc.

Bạn có biết cảm giác đứng trước một người xa lạ để họ giúp bạn làm những việc rất cá nhân, trong khi cả đời bạn đã tự làm những việc ấy là như thế nào không? Nó không chỉ là sự bất tiện mà nó là sự tổn thương. Tôi nhớ có lần tôi bị sốt. Người hơi yếu nên y tá giúp tôi thay đồ dù cô ấy rất nhẹ nhàng, rất chuyên nghiệp, nhưng tôi cảm thấy mình không còn là chính mình nữa. Tôi không còn là một người phụ nữ từng sống độc lập, từng tự chăm sóc bản thân. Tôi chỉ còn là một người già, một bệnh nhân, một con số trong danh sách và điều đó thực sự rất đau lòng.

Không phải ai cũng cảm thấy như tôi. Một số người ở đây có thể quen với điều đó; Thậm chí chấp nhận nó, nhưng với tôi một người đã từng tự do, từng tự quyết định cuộc sống của mình thì việc mất đi quyền kiểm soát ngay cả những điều nhỏ nhất là điều khiến tôi thấy mình không còn là mình nữa.

Nếu bạn đang nghĩ đến Viện dưỡng lão, hãy tự hỏi bạn có sẵn sàng đánh đổi sự riêng tư để đổi lấy sự chăm sóc. Bạn có chấp nhận việc mỗi ngày có thể bạn sẽ cần nhờ ai đó giúp làm những điều mà bạn từng làm một cách tự nhiên, bởi vì một khi bạn mất đi sự riêng tư bạn cũng mất đi một phần phẩm giá của chính mình và điều đó khó lấy lại hơn bất cứ thứ gì khác.

Hối tiếc 6: Khó khăn khi muốn rời đi.

Lúc mới bước vào Viện dưỡng lão, tôi đã tự nhủ rằng đây chỉ là một thử nghiệm. Tôi nghĩ nếu không hợp mình có thể rời đi bất cứ lúc nào; nhưng tôi đã quá ngây thơ. Tôi còn nhớ ngày đầu tiên con gái tôi đưa tôi đến đây nó siết chặt tay tôi và nói:

– “Mẹ cứ thử một thời gian xem sao. Nếu không thích mẹ có thể về nhà.”

Câu nói đó khiến tôi an tâm phần nào. Tôi nghĩ rằng mình vẫn có sự lựa chọn. Thế nhưng chỉ sau vài tháng tôi nhận ra rằng việc rời đi không đơn giản như tôi nghĩ. Một ngôi nhà cũ không còn là của tôi nữa. Lúc tôi vào Viện dưỡng lão, căn nhà của tôi vẫn còn đó nhưng tôi không còn ở đó để giữ gìn nó. Con cái tôi bắt đầu sắp xếp lại mọi thứ. Chúng bớt đi những đồ đạc không cần thiết. Thậm chí có ý định bán một số món đồ cũ. Hàng xóm cũng dần dần quên đi sự có mặt của tôi. Những người từng ghé qua trò chuyện mỗi sáng giờ đây không còn nhớ tôi đã từng sống ở đó?

Một ngày nọ, tôi nói với con gái rằng tôi muốn trở về nhà. Tôi tưởng rằng nó sẽ vui mừng, nhưng thay vào đó tôi thấy sự do dự trong mắt nó:

– “Mẹ có chắc không? Mẹ về nhà rồi ai chăm sóc mẹ? Mẹ có tự lo được cho mình không?”

Tôi cứng họng. Tôi biết rằng mình đã yếu hơn trước. Tôi biết rằng sự tự tin mà tôi từng có giờ đã lung lay và tôi sợ. Tôi sợ rằng nếu tôi rời khỏi Viện dưỡng lão tôi sẽ không biết cách thích nghi với cuộc sống bên ngoài nữa. Y như con chim đã được nhốt nuôi trong chuồng quá lâu. Tôi đã quá quen với việc có người mang cơm đến tận nơi; Có người nhắc nhở uống thuốc; Có người hỗ trợ khi cần. Giờ đây nếu tôi trở về tôi phải tự lo mọi thứ tôi thì liệu có làm được không? Sức khỏe của tôi đã thay đổi từ khi mới vào đây. Tôi vẫn còn khỏe mạnh, nhưng như tôi đã nói ở phần trước, việc ít vận động đã khiến tôi yếu đi nhanh hơn. Tôi không còn đi bộ nhanh như trước. Tôi không còn đủ sức nấu ăn một cách linh hoạt. Y như tâm trạng con chim nuôi trong chuồng lâu ngày nay được thả, tôi không còn cảm giác tự tin khi sống một mình.

Tôi nhận ra một sự thật cay đắng: Chính thời gian sống ở đây đã khiến tôi trở thành một người không còn đủ sức để trở về. Trước đây tôi từng nghĩ rằng Viện dưỡng lão chỉ là một điểm dừng chân tạm thời nhưng thực tế càng ở lâu tôi càng mất đi khả năng tự lập và dần dần Viện dưỡng lão trở thành nơi duy nhất mà tôi có thể tồn tại. Tôi nhìn quanh và thấy nhiều người khác cũng rơi vào tình trạng giống mình. Có cụ bà từng nghĩ rằng bà chỉ vào đây một thời gian để hồi phục sức khỏe nhưng rồi bà không bao giờ rời đi nữa vì bà đã quen với sự phụ thuộc. Có cụ ông từng nói rằng sẽ về nhà khi thấy ổn định hơn nhưng sau một năm ngôi nhà của ông bị bán đi và ông không còn nơi nào để về nữa.

Tôi chợt nhận ra một sự thật mà không ai nói với tôi trước đây: Việc vào Viện dưỡng lão là một quyết định dễ dàng nhưng một khi đã vào thì việc rời đi lại là điều gần như không thể làm được – A Mission Impossible!

Nếu tôi có thể quay ngược thời gian tôi sẽ tìm cách ở lại nhà lâu hơn. Tìm kiếm những giải pháp khác thay vì từ bỏ mái ấm, bước vào đây quá vội vàng. Tôi sẽ nhờ con cái thuê một người giúp việc bán thời gian. Tôi sẽ thử sống với một người bạn già để cùng nhau hỗ trợ. Tôi sẽ tìm đến những trung tâm hỗ trợ người cao niên mà không nhất thiết phải vào một nơi như thế này… Nhưng tôi đã không làm như vậy; và bây giờ tôi không biết mình có thể quay lại cuộc sống cũ hay không?

Nếu bạn đang suy nghĩ về Viện dưỡng lão, hãy tự hỏi bạn có chắc mình sẽ dễ dàng rời đi (trở lại nhà cũ) nếu không thích? Việc trở lại không dễ như bạn tưởng và nếu bạn không chuẩn bị trước có thể bạn sẽ không bao giờ có cơ hội để làm điều đó.

Tôi hy vọng rằng câu chuyện của tôi sẽ giúp bạn có một quyết định sáng suốt hơn cho chính mình hoặc cho người thân của mình. Hãy suy nghĩ thật kỹ vì tuổi giả có thể là quãng thời gian hạnh phúc nếu bạn biết cách lựa chọn đúng để chúng ta có thể đồng hành, cùng nhau trưởng thành, cùng nhau sống bình yên và cùng nhau già đi một cách hạnh phúc, êm thắm!

Peace.

Trần Văn Giang (ghi lại)

Orange County

Tháng 3/2025 

 

Posted on

SINH HOẠT VIỆT NAM: TANG MA – Xuân Sương

Xuân Sương

 Dĩ nhiên là “phú quý sinh lễ nghĩa”. Nhưng cái lễ nghĩa do “phú” sinh ra đôi khi lấp lấn hết phần “quý”. Mình có câu “Được voi đòi tiên”. Giờ này làm gì còn tiên, thôi thì tiên giả cũng được, thêm một thứ giả chẳng chết ai.  Pháp có câu “Không thể có mọi thứ được”, thực tế và chí lý, nên “thiệt” hơn.

Hồi anh bạn từ Pháp về Hà nội tình cờ dự đám tang thân nhân, thấy bà chị dâu sướt mướt đúng kiểu cha (chồng) chết: chị nằm xuống đất lăn rất nhiều vòng ngoạn mục, bứt tóc bứt tai, mặt mày diễn tả nỗi đau đớn bi ai cùng cực, nước mắt nước mũi chan hoà đất bụi bám khắp người. Kiểu thiên tai đại nạn cũng chưa ai oán cỡ này. Đã đời rồi đùng một cái chị đứng bật lên như lò xo, nói cười rổn rảng bình thường, sai bảo chồng con làm cái nọ cái kia, nhanh gọn chuẩn mực. Anh bạn ngơ ngác không tin vào mắt mình, cứ như đang xem kịch. Kể lại mà anh còn vẻ bứt rứt xấu hổ. Được một anh khác trấn an Ờ, tục lệ ngoài bắc là vậy đó, mới chứng tỏ con cháu tiếc nuối sự ra đi của cha mẹ, khóc không… ướt đấ⁵t thì sẽ bị hàng xóm quở chúng nó chỉ chờ cho cha mẹ biến đi.

Cho nên nghề khóc mướn trước kia e ấp, bây giờ nhiều người lên hàng trung gia đại gia nên nó biến thành doanh nghiệp rồi, người hành nghề trước kia còn thẹn thùng, bây giờ hiên ngang rồi. Con cháu không khóc, ít khóc hay khóc không bài bản (vì nhà đâu có người chết mỗi tuần mà biết khóc cho bài bản), thì đã có người khóc thay. Cầm mi cà rô nằm lăn ra đất mà gào cho làng trên xóm dưới đều nghe. Phải gào cho thống thiết bi ai, mỗi gia đình mỗi cảnh cho nên thê lương mà phải hạp với tang gia, cha chết đừng réo ối mẹ ôi, con chết đừng rú ối chú thím ôi. Bởi vậy đợi gì “nghề chơi mới lắm công phu”. Mới sinh ra không ai bày cũng biết khóc, nhưng khi hành nghề thì phải tập tành điệu nghệ. Nhiêu khê lắm chớ đùa à. Khóc càng thảm thiết càng như thật thì càng được tiền.

Vì mình có tục “bán bà con xa mua xóm giềng gần”, nên nhà bên cạnh có người ra đi thì láng giềng để trở 3 ngày, chồng cô vợ cậu nửa ngày cũng không (mấy ông dượng bà mợ vô tích sự ấy mà). Có cái đĩa bày ra đấy cứ đặt vào mươi nghìn cho tên mình được xướng lên tỏ lòng tiếc thương ông/bà nhà bên cạnh mặc dù có thể mới gây dữ dội hay ấu đả hôm qua (là cho người bất đắc kỳ tử, chớ bịnh nằm đó thì ấu đả với ai). Đang nằm trong bụng mẹ mà muốn chứng tỏ lòng nuối tiếc ông/bà không kiên nhẫn chờ ngày mình chào đời thì mẹ cứ bỏ tiền vào đĩa là đứa bé trong bụng dù mới tượng hình vài ba tháng cũng rành cách thắm thiết phơi bày gan ruột. (May người viết bài này chưa từng dự đám tang ngoài bắc, chớ nhìn thấy thiên hạ diễn xuất kiểu này mà nín không nổi phải bật cười thì là đại hoạ).

Thôi thì trong lúc tang gia bối rối nước mắt cũng đâm bối rối chẳng biết chạy đàng nào, người chuyên nghiệp bình tĩnh hơn sẽ điều khiển con đường nước mắt cho hạp lẽ trời. Cái nghề bị coi là giả dối này cũng như nghề đóng kịch thôi, khác cái không được cười trên sân khấu. Nghe bên Đài Loan có cô Liu Jun Lin nào đó (xin mở cái ngoặc nhỏ: một số báo đã Việt hoá tên cô là Lưu Quân Linh, nghe còn hiểu là Tàu. Chớ nhiều tên như Trần Thanh…, Lê Văn…, Nguyễn Đức… gì gì, y chang tên Việt, làm sao  phân biệt Ta-Tàu? Vì vậy dám xin quý báo đừng Việt hoá tên ai cả, cho dễ hiểu.  Mạnh Đức Tư Cưu do Tàu phiên âm, rồi từ đó mình phiên âm lần nữa, bố chẳng bảo thì ai biết là Montesquieu cho nổi. Đóng ngoặc), là đời thứ ba hành nghề này, nói cô xúc cảm thật, khóc thật, cho nên rút được nước mắt của tang gia đôi khi điếng người không khóc nổi. Mà nước mắt thường được đựng trong bình thông nhau và đã chảy ra thì dễ lây lan. Cô nổi tiếng nhờ thực thi môn khóc mướn này rất điệu nghệ và sáng tạo, cho là nghề cao quý, bầu đoàn vài chục mạng nhảy cả aerobic trước khi nằm soãi dưới đất nhào tới quan tài trong tiếng nhạc “buồn như đưa đám” do anh cô thực hiện. Đồng ý là vai đào thương có vẻ dễ đóng hơn đào hài, nhưng nước mắt ở đâu mà đổ ra như suối mỗi ngày với vẻ mặt chân thành đứt ruột thì cũng phải cao cường. Bởi vậy nghe nói khách hàng rất hài lòng và túi cô rất ấm.  Có thể dần dần sẽ giống phong tục Phi châu chăng, tang ma nhảy nhót tưng bừng giúp người ra đi cũng vững dạ.

Chuyện đó là ngoài bắc. Trong nam thì không thấy nhưng tang ma bây giờ có vẻ “vui” hơn. Cũng còn một ít nhà đòn chuyên bộ kèn bát âm ò í e thảm não, chớ phần đông là tân nhạc. Nói chung thì bài Phật Giáo Việt Nam coi như ban nhạc nào cũng thuộc nằm lòng. Nghe nói bữa nhà kia có đạo Chúa, ban nhạc quen tay vẫn cứ ca tụng Phật Giáo Việt Nam. Đời ai mà chẳng có lúc nhầm, với lại chuyện giận dỗi trách móc chỉ dành cho người còn thở. Và bài Lòng Mẹ thì cũng nằm lòng, bởi có ai từ đất chui lên đâu, nên nếu mình đi trước thì chứng tỏ mình tri ơn và xin lỗi mẹ, nếu mẹ nằm trong đó thì… càng tuyệt chớ sao. Một ít đám dạo bài Riêng Một Góc Trời của Ngô Thụy Miên, riêng Trịnh Công Sơn chiếm giải là nhạc sĩ của tang ma, Một Cõi Đi Về, Cho Một Người Vừa Nằm Xuống… nhất định văng vẳng, bất kể người bên trong quan tài là nam phụ lão ấu vẫn cứ  “anh nằm xuống” cái đã, ít nhất cũng đúng cái tư thế, như Faulner  As I Lay Dying. Tức là tự cổ chí kim từ đông sang tây chỉ một mình ông Thanh Tâm Tài Nhân giở chứng dựng đứng Từ Hải lên, chớ chưa bao giờ nghe ai đã, hay đang dậm chân bước vào quan tài mà ngồi được cả.

Nghi lễ thì nhà càng phú càng “hoành tráng”. Mười tám “nghệ nhân” bận áo dài gấm đỏ, đội mũ cao vài gang tay kiểu mũ quan Tàu. Mở đầu ông trưởng nhóm quỳ lạy bàn thờ với bó nhang nghi ngút, xong lùi ra chia nhang cho từng người và cứ bốn người một quỳ lạy tiếp, cuối cùng là ông phó nhóm (thì cứ tạm gọi vậy) vào lạy cuối cùng. Cũng như cuộc thi Olympic có khai mạc và bế mạc vậy mà. Tất cả đều nhịp nhàng, nghề nghiệp. Rồi tám người khiêng quan tài. Bởi khi liệm thì hai chân hướng ra cửa sẵn sàng bước đi nên họ đảo lại một vòng cho mắt người quá cố hướng vào nhà, phần chân quan tài gục lên xuống ba lần ý là chào vĩnh biệt căn nhà thân yêu lần cuối trước khi lên đường về nơi cư trú mới. Đi một chút còn chào huống chi đi vĩnh viễn.

Hồi xưa, sáu thanh niên con cháu hay hàng xóm giúp ghé vai vào, nặng kể gì vì không quen, mặt mày buồn bã tự nhiên, cảm động. Bây giờ các anh nhà đòn “làm việc” thôi, có gì mà họ phải buồn nếu không ác miệng nói là vai càng bị đè thì túi càng phồng. Hồi xưa người ta gõ cái phách, theo mấy tiếng gõ thì bước đi chầm chậm như mấy cô người mẫu, mấy tiếng gõ thì dừng lại, mấy tiếng gõ thì đưa áo quan xuống huyệt, khẽ khàng tối đa để ly nước đặt trên quan tài không chao đổ. Có lần bên Tây, gia đình kia cũng đặt ly nước trên quan tài, đưa trước cho bốn anh lực lưỡng lo vụ khiêng mỗi người một “bì thư” kiểu bên mình đi hội họp, nói đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn, dặn đừng làm chao ly nước. Mà Tây cóc hiểu chuyện đó, mới rục rịch khiêng là ly nước nhào xuống, đổ như nước mắt.  Bây giờ bên nhà cũng  không còn phách hay ly nước nữa, cứ đặt quan tài xuống, gập ghềnh hả, thì nhấc lên đặt xuống lại. Sai đâu sửa đấy mà.

Xe tang thì đỏ hay đen dát vàng. Không rồng rắn suốt buổi trên đường nữa, đám tang ra ngoại ô có xe ca đưa đi, muốn rượt sát xe tang tài xế tự cho mình cái quyền vượt đèn, bấm còi la người khác dù người đó đi đúng. Inh ỏi nhức óc cho người chết thị oai lần cuối.  Có lần ở Huế tình cờ thấy xe gì gì bên trên nhiều cái dù hay lọng màu hồng tươi chạy ngang tiệm ăn, hỏi con bé dọn bàn “Đám cưới hả chaú”, “Dạ không, đám tang”. Ngạc nhiên quá.  

Đặc biệt ở Việt Nam không có cạc chia buồn, vì nếu có thể thì phải đến tận nơi phúng viếng, ở xa thì điện thoại hay gửi vòng hoa hay gì gì chớ không có lệ gửi cạc. Nhưng cạc tin vui thì đủ kiểu, có cả cạc mừng sinh nhật chó mèo. Bây giờ đại gia thì nhiều, người nào tay cầm củ riềng dẫn chó tới bờ  vực thẳm nước sôi thì khác, mà chó cột nơ bận áo quần đi với bà chủ ra bờ biển hay hồ bơi thì khác, nên cũng phải mừng nó tăng tuổi thọ.

Và ngay từ ngày đầu tang gia bắt đầu bối rối cho đến khi chiếc xe cuối cùng rời nghĩa trang, bao nhiêu là máy hình máy quay phim hăng say hoạt náo ghi lại danh tính trên các vòng hoa phúng điếu, các cảnh trong nhà ngoài ngõ, các gương mặt đã đến chào lần cuối cùng.  Xin cho một người vừa nằm xuống thấy bóng thiên đường cuối trời thênh thang… Con nít bên Tây lấy làm khó chịu về những kỷ niệm này, thường hỏi tại sao những hình ảnh buồn bã đó lại được ghi và giữ lại. Người mình ưa kỷ niệm, càng buồn càng quyến luyến, cho nên một chuyện cười kể lần thứ ba thì dù chọc léc cũng chẳng nhe răng, nhưng chuyện buồn thì cả trăm lần mắt vẫn đỏ hoe được.

Đức Phật đã hoài công dạy ngày hôm qua qua rồi,  ngày mai thì chưa đến, hãy chỉ biết và sống hôm nay thôi: “bây giờ và ở đây”. Nhưng dân Việt Nam lại ưa ngoáy về quá khứ và nâng niu kỷ niệm buồn mà vẫn sống khoẻ, còn được thống kê cho là lạc quan nhất thế giới, đúng là một… dân tộc anh hùng!

Xuân Sương

Paris-NT, mai 2013

“Trong trần thế bon chen lắm nỗi/ Lúc người về thể xác cũng về theo…”

From: Tu-Phung

 

Posted on

NƯỚC MẮT VÀ HẠNH PHÚC – LM Nguyễn Tầm Thường S.J 

LM Nguyễn Tầm Thường S.J 

Tôi cười khi tôi vui.  Tôi khóc lúc khổ đau.  Nụ cười biểu hiệu cho hạnh phúc.  Nước mắt tượng trưng cho nỗi buồn.  Như thế, trong hạnh phúc không có nước mắt.  Nhưng nước mắt có thể mời gọi hạnh phúc trở về.  Nước mắt là những lời giải thích về đau khổ.  Tôi có đau khổ tuyệt vọng, tôi có đau khổ ăn năn.  Bởi đấy, nước mắt cũng có hai dòng, một dòng tuyệt vọng, một dòng sám hối.

 Nước mắt tuyệt vọng là nước mắt của con tim oán than chối từ một niềm tin.  Càng chối từ niềm tin bao nhiêu thì nỗi đắng cay càng oan nghiệt bấy nhiêu.  Nước mắt tuyệt vọng là ngọn than hồng thắp lửa thêm cho đau khổ và khi đau khổ bùng cháy sẽ tiêu diệt đời mình. 

Nước mắt ăn năn là nỗi nhớ thương của một tâm hồn gởi một tâm hồn. Nước mắt ăn năn sẽ lôi kéo tình yêu trở về và nước mắt ăn năn là mời gọi duy nhất tình yêu không thể chối từ. 

Lầm lẫn và yếu đuối giăng mắc đó đây, do đó tình yêu hoen ố, bởi đấy hạnh phúc chông chênh.  Vì lầm lẫn, tôi có thể làm người yêu tôi buồn.  Vì yếu đuối, tôi có thể phản bội người yêu tôi.  Yếu đuối và lầm lẫn như những thành tố làm nên cuộc đời.  Tôi chẳng thể tránh được yếu đuối.  Tôi không thể thoát khỏi lầm lẫn.  Dù không muốn, chúng vẫn chẳng thiếu vắng trong đời tôi.  Có yếu đuối là có bất toàn, có lầm lẫn là không trọn vẹn.  Vì thế không có tình yêu tuyệt hảo và hạnh phúc vô song trên cõi đời này.  Chỉ có hạnh phúc tương đối nên hạnh phúc ấy có thể nhạt nhòa.  Không có hạnh phúc tuyệt hảo thì cũng không có đau khổ vô cùng.  Bởi đó, trong dại dột tôi có thể học được khôn ngoan.  Trong đau đớn tôi vẫn có hy vọng tìm về niềm vui.

 Lầm lẫn và yếu đuối gây thương tích cho hạnh phúc.  Thương tích nơi hạnh phúc chỉ được xoa dịu và tái sinh bằng nước mắt ăn năn.  Xin cho tôi biết khóc, biết chua xót ăn năn.  Bởi nếu tôi không biết khóc, biết xót xa hối hận thì tôi chẳng bao giờ mời gọi được hạnh phúc tôi đã đánh mất trở về.  Và như thế, đời tôi nghèo nàn, cơ cực.

 Tình yêu là giây đàn rung lên hạnh phúc.  Chỉ cần sẽ chạm tay cũng đủ làm giây đàn im tiếng.  Chỉ cần một tư tưởng phản bội cũng làm cho tình yêu hoen ố.  Chỉ cần một chút oán thù cũng đủ làm cho mặt hồ bình an thành mờ đục.  Nhưng cái mầu nhiệm của tình yêu là chỉ cần một giọt nước mắt ăn năn cũng đủ để tình yêu tha thứ gọi hạnh phúc trở về.  Tình yêu nào khi nghe nước mắt sám hối nhớ thương mời gọi mà không trở về thì đấy không còn là tình yêu nữa. 

Nước mắt rơi trong im lặng nhưng tiếng nói của nước mắt lại sâu như lòng biển, lại dài như chiều cao của trời. 

Nhìn khóe mắt Phêrô, nước mắt đã chảy, và Chúa Giêsu chẳng còn cách nào khác là yêu thương bằng một tình yêu rộng lớn hơn.

 Nhìn khóe mắt Mai Ðệ Liên, nỗi u buồn đọng đó, và Chúa Giêsu chẳng còn cách nào khác là để nỗi buồn đó thấm vào tim mình bằng những dòng máu tha thứ và yêu thương vô bờ. 

Tội và đau khổ là định mệnh trong cuộc đời.  Tôi phải khiêm tốn nhìn nhận mình chẳng thể tránh khỏi.  Nhưng tội và đau khổ không có toàn năng lực chế ngự vĩnh cửu cuộc sống, chúng bị phá đổ bởi nước mắt. 

Lạy Cha, xin cho con biết khóc mỗi khi tội trần con phạm.

Xin cho con được rửa tội hồn con bằng nước mắt ăn năn.

Và lạy Cha,

Ðừng bao giờ để con tuyệt vọng vì mất niềm tin là mất cả cuộc đời.

 LM Nguyễn Tầm Thường S.J

From: Langthangchieutim