Cứu trợ, hỗ trợ nạn nhân thảm họa ô nhiễm môi trường biển miền Trung

 Cứu trợ, hỗ trợ nạn nhân thảm họa ô nhiễm môi trường biển miền Trung

Xuân Nguyên, thông tín viên RFA
2016-05-31

191844.jpg

Đại diện Ngân hàng Agribank – Chi nhánh Quảng Bình trao quà hỗ trợ ngư dân.

Citizen photo

00:36/07:08

Gần hai tháng kể từ ngày thảm họa ô nhiễm môi trường biển miền Trung Việt Nam xảy ra cho đến nay, người dân ở vùng ô nhiễm phải sống bằng gạo, tiền hỗ trợ từ phía chính quyền cũng như các nhóm thiện nguyện.

Từ ngày thảm họa ô nhiễm môi trường ập lên trên đầu những ngư dân ven biển miền Trung, họ không thể đi biển để đánh bắt hải sản, họ cũng không thể làm việc ở các ruộng muối. Không thể làm việc vì chính quyền Việt Nam chưa công bố nguyên nhân cá chết, hải sản nhiễm độc ra sao… Dẫn đến việc người dân không ai dám mua tôm, cá, muối ở vùng ô nhiễm về ăn.

Ông Hạnh – một ngư dân ở Vũng Áng, Hà Tĩnh kể về cuộc sống của ngư dân kể từ ngày biển bị ô nhiễm:

Ngoài số gạo được hỗ trợ thì mỗi hộ dân có ghe nằm bờ sẽ được hỗ trợ 5 triệu đồng theo chính sách của Chính phủ. Tuy nhiên theo khảo sát của chúng tôi cho tới tận hôm nay thì các ghe nằm bờ vẫn chưa được hỗ trợ.
– Anh Nguyễn Anh Tuấn

“Bây giờ cũng không biết sống bằng nghề gì, thuyền ghe thì kéo lên phơi nắng vậy thôi. Còn trông chờ phía chính quyền nhà nước rồi các ban ngành, tổ chức của Chính phủ làm thế nào để giải quyết chuyện này, chứ chúng tôi cũng không biết trông chờ vào cái gì cả.”

Sự hỗ trợ còn mang nặng tính hình thức từ phía chính quyền?

Do cuộc sống bấp bênh và khó khăn vì không thể làm việc, nên những ngư dân ở đây trông chờ và sống bằng sự hỗ trợ ít ỏi của chính quyền. Ông Ninh, một ngư dân sống ở Quảng Trị kể về sự trợ giúp của chính quyền:

“Tôi có nhận được hai lần hỗ trợ từ phía chính quyền, một lần bằng gạo được 6,8kg, còn về tiền thì mỗi một xuồng, ghe được 500.000 vnđ.”

Ông Ninh nói thêm, ông và những ngư dân ở đây có nghe thông tin về việc nhà nước sẽ hỗ trợ mỗi ghe, thuyền nằm bờ với số tiền là 5 triệu vnđ và một số gạo nhưng ngư dân ở đây chưa nhận được.

Cùng chung tình trạng, ông Hạnh một ngư dân Vũng Áng, Kỳ Anh, Hà Tĩnh xác nhận với chúng tôi:

“Mỗi đầu ghe, đầu thuyền chúng tôi chưa hề nhận được sự hỗ trợ nào cả. Chỉ có hỗ trợ cho một khẩu là được 22 kg gạo. Họ nói 22kg gạo đó là sống 1 tháng rưỡi.”

Nhưng không phải tất cả ngư dân đều được nhận được sự hỗ trợ từ phía chính quyền, ông Hoa – một ngư dân khác ở Vũng Áng kể về trường hợp của gia đình ông:

“Gia đình tôi không được nhận với lý do gia đình tôi có đôi tàu đánh bắt xa bờ, chính quyền nói ‘đánh bắt xa bờ thì không ảnh hưởng’. Nên họ bảo, đối tượng này để đó, họ không cho gia đình tôi nhận gạo, đó là việc thứ nhất.

Thứ hai là khi có sự hỗ trợ của công ty bia Huda Huế, gia đình tôi cũng không có trong danh sách hỗ trợ.”

Ông Hoa còn ngao ngán nói rằng, do chính quyền không chịu công bố nguyên nhân cá chết, và đưa ra bằng chứng việc đánh bắt xa bờ khoảng 20 – 30 hải lý là an toàn, hải sản không bị nhiễm độc. Cho nên, dù có đi đánh bắt xa bờ thì người dân cũng không dám ăn cá do chúng tôi đánh bắt. Ấy vậy mà chính quyền lại loại bỏ danh sách gia đình tôi và một số ngư dân khác tại nơi tôi ở.

2_42394.jpg

Ngư dân xã biển Đức Trạch (huyện Bố Trạch) cùng lực lượng Biên phòng thu gom, chôn lấp cá chết dạt vào bờ.

Ngoài sự hỗ trợ ít ỏi, có chọn lọc, mang nặng tính hình thức, trong công tác hỗ trợ, cứu trợ còn có tình trạng tham nhũng, ăn bớt số gạo của người dân. Sự việc này đã đăng tải trên báo Thanh Niên và Tuổi trẻ ngày 18/5/2016.

Ông Hạnh chia sẻ quan điểm cá nhân về việc ăn chặn, ăn bớt gạo cứu trợ của một số nhân viên công quyền:

“Cái đó phía dân thường chúng tôi cũng không nắm chắc được, nhưng trên báo chí thì cũng thấy rõ, chuyện tham ô tham nhũng bớt xén đó xảy ra rất thường xuyên chứ không phải chuyện lạ. Dân khổ chỉ kêu thấu trời, dốt nát không biết kêu ai. Ở trên thì họ tranh giành chức vị, phục vụ cho họ chứ có phục vụ cho dân đâu.”

Chúng tôi liên lạc với anh Nguyễn Anh Tuấn, một người hoạt động năng nổ tại Việt Nam – anh đang làm việc cho tổ chức Voice Việt Nam. Anh Tuấn đã có mặt ở Vũng Áng, Kỳ Anh, Hà Tĩnh rất sớm để hỗ trợ và giúp đỡ những ngư dân ở đây.

Anh Nguyễn Anh Tuấn xác nhận về sự hỗ trợ từ phía chính quyền đối với người dân:

“Ngoài số gạo được hỗ trợ thì mỗi hộ dân có ghe nằm bờ sẽ được hỗ trợ 5 triệu đồng theo chính sách của Chính phủ. Tuy nhiên theo khảo sát của chúng tôi cho tới tận hôm nay thì các ghe nằm bờ vẫn chưa được hỗ trợ. Chúng tôi cũng tiếp tục khuyến khích bà con nên gọi điện đến đường dây nóng để đòi hỏi số tiền hỗ trợ đó trong lúc khó khăn.”

Gặp khó khăn khi đi cứu trợ

Anh Nguyễn Anh Tuấn kể tiếp, tình hình an ninh ở Vũng Áng rất căng thẳng, lực lượng an ninh được bố trí rộng khắp các ngõ ngách. Khi họ phát hiện những người lạ, những người từ địa phương khác đến thì họ luôn tỏ ý nghi ngờ và họ truy hỏi xem đến với mục đích gì.

Anh Nguyễn Anh Tuấn kể tiếp:

“Tôi cũng biết một số đoàn cứu trợ khác khi đến Vũng Áng để gặp gỡ người dân, sau đó cũng gặp một số rắc rối với chính quyền địa phương, và sau đó bị mời về đồn, rồi bị truy hỏi như: Tiền cứu trợ từ đâu, và mục đích cứu trợ là gì…”

Khi các tổ chức thiện nguyện độc lập về phân phát, hỗ trợ cho dân, người ta đến từng người dân, từng em bé, từng bà già… họ không quan cách, không sổ sách giấy tờ rùm beng, lôi thôi như bên phía chính quyền.
– Ông Hoa

Ông Hoa – một ngư dân ở Vũng Áng cho biết, chính quyền địa phương luôn tìm cách gây khó khăn cho các tổ chức hỗ trợ, cứu trợ ngư dân. Tuy nhiên, nhờ sự hỗ trợ của các nhà thờ Công giáo, nên những khó khăn đó giảm đi rất nhiều. Cho nên ngư dân nơi ông sống nhận được khá nhiều sự giúp đỡ từ phía nhà thờ, từ các nhà hảo tâm.

Ông Hoa nói thêm về sự khác biệt trong cách cứu trợ, hỗ trợ từ phía chính quyền, doanh nghiệp và sự hỗ trợ từ các tổ chức thiện nguyện độc lập:

“Khác biệt rất rõ rệt, khác biệt là ở chỗ khi các tổ chức thiện nguyện độc lập về phân phát, hỗ trợ cho dân, người ta đến từng người dân, từng em bé, từng bà già… họ không quan cách, không sổ sách giấy tờ rùm beng, lôi thôi như bên phía chính quyền.

Bên phía chính quyền họ làm cách hình thức, họ đưa quân đội về để bốc vác gạo, rồi quay phim, chụp ảnh, đưa lên truyền hình để thể hiện cách quan tâm thấu đáo đến đời sống người dân, nhưng ngược lại việc làm của họ không đúng với ‘cái tâm’ như của các tổ chức thiện nguyện.”

Nhà hoạt động trẻ Nguyễn Anh Tuấn nhắn nhủ đến chính quyền Việt Nam rằng, muốn khôi phục niềm tin của người dân thì không thể khôi phục bằng một chỉ thị, chỉ đạo, nghị quyết, lời kêu gọi hiệu triệu hay việc ăn cá, tắm biển làm gương của bất kỳ một lãnh đạo nào. Bởi vì đây là vấn đề liên quan đến sức khỏe nên người dân sẽ không bao giờ tin vào mấy cái chỉ thị, chỉ đạo đó của chính quyền. Tất cả chỉ thị, chỉ đạo đều là vô dụng, do đó muốn khôi phục niềm tin thì chỉ có cách ‘minh bạch thông tin’.

Cuối cùng nhà hoạt động Nguyễn Anh Tuấn than thở rằng, việc ‘minh bạch thông tin’ lại là điểm rất là yếu trong việc xử lý khủng hoảng của các cấp chính quyền. Cho nên tôi nghĩ chuyện này còn kéo khá dài, do đó rất cần sự hỗ trợ từ các cá nhân, hội đoàn độc lập nhằm giúp đỡ người dân trong vùng ô nhiễm cách hiệu quả nhất.

Tại sao người ta khom lưng?

Tại sao người ta khom lưng?
Nguoi-viet.com

Ngô Nhân Dụng

Sau khi Tổng Thống Mỹ Barack Obama rời Việt Nam, trên mạng Internet có người đem hai bức hình ra so sánh. Bức hình thứ nhất chụp ngày 25 Tháng Năm, một ông “quan nhỏ bước ra khỏi xe hơi, trong lúc mặt đường ngập lụt. Một anh quân hầu vội vác chiếc ghế tới cửa xe cho quan bước lên, rồi một anh khác khom lưng cõng ông vào bậc thềm, cách cửa xe hai mét. Bức hình thứ hai chụp trước đó, cảnh ông Obama đang ở Việt Nam, tay cầm dù che cho hai nhân viên cùng bước với mình sau khi xuống máy bay gặp trận mưa lớn.

Một công dân mạng bình phẩm: “Không cần phải nói nhiều, hai tấm hình này cũng đủ nói lên bản chất của hai chế độ.”

Không sống dưới chế độ độc tài thì không thể hiểu tại sao anh quân hầu lại sẵn sàng khom lưng cõng ông “quan nhà báo.” Tại sao ông quan làm báo lại sẵn sàng cưỡi lên lưng người ta để bảo vệ đôi giầy của mình? Tại sao người ta cư xử với nhau với những phản ứng tự nhiên như vậy? Ðây chắc phải là một cảnh bình thường, trong đời sống hàng ngày. Cậu lính hầu thấy quan đang lo sợ ướt giầy, ướt gấu quần, thì đưa lưng ra cõng. Phản ứng tự nhiên, vì xưa nay cậu đã quen hầu các quan rồi. Ông quan thấy có đứa đưa lưng ra cõng thì ung dung cưỡi lên lưng người ta, không thắc mắc gì cả. Sau này ông kể, “sự việc diễn ra khá nhanh, lúc đó tôi cũng không nghĩ gì...” Ðúng ra, việc diễn ra nhanh hay chậm thì chắc ông cũng không thấy cần phải nghĩ gì cả. Ông cử động theo thói quen hàng ngày. Dù sao ông cũng biết xấu hổ khi bức hình lan truyền trên mạng, nên tìm cách giải thích, rằng vì ông già cả nên được anh quân hầu trẻ tuổi cõng. Chưa đầy 60 tuổi đã thấy mình già, nhưng nếu ông không quyền, không chức, thì có anh chị nào xin cõng hay không?

Chúng ta không cần nêu danh tính, in chân dung của ông quan và anh quân hầu trong câu chuyện này. Vì thực ra họ đều “ngay tình,” chỉ “phản ứng tự nhiên.” Họ không suy nghĩ gì khi khom lưng xuống hoặc cưỡi lên lưng đồng loại. Họ không cảm thấy hành động của mình có ý nghĩa nào về đạo đức cá nhân hay đạo đức xã hội. Cuộc sống trong chế độ Cộng Sản đã tạo ra kiểu hành vi, thái độ này, người trên thì vênh vang hưởng thụ, thằng dưới thì khúm núm xun xoe. Nền văn minh xã hội chủ nghĩa sản xuất ra các hoạt cảnh bình thường như thế, bởi vì người ta sống như thế từ lâu, đã thành tập quán rồi. Thằng dưới phải khúm núm, sợ hãi thằng trên. Thằng trên coi thằng dưới như “gia nhân, đầy tớ.”

Những chữ “gia nhân, đầy tớ” tôi mới thấy trong cuốn “Lời Ai Ðiếu,” hồi ký của nhà báo Lê Phú Khải, Người Việt xuất bản. Ông Khải đã làm việc nhiều năm cho các đài truyền hình của Cộng Sản. Trong một đoạn, ông thuật lại mấy câu chuyện nghe cô em họ nói; cô đã từng phục vụ các quan Bộ Chính Trị trong các buổi họp. Cô kể rằng, “Khi họp Bộ Chính Trị, Bác Lê Duẩn nói thì các bác Trường Chinh, Võ Nguyên Giáp cứ cắm đầu xuống mà nghe, không ai dám ngẩng đầu lên, không ai dám nói nửa lời.” Và ông Lê Duẩn, tổng bí thư đảng Cộng Sản, “mắng mỏ người khác như mắng gia nhân, đầy tớ.” Ông Lê Phú Khải lại kể một lần Võ Nguyên Giáp mặc trào phục oai nghi, đi xe hơi có tài xế lái, đến dự một buổi họp quan trọng. Lê Duẩn trông thấy, bảo, “Anh không được dự.” Thế là ông đại tướng quay đầu lủi thủi lên xe ra về.

Cung cách cư xử từ trên đã như vậy, xuống dưới không thay đổi, mức sợ hãi có thể còn tăng cường độ. Bác Sĩ Tôn Thất Tùng được coi là y sĩ có uy tín nhất miền Bắc. Một vị tướng cảnh sát, từng làm thứ trưởng Bộ Công An, đã chứng kiến cảnh ông bác sĩ “quá lo sợ, mồ hôi vã ra như tắm.” Chỉ vì ông phải ra làm chứng trong một vụ nghi án. Hai phe Bộ Công An đánh nhau, bên nói nạn nhân bị giết, các thủ phạm đã bị đưa ra tòa, kết án, còn bên kia cố chứng minh người đó tự tử. Bác Sĩ Tôn Thất Tùng biết rằng nếu phát biểu ý kiến trái với phe công an mạnh thì không biết sự nghiệp và cả cuộc đời của mình sẽ ra sao! Là người ngoài, ông đâu biết phe nào mạnh hơn? Ông Tùng rút khăn trong túi ra lau mồ hôi, rút theo mấy gói bột ngọt, đánh rơi cả xuống đất. Thấy ông Tùng run quá, vị tướng cảnh sát cúi nhặt mấy gói “mì chính,” để lại trong túi cho ông, để ông còn cho vào tô khi đi ăn phở. Ông cho biết, Bác Sĩ Tùng phải thuộc hạng sang lắm (trong chế độ xã hội chủ nghĩa) mới có thứ bột ngọt này cất trong túi. Ông Tùng run, nhưng đủ bình tĩnh, khôn ngoan, không cho ý kiến nào cả. Chắc ông đã quyết định theo kế thoát thân đó trước khi dự buổi thẩm tra, vậy mà vẫn còn sợ, run, toát mồ hôi. Mà Bác Sĩ Tùng không thuộc hàng dân thấp cổ bé họng.

Thói quen sợ hãi người có quyền, có thế đã lan tràn. Xuống dưới nữa thì chúng ta mới thấy, cảnh anh quân hầu khom lưng cõng ông tổng biên tập một tạp chí của hội nhà báo. Làm chức tổng biên tập mà oai quyền đến thế sao? Người sống tự do quen không thể nào hiểu nổi lý do nào khiến con người khom lưng cõng nhau như vậy!

Thời tôi sống ở Montréal, Canada, một bữa tôi đến trường đứa con út học, ngồi chờ để gặp các thầy, cô giáo; ngày hôm đó các thầy cô phải tiếp các phụ huynh. Ðang ngồi đọc báo chờ, thấy một người đến ngồi cùng băng ghế, tôi ngẩng lên, rồi vội cười chào. Ông ta lễ phép chào lại. Phụ huynh mới tới đó là Luật Sư Pierre Trudeau, người làm thủ tướng nước Canada mấy lần. Năm đó hình như đảng ông mới thất cử, nhưng vài năm sau ông lại trở về ngồi ghế thủ tướng.

Tại sao trong một nước tự do dân chủ thì ông thủ tướng hay anh dân thường đều tự coi họ bình đẳng như nhau? Tại sao trong xã hội Cộng Sản thì thói đội trên đạp dưới trở thành căn bệnh kinh niên, nặng nề như vậy?

Tất cả là do môi trường tạo ra. Trong chế độ độc tài đảng trị, thì các quan trên, dù chỉ đứng hạng nhì, hạng ba trong một hội nhà báo, khi được đảng Cộng Sản tin dùng là đủ thấy mình có quyền thế, coi những kẻ dưới mình như gia nhân, tôi tớ. Trong chế độ dân chủ, muốn làm thủ tướng hay tổng thống thì phải được dân bỏ phiếu, được dân ủy quyền. Cho nên có người nhận xét về hai bức hình, hình người cõng người và hình ông Obama che dù cho nhân viên, “Chúng cho thấy sự khác biệt: Một bên là đảng cử, một bên do dân bầu.”

Chính guồng máy dân chủ làm cho mọi người sống bình đẳng, một cách tự nhiên. Cái guồng máy đó chạy trong đời sống xã hội, thế là ai cũng cư xử, hành động theo quy luật dân chủ. Cứ như thế, sau một thế hệ, cùng lắm là hai thế hệ, ai cũng thấy mình không thua kém những kẻ có chức có quyền. Và những kẻ có quyền chức cũng thấy mình chẳng hơn gì đám dân ngoài phố. Nhất là các nhà chính trị. Họ phải chật vật đi xin phiếu của dân, xin dân bỏ phiếu cho mình. Họ phải tìm mọi cách chứng tỏ là mình gần với dân, thông cảm dân, vì mình không khác gì những người đi bỏ phiếu.

Người Việt Nam ở Mỹ nhìn cảnh ông tổng thống của họ đi ăn bún chả, ngồi trên cái ghế đẩu, xắn tay áo cầm chai bia mà tu, không ai ngạc nhiên cả. Ông ta đứng trú mưa dưới mái nhà tôn cái quán chông chênh bên đường ở huyện Từ Liêm, lại mời cô chủ và các khách hàng ra chụp hình với mình. Cũng không người Mỹ nào coi là chuyện lạ lùng. Nhiều người còn hỏi: Ủa cái ông Obama này, ổng tính tranh cử lần nữa hay sao? Bà con mình ở Hà Nội hay Sài Gòn đâu có quyền đi bỏ phiếu bầu tổng thống Mỹ?

Những gì ông Obama đã quen làm ở Mỹ, cách ông ta cư xử với dân Mỹ, ông ta chỉ làm giống hệt như vậy khi tới nước Việt Nam. Một là coi mình với người khác đều ngang hàng, bình đẳng. Hai là có cơ hội là bày tỏ tình thân thiện với mọi người. Nghĩ một cách tự nhiên, làm cũng tự nhiên như thế. Thái độ và hành vi này đã trở thành loại “bản năng thứ hai” của những người làm chính trị trong các xã hội dân chủ tự do. Họ được huân tập trong guồng máy dân chủ.

Vì vậy, sau khi ông Obama đi rồi, một người ở Sài Gòn viết trên mạng “những ấn tượng ông để lại trên mảnh đất chữ S này thì mãi mãi còn.” Cô Nguyễn Thị Ngọc Anh, 24 tuổi, nói với nhà báo: “Tôi muốn nước tôi có một người lãnh đạo như ông Obama.” Ông Nguyễn Quang Chơn viết trên blog của mình: “Ông Obama. Tôi kính mến, quí trọng và muốn được học tập ông… đối với người dân Việt, cái mà ông Obama đem đến chính là phong cách của ông, con người của ông…” Phải nói, mọi người dân Việt Nam đều khao khát những người cầm quyền ở nước mình cũng biết cư xử với dân như một ông tổng thống Mỹ.

Ông Obama có biệt tài khi nói trước đám đông mà khiến cho mọi người đều cảm thấy ông ta nói với chính mình. Ông đã trổ tài này khi nhắc đến Lý Thường Kiệt, rồi kết luận với “của tin, chút này” của Nguyễn Du. Ông ta có thói quen thổ lộ những kinh nghiệm và tâm tình mà người khác có thể chia sẻ ngay lập tức. Ngày hôm qua, tới Hirosima, nơi bom nguyên tử Mỹ đã giết 140 ngàn người Nhật, ông đã làm nhiều người rơi lệ khi nhắc đến những đứa trẻ lúc chết còn sững sờ không hiểu chuyện gì đang xảy ra. Nghĩ đến những em bé chết oan vì tội lỗi của người lớn, ai cũng nhận được bản thông điệp hòa bình này.

Giống như vậy, tôi đã từng đọc bài thi sĩ Hữu Loan kể cha mẹ vợ ông bị đấu tố trong cải cách ruộng đất. Các cụ bị chôn sống đứng, nhô đầu trên mặt đất, rồi người ta cho kéo cầy đi qua. Nghĩ đến cảnh đó đủ rợn người. Nhưng gần đây tôi còn rùng mình hơn, khi đọc một đoạn hồi ký về cuộc Cách Mạng Văn Hóa của Trung Cộng; nhân năm nay là 50 năm kỷ niệm thảm họa đó. Một nhân chứng kể ở tỉnh Sơn Tây người ta đem chôn sống một bà già và đứa cháu. Nhân chứng kể nghe thấy tiếng đứa bé kêu khóc: “Bà ơi, cát chui vào mắt con đau quá!” Rồi nghe tiếng bà trả lời: “Lát nữa sẽ hết đau, con ạ.”

Tại sao con người có thể tàn ác với nhau như thế? Chế độ Cộng Sản đã thay đổi con người, tạo ra những hành vi chúng ta không hiểu nổi. Tàn ác cực độ. Hoặc hèn hạ kinh khủng.

Muốn cứu con người, phải chấm dứt chế độ đó.

THIÊN ĐÀNG HỎA NGỤC TA CHỌN NƠI NÀO?

THIÊN ĐÀNG HỎA NGỤC TA CHỌN NƠI NÀO?

Tuyết Mai

Chẳng phải ai cũng biết được cuộc sống ở cõi trên Thiên Đàng là như thế nào nếu chúng ta tuổi trẻ không được cha mẹ giáo dục hay được sanh ra ở ngoài gia đình Công Giáo.   Nhưng thưa không sao cả vì chúng ta tin rằng Thiên Chúa Người có cách riêng của Người y như chuyện của thánh Phaolô được Chúa hoán cải và cho trở lại vậy.

Cách mà Thiên Chúa làm cho thánh Phaolô không thể nào đỡ nổi mà chỉ biết phủ phục vâng lời Thiên Chúa truyền dạy.   Từ đó trở đi thánh Phaolô đã thay đổi toàn diện từ một người hung dữ trở thành một thánh sống chỉ biết có Thiên Chúa là Đấng duy nhất ngài phải tôn thờ và kính sợ.   Rồi trách nhiệm của ngài cũng từ đó đã trở thành quá lớn, quá mới mẻ là đem Lời Chúa đến cùng những người ngoại đạo ở khắp cùng mọi nơi, để giới thiệu cho họ về Thiên Chúa và Thiên Quốc của Người.

Chúng ta phải công nhận rằng ai được Thiên Chúa thay đổi, yêu thương và luôn ở cùng thì cũng đều cảm nhận như lời thánh Augustino nói là ngài đã vô vàn nuối tiếc khi đã quay về với Chúa ở tuổi quá muộn màng.   Nhưng có phải tất cả cùng đồng cảm nhận giống nhau là mình được Thiên Chúa ban cho phép lạ khi chúng ta là những phạm nhân, bất toàn và bất xứng hay không?.

Người ban cho chúng ta trở thành khí cụ đặc biệt của Người như thanh thép trước đây nằm rỉ sét cách vô dụng nay nó được cho vào lò lửa để thanh luyện, để được trở thành thanh gươm quý mới và được Thiên Chúa khắc chữ vàng trên nó.

Cho nên những ai hiện đang sống xa Chúa, xa bến bờ của yêu thương, xa sự chăm lo rất quan tâm và rất thân thương của vị Mục Tử nhân hiền mà chúng ta lãnh nhận hằng ngày nhưng cảm thấy rất là lãnh đạm và nhàm chán.   Nên ao ước muốn thoát ra ngoài Ràn để được thám hiểm ở một chân trời xa lạ mới.   Mà hiện đang ngụp lặn trong sự giẫy chết mà vẫn không nhìn ra được sự chết ấy vì mọi thứ quá mới mẻ, quá khác lạ, quá ngất ngây nhất là đã làm cho vui thỏa cái nhục dục đòi hỏi.   Y như một người nhà quê bị lạc vào thành phố của Las Vegas, nơi luôn có đèn sáng rực cho đủ màu sắc suốt 24/24 giờ suốt trong năm.

Nhưng không bao lâu chúng ta cũng sẽ nhận ra sự hụt hẫng như đang dần chìm trong cát lún, sợ hãi đến tột cùng như của người sắp chết đuối ngoài biển đêm.   Thế thì có khôn ngoan không khi chúng ta hãy sớm nhanh chân mà trở về cùng Chúa? Lợi dụng những lúc biển êm, gió lặng mà chèo trở về Nơi tin chắc có Người Cha già dấu yêu luôn giang tay đón đợi đứa con Trở Về.

Nguyện xin Thiên Chúa luôn thắp sáng lên cho ngọn Hải Đăng toả chiếu, được bừng lên để dẫn đường cho hết thảy chúng con những ai đã, đang và sẽ sa vào cạm bẫy của sự chết, thấy được Ánh Sáng mà trở về bên Chúa Nơi có Thiên Chúa là Cha, là Con, là Thánh Thần và là nguồn hạnh phúc muôn đời của chúng con.   Ở đời này và cả ở đời sau.   Amen.

Y Tá của Chúa,

Tuyết Mai

30 tháng 5, 2016

Một hòn đá ném xuống, mặt nước nổi sóng rồi lại trở lại tù đọng như xưa?

Một hòn đá ném xuống, mặt nước nổi sóng rồi lại trở lại tù đọng như xưa?

Blog RFA

Song Chi

30-5-2016

Tổng thống Obama đã đến và đã đi rồi. Chút hy vọng, chút niềm vui được dịp nhìn thấy hình ảnh một người lãnh đạo tử tế, đến từ một quốc gia có rất nhiều điều đáng để học hỏi rồi cũng qua đi, người Việt còn lại với những vấn đề muôn thuở của VN.

Biển bị nhiễm độc đến mức độ nào mà một con cá voi to như vậy còn bị chết, nếu con cá voi mà còn chết thì con người sống sao nổi. Đã gần hai tháng trôi qua rồi mà nhà cầm quyền vẫn chơi bài “lờ”, không trả lời về nguyên nhân cá chết cũng như cách giải quyết ra sao. Gần hai tháng trời, bao nhiêu hộ ngư dân phải treo lưới nằm không, tiền cứu trợ 5 triệu nhỏ nhoi đã đến chưa, mà đến thì sống được bao nhiêu ngày rồi sau đó thì sao. Kẻ gây ra thảm họa cho đất nước này, dân tộc này vẫn nhởn nhơ. Ai trả lời, ai chịu trách nhiệm, ai giải quyết?

Lại thêm một vụ nước ngọt C2, Rồng Đỏ có hàm lượng chì vượt mức cho phép. Độc tố ở khắp mọi nơi, từ trong không khí, dưới lòng đất, ngoài biển, ngấm vào cát vào muối, độc tố trong thức ăn, thức uống hàng ngày của người VN. Ai trả lời, ai chịu trách nhiệm, ai giải quyết? Dân sống thế nào được thì sống, không được thì chết, mặc kệ dân, các quan lớn quan nhỏ đã có tiền, có sẵn nơi để khi cần thì thoát hết cả, sợ gì. Và trong tù ngục tăm tối kia, còn bao nhiêu tù nhân lương tâm, tù nhân chính trị đang bị đọa đày, trong đó có một kỹ sư, doanh nhân Trần Huỳnh Duy Thức đang tuyệt thực đến chết vì tương lai chung của đất nước. Ai sẽ cứu được Trần Huỳnh Duy Thức?

Rồi những sự cố tưởng chừng nhỏ thôi, nhằm vào những cá nhân như vụ cô ca sĩ Mỹ Linh bị ném đá dữ dội vì định thử nghiệm hát “quốc ca” của nhà nước cộng sản theo một cách khác, hay vụ đài truyền hình VTV tổ chức cả một chương trình, mà dân mạng gọi là “đấu tố”, một MC, facebooker vì đã dám chia sẻ clip cá chết sau 2 phút bơi trong nước biển múc gần khu vực Vũng Áng…Nhưng qua đó, cho ta thấy sự mông muội, thói quen bóp nghẹt mọi tự do suy nghĩ, tự do có ý kiến, thói quen định hướng cho người khác ở xứ này còn nặng nề đến mức nào, hay nói cách khác, khái niệm tự do dân chủ không hề có ngay trong đầu óc của đa số người Việt!

Chuyến viếng thăm của Tổng Thống Barack Obama, dù hết sức hồ hởi, phấn khích trên báo chí và trong đời sống của người dân tại 2 thành phố lớn Sài Gòn, Hà Nội, nhưng ngay lập tức, mọi sự lại trở lại như cũ, trong cái hồ nước tù đọng VN.

Đừng trông chờ cũng đừng thất vọng, trách móc Tổng Thống Barack Obama, trách móc Hoa Kỳ. Hoa Kỳ nói chung và riêng bản thân Tổng thống Obama đã chứng tỏ quá thiện chí, quá kiên nhẫn đối với đảng và nhà nước cộng sản VN và đã cho đi nhiều hơn rất nhiều những gì họ nhận được từ cái nhà cầm quyền hẹp hòi, không đáng tin cậy, thậm chí phản trắc này. Có thể có nhiều người không vui và cho rằng Tổng Thống Barack Obama cũng như Hoa Kỳ đã lại thêm một lần nữa phản bội người dân VN khi quá sức dễ dãi, đã “chiều ý” nhà nước cộng sản VN hết vụ TPP đến vụ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí, trong khi nhà nước này vẫn không hề có chút tiến bộ nào về mặt nhân quyền, hay nới lỏng tự do dân chủ cho nhân dân.

Tôi nghĩ rằng Hoa Kỳ và Tổng Thống Barack Obama có những lý do để làm như vậy, vì chiến thuật, đường đi nước bước, tầm nhìn hàng chục năm của nước lớn, họ nhắm mắt bỏ qua vấn đề nhân quyền để nhà cầm quyền VN từ từ thoát ra thay vì ngã hẳn vào tay Trung Cộng.

Cũng đừng ảo tưởng rằng Hoa Kỳ làm thế là vì cần VN, vì VN quan trọng đối với Hoa Kỳ. Thực tế rõ ràng chỉ người ở trên mây mới không thấy, hiện nay giữa VN và Hoa Kỳ ai cần ai hơn. VN đúng là có vị trí quan trọng nhưng không có VN, trong khu vực biển Đông này Mỹ cũng có những đồng minh lâu đời, đáng tin cậy và giàu mạnh hơn. Mỹ thật ra chỉ cần VN không ngã hẳn về Tàu, chứ họ cũng chả cần gì hơn.

Và việc xóa bỏ cấm vận vũ khí thật ra có ý nghĩa chính trị, có tính biểu tượng nhiều hơn là thực tế VN có mua vũ khí Mỹ hay không và mua được bao nhiêu, ý nghĩa đó là thay đổi mối quan hệ, là một sự khẳng định quan hệ giữa hai nước đã hoàn toàn bình thường, là ủng hộ VN một cách ý tứ, đồng thời khiến cho Trung Cộng bớt hung hăng bắt nạt VN quá mức. Như thế là Hoa Kỳ đã giúp VN quá nhiều.

Còn đối với người dân VN, Tổng Thống Barack Obama cũng ý tứ truyền đi những thông điệp về những giá trị tự do, dân chủ, nhân quyền mang tính phổ quát của toàn nhân loại, đã đem tới hình ảnh một vị lãnh đạo hoàn toàn khác với những người lãnh đạo đảng cộng sản VN hay Trung Quốc để người Việt tự so sánh, đối chiếu và suy ngẫm. Quan trọng nhất, Tổng Thống Barack Obama đã nhắc đi nhắc lại những ý sau:

“Vietnam is an independent, sovereign nation, and no other nation can impose its will on you or decide your destiny…

…And ultimately, the future of Vietnam will be decided by the people of Vietnam.

…Your destiny is in your hands. This is your moment. And as you pursue the future that you want, I want you to know that the United States of America will be right there with you as your partner and as your friend.”

“Việt Nam là một nước độc lập, có chủ quyền và không có quốc gia nào khác có thể áp đặt ý chí của mình lên VN hay quyết định số phận của Việt Nam.

…Và cuối cùng, tương lai của Việt Nam sẽ được quyết định bởi người Việt Nam.

…Số phận của bạn là trong tay của bạn. Đây là thời điểm của bạn. Và khi bạn theo đuổi tương lai mà bạn muốn, tôi muốn bạn biết rằng Hoa Kỳ sẽ đến với bạn, là đối tác và bạn bè của bạn”

Chỉ có người VN thay đổi được vận mệnh, số phận đất nước, dân tộc VN. Không ai khác, không nước nào khác làm thay chuyện đó.

Phải chăng dân tộc VN chúng ta có phần nào bạc nhược, ỷ lại? Trước đây với chính thể VNCH cũng vậy, phải chăng vì quá ỷ lại vào Mỹ nên Mỹ mệt mỏi và muốn buông? Nước mất đến nơi mà vẫn không biết lo xa nên đến khi Mỹ buông là không sống nổi, tất nhiên có lý do khách quan là một bên bị cắt hết viện trợ trong khi bên kia vẫn được tiếp viện dồi dào, lại chưa bao giờ từ bỏ ý định cưỡng chiếm miền Nam.

Bây giờ ta lại ngồi chờ Mỹ giúp, phương Tây giúp, ta sung sướng khi Mỹ và phương Tây lên tiếng giùm vụ biển Đông, khi Mỹ cho tàu bè đi qua vô hại trong khu vực. Nhà nước cộng sản VN hèn hạ bất lực đã đành, chưa đánh mà đã tự hù dọa mình Tàu nó mạnh lắm, đánh nó không nổi đâu. Chưa đánh mà đã mang sẵn ý nghĩ cố gắng nhịn nhục bằng mọi giá.

Chả bù cho trước kia thời đánh Mỹ, người ta có thể nói Việt Cộng tàn ác, sắt máu, mù quáng…nhưng ít ai nói Việt Cộng hèn. Việt Cộng đánh Mỹ được một phần do tuyên truyền giỏi, điếc không sợ súng, đánh với tinh thần “dù có phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn…”, “còn cái lai quần cũng đánh”…Bây giờ thì ông quan to quan nhỏ nào cũng có quá nhiều thứ để mất-tài sản của chìm của nổi, quyền lực, chức vụ, rồi nào vợ con, nhân tình…đâm ra hèn, lại thêm tự mình hù dọa mình.

Nhà cầm quyền thì thế còn người dân thì có tâm lý ngồi chờ, chờ Mỹ, chờ các nước phương Tây giúp, chờ cho Trung Cộng sụp đổ rồi chờ cho chế độ này tự thay đổi. Đảng và nhà nước cộng sản sẽ không thay đổi. Tại sao họ phải thay đổi khi mà bây giờ Mỹ đã nói thẳng sẽ không có ý định can thiệp vào công việc nội bộ của VN, Mỹ công nhận thể chế chính trị của VN, đã mời ông Tổng Bí thư đảng cộng sản sang thăm Nhà Trắng, lại bình thường hóa quan hệ. Còn Bắc Kinh khi thấy Mỹ bỏ cấm vận vũ khí VN, lại quay sang dịu giọng với Hà Nội, thế là Hà Nội chả mất gì, vẫn tiếp tục đu dây giữa hai nước để hưởng lợi đồng thời tiếp tục đàn áp nhân dân. Một chế độ phản dân hại nước mà lại đươc đủ thứ, vậy mắc gì họ phải thay đổi, họ sẽ tiếp tục ngồi đó đè đầu cưỡi cổ nhân dân, vơ vét mọi thứ.

Số phận VN nằm trong tay và chỉ trong tay người VN mà thôi.

Làm việc tốt không cần báo đáp

Làm việc tốt không cần báo đáp

Một người phụ nữ mù bắt taxi tới một tòa nhà. Lúc đến nơi, đồng hồ hiển thị số tiền là 100 ngàn đồng. Tài xế taxi dẫn cô vào chỗ an toàn rồi nói: “Tôi không thu tiền của cô, bởi vì so với cô thì việc kiếm tiền của tôi chắc là dễ dàng hơn”.

Vừa đúng lúc này, từ trong khu cư xá, người đàn ông có dáng vẻ của một ông chủ đi ra. Ông cũng lên chiếc xe taxi đó rồi đi. Trên đường, hai người đàn ông vui vẻ chuyện trò cùng nhau. Khi xuống xe, đồng hồ hiển thị số tiền là 100 ngàn đồng nhưng người đàn ông lấy ra số tiền 200 ngàn và nói: “Tiền này bao gồm cả số tiền của người phụ nữ lúc nãy. Tôi cũng không phải vĩ đại gì, nhưng chắc là việc kiếm tiền cũng dễ dàng hơn cậu một chút, hy vọng cậu có thể tiếp tục làm việc tốt!”.

Một câu chuyện về lòng tốt khác đáng để mọi người đọc qua:

Vào đêm bão tuyết ở Texas, nước Mỹ, chàng trai tên Kress đi ô tô và bị mắc kẹt tại khu bão tuyết. Anh ta vô cùng lo lắng, nhưng đúng lúc ấy, một người đàn ông đi qua thấy được tình cảnh này, liền không nói năng gì mà dùng ngựa của mình kéo ô tô của Kress về thị trấn nhỏ. Sau đó, Kress cảm kích và lấy ra rất nhiều tiền đưa cho người đàn ông này để tỏ lòng biết ơn. Song, ông ta nói: “Tôi giúp cậu không cần báo đáp, tôi chỉ mong cậu hứa với tôi một điều, lúc gặp người khác khó khăn phải hết lòng giúp đỡ họ”.

Vì thế sau này, Kress luôn chủ động giúp đỡ rất nhiều người. Hơn nữa mỗi lần giúp ai đó, anh ta lại nhắc lại câu mà người đàn ông đó đã nói với mình. Nhiều năm sau, khi Kress đột nhiên bị mắc kẹt trong trận lũ quét trên hòn đảo, một nam thanh niên đã liều mình cứu sống anh. Lúc Kress cảm ơn thanh niên kia, không ngờ cậu ta cũng nói một câu giống y như câu mà Kress đã nói vô số lần: “Tôi giúp ông không cần báo đáp nhưng muốn ông hứa…”.

Kress cảm thấy thật ấm áp và thầm nghĩ: “Hóa ra, mình đã tặng tình yêu thương cho nhiều người và cuối cùng nó đã thông qua cậu thanh niên này mà trả lại. Những việc tốt mà mình đã làm trong cuộc đời, cuối cùng mình cũng sẽ được nhận lại mọi thứ”.

Nếu bạn có may mắn đọc được lời hứa này, xin vui lòng chuyển tiếp tới bạn bè và người thân của mình. Tôi tin rằng có rất nhiều người cần sự giúp đỡ của chúng ta và chính nghĩa sẽ được lan truyền, bởi vì suy cho cùng việc tốt, việc thiện mà mọi người làm ở hiện tại cũng vì tương lai của bản thân.

“Làm việc tốt không cần báo đáp, chỉ cần bạn hứa với tôi rằng nếu gặp người khác khó khăn hãy hết lòng giúp đỡ họ”.

Hy vọng rằng bạn cũng hoàn thành được lời hứa này và lại chuyển tiếp nó cho người tiếp theo nhé!

S.T.

Chia sẻ trên mạng để làm gì?

Chia sẻ trên mạng để làm gì?

Tuấn Khanh

31-5-2016

Giữa tháng 5/2016, em Huỳnh Thành Phát ở Sài gòn bị bắt về đồn công an do xuống đường cùng nhiều người khác để yêu cầu chính phủ Việt Nam phải sớm tìm ra lý do vì sao cá chết hàng loạt ở dọc bờ biển 4 tỉnh miền Trung. Em bị các công an viên tra vấn nhiều giờ liền, với các câu hỏi “động cơ nào khiến quan tâm đến cá chết”. Sau khi tra vấn và không tìm được điều gì sai phạm, công an thả em ra vào đêm khuya. Nhưng vừa ra khỏi đồn, em Phát bị những người to khỏe, mặc thường phục, đeo khẩu trang chận lại, đánh đập dã man. Lúc đó, em Phát chỉ là trẻ vị thành niên.

Cuối tháng 5/2016, anh Phan Anh, một người dẫn chương trình trên truyền hình ở Hà Nội bất ngờ được mời vào buổi tọa đàm, mà trong đó anh bị chất vấn bởi một nhóm người, được dẫn dắt bởi bà Tạ Bích Loan, trong suốt 2 giờ liền (cắt lại chỉ còn 60 phút) để truy vấn rằng “mục đích nào, động cơ nào…” trong việc chia sẻ các thông tin về vụ cá chết mà anh đưa trên facebook của mình. Những câu hỏi mang tính tấn công, diễn dịch sai hiện thực… cũng như thái độ muốn áp đảo anh tại trường quay đã khiến hàng triệu người Việt sững sờ. Sự phản ứng nhanh chóng và dữ dội ngay trong đêm đã thành một áp lực lớn, khiến đài truyền hình VTV phải lấy xuống bản phát trên youtube. Khác với trường hợp của em Huỳnh Thành Phát, cuộc đánh nguội vào Phan Anh đã hoàn toàn thất bại.

Có cái gì đó khá giống nhau trong 2 trường hợp điển hình nêu trên. Bởi thủ pháp và lý luận của phía những người đứng về phía chính quyền – từ hành chánh công quyền đến giải trí tuyên truyền – đều tương đồng.

Câu hỏi “mục đích gì, động cơ nào…” cũng không xa lạ gì với tôi. Từ những bài viết đầu tiên về hiện thực xã hội, tôi đã nhiều lần phải làm việc với những người luôn lặp đi lặp lại câu hỏi đó. Nhận thức trở thành một loại tội danh đối với những ai không chọn ăn đong khẩu phần thực tế trên đất nước này.

Nhưng đó là thủ pháp đặc biệt của phía an ninh văn hóa. Giờ thì tôi thấy thủ pháp đó đã phổ thông ở khắp nơi, leo lên đến tận truyền hình với những nụ cười giả văn minh. Không biết động cơ nào đã khiến một lớp người nói trên luôn biết cách né tránh gọi tên đúng những kẻ luôn gây sai lầm và khổ nạn với tổ quốc – dân tộc, nhưng rất giỏi học đòi thủ pháp của công an để truy vấn người dân mình.

Xã hội Việt đang suy đồi với một lớp người như vậy. Họ luôn tin rằng bất kỳ ai có ý thức về hiện thực, ai nói và tin vào sự thật, khác với những điều mê mị mà truyền thông nhà nước gieo rắc, đều là kẻ thù của họ. Dựa vào quyền lợi và sự bình an tạm thời mà họ đang hưởng thụ, tất cả những người quan tâm đến vận mệnh đất nước, đến đồng bào… đều là kẻ âm mưu lật đổ sự tận hưởng máng ăn mỗi ngày trong trang trại.

Từ câu chuyện của em Huỳnh Thành Phát đến anh Phan Anh, cho thấy tư duy và hành động của phía một phía vẫn không đổi, nhưng nhận thức và ý thức của phía nhân dân đã vùn vụt đổi thay. Chuyện của em Huỳnh Thànn Phát chỉ có hàng trăm lượt share, hàng ngàn like nhưng đến chuyện của Phan Anh đã là hàng ngàn lượt share, hàng chục ngàn like. Vấn đề không phải là Phan Anh nổi tiếng hơn, mà vấn đề ở chỗ cấp số nhân của thái độ đó, cùng một ý nghĩa là phẫn nộ cho sự thật.

“Chia sẻ trên mạng để làm gì?” – câu hỏi là chương trình 60 phút mở của VTV dàn dựng rất công phu về chuyện thảm họa cá chết đã không có được lời đáp, thì hôm nay, mạng xã hội đã giúp trả lời thay: để vùng đứng dậy, để biết mình còn mang giá trị một con người.

“Thoạt đầu họ, phớt lờ bạn, sau đó chế giễu bạn. Rồi họ chuyển sang tấn công bạn. Cuối cùng thì bạn chiến thắng”, Mahatma Mohandas Gandhi (1869-1948), nhà lãnh đạo tranh đấu dân quyền lừng danh của Ấn Độ đã để lại di huấn như vậy về những cuộc đối đầu giữa sự thật và xảo biện, giữa con người tự do và công dân chuồng trại.

Thoạt đầu những kẻ xảo biện trung thành phớt lờ em Phát hay Phan Anh vì cho rằng điều của Phát hay Phan Anh suy nghĩ là thiểu số. Đến khi nhận ra sức mạnh của suy nghĩ đó, thì họ chọn cách diễu cợt vô căn “nhận tiền của thế lực xấu”, “muốn làm người nổi tiếng”… để nhằm dập tắt. Rồi khi ngay cả những lời diễu cợt ấu trĩ đó thất bại, họ lại tổ chức tấn công. Em Phát bị đánh đập đến thâm tím mặt mày, Phan Anh bị đưa vào đấu trường Đỏ. Và cuối cùng thì những con người có suy nghĩ độc lập và chân chính lại chiến thắng. Họ làm cho giòng dõi Việt Nam ngập tràn sự tự hào và mạnh mẽ, rằng thành phần nặc nô trộn lẫn trong dân tộc này chỉ là số ít đáng thương hại mà thôi.

Đã 2 tháng, kể từ khi thảm họa môi trường phát đi từ Vũng Áng, Hà Tĩnh. Hàng trăm tấn cá chết, tài nguyên, con người bị thiệt hại. Những người có trách nhiệm đã cố tình im lặng, thậm chí chọn cách đối đầu với nhân dân để kéo dài thời gian, bịt chặt thông tin. Giữa việc mở rộng cửa sự kiện, thúc đẩy các biện pháp khoa học để tìm ra nguyên nhân, thì họ chọn cách bít lối, lùa dân xuống biển, ăn cá như một tập tục hoang dã nhằm chứng minh sự tồn tại của chính quyền. Hành động này nhắc cho người ta nhớ lại hành động của nhà lãnh đạo Cộng sản Nam Tư Slobodan Millosevic khi ông xua dân bắt buộc phải qua lại cây cầu mà NATO đã thông báo trước sẽ đánh sập, nhằm triệt hạ sử dụng quân sự bừa bãi của ông Millosevic vào năm 1999.

Tại sao một thảm họa quốc gia lại được bưng bít đến mức, khiến nhân dân bị hăm dọa, vây hãm, đánh đập, gán án tù… chỉ vì muốn biết điều gì đang xảy ra trên đất nước mình? 60 phút mở ấy, lại đóng sập những câu hỏi chính cần có, quay lưng một cách nhục nhã với tình trạng của đất nước.

Một Gạc Ma khác trên đất liền đang diễn ra. Hàng hàng tấn cá chết tràn bờ, những thợ lặn thoi thóp và những ngư dân nhiễm độc và khốn cùng đường sinh sống, đang bị bức tử một lần nữa bởi truyền thông nhà nước và các kiểu công dân máng ăn. Gạc Ma ở tọa độ 9°43’9″N -114°16’57″E thì người Việt bị thảm sát bởi giặc xâm lược Trung Quốc. Còn chương trình 60 phút mở lại cho thấy một Gạc Ma khác chạy dài dọc bờ biển miền Trung. Cuộc thảm sát tài nguyên và tương lai con người Việt Nam đang công khai diễn ra bởi những kẻ nhân diện thú tâm, có cùng tiếng nói và dòng máu Lạc Hồng.

Rất nhiều người tức giận đòi phải phản ứng đích danh từng người trong chương trình đấu trường Đỏ với Phan Anh, nhưng thật sự điều đó không cần thiết đâu, thưa các bạn. Tiếng gào rú từ chuồng trại dù lớn bao nhiêu, bộ lông bóng bẩy thế nào vẫn thấp hèn hơn những con người tự do sống giữa đồng xanh và mặt trời sự thật. Điều mà bạn cần ghi nhớ dứt khoát rằng, cột mốc hôm nay, là điểm dừng cuối của hành trình có thể đã dài hơn 41 năm, rằng truyền thông tuyên truyền nhà nước không bao giờ đáng tin cậy cả.

Và hơn nữa, đó là những kẻ phản bội tồi tệ, vì đã sử dụng tiền thuế của nhân dân để chống lại nhân dân.

_____

Mời xem lại: Nhà báo Viễn Sự, báo Tuổi Trẻ: Đưa tin của Công an, nhưng không chịu trách nhiệm nội dung (BS).

Việt Nam sẽ ra sao nếu Donald Trump trở thành Tổng thống Mỹ?

Việt Nam sẽ ra sao nếu Donald Trump trở thành Tổng thống Mỹ?

Ứng viên tổng thống của đảng Cộng hoà Donald Trump.

Ứng viên tổng thống của đảng Cộng hoà Donald Trump.

Nguyễn Hưng Quốc

29.05.2016

Mặc dù Donald Trump nhận được sự ủng hộ khá nhiệt liệt của các cử tri thuộc đảng Cộng Hoà trong các cuộc bỏ phiếu sơ bộ để trở thành ứng cử viên chính thức của đảng, viễn ảnh ông trở thành tổng thống thứ 45 của Mỹ vẫn khiến nhiều chính khách cũng như giới bình luận chính trị cảm thấy hãi hùng.

Ngay cả những người cùng đảng Cộng Hoà với ông cũng hãi hùng. Hai cựu Tổng thống Cộng Hoà, George H.W. Bush và George W. Bush cũng như ứng cử viên đảng Cộng Hoà trong kỳ bầu cử năm 2012, Mitt Romney tuyên bố không tham dự đại hội đảng vào tháng 7, lúc Trump chính thức trở thành đại diện của đảng trong kỳ bầu cử Tổng thống vào tháng 11. Chủ tịch Hạ Viện Paul Ryan, thuộc đảng Cộng Hoà, cho đến nay vẫn từ chối lên tiếng ủng hộ Trump. Nhiều tên tuổi lớn khác trong đảng giữ thái độ dè dặt.

Tại sao?

Có bốn lý do chính.

Thứ nhất, người ta cho Trump chỉ phát ngôn mị dân, ồn ào và bừa bãi chứ không có một chính sách gì rõ rệt. Mà nếu có, phần lớn những chính sách ấy đều bất khả thi (như dựng hàng rào dọc theo biên giới Mỹ và Mexico; trục xuất hết tất cả những di dân bất hợp pháp và cấm không cho người Hồi giáo vào nước Mỹ; sát hại gia đình của các tên khủng bố). Nếu thi hành được, những chính sách ấy sẽ chỉ gây ra những hậu quả bất lợi cho nước Mỹ.

Thứ hai, những chính sách của Trump thường đi ngược lại với các nguyên tắc chủ đạo của đảng Cộng Hoà lâu nay: Trong khi đảng Cộng Hoà chủ trương giảm thuế, Trump lại chủ trương tăng thuế của những người giàu có; trong khi đảng Cộng Hoà chủ trương tự do mậu dịch, Trump chủ trương áp đặt nhiều lệnh cấm lên các hoạt động thương mại với nước ngoài; trong khi đảng Cộng Hoà chủ trương đóng vai trò người hùng trên thế giới, khi cần, sẵn sàng tuyên chiến với các nước khác để bảo vệ quyền lợi của nước Mỹ, Trump theo chủ nghĩa biệt lập (isolationism), giảm các hành động can thiệp vào sinh hoạt chính trị của thế giới, v.v…

Thứ ba, người ta không tin Trump có thể đánh bại được Hillary Clinton trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng vào tháng 11 tới. Cách ăn nói bỗ bã của Trump làm mất lòng nhiều giới như cộng đồng những người nói tiếng Tây Ban Nha, những người Hồi giáo, phụ nữ và giới trí thức nói chung. Theo các cuộc điều tra, hầu hết những người vừa nêu đều không có ý định bỏ phiếu cho Trump.

Cuối cùng, thứ tư, người ta không tin Trump xứng đáng nắm vai trò tổng tư lệnh của siêu cường quốc số một trên thế giới về cả phương diện đạo đức lẫn trí thức. Dưới mắt nhiều người, ông là người kỳ thị chủng tộc và kỳ thị phái tính. Ông không giấu sự ngưỡng mộ của ông đối với cả Hitler lẫn Mussolini. Ông từ chối lên án các phong trào kỳ thị chủng tộc tại nước Mỹ. Ông cũng không có kinh nghiệm và kiến thức về chính trị quốc gia cũng như thế giới.

Cũng vì các lý do nêu trên, hầu hết các nhà lãnh đạo châu Âu đều lo lắng trước viễn ảnh Donald Trump trở thành tổng thống Mỹ. Nhiều dân biểu Quốc Hội Anh đề nghị cấm không cho Trump nhập cảnh vào nước họ.

Tháng 12, 2015, Thủ tướng Anh, David Cameron, thẳng thắn gọi các chính sách của Trump là “sai lầm, ngu xuẩn và gây chia rẽ”. Giới lãnh đạo các nước khác, không nói thẳng ra, nhưng đều nhìn Trump một cách đầy lo ngại. Dưới mắt họ, nguy cơ Trump trở thành một tên phát xít là rất lớn.
Tuy nhiên, ở đây, chúng ta chỉ nên tập trung vào Việt Nam: Đất nước chúng ta sẽ ra sao nếu Donald Trump được bầu làm Tổng thống nước Mỹ?
Theo tôi, có hai điều quan trọng sẽ xảy ra:

Thứ nhất, về phương diện kinh tế, Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) vốn đã được ký kết và đang chờ Quốc Hội thông qua sẽ khó biến thành hiện thực. Xin lưu ý là cả Hillary Clinton lẫn Donald Trump đều phản đối hiệp định này. Nhưng mức độ phản đối của hai người khác nhau: Bà Clinton chỉ phản đối một số nội dung của hiệp định còn ông Trump thì phản đối bản thân hiệp định. Trump từng nhiều lần buộc tội Trung Quốc, Ấn Độ và cả Việt Nam nữa, đang “đánh cắp” nhiều thứ từ nước Mỹ, trong đó, có việc làm của người Mỹ. Ông bảo ông không “tức giận” các nước ấy, ông chỉ “tức giận” với sự lãnh đạo “thiếu hiểu biết” và “bất tài” của chính phủ Mỹ hiện nay. Ông doạ sẽ tăng thuế đối với hàng hoá nhập từ Trung Quốc và cũng sẽ tăng thuế đối với các công ty Mỹ mở chi nhánh sản xuất ở nước ngoài để tận dụng giá nhân công rẻ. Với quan điểm như thế, rất khó hy vọng Trump sẽ thúc đẩy việc hiện thực hoá Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương mà Mỹ đã ký kết với 11 quốc gia khác, trong đó, có Việt Nam (các quốc gia khác ấy là Brunei, Canada, Chile, Malaysia, Mexico, New Zealand, Nhật Bản, Peru, Singapore và Úc.)

Thứ hai, về phương diện chính trị, Mỹ có thể sẽ không can thiệp vào những tranh chấp trên Biển Đông của Việt Nam. Phương châm tranh cử của Trump là tập trung giải quyết các vấn đề của Mỹ trước, chuyện thế giới tính sau. Ở châu Âu, Trump tuyên bố sẽ rút khỏi, hoặc nếu không, sẽ giảm bớt vai trò của Mỹ trong khối NATO trừ phi các quốc gia Âu châu tăng thêm ngân sách quốc phòng để có thể tự bảo vệ được chính họ. Ở châu Á, Trump chỉ nhìn Trung Quốc như một sự đe doạ về kinh tế chứ không phải về phương diện chính trị. Ông đòi Nhật Bản và Hàn Quốc phải trả thêm các chi phí cho việc Mỹ đóng quân trên nước họ. Hơn nữa, ông cho cả Nhật Bản lẫn Hàn Quốc nên phát triển vũ khí hạt nhân để tự họ, họ có thể đối đầu với Trung Quốc. Như vậy, khi lên cầm quyền, rất có nhiều khả năng Trump sẽ huỷ bỏ chính sách xoay trục về châu Á và sẽ không can thiệp vào các tranh chấp giữa Trung Quốc và một số quốc gia khác, trong đó, có Việt Nam, tại Biển Đông.

Với cả hai chính sách nêu trên, việc Donald Trump được bầu làm tổng thống nước Mỹ sẽ là một tai hoạ cho Việt Nam.

Chúng ta chỉ hy vọng khi thực sự lên cầm quyền, dưới áp lực của các cố vấn, các tướng lãnh và đặc biệt, của Quốc Hội, ông sẽ không thực hiện những điều ông tuyên bố lúc tranh cử.

Hy vọng vậy.

VTV đấu MC PHAN ANH: TRÒ “ÚP SỌT HỘI ĐỒNG” THẤT BẠI

Tin Mừng Cho Người Nghèo's photo.
Tin Mừng Cho Người Nghèo's photo.
Tin Mừng Cho Người Nghèo's photo.

VTV đấu MC PHAN ANH: TRÒ “ÚP SỌT HỘI ĐỒNG” THẤT BẠI

‪#‎GNsP‬ – Chương trình 60 phút mở của VTV: Bạn chia sẻ trên facebook để làm gì? phát sóng vào khung giờ vàng của VTV nhằm răn đe và hạ nhục Mc Phan Anh.

Ngay lập tức nó đã dậy sóng trên cộng đồng mạng và tạo hiệu ứng ngược. Chỉ sau vài tiếng trình chiếu và đăng tải trên kênh youtube, VTV đã lại phải tự tay xóa clip “đấu tố” của mình. Nhà báo Tạ Bích Loan, và nhà báo Hồng Thanh Quang liên tiếp bị cộng đồng phản pháo khiến cũng phải tạm thời đóng cửa facebook. Cuộc vây hãm của 6 người với 1 mình Mc Phan Anh, chẳng khác nào Triệu Tử Long một mình xoay xở giữa trận đồ của Tào Tháo trong trận Tương Dương Trường Bản.

Nghệ sĩ Nguyễn Công Vượng bày tỏ về màn đấu tố của VTV với Mc Phan Anh: “Sáng đọc báo thấy MC Phan Anh văn minh, hiền lành, lịch lãm bị một số người đưa lên Truyền Hình úp sọt hội đồng ngẫm mà thấy buồn thật! Một MC hiền lành và Văn hoá còn bị choảng thì bất cứ ai cũng có thể là người “được” nằm dưới máy chém! Thấy buồn!”

Đánh tráo khái niệm – Lập lờ đánh lận con đen

Ngay từ ban đầu nhà báo Tạ Bích Loan đã xoáy sâu vào “động cơ” nào mà Mc Phan Anh chia sẻ video cá ở Vũng Áng chết sau hai phút. Toa rập vào đó, tổng biên tập báo Đại Đoàn Kết, Hồng Thanh Quang đã quy kết Phan Anh là ‘ngụy biện’. Cũng trong cơn lên đồng tập thể này, tiến sĩ tâm lý Phạm Mạnh Hà quy chụp rằng hành động chia sẻ clip cá chết này là nhằm đáp ứng “nhu cầu quyền lực”.

Khi xem chương trình, đa phần nhận ra mục đích của những người dàn dựng vở kịch này. Cả ê-kip đã cố tình đánh tráo khái niệm và lập lờ đánh lận con đen.

Tạ Bích Loan luôn nhấn nhá rằng clip của VTC là giả mạo, và thông tin của Mc Phan Anh đưa ra là “tiêu cực”, “thất thiệt”… Đáng lý ra VTV phải chứng minh video đó là sai trái, không trung thực và xử lý trách nhiệm đăng tải thông tin sai trái của đài VTC chứ không phải là tấn công chia sẻ thông tin đó. Là người làm truyền thông mọi người hiểu rằng mọi người được quyền tự do thông tin, tự do ngôn luận. Nếu nội dung clip có sai thì đó là trách nhiệm của VTC chứ không phải của các facebooker.

Thái độ của Hồng Thanh Quang như thể muốn ăn tươi nuốt sống “kẻ tội đồ”. Ông này đã khẳng định chia sẻ câu chuyện về cá chết như Phan Anh là sai trái. Cũng chẳng lạ vì ông này là đại tá an ninh và cho mình cái quyền phán xét kẻ khác. Nếu ở Phương Tây, ông Quang và “đồng bọn” đã có thể bị quy tội vu khống khi lên một show truyền hình để mạ lị một người là sai trái. Việc điều tra nguyên nhân, mục đích hay kết tội, đó là việc của tòa án.

Gậy ông đập lưng ông

Facebooker Hoàng Dũng cho biết chỉ sau 10 giờ đăng clip VTV đấu tố Mc Phan Anh, lượng follower trang cá nhân của ông đã tăng lên hơn 3000 người, còn facebook của Mc Phan Anh đã tăng từ hơn 500.000 người theo dõi lên tới hơn 590.000 người. Và clip trên facebook của riêng ông Hoàng Dũng đã có hơn 1.5 triệu người xem.

Màn kịch kệch cỡm chống lại Mc Phan Anh, gián tiếp chống VTC – đứa em cũng thuộc biên chế của nhà nước – chỉ khiến người ta nhớ lại những video dàn dựng của VTV. Mới nhất là vụ “dùng chổi quét lá rau” khiến người dân Thanh Hóa tức sôi máu, và còn bao vụ dùng truyền thông để giết nhau nữa.

Trong toàn bộ “60 phút mở” thì tư duy của người làm chương trình lại bị đóng khung trong “đường lối của đảng”. Khi tra xét “động cơ” của Mc Phan Anh, VTV đã để lòi động cơ của mình là nhằm mục đích răn đe các nhân vật có tiếng tăm và cũng để lòi cái dạ phản phúc của mình khi không đứng về phía người dân đang bị điêu đứng vì thảm họa.

Theo chính Mc Phan Anh thì chương trình đã bị cắt xén nhiều. Nhưng chỉ với 40 phút đó thì người ta nhận ra trình độ thực sự của các tiến sĩ, nhà báo này nọ, hóa ra chỉ là “tiến sĩ giấy” và bồi bút, bởi vì họ đã bị Mc Phan Anh hạ gục với câu chốt “đừng im lặng”. Còn VTV thì xứng đáng với tên gọi “Vua Tin Vịt”.

Rõ ràng màn “úp sọt hội đồng” đã thất bại. Gửi tặng Mc Phan Anh vài câu thơ của chí sĩ Nguyễn Đình Chiểu trong tác phẩm Lục Vân Tiên:

Vân Tiên tả đột hữu xông
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang
Lâu la bốn phía vỡ tan
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay
Phong Lai trở chẳng kịp tay
Bị Tiên một gậy thác rày thân vong

Paul Minh Nhật, GNsP

Thảm họa Formosa: khi sự tồi tệ đã vượt mọi giới hạn

Thảm họa Formosa: khi sự tồi tệ đã vượt mọi giới hạn

Thông Luận

Nguyễn Gia Kiểng

Cá chết hàng loạt ở bờ biển miền Trung. Nguồn: internet

Thảm họa Formosa Vũng Áng đang khiến mọi người Việt Nam vừa lo sợ vừa phẫn nộ trong gần hai tháng qua. Lo sợ vì mức độ nghiêm trọng của những thiệt hại và tiềm năng thiệt hại lâu dài. Phẫn nộ vì điều không thể xảy ra đã xảy ra và vì thái độ của những người cầm quyền.

Như mọi người đều đã biết, từ ngày 6/4 hàng trăm, hàng ngàn tấn cá đã chết, chết dạt vào bờ hay chết chìm đáy biển, vì vùng biển duyên hải miền Trung bị nhiễm độc. Khu vực nhiễm độc mới đầu từ Hà Tĩnh tới Thừa Thiên rồi dần dần lan rộng xuống phía Nam và tỏa rộng ra khơi. Ước lượng chung là vùng biển nhiễm độc hiện nay dài hơn 400 Km và rộng hơn 30 Km. Để làm nhiễm độc một vùng biển rộng lớn như vậy người ta đã phải xả xuống biển một khối lượng cực lớn những hóa chất cực độc. Thiệt hại đã rất kinh khủng.

Nghề cá Việt Nam, đánh bắt cũng như nuôi, đang là công ăn việc làm của hơn một  triệu rưỡi gia đình, sản xuất 7 triệu tấn tôm cá trị giá 15 tỷ USD mỗi năm trong đó có gần 7 tỷ USD xuất khẩu. Nghề cá đang đứng trước nguy cơ phá sản. Sau đó là các hoạt động sản xuất nước mắm, sản xuất muối, công nghiệp thực phẩm v.v. đang nuôi sống hàng triệu gia đình. Ngành du lịch, với 8 triệu lượt người thăm viếng Việt Nam và số thu nhập 15 tỷ USD năm 2015, sẽ bị sút giảm nặng nếu không phá sản luôn kéo theo sự suy sụp của các ngành hàng không, chuyên chở, khách sạn, nhà hàng ăn uống v.v.  Những ngành này có thể sụp đổ vĩnh viễn nếu nhà máy thép Formosa vẫn tiếp tục hoạt động.

Thiệt hại kinh tế và vật chất chưa thể ước lượng hết được nhưng chắc chắn không bằng những thiệt hại gây ra cho con người Việt Nam. Nhiều người đã ăn phải cá nhiễm độc, nhiều người sẽ còn ăn phải cá nhiễm độc với những hậu quả có thể chỉ xuất hiện sau này.

Biển là tất cả đối với chúng ta. Chúng ta gọi quốc gia là “nước”, và nước trước hết là biển. Biển không chỉ là một nguồn hải sản và các mỏ dầu và khí đốt ngoài khơi. Biển mở rộng lãnh thổ, đưa Việt Nam hội nhập vào thế giới và đem thế giới đến với Việt Nam. Biển là tính mạng của chúng ta. Biển bị hư hại là tất cả bị hư hại. Và biển đã nhiễm độc.

Trước một thảm kịch quốc gia như vậy thái độ của chính quyền cộng sản đã gây kinh ngạc và phẫn nộ.

Nguyên nhân của việc biển nhiễm độc, và nhiễm độc như thế nào, có thể khẳng định sau một vài giờ hay cùng lắm là một vài ngày, vả lại ai cũng biết rồi. Công ty Formosa cũng đã nhìn nhận trách nhiệm khi viên giám độc đối ngoại của họ “lỡ lời” tuyên bố Việt Nam phải chọn giữa tôm cá và thép. Nhưng chính quyền cộng sản đã cố tình câu giờ, trì hoãn, bao che cho công ty Formosa, không những thế còn đàn áp thô bạo những người chỉ biểu tình một cách ôn hòa để bày tỏ sư quan tâm chính đáng với môi trường. Không ngạc nhiên nếu trong vài ngày nữa họ đưa ra kết luận rằng Formosa không có hay không chịu hoàn toàn trách nhiệm.

Những người lãnh đạo cao nhất của chế độ, tổng bí thư Đảng Cộng Sản, chủ tịch nước, thủ tướng, chủ tịch quốc hội đều im lặng như không có gì quan trọng xảy ra. Họ trơ lì và xấc xược. Họ coi thường nhân dân Việt Nam vì cậy có bạo lực. Họ hành xử như một lực luợng chiếm đóng nước ngoài.

Đã có câu kết với nước ngoài

Lý do của sự trơ lì này là vì một sự thật đang được phơi bày: đã có sự câu kết bất chính giữa chế độ cộng sản và các thế lực tài phiệt nước ngoài, ở đây là công ty Formosa.

Trước hết cần ý thức rằng Việt Nam không có lý do gì để thiết lập một công ty thép với qui mô lớn như công ty Formosa tại Vũng Áng (với công xuất dự trù 22 triệu tấn thép mỗi năm, 7,5 triệu tấn trong giai đoạn đầu). Kỹ nghệ thép rất ô nhiễm và nước ta đất hẹp người đông – Việt Nam phải được coi như một thành phố lớn – không thể chấp nhận những kỹ nghệ ô nhiễm. Hơn nữa Formosa lại là công ty nổi tiếng nhất trên thế giới về gây ô nhiễm, đã từng được giải “hành tinh đen”.

Chúng ta lại cũng gần như không có mỏ sắt. Trữ lượng quặng sắt của chúng ta chỉ vào khoảng 500 triệu tấn và phân tán trên 200 mỏ nhỏ nên phần lớn không khai thác được trên quy mô kỹ nghệ. Hiện nay ngành gang thép Việt Nam đã phải nhập khẩu quặng sắt dù chỉ sản xuất chưa tới 500.000 tấn mỗi năm. Lập luận cho rằng thiết lập nhà máy thép Formosa Vũng Áng để khai thác mỏ sắt Thạch Khê chỉ là thuần túy bịp bợm. Mỏ Thạch Khê không thể khai thác được vì nằm sát bờ biển và sâu dưới mức nước biển; giá thành quặng sắt sẽ rất cao so với giá quặng nhập khẩu và sẽ phải bơm hàng ngày nhiều triệu mét khối nước bẩn ra biển, nghĩa là sẽ giết chết vùng biển Hà Tĩnh. Mục đích thực sự của nhà máy này chỉ có thể là để sử dụng quặng thép ở tỉnh Hà Bắc của Trung Quốc, nơi có một trữ lượng quặng sắt rất lớn, 10 tỷ tấn theo một số ước lượng, nhưng không thể có thêm nhà máy thép được nữa vì đã quá ô nhiễm. Đây là một âm mưu xuất khẩu ô nhiễm của Trung Quốc sang Việt Nam. Những phát giác gần đây cho thấy Formosa tuy trên danh nghĩa là một công ty Đài Loan nhưng rất gắn bó với Trung Quốc.

Chúng ta càng không có lý do để xây dựng một nhà máy thép lớn vì kỹ nghệ thép cũng đang thua lỗ và suy sụp trên khắp thế giới. Một thí dụ là cổ phiếu của công ty ArcelorMittal, công ty thép lớn nhất thế giới, đã mất 90% trị giá trong gần mười năm qua. Điều này chắc chắn chính quyền CSVN phải biết vì hai khu gang thép Thái Nguyên và Lào Cai –thành lập do hợp tác với Trung Quốc- đều đang khốn đốn. Thái Nguyên kể như đã phá sản, còn Lào Cai tuy mới chỉ hoạt động từ tháng 12-2014 đã lỗ gần 50 triệu USD, trong đó 30 triệu USD riêng trong năm 2015, và đang trong tình trạng hiểm nghèo sau khi đã gây ô nhiễm nặng. Nhà máy thép Lào Cai này sử dụng 1000 công nhân, tính ra mỗi công nhân tốn 30.000 USD mỗi năm.

Như vậy phải nhấn mạnh rằng ngay cả nếu có ai đó đề nghị xây dựng biếu không chìa khóa trao tay cho chúng ta một nhà máy thép lớn và hiện đại thì chúng ta cũng vẫn phải từ chối. Dầu vậy chính quyền CSVN đã không chỉ cho Formosa thiết lập nhà máy thép mà còn cho hưởng những ưu đãi đặc biệt. Đảng Cộng Sản đã buộc Việt Nam phải mua một gánh nặng độc hại với giá đắt.

Và không phải chỉ có thế.

Mùa hè 2014 trong vụ giàn khoan HD 981, chính quyền cộng sản đã cho công an và côn đồ giả làm người biểu tình phản đối Trung Quốc đập phá nhiều khu công nghiệp trong đó có Vũng Áng, rồi sau đó mượn cớ an ninh để thỏa mãn những đòi hỏi không thể chấp nhận được của Formosa, như cho Formosa hưởng qui chế gần như tự trị, được hưởng một chế độ thuế rất ưu đãi, không bị thu hồi đất, có quyền bán quyền sử dụng đất cho công nhân viên, không bị kiểm soát hay thanh tra, kể cả về xử lý chất thải, bởi một bộ hay cơ quan nào của Việt Nam mà chỉ trực tiếp liên hệ với văn phòng thủ tướng v.v. Không biết ngoài Formosa chính quyền cộng sản Việt Nam có còn làm những nhượng bộ tương tự với công ty Trung Quốc nào khác không.

Chính sự kiện không bị kiểm soát về xử lý chất thải đã đưa đến tại họa môi trường mà chúng ta đang chứng kiến. Một vài tuyên bố của một số quan chức xác nhận điều này. Thí dụ như ông Phan Lam Sơn phó giám đốc Sở Tài Nguyên – Môi Trường tỉnh Hà Tĩnh nói: “Khi thấy nghi vấn thì cơ quan chức năng mới kiểm tra và lấy mẫu xét nghiệm, chúng tôi không lấy mẫu định kỳ hay đột xuất kiểm tra. Họ tự lấy mẫu và thông số gửi cho cơ quan chức năng kiểm định là việc làm hợp lý, không có gì là không khách quan”. Không lấy mẫu xử lý chất thải cũng không kiểm tra, chỉ hoàn toàn dựa vào báo cáo của Formosa mà cho là “hợp lý, không có gì là không khách quan”! Vụ phó Vụ Nuôi Trồng Thủy Sản của Bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn Phạm Khánh Ly cho biết là đoàn công tác của bộ không có quyền vào kiểm tra tại Khu Công Nghệ Vũng Áng.

Thật là không thể tưởng tượng được. Ở mức độ này ngay cả sự ngu dốt tuyệt đối cũng không thể giải thích tất cả, còn phải có cả tham nhũng, cố ý câu kết với nước ngoài, cố ý phản bội quyền lợi của dân tộc để mưu lợi ích cá nhân.

Những ai phải chịu trách nhiệm?

H1Nguyễn Tấn Dũng và Nguyễn Phú Trọng

H1Trần Đại Quang. Ảnh: internet

Chính quyền cộng sản đã gây ra một thảm họa chưa từng có cho đất nước với những thiệt hại vô cùng lớn có thể kéo dài trong rất nhiều năm. Toàn ban lãnh đạo Đảng Cộng Sản phải chịu trách nhiệm nhưng trước hết là Nguyễn Tấn Dũng và Trần Đại Quang, thủ tướng và bộ trưởng công an cho tới gần đây. Họ là hai nhân vật có quyền lực lớn nhất trong chính phủ. Chính họ đã cho công an huy động cả chục ngàn côn đồ tới đập phá các khu công nghiệp trong đó có Vũng Áng. Phải nhấn mạnh là không làm gì có “những phần tử quá khích” nào cả, như luận điệu của chính quyền sau đó. Càng không phải là những người dân chủ đã xuống đường phản đối giàn khoan HD 981 xâm phạm lãnh hải Việt Nam một cách ôn hòa. Anh em dân chủ không có khả năng huy động nhiều người như thế ngay cả tại Sài Gòn và Hà Nội.  Đây chỉ là những công an giả làm côn đồ và những côn đồ do công an điều động tới với chỉ thị là đập phá các xí nghiệp để sau đó chính quyền có cớ thỏa mãn những đòi hỏi vô lý của các công ty nước ngoài, trong đo có đòi hỏi đặt Formosa gần như ngoài vòng kiểm soát của nhà nước Việt Nam, kể cả kiểm soát về xử lý chất thải. Hai nhân vật này phải trực tiếp chịu trách nhiệm về thảm họa mội trường mà nước ta đang phải gánh chịu. Điều đáng ngạc nhiện là cho tới nay tội đặc biệt nghiêm trọng này chưa bị tố giác một cách mạnh mẽ như đáng lẽ phải có.

H1Hoàng Trung Hải. Ảnh: internet

Ngay sau hai ông này là ông phó thủ tướng Hoàng Trung Hải, ông này hiện diện bên cạnh ông Nguyễn Tấn Dũng hầu như trong mọi quyết định quan trọng liên quan đến những ưu đãi dành cho Formosa.

Một người cũng rất đáng trách là ông Võ Hồng Phúc. Ông này là bộ trưởng Kế Hoạch và Đầu Tư vào lúc dự án khu công nghiệp Vũng Áng được thành lập. Là một kỹ sư về mỏ ông Phúc phải thấy sự vô lý cùng cực của dự án nhà máy thép Formosa. Ông đã bất tài hay đã là đồng lõa?

Bùi Quang Vinh, bộ trưởng Kế Hoạch và Đầu Tư sau Võ Hồng Phúc, đã thấy sự vô lý của những đòi hỏi của Formosa nhưng đã chỉ phản đối có lệ. Ông Bùi Quang Vinh càng đáng bị qui trách vì ông từng là chủ tịch ủy ban nhân dân rồi bí thư tỉnh ủy Lào Cai và đã phải biết bi kịch tài chính cũng như môi trường của nhà máy thép Lào Cai.

Bộ Tài Nguyên và Môi Trường được thành lập từ 14 năm nay với bốn thứ trưởng, 4 tổng cục, 14 cục như Cục Thẩm Định và Đánh Giá Tác Động Môi Trường, Cục Kiểm Soát Ô Nhiễm v.v. nhưng hoàn toàn vô tích sự, không đưa ra được một đạo luật nào về xử lý chất thải cả. Việc xác định nguyên nhân khiến cá chết cũng phải nhờ những chuyên gia nước ngoài. Cho đến nay đại bộ phận chất thải của các nhà máy Việt Nam được xả thẳng ra thiên nhiên không có xử lý trước. Theo báo chí nước ngoài phải đợi đến tháng 7 này chính quyền Việt Nam mới thảo luận với một số công ty Mỹ chuyên môn về môi trường do Bộ Thương Mại Mỹ giới thiệu về xử lý chất thải. Sau khi biển bị ô nhiễm và cá chết hàng loạt thứ trưởng Tài Nguyên và Môi Trường Võ Tuấn Nhân khẳng định rằng đường ống xả thải ra biển của Formosa có giấy phép và không có gì sai trái cả, để rồi sau đó bộ trưởng Trần Hồng Hà tuyên bố Formosa làm như vậy là phạm pháp. Có lẽ Võ Tuấn Nhân đã nói thực, nhưng ai đã cho phép Formosa đặt ống xả thải (đường kính 1,4 m và dài 1400 m) ngay dưới đáy biển?

Bộ công an, với Cục Phòng Chống Tội Phạm Môi Trường, đã làm gì ngoài việc đàn áp những người biểu tình ôn hòa bày tỏ quan tâm khi biển bị nhiễm độc?

Thảm họa Formosa Vũng Áng vừa phơi bày dưới ánh sáng chói lọi và gay gắt bản chất bất tài, tham nhũng và hoàn toàn vô trách nhiệm của chế độ cộng sản Việt Nam. Nó cũng nhắc lại một lần nữa rằng chủ nghĩa Mác-Lênin không phải là một chủ nghĩa để xây dựng quốc gia cho nên môi trường -cũng như văn học, nghệ thuật và đạo đức- hoàn toàn không phải là giá trị của nó. Nó chỉ là một kỹ thuật cướp và giữ chính quyền bằng bạo lực và khủng bố. Các đảng cộng sản về bản chất đều là những đảng khủng bố, khi nắm được chính quyền họ hành xử như một đảng cướp và một lực lượng chiếm đóng. Cần lưu ý là cho đến nay tất cả mọi chế độ cộng sản, không trừ một ngoại lệ nào, đều là những tai họa về môi trường.

Còn ai nữa phải chịu trách nhiêm?

Nhưng phải chăng chỉ có đảng và chính quyền cộng sản có trách nhiệm về thảm họa này? Câu trả lời đáng buồn là không. Bản chất của chủ nghĩa cộng sản không phải là để xây dựng một đất nước. Mục tiêu sau cùng của nó còn là xóa bỏ các quốc gia. Sự vô trách nhiệm của các chế độ cộng sản không phải là điều bất ngờ mà chỉ thể hiện bản chất không giấu giếm của nó. Sai lầm là ở chỗ một bộ phận dân tộc đã tiếp tay giúp nó cướp được chính quyền và một bộ phận khác đã không ngăn cản được nó. Nhưng đó đã là lịch sử, trách nhiệm của chúng ta ngày hôm nay sau khi nhận diện được nó là đã không phản ứng một cách quả quyết.

Ngày 1-5 đã có khoảng 10.000 người biểu tình ở khắp nơi nhất là ở Hà Nội và Sài Gòn. Trước một thảm họa to lớn như thế và trước thái độ xấc xược như thế của Đảng Cộng Sản con số người biểu tình đáng lẽ phải là 10 triệu người mới đúng. Các cuộc biểu tình, đúng hơn là các dự định biểu tình, ngày 8/5 và ngày 15/5 sau đó đã bị dẹp ngay lúc mới khởi sự. Tại sao quần chúng Việt Nam không biểu lộ được sự phẫn nộ? Dĩ nhiên là vì bị kìm kẹp và đàn áp, nhưng có chế độ độc tài nào không đàn áp? Nhiều chế độ độc tài còn đàn áp hung bạo hơn. Đúng là quần chúng Việt Nam đã thụ động, nhưng sự thụ động này có lý do của nó. Đó quần chúng Việt Nam đã không có được những tổ chức đủ mạnh để động viên và lãnh đạo họ. Trong tình trạng này 10.000 người biểu tình đã là khá đông.

Nhân dân Việt Nam đã là nạn nhân hơn là có trách nhiệm. Trách nhiệm là ở trí thức Việt Nam. Dân tộc nào cũng cần được trí thức hướng dẫn và lãnh đạo nhưng trí thức Việt Nam đã không đảm nhiệm được vai trò của mình. Trong đại đa số họ vẫn còn mang nặng não trạng nho sĩ, di sản của văn hóa nô dịch Khổng Giáo, coi làm chính trị chỉ để là được làm quan, và làm quan chỉ là để làm dụng cụ cho một chế độ, ngay cả một chế độ hung bao tồi dở, chứ không phải là để phục vụ đất nước. Họ không biết và cũng không dám đấu tranh chính trị. Cho tới nay trong vụ Formosa đã chỉ có những tiếng nói phản kháng của một vài chuyên gia trên những lợi và hại về mặt kinh tế của dự án chứ không phải trên những điểm quan trọng hơn rất nhiều là môi trường và chủ quyền quốc gia. Tiếng nói của trí thức Việt Nam quá yếu và quá ít trên một sự kiện quá quan trọng. Thái độ của trí thức Việt Nam quá nhút nhát trước một thảm họa đe dọa chính sự sống còn của đất nước. Không động viên được quần chúng là đương nhiên dù quần chúng chỉ chờ đợi để được động viên.

Những gì vừa xảy ra chỉ nhắc lại một lần nữa điều mà đáng lẽ trí thức Việt Nam đã phải hiểu từ lâu. Đó là không thể hy vọng gì ở chế độ này, nó là một lực lượng chiếm đóng chứ không phải một chính quyền Việt Nam. Phải đấu tranh để giành lấy dân chủ và muốn như thế phải đấu tranh có tổ chức. Hy vọng rằng thảm kịch vừa xẩy ra, và vẫn còn đang tác hại, ít nhất cũng giúp nhiều người tỉnh ngộ.

Một tổ chức đấu tranh bảo vệ môi trường

Thảm kịch môi trường này sẽ còn kéo dài. Chúng ta cũng không có quyền để nó chìm xuống. Trong khi hai đe dọa lớn khác, dự án Boxit Tây Nguyên và dự án xây 14 lò điện nguyên tử, vẫn còn đó. Với cách quản lý cẩu thả và vô trách nhiệm vượt mọi tưởng tượng mà chính quyền cộng sản vừa phơi bày qua vụ Formosa thảm họa bùn đỏ tại Tây Nguyên trở thành gần như chắc chắn và một tai nạn nguyên tử cũng rất có thể xẩy ra. Sự sống còn của đất nước đang bị đe dọa nghiêm trọng.

Từ ba mươi năm qua, trong các dự án chính trị liên tục được cập nhật, Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên luôn luôn coi môi trường là một trong những vấn đề quốc gia lớn nhất. Trong dự án chính trị Khai Sáng Kỷ Nguyên Thứ Hai vừa công bố cách đây một năm chúng tôi coi ba mối nguy lớn nhất của đất nước là tham nhũng, sự hủy hoại của môi trường và sự lệ thuộc Trung Quốc, trong đó tham nhũng được coi là mối nguy lớn nhất vì nó đưa tới sự hủy hoại của môi trường và khiến chúng ta ngày càng lệ thuộc Trung Quốc. Nhận định của chúng tôi đã dần dần được chia sẻ. Thảm kịch cá chết giờ đây đã khiến bảo vệ môi trường trở thành một đồng thuận quốc gia hàng đầu.

Như vậy cần và nên có một sự phối hợp các tổ chức xã hội dân sự trong một tổ chức bảo vệ môi trường. Tổ chức này sẽ thống nhất và điều hợp các cố gắng đấu tranh đòi bãi bỏ nhà máy thép Formosa, bãi bỏ dự án Bôxit Tây Nguyên và đình chỉ dự án xây dựng các lò điện nguyên tử. Nó sẽ chỉ có mục tiêu bảo vệ môi trường và sẽ mở cửa cho mọi người Việt Nam dù dân chủ hay cộng sản hay không có lập trường chính trị. Các tổ chức dân chủ sẽ đứng sau lưng yểm trợ tổ chức thuần túy xã hội dân sự này trong khi vẫn theo đuổi cuộc đấu tranh căn bản hơn và trọng đại hơn là chấm dứt chế độ toàn trị và xây dựng dân chủ.

Nancy Nguyễn – Từ Mặt Ðường Dậy Sóng đến Hành Trình Cho Những Ngày Sau

Nancy Nguyễn – Từ Mặt Ðường Dậy Sóng đến Hành Trình Cho Những Ngày Sau

By Uyên Nguyên on Tháng Năm 30, 2016 • ( 1 )

IMG_5495

Nancy Nguyễn (ảnh: Uyên Nguyên)

Phần 1: HÀNH TRÌNH CHO NHỮNG NGÀY SAU

Đừng bao giờ ảo tưởng rằng bạn “có mánh” để an ninh không lần ra được. Điều đó chỉ khiến bạn thiếu sự chuẩn bị cần thiết khi sự việc sảy ra. Khả năng bạn “thoát” an ninh VN tương đương khả năng bạn trúng số, tốt nhất, không nên quá hy vọng vào điều đó. Chỉ có hai lý do cho việc bạn vẫn còn đang tự do: một là bạn chưa làm gì, hoặc quen biết đủ ai, để đáng bắt, hai là, an ninh muốn dùng bạn làm mồi câu.

Trước khi nhập cảnh vào Việt Nam, tôi đã biết mình không thuộc thành phần thứ nhất. Mỗi một ngày tôi được tự do, sẽ là một ngày tôi có thể vô tình đẩy bạn bè tôi đến hiểm nguy. Tôi biết mình không có nhiều thời gian, và cũng không muốn có nhiều thời gian, tôi không thể tự biến mình thành một thứ mồi câu.

Chỉ khi xác định rằng việc bị bắt là lẽ đương nhiên không thể tránh khỏi, bạn mới có thể đối diện với nó một cách điềm tĩnh và khôn ngoan nhất. Tiếng Anh có câu “what you can’t avoid, make the best of it” Những gì không thể tránh khỏi, hãy lợi dụng nó.

Tôi không thể tránh được chuyện mình bị bắt, nhưng hy vọng có thể khéo léo lựa chọn một thời điểm bị bắt. Tôi cho phép mình 24 giờ đồng hồ để hoàn tất một số dự định, và hy vọng có thể bị bắt trong vòng 48 giờ đồng hồ. Và chỉ riêng việc bạn chủ động tiết lộ một cách có chọn lọc nơi ở của bạn, thì việc bắt khẩn cấp cũng giúp bạn xác định ai là an ninh trong vỏ bọc dân chủ. Càng tự do lâu càng khó xác định “ăn ten”. Bài toán đặt ra là: Làm sao để bị bắt trong vòng 48 giờ đồng hồ?

Phần 2: TẠM GIỮ HÀNH CHÍNH

Không ai có thể đoán được mình sẽ bị giam giữ bao nhiêu lâu, ngay cả bên an ninh cũng vậy. Tuy nhiên, nếu bằng cách nào đó khiến họ chú ý đến một sự việc nào đó, thì ít ra, bạn cũng có thể có một hy vọng mong manh rằng đó sẽ là hướng điều tra rồi từ đó tuỳ cơ ứng biến. Điều duy nhất tôi nghĩ được là vấn đề biểu tình. Và thật may, mọi sự diễn ra như mong đợi.

Khoảng 11h khuya, sau khi gởi đi những dặn dò cuối cùng, an ninh đã đập cửa phòng, tôi thoát ra khỏi Facebook, email, và những tài khoản khác rồi ra mở cửa. Tiếp tôi trong vai trò … Kiểm tra tạm trú, tạm vắng là 3 an ninh mặc sắc phục và khoang 6, 7 an ninh mặc thường phục. Họ ép tôi lên xe, mang theo toàn bộ hành lý (chỉ có duy nhất 1 chiếc ba lô và ít trái cây bạn mua cho) họ “câu lưu hành chánh” tôi về đồn công an phường 10 quận 3. Lý do tạm giữ là do tôi không tự mình thuê khách sạn (phòng tôi ở do 1 người bạn đặt sẵn cho tôi). Và cũng xin nói luôn, trong suốt thời gian tôi ở VN, dù được tặng đến 2 sim và 1 điện thoại, tôi hoàn toàn không sử dụng đến.

Họ thẩm vấn tôi từ khoảng 11h tối đến 5, 6h chiều ngày hôm sau, và chắc là tôi không cần phải nói, ai trong chúng ta cũng biết nội dung cuộc thẩm vấn chẳng mấy liên quan đến lý do tôi bị “câu lưu”. Từ công an phường đến an ninh bộ, nội dung thẩm vấn xoay quan nỗi ám ảnh của chế độ hiện nay: Mạng xã hội Facebook.

Tôi cự tuyệt trả lời, ngay cả đến những câu hỏi liên quan đến nhân thân lai lịch. Họ sau đó giam lỏng tôi tại khách sạn Kim Lợi, hẻm 606 đường 3/2 thì phải. Có công an phường, và an ninh bộ canh giữ ngày đêm. Tôi yêu cầu được liên lạc với gia đình vì chưa phải là bị can bị cáo, chưa có lệnh bắt giữ, tôi vẫn còn là một công dân với đầy đủ quyền và nghĩa vụ. Tất nhiên, yêu cầu này không được đáp ứng.

5h chiều ngày 21, an ninh bộ yêu cầu tôi thu dọn hành lý, tất nhiên tôi cự tuyệt, yêu cầu được liên lạc với người thân. Đây là lần đầu tiên từ lúc lên 5 tuổi đến giờ, tôi lại được… ẵm bồng, từ khách sạn ra xe, khoảnh khắc và hoàn cảnh …đáng nhớ trong cuộc đời.

Họ đưa tôi trở về đồn công an phường 10 quận 3, và ở đây, Dương Hồng Minh đã tuyên đọc lệnh bắt khẩn cấp theo điều 266 BLHS.

Phần 3: TỪ NHỮNG CHẤN SONG

Có những điều thật giản dị bình thường khi ta được ở trong môi trường và hoàn cảnh tự nhiên, nhưng khi bị đẩy vào 1 căn phòng với cửa sổ bít 2 lớp sắt, một lớp song, một lớp lưới, và cánh cửa buồng giam cũng là một khối sắt nặng nề với 1 lỗ nhìn cỡ 1 phong thư (cũng thường xuyên khoá) tôi có cơ hội hiểu hơn những người đã nhập trại trước tôi, và sẽ nhập trại sau tôi. Nếu ở bên ngoài, một bản án được tính bằng năm, bằng tháng, bằng ngày, thì ở trong trại, nó được tính bằng những… tiếng rao. Không có lịch, không đồng hồ, tôi đếm thời gian theo nhịp thở của cuộc sống trôi qua ngoài khung cửa. Có những thứ trước đây khó có thể khiến bạn lưu tâm, bỗng đột ngột hoá thân thành nỗi khát thèm. Tôi từng nhiều lần thấy bạn tù của tôi đứng trông ra cửa sổ, nước mắt đầy vơi theo mỗi một “Bánh mì đây, bánh mì nóng giòn đây”.

Từ đồn công an phường 10 quận 3, tôi được chở thẳng đến trại tạm giam B34 và được đưa vào phòng lấy cung số 2, ngồi vào chiếc ghế mà nhiều người trước tôi đã ngồi, và nhiều người sau tôi sẽ ngồi. Họ tiến hành lấy cung ngay lập tức, đôi khi dừng lại để tiến hành các thủ tục nhập trại. Toàn bộ đồ đạc của tôi đều được niêm phong, tất nhiên, kể cả iPad và điện thoại. Họ hứa hẹn sẽ trả lại tất cả khi tôi rời khỏi đây, hoặc là để đến trại giam, hoặc là được phóng thích (tất nhiên họ luôn nói là hoàn toàn tuỳ thuộc vào thái độ hợp tác của tôi).

Khi hoàn tất buổi hỏi cung đầu tiên, trời cũng đã khuya lắc lơ, 2 cán bộ quản trại đưa tôi lên phòng giam ở tầng 2, chị giam chung với tôi, án kinh tế, chị nói, đang say ngủ, vẫn vui vẻ giúp tôi trong đêm đầu bỡ ngỡ. Người ta bảo ĐỪNG BAO GIỜ TIN người giam cùng phòng, nhưng với tôi, chuyện đó không mấy cần thiết, vì những ngày sau đó tôi hầu như không có thời gian gặp chị, vì phải đi lấy cung đều đặn 8h sáng đến 11h trưa, ăn uống, nghỉ ngơi, rồi 1h 30 chiều đến 5h chiều, lại ăn uống nghỉ ngơi, rồi 7h tối đến 9h khuya. Hầu như đều đặn mỗi ngày. Cán bộ quản trại cũng vì thế mà trở thành chiếc đồng hồ di động của tôi, và thời gian trong một ngày được tính bằng đơn vị “Thay quần áo! Đi làm việc!”

Phần 4: PHẬN MÌNH NGẪM NGƯỜI

Năm đêm ngày ở B34, tôi không bị tra tấn về thể xác, nhưng đe dọa tâm lý thì hầu như mọi cơ hội. Tôi không nhớ mình đã nghe đi nghe lại bao nhiêu lần “sau 4 ngày tạm giữ, chúng tôi có nhiệm vụ thông báo cho cơ quan đại diện của em, là lãnh sự quán Mỹ, NHƯNG HỌ CÓ THÈM GẶP EM KHÔNG LÀ VIỆC CỦA HỌ” hay “CHẢ CÓ LÃNH SỰ NÀO CÓ THỂ CỨU ĐƯỢC EM ai vi phạm pháp luật Việt Nam đều bị xử theo pháp luật. Như Nguyễn Quốc Quân của Việt Tân, có cả một cái Đảng đứng ra vận động chống lưng, mà chúng tôi nhốt thì vẫn nhốt!” Hay “Em suy nghĩ lại đi, tuổi em còn trẻ, ở đây mười mấy năm, hai mươi mấy năm, khi ra khỏi tù, em còn lại cái gì?” “Đối với chúng tôi, những người như em chỉ là nước chảy qua cầu, tôi hôm nay không làm việc với em, thì tôi cũng làm việc với người khác, có em hay không có em thì với cái đất nước này, với cái chế độ này, cũng không là một gợn sóng, nhưng với gia đình em, với người thân em thì khác, em cứ ngoan cố sẽ thiệt vào thân chứ chả thay đổi được gì! Em nghĩ em có thể thay đổi cái chế độ này? Cái đất nước này? Em quá tự tin và ảo tưởng rồi đó!” “Em ngoan cố làm gì? Tại sao chúng tôi lần ra được em? Là bởi vì người ta phải tự cứu lấy mình! Ai cũng phải tự cứu lấy mình thôi!” “Nếu em thành khẩn, chúng tôi sẽ xem xét, biết đâu có thể thả em ngay ngày mai!” Đều đều, vô vàn những câu nói xoáy sâu vào tâm khảm, phải là sắt đá mới không một lần nghĩ “chẳng phải là như thế thật sao?”

Tôi không một ngày thôi nghĩ đến những anh chị đã từng khai ra bạn bè trong những cuộc cung như thế, và chưa bao giờ thấy thương họ nhiều như lúc này. Họ không như tôi, họ cá nằm trên thớt, còn có mẹ già con dại, không một manh áo giáp, chẳng có một chính phủ nào đứng ra bảo vệ cho họ như tôi. Và càng cảm phục hơn những con người giữa tự do và tù tội, thậm chí giữa cái sống và cái chết, vẫn khẳng khái quật cường, vẫn hiên ngang bất khuất. Tôi nhớ anh Thức, người anh lớn của tôi, đã chính thức chọn con đường quyên sinh cho tổ quốc, tôi nhớ các em tôi, những đứa em biết rõ hiểm nguy vẫn không chùn bước, vẫn chẳng nao lòng. Cảm thương và xúc động, đôi khi tôi giả vờ úp mặt vào tường ngủ để che đi những giọt nước mắt lăn dài xuống gối.

Phần 5: NHỮNG DỊ BIỆT

Người ta hay bảo an ninh Việt Nam “nói láo như vẹm” riêng tôi nhận thấy, ngoài nghiệp vụ điều tra bắt buộc phải lập lờ, thật ảo, những chia sẻ cách nhìn, nhận định, của họ về cuộc sống, về con người, ít nhiều có sự thành thật. Họ đôi khi bị cho là nói láo, vì đôi bên đã bỏ quá xa nhau về nhiều chuẩn mực.

Các anh bắt tôi về việc không đăng ký tạm trú, nhưng khi về đồn thì toàn bộ hồ sơ đã chuẩn bị sẵn của tôi lại xoay quanh “Cẩm Nang Biểu Tình” và những lời kêu gọi xuống đường vì môi trường. Các anh quy kết cho tôi tội không thành thực, nhưng xin khách quan mà xem lại, các anh có thành thực không? Các anh khinh tôi “dám làm sao không dám nhận?” vậy sao các anh dám bắt mà không dám nói thẳng lý do? Lại phải vòng vo để làm thêm trò cười cho thiên hạ?

Các anh bắt khẩn cấp tôi theo điều 266 BLHS là sửa đổi văn kiện nhà nước, sử dụng văn kiện giả để thực hiện hành vi trái pháp luật. Nhưng khi điều tra, các anh lại xoáy vào cáo buộc tôi là thành viên Việt Tân có nhiệm vụ trở về nước, và vô vàn những thứ khác không mấy liên quan đến điều 266.

Khi được hỏi vì sao bắt một đường lại điều tra một nẻo, các anh trả lời rất tự nhiên: pháp luật cho phép “trong quá trình điều tra, nếu phát hiện ra tội danh mới thì có thể điều tra bổ sung thêm tội danh mới”.

Nếu tôi là người bình thường, có lẽ đã kết luận ngay các anh tuy miệng luôn nói “chúng tôi là người chấp hành pháp luật, và cứ theo luật mà làm” nhưng lại “ta là luật, luật là ta!” Nhưng công bằng và khách quan mà nói, bất cứ ai đã từng đọc qua “Hoả Lò” của Nguyễn Chí Thiện kể về sự bắt bớ và tù đày của những năm 70, đều sẽ phải công nhận rằng, chỉ trong một thời gian ngắn, các thủ tục bắt người, điều tra, giam giữ đã có những tiến bộ đáng kinh ngạc, nền tư pháp đã tiến một bước xa. Nên khi nói “chúng tôi làm theo pháp luật” với chút tự hào, tôi không cho là các anh nói láo. Nhưng nền tư pháp các anh vẫn còn bị thế giới bỏ lại quá xa phía sau, và sự khiếm khuyết này khiến các anh nhận định lầm lạc giữa “phi pháp” và “hợp pháp” và có lối hành xử theo các anh là bình thường, nhưng theo các chuẩn mực chung là vô cùng bất thường.

Đơn cử, thế kỷ 21 rồi mà các anh vẫn 1 mực khẳng định chưa có luật biểu tình thì dù hiến pháp đã công nhận, biểu tình vẫn là phạm pháp. Khi tôi nói “pháp luật VN là luật từ dưới lên, tức áp dụng công văn hướng dẫn trước, nếu không có thì áp dụng nghị định, nếu không có nghị định thì áp đụng các điều khoản pháp luật, và trong trường hợp biểu tình, chưa có quy định của pháp luật thì phải căn cứ theo hiến pháp” (dù chính cái trình tự này cũng vô cùng ngược đời! Cả thế giới theo luật từ trên xuống dưới, chỉ riêng VN là … Chẳng giống ai) thì các anh chống chế: phải căn cứ theo các quy định khác của pháp luật, chúng tôi không bắt ai tội biểu tình, nhưng là tội tụ tập đông người, tội gây rối, tội cản trở giao thông. À, ra là bắt theo các quy định khác, khoan nói đến việc VN đã có nhiều cuộc xuống đường còn tụ tập đông hơn, cản trở nhiều hơn như việc đón sao Hàn hay các đội banh quốc tế, thậm chí quốc tang của Võ Nguyên Giáp, hay đám tang của Nguyễn Bá Thanh, và gần đây nhất là việc hàng ngàn bạn trẻ đổ ra đường mừng … Mỹ thông qua luật hôn nhân đồng tính. Khoan nói về tất cả những điều đó, tôi chỉ hỏi các anh ấy vì sao bắt Huynh Ngoc Chenh? Chú ấy ngồi 1 mình, không tụ tập đông người, không xả rác, không cản trở giao thông, sao vẫn bắt? Như vậy ai sẽ chịu trách nhiệm bắt những người bắt Huỳnh Ngọc Chênh theo điều 167 BLHS là cản trở người khác thực hiện quyền biểu tình? Câu hỏi của tôi rơi vào im lặng. Có những điều các anh làm nhiều đã thành quán tính, tôi không trách các anh.

Tôi cũng không muốn nói tiếp vì không muốn những ngày cung bị biến thành những cuộc tranh luận đúng sai, thua được, không mấy khi đời cho ta cái duyên hạnh ngộ, nghìn trùng xa cách, hiếm hoi và khó khăn lắm, mà cũng có thể là lần duy nhất trong kiếp sống này, ta đối diện nhau, có lẽ nên dùng nó cho những việc hữu ích hơn.

Phần 6: ĐIỀU TRA XÁC MINH LÀM RÕ

Có lẽ đây là phần được trông đợi nhiều nhất: Họ muốn biết gì ở tôi và những người như tôi?

Đến sáng ngày 22 tháng 5, tức sau 3 ngày bị bắt, cũng là 3 ngày tôi nhịn ăn để tỏ thái độ bất hợp tác, nhưng cái chính là để lặng lẽ, âm thầm đi bên cạnh anh Thức, dẫu sau cánh cổng B34 chẳng ai hay biết, nhưng chỉ cần trời biết, đất biết, và tôi biết với lòng mình là đủ, anh an ninh tên Vũ cho tôi hay là họ đã thông báo việc tạm giữ tôi cho sứ quán Hoa Kỳ, tôi yên tâm là ít nhất từ giờ về sau, gia đình và bằng hữu không phải lo lắng về sự biến mất của tôi.

Tôi tống đạt nguyện vọng rằng tôi sẽ không ăn cho đến khi tôi có thể tiếp xúc với cơ quan đại điện của tôi. Tuy nhiên, khác quan mà nói, tôi đã không tuyệt thực. Thể trạng nhỏ bé và thường xuyên bị tuột đường huyết khiến tôi phải dùng kẹo hoặc nhãn. Mỗi bữa tôi dùng khoảng 3 viên kẹo ngọt hoặc 4, 5 trái nhãn. Và từ tối 23 trở đi, mỗi bữa tôi dùng khoảng 2 muỗng cơm, vì chị bạn tù của tôi phàn nàn là … bụng tôi kêu lớn quá, chị không thể ngủ được suốt đêm.

Suốt những ngày làm việc còn lại, an ninh xoáy vào hai trọng tâm là cuốn “Cẩm Nang Xuống Đường” và lời kêu gọi “Xuống Đường Kiểu Mới”.

Họ cho tôi hay đây là cuốn cẩm nang chính thức của đảng Việt Tân, do Nguyễn Hoàng Thanh Tâm phổ biến đến các đảng viên và thân hữu, và như vậy, cáo buộc là tôi đã soạn cuốn cẩm nang này cho đảng Việt Tân. Đồng thời, có nguồn tin khả tín là tôi là thành viên vừa được kết nạp, cộng với những lời khen ngợi, đánh giá cao của các đảng viên Việt Tân khác dành cho tôi như thể một thành viên đầy tiềm năng, khiến họ hầu như chắc chắn tôi là thành viên Việt Tân.

Tất cả những ai quen biết tôi đều biết rõ, tôi soạn cuốn cẩm nang này là tự thân, và nhờ các anh chị trên toàn thế giới chung tay trình bày cho mạch lạc. Ban biên soạn chúng tôi trân trọng tặng cuốn cẩm nang này như một món quà làm hành trang cho những bạn có nhu cầu xuống đường, trong đó tất nhiên có cả Việt Tân. Tôi không thể cấm họ sử dụng và phổ biến.

Kinh gởi các anh chị Việt Tân, vì tính chất đặc biệt nghiêm trọng trong vấn đề tham gia đảng chính trị tại Việt Nam, tôi thiết tha mong các anh chị, dẫu đã nghiêm túc, càng nghiêm túc hơn nữa trong việc cân nhắc đến sự an nguy của người khác, nhất là những người không phải đảng viên Việt Tân. Khi sử dụng tài liệu, hay tham gia một phong trào không phải do Việt Tân chủ xướng, xin hãy nói rõ: Tài liệu này không phải do Việt Tân biên soạn, phong trào này không phải do Việt Tân khởi xướng, những cá nhân, tổ chứng biên soạn, khởi xướng không phải là thành viên Việt Tân. Xin hãy làm điều này vì an nguy của những người dấn thân. Những thông tin còn lại, tôi coi đó là thủ đoạn bịa đặt phủ đầu của an ninh Việt Nam, nhưng nếu có thật thì đó cũng là một điều rất đáng ngại.

An ninh rất quan tâm đến lời kêu gọi “Xuống Đường kiểu Việt”, họ hỏi ai đã tham mưu cho tôi ý tưởng này. Tôi cũng khẳng khái trả lời: Là chính quân đội nhân dân Việt Nam, với lối đánh du kích nổi tiếng thế giới. Các anh là bậc thầy của việc lộng giả thành chân.

Sau nhiều buổi làm việc mà vẫn không khai thác thêm được gì về tôi và các hoạt động của tôi, cũng như liệu có tổ chức nào đứng sau lưng tôi, vì thật ra cũng chẳng còn gì hơn để mà khai thác, họ yêu cầu, nói trắng ra là, tôi khai ra những tổ chức, cá nhân khác, hiểu biết của tôi về họ. Về các tổ chức, tôi được dịp chê bai tất tần tật rằng chỉ ồn ào, không có thực lực, chả làm được gì.

Về cá nhân, tôi nói thẳng với họ: “Các anh bảo em khai ra bạn bè rồi sẽ tha em, thì các anh cứ nhốt em luôn cho tiện, khỏi cần khởi tố cho tốn tiền nhà nước. Em mà khai ra bạn bè thì những ngày tháng còn lại của cuộc đời này, em sẽ sống không bằng con chó! Em không cần cái tự do kiểu ấy.”

An ninh hiểu tôi không nói đùa, và riêng việc này tôi sẽ không nhân nhượng. Sẽ không có bất cứ lời khai nào từ tôi, họ tất nhiên chuyển sang buộc tôi phải mở iPhone và iPad. Qua cung cách của họ, tôi cũng hiểu riêng việc này họ sẽ không nhân nhượng.

Phần 7: SONG PHƯƠNG CHỨ KHÔNG PHẢI ĐƠN PHƯƠNG

Anh an ninh tên Hùng bất chợt thản thốt: “Mấy ngày làm việc với em, chúng tôi chẳng thêm được gì mới!”

Vâng, làm sao có thể có thêm điều gì mới khi mà các anh đọc cho em ghi lại từng câu, từng chữ. Nếu các anh có thời gian coi lại bản cung, có lẽ sẽ thấy nó rất quen, bởi tất cả đều là lời cung của chính các anh được em viết lại trong “biên bản tự khai”. Em ngồi trước mặt các anh, vốn không phải là một tấm bản đồ để các anh nhìn vào đó mà tính đường đi, nước bước, em chỉ là tờ giấy trắng, sở dĩ nó có đường, có lối, là do các anh vẽ nên cho em. Giúp em hiểu cung cách làm việc, lối suy nghĩ, lập luận, cả những khó khăn mà các anh mắc phải, những điều đã rõ, và những thứ còn mơ hồ.

Có lẽ đến giờ, sau 6 phần tường trình, thì chắc các anh đã hiểu, không thể có chuyện em không lường trước được việc một lúc nào đó em phải mở iphone, iPad của mình.

Ngay khi có hiện tượng mất tích của tôi, iPhone, iPad của tôi đã ở vào tình trạng báo mất. Ai đã dùng qua các sản phẩm của Apple đều rõ tính năng này. Ngay khi cơ quan an ninh yêu cầu tôi kết nối vào Internet để đăng nhập Facebook và email thì ngay lập tức, toàn bộ dữ liệu của máy bị xoá sạch, thiết bị quay trở về phiên bản …chưa “đập hộp”. Không những bị xoá trắng, mà chỉ có Apple ID của chính tôi mới có thể mở được thiết bị chứ thiết bị không thể dùng được với bất cứ Apple ID nào khác. Và vào thời điểm đó thì toàn bộ mật khẩu của Apple ID, email, Facebook tôi đều hoàn toàn không biết. Một người ở ngoài đã giúp tôi thay đổi ngẫu nhiên tất cả các thông tin này.

Cơ quan an ninh tỏ ra lúng túng, không biết là thực sự hay chỉ là động thái cân não nhau. Điều đó tôi không quy chụp. Họ trần tình là trước đến giờ chưa từng gặp hiện tượng này, và hỏi đi hỏi lại tôi đây có phải là phương thức và xu hướng đấu tranh mới không. Nếu được, hãy để cho tất cả các thiết bị của mình luôn luôn trong tình trạng kết nối khi khởi động, như vậy người khác có thể giúp bạn thay đổi thông tin khi bạn không còn khả năng làm điều này.

Không còn gì để điều tra làm rõ, thời gian còn lại của những ngày tạm giam chỉ là lúc chúng tôi chia sẻ cho nhau, chân tình và thẳng thắn, suy nghĩ của mình về đất nước, con người, trăn trở ưu tư, và đâu sẽ là một tương lai, một lối đi cho dân tộc.

Nhiều người quan niệm hỏi cung là an ninh hỏi, bạn trả lời, nhưng thật ra, đó là một trao đổi song phương. Họ cố hiểu bạn, và bạn cũng có thể tìm cách hiểu họ. Ở đâu có trao đổi, ở đó có thông tin từ cả 2 chiều. Nếu không thể tránh, thì chi bằng hãy sử dụng những cơ hội đối thoại này một cách có ích nhất.

Tôi không biết mình đã tận dụng cơ duyên này hết mức hay chưa, nhưng ít ra cũng không đến nỗi thụ động, và về cơ bản đã rút ra được một số nhận định cho riêng mình.

Phần 8: HAI BẤT CẬP LỚN

Vẫn biết Việt Nam có cả một rừng luật, nhưng chỉ toàn xài luật rừng, song tôi hy vọng đó là giữa cá thế với cá thể, giữa những nhân viên điều tra khi đã tắt máy quay, gấp lại biên bản tự khai, với những người có thể được coi là “kẻ thù của chế độ”. Nhưng sự việc thật sự trầm trọng hơn thế.

Sau 4 ngày tuyệt thực, tôi được tiếp chuyện với người đại diện cao nhất của cơ quan điều tra. Tôi chịu không nhớ nổi tên, chỉ biết cầu vai quân phục thể hiện cấp hàm đại tá (2 vạch, 4 sao vàng), tầm ngoài 50, giọng miền Nam. Vị này hầu như đã hoàn toàn tin rằng tôi là đảng viên Việt Tân.

Bất kể tôi phủ nhận thân phận đảng viên thế nào, điều đó cũng không thực sự quan trọng. Theo pháp luật Việt Nam thì “án tại hồ sơ” chứ không phải “án tại lời cung”. Có nghĩa là, nếu hồ sơ “cấu thành” anh là đảng viên Việt Tân, thì bất luận anh có phải thật sự là đảng viên Việt Tân không, có khai nhận không, điều đó cũng không quan trọng. Và, ngược với thế giới, anh có trách nhiệm phải chứng minh cho cơ quan điều tra là anh vô tội.

Tôi để hai chữ “cấu thành” trong ngoặc kép là vì quyết định “đủ cơ sở” hay “chưa đủ cơ sở” cấu thành là rất …chung chung mơ hồ. Vì vậy, khách quan mà nói, chỉ riêng “Án tại hồ sơ” thì không phải bất cập, nhưng đi đôi với yếu tố chủ quan trong việc định đoạt đã đủ hay chưa đủ cơ sở cấu thành hành vi thì tạo nên một bất cập lớn.

Bốn chữ “án tại hồ sơ” vừa lạnh tanh, vừa ám ảnh. Cái tên Hồ Duy Hải cứ lớn vởn trong đầu tôi như một câu hỏi lớn. “Án tại hồ sơ”, phải chăng chính vì thế mà biết bao nhiêu con người bị đẩy vào vòng oan sai? “Án tại hồ sơ” biết bao nhiêu người cha người mẹ phải lê lết kêu oan cho con mình.
“Án tại hồ sơ”. Lạnh. Và ám ảnh.

Tuy hành vi của tôi chỉ là kêu gọi biểu tình ôn hoà đòi hỏi chính phủ Việt Nam phải sớm có câu trả lời về vấn đề cá biển chết bất thường ở miền trung, tinh thần đó thể hiện rõ trong cuốn “cẩm nang xuống đường vì môi trường”, tôi vẫn bị quy kết vào tội “đe dọa an ninh quốc gia”. Trong tất cả các tội hình sự, chỉ riêng tội này là anh không cần có hành vi cụ thể, pháp luật vẫn cho phép kết tội anh(!!)

Tội đe dọa an ninh quốc gia là tội duy nhất pháp luật Việt Nam cho phép không cần cấu thành hành vi, chỉ cần cấu thành hình thức là đủ cơ sở luận tội. Tức không cần anh có hành động nào nhằm lật đổ chính quyền, chỉ cần anh thể hiện quan điểm thôi thì pháp luật cũng cho phép luận tội anh với lập luận là nếu hành vi lật đổ của anh mà thành công thì không còn cái chế độ này để luận tội anh nữa. Và như thế, chỉ ở Việt Nam, hệ thống hành pháp có đủ cơ sở pháp lý để nhấn chìm tất cả những tiếng nói phản kháng.

Tôi nhớ khi em Kha, em Uyên, và những người bất đồng chính kiến khác bị truy tố, lãnh sự quán Hoa Kỳ thường có những thông cáo yêu cầu trả tự do ngay lập tức, vì “nhà cầm quyền Việt Nam không thể đánh đồng việc thực hiện quyền tự do ngôn luận một cách ôn hoà với hành vi đe dọa an ninh quốc gia” lúc đó tôi nghĩ không còn gì có thể rõ ràng hơn như thế. Tuy nhiên pháp luật Việt Nam cho phép đánh đồng! Và quy định về “cấu thành hình thức” như chiếc thòng lọng thắt những người bất đồng vào các điều 258 hay thậm chí 88 một cách hợp pháp.

Tôi từng nói, nền tư pháp và hành pháp Việt Nam tuy đã có nhiều tiến bộ kể từ 1975, vẫn còn bị thế giới bỏ lại quá xa phía sau, đơn cử như việc theo điều 46 BLHS, quy định người bị tạm giữ, tạm giam có quyền tự bào chữa, nhờ người bào chữa, hoặc thuê luật sư bào chữa, nhưng suốt thời gian tạm giữ, không những cá nhân tôi đã không hề được bảo đảm, mà cơ quan an ninh còn khẳng định “theo quy định của pháp luật, trước khi khởi tố thì sẽ cho gặp luật sư ít nhất 1 lần (tất nhiên là với sự giám sát chặt chẽ của cơ quan an ninh), còn có gặp được lần thứ 2 hay không là tuỳ vào thái độ của bị can, bị cáo”. Như vậy, chẳng những hầu như đã cự tuyệt quyền có người đại diện của bị can, bị cáo, mà còn vi phạm nghiêm trọng quyền riêng tư giữa thân chủ và luật sư, một quyền được quốc tế công nhận.

Rõ ràng, những bất cập ở Việt Nam đã vượt ra khỏi giới hạn cá thể, nó là những bất cập ĐÃ THÀNH HỆ THỐNG.

Anh an ninh tên Minh nói vọng ra ngoài cửa sổ phòng cung: “Hái cho cán bộ mấy trái mận!” Những người tù vui vẻ hăng hái lấy sào, chọc 1 hồi rồi luồn những trái mận chín cây của trại B34 qua song sắt. Anh chậm rãi nói: “Đấy, em thấy đi tù cũng vui, giá mà anh Thức của em cũng vui vẻ thế này, đường này ông ấy lại đi tuyệt thực, đúng dở hơi!”

Phần 9: DÂY KẼM GAI ĐÂM NÁT BẦU TRỜI

Không thể so sánh “những người tù ngoài kia” với các anh Thức, anh Điếu Cày, chị Tần, hay anh Đài. Một bên tù có tội, một bên tù vô tội, một bên tù vì mưu lợi cá nhân, một bên tù vì hy sinh bản thân, một bên tù vì xâm hại, một bên tù vì kiến thiết. Làm sao có thể đòi hỏi những người bị cái chế độ này tặng cho những bản án oan nghiệt để bảo vệ sự tồn vong của chính nó, có thể vui vẻ lãnh án như những người tù khác! Tôi nhớ em Kha tôi từng khẳng khái nói trước toà: TÔI TRƯỚC SAU VẪN LÀ MỘT NGƯỜI YÊU NƯỚC, tôi chỉ chống sự độc tài của đảng cộng sản Việt Nam.

“Tôi trước sau vẫn là một người yêu nước…” Kha ơi!

An ninh chỉ tay ra ngoài cửa sổ: “Đấy, em về Việt Nam rồi thì thấy đấy, người ta vẫn sống, sinh hoạt, làm việc bình thường, có phải bị kìm kẹp như em bị tuyên truyền nhồi sọ đâu! Em đừng nghe thông tin tuyên truyền một chiều rồi nghĩ xấu cho nhà nước!”

Nếu hình tượng hoá, tôi cảm thấy mỗi cá thể như một loại cỏ cây, và xã hội như một cánh rừng. Chỉ có điều, trên không trung là một tấm lưới kẽm gai khổng lồ có tên gọi “đe dọa an ninh quốc gia”. Bên dưới tấm lưới, những người chấp nhận thân phận cỏ dại vẫn sống. Nhìn ra ngoài cửa sổ, đời sống vẫn tấp nập gọi mời. Tấm lưới vẫn để cho những cây lùm, cây bụi được sống thoải mái. Những người chấp nhận thân phận luồn cúi, sống khom lưng cúi đầu để vươn lên vẫn có cơ hội đứng cao hơn vạn kẻ. Và tấm lưới, trở thành công cụ tốt của các loại dây leo, những người có thể bám vào pháp luật để hưởng ánh mặt trời, che cả bầu trời. Còn những con người có tầm vóc, trí tuệ, muốn được vươn cao vào bầu trời tự do, khoáng đạt, tất nhiên sẽ bị tấm lưới kẽm gai đâm cho rách rưới, đớn đau.

Khi các anh nói hãy nhìn ra ngoài kia, để thấy cuộc đời vẫn thở, tôi chỉ thấy những dây kẽm gai vô hình đâm nát cả bầu trời tự do. Tấm lưới ấy đã khiến một số cây khuất phục, nhưng nhiều những cây khác vẫn mạnh mẽ vươn lên.

Các anh nói “Đất nước này còn nhiều bất cập, chưa hoàn hảo, nhưng nó đang tốt lên từng ngày”. Tôi bảo các anh ấy, không cần phải so sánh với Âu, với Mỹ, hãy nhìn sang người láng giềng Thái Lan, tố chất người Việt hơn hẳn người Thái, mới 50 năm trước ta bỏ xa Thái Lan, 50 năm sau, cái thằng có tố chất thua xa mình lại bỏ mình xa lắc! Các anh vẫn nói đất nước tốt lên từng ngày, nhưng so với sự tiến bộ chung của toàn khu vực, các anh có thấy xấu hổ không? Câu hỏi này, một lần nữa rơi vào im lặng.

Khi bị giam lỏng trong khách sạn Kim Lợi, tôi được biết Sài Gòn sắp có lễ hội trái cây an toàn diễn ra ở 1 khách sạn hay siêu thị nào đó. Nghe cái tên thôi đã thấy bi hài. Chắc chỉ có ở Việt Nam mới có cái gọi là lễ hội trái cây … AN TOÀN! Có những thứ đã ăn vào tiềm thức, các anh có nhìn đấy, có trông đấy, mà không còn THẤY gì nữa! Tôi không trách các anh.

Anh khẳng định cơ chế là tốt, chỉ là một số cá nhân chưa tốt, có những con sâu làm rầu nồi canh, nhưng những cá nhân này sẽ từ từ bị loại bỏ. Tôi cho rằng anh hơi quá lạc quan. Nếu chỉ là một số con sâu làm rầu nồi canh, thì đảng của các anh đã không đem tham nhũng vào vấn nạn quốc gia, và xem đó là một trong 4 nguy cơ lớn nhất ảnh hưởng đến sự tồn vong của chế độ. Nói đến đây thì tôi nghĩ, cũng sâu, cũng canh, nhưng có lẽ là 1 nồi canh nhung nhúc sâu thì đúng hơn. Tôi ít nhiều tin vào nỗ lực, hay nguyện vọng, muốn loại bỏ những con sâu hại dân hại nước của anh, nhưng làm sao anh dám chắc tốc độ bắt sâu của anh nhanh hơn tốc độ sâu dòi nảy nở sinh sôi ra?

Anh nói được những cán bộ tha hoá chỉ là những con sâu, nhưng lại một mực khẳng định những người làm dân chủ tha hoá là phần đông nếu không muốn nói là hầu hết. Anh nói được chúng tôi bị thông tin tuyên truyền 1 chiều, nhưng lại nghĩ các anh thì không thế! Tôi bảo thật, hãy tỉnh đậy đi! Trước khi không còn có thể tỉnh lại được nữa!

Đưa tôi ra máy bay là 2 nhân viên an ninh Hùng và Đại, 2 trong số 4 người chịu trách nhiệm chính trong vụ án của tôi, trong vô thức đã hồ hởi chia sẻ “chỉ khi đưa người đi tụi anh mới được đi vào cổng quốc tế thế này! Cả cuộc đời anh chưa lần nào xuất ngoại!” Sau tôi mới biết, nếu đã làm an ninh điều tra thì không được phép xuất ngoại, trừ phi có công tác (thường là công tác do thám), chả trách các anh có tầm nhìn rất hạn hẹp. Vậy thì em sẽ bay đi khắp thế giới và tả lại cho các anh nghe, hy vọng các anh biết ngoài kia, những con người không mang căn cước Việt họ có đời sống thế nào để biết trào nước mắt cho số phận của người Việt Nam mình.

Phần 10: HÀNH TRÌNH CHO NHỮNG NGÀY SAU

Xin mượn lại tiêu đề của phần đầu để đặt cho phần cuối, như một cái kết mở, vì đây thực sự là một chuyến đi mang tính chất khai phóng đối với bản thân tôi.

Cho em gởi lời cảm kích đến các anh chị của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên, đã khẳng khái đề nghị nếu có nhu cầu, sẽ sẵn sàng thanh minh cho tin đồn em là thành viên của Tập Hợp. Em cảm thấy không cần thiết, phần vì chính quyền không gán ghép em vào tội ấy, và phần vì, chỉ cần có thiện chí như thế, với em, đã là quá đủ. Em cảm ơn.

Một số người trách tôi sao nỗ lực về vào lúc này, vì đây hoàn toàn không phải là “trận cuối” để mà phải “hy sinh” như thế. Tôi chỉ cười. Sống trên đời, mỗi người có một nguyên tắc. Và nguyên tắc của tôi là trừ phi bất khả kháng, không ngồi chốn an toàn xúi người khác xung phong. Tôi nhớ nhà thơ Chế Lan Viên từng viết về cuộc tổng tiến công 1968:

Mậu Thân 2.000 người xuống đồng bằng
Chỉ một đêm, còn sống có 30
Ai chịu trách nhiệm về cái chết 2.000 người đó?
Tôi!

Tôi – người viết những câu thơ cổ võ
Ca tụng người không tiếc mạng mình
trong mọi cuộc xung phong.
Một trong ba mươi người kia ở mặt trận về sau mười năm
Ngồi bán quán bên đường nuôi đàn con nhỏ

Quán treo huân chương đầy, mọi cỡ,
Chả huân chương nào nuôi được người lính cũ!
Ai chịu trách nhiệm vậy?
Lại chính là tôi!

Người lính cần một câu thơ giải đáp về đời,
Tôi ú ớ.
Người ấy nhắc những câu thơ tôi làm người ấy xung phong
Mà tôi xấu hổ.
Tôi chưa có câu thơ nào hôm nay
Giúp người ấy nuôi đàn con nhỏ
Giữa buồn tủi chua cay vẫn có thể cười

Suốt mười năm lặng lẽ, âm thầm đi bên cạnh những đổi thay, chưa một lần tôi dám lên tiếng kêu gọi mọi người xuống đường. Lương tâm không cho phép tôi làm việc ấy. Nhưng lần này, vì tính chất quá nghiêm trọng của sự việc buộc tôi phải lên tiếng, và ngay khi lên tiếng kêu gọi, tôi đã biết mình phải chuẩn bị hành trang cho một chuyến đi … không tốn nhiều tiền khách sạn. Và tôi đi, cũng chính bởi “đây không phải là “trận cuối” nhưng chính xác là thời điểm của một KHỞI ĐẦU MỚI cho một chặng đường mới. Một hành trình cho những ngày sau.

An ninh đã hỏi tôi: “Vậy thì theo em, tổ chức nào mới thực là kẻ thù của chế độ?” Tôi trả lời: là chính những sai trái nảy sinh trong nội tại các anh, quất lên đất nước những lằn roi tụt hậu. Ngày nào chính phủ các anh còn chống chế và đổ lỗi cho một đối tượng nào đó, ngày đó các anh còn xác định sai kẻ thù. Sự chậm trễ trong việc kết án kẻ thù đích thực chỉ làm trầm trọng thêm sự việc.

Còn với các bạn, tôi xin mượn lại lời của một bài viết cũ: sẽ không ai trách nếu bạn chỉ mưu cầu một cuộc sống bình yên, ai cũng vậy. Nhưng VN còn lại gì? Cho bạn, cho tôi, cho con cái chúng ta? Đồi trọc, rừng thưa, tài nguyên cạn kiệt, thực phẩm, nguồn nước ngày một công khai nhiễm độc. Nhìn xa hơn giáo dục tê liệt, y tế tụt hậu, đạo đức chỉ còn là món hàng xa xỉ. Ngoài khơi ngoại bang hằm hè thôn tính, trong đất liền chính phủ nhắm mắt bịt tai trước nhu cầu sống còn của gần một trăm triệu con người. Có ai đó nói đùa “đến cả muốn ăn không khí trừ cơm cũng không còn được nữa!” Đùa mà đau …

Sẽ không ai trách khi bạn chỉ muốn bình yên, nhưng nếu hôm nay an phận, bạn trả lời tôi đi, ta còn lại gì để bình yên sống những ngày sau? Tấm lưới kẽm gai đang mỗi ngày bị chọc thủng. Chọn làm người tự do hay chọn sống cúi đầu là quyền của các bạn, nhưng sự tự do chưa bao giờ là miễn phí. Và nơi nào càng hiếm, thì nơi đó nó càng đắt đỏ.

Tất cả chúng ta, dẫu chọn lựa thế nào đi chăng nữa, đều phải ĐỨNG LÊN VÀ ĐI TIẾP vì cuộc sống không ngừng lại ở ngày hôm nay.

Gởi các anh an ninh Hùng, Minh, Đại, Vũ, anh Thành và anh Chỉnh: Nếu một ngày, ai trong các anh quyết định cởi quân phục để trở về với dân, chắc chắn sẽ có 1 tấm thảm bay đưa anh đến những mảnh đất, những dải nước, những chân trời mới để từ đó, anh có thể khám phá chính quê hương mình từ một góc nhìn khác, một lăng kính khác. Người ta bảo “trải nghiệm”, tức chỉ có thể “trải” mới có thể “nghiệm” một cách đủ đầy, tròn trịa, như chính chuyến đi này của em.

Trân trọng.

(Hết).

 

Thấy gì qua việc VTV gỡ clip đấu tố MC Phan Anh?

Thấy gì qua việc VTV gỡ clip đấu tố MC Phan Anh?

 Facebook Khanh Nguyen

 Phải nói là vui mừng. Niềm vui này cũng giống như niềm vui hôm 1.5, hàng ngàn người xuống đường biểu tình vì cá chết. Nỗi vui mừng vì sự thức tỉnh và mạnh dạn của người dân khi nhận ra sự thật. Bất ngờ và … hy vọng .

Việc gỡ clip cho thấy sự thất bại của truyền thông Đảng. Mặc dù các tầng lớp khán giả xem tivi là rất phong phú, mà trong số họ rất nhiều người còn tin Đảng, tin truyền thông Đảng, thậm chí vẫn một lòng thờ chế độ. Có thể nói tôi hơi cực đoan nhưng cá nhân tôi cho rằng mặt bằng nhận thức về xã hội chính trị của ” khán giả” fb hơn hẳn khán giả của các chương trình trên VTV . Như vậy là VTV đã thua ngay trên sân nhà của mình, thua bởi ngay những người trước giờ yêu quí mình.

Điều này nằm ngoài sức tưởng tượng của VTV và của cả chúng ta. Vì nếu tính định hướng của VTV chiến thắng thì họ đã chẳng bao giờ gỡ clip mà còn phát đi phát lại, phát tái phát hồi như đoạn video bôi nhọ anh Trương Minh Tam phản động vậy.

Bạn không thể biết được là tui vui mừng như thế nào đâu. Tui không sợ ĐCS quá mạnh, tui không sợ CA bắt bớ hay đàn áp… thứ mà tui sợ nhất là những người nhìn thấy các bài viết của tui phán 1 câu xanh rờn ” phản động” , và tui biết rằng trong số họ không phải tất cả đều là dư luận viên. Tui sợ nhất là nhận thức của người dân còn quá lầm lạc, u tối!

Ai cũng biết rằng số người theo dõi truyền thông lề phải cao gấp ngàn lần số người theo dõi truyền thông lề trái. Lần đầu tiên một ông lớn như VTV thất bại thê thảm ngay trên sân nhà với khán giả nhà. Đúng là không cái gì đủ sức mạnh vượt qua sự thật. Tôi vui mừng và chờ đợi vì cảm thấy cái ngày này đang đến gần: ngày mà người ta quay ra đập vỡ cái ti vi đang leo lẻo nói láo bởi vì cái tủ lạnh của họ đã hoàn toàn trống rỗng !

VN ơi, ngày ấy sẽ không xa nữa đâu!

Khanh Lam Nguyen

Giờ đây bạn ra đi, đến phương trời xa xa.

“Giờ đây bạn ra đi, đến phương trời xa xa”.

“Nhìn con tàu chia ly, vấn vương lòng ta.

Tàu đêm lạnh buốt giá, lạnh đến tận tim ta.

Lạnh cho người đi xa, xa quê nhà”.

(Minh Kỳ – Tiễn Bạn)

Trần Ngọc Mười Hai

(Ga 14: 19-20/Ga 1: 1-4)

Lời ca trên, sao cứ văng-vẳng mãi trong đầu bần đạo, suốt mấy ngày. Cứ như thể, nghệ-sĩ viết nhạc có tên là Minh Kỳ lại đã dùng lời lẽ rất thi-tứ để cùng tôi/cùng bạn, ta nói với nhau những lời da-diết như sau:

“Mai đây, khi buồn đến sân ga. Êm mơ con tàu mấy đêm qua.

Mà rồi giờ đây, tìm đâu thấy bóng, chung vui hòa ca.

Rồi lòng buồn mơ, chậm lê nhịp bước, mang theo tình ta.” (Minh Kỳ – bđd)

Vâng. Con tàu cuộc đời của bạn tôi, nay chuyển bánh/rời sân ga đời người, để đi về chốn miên-trường xa mù-tắp, rất nhân-trần. Con tàu mà bạn tôi đặt chân lên đó, có những lời lẽ buồn-bã hơn cả là khi bạn còn ngoái cổ nhìn lại người thân đang ở gần, để tìm thêm đôi lời hát rất như sau:

 “Mai đây, khi bạn sống nơi xa. Mai đây, sông bờ cách đôi ta.

Bạn ơi có biết, đời ta sẽ sống, trong bao chờ mong.

Chờ một ngày mai, bạn cùng tôi hát, khúc ca tương phùng.”

(Minh Kỳ – bđd)

Vâng. Vào ngày “N” hôm ấy, bạn trẻ của tôi tên là Phêrô Nguyễn Đình Khâm ở Yagoona, Sydney có nhắn với bần đạo bầy tôi đây đôi lời, rằng: “Có thể nào, sau chuyến ra đi của đàn em cùng trường Dòng là Nguyễn Thành Thông, anh cho bọn này đôi ba tâm-tình rất “phiếm” để cảm-thông, nhung-nhớ chứ?”

 Vâng. Thoạt nghe tin bạn Nguyễn Văn Thành (tự là Thành-Thông) đã nhẹ-nhàng/thanh-thản về với thế-giới bên kia, đã thấy buồn. Giờ, còn lại chỉ đôi lời nhắn của bạn hiền hôm ấy, bần đạo càng thấy thấm-thía hơn về nỗi buồn xa cách, đến độ thế.

Dù buồn cách mấy, thôi thì bạn cũng hãy cùng tôi, ta dắt-dìu nhau đi vào khu vườn Lời Chúa có những lời-lẽ vàng/ngọc, sau đây:

“Chỉ một ít thời gian nữa các con không còn thấy Thày.

Phần các con, các con thấy Thày. Vì Thày sống và các con cũng sẽ sống.” (Ga 14: 19-20)

Đoạn Tin Mừng trên, do anh Mai Văn Thịnh, linh-mục Dòng Chúa Cứu Thế trích-dẫn ngày hôm ấy, đã khiến bần đạo thấy cảm-kích bèn có tâm-tình sẻ san cùng gia-đình nhà hiếu, những câu sau đây:

“Đời người, ai cũng gặp cơn phong ba bão táp. Nhưng, sóng gió cuộc đời mà Thành và Thủy từng gặp, cũng không ít. Tuy là thế, nhưng Thành-Thủy vẫn lướt vượt để qua cơn biến-động, đến thời thái-lai.

 Nay sóng gió cuộc đời của gia-đình Thủy đang trờ tới tưởng chừng như là tột-đỉnh. Nhưng, như Tin Mừng tối hôm qua anh Mai Văn Thịnh đọc và san-sẻ trong buổi lễ tiễn chân Thành có nói: chỉ một ít nữa thôi, Thày sẽ giã từ các con. Và, chỉ một ít nữa Thày lại sẽ gặp các con…

 Hôm nay cũng thế. Chỉ một ít nữa thôi, sóng gió tột-đỉnh trong đời sống của gia-đình Thủy rồi cũng qua đi. Và, chỉ một ít nữa thôi, Thủy và các cháu cũng sẽ đạt bình-an trong tâm-hồn và cuộc sống, mà thôi.

 Thế nên, lời cuối cùng của anh hôm nay, là: Thủy và gia-đình hãy tin vào Lời Chúa nói. Hãy vui lòng phó thác mọi sự trong tay Chúa và chấp-nhận. Cũng chỉ một ít nữa thôi, mọi sự rồi sẽ tốt đẹp. Cả trong lẫn ngoài.

 Anh em đây, chúc Thuỷ và gia-đình cứ thế hiên-ngang lướt vượt mọi sóng gió, để còn sống. Sống vui, sống mạnh trong tin-tưởng vào Thiên-Chúa-là-Tình-Yêu, với mọi người.” (X. www.giađinhanphong.blogspot.com Duc in Altum Quí 2/2016 số 94, phần “Giọng Cũ Xa Gần”)

Suốt gần tuần-lễ đồng-hành với người em lớp dưới trong Gia-đình An-Phong Sydney, bần đạo cảm-nghiệm được những lời sẻ-san/diễn-giải đoạn Tin Mừng tưởng rằng sẽ buồn về cuộc đời người, như đấng bậc nhà Đạo mình từng lên tiếng:

“Hành trình sống Đạo, theo ngôn ngữ Hy Lạp “Hodos”/“Con Đường”), đã xuất hiện trong bối cảnh Tin Vui An Bình, ở Tân Ước. Trình thuật về “Con Đường”, mà các tín hữu khi xưa vẫn gợi nhớ những “Người bước theo Con Đường, Chúa đi”.

 Và, vấn đề “Con Đường” cuộc đời hôm nay, là: quá nhiều người đồ đệ theo Chúa nay vẫn lạc. Lạc Đường, lạc lối vì vô tâm hay cố tình đi trệch dẫn đi xa. Hành trình Con Đường trần thế, theo thánh Luca, là tập-trung hướng về tụ điểm có cứu độ của Đức Chúa. Và, chính đó là ưu tư buồn bã, mà đồ đệ Chúa, vẫn ngộ nhận. Ngộ nhận lớn, là: sau cái chết của Thầy, dân con đồ đệ như mất hướng, rất chán nản. Tuyệt vọng. 

Họ tuyệt vọng, là bởi đã cản trở không để Chúa hiện diện đi vào đường đời của chính mình. Đức Chúa chỉ đi vào “đường đời riêng tây của mọi người một cách thầm lặng và bất ngờ”. Ngài thường đến với cuộc đời mỗi người qua hình hài người bạn thân, đồng môn hoặc đồng nghiệp. Hoặc, như một khách lữ hành, ngang qua đời mình. Cũng có thể, là người mà ta yêu thương, ngưỡng mộ, hoặc ghét bỏ sợ sệt, chỉ muốn quên.

 Đến với ta, có thể Chúa mang thân-phận hình hài của biến cố. Một sự vật. Không hình tượng, hoặc cũng chẳng định-hình. Nhưng, qua các sự vật và hình-hài ấy, Ngài muốn nói với tất cả thật nhiều điều. Nhưng có điều là: con người cứ tự che kín không nhận ra, thôi.          

 Điều quan-trọng nữa, là ta phải xác-tín rằng: trong hành-trình đường đời, chẳng khi nào ta cô-đơn, lẻ bóng hết. Bởi, Ngài vẫn luôn hiện-diện ở ngay đó, như Ngài từng nói: “Thầy sẽ ở lại với các con mọi ngày, cho đến thời sau hết”. Tuy thế, đôi lúc ta vẫn hành-xử giống hệt đồ-đệ thân/quen trên Emmaus đường đời, cứ ngỡ là Ngài bỏ rơi, để ta lại một mình, chẳng đoái thương.

 Thực-tế đời thường từng minh-chứng: Ngài vẫn ở gần bên mỗi khi ta gặp âu-sầu, bức-bách. Cả những lúc lo-âu, ta vẫn thấy như có ai hỏi: “Các anh vừa trao-đổi với nhau về gì vậy?” (Lc 24: 17). Đây, là điểm hẹn để ta có thể gặp-gỡ Chúa. Tuy nhiên, không phải như nhiều người thường nghĩ: khi cầu-nguyện, là ta có thể trút bỏ mọi yếu-đuối, buồn đau và khổ-ải. Là, dẹp bỏ được các hờn-căm, chán-chường. Mà, nguyện-cầu thực-sự là biết suy-tư ứng-nghiệm Tin Mừng; và lấy đó làm đường-hướng quyết noi theo.

 Trong thực-tế ngày thường, khi gặp khó-khăn, ta luôn tập-trung nguyện cầu. Nguyện và cầu đây, không phải để xin xỏ. Nhưng, là giáp mặt/gặp-gỡ Ngài tại nơi ta thấy khó-khăn. Vì, Ngài thường hiển-hiện, gặp ta vào lúc ấy.” (X. Lm Frank Doyle sj, Suy Niệm Lời Ngài Năm A, Chúa Nhật thứ 3 Phục Sinh, nxb Tôn-giáo 2012 tr. 76-77)

Kinh-nghiệm hiếm-quí về “con đường cuộc đời” nay thấy có ca-từ đầy kể lể về tình bạn, nhớ bạn và thương tiếc bạn ra đi về chốn trời xa, cứ là lảng-vảng trong đầu những ca-từ như sau:

“Giờ đây bạn ra đi, trên con tàu chia ly.

Giờ đây còn vui chi, kẻ ở người đi.

Ngày mai bạn biên thư, để cho lòng bớt nhớ.

Ðể cho tình đôi ta, không phai mờ.”

(Minh Kỳ – bđd)

Thật ra thì, có hát gì thì hát. Nói gì thì nói. Hát và nói, là để dấy lên những tình-tự chính-qui, chính-mạch của Đạo mình, vẫn có lời rằng:

“Anh em đừng xao xuyến!

Hãy tin vào Thiên-Chúa và tin vào Thầy.

Trong nhà Cha Thầy, có nhiều chỗ ở;

nếu không, Thầy đã nói với anh em rồi,

vì Thầy đi dọn chỗ cho anh em.

Nếu Thầy đi dọn chỗ cho anh em,

thì Thầy lại đến và đem anh em về với Thầy,

để Thầy ở đâu, anh em cũng ở đó.

Và Thầy đi đâu, thì anh em biết đường rồi.”

(Ga 1: 1-4)

 Vâng. Xin nghe theo lời dặn của Thày Chí Thánh, để rồi bạn và tôi, ta sẽ nhắn/bảo nhau hãy lướt-vượt cơn giông bão/sóng dồn buồn/phiền mà hướng về phía trước. Bởi, phía trước mặt chúng ta, luôn còn đó ánh-sáng chói-loà một tin-yêu và hy-vọng, để ta sống quãng ngày còn lại, khi “không-gian đụng thời gian”, chứ?

Vâng. Là, bạn bè có niềm tin thương-yêu giống nhau, bạn hãy cùng tôi, ta cứ nắm tay nhau đi vào giòng chảy tâm-tình có tình-tự nâng/nhấc, đến thật vui. Còn vui hơn, khi ta lại bắt gặp câu truyện nhè-nhẹ, những kể rằng:

“Một ngày nọ, có một người hỏi một vị lão tiên sinh, mặt trời và mặt trăng, cái nào quan trọng hơn? Vị lão tiên sinh kia suy nghĩ nửa ngày, mới trả lời: “Là mặt trăng, mặt trăng quan trọng hơn. Tại sao?

 Bởi vì mặt trăng chiếu sáng vào ban đêm, đó là thời điểm chúng ta cần ánh sáng nhất, còn mặt trời lại chiếu sáng vào ban ngày mà ban ngày chúng ta đã có đủ ánh sáng rồi. Bạn có lẽ sẽ cười vị lão tiên sinh này là hồ đồ, nhưng mà bạn không biết là có rất nhiều người cũng nghĩ như thế sao? Người mà hàng ngày chăm sóc bạn, bạn cũng không cảm nhận được điều gì cả? Nhưng nếu là một người xa lạ ngẫu nhiên giúp đỡ bạn, bạn sẽ cho rằng đó là một người tốt, cha mẹ và người thân của bạn luôn luôn vì bạn mà hy sinh, mà đánh đổi nhưng bạn lại cảm thấy đó là việc đương nhiên, thậm chí có khi còn thấy phiền toái. Một khi người ngoài làm một việc na ná như thế thì bạn lại sẽ hết sức cảm kích. Đây chẳng phải là giống như đã hồ đồ “cảm kích ánh trăng mà phủ nhận mặt trời” hay sao?

 Một cô gái đã có một cuộc tranh cãi với mẹ của mình, tức giận đến mức tông cửa chạy ra ngoài và quyết định không bao giờ trở về ngôi nhà chán ghét này nữa. Cô đã đi lang thang cả ngày ở bên ngoài, đến lúc bụng đói cồn cào, nhưng lại không có một đồng tiền nào, mà lại không muốn trở về nhà để ăn cơm. Mãi đến lúc trời tối, cô mới đi vào một quán mì, ngửi thấy mùi mì thơm tỏa ra. Cô thực sự rất muốn được ăn một bát, nhưng trên người không có tiền, chỉ có thể liên tục nuốt nước miếng.

 Bỗng nhiên, ông chủ quán mì ân cần hỏi han: “Cháu gái, cháu có muốn ăn mì không?”, cô gái ngượng ngùng trả lời: “à, nhưng mà, cháu không mang tiền”. Ông chủ nghe xong cười to: “haha, không sao cả, hôm nay cứ coi như bác mời cháu đi!” Cô gái quả thực không thể tin vào lỗ tai mình, cô ngồi xuống, ngay lúc đó, một bát mì được mang ra, cô ăn say sưa, và nói: “Bác chủ quán, bác thật là một người tốt!”

 Ông chủ quán nói,: “Ồ, sao cháu lại nói vậy?”, cô gái trả lời: “Chúng ta vốn không quen biết nhau, bác lại đối xử tốt với cháu như vậy, không giống như mẹ của cháu, hoàn toàn không hiểu được những nhu cầu và ý nghĩ của cháu, thật là bực mình!”

 Ông chủ quán lại cười: “haha, cháu gái, bác chẳng qua mới chỉ cho cháu một bát mì thôi, mà cháu đã cảm kích bác như thế, thế mà mẹ của cháu đã nấu cơm cho cháu hai mươi mấy năm nay, cháu chẳng phải là càng nên cảm kích mẹ của cháu hay sao?”

 Nghe ông chủ quán nói xong, cô gái như tỉnh giấc mơ, lập tức nước mắt trào ra, cô bỏ mặc nửa bát mì còn lại mà vội vàng chạy về nhà. Mới đến ngõ trước cổng nhà, cô đã nhìn thấy bóng mẹ xa xa, đang lo lắng nhìn quanh bốn phía cổng ra vào, trái tim cô như thắt lại, cô cảm thấy muốn nói một ngàn lần một vạn lần lời xin lỗi với mẹ của mình. Nhưng cô còn chưa kịp mở miệng thì mẹ của cô đã nghênh đón và nói: “trời ơi, con cả ngày đã đi đâu thế này? Mau mau, đi vào nhà rửa chân tay, ăn cơm tối đi.”

Tối hôm đó, cô gái mới cảm nhận được sâu sắc tình yêu của mẹ đối với mình. Khi đã quen với sự hiện diện của mặt trời, mọi người đã quên mất là nó đem lại cho mọi người ánh sáng, khi đã quen với sự chăm sóc của người thân, mọi người thường quên mất họ đã cho mình sự ấm cúng, một người quen được chăm sóc từng li từng tí thì ngược lại sẽ không thấy biết ơn, vì họ cho rằng, ban ngày đã đủ ánh sáng rồi, cho nên mặt trời là dư thừa, không cần thiết.

 Hy vọng trong chúng ta mỗi người đều biết mặt trời và mặt trăng, cái nào quan trọng hơn.

Trong cuộc sống thực tại, chúng ta thường hay không để mắt đến những điều mình đã có, cho rằng chúng là lẽ đương nhiên, không có gì quan trọng với mình, mà lại đi phàn nàn số phận bất công, như thể là thế giới này thiếu nợ chúng ta rất nhiều thứ vậy.

 Kỳ thực, biết ơn cũng là một loại thái độ tích cực của cuộc sống, đúng như một số người đã nói: “Hãy cảm ơn người đã làm bạn tổn thương bởi vì họ là người đã tôi luyện ý chí của bạn, hãy cảm ơn người đã lừa dối bạn bởi vì họ đã làm phong phú thêm kinh nghiệm của bạn, hãy cảm ơn người đã coi thường bạn bởi vì họ đã làm thức tỉnh lòng tự tôn của bạn…”. Cần phải mang một tấm lòng biết ơn, biết ơn số phận, biết ơn hết thảy những người đã giúp bạn trưởng thành, biết ơn hết thảy những gì ở xung quanh mình. 

Để có một tấm lòng biết ơn, yêu cầu chúng ta cần phải để tâm quan sát, dụng tâm cảm ngộ, càng cần chúng ta phải biết yêu thương. Cỏ cây sinh trưởng phát triển mạnh mẽ là để báo đáp ân huệ của mặt trời mùa xuân, chim chóc liều mình kiếm ăn là để báo đáp ân huệ được nuôi nấng, cây mạ phát triển khỏe mạnh là để báo đáp ân huệ của dòng nước mát, con cái cố gắng học tập là để báo đáp công ơn sinh thành và dạy dỗ của cha mẹ.

 Hãy học cách biết ơn đi! Khi bạn cảm ơn cuộc đời, cuộc đời sẽ ban thưởng cho bạn ánh nắng mặt trời rực rỡ. Bạn oán trách trời đất, khả năng cuối cùng chỉ có hai bàn tay trắng mà thôi! Không phải vậy sao? Mây cuốn mây bay, hoa nở hoa tàn đều đáng để chúng ta quý trọng, cảm ơn mặt trăng, càng cần phải cảm ơn mặt trời!” (trích truyện kể ở trên mạng)

Đã gọi là truyện kể để minh-hoạ, thì có lẽ và có thể hôm nay đây, khi ai đó trong vòng thân/quen đã giã-từ bầu bạn mà ra đi về chốn miên-trường, thì ắt hẳn bạn và tôi, ta lại sẽ nghe văng vẳng thêm ca-từ nhè-nhẹ hôm ấy, những hát rằng:

 “Mai đây khi bạn sống nơi xa. Mai đây sông bờ cách đôi ta.

Bạn ơi có biết, đời ta sẽ sống, trong bao chờ mong.

Chờ một ngày mai, bạn cùng tôi hát, khúc ca tương phùng.” (Minh Kỳ – bđd)

Vâng. Có thể và có lẽ: khi giáp mặt từng chặp và từng chặp sự “ra đi” của bạn hiền, thì tôi và bạn có vững tâm cho lắm cũng chỉ nói được như đấng bậc nhân-hiền nhà Đạo, từng ủy-lạo:

“Còn tôi, tôi sắp phải đổ máu ra làm lễ tế, đã đến giờ tôi phải ra đi.

Tôi đã đấu trong cuộc thi đấu cao đẹp, đã chạy hết chặng đường, đã giữ vững niềm tin.

Giờ đây tôi chỉ còn đợi vòng hoa dành cho người công chính;

Chúa là vị Thẩm Phán chí công sẽ trao phần thưởng đó cho tôi trong Ngày ấy,

và không phải chỉ cho tôi, nhưng còn cho tất cả những ai hết tình mong đợi Ngài xuất hiện.” (2Ti 4: 6-8)

Nói cho cùng, phải nói có lý-chứng mới thuyết-phục được nhau để đi tới mãi. Nói cho cùng, là còn nói bằng những lời sẻ-san một tình-tự thân-thương đầm-ấm, như đấng bậc nọi từng san sẻ, rằng:

“Theo Đường của Chúa, không là ra đi đến bất cứ nơi nào, chẳng hề định-hướng. Mà, là trở-thành người đặc biệt để nhận chân ra Sự Thật và Sự Sống, Chúa tỏ bày. Theo Đường của Chúa, là tháp-nhập vào thị-kiến-giá trị của Chúa. Tháp-nhập, để trở thành người của Sự Thật và Sự Sống. Ở đây nữa, tháp-nhập không chỉ theo nghĩa của nhận-thức, trí-tri. Bởi, Sự Thật Chúa tỏ bày, không là nhận-thức trí-tri, nhưng là những hài-hòa toàn-vẹn diễn-bày nơi sự sống và bản-chất thánh-thiêng, của chính Thầy. Sự Thật về Chúa, là cảm-xúc. Là, ý nghĩ, hành-động  lẫn tương-quan. Là, tất cả nhân-vị ở trong hay ở ngoài, Thầy vẫn có. Với mọi người, sống Sự Thật là sống năng-động, biết đáp-ứng với sự sống an-lành, Chúa ban.

 Đến với Cha qua Thầy-là-Đường, còn có nghĩa là: đến với Cha qua Sự Thật và Sự Sống-của-Thầy. Bởi, nơi Thầy vẫn gồm tóm Sự Sống của Cha, rất đích-thực. Thành thử, tháp-nhập vào Sự Sống của Cha, Thầy là mẫu-mực cho ta tăng-trưởng, giống Cha Thầy. Giống Cha Thầy, để rồi ta sẽ có kinh-nghiệm sống tình yêu-thương viên-mãn, ở nơi ta.” (X. Frank Doyle Suy Niệm Lời Ngài Năm A Chúa Nhật thứ 5 Phục Sinh, nxb Tôn Giáo 2012 tr. 84-85)

Nói cho cùng, thì: có phân-ưu/trải-nghiệm niềm xao-xuyến nào đó, còn là và phải là nỗi-niềm của bạn bè thân/quen này/khác, cũng có tình-tự vào giờ phút “tâm tình” với nhau và cho nhau của người anh em cùng trường là đương-kim Chi-hội-trưởng Sydney, đã phát-biểu:

Em xin đại diện gia đình An phong có đôi  lời tâm sự để cùng chia sẻ về sự ra đi của anh An-Tôn Nguyễn văn Thành.

Ngoài thân bằng quyến thuộc, anh Thành còn có giađình thứ hai là Giađình AnPhong. Anh ra đi để lại bao thương nhớ và tiếc nuối cho mọi người.

 Là cựu đệ tử dòng Chúa Cứu Thế, anh cũng thuộc nằm lòng kinh nguyện  đọc trước giờ ngủ rằng:

“Lạy Chúa, con biết thật con sẽ chết. Có khi con vào giường nằm nghỉ mà sáng mai chẳng còn trỗi dậy nữa, cho nên Chúa dặn bảo con vào giường nằm nghỉ như là vào mồ chết vậy.”

Anh giãtừ trầnthế ngay sau thánhlễ cha Giuse Mai văn Thịnh cầu nguyện cho anh với sự chứngkiến của vợ con và bạn bè. Tay anh buông xuôi giãtừ trầnthế nhưng anh đã nắm chặt cây thánh giá để Chúa trao ban cho anh cuộc sống trườngsinh.

 Anh em Cựu Đệ Tử  trên lớp, cùng lớp với anh và các lớp đàn em đều có những kỷ niệm đẹp về anh. Hồi ở Việt nam, bạn bè nhớ anh qua tên Nguyễn Thành Thông, qua tiếng đàn  guitar điêuluyện của anh. Nhớ anh qua giọng nói thoảhiệp nhẹ nhàng nhưng hiệuquả, giải quyết được những xungkhắc tức thời. Em thuộc lớp đàn em, nhớ anh qua những buổi sinhhoạt thântình đầmấm trong Giađình AnPhong Sydney.

 Lạy Mẹ Hằng Cứu Giúp, Mẹ là ngôi sao sáng, xin Mẹ đoái thương đưa dẫn linhhồn AnTôn về bến bìnhan trong tay Chúa, Mẹ Maria và thánh cả Giuse. Xin Mẹ chechở phùhộ cho chị Thủy và giađình tiếptục vượt qua những giông ba bão táp nơi trầnthế này.

 Sau cùng, Gia Đình An Phong Sydney xin thànhkính phânưu cùng chị Thủy và giađình.

 Nói cho cùng, còn là nói lên niềm vui hưng-phấn vượt lên trên tình-cảm/ủy-mị, để còn sống vững mạnh những ngày vui ở phía trước.

Nói cho cùng, trải-nghiệm cuộc đời người ngang qua giây phút xao-xuyến, sầu buồn mất mát. Còn là và sẽ là suy-tư nhiều hơn nói. Suy-nghĩ và tư-lự, bằng những lời vang ngọc của đấng bậc nhưy sau:

“Sống không giận, không hờn, không oán trách

Sống mỉm cười với thử thách chông gai

Sống vươn lên theo kịp ánh ban mai

Sống chan hòa với những người chung sống

Sống là động nhưng lòng luôn bất động

Sống là thương nhưng lòng chẳng vấn vương

Sống yên vui danh lợi mãi coi thường

Tâm bất biến giữa lòng đời vạn biến!”

Nói cho cùng, còn là và phải là: vừa nói vừa kể đôi chuyện vui nhè nhẹ/dí dỏm để cùng “lên tinh-thần”, rằng:

“Một con chuột nhà một hôm ghé thăm bạn ở đồng quê. Bữa trưa. Chuột Đồng dọn bữa ăn chỉ toàn là, trái cây, rễ, và lỏi bắp, với một chút nước lạnh để uống. Chuột Nhà chỉ ăn lấy lệ, nhấm nháp một chút món này, một chút món kia, và chẳng cần giấu giếm gì nó nói rằng: nó ăn với chuột đồng một chút là chỉ để cho vui thôi.

Sau bữa ăn, hai con chuột trò chuyện rất lâu, nói cho đúng là Chuột Nhà cứ kể chuyện về cuộc sống của mình ở thành phố còn Chuột Đồng thì chỉ ngồi nghe. Rồi chúng vào trong một cái tổ chuột ở bờ rào và ngủ một giấc êm ái và thoải mái cho đến tận sáng hôm sau. Trong giấc ngủ, Chuột Đồng mơ thấy mình được ở thành phố với đủ mọi tiện nghi sang trọng và sung sướng mà nó đã được nghe bạn kể.

 Thế là sáng hôm sau, khi Chuột Nhà mời Chuột Đồng về nhà với mình ở thành phố, nó sung sướng nhận lời ngay. Khi chúng về đến ngôi biệt thự mà Chuột Nhà sống, chúng thấy trên bàn ăn còn lại những thứ thức ăn thừa của một bữa tiệc rất sang trọng. Có cả bánh kẹo, mứt, phó mát, thực vậy, những thứ thức ăn hấp dẫn nhất mà Chuột Đồng chưa có thể tưởng tượng được. Nhưng ngay khi Chuột Đồng vừa sắp nhấm nháp một chút bánh ngọt, nó nghe thấy tiếng con mèo kêu thật lớn và tiếng móng vuốt của nó nghiến trên sàn nhà.

 Quá sợ hãi, hai con chuột vội vàng tìm chỗ nấp, chúng nằm im một lúc lâu, hầu như không dám thở mạnh. Khi vào lúc cuối cùng chúng đánh bạo quay trở lại bàn tiệc, cánh cửa bỗng dưng mở ra và người đầy tớ bước vào dọn bàn, theo sau là một con Chó Nhà cao lớn.

Chuột Đồng vội cầm lấy nón và bị nói: “Bạn có thể có những thứ xa xỉ và những món ăn ngon mà tôi chẳng có,” nó vừa nói vừa chạy, “nhưng tôi lại thích những thứ thức ăn thanh đạm và cuộc sống giản dị ở đồng quê luôn có sự yên bình và thanh thản hơn.

 Và, lời bình: của tuanday65vn như sau:

 “Hãy biết tự chủ. Không có sự bình thản luôn ẩn hiện nổi lo âu sợ sệt cạnh bên. Không có hạnh phúc khi mọi vật là của người mà không phải là của chính mình tạo ra nó. Vì vậy khi mình phải luôn là kẻ hưởng thụ cái của người khác, dù đó là của thừa thải, thì vẫn là bất an không thoải mái chút nào.

 Vậy ta phải làm sao đây? Hãy nhẫn nại học hỏi, để ta có thể tự mình đứng lên bằng chính thật đôi chân của mình, và hiện tại ta đang nhờ ai, thì hãy biết ơn để được trả ơn đó.”

 Và, nói cho cùng cũng bằng một nhắn-nhủ, là: ta không nên có kết-đoạn ủy-mị, sướt-mướt những giọng buồn. Trái lại, vẫn cứ vui như  truyện kể để “tiễn bạn” vừa “đáp con tàu đi về chốn miền xa xăm không ai biết, cũng chẳng ai muốn đi, như sau:

“Một cậu bé trạc khoảng 15 tuổi muốn có tiền tiêu, thay vì chìa tay ra xin mẹ, cậu ta bèn nghĩ ra cách viết 1 tờ giấy gởi đến mẹ như sau:

  1. Sáng phụ Mẹ dọn dẹp giường ngủ – $1.00
  2. Phụ Mẹ dọn dẹp bữa ăn sáng – $2.00
  3. Sau khi đi học về coi em – $3.00
  4. Phụ Mẹ dọn bữa ăn tối, sau đó dọn dẹp – $4.00 – Cộng: $10.00

Thời hạn thanh toán: Sáng sớm mai trước khi con đi học

Sáng sớm ngày mai bà mẹ đặt tờ giấy bạc $10 trên bàn cho cậu ta và sau khi cậu rời nhà đi học,

bà mẹ lật mặt sau tờ giấy lại và ghi như sau:

 Mẹ mang bầu con 9 tháng 10 ngày – Miễn phí

  1. Tiền tã lót, bệnh viện, sữa khi sinh con – Miễn phí
  2. Tiền nuôi con từ lúc sinh ra đến nay – Miễn phí.
  3. Chi phí ăn học, chữa trị cho con khi ốm đau – Miễn phí
  4. Lo đám cưới cho con hoặc phải nuôi con trọn đời nếu con tật nguyền hoặc bị bệnh nan y – Miễn phí
  5. Các khoản không thể liệt kê hết đều miễn phí cho con trai của Mẹ

Thời hạn chi trả cho con – Trọn đời Mẹ

Khi đi học về cậu chạy vô phòng, thấy tờ giấy cậu cầm lên đọc.

Rồi cậu lấy ra 1 tờ giấy khác và viết như sau:

 Thưa Mẹ, con xin lỗi Mẹ… Kể từ nay:

Phụ giúp Mẹ – Miễn phí.

Ráng ăn học thành tài – Miễn phí.

Sẵn sàng giúp đỡ mọi người – Miễn phí.

Luôn quan tâm, săn sóc Mẹ – Miễn phí.

Các khoản chi tiêu lo cho Mẹ khi về già – Miễn phí.

Thời hạn thực hiện……….. Trọn đời con.

 Sáng hôm sau khi con còn đang ngủ, bà mẹ vẫn đặt tờ giấy bạc $10.00 lên bàn cho con thì bỗng thấy tờ giấymà cậu viết. Sau khi đọc xong, những giọt nước mắt lăn dài trên má bà mẹ song miệng vẫn nở 1 nụ cười và bà nghĩ rằng có lẽ đây là nụ cười mãn nguyện nhất từ khi sanh con đến nay.”

 Nói như thế, là nói bằng tình-tự sẻ-san cho nhau và với nhau những vui/buồn của cuộc đời, cách miễn phí. Nói như thế, là nói bằng tình-tự nhẹ-nhàng, thoải mái với nhau và bên nhau một tình-huống rất “Thành Thông”, “Đình Khâm”, cùng họ Nguyễn của tôi, của bạn , của chúng ta.

Trần Ngọc Mười Hai

Và những phút giây thâm-trầm

Khi chứng-kiến tận mắt giây phút

Bạn mình thở hắt rồi ra đi

Về với Chúa.

Với người Cha của chúng mình.