CARACAS, Venezuela (NV) – Chính phủ Mỹ hôm Thứ Năm ra lệnh cho gia đình nhân viên tòa đại sứ ở Venezuela phải rời khỏi nơi này trong khi cuộc khủng hoảng chính trị tại quốc gia này đang trở nên trầm trọng hơn, trước ngày có cuộc bầu cử mà theo phía đối lập là sẽ chấm dứt nền dân chủ tại đây.
Bạo động tiếp tục diễn ra trên đường phố, khi thêm bảy người khác thiệt mạng trong cuộc đình công mới nhất do phía đối lập chủ xướng, để phản đối việc Tổng Thống Nicolas Maduro dự trù tổ chức bầu cử Quốc Hội Lập Hiến vào ngày Chủ Nhật.
Trong khi đó, hãng hàng không Avianca của Colombia bất ngờ loan báo ngưng bay tới Venezuela, tạo thêm sự cô lập đối với quốc gia này trên trường quốc tế.
Bên cạnh việc ra lệnh cho thân nhân của giới chức tòa đại sứ phải ra đi, Bộ Ngoại Giao Mỹ hôm Thứ Năm cũng nói rằng các người khác nếu không có nhiệm vụ cần thiết và tình nguyện rời khỏi Venezuela thì cũng sẽ được cho tạm thời đi khỏi quốc gia này. (V.Giang)
VN bắt thêm 4 người trong vụ án Nguyễn Văn Đài – BBC Tiếng Việt
Bản quyền hình ảnhOtherBốn nhà hoạt động cùng bị bắt trong ngày 30/7
Hôm 30/7, Bộ Công An Việt Nam loan báo việc bắt tạm giam thêm bốn người trong vụ án “Nguyễn Văn Đài cùng đồng bọn hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”.
Trong số những người bị bắt có ba người trong ban điều hành của Hội Anh Em Dân Chủ: mục sư Nguyễn Trung Tôn, các ông Phạm Văn Trội và Trương Minh Đức.
Ngoài ra là ông Nguyễn Bắc Truyển tại TP. Hồ Chí Minh.
“Các bị can bị khởi tố, bắt tạm giam về tội “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”, quy định tại Điều 79 Bộ luật Hình sự” và “nằm trong vụ án Nguyễn Văn Đài,” Bộ Công An Việt Nam loan báo trên website.
Cùng thời điểm, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an khởi tố bị can đối với luật sư Nguyễn Văn Đài và cộng sự Lê Thu Hà.
Hôm 30/7, vlogger Nguyễn Trung Trọng Nghĩa, con trai của ông Nguyễn Trung Tôn nói với BBC từ Bangkok, Thái Lan: “”Bố tôi bị bắt sau hai năm rưỡi hết án quản chế.”
“Gần đây qua những cuộc điện thoại với bố, tôi đã có linh cảm rằng ông sắp bị bắt một lần nữa.”
“Nhưng trước đó tôi nghĩ rằng bố tôi không thể nào bị bắt vì ông đã bị gãy hai chân trong lần bị bắt cóc hồi tháng 2/2017.”
“Những việc gần đây mà bố tôi và những người cùng bị bắt hôm nay làm là trợ giúp pháp lý và lương thực cho những người dân miền Trung bị ảnh hưởng trong vụ Formosa.”
“Tôi cho rằng có thể do Mỹ đã rút khỏi TPP khiến những điều khoản ràng buộc về nhân quyền của Việt Nam với quốc tế không còn nên Hà Nội bắt bớ các nhà hoạt động nhiều hơn.”
“Cũng có thể do chính quyền lo sợ mất kiểm soát quyền lực của họ trong bối cảnh phong trào xã hội dân sự trong nước đang ngày càng lớn mạnh.”
“Tôi nghĩ rằng những việc làm của bố tôi và các đồng sự là có hiệu quả nên chính quyền buộc phải bắt họ.”
Cùng ngày, bà Nguyễn Thị Huyền Trang, vợ ông Phạm Văn Trội, nói với BBC từ Hà Nội: “Tôi cho rằng việc bắt chồng tôi hôm nay là sai trái, vi phạm pháp luật vì ông ấy chỉ là người bất đồng chính kiến chứ không có âm mưu lật đổ chính quyền.”
“Tôi tôn trọng ý kiến và mọi hoạt động của chồng tôi.”
Bà Huyền Trang cũng cho hay ông Trội hết án quản chế 4 năm vào năm ngoái, trước đó là án 4 năm tù vì Điều 88.”
Bà Nguyễn Thị Kim Thanh, vợ ông Trương Minh Đức, nói từ Sài Gòn: “Lúc họ đọc lệnh bắt chồng tôi, ông ấy nói không đồng tình vì bị bắt theo Điều 79.”
“Tôi nghĩ chồng tôi không làm gì sai, vì ông ấy chỉ làm những điều giúp nạn nhân Formosa và công nhân.”
Bản quyền hình ảnhHOANG DINH NAM/GETTY IMAGESCác phiên xử nhà bất đồng chính kiến tuy “công khai” nhưng thực tế hạn chế người tham dự
‘Tùy tiện’
Hôm 30/7, trả lời BBC từ Hà Nội, Luật gia Nguyễn Đình Hà nói: “Theo như tôi thấy, đây là vụ bắt nốt những người còn lại của Hội Anh Em Dân Chủ. Việc bắt nhiều người và ở nhiều địa phương cho thấy có thể việc này do Bộ Công An quyết định.”
“Về Điều 79, nội dung rất mơ hồ, chung chung, có thể được áp dụng tùy tiện. Nếu như một người thành lập, tham gia vào một tổ chức, hội, nhóm mà chính quyền cho là “phản động”, thì người đó đã có thể bị bắt và kết án theo điều này.
“Ở Việt Nam, mặc định về an ninh quốc gia là sự tồn tại và địa vị lãnh đạo của đảng cộng sản và sự tồn tại của chế độ xã hội chủ nghĩa.”
“Do vậy, bất cứ ai, tổ chức nào không cùng quan điểm với đảng Cộng sản, cạnh tranh vị thế của đảng hay muốn thay đổi thể chế thì sẽ bị xem là “phản động”, có âm mưu chống phá, âm mưu lật đổ chính quyền và sẽ có nhiều biện pháp khác nhau đối với họ, trong đó cao nhất là bắt, kết án và bỏ tù.”
Cựu ứng viên tự đề cử đại biểu Quốc hội nói thêm: “Chính quyền Việt Nam gọi những người bị bắt là “vi phạm pháp luật” – dĩ nhiên là pháp luật theo “xã hội chủ nghĩa”, còn đối với các tổ chức nhân quyền, chính phủ phương Tây thì đó là thực thi quyền con người, quyền công dân, người bị bắt, bị kết án là tù nhân chính trị, tù nhân lương tâm.”
“Ở đây có sự vênh nhau trong khái niệm “an ninh quốc gia” và “pháp luật” hay “pháp quyền” giữa chế độ chính trị Việt Nam hiện nay và các nước dân chủ phương Tây.”
“Nhất là khi nhánh tư pháp ở Việt Nam chưa có sự độc lập và còn chịu sự chi phối sâu sắc của đảng Cộng sản, nên khó để mà đạt được một sự công bằng đích thực trong các vụ án có hơi hướm chính trị.”
Hôm 30/7, ông John Sifton, Giám đốc Vận động, Ban Á Châu của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) bình luận với BBC: “Các vụ bắt giữ mới nhất cho thấy một năm thật tồi tệ cho nhân quyền Việt Nam. Trước đó là những vụ hành hung các nhà bất đồng chính kiến, án tù nặng nề hơn cho các nhà hoạt động bị xử phạt.”
“Những điều đó cho thấy cuộc trấn áp mới lớn đang được tiến hành.”
“Các nhà tài trợ cho Việt Nam, nhất là EU và Nhật, cần phải lên tiếng về việc này. “
Hồi tháng 10/2016, Liên Hiệp Quốc phát đi thông cáo kêu gọi chính phủ Việt Nam xóa bỏ Điều 88, 79, 87, 245 và 258 Bộ luật hình sự mà Cao ủy Nhân quyền nói là “vi phạm tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế”.
Ông Zeid Ra’ad Al Hussein kêu gọi Việt Nam trả tự do cho “toàn bộ các cá nhân bị giam giữ liên quan các điều luật này”.
Ông Bill Hayton (đầu tiên, trái) nói ông tự tin về thông tin mà mình đưa ra khi viết các bài báo về sự kiện khoan dầu khí trên Biển Đông của Việt Nam vào tuần cuối tháng 7/2017.
Việt Nam đang ở trong thế ‘chỉ có một mình’ khi đương đầu với Trung Quốc trong tranh chấp trên Biển Đông, một nhà nghiên cứu Việt Nam và khu vực Đông Nam Á, đồng thời là phóng viên của BBC nói với Bàn tròn thứ Năm tuần này.
Trao đổi tại cuộc Tọa đàm hôm 27/7/2017, khi đưa ra thông tin bình luận có tính tham khảo về tình huống hiện nay của Việt Nam ở trong khu vực trong lúc có những thông tin khác nhau và quan tâm của dư luận về việc khai dầu, khí của Việt Nam ở khu vực Lô 136-03, ông Bill Hayton nói:
“Tôi được cho biết rằng luận điểm đã thuyết phục tất cả mọi người (Bộ Chính trị ĐCSVN) là không thể tin cậy vào Hoa Kỳ dưới sự lãnh đạo của Donald Trump trong việc giúp Việt Nam trong tình hình này, ngược với chuyện (nếu Hoa Kỳ) dưới lãnh đạo của bà Hillary Clinton thì có lẽ Việt Nam sẽ nhận được nhiều hậu thuẫn hơn từ Hoa Kỳ. Do đó, Việt Nam sẽ phải một mình đối diện với Trung Quốc. Tôi nghĩ đây là lập luận quan trọng nhất,” khách mời này nói với BBC Tiếng Việt.
Sau đây là toàn bộ nội dung ý kiến mà ông Bill Hayton đưa ra tại Bàn tròn thứ Năm:
BBC: Hãng tin Reuters của Anh tuần này, hôm 25/7, nói rằng BBC đưa tin Việt Nam đã dừng khoan dầu ở khu vực sau khi có các đe dọa của Trung Quốc, nhưng không có nguồn tin khẳng định độc lập trong lúc cả giới chức Việt Nam lẫn hãng Repsol đều chưa đưa ra bình luận nào về tin trên. Với tư cách là tác giả bài báo, ông có ý kiến gì?
Bill Hayton: Tôi nghĩ mọi người hiện đều đang ở trong tình huống rất khó. Không ai muốn khẳng định điều này, và điều đó có thể làm người dân ở Việt Nam bối rối, không hài lòng. Đồng thời, cũng có những thu xếp về thương mại ở đây. Hãng Repsol đã bỏ ra hàng chục, có thể là hàng trăm triệu đô-la để khoan tìm khí ở địa điểm đó. Ai sẽ trả cho những khoản chi phí đó?
Bản quyền hình ảnh GETTY IMAGESImage captionRepsol có nhiều hoạt động về dầu khí ở ngoài khơi Việt Nam, bên cạnh dự án ở Lô 136-03, theo ông Bill Hayton
Thông tin của tôi đến từ ngành công nghiệp năng lượng, không đến từ chính phủ Việt Nam, là tàu khoan đã phát hiện ra một mỏ khí đốt khá quy mô ở khu vực đó. Vì đã tìm thấy khí đốt, họ không thể đơn giản là dừng việc khoan lại và rời đi, bởi vì nó có thể bị nổ. Họ phải làm một số công việc kỹ thuật để dừng, mà theo nghĩa đen là đổ xi-măng vào giếng khoan trước khi có thể rời đi.
BBC: Khi nói rằng Việt Nam đã dừng khoan dầu sau các đe dọa của Trung Quốc, ông đã hỏi chính phủ Việt Nam, chính phủ Trung Quốc, hay các bên liên quan, như hãng Repsol hay chưa?
Bill Hayton: Như đã chỉ ra, cho đến hôm nay, chưa có tuyên bố từ phía giới chức Việt Nam, họp báo (của Bộ Ngoại giao) chưa được tổ chức ngày hôm nay, Repsol không phát biểu gì, công ty khoan dầu ở giếng dầu, khí không phát biểu gì và chỉ có phát biểu ngắn của chính phủ Trung Quốc.
Hệ quả nghiêm trọng?
BBC:Nếu thực sự diễn ra những gì như thông tin ông đưa, mà theo đó do có các đe dọa của Trung Quốc mà Việt Nam chấm dứt việc khoan dầu, thì điều này ảnh hưởng thế nào tới vị thế của Việt Nam, tới uy tín của Việt Nam trong mắt của các đối tác, các nhà thầu, các hàng thăm dò, khai thác dầu khí đã đang hợp tác với Việt Nam ở khu vực? Có nghiêm trọng không?
Bill Hayton: Tôi nghĩ có hai điểm ở đây. Thứ nhất, việc khoan hiện nay có vẻ như đã dừng lại. Tuy nhiên, có một điểm nghiêm trọng hơn, đó là tôi nghe thấy rằng Việt Nam đã hứa sẽ không bao giờ khoan dầu, khí ở vùng biển này nữa.
Bản quyền hình ảnh GETTY IMAGESBiển Đông tiếp tục là điểm nóng trong quan hệ Việt – Trung và giữa một số quốc gia có tranh chủ quyền ở khu vực.
Và đó là vấn đề nghiêm trọng hơn vì ở đây gọi là những giếng khoan thăm dò, nơi mà các công ty chỉ tìm hiểu xem có bao nhiêu khí đốt ở đó. Nhưng nếu họ (Việt Nam) hứa là sẽ không bao giờ khoan nữa trong tương lai, thì đó sẽ là vấn đề nghiêm trọng hơn rất nhiều.
BBC:Có thông tin nói Trung Quốc không chỉ ‘đe dọa’, mà thậm chí đã có ‘tấn công’ thực sự vào một số cơ sở của Việt Nam ở khu vực khoan dầu, ông có bình luận gì về thông tin đó?
Bill Hayton: Tôi không nghe thấy gì về chuyện đó. Tôi có nghe được cùng một thông tin mà quý vị đã nghe, là đã có một biến cố nào đó, nhưng không phải là một sự cố lớn. Do đó, nếu điều đó xảy ra, tôi nghĩ nó có thể chỉ có tính chất biểu tượng.
Điều mà tôi nghe được, nhưng trước hết tôi muốn nói là mọi người, tất cả các quý vị khán giả, thính giả đều hiểu là chúng ta không bao giờ biết chắc về điều gì đã xảy ra trong nội bộ chính trị Việt Nam. Có rất nhiều tin đồn, cho nên tôi phải nói trước như vậy, trước khi bàn tới chuyện này. Đó là tôi có nghe một tin đồn mà có thể là thú vị.
Điều mà tôi nghe được nhưng tôi không có cách nào biết được có đúng hay không, là khi Bộ Chính trị bàn luận về sự việc, thì 17/19 (?) ủy viên đã muốn tiếp tục tiến hành khoan tìm dầu, nhưng có hai (ủy viên) thì không. Hai người đó là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch.
Tôi không có cách nào biết được việc đó là chân thực hay không, vì có các viết lách khác nhau từ mọi người. Nhưng tôi nghĩ người ta đã nhắc đến rằng những người thực sự quyết định việc này là Tổng Bí thư và Bộ trưởng Quốc phòng.
‘Thân cô, thế cô’?
Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGESImage captionPetroVietnam hồi 2012 đã công bố bản đồ các lô khai thác dầu khí ở Biển Đông
BBC:Có gợi ý cho rằng việc thay đổi về hoạt động khoan thăm dò dầu, khí ở Biển Đông của Việt Nam vừa rồi, nếu có, là do lý do thời tiết, bão lớn, mà không phải là vì lý do chính trị nào. Ngoài ra, cũng có ý kiến nói lô dầu, khí (136-03) được đề cập trong bài báo của tác giả Bill Hayton là không chuẩn xác, không phải là lô đố. Ông có bình luận gì?
Bill Hayton: Về điểm thứ hai, tôi muốn nói là Repsol có một số hoạt động ở ngoài khơi Việt Nam. Họ đã mua Talisman-Vietnam, một hãng của Canada vào năm 2015, do đó họ có các hoạt động ở các lô khác nhau, chẳng hạn có lô 07-03, ở rất gần, ngay bên cạnh Lô 136-03, là lô mà tôi nói tới. Chắc chắng Lô 136-03 là lô gây ra vấn đề hiện nay.
Tôi tin chắc rằng đây đúng là giếng khoan và tôi được nghe rằng chính phủ Việt Nam đã yêu cầu Repsol đưa ra lý do kỹ thuật để dừng sớm việc khoan tìm dầu. Họ cần có một lý do nào đó để tuyên bố vì lý do kỹ thuật hoặc do thời tiết xấu mà người ta đã phải ngừng việc khoan thăm dò ở đây. Nhưng Repsol đã từ chối.
BBC: Nếu quả thực có việc vì chính quyền Việt Nam yêu cầu dừng, mà Repsol phải ngừng việc khai thác ở đó, thì chính phủ Việt Nam có phải bồi thường hay không, bồi thường thế nào? Có thông tin nói Repsol đã đầu tư, chi phí hàng trăm triệu đô la và có thông tin nói khoản bồi thường đó có thể lên tới khoảng 1 tỷ đô-la, ông có ý kiến gì?
Bill Hayton: Tôi được nghe rằng giá trị khí đốt ở mỏ khí đốt có trữ lượng khá lớn, khiến cho Repsol khá vui vì đã giành được quyền khai thác. Tôi muốn nói là rõ ràng sẽ có những bàn luận về việc bồi thường, Repsol có các hoạt động khác ở Việt Nam, do đó sẽ có thể có các điều chỉnh, cân bằng về chi phí của họ. Nhưng chúng ta phải nhìn vào các chi tiết của hợp đồng. (Một tỷ) là con số khoảng chừng mà tôi đã nghe được về giá trị của khí ở lô đó. Tuy nhiên, chúng ta phải nhìn vào chi tiết của hợp đồng mới biết được là ai sẽ phải chịu trách nhiệm cho các chi phí.
BBC:Thông tin ông nói về một ‘quyết định’ ở cấp Bộ Chính trị ĐCSVN về việc ‘ngừng khoan tìm dầu’ trong diễn biến này là điều khá đáng quan tâm. Nếu thực sự có quyết định đó, thì làm thế nào ý kiến của một thiểu số (hai phiếu, hay hai ý kiến) lại có thể chống lại được quyết định của đa số trong Bộ Chính trị được?
Bill Hayton: Tôi được cho biết rằng luận điểm đã thuyết phục tất cả mọi người là không thể tin cậy vào Hoa Kỳ dưới sự lãnh đạo của Donald Trump trong việc giúp Việt Nam trong tình hình này, ngược với chuyện (nếu Hoa Kỳ) dưới lãnh đạo của bà Hillary Clinton thì có lẽ Việt Nam sẽ nhận được nhiều hậu thuẫn hơn từ Hoa Kỳ. Do đó, Việt Nam sẽ phải một mình đối diện với Trung Quốc. Tôi nghĩ đây là lập luận quan trọng nhất.
Mời quý vị bấm vào các đường link sau đây để tham khảo và theo dõi các ý kiến phản hồi, bình luận từ các nhà quan sát, nghiên cứu, hay phân tích khác về ý kiến của ông Bill Hayton mà BBC Việt ngữ đã thực hiện sau Bàn tròn ngày 27/7/2017 về khoan dầu ở Biển Đông.
Khách hàng rời chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) ở Hà Nội hôm 10/5/2013
AFP
Giới có tiền rời bỏ Việt Nam
03:36/05:49
Việt Nam thường nêu những thông tin tích cực về nguồn vốn FDI đổ vào trong nước nhưng một tình trạng đối nghịch không được nêu ra là nhiều người thành đạt, có tiền muốn ra nước ngoài mua bất động sản và định cư tại đó.
Môi trường kinh doanh chưa tốt
Rick Nguyễn, một doanh nhân trẻ từng về nước làm việc trong nhiều năm trước khi quyết định về lại Mỹ và trở thành người đồng sáng lập công ty quảng cáo Spot Trender ở Silicon Valley Bắc California trình bày lại trường hợp của anh:
Tại sao tôi chưa muốn đầu tư vào Việt Nam là vấn đề chi phí và cơ hội. Tôi chưa muốn đầu tư vào Việt Nam tại vì cơ hội ở thung lũng Silicon quá tốt, cần gì cũng có, cần gì có đó, tiền đầu tư, nhân tài, cơ sở hạ tầng cực kỳ đầy đủ, tôi muốn xây dựng một nền tảng bền vững ở đây trước khi mở rộng ra các nước như Việt Nam.
Giải thích vì sao có nhiều người trong nước muốn ra ngoài để kinh doanh, anh Rick Nguyễn nói:
Tôi quen rất nhiều người ở Việt Nam qua đây, qua thung lũng Silicon Valley để đầu tư. Tôi nghĩ vì 3 lý do chính, thứ nhất là doanh nhân Việt Nam muốn đa dạng hóa vốn của họ. Ông bà mình có câu “An cư lạc nghiệp”, “ Đất lành chim đậu”, doanh nhân Việt Nam muốn có một nguồn vốn ở nước ngoài để bảo đảm sự an toàn và tương lai của gia đình. Thứ hai là họ muốn con cháu ra nước ngoài để học hỏi, mở rộng kiến thức và tìm được cơ hội kinh doanh mà Việt Nam không có. Thứ ba, doanh nghiệp Việt Nam muốn cạnh tranh với doanh nghiệp nước ngoài nói chung là tương đối khó, họ muốn mở doanh nghiệp ở Mỹ để có cơ sở hạ tầng và điều kiện như tôi đang làm ở thung lũng Silicon.
Linh Trần là một du học sinh từ Sài Gòn sang Hoa Kỳ,sau khi tốt nghiệp đã về nước cùng kinh doanh với gia đình. Năm 2011, nhận thấy môi trường và điều kiện kinh doanh ở Sài gòn không thích hợp, Linh Trần trở qua Mỹ, lập công ty Umba Lux với dịch vụ cho thuê các loại siêu xe như Bentley, Lamborghini chẳng hạn:
Ông bà mình có câu “An cư lạc nghiệp”, “ Đất lành chim đậu”, doanh nhân Việt Nam muốn có một nguồn vốn ở nước ngoài để bảo đảm sự an toàn và tương lai của gia đình. – Rick Nguyễn
Thực ra tôi có về Việt Nam làm cho ngân hàng quốc tế một thời gian, sau đó quyết định quay lại Mỹ làm một cái gì đó cho riêng tôi thay vì về nước làm những cái đã có sẵn. Tôi quyết định qua đây để thử, nhất là khi chuyển từ San Francisco qua Los Angeles và Silicon Valley thì mọi thứ phát triển rất là nhanh, càng làm thì càng có nhiều cơ hội và nhiều mối giao dịch. Làm ở Việt Nam thì các mối giao dịch đôi khi không bền, đôi khi chính sách thay đổi một cái là mất trắng. Đó cũng là một phần là tại sao tôi lại đầu tư ở bên này, mọi thừ nó đều rõ ràng hơn. Ở Việt Nam thì thực sự rất khó,cũng rất muốn về nhưng ngại cái chính sách thôi.
Theo IOM tức Tổ Chức Di Dân Quốc Tế, Việt Nam nằm trong Top 10 các quốc gia vùng Châu Á Thái Bình Dương có người di cư nhiều nhất. Từ năm 1990 đến năm 2015, hơn 2 triệu rưỡi người Việt Nam đã ra khỏi nước.
Giáo sư tiến sĩ Nguyễn Văn Tuấn, giảng viên cao cấp Đại Học New Soyth Wales, Australia, nói rằng ông nhận được rất nhiều chia sẻ từ giới trí thức và giới trung lưu tại Việt Nam, rằng họ muốn ra nước ngoài định cư để bảo đảm một tương lai tươi sáng hơn cho bản thân cũng như cho con cháu trong một xã hội văn minh, dân chủ và pháp quyền:
Hầu như những người mà tôi tiếp xúc ai cũng rất quan tâm về sự tụt hậu của đất nước. So sánh với Thái Lan, Hàn Quốc, Singapore họ nói là từ 75 mình có khác gì hơn họ đâu thế mà giờ mình tụt hậu quá xa. Họ cảm thấy bất lực, cảm thấy không có cách gì đóng góp để làm cho đất nước này vươn lên.
Việt Nam cần làm gì để giữ chân doanh nhân
Các chuyên gia kinh tế và xã hội học cho rằng Việt Nam cần tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, ổn định và an toàn cho doanh nhân hay người giỏi, làm sao để người dân an tâm rằng tài sản, cơ nghiệp họ tạo ra được bảo đảm chắc chắn. Theo tiến sĩ Nguyễn Quang A, hơn lúc nào hết Việt Nam cần cải tổ hệ thống tư pháp và đứng tìm cách hình sự hóa các giao dịch kinh tế, giao dịch dân sự:
Khu vực tư nhân là khu bực có thể thu hút nhân tài thật sự, chứ còn bản thân khu vực nhà nước với một chính quyền tham nhũng, bổng lộc là chính như thế này thì không thể thu hút được nhân tài.
Vẫn theo lời ông Nguyễn Quang A, muốn đất nước là nơi chốn bình yên cho công dân thì môi trường sạch, giáo dục tốt, y tế đảm bảo là những điều kiện tiên quyết.
Khu vực tư nhân là khu bực có thể thu hút nhân tài thật sự, chứ còn bản thân khu vực nhà nước với một chính quyền tham nhũng, bổng lộc là chính như thế này thì không thể thu hút được nhân tài. – TS. Nguyễn Quang A
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh thì hy vọng:
Tôi nghĩ rằng trong thời gian tới đây, yêu cầu phát triển kinh tế một cách bền vững, nâng cao hiệu quả và nâng cao năng suất lao động sẽ đòi hỏi nhà nước lẫn doanh nghiệp phải vận dụng khoa học công nghệ nhiều hơn, vận dụng chất xám của các chuyên gia và các nhà trí thức nhiều hơn, do đó sẽ có thể có sự chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa.
Dưới mắt một Việt kiều Mỹ, giáo sư Hà Tôn Vinh, giám đốc Tổ Hợp Đào Tạo Và Phát Triển Nhân Lực Stellar Management ở thành phố Hồ Chí Minh, đi hay ở đều có khía cạnh tốt của nó, ở đây chỉ nên nói đến điều tích cực:
Việt Nam cũng như các nước đang ở trong thế giới gọi là toàn cầu hóa, những vấn đề giao thương, đầu tư, thương mại đều có thể chuyển sang các nước khác nhau. Cũng nên cho các doanh nghiệp Việt Nam đi ra đầu tư nước ngoài để mua công nghệ để học hỏi kinh nghiệm và để phát triển thị trường mới.Dưới mắt một Việt kiều Mỹ, giáo sư Hà Tôn Vinh, giám đốc Tổ Hợp Đào Tạo Và Phát Triển Nhân Lực Stellar Management ở thành phố Hồ Chí Minh, đi hay ở đều có khía cạnh tốt của nó, ở đây chỉ nên nói đến điều tích cực:
Vấn đề mà chính phủ cần lưu ý, giáo sư Hà Tôn Vinh nói tiếp, là khi người có tiền cũng như doanh nhân có tiềm năng bỏ đi thì trước mắt là sẽ làm cạn kiệt hoặc làm mất đi nguồn nhân lực cũng như nguồn năng lực tài chính của đất nước.
Người Venezuela đang cạn kiệt đồ ăn, bệnh viện chật ních trẻ em ốm mà không đủ thuốc men, còn điện nước cũng chẳng được bảo đảm.
Venezuela từng là cường quốc giàu nhất khu vực Mỹ Latin và cũng là nước có dự trữ dầu thô lớn nhất thế giới. Khi ấy, dầu mỏ được xem là “giếng tiền” vô tận của quốc gia này. Thậm chí, cựu Tổng thống Mỹ – Bill Clinton còn chọn Venezuela là điểm dừng đầu tiên trong chuyến thăm khu vực này năm 1997.
Nhưng sau đó, bất bình đẳng tại Venezuela ngày càng gia tăng. Tầng lớp giàu có kiểm soát mọi thứ, trong khi phần đông dân số ngày càng nghèo đói. Hiện tại, chính phủ Venezuela đã cạn kiệt tiền, giá cả tăng chóng mặt. Mọi thứ tại đây đều bị đảo lộn.
Chính phủ nước này không cung cấp được bất kỳ số liệu thống kê đáng tin cậy nào, bao gồm cả tăng trưởng kinh tế và lạm phát. Các quan chức nhận hàng triệu USD hối lộ trong các dự án xây dựng, trong lúc Chính phủ phải vật lộn với nhiều khoản nợ cần trả. Trong khi đó, giá dầu thô – mặt hàng xuất khẩu quan trọng nhất của quốc gia này lại đang lao dốc.
Tù nhân lương tâm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh và con gái, bé Nấm.
Courtesy: Facebook Tuyet Lan Nguyen
Những đứa con thơ dại các của nữ tù nhân lương tâm Việt Nam
01:20/07:30
Trong vòng chưa đầy một tháng, nhà cầm quyền Việt Nam tuyên các bản án tù nặng nề đối với hai nhà hoạt động nhân quyền, Blogger Mẹ Nấm-Nguyễn Ngọc Như Quỳnh và Trần Thị Nga. Cuộc sống của những đứa trẻ thơ là con của hai nữ tù nhân lương tâm này thế nào?
Hồn nhiên khi mẹ bị bắt?
Vào sáng sớm thứ Ba, ngày 25 tháng 7 năm 2017, hình ảnh ông Phan Văn Phong, bố của hai cháu bé Phú-Tài với những cành hoa hồng trên tay bước vội về hướng cổng Tòa án nhân dân Tỉnh Hà Nam, để tham dự phiên tòa xét xử nhà hoạt động nhân quyền Trần Thị Nga, khiến nhiều người xúc động.
Trong khi các tổ chức nhân quyền thế giới lên án mạnh mẽ việc Chính quyền Hà Nội bắt giữ bà Trần Thị Nga với cáo buộc “tuyên truyền chống nhà nước’, theo Điều 88 Bộ luật Hình sự Việt Nam vào những ngày giáp Tết Đinh Dậu thì hai đứa con thơ của bà Nga là Phú và Tài hồn nhiên trước cảnh tượng rất đông công an và an ninh đến nhà dẫn mẹ đi.
Cũng cần nhắc lại trước thời khắc giao thừa, Đài RFA đã liên lạc với gia đình của bà Trần Thị Nga và có được cuộc trò chuyện rất ngắn với cháu Tài:
“-Con ơi, mẹ đi đâu rồi con?
-Đi vào tù.
-Con đón Tết, con nhớ mẹ nhiều không?
-Con đón Tết, con nhớ mẹ nhiều.”
Bố của hai bé Phú-Tài, ông Phan Văn Phong nói với chúng tôi rằng hai cháu quá quen thuộc với việc bà Nga thường xuyên bị chính quyền câu lưu hay công an, an ninh luôn xuất hiện sách nhiễu gia đình nên trong sự nhận thức non nớt của các bé chỉ đơn thuần là mẹ bị bắt vào tù giống như mẹ vắng nhà vài hôm rồi mẹ về.
Dù suốt nửa năm không được nhìn thấy mẹ và không được sống gần gũi bên cạnh mẹ, nhưng Phú và Tài vẫn nở những nụ cười tươi khi được nghe ai đó nhắc về mẹ của mình. Và dù phải thức dậy thật sớm vào 5 giờ sáng để theo bố với niềm mong ước được gặp mẹ, nhưng Phú-Tài lại ngoan ngoãn thơ thẩn chơi trên vỉa hè khi cả ba bố con không được phép vào dự phiên tòa mà chính quyền Tỉnh Hà Nam thông báo là “xét xử công khai”.
Có phải vì bối cảnh gia đình mà hai cháu Phú-Tài ngây ngô với cuộc sống vốn dĩ diễn ra như thế, như những chú gà con tự bới quào khi không được gà mẹ dang cánh ấp ôm, che chở? Hay có phải vì sống cảnh “gà trống nuôi con” nên bố của Phú-Tài không nhận biết được những dấu hiệu tâm sinh lý bất thường do không có mẹ bên cạnh của hai đứa trẻ con ông?
Biểu hiện tâm sinh lý bất thường?
Lúc mẹ bị bắt, bé Nấm nhìn người ta với ánh mắt rất khó chịu và trong con mắt của cháu biểu hiện sự ghét người khác hay hận thù gì đó -Thân mẫu Blogger Mẹ Nấm
Cũng bằng độ tuổi của cháu Tài, bé Gấu, đứa con trai bé bỏng của Blogger Mẹ Nấm-Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, một nhà hoạt động nhân quyền được Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ trao giải Phụ nữ Quốc tế Dũng cảm năm 2017và bị Tòa án Tỉnh Khánh Hòa tuyên 10 năm tù giam, có biểu hiện trầm cảm ngày một nặng hơn, kể từ khi mẹ bị bắt hồi tháng 10 năm 2016.
Thân mẫu của Blogger Mẹ Nấm-Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, bà Nguyễn Thị Tuyết Lan cho Đài Á Châu Tự Do biết thời điểm con gái của bà vừa bị bắt, cháu Gấu hay khóc quấy và hỏi bà ngoại “Mẹ đi mua sữa sao lâu quá không về?” Dần dà, bé Gấu ngồi một góc và nói chuyện một mình. Mỗi khi Gấu nói với bà ngoại những ký ức về mẹ thì y như rằng bé bị đi xón trong quần vào lúc đêm tối ngủ mớ.
Không chỉ bé Gấu mà chị của Gấu, bé Nấm, 11 tuổi còn có những biểu hiện rất khác thường. Bà Tuyết Lan kể lại:
“Lúc mẹ bị bắt, bé Nấm nhìn người ta với ánh mắt rất khó chịu và trong con mắt của cháu biểu hiện sự ghét người khác hay hận thù gì đó.”
Tù nhân lương tâm Trần Thị Nga và con trai, bé Tài.Courtesy: Facebook Hoang Sy Vu
Trước biểu hiện tâm sinh lý không bình thường của hai chị em Nấm-Gấu, thân mẫu của tù nhân lương tâm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh rất lo lắng. Sau nhiều tháng bà mẹ đơn thân Nguyễn Ngọc Như Quỳnh bị bắt, bé Nấm được gặp mẹ trước ngày phiên tòa sơ thẩm mở ra. Tuy vậy, bé Nấm vẫn không rơi một giọt nước mắt nào trong giây phút hiếm hoi nhìn thấy mẹ.
Vì không thể tìm được bác sĩ tâm lý tại Thành phố Nha Trang, bé Nấm được người quen của gia đình dắt đi điều trị ở Sài Gòn. Bà Tuyết Lan kể về lần đầu tiên bé Nấm gặp gỡ với chuyên gia tư vấn tâm lý:
“Bác sĩ tâm lý hỏi là ‘Nấm có khóc không?’ Nấm suy nghĩ và nói rằng ‘Tại sao phải khóc?’ Bác sĩ tâm lý hỏi thêm ‘Tại sao không khóc?’ Nấm trả lời lại “Khóc là hèn, là yếu đuối, không có gì để khóc hết’.”
Bà Tuyết Lan cho biết tình trạng tâm lý của bé Nấm tương đối được ổn định sau vài tháng điều trị. Và vì hoàn cảnh gia đình đơn chiếc, bé Gấu không được đưa đi khám bệnh như chị gái của mình. Bà Tuyết Lan nói về biểu hiện của bé Nấm trong thời gian gần đây:
“Lúc đầu Nấm ở trong phòng không tiếp xúc với ai. Hỏi gì cháu cũng im lặng, không nói không rằng gì hết. Bây giờ thì đã nói lại. Những ngày gần đây, Nấm đọc trên mạng xã hội về cô Trần Thị Nga. Nấm nói với tôi là ‘Cô này cũng có con nhỏ bằng tuổi Gấu, chưa đầy 5 tuổi nè ngoại à’. Nửa đêm, Nấm ôm bà và nói ‘Bà ơi, con nhớ mẹ lắm bà!’.”
Chúng tôi cũng được dịp trao đổi với bé Nấm và được nghe cháu chia sẻ trong tâm thái rất bình tĩnh. Bé Nấm nhận thức rõ được vai trò của một người chị gái phải phụ bà ngoại chăm sóc cho em, sau khi nghe bà đi dự phiên tòa xét xử mẹ về và nói rằng phải chờ đến khi vào đại học thì mới được gặp lại mẹ. Đáp câu hỏi của RFA rằng mong ước hiện tại là gì, câu trả lời của bé Nấm đã không nói cho riêng mình:
“Con mong tất cả các bạn được sống với mẹ và được mẹ yêu thương, chứ mẹ không bị đi tù.”
Mỗi khi đối diện với tất cả an ninh và những người trong chính quyền thì em cảm thấy họ là những kẻ tàn ác. Em nhìn họ như đứt từng tia máu trong ánh mắt, cảm giác căm thù đến mức độ như vậy
-Blogger Trịnh Bá Phương
Với lời bộc bạch của bé Nấm, khó ai có thể hình dung được một bé gái mới hơn mười tuổi đầu luôn khát khao hơi ấm của mẹ, dù được bà ngoại yêu thương và chăm sóc rất chu đáo, lại luôn sống trong sự hoài nghi, cảnh giác với mọi người xung quanh. Ánh mắt thơ ngây của bé Nấm vẫn ánh lên sự giận dữ mỗi khi bắt gặp những người lạ quanh quẩn ba bà cháu trong các sinh hoạt thường nhật bất kể ngày hay đêm.
Blogger Trịnh Bá Phương, con trai của tù nhân lương tâm Cấn Thị Thêu, một phụ nữ đấu tranh giữ đất và chống tham nhũng, chia sẻ rằng anh rất thấu hiểu và đồng cảm với bé Nấm. Anh Trịnh Bá Phương cho biết là một người trưởng thành và chuẩn bị tinh thần cho việc bố mẹ có thể bị bắt giữ bất cứ lúc nào, nhưng:
“Sau khi bố mẹ em bị bắt vào ngày 25/04/2014 thì hình thức mà họ sử dụng bạo lực kết hợp với nhà tù thì em nhận biết rõ hơn về sự phi nhân và tàn bạo của chế độ và tâm lý của em rất là căm thù. Mỗi khi đối diện với tất cả an ninh và những người trong chính quyền thì em cảm thấy họ là những kẻ tàn ác. Em nhìn họ như đứt từng tia máu trong ánh mắt, cảm giác căm thù đến mức độ như vậy.”
Đài Á Châu Tự Do ghi nhận không chỉ Blogger Trịnh Bá Phương mà cộng đồng cư dân mạng xã hội cùng dư luận trong và ngoài nước đều bày tỏ sự xót xa cho các cháu bé, con của hai nhà hoạt động nhân quyền Nguyễn Ngọc Như Quỳnh và Trần Thị Nga; đồng thời cũng lên án mạnh mẽ nhà cầm quyền Việt Nam không chỉ tuyên các bản án tù nặng nề đối với hai bà mẹ đơn thân vô tội mà còn gián tiếp trút lên đầu những đứa con thơ của họ bằng sự bất nhân, tàn nhẫn và bạo quyền của một chế độ.
Vợ và ba người con khóc thương ông Lưu Ngọc Hải. (Hình: Báo điện tử Đại Lộ)
GIA LAI, Việt Nam (NV) – Chỉ được đưa tới trụ sở công an huyện khoảng hai giờ, một người đàn ông chết đầy nghi vấn mà ông phó trưởng công an huyện Đắk Pơ nói “lên cơn co giật” nên đưa đi cấp cứu rồi chết.
Báo Lao Động hôm Thứ Bảy 22 Tháng Bảy thuật lời Thượng Tá Lê Xuân Tuyến, phó trưởng công an huyện Đắk Pơ, tỉnh Gia Lai, cho biết: “Đang chờ cơ quan pháp y tỉnh kết luận chính thức về nguyên nhân tử vong của anh Lưu Ngọc Hải.”
Báo này thuật lời ông Tuyến cho hay, ông Lưu Ngọc Hải (29 tuổi, cư dân xã Kông Yang, huyện Kông Chro, tỉnh Gia Lai) bị “di lý” từ nhà ở huyện Kông Chro về trụ sở công an huyện Đắk Pơ để “làm rõ hành vi mua bán, tàng trữ chất ma túy.”
Ngày 18 Tháng Bảy, ông Hải bị “công an huyện Đắk Pơ bắt quả tang hành vi mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy tại xã Yang Bắc (huyện Đắk Pơ) với Trần Thanh Huy (trú xã Cư An, huyện Đắk Pơ). Quá trình khám xét, cơ quan chức năng thu giữ năm tép heroin và một ống xi lanh cùng 10.9 triệu đồng.”
Nguồn tin viết như vậy và kể tiếp là “Khoảng 12 giờ cùng ngày, công an huyện khám xét nhà anh Hải tại thôn 4 (xã Kông Yang). Hơn một tiếng sau, anh Hải được dẫn ra xe, đưa về trụ sở công an huyện Đắc Pơ.”
Tờ Lao Động thuật lại theo lời ông Lê Xuân Tuyến là “Khoảng hơn 2 giờ 40 phút chiều, trong lúc ăn cơm hộp thì anh Hải lên cơn co giật. Lực lượng công an đưa anh Hải đến Trung Tâm Y Tế huyện Đắk Pơ cấp cứu, thì tử vong.”
Nguồn tin trên thuật lời ông Nguyễn Đức Việt, giám đốc Trung Tâm Y Tế huyện, xác nhận ông Lưu Ngọc Hải đã chết trước khi đến trung tâm này.
Theo ông Tuyến, kết luận ban đầu cơ quan pháp y là “Không có ngoại lực tác động, hộp sọ không bị nứt, vỡ” và xác định nguyên nhân tử vong ban đầu là “sốt xuất huyết nội tạng.”
Ngược lại, theo tờ Lao Động, “Ông Đinh Thành Ríp, phó trưởng công an xã Kông Yang, người trực tiếp phối hợp quá trình khám xét đến lúc dẫn Hải ra xe, nói thấy Hải hoàn toàn khỏe mạnh, bình thường.”
Ông Lưu Ngọc Khanh kể lại thời gian xảy ra vụ việc. (Hình: Báo điện tử Đại Lộ)
Báo này cho hay, ông Lưu Ngọc Khanh (45 tuổi), anh trai ông Hải, cho rằng: “Cái chết của em trai có dấu hiệu không bình thường.”
Còn theo báo điện tử Đại Lộ thì: “Đến 3 giờ chiều cùng ngày, anh Khanh đến trụ sở công an huyện Đắk Pơ thì nhận được thông báo Hải đã chết và được chuyển đến Trung Tâm Y Tế huyện Đắk Pơ.”
“Bị bắt, chỉ hai giờ đồng hồ sau là chết, thời gian này có quá ngắn cho một cơn sốc thuốc? Và lúc bắt, công an biết Hải nghiện hút, vậy tại sao không có những biện pháp nghiệp vụ dành cho người nghiện nặng?” ông Khanh đặt nghi vấn.
Ông Lưu Ngọc Hải ra đi để lại ba đứa con nhỏ, đứa lớn 10 tuổi và nhỏ là 4 tuổi.
Tờ Lao Đông đưa ta tấm hình chụp các con ông Hải quấn khăn tang, không có hình nào khác. Nhưng trên trang Facebook cá nhân của bà Lê Mỹ Hạnh và một số trang Facebook khác, người ta thấy có tấm hình thi hài ông Lưu Ngọc Hải với ba vết cắt, mỗi vết dài khoảng một đốt ngón tay trên cổ được khâu lại, trên mặt có vết bầm.
Không thấy ông Lê Xuân Tuyến nói gì các vết cắt và khâu này trên cổ, vết bầm trên mặt nạn nhân.
Ông Lưu Ngọc Hải là nạn nhân thứ 10 chết bất thường trong tay công an CSVN kể từ đầu năm 2017 đến nay. (TN)
GS giải thích là thời Nam Bộ kháng chiến, có bao nhiêu tấm gương hy sinh vì Tổ quốc, nhưng “dựng” chuyện thiếu niên Lê Văn Tám là nghĩ đến biểu tượng cậu bé anh hùng làng Gióng (Phù Đổng Thiên Vương), còn việc đặt tên Lê Văn Tám là vì họ Lê Văn rất phổ biến ở nước ta và Tám là nghĩ đến Cách mạng tháng Tám.
“Lời dặn của GS Trần Huy Liệu là đến lúc đất nước yên ổn, cần phải nói lên sự thật về câu chuyện Lê Văn Tám” – GS Phan Huy Lê.
“Theo quan điểm của tôi, mọi biểu tượng hay tượng đài lịch sử chỉ có sức sống bền bỉ trong lịch sử và trong lòng dân khi được xây dựng trên cơ sở khoa học khách quan, chân thực” – GS Phan Huy Lê nhấn mạnh sau khi giải thích về hình tượng nhân vật Lê Văn Tám.
GS Trần Huy Liệu căn dặn chúng tôi phải nói lại
Bấy giờ là vào đầu những năm 60 của thế kỷ trước, tôi có nhiều dịp làm việc với GS Trần Huy Liệu trong công trình khoa học do GS chủ trì và tôi được mời tham gia. Lúc đó, GS Trần Huy Liệu là Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học xã hội, kiêm Viện trưởng Viện sử học. Ngoài những buổi họp ban biên soạn ở cơ quan, tôi có một số buổi làm việc với GS tại nhà riêng.
Ngoài công việc biên soạn công trình, GS thường trao đổi một cách thân tình những vấn đề thời sự sử học trong và ngoài nước, kể lại một số chuyện trong đời hoạt động cách mạng của mình. Trong những năm 1954 – 1956, khi tôi đang học ở trường Đại học Sư phạm/văn khoa Hà Nội, GS Trần Huy Liệu có đến giảng một số bài về cách mạng Việt Nam.
Về câu chuyện Lê Văn Tám, tôi xin được tóm lược một cách đầy đủ lời kể và lời dặn của GS Trần Huy Liệu mà tôi đã lĩnh hội như sau: Nhân vụ kho xăng của địch ở Thị Nghè bị đốt cháy vào khoảng tháng 10 – 1945 và được loan tin rộng rãi trên báo chí trong nước và đài phát thanh của Pháp, đài BBC của Anh; nhưng không biết ai là người tổ chức và trực tiếp đốt kho xăng nên tôi (GS Trần Huy Liệu) đã “dựng” lên câu chuyện thiếu niên Lê Văn Tám tẩm xăng vào người rồi xông vào đốt kho xăng địch cách đấy mấy chục mét.
GS Trần Huy Liệu còn cho biết là sau khi ta phát tin này thì đài BBC đưa tin ngay, và hôm sau bình luận: Một cậu bé tẩm xăng vào người rồi tự đốt cháy thì sẽ gục ngay tại chỗ, hay nhiều lắm là chỉ lảo đảo được mấy bước, không thể chạy được mấy chục mét đến kho xăng. GS đã tự trách là vì thiếu cân nhắc về khoa học nên có chỗ chưa hợp lý. Đây là ý kiến của GS Trần Huy Liệu mà sau này tôi có trao đổi với vài bác sĩ để xác nhận thêm.
Tôi nhấn mạnh là GS Trần Huy Liệu không hề “hư cấu” sự kiện kho xăng địch ở Thị Nghè bị đốt cháy mà trên cơ sở sự kiện có thật đó, chỉ “dựng lên”, theo cách nói của GS, chuyện thiếu niên Lê Văn Tám tẩm xăng đốt cháy kho xăng địch.
GS giải thích là thời Nam Bộ kháng chiến, có bao nhiêu tấm gương hy sinh vì Tổ quốc, nhưng “dựng” chuyện thiếu niên Lê Văn Tám là nghĩ đến biểu tượng cậu bé anh hùng làng Gióng (Phù Đổng Thiên Vương), còn việc đặt tên Lê Văn Tám là vì họ Lê Văn rất phổ biến ở nước ta và Tám là nghĩ đến Cách mạng tháng Tám.
Lúc bấy giờ, GS Trần Huy Liệu đang giữ chức Bộ trưởng Bộ Thông tin tuyên truyền trong Chính phủ lâm thời, nên GS nói rõ là muốn tạo dựng nên một biểu tượng anh hùng để tuyên truyền, cổ vũ tinh thần chiến đấu của quân dân ta.
Cũng xin lưu ý là GS Trần Huy Liệu giữ chức Bộ trưởng Bộ Thông tin tuyên truyền trong Chính phủ lâm thời từ ngày 28 – 8 – 1945 đến ngày 1 – 1 – 1946, rồi Bộ trưởng Bộ Tuyên truyền cổ động trong Chính phủ liên hiệp lâm thời từ ngày 1 – 1 – 1946 cho đến khi thành lập Chính phủ liên hiệp kháng chiến tại kỳ họp Quốc hội ngày 2 – 3 – 1946, nghĩa là trong thời gian xảy ra sự kiện Kho xăng Thị Nghè bị đốt cháy, chứ không phải trong thời gian “1946 – 1948?” sau sự kiện trên.
Hình ảnh nhân vật Lê Văn Tám trong tuyên truyền
Điều căn dặn của GS Trần Huy Liệu là: Sau này khi đất nước yên ổn, các anh là nhà sử học, nên nói lại giùm tôi, lỡ khi đó tôi không còn nữa. Trong câu chuyện, GS còn tiên lượng là biết đâu sau này có người đi tìm tung tích nhân vật Lê Văn Tám hay có người lại tự nhận là hậu duệ của gia đình, họ hàng người anh hùng. Đây chính là điều lắng đọng sâu nhất trong tâm trí mà tôi coi là trách nhiệm đối với GS Trần Huy Liệu đã quá cố và đối với lịch sử.
GS Trần Huy Liệu là một con người rất trung thực, không muốn để lại một sự ngộ nhận trong lịch sử do mình tạo nên trong một bối cảnh và yêu cầu bức xúc của cuộc kháng chiến và tôi lĩnh hội lời dặn của GS như một trách nhiệm phải thực hiện một cách nghiêm túc.
Tôi kể lại câu chuyện này một cách trung thực với tất cả trách nhiệm và danh dự của một công dân, một nhà sử học.
Ngày nay, từ đầu thế kỷ XXI nhìn lại, trong hoàn cảnh chiến tranh đã lùi xa vào quá khứ hơn 30 năm, đất nước đã giành lại độc lập, thống nhất, tôi xin đặt ra hai vấn đề sau đây để thế hệ chúng ta cùng bàn luận.
– Xác minh rõ sự kiện Kho xăng địch bị đốt cháy trong tháng 10-1945.
– Thái độ ứng xử đối với biểu tượng Lê Văn Tám.
Vấn đề thứ nhất là cần cố gắng sưu tầm tư liệu đáng tin cậy để xác định rõ hơn sự kiện Kho xăng địch ở Thị Nghè bị đốt cháy trong tháng 10-1945:
Tôi nói tư liệu đáng tin cậy trong trường hợp này không phải là các sách báo viết về sau này, mà là tư liệu gốc khai thác từ nhân chứng lịch sử hay những thông tin trực tiếp từ sự kiện thời bấy giờ và dĩ nhiên đều phải đối chiếu, xác minh một cách khoa học.
Giáo sư Phan Huy Lê
Nhân chứng lịch sử:
Tôi đã có dịp hỏi GS Trần Văn Giàu – lúc đó giữ chức Chủ tịch Ủy ban kháng chiến Nam bộ, thì GS khẳng định có sự kiện Kho xăng địch ở Thị Nghè bị đốt cháy và trong tình hình lúc đó là do ta đốt, nhưng không biết ai tổ chức và người nào thực hiện.
Nhà cách mạng lão thành Dương Quang Đông trong hồi ký viết rằng, người đốt Kho đạn Thị Nghè ngày 1-1-1946 không phải là Lê Văn Tám mà là tổ đánh mìn của công nhân nhà máy đèn Chợ Quán (tạp chí Xưa & Nay số 154).
Tư liệu báo chí:
Tư liệu báo chí lúc bấy giờ thì tại Thư viện quốc gia Hà Nội lưu giữ được rất ít, các số báo lại không đủ. Bước đầu tôi mới tìm thấy thông tin liên quan với Kho xăng Thị Nghè bị đốt cháy trong báo Quyết chiến là “cơ quan ủng hộ chính quyền nhân dân”, tòa soạn đặt ở phố Nguyễn Tri Phương, Thuận Hóa; báo Cờ giải phóng là “cơ quan tuyên truyền cổ động trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương” và báo Thời mới do Nguyễn Văn Luận làm Chủ nhiệm; nhưng các số không liên tục, không đủ. Theo Thời Báo today
Hôm thứ Tư (26/7), chính phủ Trump đã phát đi thông báo áp đặt trừng phạt lên 13 quan chức cấp cao Venezuela, trong thời điểm phe đối lập đang tổ chức 2 ngày đình công phản đối chính phủ của đảng Xã Hội Chủ Nghĩa (XHCN) cầm quyền. Điều này càng gia tăng áp lực mạnh mẽ ép Tổng thống Nicolas Maduro phải hủy bỏ kế hoạch thành lập quốc hội mới.
Reuters cho hay các chế tài áp dụng với 13 quan chức Venezuela lần này bao gồm đóng băng tài sản ở Mỹ, cấm di trú tới Mỹ và cấm công dân Mỹ làm ăn với các đối tượng này.
Bản quyền hình ảnh OTHERSMột số nữ tù nhân lương tâm của Việt Nam. Từ trái quá phải, Lê Thị Công Nhân và Trần Thị Nga (hàng trên); Tạ Phong Tần và Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (hàng dưới).
Nhân sự kiện hai nhà hoạt động, bà Trần Thị Nga và Nguyễn Ngọc Như Quỳnh bị nhà chức trách ở Việt Nam tuyên án tù vì tội chống nhà nước, các bạn xem lại chân dung một số bị cáo là phụ nữ nổi bật những năm qua trong các vụ chính trị.
Ngày 29/6, Blogger Mẹ Nấm (Mother Mushroom) lĩnh án 10 năm tù.
Sang ngày 25/7, bà Trần Thị Nga (được biết đến qua tên Thúy Nga) cũng vừa bị kết án 9 năm tù, năm năm quản chế.
Giới vận động và các tổ chức nhân quyền coi họ là những người hoạt động vì môi trường, chống Formosa và Trung Quốc, thuộc nhóm tù nhân lương tâm.
Còn nhà chức trách coi là đã phạm tội “Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, theo Điều 88 Bộ luật hình sự.
Tương tự như vậy, một số người phụ nữ khác đã từng bị xử hoặc còn bị tù ở Việt Nam. Cách nhìn nhận họ vẫn là điểm khác biệt chính giữa chính quyền Việt Nam và dư luận, chính giới các nước Phương Tây.
1. Tạ Phong Tần
Tổ chức Ân Xá Quốc Tế phát động cuộc vận động khẩn cấp vì tình trạng của tù nhân lương tâm blogger Tạ Phong Tần tháng 6/2015
Sinh năm 1968 tại Bạc Liêu, Tạ Phong Tần từng là một nữ sĩ quan công an, đảng viên Đảng Cộng sản. Bà cũng từng viết bài cho nhiều báo lề phải như Tuổi trẻ, Người Lao Động, Vietnamnet, Pháp luật TP Hồ Chí Minh…
Năm 2006, bà Tạ Phong Tần bắt đầu một blog có tiêu đề “Công lý và Sự thật”, được biết đến nhờ những báo cáo về các vụ tham nhũng của công an.
Bà bị đuổi khỏi Đảng Cộng sản, mất việc, và bị bắt vào năm tháng 9 năm 2011.
Các mạng trong và ngoài nước cũng nêu tin về vụ “tự thiêu” vào tháng 7/2012 của bà Đặng Thị Kim Liên, mẹ của Tạ Phong Tân, ở Bạc Liêu để phản đối con gái bà bị bắt.
Sau một năm tạm giam, ngày 24/09 năm 2012, bà Tạ Phong Tần đã bị kết án 10 năm tù giam cùng trong một phiên tòa xét xử 2 blogger khác là Nguyễn Văn Hải (Điếu Cày) và Phan Thanh Hải.
Ngày 8/3/2013, nhân ngày Phụ nữ Quốc tế, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói Ngoại trưởng John Kerry cùng Đệ nhất Phu nhân Michelle Obama trao giải cho 10 phụ nữ dũng cảm đặc biệt trên thế giới, trong số đó có bà Tạ Phong Tần.
Ngày 19/09/2015, bà được đình chỉ thi hành án và sang Hoa Kỳ.
2. Trần Khải Thanh Thủy
Bà Trần Khải Thanh Thủy bị kết án ba năm rưỡi tù giam với tội danh ‘hành hung người khác’ trong vụ ‘va chạm giao thông’ hồi năm 2009.
Bà Thủy sinh năm 1960 tại Hà Nội, tốt nghiệp Đại học Sư Phạm. Sau khi thôi làm giáo viên, bà chuyển sang viết báo và sách về nhân quyền và dân chủ.
Tháng 2/2007 bà được tổ chức Nhân Quyền Human Rights Watch tặng Giải Hellmann/Hammett cho những người viết về đấu tranh chính trị.
Ngày 21/01 năm 2007, bà Thủy bị Cơ quan An ninh điều tra Công an Thành phố Hà Nội bắt khẩn cấp vì tội “tuyên truyền chống Nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”.
Ngày 5/2/2010, trong một sự việc liên quan đến chồng bà là ông Đỗ Bá Tân ở ngõ chợ Khâm Thiên, bà Thủy bị xử 3 năm rưỡi tù vì tội cố ý gây thương tích và gây rối trật tự công cộng.
Sau 21 tháng tù, tức là vào khoảng giữa năm 2011, bà được thả và được đưa sang định cư ở Mỹ, sau khi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ gây sức ép đòi thả tự do cho bà.
3. Cấn Thị Thêu
Bản quyền hình ảnh TRINH BA TUBà Cấn Thị Thêu (áo trắng, giữa) tham gia cuộc tuần hành vì môi trường ở Hà Nội hôm 01/05/2016
Bà Cấn Thị Thêu có thể được coi là linh hồn trong cuộc đấu tranh chống cướp đất của nhân dân Dương Nội.
Sau vụ cưỡng chế đất vào tháng Tư năm 2014 tại Dương Nội, bà bị bắt và bị kết án 15 tháng tù.
Sau khi mãn án, bà Thêu tiếp tục đi đòi quyền lợi đất đai cho gia đình và những người cùng cảnh ngộ.
Không chỉ hoạt động cho quyền lợi của những nông dân bị cướp đất, bà Thêu còn tham gia vào những hoạt động đấu tranh cho quyền con người, chống Trung Quốc xâm lược hay phản đối Formosa.
Bà bị bắt lại vào ngày 10 tháng 6 năm 2016 với cáo buộc “gây rối trật tự công cộng”, và sau đó bị kết án 20 tháng tù khi đã ở trong tù.
4. Nguyễn Thị Minh Thúy
Bản quyền hình ảnh AFPBà Nguyễn Thị Minh Thúy và cộng sự blogger Nguyễn Hữu Vinh (trái) tại phiên tòa xét xử
Bà Nguyễn Thị Minh Thúy sinh năm 1980, là một cộng sự của ông Nguyễn Hữu Vinh, người phụ trách trang mạng AnhBaSam chuyên về thời sự Việt Nam.
Được biết, ngoài trang BaSam, bà Thúy và ông Vinh còn phụ trách các trang khác như Dân Quyền và Chép Sử Việt.
Cả hai người bị Bộ Công an bắt khẩn cấp vào ngày 5/5/2014 với cáo buộc “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước”.
Ông Nguyễn Hữu Vinh (60 tuổi) bị phạt 5 năm tù, còn bà Thúy bị phạt 3 năm tù.
Bà Nguyễn Thị Minh Thúy đã được trả tự do khỏi nhà tù số 5 Thanh Hóa vào sáng ngày 5/5/2017.
5. Nguyễn Đặng Minh Mẫn
Nguyễn Đặng Minh Mẫn (nữ), cùng với gia đình và các bị cáo khác từ Nghệ An. Cô bị án nặng nhất trong nhóm: 9 năm, 3 năm quản chế sau khi mãn hạn tù.
Là một trong những nữ tù nhân lương tâm trẻ nhất, cô Nguyễn Đặng Minh Mẫn sinh năm 1985, trú tại phường 7, thành phố Trà Vinh.
Vào năm 2010, Nguyễn Đặng Minh Mẫn lúc đó 25 tuổi tham gia chụp ảnh và chia sẻ hình biểu tình và các biểu ngữ Hoàng Sa – Trường Sa là của Việt Nam.
Vì các hoạt động này, Minh Mẫn cùng mẹ ruột và anh trai đều bị nhà cầm quyền Việt Nam bắt giữ vào cuối tháng 7 năm 2011 với cáo buộc lật đổ chính quyền với án 8 năm tù.
Hiện nay, Nguyễn Đặng Minh Mẫn đang bị giam ở trại giam số 5 tỉnh Thanh Hóa.
Năm 2016, Nhóm Làm việc về xét xử và bắt giữ thuộc Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (UNWGAD) ghi nhận và bày tỏ sự quan ngại về tình trạng thể chất và sức khỏe tâm thần của Nguyễn Đặng Minh Mẫn, đồng thời kêu gọi nhà cầm quyền Hà Nội tuân thủ Công ước Quốc tế về các quyền dân sự và chính trị mà Việt Nam đã ký kết.
6. Lê Thị Công Nhân
Bản quyền hình ảnh OTHERBà Công Nhân hồi 2007 bị kết án tù ba năm, kèm theo lệnh quản chế tại gia ba năm sau khi mãn hạn tù, với tội danh Tuyên truyền chống nhà nước xã hội chủ nghĩa.
Lê Thị Công Nhân sinh năm 1979 tại tỉnh Tiền Giang và là nhà vận động cho quyền của người lao động, và kêu gọi thế giới hỗ trợ nghiệp đoàn độc lập Việt Nam.
Xuất thân trong một gia đình công nhân viên chức và tốt nghiệp Đại học Luật, bà Công Nhân từng làm việc tại Văn phòng Đoàn Luật sư Hà Nội và văn phòng Luật sư Thiên Ân.
Bà là một thành viên của Nhóm 8406, tổ chức chính trị, kêu gọi dân chủ đa nguyên tại Việt Nam và bị tạm giam và kết án 4 năm tù và 3 năm quản chế tại Hà Nội vào tháng 3 năm 2007.
Cáo trạng nói bà Lê Thị Công Nhân đã “tuyên truyền chống Nhà nước”, và Nhà nước xóa tên bà khỏi danh sách Đoàn Luật sư Hà Nội.
Hiện đã mãn hạn tù, bà tiếp tục bị quản chế tại gia ở Hà Nội.
Gần đây có tin bà Thị Công Nhân tiếp tục bị Công an Hà Nội thẩm vấn với lý do vi phạm lệnh quản chế.
7. Trần Thị Thúy
Bản quyền hình ảnh YOUTUBETổ chức Ân xá Quốc tế (Amnesty International) kêu gọi hành động khẩn cấp cho trường hợp của tù nhân Trần Thị Thúy ở Việt Nam.
Bà Trần Thị Thúy là một Phật tử Hòa Hảo đang thụ án tù 8 năm sau khi bị kết án “có những hoạt động nhằm lật đổ chính quyền” theo Điều 79 Bộ Luật Hình Sự.
Bà bị bắt giữ hồi tháng Tám năm 2010 và đang bị giam giữ tại trại An Phước, tỉnh Bình Dương.
Mang bệnh nan y trong người, bà cần được điều trị, và tình trạng của bà hiện nay được Ân xá Quốc tế (Amnesty International, London) kêu gọi cần được trợ giúp khẩn cấp.
Bản quyền hình ảnh STR/GETTY IMAGESVụ xử bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, người là mẹ đơn thân nuôi hai con nhỏ đã thu hút sự chú ý của dư luận quốc tế
Ngoài các tù nhân lương tâm là nữ giới kể trên, còn có một số phụ nữ khác hiện bị tù, đó là Mai Thị Dung, Phạm Thanh Nghiên, Hồ Thị Bích Khương, Nguyễn Thị Thúy Quỳnh.
Trong những dịp quốc tế Phụ nữ hàng năm, một số cá nhân, thân hữu và hội đoàn không được Nhà nước công nhận đến nhà thăm viếng và tặng hoa cho các gia đình nữ tù nhân lương tâm.
Quan điểm chính thống của Việt Nam coi họ là những người “vi phạm pháp luật” và phải bị xét xử.
Chẳng hạn như về vụ xử bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, bà Lê Thị Thu Hằng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nói phiên tòa hôm 29/06/2017 “diễn ra công khai, đúng theo các quy định của pháp luật Việt Nam”.
MỘT BÀI VIẾT MÀ TẤT CẢ ĐÀN ÔNG Việt Nam cùng những ai thích TUNG HÔ Nên đọc Xin cảm ơn tác giả Trương Quang Thi ……………………………………………………………….
Mình thực sự không muốn viết gì về người phụ nữ vừa bị kết án 9 năm tù. Mình không muốn suy tôn cô ấy như một anh hùng, mình chỉ muốn cô ấy hạnh phúc với vai trò làm mẹ, làm vợ.
Là một phụ nữ ít học, cô ấy từng đi xuất khẩu lao động ở Đài Loan. Quá trình dấn thân của cô ấy bắt đầu bằng việc bảo vệ cho những nạn nhân đi làm lao nô ở xứ người.
Lẽ ra với xuất thân ấy cô này chỉ đáng là một quần chúng bình thường. Bởi ở cái đất nước này không thiếu những người đàn ông tài giỏi. Có sức khoẻ, có trình độ, có đủ tố chất để làm thay những việc mà cô ấy đã làm.
Tôi thực sự không muốn một ngày nào đó phải coi cô ấy như một biểu tượng tinh thần trong cuộc chiến chống lại bất công xã hội.
Tuy nhiên rất tiếc là tại Việt Nam bây giờ, những người đàn ông chỉ sẵn sàng húng chó với nhau bằng cơ bắp, sẵn sàng hùng dũng nâng cái ly bia mỗi buổi chiều về, sẵn sàng đánh đập vợ con, hay đơn giản hơn là vễnh râu ngồi chờ bữa cơm được dọn sẵn. Họ không đủ dũng để làm cái việc của người phụ nữ kia đã từng làm.
Chính vì vậy mà cô ấy phải làm thay cho lũ chúng ta, cô ấy phải làm một người hùng bất đắc dĩ.
Cũng cần phải kể đến công lao của đội ngũ an ninh ở đất nước này trong vai trò đẩy người phụ nữ hai con kia vào vòng lao lý.
Bắt đầu bằng việc cô ấy bảo vệ đồng hương xuất khẩu lao động tại Đài Loan, lực lượng an ninh đã phối hợp rất nhịp nhàng trong việc cô lập cô ấy ra khỏi cộng đồng.
Từ chuyện làm khó người ta trong vấn đề đi lại, cho đến việc tạo sức ép khiến người ta mất cơ hội kiếm tiền sinh sống. Tất cả những điều đó đã đẩy cô ấy đến ngưỡng cực độ chịu đựng sự bất công.
Cuối cùng là một bản án bỏ túi đã tuyên cô ấy chín năm tù.
Tôi tin rằng nếu sống trong môi trường xã hội công chính, cô ấy chỉ là một mẫu phụ nữ của gia đình.
Chính sự làm dụng quyền lực của bộ máy công quyền, sự tha hoá của đại bộ phận công chức, sự phân hoá xã hội đến cùng cực đã đẩy cô này vào con đường như cô ấy chọn.
Và nếu như những người đàn ông nước Việt chúng ta bớt hèn đi một chút thì bi kịch kia sẽ chẳng bao giờ có cơ hội xảy ra. Cái bi kịch hai đứa trẻ nheo nhóc ngóng mẹ chúng đang ngồi ở trong tù chín năm trời ròng rả chỉ vì yêu nước.
