Thực phẩm VN – Bs. Phạm Hiếu Liêm

Bs. Phạm Hiếu Liêm

Người bán thực phẩm,  những phù thủy độc ác

Có lần tôi ra cảng cá, thấy cá từ tàu mang lên ướp nước đá nhão nhoét, tôi thắc mắc

“Cá như này sao bán được?”

Chủ vựa trả lời:
Ðây mới là cá tươi, bạn hàng mang cá về nhà sẽ “muối” hàn the và ure,  hôm sau mang ra chợ thấy cứng sảng, tươi chong chớ mà ăn độc lắm á em.

Hàn the là chất cấm sử dụng trong thực phẩm, là chất độc và lưu trữ vĩnh viễn trong cơ thể mà không bị đào thải qua bài tiết, nhưng người dân quê vẫn sử dụng để bảo quản thực phẩm, làm cho thức ăn tươi lâu, cứng giòn và dai.

Chả lụa ướp hàn the sẽ dai ngon và để ngoài nhiệt độ thường hàng tuần lễ không bị hư.

Hàn the ướp dưa chuột, dưa kiệu cho giòn, hàn the hay formol dùng trong sản xuất bún, bánh phở cho dai và để được lâu.

Người ta còn dùng Tynopal là chất tẩy trắng trong công nghiệp giấy để làm cho bún trắng sáng.

Chập tối đi chợ chiều,  tôi từng bắt gặp người bán rải từng vốc hàn the lên thớt thịt để giữ thịt có màu đỏ tươi;  sáng mai đem ra bán lại,  bán hết thịt cũ mới bán tới thịt tươi, trong khi người nội trợ cứ nghĩ đi chợ sớm sẽ mua được thịt tươi ngon,  tội nghiệp biết bao!

Ði về vùng biển,  tôi được bà con ngư dân chia sẻ một bí mật trong cách làm tôm khô.

Tôm biển từ tàu đánh bắt xa bờ  (đi ít nhất nửa tháng mới về)
thì phải ướp để bảo quản.

Cá có thể ướp nước đá,  nhưng tôm tép thì không bởi tôm ướp nước đá sẽ bị đen đầu.

Do đó, ngư dân phải muối tôm bằng hàn the để giữ được con tôm có màu tươi. Vậy là tôm khô biển rất độc hại, bạn chỉ nên ăn tôm biển từ những tàu đánh bắt gần bờ sáng đi chiều về mà thôi.

Cá khô cũng vậy.

Bây giờ ra chợ hải sản khô người ta không thấy ruồi.

Cả làng cá ven biển phơi cá lớp lớp trên giàn phơi bốc mùi tanh nồng cũng không thấy con ruồi nào đậu vào.

Tại sao?

Bạn bè miền biển cho tôi biết,  gia đình họ tự phơi cá ăn chứ không bao giờ mua ở chợ, vì cá khô bây giờ đều được ngâm “thuốc ruồi”.

Ðó là một loại hóa chất diệt côn trùng mua từ bên kia biên giới Việt Nam – Campuchia, chỉ cần ngâm cá vào hóa chất, treo lên giàn một đêm là cá khô bán được, không cần phơi nắng, không bị ruồi bu sinh dòi,  làm “cá một nắng” bằng cách ngâm thuốc sẽ bảo quản lâu mà không cần đông lạnh gì cả.

Người ta cũng phát hiện nhà kinh doanh hải sản nhuộm ruốc bằng phẩm màu công nghiệp,  đó là chất Rhodamine B dùng nhuộm vải, có thể gây ngộ độc cấp tính và gây ung thư.

Vàng Ô (Auramine O) là tên thương mại của chất diarylmethane.

Ðây là chất màu tổng hợp,  chỉ được sử dụng trong công nghiệp để nhuộm và dùng để làm màu sơn quét tường.

Thế nhưng người Việt dùng chất đó để nhuộm màu vàng cho măng và dưa cải! Và họ dùng oxyt đồng để nhuộm cho dưa chuột ngâm chua giữ được màu xanh tươi.

Ở Sài Gòn, dù thèm sầu riêng đến mấy tôi cũng không mua.
Nhiều người giống như tôi vậy.

Họ sợ sầu riêng ngâm thuốc.

Con buôn đến từng vườn sầu riêng, bao mua hết vườn, trái non trái già gì họ cũng hái hết, rồi ngâm sầu riêng trong thùng hóa chất; vài hôm sau, sầu riêng chín đều, bán được hết. Những loại trái cây khác như táo, nhãn…, họ cũng ngâm hóa chất

– gọi là thuốc phì, chỉ một đêm là táo nở to, trái trông rất ngon;
long nhãn nở to đến nỗi nứt cả hạt ra.

Nguồn fb Ðông Thanh Vt

Starbuck không thắng nổi cà phê Việt ở Sài Gòn

Theo báo Nikkei Á Châu

Mọi người tự hỏi chuỗi cà phê lớn nhất thế giới Starbuck sẽ hoạt động như thế nào ở Việt Nam, quốc gia xuất khẩu hạt cà phê Robusta lớn nhất thế giới.

Báo Nikkei đã đặt câu hỏi về kết quả kinh doanh của Starbuck có trụ sở tại Seattle. Họ đã im lặng về tiến độ của việc xâm nhập vào thị trường Việt Nam cũng như thị phần đạt được ở đây. Công ty nói với Nikkei Asia rằng họ sẽ đánh dấu 10 năm hoạt động tại Việt Nam bằng cách mở địa điểm thứ 100 nhưng từ chối trả lời câu hỏi liệu nó có sinh lãi ở quốc gia này hay không?

Trong khi Việt Nam có thị trường cà phê lớn nhất Đông Nam Á tính theo giá trị và số lượng cửa hàng, thì chỉ có 0,9 cửa hàng Starbucks trên 1 triệu dân,  con số nhỏ nhất trong số 6 nền kinh tế chính của khu vực Đông Nam Á.

Số tiệm cà phê Starbuck ở các quốc gia Đông Nam Á:

Giá cả là một trong ba yếu tố giải thích khả năng của các đối thủ địa phương trong việc bảo vệ thị phần cà phê của họ trong thị trường trị giá 1 tỷ USD của Việt Nam. Hương vị và văn hóa uống khác biệt là hai yếu tố khác ảnh hưởng đến quyết định chọn lựa của khách hàng.

Trong khi Starbucks cung cấp một tách cà phê arabica nhẹ với giá tới 5 đô la, thường được trộn với xi-rô, sữa tươi béo thì các đối thủ Việt cạnh tranh, bán các loại cà phê đặc biệt chế biến từ hạt cà phê robusta, giá chỉ có 1 đô la, loại cà phê có xu hướng đắng hơn nhưng cũng rẻ hơn và có hàm lượng caffein cao hơn so với các loại cà phê arabica.

Đối với Enma Bùi, chủ nhân của một tiệm cà phê địa phương cho biết, Starbucks thật là một trải nghiệm có buồn vui lẫn lộn. Một mặt, cô cho biết gã khổng lồ toàn cầu đã tạo ra nhiều sự tò mò hơn về cà phê sau khi nó đến Việt Nam; mặt khác, sự pha chế có đường của nó làm lu mờ khẩu vị đặc trưng của cà phê.

Bùi, đại sứ thương hiệu tại quán cà phê và nhà bán buôn Lacaph, cho biết: “Có một khách hàng đến gặp tôi và hỏi liệu họ có thể uống một cốc caramel macchiato của Starbucks không. “Làm thế nào để bạn thuyết phục ai đó uống cà phê đen và thưởng thức những nốt hương tuyệt vời của nó nếu họ đã quen với cách uống khác?”

Thị hiếu cà phê của Việt Nam có từ thế kỷ 19, khi những người thực dân Pháp gieo hạt giống để trở thành nơi trồng cà phê robusta lớn nhất thế giới. Trong những năm 2000, uống cà phê đã phát triển thành thói quen quốc gia, được thống trị bởi các chuỗi nội địa Highlands Coffee và Trung Nguyên. Hàng ngàn quán cà phê nhỏ mọc lên nhan nhản và cạnh tranh tới mức có thể thay đổi chủ trong vòng vài tháng.

Nhưng trong những năm 2010, hai xu hướng đã nổi lên. Các chuỗi cà phê Việt Nam dẫn đầu là The Coffee House và Phúc Long. Các nhãn hiệu mới đã có sức thu hút những khách hàng trẻ tuổi với gu thẩm mỹ sành điệu và tiệm cà phê cung cấp WiFi miễn phí. Và nền kinh tế mở cửa của đất nước cộng sản đã mang lại những ảnh hưởng quốc tế trong cách thưởng thức, chẳng hạn như cà phê “làn sóng thứ ba”, tập trung vào việc chưng cất hương vị tự nhiên của hạt cà phê.
Những cửa hàng mới hơn này đã bổ sung vào biển các quán cà phê và cửa hàng gia đình hoạt động bên trong và bên ngoài căn nhà của mình, dẫn đến một thị trường bao gồm 19.000 quán cà phê. Chỉ có Mỹ, Trung Quốc và Hàn Quốc có nhiều tiệm hơn Việt Nam, theo dữ liệu của Euromonitor.

Thị phần cà phê của các nhãn hiệu nội địa:

Ngoài Starbuck, còn có các hãng cà phê quốc tế khác, họ sớm đến Việt Nam và không thành công, Coffee Bean & Tea Leaf chỉ có 15 cửa hàng sau khoảng 15 năm ở trong nước, trong khi Gloria Jeans đã rời Việt Nam vào năm 2017, mặc dù công ty đang cố gắng quay trở lại.

Cà phê ở Việt Nam mang tính xã hội, Ngân của Mindfully Cafe cho biết. “Bạn bè tôi thích dùng bữa tại nhà hàng, sau đó chuyển đến quán cà phê để uống nước, chuyển chỗ chỉ để uống nước, là một phần của thói quen. Hoặc chỉ đơn thuần đi uống cà phê vì họ thích ngắm nhìn đường phố từ một quán cà phê, đôi khi ngay trên vỉa hè của đường phố”

Phan Sinh Trần 

Bà Bette Nash, hiện bà 87 tuổi và là tiếp viên hàng không lớn tuổi nhất thế giới.


Pham Mylan
  Những Câu Chuyện Thú Vị – Ncctv.net

Hình này là của bà Bette Nash, hiện bà 87 tuổi và là tiếp viên hàng không lớn tuổi nhất thế giới. Bà làm việc 66 năm cho ngành hàng không. Và vì tại Mỹ ai thích đi làm tới khi nào không làm được nữa thì nghỉ, vì không yêu cầu đủ tuổi thì bắt buộc về hưu, nên bà vẫn làm việc bình thường ( ngoại trừ 1 số nghề đặc biệt).

Sự nghiệp của bà bắt đầu từ 1957, sau khi tốt nghiệp đại học, bà thi tuyển vào ngành hàng không. Trải qua nhiều khóa huấn luyện khắc nghiệt, đào tạo bài bản từ sức khỏe tới yêu cầu chuyên môn, cuối cùng bà cũng trở thành nữ tiếp viên của hãng Eastern Airlines.

Sau đó bà làm cho US Airways, Trump Shuttle và American Air là hãng bà đang làm.

Ở Mỹ và nhiều quốc gia khác, tiếp viên hàng không chọn người khỏe mạnh, giỏi nghề, họ không tuyển người chỉ có trẻ và xinh. Những người phù hợp với nghề này vì thế làm việc rất lâu. Hàng năm, hơn 100.000 người nộp hồ sơ để trở thành tiếp viên của một hãng hàng không Mỹ, và chưa tới 1.000 được nhận. Tức là họ chọn lọc rất kỹ lưỡng. Và mức lương của họ khá cao, như đặc trưng của nghề này trên toàn cầu. Ở Mỹ hiện nay mỗi giờ làm việc của họ được trả từ 36-40 usd, ngang lương kỹ sư.

Tất nhiên họ chỉ làm tiếp viên hàng không thuần túy chứ không có trò buôn lậu hay xách hàng giùm ào ào.

Nguyễn Thị Bích Hậu

Nhóm học giả Mỹ gốc Việt giới thiệu ‘cái nhìn mới’ về lịch sử Việt Nam Cộng Hòa

Nhóm học giả Mỹ gốc Việt giới thiệu ‘cái nhìn mới’ về lịch sử Việt Nam Cộng Hòa

18/03/2023

Hai cuốn sách sẽ được giới thiệu tại sự kiện ở Boston, Hoa Kỳ, vào ngày 19/3/2023.

Một sự kiện giới thiệu những công trình nghiên cứu của nhóm học giả người Mỹ gốc Việt nhằm “sửa sai”, “bổ sung” phần lịch sử đã bị giấu kín hay xuyên tạc về nền Cộng hoà tại Việt Nam, cuộc chiến Việt Nam và di sản của người Việt tại Mỹ sẽ diễn ra vào cuối tuần này (19/3) tại thành phố Boston, bang Massachusetts, Hoa Kỳ.

Bà Triều Giang (Nancy Bùi) – Chủ tịch Hội Hội Bảo Tồn Lịch Sử Và Văn Hóa Người Mỹ Gốc Việt – một thành viên trong ban tổ chức, cho VOA biết buổi thảo luận sẽ giới thiệu đến cộng đồng hai cuốn sách dự kiến sẽ là “sách giáo khoa mới” do các nhà nghiên cứu người Mỹ gốc Việt thực hiện.

Cuốn sách đầu tiên được giới thiệu là cuốn “Building A Republican Nation In Vietnam, 1920-1963” (“Xây dựng một quốc gia cộng hoà ở Việt Nam từ năm 1920 – 1963”) do Tiến sĩ – Giáo sư Tường Vũ, Trưởng khoa Chính trị học của Đại học Oregon, và Tiến sĩ – Giáo sư Nữ Anh Trần của Khoa Lịch sử Đại học Connecticut, làm chủ biên.

Cuốn sách thứ hai là “Toward A Framework For Vietnamese American Studies” (“Hướng tới xây dựng ngành học Người Mỹ gốc Việt – Lịch sử cộng đồng và ký ức”) do Tiến sĩ – Giáo sư Linda Ho Peché, Tiến sĩ – Giáo sư Alex-Thai Dinh Vo và Tiến sĩ – Giáo sư Tường Vũ chủ biên.

“Hai cuốn sách đầu tiên này cũng chưa thấm vào đâu so với lịch sử của người Việt tự do, của chiến tranh Việt Nam cũng như của người Mỹ gốc Việt chúng ta ở đây, mà trong nửa thế kỷ qua đã bị viết sai, viết sót hoặc viết xuyên tạc trong hầu hết sách giáo khoa, phim ảnh hoặc trên truyền thông”, bà Triều Giang nói với VOA.

Là một trong những học giả chính của các cuốn sách, Giáo sư Tường Vũ cho biết sở dĩ ông tham gia nghiên cứu về chủ đề trên vì khi “là người trong giới giảng dạy và nghiên cứu, tôi nhận thấy trong giới giảng dạy và nghiên cứu họ có quan điểm rất sai về Việt Nam Cộng hoà (VNCH), lịch sử Việt Nam và lịch sử Chiến tranh Việt Nam”.

Nhóm các nhà nghiên cứu - tác giả của hai cuốn sách mới về lịch sử Việt Nam.

Nhóm các nhà nghiên cứu – tác giả của hai cuốn sách mới về lịch sử Việt Nam.

“Xưa nay người Mỹ, phương Tây và ở Việt Nam sau năm 1975 họ không nhắc tới Việt Nam Cộng hoà nữa. Họ hay gọi thể chế đó là ‘nguỵ quân, nguỵ quyền’, là tay sai của Hoa kỳ thôi chứ không xem đó là một thể chế chính trị”, Giáo sư Alex Thái Võ, tác giả của cuốn sách thứ hai, giải thích thêm.

“Những người liên quan đến thể chế đó cũng không được nhắc tới. Khi họ ra nước ngoài, như ở Hoa Kỳ đây, thì khi người Mỹ hay người phương Tây họ viết về lịch sử Việt Nam nói chung và lịch sử của cuộc chiến nói riêng thì họ cũng mang tâm thế giống như chính quyền Việt Nam hiện tại, nghĩa là họ viết về những người liên quan đến VNCH thì họ chỉ xem những người đó chỉ là những con rối của Hoa Kỳ thôi, không có chính kiến, lập trường riêng và họ hay dùng những từ ngữ mang tính chất phỉ báng những con người và chính thể VNCH. Thành ra, chúng tôi mới làm ra bộ ba sách này”, Giáo sư Alex cho biết thêm.

“Sách Giáo khoa mới”

Cuộc hội thảo được tổ chức với hai mục tiêu chính, theo bà Trường Giang. Một là các tác giả muốn lắng nghe đóng góp và ý kiến của những người Việt lớn tuổi, những người được xem là “nhân chứng sống” trong giai đoạn chiến tranh Việt Nam hay trước đó cho mục đích nghiên cứu của họ.

“Và mục đích thứ hai là để cho những người trẻ mà bây giờ ở độ tuổi 50, 40, 30, 20 đang làm việc trong ngành giáo dục, truyền thông… để họ có thể tranh đấu để những cuốn sách sử này được dạy trong các khu học chính, các trường đại học nơi họ đang sinh sống và hơn nữa là được đưa vào thư viện của vùng đó”, bà Triều Giang nói thêm.

Ngoài ra, theo Giáo sư Tường Vũ, “Làm sao để giúp các thế hệ sau họ hiểu và tự hào về lịch sử của dân tộc, của gia đình? Làm thế nào để bảo tồn di sản đó lâu dài? Làm sao để cộng đồng Việt Nam có tiếng nói mạnh mẽ hơn, đoàn kết hơn? Làm sao để giải quyết những xung đột văn hoá và quan điểm chính trị giữa những thế hệ (người Việt) đến từ Việt Nam và thế hệ sinh ra và lớn lên ở Mỹ” cũng sẽ là những nội dung được bàn thảo trong chương trình.

Dự kiến, ngoài hai cuốn sách trên, cuốn thứ 3 của bộ sách, với nội dung viết về giai đoạn lịch sử từ 1963 – 1975, sẽ được xuất bản vào tháng 9 tới.

Các nhà nghiên cứu cho biết với bộ sách trên, họ mong muốn đưa ra quan điểm mới toàn diện hơn về lịch sử của Việt Nam nói chung và của VNCH, của cuộc chiến Việt Nam nói riêng, đã không được các sử gia phương Tây chú ý đến trong thời gian qua.

Việc hiểu rõ tư tưởng Cộng hoà và thời điểm nó du nhập vào Việt Nam là vô cùng cần thiết vì đây là nền tảng hình thành nên thể chế VNCH trong những năm sau đó, cũng là yếu tố rất cần thiết để hiểu và giải thích nguyên nhân vì sao hàng triệu người Việt đã bỏ nước ra đi tị nạn sau năm 1975, theo GS. Alex.

“Lịch sử này đã chìm khuất trong rất nhiều năm nên bây giờ đòi hỏi phải có những tài liệu mới, cách nhìn mới và cả sự can đảm để đưa cách nhìn này ra với giới học thuật của Mỹ”, GS. Tường Võ nói.

Ông cho biết trong thời gian qua, những cuốn sách của nhóm nghiên cứu cũng đã nhận được sự phản hồi tích cực, sự ủng hộ, khuyến khích từ giới học thuật Mỹ. Một số học giả Hoa Kỳ cũng bắt đầu đồng ý với những quan điểm và dữ liệu được trình bày trong sách.

Ngoài Boston, nhóm tổ chức sau đó sẽ tiếp tục đến các bang khác của nước Mỹ để giới thiệu sách và ghi nhận thêm ý kiến đóng góp từ cộng đồng người Việt ở những nơi này.

“Mọi người hy vọng trong vòng 10 năm nữa, từ 5 – 10 năm, với cái đà mà mình đang làm đây thì mình sẽ làm sáng được trang sử của mình. Bởi vì mình viết là mình có chứng cứ, nhân chứng sống, tài liệu đã bị ẩn, bị giấu đi thì bây giờ được những nhà nghiên cứu, những giáo sư này họ đưa ra để chứng minh và đưa sự thật vào trong lịch sử của Việt Nam, người Việt Nam tự do cũng như người Việt Nam đang sinh sống tại Hoa Kỳ và khắp nơi trên thế giới”, bà Triều Giang bày tỏ.

S.T.T.D Tưởng Năng Tiến – Thái Hạo

Tác Giả: Tưởng Năng Tiến

Báo Đàn Chim Việt

18/03/2023

Bằng khoảng giờ này năm ngoái, nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên được mời đọc tham luận trong một buổi hội thảo (“Hoài Cố Nhân – Kỷ Niệm 100 Năm Ngày Sinh Nhà Văn Võ Hồng”) do đại học Phú Yên tổ chức. Diễn giả, tuy thế, đã không thể có mặt vì sự can thiệp “thô bạo” của chính quyền địa phương (vào giờ phút cuối) như tường thuật của chính ông – qua FB:

Nhưng sáng thứ Sáu (22/4/22) tôi nhận được điện gọi của người trong ban tổ chức báo là tuyên giáo tỉnh Phú Yên yêu cầu họ không được để tôi và hai người nữa (trong đó có nhà văn miền Nam cũ Nguyễn Lê Uyên tức Đoàn Việt Hùng) tham dự hội thảo, bài của cả ba không được đưa vào kỷ yếu. Lý do bên an ninh đưa ra, theo người của ban tổ chức cho biết, là do tôi tham gia“Văn Đoàn Độc Lập”.

Tôi không lạ và không bất ngờ trước sự việc này đối với mình. Nhưng đây là một hành động thô bạo của công an Phú Yên can thiệp vào một hội thảo khoa học quốc gia về một nhà văn nổi tiếng của tỉnh nhà… Tôi không buồn cho mình, chỉ buồn cho tỉnh Phú Yên…

Năm nay thì “nỗi buồn Phú Yên” đã dời qua Thanh Hóa,” và cũng vẫn “buồn” y như năm trước, chỉ có mỗi “nạn nhân” là khác thôi – theo như nguyên văn lời của người trong cuộc:

Theo thư mời từ ban tổ chức là Cty sách Quảng Văn, nxb Phụ nữ và một trường học trên địa bàn TP Thanh Hóa, bắt đầu từ sáng mai tôi cùng một số diễn giả khác sẽ có buổi trò chuyện với các em học sinh, phụ huynh và bạn đọc yêu mến sách vở.

Tuy nhiên tôi lại không thể có mặt.

Lý do: ban tổ chức gọi điện báo cho tôi biết rằng “có ý kiến của bên an ninh về ‘trường hợp’ khách mời Thái Hạo”, và đành phải thành thật xin lỗi… Tôi không muốn bình luận gì thêm về sự kiện này. Vì tự nó đã là một lời bình luận cô đọng nhưng đầy đủ và sâu sắc nhất

Tuy Thái Hạo “không muốn bình luận gì thêm về sự kiện này” nhưng đồng nghiệp/ thân hữu/ độc giả của ông thì không được mát tính (hay bình tâm) như thế, trước mọi sách nhiễu phi lý (kể cả việc bạo hành) đã từng xẩy ra cho nhà thơ của họ:

  • Thận Nhiên: “Giận dữ & cay đắng.”
  • Lao Ta:“Nếu những gì kể lại của nhà thơ Thái Hạo là sự thật 100%, thì đất nước mình, vốn rất ít đóng góp cho nhân loại những chuyện hay, nhưng lại kì tài trong việc tạo ra những chuyện chả ra gì.”
  • Nguyên Tống: “Thực sự chán, không hiểu họ đang định dẫn dắt xã hội về đâu?!”
  • Ninh Duy: “Số phận của nước Lỗ đã an bài. Không còn cơ hội đi về phía văn mi”
  • Nguyễn Trường Sơn: “Tôi luôn ước ao tư tưởng khai sáng được truyền bá và thực thi trên đất nước việt, chúng ta đã từng có Phan Châu Trinh và sẽ cần có những con người yêu nước như Thái hạo.”

Lời bình thượng dẫn khiến tôi nhớ đến đôi bài diễn thuyết hùng hồn của cụ Phan, gần trăm năm trước: “Đạo Đức Luân Lý Đông Tây” (19/11/1925) và “Quân Trị Chủ Nghĩa Dân Trị Chủ Nghĩa” (27/11/1925) tại Hội Thanh Niên Sài Gòn. Cả hai đều được ví von là hai quả bom nổ tung giữa thành phố Sài Gòn.”

Trước đó không lâu, chính xác là đúng trăm năm trước, Nguyễn An Ninh cũng đã từng có những hoạt động tương tự:

Ông tổ chức mít tính, diễn thuyết, viết báo, hăng hái đấu tranh với chính quyền thực dân bóc lột. Cuộc đời ông có hai lần diễn thuyết lớn. Lần đầu là đêm ngày 25/1/1923 với đề tài “Nền văn hóa Việt Nam”. Lần thứ hai là vào đêm 15/10/1923 với đề tài “Lý tưởng thanh niên An Nam.”

 Tiếng vang qua hai bài diễn thuyết của Nguyễn An Ninh đã tác động mạnh đến dư luận thanh niên và trí thức Sài Gòn, đã làm đau đầu chính quyền thống trị. Thống đốc Nam Kỳ lúc đó là Cognacq phải gọi ông lên dinh để mong bịt miệng. Dụ dỗ không thành, Cognacq đã ra lệnh cấm Nguyễn An Ninh diễn thuyết hay tụ họp bất cứ nơi đâu.  

Không thể tiếp tục đấu tranh bằng lời, ông chuyển sang đấu tranh bằng ngòi bút. Ông cho ra đời báo La Cloche Fêlée (Chuông rè) bằng Pháp văn với người quản lý Pháp lai tên Eugène Dejean de la Bâtie vào ngày 10/12/1923. Mặc dù lo sợ nhưng không cấm đoán được, viên Thống đốc Cognacq và nhà cầm quyền Pháp chủ trương đánh phá La Cloche Fêlée.

Bất cứ ai cầm tờ báo trên tay cũng bị mật thám theo dõi, bị đuổi học, đuổi việc. Chủ nhà in, thợ sắp chữ liên tục bị hăm dọa. Báo phải đổi nhà in, chủ báo Nguyễn An Ninh vừa là ký giả, vừa phụ xếp chữ với thợ, sửa bản vỗ, làm long tong. Sau khi in xong, đích thân Nguyễn An Ninh mặc đồ dài, tay ôm sấp báo đứng bán ở góc đường … (Lê Văn Thử. Hội Kín Nguyễn An Ninh: nxb Thế Giới, 2021).

Trăm năm sau – sau khi chủ nghĩa thực dân đã mồ yên mả đẹp, đất nước sạch bóng quân thù, xứ sở nước hòa bình, Bắc/Nam thống nhất, Nam/Bắc hòa lời ca … – thử hình dung xem: nếu nhà thơ Thái Hạo (sau khi bị bịt miệng) cũng thản nhiên “cho ra đời một tờ báo,” rồi “đích thân tay ôm sấp báo đứng bán ở góc đường …” thì sao há?

Bị hốt liền và đi tù là cái chắc, chứ chả phải xem/xét (sao/sáo hay há/ha) gì cả. Tội danh thì đã có sẵn rồi (“làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm chống nhà nước …”) điều luật cũng thế (không thiếu 88, 116, 117, 258 …) và chỉ đợi đến lúc đối tượng bị điệu ra tòa là chụp lên đầu thôi.

Phạm Chí Dũng, Lê Văn Dũng (Dũng Vova), Trương Văn Dũng, Nguyễn Thúy Hạnh, Phạm Thành, Nguyễn Lân Thắng, Bùi Văn Thuận, Nguyễn Tường Thụy, Phạm Đoan Trang … là những tù nhân lương tâm mới. Họ đều bị giam cầm về những cáo buộc mơ hồ (và hàm hồ) như thế.

L.S Trịnh Hữu Long nhận xét: “Có hằng hà sa số điều luật có vấn đề nghiêm trọng trong Bộ luật Hình sự nói riêng và luật Việt Nam nói chung, nhưng Điều 331 của Bộ luật Hình sự là một điều luật có vấn đề… đặc biệt nghiêm trọng. Nó đặc biệt nghiêm trọng vì nó hoàn toàn thừa thãi.”

Nhà báo Hiếu Chân thêm: “Tệ hại hơn nữa, điều 331 BLHS tạo ra tâm lý sợ hãi bao trùm xã hội, khiến cho người dân ngoảnh mặt che mắt trước những vấn đề chung,‘không nghe, không thấy, không biết’ vì các ý kiến, quan điểm của họ có thể không vừa lòng kẻ cầm quyền, có khi chuốc lấy tai họa!”

Thì hồi đó Nguyễn An Ninh cũng tù thấy mẹ luôn, chớ bộ không sao?

Đúng thế! Tuy thế, tuy là một người dân thuộc xứ sở bị trị – ít nhất – Nguyễn An Ninh cũng đã thực hiện được những quyền tự do căn bản: tự do ngôn luận, tự do di chuyển và cư trú … Ông qua lại Paris đều đều nhưng chưa bao giờ bị “công an cửa khẩu” tịch thu thông hành hay làm khó dễ gì ráo trọi. Chứ không bị cho “ăn bánh canh” hay bị hành hung khi bước chân ra khỏi nhà, như Thái Hạo bây giờ.

Tuy cũng bị mang tiếng ít nhiều là tàn ác nhưng cơ quan an ninh Deuxième Bureau (tụi Phòng Nhì của Pháp) vẫn còn tôn trọng luật lệ, chứ không dám hành động càn rỡ và vô thiên/vô pháp như đám công an cộng sản Việt Nam. Chả phải là vô cớ mà đã có lúc nhà thơ Nguyễn Chí Thiện phải buông lời cảm thán:

Ôi, thằng Tây mà trước kia người dân không tiếc máu xương đánh đuổi
Nay họ xót xa luyến tiếc vô chừng
Nhờ vuốt nanh của lũ thú rừng
Mà bàn tay tên cai trị thực dân hóa ra êm ả!

Có lẽ cũng không “êm ả” lắm đâu nhưng vẫn đỡ “sốc” hơn là cuộc sống trong một quốc gia Độc Lập – Tự Do – Hạnh Phúc mà mọi người buộc “phải ngậm chặt miệng để giữ lấy sinh mạng” – theo như nguyên văn lời của nhà thơ Thái Hạo khi viết về loài cuốc, một giống chim đang dần tuyệt chủng tại Việt Nam!

 Tưởng nhớ Những người trong Gia đình Tư pháp Việt nam đã thiệt mạng dưới chế độ cộng sản dã man tàn bạo

 Nguồn: AIHƯULUATKHOA

LS Đoàn Thanh Liêm

Ngành Tư pháp của Việt nam Cộng hòa bao gồm hệ thống các Tòa án Dân sự, Tòa án Hành chánh, Tòa án Quân sự – với các nhân viên gồm Thẩm phán, Lục sự, Thư ký v.v… Giới Luật sư được tổ chức thành hai Luật sư Đòan Tòa Thượng Thẩm Sài gòn và Tòa Thượng Thẩm Huế.

Sau ngày 30 tháng 4  năm 1975, đa số các  vị Thẩm Phán thuộc Tối Cao Pháp Viện, các Thẩm phán thuộc Bộ Tư Pháp, các Thầm phán thuộc hai Tòa Thượng Thẩm Sai Gon, Huế và  các thẩm phán thuộc các Tòa Sơ Thẩm  đểu phải đi tù ” cải tạo” . Các Luật sư vì nằm ngòai guồng máy chánh quyền, nên không phải đi tù cải tạo. Tuy nhiên cũng có một số Luật sư bị đi tù vì lý do chính trị, điển hình như các Luật sư Trần Văn Tuyên, Nguyễn Lâm Sanh v.v…Ngòai ra có một số Giáo sư các Đaị Học Luật Khoa Việt Nam cũng bị đưa đi tù cải tạo như GS Bùi Tường Huân, GS Vũ Quốc Thông, GS Mai Văn Lễ.  Cựu Đại sứ VNCH tại Anh quốc LS Lê Ngọc Chấn,  vị Chưởng Khế tại Saigon Cụ Nguyễn Bích Lưu, cũng bị bắt đi tù cải tạo. Tất các vị trên đã qua đời sau khi ra tù.

Có khá nhiều Thẩm phán và Luật sư bị thiệt mạng trong các trại giam – cũng như lìa đời hay bị mất tích ngòai biển khơi trong các chuyến vượt biên. Năm 2015, nhằm kỷ niệm 40 năm (1975 – 2015) ngày Việt nam Cộng hòa bị bức tử, ta cần phải tổ chức những Lễ Tưởng niệm đối với những người đã thiệt mạng trong các nhà tù cộng sản hay đã chết hoặc mất tích trên đường vượt biên để tìm tự do. Riêng trong phạm vi của Gia đình Tư pháp, tôi ghi nhận được một số trường hợp của các nhân vật bị thiệt mạng trong các trại giam hay ngòai biển khơi – và xin được kê khai trong một danh sách sau đây:

Số người tuẩn tiết sau khi CS chiếm thủ đô Saigon

Trần Chánh Thành, Luật sư

Số người chết trong ngục tù cộng sản:

Dương Đức Thụy, Chánh Nhất Tòa Thượng Thẩm Saigon

Hồ Minh, Thẩm phán Tòa án Quân sự

Tống Đức Hoành, Thẩm phán Tòa án Quân sự Đà nẳng

Lê Sĩ Giai, Luật sư

Lưu Đình Việp, Chưởng Lý Tòa Thượng Thẩm Saigon

Nguyễn Mạnh Nhụ, Phó Chưởng Lý Tòa Thượng Thẩm Saigon

Nguyễn Ngọc Lời, Hội Thẩm Tòa Thượng Thẩm Saigon

Nguyễn Văn Doanh, Chánh Án Tòa Sơ Thẩm Pleiku

Ngô Quý Thuyết, Thẩm phán Tòa án Quân sự*

Ngô Văn Vũ, Chánh Án Tòa Án Hành Chánh

Phạm Văn Hiền, Chánh Nhất Tòa Thượng Thẩm Huế

Phạm Quang Cảnh, Luật sư (bị CS xử tử)

Trương Văn Trước, Chánh Án

Vũ Tiến Tuân, Chưởng Lý tại Tối Cao Pháp Viện

Vũ Trung Vịnh, Chánh Án???

Trần Văn Tuyên, Thủ Lảnh Luật sư Đoàn Saigon

Số người chết hay mất tích trên đường vượt biên:

Đặng Như Kỳ, Luật sư
Đàm Quang Đôn, Luật sư
Đặng Ngọc Lân, Lục sự
Hùynh Văn Ngãi, Dự thẩm Tòa Sơ Thẩm Bình Tuy
Nguyễn Hữu Lành, Giáo sư Khoa trưởng Đại học Luật khoa Cần Thơ
Tô Lai Chánh, Thẩm phán Tòa án Quân sự*
Vương Quốc Cường, Chánh án Tòa Sơ Thẩm Quảng Ngãi
Vũ thị Bình Minh, Luật Khoa (Khóa 1964-1967)
. Tống Đức Hoành , Thẩm Phán Tòa án Quân sự Đà nẳng

Số người chết hay mất tích trong biến cố Mậu Thân tại Huế:

Bữu Thạnh, Ủy Viên Chánh phủ Tòa án Quân sự Huế *

Nguyễn Khoa Hoàng, Chánh án phòng

Nguyễn Khoa Kiêm, Luật sư

Ghi chú : Danh sách này chỉ có tính cách tạm thời, xin các bạn đồng nghiệp đồng môn bổ túc cho đày đủ và chính xác hơn. Xin đa tạ.

LS Đoàn Thanh Liêm

From TP Ngô Bút

Kính chị Ngọc Thụy,

Cảm ơn Chị đã chuyển tin và đã hỏi.  Thời gian phôi pha nên nhiều việc đã không còn nhớ chính xác.  Chỉ xin thưa với chị là chúng tôi đã biết mấy trường hợp sau đây:

  1. Hội thẩm Tòa Thượng thẩm Sài Gòn Nguyễn Ngọc Lời đã uống thuốc ngủ tự sát trong thời gian bị giam cầm ở trại cải tạo Long Thành vào khoảng cuối năm 1975 hay đầu năm 1976.  Tuy không ở chung nhà nhưng chúng tôi đã thấy tận mắt thi hài của bậc huynh trưởng xấu số nầy vào sáng hôm sau.  Có lẽ đây là Thẩm phán nạn nhân đầu tiên thiệt mạng trong trại tù của người cọng sản tại miền Nam.
  2. Thủ lãnh Luật sư đoàn Tòa Thượng thẩm Sài Gòn Luật sư Trần Văn Tuyên đã ngã xuống ngay trong buổi “tọa đàm” vào cuối tháng 10 năm 1976 tại trại cải tạo Hà Tây ở miền Bắc. Cùng với hơn một trăm người cùng cảnh ngộ, chúng tôi đã chứng kiến tại chỗ khi bậc tiền bối khả kính bị đột qụy và hôn mê.  Sau đó được chuyển đi bệnh viện, từ trần ở bệnh viện Hà Đông và an táng ở nghĩa trang bên ngoài trại.
  3. Thẩm phán Tòa Thượng thẩm Sài Gòn Dương Đức Thụy là bậc tiền bối của chúng tôi mà lâu ngày tôi quên chức vụ ở tòa.  Chỉ nhớ là thời gian cuối cùng được chuyển qua làm một trong các Cố vấn cho Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu.  Cụ Thụy cũng bị giam cầm với chúng tôi ở trại cải tạo Hà Tây.  Cụ qua đời sau một thời gian dài buồn rầu và bị suy nhược.Ngoài ba trường hợp trên, chúng tôi cũng đã nghe tin về nhiều đồng nghiệp đã qua đời trong trại cải tạo.  Một số đã được qúy anh kể lại.  Xin kể về cụ Chánh Nhất Tòa Thượng thẩm Huế Phạm Văn Hiền.  Bậc tiền bối trực tiếp của chúng tôi cũng đã qua đời vì bệnh tại một trong các trại cải tạo ở miền Bắc.

Nhờ hai anh Hiển và Thanh bổ sung cho sai sót của chúng tôi.  Thân chúc Chị cùng hai Anh vạn sự như ý.

Ngô Bút

________________________________________________________________

From TP Đặng Xuân Thanh

Dung nhu Anh But noi, Cu Hoi Tham Nguyen Ngoc Loi uong thuoc ngu tu sat o trai Long Thanh, Bien Hoa trong nam 1975 sau may thang vao trai. Cu Nguyen Ngoc Loi o chung cung mot buong voi chung toi .Cu Loi nam sat canh Anh TP Le Dinh Ngoc,con toi thi nam sat Anh Ngoc .

May thang dau, chung toi thay Cu co ve buon, it noi, duong nhu nghi dau xa xam va hut thuoc nhieu.

Mot buoi sang ( toi khong nho) moi nguoi trong buong deu day de chuan bi di lao dong, thi thay mung cua Cu Loi van chua ven len. Anh Nha Truong, hinh nhu ten NEN,  bao cao can bo trai,va than xac Cu Loi duoc chuyen len benh xa cua trai. Roi khong ai biet ho chon Cu Loi o dau?

Con Anh TP Truong Van Truoc, o trai Thanh Cam ,Thanh Hoa, thi bi tieu duong nang.Toi nho hom ay chung toi dang lao dong thi  thay can bo CS dua Anh len xe bo cho di Huyen Cam Thuy,Thanh Hoa de chua tri vi binh qua nang. Chung toi thay Anh  xanh xao va qua yeu ot, di khong noi va leo len xe bo khong duoc. Can bo CS bao anh em tu nhan khieng Anh len xe bo. Xe bo di.. ,roi sau do nghe tin anh mat!.

Ve Cu Nguyen Van Doanh, thi phan vi tuoi tac cao, phan vi thieu an lau ngay ,nen Cu Doanh kiet suc ma mat !.. Cu mat duoc may hom thi co 2 goi qua cua nguoi nha cua Cu goi den, nhung khong nguoi nhan! Phai chi hai goi qua do den truoc mot tuan, thi may ra Cu con song sot ve voi Gia Dinh!

Dang Xuan Thanh

_________________________________________________________________

From TP Lê Thế Hiển

Tôi chỉ biết một số vị Thẩm Phán đã chết trong ngục tù CS sau ngà VNCH bị bức tử 30 Tháng 4 năm 1975 như các vị DƯƠNG ĐỨC THỤY, PHẠM VĂN HIỀN , NGUYỄN VĂN DOANH , VŨ TIẾN TUÂN , NGUYỄN MẠNH NHỤ sau khi tôi đã ra tù năm 1983 vì khi được đưa ra miền Bắc tôi không ở cùng trại với các vị này.

Những vị này đều đã được liệt kê đầy đủ trong danh sách mà LS Đoàn Thanh Liêm lập ra.

TP DƯƠNG ĐỨC THỤY nguyên Bộ Trưởng Bộ Tư Pháp VNCH-Cố vấn Pháp Luât của TT Nguyen Văn Thiệu ở cùng buồng với tôi ở Trại Thủ Đức/Biên Hòa trước khi được đưa ra Miền Bắc năm 1976. TP Thụy lúc ấy đã có tuổi, người cao ráo gày gò, sức khỏe đã yếu. Tôi ẫn tự hỏi, không biêt ra ngoài Bắc làm sao TP Thụ có thể chịu đựoc cái lạnh thấu xương mà tôi đã từng biết thưở nhỏ.

TP PHẠM VĂN HIỀN nguyên là THAM LÝ(khi tôi làm việc ở Tòa Sơ Thẩm Huế/1965) rồi CHÁNH NHẤT Tòa Thượng Thẩm Huế(chứ không phải là CHƯỞNG LÝ) khi cụ đi tù CS. Cụ là một TP mẫu mực, thanh liêm , bình dị, một gương sáng cho những TP trẻ như chúng tôi thời ấy. Sau 75, cụ Bà và cô con gái út(2 con trai của cụ lúc ấy đang du học ở Đức, người con trai cả là một BS quân Y cùng đi tù với bố) lại ở cùng khu Bàn Cờ/SaiGon với vợ tôi nên cùng cảnh ngộ trong việc bàn thảo gửi quà và thăm nuôi bọn tù chúng tôi ở ngoài Bắc dù khác trại. Những việc này tôi có kể rõ trong các Email gửi TP NGÔ BÚT trong Mục KỶ NIỆM NGÀY XƯA/AHLK.

TP NGUYỄN MẠNH NHỤ nguyên PHÓ CHƯỞNG LÝ Tòa Thượng Thẩm Saigon, hàng năm thường hay xuống ngồi ghế Công Tố trong các phiên xử Đại Hình tại Tòa Sơ Thẩm Long Xuyên. Tôi là Chánh Án Tòa địa phưong LX nên cũng ngồi ghế Phụ Thẩm mà Chánh Thẩm là một vị Hội Thẩm Tòa Thượng Thẩm Saigon do Tối Cao Pháp Viện bổ nhiệm. Việc cụ TP Nguyễn Mạnh Nhụ mất sau 75 chắc chắn hai con của cụ(LS Nguyễn Hồng Nhuận và TP Nguyễn Hồng Nhuận Tâm o Cali) biết rõ hơn cả.

TP Nguyễn Văn Doanh nguyên Chánh Án Tòa Sơ Thẩm Pleiku thì cùng ở Trại Long Thành/Saigon với tôi trong 3 tháng 6,7,8/1975 trước khi tôi được chuyên về Trại Thủ Đức. Thời gian này, tinh thần TP Doanh rất yếu. TP Doanh thường tìm tôi nói chuyện, luôn luôn thắc mắc về chuyện sinh sống của vợ con ở nhà, nhất là thời gian học tập có kết thúc sớm như chính quyền CS nói trong thông cáo gọi đi trình diện không. Tôi chỉ biết an ủi là lúc này có lo cũng không làm gì được , phải nghĩ đến bảo vệ sức khỏe của minh là giải pháp tốt nhất. Tôi thấy TP Doanh là người cả lo và tôi tự hỏi nếu thời gian tu kéo dài thì TP Doanh có chịu nổi không.

TP VƯƠNG QUÓC CƯỜNG nguyên là Dự Thẩm Tòa Sơ Thẩm Ban Mê Thuột về thay thế tôi làm Chánh Án Tòa Sơ Thẩm Quảng Ngãi năm 1970 khi tôi được thuyên chu yển về Tòa Sơ Thẩm Long Xuyên. Khi TP Cường đi tù về thường rủ tôi đạp xe đạp lòng vòng trên đường phố Saigon bàn chuyện tìm đường vượt biên. Ít lâu sau, tôi được tin ông tìm được tuy ô ra đi nhưng nhà đợi mãi không có tin tức báo về. Sau có tin đồn là ông đã mất tích. Cho đến nay vẫn bặt vô âm tín về ông.

Ở Trại Long Thành/Saigon tôi cũng nghe tin một vị TP tự sát nhưng không rõ lắm. Việc này LS hỏi TP NGÔ BÚT chắc biết rõ hơn đấ. Sau cùng, tôi gởi  2 bài viết về những KỶ NIỆM CẢI TẠO để tùy nghi phổ biến nếu thấy được…..

Lê Thế Hiển

From LS Nguyễn Hữu Thống (trích từ bài Kẻ sĩ dấn thân vì đại nghĩa)

… Luật Sư Trần Danh San cũng ra người thiên cổ. Anh sáng lập phong trào đòi tự do nhân quyền cho Việt Nam.

Đồng thời với việc ban hành Hiến Chương 77 tại Prague, ngày 23-4-1977, Anh đã tuyên đọc tại khuôn viên Nhà Thờ Đức Bà Saigon “Bản Tuyên Ngôn Nhân Quyền của Những Người Viết Nam Khốn Cùng”.

Kết quả Anh đã bị giam giữ 12 năm tại trại cải tạo cùng với các Luật Sư Nguyễn Hữu Giao, Trần Nhật Tân, Triệu Bá Thiệp, Vũ Hùng Cương và Thủ Lãnh Vũ Đăng Dung tại Luật Sư Đoàn Huế.

Trong thời gian này Luật Sư Khuất Duy Trác cũng bị bắt giam 12 năm, 6 năm về tội “tuyên truyền chống chế độ” và 6 năm về tội sĩ quan biệt phái. Sau khi Cộng Sản cướp chính quyền tại Miền Nam để thiết lập chế độc tài đảng trị, trong vòng 2 năm, từ 1975 đến 1977 có ít nhất 14 luật sư đã tuẫn tiết hay bị giam giữ.

Luật Sư Trần Chánh Thành đã quyên sinh không chịu khuất phục bạo quyền, Các vị khác đã đứng lên tố cáo Nhà Cầm Quyền Hà Nội vi phạm nhân quyền và những quyền tự do căn bản của người dân. Cuối năm 1975, trong vụ án Vinh Sơn, Luật Sư Nguyễn Khắc Chính bị kết án tù chung thân về tội “âm mưu lật đổ chính quyền nhân dân”.

Qua năm 1976, Luật Sư Trần Văn Tuyên, Thủ Lãnh Luật Sư Đoàn Saigòn đã tuẫn tiết tại trại cải tạo Hà Tây. Sau đó, 3 người con trai Trần Vọng Quốc, Trần Tử Thanh và Luật Sư Trần Tử Huyền đã bị kết án 12 năm, 5 năm và 3 năm về tội “tuyên truyền chống chế độ”.

Đồng thời Luật Sư Thủ Lãnh Lý Văn Hiệp đã bị kết án 12 năm tù cũng về tội này.Ngoài ra, các Luật Sư Nguyễn Quý Anh và Nguyễn Hữu Doãn cũng bị giam 18 tháng về tội giả tạo nói trên. Trong số 14 luật sư nói trên, cho tới nay ít nhất có 6 vị đã ra người thiên cổ là các Luật Sư Trần Chánh Thành, Trần Văn Tuyên, Vũ Đăng Dung, Trần Danh San, Nguyễn Hữu Giao và Nguyễn Quý Anh.

Cùng với các tầng lớp trí thức khác như bác sĩ và gíao sư, giới luật sư đã đứng lên tranh đấu đòi tự do nhân quyền ngay từ khi Ðảng Cộng Sản thiết lập chế độ độc tài vô sản tại Miền Nam. Lý do là vì người luật sư có truyền thống bất khuất không chấp nhận chuyên chế và bạo hành.

Từ thời Napoleon giới luật sư vẫn là kẻ thù số một của các chế độ độc tài.

Thời Ðệ Nhất Cộng Hòa, Luật Sư Ðoàn Sàigòn đã phản kháng chính sách cưỡng bách học tập chính trị. Các luật sư đã công bố lập trường trên báo chí đòi phải có thuyết trình và thảo luận về đường lối và chính sách quốc gia, thay vì học tập một chiều như trong các chế độ độc tài toàn trị. Vì không có thuyết trình viên đủ sức thuyết phục, kết cuộc Chính Phủ đã phải hủy bãi chương trình học tập chính trị tại Luật Sư Ðoàn Sàigòn. Và Công Tố Viện đã thâu hồi khởi tố lệnh trạng về tội “nhục mạ nhà cầm quyền”. Do giáo dục và sinh hoạt nghề nghiệp trong môi trường đối thoại, người luật sư chấp nhận đối lập thường xuyên giữa luật sư và biện lý, luật sư và chánh án, luật sư và đồng nghiệp. Nhờ đối thoại, tranh luận, biện minh và thuyết phục để đi đến hòa giải, thỏa hiệp hay đồng thuận, người luật sư được hấp thụ tinh thần đấu tranh công khai, ôn hòa, bất bạo động trong việc đề xướng và tôn trọng Sự Thật và Công Lý.

Dầu sao, về lương tâm và chức nghiệp, người luật sư phải giữ chính trực, vô tư, ôn hòa và tình đồng nghiệp để duy trì hòa khí và tương thân tương kính, mà nếu thiếu vắng, pháp đình tôn nghiêm sẽ trở thành đấu trường hỗn loạn….

Cuộc tấn công của Nga vào Ukraine là một cuộc xâm lược

Báo Tiếng Dân

Phan Châu Thành

18-3-2023

Chiều qua, 17-03-2023, Tòa án Hình sự Quốc tế tại Hague đã quyết định đưa ra “lệnh bắt giữ” đối với tổng thống Nga Putin về những nghi vấn liên quan tới những tội ác chiến tranh tại Ukraina, đặc biệt là việc bắt cóc, di dời bắt buộc trẻ em Ukraina về Nga. Vậy Tòa án Hình sự Quốc tế – International Criminal Court, ICC – là cái gì?

Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC – https://www.icc-cpi.int/) là một bộ phận của Tòa án Quốc tế, có trụ sở tại Hague, Hà Lan là tòa án quốc tế được lập ra đầu tiên để xử những tội phạm liên qua tới 4 loại tội ác:

– Diệt chủng;

– Tội ác chống lại loài người;

– Tội ác chiến tranh;

– Xâm lược.

Tòa chỉ xét xử và buộc tội các cá nhân chịu trách nhiệm về tội ác, không phán xử quốc gia nơi mà cá nhân đó có liên quan. Nhiệm vụ của tòa là khiến những cá nhân gây ra tội ác phải đền tội trước pháp luật. Thành phần của hội đồng xét xử bao gồm 18 quan tòa, được chọn ra từ khắp mọi quốc gia trên thế giới thông qua việc ứng cử và bầu cử công khai, trong đó mỗi quốc gia chỉ được nhiều nhất một người. Các quan tòa hiện nay đến từ: Nhật Bản, Gujana, Bỉ, Ý, Botswana, Kenia, Bulgaria, Đức, Hàn Quốc, Ghana, Phần Lan, Litwa, Uganda…

Tòa án Hình sự Quốc tế không có án tử hình. Bản án cao nhất tòa có thể đưa ra là án chung thân, kẻ phạm tội sẽ được giao lại cho quốc gia đăng ký xin được giam giữ kẻ đó, thường là quốc gia mà kẻ tội phạm mang quốc tịch

Về lịch sử, tòa bắt đầu được hình thành từ sau Cuộc hội đàm Hòa bình tại Paris năm 1919 để kết thúc chiến tranh thế giới thứ nhất, rồi được củng cố và phát triển bởi sự ra đời của Liên hợp quốc sau thế chiến thứ hai, hoạt động theo những nguyên tắc được lập ra bởi tòa án Nuremberg, nơi xét xử những tội phạm chiến tranh trong thế chiến thứ 2, được tất cả các quốc gia Liên hiệp quốc công nhận.

Những đơn vị có thể đệ đơn về các vụ việc khiến tòa có thể xét xử bao gồm:

– Các quốc gia tham gia Công ước Rome (https://en.wikipedia.org/wiki/Rome_Statute)

– Kiểm sát viên của tòa

– Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc.

Tham gia Công ước Rome có 123 quốc gia, cả Nga và Mỹ đều đã ký Công ước nhưng chưa tạo ra luật để thực hiện (ratify) – xem bản đồ bên dưới. Nhưng bởi đã ký vào việc chấp nhận Công ước, bản án của Tòa có hiệu lực pháp luật trên những vùng lãnh thổ những nước tham gia, tuy chưa có hiệu lực thi hành bởi chưa có chế tài.

Ảnh: Wikipedia

Người đưa tổng thống Nga Putin ra Tòa án Quốc tế là kiểm sát viên Karim Ahmad Khan (người Anh gốc Pakistan), cũng là người đã thu thập được rất nhiều bằng chứng về các tội ác chiến tranh chống lại dân thường Ukraina, đặc biệt là việc di dân bắt buộc cũng như bắt cóc trẻ em Ukraina từ các vùng bị Nga chiếm đóng, đưa về các vùng sâu trong nội địa Nga nhằm mục đích “đồng hóa” số trẻ em này – là việc trái với luật pháp Quốc tế.

Bản án này đem tới cho tổng thống Nga Putin ba hậu quả chính:

– Ông ta khó có thể di chuyển ra khỏi lãnh thổ Nga, bởi tất cả 123 quốc gia đã ký Công ước đều có thể bắt giữ – theo lệnh đã ban ra của tòa án.

– Ngay cả tại Nga, một quốc gia đã ký Công ước này (tuy chưa thực hiện), trên lý thuyết, nếu một sự thay đổi về quyền lực: bị hạ bệ, đảo chính… thì việc Putin bị bắt giữ là hợp pháp, phù hợp với luật pháp Quốc tế, chứ không còn mang tính “lật đổ chính quyền dân sự”.

– Bởi mang tội danh “tội phạm quốc tế”, việc liên lạc của Putin với lãnh tụ các quốc gia khác sẽ khó hơn nhiều, bởi họ sẽ không thể làm việc, đối thoại với một tên “tội phạm quốc tế” mà không tính tới những hậu quả xấu có thể mang lại: bị cô lập, bị trừng phạt thậm chí là bị buộc tội bởi tham gia hỗ trợ, giúp đỡ kẻ “tội phạm quốc tế” – do việc giải thích cho vị trí “trung lập” như trước đây sẽ khó hơn.

(Nguồn tham khảo Al Jazeera – nguồn Hồi giáo và hoàn toàn không thân phương Tây: https://www.aljazeera.com/…/qa-what-the-icc-arrest…)

Đây là một chiến thắng rất lớn về pháp lý dành cho Ukraina, bởi từ nay, mọi luận điệu “giải trừ phát xít”, “giải trừ quân bị” mà phía Nga đưa ra đều không còn cơ sở pháp lý. Ngược lại, khẳng định cuộc tấn công của Nga vào Ukraine là một cuộc xâm lược, được lãnh đạo bởi một tên tội phạm quốc tế.

Do đó, lẽ phải chính thức thuộc về Ukraina.

VNTB – Trách Chi Những Anh Quan Sứ

16.03.2023

S.T.T.D Tưởng Năng Tiến

Từ xứ Thái trở về, blogger Phạm Hồng Phong có mang theo một câu chuyện làm quà mà chỉ cần nghe qua cũng đã muốn ứa nước mắt:

Bay chuyến cuối cùng trong ngày, từ Don Muang về Tân Sơn Nhất. Gặp một nhóm hơn chục người đi tay không, quần áo nhàu nhĩ áo phông trắng thì thành cháo lòng, áo màu thì cáu bẩn, người đi tông, người đi chân đất, ồn ào, nhốn nháo lên máy bay tìm ghế ngồi. Tất cả đều rất trẻ, tuổi từ 20, đến 31.

Khá ngạc nhiên, hỏi ra mới biết anh em ngư dân Sông Đốc – Cà Mau bị cảnh sát biển Thái Lan bắt khi đang câu mực ở Vịnh Thái Lan, tịch thu thuyền, tài sản, án tù 3 tháng. Gia đình vay tiền chạy chọt, ngồi tù được 55 ngày, hôm nay được thả về.

Cầm vé trên tay nhưng không biết ghế của mình chỗ nào. Mình cùng mấy cô tiếp viên Air Asia hướng dẫn từng chỗ ngồi vì anh em đều lần đầu bị đi bằng máy bay.

Ngồi hỏi chuyện và nghe kể mới biết sự cơ cực từ ngày bị bắt đến khi được tha. Để được thả, gia đình phải tự tìm cò, qua Thái, liên hệ Đại sứ quán Việt Nam ở Bangkok, xuống Songkhla gặp cảnh sát, cai tù…Rổ giá để được tự do:

– Thuyền viên 12 -20 triệu/người

– Tài công 80 -120 triệu/người tùy tội nặng nhẹ, tùy hứng của cò và cảnh sát.

Tiền vé máy bay riêng, nghe anh em nói là mỗi người 8 triệu nộp cho đại sứ quán mua và làm thủ tục cho cả nhóm, ngồi xe tù, cảnh sát chở tuột ra sân bay, gọi tên từng thằng phát cho cuống vé. (Giá bình thường mua cận ngày thì tối đa cũng chỉ 150$~ 3 triệu ông cụ). Mình bảo anh em, có thể do tiền cò, lệ phí giấy thông hành ĐSQ cấp và xăng xe tù, xe áp tải của cảnh sát Thái nên mới hết 8 triệu, chứ vé mình mua trước đây 5 ngày có 1800 Bath ~ 1,2 triệu…

Câu chuyện làm quà của Phạm Hồng Phong khiến tôi nhớ đến bài viết (“Tình Đồng Hương Của Dũng Việt Nam”) trên Tuổi Trẻ Online của phóng viên Đình Dân:

Ở Philippines ngư dân ta đi biển gặp nạn được Dũng giúp đỡ rất nhiều’, ‘Không chỉ những người Việt đi biển gặp nạn ở Philippines biết tới Dũng, mà thậm chí nhiều thân nhân của họ đang sống ở quê cũng lưu trong điện thoại cầm tay cái tên Dũng Việt Nam’… 

Đó là những thông tin mà tôi nghe được từ nhiều người dân ở đảo Phú Quý. Và tôi đã có cơ hội gặp gỡ ‘Dũng Việt Nam’ nhân chuyến đi Philippines viết về vụ 122 ngư dân bị giam giữ tại đây…”

“Chiều 23-8, trời Palawan vẫn mưa suốt. Sáng mai là ngày diễn ra phiên tòa xét xử 122 ngư dân nên chiều hôm đó những người từ Việt Nam qua ai cũng bận rộn lo giấy tờ, thủ tục chuẩn bị hầu tòa. Anh Dũng cũng cuống cuồng vừa chạy xe vừa điện thoại liên tục để hẹn các luật sư ở Philippines nhằm thiết kế các buổi gặp gỡ với các luật sư từ Việt Nam qua. 

Vừa gặp luật sư xong, anh Dũng lại cùng anh Thoại – chủ DNTN Long Hải Long – vào nhà tù để mang thuốc tây và một ít tiền bà con ở đảo Phú Quý gửi cho người nhà của họ trong trại giam. Mưa to ướt hết áo, anh Dũng phải mượn áo một thuyền trưởng mặc vào để chạy tiếp…

 Ngày diễn ra phiên điều trần, từ sáng sớm anh Dũng đã ngồi trong chiếc xe ba bánh chờ dưới đường. Anh bảo chờ đi cùng 115 ngư dân từ nhà tù ra tòa án. Nhìn những ánh mắt âu lo qua song sắt của chiếc xe màu vàng bóp chặt khóa, anh Dũng ngậm ngùi: ‘Đồng hương mình cả. Mà toàn là ngư dân chân chất. Vợ con họ ở nhà mà thấy hình ảnh này chắc không cầm lòng được…’

Một số ngư dân ở Quảng Ngãi và Bình Thuận kể rằng từ năm 2004 đến nay, anh Dũng đã giúp đỡ khoảng 30 nhóm ngư dân Việt Nam bị mắc nạn và trôi dạt vào vùng biển của nước bạn. Anh nói anh giúp các nhóm ngư dân những việc như phiên dịch, làm cầu nối giữa những ngư dân bị nạn và chính quyền địa phương, giúp ngư dân từ việc làm giấy tờ cho đến đi chợ, mua card điện thoại… 

Anh Dũng nói có một câu chuyện mà anh sẽ chẳng bao giờ quên. Đó là vào đầu tháng 8 vừa rồi. ‘Hôm đó đã 22g đêm. Trời mưa to gió lớn. Tôi đang cho mấy đứa con đi ngủ thì nhận được điện thoại từ Việt Nam. Người đầu dây là anh Sơn – một chủ ghe ở tỉnh Quảng Ngãi: Dũng ơi, làm ơn cứu nạn cứu khổ giùm. 

12 ngư dân của tôi đang đánh bắt ở vùng biển nước mình thì bị bão đánh chìm ghe. Họ điện về nói đã trôi dạt mấy ngày nay theo hướng nam về vùng biển Philippines. Họ đang cố đu bám vào thuyền thúng trôi dạt giữa biển. Anh nhờ người ở đó cứu giùm, không để đến sáng mai lạnh quá họ chết hết. Ngay trong đêm, bằng tất cả mọi mối quen biết, anh Dũng xác định lại chính xác tọa độ nơi 12 ngư dân bị nạn rồi lập tức cầu cứu hải quân Philippines…

Ủa, cái ông Dũng này là ai mà sao rảnh rỗi và “bao la” dữ vậy cà? Xin hãy nán đọc thêm một đoạn ngắn nữa, về người đàn ông Việt Nam vô cùng nhân ái và tháo vát này:

Một lần khi anh Dũng đang mải miết phiên dịch cho các ngư dân ở tòa án đến nỗi quên đi đón vợ, thế là vợ anh tự thuê xe chở cả bao dép bán dở đến tòa án tỉnh để tìm. Lúc này tôi mới biết người đàn ông thông thạo ba thứ tiếng Việt, Anh, Philippines này là một người bán giày dép trên hè phố…

Coi: một người dân Việt lam lũ, vợ dại con thơ, đang lưu lạc nơi đất lạ xứ người mà chăm lo cho những đồng hương của mình từ A tới Z (cung cấp toạ độ nơi ngư dân bị bão đánh chìm thuyền cho hải quân Phi, tham vấn với luật sư bản sứ, làm cầu nối giữa những ngư dân bị nạn và chính quyền địa phương, vào tù thăm non tiếp tế cho đồng bào đang bị giam dữ, rồi cùng đi với họ ra toà …) như vậy thì các Toà Tổng Lãnh Sự và Đại Sứ Quán VN làm gì ?

Làm… tiền!

Chớ họ còn có lựa chọn nào khác nữa đâu, theo như nhận xét của blogger Hương Vũ: “Sống và làm việc cách công chính như nhân viên sứ quán các nước khác, nhân viên sứ quán VN chỉ còn cách cắn dép gặm không khí qua ngày.”

Bởi vậy, đừng ngạc nhiên (và cũng đừng buồn) khi thấy trên trang mạng xã hộ dân sự (Tôi & Sứ Quán) có những dòng chữ rầu rĩ thế này đây:

– Lãnh sự quán Việt Nam tại San Francisco xin lỗi và hoàn trả tiền lạm thu sau khi một thành viên Tôi và Sứ quán khiếu nại suốt 5 tháng.

– Thành viên Tôi và Sứ quán phản ánh lạm thu ở Đại sứ quán Việt Nam tại Ottawa, Canada tới các đại biểu quốc hội sau khi không nhận được phản hồi từ Bộ Ngoại giao Việt Nam và các cơ quan có thẩm quyền.

– Thành viên Tôi và Sứ quán phản ánh tình trạng lạm thu ở Đại sứ quán Việt Nam tại Paris tới Bộ Ngoại giao Việt Nam.

– Sứ quán VN ở Bỉ “chưa sẵn sàng đối thoại.

Ngay tại Việt Nam mà qui vị lãnh đạo có ai thiết tha gì đến chuyện bảo vệ ngư dân, ngư trường, biển đảo, môi trường, và sức khoẻ của người dân đâu (tất cả chỉ chăm lo vơ vét thôi) thì trách chi những anh quan sứ.

VNTB – Những cái chết bí ẩn của quan chức

VNTB – Những cái chết bí ẩn của quan chức

16.03.2023

Tử Long

(VNTB) – Trong vòng 2 tháng rưỡi đầu năm 2023, đã có 4 cán bộ treo cổ chết tại cơ quan nhà nước.

Ông Nguyễn Ngọc Ánh – chánh Thanh tra tỉnh Lâm Đồng – đã bị bắt. Ông Ánh bị bắt khi đương chức. Việc ‘bắt nóng’ như vầy phải chăng có liên quan đến hàng loạt cái chết bí ẩn trong thời gian qua mà báo chí đưa tin là họ đã tự vẫn?

Trong vòng 2 tháng rưỡi đầu năm 2023, đã có 4 cán bộ treo cổ chết tại cơ quan: 6g sáng 14/3/2023, phó Chi cục thuế huyện Kỳ Anh, Phan Văn A được phát hiện treo cổ trong phòng làm việc!

20 giờ ngày 3/3/2023, ông C.V.T. (47 tuổi), phó Trưởng Phòng quản lý vận tải và phương tiện – Sở Giao thông vận tải Hải Phòng, được phát hiện đã tử vong trong tư thế treo cổ tại phòng làm việc. Lúc 14g30 ngày 20/2/2023, nhân viên mở cửa phòng làm việc ông N.H.S – phó Chánh án Tòa án nhân dân thành phố Đồng Hới, Quảng Bình thấy ông đã tử vong trong tư thế treo cổ. 4g sáng 27/2/2023, tại nhà xe của cơ quan UBND phường Điện An, thị xã Điện Bàn, Quảng Nam, người dân phát hiện ông Nguyễn Hữu A. – Trưởng Công an phường Điện An tử vong trong tư thế treo cổ!

Tất cả cái chết trên đều được kết luận là tự vẫn. Vì sao họ lại phải chọn cái chết treo cổ đầy rùng rợn để giải thoát, thay vì sử dụng thuốc an thần sẽ ra đi nhẹ nhàng hơn? Và những vụ tự sát liên tiếp khiến người ta lo ngại và nghi ngờ về môi trường quan chức, tâm lý quan chức và hậu trường các vụ án…

Tình tiết các vụ tự vẫn ở trên khiến người ta cũng liên tưởng đến nhiều tham quan tại Trung Quốc, việc tự tử được xem như biện pháp để bảo vệ gia đình khỏi bị điều tra, bởi vụ án thường khép lại khi nghi phạm chết.

Chỉ riêng trong ngày 12/6/2016, ít nhất hai quan chức Trung Quốc đã tự sát. Theo truyền thông đại lục, phó tổng thư ký (tương đương phó chánh văn phòng) tỉnh ủy Quảng Đông Lưu Tiểu Hoa, đã tự vẫn bằng cách treo cổ tại nhà. Chỉ ít giờ trước đó, bà Tiêu Bích Ba, người đứng đầu cơ quan bảo mật khu Diêm Điền, Thẩm Quyến, đã tự sát bằng cách gieo mình từ trên cầu xuống.

Một bài bình luận trên Guangming Daily, có trụ sở tại Bắc Kinh, trong giai đoạn 2003 – 2012, khi ông Hồ Cẩm Đào là chủ tịch Trung Quốc, ít nhất 68 quan chức đã tự kết liễu đời mình, còn từ khi ông Tập Cận Bình lên nhậm chức, chỉ trong hai năm đầu đã có ít nhất 77 quan chức tự tử.

Số vụ tự tử gia tăng trong bối cảnh chiến dịch chống tham nhũng quy mô lớn được ông Tập chỉ đạo diễn ra tại mọi cấp trong chính quyền, quân đội cùng các doanh nghiệp quốc doanh.

Viên Dụ Lai, một luật sư nổi tiếng tại tỉnh Chiết Giang, cho rằng không có gì ngạc nhiên khi nhiều quan chức tự vẫn trước khi họ bị thẩm vấn bởi các điều tra viên chống tham nhũng của đảng cộng sản Trung Quốc, trong một quá trình còn được gọi là shuanggui (song quy – điều tra nội bộ).

“Từng đối xử cứng rắn và khó khăn với những người dân thường, một số quan chức lại bị đối xử tương tự khi họ phải đối diện với các quan chức cấp cao hơn”, ông Viên nói. Các quan chức bị cáo buộc tham nhũng thường phải đối diện với Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương (CCDI), và sẽ không được liên lạc với bên ngoài trong thời gian thẩm vấn, trước khi bị chuyển cho cơ quan công tố. Các công tố viên sau đó hỗ trợ quá trình điều tra và đưa ra các cáo trạng.

Nhưng do hệ thống này được xem là cơ chế kỷ luật nội bộ, mọi việc thường không diễn ra công khai. Không hề có quy định rõ ràng nào về thời gian tối đa cho mỗi shuanggui, và đã có nhiều chỉ trích xem cơ chế này là sự lạm dụng quyền lực của một số điều tra viên.

Theo truyền thông Trung Quốc, sáng ngày 1/11/2018, Lý Chí Bân, Phó giám đốc Sở Công an Nội Mông, Cục trưởng Công an thành phố Huvhot, thủ phủ Khu tự trị Nội Mông thắt cổ tự tử tại nhà nghỉ công vụ của công an thành phố. Tại hiện trường thu được một di thư của người xấu số nói ông ta “tự tìm đến cái chết” do mắc phải chứng trầm cảm đã lâu.

Tuy nhiên, theo trang tin Đông Phương, người ta lưu ý đến việc Lý Chí Bân “tự sát vì trầm cảm” xảy ra sau một loạt vụ quan chức địa phương này liên tiếp bị điều tra: ngày 25/10/2018, Hình Vân, nguyên Phó chủ tịch Hội đồng nhân dân khu mặc dù đã nghỉ hưu 3 năm vẫn bị cơ quan Ủy ban Kiểm tra kỷ luật – Ủy ban giám sát điều tra vì “có dấu hiệu vi phạm kỷ luật, pháp luật nghiêm trọng”;

Ngày 29/10/2018, Đỗ Bảo Quân, Cục phó Công an thành phố Huvhot, cấp dưới của Lý Chí Bân bị điều tra; ngày 30/10/2018, đến lượt Mạnh Kiến Vĩ, nguyên Phó Giám đốc Công an khu Nội Mông đã nghỉ hưu 1 năm trước nay cũng bị điều tra  vì “vi phạm kỷ luật, pháp luật nghiêm trọng”. Hai ông Hình Vân và Mạnh Kiến Vĩ được biết có mối quan hệ thân thiết với Lý Chí Bân.

Trước đó, vào tháng 4/2018, Viện Kiểm sát tối cao đã chính thức phát lệnh bắt Bạch Hướng Quần, nguyên đảng ủy viên, Phó chủ tịch chính quyền khu tự trị Nội Mông; Quần đã bị xử lý khai trừ đảng tịch và công chức hồi tháng 10/2018. Chưa hết, hôm 29/10/2018, Viện Kiểm sát thành phố Thông Liêu đã khởi tố Dương Quốc Văn, nguyên Bí thư thành ủy Ulancha về tội nhận hối lộ và có tài sản không thể giải trình rất lớn.

Theo Đông Phương, tư liệu công khai cho thấy, Lý Chí Bân công tác trong hệ thống công an Nội Mông nhiều năm. Trong thời gian là Phó thị trưởng, Cục trưởng Công an thành phố Xích Phong đã xử lý nhiều vụ án quan trọng, trong đó có vụ Triệu Lê Bình, Giám đốc Sở Công an, Phó chủ tịch Chính Hiệp Nội Mông cố ý giết hại người tình (Triệu Lê Bình đã bị tử hình năm 2017).

Cuối năm 2015, Lý Chí Bân được thăng chức Phó Giám đốc Sở kiêm Cục trưởng Công an thành phố Huvhot – thủ phủ của Khu tự trị Nội Mông. Ông ta từng được truyền thông ca ngợi là “cán bộ lãnh đạo trẻ, tài năng trưởng thành từ nhân viên đồn cảnh sát ở cơ sở”. Chỉ mấy ngày trước khi Bân tự sát, ông ta còn tháp tùng Bộ trưởng Tư pháp Phó Chính Hoa khi ông này tới Nội Mông thị sát.

Ở Việt Nam dường như cũng không mấy sai biệt, khi cũng được bắt đầu từ Ủy ban Kiểm tra Trung ương…

FBI có thể làm gì để bắt tiến sĩ Nguyễn Quốc Minh trong vụ rửa tiền 3 tỷ đô la?

VOA

17/03/2023

Ảnh chụp màn hình lệnh truy nã của FBI đối với ông Nguyễn Quốc Minh, công dân Việt Nam.

Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) phát lệnh truy nã hôm 16/3 đối với tiến sĩ Nguyễn Quốc Minh, công dân Việt Nam, sinh năm 1973, quê ở Quảng Bình, cư trú ở Hà Nội, về tội điều hành một trang mạng rửa tiền Bitcoin lên tới 3 tỷ đôla. Trong số những kẻ sử dụng trang mạng này, có các hacker Triều Tiên và các tay gián điệp Nga.

FBI từng sử dụng các biện pháp nghiệp vụ đa dạng để bắt giữ một số nghi phạm người Việt và người Mỹ lẩn trốn ở Việt Nam sau khi họ vi phạm luật pháp Mỹ. Tới đây, FBI có thể làm gì để bắt ông Minh?

VOA tìm hiểu vấn đề này với một cựu công chức từng làm việc trong nhiều năm tại phái bộ ngoại giao Mỹ ở Việt Nam và am hiểu hoạt động hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực thực thi luật pháp.

Chưa có hiệp định tương trợ tư pháp

Người này, hiện sống ở Mỹ và không muốn nêu danh tính, lưu ý rằng Mỹ và Việt Nam chưa ký kết một hiệp định tương trợ tư pháp về hình sự nên các cơ quan thực thi luật pháp Mỹ gặp trở ngại lớn khi muốn bắt nghi phạm là công dân Việt Nam thuần túy và vẫn cư trú ở trong nước.

Một biện pháp nghiệp vụ để đi lách qua trở ngại này, đã chứng minh tính hiệu quả cao đối với FBI nhưng cũng đòi hỏi nhiều công sức lẫn chất xám để chuẩn bị và thực hiện, là giăng bẫy, dụ nghi phạm rời khỏi Việt Nam.

Một vụ như vậy đã được đông đảo công chúng Việt Nam biết đến là trường hợp hacker Ngô Minh Hiếu, sinh năm 1989 ở Gia Lai, bị FBI dụ đến đảo Guam và bắt ở đó hồi tháng 2/2013 sau khi ông Hiếu phạm tội đánh cắp danh tính của nhiều người Mỹ và bán cho bọn tội phạm, hưởng lợi hơn 3 triệu đô la.

Ông Hiếu đã phải ngồi tù ở Mỹ trong 7 năm trước khi được giảm án, trả tự do. Khi quay về Việt Nam, ông Hiếu trở thành chuyên gia tại Trung tâm Giám sát An toàn không gian mạng quốc gia.

Tuy nhiên, theo cựu công chức của phái bộ Mỹ ở Việt Nam, xét đến việc FBI đã phát lệnh truy nã ông Nguyễn Quốc Minh, có thể xem như cơ quan điều tra này hầu như không còn tính đến phương án giăng bẫy, bắt ông Minh bên ngoài Việt Nam nữa.

Khi VOA hỏi liệu FBI có thể cử đặc vụ âm thầm vào Việt Nam, bí mật bắt và đưa một công dân Việt như ông Minh sang Mỹ được không, cựu công chức của phái bộ Mỹ nói rằng trong nhiều năm làm việc ở Việt Nam, người này chưa từng bao giờ thấy Mỹ làm như vậy. “Một hoạt động ngầm kiểu đó khi lộ ra sẽ là một sự cố, một tai tiếng về ngoại giao, về xâm phạm chủ quyền rất nghiêm trọng”, người này nói.

Vẫn cựu công chức của phái bộ Mỹ nhắc lại rằng giữa Mỹ và Việt Nam chưa có hiệp định tương trợ tư pháp nên việc Washington đề nghị Hà Nội bắt giữ nghi phạm là công dân Việt và giao cho Mỹ là một vấn đề mới mẻ, chưa có tiền lệ, dường như sẽ khó được Việt Nam chấp nhận do liên quan đến cả vấn đề chủ quyền lẫn thể diện quốc gia.

Đã từng làm: Mỹ truy vết, Việt Nam bắt công dân Mỹ

Mặc dù vậy, hai nước đã có nhiều hợp tác trong việc truy tìm, bắt giữ, bàn giao và đưa về Mỹ các nghi phạm là công dân Mỹ, trong số đó có những người gốc Việt, cựu công chức phái bộ Mỹ cho VOA biết.

Về quy trình điều tra, bắt giữ những trường hợp đó, cựu công chức phái bộ Mỹ mô tả rằng văn phòng của FBI ở Campuchia kiêm nhiệm cả Việt Nam sẽ gửi một đề nghị sang Đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội, tiếp đến, đại sứ quán sẽ gửi một công hàm đến Bộ Công an đề nghị hỗ trợ bắt giữ và các công việc khác theo sau.

Với hiểu biết của mình, cựu công chức phái bộ Mỹ cho hay khi Cục Hợp tác Quốc tế của Bộ Công an nhận được đề nghị của Mỹ, họ chuyển đến Văn phòng Interpol (Cảnh sát Quốc tế) của Việt Nam và Cục Cảnh sát Hình sự. Trên thực tế, Cục Cảnh sát Hình sự thường tiến hành việc bắt giữ nghi phạm cho phía Mỹ.

Sau khi bắt được nghi phạm, công an Việt Nam thông báo cho Đại sứ quán Mỹ để hai bộ phận An ninh và Dịch vụ Công dân Mỹ của đại sứ quán đến nhận nghi phạm, chủ yếu diễn ra tại một sân bay.

Trong hầu hết các trường hợp, nghi phạm sẽ bị nhân viên của Cảnh sát Tư pháp Liên bang Hoa Kỳ (US Marshals Service) áp giải về Mỹ. Trong một số ít những trường hợp khẩn cấp, các nhân viên cấp cao của bộ phận an ninh hoặc thực thi luật pháp thuộc phái bộ Mỹ ở Việt Nam sẽ áp giải.

Cựu công chức phái bộ Mỹ cho biết thêm rằng tuy không trực tiếp ra tay bắt giữ các nghi phạm là công dân Mỹ lẩn trốn ở Việt Nam, song các nhân viên thực thi luật pháp Mỹ đã nhiều lần điều tra, truy tìm, định vị chính xác một số nghi phạm, giúp phía Việt Nam rút ngắn thời gian điều tra và bắt giữ thành công.

“Có một số trường hợp phía công an Việt Nam ngần ngại, thoái thác, cho rằng rất khó khăn, không lần được dấu vết, nhưng phía Mỹ có các phương tiện, máy móc hiện đại, kinh nghiệm dày dặn đã tìm ra địa điểm chính xác của những tên tội phạm người Mỹ vì chúng vẫn liên lạc với thân nhân, và báo cho Việt Nam bắt”, cựu công chức phái bộ Mỹ nói.

Câu hỏi để ngỏ

Như VOA đã đưa tin, giới thực thi pháp luật Mỹ xác định rằng từ tháng 9/2016 đến tháng 3/2022, có hơn 149.000 thông tin dữ liệu liên quan đến một tài khoản gmail do tiến sĩ Nguyễn Quốc Minh sử dụng, cho thấy nghi phạm này ở xung quanh Hà Nội, Việt Nam.

Các dữ liệu đó, kết hợp với nhiều nguồn thu phát sóng khác nhau bao gồm điện thoại di động, GPS và WiFi, cho thấy ông Minh, nghi phạm trong vụ án rửa tiền trị giá 3 tỷ đô la, đã thực sự ở Việt Nam trong những thời điểm diễn ra hoạt động truy cập dữ liệu, theo FBI.

Nhưng tiến sĩ Minh là công dân Việt Nam, không phải công dân Mỹ như các nghi phạm khác mà Mỹ và Việt Nam đã phối hợp bắt giữ trong quá khứ. Vì vậy, liệu Việt Nam có sẵn lòng truy bắt ông Minh theo lệnh truy nã của Mỹ hay không vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ.

VOA cố gắng liên lạc với Bộ Công an Việt Nam nhiều lần để tìm hiểu quan điểm của họ về vấn đề này nhưng không có hồi đáp.

Gần $2 triệu gửi ngân hàng Sacombank bị ‘biến mất,’ bà ở Khánh Hòa kêu cứu

Báo Nguoi-viet

March 16, 2023

KHÁNH HÒA, Việt Nam (NV) – Bà Hồ Thị Thùy Dương ở thành phố Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa, gửi gần 47 tỷ đồng ($1.9 triệu) vào ngân hàng Sacombank Chi Nhánh Khánh Hòa nhưng bị lấy mất. Nạn nhân cầu cứu Bộ Công An nhưng vẫn chưa được giải quyết.

Nói với với báo Zing hôm 16 Tháng Ba, bà Thùy Dương xác nhận đã có đơn gửi Ngân Hàng Nhà Nước, Bộ Công An kêu cứu về việc gửi tiền vào ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank), chi nhánh Khánh Hòa, nhưng sau đó bị mất. Sự việc diễn ra từ Tháng Năm, 2022, nhưng đến nay nhưng vẫn chưa được giải quyết.

Phòng giao dịch Sacombank Cam Ranh, nơi xảy ra sự việc. (Hình: V.A/Zing)

Theo bà Dương, nhiều năm trước bà có mở tài khoản tại Phòng Giao Dịch Cam Ranh thuộc ngân hàng Sacombank Chi Nhánh Khánh Hòa.

Đến Tháng Năm, 2022, bà Dương phát hiện tài khoản của mình bị mất tiền và đã đề nghị ngân hàng trích lục sao kê.

Kết quả có tổng cộng 12 giao dịch (chín giao dịch rút tiền mặt và ba giao dịch chuyển khoản) diễn ra từ hôm 4 Tháng Năm đến 14 Tháng Sáu, 2022, với số tiền 46.9 tỷ đồng ($1.9 triệu).

“Rà soát thấy có chín giao dịch bằng tiền mặt. Tất cả giao dịch đều không có mặt tôi và thực hiện ngoài giờ hành chính,” bà Dương nói và cho biết có một giao dịch chuyển khoản với số tiền 11 tỷ đồng ($466,619).

“Tài khoản do tôi quản lý, có ghi danh biến động số dư qua tin nhắn. Tuy nhiên, tất cả 12 giao dịch trên tôi không hề nhận được tin nhắn biến động số dư nào trong suốt thời gian dài,” bà Dương nói và cho biết bà không ủy quyền hoặc cho ai thay mặt để thực hiện các giao dịch.

Cũng theo bà Dương, sau sự việc trên, bà đã nhiều lần làm việc với phía ngân hàng Sacombank để yêu cầu trả lại tiền. Tuy nhiên, ngân hàng này không giải quyết.

“Tại các buổi làm việc, bà Nguyễn Thị Thanh Hà, phó Phòng Giao Dịch Sacombank Cam Ranh (đã bị khởi tố, bắt giam), và các cán bộ ngân hàng khác đã thừa nhận hành vi rút trộm tiền từ tài khoản của tôi, và xác nhận số tiền rút trộm đến thời điểm thực hiện sao kê tài khoản là 46.9 tỷ đồng,” bà Dương bất bình nói.

Hôm 4 Tháng Giêng vừa qua, bà Dương đã gửi đơn kêu cứu đến Ngân Hàng Nhà Nước, Cơ Quan Cảnh Sát Điều Tra Tội Phạm Về Tham Nhũng, Kinh Tế, Buôn Lậu thuộc Bộ Công An. Song, giới hữu trách “đá bóng trách nhiệm” cho nhau.

Những giao dịch rút tiền đều được thực hiện ngoài giờ hành chính, trong đó có giao dịch hơn chục tỷ đồng. (Hình: X.H/Zing)

Tại một diễn biến liên quan, sau khi bà Dương khiếu nại, phía ngân hàng Sacombank có văn bản ủy quyền cho luật sư thông báo đến bà Dương “sẽ hỗ trợ tạm ứng số tiền 15 tỷ đồng ($636,299) trong thời gian chờ kết quả xử lý của cơ quan nhà nước.”

“Sau khi nhận văn bản, tôi đã phúc đáp về việc không chấp nhận việc ngân hàng hỗ trợ 15 tỷ đồng. Số tiền tôi mất gần 47 tỷ đồng, đây là gia sản rất lớn và vốn làm ăn. Trong khi tôi không hề liên quan đến các sai phạm xảy ra tại Phòng Giao Dịch Cam Ranh. Ngân hàng nói không sai, vậy sao lại có chuyện đi hỗ trợ 15 tỷ đồng cho tôi,” bà Dương nói.

Trả lời với báo đài việc khách hàng gửi tiền tại ngân hàng vì tin tưởng tiền được bảo vệ, nhưng vì sao khi khách mất tiền ngân hàng không chi trả mà đi thương lượng “tạm ứng” 15 tỷ đồng, ông Cao Phi Kiều, giám đốc Sacombank Khánh Hòa, cho rằng: “Phía ngân hàng đã nhiều lần làm việc với chị Dương, nhưng không giải quyết được vấn đề. Không phải một mình chị Dương mất tiền ở Phòng Giao Dịch Cam Ranh mà nhiều cá nhân khác. Còn việc tạm ứng tiền cho chị Dương là do phía lãnh đạo ngân hàng Sacombank thực hiện, tôi không nắm vấn đề này.”

Về phía bà Dương, từ khi tiền bị mất, việc làm ăn của bà gặp rất nhiều khó khăn, bạn hàng bỏ đi nơi khác, thiệt hại rất lớn. (Tr.N)

Trung Quốc tham gia cuộc chạy đua vũ trang AI, thất bại thảm hại

Bài của Jason Cohen

© (Photo by JADE GAO/AFP via Getty Images)

Trung Quốc đã ra mắt đối thủ cạnh tranh Chat GPT chính, được phát triển bởi gã khổng lồ công cụ tìm kiếm Baidu, hôm thứ Năm tại Bắc Kinh, nhưng lần ra mắt bot này đã thất bại và khiến cổ phiếu của công ty giảm giá, theo CNBC. Trong buổi ra mắt, bot có tên Ernie đã “tóm tắt một cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng và phân tích một thành ngữ Trung Quốc”, nhưng ở giữa bài thuyết trình mà Baidu quảng bá trực tiếp, Giám đốc điều hành Robin Li, tiết lộ rằng công ty đã ghi âm trước bài thuyết trình nhằm mục đích quản lý thời gian, theo đến Thời báo New York. Li cũng nói rõ rằng Ernie bot không hoàn hảo và sẽ trở nên tốt hơn khi người dùng cung cấp phản hồi, theo CNBC.

Đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Baidu Robin Li phát biểu tại buổi ra mắt bot trò chuyện AI của Baidus Ernie Bot tại một sự kiện ở Bắc Kinh vào ngày 16 tháng 3 năm 2023. phần mềm trí tuệ nhân tạo, với các nhà đầu tư không mấy ấn tượng với khả năng ngôn ngữ và toán học của bot. (Ảnh của MICHAEL ZHANG/AFP qua Getty Images)

Cổ phiếu của Baidu sau đó đã giảm mạnh ít nhất 6,4% và tới 10% tại Hồng Kông, trái ngược với đợt phục hồi trước đó khi gã khổng lồ này tuyên bố họ đã phát triển một đối thủ cạnh tranh ChatGPT kể từ năm 2019, theo NYT.

Baidu cho biết 30.000 khách hàng doanh nghiệp đã đăng ký vào danh sách chờ để truy cập bot Ernie trong vòng chưa đầy một giờ sau thông báo của họ, nhưng giới truyền thông và công chúng không có quyền truy cập, theo CNBC.

Trong khi đó, OpenAI đã công bố ChatGPT-4 trong tuần này, là phiên bản cập nhật của AI đằng sau chatbot ChatGPT rất phổ biến và đột phá mà công chúng đã truy cập miễn phí kể từ tháng 11. GPT-4 hiện có giá 20 đô la một tháng, nhưng khi ra mắt nó bao gồm nghiên cứu cho thấy nó có thể vượt qua các kỳ thi học thuật quan trọng với điểm số nằm trong top 10% của con người. Mặc dù OpenAI thừa nhận GPT-4 vẫn củng cố các thành kiến ​​xã hội và các biện pháp an toàn gia tăng của nó sẽ dẫn đến việc bị gắn cờ và chặn nhiều hơn, nhưng bot Ernie của Baidu được dự đoán sẽ bị kiểm duyệt nhiều hơn đáng kể. Xu Chenggang, một học giả nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Stanford về Kinh tế và Thể chế Trung Quốc nói với NYT rằng các biện pháp kiểm duyệt nghiêm ngặt của Trung Quốc có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến chất lượng dữ liệu và sự phát triển của các chatbot Trung Quốc. “Nếu có những hạn chế ở mọi nơi trong quá trình thiết lập thuật toán của bạn, tất nhiên khả năng của nó sẽ bị hạn chế,” ông nói thêm, theo NYT.

Tất cả nội dung được tạo bởi Daily Caller News Foundation, một dịch vụ đưa tin độc lập và phi đảng phái, được cung cấp miễn phí cho bất kỳ nhà xuất bản tin tức hợp pháp nào có thể cung cấp lượng độc giả lớn. Tất cả các bài báo được xuất bản lại phải bao gồm logo của chúng tôi, tên người dùng của phóng viên của chúng tôi và chi nhánh DCNF của họ. Đối với bất kỳ câu hỏi nào về nguyên tắc của chúng tôi hoặc hợp tác với chúng tôi, vui lòng liên hệ tới địa chỉ license@dailycallernewsfoundation.org.

Nguồn: https://www.msn.com/en-us/money/other/china-enters-ai-arms-race-flops-disastrously/ar-AA18ICZ9?ocid=BingHp01&cvid=3a68c6f09d724fca907f6b3c8805a37d&ei=11

From: Phan Sinh Trần

Mỹ truy nã một công dân Việt Nam với cáo buộc rửa tiền 3 tỷ đô la | VOA Tiếng Việt

https://www.youtube.com/watch?v=i9zC0HOhloY

Mỹ truy nã một công dân Việt Nam với cáo buộc rửa tiền 3 tỷ đô la | VOA Tiếng Việt

Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) vừa ra lệnh truy nã một công dân Việt Nam tên Nguyễn Quốc Minh, sinh năm 1973 quê ở Quảng Bình, cư trú tại quận Hoàng Mai, Hà Nội, về tội rửa tiền Bitcoin 3 tỷ đôla. Trong một thông cáo hôm 15/3 Bộ Tư pháp Mỹ cho biết FBI, Cảnh sát Hình sự Liên bang Đức (Bundeskriminalamt), Cục Cảnh sát Liên minh Châu Âu đã đánh sập sàn tiền điện tử ChipMixer do ông sáng lập.

Theo FBI, ông Minh có bằng tiến sĩ ở Đài Loan năm 2016 và được đào tạo cơ bản về kỹ thuật tiền mã hóa, bị cáo buộc điều hành đường dây rửa tiền, đánh cắp danh tính và giao dịch tiền tệ bất hợp pháp thông qua ChipMixer.

Vào ngày 14/3/2023, ông Nguyễn Quốc Minh bị buộc tội “Rửa tiền, Điều hành Doanh nghiệp Chuyển tiền Không có Giấy phép và Trộm cắp Danh tính” tại Tòa án Quận Đông Pennsylvania ở thành phố Philadelphia, bang Pennsylvania.

“ChipMixer đã tiếp tay cho hoạt động rửa tiền điện tử, cụ thể là Bitcoin, trên quy mô quốc tế rộng lớn, tiếp tay cho những kẻ bất chính và tội phạm đủ loại trốn tránh việc bị phát hiện. Các nền tảng như ChipMixer, được thiết kế để che giấu nguồn gốc và đích đến của một số tiền khổng lồ đáng kinh ngạc của tội phạm, làm suy yếu niềm tin của công chúng vào tiền điện tử và công nghệ”, Công tố viên Jacqueline C. Romero, thuộc Tòa án Quận Đông Pennsylvania, cho biết trong thông cáo của Bộ Tư pháp. Phó Giám đốc FBI Paul Abbate cho biết: “Chúng tôi sẽ không cho phép bọn tội phạm mạng núp sau bàn phím cũng như trốn tránh hậu quả của những hành động phi pháp của chúng. Việc chống lại tội phạm mạng đòi hỏi mức độ hợp tác cao nhất giữa tất cả các đối tác thực thi pháp luật.

FBI sẽ tiếp tục nâng cao các mối quan hệ đối tác đó và tận dụng tất cả các công cụ có sẵn để xác định, bắt giữ và quy trách nhiệm cho những kẻ xấu này cũng như chấm dứt hoạt động bất hợp pháp của chúng”.

Ông Nguyễn Quốc Minh với tư cách là người điều hành mạng ChipMixer, “đã cố gắng hết sức để che giấu danh tính và hành tung thực sự của mình”,

Đặc vụ FBI Steven Parker cho biết trong bản cáo trạng hình sự ngày 14/3.

Văn bản này cho biết người đàn ông Việt Nam này đã sử dụng nhiều danh tính và tài khoản email khác nhau, gồm Minh Nguyễn Quốc, Quốc-Minh Nguyen, Minh Nguyen Quoc, Quoc-Minh Nguyen, James Smith, David Minh, theo cách viết trong tiếng Anh.

Từ tháng 9/2016 đến tháng 3/2022, có 149.027 điểm dữ liệu liên quan đến một tài khoản gmail do ông này sử dụng cho thấy ông ở xung quanh Hà Nội, Việt Nam. “Dữ liệu lịch sử vị trí này là sự kết hợp của nhiều nguồn khác nhau bao gồm điện thoại di động, GPS và WiFi, cho thấy rằng ông đã thực sự ở Việt Nam trong những thời điểm truy cập dữ liệu này”, cũng theo Đặc vụ FBI Steven Parker.

Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết với tội danh trên, nếu bị kết án, ông Minh sẽ phải đối mặt với khung hình phạt tối đa là 40 năm tù.

Bộ Công an và Bộ Ngoại giao Việt Nam chưa phản hồi yêu cầu bình luận của VOA về trường hợp truy nã này. –

CIVICUS: Việt Nam tăng cường dùng cáo buộc “trốn thuế” để đàn áp giới hoạt động trong năm 2022

Xếp hạng của Việt Nam trong bản đồ Đông Nam Á

Vũ Quốc Ngữ

CIVICUS: Việt Nam tăng cường dùng cáo buộc “trốn thuế” để đàn áp giới hoạt động trong năm 2022

Trong báo cáo thường niên công bố ngày 16/3, tổ chức Liên minh xã hội dân sự toàn cầu (CIVICUS) xếp Việt Nam vào nhóm 7 quốc gia và vùng lãnh thổ ở châu Á có không gian “đóng” với xã hội dân sự- đồng nghĩa với việc nhà nước không tôn trọng các quyền tự do ngôn luận, hội họp ôn hòa và lập hội.

Trong lần đầu tiên không gian tự do dân sự được tổ chức quốc tế có trụ sở chính ở Nam Phi đánh giá bằng thang điểm, Việt Nam trong năm 2022 chỉ được 18 điểm trên thang điểm 100 (là hoàn toàn tự do), chỉ xếp trên sáu quốc gia/vùng lãnh thổ trong tổng số 26 quốc gia/vùng lãnh thổ ở châu Á: Bắc Triều Tiên- 2, Lào- 7, Myanmar và Trung Quốc- 12, Afganistan- 13, và Hồng Kông: 15.

Với thang điểm trên, quốc gia Đông Nam Á này bị xếp vào nhóm tồi tệ nhất. CIVICUS Monitor nói trong năm 2022, chính quyền tiếp tục bỏ tù các nhà hoạt động. Nhiều nhà báo đã bị bắt và bị kết án vì vạch trần các vụ sai phạm của quan chức hoặc chỉ trích nhà nước. Chính quyền cũng đã bỏ tù nhiều người biểu tình hoặc không ngăn chặn được các cuộc tấn công chống lại họ.

Ông Josef Benedict, chuyên gia vận động cho không gian dân sự khu vực Châu Á-Thái Bình Dương của CIVICUS, nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) qua tin nhắn:

“Mặc dù được bầu vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc nhưng Việt Nam đã không thể hiện bất kỳ cam kết nào trong việc tôn trọng các nghĩa vụ nhân quyền quốc tế của mình hoặc thực hiện bất kỳ cải cách nào.”

Đàn áp XHDS bằng cáo buộc nguỵ tạo “trốn thuế”

Theo ông Benedict, chính quyền Việt Nam tiếp tục đàn áp giới hoạt động trong năm 2022. Tuy nhiên, điều khác biệt là việc chính quyền độc đảng nhiều lần sử dụng cáo buộc nguỵ tạo “trốn thuế” theo Điều 200 của Bộ luật Hình sự để bịt miệng lãnh đạo nhiều tổ chức xã hội dân sự có đăng ký.

Trong tháng 1, Tòa án nhân dân Hà Nội kết án tù đối với nhà báo Mai Phan Lợi- Chủ tịch Hội đồng Khoa học của Trung tâm Truyền thông Giáo dục Cộng đồng (MEC) và luật sư Đặng Đình Bách- Giám đốc tổ chức Trung tâm Nghiên cứu Pháp luật và Chính sách Phát triển Bền vững (LPSD) với mức án tương ứng là bốn năm và năm năm tù giam.

Cũng trong tháng này, cơ quan công an bắt giữ bà Nguỵ Thị Khanh- Giám đốc Trung tâm Phát triển Sáng tạo Xanh (GreenID), một tổ chức hoạt động nhằm góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững cho Việt Nam và khu vực Mekong.

Năm tháng sau, người Việt Nam đầu tiên được trao Giải thưởng Môi trường Goldman vì các hoạt động thúc đẩy năng lượng bền vững và giảm nhiệt điện than ở quốc gia độc đảng, bị kết án hai năm tù giam.

Giữa tháng 12, Hà Nội còn bắt giữ ông Hoàng Ngọc Giao, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách, Pháp luật và Phát triển (PLD), một tổ chức có các hoạt động “nhằm góp phần nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước thông qua các hoạt động nghiên cứu–tư vấn, nghiên cứu-đánh giá, nghiên cứu-phản biện và tăng cường năng lực về các vấn đề Chính sách, Pháp luật trên các lĩnh vực phát triển kinh tế–xã hội.”

Bình luận về việc chính quyền Việt Nam tăng cường sử dụng cáo buộc “trốn thuế” để đàn áp xã hội dân sự, ông Benedict nói:

“Đây là một xu hướng mới đáng lo ngại mà chúng tôi tin rằng đang được chính quyền Việt Nam sử dụng để cố gắng làm giảm sự chú ý của quốc tế đối với nhân quyền ở Việt Nam.”

Gia tăng đàn áp giới bất đồng chính kiến và nhà báo

Ông Benedict cho biết một trong những mối quan tâm chính của CIVICUS tại Việt Nam là việc bắt giữ và bỏ tù các nhà hoạt động, nhà báo và nhà phê bình theo các điều khoản mơ hồ trong phần an ninh quốc gia và trật tự công cộng của Bộ luật Hình sự.

“Việt Nam đã trở thành nơi giam giữ các nhà hoạt động hàng đầu ở khu vực Đông Nam Á với hơn 200 tù nhân chính trị bị nhốt trong một mạng lưới nhà tù và trung tâm giam giữ bí mật. Nhiều người đã bị giam giữ trong thời gian dài.

Một số nhà hoạt động phải đối mặt với tra tấn và ngược đãi trong khi bị giam giữ và bị chuyển đến các nhà tù cách xa gia đình của họ.”

Báo cáo của CIVICUS nhắc đến các trường hợp người bất đồng chính kiến bị kết tội “tuyên truyền chống nhà nước” như blogger Lê Văn Dũng (Lê Dũng Vova) và Bùi Văn Thuận, hoặc bị cầm tù về tội danh “lợi dụng quyền tự do dân chủ” như Y Wo Nie, một nhà hoạt động nhân quyền người Thượng đã bị kết án bốn năm tù vì viết và phổ biến ba báo cáo về vi phạm nhân quyền ở Việt Nam.

Bên cạnh đó, CIVICUS cũng lo ngại về việc chính quyền hạn chế quyền tự do đi lại trong nước và đi ra nước ngoài của người hoạt động, blogger, người bất đồng chính kiến và thành viên gia đình của họ, bao gồm cả việc chặn họ tại các sân bay và cửa khẩu.

Chính quyền cũng đã quản thúc tại gia vô thời hạn, sách nhiễu và các hình thức giam giữ khác đối với người hoạt động. Nhà chức trách ở nhiều địa phương đã sử dụng nhiều biện pháp khác nhau để quản thúc tại gia, bao gồm bố trí nhân viên an ninh mặc thường phục ngồi canh bên ngoài nhà, khóa nhà của những người bất đồng chính kiến bằng ổ khóa, dựng rào chắn và các rào chắn vật lý khác, và huy động côn đồ để đe dọa.

Tăng cường kiểm soát tin tức và thông tin trực tuyến

Ông Benedict cho biết trong năm 2022, Chính phủ Việt Nam nỗ lực siết chặt hơn nữa sự kiểm soát của mình đối với các luồng tin tức và thông tin trực tuyến. Điều này bao gồm các quy tắc để giới hạn những tài khoản mạng xã hội có thể đăng tin tức. Các quy tắc sẽ thiết lập cơ sở pháp lý để kiểm soát việc phổ biến tin tức trên các nền tảng như Facebook và YouTube.

Hơn nữa, chính phủ thắt chặt kiểm soát thông trên các nền tảng truyền thông xã hội, yêu cầu nhà cung cấp dịch vụ phải xóa “thông tin sai lệch” và “tin giả” trong vòng 24 giờ sau khi các cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam gửi yêu cầu.

Chính phủ cũng ban hành một nghị định mới để thắt chặt hơn nữa các quy tắc an ninh mạng và kiểm soát người dùng Internet trong nước bằng cách ra lệnh cho các công ty công nghệ lưu trữ dữ liệu của người dùng tại Việt Nam và thành lập văn phòng địa phương.

Sử dụng côn đồ đàn áp biểu tình

Mối quan tâm thứ ba của CIVICUS là việc nhà cầm quyền ở nhiều địa phương của Việt Nam trấn áp các cuộc biểu tình ôn hoà. Những người biểu tình tiếp tục bị bắt và bỏ tù vì phản đối các dự án phát triển.

Theo báo cáo, vào tháng ba, hơn 100 nông dân đòi quyền sở hữu đất đai của họ ở thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam, đã bị những kẻ mặc thường phục tấn công và đánh đập trong khi cảnh sát đứng nhìn và từ chối can thiệp.

Vào tháng 12, một tòa án ở Nghệ An đã kết án bảy người vì tội “chống người thi hành công vụ” trong một cuộc biểu tình phản đối việc phá dỡ một con đường chạy qua giáo xứ Bình Thuận.

Phóng viên gọi điện cho Bộ Ngoại giao Việt Nam để đề nghị bình luận về báo cáo của CIVICUS nhưng không ai nghe máy. RFA cũng chưa nhận được phản hồi của cơ quan này qua email.

Báo cáo của CIVICUS đánh giá và theo dõi các quyền tự do cơ bản ở 197 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong khu vực châu Á, tám quốc gia bị đánh giá là có không gian xã hội dân sự “bị kiềm chế” và bảy quốc gia bị xếp hạng “cản trở.” Không gian dân sự ở Nhật Bản, Mông Cổ và Hàn Quốc được đánh giá là “thu hẹp” trong khi Đài Loan vẫn là quốc gia duy nhất được đánh giá là “mở” với điểm số 81.

https://www.rfa.org/…/civicus-says-vietnam-using…