Category: TIN TỨC

Nguyễn Thị Bích Hậu

Bà Claudia Sheienbaum, TT Mễ là người ít được thế giới để tâm. Nhưng gần đây bà con biết tới bả vì bả phải đương đầu với chiến tranh thương mại.

Báo chí viết bà được lòng ông TT Mỹ vì mềm mỏng, không có vẻ mạnh bạo như TT Canada và bộ sậu của ông khi đáp trả thuế quan.

Tất nhiên bà bên ngoài rất mềm mỏng. Nhưng bên trong bà là thép. Vì vậy bà làm 2 chuyện thế này:

Một là khi bên Mỹ đụng chạm với Mexico về vụ xử lý các băng đảng gây hại ở biên giới 2 nước. Tất nhiên bên Mễ ủng hộ vụ này, nhưng họ muốn làm theo luật pháp của xứ họ trên vùng lãnh thổ thuộc chủ quyền của mình chứ không muốn bị can thiệp quá mức. Vì vậy bà vận động Quốc hội sửa đổi Hiến pháp và đã lập tức sửa xong trong ngày 20/2 vừa rồi quy định hình phạt nghiêm khắc hơn đối với người nước ngoài tham gia các hoạt động bất hợp pháp và hạn chế sự can thiệp của cơ quan nước ngoài.

Hai là bà vẫn đang trong quá trình thương lượng áp thuế, dù đã bị áp 25% lên thép và nhôm rồi. Nhưng ngày 9/3 vừa rồi, chánh phủ của bà tổ chức cho 500 ngàn dân Mễ đổ về thủ đô để ủng hộ bà trong vụ nỗ lực tạm hoãn áp thuế 1 tháng của Mỹ.

Gọi là vậy, nhưng trong cuộc mít tinh khủng này, bà công bố kế hoạch 5 điểm nhằm giúp dân giảm thiểu tác hại của chiến tranh thương mại. Bà cũng đã chuẩn bị danh sách áp thuế đáp trả khi cần rồi và sẽ công bố ngay khi có thể. Nửa triệu dân đó cho thấy sức mạnh chánh trị của bà thế nào, cần thì cũng gấu ngay và luôn.

Bà Tổng thống Mễ là dân có học cao. Bà là nhà khoa học, tiến sĩ kỹ sư năng lượng tốt nghiệp đại học Tự trị quốc gia Mễ ra. Bà đã đồng tác giả hơn 100 bài báo và hai cuốn sách về năng lượng, môi trường và phát triển bền vững . Bà đã đóng góp cho Ủy ban liên chính phủ về Biến đổi khí hậu và vào năm 2018, được BBC vinh danh là một trong 100 Phụ nữ nổi bật của thế kỷ 21. Bà từng là thị trưởng thủ đô của Mexico, từng làm Bộ trưởng Môi trường.

Năm ngoái bà trúng cử TT, trở thành nữ TT đầu tiên của Mễ. Mục tiêu của bà là thúc đẩy giáo dục, giúp dân tăng thu nhập và tăng cường chống lại các băng đảng tội phạm.

Bà TT Mễ là người gốc Do Thái. gia đình rất gia giáo. Cha bà là nhà Hóa học, mẹ bà là nhà Sinh vật học. Hai người này đã chạy trốn Đức Quốc xã từ Litva và Bulgaria tới Mễ trong thế chiến 2.

Hiện bà TT Mễ sinh năm 1962, có chồng là Nhà khoa học vật lý cũng là nhà tư vấn tài chánh, bạn học của bà. Bà có 1 con gái với đời chồng trước đã ly hôn từ 2016. Con gái bà năm nay 37 tuổi.

Chan Vu

Nguyên tổng thống Philippines Rodrigo Duterte vừa bị bắt 10/3/2025 và dẫn độ về Tòa Hình sự Quốc tế The Hague – ICC, Hòa Lan chờ ngày xét xử về tội ác chống nhân loại. Đăng lại bài viết từ 2017, để có thêm thông tin về nhân vật này. Qua sự kiện bắt Duterte, nó cho thấy cơ hội ICC bắt Putin trong tương lai là rất cao.

Rodrigo Duterte: “Rồi, lịch sử sẽ ghi nhận tôi như là một tên đồ tể.”

Tổng thống Rodrigo Duterte của Philippines ví mình như là Đấng Cứu Độ. Ông từng nói: Đức Chúa Trời ban phép lạ để ông trở thành tổng thống của một quốc gia toàn dân Công giáo. Thế nhưng, ông lại thể hiện, hành xử như một tên trùm băng đảng. Ông đã từng ném một kẻ buôn bạch phiến từ trực thăng xuống biển. Ông dí súng vào thái dương của một du khách, bắt anh ta phải ăn hết những mẩu tàn thuốc lá của ông vừa hút xong. Đi đến đâu, ông cũng khuyến khích: Giết! Giết thoải mái mà không bận tâm đến đạo đức, tôn giáo hay luật pháp.

Ông là người coi thường phán quyết của Tòa Trọng tài Quốc tế The Hayes. Chính ông đã bỏ ngỏ bãi cạn Scaborough, ông bắt tay với Trung Quốc để chống Mỹ. Ông chửi Obama: “Con của một con điếm – Son of a bitch !”. Ông mắng chửi  Đức Giáo hoàng Francis trong lúc Ngài qua thăm Philippines: “Tên khốn kiếp! Cút mẹ mày về nước đi! Qua đây chỉ gây ra tắc đường!”

Chúng ta hãy tìm lại con đường nào  đã đưa ông lên đỉnh quyền lực nhằm hiểu thêm về con người phức tạp này.

Thời trẻ

Rodrigo Duterte sinh ngày 28/3/1945 tại Davao, một thành phố miền Nam Philippines nơi đã bị tàn phá khốc liệt bởi Thế chiến II. Ông là con trai lớn của vị quan tỉnh.

Em trai ông kể: Thời niên thiếu, Rodrigo giao du với đám du côn bụi đời, cao thủ võ lâm, ông quen nghề đánh lộn, rành rọt thứ ngôn ngữ băng đảng mà ông vẫn còn dùng cho đến hôm nay. Đến tuổi 15, ông luôn mang súng bên mình.

Tại trường trung học Ateneo de Davao, khi bị phạt, ông đã trả thù bằng cách vẩy thẳng một bình mực vào áo dòng trắng của vị linh mục giáo viên. Việc trốn học,  bị đuổi học xảy ra với ông là chuyện cơm bữa. Có lần đi vận động tranh cử, ông tự hào khoe: Ông đã mất đến bảy năm mới học xong ba năm trung học.

Chị gái Jocellyn Duterte kể: Ở tuổi 16, Rodrigo học lái máy bay. Ông đã để bánh xe máy bay quẹt vào mái nhà, rồi đâm gãy ngọn cây. Sau đó, ông bị tai nạn xe hơi, hôn mê ba ngày liền, tưởng không qua khỏi.

Ở tuổi 17, Rodrigo giết người trong cơn say. Ông kể: Ông đã đâm người, đâm mãi cho đến khi hắn chết hẳn mới thôi.

Mẹ nhường ghế cho con

Cha ông đoán: Sớm muộn gì thì Rodrigo Duterte cũng sẽ gặp kiện tụng, phiền toái. Như vậy, để đỡ tốn tiền thuê luật sư, Rodrigo nên học luật để biết cách bảo vệ mình. Lớn lên, ông đi học luật, nhưng ông không dùng luật, mà dùng súng để giải quyết vấn đề. Ông bắn trọng thương một sinh viên luật khi anh ta tố cáo ông bắt nạn người khác. Dẫu sao thì ông cũng tốt nghiệp luật và được bổ nhiệm làm thẩm phán.

Cuối thập kỷ 1980s, mẹ ông, bà Soledad Duterte, có thành tích phản đối chính sách độc tài và tham gia lật đổ Tổng thống Marcos. Tổng thống kế nhiệm Corazon Aquino ban cho bà chức phó thị trưởng Davao. Ở tuổi trên 70, bà không nhận, nhưng nhường lại cho con trai. Nhờ đó, Rodrigo Duterte chính thức bước vào sự nghiệp chính trị ở tuổi 40.

Hai năm sau, 1988, ông trở thành thị trưởng. Từ đó, ông chưa bao giờ nếm mùi thất bại trong mọi kỳ tranh cử.

Trung đội Tử thần Davao

Ông bước vào văn phòng thị trưởng đang khi Davao là bãi chiến trường. Nhiều nhóm kháng chiến quân có võ trang hoạt động ngang nhiên. Chúng bắt cóc, thủ tiêu, ám sát, hiếp dâm người dân nhiều như cơm bữa. Ông Duterte liền dấn thân vào công cuộc lập lại trật tự cho thành phố.

Ông thành lập Trung đội Tử thần để quyét dọn tội phạm. Dư luận và Hội đồng Thành phố Davao không đồng ý, nhưng ông vẫn làm.

Tháng Chín vừa rồi, Edgar Matobato, 57 tuổi, đã ra điều trần với Hội đồng Thành phố, ông thú nhận mình  là một trong các chiến sỹ của Trung đội,  trong suốt 24 năm, ông đã giết khoảng 50 người.

Trong cuộc phỏng vấn với báo The New York Times, ông Matobato kể: Trung đội tử thần này được thành lập vào năm 1988 tại Khách sạn Menseng, gồm vài cảnh sát, và sáu tân binh mới vừa tuyển dụng. Họ cùng ăn trưa với nhau rồi họ được ông Duterte giao nhiệm vụ, đó là: Săn lùng tội phạm. Cứ việc giết. Chẳng cần bắt bớ, giam giữ, truy tố hay xét xử.

Sau đó, một sỹ quan trong nhóm đã quăng ra một bọc lớn. Mọi người thò tay vào, chộp lấy một thứ có thể được. Ông Matobato kể, “Thật may mắn, ông vớ được khẩu Colt 45”.

“Người chỉ huy Trung đội Tử thần duy nhất là Thị trưởng Duterte,” Matobato kể cho Tạp chí Times. “Khi Thị trưởng Duterte ra lệnh, chúng tôi thực hiện. Không có lệnh của Duterte thì chúng tôi không được giết ai.”

Ông Matobato nhớ lại vào năm 2007, Duterte đã tham gia trực tiếp vào vụ giết Vicente Amisola. Trận đấu súng dữ dội nổ ra giữa Trung đội và Vicente Amisola. Khi Amisola hết đạn, Thị trưởng Duterte lao lên, tay ôm khẩu Uzi nã cho hết hai băng vào Amisola. Khi lục soát thi thể Amisola mới té ngửa ra ông là nhân viên của Cục Điều tra Quốc gia. Sau này mới biết đó là sự hiểu lầm giữa hai lực lượng an ninh địa phương và quốc gia. Không ai bị truy tố, nhưng Vicente Amisola đã chết oan.

Tháng Hai vừa rồi, một cựu sỹ quan cảnh sát Arthur Lascanas, 56 tuổi, đã thú nhận ông là người của Trung đội Tử thần, đã ám sát 200 người. “Tất cả các nạn nhân đều bị giết tại Davao. Xác của họ hoặc chôn, hoặc vứt xuống biển, và được Thị trưởng Duterte thưởng tiền.

Khoảng 1,400 người đã bị giết bởi Trung đội Tử thần Davao mà trong đó có những người không hề bị nghi ngờ là tội phạm. Trong số nạn nhân, có nhà báo Jun Pala bị bắn chết ở gần nhà vì ông đã viết bài phê bình gay gắt Thị trưởng Duterte. Sát thủ Lascanas là người đã bắn Jun Pala kể, “Ông nhận lệnh thủ tiêu nhà báo Jun Pala trực tiếp từ Thị trưởng”.

Giản dị

Rodrigo Duterte đã 71 tuổi. Bước vào Phủ Tổng thống ngót nghét năm trời, nhưng ông vẫn tưởng mình đang là Thị trưởng Davao. Ông thích về lại thành phố quê hương. Ông chẳng thiết tha gì với cái Cung điện Malacanang hào nhoáng và gó bó ở Manila.

Nơi tỉnh lẻ, tham nhũng lan tràn, công chức cấp tỉnh như là những ông vua cát cứ một vùng. Nhưng, ngược lại dòng đời, Rodrigo Duterte sống trong căn nhà nhỏ bé hai tầng, khiêm tốn và thiếu tiện nghi.

Bà hàng xóm cạnh nhà tên là Pomilda Daniel kể rằng Ông Duterte khen nhà bà có chiếc TV to đẹp quá. Khi nào bà bỏ, thì cho ông xin, đem sửa để dùng tạm.

Khi ông thăm Căn nhà Hy vọng – trung tâm điều trị ung thư cho trẻ em tại Davao – ông không thấy có TV. Ngay lập tức, ông bê tới chín bộ. Bác sỹ Mae Dolendo kể: “Duterte là người tình cảm. Chúng tôi đã có những tổng thống cư xử đúng mực, nhưng họ chẳng làm lên cơm cháo gì. Duterte không hoàn hảo. Ông ấy chửi thề, nói tục nhưng ông ấy làm được nhiều việc.

Hai vợ hai bồ

Rodrigo Duterte bước vào Phủ Tổng thống mà không có đệ nhất phu nhân. Tuy vậy, trong lúc tranh cử, hai người vợ cũ, hai cô bồ, và tám người con cùng xuất hiện, vận động tranh cử cho ông. Ông từng tuyên bố: Ông phải tặng thưởng cho công ty dược Pfizer đã bào chế ra thuốc cường dương Viagra.

Chị gái Jocellyn Duterte kể: Khi còn trẻ, Rodrigo nổi tiếng là máu gái. Hơn nữa, ông là con trai của quan tỉnh, nên đàn bà con gái cứ lăn xả vào.

Vào năm 1973, ông phải lòng cô Elizabeth Zimmerman, chiêu đãi viên hàng không. Hôn phối của họ kéo dài đến năm 2000.

Trong hồ sơ khám sức khỏe tâm thần trước hủy hôn của ông có ghi: Có dấu hiệu hoang tưởng. Trạng thái tâm thần không ổn định. Ngoại tình mãn tính. Đưa bồ tới trước mặt vợ trong tiệc chiêu đãi để thách đố.

Năm 1998, Duterte khám sức khỏe tâm thần chuẩn bị cho hôn lễ: Trong hồ sơ viết: “Rối loạn nhân cách thể hoang tưởng”, “có khuynh hướng coi thường, sỉ nhục người khác.”

Trong lúc đã kết hôn, ông Duterte gặp cô Cielito Avancena, trẻ hơn ông 25 tuổi, tại một hội thi sắc đẹp. Hai người liền sống với nhau, không hôn phối. Ông coi bà là người vợ thứ hai, có một con gái.

Duterte là hiện thân của những nghịch lý. Cạnh những hình ảnh vũ phu, ngổ ngáo, băng đảng, người ta cũng thấy ở ông lòng nhân từ, tốt với bạn bè, và rất quyến rũ phụ nữ.

Duterte và người tình tên là Cielito Avancena, chụp hình chúng với con gái cưng của hai người.

Trong khi tranh cử, ông nổ: Ông từng có hai người vợ và hai cô bồ. Một cô tính tiền tại siêu thị. Cô kia đứng bán mỹ phẩm ngoài chợ. Tất cả, phải tự kiếm sống. Nếu có sự giúp đỡ tài chính từ ông thì đó là tiền riêng. Chưa bao giờ ông lấy một xu tiền công cho phụ nữ. Họ đều sống trong những căn hộ bình dân. Ông tuyên bố những công chức trong chính phủ của ông có thể mê gái, nhưng không có chỗ cho tham nhũng.

Chín tháng giết 7000 người

Khi còn làm thị trưởng Davao, ông rất nổi tiếng với hình ảnh thọc tay vào túi, moi ví, móc tiền cho những người ăn mày. Người ta cho rằng cách đùa giỡn, suồng sã, xô bồ của ông bộc lộ ra sự thành thật. Nên ông vẫn gặt hái được sự hâm mộ của rất nhiều người.

Nhưng xác chết cứ tăng lên mỗi ngày. Tháng Sáu 2016, Duterte nhậm chức. Ông tuyên chiến với bạch phiến. Cảnh sát và đội hành quyết được bí mật danh tính đã giết khoảng 7,000 người.

Edgar Matobato (hình đầu phía trái), một cựu thành viên của Đội tử thần Davao, cho rằng Tổng thống Rodrigo Duterte và Phó Thị trưởng thành phố Davao Paolo Duterte có liên quan đến nhiều vụ giết người trong những năm trước.

Chín tháng cầm quyền, ông đã vượt xa thành tích giết người của Tổng thống Ferdinand Marcos, giết 3,300 đấu thủ trong 20 năm.

Thượng nghị sỹ Antonio Trillanes kể lại: Năm 2015, ông đến gặp Rodrigo Duterte để thành lập liên minh chính trị. Ông Duterte không bàn chuyện gì, ngoài chuyện thanh toán nhau bằng súng bằng dao “phủ tạng lòi ra, não bắn tung toé, máu lênh láng, một phong cách bố già.”

Ông bị hai bệnh về thực quản và mạch máu. Ông rất ghét ai hỏi về bệnh tình của ông. Năm ngoái, một nhà báo xin ông cho coi giấy khám sức khỏe định kỳ. Giữa muôn vàn ống kính truyền hình, ông điên lên hỏi lại: “Còn cái âm đạo của con vợ mày thì sao?”

Tiêu diệt băng đảng bằng phong cách băng đảng đã làm cho những nạn nhân và gia đình của họ rất hả dạ. Nhưng đó nhất định không phải là phương pháp tối ưu của một chính phủ văn minh.

Thật khó để đưa ra một hình ảnh đúng về ông khi phải trộn lòng nhân ái với sự độc ác.

Có lần, ông ví mình với Hitler. Tháng Giêng vừa rồi ông tuyên bố: “Rồi, lịch sử sẽ ghi nhận tôi như một tên đồ tể.”

Calgary, Canada

Chủ Nhật Lễ Lá, 9 tháng Tư, 2017

Trần Gia Huấn

(Bài của tác giả Huan Tran gửi đăng)

BBC

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Cảnh sát Philippines đã bắt giữ cựu Tổng thống Rodrigo Duterte sau khi Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành lệnh truy nã, cáo buộc ông phạm tội ác chống lại loài người liên quan đến “cuộc chiến chống ma túy” đẫm máu của mình.

Ông bị cảnh sát bắt giữ tại sân bay Manila ngay sau khi từ Hong Kong trở về.

Cuộc trấn áp chống ma túy tàn bạo của ông Duterte, diễn ra khi ông còn là tổng thống của quốc gia Đông Nam Á này từ năm 2016 đến 2022, đã khiến hàng ngàn người thiệt mạng.

Cựu tổng thống 79 tuổi trước đó đã tuyên bố sẵn sàng ngồi tù khi trả lời các thông tin về khả năng bị bắt giữ.

Liên minh Quốc tế về Nhân quyền (ICHRP) ở Philippines gọi vụ bắt giữ là “khoảnh khắc lịch sử”.

“Công lý có thể đến muộn nhưng đã được thực thi hôm nay. Việc bắt giữ Duterte là khởi đầu cho sự trừng phạt những kẻ gây ra các vụ giết người hàng loạt, thứ đã định hình chế độ cai trị tàn bạo của ông ta,” Chủ tịch ICHRP Peter Murphy nói.

“Cuối cùng, chúng ta dần dần sẽ giành được công lý cho tất cả các nạn nhân… Nhưng mặt khác, hy vọng rằng không chỉ dừng lại ở việc bỏ tù,” báo Philippines Rappler dẫn lời một người được gọi là Ana. Chồng và bố chồng của cô bị giết trong cuộc chiến chống ma túy của Duterte vào năm 2017.

”Cũng mong rằng ông ta sẽ thừa nhận mọi sai lầm và xin lỗi tất cả những người bị hại, để linh hồn của những người đã khuất cũng được yên nghỉ,” Ana nói.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Ông Rodrigo Duterte cầm một khẩu súng bắn tỉa trong một buổi lễ của cảnh sát vào năm 2018

Vị cựu tổng thống đã đến Hong Kong để vận động tranh cử cho danh sách thượng nghị sĩ của mình trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào ngày 12/5 sắp tới.

Những thước phim được phát trên truyền hình địa phương cho thấy ông chống gậy bước ra khỏi sân bay. Các nhà chức trách cho biết ông “có sức khỏe tốt” và đang được các bác sĩ chính phủ chăm sóc.

“Tôi có tội gì? Tôi làm mọi thứ trong thời gian tại nhiệm để mang lại hòa bình và cuộc sống yên ổn cho nhân dân Philippines,” ông nói với đám đông người Philippines ở nước ngoài hò reo trước khi rời Hong Kong.

Một video do con gái ông, Veronica Duterte, đăng tải cho thấy ông Duterte bị giam giữ trong một phòng chờ ở Căn cứ Không quân Villamor tại thủ đô Manila. Trong video, có thể nghe thấy ông đặt câu hỏi về lý do bị bắt giữ.

“Luật là gì và tôi đã phạm tội gì? Tôi bị đưa đến đây không phải do tôi tự nguyện mà do người khác. Các người phải trả lời ngay lập tức về việc tước đoạt sự tự do của tôi.”

‘Cuộc chiến chống ma túy’

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Các nghi phạm ma túy bên trong đồn cảnh sát ở thủ đô Manila, Philippines năm 2016

Duterte, người từng là thị trưởng của một trong những thành phố lớn nhất ở Philippines, đã giành được chiếc ghế tổng thống bằng lời hứa về một cuộc trấn áp tội phạm trên diện rộng.

Nhưng các nhà phê bình cho rằng “cuộc chiến chống ma túy” của ông đã dẫn đến sự lạm dụng quyền lực của cảnh sát và tình trạng nhiều nghi phạm ma túy bị hành quyết không qua xét xử. Ông đã phủ nhận các cáo buộc này.

Ông xây dựng hình ảnh mình là một người đàn ông cứng rắn, chống lại giới tinh hoa và gần gũi với quần chúng, khiến những người dân Philippines bầu ông làm tổng thống đầu tiên của đất nước đến từ đảo Mindanao ở miền nam.

Với lời lẽ hùng hồn, ông đã tập hợp lực lượng an ninh để bắn chết những nghi phạm ma túy. Hơn 6.000 nghi phạm đã bị cảnh sát hoặc những kẻ tấn công không rõ danh tính bắn hạ trong chiến dịch, nhưng các nhóm nhân quyền cho biết con số này có thể lớn hơn.

“Hitler đã thảm sát ba triệu người Do Thái. Bây giờ có ba triệu con nghiện ma túy [ở Philippines]. Tôi rất vui khi tàn sát chúng,” ông nói sau vài tháng nhậm chức.

Nhưng những người chỉ trích cho rằng “cuộc chiến chống ma túy” của ông đã dẫn đến việc cảnh sát lạm dụng quyền lực và nhiều nghi phạm ma túy đã bị hành quyết ngay lập tức.

Các cuộc điều tra tại quốc hội tiết lộ “biệt đội tử thần” bí ẩn gồm những thợ săn tiền thưởng nhắm vào những nghi phạm ma túy.

Ông Duterte đã phủ nhận các cáo buộc.

ICC lần đầu ghi nhận các cáo buộc lạm dụng vào năm 2016 và bắt đầu điều tra vào năm 2021. Tòa án này xử lý các vụ án từ tháng 11/2011, khi ông Duterte còn là thị trưởng Davao, cho đến tháng 3/2019, trước khi Philippines rút khỏi ICC.

Ông Duterte có bốn người con, trong đó có con gái lớn là Sara Duterte, hiện là phó tổng thống Philippines và được dự báo là ứng cử viên tổng thống tiềm năng vào năm 2028.

Trong những tháng gần đây, liên minh của gia tộc Duterte với đương kim Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đã tan vỡ một cách chấn động trước công chúng cả nước. Ông Marcos và bà Sara Duterte từng cùng nhau giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử năm 2022.

Hồi tháng 11/2024, bà Duterte đã nói với các phóng viên rằng quan hệ giữa bà với Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đã trở nên độc hại và bà mơ đến chuyện chặt đầu ông ta.

Bà cũng đe dọa sẽ đào mộ cha của tổng thống Marcos Jr. từ Nghĩa trang Anh hùng ở Manila và đổ tro cốt xuống biển.

Theo báo WSJ

Nỗ lực trục xuất binh lính Ukraine khỏi lãnh thổ Nga được đẩy nhanh trước thềm cuộc đàm phán giữa Mỹ và Ukraine tại Saudi Arabia.

Một bức tượng Lenin bị hư hại ở Sudzha năm ngoái. Ảnh: Associated Press

KYIV, Ukraine

Sự tiến quân nhanh chóng của lực lượng Nga và Bắc Triều Tiên đang đe dọa chỗ đứng của Ukraine tại Kursk, phần lãnh thổ của Nga mà các quan chức Ukraine hy vọng sẽ mang lại cho họ đòn bẩy trong bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào.

Hậu quả từ quyết định của Hoa Kỳ về việc dừng chia sẻ thông tin tình báo và chuyển giao vũ khí cho Ukraine. Động thái này ngay lập tức làm giảm khả năng thực hiện các cuộc tấn công tầm xa của Ukraine, vốn dựa trên dữ liệu nhắm mục tiêu chính xác, và theo thời gian sẽ tước đi của Ukraine các loại đạn dược và vũ khí quan trọng.

Khu vực kiểm soát ở Ukraine

Nga đã đổ rất nhiều nguồn lực vào nỗ lực chiếm lại Kursk, chịu tổn thất lớn. Họ đã triển khai một số đơn vị tốt nhất của mình ở đó và vào tháng 12, đã gửi hơn 10.000 quân Bắc Triều Tiên.

Các xe quân sự Ukraine di chuyển về phía khu vực tiền tuyến Kursk vào mùa thu năm ngoái. Ảnh: Serhii Korovayny cho WSJ

Quân đội Bắc Triều Tiên , không chuẩn bị cho chiến trường hiện đại, ban đầu đã bị tiêu diệt khá dễ dàng. Nhưng giờ đây họ đang tạo ra khó khăn vì, không giống như những người đồng cấp Nga, họ tiến về phía trước theo từng đợt, làm cạn kiệt nguồn lực của Ukraine, Roman Pohorily, đồng sáng lập DeepState, một nhóm người Ukraine phân tích hình ảnh và video được đăng trên phương tiện truyền thông xã hội và thông tin từ quân đội để tạo ra bản đồ chính xác về tiền tuyến, cho biết.

Khi quân đội Bắc Triều Tiên đột phá, quân đội Nga sẽ theo sau để bảo vệ các vị trí, đẩy lùi hệ thống phòng thủ của quân đội Ukraine.

Máy bay không người lái đóng vai trò chủ chốt trong cuộc tiến công của Nga, và hoạt động trinh sát mạnh mẽ có nghĩa là người Ukraine gặp khó khăn trong việc di chuyển mà không bị phát hiện. Những người lính cho biết Nga đã sử dụng một số lượng lớn máy bay không người lái được điều khiển thông qua một sợi cáp quang mỏng, giúp người Ukraine không thể bắn hạ chúng bằng máy gây nhiễu điện tử.

Một người lính Ukraine ở thị trấn Pokrovsk. Ảnh: Inna Varenytsia/Reuters

Giáo phận Công Giáo Kafanchan đã thông báo về vụ sát hại bi thảm đối với Cha Sylvester Okechukwu, một linh mục bị bắt cóc khỏi nơi cư trú của ngài vào đêm ngày 4 tháng 3 năm 2025 và sau đó bị những kẻ bắt cóc giết chết.

Trong một tuyên bố chính thức được Giáo phận đưa ra vào ngày 5 tháng 3 năm 2025, Cha Jacob Shanet, Giám Quản Tông Tòa, đã xác nhận tin tức đau buồn này, ngài nói: “Chúng tôi vô cùng đau buồn và đau lòng khi thông báo về cái chết thương tâm của một Linh mục kính yêu của chúng tôi, Cha Sylvester Okechukwu.”

Cha Okechukwu, sinh ngày 11 tháng 12 năm 1980 và thụ phong linh mục ngày 11 tháng 2 năm 2021, đang phục vụ với tư cách là Cha xứ của Nhà thờ Công Giáo St. Mary Tachira, tại Khu vực Chính quyền Địa phương Kaura của Tiểu bang Kaduna vào thời điểm bị bắt cóc. Theo Giáo phận, ngài đã bị những kẻ tấn công không rõ danh tính bắt cóc vào ngày 4 tháng 3 năm 2025.

Sau một đêm không chắc chắn, Giáo phận xác nhận rằng Cha Okechukwu đã bị giết trong tình trạng bị giam cầm vào sáng sớm ngày 5 tháng 3 năm 2025, trùng với Thứ Tư Lễ Tro, một ngày trọng thể để suy ngẫm và sám hối trong đức tin Kitô giáo. Tuyên bố lưu ý rằng động cơ đằng sau vụ giết người vẫn chưa được biết.

Mô tả cái chết của ngài là “không đúng lúc và tàn bạo”, Giáo phận tuyên bố “Sự mất mát không đúng lúc và tàn bạo này khiến chúng tôi đau lòng và suy sụp. Cha Sylvester là một người hầu tận tụy của Chúa, người đã làm việc quên mình trong vườn nho của Chúa, truyền bá thông điệp về hòa bình, tình yêu và hy vọng.”

Tuyên bố này nhấn mạnh thêm rằng Cha Okechukwu “luôn sẵn sàng và dễ gần với giáo dân”, khiến cho sự mất mát đau thương của ngài càng trở nên đau đớn hơn đối với giáo phận và cộng đồng mà ngài phục vụ.

Trong khi cộng đồng Công Giáo đau buồn vì mất đi Cha Okechukwu, Giáo phận đã kêu gọi các tín hữu tiếp tục hiệp nhất cầu nguyện cho linh hồn ngài được an nghỉ.

“Chúng tôi mời tất cả các linh mục, tu sĩ và tín hữu dâng Thánh lễ, lần hạt Mân Côi và cầu nguyện cho sự an nghỉ vĩnh hằng của Cha Sylvester, người đã hy sinh mạng sống để phục vụ Thiên Chúa và nhân loại,” giáo phận kêu gọi.

Ngoài ra, trong lời kêu gọi hòa bình, Giáo phận đã kêu gọi cộng đồng Takad, nơi Cha Okechukwu phục vụ, hãy giữ bình tĩnh và kiên định cầu nguyện, đồng thời cảnh báo về mọi hình thức trả thù: “Không ai được tự ý hành động theo luật pháp”.

Source:cisanewsafrica.com

Ba’o Tieng Dan

France 24

Đặng Đình Mạnh, dịch

6-3-2025

Lời người dịch: Tổng thống Pháp Macron vừa có bài phát biểu quan trọng kéo dài 15 phút trước toàn quốc vào tối nay, trong đó ông tuyên bố sẽ cung cấp lá chắn vũ khí hạt nhân của Pháp “cho tất cả các đồng minh trên lục địa châu Âu”.

Ngày mai, các nhà lãnh đạo EU sẽ họp để quyết định về việc tái vũ trang của châu Âu. Hàng trăm tỷ euro sẽ được chi cho quốc phòng. Sau đây là bản dịch đầy đủ của bài phát biểu:

Tổng thống Emmanuel Macron. Nguồn: PA Media

***

“Tôi biết rằng các bạn thực sự quan tâm đến các sự kiện lịch sử đang làm rung chuyển trật tự thế giới.

Cuộc chiến ở Ukraine, đã khiến gần một triệu người tử vong và bị thương, vẫn tiếp diễn không ngừng.

Hoa Kỳ, đồng minh của chúng ta, đã thay đổi lập trường của mình về cuộc chiến này, ít ủng hộ Ukraine hơn và để lại nghi ngờ về những gì sẽ xảy ra tiếp theo.

Đồng thời, chính Hoa Kỳ có ý định áp thuế đối với các sản phẩm từ châu Âu.

Cuối cùng, thế giới tiếp tục trở nên tàn khốc hơn bao giờ hết và mối đe dọa khủng bố vẫn tiếp diễn không ngừng. Nhìn chung, sự thịnh vượng và an ninh của chúng ta đã trở nên bất ổn hơn.

Phải nói rằng chúng ta đang bước vào một kỷ nguyên mới. Cuộc chiến ở Ukraine đã diễn ra hơn ba năm. Ngay từ ngày đầu tiên, chúng ta đã quyết định ủng hộ Ukraine và trừng phạt Nga.

Và chúng ta đã đúng khi làm như vậy, bởi vì không chỉ người dân Ukraine đang dũng cảm chiến đấu vì tự do của họ, mà an ninh của chúng ta cũng đang bị đe dọa. Nếu một quốc gia có thể xâm lược nước láng giềng ở châu Âu mà không bị trừng phạt, thì không ai có thể chắc chắn về bất cứ điều gì nữa, và luật của kẻ mạnh nhất sẽ được áp dụng, và hòa bình không còn có thể được bảo đảm trên lục địa của chúng ta nữa. Lịch sử đã dạy chúng ta điều đó.

Ngoài Ukraine, mối đe dọa của Nga vẫn còn đó, ảnh hưởng đến các quốc gia châu Âu, ảnh hưởng đến chúng ta. Nga đã biến cuộc xung đột ở Ukraine thành một cuộc xung đột toàn cầu. Họ đã huy động quân đội Bắc Triều Tiên và thiết bị của Iran trên lục địa của chúng ta, đồng thời giúp các quốc gia này tiếp tục trang bị vũ khí cho mình.

Nước Nga của Tổng thống Putin đã vi phạm biên giới của chúng ta để ám sát những người đối lập và thao túng các cuộc bầu cử ở Romania và Moldova.

Họ đang tổ chức các cuộc tấn công kỹ thuật số vào các bệnh viện của chúng ta để ngăn chặn chúng hoạt động. Nga đang cố gắng thao túng ý kiến ​​của chúng ta bằng những lời nói dối lan truyền trên mạng xã hội.

Và về cơ bản, họ đang thử thách giới hạn của chúng ta. Họ làm như vậy trên không, trên biển, trên không gian và sau màn hình của chúng ta. Sự xâm lược này dường như không có giới hạn, và đồng thời Nga vẫn tiếp tục tái vũ trang, chi hơn 40% ngân sách cho việc này.

Đến năm 2030, họ có kế hoạch tăng cường quân đội hơn nữa, với 300.000 binh lính, 3.000 xe tăng và 300 máy bay chiến đấu.

Trong bối cảnh này, ai có thể tin rằng nước Nga ngày nay sẽ dừng lại ở Ukraine?

Khi tôi nói điều này và trong nhiều năm tới, Nga đã trở thành mối đe dọa đối với Pháp và châu Âu. Tôi vô cùng hối tiếc về điều này và tôi tin rằng về lâu dài sẽ có hòa bình trên lục địa của chúng ta với Nga chỉ khi nó một lần nữa được hòa bình.

Nhưng đây là tình hình mà tôi đang mô tả cho bạn, và chúng ta phải sống chung với nó. Đối mặt với thế giới nguy hiểm này, thật là ngu ngốc nếu chỉ đứng nhìn.

Không chậm trễ thêm nữa, chúng ta phải đưa ra quyết định cho Ukraine, cho sự an toàn của người Pháp, cho sự an toàn của người châu Âu.

Trước hết và quan trọng nhất là cho Ukraine. Tất cả các sáng kiến ​​đang giúp mang lại hòa bình đều đang đi đúng hướng. Và tối nay, tôi muốn bày tỏ lòng biết ơn đối với họ.

Chúng ta phải tiếp tục giúp người Ukraine kháng cự cho đến khi họ có thể đàm phán với Nga một nền hòa bình vững chắc cho chính họ và cho tất cả chúng ta. Đó là lý do tại sao con đường đến hòa bình không thể liên quan đến việc từ bỏ Ukraine. Hoàn toàn ngược lại.

Không thể đạt được hòa bình bằng bất kỳ giá nào và dưới chế độ độc tài của Nga. Hòa bình không thể là sự đầu hàng của Ukraine. Không thể là sự sụp đổ của Ukraine.

Cũng không thể có nghĩa là một lệnh ngừng bắn quá mong manh. Và tại sao không? Bởi vì ở đây chúng ta cũng có kinh nghiệm trong quá khứ. Chúng ta không thể quên rằng Nga đã bắt đầu xâm lược Ukraine vào năm 2014 và sau đó chúng ta đã đàm phán một lệnh ngừng bắn tại Minsk.

Và Nga cũng không tôn trọng lệnh ngừng bắn đó. Và chúng ta không thể duy trì sự cân bằng do thiếu sự bảo đảm chắc chắn. Ngày nay, chúng ta không thể tin vào lời nói của Nga nữa.

Ukraine có quyền được hưởng hòa bình và an ninh cho chính mình. Và điều đó nằm trong lợi ích của chúng ta, nằm trong lợi ích của an ninh lục địa châu Âu. Đó là lý do tại sao chúng ta đang làm việc với những người bạn Anh và Đức của chúng ta và một số quốc gia châu Âu khác.

Đó là lý do tại sao bạn thấy tôi đã tập hợp một số người trong số họ lại với nhau ở Paris trong những tuần gần đây và gặp lại họ ở London vài ngày trước để củng cố các cam kết mà Ukraine cần.

Sau khi hòa bình được ký kết, chúng ta cần chuẩn bị cho Ukraine để nước này không bị Nga xâm lược một lần nữa. Điều này chắc chắn sẽ liên quan đến sự hỗ trợ lâu dài cho quân đội Ukraine.

Nó cũng có thể liên quan đến việc triển khai các lực lượng châu Âu. Các lực lượng này sẽ không đi chiến đấu ngày hôm nay, họ sẽ không đi chiến đấu ở tiền tuyến, nhưng họ sẽ ở đó sau khi hòa bình được ký kết để đảm bảo rằng nó được tôn trọng hoàn toàn.

Tuần tới, tại Paris, chúng tôi sẽ tập hợp các Tham mưu trưởng Quốc phòng của những quốc gia muốn đảm nhận trách nhiệm của mình về vấn đề này.

Đây là kế hoạch cho một nền hòa bình vững chắc, lâu dài và có thể kiểm chứng được, mà chúng tôi đã chuẩn bị với người Ukraine và một số đối tác châu Âu khác, và tôi đã bảo vệ kế hoạch này tại Hoa Kỳ hai tuần trước và trên khắp châu Âu.

Và tôi muốn tin rằng Hoa Kỳ sẽ vẫn ở bên chúng tôi, nhưng chúng tôi phải sẵn sàng nếu điều này không xảy ra.

Cho dù hòa bình ở Ukraine có đạt được nhanh chóng hay không, xét đến mối đe dọa từ Nga mà tôi vừa mô tả với các bạn, các quốc gia châu Âu phải có khả năng tự vệ tốt hơn và ngăn chặn mọi hành động xâm lược tiếp theo.

Đúng vậy, bất kể điều gì xảy ra, chúng ta cần trang bị cho mình nhiều hơn, chúng ta cần nâng cao thế trận phòng thủ của mình và chúng ta cần làm điều này vì chính hòa bình, để đóng vai trò răn đe.

Về vấn đề này, chúng ta vẫn cam kết với NATO và quan hệ đối tác của chúng ta với Hoa Kỳ, nhưng chúng ta cần phải làm nhiều hơn nữa, để củng cố sự độc lập của mình về mặt quốc phòng và an ninh.

Tương lai của châu Âu không nên được quyết định ở Washington hay Moscow.

Và đúng vậy, mối đe dọa đang quay trở lại phương Đông và sự ngây thơ của ba mươi năm qua, kể từ khi Bức tường Berlin sụp đổ, giờ đã kết thúc.

Ngày mai tại Brussels, tại cuộc họp Hội đồng đặc biệt giữa 27 nguyên thủ quốc gia và chính phủ, Ủy ban và Chủ tịch Hội đồng, chúng ta sẽ thực hiện các bước tiến quyết định.

Một số quyết định sẽ được đưa ra mà Pháp đã đề xuất trong nhiều năm.

Các quốc gia thành viên sẽ có thể tăng chi tiêu quân sự mà không cần tính đến khoản thâm hụt này.

Sẽ thống nhất tài trợ chung lớn để mua và sản xuất một số loại đạn dược, xe tăng, vũ khí và thiết bị tiên tiến nhất ở châu Âu.

Tôi đã yêu cầu chính phủ hành động để bảo đảm rằng điều này sẽ củng cố quân đội của chúng ta nhanh nhất có thể và đẩy nhanh quá trình tái công nghiệp hóa của tất cả các khu vực của chúng ta.

Trong vài ngày tới, tôi sẽ họp với các bộ trưởng và nhà công nghiệp có liên quan trong lĩnh vực này.

Do đó, Châu Âu Quốc phòng mà chúng tôi đã ủng hộ trong tám năm qua đang trở thành hiện thực.

Điều này có nghĩa là các quốc gia Châu Âu sẵn sàng hơn trong việc tự vệ và bảo vệ mình, cùng nhau sản xuất các thiết bị cần thiết trên đất nước mình, sẵn sàng hợp tác nhiều hơn để giảm sự phụ thuộc vào phần còn lại của thế giới.

Và đó là một điều tốt. Đức, Ba Lan, Đan Mạch, các quốc gia vùng Baltic và nhiều đối tác của chúng ta đã công bố những nỗ lực chưa từng có về mặt chi tiêu quân sự.

Vì vậy, trong thời điểm hành động cuối cùng cũng đang mở ra này, Pháp có một vị thế đặc biệt.

Chúng ta có quân đội hiệu quả nhất ở Châu Âu và, nhờ những lựa chọn của những người đi trước, sau Thế chiến thứ hai, chúng ta có khả năng răn đe hạt nhân.

Điều này bảo vệ chúng ta nhiều hơn nhiều so với nhiều nước láng giềng của chúng ta.

Hơn nữa, chúng ta không đợi đến khi cuộc xâm lược Ukraine mới nhận ra rằng thế giới là một nơi đáng lo ngại, và thông qua hai đạo luật lên chương trình quân sự mà tôi đã quyết định và các Quốc hội liên tiếp đã bỏ phiếu thông qua, chúng ta sẽ tăng gấp đôi ngân sách cho lực lượng vũ trang của mình trong gần mười năm.

Nhưng xét đến những mối đe dọa thay đổi và sự tăng tốc mà tôi vừa mô tả, chúng ta sẽ phải đưa ra những lựa chọn ngân sách mới và các khoản đầu tư bổ sung, những điều hiện đã trở nên thiết yếu.

Tôi đã yêu cầu chính phủ thực hiện việc này càng nhanh càng tốt. Những khoản đầu tư mới này sẽ đòi hỏi phải huy động cả nguồn tài trợ tư nhân và công cộng, mà không cần tăng thuế.

Điều này sẽ đòi hỏi cải cách, lựa chọn và lòng dũng cảm. Lực lượng răn đe hạt nhân của chúng ta bảo vệ chúng ta. Nó toàn diện, có chủ quyền và hoàn toàn là của Pháp.

Kể từ năm 1964, nó đã đóng một vai trò rõ ràng trong việc duy trì hòa bình và an ninh ở châu Âu.

Nhưng để đáp lại lời kêu gọi mang tính lịch sử của Thủ tướng Đức tương lai, tôi đã quyết định mở cuộc tranh luận chiến lược về việc bảo vệ các đồng minh của chúng ta trên lục địa châu Âu bằng lực lượng răn đe của chúng ta.

Dù có chuyện gì xảy ra, quyết định luôn nằm trong tay Tổng thống Cộng hòa, người đứng đầu lực lượng vũ trang.

Kiểm soát vận mệnh của chúng ta, trở nên độc lập hơn, là điều chúng ta phải hướng tới không chỉ về mặt quân sự mà còn về mặt kinh tế. Đúng vậy, độc lập về kinh tế, công nghệ, công nghiệp và tài chính là điều cần thiết.

Chúng ta cũng phải chuẩn bị cho khả năng Hoa Kỳ có thể quyết định áp thuế đối với hàng hóa châu Âu, như vừa xác nhận đối với Canada và Mexico.

Quyết định khó hiểu này, đối với cả nền kinh tế Hoa Kỳ và của chúng ta, sẽ gây ra hậu quả cho một số ngành công nghiệp của chúng ta.

Quyết định này làm tăng thêm khó khăn cho thời điểm này, nhưng chúng ta sẽ không để nó trôi qua mà không có câu trả lời. Vì vậy, trong khi chúng ta chuẩn bị phản công với các đồng nghiệp châu Âu, chúng ta sẽ tiếp tục, như tôi đã làm cách đây hai tuần, làm mọi thứ có thể để thuyết phục họ rằng quyết định này sẽ gây tổn hại cho tất cả chúng ta.

Và, đúng vậy, tôi hy vọng sẽ thuyết phục và can ngăn Tổng thống Hoa Kỳ.

Nhìn chung, đây là thời điểm đòi hỏi những quyết định chưa từng có trong nhiều thập kỷ. Khi nói đến nông nghiệp, nghiên cứu, công nghiệp và tất cả các chính sách công của chúng ta, chúng ta không thể có những cuộc tranh luận giống như trong quá khứ.

Đó là lý do tại sao tôi đã yêu cầu Thủ tướng và chính phủ của ông, và tôi mời tất cả các lực lượng chính trị, kinh tế và công đoàn của đất nước, cùng tham gia với họ để đưa ra các đề xuất theo bối cảnh mới này. Các giải pháp của ngày mai không thể là thói quen của ngày hôm qua.

Đồng bào thân mến, trước những thách thức và những thay đổi không thể đảo ngược này, chúng ta không được nhượng bộ trước bất kỳ sự thái quá nào, cả sự thái quá của những kẻ hiếu chiến hay sự thái quá của những kẻ chủ bại.

Nước Pháp sẽ chỉ theo đuổi một con đường, đó là ý chí hòa bình và tự do, trung thành với lịch sử và các nguyên tắc của mình.

Đúng vậy, đây là điều chúng ta tin tưởng, vì sự an toàn của chúng ta, nhưng đó cũng là điều chúng ta tin tưởng, để bảo vệ nền dân chủ, một ý tưởng nhất định về chân lý, một ý tưởng nhất định về nghiên cứu tự do, về sự tôn trọng trong xã hội của chúng ta, một ý tưởng nhất định về quyền tự do ngôn luận không phải là sự trở lại của ngôn từ kích động thù địch, về cơ bản là một ý tưởng nhất định về chủ nghĩa nhân văn. Đây là những gì chúng ta bảo vệ và những gì đang bị đe dọa.

Châu Âu của chúng ta có sức mạnh kinh tế, quyền lực và tài năng để vượt qua thách thức của thời đại này. Và chúng ta có phương tiện để đối đầu với Hoa Kỳ, chứ đừng nói đến Nga. Vì vậy, chúng ta phải hành động như một, như những người châu Âu, và chúng ta phải quyết tâm bảo vệ chính mình.

Đó là lý do tại sao đất nước chúng ta cần bạn và cam kết của bạn. Các quyết định chính trị, thiết bị quân sự và ngân sách là một chuyện, nhưng chúng sẽ không bao giờ thay thế được sức mạnh của một quốc gia. Thế hệ của chúng ta sẽ không còn nhận được cổ tức của hòa bình nữa.

Chúng ta phải bảo đảm rằng con cháu chúng ta sẽ gặt hái được thành quả từ những cam kết của chúng ta vào ngày mai. Vì vậy, chúng ta sẽ cùng nhau đối mặt với tương lai.

Cộng hòa muôn năm!

Nước Pháp muôn năm!