Category: TRUYỆN NGẮN

Van Pham

CHUYỆN PHIẾM TRÀM CÀ MAU….

PHIÊN PHIẾN TUỔI GÌA

Bạn tôi, có ông tự xưng là Hai Hô. Bởi răng ông hô. Ông rất thích thú với danh xưng nầy. Ông thường nói rằng, ngày xưa còn trẻ, hăng tiết vịt, ai nói gì, đúng hay sai, cũng tìm lời cãi lại. Bây giờ già rồi, nghe ai nói gì cũng thấy xuôi tai, đúng hết….

Bởi già rồi, có nhiều kinh nghiệm, thấy được đúng, sai, có nhiều mặt khác nhau. Bà mẹ ông đã 92 tuổi, mà thường hay nói câu:

– “Mai mốt tôi già rồi thì…” Mỗi lần nghe câu đó, ông vội cắt ngang lời mẹ, và hỏi lại:

– “Hơn chín mươi tuổi rồi mà chưa già hở mẹ? Thế thì bao nhiêu tuổi mới là già?”

Bà cụ chỉ cười, không đáp lại. Vợ ông thường nháy mắt, nhìn ông che dấu nụ cười bí mật. Người em ông nói:

– “Theo tôi, thì không có ai già, và cũng chẳng có ai trẻ. Già hay trẻ, là một khái niệm rất tương đối. Hồi tôi mười bốn, mười lăm tuổi, thấy các chị hàng xóm mười bảy hay mười tám tuổi là đã già khú đế. Già như sắp mua hòm được rồi. Thế mà khi tôi sáu mươi tuổi, tôi thấy các bà năm mươi là trẻ, và các bà bốn chục tuổi là bọn con nít. Thế thì già hay trẻ, không phải tùy theo số tuổi của họ. “

Ông Hai nói, có một lúc nào đó, con người trở nên già. Nầy nhé, mỗi khi đi ra đường, nếu chỉ thấy các bà già nhìn mình, mà các cô gái trẻ không dòm mình nữa, thì phải hiểu là mình đã già rồi. Lại nữa, mỗi sáng đứng trước gương, thấy trán mình cao hơn, tóc rụng nhiều, đừng tưởng mình trở nên thông thái, mà phải biết đó là dấu hiệu già. Nếu mình thấy mọi người dường như trẻ lại, thì chính mình đã già đi, vì mình so sánh thiên hạ với cái bóng của mình trong gương soi mỗi ngày.

Ông nói, tuổi già báo hiệu khi sinh lý bắt đầu yếu. Nhịp độ “gần gũi” của vợ chồng thưa dần. Và đôi khi cố gắng làm vừa lòng bà vợ theo định kỳ, mà không có hứng khởi. Những khi đó, nếu bà vợ gạt ra, không cho gần gũi, thì trong lòng lại mừng húm, vì có cái cớ để không làm tròn “bổn phận” mà không áy náy. Ông nói, bực nhất là những lúc mình đang hăng, đang nóng máu, sắp xáp chiến, mà bà vợ cứ cằn nhằn về những chuyện không đâu, như cái hàng rào bị gió vật nghiêng, cây hoa hồng lá bị bạc mốc, con chó bị rận bọ chét. Thế là cả cái thân già nó xìu xuống như cọng bún thiu. Chẳng làm ăn chi được nữa cả. Đành bỏ cuộc vui nửa chừng. Khi còn trẻ, vào những lúc sắp gay cấn như thế nầy, thì dù cho sét nổ trên đầu, cũng không nghe, không biết.

Có người hỏi ông sao không dùng viên thuốc thần kỳ, làm cho vợ chồng vui như thuở ba mươi. Ông nói, đừng tin mà chết sớm, đau tim mà dùng thuốc nầy, thì lăn đùng ra mau lắm. Hồi trước, ông cũng xin ông bác sĩ cho toa thuốc nầy, bác sĩ ấy không chịu. ông cũng hơi giận, nhưng bây giờ thì cám ơn, vì biết được cái nguy hại của nó. Vui chốc lát, mà bỏ mạng, lãng nhách. Theo ông, thì vợ chồng già, ghiền cái hơi của nhau hơn là chuyện vật nhau lăn lộn trên giường. Chỉ cần luồn tay vào áo bà vợ già, mà tìm trái mướp, cũng đủ làm cho bà ấy vui rồi.

Nói về cái tai điếc, ông nói:

– “Có một lúc nào đó, mình nghe nhạc, cứ tưởng là các anh chị ca sĩ dạo nầy không còn hát hay như ngày xưa. Không phải vậy đâu. Thời nào cũng có ca sĩ giọng hay. Nghe không hay vì cái tai mình đã nặng, lãng. Rồi cứ tưởng nhạc dở. Đó là dấu hiệu già. Nhất là khi nghe truyền thanh, truyền hình, thì con cái, hàng xóm, cứ than phiền mở âm thanh quá lớn. Theo mình, âm thanh như vậy chỉ vừa đủ nghe, mà họ bảo oan cho mình là quá lớn.”

Ông Hai nói với một bạn già rằng, khi già, lãng tai, điếc tai cũng có cái lợi lớn. Là khi nào vợ nói lời êm ái, dịu dàng, yêu thương, thì nghe cho sướng tai. Khi nào bà trở chứng trách móc, chê bai, than vãn, nói nặng lời, thì cứ nhè-nhẹ gỡ cái máy trợ thính ra, chỉ thấy bà nhóp nhép cái miệng, trông tức cười lắm. Không nghe, thì không bực mình, không giận hờn, mà còn cười, đôi khi nụ cười rất rạng rỡ, cười rất dễ thương nữa. Bà vợ nói như gió vào phòng trống, thấy ông chồng không giận, mà còn cười vui, thì đành im miệng cho đỡ tốn hơi. Và đôi khi còn thương thêm, vì tưởng ông chồng khéo nhịn.

Nhưng một ông bạn khác, nói rằng, khi bà vợ trách móc và thở than, thì để bà ấy nói, cho xả ra, nhẹ bớt bực tức trong lòng. Bởi vậy, mỗi khi vợ ông than vãn, trách móc, thì ông mừng và lắng nghe. Nếu bà ngưng nói, thì hỏi rằng em có gì cần nói thêm, than vãn thêm không, hãy nói cho hết đi, anh nghe đây. Thế là bà dịu xuống, và bà cảm thấy hơi quê quê, nên thôi.

Ông Hai nói, khi già, mắt yếu, cầm cuốn sách lên, là móc túi tìm cái kiếng. Không có kiếng thì đành chịu thua. Khi đó, mình ít đọc sách hơn ngày xưa. Rất nhiều bạn ông than phiền rằng, dạo nầy, sách vở, báo chí họ in chữ nhỏ hơn, khó đọc. Không phải đâu. Mắt mình mờ, kém, chứ không phải chữ in nhỏ lại. Mấy anh trẻ hỏi ông có bực vì mắt kém không, ông Hai nói rằng, việc chi mà bực?. Phải mừng chứ đừng bực. Mừng và cám ơn khoa học tiến bộ, giúp cho mình còn thấy rõ hơn, nghe rõ hơn, mà nếu mình sống mấy trăm năm trước, thì đã mù loà, và điếc đặc rồi. Dù cho nghe ít, thấy không rõ hoàn toàn, nhưng có thấy, có nghe, đã là quá quý rồi. Tuổi đã cao, mà còn thấy được người thương yêu, con cháu, bạn bè. Còn xem truyền hình, phim truyện, thì đã nhận được rất nhiều ân phước của trời ban cho. Phải biết cảm nhận và cám ơn trời.

Bây giờ, đi đâu xa ông cũng ngại. Đi du lịch, điều nghĩ đến trước tiên của nhiều người già như ông, không phải cảnh đẹp, điều hay, cái lạ, mà nghĩ đến cái cầu tiểu. Không biết nơi đó có hay không. Cứ vào quán xá, hội trường, thì có thói quen, trước tiên là xem cầu tiểu nằm đâu. Quán nào mà không có cầu tiểu, thì đừng hòng có nhiều ông bà già bước vào. Ông rất sợ mai đây xui xẻo, người ta tôn ông lên làm lãnh tụ. Vì thấy mấy ông lãnh tụ đứng đọc diễn văn, họp báo, duyệt binh, diễn hành, đứng hàng giờ, phải nín tè, khó chịu, mệt và khổ lắm. Ông cũng rất ngại ngủ nhà lạ, cứ nửa đêm, nhiều lần mò mẫm trong bóng tối dậy đi tiểu. Xối nước ào ào làm người khác mất ngủ. Chưa kể lạ nhà, đêm tối, lạc đường mở lầm cửa phòng vợ con người ta, thì cũng bẽ bàng.

Một lần, bà vợ đè đầu ông xuống mà nhuộm tóc cho ông. Mấy hôm sau, lên xe công cộng, ngồi vào ghế dành cho người cao niên. Ông thấy có một “lão trượng” đứng nhìn ông chằm chằm, như ngầm hỏi, sao không nhường ghế ngồi cho người già cả. Ông đoán chắc, chín mươi phần là “lão trượng” kia còn nhỏ tuổi hơn ông. Ông cứ ngồi lì, làm lơ. Nhưng khi thấy hành khách chung quanh nhìn, như thúc dục, như nhắn nhủ bằng ánh mắt khó chịu, thì ông nhột quá, đứng dậy nhường ghế cho lão trượng kia. Ông nghĩ, không lẽ phải thét lên là tôi còn già hơn lão, và không lẽ phải móc căn cước ra mà chứng minh? Thôi thì đứng dậy, cho bớt nhột và ngượng ngùng. Rồi tự an ủi rằng, đứng cũng là một cách tập thể dục tốt.

Khi có ai hỏi tuổi, ông Hai Hô cũng tự cộng thêm gần chục năm. Thế là thiên hạ rối rít khen trẻ, xít xoa hỏi làm sao mà giữ được trẻ trung như thế. Ông cười, nói đùa rằng, cứ theo đúng lời dạy vàng ngọc của người xưa để lại, là “đêm bảy, ngày ba” cho khí huyết lưu thông, điều hoà, thì cơ thể trẻ trung mãi. Ông nói rằng, nếu có khai trụt đi năm ba tuổi, cũng chẳng có lợi ích gì, vì mình đâu có toan tính chinh phục, tán tỉnh ai. Khai trụt tuổi, đôi khi người ta còn chê, là trông già trước tuổi. Lại nữa, phong tục của mình, là kính trọng người lớn tuổi. Nhưng các bà, các cô thì khi nào cũng dấu tuổi, cứ 18 tuổi thì khai là 16, khi 20 khai là 18, và lúc 23 khai là 20. Cứ khai trụt vài ba tuổi, và cảm thấy sướng khi được người khác tin. Khi phải đoán tuổi, ông thường rộng rãi hạ xuống cho các bà, các cô từ năm đến bảy tuổi, để họ sướng, mà ông không mất chi cả, cũng là làm một điều thiện nho nhỏ trong ngày, làm cho người khác vui, yêu đời hơn.

Dạo sau nầy, khi ông ăn uống, thường thức ăn bị đổ vung vãi. Nhiều lần ông tự bảo là cẩn thận. Nhưng hình như cái tay nó không hoàn toàn theo mệnh lệnh của cái đầu nữa. Đưa cơm vào miệng không gọn gàng, cứ rớt ra vài chút. Đôi khi tay run, mà ông không biết. Ông cho đó là dấu hiệu của tuổi già. Nhiều lần bà vợ ông nhăn nhó, la nạt, vì làm đổ thức ăn.

Một lần ông nhớ lại câu chuyện đứa bé đẽo cái chén gỗ, cha mẹ hỏi đẽo làm gì, nó nói là để sau nầy cho cha mẹ ăn, như cha mẹ đã cho ông nội ăn chén gỗ. Ông nhỏ nhẹ nói với vợ rằng, nhờ bà đẽo cho ông một cái chén gỗ, rồi mỗi bữa dọn cho ông ăn sau viả hè, bên thềm.

Nghe thế, bà vợ nhìn ông một lúc lâu, rồi rưng rưng nước mắt. Từ đó, bà hết cằn nhằn khi ông làm đổ thức ăn. Ông hay quên. Đôi khi đi xuống nhà kho, mà ngẩn ngơ không biết định xuống để làm gì. Quên trước, quên sau. Một bạn già của ông nói, nếu “cái đó” mà ông trời không bắt dính chặt vào người, thì có khối ông già để quên trên xe buýt, trên tàu điện, ngoài công viên, và khi cần đi tiểu, thì chạy quanh, quýnh lên, mà tìm không ra.

Còn triệu chứng khác nữa, là làm biếng tắm, đôi khi hai ba ngày ông chưa tắm. Cứ nghĩ là có làm chi dơ đâu mà phải tắm. Nhưng rồi nhận ra, thì tuổi gìa sợ lạnh, nhạy cảm với cái lạnh, nên ngại tắm. Vì thế mà có nhiều cụ già có mùi, họ đâu biết. Ông phải rán tập thói quen, nóng lạnh chi cũng rán tắm mỗi ngày một lần, ngoại trừ trường hợp đặc biệt.

Bà mẹ ông 92 tuổi, đi ăn tiệm, cắn càng cua-rang-muối nghe rau ráu. Thực khách trong tiệm tròn mắt ra mà nhìn. Còn ông, thì ngay cả bánh mì mềm của Mỹ cũng không dám cắn, dùng tay xé nhỏ ra rồi bỏ vào miệng. Bà mẹ ông, ăn uống không kiêng cữ chi cả. Thịt heo quay, vịt quay, cá chiên, gà chiên, bún bò giò heo, phở, nước béo, các thứ độc địa đều ăn tuốt. Thế mà bà không cao mỡ, không cao máu, dù thân thể tròn quay. Cái đó cũng nhờ trời cho. Nhiều bác sĩ cũng khuyên bà, cứ ăn uống thả dàn, cho sướng cái miệng, đừng kiêng cữ làm chi nữa khi ở cái tuổi nầy.

Nhiều ông bạn ông, kiêng khem kỹ lắm, kiêng đủ thứ. Họ xem ba thứ sau đây ngang hàng với thuốc độc: Ngọt, mặn và béo. Họ ăn lạt, không dám ăn đường, ăn béo. Thấy đồ chiên, là họ đã tái mặt. Họ ăn mãi quen miệng, và thấy các thứ thức ăn không mùi, không vị kia cũng ngon. Bởi khi đói, thì cơm thiu, cơm cháy cũng thành ngon. Có kẻ bảo, uổng quá, phí thức ngon của trời cho. Nhưng những người kiêng cữ nầy nói rằng, không tội chi đem chất độc vào người, rồi bệnh hoạn, hối không kịp.

Một ông bạn cho ông Tư biết rằng, theo nghiên cứu của đại học Rockefeller, thì có ba điều kiện để cho người già khỏe mạnh và ít bệnh là:

1) ăn bằng một nửa của bữa ăn bây giờ,

2) thể dục thường xuyên, và

3) làm tình đều đều.

Ông không tin, và cho rằng, cái đó chỉ đúng cho người Mỹ mà thôi. Mỗi bữa, họ ăn miếng thịt to bằng bàn tay, một bữa ăn của họ, mình có thể ăn ba bốn ngày mà chưa hết. Nếu mình chỉ ăn bằng một nửa của bây giờ, thì sẽ suy dinh dưỡng, sớm đau ốm mà chết.

Còn chuyện thể dục thường xuyên, thì đúng trăm phần trăm. Phần làm tình đều đều, có lẽ không ai chắc, vấn đề là còn làm được hay không, mà còn đòi đều đều. Mình cứ ăn bình thường, đừng ăn quá no, cũng đừng ăn đói. Cứ theo cái đạo trung dung của người xưa đã bày ra từ mấy trăm năm nay. Rượu chè, nếu uống được, thì uống vừa vừa, cũng tốt cho sức khoẻ. Đừng say sưa là được. Lâu lâu cũng rán vui vợ, vui chồng cho khỏi lạt lẽo. Ông Hai đã chữa bệnh biếng ăn cho nhiều bạn bè rất công hiệu. Đó là đừng ăn vặt, và chờ cho khi thật đói mới ăn, chưa đói rã thì chưa ăn. Như vậy thì ăn gì cũng thấy ngon.

Ông có quan niệm phóng khoáng hơn về sự sống và cái chết. Ông cho rằng, chết là một tiến trình của đời sống, hợp với luật thiên nhiên của tạo hóa. Sợ chết là vô lý. Không ai tránh khỏi cái chết, không sớm thì muộn. Ai cũng sẽ chết cả. Ngay cả Phật, Chúa, thần thánh cũng phải chết, huống chi mình là người trần mắt thịt. Chúa Giê-Su chết lúc mới 33 tuổi. Phật cũng chết, thọ không bằng các ông, các bà cụ bây giờ.

Cứ thử nghĩ, nếu già mà không chết, thì bây giờ trên thế giới có đến hơn chín mươi phần trăm cụ già, cụ nào cũng mấy trăm tuổi, mấy ngàn tuổi, ho hen, run rẩy, chậm chạp. Lấy ai làm lao động mà nuôi các cụ? Nhân loại sẽ đói cho vêu mỏ ra. Già thì phải chết để cho thế giới được trẻ trung hoá. Khi nào anh chị nghe tin một người già chết, mà lòng không buồn, không thương tiếc, thì anh chị được giác ngộ rồi đó. Có chi mà buồn?

Nếu người chết không để lại một gánh nặng gia đình, một đàn con dại cần nuôi dưỡng, dạy dỗ, một bà vợ chân yếu tay mềm, thì mừng cho người ta thoát được cái hệ lụy của trần gian. Khỏi lo công ăn việc làm, khỏi lo nhà cửa, khỏi lo thương ghét, ghen tuông, giận hờn, khỏi lo khai thuế cho đúng hạn kỳ. Khoẻ ru.

Nếu người chết đã cao tuổi, trong nhiều năm nằm một chỗ, không nói năng, bại liệt, ăn bằng cách bơm qua ống nối với bao tử, nghe họ chết mà mình khóc lóc, tiếc thương, bi ai, thì hoá ra là không biết điều. Muốn người ta bị kéo dài thêm cái cực hình đó lâu hơn nữa, rồi mới được chết sao? Nhiều khi, con cháu mừng cho thân nhân họ được chết, mà mình thì sụt sùi thương tiếc.

Ông thường nói, trong tuổi già, sức khoẻ là quý nhất. Nhưng nếu ai đó, có sức khoẻ tốt, không hề đau ốm, thì cũng là một sự nhàm chán. Họ đâu biết họ đang có cái quý báu nhất trong đời. Lâu lâu, phải đau vài trận, để nhắc nhở, và nhớ rằng, không ốm đau là sung sướng, là hạnh phúc lắm lắm. Làm sao bọn trẻ, và những người khoẻ mạnh biết được cái hạnh phúc, cái sung sướng của người già, khi buổi sáng ngủ dậy, mà thân thể không đau rêm, nhức nhối?

Cũng như nếu người ta chưa sống dưới chế độ kềm kẹp, hà khắc, thì làm sao biết được nỗi sung sướng khi được đặt chân lên miền đất tự do? Nên quan niệm rằng, với sức khoẻ nào cũng tốt cả, đừng so sánh với trường hợp tốt hơn. Cứ vui với cái sức khỏe mà mình đang có. Được khoẻ nhiều thì sướng nhiều, khoẻ ít, cũng sướng hơn, vì chưa đến nỗi tệ hại lắm. Nhớ đi khám bác sĩ đều đều, để khám phá ra bệnh, kịp thời chạy chữa.

Một người bạn ông cho biết, không dám đi khám bệnh thường niên, vì sợ “bói ra ma, quét nhà ra rác”. Thế nào bác sĩ cũng tìm ra bệnh nầy, bệnh nọ trong cơ thể và thêm lo. Cứ để thế, rồi khi bệnh nặng thì chết. Bà vợ ông nầy khổ sở lắm, nhưng không thuyết phục ông được. Ông còn nói, bác sĩ thường cho uống thuốc chữa bệnh nầy, thì sinh ra thêm bệnh khác nữa. Hoặc bác sĩ chẩn đoán sai bệnh là thường. Có người đọc báo cáo y khoa, cho biết trên nước Mỹ, mỗi năm có đến hai trăm ngàn người chết, hoặc thương tật vì bác sĩ kém hiểu biết, hoặc sơ suất gây ra. Theo ông Hai Hô thì đừng sợ. Vì bác sĩ giỏi nhiều hơn bác sĩ dở, và bác sĩ có lương tâm nhiều hơn bác sĩ thiếu lương tâm. Đừng vì một số trường hợp xấu, mà sợ đi khám bệnh. Khám bệnh, để biết trước mà đề phòng, để chữa trị khi bệnh mới chớm, còn kịp, chữa trị dễ dàng hơn. Để ung thư ăn tràn lan ra rồi, thì chỉ có phép lạ, mới cứu được.

Người ta, có thể mạnh khỏe cho đến khi chết. Đó là trường hợp hiếm hoi. Nhưng đau yếu trong tuổi già là thường, không đau yếu là bất thường. Có một người than rằng, cứ đi vào, đi ra trong nhà hoài, chán quá. Ông Hai bảo rằng, được đi vào đi ra như thế là sướng lắm rồi, sao mà chán, vì có nhiều người khác mong được đứng dậy đi vài bước, mà không làm được, vì bệnh. Nhưng theo ông, thì cái người nằm liệt trên giường, cũng tìm được cái thú vui riêng, khi nghe nhạc, nằm mơ mộng, nghĩ đến các kỷ niệm thời còn vàng son, nhớ đến những tội lỗi nho nhỏ mà họ đã phạm một cách cố ý và thích thú.

Ông Hai Hô tập thể dục đều đặn. Ông nói không ai chối bỏ được ích lợi của thể dục, dù già dù trẻ. Không bao giờ trễ để bắt đầu tập thể dục. Không thể dục, thì tấm thân nhão nhẹt ra, rất dễ làm mồi cho bệnh hoạn. Đi bộ trong tuổi già là tốt nhất. Còn khoẻ, thì đi nhanh, yếu thì đi chậm hơn, yếu hơn nữa, thì chống gậy mà đi. Có vận động là tốt. Đi bộ, xương đỡ rỗng, đỡ gãy tay chân khi vấp té. Đi bộ cũng làm cho mặt mày trẻ ra, lưng đỡ còng, thân thể đỡ đau đớn, mệt mỏi. Đi bộ cũng vui, nhất là đi với vợ, với chồng, nói đủ thứ chuyện vui buồn.

Nhưng khi bà vợ bắt đầu cằn nhằn vì những chuyện không đâu, thì phải giả vờ chạy, để bà lại phiá sau, cho bà nói với cột đèn, cằn nhằn với cây cỏ. Không có vợ đi cùng, thì đi với bà hàng xóm cũng vui. Bà sẽ không bao giờ dám cằn nhằn ông vì những chuyện không đâu. Bà sẽ lịch sự hơn. Đi với bà hàng xóm, ông bảo, đừng sợ thiên hạ hiểu lầm, cũng đừng sợ chính bà ấy hiều lầm. Không hiểu lầm thì tốt. Hiểu lầm thì càng tốt hơn, vì làm cho bà ấy vui, làm bà nghĩ là còn sáng giá, còn có người ngưỡng mộ đến cái nhan sắc mùa thu của bà. Bà sẽ yêu đời hơn, sẽ ăn ngon, ngủ được, thế thì ông cũng đã làm được một điều thiện nho nhỏ.

Ông nói, ông được nghe chuyện một bà cụ 88 tuổi, bà nói rằng, phải đi bộ, phải tập thể dục để chống lại bệnh hoạn. Mỗi ngày bà đi bộ hơn một giờ. Bà nói rằng: “Mình phải biết tự thương mình. Con cái có thương mình, chúng có thể cho tiền bạc, quà cáp, chứ không cho mình sức khỏe được. Mình phải tự lo lấy, để mà sống cho vui, sống cho có chất lượng.” Ông nói rằng, thể dục làm tăng tuổi thọ, chứ không làm giảm. Ngoại trừ ham tập, tập quá sức, thì lăn kềnh ra mà chết, mau lắm. Bơi lội là tốt nhất, vận động đủ các thứ bắp thịt. Nhưng tuổi già, thường sợ nước, sợ lạnh. Cái gì sợ thì không nên làm, hại cho sức khoẻ, hại thần kinh.

Mỗi lần nghe có người than là mất ngủ, ông thưòng nói say sưa về bệnh nầy. Theo ông thì những người nầy, đã ngủ đủ, ngủ thừa, nên không ngủ thêm được, mà tưởng là mất ngủ. Vì ban ngày, họ cứ thấy mệt, mắt ríu lại, là ngủ những giấc ngắn. Nên biết, ngủ một giấc chùng 15 phút lúc ban ngày, có thể tương đương với một giấc ngủ 1 hay 2 giờ ban đêm. Mỗi đêm, người bình thường, chỉ cần ngủ ngon chừng 3 hay 4 giờ là đủ mạnh như gấu bắc cực. Nếu không ngủ ngày, thì đêm về ngủ dễ lắm.

Không phải tuổi già là mất ngủ, bằng chứng cho thấy chó mèo già ngủ li bì, ngủ ngày, ngủ đêm, ngủ liên miên. Người già dư thì giờ, ban ngày ngủ rồi, thì ban khó ngủ là chuyện thường. Ông thường nói rằng, đừng sợ mất ngủ. Khi không ngủ được, thì dậy đọc sách, viết thư, làm thơ, xem truyền hình, gõ máy vi tính, đọc thư bạn bè, hãy tận hưởng cái thời gian quý báu đang có. Rồi chờ cho thật buồn ngủ, không thức nổi nữa, vào giường nằm, sẽ ngủ được ngay, và ngủ một giấc ngon lành cho đến sáng.

Đừng ép giấc ngủ, ép giấc ngủ sẽ khó ngủ hơn. Cũng đừng uống thuốc ngủ. Đại kỵ. Uống thuốc ngủ nhiều, làm hư hại hệ thống thần kinh. Đừng nằm nhắm mắt mà đếm cừu, nếu phải đếm, thì đếm những người tình cũ. Mau ngủ hơn. Nếu đời chỉ có một hai người tình thôi, thì đừng đếm một hai, một hai, không có lợi. Hoặc nằm mà hát trong trí những bài ca du dương, đẹp, gợi nhiều kỷ niệm êm ái, thân thương.

Bà chị ông, cứ than phiền là mất ngủ, nhưng khi đi chơi, cứ leo lên xe thì quẹo đầu ngáy khò khò, ngủ suốt buổi, suốt ngày, ngủ mà quên xem phong cảnh. Ngủ như thế thì no rồi, dư rồi, nên khi đến khách sạn, thì làm sao mà ngủ thêm được nữa. Bà chị nói, đi chơi xa sợ mất ngủ. Bà ấy thực sự ngủ nhiều hơn ai cả, mà bà tưởng là mất ngủ.

Một chị khác than là mất ngủ kinh niên, ghé nhà ông chơi. Ông nói là sẽ chữa bênh mất ngủ cho chị. Ông dẫn chị kia đi chơi, suốt ngày lội bộ, chị vừa đi vừa ngủ gật, ông không cho ngủ. Ông nhờ hết việc nầy qua việc nọ, không để chị có thì giờ mà ngủ gật. Đêm không cho đi ngủ sớm. Mới mười giờ đêm, mệt quá chị năn nỉ xin đi nằm, và đánh một giấc ngon lành dài đến sáng hôm sau. Trong mấy hôm liên tiếp đêm nào chị cũng ngủ li bì, ngủ ngon, không cần thuốc thang chi cả. Ông truyền bí quyết, là không ngủ ngày, mệt mấy cũng không ngủ, ban đêm đừng đi ngủ sớm, phải chờ cho mắt ríu lại, mở không ra, mới đi ngủ, thì ngủ rất ngon.”

Nhiều người già tự đặt cho họ một kỷ luật để sống. Theo ông, thì có kỷ luật cũng tốt, mà không kỷ luật lại càng khỏe hơn. Nhiều người tính tình nghiêm khắc. Mọi sự đều phải răm rắp đúng như quy định mới chịu. Tội chi vậy, nếu không răm rắp, mà không chết ai, hại ai, thì răm rắp làm chi cho khổ mình, khổ người? Nên dễ dãi với mọi sự, dễ dãi với chính bản thân mình, kẻo tội nghiệp nó.

Khắc kỷ cũng là điều hay. Nhưng tội gì mà tự khắt khe với chính mình, người khác không khắt khe thì thôi. Nên cứ xem mọi sự như trò chơi. Chơi vui nhiều thì tốt, vui ít cũng tốt luôn. Ông không mong cái tuyệt đối, hoàn hảo. Trong một cuộc chơi, ông không hy vọng được tất cả mọi người tham gia, có ít vui ít, có nhiều vui nhiều. Hai ba chục người cũng vui, mà năm bảy bạn bè cũng vui luôn.

Nếu hụt một cuộc chơi, một cuộc gặp gỡ, ông cũng không tiếc, chẳng sao cả, ông về nhà mở nhạc, mở TV ra mà thưởng thức. Ông nghĩ, được thêm một dịp nghỉ ngơi, yên tĩnh. Có lần đi trể máy bay? Ông bình tĩnh xin đi chuyến sau mà không được. Ông cũng cười, không bực mình, quay về nhà, pha một bình trà, đem một tập thơ ra mà ngâm vịnh, nằm ngửa mà thưởng thức cuộc tranh tài thể thao. Ông nói, đôi khi nhờ trễ một chuyến may bay mà sống sót, nếu máy bay rớt. Chiều ra ngoài quán uống cá phê xem sinh hoạt phố phường. Nói chuyện tào lao với chủ quán.

Ông không bao giờ tranh luận gay gắt với ai. Ông nói, tranh luận làm chi cho mệt, rồi giận nhau? Trong tuổi già, khi có cuộc tranh luận, thì tránh là tốt nhất. Nếu không tránh được, thì chịu thua đi, thắng làm chi, để cho đời ngắn lại? Thắng tranh luận, làm thiên hạ ghét, làm mất lòng bạn bè, làm người bị thua tức giận, và nóng mặt, không ưa mình. Không ai ghét người thua trong cuộc tranh luận. Người thắng cuộc, dễ bị ghét hơn. Thử đánh một ván cờ xem, nhường cho đối phương thắng, làm họ vui hơn, không chừng mình được đãi đằng hậu hỉ hơn.

Đến nhà người ta, mà cãi nhau, tranh thắng, làm họ mất mặt với vợ con, với bạn bè, thì đừng mong chi được tiếp đãi thắm thiết. Khi thua, mình không thiệt thòi, mất mát chi cả, mà lại được thương, tại sao không chọn tình thương, mà chọn cái bị ghét. Thắng tranh luận, cũng chưa chắc mình đã giỏi hơn người, mà giỏi hơn để làm chi?

Và cũng chưa chắc ngưòi ta đã chịu cái lý của mình là đúng. Trong tình vợ chồng cũng vậy, nhiều ông nhiều bà tranh hơn thua từng ly, từng tí, cãi vả nhau tưng bừng về những điều không ích lợi chi cho ai cả. Rồi giận nhau, nói nặng nhau, làm nhau đau đớn vì lời nói thiếu tử tế, thiếu lịch sự. Có ích lợi gì đâu. Tranh nhau thắng thua, làm sứt mẻ hạnh phúc gia đình, làm mất đi thì giờ quý báu bên nhau, làm không khí gia đình nặng nề.

Đừng bao giờ nói là phải làm cho ra lẽ, không thì hoá “lừng”. Hãy cứ để cho chồng mình, vợ mình “lừng” đi, cho họ sướng. Tại sao đi ra ngoài, không dám “lừng” với thiên hạ, mà về nhà lại “lừng” nhau làm chi cho mất vui. Ông thường nói, cứ chịu thua đi là khoẻ nhất. Ông đã thua, thì không việc chi mà ai đó gây hấn thêm. Đúng hay sai, ông tự biết. Không cần tranh luận nhiều. Có tranh luận, thì cũng chưa chắc đã thuyết phục được đối phương mà không gây mất mát.

Mỗi lần phải tranh luận với ai, thì ông nhớ lại chuyện ông Pol Pot. Ông nầy đã giết chết hơn hai triệu dân vô tội, tức khoảng một phần ba dân số Kampuchia của ông thời đó. Thế mà cuối đời, khi sắp chết, ông Pol Pot nói với một phóng viên Tây phương rằng, những điều ông đã làm, là lợi ích cho dân tộc của ông. Nhớ chuyện đó, làm ông đỡ ngứa miệng xen vào những cuộc tranh luận.

Khi có ai chê bai ông, ông chẳng bực mình, không giận hờn, mà cứ cười, và xem như không. Ông tự nhủ, biết đâu ông cũng đáng chê, đáng trách. Nghe thiên hạ chê, để mà sửa mình, biết mình còn cái chưa hay, sai sót. Không phải ông là kẽ mặt dày không biết xấu hổ, nhưng thiên hạ chê, mà không phản ứng, thì như gió qua truông. Có một ông khác, bị vợ chê bai hoài, chê đủ thứ. Ông nầy chỉ cười, mà nói với bà vợ rằng, ông không ngờ bà xui xẻo đến thế, lấy phải một thằng chồng tệ hại như vậy, tội nghiệp cho bà quá. Bà vợ nghe mà chột dạ, và biết đã ăn nói quá trớn.

Khi nghe ai khoe khoang, ông cũng không bắt bẻ, không lật mặt thật của họ ra, sợ làm cho họ xấu hổ, bẽ bàng. Ông cứ giả vờ tin, để mà đãi họ vài phút vui sướng, cũng là làm được một việc thiện nho nhỏ. Ông không mất gì, và chẳng thiệt hại cho ai, mà cuộc đời nầy thêm vui, thêm tử tế. Bởi nghĩ thế mà ông làm.

Ông Hai Hô quan niệm rằng, trong tuổi già, có hoài bảo thì cũng tốt, mà không có hoài bảo chi cả, thì tốt hơn, và khôn ngoan hơn. Khi trẻ, nhiều thì giờ, nhiều năng lực, mà chưa có hoài bảo nào làm xong, thì khi già rồi, mong chi đạt được. Tội chi đeo vào thân cái hoài bảo cho khổ. Già rồi, đừng xem cái gì là quan trọng cả. Từ danh vọng, tiền tài, tình yêu. Ngay cả cái mạng sống của mình, cũng đừng xem là quá trọng.

Có lần, ông đến thăm một nhà văn đang nằm thoi thóp, miệng ngậm một cái que gỗ có thấm nước cho đỡ khát, sắp chết vì ung thư. Ông nhà văn còn thao thức vì một tác phẩm để đời chưa khởi đầu được. Chết chưa an lòng. Ông nói:

– Thôi bác ơi, chuyện gì mình chưa làm được, thì thế nào con cháu mình sau nầy cũng làm. Yên tâm mà dưỡng bệnh đi.”

Ông Hai Hô cho rằng, cứ năm ba ông bà bạn già gặp nhau, uống vài ly trà, cà phê mà nói chuyện nhảm cũng là một thứ hạnh phúc trong đời. Ông nói, dù đến để nghe thằng bạn già nó chửi mình, cũng cứ vui, được người ta chửi, tức còn có người để ý đến mình, còn hơn là không ai khen, ai chửi cả.

Những dịp ra mắt thơ, ra mắt sách, ông thường tham gia cho cuộc họp thêm xôm tụ. Cho tác giả sướng. Ông khoái các buổi ca nhạc cây nhà lá vườn, tài tử. Nó cũng có những cái hay của nó. Những buổi họp mặt anh em bạn cũ, ông không bao giờ bỏ qua, ông nói là không tham dự thì uổng lắm. Ông cho rằng, tuổi già, mà còn gặp lại được bạn xưa, thì không còn gì quý báu hơn. Nằm nhà xem sách, xem truyền hình, đá banh, đâu vui bằng gặp bạn cũ. Gặp dịp vui, thì cứ vui kẻo uổng, biết mình còn sống được bao lâu nữa mà mãi phí ngày giờ chạy theo lợi lộc.

Mỗi khi có ai mời đi đám cưới, tiệc tùng, ông đến đúng giờ, mà thiên hạ tà tà đến trể, ông cũng không bực mình. Bởi người ta quen giờ cao su rồi. Họ có cả trăm ngàn lý do để biện minh. Ông có đến sớm, thì cũng có cái lợi khác, được nói chuyện, gặp gỡ, tâm sự tào lao với những bạn bè mà từ lâu ít có dịp gặp nhau. Cũng vui và quý. Dễ chi có cơ hội thuận tiện để gặp nhau.

Đến khi dọn thức ăn ra, không còn cơ hội để nói chuyện nữa, vì ai nấy, lo gắp, lo nhai, không rảnh mà nói chuyện. Khi ăn xong, thì bạn bè vội vã ra về, vì đường xa, vì đêm khuya, vì mệt nhọc. Bởi vậy, ông cứ vui với cái bê bối của thiên hạ, và bằng lòng với câu “Không ăn đậu không phải Mễ, không đi trễ, không phải Việt Nam.”

Ông Tư Hô thường nói, tuổi già, cứ phiên phiến với mọi sự, cho khoẻ, cho sướng cái thân già của mình.

Quyết định dời về …Tampa

Ngô Đình Châu

Gia đình tôi sinh sống trên đất Mỹ được 23 năm

Gia đình tôi đến Mỹ năm 1993 đến nay 2016 đã được 23 năm, vì hoàn cảnh sinh sống chúng tôi phải di chuyển qua nhiều nơi chốn, thế nên biết thêm được nhiều điều về nước Mỹ.

Thoạt đầu đến Mỹ chúng tôi cư ngụ tại thành phố Hawthorne – nam Cali vì do bà chị giúp đở sponsor cho. Ở đây chúng tôi share phòng với nhà chị, vợ chồng con cái dồn vào một phòng nhỏ tí thật bất tiện rồi dần dà cũng quen. Ở Hawthorne, vợ chồng tôi đi đến trường chuyên dạy nghề nail để học lấy cái bằng. Rồi kể từ năm 1995 chúng tôi sinh sống bằng nghề này, một nghề duy nhất cho đến bây giờ.

Cali là nơi sinh sống lý tưởng cho người Việt Nam khí hậu mát mẻ quanh năm như Đà Lạt. Ở VN có món ngon gì thì Cali cũng có đủ, có khi còn ngon tuyệt hơn nữa vả lại thực phẩm được kiểm tra rất nghiêm ngặt nên không sợ độc hại như bên nhà. Ra đường gặp toàn người Việt đi đâu cũng nói tiếng Việt thoải mái, sống trên đất Mỹ mà hoàn cảnh sống gần như VN.

Chỉ kẹt một điều nghề Nail ở Cali bị cạnh tranh rất dữ, nên giá “bèo” hơn các Tiểu bang khác nhiều lắm nhất là so với các Tiểu bang miền Bắc. Thứ hai nhà cửa Cali lại rất mắc mỏ, có người ví von bán một căn nhà ở Cali đem tiền qua Tiểu bang khác mua được hai, ba …. căn nhà. Vợ chồng tôi lúc đó đã trung niên e rằng khó lòng mua nổi một căn nhà cho dù trả góp.

Sau 4 năm ở Cali vợ chồng con cái lại đùm túm qua Tiểu bang khác, về thành phồ Joliet thuộc TB Illinois, một thành phố nhỏ gần Chicago cách đó khoảng 1 giờ lái xe. Chúng tôi đến Joliet vào mùa đông thấy tuyết bay đầy trời mà lòng kinh hãi. Tất cả cảnh vật đều phủ một màu trắng toát và lạnh kinh hồn. Cảm nghĩ đầu tiên của tôi về Joliet đây là nơi chốn không thể sống lâu dài được, chỉ sống tạm bợ để kiếm tiền rồi chuồn thẳng.

Có lẽ hầu hết người VN đều rất sợ lạnh đồng thời lại rất sợ cái khung cảnh u buồn của mùa đông, cảnh buồn người có vui đâu bao giờ, bầu trời âm u màu chì kéo dài suốt 6 tháng khiến người ta cảm thấy chán chường, không còn cảm thấy muốn sống háo hức nữa cho dù nơi đây chúng tôi kiếm rất nhiều tiền. Sau 5 năm, chờ cho con gái học xong lớp 12 chúng tôi quyết định đi về miền nắng ấm tiểu bang Florida. Ngày đi, bao nhiều đồ đạc sắm sửa tạm bợ vất đi hết chỉ mang theo quần áo và đồ dùng cần thiết. Xong xuôi, chúng tôi lên xe bấm 3 hồi còi dài để giã từ Joliet, giã từ vùng tuyết trắng lạnh lùng. Sau đó giong ruổi qua một quãng đường dài 1200 miles để đến Jacksonville – Florida.

Tôi chọn Jacksonville vì muốn trốn cái lạnh cái buồn nơi miền Bắc và xuôi nam để hưởng nắng ấm mặt trời quanh năm. Ngoài ra, ở đây tôi còn có một người bạn rất thân từ hồi Trung học, muốn gần gủi bạn bè cho vui. Té ra không phải vậy chúng tội bận rộn tíu tít với công việc, đâu có thời gian mà gặp gỡ nhau nhiều. Lâu lâu tiệc tùng họp mặt uống vài chai bia và tán gẫu dăm ba câu chuyện, rồi chia tay ai về nhà nấy.

Chúng tôi ở Jacksonville thấm thoát được 13 năm một thời gian khá dài cho một nơi chốn. Trước nay chưa khi nào chúng tôi ở một chổ lâu đến như vậy. Hàng năm vào ngày Labor Day chúng tôi thường hay kéo xuống Tampa, thăm gia đình người em trai của tôi cách đó 4 giờ lái xe.

Có một lần không biết nghĩ sao, em tôi nói:” Khi nào anh chị về hưu, xuống đây mua một ngôi nhà, có mảnh vườn bao quanh, tha hồ mà trồng trọt vui với tuổi già. Tampa khí hậu nóng ẩm quanh năm, trồng cây gì cũng được.” Nghe nói như thế, giống như mọt tia chớp lóe lên trong đầu tôi:” nếu có thú vui này, sao không về Tampa sinh sống, càng sớm càng tốt !” Ở Jacksonville, mùa đông đôi khi lạnh dưới không độ C, trồng cây gì cũng chết, ngoại trừ cam bưởi.

Thế rồi một lần nữa và có lẽ lần cuối cùng, chúng tôi quyết định dời về Tampa. Sau đó, chúng tôi tiến hành hai công việc, mua ngay một căn nhà tại Tampa và sau đó bán căn nhà tại Jacksonville. Công việc mua bán không đơn giản, cũng may em dâu tôi làm nghề địa ốc, nên mọi chuyện rồi cũng suôn sẻ. Đồng thời đóng cửa tiệm Nail gọi người đến cho hết đồ đạc.

Rồi ngày dọn nhà cũng đã đến, công việc dọn nhà lần này nhọc nhằn hơn hai lần trước. Bởi lẽ các lần trước, chúng tôi chủ trương sống tạm bợ nên không sắm sửa gì nhiều bây giờ ngổn ngang trăm thứ. Suốt một tuần lễ, cả nhà tập trung cao độ đóng gói đồ đạc vào các thùng giấy, rồi bưng bê ra gara chất đống chờ người đến bốc dỡ. Có chuyện khôi hài khi dọn nhà, ngày nào vợ chồng cũng cãi nhau, ông muốn vất hết những đồ không dùng đến, còn bà thì cứ ôm theo hết, nhất quyết không buông bỏ. Có người ví von rằng, một lần cháy nhà bằng hai lần dọn nhà, để nhằm nói lên nỗi nhọc nhằn khiếp đảm của việc dọn nhà. Cho đến nỗi, có người dọn nhà chỉ một vài lần là đủ tởn, thề không bao giờ dọn nữa, trong đó có tôi.

Tampa nằm ở khoảng giữa và thuộc bên bờ Tây của Florida, nó nằm trên một vịnh nhỏ có tên là Tampa Bay, vịnh này thông ra vịnh Mexico khổng lồ. Tampa có dân số trên 1 triệu người, đứng hàng thứ 3 tại Florida, sau Miami và Orlando. Tuy có dân số cao nhưng diện tích lại nhỏ hơn các thành phố khác cho nên dân cư cảm thấy đông đúc hơn, luôn luôn lúc nào cũng thấy xe cộ chạy dày đặc trên đường. Thời tiết Tampa có bốn mùa rõ rệt, mùa Thu cũng quét lá mệt nghỉ, mùa Đông cũng hơi hơi lạnh khoảng 50 độ F (khoảng 10 độ C) mùa Hè nóng hừng hực trên 90 độ F (32 độC).

Căn nhà ở Tampa của chúng tôi đã trên 30 tuổi, nhà nhỏ chỉ có 1,100 sqf (khoảng 100 mét vuông), cũng có 3 phòng ngủ và 2 phòng tắm, giá mua là 129K. Căn nhà sơn 2 màu xanh trắng, mặt ngó thẳng ra hướng Đông, đúng cái hướng mà các Thầy Tử vi khuyên tôi nên chọn cho hạp tuổi, không biết có đúng như vậy không, thôi thì có kiêng thì có lành. Trước và sau nhà có 2 cây sồi (oak) cổ thụ tỏa bóng mát trông thật đẹp, nhưng ngặt một điều là không trồng trọt gì được dưới tàn cây của chúng. Cây sồi được coi là tài sản cảu Florida, tỉa nhánh mé cành thì không sao, còn muốn đốn bỏ phải xin phép.

Khi dọn nhà đi thì chứa đồ đạc ở trong thùng, khi đến chổ mới thì dỡ đồ đạc ra để xếp vào các nơi, cả nhà xúm lại làm suốt ngày, khoảng 2 tuần sau thì tạm ổn. Đến cuối tháng, có bửa nghe điện thoại reo, tôi nhấc lên thì được biết có người chủ tiệm Nail được bạn bè giới thiệu bèn gọi đến mời vợ chồng tôi đi làm. Thế là yên phận sống trong căn nhà mới.

Bước ra mảnh vườn, chủ trước họ trồng cây kiểng um tùm trông phát ớn. Tôi kêu một anh Mể tới dọn dẹp, anh chàng này ngơ ngác không biết nói tiếng Anh, muốn bàn công việc phải nói qua điện thoại với vợ hắn. Anh Mể ra giá tiền công là 500 đô, tôi chẳng biết gì nên cứ gật đầu bừa cho xong. Trước nay tôi có nghe nói đàn ông Mể có sức khỏe kinh người, bây giờ khi tận mắt chứng kiến cái cảnh anh Mể này làm việc mà kinh sợ, sợ anh ta ngã lăn ra chết bất tử. Anh ta làm việc dưới trời nắng như đổ lửa và ghê gớm ở chổ, suốt từ sáng tới chiều anh ta chớ hề nghỉ tay. Tới trưa tôi chạy đi mua cho anh một cái bánh hamburger, anh ta nhai nhồm nhàm xong nốc cạn lon Coca, rồi hì hục làm tiếp. Anh ta cứ làm như thế suốt 3 ngày trời, khuôn mặt bình thản, không than vắn thở dài gì hết, mọi chuyện đều bình thường đối với anh ta. Thiệt đáng nể.

Dọn dẹp mảnh vườn xong, tôi chưa biết chỗ nào bán cây ăn trái để mua về nhà trồng. Thời may con gái có người bạn giới thiệu cho Khu Chợ Trời bên thành phố St Petersburg. Nằm kề cận Tampa có 2 thành phố vệ tinh là St. Petersburg và Clearwater. Cả ba tạo thành một hình tam giác, từ nhà đi qua hai nơi này khoảng nửa tiếng.

Theo sự hiểu biết của tôi, thành phố St. Petersburg gọi tắt là St. Pete. (phe ta kêu là Săn Pí) tuy nhỏ hơn Tampa, nhưng không hiểu sao người Việt lại quần tụ đông hơn, chợ búa và nhà hàng Việt Nam đông hơn bên Tampa. Chợ tuy nhỏ cũng có bán đủ thứ hàng, cũng có quày thịt cá tươi sống, cũng có đủ các loại to go như bún mì phở… còn các loại ăn chơi thì ê hề. Nhà hàng VN cũng nho nhỏ, có nhiều nơi cũng có thức ăn ngon nổi tiếng. Tóm lại sinh hoạt của người Việt nơi St. Pete khá nhộn nhịp.

Từ Tampa qua St. Pete phải chạy qua cây cầu Howard dài 6 dặm, cây cầu rất đẹp, đẹp ở chỗ cầu chạy sát mặt biển, khiến ta có cảm giác sóng biển đang vờn bên má mình, đến giữa thì cầu nhô lên cao cho tàu thuyền qua lại. Sáng sớm chúng tôi chạy qua cây cầu này, rồi nhìn qua hai bên, mặt biển lặng im xanh ngắt và trải rộng mênh mông tới chân trời, có những chiếc thuyền rẽ sóng ở xa xa, đã tạo nên một khung cảnh kỳ thú tuyệt đẹp. Từ đó mỗi sáng sớm Chủ nhật, chúng tôi đi qua cây cầu để đến Chợ Trời, chưa bỏ qua một lần nào hết.

Khu Chợ Trời (Flea Market) St. Pete, nằm trên một khu đất rộng, khung cảnh nhộn nhịp bát nháo như bất cứ Khu Chợ Trời nào khác, tuy nhiên mọi nơi đều sạch sẽ, không hề thấy ai xả rác. Những người bán hàng, họ dựng lều hoặc che dù san sát nhau, người người đi lại tấp nập. Vợ chồng tôi khi lần đầu tiên đến đây, chỉ đi dạo một vòng là trong lòng bỗng nhiên cảm thấy vui thích lắm.

Theo tôi, Chợ Trời St. Pete là một nét văn hóa đặc sắc của vùng vịnh Tampa. Sau này khi có bạn bè đến thăm viếng, chúng tôi đều đưa đi thăm Chợ Trời và mọi người đều rất thích thú, kể cả người từ VN qua. Tôi thấy người mua kẻ bán ở đây rất đông người Việt và kỳ lạ một điều, những người Việt hiện diện tại đây đều có gốc gác từ miệt Đồng bằng sông Cửu Long, không hề thấy ai nói giọng Bắc giọng Trung ( hay là có nói mà tôi chưa gặp) Phần lớn những người này lại xuất thân từ vùng đồng quê chứ không ai xuất thân từ thành phố, cho nên giọng nói của họ nghe quê rặc và rất thiệt thà chơn chất, nói sao bán vậy, chứ không hề nói thách một tiếng nào.

Tôi hỏi cô bán hàng trái cây: “Nhãn này giá bao nhiêu tiền một pound vậy cô?” Cô cười đáp: “Dạ, 3 đồng “gửi” một pound”. Tôi nói giỡn: “Sao mắc vậy?” Cô ta cười lỏn lẻn: “Em bán “ghẻ ghề” mà anh chê mắc !” Tôi cười lớn: “Cha! cái giọng này sao nghe giống dân Rạch giá quá vậy ta?” Cô ta cũng cười theo: ” Dạ đúng vậy, em quê Giồng Riềng- Rạch Giá đây anh”.

Có một số người Việt lớn tuổi ở St. Pete không xin đi làm hãng được, bèn ở nhà trồng rau, nuôi gà vịt rồi mang ra chợ trời bán. Nhà cửa ở vùng này rất cũ kĩ và nhỏ xíu, nhưng được cái là có đất khá rộng chung quanh nhà, cho nên thoải mái trồng trọt. Ngoài những thứ thường thấy như rau cải, bầu bí, khổ qua… người ta còn thấy bày bán ở đây những thứ khó tìm như: rau càng cua, bông so đủa, bông điên điển, cọng bồn bồn, rau nhút, rau muống nước (loại rau này tôi chưa từng thấy ở những nơi khác)… Có nhà nuôi gà vịt “đi bộ”, hay ấp trứng vịt lộn cũng mang ra chợ bán. Trái cây thì tràn ngập các loại trái cây VN, vùng đất này trồng mãng cầu, nhãn, thanh long rất tốt, ngoài ra còn có ổi xá lị, trái li ki ma, mít, xoài…

Xoài ở St. Pete có loại trái mập ú, trông ô dề xấu xí, nhưng khi ăn thì có mùi vị thơm ngon, hột lại nhỏ xíu, rất đặc sắc. Vú sữa cũng có, nhưng trái nhỏ tí như trái chanh, ai cũng chê chẳng thấy ai mua. Hầu hết các loại cây trái VN đều trồng được ở vùng này, ngoại trừ sầu riêng, chôm chôm và măng cụt.

Chúng tôi đi dạo qua khu bán cây ăn trái. Anh chủ khu này tên Sang, khoảng 40 tuổi người quê Bạc Liêu, hiện làm chủ một nông trại khoảng 20 acres (acre – mẫu Anh, cở 4000 mét vuông). Anh Sang chuyên nghề ghép cây ăn trái. Mấy cây nhãn, bưởi, cam, quít… cây thấp lè tè mà trái treo lúc lỉu trông thật “đã” mắt. Anh chàng này bán cây nổi tiếng khắp vùng Tampa. Những cây ăn trái của Sang thuộc loại hàng “độc”. Anh ta có những loại xoài mà không chỗ nào có được, như một loại xoài lạ, khi trái còn xanh thì chua tê lưỡi, nhưng khi chín thì thơm ngon không thể tả, và lạ lùng không biết làm sao anh ta cũng có xoài cát Hòa Lộc của Mỹ Tho. Có loài mận VN, khi còn non trái có màu xanh, khi chín tới có màu hồng đào, cắn vào miệng nghe dòn tan ngọt lịm. Anh ta có đủ thứ cây ăn trái khác như hồng dòn, hồng mềm, cây bơ quả nhỏ mà béo ngậy, quít đường Cần thơ, bưởi Biên Hòa… tất cả đã được anh ta tuyển chọn công phu nên mua cây của anh ta chúng tôi đều rất yên tâm về chất lượng.

Đi dọc dài, người đi lại nhộn nhịp vui chưa từng thấy. Ngoài người Việt, còn có một sắc dân đặc biệt khác cũng chiếm số đông ở đây, đó là người H’mong, xuất phát từ vùng núi non của nước Lào ( lạ nhỉ ! không hiểu sao họ lại ở đây) Trong khi người Việt nói chuyện với nhau huyên thuyên bằng tiếng Việt, thì người H’mong cũng không kém ồn ào bằng tiếng nước họ.

Chỗ kia, có một anh người Việt chở nguyên một xe truck dừa xiêm đổ xuống một đống lớn, ai thích trái nào anh ta sẽ chặt dừa, xong cắm ống hút vào đưa cho khách, khách vừa đi vừa uống trông rất vui. Nơi khác người ta xúm xít quanh một cái bàn, chờ mua gỏi Thái Lan của hai vợ chồng người Thái, gỏi làm bằng đu đủ bào, cà pháo tươi, đậu phọng rang, trộn với nước chanh và mắm ba khía, mùi vị ngon khá lạ. Có người Việt kia đi chày tôm ngoài sông rồi đem ra chợ bán, tôm chứa trong thùng cooler, nghe anh ta rao hàng, tôm nhỏ giá 2 đô rưởi, tôm lớn 7 đô một pound. Có chỗ bán cá, bán hoa lan, bán nước mía tươi ép tại chỗ… Tất cả đã tạo nên một bức tranh hết sức sinh động và hấp dẫn của Chợ Trời St. Pete.

Lần hồi, tôi khuân về nhà lũ khủ các loại cây ăn trái, mỗi thứ một cây: xoài, nhãn, bơ, trái vải, quít đường, bưởi… rồi chạy ra chợ mua mấy bao phân bón vào gốc. Hàng ngày tôi ra vườn tưới tắm cho cây, cây lớn lên như thổi, đâm chồi ra lá xum xuê, một thời gian ngắn sau cây ra hoa kết trái, trái nhỏ tí trông dễ thương làm sao.

Trồng cây là một thú vui thanh tao, bởi vì không phải là mong tới ngày ăn quả, mà vì một niềm vui khác, khi trong lòng cảm thấy có một sợi dây tương thông thân ái với cây trái trong vườn nhà. “Cám ơn hoa đã vì ta nở. Thế giới vui từ mỗi lẻ loi”. (Tô Thùy Yên)

Thành phố vệ tinh thứ hai của Tampa là Clearwater, một thành phố du lịch, nhà cửa mắc mỏ nên dân Việt ít người dám sống ở đây. Con đường dẫn vào thành phố tuyệt đẹp cũng có một cây cầu dài khác chạy sát mặt biển băng qua vịnh Tampa, trên đường có những lối rẽ cho ai muốn câu cá thì ghé vào. Hai bên đường có trồng hai hàng cây cọ trông rất thơ mộng, con đường chạy thẳng ra vịnh Mexico. Ngày cuối tuần, người ta ở các nơi kéo đến tắm biển đông nghịt như ở Nha trang bên quê nhà. Lúc đầu chúng tôi cũng ngại ngần chuyện tắm biển, nhưng sau đó thấy người người thản nhiên xuống tắm, đủ sắc dân, đủ dạng người, đủ lứa tuổi… nên chúng tôi cũng kéo xuống tắm cho vui. Té ra biển ở đây rất tuyệt, nước biển trong xanh và phẳng lì chứ không hề có sóng dữ, nước biển lại ấm áp, chứ không lạnh cóng như biển Cali. Khi đã tắm được một lần là coi như vượt qua rào cản ngại ngùng, từ đó cứ dăm ba tuần chúng tôi lại kéo đi tắm biển, rất khoan khoái và thư giản.

Tôi về Tampa đến nay đã được gần hai năm. Không biết có phải vì đất trời phong thủy vận hợp với mình hay sao, mà từ khi về đây tôi thấy trong người sảng khoái lắm. Đêm về, lên giường là ngủ một mạch đến sáng, điều này trước kia chưa hề có nơi tôi. Trong thời gian ở Jacksonville vì nặng nợ cơm áo gạo tiền, đêm đến tôi trằn trọc mãi thuốc ngủ lúc nào cũng thủ trên đầu giường, cho nên có thời gian dài tôi mang bệnh anxiety (bịnh lo sợ). Tôi cũng có đọc nhiều bài viết khuyên người ta nên biết buông sả khi lớn tuổi, phải tu đạo này hay theo đạo nọ, theo vị Thầy này hay theo vị thiền sư kia. Nhưng theo tôi tất cả chỉ là vô ích, khi người ta chưa tìm được một hoàn cảnh sống thích hợp thì khó mà tìm được sự an lạc trong đời thường. Đêm về tôi lắng nghe toàn thân, nghe nỗi sung sướng khoan khoái lan tỏa khắp người mình, hình như Thiên đường ở ngay trong lòng mình chứ không phải đâu xa xôi. Cám ơn Nước Mỹ, đã tạo cho tôi điều kiện tìm thấy hạnh phúc đích thực ngay trong đời thường.

Tôi lại nghĩ lan man sang chuyện khác. Trên cõi đời này có hàng triệu triệu người mong ước được đến sinh sống trên đất Mỹ. Đồng thời cũng có triệu triệu người căm ghét nước Mỹ. Tôi còn nhớ biến cố 911 khủng bố tấn công nước Mỹ, phần lớn loài người đều sững sờ kinh ngạc và biểu lộ lòng thương xót đến nước Mỹ. Nhưng không phải là tất cả, trong những giờ phút đầu tiên của biến cố, người Palestine đã đổ ra đường hò reo mừng rỡ cho thắng lợi của những người tử vì đạo. Có một phái đoàn báo chí một nước Á Châu lúc đó được mời đến thăm viếng Mỹ. Khi biến cố xảy ra họ đang đứng trong Trung tâm Báo chí, và đã có thái độ hân hoan vui mừng trong khi đất nước này đang chìm trong đau khổ. Ngay lập tức họ đã bị trục xuất ra khỏi nước Mỹ và vĩnh viễn những con người này không bao giờ được phép đặt chân đến Mỹ. Vui mừng trước nỗi đau của đồng loại là hành vi man rợ, cho nên họ rất xứng đáng nhận lãnh hình phạt này. Nước Mỹ không hề đụng chạm đến đất nước họ, chỉ vì nước Mỹ giàu mạnh hơn, và dân Mỹ sống sung sướng hơn dân nước họ, chỉ đơn giản vậy thôi. Nhà văn NNN đã viết một câu rất hay:”… Có những người không chịu nỗi sự thành công của người khác. Bởi vì họ cứ coi sự thành công của người khác là sự thất bại của chính mình.”

Người Việt cũng vậy, có rất nhiều người mê Mỹ và cũng có rất nhiều người ghét Mỹ. Từ sau biến cố 1975 người Việt đã tìm mọi cách để đến Mỹ. Sau khi phong trào vượt biên chấm dứt người ta tiếp tuc ra đi bằng nhiều cách, hợp pháp hay bất hợp pháp. Hợp pháp là đi theo con đường bảo lãnh thân nhân, cha mẹ, vợ con, hôn thê, hôn phu và sau này thêm diện đầu tư. Bất hợp pháp bằng cách du học du lịch rồi ở lại luôn, hay tìm cách kết hôn giả với người có quốc tịch. Giả thử có người mất vài chục ngàn đô cho công việc bất hợp pháp này, thì suy cho cùng họ còn quá lời. Cái lời trước mắt là con cái được hấp thụ một nền giáo dục ưu tú nhất thế giới, nếu còn ở trong nước mà muốn cho con đến Mỹ du học hàng năm phải tốn khoảng 20 ngàn đô. Còn nữa, món lời lớn nhất không thể tính bằng tiền bởi vì nó vô giá, đó là được sống trong môi trường xã hội quá lý tưởng, mà người Mỹ đã cố công gầy dựng từ hồi mới lập quốc cho đến bây giờ.

Một xã hội nề nếp, tất cả mọi đường lối chính sách đều rất minh bạch. Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, không có giai cấp nào, một thế lực hay đảng phái nào được đứng ngoài và đứng trên pháp luật. Mọi người sinh ra đời đều được tôn trọng như nhau, đều có cùng một cơ hội tiến thân như nhau. Cho nên nếu anh nghèo, anh thất bại, anh học hành ngu dốt, là do anh chứ không phải do lỗi của xã hội, không hề có cảnh con quan thì được làm quan, con sãi ở chùa thì quét lá đa. Một xã hội có tính ưu việt vượt trội quá xa những xã hội khác, tôi không dám kể ra đây nhiều nữa sợ nhiều người chạnh lòng.

Có người Việt chưa hề đặt chân đến nước Mỹ ngày nào, nhưng cũng ghét nước Mỹ thậm tệ. Hàng ngày họ xem phim ảnh, thời sự tin tức, họ thấy những cảnh bạo lực ghê rợn cướp của giết người hay sexy khêu gợi, hay mấy vụ cảnh sát bắn chết người da đen… xem riết rồi họ đâm ra ghê tởm nước Mỹ, và còn cho rằng những người Việt qua tới Mỹ rồi đi làm những chuyện xấu xa, là do:” Quít trồng ở Giang Nam thì ngọt, mang trồng ở Giang Bắc thì chua…” đúng là dạng người ếch ngồi đáy giếng.

Có người cứ mở miệng ra là chửi Mỹ như tạo ra cho mình một style lạ, hay chứng tỏ ta đây cũng có một thời “chống Mỹ cứu nước” nhưng thật ra không phải vậy, họ nói một đằng làm một nẻo. Đây là một trường hợp điển hình, hãy nghe nghệ sĩ Kim Tuyến nhận xét về nghệ sĩ Bạch Tuyết: “BT thù ghét nước Mỹ nhưng tại sao lại thích đi Mỹ. Cho con học ở Mỹ rồi lại lấy vợ Mỹ. Phải chăng BT muốn tìm một bãi đáp an toàn sau này ở Mỹ…”

Trong cộng đồng người Việt tại Mỹ có một hạng người không giống ai. Nếu họ là người homeless, hay cuộc đời gặp toàn thất bại thì không có gì đáng nói. Đàng này họ sống trên đất Mỹ đã vài chục năm, làm ăn sinh sống khá thành đạt cũng có của ăn của để, con cái học hành thành tài. Vậy mà hễ cứ có dịp là họ chửi Mỹ, nào là làm ra bao nhiêu tiền, bảo hiểm và sở thuế ăn hết, chủ tư bản bóc lột đến tận xương tủy (câu này sao nghe quen quen!) Có người thấy vậy chướng mắt bèn nói móc họng: “Nếu ông thấy sống ở Mỹ có quá nhiều điều không ưng ý, thì ông nên về Việt Nam sinh sống để khỏi vướng mắt đến những điều này”. Lặng thinh! không nghe câu trả lời, những người này rất xứng đáng mang cái tên là “ăn cháo đá bát”.

Suy cho cùng, để cảm nhận thật sự nước Mỹ phải có thời gian để cho cái “chất Mỹ” nó ngấm vào người. Chứ còn chỉ đi du lịch hay thăm thân nhân vài ba tháng, hay được bảo lãnh qua Mỹ sống vài năm, thì thật tình chưa biết gì nhiều về nước Mỹ. Những người đó cảm thấy nước Mỹ sao chán ngắt, vừa buồn hiu vừa lạnh lùng. Đi đâu cảnh vật cũng từa tựa như nhau, giống y như câu thơ của Nguyên Sa:” Trời trên đất khách buồn vô hạn. Trăng rất quen mà vẫn chẳng quen.”. Thời giờ lúc nào cũng eo hẹp, cặp mắt cứ láo liên ngó đồng hồ. Không hề có cảnh sáng cà phê cà pháo cả tiếng đồng hồ, chiều lai rai bia bọt, kiếm người tán gẫu không phải dễ. Cái xứ gì mà người ta phải ôm đồm đủ thứ nợ: nợ nhà, nợ xe, nợ thuế, nợ bảo hiểm, nợ thẻ tín dụng… Cho nên có rất nhiều người Việt qua Mỹ một thời gian rồi lại quay về cố quốc.

Muốn cái “chất Mỹ” nó ngấm vào người theo tôi nghĩ cũng phải mất cỡ 5 năm. Khi nào người ta thấy nỗi nhớ nhà nó dịu lại, nhìn cảnh vật chung quanh không còn thấy buồn như trước. Vào mùa Đông trời chớm lạnh ra đường thản nhiên vận áo T shirt, điều đó có nghĩa là không còn sợ lạnh như những năm tháng đầu đến Mỹ. Ra đường gặp ai bất kể lạ hay quen đều gật đầu chào:” Hello! How are you doing”. Nói chuyện với người Mỹ không còn dùng body language nữa. Ăn uống không còn thuần túy: bún bò Huế, hủ tíu, mì phở… mà còn thích hamburger, hog dog, pizza, sushi, pasta… Khi nào cảm thấy vui với cái vui của nước Mỹ và buồn với cái buồn của người Mỹ, là coi như không còn có thái độ bàng quang như trước kia, là biết con người mình đã đổi khác. Cuối cùng một điều quan trọng nhất, là khi ta quay về cố quốc, lòng chợt bàng hoàng thảng thốt, đất nước không còn giống như trong tâm tưởng nữa rồi, mọi chuyện đời đều đã thay đổi… và một ý nghĩa buồn rầu nẩy ra là mong sao sớm trở về nước Mỹ. Như ai đó đã nói một câu như là chân lý: “Nước Mỹ không phải là Thiên đường, nhưng là một nơi đáng sống nhất trên cõi đời này”.

Ngô Đình Châu

From: Tuyen Vu & Dai Bang Uong

Van Pham

Truyện Ngắn – Từ Sơn…

Rã Rời Cánh Hạc

1- Người ta nói mẹ luôn là nguồn sống muôn đời của con. Không có sự hy sinh nào của con có thể bù đắp được tình yêu thiêng liêng của mẹ. Riêng mẹ của con, dù là một phụ nữ không hoàn hảo, khi đối diện với bao nghịch cảnh, nhiều lần mẹ đã bị sa chân, vấp ngã, nhưng với tình thương vô bờ bến, mẹ sẵn sàng xả thân bảo vệ con yêu dù phải chịu đựng đớn đau oan trái của cuộc đời. Con là đứa con gái lớn lên trong sự nghèo khó, đã chứng kiến những thay đổi liên tiếp đến với gia đình con, nhanh chóng như trời hạn rồi mưa.

Hôm nay mẹ lại chạy xe máy ra quán cà phê Tango hẹn hò với chú Quang, người yêu của mẹ, chú là Việt Kiều ở Mỹ mới về. Con ở nhà một mình, tự ăn uống và cùng làm bài với bạn học trên điện thoại. Tango là tên một quán cà phê được dựng lên trên đường Kênh Tân Hoá. Con nghe nói chừng 10 năm trước, người ta đã đổ đất lên một con lạch nước hôi thối mà từ xưa người ta gọi là Kênh Tân Hoá, cải tạo nó đến ngày nay thành một con đường tráng nhựa khang trang, dài khoảng nửa cây số, không khí hoàn toàn trong lành. Con đường vẫn được đặt tên là Kênh Tân Hoá, hoà nhập vào hệ thống đường xá giao thông của quận Tân Phú, Saigon ngày nay.

Hai năm qua, mỗi năm mẹ đều có chở con ra quán đôi lần, nên con đã biết mặt chú Quang, rồi biết cả lịch sử của con đường Kênh Tân Hoá. Chú Quang rất tốt, đã nghỉ hưu, không thích bia rượu. Khi con có dịp tiếp chuyện với chú, chú hay khuyên con phải ráng học để ngày sau có tương lai. Chú cũng thường khuyên mẹ, hoàn cảnh mẹ còn rất khó khăn, phải cố gắng tiết kiệm, rồi tìm mọi cơ hội buôn bán kinh doanh để phát triển kinh tế gia đình. Những điều chú Quang khuyên mẹ, con không biết chừng nào mẹ mới thực hiện được.

Nhà con ở trong một khu nhà trọ cấp 4 rất gần ngã tư Thạch Lam – Luỹ Bán Bích, nơi đây có nhiều khu trọ nghèo, người trọ đa số là dân tứ xứ, làm nghề lao động phổ thông, hoặc chuyên đi làm mướn. Con chưa bao giờ biết được cảm giác sống trong một ngôi nhà riêng của mình sẽ như thế nào, vì từ khi lớn lên, con đã thấy mình chỉ ở trong nhà trọ. Ở cái xứ sở mà giá nhà bạc tỉ, người lao động mỗi tháng kiếm được chỉ vài triệu, ăn còn không đủ, lấy đâu mua nhà. Con nhìn các bạn cha mẹ có nhà cửa tươm tất mà đem lòng mơ ước.

Mẹ con không có nghề nghiệp gì ổn định, mỗi ngày, buổi sáng thức dậy, mẹ sửa soạn quần áo sách vở cho con, đưa con đi học, rồi ra chợ buôn bán lặt vặt, trưa về lo cơm nước, buổi chiều tối đi tìm việc làm, nay công việc này mai công việc khác, vất vả lắm mới kiếm đủ tiền để trả tiền trọ, tiền chợ, tiền học cho con và những chi tiêu khác trong gia đình.

Tiền trọ nhà con đang ở là hai triệu rưỡi một tháng, mẹ còn phải trả thêm chi phí điện nước nữa. Chỉ nội lo việc ăn ở, mẹ đã chật vật lắm rồi, vậy mà năm nay mẹ phải chạy vạy để đóng đủ 6 triệu tiền học phí và các phụ phí khác của lớp 8 cho con nữa, đó là chưa kể mẹ phải mua riêng đồng phục sách vở. Tiền học đã cao, sách học do bộ giáo dục đưa xuống bán với giá cũng không hề rẻ, từ vài chục ngàn đến vài trăm ngàn một cuốn. Sách học hàng năm thay đổi liên tục, học sinh buộc phải mua sách mới, mới có mà học.

Mẹ cho con đi học đã tốn rất nhiều tiền rồi, vậy mà nhà trường còn thường xuyên kêu gọi phụ huynh phải đóng góp thêm những thứ tiền khác, như là tiền mua cái quạt, cái chổi, khăn bàn, hộp phấn… có khi phải hỗ trợ đóng tiền đi tham quan, picnic dã ngoại… Cái gì cũng thu tiền, bất kể nghèo giàu gì ai cũng phải đóng, cứ một hai tháng là đã thấy có việc đóng tiền rồi. Mẹ con dù không đủ tiền chợ nhưng không thể không đóng tiền trường. Thiệt là khổ cho mẹ của con.

Nhìn thấy mẹ quá vất vả, có lúc con nói với mẹ con không đi học nữa, nhưng mẹ giải thích con còn nhỏ đâu làm được việc gì giúp mẹ, thôi thì ráng học, sau này nhờ tấm thân. Nghe lời mẹ con tiếp tục đi học, nhưng với bao nỗi buồn, nhìn thấy mẹ vất vả vì tiền sách tiền trường, thật sự con học không vô.

Con biết được một số các đại gia hay chủ các đại công ty lập ra rất nhiều loại quỹ từ thiện, giúp đỡ người tật nguyền, cứu trợ thiên tai, nhưng tại sao không có quỹ nào giúp cho con nít nhà nghèo, không đủ tiền mà muốn được đi học? Con không hiểu tại sao chính phủ có thể xây dựng những khu giải trí, khách sạn sang trọng, những khu thương mại thật đồ sộ, mà lại không chăm lo cho thế hệ mầm non, bắt con nít chúng con đi học phải đóng tiền quá cao?

Nghèo như con, chỉ mong đi học được ngày nào hay ngày nấy, mẹ con mà không kiếm được tiền thì con cũng phải đành nghỉ học thôi. Bởi vậy, làm sao con dám mơ ước đến khung trời đại học xa xôi, như các bạn học nhà cán bộ được?

Con mồ côi cha từ nhiều năm nay. Theo lời mẹ kể, ba con ngày xưa làm công nhân xưởng điện. Ba mẹ ở nhà trọ, lương ba không bao nhiêu mà phải nuôi mẹ không có việc làm, và rồi còn phải nuôi con. Ba con mất vì bệnh, từ khi con mới 13 tháng chưa biết gì. Mẹ con nách con đi buôn bán lặt vặt ngoài chợ để có tiền mua gạo. Rồi thì mẹ đi làm việc nhà, giữ em, nấu cơm cho người ta, để có tiền mua sữa cho con. Thời gian sung sướng nhất của gia đình con là lúc mẹ con nhận được việc vừa bưng cà phê vừa nấu ăn cho chủ. Mẹ và con được ăn ở ngay trong tiệm, không tốn tiền nhà, mà con lại còn có điều kiện bắt đầu được vô học lớp 1. Nhưng thời gian huy hoàng đó không kéo dài bao lâu thì mẹ con phải dẫn con ra ngoài tự đi mướn nhà trọ, tuồi thơ của con từ đó cũng vất vả theo.

2- Và chú Quang đã xuất hiện trong gia đình con, như là một vị thiên thần. Con không tiện hỏi mẹ con bằng cách nào mẹ quen được chú Quang, con chỉ biết, từ khi có chú, người ta dần bớt đi đòi nợ mẹ, những bữa cơm mẹ nấu được ngon hơn, quần áo con mặc được tươm tất hơn, và nhất là những khi con vụng về ham chơi, con cũng ít bị mẹ la rầy hơn.

Sau hơn một năm thân thiết với chú, gia đình con cũng được chú giúp mua cho những phương tiên phục vụ đời sống, như tủ lạnh và máy giặt như bao gia đình khác. Năm ngoái chú còn cho tiền mẹ mua máy lạnh gắn vào phòng trọ. Có máy lạnh rồi, không khí trong phòng không còn nóng bứt, con có những giấc ngủ êm đềm mà trước đây con chưa bao giờ có được, con được cười nhiều hơn và điểm học của con càng lúc càng tốt hơn.

Lần về Saigon năm rồi, Chú có mua cho mẹ một cái điện thoại thông minh mới tinh, và con cũng có một cái đời cũ, đã qua xử dụng. Con học không giỏi lắm, nhưng từ năm lên lớp 6, con đã tò mò theo chúng bạn, từng mò mẫm mấy cái điện thoại mà gia đình mua cho chúng nó, từ từ con đã trở nên rành rọt về điện thoại. Mấy cái vụ tải áp hay đăng xuất đăng nhập, sửa vài lỗi lặt vặt trên cấu hình điện thoại, đối với con dễ như trở bàn tay. Từ nay, với chiếc điện thoại trong tay, con có thể trò chuyện với bạn học trên Tik Tok, và các bạn mới ở các mạng xã hội khác, con hy vọng con sẽ được mở rộng tầm nhìn và mở mang kiến thức.

Thấu hiểu hoàn cảnh của mẹ, chú Quang thường xuyên gửi tiền về, giúp đỡ cho mẹ phần nào khó khăn trong cuộc sống, đỡ tiền nhà tiền trường. Chú còn gửi cho con một chút tiền để con làm vốn tập tành bán hàng trên mạng, kiếm tiền ăn sáng, và các chi phí cá nhân. Những mặt hàng đầu tiên con tập buôn bán là một số loại mỹ phẩm dành cho các bạn gái tuổi dậy thì đang bị mụn nám. Khách hàng của con hiện nay chính là các bạn trong lớp, các chị ở các lớp khác trong phạm vi trường con đang học.

Đã mấy năm nay, mỗi năm Chú Quang về Saigon một lần, mà hễ có chú về là mẹ con vui lắm, con cũng vui nữa. Vào những ngày thường, buổi sáng đến giờ con đi học, mẹ phải chạy xe đưa con đến trường, sau đó mẹ mới ra quán gặp chú Quang. Đi thăm chú chiều về, mẹ nấu nhiều món ăn thật ngon, có cả mấy ly trà sữa được mẹ đem về nữa. Hôm nay vì là chủ nhật con nghỉ học, mẹ nói mẹ đi thăm chú Quang đến tối mới về, con ở nhà một mình lo học bài, đến bữa ăn trưa con chỉ cần hâm nóng thức ăn có trong tủ lạnh. Con đã ngoan ngoãn nghe theo lời mẹ, ở nhà giặt giũ quần áo rồi học bài.

Đến trưa học bài xong rồi, con ngồi buồn lướt mạng một mình. Con ngạc nhiên thấy rất nhiều người khen đất nước Việt Nam là một trong những nơi đáng sống nhất trên thế giới. Người ta minh hoạ bằng nhiều hình ảnh nhà cửa nguy nga sang trọng, những tượng đài nghìn tỉ, người giàu vui chơi trên du thuyền… nhưng con không hiểu sao người ta ít đưa lên hình ảnh những mảnh đời khốn khó mà con nhìn thấy mỗi ngày, có những cụ già hàng ngày phải lặn lội bán từng củ khoai từng cọng hành, có những gia đình đói khổ phải chạy gạo từng bữa? Dường như trong xã hội này, ít có ai quan tâm đến đời sống người nghèo, mà người nghèo chung quanh con thì nhiều vô số kể.

Con nhớ có lần mẹ nói với con: “Chú Quang vừa gửi tiền tặng con mua áo mới ăn Tết nè”, rồi thì mẹ dẫn con vô siêu thị Aeon Tân Phú ăn gà rán uống trà sữa, và mua cho con được hai bộ quần áo thật đẹp, mà hồi đó tới giờ chưa có khi nào con dám mơ ước.

Ở trong siêu thị, mấy cô mấy chú đi mua hàng không ai ăn mặc xoàng xĩnh như mẹ của con, họ mặc đồ “mô đen” đủ kiểu trên đời, đẹp hết biết, chứng tỏ là ở Saigon này có rất nhiều người thật giàu có. Có lẽ những người giàu chỉ cư ngụ ở những nơi sang trọng, con không thể nào nhìn thấy họ trên các đường phố chung quanh nhà con. Mấy đứa con nít đi theo họ, ôi thôi quần áo đâu mà đẹp quá, màu sắc xanh đỏ sặc sở như trong các phim về thế giới thần tiên. Tự nhiên con hiểu ra, những người giàu có họ ăn mặc đẹp lắm, tơ lụa quần áo trên người họ, ngay trong siêu thị này cũng khó tìm thấy. Con chỉ có một chút thắc mắc, không hiểu vì sao, trong xã hội gạo châu củi quế này, mà họ lại giàu có quá chừng như vậy?

Từ khi nhận được sự giúp đỡ của chú Quang, con thấy mẹ có chút thay đổi về cách mưu sinh. Mẹ không còn ngày ngày đi năn nỉ xin việc làm, mà xoay sở cuộc sống bằng cách dùng tiền của chú cho, đem cho bạn hàng vay lấy lời. Chi phí trong gia đình con, mấy tháng nay, chỉ nhờ vào số tiền lời kiếm được từ tiền cho vay đó. Mỗi tháng tiền thu vào không nhiều nhưng đều đặn, dù có phải ăn tiêu dè xẻn, nhung cuộc sống của gia đình đã có phần dễ chịu hơn trước.

Dù sao thì nghề nghiệp của mẹ như thế này thật sự vẫn không ổn. Tình hình xã hội, giá cả biến đổi khó lường, nếu chỉ sống bằng tiền cho vay thôi, thi tương lai gia đình sẽ rất là mù mịt. Phải chi chú Quang và mẹ quyết định làm đám cưới, chú Quang sẽ chính thức bảo bọc mẹ và con, mẹ sẽ không còn cực khổ chạy vạy lo toan, và con cũng sẽ yên tâm học hành…

Lúc này trời đã về khuya, cảm giác trống trải làm con thấy lạnh hơn bình thường. Con mở cửa trông ra đường thì nghe gió thổi vù vù, mây giăng khắp trời, dường như có cơn mưa đang kéo đến. Mấy hôm trước đi gặp chú Quang, thường thì mẹ cũng về sớm, nhưng sao hôm nay lại về trễ như thế này? Con tự nhiên cảm thấy rất thương mẹ, bao ngày vất vả sương gió. không biết hôm nay mẹ có gặp nguy hiểm gì ngoài đường không. Nghĩ đến mẹ, trong lòng con cảm thấy xót xa.

Chợt điện thoại reo, chính là mẹ gọi. Mẹ dặn con ăn cơm trước, không phải chờ mẹ, khuya mẹ mới về. Nghe lời mẹ, con tự ăn uống tắm rửa và lên giường tìm giấc ngủ. Nằm mãi con vẫn không ngủ được. Đến khuya, sau cơn mưa, mẹ về đến nhà, bước vào cửa, thẩn thờ buông mình xuống nệm, tay không rời điện thoại. Dường như mẹ đang nói chuyện với chú Quang. Con nghe mẹ nói rất nhỏ, giọng lạc đi:

– Không còn hy vọng sao anh. Em không ngờ tình hình nghiêm trọng như vậy. Có cách nào giải quyết không anh?

Chú Quang nói gì đó con không nghe rõ, rồi nghe mẹ nói “em xin lỗi”. Mẹ nói chỉ một câu thôi mà nước mắt ràn rụa.

Đêm nay mẹ không hề ngủ, con giật mình mấy lần cũng vẫn thấy mẹ lục đục chuyện gì. Mới 3 giờ sáng mẹ lay con dậy:

– Hiền con cẩn thận coi chừng nhà, sáng nay con điện thoại cho bạn Ngọc đến chở dùm con đến trường. Bây giờ mẹ đi công chuyện.

Con mở cửa cho mẹ dắt xe ra ngõ, trong lòng bùi ngùi, có chút lo âu, khi lại một lần nữa nhìn thấy mẹ lao mình vào sương gió.

3- Con nghĩ tình yêu của mẹ đối với chú Quang rất sâu đậm, vì con thấy mẹ khóc nhiều từ sau ngày chú phải trở về Mỹ gấp, vì bệnh tim trở nặng. Con được biết do điều kiện sức khoẻ, chú không còn khả năng tiếp tục giúp đỡ, thăm viếng gia đình con nữa.

Chú Quang về Mỹ rồi, mẹ con đứng ngồi không yên, cứ tìm cách gọi qua Mỹ để hỏi thăm sức khoẻ chú, nhưng đường dây đã bị cắt. Mẹ buồn, cứ ra vào thờ thẩn. Có lẽ chú chưa có cơ hội, hoặc là do tình cảm hai người chưa đủ lớn, để chú chính thức công bố với con cái của chú ở bên Mỹ về quan hệ của chú và mẹ. Bây giờ thì mẹ không còn cơ hội. Mẹ nói với con, mẹ không thể quên kỷ niệm những ngày mẹ gần gủi với chú Quang. Chú đã mang đến cho mẹ rất nhiều hạnh phúc và tình yêu, dù hạnh phúc muộn màng và tình yêu cũng không thể trọn vẹn.

Cả năm nay, không có sự giúp đỡ của chú Quang, tiền bạc trong nhà dần cạn, nguồn vốn cho vay của mẹ cũng bị mòn dần. Hiện nay, mẹ chỉ lo được tiền trọ, tiền chợ mà thôi, còn tiền trường của con thì mẹ không lo nổi. Mẹ bảo con đã lớn, sắp bước lên lớp 9 rồi, con phải cố gắng tự lo đóng tiền học cho con. Nghe mẹ tính vậy, con cũng phải đồng ý. Nhưng muốn có tiền đóng tiền học, con cần phải nhờ người giúp tìm cách tăng số lần truy cập trang quảng cáo của con. Nếu bán được nhiều hàng hơn, con có thể có đủ tiền nộp cho trường để được tiếp tục đi học. Con chỉ biết làm hết sức, nhưng được tới đâu hay tới đó. Vì rủi như không kiếm đủ tiền, con phải nghỉ học thôi, không còn cách nào.

Con rất thương mẹ, nhưng con cũng trách mẹ sao không chịu khó tổ chức lại cuộc sống, để có thể tự mình đứng dậy, vượt khó khăn. Ở Saigon này, người lao động bay nhảy, buôn bán kiếm sống cùng khắp. Con có nhỏ bạn, ba bị bệnh, mẹ chỉ có gánh xôi sáng, chiều thau phá lấu vỉa hè, tiện tặn cũng nuôi được chồng và hai đứa con ăn học. Con không hiểu sao mẹ không chịu bước ra xã hội tìm cơ hội làm việc, chỉ biết ôm lấy mấy đồng tiền cho vay ít ỏi. Mẹ không nhớ các lời khuyên của chú Quang, mà cứ thản nhiên sống không nghĩ đến ngày mai, giao du nhiều bè bạn, ngày ngày cà phê, bia rượu… Con lo sợ có lúc nào đó, mẹ có thể bị sa chân, lầm lỡ.

Con vừa hoàn tất những buổi thi cuối cùng của học kỳ 2, hôm nay con bắt đầu được nghỉ mấy ngày trước khi trở lại trường nhận kết quả thi, sau đó sẽ chính thức nghỉ hè. Vừa sáng sớm mẹ đột nhiên bảo con sửa soạn ăn mặc đẹp, để cùng mẹ đi chơi Saigon. Con có hơi ngạc nhiên. Con đã từng ra Saigon bằng xe buýt với bạn bè trong lớp, cũng từng đi thăm viếng các di tích lịch sử, dinh thự của “đế quốc” để lại, từng tham dự các buổi du ngoạn Saigon – Suối Tiên do nhà trường tổ chức, nhưng chưa bao giờ nghe mẹ nói “đi chơi Saigon” cùng mẹ. Lời mời của mẹ con cảm thấy vui làm sao. Con thay một bộ đầm đẹp nhất, chải thẳng tóc, điểm thêm chiếc nơ trắng, để nhìn được sáng sủa hơn khi đi chơi với mẹ.

Mẹ chở con bằng xe máy chạy xuyên qua những con đường nội thành. Ngồi sau xe mẹ, con có dịp chiêm ngưỡng lại quang cảnh thành phố Saigon, đã được người ta xây dựng rất hiện đại và sang trọng. Nhìn cảnh vật, con chợt cảm thấy mẹ và con như những mảnh đời bọt bèo hèn mọn, đang lạc vào một thế giới giàu có xa hoa. Hôm nay trời rất đẹp, bầu trời có nhiều nắng, gió thổi hiu hiu nhè nhẹ. Thành phố dường như đang thở, nhưng rõ ràng không thở cùng nhịp với nhịp thở của dân nghèo.

Sau khi dạo phố cùng mẹ trên đường phố Lê Lợi, mua sắm ít quần áo trong siêu thị, rồi vòng qua nhà hát thành phố, cuối cùng, mẹ và con dừng lại trước cửa tiệm Mac Donald trên phố đi bộ Nguyễn Huệ. Buổi trưa tiệm rất nhiều khách. Mẹ chọn một bàn sát cửa ra vào, có thể nhìn thấy sinh hoạt bên ngoài. Con được ăn gà viên, khoai chiên với một cốc trà sữa. Dường như mẹ đang có điều gì ưu tư, khi mẹ trầm ngâm bên ly cà phê đá mô-ka rất đậm, mơ màng nhìn đường phố, nhìn bao người qua lại.

Được một lát, bất ngờ mẹ quay sang nói với con:

-Người mà mẹ thương nhất là chú Quang, nhưng vì sức khoẻ, chú không trở lại với mẹ. Mẹ vất vả bao ngày vẫn chưa tìm được lối thoát, chắc mẹ phải phụ lòng chú Quang, để chấp nhận mối quan hệ mới với bác Tường. Con nghĩ sao?

Nghe mẹ nói, con vô cùng thất vọng.

Con thật sự không tưởng tượng rằng có ngày mẹ chấp nhận quan hệ với bác Tường. Tư cách bác Tường rất tệ. Có lần con đã gặp bác khi mẹ ngồi uống cà phê trong quán với vài người bạn, có cả bác ở đấy. Hôm ấy bạn học chở con từ trường về, đưa con đi tìm mẹ lấy chìa khoá vì con lỡ để quên trong ngăn bàn. Ngay từ đầu, con không thể có cảm tình với bác Tường vì bác ấy ăn nói lớn tiếng, nhiều từ lỗ mãng, tục tằn.

Lời nói phản đối của con bây giờ còn có ích gì nữa không? Biết đâu rằng không chừng quan hệ của hai người đã vượt xa hơn mức có thể dừng lại.

Con mơ hồ cảm thấy gia đình mình chẳng còn chút hy vọng gì nữa cho tương lai, như mấy câu thơ con thấy trên báo:

“Và thêm chiếc lá bay cao,

Cuốn xoay trong gió rơi vào không gian,

Bao người hạnh phúc dâng tràn,

Sao em mãi chốn trần gian ngóng tìm” (T.S.)

Con không trả lời câu hỏi vừa rồi của mẹ. Nhìn thái độ con, chắc mẹ cũng đoán rằng con không vui lắm với quyết định này, nhưng mẹ lại không hỏi thêm. Đến nước này, tốt nhất con không nên nói gì, vì thế giới của mẹ đã đầy màu sắc rồi, dễ gì con xoay chuyển được nữa.

Trên đường trở về hai mẹ không ai nói với ai câu nào. Con cố đè nén cảm xúc thất vọng. Còn mẹ chắc cũng đang suy nghĩ để chuẩn bị cho tương lai của mẹ, với bác Tường.

4- Một điều thật kinh khủng, con không mong muốn nó xảy đến, nhưng nó thật sự đã xảy đến, ngay trong căn nhà trọ của mẹ và con. Hôm nay mẹ chính thức đưa bác Tường về ở chung trong nhà. Theo sự sắp đặt của mẹ, trong buổi sáng, con phải dọn sách vở đồ đạc lên căn gác lửng từ lâu đã bỏ trống, nhường chỗ ngủ thường ngày của hai mẹ con, để lại cho mẹ và bác Tường.

Con thật sự bất mãn với sự sắp đặt này của mẹ, nhưng con đâu có cơ hội để bày tỏ phản ứng của mình, vì vừa khi mẹ nói ra quyết định, thì con đã thấy bác Tường đã có mặt ở trong nhà mình rồi. Chờ con dọn đồ đạc lên gác xong, bác Tường vui vẻ, thản nhiên sắp đặt vài bộ quần áo của bác vào chiếc tủ gỗ nhỏ xíu mà trước đây con thường dùng. Mẹ thì loay hoay ở bếp. Con trốn trên gác nằm khóc một mình.

Bữa cơm trưa hôm ấy hoàn toàn không còn là bữa cơm gia đình êm ả đầm ấm như thường ngày nữa, thay vào đó, tràn ngập những âm thanh ồn ào, dung tục xuất phát từ cách ăn nói đặc trưng của bác Tường. Từ trước đến giờ, dù giận hờn thế nào, con cũng chưa hề nghe mẹ nói năng thô lỗ, nhưng hôm nay dường như mẹ đã biến thành một con người khác, vì chính mẹ cũng hoà nhập vào thế giới ngôn ngữ nhếch nhác của bác Tường. Trên bàn ăn, bác Tường lưng trần trùn trục, đáng lý ra bác phải để ý một chút, vì bên cạnh bác có một đứa con gái còn rất nhỏ tuổi như con. Lưng và vai bác xăm trổ cùng khắp, chứng tỏ bác từng có một quá khứ anh chị lẫy lừng. Hình ảnh trần trụi đó của bác làm con lợm giọng, không thể nào dùng cơm ngon miệng. Con chỉ lua vài đũa, rồi rời bàn ăn, đi rửa tay và từ giả trở lên gác.

Nằm trên gác một mình con chỉ biết khóc. Con lớn lên từ bầu sữa mẹ, hai mẹ con khắn khít bấy lâu. Mẹ đã phá vỡ khung trời đầm ấm mười mấy năm qua của hai mẹ con mình. Con không biết những ngày tháng sắp đến, con sẽ sống như thế nào.

Con tìm lý do để không dùng bữa cơm tối với gia đình. Bốn giờ chiều, tắm rửa xong, con xin mẹ qua nhà bạn Ngọc, để bàn bạc một số việc chuẩn bị cho kỳ thi vào lớp 10. Mẹ gật đầu, con rời khỏi nhà với nụ cười rất tươi của mẹ và tia mắt nhìn chằm chằm vào con của bác Tường. Con bắt đầu cảm thấy bất an trong lòng, khi bất ngờ con bắt gặp tia mắt cú vọ của bác.

Con đã dối mẹ, con chỉ muốn rời khỏi nhà chứ không hề ghé nhà bạn Ngọc. Con mãi miết chầm chậm bước đi, vừa đi vừa khóc. Con bước đi mà con chẳng biết mình đang đi đâu. Trời tối dần, và chuyển sang đêm rất nhanh. Đi loanh quanh một hồi, con ghé vào quán bán thức ăn nhanh tìm chai nước suối và chút bánh mì lót dạ. Đã tám giờ rồi, chắc con phải về nhà, chỉ mong mẹ không la rầy và mọi chuyện được bình yên.

Con mở khoá cửa bước vào nhà. Không thấy xe mẹ ở nhà, con giật mình nhìn thấy bác Tường, với quần short ở trần, đang ngồi chống tay trên bộ bàn ăn kê sát cửa ra vào. Con hỏi bác:

-Mẹ con đâu?

Bác Tường trả lời:

-Mẹ con mới nhận việc làm đêm rửa chén ở quán cơm, khuya sẽ về.

-Vậy con đi, lát con về với mẹ.

Con vừa định quay trở ra, thì bác Tường đã kéo then cài và đứng chặn cửa:

-Khuya rồi con không được đi đâu. Mẹ dặn phải giữ con ở nhà.

-Không được. Chỉ có bác, sao con ở nhà được?

Con xông tới, cố đẩy bác Tường qua một bên, để lấy đường thoát thân, nhưng bác đã nắm lấy hai cổ tay con, dùng sức mạnh đẩy con té ngữa xuống đất. Bác nằm đè lên người con và ôm con thật chặt.

Con ngộp thở vì mùi rượu nồng nặc từ hơi thở dồn dập của bác Tường. Con nhỏ người lại ốm yếu, nhất thời không thể vùng vẫy dưới sức mạnh ngàn cân của bác. Dường như thú tính của bác nổi lên, một tay bác chận miệng con không cho la lớn, tay kia bác lòn dưới áo ngực, nắn bóp không ngừng.

Con lấy hết sức bình sinh, vùng thoát khỏi bàn tay dơ bẩn của bác.

Khoảnh khắc ấy không biết từ đâu con lại có sức mạnh kỳ diệu, khi bác chồm tới ôm con lần nữa, lập tức con đạp mạnh vào bụng bác khiến bác loạng choạng ra phía sau, thừa cơ con đứng dậy, mở cửa và chạy ào ra ngoài thật nhanh. Con đường Luỹ Bán Bích lúc này vì trời đã tối, thiếu ánh sáng, nên cũng không có ai để ý đến một cô bé đang vừa chạy vừa khóc thất thểu trên đường.

Một lúc sau, tinh thần bình tĩnh hơn, con dừng lại ở trạm chờ xe buýt không có người, lấy điện thoại ra để gọi cho mẹ, vừa khóc vừa kể hết sự tình. Mẹ nói mẹ sẽ về ngay, mẹ hứa sẽ bảo vệ con và đưa con về nhà. Con nói với mẹ rằng con sẽ không về nhà khi còn bác Tường ở trong đó. Mẹ nói mẹ biết rồi.

Con không biết con đã ngồi ở trạm bao lâu. Đường phố lúc này trở nên rất vắng vẻ. Con co ro hai tay ôm trước ngực, vì càng về khuya gió thổi càng lạnh. Bất ngờ có một người đàn ông quần áo rách rưới, có lẽ là người vô gia cư, bước vô trạm. Dưới ánh sáng yếu ớt của ngọn đèn đường, con thấy ông ấy nhìn con mỉm cười và lẵng lặng ngồi xuống băng chờ, nhích lần, càng lúc càng gần chỗ con ngồi. Con đứng dậy ù té chạy ra khỏi trạm. Lúc này con vô cùng hoãng sợ, vừa sợ vắng vẻ, vừa sợ con người.

Con không biết hiện giờ mẹ ở đâu, con nghĩ có lẽ mẹ đã về nhà rồi, và tốt nhất là con nên trở về nhà với mẹ.

Con lập tức chạy thật nhanh ngược về hướng nhà mình. Chưa đến ngõ con đã nghe tiếng bác Tường quát tháo sỉ vả mẹ, chửi rủa rất tục tằn vì mẹ không lo đủ cho bác số tiền để bác mua xe máy. Mẹ mắng lại bác đã xàm xở với con gái. Lời qua tiếng lại rồi con nghe tiếng huỳnh huỵch dường như hai người đánh lộn. Con vội chạy vào nhà thì vừa kịp thấy bác Tường nắm tóc, đấm tới tấp vào đầu mẹ. Con xông tới đẩy bác Tường ra, giúp mẹ thoát ra khỏi bàn tay tàn bạo của bác Tường. Thật nhanh mẹ chạy vào bếp chụp con dao yếm lao lên. Vừa thoáng thấy mẹ cầm dao bác Tường đã vụt chạy ra khỏi cửa. Mẹ hét lớn “đồ khốn nạn” rồi cầm dao rượt theo. Mẹ chạy theo, vừa rời khỏi nhà được mươi bước thì một viên đá khá to không biết từ đâu bay tời trúng đầu mẹ. Con nghe mẹ la thất thanh một tiếng rồi gục xuống, nằm sóng soài trên mặt đường, đầu và mặt loang đầy máu. Con nhào tới ôm mẹ, khóc oà:

-Mẹ ơi, mẹ. Mẹ có sao không mẹ?

Toàn thân mẹ mềm nhũng, con cố lay nhưng mẹ không có cử động gì hết. Nhiều cô bác nhà gần đó túa ra đứng chung quanh con. Có một bác đã gọi một chiếc taxi đậu gần đó, bảo xe chở gấp mẹ và con vào bệnh viện, bác nói nếu gọi xe cấp cứu, mà xe đến trễ sợ không kịp.

5- Con đang ngồi chờ bên ngoài Phòng Cấp Cứu Bệnh Viện Đa Khoa Quận 11. Trên xe, con đã khóc suốt trên đường đưa mẹ đến đây. Hồi nãy, người ta bảo con khai báo tên tuổi mẹ, rồi người ta đẩy mẹ vào bên trong. Đứng bên ngoài, con vẫn khóc, trong lòng xót xa bàng hoàng. Mẹ ơi ráng khoẻ lại, đừng làm cho con lo lắng mẹ ơi.

Bệnh viện nửa đêm vẫn còn nhiều ngồi chờ kết quả sơ cứu cho thân nhân, cũng giống như con. Người ta lao xao nói chuyện với nhau, nhưng con không bận tâm, tâm trí con chỉ còn biết cầu nguyện sao cho mẹ con qua khỏi đêm nay. Hồi đó mẹ dạy con rằng, sau mỗi câu cầu nguyện phải niệm thầm câu thần chú “Nam Mô A Di Đà Phật”, thì lời cầu nguyện mới linh, bây giờ con cũng đang cầu nguyện y như vậy, để cầu cho mẹ sớm tai qua nạn khỏi.

Con chợt thấy có một cô y tá tay cầm một xấp giấy bệnh án, từ bên trong bước ra đứng ở cửa phòng cấp cứu.

-Ai là thân nhân của Lê Thuỳ Hương?

-Dạ là con – Con lên tiếng ngay.

-Con là gì của chị Hương?

-Dạ là con gái.

-Chị Hương có mua Bảo Hiểm Y Tế không?

-Dạ không có mua.

-Tình trạng của chị Hương cũng khá nguy kịch, máu bầm nhiều trong sọ, cần phẩu thuật mới có thể cứu chị. Con cầm phiếu đóng tiền này ra phòng thu ngân đóng trước 20 triệu, đem hoá đơn vô đây cho cô. Sau phẫu thuật, còn phải đóng tiền bao nhiêu nữa, cô sẽ báo.

Nước mắt con tự nhiên trào ra:

-Cô ơi, con không có tiền.

-Con không có tiền thì bệnh viện làm sao điều trị cho mẹ con? Trong 24 giờ mẹ con phải được phẫu thuật. Con về nhà nói với bà con, chú bác cô dì, cho con vay tiền cứu mẹ, nếu không ai có, thì nhờ bà con kêu gọi từ thiện. Nhanh lên con.

-Thưa cô, con không có bà con.

-Trời ơi, không có bà con, bệnh viện làm sao giúp con? Thôi thì con suy nghĩ đi nha, cô phải vô với bệnh nhân. Con phải đóng tiền, bệnh viện mới phẫu thuật cho mẹ được. Về tìm cách đem tiền vô đóng sớm nha con.

Cô y tá đi rồi, con ngồi sụp xuống ghế, ôm mặt khóc thành tiếng. Trời ơi, con kiếm đâu ra tiền cho mẹ con làm phẫu thuật? Ai là người thân của mẹ? Chú Quang đang ở rất xa, bác Tường thì lừa đảo, con không biết mẹ còn thân nhân nào khác không, mà nếu còn, thì dễ gì có ai giúp mẹ lúc này? Qua làn nước mắt, con thấy đất trời tối đen, sụp đổ.

Có một bàn tay đặt lên vai, con ngước nhìn lên, đó là một cô, chắc là thân nhân người bệnh, đang ngồi cạnh bên con từ lúc nãy tới giờ, cô từ tốn nói với con:

-Hy vọng mẹ con không sao đâu. Con về bán đồ đạc, có gì bán nấy, đem tiền cứu mẹ, đi con.

Con càng khóc nhiều hơn:

-Cô ơi, con cần đến 20 triệu lận cô ơi. Nhà con là nhà trọ. Đồ cũ trong nhà có giá trị gì đâu, đem bán ai mua? Cả con đem bán cũng không ai mua.

Câu nói vô tình của con làm loé lên cho con một tia hy vọng có thể cứu được mẹ. Hình ảnh mẹ tảo tần nuôi con bao nhiêu năm, khi con còn nhỏ, lần lượt hiện về trong ký ức con. Từng giọt sữa cọng rau, bao ngày thiếu thốn. Khó khăn gì mẹ vẫn luôn cố sức lo cho con ăn học. Con thương mẹ vô cùng mẹ ơi, con phải làm mọi chuyện để cứu mẹ.

-Cô ơi, cô biết có ai có tiền giúp con 20 triệu không cô, con hứa sẽ làm mọi chuyện để đền ơn cho người ta.

-Thấy con tội nghiệp nhưng cô không biết làm sao để giúp con. Con không có gì đem đi bán làm sao con có 20 triệu được con?

Không chần chờ, con vùng đúng dậy, nói trong nấc nghẹn, khoé mắt ướt đẫm:

-Có. Con bán con nè cô. Có người mua con không cô? Con muốn cứu mẹ con. Cô ơi làm sao tìm được người mua. Con bán thân con nè cô.

-Trời ơi, con còn quá nhỏ. Sao con có thể nghĩ đến chuyên đó?

-Không có 20 triệu mẹ con sẽ chết. Cô chỉ dùm con cách nào đi cô. Con sẽ bán thân con 20 triệu. Con muốn cứu mẹ….

Con quỳ sụp xuống nền gạch, hai tay ôm mặt khóc nức nở.

Con có cảm giác như có một cô nào đó kéo hai tay con đứng lên rồi đặt con vào ghế, con ngước nhìn lên, vừa kịp thấy cô ấy đưa tay quẹt vào hai mi mắt của chính cô. Giọng cô nghẹn ngào:

-Tội nghiệp con quá. Vậy thì con thử đến mấy tiệm gội đầu thanh nữ xem sao, may ra gặp môi giới.

-Thiệt hả cô. Tiệm đó ở đâu cô?

-Con hỏi thử chú taxi đi con.

-Dạ.

Không còn nhìn thấy gì chung quanh, con vụt chạy thật nhanh ra cửa bệnh viện. Trước cổng có vài chiếc taxi đậu chờ khách. Con chạy đến nói với một chú:

-Chở dùm con đi chú. Con muốn đi đến tiệm gội đầu thanh nữ gần nhất. Chú chở dùm con đi chú.

Con mở cửa, phóng nhanh vào xe, từ giờ phút này, con đã phó mặc cuộc đời.

-Đến tiệm gội đầu thanh nữ gần nhất, nhanh lên chú, tiệm gội đầu thanh nữ…

    Con Nợ Của Các Cô Trẻ Đẹp

Đó là anh Danny, con bác Hai tôi, người được mệnh danh là “con nợ của các cô trẻ đẹp”.

Tội nghiệp, anh đã trả nợ gần hết cuộc đời anh mà coi bộ vẫn chưa hết nợ!

Giờ nầy, khi tôi ngồi tào lao, tỉ tê kể chuyện mê gái trẻ đẹp của anh cho mọi người nghe chơi, thì anh đang nằm trong phòng riêng, nước mắt lả chả ngắn dài, xen lẫn tiếng thở dài thườn thượt nghe não ruột quá trời! Khiến tôi đây, vốn dễ mau nước mắt, suýt khóc theo anh. Nhưng cảm xúc tôi chợt ngưng lại, khi nhớ ra rằng, chẳng bao lâu nữa, anh lại tiếp tục tìm kiếm những cô gái trẻ đẹp, bằng cách qua sự giới thiệu của người quen ở Việt Nam, hoặc lùng trên mạng… Rồi anh vẫn sẽ tiếp tục “đi cày”. Vẫn đêm đêm chạy cái xe truck cũ kỹ não nùng, đi bỏ bánh pizza. Vẫn mải mê ki cóp chắt bóp từng tờ $1 tiền tip nhàu nát, nâng niu dành dụm tiền lương hàng tháng để cung phụng cho các cô trẻ đẹp.

***

Anh Danny vừa trở về căn phòng mà anh vẫn share của vợ chồng tôi ba năm nay. Có nghĩa là khi Betty, Bé Tý của anh, bông hồng nhỏ của anh, người vợ bảy tháng hăm mốt ngày của anh, kéo mấy chiếc va ly căng phồng quần là áo lượt ra khỏi nhà anh và đời anh, chất lên chiếc xe Mercedes màu mận chín mới toanh, phóng đi mất, thì anh cũng trở về ở với chúng tôi cho đỡ tốn và đỡ buồn.

Thật ra, theo tôi, Betty đáng trách nhưng cũng đáng được thông cảm. Ở Việt Nam, cô bé chỉ nhìn thấy nước Mỹ qua những hình ảnh rực rỡ tráng lệ huy hoàng của những tòa nhà cao ốc, những khu vui chơi giải trí Disneyland, Hollywood, sòng bài Las Vegas… mà Danny gửi về cho cô. Ừ, thì người ta thường chụp hình khi đi chơi chứ mấy ai chụp hình khi đang làm việc” Cho nên khi qua đây, cô vỡ mộng. Những ngày đầu Danny cũng đã đưa cô đi chơi nhiều nơi, cô tha hồ được thưởng thức cuộc sống tươi đẹp của nước Mỹ. Danny cũng đưa cô đi shopping tưng bừng, cô tha hồ mua sắm những bộ quần áo, dày dép đẹp… nhưng đó chỉ là thoáng chốc trong cuộc sống. Còn đời thường thì khác nhiều. Dù sao cũng tội nghiệp cô, bởi cô còn quá trẻ con để hiểu rằng, bất kỳ ở đâu, con người ta cũng phải có làm mới có ăn, đất đai dù màu mỡ đến đâu, người ta cũng phải ra tay chăm bón thì mới đơm hoa kết quả tốt lành. Thêm nữa, hồi Danny về Việt Nam sao khác hẳn Danny ở đây. Ở Việt Nam, Betty tự hào với gia đình, bạn bè về Danny bao nhiêu thì khi ở Mỹ, Betty xấu hổ về Danny bấy nhiêu. Kỳ lạ thay! Hồi về Việt Nam, cái gì ở Danny sao cũng thơm “mùi Mỹ”, từ quần áo tới cái phong bì thư, từ đôi vớ tới cái khăn tắm… Và Danny, dù sáu chục tròn, trông vẫn rất “tây”, rất sang trọng, rất phong độ. Vậy mà khi qua đây, Betty thấy tất cả bỗng nhạt nhòa, thậm chí đảo ngược. 

Rồi tệ hại hơn nữa là khi đi học Tiếng Anh, Betty càng thấy mình thật trẻ trung, gần gũi, hòa đồng, líu lo với các bạn cùng trang lứa bao nhiêu thì cảm thấy xa lạ, cách biệt với Danny già cỗi bấy nhiêu.

Có lần Danny đưa Betty tới trường, vừa mở cửa ra khỏi xe, Betty gặp ngay nhỏ bạn cùng lớp đang tung tăng đi tới, nhỏ lễ phép kính cẩn chào Danny:

– Cháu chào ông ạ!

Và cái gì đến cũng sẽ đến, khi có nhiều lời ra tiếng vào quanh Betty, nhất là đám bạn trẻ vô tư:

– Mèng ơi! Mắc mớ gì mà mầy phải ở với ông già bỏ bánh pizza! 

– Betty, mầy có biết mầy rất đẹp không” Mầy còn nhiều cơ hội…

– Betty ơi, cha mầy tới rước mầy kìa!

Hồi còn ở Việt Nam, khi trở thành người yêu, rồi người vợ của Danny, hàng tháng, nhân viên dịch vụ gửi tiền tới tận nhà Betty. Cô chỉ cần ký tên là được nhận những tờ trăm đô mới toanh, thơm phức cùng những lời yêu thương mật ngọt. Tiền Mỹ mà! Tha hồ tiêu xài thoải mái. Và để chuẩn bị sang Mỹ, Betty chỉ việc đi mua sắm, đi học tiếng Anh, tập thể dục thẩm mỹ, bơi lội, đi học nhảy đầm… Dĩ nhiên cô đâu biết đó là công sức anh Danny đã hằng đêm chạy như ma rượt ngoài đường, nhiều khi leo lên hàng mấy chục bậc cầu thang, dù đêm đông giá rét.

Rồi khi qua đây, ngoài thời gian đầu, sau đó coi bộ Danny không còn ga- lăng, hào phóng như xưa khiến Betty càng thất vọng. Cuối tuần, Betty muốn đi ăn phở ở tiệm, Danny bảo : “ Để mai anh nấu cho cưng ăn.” Tối tối, Betty thích đi la cà ở mấy quán cà phê, Danny cười hề hề: “Em muốn loại cà phê nào anh pha cho. Anh pha cà phê còn ngon hơn ở quán nhiều!” Sáng chủ nhật, Betty thích đi chơi, Danny cứ nằm ườn trên giường, giọng ngái ngủ: “Tối qua anh về khuya quá, để anh ngủ thêm tí, chiều anh lại phải đi làm rồi!”

“Ôi! Sống như vầy thì đi Mỹ làm gì hở trời” Chán chết đi được!”Betty than thở với mấy đứa bạn như vậy.

***

Ôi thôi! Còn đâu hình ảnh một anh Danny cách đây không lâu, mắt sáng long lanh, hoan hỉ khi kể về người yêu bé nhỏ xinh đẹp ở Việt Nam. Luôn hớn hở nói cười khi khoe rằng giấy tờ bảo lãnh đã xong. Và anh đã nhảy dựng lên, suýt đụng trần nhà, khi bông hồng của anh đã vượt qua được cuộc phỏng vấn gay go tại văn phòng lãnh sự Mỹ ở Sài Gòn!

Ôi thôi! Còn đâu hình ảnh một Danny, sau ngày về Việt Nam làm tiệc cưới trong nhà hàng lớn nhất của Sài Gòn, đi hưởng tuần trăng mật ở Nha Trang, Đà Lạt… Rồi trở lại Mỹ với phong độ của một chú rể tràn trề nhựa sống và thỏa thuê hạnh phúc.

Sau đó là những ngày anh háo hức đi tìm thuê nhà. Rồi anh tất bật sắm đồ nội thất. Rồi anh mua chiếc Mercedes mới toanh, màu mận chín sẵn sàng cho Betty yêu quý. Tất cả phải mới, phải sang mới xứng đáng với cô vợ nhỏ hơn con gái anh hai tuổi. Ừ, Betty mới hăm bốn tuổi.

Nhắc tới con gái anh, hẳn phải nhắc tới người vợ trước của anh, đó là chị Mộng Mơ, đã bỏ anh cách đây ba năm. Chị Mộng Mơ đương nhiên rất đẹp (không đẹp dễ gì anh thèm lấy). Nghe có lần chị Mộng Mơ tính đi thi hoa hậu phu nhân nhưng sau đó anh đã khôn ngoan tìm mưu kế cản trở, vì nghe bạn bè nói, mầy mà để bả thành hoa hậu phu nhân là mầy trắng tay. Thế là anh là anh đã giả đò bị đau bụng tiêu chảy. Anh rên hừ hừ, thảm thiết, năn nỉ van xin chị đừng bỏ anh ở nhà một mình. Khi chị phát hiện được mưu kế của anh, chửi anh một trận tơi bời hoa lá.

Nhưng rồi sau đó, dù không trở thành hoa hậu phu nhân, chị vẫn bye bye với anh. Chị đẹp, quá đẹp, chị biết mình đẹp. Và chị thích ngắm mình càng đẹp hơn trong những bộ quần áo đẹp, xe cộ sang, nữ trang xịn, mỹ phẩm đắt tiền… Mà anh, hằng đêm chạy đi bỏ bánh pizza thì làm sao cung cấp nổi nhu cầu cao cấp của chị. Thêm vào đó, bạn bè hỏi nhau, chồng mầy làm nghề gì” Lúc đầu chị nói dối, chồng tui kỹ sư computer. Ai ngờ, oái oăm sự đời, có lần người order anh đưa bánh pizza là bạn của chị. Thế là sau đó, anh phải xách cái valy nhẹ hều ra khỏi căn nhà ở New York lạnh lẽo, đáp máy bay về miền nam Cali nắng ấm, ở với chúng tôi, cho đến ngày anh chat chit trên mạng, gặp được “Bông hồng bé nhỏ”.

“Bông hồng bé nhỏ” là tên anh gọi yêu nàng. Mà quả là bông hồng đó bé nhỏ thật. Cô bé trông như một học sinh trung học, đẹp tuyệt, nhất là từ khi quen anh Danny, có nghĩa là tăng thêm những phụ tùng đẹp từ những tờ đô la anh gửi về hàng tháng. Nhìn những tấm hình cô bé gửi qua, ai cũng tấm tắt khen nhưng… kèm theo cái chép miệng: “ Không biết con bé làm vợ Danny được bao lâu”.

Cũng từ ngày trở thành tình nhân, rồi làm chồng của Betty, anh Danny “cày” nhiều hơn. Hàng tháng, anh vô cùng hạnh phúc đưa xấp tiền chẵn ít lẻ nhiều, nhờ tôi gửi tiền cho Betty (vì tôi làm việc trong một văn phòng gửi tiền về Việt Nam) cùng với những lời nhắn thấm đẫm tình tứ âu yếm. Nào là : “Bông hồng bé nhỏ của anh ơi, nhớ em lắm lắm lắm…” Nào: “Betty em ơi, đêm qua anh nằm mơ thấy em đang ở bên anh…”, “ Hun người yêu bé nhỏ của anh thật sâu…” Và còn nhiều câu nữa, sực nức yêu nhớ mà tôi thấy mắc cỡ cho anh nên không kể ra đây… Có lần tôi phải nhắc anh: “Thôi anh Đực, vừa vừa phai phải thôi, anh nhắn nhe gì mà nghe phát ớn, nghe muốn… nổi da gà!” Các bạn trong công ty tôi xuýt xoa, công nhận cái cô Nguyễn thị Bé Tý đó có phước thiệt! Tha hồ xài tiền. Đó, lấy Việt Kiều Mỹ sướng vậy, còn lấy Đài Loan, Hàn Quốc thì thê thảm cuộc đời.

Nhưng than ơi! Nàng Betty (tên Bé Tý tự chọn từ khi có người yêu là Việt Kiều Mỹ) đã bỏ anh mà đi rồi. Còn việc nàng đi với ai và đi đâu có trời mới biết!

Thật ra chuyện nầy đã cũ mèm cũ mẽm, nghe muốn nhàm tai trong cộng đồng người Việt ở đây. Và anh Danny, đã được tất cả mọi người trong gia đình cũng như họ hàng xa gần và bạn bè cảnh báo, nhưng anh không chịu nghe.

Mẹ tôi từng “tiên tri”:

– Mai mốt, nó nhai bắp rang được, còn thằng Đực phải trệu trạo bắp hầm, vậy là cãi nhau. Mai mốt, nó khoái nghe nhạc giựt gân, thằng Đực thì ưa bô- lê- rô, vậy là cãi nhau. Mai mốt nó thích đi chơi, thằng Đực, ngoài giờ đi làm, thích nằm nghỉ ngơi, vậy là cãi nhau…

Chị Hai của anh Đực, giọng hiu hắt buồn:

– Khéo bày lại thất tình nữa đó Đực ơi.

Chị Ba càm ràm:

– Cái thằng toàn làm chuyện ruồi bu.

Chị Tư đe nẹt:

– Mầy không chịu nghe lời cho mầy chết!

Em trai út tôi nháy mắt:

– Chị Betty nhí nhảnh nhảy chân sáo, anh Đực lụm cụm gối mỏi chân run, làm sao chạy theo kịp.

Ông xã tôi tủm tỉm nụ cười tinh ma quỷ quái:

– Cô đó đang xuân, anh Đực… tàn xuân… Ừm… Hổng biết ảnh… còn đủ sức…

Tôi cũng góp phần để can ngăn:

– Anh Đực ơi, chị ấy nhỏ tuổi quá so với anh, thấy kỳ quá! Eo ơi… thấy ghê ghê… giống như … ẹ ẹ… ông cháu… cha con…

Anh Đực phản ứng liền:

– Bộ mầy không đọc báo, coi tivi” Nhiều ông bảy tám chục còn lấy vợ hai mươi kìa.

– Nhưng đó là người nước ngoài. Còn mình là người Việt Nam. Phong tục, tập quán của người Việt mình không như vậy.

– Hồi xưa mấy ông vua già khú đế vẫn có hàng nghìn mỹ nhân tuổi đôi tám thì sao”

– Đó là chuyện đời xưa, đó là chuyện mấy ông vua. Còn chuyện anh Đực là chuyện đời nay, anh Đực cũng không phải là vua.

Ba tôi đề nghị:

– Đực nè, tao thấy ở đây single mom đẹp đẹp nhốc. Mầy kiếm một cô, tuổi chừng trên bốn mươi là OK rồi. Thôi, trẻ đẹp mà làm gì hả cháu” Chừng tuổi nầy, cháu nên suy nghĩ chín chắn, kiếm ai đó hiền lành, biết điều phải trái để nương tựa nhau mà đi tiếp phần đời còn lại, Đực à!

Anh Đực giẫy nẫy liền:

– Tội quá đi chú Tư! Trên bốn mươi còn xơ múi gì nữa”

Cho nên anh Danny, người đàn ông vừa chẵn sáu mươi, đang gục ngã một cách vô cùng bi đát trên chốn tình trường mà không ai thèm thương xót. “ Đáng đời nó, ai biểu ham sắc ham trẻ!” “ Thương cái nỗi gì thằng Đực, cái thằng suốt đời mê gái đẹp!” “Để nó bị quật tan tác bầm dập cho trắng mắt ra!”.

Và hình như chỉ có tôi đây, đứa em họ anh luôn tin cậy từ nhỏ giờ, thấy tội nghiệp, xót xa cho anh quá, bèn ngồi tẩn mẩn cà kê dê ngỗng kể chuyện mê gái trẻ đẹp của anh cho mọi người nghe chơi.

***

Trong trí nhớ của tôi, hình ảnh anh Danny luôn gắn liền với niềm si mê các cô gái đẹp.

Giờ kể chuyện ngày xưa của anh thì phải gọi anh bằng cái tên ngày xưa mới thuận miệng. Bác Hai sinh một hơi năm chị công chúa, tới hoàng tử là anh, vợ chồng bác Hai mừng húm, sợ khó nuôi, đặt tên xấu cho anh: Đực. Khi anh Đực cắp sách tới trường, cô giáo thấy cái tên hơi thô tục, bèn xin phép gia đình anh thêm chữ ơ vào sau chữ ư, ra chữ Được. Nhưng đó là trong giấy tờ. Còn thường ngày mọi người vẫn gọi anh là Đực.

Tôi và anh rất thân nhau vì anh hay mê say những đứa bạn học cùng lớp với tôi. Anh thường lui tới nhà tôi để có dịp làm quen với mấy nhỏ bạn đẹp gái của tôi. Cũng nhờ đó mà tôi rành cuộc đời anh hơn sáu câu vọng cổ.

Ngay từ thời trung học đệ nhất cấp, mới lớp đệ lục, hỉ mũi chưa sạch, anh Đực đã biết yêu! Yêu mê mẩn! Tôi còn nhớ hình ảnh anh mặc quần xà lỏn, những buổi trưa nắng chang chang, anh đạp cái xe đạp “đòn giông”, vì chưa đủ cao để ngồi lên yên xe, nên anh phải thọc một chân qua phía dưới khung xe, vẹo nghiêng người mà đạp ngang qua nhà cô bạn Thúy Kiều cùng lớp tôi, hàng trăm lần, chỉ cốt để nhìn nhỏ Kiều một chút. Suốt ngày tôi khốn khổ vì anh cứ theo hỏi tôi về Thúy Kiều. “Tâm ơi, Thúy Kiều có thích ô mai không”” “ Thúy Kiều thường kẹp tóc bằng cái kẹp màu hồng phải không”” “ Thúy Kiều cười coi đẹp ác chiến hen.” Dĩ nhiên tôi cũng thu lợi ít nhiều từ tình yêu của anh. Vì anh Đực là quý tử, nhà anh lại buôn bán, nên túi anh luôn rủng rỉnh tiền, cặp anh luôn căng phồng kẹo bánh. Gì chứ mỗi lần gặp tôi với mục đích hỏi han, nhờ đưa thư tỏ tình… anh rất hào phóng quà cáp cho tôi để tôi vui vẻ nhận lời.

Lên lớp đệ ngũ, anh Đực mê nhỏ Hằng Nga. Rồi chẳng bao lâu, bác Hai hỏi tôi: “ Con Giáng Tiên là đứa nào mà thằng Được ngủ mơ kêu ơi ới vậy Tâm”… Ôi thôi, kể những tên các cô gái mà anh Đực đã từng say mê chắc phải mấy trang dài như sớ táo quân. Dĩ nhiên, toàn những người đẹp.

Trong trí nhớ của tôi, hình ảnh anh Đực, thời phong trào mốt cao bồi, anh mặc quần ống túm; thời mốt hippy anh mặc quần ống loa, miệng thường nghêu ngao rên rỉ mấy bài hát em ơi em hỡi mùi mẫn. Và hễ khi anh mê cô nào, y như rằng cô ấy tha hồ nhận quà. Không lấy được tiền trong ngăn kéo của gia đình, thì anh Đực giả đò sà tới bên bác gái, ôm hôn bác, nịnh bác mấy câu rồi nhẹ nhàng cho tay vào túi áo bác gái mà rút tiền.

***

Chiều nay, 5 giờ, anh sẽ bắt đầu công việc của anh: Đi bỏ bánh pizza! Anh sẽ ki cóp những đồng tip, gom lại thành từng trăm, rồi cùng với tiền lương, góp lại thành tiền nghìn, để tiếp tục tìm cô gái đẹp, để trả món nợ đời anh. Tội nghiệp!

Mẹ tôi cứ chép miệng thở dài, nói, chắc kiếp trước thằng Đực lấy con gái người ta có chửa rồi bỏ rơi con gái người ta nên kiếp nầy nó phải trả. Đúng là nghiệp chướng!

Tịnh Tâm

From: Tu-Phung

  PHƯỚC ĐỨC…

Ngày xưa có ba ông thầy : một thầy xem tướng, một thầy tính số, và một thầy phong thủy cùng nhau đi chu du khắp nơi. Một ngày, các thầy tới thăm một nông trại.

Lúc đó trời đã tối nên cả ba xin được tá túc qua đêm. Thế là, ba ông thầy tướng số theo chân gia nhân vào trong nhà. Cả ba người được chủ nhà chào đón rất chân tình. Chủ nhà sai người dâng trà rồi lại làm cơm thịnh soạn thiết đãi. Sau đó, ba thầy được sắp xếp nghỉ ngơi trong một phòng khách bài trí hài hòa, đồ đạc giản dị, gọn gàng ngăn nắp.

Trước khi đi ngủ, thầy tướng nói với hai thầy còn lại: “Hai huynh đệ, tôi thấy vị chủ nhà này ngũ quan phá tướng không tốt chút nào. Trán hẹp, lệch, tướng yểu, nghèo khổ”.

Thầy xem số bàn thêm: “Ông này mệnh triệt, thân tuần. Ba cung tam hợp mệnh, tài, quan đều không tốt, lại có số không giữ được tiền của.”

Ông thầy phong thủy tổng kết: “Vậy là tướng không tốt, số cũng chẳng lành. Kỳ lạ thật, tại sao ông ta lại có thể giàu có được nhỉ ? Tôi thấy người gác cổng kia còn có tướng làm ông chủ hơn đấy. Phải chăng nhờ mồ mả gia tiên ở nơi âm trạch tốt nên ông ta mới được như vậy?”. Ba thầy nằm thao thức mãi không ngủ được, mong trời mau sáng.

Sáng hôm sau, ba thầy cùng ngỏ ý muốn đi xem âm trạch. Chủ nhà vui vẻ đồng ý và đích thân dẫn ba thầy đi xem phần mộ.

Đường đi khá vòng vèo và xa xôi lại còn phải đi qua suối. Nhưng khi quay về, chủ nhà lại dắt họ đi một đường khác. Đường về thì ngược lại rất gần, chẳng vòng vèo như lúc đi.

Ba thầy hỏi: “Sao khi đi ông không đi đường này mà đi vòng chi cho xa ?”.

Chủ nhà từ tốn đáp: “Khi dẫn ba thầy ra tới cổng, tôi thấy người hàng xóm đang cắt trộm lúa của tôi. Nếu tôi đi qua đó, thấy tôi họ sẽ bỏ lúa mà chạy. Tôi biết vì đói nên họ mới làm vậy chứ bản tính không phải phường trộm cắp, nên muốn đi đường vòng để tránh không làm họ tủi thân.”

Cả ba thầy đều gật đầu nói rằng:
“Ồ, vậy Ngài được chữ ĐỨC, chính ĐỨC đã thay đổi vận mệnh của Ngài. Chính Tâm hành thiện của Ngài đã tích được ĐỨC!

 TÌNH MẪU TỬ

Bài cũ, thấy hay, xin gởi thêm lần nữa. Mời đọc, để rồi không cầm được nước mắt.

Phùng Văn Phụng

(Nhân ngày HIỀN MẪU xin gởi truyện ngắn này đọc xem có khóc không?)

– Anh về ngay đi, em hết chịu nổi rồi, mẹ anh phiền thật.

– Uhm, mẹ anh phiền thật, bây giờ anh đang có cuộc họp quan trọng, tối về anh sẽ giải quyết nha em.

Tiếng đầu dây bên kia dập máy nghe có vẻ rất tức tối, anh buông thõng người ra sau ghế, ở bên kia cô nhìn ra phía cửa như đang cố nuốt trôi một cái gì đó vào mình.

– Anh nhìn đi, đó, đây này, hôm nay em sắp, ngày mai em xếp, cứ một người dọn, một người lại bày ra như vậy, ai mà chịu nổi. Em sắp điên rồi đây. Cô vò đầu trong 1 trạng thái vô cùng tức giận, anh lại gần cô, lấy tay xoa xoa hai bờ vai gầy gầy, cô hất chúng ra.

– Em vào đây – Anh nhẹ nhàng nắm lấy tay cô kéo vào phòng, khép hờ cửa, anh lấy xuống một chiếc hộp được đặt trên nóc tủ, lấy tay phủi nhẹ, anh nhìn cô mỉm cười.

– Mẹ phiền thật, ngày mai mình đưa mẹ đến viện dưỡng lão em nhé, còn bây giờ để anh cho em biết mẹ chúng ta phiền đến mức nào.

Anh mở chiếc hộp ra, bên trong là một xấp hình, anh lấy ra một tấm đã cũ, nhưng chẳng hề dính tí bụi nào, cô tò mò nhìn vào tấm ảnh.

– Em thấy không, đây là tấm hình mà Dì anh đã chụp lúc anh sinh ra, Dì kể vì mẹ yếu nên sinh lâu lắm, mà sinh lâu chắc là đau lâu em nhỉ, mà mẹ phiền thật, cứ la hét ầm ĩ cả lên, ai mà chẳng sinh. Dì còn nói, mẹ yếu lắm, nếu cứ cố sinh thì sẽ nguy hiểm cho người mẹ, bác sĩ đã nói như vậy rồi vậy mà mẹ vẫn cố cãi: “Không, con tôi phải ra đời, tôi phải sinh,” mẹ anh phiền thật đó.

Cô nhìn tấm hình, bàn tay cô nhẹ bổng, rồi cô nhìn anh, trong mắt anh chứa một điều gì đó rất lạ. Anh cẩn thận bỏ tấm hình đó qua một bên, lấy một tấm khác cho cô xem.

– Em nhìn nè, đây là bức ảnh chụp lần đầu tiên anh bú mẹ, anh chẳng thấy ai phiền như mẹ cả. Bà nội, bà ngoại nói cả rồi, mẹ yếu, không đủ sữa để cho anh, uống sữa bình đi, ở đó mà dưỡng sức, nhưng một hai cứ khư khư giữ anh vào lòng “Không, con con nhẹ cân, phải bú sữa mẹ mới tốt.” Ai nói gì cũng cãi em nhỉ, nếu không anh được uống sữa bình rồi, sữa bình phải ngon hơn chứ, mẹ anh phiền thật.

Bàn tay cô run run, cô thấy ánh mắt của người mẹ trong bức ảnh ánh lên vẻ rất hạnh phúc, hai bàn tay cô ta cứ giữ chặt đứa bé. Cô nhìn anh không nói gì cả.

– Còn nữa đây này – Anh lại lôi ra một tấm khác nhìn vào đó.

– Em thấy mẹ anh phiền ghê chưa, con nít hơn một năm ai chẳng chập chững biết đi, mẹ cứ làm như chỉ có con mẹ mới làm được điều đó không bằng. Ba kể mẹ cứ gặp ai là cũng hí hởn khoe “Thằng cu Tin nhà tôi đi được rồi, nó biết đi rồi đó.” Bộ mẹ không thấy phiền hay sao em nhỉ? – Bờ môi cô như muốn nói một cái gì đó nhưng cổ họng thì ứ nghẹn lại, bức ảnh đứa trẻ con chập chững đi về phía mẹ trong tấm hình, cô nhìn mãi. Ba còn kể, từ ngày anh bắt đầu bi bô tập nói rồi gọi được tiếng mẹ là nguyên những ngày sau là một chuỗi điệp khúc “ Cu Tin gọi mẹ đi, gọi mẹ đi cu Tin,” mẹ phiền quá đi mẹ à, anh mỉm cười xoa nhẹ vào bức ảnh, mắt anh đang long lanh thì phải.

– Đây nữa, đây nữa này – Anh lôi ra nguyên một xấp, nhiều lắm, rất nhiều ảnh – Em thấy mẹ anh phiền ghê chưa, chụp làm gì mà lắm ảnh vậy không biết, lần đầu tiên anh vào mẫu giáo, có phiếu bé ngoan, rồi tiểu học, trung học, nhận bằng khen, em coi đi, đủ trò trên đời, coi hình của anh có mà đến tết mới xong, anh phì cười, “mẹ anh phiền nhỉ?”

Cô nhìn anh, anh không cười nữa, anh cầm một tấm hình lên nhìn vào đó rất lâu, cô thấy nó, một tấm hình rất đẹp, anh rất đẹp trong bộ áo tốt nghiệp cử nhân, anh lúc đó trông điển trai quá, cao ráo, nhưng…

– Em có thấy không? Tóc mẹ anh đó, rối em nhỉ? Còn áo quần nữa này, cũ mèm…- Cô nghe thấy giọng anh trở nên khác đi, không đều đều như lúc ban đầu nữa, đứt quãng. Cô nắm lấy tay anh.

– Năm 15 tuổi, ba bỏ mẹ con anh lại, rồi lúc đó, mọi thứ trong nhà trở nên không có điểm tựa, anh đi học, mẹ bắt anh phải học… Em không biết đâu, anh xin nghỉ nhưng mẹ không cho, phiền như vậy chứ. Mẹ cứ sáng sớm đi phụ quán cơm cho người ta, trưa ăn một chén cơm thừa trong quán để dư tiền cho anh học thêm ngoại ngữ, rồi chiều đến chạy đi giặt đồ cho những bà mẹ không phiền khác, để họ đi mua sắm, cà phê, giải trí…- Giọng anh lạc hẳn – Còn nữa em ạ, tối đến mẹ lại tiếp tục đi làm lao công đường phố, sáng sớm mới về chợp mắt được một tí thôi, vậy đó… Em thấy mẹ anh khỏe không?

“Tách”, một giọt nước rơi xuống trên tấm hình, mắt cô cũng nhòe đi, khác thật, một bà mẹ trẻ với gương mặt xinh đẹp lúc đứa con mới bi bô tập nói, và cũng với gương mặt phúc hậu đó nhưng giờ làn da đã nhăn đi, khuôn mặt gầy hẳn khi đứng cạnh cậu con trai lúc chuẩn bị ra trường.

– Anh à – Bàn tay cô nắm lấy bàn tay run run của anh.

– Em có thấy tay mẹ rất yếu không, anh chẳng bao giờ kể em nghe nhỉ. Khi năm tuổi, anh đùa nghịch chạy nhảy lung tung, lúc đuổi bắt cùng cô nhóc hàng xóm anh đã trượt chân ngã từ cầu thang xuống. Lúc đó, anh chẳng thấy đau một chút nào cả, chỉ nghe một tiếng kêu rất thân quen, em có đoán được không, anh đang nằm trên một thân thể rất quen…mẹ anh đó. – Cô sững người lại, nước mắt cô trào ra, rơi xuống ướt đẫm tay anh.

– Em à, mẹ anh phiền vậy đó, phiền từ khi anh chuẩn bị lọt lòng cho đến khi anh gần đón đứa con đầu tiên của mình, chưa hết đâu, mẹ sẽ còn phiền cả đời em ạ, bây giờ lớn rồi mẹ vẫn cứ lẽo đẽo theo anh dặn đủ thứ em không thấy sao, cơm phải ăn ba chén, đi xe phải chậm thôi, đừng có mà thức khuya quá. Mẹ anh phiền thật, ngày mai mình đưa mẹ đến viện dưỡng lão em nhé.

“Anh”, cô ôm chặt lấy anh, cô òa khóc nức nở, “em xin lỗi”, anh ôm lấy cô vỗ về, vỗ về như ngày xưa anh vẫn thường được làm như vậy.

“Choang” – Anh và cô chạy nhanh xuống bếp.

– Mẹ xin lỗi, mẹ nghe con thèm chè hạt sen nên mẹ đi nấu, nhưng… Giọng mẹ run run không dám nhìn về phía trước, cúi người nhặt những mảnh vỡ vừa rơi.

– Mẹ à – Cô chạy đến nắm lấy bàn tay xương xương của mẹ – Từ nay mẹ đừng phiền nữa nhé, để con phiền mẹ cho – Cô ôm chặt mẹ, nước mắt thấm đẫm vai áo mẹ, mẹ nhìn anh, anh nhìn cô trong lòng của mẹ.

“Mẹ đã không sinh lầm con và con cũng đã không chọn nhầm dâu cho mẹ, phải không ạ?”

Lung Việt (T.H)

Gái Việt sau 1975

Chuyện trên chuyến bay

 Tôi không có thói quen giao lưu với người ngồi cạnh trên máy bay nhưng vẫn thường để ý một chút, lúc vừa ngồi xuống.

Trưa nay, cạnh tôi là một anh Tàu sồn sồn, bụng to, đầu hói. Anh đi với một cô gái trẻ, đẹp vô hồn, có lẽ người Việt. Tôi chẳng nghe họ trò chuyện gì.

Đang thiu thiu, tôi giật mình vì mấy cái vỗ nhẹ. Là cô gái. Nhìn qua, tôi thấy ghế cạnh mình đang trống. Với vẻ mặt căng cứng, em chồm qua đưa tôi cái gì đó giấu trong tay và thì thào:

_ Anh là Việt Nam phải hôn?

_ Đúng rồi em.

_ Anh làm ơn cầm giùm em cái này đi. Cầm lẹ đi anh.

Nhìn ánh mắt và nghe giọng nói khẩn cầu, tôi cầm. Là tiền. 200 đô Mỹ.

_ Cái gì vậy em?

_ Anh cất vô liền đi. Em đọc số điện thoại của má em. Anh nhớ rồi chuyển nó cho má em giùm nha anh.

Tôi lấy điện thoại ra và làm theo như một cái máy rồi quay sang em thắc mắc:

_ Sao không đợi qua đến Hong Kong rồi nhờ dịch vụ chuyển về.

_ Hổng được anh ơi, em khổ lắm. Em lấy thằng này là Tàu Mã Lai, nó đi đâu cũng bắt em theo. Ở nhà em cũng không ra ngoài được đâu, như ở tù vậy đó. Nó ghen lắm. Đánh đập em hoài. Nè, anh nhìn tay em còn bầm nè. Nó mới qua Saigon công tác rồi kêu má em lên, cho được có triệu bạc. Hai trăm này em mới ăn cắp của nó đó.

Tôi ngóng về phía restroom rồi quay sang em:

_Trời ơi, nó biết rồi làm sao?

_ Em liệu được anh ơi.

Kéo kỹ khoá chiếc túi xách, tôi hỏi em thêm một câu mà giờ ngồi lại thấy hối hận quá chừng:

_ Sao em không bỏ về Việt Nam đi?

Em nghèn nghẹn:

_ “Bỏ nó thì dễ nhưng em đâu bỏ con mình được anh? Nhiều lúc em muốn ôm con nhảy lầu luôn”.

_ Thôi em ơi, không được, không được nghĩ vậy. Em còn ba má.

Nói tới đây, thoáng thấy cái đầu hói vừa lú ra khỏi cửa buồng vệ sinh, tôi nhắm mắt lại.

Tôi vừa tiếp tay cho một vụ ăn cắp. Nhưng, hai trăm, hai ngàn hay hai chục ngàn cũng không bù đắp nổi những đòn roi và nhục nhằn em đã và đang gánh chịu. Em có thể đòi công bằng cho mình, bằng bất cứ cách nào.

Và tôi biết, hàng ngàn những cô gái Việt Nam cũng đang ngập ngụa trong những đắng chát này, như em. Không phải ai cũng có thể soi trước cái bến mình sắp cập vào, không phải cuộc hy vọng đổi đời hoặc báo hiếu cha mẹ nào cũng toại thành.

Trách ai đây?

Dương Đạt.

From: Tuyen Ho-Nguyen

ÂN HẬN MUỘN MÀNG

Anh Hai là con trai duy nhất mà 30 tuổi vẫn độc thân nên ba má tôi sốt ruột lắm. Hồi đó, tới tuổi băm mà “chưa có gì” thì thế nào cũng xảy ra nhiều suy diễn kiểu như “chắc thằng đó kỹ tính quá”. Đàn ông con trai mà bị mang tiếng kỹ tính thì coi như… hết cứu.
Chị em tôi lần lượt “bấm còi” vượt mặt, anh Hai vẫn giậm chân tại chỗ, mặc kệ má tôi bồng bế cháu ngoại, nói gần nói xa, rồi hỏi thẳng: “Tới chừng nào con mới chịu cho má bế cháu nội?”. Anh Hai cười hì hì trốn sự thúc giục của má bằng cách xách cưa và búa lên chùa.
Ba má tôi là Phật tử, từ khi còn nhỏ, anh chị em tôi đã được ba má dắt tới chùa lễ Phật và tập làm công quả như quét sân, kết hoa vải, dọn dẹp trong những ngày lễ lớn… Nhà chùa đang chuẩn bị mở lớp học cho các em nhỏ lang thang. Bàn ghế thu gom từ các nơi cần được sửa chữa và anh Hai đảm nhận phần việc này.
Trong số các giáo viên tình nguyện đến dạy các em, có một cô dạy toán là người theo đạo Công giáo. Chuyện bắt đầu từ đây. Anh Hai tôi thường xuyên lên chùa nhưng không chỉ để làm công quả mà còn để đưa đón cô dạy toán.
Ba má tôi cắn răng thở dài, ông bà mong biết mấy được thấy con trai có đôi có cặp, nhưng khi có rồi thì vui không nổi. Con trai đầu có bổn phận cúng kính mà lấy vợ khác đạo thì làm sao?
Anh Hai biết tình yêu của mình gây khó cho ba má, nên chẳng dám nói năng gì, cũng không dám đưa chị về chào gia đình. Tôi hỏi nhỏ: “Anh đã tới chào ba má chị chưa?”. Anh Hai lắc đầu. Tôi hiểu là nhà bên đó cũng chẳng đồng tình.
Hai gia đình biết rõ con mình thương ai, nhưng làm như không biết. Thời đó, chuyện yêu đương mà chưa có tiếng nói của người lớn thì coi như chuyện ngoài đường. Giả vờ như không biết, nhưng ba má tôi âm thầm theo dõi, thấy anh đưa chị đi lễ nhà thờ. Và nhà bên ấy cũng thầm theo dõi, thấy chị theo anh lên chùa lễ Phật ngày rằm. Hai bên cùng thấy, cùng biết và cùng nín lặng chờ đợi.
Chờ đợi gì cũng không rõ, có lẽ, không bên nào muốn là phía đầu tiên thốt lời khiến con mình đau khổ.
Mối tình của anh Hai kéo dài đến năm thứ ba thì má tôi không kiên nhẫn được nữa. Con mình là con trai, lỡ có bề gì thì mang tiếng ác với con gái người ta. Má ra tối hậu thư “hoặc tình, hoặc hiếu”. Anh Hai cúi đầu chọn bên hiếu.
Lựa chọn của anh Hai khiến má mềm lòng, nhưng thật ra, do âm thầm theo dõi, má đã sinh lòng mến thương người con gái hiền ngoan, vừa đẹp vừa nhân hậu, biết đến với trẻ em khốn khó. Được con dâu như vậy thì cũng đáng để má chịu lùi một bước. Má thuyết phục ba cho phép anh Hai ngỏ lời với nhà bên đó, với điều kiện đạo ai nấy giữ.
Ba má chị lắc đầu, với lời phân tích ngọn ngành rành mạch là phải từ chối người con trai nghề nghiệp đàng hoàng, tính tình tử tế, hiền lành thì cũng tiếc lắm, nhưng mai này sinh con ra thì làm sao? Đứa nào theo cha lên chùa, đứa nào theo mẹ đi nhà thờ? Ừ thì cho phép chúng tự chọn đức tin, nhưng khi mới sinh ra chưa biết gì thì cha mẹ là người dìu dắt, lúc đó làm lễ rửa tội thì sao? Đã nhận lễ rồi thì dĩ nhiên là con của Chúa, ông bà nội có chịu không?
Câu trả lời của ba má tôi là không, cháu nội nhất định phải theo đạo nhà mình.
Vậy là anh chị chia tay. Để khỏi gặp gỡ, khỏi xao lòng, chị không đến chùa dạy lớp học tình thương nữa, người thay thế chị là anh Hai. Trước đó, anh chỉ làm những việc công quả cần sức vóc đàn ông, tới lúc ấy, anh nhận luôn việc dạy học. Bọn trẻ thắc mắc: “Sao cô không dạy tụi em nữa hả thày?”, anh Hai trả lời: “Tại các em làm cô buồn”. Bọn nhóc chẳng hiểu câu trả lời này, thường ngày đứa nào cũng có nhiều lần nói chuyện trong lớp, không làm bài tập về nhà, rồi cãi nhau chí chóe… Cô giáo buồn là đúng rồi.
Anh Hai gầy sọm đi. Cả nhà tôi thở dài, bệnh buồn tình chỉ có thầy thuốc thời gian chữa lành mà thôi. Chữa lành thật không, tôi tự hỏi khi thấy anh Hai vẫn đi về một mình, vẫn cười cười nói nói nhưng ánh mắt chẳng còn sáng lên lấp lánh.
Tai nạn xe cộ bất ngờ cướp đi mạng sống của anh Hai.
Đám tang anh, chị lặng lẽ đến vào buổi tối, khi khách viếng đã ra về hết. Chị lặng lẽ chảy nước mắt trước di ảnh của anh. Nén nhang chị thắp cũng như người, lặng lẽ tỏa làn khói mỏng mà làm cay mắt tất cả. Ba tôi lau nước mắt quay mặt đi, còn má tôi ôm lấy chị mà nức nở. Quá muộn màng!
Sư thầy nói tục lệ đốt quần áo cho người chết đem theo là mê tín dị đoan, lãng phí, thay vì vậy, hãy đem làm từ thiện để làm phước. Tôi rủ chị xếp áo quần của anh để đem đi cho. Những ngón tay chị run run vuốt từng nếp vải như đây mới đúng là lần cuối cùng chị được chạm vào anh. Tôi chọn cái áo màu xám tro anh hay mặc, muốn nói chị hãy đem về giữ cho riêng mình, nhưng cái đầu tỉnh táo của tôi lại nghĩ, nỗi nhớ đã đủ làm khổ chị rồi, tốt nhất là để chị quên anh đi.
Tục lệ quê tôi là người vừa nằm xuống sẽ cảm thấy lạnh lẽo nên hằng ngày sẽ đốt củi sưởi ấm ngôi mộ. Sáng sớm, tôi chở má xuống nghĩa trang, ngang qua cổng, ông bảo vệ hỏi thay lời chào: “Con dâu của dì là cô giáo hả?”. Má tôi chảy nước mắt nhìn chị và bọn nhỏ lớp tình thương xúm xít mỗi đứa một khúc củi xếp lên nhau. Rồi những bàn tay nhỏ bé khum khum nối nhau che gió cho chị mồi lửa.
Tôi và má đứng lại ở xa xa nhìn tới, để cho chị được tự do chăm sóc anh. Má tôi vừa khóc vừa nói: “Biết vậy thì hồi đó má đã gật đầu. Chúa và Phật đều dạy người ta thiện tâm mà”.
Không ai biết trước được điều gì, nếu biết trước thì chẳng ai nỡ làm đau người khác. Tôi thường nói vậy để an ủi ba má và cũng là tự nói với mình. Tới tận ngày giỗ lần thứ bảy của anh Hai, sáng sớm mang hoa xuống mộ, tôi vẫn gặp chị bên cạnh đống lửa; lứa học trò ngày đó đã phiêu bạt khắp nơi, chị ngồi một mình… 

(Sưu tầm qua Internet)

From: Tuyen Ho-Nguyen