Buổi ra mắt tại Hà Nội diễn ra khá suôn sẻ, nhưng xảy ra bạo lực tại Sài Gòn
Một tập hợp mới của những người viết blog ra mắt tại Việt Nam để ‘góp phần phát huy nhân quyền, tranh đấu cho tự do’.
Nhóm này mang tên Mạng Lưới Blogger Việt Nam, được nói là một tập hợp các blogger ở nhiều tỉnh thành trong cả nước, từ Hà Nội, Đà Nẵng đến Sài Gòn và cả blogger người Việt ở nước ngoài.
Hôm 10/12, nhân Ngày Quốc Tế Nhân Quyền, họ công khai tổ chức buổi ra mắt ở Hà Nội và Sài Gòn.
Bấm Trang web của nhóm này cho biết 7h tối ngày 10/12 tại Hà Nội, khoảng hai chục blogger có mặt tại cafe Thủy Tạ ven hồ Hoàn Kiếm.
Họ cho biết buổi gặp mặt diễn ra mà không bị công an quấy rối, mặc dù biểu ngữ chào mừng ngày nhân quyền của họ cũng bị an ninh thu giữ.
Buổi ra mắt ở Hà Nội có sự tham dự của TS. Nguyễn Quang A, một nhà bình luận và hoạt động có tiếng ở thủ đô, và nhà nghiên cứu-blogger người Mỹ đang dạy ở Hong Kong, Jonathan London.
Tuyên bố của nhóm viết: “Chúng tôi tin rằng mọi công dân Việt Nam phải có quyền tự do tư tưởng và tự do bày tỏ quan điểm mà không bị can thiệp hay đối xử bất công; tin rằng chúng ta có quyền tìm kiếm, tiếp nhận, phổ biến tin tức và ý kiến bằng mọi phương cách như đã được xác định bởi Điều 19 của Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền.”
Họ nói thêm “công dân Việt Nam phải có quyền quyết định vận mạng của mình và góp phần quyết định vận mạng của đất nước; và những quyền này không thể là đặc quyền, được giao phó hay bị giành riêng bởi một nhóm người, một tập thể nào trong xã hội”.
Tuyên bố nói công dân Việt Nam phải có quyền tự do tư tưởng
Vị khách nước ngoài, tiến sĩ Jonathan London, nói sự kiện là “một bước tiến lớn của Việt Nam và của chiến dịch vì nhân quyền ở Việt Nam”.
Ông hy vọng sự ra đời của tập hợp “sẽ đánh dấu bước đi đầu tiên trong hàng loạt bước đi hướng tới một Việt Nam thực sự tự do”.
Trong khi đó, cùng ngày tại Sài Gòn, nhóm này nói đã xảy ra bạo lực khi vào 5h chiều, “hàng chục dân phòng, phụ nữ tự quản đã bao vây nhà của blogger Nguyễn Hoàng Vi”.
Khi cô Hoàng Vị cùng một blogger khác, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (biết đến với bút danh Mẹ Nấm) bước ra ngoài, định gọi taxi đến tham dự cuộc gặp mặt, thì bị “đánh túi bụi”.
Nhóm cáo buộc con của cô Như Quỳnh, 13 tuổi, “cũng bị đánh rất đau”.
Hai blogger khác, Hoàng Dũng và Trần Hoàng Hận, cũng được nói là bị đánh và hình ảnh về họ được đưa lên mạng.
Theo giới quan sát, việc ra mắt Mạng Lưới Blogger Việt Nam là diễn biến mới trong cố gắng thách thức biên độ của sự kiểm soát của chính quyền trong bối cảnh việc lập hội vẫn bị giới hạn tại Việt Nam.
Chính quyền Việt Nam giải tán buổi hoạt động cổ súy nhân quyền trong nước hôm 8/12
Anh, Đức, Mỹ vừa đồng loạt ra tuyên bố kêu gọi Việt Nam tôn trọng quyền con người và mở đường cho các thanh sát viên quốc tế về nhân quyền.
Động thái này diễn ra vào dịp ngày kỷ niệm Bản Tuyên ngôn thế giới về nhân quyền được Đại hội đồng Liên hiệp quốc thông qua, ngày 10/12.
Bấm Thông cáo đăng tải trên trang web Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội nói “Hoa Kỳ và Việt Nam đã tái khẳng định cam kết của hai nước về ủng hộ Tuyên ngôn Nhân quyền trong Quan hệ Đối tác Toàn diện Hoa Kỳ-Việt Nam được Tổng thống Obama và Chủ tịch Trương Tấn Sang công bố hồi tháng 7”.
“Thông điệp rất rõ ràng: Hoa Kỳ ủng hộ một nước Việt Nam vững mạnh, thịnh vượng và độc lập, đồn thời tôn trọng nhân quyền và pháp quyền.”
Tuyên bố của phía Hoa Kỳ nhấn mạnh việc Việt Nam “đạt được tiến bộ rõ ràng về nhân quyền có tầm quan trọng quyết định” trong quan hệ giữa hai nước và “có tác động đến mọi khía cạnh của chính sách đối ngoại”.
“Chúng tôi đều đồng thuận rộng rãi rằng những tiến bộ đáng kể về nhân quyền là điều cần thiết để có quan hệ song phương chặt chẽ hơn và để củng cố vững chắc hơn nữa những lợi ích mà chúng ta đã đạt được trên một loạt các lĩnh vực gồm kinh tế, chính trị, xã hội, và an ninh.”
“Chúng tôi kêu gọi chính phủ Việt Nam thực hiện các bước cụ thể để cải thiện thành tích của mình, bao gồm cả việc trả tự do cho tất cả các tù nhân lương tâm, cho phép mọi người Việt Nam được bày tỏ ý kiến của bản thân, và bảo vệ tự do tôn giáo trên toàn quốc.”
Đại sứ Mỹ David Shear cho biết: “Chỉ ít tháng sau cuộc họp giữa Tổng thống và Chủ tịch của hai nước chúng ta, Việt Nam đã ký Công ước Liên Hiệp Quốc về Chống Tra tấn và đã chủ động liên lạc với Báo cáo viên Đặc biệt về Tự do Tôn giáo và Tín ngưỡng để thu xếp một chuyến thăm Việt Nam vào mùa thu.”
Mở đường cho chuyên viên Liên Hiệp Quốc
“Việc Việt Nam đạt được tiến bộ rõ ràng về nhân quyền có tầm quan trọng quyết định trong quan hệ giữa hai nước và có tác động đến mọi khía cạnh của chính sách đối ngoại”
Tuyên bố của Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội
Trong Bấm tuyên bố chung đưa ra hôm 9/12, Đại sứ Cộng hòa Liên bang Đức, Jutta Frasch, và Phó Đại sứ Vương Quốc Anh, bà Lesley Craig, nói việc trở thành thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc “đặt Việt Nam trước một cơ hội và trách nhiệm to lớn”.
Đại diện của Anh, Đức thừa nhận “Việt Nam đã đạt được kết quả to lớn trong việc thực thi các quyền xã hội và kinh tế”, tuy nhiên, “đáng tiếc là tại Việt Nam, nhiều người bị giam giữ vì công khai bày tỏ chính kiến”.
“Liên minh châu Âu và các nước thành viên ước tính có hàng chục tù nhân chính trị tại Việt Nam, đa số bị giam giữ vì thực hiện quyền tự do chính kiến và tự do hội họp của họ. Các tổ chức phi chính phủ đánh giá thấp Việt Nam trong việc tôn trọng các quyền dân sự và chính trị.”
Qua tuyên bố này, Anh và Đức cũng kêu gọi Việt Nam mở đường cho các thanh sát viên Liên Hiệp Quốc về nhân quyền:
“Liên Hiệp Quốc đã cử ra những chuyên gia khác nhau được ủy quyền tìm hiểu những vấn đề nhân quyền chuyên biệt … Các chuyên gia này chỉ có thể thực hiện một chuyến thăm thực địa tại một nước thành viên nếu có lời mời của nước đó.”
“Trong thực thế nhiều nước đã đưa ra lời mời thường xuyên (standing invitation) đối với các chuyên gia, có nghĩa là một lời mời có giá trị lâu dài. Cho đến nay Việt Nam chưa đưa ra lời mời thường xuyên đó,” tuyên bố viết.
Hồi 12/11, Việt Nam lần đầu tiên giành ghế thành viên Hội đồng Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc với kết quả 184 trên 192 phiếu bầu, xếp cao nhất về số phiếu trong số 14 thành viên mới, trong đó có Cuba, Trung Quốc.
Ngoại trưởng Kerry với Chủ tịch Palestine Mahmoud Abbas, 5 tháng 12, 2013- State Dept. photo
State Dept. photo
Chiều thứ hai 9 tháng 12, 2013, thông cáo của Bộ ngoại giao Hoa Kỳ cho biết Ngoại trưởng John Kerry sẽ đến thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội trong khoảng từ 11 đến 18 tháng 12 sắp tới.
Trong khuôn khổ chuyến công tác Trung Đông và Đông Nam Á, ngoại trưởng Mỹ sẽ đến Jerusalem, thị trấn Ramallah ở Israel và Palestine, hai thành phố Việt Nam như vừa kể, và Tacloban, Manila của Philippines.
Chuyến đi châu Á lần này là chuyến thứ tư kể từ khi ông Kerry trở thành Ngoại trưởng Hoa Kỳ.
Thông cáo viết: Đông Nam Á chiếm vai trò đặc biệt quan trọng, chuyến đi của Ngoại trưởng Kerry đến Việt Nam và Philippines chứng tỏ sự cam kết bền vững của Hoa Kỳ cũng như mối liên hệ cá nhân của ông đối với Á Châu. Chuyến đi Việt Nam sẽ làm nổi bật sự chuyển đổi rất đáng chú ý trong mối quan hệ song phương qua nhiều năm, và quan hệ đối tác trong nhiều lãnh vực.
Tại thành phố Hồ Chí Minh, những cuộc họp của Ngoại trưởng Kerry sẽ chú trọng đến quan hệ thương mại song phương và vai trò trợ lực mạnh mẽ của giáo dục. Chuyến thăm vùng đồng bằng sông Cửu long sẽ nhấn mạnh vào việc người Mỹ và người Việt Nam có thể cùng chung sức làm việc cho những vấn đề thiết yếu như thay đổi khí hậu và sử dụng những dạng năng lượng thiên nhiên.
Ở Hà Nội, Ngoại trưởng Hoa Kỳ sẽ gặp gỡ các nhà lãnh đạo cao cấp của Việt Nam để tăng tiến quan hệ đối tác toàn diện được Tổng thống Obama và chủ tịch Trương Tấn Sang công bố hồi tháng 7, đồng thời thảo luận về nhiều đề tài song phương và khu vực.
Ngoại trưởng Kerry cũng sẽ đi Philippines để hội kiến với các quan chức cao cấp ở Manila, thảo luận những phương cách kiến tạo thêm vững mạnh những mối quan hệ kinh tế, an ninh, và quan hệ song phương giữa hai dân tộc. Ông cũng sẽ thăm Tacloban để chứng kiến tân mắt những nỗ lực phục hồi, đồng thời thảo luận phương cách để Hoa Kỳ tiếp tục đóng góp vào nỗ lực cứu trợ và tái kiến thiết
Tôi vừa trở về thành phố từ một vùng truyền giáo cao nguyên, một lần nữa chuyến đi để lại trong lòng tôi nhiều nỗi trăn trở, tiếng cồng tiếng chiêng theo tôi về phố, âm vang đều đặn nghe buồn não nuột như tiếng rên nhẹ của núi rừng.
Dâng lễ trong một căn nhà nguyện nhỏ, cả ngàn người chặt như nêm, vây kín trong ngoài, may mà cao nguyên mùa này se lạnh, gió núi thổi về từng cơn xua đi cái nóng hừng hực của hơi người. Các Cha cho tôi biết tại giáo điểm này có hơn 2.500 giáo dân, nhưng toàn vùng dọc quốc lộ dài hơn 40 cây số có hơn 8.000 giáo dân, chỉ có 1 giáo điểm này đươc phép tụ tập dâng lễ. Vị Giám mục giáo phận đã nói với nhà cầm quyền về quyền tự do tôn giáo của giáo dân, người dân có quyền được thụ hưởng sự chăm sóc tâm linh khi có nhu cầu. Ngài kêu gọi lương tâm của những người có trách nhiệm, hãy nhìn đến các cụ già, các người bệnh tật không thể vượt 40 cây số để đến giáo điểm như hiện nay. Ngài đề nghị chấp thuận cho mở thêm các giáo điểm khác gần đó.
Không chỉ im lặng, không giải quyết, vị đứng đầu huyện trả lời với dân chúng “ai muốn theo đạo thì ra khỏi huyện, huyện này không chấp nhận có người theo đạo”, một linh muc trong hạt nói với tôi như vậy. Tôi cố không tin vào tai mình, rồi tôi cố không tin vào lời của vị linh mục đó, nhưng chính vị Giám mục nói với tôi “hồ sơ nằm ở huyện nhiều năm nay, không giải quyết và cũng không chuyển lên tỉnh !”.
Chỉ có một giáo điểm, mà giáo điểm này do chính giáo dân lập nên, tự động xây dựng, bị hành hạ đủ điều, bị hạch sách đủ thứ, cuối cùng trước sự “lì lợm” của giáo dân, bất đắc dĩ phải công nhận. Nhưng vị linh mục quản nhiệm không được phép cư trú, ngài phải ở một nhà xứ khác cách đó hơn 40 cây số, ngày ngày di chuyển đến dâng lễ và giáo dân trong vòng bán kính 40 cây số của giáo điểm tìm cách đến với ngài.
Trong hoàn cảnh khốn khó như vậy, vị quản nhiệm không ngại khó, không ngại khổ, ngài lao mình vào công cuộc loan báo Tin Mừng, ngài tìm đến các buôn làng xa xôi để an ủi, để khuyến khích, để nâng đỡ các linh hồn. Giáo dân nghèo nhưng hồn nhiên sống Lời Chúa, họ duy trì các buổi phụng tự và siêng năng tham dự các bí tích. Cha quản nhiệm chỉ cho tôi một đống biên bản do nhà cầm quyền địa phương lập vì ngài “vi phạm” hoạt động tôn giáo, nụ cười hiền hòa ngài nói “lập nhiều quá quen rồi”, ngài kể cho tôi nghe những gian khổ khi đến vùng này khi đó còn là vùng trắng (không có hoạt động tôn giáo), “khi đó con khổ biết mấy mà không làm gì được con, bây giờ con hết sợ rồi !”.
Đức Thánh Cha Phanxico vừa ban hành Tông Huấn “Niềm vui của Tin Mừng”, ngài nói về một Giáo Hội mở cửa đi ra, tôi thật sự bị đánh động bởi bức Tông Huấn này.
Ngài lặp đi lặp lại rằng ngài thích “một Hội Thánh bị bầm tím, bị tổn thương và nhơ bẩn vì ra ngoài các đường phố, hơn là một Hội Thánh… chỉ quan tâm đến việc nằm ở trung tâm và cuối cùng bị vướng vào một mạng lưới của những cố chấp và thủ tục. …. (Bản Tổng lược Tông Huấn Niềm Vui Tin Mừng của GLV. Phaolo Phạm Xuân Khôi).
Quả thật anh em tôi bị bầm tím, anh em tôi bị tổn thương, nhưng hình như anh em tôi có được niềm vui Tin Mừng, trong nỗi trăn trở của tôi lóe lên một ánh sáng, chính sức sống của Giáo Hội đang tồn tại và mãnh liệt như ở những vùng như vậy, chứ không phải nơi những nhà thờ nguy nga “ở những trung tâm và cuối cùng bị vướng vào một mãng lưới của những cố chấp và thủ tục”.
Hôm nay, 08/12/2013, theo lời kêu gọi của Mạng Lưới Blogger Việt Nam, một số blogger thành viên của Mạng Lưới đã có những hoạt động đánh dấu Ngày Quốc tế Nhân quyền 10/12, tại Công viên Thống Nhất (Hà Nội) và mũi tàu Công viên 23/9 (Sài Gòn). Nhưng công an đã làm đủ mọi cách để ngăn chận các hoạt động này.
Theo thông tin của Mạng lưới Blogger Việt Nam, ở Hà Nội, các blogger trẻ tuổi tập trung ở Công viên Thống Nhất để thổi những quả bong bóng màu xanh lá cây, với dòng chữ “Quyền con người của chúng ta phải được tôn trọng”.
Theo dự định ban đầu, họ sẽ mặc áo T-shirt trắng viền xanh với logo của Mạng Lưới Blogger Việt Nam, nhưng do áo đã bị công an thu giữ từ hôm trước, cho nên việc mặc áo cổ động cho nhân quyền bị hủy bỏ. Tuy vậy, các hoạt động thổi bong bóng và tài liệu về nhân quyền vẫn sẽ được tiến hành như kế hoạch, mặc dù công an tìm cách ngăn trở, như lời kể của blogger Hoàng Huy với RFI Việt ngữ:
« Hôm nay tôi ra tới nơi thì thấy có đủ mọi sắc phục, công an chìm nổi, an ninh, rồi cựu chiến binh, đoàn viên thanh niên, thì chúng tôi biết là sẽ có những khó khăn, nhưng chúng tôi vẫn quyết định làm cho dù họ ngăn cản, vì việc này chẳng có gì là sai trái.
Thậm cả bong bóng của trẻ con, công an cũng lấy hương (nhang) để châm cho bể. Khi blogger phân phát tài liệu thì họ xông vào ngăn cản, cướp những balô đựng tài liệu nhân quyền. Chúng tôi hô lên thì họ nhét vào xe của giao thông rồi chạy đi mất.
Đấy là những tài liệu nên được phổ biến rộng rãi hơn nữa, vì nội dung hoàn toàn phù hợp với quốc tế lẫn Việt Nam, nhưng họ bảo tịch thu là để kiểm tra, là để làm tang vật. Cãi lại, thì họ bảo đây là những sách không được phép xuất bản.
Người dân nói chung, kể cả những người có chút am hiểu, cũng chưa nắm rõ về nhân quyền, cho nên phải làm sao cho họ hiểu điều đó. Đây sẽ là việc làm thường xuyên. Dù có những khó khăn, sắp tới đây chúng tôi sẽ vẫn có những hoạt động như thế, sẽ có những buổi đạp xe, phát giấy rơi, chứ còn đưa cả quyển sách thì chưa chắc họ đã học hết, hiểu hết. Không thể một sớm một chiều là làm được việc này ».
Còn tại Sài Gòn, công an cũng tìm cách cản trở việc phát bong bóng và tài liệu nhân quyền, kể cả dùng mắm tôm ném vào các blogger tham gia những hoạt động này. Trả lời RFI Việt ngữ, blogger Hoàng Vi cho biết :
« Chiều nay, như dự kiến thì đúng 17 giờ, chúng tôi có mặt tại mũi tàu Công viên 23/09, và đã có những hoạt động như phát bong bóng bay để quảng bá về quyền con người, và phát ba tài liệu : Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền, Công ước chống tra tấn của Liên Hiệp Quốc mà Việt Nam vừa ký kết và bản tóm tắt vì sao chúng ta cần đến quyền con người.
Phát bóng và tài liệu về nhân quyền, tại Hà Nội, Việt Nam, 08/12/2013 (ảnh: tuyenbo258.blogspot.fr)
Khi phát bong bóng cho trẻ con và các thanh niên nam nữ trong công viên thì họ cho an ninh mặc thường phục đến để xin bong bóng, rồi lấy ra chỗ khác để bóp bể. Nhưng chúng tôi vẫn vui vẻ tiếp tục phát bong bóng cho mọi người.
Sau phần phát bong bóng, đến phần phát tài liệu nhân quyền, thì họ giựt từ tay chúng tôi những xấp giấy về nhân quyền rồi chạy mất. Nhưng hôm nay, chúng tôi in đến 1000 tài liệu nhân quyền, cho nên còn rất là nhiều và chúng tôi phổ biến tiếp cho mọi người.
Sau khi phân phát tài liệu xong, chúng tôi ngồi vòng tròn với nhau để chia sẻ về quyền con người. Khi một bạn đứng lên để đọc Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền, thì có một anh từ đằng sau nhảy vào để đánh blogger Châu Văn Thi, rồi chạy mất. An ninh và trật tự ập tới để yêu cầu giải tán, nhưng chúng tôi quyết định vẫn ngồi đó, mặc cho họ muốn làm gì thì làm.
Sau đó, khi công an tới để giải tán, chúng tôi nói với họ là chúng tôi đã làm xong việc phổ biến nhân quyền để chào mừng Ngày Quốc tế Nhân quyền và quyền con người là quyền tự nhiên mà có, cho nên chúng tôi không cần phải xin phép Nhà nước. Nhưng vì chúng tôi đã xong việc rồi, nên chúng tôi bắt đầu đứng dậy ra về, thì họ lấy mắm tôm từ xa ném vào, khiến chúng tôi ai cũng dính mắm tôm đầy người.
Nhưng mọi việc đã diễn ra thành công tốt đẹp vì chúng tôi đã phổ biến được Tuyên ngôn Quốc tế và Công ước chống tra tấn cho mọi người. Chúng tôi sẽ ngày càng nhân rộng việc phổ biến các tài liệu này. Ngày 10/12 là Ngày Quốc tế Nhân quyền, Mạng lưới Blogger Việt Nam sẽ chính thức ra mắt và sẽ có một buổi thảo luận về nhân quyền ».
Tiếp theo sau luật gia Lê Hiếu Đằng và nhà báo Phạm Chí Dũng, đến lượt bác sĩ Nguyễn Đắc Diên, cũng tại Sài Gòn, vừa công khai tuyên bố từ bỏ Đảng Cộng sản Việt Nam. Trong một thông báo đề ngày 06/12/2013, gởi cho trang mạng Bauxite Việt Nam, bác sĩ Nha khoa ở Sài Gòn, xuất thân từ một gia đình từng là cơ sở Cách mạng ở nội thành, tuyên bố từ bỏ Đảng Cộng sản Việt Nam.
Trong thông báo nói trên, bác sĩ Nguyễn Đắc Diên cho biết ông quyết định như vậy bởi vì, « tất cả những gì mà Đảng Cộng sản đã thể hiện từ ngày Bắc Nam thống nhất khiến tôi đi từ thất vọng đến thất vọng khác ».
Bác sĩ Nguyễn Đắc Diên khẳng định : « Tôi không tin Đảng sẽ dẫn dắt dân tộc cập được bến bờ vinh quang bằng các cương lĩnh kiểu như cương lĩnh 1991, hiến pháp 2013. Bởi đó là những cương lĩnh u ám, những hiến pháp tiểu xảo. »
Đặc biệt, theo bác sĩ Nguyễn Đắc Diên, với thỏa ước Thành Đô tháng 09/1990, Đảng đã « đánh mất cơ hội ngàn vàng trong sự nghiệp bảo toàn chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ khi sống cạnh một nước lớn có tiền sử hàng ngàn năm áp chế dân tộc Việt. »
Bác sĩ Nguyễn Đắc Diên, tuyên bố rằng ông thà « phản bội lời thề trung thành với Đảng còn hơn phải theo Đảng mà phản bội lại quyền lợi dân tộc ».
Bác sĩ Nguyễn Đắc Diên cho biết ông đã ra thông báo nói trên để « hưởng ứng » các lời tuyên bố từ bỏ đảng của luật gia Lê Hiếu Đằng và nhà báo Phạm Chí Dũng trong cùng ngày 05/12/2013.
Người dân lấy đi hơn 1000 thùng bia (ảnh Phương Thanh/Tuổi Trẻ)
Sau một loạt các quan tham trong những ‘đại án’ tham nhũng, giờ tới lượt dân tham lên mặt báo vì đi hôi bia của xe gặp tai nạn giao thông.
Báo Tuổi Trẻ đăng đoạn video của một độc giả ghi lại cảnh hàng trăm người dân công khai trộm bia giữa ban ngày của xe tải chở bia bị sự cố bất chấp “sự bất lực và gào khóc đến khản cổ của tài xế”.
Vụ việc xảy ra hôm 4/12 ở khu vực vòng xoay Tam Hiệp, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.
Bấm Video cho thấy người ta ào ào đổ tới lấy bia, cả nam lẫn nữ, cả người dùng tay lẫn người dùng túi.
Tuổi Trẻ nói đây là những hình ảnh “hết sức xấu xí” của người dân “vô cảm” trong khi có báo dùng từ “dân man rợ” để chỉ những người hôi của.
Đông đảo độc giả đã lên án hành động hôi của của người dân.
Nhưng phải nói rằng chuyện hôi của cũng không phải chỉ xảy ra ở Việt Nam. Nó cũng xảy ra khi Philippines hay Hoa Kỳ gặp bão hay khi London bị đốt phá.
Tim Nguyen bình luận: “Nghĩ lại ông Hồ và Đảng cộng sản giỏi thật. Họ chỉ cần trồng con người 40 năm thì đã có cây ăn trái rồi.”
Diep Hai Nguyen nói: “Thật nhục nhã thay cho kiếp con người, hoạn nạn chả giúp nhau thì thôi, lại tranh thủ kiếm trên hoạn nạn của người khác.”
Độc giả Koanh Huynh bình luận: “Từ nhỏ đã được dạy “hãy chép bài của bạn để được điểm cao”, “ăn xong rồi à! con vứt vỏ ngoài đường đi”, “nó đánh con thì con đánh nó đi, cô giáo không giúp được gì đâu”, “đồ của bạn con, con xài đi có sao đâu”, “mình lấy thêm có một trái cà thôi mà”, “cô ơi, bạn này đánh con,… mày không biết đánh lại à?”…
Trong khi đó An Truong không đồng tình với chuyện gọi những người hôi bia là “vô cảm” và nói:
“Phải mình làm thêm xe bia nữa xong bơm đầy thuốc sâu vào rồi quay lại làm đổ tiếp…”
Linh Hải
“Vô cảm à, thôi cho tôi xin, cứ lấy từ đó ra mị hoài. Vô cảm mà biết đem xe ba gác đến hôi bia, người người đổ ra hôi của người ta. Đó là tham lam, trên tham nhũng, dưới tham lam chung quy gọi là ăn cướp có quy trình.”
Cũng có người bình luận cực đoan. Linh Hải viết: “Phải mình làm thêm xe bia nữa xong bơm đầy thuốc sâu vào rồi quay lại làm đổ tiếp…”
Còn độc giả có nick Nguoi Ha Noi bình luận: “Khi nghe tin ngư dân bị Trung Quốc bắt giữ trái phép, đánh đập tàn nhẫn, quẳng ngư cụ xuống biển thì có được bao nhiêu người lên tiếng phản đối Trung Quốc và ủng hộ ngư dân?
“Chính cái chính quyền đang điều hành đất nước này đang tìm mọi cách để người dân bàng quan với chính đồng bào của mình, bưng bít thông tin, nói sai sự thật, ngu dân để trị, từ đó nó dẫn đến những việc như hôi của mà BBC đưa.”
Độc giả có nick Một Chén Say lại viết: “Người Việt Nam đây sao? Dân việt nam là vậy sao? Đâu rồi: lá lành đùm lá rách. Nhân cách con người để đâu. Thật đáng xấu hổ.”
‘Giáo dục công dân’
Cũng có độc giả BBC, người có nick Shaco Aquarius bình luận: “Sự thất bại của bộ môn giáo dục công dân.”
Không phải người dân Việt nào cũng đi hôi của và không phải cứ có tai nạn xảy ra là hôi của xảy ra ở mọi nơi trên thế giới.
Nhưng chuyện một số lượng lớn người lấy đi hàng ngàn thùng bia cho thấy trình độ và đạo đức của một bộ phận dân chúng.
Hàng trăm người bình luận trên Facebook của BBC
Nó cũng phần nào cho thấy cách họ từng được giáo dục trong gia đình và nhà trường.
Nhân đây xin kể hai chuyện nhỏ, một về ảnh hưởng của giáo dục tới cách ứng xử và một về thay đổi cách tổ chức xã hội để thay đổi hành vi.
Chuyện thứ nhất liên quan tới cậu con trai lớn của tôi, năm nay 12 tuổi.
Hồi đầu năm tôi dẫn cậu và hai đứa em đi thăm Công viên Olympics đang được sửa sang lại.
Tôi có sẵn vé đi tàu hàng năm và cần mua vé cho lũ con. Với vé năm của tôi, khi mua vé cho người khác tôi được giảm 30% đối với mỗi vé mua thêm.
Phòng vé đóng cửa mà máy bán vé thì không biết cách giảm giá cho tôi nên tôi quyết định khi đến ga cuối sẽ mua vé để được giảm giá.
Cậu con trai thấy tôi không mua vé vùng vằng đòi về không đi. Sau khi bị tôi bắt phải lên tàu, cậu liền gọi nhân viên nhà ga đứng điều khiển tàu lên hỏi.
Thấy nhân viên này gật gù đồng ý với giải thích của tôi cậu ta mới thôi.
Hành không là chính
Chuyện thứ hai liên quan tới việc xin hộ chiếu cho cậu út.
Nếu ở một nước quan liêu, tôi sẽ phải ra công an phường hay quận, tốt nhất là cầm theo cái phong bì, để làm mọi thủ tục.
Người Anh muốn làm hộ chiếu chỉ việc ra bưu điện
Nhưng ở Anh, tôi chỉ việc ra bưu điện lấy bộ hồ sơ, điền vào, lấy chữ ký và cam đoan của một người có tư cách và có hộ chiếu Anh là họ biết tôi, biết con tôi và ảnh đúng là của cháu.
Tôi nhờ một đồng nghiệp chứng thực rồi mang ra bưu điện. Bưu điện lại có dịch vụ kiểm tra xem tôi điền có đúng quy định của nhà nước không, dĩ nhiên tôi phải trả cho họ vài bảng, rồi họ thu tiền lệ phí hộ chiếu gần 50 bảng cho trẻ con và gửi đi.
Chừng một tuần sau tôi nhận được tin nhắn qua điện thoại của cơ quan cấp hộ chiếu báo là họ đã nhận được và đang xử lý hồ sơ, ba ngày sau họ gửi hộ chiếu về.
Thay đổi hành vi của người dân và của quan chức không phải là điều bất khả thi và rất nhiều nước đã làm thành công.
Vấn đề là người ta có dũng cảm để chấp nhận rằng những gì họ làm là không hợp lý và từ đó thay đổi hay không.
Ông Phạm Chí Dũng hiện là nhà báo độc lập
Tiếp sau đảng viên kỳ cựu Lê Hiếu Đằng, nhà báo tự do Phạm Chí Dũng cũng gửi tâm thư từ bỏ Đảng Cộng sản Việt Nam.
Bức tâm thư của ông Dũng mà BBC có trong tay, đề ngày 5/12/2013, viết đây là một “quyết định khó khăn” của ông.
“Xuất thân trong một gia đình có truyền thống cách mạng, được đào tạo từ môi trường quân đội và nhiều năm công tác trong hệ thống chính quyền, Đảng cùng nhiệm vụ bảo vệ an ninh, tôi đã từng tràn đầy nhiệt huyết đóng góp cho một đất nước xã hội chủ nghĩa công bằng và bác ái.”
Ông Phạm Chí Dũng, Tiến sỹ Kinh tế, từng làm cán bộ Ban An ninh Nội chính Thành ủy TP HCM. Ông là con trai ông Phạm Văn Hùng, cựu Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy TP HCM.
Lý do khiến ông Dũng quyết định bỏ Đảng được ông giải thích: “Tất cả những gì mà Đảng Cộng sản thể hiện vai trò ‘lãnh đạo toàn diện’ trong ít nhất một phần tư thế kỷ qua đã khiến cho tôi, cũng như nhiều đảng viên khác, đi từ thất vọng đến tuyệt vọng về lý trí lẫn tình cảm”.
Ông gọi tình trạng hiện tại ở trong nước là “thảm cảnh” và cho rằng Đảng CSVN phải chịu trách nhiệm về điều này.
Cùng ngày, ông Phạm Chí Dũng, người vào Đảng CSVN năm 1993, cũng gửi đơn xin ra Đảng tới Đảng ủy Viện Nghiên cứu Phát triển, trực thuộc Ủy ban Nhân dân TP HCM – nơi ông sinh hoạt.
Đảng và nhóm lợi ích
“Một khi Đảng đã không còn đại diện cho quyền lợi của đại đa số người dân, vì sao chúng tôi phải tiếp tục trung thành với Đảng?”
Ông Phạm Chí Dũng
Tâm thư của ông Phạm Chí Dũng viết: “Đảng Cộng sản hiện thời chỉ còn mang bóng hình và hơi thở của các nhóm lợi ích”.
“Lời thề trung thành với Đảng Cộng sản của tôi đã bị thực tế đau đớn thẳng thừng phủ nhận.”
Ông đặt câu hỏi “một khi Đảng đã không còn đại diện cho quyền lợi của đại đa số người dân, vì sao chúng tôi phải tiếp tục trung thành với Đảng?”
Ông cảnh báo: “Có sinh có diệt, những người lãnh đạo Đảng Cộng sản ắt phải thấy quy luật trời đất đó đang ứng nghiệm vào chính họ”.
“Không nhằm mục đích chống Đảng, tôi thành tâm cho rằng thái độ từ bỏ Đảng Cộng sản là một trong những con đường ngắn nhất để gần gũi hơn với nhân dân và quyền lợi người nghèo.”
Khác với ông Lê Hiếu Đằng, người quyết định thoái Đảng sau 40 năm làm đảng viên, ông Phạm Chí Dũng không kêu gọi thành lập chính đảng khác.
Ông chỉ lộ bạch rằng: “Trong tận cùng tâm thức, một công dân tốt có ý nghĩa hơn nhiều so với một đảng viên tồi”.
Hồi năm ngoái ông Phạm Chí Dũng đã bị bắt và sau đó bị tạm giữ sáu tháng để điều tra tội lật đổ. Tuy nhiên công an đã phải đình chỉ điều tra và kết thúc vụ án.
Ông Phạm Chí Dũng cho BBC biết rằng sau ông Đằng và ông, bác sỹ Nguyễn Đắc Diên – một nhà hoạt động xã hội khác ở TP HCM, cũng đã quyết định từ bỏ Đảng CSVN.
Trên thực tế, đã có nhiều người khác thôi không sinh hoạt Đảng và từ bỏ Đảng một cách âm thầm.
Ông Lê Hiếu Đăng tuyên bố ly khai Đảng Cộng sản vì đảng này đã ‘biến chất’, ‘tư lợi’
Diễn biến một quan chức lãnh đạo thuộc Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam có hơn 40 năm tuổi Đảng vừa tuyên bố chính thức ly khai với Đảng Cộng sản thu hút sự quan tâm trong dư luận.
Hôm 05/12/2013, ông Huỳnh Ngọc Chênh, cựu phóng viên của tờ Thanh Niên chào đón tin ông Lê Hiếu Đằng, Phó chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn về Dân chủ và Pháp luật thuộc Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, ra khỏi Đảng và nói:
“Chuyện ra khỏi Đảng của ông rất cần thiết, nó tạo ra một tiếng vang, nhất là trong thời điểm này, khi mà Đảng vừa ra Hiến pháp bắt toàn dân phải đi theo và đặt toàn dân dưới quyền lãnh đạo tuyệt đối của Đảng,” ông Chênh lên tiếng từ Sài Gòn.
Theo blogger này, việc ông Đằng ra khỏi Đảng khác với nhiều trường hợp ly khai khác trước đây vì theo ông Chênh, ông Đằng từ bỏ đảng trên tư cách là một quan chức và người có nhiều năm đóng góp cho chế độ, nhưng đã quyết định từ bỏ các công danh, lợi lộc.
“Cho đến nay vẫn chưa có luật về thành lập và đăng ký các đảng, còn Đảng viên Đảng CSVN muốn rời khỏi đảng thì đó là quyền mà trong điều lệ Đảng CSVN cũng đã cho phép, cho nên cái điều ấy là điều bình thường. Còn việc họ có lập được đảng hay không thì đấy lại là một vấn đề khác”
TS Lê Đăng Doanh
Ông Huỳnh Ngọc Chênh nói: “Ông là người của Đảng, đang hưởng bao nhiêu quyền lợi thì ông lại tuyên bố bước ra khỏi Đảng, thì nó sẽ có những tác dụng lớn để Đảng xem lại đường lối của mình.”
Hôm thứ Tư, ông Lê Hiếu Đằng, nguyên Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc TPHCM, công bố trên mạng Internet một văn bản tuyên bố ông rời bỏ Đảng Cộng sản và cho biết nguyên nhân.
“Tôi tên Lê Hiếu Đằng là Đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam, hơn 40 tuổi Đảng,” tuyên bố viết.
“Nay tôi tuyên bố công khai ra khỏi Đảng CSVN vì: ĐCSVN bây giờ không còn như trước (đấu tranh giải phóng dân tộc) mà đang suy thoái biến chất, thực chất chỉ là đảng của những tập đoàn lợi ích, trở thành lực cản cho sự phát triển đất nước, dân tộc, đi ngược lại lợi ích dân tộc, nhân dân.”
Tiếp nhận tin này, ông Nguyễn Trọng Vĩnh, cựu đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc, cho rằng đây là một quyết định mà ông Đằng đã dự kiến trước.
Vị tướng nói với BBC hôm thứ Năm từ Hà Nội: “Đấy chỉ là quyết định cá nhân của cụ ấy, chứ không có gì đặc biệt. Bởi vì cụ ấy đã tuyên bố lần trước là thành lập một đảng mới,
“Thì đây là ý của cụ ấy muốn ra đảng để thành lập một đảng mới, lúc trước cụ ấy đã có ý kiến như thế rồi, bây giờ người ta phản ứng cụ ấy, thì cụ ấy xin ra Đảng thôi.”
Cũng hôm thứ Năm, trả lời câu hỏi liệu đảng viên đảng cộng sản rời bỏ đảng này để ra ngoài thành lập đảng mới có bị coi là phạm pháp ở Việt Nam hay không, Tiến sỹ Lê Đăng Doanh, nguyên thành viên Ban Tư vấn của Thủ tướng Chính phủ nói:
“Cho đến nay vẫn chưa có luật về thành lập và đăng ký các đảng, còn Đảng viên Đảng CSVN muốn rời khỏi đảng thì đó là quyền mà trong điều lệ Đảng CSVN cũng đã cho phép, cho nên cái điều ấy là điều bình thường. Còn việc họ có lập được đảng hay không thì đấy lại là một vấn đề khác…
‘Chưa hề đăng ký’
Ông Lê Hiếu Đằng đề nghị chính quyền VN chấp nhận đa đảng, đa nguyên và kêu gọi lập chính đảng mới
Tuy nhiên, theo Tiến sỹ Doanh, chính Đảng Cộng sản đã được thành lập mà chưa hề đăng ký ở đâu cả.
Ông nhấn mạnh: “Việt nam chưa có luật về đảng và bản thân Đảng Cộng sản Việt Nam cũng không hề có đăng ký, và cũng chưa hề có một cái luật về Đảng Cộng sản Việt Nam.”
“Bình thường ở các nước, một đảng được lập ra thì sau đó phải đăng ký để hoạt động, và như ở nước Đức thì nếu Đảng đó có được trên 5% phiếu được bầu vào Quốc hội, thì sẽ được có những chế độ giúp đỡ về tài chính, rồi ủng hộ các hoạt động của họ trong khuôn khổ Nghị viện và ở ngoài xã hội.”
Cũng hôm 05/12, blogger Nguyễn Lân Thắng nói với BBC về việc ông Đằng ‘bỏ Đảng’. Ông đưa ra bình luận từ Hà Nội:
“Trước hết tôi xin chúc mừng ông Lê Hiếu Đằng đã trở về với nhân dân. Những việc của ông Lê Hiếu Đằng làm từ trước tới nay gây ra rất nhiều tranh cãi, và chính bản thân tôi tôi cũng chưa thể tin được ông khi mà ông vẫn còn đứng ở trong hàng ngũ của Đảng Cộng sản”
Blogger Nguyễn Lân Thắng
Theo blogger này diễn biến bỏ Đảng của cựu quan chức Mặt trận Tổ quốc là ‘một chuyện rất lớn’ và cũng ‘sẽ có ‘một tác động rất lớn về mặt xã hội’.
“Và (việc này) tác động chính đến những người Đảng viên vẫn đang còn nấn ná, vẫn đang còn chưa chịu dứt mình ra khỏi những danh vọng, những quyền lợi ở Đảng Cộng sản và tôi nghĩ đây sẽ là một bước ngoặt rất lớn để thay đổi xã hội Việt Nam.”
Ông Thắng giải thích thêm về nguyên nhân của sự lưỡng lự hay ‘nấn ná’ này: “Những người nấn ná chưa ra khỏi Đảng theo tôi không phải chỉ vì quyền lợi hay danh vọng… mà còn do sự sĩ diện nữa… tự thừa nhận sai lầm rất khó…”
Vẫn hôm thứ Năm, blogger Huỳnh Ngọc Chênh cho rằng đang có những dấu hiệu làm thay đổi bản chất của Đảng Cộng sản, ông nói:
“Số lượng có thể tăng lên, nhưng cái chất thay đổi và sự tồn tại của đảng này không phải là sự tồn tại của Đảng Cộng sản, mà nó là một đảng gì đó mà giới mới vào sẽ dần dần hướng vào hướng đó và sẽ đặt lại tên gì đó, nếu như họ còn tiếp tục tồn tại.”
Vào tháng Tám năm nay, ông Lê Hiếu Đằng đã bày tỏ quan điểm trong Bấm một bài viết được công bố rộng rãi trên mạng đề nghị Việt Nam chấp nhận chế độ đa nguyên đa đảng và kêu gọi thiết lập một chính đảng mới.
Quan điểm của ông nhận được sự quan tâm và ủng hộ của nhiều giới, trong đó là các nhà tranh đấu cho tự do, dân chủ, nhân quyền và vận động cho nhà nước pháp quyền cùng xã hội dân sự, tuy nhiên ông cũng đã gặp phải sự công kích mạnh mẽ từ truyền thông do Nhà nước quản lý, với một số ý kiến gọi quan điểm của ông là ‘chệch hướng’, ‘lệch lạc’ hay ‘tha hóa tư tưởng’.
Thuyền trưởng Nguyễn Văn Lâm nói số máy móc bị phá hủy có trị giá hơn 70 triệu đồng
Thuyền trưởng một tàu cá Quảng Ngãi nói tàu của ông bị Trung Quốc ‘đập phá’ khi cập đảo Phú Lâm thuộc Hoàng Sa để nhờ cấp cứu cho thuyền viên gặp nạn.
BBC đã liên lạc Bộ chỉ huy biên phòng tỉnh Quảng Ngãi và được cơ quan này xác nhận là “có nghe báo cáo về việc này”.
Báo điện tử Dân Việt trong tin đăng ngày 5/12 cho biết tàu cá mang số hiệu Qng – 92046 của thuyền trưởng Nguyễn Văn Lâm khi đánh bắt tại quần đảo Hoàng Sa hôm 1/12 thì gặp trục trặc do lưới cá bị dính vào chân vịt.
Ông Nguyễn Văn Xiện, một ngư dân trên tàu, trong lúc tìm cách gỡ lưới đã bị chân vịt cứa vào cổ, khiến cho bị mất nhiều máu và bất tỉnh, báo này cho biết thêm.
Ông Lâm sau đó đã liên lạc và được Trung tâm Phối hợp tìm kiếm cứu nạn hàng hải khu vực 2 (có trụ sở tại Đà Nẵng) hướng dẫn cho tàu chạy vào đảo Phú Lâm, thuộc quần đảo Hoàng Sa, theo Dân Việt.
‘Căn cứ quân sự Trung Quốc’
Tuy nhiên, khi vừa cập đảo Phú Lâm lúc 3 giờ sáng ngày 2/12, tàu của ông này đã bị phía Trung Quốc khống chế và phá hủy các máy móc vô tuyến với lý do “đây là căn cứ quân sự Trung Quốc”, ông Lâm được Dân Việt dẫn lời nói.
Sau khi đập phá xong số máy móc với tổng trị giá hơn 70 triệu đồng, phía Trung Quốc mới bắt đầu chữa trị vết thương cho ông Xiện, ông Lâm cho biết.
Trả lời BBC ngày 5/12, Bộ chỉ huy biên phòng tỉnh Quảng Ngãi xác nhận đã nghe ông Lâm báo cáo về việc bị phía Trung Quốc đập phá thiết bị trên tàu và đang “làm việc với chủ thuyền để xác minh thêm”.
Cơ quan này xác nhận tàu của ông Lâm đã bị “một số thiệt hại” khi về đến Quảng Ngãi ngày 3/12, tuy nhiên cũng cho biết ngoài trường hợp ông Xiện ra, không có thuyền viên nào khác trên tàu bị thương.
Một số báo trong nước như Tiền Phong, Tuổi Trẻ cũng đưa tin về vụ việc, nhưng không đề cập gì đến chi tiết tàu của ông Lâm bị đập phá.
Các báo trong nước nói ông Xiện hiện đang được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quảng Ngãi, trong khi biên phòng tỉnh Quảng Ngãi nói với BBC tình trạng sức khỏe của ông này đã “tạm ổn”.
Đảo Phú Lâm hiện đang là nơi Trung Quốc đặt trụ sở hành chính của thành phố Tam Sa và trụ sở Bộ chỉ huy lực lượng quân đồn trú của nước này tại quần đảo Hoàng Sa mà Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền.
Các hành động trên đã bị Việt Nam phản đối.
Đảo này cũng được trang bị một sân bay có thể đón cả các máy bay thương mại cỡ lớn và các máy bay quân sự.
Liên tục các vụ tấn công
Đảo Phú Lâm là nơi Trung Quốc đặt trụ sở hành chính của thành phố Tam Sa
Trong năm qua đã có nhiều vụ ngư dân Việt Nam bị tấn công khi đang hoạt động đánh bắt trên biển, chủ yếu ở vùng biển Hoàng Sa.
Ngày 9/7, hai tàu cá của ngư dân huyện đảo Lý Sơn đã bị tàu hải giám Trung Quốc tấn công và thu giữ tài sản khi đang đánh bắt gần khu vực đảo Phú Lâm.
Vài năm trở lại đây, nạn cò vé, móc nối tuồn vé ra ngoài chợ đen và ém vé để đến giờ cao điểm lại bung ra thị trường, khiến cho thị trường vé tàu hỏa ở các ga phía Bắc, đặc biệt là ga Hà Nội và Lào Cai ngày càng trở nên lộn xộn, đắt đỏ. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến đời sống và sự di chuyển của những người lao động nghèo và lao động có mức thu nhập thấp, không những thế, nguồn thu của ngành đường sắt cũng thiệt hại đáng kể.
Phương tiện vận chuyển hàng cấm và ma túy tốt nhất
Một người yêu cầu giấu tên, là cựu nhân viên kiểm soát đường sắt Bắc Nam, còn gọi là kiểm sát viên, chia sẻ với chúng tôi rằng thời gian ông tại chức là một kinh nghiệm buồn, mọi hoạt động của ngành đường sắt đều cho thấy ba tính chất cơ bản. Đó là sự lỏng lẻo trong quản lý; Sự toa rập giữa nhân viên trong ngành với nhau và giữa nhân viên trong ngành với ma cô bên ngoài để buôn lậu; Mức độ tham nhũng trong ngành quá cao, vượt ngoài tầm kiểm soát.
Để dẫn chứng cho các luận điểm về tính tiêu cực của ngành đường sắt mà mình vừa nêu, cựu nhân viên này nói rằng vấn đề ém vé để tuồn ra chợ đen, mà chợ đen ở đây có thể là người thân trong gia đình của các nhân viên đường sắt hoặc những ma cô có máu mặt ở các ga tàu hỏa vẫn luôn là vấn nạn nhức nhối nhưng dường như ngành đường sắt vẫn chưa giải quyết được, và nếu có giải quyết cũng chỉ đóng vai trò lấy hình thức để đạt chỉ tiêu. Chính vì cách giải quyết không triệt để, rất hình thức này lâu ngày đã giúp cho thành phần cò vé và những nhân viên tay trong tay ngoài trở nên tinh ranh, khôn khéo.
“Đó là sự lỏng lẻo trong quản lý; Sự toa rập giữa nhân viên trong ngành với nhau và giữa nhân viên trong ngành với ma cô bên ngoài để buôn lậu; Mức độ tham nhũng trong ngành quá cao, vượt ngoài tầm kiểm soát”
Họ móc một đường dây khép kín mà ở đó mọi quyền lợi chằn chéo, liên đới với nhau, khó có thể theo dõi được chứ đừng nói gì đến kiểm soát. Và cũng theo ông này, vấn đề buôn lậu trong ngành đường sắt đã trở thành cơm bữa, không tài nào kiểm soát được nữa. Hầu như mọi nhân viên đường sắt, không ít thì nhiều, thấp nhất cũng có vài lần buôn lậu. Hàng hóa buôn lậu thì đa dạng, phức tạp. Vì lẽ, kiểm sát viên đường sắt có một đặc quyền, họ đóng vai trò vừa là nhân viên phục vụ hành khách lại vừa là người quản lý an ninh trên chuyến tàu.
Vé bán chợ đen (Files photos)
Chính vì thế, họ được giữ một số bí mật trong hoạt động ngành và họ có đặc quyền trên chuyến tàu. Một khi tàu đã chuyển bánh, mọi sự kiểm soát từ bên ngoài xem như hoàn toàn không thể diễn ra được. Chính vì thế, hàng lậu luôn luôn có mặt trên các chuyến tàu Bắc – Nam, đặc biệt là ở các sân ga phía Bắc, hàng lậu được ngụy trang dưới nhiều hình thức và được chuyển lên tàu ở dạng xách tay, hành lý của nhân viên đường sắt.
Ông này nói thêm rằng không có con đường nào buôn hàng quốc cấm nào tốt hơn đường tàu hỏa và đường hàng không. Bởi không thể có bất kỳ một đội an ninh nào có thể chặn đứng máy bay đang bay hoặc chặn đứng đoàn tàu đang chạy để kiểm soát, cộng với tính đặc quyền về quản lý an ninh của hai ngành này, chỉ cần làm việc tốt ở hai đầu ga, hàng lọt được qua hai cửa này là xem như phi vụ thành công. Chính vì thế, những phi vụ buôn hàng quốc cấm, buôn ma túy lớn nhất thường chọn ngành hàng không và ngành đường sắt để di chuyển.
“Vấn đề buôn lậu trong ngành đường sắt đã trở thành cơm bữa, không tài nào kiểm soát được nữa. Hầu như mọi nhân viên đường sắt, không ít thì nhiều, thấp nhất cũng có vài lần buôn lậu”
Nếu như vấn nạn buôn lậu trong ngành đường sắt làm tổn hại đến an ninh, văn hóa và sức khỏe quốc gia thì việc ém vé, cò cuốc vé ở chợ đen lại làm ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người lao động, khiến cho người có thu nhập thấp không có cơ hội để đi tàu hỏa và đồng thời nó tạo ra một nhóm ngành nghề sống dựa trên sự ma mãnh, bóc lột người nghèo,đó là các ma cô cò vé chợ đen.
Ga Lào Cai. RFA
Vé chợ đen lấn sân
Một hành khách tên Mai chia sẻ: “Người lao động thì đi vé ngồi cứng hoặc ngồi mềm, hoặc khoan 6, còn khoan 4 thì đắt, dành cho du lịch. Hoặc từ Hà Nội lên lúc 6h sáng là tàu chợ, vé rẻ hơn và ít người đi. Còn tàu nhanh thì thường khách du lịch đi du lịch nhiều, nói chung cơ hội của mình thì ít!”
Ông Mai nói thêm rằng để mua được vé từ Hà Nội đi Lào Cai, tuy vẫn có nạn cò cuốc nhưng không chộn rộn, hầm hố như cò vé ở ga Lào Cai. Mua một tấm vé đi từ Lào Cai về Hà Nội vào những ngày cuối tuần hoặc dịp lễ Tết là vô cùng khó khăn. Vì nếu không chọn tàu hỏa, những hành khách nhát gan, dễ bị say xe sẽ rất khó khăn trong việc chọn phương tiện xe khách đi từ Lào Cai về Hà Nội, con đường khúc khuỷu, hiểm trở và nhỏ, hẹp, kẹp bên sườn núi luôn là cơn ác mộng của rất nhiều hành khách. Nắm được tâm lý này, cò vé ở ga Lào Cai tha hồ hét giá.
Hơn nữa, phần đông hành khách đi lẻ vào dịp cuối tuần là những nhân viên, công nhân làm việc ở các công ty, họ chọn cuối tuần đi du lịch Sapa vào chiều thứ Sáu để xả stress, hoặc về Sapa để thăm gia đình đến Chủ nhật thì quay về Hà Nội để tiếp tục làm việc. Bởi không đăng ký tour nên đi từ Sapa trở về Lào Cai nên phải đứng xếp hàng mua vé ở ga Lào Cai, lúc này phòng vé giở trò lỗi kết nối mạng, cả một đoàn rồng rắn đứng đợi vé, nhân viên bán vé thì ung dung ngồi nói chuyện, thi thoảng lại nói vọng ra là “rớt mạng, đợi chút nữa”. Đồng thời, lúc này những cò vé sẽ chen chúc vào đoàn người đang xếp hàng để gạ bán vé với giá gấp rưỡi hoặc gấp đôi. Mọi hoạt động gạ gẫm diễn ra công khai và ngang nhiên.
‘Hành động bán vé của người cò vé tại ga Lào Cai cho thấy có sự thông đồng rất ăn nhịp giữa nhân viên bán vé và cò vé. Nghĩa là nhân viên bán vé sẽ ém vé, không bán cho khách, để cò vé thả sức đi gạ bán, khi gạ được khách thì vào gặp nhân viên bán vé để xuất vé, bán cho khách với giá cắt cổ’
Một hành khách khác tên Thiện, nói rằng anh đang làm thuê ở Hà Nội, mỗi cuối tháng đối với anh là cả một sự khó khăn bởi việc mua vé làm anh vất vả rất nhiều, nếu không lo xếp hàng sớm, phải mua vé chợ đen với giá từ bảy trăm rưỡi ngàn đồng đến một triệu hai trăm ngàn đồng. Trong khi đó, nếu mua giá chính thức, chỗ ngồi tốt cũng chỉ tốn từ bốn trăm đến sáu trăm ngàn đồng. Trong trường hợp chọn giường nằm thì tốn chừng bảy trăm ngàn đồng là hết mức. Nhưng vì cò vé lộng hành quá. Mà họ là ai? Họ là những người tay ngoài của các nhân viên bán vé. Có lần anh đặt mua vé toa giường nằm, anh đăng ký hạng vé nhưng không được. Liền sau đó, có người vào khều tay gọi anh ra ngoài gạ bán với giá gấp rưỡi lần. Bí quá, anh phải mua, người đó lại dắt anh vào phòng vé và ngang nhiên lấy vé anh đăng ký bán lại ngay cho anh với giá chợ đen.
Anh Thiện nói thêm rằng hành động bán vé của người cò vé tại ga Lào Cai cho thấy có sự thông đồng rất ăn nhịp giữa nhân viên bán vé và cò vé. Nghĩa là nhân viên bán vé sẽ ém vé, không bán cho khách, để cò vé thả sức đi gạ bán, khi gạ được khách thì vào gặp nhân viên bán vé để xuất vé, bán cho khách với giá cắt cổ. Kiểu làm việc này năm ăn năm thua. Nếu bán được vé thì cả cò vé và nhân viên bán vé đều kiếm được tiền lãi, nếu bán không được vé thì những tấm vé bị ém lại sẽ được hủy, coi như vé ế. Thảo nào ngành đường sắt hằng năm luôn luôn báo cáo thua lỗ, lượng khách không đều, mặc dù vé tàu luôn khan hiếm với khách!
Vừa để nạn cò vé tung hoành, vừa để lớp nhân viên bên dưới tiếp tay với buôn lậu, vừa bùng phát nạn tham nhũng, cửa quyền… Tất cả những vấn nạn này đều mang đến hậu quả là người có thu nhập thấp phải khổ sở khi đi tàu hỏa và tàu hỏa giống một con vật luôn gầm ghè đe dọa đời sống bằng thứ nọc băng hoại mà nó mang chứa và dịch chuyển từ Bắc chí Nam.
Một tòa án về nhân quyền của Liên Hiệp Quốc vừa lên án Việt Nam về việc giam giữ luật sư Lê Quốc Quân, một blogger và nhà hoạt động nhân quyền ở Việt Nam, xem đây là một sự vi phạm quyền tự do ngôn luận và quyền được xét xử công bằng của ông.
Nhóm Làm việc về Bắt giữ Tùy tiện của Liên Hiệp Quốc, một tòa án được thành lập trong khuôn khổ Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, trong phiên họp lần thứ 67, từ ngày 26 đến 30/08/2013, đưa ra phán quyết rằng Lê Quốc Quân đã trở thành mục tiêu tấn công ( của chính quyền ) do những hoạt động đấu tranh cho nhân quyền và viết blog.
Phán quyết này được Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc công bố ngày 12/11/2013.
Nhóm Làm việc kêu gọi chính quyền Hà Nội trả tự do ngay lập tức cho luật sư Lê Quốc Quân hoặc để cho một tòa án độc lập xét lại bản án. Nhóm còn đề nghị Việt Nam phải bồi thường thiệt hại cho ông Lê Quốc Quân về thời gian mà ông bị giam giữ tùy tiện như vậy.
Phán quyết của toà án Liên Hiệp Quốc là nhằm trả lời kiến nghị hồi tháng Ba của tổ chức Media Legal Defence Initiative, phối hợp với nhiều tổ chức nhân quyền khác, như Phóng viên không biên giới, Luật sư không biên giới….
Trong thông cáo đề ngày 29/11/2013, tư vấn pháp lý cao cấp của tổ chức Media Legal Defence Initiative, Nani Jansen, cho rằng, do các tòa phúc thẩm của Việt Nam không được độc lập, cho nên, cách duy nhất để Việt Nam tuân thủ phán quyết của Nhóm Làm việc về Bắt giữ Tùy tiện của Liên Hiệp Quốc là trả tự do ngay lập tức cho ông Lê Quốc Quân.
Ngày 20/11, Liên hiệp các Luật sư đoàn của Pháp cũng đã ra thông cáo cho biết trong cuộc họp toàn thể vào ngày 15/11 đã nhất trí thông qua kiến nghị đòi trả tự do ngay lập tức cho luật sư Lê Quốc Quân.
Luật sư Lê Quốc Quân bị bắt vào ngày 27/12/2012 do bị cáo buộc tội trốn thuế. Trong phiên xử ngày 02/10/2013, ông Lê Quốc Quân đã bị kết án 30 tháng tù giam và bị phạt tiền 1,2 tỷ đồng. Ông Quân đã kháng án lên tòa phúc thẩm.
Một báo cáo mới của Ngân Hàng Thế Giới (World Bank by Vid-Saver\\\0022 “”>) dự đoán GDP của Việt Nam sẽ tăng trưởng khiêm tốn ở mức 5,5% vào năm 2015 và ổn định kinh tế vĩ mô sẽ được hồi phục cơ bản.
Báo cáo Điểm lại tình hình kinh tế Việt Nam công bố hôm 2/12 cũng cho rằng triển vọng kinh tế vĩ mô trung hạn vẫn tiếp tục có những điều kiện thuận lợi trong cán cân thanh toán.
Tuy nhiên, báo cáo của World Bank by Vid-Saver\\\0022 “”>, đã điểm ra một số rủi ro chính bao gồm dự trữ ngoại tệ thấp; cầu của khu vực kinh tế tư nhân rất mong manh; nguy cơ không giữ vững được kỷ cương tài khóa và tiền tệ; tiến bộ trong các cải cách cơ cấu chậm chạp; và việc mất niềm tin vào ngành ngân hàng.
Ông Sandeep Mahajan, kinh tế gia trưởng của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam nhận định rằng với sự gia tăng áp lực lên nguồn ngân sách, chính phủ Việt Nam đang đứng trước một số lựa chọn chính sách quan trọng, trong khi cố gẵng cân bằng hai mục tiêu kép là tăng trưởng nhanh hơn và ổn định kinh tế vĩ mô.
Báo cáo cũng đề cập tới 3 chủ đề đặc biệt, đó là thuận lợi hóa thương mại, năng lực cạnh tranh và tăng trưởng tại Việt Nam; tham nhũng và tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam và nghèo đói và bất bình đẳng tại Việt Nam.
Báo cáo cho biết xuất khẩu vẫn duy trì mạnh trong những năm gần đây mặc dù môi trường bên ngoài không thuận lợi, tuy nhiên xuất khẩu vẫn chủ yếu là hàng giá trị thấp.
Phúc trình của World Bank by Vid-Saver\\\0022 “”> cũng nói rằng tham nhũng từ lâu đã được coi là vấn đề nghiêm trọng, làm suy yếu sức tăng trưởng dài hạn của Việt Nam.
Báo cáo cũng ghi nhận phúc lợi của hầu hết người Việt Nam đã tăng đáng kể trong giai đoạn 2010-2012, ngay cả khi tăng trưởng bị chậm hơn các năm trước.
Những người buôn bán hàng rong ngồi dưới một pano tuyên truyền của ĐCS hôm 30/11/2013.
AFP photo
Sau khi Quốc Hội VN thông qua bản Hiến pháp với tỷ lệ phiếu tán thành gần như tuyệt đối, thì công luận vốn đã hoài nghi từ lâu giờ lại mạnh mẽ đặt nghi vấn về vai trò của Quốc Hội VN. Thanh Quang tìm hiểu và trình bày về vấn đề này như sau:
Hiến pháp mới nhưng không mới
Tại một nước mà lãnh tụ đảng CS khẳng định Hiến pháp là văn bản quan trọng nhất sau Cương lĩnh đảng, thì hẳn người dân VN không ngạc nhiên khi Quốc Hội VN gồm đại đa số đảng viên thông qua một bản Hiến Pháp cũ sửa đổi để hình thành Hiếp Pháp mới 2013 với nội dung bị than phiền “chẳng những không có gì mới mà thậm chí còn thụt lùi”.
Nhưng có lẽ điều gây ngạc nhiên là, sau khi giới cầm quyền kêu gọi toàn dân góp ý sửa đổi Hiếp pháp mà “không có vùng cấm”, sau thời gian bàn cãi, đề nghị, góp ý sôi nổi, kể cả tại diễn đàn Quốc Hội…, thì cái tỷ lệ phiếu tán thành tới 97,59% – tức 486/488 và không có phiếu chống – của các đại biểu khiến công luận không khỏi liên tưởng đến những “đại diện của dân”, thêm một lần nữa, trở thành “đại diện của đảng”.
Có lẽ đây là một lý do khiến nhà báo Hạ Đình Nguyên trong nước lưu ý rằng “Hiến pháp là của đảng, không phải là của dân, vì không do dân, nên cũng không vì dân”.
Câu hỏi mà đã từ lâu, và đặc biệt là bây giờ, được mạnh mẽ nêu lên là đại biểu Quốc Hội VN có thực sự do người dân bầu chọn và thật sự đại diện cho nguyện vọng và quyền lợi của dân hay không ? Hay họ dưới hình thức cơ quan lập pháp để làm công cụ và phục vụ cho đảng ?
“Vấn đề Quốc Hội đề ra việc sửa đổi Hiến pháp và lấy ý kiến toàn dân cũng chỉ là, một lần nữa, đảng CS tiếp tục dùng chiêu bài Hiến pháp để mị dân và lừa dối quốc tế. – MS Nguyễn Trung Tôn”
Từ Đà Lạt, TS Hà Sĩ Phu chua chát rằng “Nếu phải ngụy tạo một ưu thế đẹp thì dù được 100% nghị gật bỏ phiếu cũng nên giảm đi còn 70-80% thôi mới đáng mặt những kẻ nói dối thức thời. Con số 97,59% dù thật hay giả cũng là một con số dại dột trong tuyên truyền, vì nó gây ấn tượng một con số chua chát đáng buồn… cười!”.
Lên tiếng với Đài ACTD, nhà hoạt động xã hội Nguyễn Lân Thắng từ Hà Nội cho biết:
Quốc hội hiện nay không đáp ứng được nguyện vọng của rất nhiều quần chúng. Rất nhiều người không tán thành việc Hiến pháp được thông qua… Họ là những người mà quần chúng mất hết sự tin tưởng.
Nhưng khi kịp nghĩ lại, có thể công luận cũng bớt ngạc nhiên về kết quả biểu quyết cao ngất ngưỡng tại Quốc Hội như vừa nói, vì, Dân Làm Báo nhắc lại, “ đối với một Quốc hội có đến 500 đại biểu đều là đảng viên CS thì ai cũng biết trước kết quả…”.
TS Hà Sĩ Phu cũng không quên lưu ý rằng “đa số trong Quốc hội với 95% đảng viên chính là một ‘nhóm lợi ích’ khổng lồ mà quyền và lợi gắn chặt với điều 4 và với ‘sở hữu toàn dân” thì đa số ấy chỉ là đa số của một phe nhóm”. TS Hà Sĩ Phu nhân tiện trích dẫn lời nhà khoa học Albert Einstein từng khẳng định “Chúng ta không thể thắng được lũ ngu bởi chúng quá đông”.
Như vậy là bản Hiến Pháp 2013 của VN – một văn kiện “hạng hai sau cương lĩnh đảng” – tiếp tục dọn đường cho vai trò mà nhà báo Hạ Đình Nguyên gọi là “thế thiên hành đạo” của ĐCSVN quyết định số phận của người dân Việt “vô hạn định qua Điều 4”. Nó làm bình phong để thể chế hóa cương lĩnh của đảng; để, ngòai việc đảng lãnh đạo tuyệt đối, những vấn đề mà người dân muốn có đổi thay sẽ vẫn không có gì thay đổi, từ việc “kiên định” theo con đường CNXH dù “đến hết thế kỷ này không biết đã có CNXH hoàn thiện ở Việt Nam hay chưa”, cho đến chuyện công hữu đất đai, quân đội trung thành với đảng, công an chỉ biết “còn đảng còn mình”, quốc doanh chủ đạo kinh tế thị trường…
Nhà báo Hiệu Minh từ Hoa Kỳ báo động rằng “Hiến pháp được thông qua với điều 4 ‘Đảng lãnh đạo toàn diện’ được giữ nguyên tại kỳ họp Quốc hội này thì các vị (đại biểu) ‘Yes – Đồng ý’ sẽ giúp cho ‘quyền lực tuyệt đối’ được tiếp tục”.
“Quốc hội hiện nay không đáp ứng được nguyện vọng của rất nhiều quần chúng. Rất nhiều người không tán thành việc Hiến pháp được thông qua… Họ là những người mà quần chúng mất hết sự tin tưởng. – Anh Nguyễn Lân Thắng”
Nhà báo Hùynh Ngọc Chênh xem chừng như không “dằn được bực tức” mà phải thốt lên rằng “Đến cái cơ quan gọi là lập pháp cũng không được quyền công khai góp ý sửa đổi hiến pháp” và “người ta dựng ra cả một hệ thống cơ quan dân cử từ trung ương xuống tận xã, phường để ngồi họp bàn và thông qua những vấn đề mà người ta đã quyết định sẵn từ trước. Người ta có thể huy động toàn dân một cách tốn kém vào việc góp ý để thay đổi hiến pháp nhưng rồi hiến pháp vẫn cứ như xưa”.
Từ Thanh Hóa, MS Nguyễn Trung Tôn cảnh báo:
Vấn đề Quốc Hội đề ra việc sửa đổi Hiến pháp và lấy ý kiến toàn dân cũng chỉ là, một lần nữa, đảng CS tiếp tục dùng chiêu bài Hiến pháp để mị dân và lừa dối quốc tế. Nhưng thực ra chẳng có điều gì thay đổi cả.
Theo nhà báo Hạ Đình Nguyên thì việc 97,59% “những khuôn mặt trên các chiếc ghế trong Quốc Hội” thông qua bản Hiến Pháp 2013 vừa rồi chỉ có ý nghĩa là “một bài toán cộng” trong nội bộ giới cầm quyền, nhưng lại là “bài toán trừ” đối với cộng đồng rộng lớn vì “tâm thế dân tộc đã đổi khác”. Nhà báo Hạ Đình Nguyên khẳng định “Tư tưởng của một bộ phận (đảng) có thể suy thoái, nhưng tư tưởng của “toàn thể” (nhân dân) thì không thể suy thoái”, và ông bày tỏ tin tưởng rằng bản “Hiến pháp tân trang” hiện naysẽ được thay bằng mộtHiến pháp mới, bởi chính nhân dân Việt Nam, vào một lúc nào đó, “không phải hôm nay thì sáng mai vậy!”.
Năm ngày sau khi bản Hiến pháp sửa đổi của Việt Nam được Quốc hội thông qua, vào hôm nay, 03/12/2013, tổ chức theo dõi nhân quyền quốc tế Human Rights Watch, trụ sở tại New York, đã cho rằng Việt Nam đã thất bại trong việc đáp ứng các nguyện vọng thay đổi và cải cách của người dân. Theo HRW, đây là một cơ hội bị bỏ lỡ về việc cải thiện nhân quyền, và Việt Nam, trong tư cách là một thành viên mới của Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc đã không tuân thủ cam kết của mình.
Trong một bản thông cáo báo chí, Human Rights Watch đã nhắc lại rằng khi quá trình sửa đổi bắt đầu được khởi động vào ngày 02/01/2013, chính phủ và Quốc hội Việt Nam đã kêu gọi quần chúng góp ý cho việc điều chỉnh Hiến pháp. Hàng trăm hàng ngàn người đã trả lời, thể hiện một sự tham gia chưa từng thấy của người dân vào một tiến trình cải cách pháp lý tại Việt Nam.
Theo HRW, nhiều ý kiến đã phê phán Đảng Cộng sản đang cầm quyền tại Việt Nam, với một số lượng lớn lời kêu gọi chấm dứt chế độ độc đảng và tổ chức những cuộc bầu cử đích thực theo định kỳ. Vào ngày 22/11 vừa qua, Human Rights Watch đã gửi thư đến Quốc hội Việt Nam để hối thúc định chế này chấp nhận các đề nghị sửa đổi để phát huy và bảo vệ các quyền căn bản.
Tuy nhiên, theo nhận định của ông Brad Adams, giám đốc khu vực châu Á của Human Rights Watch : « Cho dù các đề nghị sửa đổi đã được tranh luận sôi nổi, phe cứng rắn đã thắng thế và Hiến pháp mới đã siết chặt quyền của đảng cầm quyền ». Ông Adams đã tỏ ý rất tiếc trước sự kiện : « Thay vì đáp ứng nguyện vọng của số đông và các cam kết quốc tế về nhân quyền, Việt Nam tiếp tục là một Nhà nước độc đảng với một Hiến pháp cho phép chính quyền hạn chế các quyền cơ bản dựa trên các căn cứ mơ hồ, mỗi khi mà điều đó phù hợp với họ ».
Trong thông cáo của mình, Human Rights Watch còn kêu gọi các nhà tài trợ và các đối tác phát triển của gia tăng nỗ lực để yêu cầu chính quyền Việt Nam cải cách hiến pháp và hệ thống pháp lý để bảo vệ các quyền cơ bản của người dân, chẳng hạn như quyền tự do ngôn luận và lập hội.
