Category: Tin Việt Nam

Thấy gì qua hai vụ máy bay rơi

Blog RFA

Những nghịch lý tồn tại đã từ lâu

Song Chi.

RFA

Đọc hai bài báo “Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan: 40 người dân phải nuôi một công chức” (Pháp Luật TP.HCM), và “11 triệu người ăn lương: Ngân sách nào kham nổi?” (VietnamNet).

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan nói: “Bộ máy nhà nước của chúng ta hiện nay có khoảng 2,8 triệu cán bộ, công chức, viên chức.

Nếu cộng cả đối tượng nghỉ hưu, các đối tượng khác hưởng lương, trợ cấp từ ngân sách nhà nước, con số này lên tới 7,5 triệu người, chiếm 8,3% dân số cả nước. Còn nếu cộng toàn bộ số người hưởng lương và mang tính chất lương thì con số này lên tới 11 triệu người. Không ngân sách nào nuôi nổi bộ máy ăn lương lớn như vậy.

Nước Mỹ có diện tích lớn xấp xỉ 30 lần nước ta, dân số gần gấp bốn lần nhưng đội ngũ công chức của họ chỉ có 2,1 triệu. Nhìn sang Trung Quốc thì chúng ta thấy đội ngũ công chức của họ cũng chỉ chiếm 2,8% dân số.

Như vậy, chúng ta thấy 160 người dân Mỹ chỉ nuôi một công chức, trong khi đó 40 người dân Việt Nam phải nuôi một công chức…” (“Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan: 40 người dân phải nuôi một công chức”)

Chưa kể các tổ chức quần chúng công cần phải cấp kinh phí hoạt động như Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị-xã hội như Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên, Công đoàn, và Hội Cựu chiến binh, cùng 28 hội đặc thù khác…khiến ngân sách quốc gia rơi vào tình cảnh khó khăn từ lâu nay.

Thử nhìn sang các quốc gia như Bắc Âu nói chung và Na Uy nói riêng, dù giàu có nhưng bộ máy nhà nước, bộ máy hành chính công rất gọn nhẹ, một phần do các nước này ít dân, họ luôn luôn suy nghĩ làm thế nào để người dân có thể tự gánh bớt việc và nhà nước cũng như các công ty tư nhân khỏi phải thuê nhiều nhân công.

Người dân phải tự làm lấy hết, mọi thứ giao dịch được tiến hành qua internet, ví dụ sử dụng netbank để giao dịch chi tiêu tại nhà không cần phải đến ngân hàng chỉ trừ khi thật cần thiết, tự khai báo số điện hàng tháng qua internet chứ không cần có người đi ghi điện và trả tiền qua tài khoản ngân hàng, khai báo thuế, mua vé máy bay, đặt khách sạn, mua vé xem phim…qua internet. Khi lắp đặt điện thoại, khi sửa chữa bất cứ cái gì từ internet bị trục trặc chẳng hạn…thì gọi điện thoại cho cơ quan, công ty đó để được hướng dẫn và tự làm lấy chứ không có người tới làm thay, còn nếu bất cứ cái gì mà có người tới làm thì giá dịch vụ sẽ rất đắt, cho nên người dân phải tập làm tất cả mọi thứ.

Đã vậy các nước Bắc Âu còn tiến tới mức dùng máy móc để thay thế dần con người trong mọi công việc đơn giản. Ví dụ trong các siêu thị bây giờ bên cạnh các nhân viên ngồi cashier tính tiền cho khách hàng thì có một dãy máy tính tiền tự động, người mua sẽ sử dụng thẻ quẹt mã vạch của các món hàng mình mua và cuối cùng đi qua quầy tự động để trả tiền; đi vệ sinh công cộng bây giờ cũng không mấy nơi có người ngồi thu tiền nữa mà cứ tự động bỏ tiền vào máy, lấy cái giấy có mã vạch rồi quẹt cái mã vạch đó qua một cái máy scan bên ngoài nhà vệ sinh và cửa tự động mở ra cho ta đi vào; đi xem phim thì vẫn có thể mua vé tại rạp hay mua vé qua internet tại nhà, nhưng khi mua vé qua internet bây giờ các rạp họ không in vé ra cho khách như trước nữa mà họ sẽ gửi mã vạch vào điện thoại của người mua, khi đến rạp cứ việc giơ điện thoại có mã vạch ra cho người soát vé họ scan kiểm soát là xong…

Phần lớn mọi thứ chi tiêu bây giờ là bằng thẻ visa card, master card, credit card…chỉ trừ mua những thứ lặt vặt, chính phủ Thụy Điển còn tính đến chuyện trong tương lai gần sẽ hoàn toàn không sử dụng tiền mặt nữa, kể cả mua một chai nước ngọt hay một cái bánh mì. Các nước phát triển đang tiến dần tới một thực tế là tất cả những loại việc đơn giản sẽ giao dịch qua internet hoặc do máy móc tự động làm, con người do đó phải có trình độ, phải có những kỹ năng cao hơn thì mới kiếm được việc.

Mọi thứ chi tiết, giấy tờ hành chính liên quan đến mỗi công dân đều được lưu trữ vào hệ thống tư liệu của nhà nước, mỗi người chỉ cần có số cá nhân (personal number), khi đi tới bất cứ cơ quan nào người ta chỉ cần hỏi personal number là ra mọi thứ thông tin cần thiết.

Trong khi đó, ở những quốc gia lạc hậu mà lại đông dân như VN thì quá thừa người nên bất cứ việc gì cũng có thể thuê nhân công, từ ghi điện, lắp đặt điện thoại, đủ các loại dịch vụ sửa chữa từ sửa vá quần áo, sửa giày, đồng hồ, máy vi tính…trở đi, cái gì cũng có dịch vụ làm sẵn, kể cả dịch vụ đi du học hay kết hôn với người nước ngoài, muốn học cái gì cũng có người dạy và dạy cái gì cũng có người học.

Như vậy thì phù hợp với hoàn cảnh đông dân của VN. Và thuận lợi cho những ai có tiền là có đủ dịch vụ cần thiết, có người làm cho mình, mà giá nhân công ở VN thì rẻ rề, còn ở nước ngoài mà thuê người thì chỉ có chết tiền! Nhưng ngược lại, mặt tiêu cực là tạo ra sự bất bình đẳng trong xã hội, khi có một tầng lớp người chỉ cần bỏ tiền ra là thuê được sức lạo động của người khác trong bất kỳ loại công việc gì dù đơn giản, và có một tầng lớp người chỉ chuyên đi làm các loại dịch vụ phổ thông phục dịch người khác. Và khi có thể kiếm sống được bằng những công việc đơn giản thì người ta không có như cầu phải tự học hỏi thêm, nâng cao mình hơn nữa.

Ngoài ra, có những điều đáng nói hơn ở đây. Thứ nhất là nền “kinh tế tiền mặt” ở VN. Cái này báo chí cũng đã nói nhiều lần. Một nền kinh tế mà mọi thứ giao dịch đều bằng tiền mặt như ở VN chỉ tồn tại ở những quốc gia lạc hậu, và chính việc giao dịch bằng tiền mặt như thế mới dẫn tới tình trạng là nhà nước không thể kiểm soát được nguồn gốc, đường đi của dòng tiền, tất cả những vấn nạn tham nhũng, hối lộ, trốn thuế, thu nhập không minh bạch, kể cả rửa tiền…mới có cơ hội tồn tại, sinh sôi phát triền đến mức không thể khống chế, tiêu diệt như hiện nay.

Cứ thử nghĩ nếu mọi thứ giao dịch tiền bạc đều đi qua cổng ngân hàng, công khai sờ sờ đó thì những “căn bệnh” trên làm sao mà hoành hành được? Tất nhiên, cũng sẽ có, ngay cả những quốc gia được đánh giá chỉ số minh bạch, trong sạch cao cũng không thể nói là 100% không có tham nhũng hay trốn thuế, rửa tiền, nhưng mức độ ít hơn nhiều vì không dễ thực hiện.

Tuy nhiên, đối với một nhà cầm quyền không minh bạch như VN và với một bộ máy quen “bôi trơn” bằng tiền, quan chức cho tới cán bộ quen sống bằng “bổng, lậu” nhiều hơn bằng lương, quen “chân ngoài dài hơn chân trong” thì chắc là sẽ không thích như vậy. Chỉ riêng chuyện phải kê khai tài sản thôi cũng đủ chết các quan to quan nhỏ, lộ hết cả bí mật!

Thứ hai là sự rườm rà trong khâu giấy tờ, hành chính, một người dân khi ra đời, lớn lên, đi học, đi làm… ở VN phải cần không biết bao nhiêu loại giấy tờ, bao nhiêu lần kê khai; mãi đến gần đây mới thấy học theo các nước là đơn giản hóa với số cá nhân, personal number, và lưu trữ mọi thứ trong hệ thống, nhưng cũng không rõ đã thực hiện được chưa.

Bài báo “Bắt đầu cấp mã số cá nhân cho người dân từ năm 2016” trên tờ Người đưa tin viết từ năm 2014:

“Theo tính toán sơ bộ của Bộ Tư pháp, việc cung cấp số định danh cá nhân thay cho việc phải khai các thông tin cá nhân, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giải quyết thủ tục hành chính sẽ giúp tiết kiệm thời gian điền thông tin, ước tính khoảng trên 461 tỷ đồng/năm. Nếu trừ đi các khoản chi phí tại 4 cấp chính quyền trong các giao dịch hành chính thì mới có thể tiết kiệm được tối thiểu là gần 2.500 tỷ đồng.

Theo thống kê, hiện nay trong số 5.400 thủ tục hành chính các loại thì có tới 1.600 thủ tục yêu cầu khai thông tin cá nhân liên quan tới giấy tờ của công dân. Với quy mô dân số lên tới gần 90 triệu, số lượng giao dịch hành chính công giữa công dân và cơ quan hành chính, sự nghiệp được thực hiện hàng năm trung bình khoảng 600.000 giao dịch/ngày. Phần lớn thủ tục hành chính đòi hỏi công dân phải tự chứng minh về nhân thân thông qua việc xuất trình hoặc nộp bản sao, trong khi mỗi công dân có thể sở hữu khoảng 20 loại giấy tờ…”

Và cuối cùng, bộ máy nhà nước, bộ máy hành chính công quá nặng nề ở VN khiến ngân sách vốn còm cõi ngày càng hụt hơi. Như chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan đã vạch ra ở trên.

Mỗi người dân phải còng lưng nuôi cùng lúc hai bộ máy nhà nước rồi bộ máy đảng ngày càng phình to, thêm nhiều người, nhiều chức vụ, bên cạnh đó đội ngũ nhân viên ăn lương nhà nước quá đông, rồi đủ các loại tổ chức quần chúng công, hội này hội kia…chịu sao cho thấu. Rồi cũng sẽ đến lúc VN vỡ nợ mà thôi!

Có một câu hỏi rất đơn giản là tại sao đã cầm quyền hơn 7 thập kỷ ở miền Bắc và hơn 4 thập kỷ trên cả nước, nhưng trong rất nhiều khía cạnh, nhà nước cộng sản VN không thèm học hỏi những cái hay ở những nước đi trước, những nước phát triển, mà cứ để mặc cho những vấn đề tiêu cực, lạc hậu tồn tại hết năm này qua năm khác, và VN cứ càng ngày càng tụt hậu trong cái bãi lầy luẩn quẩn?

Nhưng có thể, câu trả lời cũng đơn giản không kém, là nhà nước này không thật tâm muốn cải cách, sửa đổi cái gì hết!

Khủng hoảng và lối thoát

Kính Hòa, phóng viên RFA
2016-06-20

• RFA

Người dân Sài Gòn xếp hàng trên đường phố để tạm biệt Tổng thống Mỹ Barack Obama trên đường đến sân bay hôm 25/5/2016.

 AFP photo

Hãy tưởng tượng bạn là lãnh đạo cấp cao ở một quốc gia như Việt Nam.

Vị trí của bạn không phải do dân bầu, nên bạn không cần lo dân sẽ phế truất bạn bầu người khác.

Không có đảng đối lập, nghĩa là không có cạnh tranh.

Bạn không cần xuất hiện trên truyền hình tranh luận trực tiếp, không cần đưa ra chính sách và bảo vệ đường hướng, không bị chất vấn hay cãi lại. Bạn không cần thuyết phục và không cần giải thích.

Bạn không cần công khai thu nhập và tài sản. Bạn không bị bới móc đời tư.

Bạn đầy quyền lực, và có thể tự do làm bất kỳ điều gì, dù làm thất thoát hàng tỷ, hay gây chết người. Bạn (gần như) có bất khả xâm phạm. Tòa án bạn không cần lo – không có tam quyền phân lập, bạn sẽ không bao giờ bị lôi ra xét xử. Truyền thông bạn không cần ngại – báo chí tất cả thuộc về nhà nước, và chỉ trích có thể làm một tờ báo bị đình bản. Dân chúng bạn càng không bận tâm – dân bàn tán, bạn có thể block tin nhắn, xây tường lửa và chặn facebook; dân đả kích, bạn cứ tống vào tù; dân biểu tình, bạn chỉ việc cho công an đánh và bắt giữ; và khi dân muốn bạn từ chức, bạn cứ cười bảo trách nhiệm còn đó và từ chối rời ghế, thậm chí không cần xin lỗi.

Bạn có tiền, có quyền, có tự do, có Ðảng, có quân đội, có công an và an ninh, có báo chí, có dư luận viên.

Đó là lời blogger Di Nguyễn mô tả hệ thống chính trị quyền lực Việt Nam hiện nay.

Các gia đình đỏ

Có hai sự việc liên quan đến hệ thống quyền lực chính trị đó được báo chí chính thống Việt Nam xôn xao đưa tin trong tuần qua. Chuyện thứ nhất là một bộ trưởng thăng chức cho con trai mình, chuyện thứ hai là một quan chức cấp tỉnh đi xe hơi sang trọng của tư nhân gắn biển số xanh của nhà nước.

Một số blogger bàn nhau rằng đây là chuyện thanh trừng nội bộ của đảng cộng sản, với vị bộ trưởng nọ và ông quan chức cấp tỉnh kia thuộc một phe đang thất thế.

Sự công bằng mà người ta đòi hỏi là công bằng về cơ hội. Chắc chắn, điều đó không bao giờ có ở đất nước này khi những công tử đảng coi việc mình được nhận tiền từ nhà nước để đi học, được bổ nhiệm vào chỗ béo bở là đương nhiên.
– Nhà báo Trung Bảo

Nhưng bất kể nguyên nhân là như thế nào, hai câu chuyện đó thu hút nhiều chỉ trích của giới blogger về một hệ thống chính trị tham nhũng, phe cánh và gia đình trị.

Blogger Lê Luân viết bài Bố to sâu nhỏ, liệt kê một loạt con cái các vị lãnh đạo được thăng quan tiến chức trong thời gian qua:

Ông giám đốc sở tuổi 30 mê chơi chim mà bố làm cựu Bí thư tỉnh. Một ông 30 tuổi khác làm chủ tịch một quận mà bố đẻ cũng làm cựu bí thư thành phố này. Một ông thì 27 tuổi làm uỷ viên trung ương đảng dự khuyết và làm bí thư thành đoàn một thành phố lớn, con của cựu thủ tướng vừa rời chức. Một cô gái khác họ Tô sinh năm 1988 làm Chủ tịch Hội đồng quản trị một doanh nghiệp lớn của nhà nước cách đây 3 năm.

Trả lời báo chí về việc tự cất nhắc cho con trai mình, vị bộ trưởng nói rằng có nhiều người đề nghị ông làm việc ấy, còn người con trai thì nói là chuyện anh ta được thăng chức là một chuyện bình thường.

Nhà báo Trung Bảo nhận xét:

Như đa số các quan chức khác, ông Hoàng vẫn rất thản nhiên khi nói có người “tha thiết” xin con ông về làm lãnh đạo nhận tiền tỷ hằng năm. Còn cậu ấm Hải, chắc chắn cậu chưa đọc Trại Súc Vật nên mới đường hoàng lên báo trả lời về sự “bình đẳng” mà cậu và các công tử đảng khác đang được hưởng.

Trại súc vật mà Trung Bảo đề cập là tựa đề một quyển sách mô phỏng xã hội cộng sản qua hình ảnh những con vật áp bức lẫn nhau, nhân danh những lý tưởng tương tự như lý tưởng cộng sản đấu tranh vì người nghèo, thậm chí gán cho họ cái tên rất ấn tượng là lực lượng lãnh đạo xã hội.

Nhà hoạt động xã hội trẻ tuổi Nguyễn Anh Tuấn nói rằng đó là một sự tiếm danh của tầng lớp cầm quyền hiện nay, không dính dáng gì đến những công nhân nghèo đang ăn uống vất vả bên vệ đường cả.

Trở lại với hệ thống quyền lực gia đình trị, nhà báo Trung Bảo viết tiếp về một sự công bằng mà xã hội hiện nay không có:

Sự công bằng mà người ta đòi hỏi là công bằng về cơ hội. Chắc chắn, điều đó không bao giờ có ở đất nước này khi những công tử đảng coi việc mình được nhận tiền từ nhà nước để đi học, được bổ nhiệm vào chỗ béo bở là đương nhiên. Cũng không bao giờ có sự chuyển hoá tư tưởng sau khi đi ra ngoài ăn học để các công tử đảng nảy sinh ý định cải tổ quốc gia, thể chế. Sự tinh quái tư bản dạy cho họ rằng vị trí ăn trên ngồi trốc của họ hoàn toàn không đến từ khả năng của bản thân mà đến từ cái cơ chế đã đưa họ lên vị trí công tử đảng rất đúng quy trình.

Những nhà giáo trong cơn bất lực và hỗn loạn

Hai sự việc liên quan đến các gia đình cách mạng, và các quan hệ bổng lộc trong hệ thống cầm quyền có phần lấn át một loạt những biến cố xã hội môi trường quan trọng trong mấy tháng qua. Nhưng các blogger thì không quên.

Blogger Người Buôn Gió nhớ lại những biến cố ấy, từ chuyện cá chết đến chuyện tranh cãi về quá khứ chiến tranh, cho đến cả hai chuyện tham nhũng đang là thời sự, ông kết luận rằng Việt Nam giống như đang ở trong một trạng thái vô chủ và hỗn loạn.

Không có một nhân vật cao cấp nào trong bộ chính trị có phát ngôn thẳng thắn và trách nhiệm để dân chúng thấy rằng Đảng CSVN còn có mặt trên đất nước. Trong vụ cá chết,người dân cảm giác đất nước này đang vô chủ. Các lãnh đạo cao cấp ở Bộ chính trị thực hiện phương châm, ăn tìm đến, đánh nhau tìm đi. Từ Tổng bí thư đến chủ tịch nước đều tảng lờ như không biết chuyện cá chết.

Hàng trăm người dân địa phương giải cứu một con cá voi bị dạt vào ven biển miền Trung thuộc tỉnh Nghệ An vào ngày 25 tháng 5 năm 2016. AFP photo

Sắp tới khi Trung Quốc hoàn tất khẳng định chủ quyền biển Đông. Lúc đó những người dân Việt Nam mới chợt nhận ra rằng đất nước của họ đang vô chủ. Tuy nhiên khái niệm vô chủ ở đây là những người chủ có trách nhiệm, có lương tâm.

Chỉ có sự bóc lột, tham nhũng, bất công, đàn áp luôn luôn là có chủ.

Tác giả Nguyễn Quang Dy gọi những biến cố dồn dập đó là những tín hiệu cho một cơn bão tố sắp đến. Còn Nguyễn Trọng Bình thì thách thức đài truyền hình Việt Nam và bà Tạ Bích Loan có dám đưa sự việc cá chết để bàn cho ra lẽ trước công chúng hay không.

Bà Tạ Bích Loan là một người dẫn chương trình của truyền hình Việt Nam bị giới blogger chỉ trích mạnh mẽ trong thời gian qua vì những lời lẽ được cho là ngụy biện, đấu tố đồng nghiệp như thời cải cách ruộng đất.

Nguyễn Trọng Bình gọi cái cách mà truyền thông của đảng đưa tin, bàn luận sự kiện, hay là phát biểu của các quan chức về những sự kiện ấy vẫn là cái cách gọi là qua mặt nhân dân.

Một trong những quan chức hay phát biểu của hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay là ông Đinh La Thăng. Một phát biểu của ông chỉ trích giới giáo viên tại Sài Gòn đã bị tác dụng ngược. Ông nói rằng việc dạy học thêm của giáo viên để kiếm tiền là không tốt. Có một giáo viên trả lời ông rằng nếu có thể song được thì giáo viên đã không phải vất vả dạy thêm như vậy.

Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hiền, từ Úc bình luận rằng giáo viên lĩnh lương không đủ sống là điều không thể tránh được vì một bộ máy nhà nước khổng lồ của đảng cộng sản dùng để duy trì chế độ, chế độ phải tiêu tốn rất nhiều tiền của, vật chất của xã hội để nuôi bộ máy ấy.

Khủng hoảng hình tượng, tinh thần, và lối thoát

Một trong các cách được đảng cộng sản giải quyết khủng hoảng xã hội là kêu gọi mọi tầng lớp nhân dân học tập đạo đức của ông Hồ Chí Minh, người thành lập đảng cộng sản Việt Nam. Nhưng nhà văn Lưu Trọng Văn thì cho rằng điều ấy không có tác dụng gì:

Sự thật thì cụ Hồ đã không thành công trong việc mà cụ từng trối trăn trong di chúc của mình đó là “xây dựng một đảng cầm quyền trong sạch”. Bài học rất giản đơn mà ai ai cũng biết nhưng không có bất cứ ai dám vượt các rào cản tư tưởng thời đó để làm kể cả cụ Hồ, đó là tạo ra một cơ chế của dân và hệ thống pháp lý, hiến pháp có quyền lực giám sát đảng cầm quyền.

Cơn lên đồng Obama thể hiện một nỗi dằn vặt, một tâm trạng bức bách của người dân, cần một thần tượng, một sự cởi mở, so sánh với cái thực tại.
– Tiến sĩ Nguyễn Quang A

Blogger Viết Từ Sài gòn thì đặt câu hỏi là không biết đạo đức của ông Hồ Chí Minh to lớn tới như thế nào mà sau bao nhiêu năm xã hội Việt Nam học tập và làm theo chỉ dẫn đến một sự vô cảm, thờ ơ trước số phận đồng loại của nhiều người trong xã hội.

Viết Từ Sài Gòn tự giải thích là vì người Việt Nam phải sống trong một xã hội nhiễu loạn nên phải chọn cho mình một thái độ vô cảm bởi vì thái độ ấy bảo đảm cho họ một sự an toàn trong sự nhiễu loạn.

Những con người vô cảm ấy đột nhiên trở nên nồng nhiệt đón chào một vị khách đến từ phương xa, Tổng thống Obama của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ.

Tiến sĩ Nguyễn Quang A giải thích:

“Cơn lên đồng Obama thể hiện một nỗi dằn vặt, một tâm trạng bức bách của người dân, cần một thần tượng, một sự cởi mở, so sánh với cái thực tại.”

Nhà thơ Bùi Minh Quốc nhận xét về vị khách phương xa Obama và hệ thống chính trị của ông:

Tôi tin rằng người dân ý thức rất rõ: một chàng trai gốc Phi có tên Barack Obama xuất thân bình dân trở thành Tiến sĩ luật rồi Thượng nghị sĩ và Tổng thống Mỹ chính là biểu hiện tính ưu việt của nền dân chủ Mỹ mà bất cứ ai, bất cứ thế lực nào dù ác ý đến đâu cũng không thể tìm cách gì hạ thấp.

Tuy nhiên vị khách phương xa ấy đã nói rằng những chuyện ở nước Việt và do người dân Việt đảm đương và lo lắng cho số phận và tương lai của mình.

Blogger Thanh Tôn đồng ý với lời phát biểu đó, và nhấn mạnh rằng Việt Nam, trong đó có cả những người cộng sản Việt Nam chỉ có một con đường là tự mình thay đổi, bằng nhiều cách để có thể thoát khỏi một thảm cảnh trong tương lai, mà không ai có thể làm thay mình:

Nếu không có một sức ép từ đại đa số nhân dân Việt Nam, thể hiện qua báo đài, qua FB, qua các hình thức bất tuân dân sự, bất hợp tác, biểu tình…; một sức ép đủ mạnh, đủ để buộc một bộ phận đảng viên CSVN tương đối còn lương tri và sáng suốt, phải vì lo sợ cho sự an toàn của chính họ và con cháu họ mà phản tỉnh, mà phải chọn tự diễn biến trong hòa bình, chọn phải tự đấu tranh với đảng để đảng phải tự diễn biến, thì trong tương lai rất gần thôi, ĐCSVN và Nhân Dân Việt Nam sẽ có thể phải trải qua tình trạng một mất, một còn, trong máu và nước mắt…

Blogger Viết Từ Sài Gòn thì bảo rằng sau sự đổi thay đó, chắc chắn người dân Việt sẽ không còn là những người vô cảm. Còn blogger nhà báo Đoan Trang thì nhắc mọi người là trong tình trạng mà nhiều người đang thất vọng về phong trào dân chủ vẫn có hàng ngàn người thầm lặng giúp đỡ thiểu số những người đi tiên phong, trong đó có một bác sĩ đang bị bệnh nặng, mà vẫn khao khát đựoc trông thấy mình sống trong một chế độ đàng hoàng hơn ở tương lai.

Báo trước sự kinh hoàng.
Ai đọc mà hiểu tôi mừng. Ai đọc chưa hiểu xin đừng ba hoa.

Trần Đình Sử – Giáo sư – Nhà Giáo Nhân Dân.

Nếu Việt Nam là một khu tự trị của Trung Quốc thì sẽ ra sao?
Trước hết tên nước bị xóa mất.
Dân Tàu tràn sang ta.
Chữ Hán là ngôn ngữ chính, tiếng Việt như tiếng Chuang bây giờ.

Người Việt sẽ bị di dời đi qua nhiều nơi hẻo lánh của Trung Quốc, bị phân tán triệt để để không còn tập trung, không có sức để khôi phục lại nước cũ.

Quân đội Việt Nam sẽ sang trấn thủ phía biên giới Ấn Độ, Pakistan, Duy Ngô nhĩ, đánh nhau, chết ở đó, còn quân Tứ Xuyên Quý Châu, Quảng Đông sang bảo vệ các thành phố lớn Hà Nội, Hố Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, …

Các nhân sĩ yêu nước bị đàn áp.
Các sách vở quý hiếm trong viện Hán Nôm sẽ bị thủ tiêu dần cho đến khi không còn dấu tích.

Lịch sử sẽ bị viết lại hoàn toàn. Các cuộc chiến tranh anh hùng của ông cha ta với các thống lĩnh như Lí Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi Quang Trung bị viết thành các cuộc nổi loạn chống lại trung ương. Bọn Trần Ích Tắc, Lê Chiêu Thống, Hoàng Văn Hoan là những nhà yêu nước vĩ đại, đâu đâu cũng có tượng đài của chúng.

Có một bọn văn nô viết bài ca ngợi, Lạc Việt lại trở về trong lòng Bách Việt, bọn khác thì khảo chứng mối quan hệ thân thiết giữa vua Hùng với các hoàng đế Trung Hoa, rồi các mục trên báo Chuyện bây gờ mới kể nở rộ.

Dải đất hình chữ S vẫn còn mà giống người Việt, văn hóa Việt không còn nữa …
Thật đau lòng !.

Trần Đình Sử
Giáo sư – Nhà Giáo Nhân Dân.

Facebook   Hoang Le Thanh 

Làm thế nào để người có tài có cơ hội cống hiến?

Kami

Báo chí và mạng xã hội đang ầm ĩ chuyện ông Vũ Quang Hải, con trai cựu Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng sau khi du học ở nước ngoài về, dù còn rất trẻ và mới chỉ làm việc trong thời gia ngắn, nhưng liên tục được sắp xếp và bổ nhiệm vào các vị trí lãnh đạo có nhiều bổng lộc trong các cơ quan và doanh nghiệp thuộc Bộ Công Thương.

Cụ thể là lúc mới 25 tuổi ông Hải đã được bổ nhiệm giữ chức Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Tài chính Công đoàn Dầu khí Việt Nam (PVFI) và đã làm công ty này lỗ hơn 220 tỷ đồng. Khi PVFI hoạt động đình trệ và có nguy cơ phá sản, thì ông Hải lại được điều về Cục Xúc tiến thương mại của Bộ, nhận chức Phó giám đốc Trung tâm hỗ trợ xuất khẩu (cấp Vụ Phó). Và chỉ sau một thời gian ngắn, theo đề nghị của ông Phan Đăng Tuất – nguyên Tổng giám đốc Tổng công ty bia rượu nước giải khát Sài Gòn-Sabeco, ông Vũ Quang Hải đã trở thành thành viên HĐQT kiêm chức Phó tổng giám đốc Sabeco – một doanh nghiệp nhà nước có vốn chủ sở hữu tới 12.000 tỷ đồng, khi mới có 28 tuổi. Sự việc này có liên quan đến ông Võ Thanh Hà-Chủ tịch HĐQT Sabeco, sinh năm 1974 nguyên là thư ký của Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng. Trước khi về Sabeco, ông Võ Thanh Hà giữ vị trí Chánh Văn phòng Bộ Công Thương từ tháng 2/2015. Toàn bộ việc bê bối này lđược giao cho tân Bộ trưởng Bộ Công Thương, ông Trần Tuấn Anh là người chủ trì giải quyết.

Chỉ một vụ việc “bé bằng móng tay” như thế, mà thấy xuất hiện hàng loạt gương mặt con ông, cháu cha. Đó là các ông Vũ Quang Hải – con trai cựu Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng; ông Võ Thanh Hà – con trai Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Võ Hồng Phúc; ông Phan Đăng Tuất – chú vợ ông Nguyễn Thanh Nghị, con trai Thủ tướng Dũng và ông Trần Tuấn Anh con trai Chủ tịch Nước Trần Đức Lương.

Phải chăng dư luận giận dữ bởi lý do này?

Câu trả lời là không! Vì thực ra trong một xã hội còn mang nặng tư tưởng “một người làm quan, cả họ được nhờ” như Việt nam hiện nay, thì việc các lãnh đạo cất nhắc con cái vào các vị trí béo bở thì cũng là chuyện bình thường. Vì mỗi chúng ta nếu ở cương vị lãnh đạo, thì cũng tìm mọi cách lách luật để thu vén cho lợi ích của cá nhân mình mà thôi. Khó mà làm khác được. Nhất là cơ chế hiện tại không chỉ thiếu chặt chẽ, mà họ không cấm hay ngăn chặn tình trạng này.

Vì thế trong nhiều năm trở lại đây, việc các cán bộ cao cấp bố trí, cất nhắc cho con cái của họ vào những vị trí thăng tiến tốt mặc nhiên trở thành một cái quyền của họ và chả riêng gì các ông lớn mà ai cũng vậy. Nếu nhìn lên trên người ta sẽ thấy, những cái tên của các cô cậu “tuổi trẻ tài cao” như: Nông Quốc Tuấn, Nguyễn Thanh Nghị, Tô Linh Hương, Lê Trương Hải Hiếu, Nguyễn Xuân Anh… trùng trùng, điệp điệp kể không hết. Nếu kể đến cả cấp lãnh đạo cỡ cấp huyện và tương đương, thì có đến hàng ngàn, hàng vạn trường hợp. Nếu nhìn xuống dưới thì không chỉ có con cái các sếp lớn nhỏ, mà cả con cháu của bạn bè sếp (đôi khi cũng chả cần), miễn là có tiền thì cũng được nhận vào làm viên chức nhà nước hay mấy chỗ dễ kiếm tiền. Chỉ lạ một điều, những người ấy không phải những người có tài cán đặc biệt, ngoài việc là có bố mẹ làm to.

Vậy mà, ông Vũ Quang Hải vẫn nói với báo chí rằng “Tôi được xin về Sabeco đúng quy trình”. không chỉ thế, ông Hải còn khẳng định rằng: “Trong một đất nước do Đảng lãnh đạo, mọi thứ bình đẳng hết, cơ hội của mọi người là như nhau. Thật sự tôi không nghĩ đây là sự ưu ái, vì tất cả chúng ta đều bình đẳng hết”. Cũng như thế, ông bố của ông – cựu Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng khẳng định, việc bổ nhiệm con trai của mình là ông Vũ Quang Hải và thư ký – ông Võ Thanh Hà không phải ông đề xuất mà là do Sabeco có công văn thiết tha xin đích danh và Đảng ủy cơ quan bộ đã xem xét theo đúng quy trình. Thậm chí Cựu Chủ tịch HĐQT Sabeco Phan Đăng Tuất giải thích rằng ông Vũ Quang Hải được chọn làm phó tổng giám đốc vì là người “trẻ tuổi, tài cao, nói tiếng Anh câu nào hiểu câu ấy”. Người ta đã đặt ngay câu hỏi rằng “Nếu như người khác có tiêu chuẩn như ông Vũ Quang Hải nhưng không có bố là Bộ trưởng thì liệu có được quan tâm như thế hay không?”

Dư luận xã hội hết sức phẫn nộ vì những cái đó, họ coi đó là sự biện minh của những kẻ tham lam và vô liêm sỉ, là điều không  thể chấp nhận được và thấy rằng chính quyền đã quá coi thường dân chúng trong việc chia chác quyền lực. Tiến sĩ Hà Văn Thịnh, Trường Đại học Khoa học Huế tỏ ra hết sức bức xúc khi viết trên trang facebook cá nhân rằng: “Tàn tệ hơn cả thời phong kiến, mục ruỗng hơn cả ngôi nhà mục nát nhất, là sự thật không thể nào chối cãi!”. Đây là nhận xét hoàn toàn chính xác.

Dưới thời phong kiến, khi mà sự thừa kế “cha truyền con nối” được coi trọng, thì việc tuyển người làm quan có thể lệ gọi là tập ấm, tức là các con cái quan lại thì có tiêu chuẩn để bổ nhiệm làm quan, mà không phải qua thi cử. Tuy nhiên, tiêu chuẩn này chỉ mang tính động viên, chứ không phải nguồn chính để tuyển dụng người vào bộ máy nhà nước. Để phát hiện và sử dụng nhân tài, các triều đại phong kiến thường áp dụng hai phương thức chính là tiến cử và thi cử và chế độ thi cử là chủ yếu. Đồng thời trong chế độ phong kiến bên cạnh chức vị thì còn có tước vị để dành cho những người có công nhưng không có đủ năng lực làm quan, giúp họ có một tước vị cho rạng ranh với xã hội. Những kẻ có tiền thì cũng có thể công khai mua tước. Nhưng ở chế độ hiện nay, người có chức quyền là đi kèm theo hàng loạt các quyền lực, quyền lợi và được đa số các quan chức tận dụng để đục khoét núi ngân sách (vốn đã vô chủ) từ tiền thuế của người dân. Trong khi ấy, không có đủ các thiết chết giám sát và điều chỉnh quyền lực cần thiết. Khi quyền lực được trao cho những người không đủ nhân cách, thì đã trở thành công cụ phục vụ cho việc tìm kiếm lợi ích cá nhân và lợi ích phe nhóm.

Việc một số người được giữ các chức vụ cao từ lúc còn ít tuổi, điều mà những công chức mẫn cán, có tài và có quá trình công tác trên dưới 40 năm cũng không dám mơ đến là điều bất hợp lý. Với cơ chế như hiện nay đã không khuyến khích và tạo điều kiện cho người có tài có điều kiện đóng góp cho đất nước. Đây là sự bất bình đẳng về cơ hội. Vấn đề đặt ra là, chúng ta cần phải xây dựng được một một thể chế chính trị mà trong đó cơ chế giám sát và điều chỉnh quyền lực với những cơ quan giám sát hoàn toàn độc lập phải được hoàn thiện. Với thiết chế tam quyền phân lập rõ ràng, cộng với việc thừa nhận đa nguyên và cạnh tranh chính trị. Và chỉ có như thế thì mới ngăn chặn và đi tới chấm dứt được tình trạng những kẻ có chức có quyền nhưng thiếu nhân cách lộng quyền và bất chấp pháp luật như hiện nay. Có như thế mới có thể tạo điều kiện cho người có tài có được cơ hội để cống hiến cho xã hội.

Ngày 15/06/2015

© Kami

* Đây là trang Blog cá nhân của Kami. Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á châu Tự do RFA.

. “THỜI KHẮC SPUTNIK”

“Sau khi bị một cú đấm giáng vào đỉnh đầu dân tộc, quốc gia đó có tỉnh cơn mê và nhận thức được cần làm gì và làm như thế nào hay không… Tương lai và số phận đất nước không bao giờ là một ham muốn, dù ham muốn tột bật đến đâu. Nó là kết quả của những nỗ lực thay đổi sau những sai lầm. Nó là kết quả của sự tái nhận thức và quyết liệt hành động sau những thời điểm khắc nghiệt sống còn. Tương lai không đến từ thói quen xây dựng ảo tưởng sức mạnh. Nó đến từ sự nhận thức và đòi hỏi cấp bách rằng cần làm gì để đất nước tránh phải chứng kiến chuỗi những “Thời khắc Sputnik” trong bất lực”.

____

FB Mạnh Kim

18-6-2016

Thời khắc Sputnik của TT Eisenhower

“Thời khắc Sputnik”, cách nói được Tổng thống Dwight D. Eisenhower đặt ra sau sự kiện Liên Xô phóng thành công vệ tinh nhân tạo đầu tiên thế giới vào 4-10-1957, đã trở thành thuật từ chỉ sự tái nhận thức khi một quốc gia đối mặt cuộc khủng hoảng toàn diện nghiêm trọng mang tính sống còn. “Thời khắc Sputnik” gây ra cú sốc tâm lý chấn động, gây tổn thương lòng tự trọng dân tộc, mang lại cảm giác tự vấn nhục nhã. Nước Mỹ đã không bao giờ còn là nước Mỹ như trước đó kể từ sự kiện Sputnik.

“Thời khắc Sputnik” cũng có thể xuất hiện với bất kỳ quốc gia nào. Vấn đề là, sau khi bị một cú đấm giáng vào đỉnh đầu dân tộc, quốc gia đó có tỉnh cơn mê và nhận thức được cần làm gì và làm như thế nào hay không. Nước Nhật đã thấu hiểu được ý nghĩa của “thời khắc tái nhận thức”, khi họ nhìn ra sự yếu kém dẫn đến trì trệ trong phát triển. Người Nhật nhận ra điều đó thậm chí vào thời điểm mà thế giới còn chưa có sự kiện Sputnik. Mở cửa canh tân (thời Minh Trị) hay để đất nước tiếp tục chìm đắm trong tăm tối lạc hậu? Sau giai đoạn Minh Trị, nước Nhật còn nhiều lần tái nhận thức để cuối cùng trở thành một nước Nhật hiện đại hùng mạnh.

Có những “Thời khắc Sputnik” khiến Hàn Quốc phải nghĩ lại để tái cấu trúc toàn bộ hệ thống doanh nghiệp và tái điều chỉnh hệ thống vận hành kinh tế. Có những “Thời khắc Sputnik” khiến Philippines phải dứt khoát và quyết liệt trong việc chọn đồng minh. Có những “Thời khắc Sputnik” khiến Myanmar cương quyết đập bỏ hệ thống chính trị độc tài để khai thông con đường dân chủ, cho tương lai đất nước, vì ý nguyện nhân dân.

Với Việt Nam, dù nhiều lần xảy ra những “Thời khắc Sputnik”, từ “Sputnik kinh tế”, “Sputnik giáo dục”, “Sputnik ngoại giao” đến thậm chí “Sputnik quốc phòng” nhưng chưa “cuộc khủng hoảng Sputnik” nào mang lại hiệu ứng như một động lực thay đổi, ít nhất trong 10 năm qua. Nhớ lại sự kiện giàn khoan HD 981. Nó thật sự là một “Thời khắc Sputnik”. Không thời khắc nào mà lòng tự trọng dân tộc và tinh thần ái quốc trào dâng đỉnh điểm, kể từ cuộc chiến biên giới Việt-Trung 1979, bằng sự kiện giàn khoan. Sự kiện HD 981, tuy nhiên, gần như đã được thả trôi đi hơn là được tận dụng như một cơ hội thoát Trung. Nó không trở thành một sự tái nhận thức toàn diện và đầy đủ, một cách cần thiết, để tái thiết kế lại mối quan hệ bất xứng, ít nhiều mang tính chư hầu, đối với Trung Quốc.

Ngay thời điểm này, người ta lại chứng kiến hai “Thời khắc Sputnik”. Sự kiện Formosa nhắc rằng vấn đề môi trường không thể được đánh đổi bất chấp mọi giá. Làm gì để cứu biển và cứu dân sau thảm họa cá chết khắp bốn tỉnh miền Trung cho đến nay vẫn là câu hỏi chưa được trả lời. Thảm kịch kép Su-30MK2/CASA là một “Thời khắc Sputnik” kinh hoàng nữa. Một tai nạn máy bay quân sự nhanh chóng biến thành cuộc khủng hoảng dẫn đến tổn thất nhân lực khủng khiếp đã khiến không thể không đặt câu hỏi rằng nếu chẳng may xảy ra đụng độ quân sự với Trung Quốc, kết cục sẽ còn thảm khốc cỡ nào?

Tương lai và số phận đất nước không bao giờ là một ham muốn, dù ham muốn tột bật đến đâu. Nó là kết quả của những nỗ lực thay đổi sau những sai lầm. Nó là kết quả của sự tái nhận thức và quyết liệt hành động sau những thời điểm khắc nghiệt sống còn. Tương lai không đến từ thói quen xây dựng ảo tưởng sức mạnh. Nó đến từ sự nhận thức và đòi hỏi cấp bách rằng cần làm gì để đất nước tránh phải chứng kiến chuỗi những “Thời khắc Sputnik” trong bất lực.