Category: Tin Việt Nam

TỰ HỦY

Tác giả: Lm. Anmai, C.Ss.R.

Lúc thư giãn, anh em ngồi lại với nhau bên ly trà, ly cà phê và nói chuyện trên trời dưới đất cho vui. Mấy ngày nay thời sự nóng lên bởi những cơn bão lớn đang đổ vào và gây thiệt hại nhiều về người và của đặc biệt ở Miền Trung đất nước. Cạnh nước ta, nhiều người Philippines đã chết cũng như nhiều người đang sống trong cảnh cùng cực bởi hậu quả của cơn bão dữ. Và gần đây, thời sự khá nóng về chuyện oan sai án trái cho một người để người đó phải ngồi tù mãi đến 10 năm …

Đang nói chuyện thời sự, ngạc nhiên khi thấy trên bàn có quả dưa của ai vừa cho anh em. Nhìn quả dưa hấu to tròn da bóng, anh em chuyển đề tài mà ai cũng biết và biết nhiều nữa là đàng khác đó là chuyện an toàn thực phẩm. Anh kia nhìn trái dưa và nói :

– Tớ đọc báo, thấy cách ngày nay người ta trồng dưa kinh quá ! Chỉ vài ngày thôi thì quả dưa to đẹp như thế này. Trông nó như thế mà đầy thuốc trong đó đó. Kinh lắm ! Không chỉ dưa mà các loại rau như rau muống cũng thế ! Đọc mà phát khiếp !

Chú em vừa nghe xong, tỏ vẻ choáng về chất độc có trong thực phẩm bằng cử chỉ lắc đầu và góp vào :

– Nhà em ở quê, lúa nào nhà ăn là trồng ở cái mảnh riêng chứ không trồng chung để bán được. Bởi vì nếu như lúa mà không xịt thuốc thì sẽ không lớn nhanh và không tránh khỏi sâu ăn lá ăn cây. Sợ lắm vì cái gì bây giờ cũng thuốc cả …

Anh kia nghe như thế nói ngay :

– Chú nói thế mà cũng nói, nhà chú như thế thì chỉ ăn được gạo sạch. Đúng rồi ! Cơm thì coi như là cơm sạch, còn heo, gà, cá, rau … thì sao ? Chẵng nhẽ ăn có mỗi gạo mà sống sao ?

Nghe xong ý này, anh em phì cười.

Lại nhớ đến quả cam nằm trên bàn làm việc tôi thêm vào chủ đề đang nóng :

– Trái cam cha Phêrô cho cháu gần 3 tháng nay vẫn còn nguyên, da dẻ vẫn vàng tươi kìa !

Mà thật ! Từ ngày dọn lên ở gần phòng Cha Phêrô đến nay gần 3 tháng nhưng quả cam Cha cho vẫn còn nguyên không hư không thối. Thấy lạ nên cứ để xem đến ngày nào nó mới chịu thối để vất.

Câu chuyện của thực phẩm, của đồ ăn thức uống ngày hôm nay lại nóng lên.

Nói như suy nghĩ và cách làm của gia đình chú em cũng hay đó bởi vì nhà chú có điều kiện là trồng lúa riêng để ăn nhưng chỉ giải quyết được chuyện lúa gạo. Còn phần rau, thịt, cá … thì những người trồng rau, thịt, cá … cũng sẽ giải quyết như gia đình chú là nuôi cá sẽ nuôi cái ao riêng, nuôi heo sẽ nuôi riêng và trồng rau cho nhà ăn sẽ trồng ở cái luống riêng để hạn chế có thể được ở cái mức độc hại.

Nghĩ và làm như thế là chuyện bình thường giữa cái xã hội mà đi đâu cũng gặp những chất độc hại trong thực phẩm, trong rau củ quả …

Cứ vào những chợ đầu mối hóa chất sẽ rõ hơn về chuyện này.

Cũng tưởng nhớ rằng có một thời vào quán uống cà phê, người ta đưa ra bình trà còn thấy xác trà dù là trà cám đọng lại trong ly nhưng ngày nay uống trà dù soi kính hiển vi cũng chẳng thấy xác trà đâu nữa vì người ta đâu dùng trà để mà pha. Thay vì dùng trà thì người ta dùng phẩm màu và mùi với cái giá cực rẻ để chế trà. Cũng có cái điều thú vị là màu và mùi công nghiệp, hóa chất làm cho người ta thích hơn.

Nhắc đến trà, lần kia, cha kia nhà ở Bảo Lộc ngồi chung mâm chia sẻ về trà. Cha nói là cha không bao giờ dám uống trà vì để cho thành trà thì qua nhiều công đoạn và nhất là không tránh khỏi công đoạn tẩm thuốc từ lúc trồng cho đến khi thành phẩm.

Chuyện an toàn thực phẩm, chuyện thức ăn độc hại ngày mỗi ngày con người vẫn phải dung nạp vào cơ thể là câu chuyện còn dài và chắc có lẽ chẳng có hồi kết. Cứ vào trong các bệnh viện và cách riêng là Trung Tâm Ung Bướu thì sẽ rõ. Bệnh nhân nằm la liệt ở cả các lối đi trong phòng và có khi 4 người một giường nằm chồng chéo nhau kẻ dưới người trên. Nguyên nhân và hậu quả của các căn bệnh và đặc biệt là ung thư ngày nay không thể không quy hướng vào chuyện dung nạp thực phẩm toàn là thuốc trong đó.

Và như thế, ta thấy rằng chính con người tự hủy diệt nhau một cách vui vẻ. Bằng chứng là những người bán và thậm chí những người trồng trọt chăn nuôi có can đảm ăn những gì mình bán và mình trồng trọt chăn nuôi không ? Họ chỉ ăn những gì tự tay họ trồng trọt, chăn nuôi không có chất độc, thuốc sâu và thuốc tăng trưởng. Họ thừa biết để nuôi một con heo họ đã dùng chất gì và họ quá biết họ chế biến sữa đậu nành bằng chất gì.

Dĩ nhiên vì lý do sinh tồn con người cắn răng để dung nạp những đồ ăn thức uống để sống qua ngày chứ chẳng vui vẻ gì khi ăn cả. Cắn răng bởi vì ai cũng biết rằng tất cả đồ ăn thức uống, trái cây, thịt, cá … đều có chất tăng trưởng trong đó cả. Trái cây ngày hôm nay dưới tác động của con người và cách riêng là thuốc nên muốn to cỡ nào, chín lúc nào cũng được. Còn nhớ ngày còn trẻ, đơn giản nhất là sầu riêng và dưa hấu là hai món khoái khẩu nhưng đợi đến mùa tôi mới được ăn khi nhà vườn đem bán. Ngày nay thì ngày nào, tháng nào, mùa nào cũng có thể ăn được tất cả trái cây mà mình thích chứ không phải đợi mùa như ngày xưa nữa. Con người điều khiển cây ăn trái, rau củ quả mọc và lớn lên theo ý của mình.

Ngày xưa nhìn vào rau củ thấy sâu thì sợ, ngày nay làm gì tìm được con sâu nào trên cọng rau quả củ nữa bởi vì nó rau củ đã được ngậm thuốc sâu quá liều.

Ngày xưa, mòn mỏi con heo nó mới lớn và đủ ký và thậm chí còm nhom nhưng ngày nay con heo nó lớn nhanh như thổi theo ý người nuôi.

Ngày xưa, trồng lúa phải theo mùa theo vụ nhưng ngày nay vụ lú vụ mùa chỉ hơn một tháng hay hai tháng là cùng bởi lẽ chất tăng trưởng làm cho cây lúa mau lớn và hạt gạo nhìn bắt mắt. Mau lớn và bắt mắt đó nhưng bên trong toàn là hóa chất.

Chưa kể đến mực làm bằng cao su, đậu xanh làm bằng nhựa, dầu ăn nấu từ vỏ xe, khô bò làm từ xốp …

Ngày xưa nó thế nhưng ngày nay nó không như thế.

Nó không như thế vì con người ích kỷ, chỉ biết mình và cũng chỉ vì lợi nhuận đua chen nên bao nhiêu chất độc có thể họ cứ dồn cho cây cối cũng như vật mà họ chăn nuôi. Người người nghĩ thế, nhà nhà nghĩ thế nên mỗi người không biết là vô tình hay cố ý cứ bỏ chất độc vào hủy hoại nhau.

Điều lạ là ai cũng biết là mình dùng thuốc độc, thuốc tăng trưởng cho cây cỏ thú vật chăn nuôi đó đều gây hại nhưng nếu không làm thế thì không đủ sống. Mỏi con mắt tìm rau sạch, heo sạch, cá sạch, củ quả, rau sạch nhưng làm gì có khi bao nhiêu chất độc đang ngày mỗi ngày hủy diện con người.

Người ta cứ kêu trời khi vào bệnh viện, người ta cứ kêu trời khi tiền bác sĩ và tiền thuốc leo thang nhưng chẳng mấy ai can đảm nói không với hóa chất, nói không với độc dược ngày mỗi ngày đi vào cơ thể người qua thực phẩm.

Sống như thế, ngày mỗi ngày, con người cứ vui vẻ mà tự hủy anh chị em đồng loại của mình. Anh chị em đồng loại mà người ta tự hủy đâu có ai xạ lạ, ngay cả chính người trong nhà, trong họ hàng vẫn phải dung nạp những thực phẩm mà ta đã dùng bao nhiêu hóa chất do chính tay ta làm ra.

Vì tự hủy diệt nhau bằng những hóa chất độc hại như thế nên chẳng ngạc nhiên khi ngày nay tuổi thọ trung bình càng giảm và bệnh tật càng tăng.

Anmai, CSsR

Ân Xá Quốc Tế kêu gọi VN không xử bắn tử tội

Thanh Trúc, phóng viên RFA
2013-11-08

• RFA

Một tù nhân tại một trại giam ở Việt Nam, ảnh minh họa.

File photo

Sáng ngày 7/11, tổ chức Amnesty International Ân Xá Quốc Tế kêu gọi Việt Nam đừng quay lại áp dụng hình thức xử bắn cũng như hãy chấm dứt án tử hình đối với người phạm trọng tội vì tử hình không làm tội ác giảm đi.

Hành động thiếu nhân tính

Lời kêu gọi của Amnesty International Ân Xá Quốc Tế được phổ biến ngay sau khi hãng tin nhà nước Việt Nam loan báo chính phủ vừa yêu cầu quốc hội thuận cho được áp dụng trở lại đội hình xử bắn đối với tử tội đến năm 2015.

Đó là nhận định của ông Olof Blomqvist, phát ngôn nhân của Ân Xá Quốc Tế chuyên trách khu vực Châu Á Thái Bình Dương, rằng dù như áp dụng hình thức xử bắn hoặc dùng cách tiêm thuốc độc thì cũng đáng tệ hại và nản lòng khi nhà cầm quyền Việt Nam một lần nữa tìm cách hủy diệt mạng sống của người phạm tội:

Sự việc nhà cầm quyền Việt Nam yêu cầu quốc hội cho họ duy trì hình thức xử bắn tử tội phải bị coi như là một thông điệp thiếu nhân tính làm người ta quan ngại.
-Olof Blomqvist

“Sự việc nhà cầm quyền Việt Nam yêu cầu quốc hội cho họ duy trì hình thức xử bắn tử tội phải bị coi như là một thông điệp thiếu nhân tính làm người ta quan ngại.”

Trong văn bản phổ biến hôm thứ Sáu ngày 8 tháng Mười Một, Ân Xá Quốc Tế nhắc đến một chi tiết quan trọng là trong khi lệnh cấm xuất khẩu các loại thuốc độc để chích cho phạm nhân mau chết đã được các nước EU thực thi, thì cũng có nghĩa là Việt Nam, nếu còn áp dụng luật tử hình, sẽ gặp nhiều khó khăn trở ngại trong việc tìm kiếm thuốc độc để xử tử phạm nhân:

“Ân Xá Quốc Tế e rằng tình trạng khan hiếm thuốc độc như vừa nói là cơ hội để chính quyền Việt Nam chứng tỏ cho thế giới biết họ vẫn có quyền áp dụng lệnh xử tử bằng cách bắn bỏ thay vì chích thuốc cho chết. Đây là án lệnh mà Ân Xá Quốc Tế đánh giá là không có nhân tính.

Ông Olof Blomqvist, phát ngôn nhân của Ân Xá Quốc Tế chuyên trách khu vực Châu Á Thái Bình Dương.

Lại nữa, tử hình không bao giờ là biện pháp ngăn trở hoặc xóa sạch tội phạm, đó là một loại hình khác của sự hung bạo, vô nhân , một cách xử phạt thấp kém hình thức trừng phạt thấp kém , một biểu hiện rõ ràng về sự vi phạm quyền sống là một trong những quyền căn bản của con người.”

Thay vì vận động để có thể tiếp tục áp dụng luật xử bắn, văn bản của Ân Xá Quốc Tế khẳng định tiếp, chính phủ Việt Nam nên mạnh dạn khuyến khích quốc hội bàn thảo hầu tiến tới việc bãi bỏ hoàn toàn án tử hình giống như các quốc gia bạn trong ASEAN đã xóa bỏ lệnh này trong hai năm qua.

“Ân xá quốc tế đã và sẽ cực lực chống lại hình thức tử hình trong mọi tình huống và bằng cách bắn hoặc chích thuốc. Bất kể quan điểm của chính phủ quốc gia đó như thế nào, Ân Xá Quốc Tế mong mỏi Việt Nam thay vì tìm một phương cách nào đó để xử tử phạm nhân thì nên nhân cơ hội quyết định để xóa bỏ hoàn toàn án tử hình đã áp dụng trước giờ.”

Vào khi cả thế giới đều nhắm đến khuynh hướng toàn cầu là nhanh chóng xóa bỏ và không còn áp dụng án tử hình nữa, văn bản của Ân Xá Quốc Tế kết luận, người ta cũng đã thấy đa số chính phủ các nước nhìn nhận rằng xử tử không làm tội ác biến mất.

Hiện 97 nước trên thế giới đã loại bỏ hoàn toàn án tử hình trong luật hình sự, 140 quốc gia khác tuyên bố ủng hộ cũng như chống lại việc thực hiện án tử hình.

Tính đến hết năm 2012, 21 nước vẫn còn áp dụng án luật tử hình, trong đó có Việt Nam, so với con số 28 nước cách đây một thập kỷ.

Vấn nạn chơi lô đề

An Nhiên, thông tín viên RFA, Bangkok
2013-11-06

• RFA

Đánh đề hay chơi đề (minh họa)

Nguoiduatin

Nghe bài này

Đánh hay chơi đề một hình thức cờ bạc trá hình, đang gây ra những vấn nạn xã hội báo động tại Việt Nam.

Lan tràn chơi lô đề

Chơi hay đánh số đề tại Việt Nam là hình thức đánh bạc dựa theo kết quả sổ số kiết thiết trong từng ngày, từng buổi. Tại miền Nam thì xổ số kiến thiết mỗi ngày lúc 4 giờ chiều, còn ở phía Bắc thì một ngày có 2 đợt xổ số vào buổi chiều và tối. Khắp cả các tỉnh thành trên cả nước Việt Nam, hầu như nơi nào cũng có một đài xổ số kiến thiết riêng.
Về nguyên tắc, nhà nước Việt Nam khuyến khích người dân mua vé số để đóng góp xây dựng đất nước; tuy nhiên ý nghĩa tốt đẹp đó không những không thực hiện được mà còn là điều kiện tạo nên một loại công viêc hằng ngày mang lại lợi nhuận cho một số tay đầu nậu, trong khi đó những người chơi mong được may mắn lại rơi vào cảnh say máu đỏ đen. Chị Hồng – cư ngụ tại quận Bình Tân – có người thân đang là người nghiện chơi đề, đã cho chúng tôi biết:

“Ma đề mà, đâu bao giờ bỏ được đâu, cứ hứa là bỏ, làm việc có bao nhiêu không ăn, không có bao nhiều tiền, nhưng cứ trích ra để mà chơi đề, không bao giờ bỏ được, thiếu nợ nhiều, khóc lóc, xin ở nhà trả nợ cho lần này nữa thôi, hứa không chơi nữa, xong rồi vẫn như vậy, cứ vài tháng mấy chục triệu, ở nhà phải đi mượn nợ để trả, cứ như vậy hoài, như vậy hoài, mượn xong phải trả, trả xong lại mượn.”

Các cụ già chơi lô đề ngay trên hè phố. Blog xosothantai

Anh Nhật đang cư ngụ ở trong một con hẻm tại quận 12, thỉnh thoảng cũng chơi đề cho chúng tôi biết cái cảm giác người chơi đề trong giờ đợi xổ số:

“Tôi thấy trong xóm của tôi ai cũng chơi đề hết đó, từ đứa con nít cũng biết, nói chung ở xóm lao động ở Sài Gòn này là người người chơi, nhà nhà chơi và ai ai cũng biết chơi đề. Đợi xổ số rất là hồi hộp, khi mà xổ ra đó, có số của người ta mới mua hồi trưa đó nếu thắng họ mừng họ nhảy, còn nếu thua thì mặt họ buồn xo.”

“Ma đề mà, đâu bao giờ bỏ được đâu, cứ hứa là bỏ, làm việc có bao nhiêu không ăn, không có bao nhiều tiền, nhưng cứ trích ra để mà chơi đề, không bao giờ bỏ được, thiếu nợ nhiều, khóc lóc, xin ở nhà trả nợ cho lần này nữa thôi, hứa không chơi nữa, xong rồi vẫn như vậy

Chị Hồng”

Chị Hồng cho biết trong xóm của mình vào giờ chiều:
“Trong cái hẻm mà tôi ở đó, từ đầu hẻm cho tới cuối hẻm đó, cứ khoảng bốn giờ mấy năm giờ chiều – tới giờ xổ số đó – là nhà nào cũng bắt cái loa lên ngồi trước cửa nhà hết đó, hầu như là nguyên cả dãy luôn, chỉ là ngay khu tôi ở thôi đó, chưa tính mấy khu khác đó. Khoảng bốn giờ, bốn giờ mấy đó, họ nôn nao họ ngồi, họ tìm máy casset, ở chỗ này không có thì đi chỗ khác.”

Khi mà cuộc sống ngày càng khó khăn, việc làm không có, giá cả mọi thứ sinh họat tăng đều đều, người chơi đề khi thắng được thì vui mừng, cảm thấy hạnh phúc, và muốn thắng nữa, nhưng càng chơi càng dể bị sa lầy, mà không thể thoát ra được. Khi thua thì đi mượn tiền, nợ chồng nợ để rồi họ trả giá bằng việc gia đình ly tán, có khi bị các chủ nợ xiết chặt, hăm dọa. Có người rơi vào đường cùng nghĩ quẩn muốn tự tử cho dứt nợ.

Vì sao đánh đề thu hút được nhiều người. Lý do vì cách thức trúng đề cao hơn trúng vé số nhiều mà không cần phải đóng thuế, mua 2 con số trúng được 1 thắng 70, mua 3 con số trúng được 1 thắng 700, …vì thế mà nhiều người đã như con thiêu thân lao vào những con số đề một cách mù quáng. Một luật sư nữ đang làm việc tại Tp. Hồ Chí Minh xin giấu tên cho chúng tôi biết, cô ta rất bức xúc khi chứng kiến cả một khu phố chơi đề tại miền Bắc :

Một cụ bà ngoài 70 tuổi (phải) đọc số lô đề để “thư ký” vào bảng -Photo Ha An/TN

“Trong cái hẻm mà tôi ở đó, từ đầu hẻm cho tới cuối hẻm đó, cứ khoảng bốn giờ mấy năm giờ chiều tới giờ xổ số đó là nhà nào cũng bắt cái loa lên ngồi trước cửa nhà hết đó, hầu như là nguyên cả dãy luôn, chỉ là ngay khu tôi ở thôi đó, chưa tính mấy khu khác đó

Chị Hồng”

“Tôi là đang sống ở miền Nam Việt Nam, nhưng mà khi tôi về miền Bắc, đặc biệt về những cái xã, cách Hà Nội chừng 25 cây số thôi; thế nhưng mà khi tôi từng chứng kiến một vụ số đề rất là lớn. Tức là cả một xã dính vào cái con đường chơi hụi – chơi đề, khi mà vỡ cái đường dây hụi đó cả một xã lên tới tổng tiền hàng trăm tỉ. Và như thế là gần như là ngậm đắng nuốt cay, vì khi mà các hộ dân đó làm những cái đơn đó lên xã, cái chính là cái chủ đề nó bỏ cao chạy xa bay rồi, tất cả các gia đình vợ chồng, nhiều khi là chồng chơi thì giấu vợ hoặc là vợ chơi thì giấu chồng, thì khi nó đổ bể ra như thế thì ai cũng biết và dẫn tới sự thật rất đau lòng cắn xé lẫn nhau; tức là vợ chồng có những cái chuyện rất là… Có thể có những trường hợp cảm thấy là không muốn sống cùng nhau nữa vì cái chuyện đề đóm. Nó là một cái vấn nạn mà hiện nay là không chỉ riêng ở miền Bắc Việt Nam, mà ở miền Nam Việt Nam cũng có rất là nhiều”

Vai trò của chính quyền

Người chơi số đề dễ dàng để mua những con số mà họ muốn qua các hình thức như gọi điện thoại, hay nhắn tin, thậm chí có thể gởi mail, đánh điện tín, hoặc đi đến nơi chỗ ghi đề.  Dù biết rằng chơi đề là phạm pháp, nhưng những người chơi đề và người thầu đề đều vẫn cố tình vi phạm. Vì có cầu ắt có cung, những nhà thầu đề do muốn người chơi ghi số ở mình nên đã lót tay cho những người có chức quyền tại khu vực họ ghi đề để được làm việc thuận tiên hơn, và từ đó người chơi số cũng không phải lo lắng nhiều khi muốn mua số đề, Chị Hồng cho chúng tôi biết những người ghi đề ở khu vực Chị đang cư ngụ:

“Đó là cuộc sống của người ta rồi đâu có sợ công an được, giờ mình không làm người khác cũng làm, mình làm trốn mà, giờ làm thấy có tiền như vậy, trốn trong nhà làm, đâu bỏ được nếu công an biết, bị động thì mình ngưng khoảng một tuần, tuần sau làm lại bình thường không sao hết, mình có tình báo hết, nghề này là quen biết hết, có chung chi rồi hết cho nên không sao hết, cứ mà có bị động, thì có người báo cho mình ngưng thời gian,”

“Vấn đề hình phạt thì trong bộ luật hình sự của nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam cũng đã sử dụng rất rõ và rất là nghiêm khắc rồi; nhưng cái vẫn đề ở đây là vấn đề ý thức, và phải đẩy mạnh cái công tác về tuyên truyền, cái ý thức cho người dân

Một nữ Luật sư”

Luật sư nữ xin giấu tên đã cho đài ACTD biết quan điểm của mình về vấn đề chơi vé số, số đề:

“Xổ số kiến thiết nó không liên quan đến vấn đề đề đóm, cái chuyện đề này là do nhận thức của một cái bộ phận xã hội và chuyên gia tâm lý đánh vào cái lòng tham này thôi,”

Cô Luật sư tiếp tục cho chúng tôi biết cách hạn chế để cho người dân đừng vướng vào những con số đề:

“Đối với việc chơi đề ở Việt Nam là họ cấm, mà các cơ quan quản lí họ cũng rất là quan tâm đến vấn đề này, có hình phạt rất là nghiêm đối với chuyện là chơi cờ bạc hay là đề đóm. Vấn đề hình phạt thì trong bộ luật hình sự của nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam cũng đã sử dụng rất rõ và rất là nghiêm khắc rồi; nhưng cái vẫn đề ở đây là vấn đề ý thức, và phải đẩy mạnh cái công tác về tuyên truyền, cái ý thức cho người dân .”

Tương tự nhiều vấn nạn khác tại Việt Nam, việc thi hành pháp luật của các cơ quan chức năng không nghiêm, có thể được cho là hình thức dung dưỡng cho các tệ nạn tồn tại như nạn đánh đề.

Nhà nghiên cứu Mỹ: Việt Nam cấm chia sẻ tin trên mạng là ‘điên rồ’

• VOA

04.11.2013

Trong một bài bình luận đăng trên trang mạng thời sự Slate Magazine, cây bút Ariel Bogle bày tỏ sự kinh ngạc trước những biện pháp hạn chế mạng xã hội của chính quyền Việt Nam.

Ðầu bài viết, bà Bogle chỉ ra rằng mặc dù bị nhà nước đè nén, mạng xã hội, đặc biệt là Facebook, vô cùng phổ biến tại Việt Nam, thâm nhập tới ước tính 70% người dùng Internet. Khoảng 1/3 trong số 90 triệu người dân Việt Nam được kết nối Internet.

Bà Bogle nói đến giờ nhà chức trách Việt Nam vẫn chưa bắt chước Trung Quốc dùng tường lửa để chặn những nội dung chống lại chế độ mà thay vào đó, trấn áp những tiếng nói bất đồng theo cách truyền thống là sách nhiễu và bắt bớ.

Bà Bogle dẫn ra những trường hợp của luật sư Lê Quốc Quân, Ðinh Nhật Uy, và gần đây nhất là nhà hoạt động xã hội Nguyễn Lân Thắng.

Việt Nam đến nay đã bỏ tù 46 blogger và nhà hoạt động trong năm nay chỉ sau Trung Quốc. Việt Nam xếp thứ 172 trên 179 nước trong bảng xếp hạng Tự do Báo chí của Tổ chức Ký giả không Biên giới.

Ðáng kinh ngạc nhất, theo bà Bogle, là việc Việt Nam ban hành nghị quyết cấm chia sẽ tin tức gây tranh cãi trên những trang mạng xã hội.

Cuối bài viết, bà Bogle nhận xét, với ngày càng nhiều người Việt Nam lên mạng, khả năng của chính phủ đảm bảo rằng công dân của mình chỉ tiếp cận thông tin “đúng và sạch” sẽ không thể kéo dài trong thế giới hiện nay.

Bà Bogle là nhà nghiên cứu chuyên về những công nghệ mới nổi và tác động của chúng đối với xã hội.

Có phải công chức nhiều làm túi tiền quốc gia eo hẹp?

Vũ Hoàng, phóng viên RFA
2013-10-31

• RFA

Đợt thi tuyển công chức trực tuyến đầu tiên do Bộ Nội Vụ tổ chức hồi tháng 1 năm 2013.

Courtesy TPO

Cùng với ngân sách Chính phủ gặp nhiều khó khăn, cân đối thu chi căng thẳng, dù kiến nghị giảm lương 100.000 đồng đối với mỗi cán bộ công chức đã bị Thủ tướng bác bỏ, song ít nhiều những động thái này cho thấy túi tiền quốc gia đang nhiều eo hẹp, trong đó, nhân tố gánh nặng công chức khiến nhiều người lo lắng.

Dư 30% số công chức

Với nhận định của Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cách đây không lâu: “có tới 30% số công chức không có cũng được, bởi họ làm việc theo kiểu sáng cắp ô đi, tối cắp ô về không mang lại bất cứ thứ hiệu quả công việc nào”, đã ít nhiều cho thấy thực trạng cồng kềnh và trì trệ của giới công chức Việt Nam. Nếu đối chiếu con số này với một phân tích khác của nguyên Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam rằng: “cứ hình dung nếu ngân sách thu 100 đồng…có 65% chi cho thường xuyên, trong số này khoảng một nửa là chi lương cho công chức, viên chức”, thì mới thấy một lượng ngân sách nhà nước đã bị lãng phí ra sao.

Hãy khoan bàn tới các con số cụ thể của từng bộ ngành hay các cấp tỉnh thành, tính đến hết năm 2012, Việt Nam có trên 2,2 triệu công chức viên. Theo khái niệm của Luật cán bộ, họ là các đối tượng thuộc cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị hay xã hội làm việc trên khắp 63 tỉnh thành Việt Nam.

” Bây giờ người ta nói nhiều đến chuyện tinh giản biên chế, nhưng sẽ dẫn đến những khó khăn trong việc sửa luật, nghị định rồi thông tư, điều này rất là khó.
-TS Vũ Ngọc Xuân”

Vẫn biết mọi so sánh là khập khiễng, nhưng thử làm một phép tính: Hoa Kỳ có trên 310 triệu dân, số công viên chức quản lý khoảng 2,2 triệu người, trong khi Việt Nam có dân số chưa bằng 1/3 nhưng số công viên chức cũng xấp xỉ, chưa kể xét về địa lý Việt Nam lại nhỏ chưa bằng 1/10 Hoa Kỳ… Những con số biết nói này cho thấy Việt Nam đang gặp một trở ngại lớn về hiệu quả làm việc của đội ngũ công chức… phải chăng túi tiền quốc gia eo hẹp vì lượng công chức quá đông, quá nhiều? Câu hỏi này của dư luận hẳn không phải là không có cơ sở.

Giải thích về hiện tượng trên, T.S Vũ Ngọc Xuân, giảng viên chính khoa Kinh tế, trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho chúng tôi biết:

“Về mặt thể chế Việt Nam có mô hình giống với Trung Quốc, công chức viên chức mang tính chất là gắn bó suốt cuộc đời. Cho nên thu nhập của công chức ở Việt Nam thấp, một mặt là do cơ chế của Việt Nam là kinh tế thị trường nhưng định hướng xã hội chủ nghĩa. Về yếu tố con người, để sa thải người lao động thì luật pháp không cho phép mặc dù có một số trường hợp nhưng rất khó để vận dụng. Vì thế, bây giờ người ta nói nhiều đến chuyện tinh giản biên chế, nhưng sẽ dẫn đến những khó khăn trong việc sửa luật, nghị định rồi thông tư, điều này rất là khó.”

Công chức làm việc trong một cơ quan hành chính công ở Đà Nẵng, ảnh minh họa chụp trước đây. Courtesy LĐ.

Vấn đề mà T.S Vũ Ngọc Xuân phân tích chính do cơ chế và luật định của “định hướng xã hội chủ nghĩa” là những rào cản khiến việc sa thải công chức tại Việt Nam không dễ dàng… chưa kể những chuyện chưa nói ra ai cũng biết là một lượng lớn thành phần này lại nằm ở những vị trí được xem là “dễ chấm mút,” là con ông cháu cha hay có các mối quan hệ chằng chịt với giới lãnh đạo… vì thế không phải ngẫu nhiên mà bản thân Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng từng thừa nhận “chạy này, chạy kia… khâu nào cũng có.”

Để có góc nhìn của người trong cuộc, chúng tôi trao đổi với ông Trương Văn Quảng, một cán bộ phụ trách nhân sự ở một bộ tại Hà Nội, ông cho biết còn rất nhiều bất cập không chỉ ở khâu cuối sa thải, mà bắt nguồn ngay từ khâu đầu vào tuyển dụng công chức ở Việt Nam:

“Khi tuyển dụng những người mới vào làm thì năng lực còn hạn chế, chưa có kinh nghiệm… nhưng do mối quan hệ cấp trên cấp dưới, do chạy chọt hay nể nang nhau nhưng cứ tuyển người vào làm, nên hiệu quả công việc trong quá trình triển khai thực tế gặp rất nhiều khó khăn, nên không đáp ứng được nhu cầu công việc. Có bức xúc trong vấn đề tuyển dụng cán bộ ngay từ khâu đầu vào.

Đáng lẽ giải quyết công việc nhanh gọn nhưng do cơ chế, chính sách văn bản chồng chéo, thủ tục hành chính cồng kềnh, số lượng người ngồi chơi xơi nước hơi bị nhiều, điều đó làm cản trở công việc.”

Làm ít, thưởng nhiều

Không chỉ những đối tượng được cho là “ngồi chơi xơi nước hơi bị nhiều” mà điểm đáng chú ý là khi có chế độ khen thưởng, tăng lương hay nhận hưởng các quyền lợi thì thường những cán bộ công chức này lại đứng đầu danh sách xét duyệt, ông Quảng cho biết tiếp:

” Vấn đề tăng lương hay sắp xếp tổ chức công việc gặp nhiều khó khăn bởi do những quan hệ cấp trên cấp dưới, nể nang đâm ra không đi thẳng vào năng lực cán bộ.
-Ô. Trương Văn Quảng”

“Khi họ đã làm việc thì vấn đề tăng lương hay sắp xếp tổ chức công việc gặp nhiều khó khăn bởi do những quan hệ cấp trên cấp dưới, nể nang đâm ra không đi thẳng vào năng lực cán bộ, đây là thực trạng trong bộ máy hành chính sự nghiệp của các bộ ngành hay thành phố hay các cơ sở của các tỉnh.”

Ngoài ra, ông Quảng còn cho biết thêm rằng, bởi nhiều khi trình độ của người quản lý có hạn, họ cần nhận vào tổ chức mình những thành phần “tay chân” để coi như có những người hậu thuẫn anh em, luôn đứng ra ủng hộ mỗi khi bầu cử, bỏ phiếu… Nghiễm nhiên thành phần đó là những kẻ ngồi chơi xơi nước, đi muộn về sớm, ăn cắp giờ công, đến nơi làm việc chỉ để lên mạng mua sắm, facebook, hết giờ về đi nhậu… phải chăng vì thế Việt Nam nghèo nhưng tỉ lệ người dùng internet thuộc diện cao nhất trên thế giới? và Việt Nam cũng trở thành quốc gia tiêu thụ hàng đầu thế giới 2,6 tỉ lít bia mỗi năm?

Nếu nhìn vào gốc gác vấn đề, những đối tượng cán bộ công chức là những người hưởng lương từ ngân sách nhà nước, mà ngân sách nhà nước là tiền thuế của dân. Quay lại chuyện 30% công chức “sáng cắp ô đi tối cắp ô về” nghĩa rằng chúng ta đang có chừng hơn 700.000 cán bộ dôi dư, nhân với con số trung bình 2 triệu đồng/ tháng, nghĩa là, mỗi năm Việt Nam lãng phí khoảng 17.000 tỷ đồng để chi trả cho bộ máy công chức nhà nước.

Số tiền này được chắt chiu từ mồ hôi công sức của những người nông dân chân lấm tay bùn, bán mặt cho đất bán lưng cho trời, của những người công nhân vất vả trong các xưởng may nóng nực…họ đóng thuế để cho những công chức ngồi hưởng thụ trong các phòng điều hòa mát lạnh. Phải chăng nỗi nhức nhối cho vấn đề bội chi ngân sách hay túi tiền quốc gia eo hẹp mà Quốc hội đang đau đầu đã có lời giải đáp?

Hẳn câu hỏi mà quý vị đang đặt ra là làm sao để loại bỏ những thành phần “ăn cơm chúa múa tối ngày”này! Chắc chắn không dễ dàng, bởi họ đã có một hệ thống dày đặc những văn bản pháp lý đứng ra bảo vệ, họ có một lớp quan hệ thần thế đứng ra bao bọc. Chỉ khi nào cái tâm của nhà quản lý, của các cấp lãnh đạo thực sự nghĩ đến lợi ích chung của toàn xã hội thì việc chọn lọc và loại bỏ những đối tượng trên mới có thể trở thành sự thật…