Người Mỹ cho rằng cuộc bầu cử 2024 mang tính quyết định cho nền dân chủ

VOA

Một cuộc thăm dò từ AP-Trung tâm Nghiên cứu Các vấn đề Công cộng NORC cho thấy 62% người trưởng thành cho rằng nền dân chủ ở Hoa Kỳ có thể gặp rủi ro tùy thuộc vào việc ai sẽ thắng cuộc bầu cử Tổng thống vào mùa thu tới.

Một cuộc thăm dò từ AP-Trung tâm Nghiên cứu Các vấn đề Công cộng NORC cho thấy 62% người trưởng thành cho rằng nền dân chủ ở Hoa Kỳ có thể gặp rủi ro tùy thuộc vào việc ai sẽ thắng cuộc bầu cử Tổng thống vào mùa thu tới.

Ở một quốc gia phân cực về chính trị, người Mỹ dường như đồng ý về một vấn đề cơ bản của cuộc bầu cử năm 2024 – mối lo ngại về tình trạng dân chủ và kết quả của cuộc tranh cử tổng thống sẽ ảnh hưởng như thế nào đến tương lai của nền dân chủ.

Họ chỉ bất đồng về việc ai là người gây ra mối đe dọa.

Một cuộc thăm dò từ AP-Trung tâm Nghiên cứu Các vấn đề Công cộng NORC cho thấy 62% người trưởng thành cho rằng nền dân chủ ở Hoa Kỳ có thể gặp rủi ro tùy thuộc vào việc ai sẽ thắng vào mùa thu tới. Đa số đảng viên Đảng Dân chủ (72%) và Đảng Cộng hòa (55%) cũng cảm thấy như vậy, nhưng vì những lý do khác nhau.

Tổng thống Joe Biden đã cố gắng vẽ ra một tương lai đáng lo ngại nếu ứng cử viên hàng đầu của Đảng Cộng hòa là cựu Tổng thống Donald Trump trở lại Toà Bạch Ốc. Cựu tổng thống gần đây đã cố gắng lật lại câu chuyện, nói rằng vụ lật đổ bầu cử và các tài liệu chống lại ông cho thấy ông Biden đã vũ khí hóa chính phủ liên bang để truy tố một đối thủ chính trị. Ông Trump gọi ông Biden là “kẻ hủy diệt nền dân chủ Mỹ”.

“Tôi nghĩ từ phía cánh tả, khá rõ ràng là họ lo ngại về việc bầu một tổng thống được cho là độc tài, một người rõ ràng muốn giảm bớt kiểm tra và cân bằng trong chính phủ để củng cố chức vụ tổng thống và làm như vậy theo những cách mà mang lại cho nhánh hành pháp một khả năng tiếp cận chưa từng có đối với người dân và các lĩnh vực của chính phủ,” ông Michael Albertus, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Chicago, cho biết.

Trong bối cảnh đó, cuộc thăm dò cho thấy khoảng một nửa số người trưởng thành ở Hoa Kỳ, 51%, nói rằng nền dân chủ đang hoạt động “không tốt lắm” hoặc “không tốt chút nào”.

Cuộc thăm dò hỏi về tầm quan trọng của cuộc bầu cử tổng thống sắp tới đối với 12 vấn đề và nhận thấy rằng tỷ lệ người cho rằng kết quả lần này sẽ rất hoặc cực kỳ quan trọng đối với tương lai của nền dân chủ ở Hoa Kỳ (67%) chỉ xếp sau nền kinh tế (75%). Tỷ lệ này tương đương với tỷ lệ người đặt nặng vấn đề về chi tiêu chính phủ (67%) và di trú (66%).

Ông Tony Motes, một lính cứu hỏa đã nghỉ hưu sống ở Monroe, Georgia, nêu ra một số lý do mà ông tin rằng “chúng ta không sống trong một nền dân chủ hoàn chỉnh”. Điều đó bao gồm những gì ông coi là sự suy giảm các quyền, bao gồm quyền của cha mẹ, kẻ trộm và những tội phạm khác không phải chịu trách nhiệm và thiếu biên giới an toàn.

Đảng viên Đảng Cộng hòa 59 tuổi cũng cho biết nhiều vụ án hình sự khác nhau được đưa ra chống lại ông Trump đã làm suy yếu truyền thống dân chủ của đất nước.

“Họ đang cố gắng ngăn cản ông ấy tranh cử vì họ biết ông ấy sẽ thắng,” ông nói.

Những phát hiện của cuộc thăm dò tiếp tục xu hướng quan điểm mờ nhạt của người Mỹ về cách thức vận hành của nền dân chủ. Họ cũng tin rằng hệ thống quản lý của đất nước đang hoạt động không hiệu quả để phản ánh lợi ích của họ đối với các vấn đề từ di trú, phá thai đến kinh tế.

Ông Robert Lieberman, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Johns Hopkins, đã nghiên cứu sự sụp đổ của các nền dân chủ ở những nơi khác và các yếu tố chung dẫn đến sự sụp đổ của chúng.

Các yếu tố bao gồm sự phân cực, sự đối kháng sắc tộc hoặc chủng tộc ngày càng gia tăng, sự bất bình đẳng kinh tế gia tăng và sự tập trung quyền lực vào tay một quan chức điều hành của một quốc gia.

Ông nói: “Trong nhiều năm nay, Hoa Kỳ đã có đủ bốn điều kiện này, thực sự là lần đầu tiên trong lịch sử.” “Vì vậy, chúng ta đang ở thời kỳ chín muồi cho những thách thức đối với nền dân chủ.”

Cuộc thăm dò của AP-NORC cho thấy 87% đảng viên Đảng Dân chủ và 54% đảng viên độc lập tin rằng nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến nền dân chủ Hoa Kỳ. Đối với đảng Cộng hòa, 82% tin rằng nền dân chủ sẽ bị suy yếu nếu ông Biden giành chiến thắng khác, với 56% cử tri độc lập đồng ý.

Khoảng 2 trong 10 người trưởng thành ở Hoa Kỳ (19%) nói rằng nền dân chủ ở Hoa Kỳ “đã bị phá vỡ nghiêm trọng đến mức việc ai thắng cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 không còn quan trọng nữa”.

Bà Lilliana Mason, phó giáo sư khoa học chính trị tại Johns Hopkins cho biết, các nền tảng mạng xã hội và các trang tin tức củng cố thành kiến sẽ đẩy nhanh sự phân cực khiến mọi người từ các quan điểm chính trị khác nhau tin rằng phía bên kia là bên đại diện cho mối đe dọa nghiêm trọng nhất đối với nền dân chủ của quốc gia.

“Tôi không nghĩ mọi người đang phóng đại. Tôi nghĩ thực tế là họ đang sống trong môi trường thông tin mà đối với họ, nền dân chủ đang bị đe dọa,” bà nói.

​Bà Mason cho biết một bên lo ngại những gì ông Trump đã nói rằng ông sẽ làm nếu thắng cử, trong khi bên kia đang phản ứng trước nỗi sợ hãi được tạo ra trong hệ sinh thái truyền thông cho rằng Đảng Dân chủ muốn tiêu diệt nước Mỹ và biến nó thành một xã hội xã hội chủ nghĩa hoặc cộng sản.

Đối với một số người, mối nguy hiểm còn lớn hơn những tuyên bố của ông Trump và mối lo ngại về việc ông có thể chuyển sang chế độ độc tài như thế nào. Đó cũng là những gì đang xảy ra ở các tiểu bang và tòa án, nơi việc vận động chính trị và các mối đe dọa đối với quyền bầu cử đang tiếp tục diễn ra, cũng như các biện pháp hạn chế khả năng bỏ phiếu dễ dàng của người dân.

Bà Pamela Williams, 75 tuổi, ở Thành phố New York, người được xác định là Đảng viên Dân chủ, cho biết: “Hãy nhìn vào tất cả những rào cản đã được đặt ra để ngăn cản mọi người, đặc biệt là người da màu, không thể bỏ phiếu”. “Đó không phải là dân chủ.”

Ông Douglas Kucmerowski, 67 tuổi, một người độc lập sống ở vùng Finger Lakes của New York, lo ngại về những hành động cấp tiểu bang đó và việc tiếp tục sử dụng Cử tri đoàn, có thể cho phép ai đó trở thành tổng thống ngay cả khi họ thua phiếu phổ thông.

Ông cũng đặt câu hỏi về tình trạng nền dân chủ của quốc gia khi một tỷ lệ lớn đất nước ủng hộ một ứng cử viên phải đối mặt với nhiều cáo buộc hình sự, người đã lên tiếng về việc theo đuổi trả thù và sử dụng quân đội trong nước, cùng những việc khác.

Ông Trump cũng đã nói dối về kết quả của cuộc bầu cử năm 2020, điều này đã được khẳng định bởi nhiều cuộc duyệt xét lại ở các tiểu bang chiến trường nơi ông phản đối thất bại của mình và kêu gọi những người ủng hộ ông đến một cuộc biểu tình ở Washington trước khi họ xông vào Điện Capitol Hoa Kỳ vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, trong một nỗ lực bạo lực nhằm ngăn chặn Quốc hội chứng nhận chiến thắng của ông Joe Biden.

“Ứng cử viên đó, ở bất kỳ độ tuổi nào khác, có lẽ đã bị loại. Nhưng vì lý do nào đó, trong xã hội này, ông ấy là một trong những lựa chọn tốt nhất”, ông Kucmerowski nói. “Nếu đất nước này bối rối đến mức không thể phân biệt được đúng sai và cựu tổng thống Trump tuyên bố rằng ngay khi nhậm chức ông sẽ là một nhà độc tài, thì chẳng ai quan tâm đến ngày thứ hai, thứ ba hay thứ tư khi ông ấy vẫn còn một kẻ độc tài?”

Cuộc thăm dò ý kiến với 1.074 người trưởng thành được thực hiện từ ngày 30/11 đến ngày 4/12/2023.​


 

Người Bạn Đời, Bạn Đường Của Một Tổng Thống Mỹ – Đỗ Quân

Đỗ Quân 

Hôm thứ Tư tuần trước, trên chiếc xe lăn đặt sát bên dãy băng ghế đầu tiên của nhà thờ Maranatha Baptist Church ở Plains, (Georgia) có một ông già 99 tuổi ngồi để tiễn đưa người bạn đời 77 năm chung sống.

Ông già đó là Jimmy Carter, vị tổng thống thứ 39 của Hoa kỳ, năm nay 99 tuổi và đang trong tình trạng được chăm sóc cuối đời.

Bà Rosalynn Carter qua đời hôm 19 tháng 11 vừa qua, hưởng thọ 96 tuổi. Bà ra đi để lại người bạn đời và 4 người con, 25 cháu chắt.

Chuyện Mỗi Tuần kỳ này được dành cho bà Eleanor Rosalynn Carter, kể vài nét về cuộc đời, những thành tựu – và thăng trầm, mà hai ông bà chia sẻ với nhau trong gần 8 thập niên. Trong một xã hội mà cá nhân chủ nghĩa được tôn sùng đến mức tối đa, cách giải quyết thông thường nhất khi có mâu thuẫn trong hôn nhân là ly dị, chuyện tuần này có thể bị coi là nhạt, rất nhạt.

Rosalynn nói tại lễ kỷ niệm sinh nhật lần thứ 90 của Jimmy: “Qua nhiều năm, chúng tôi không chỉ trở thành bạn bè, người yêu mà còn là người cộng sự. Ông ấy luôn nghĩ rằng tôi có thể làm bất cứ điều gì và vì điều đó, tôi/chúng tôi đã có những cuộc phiêu lưu và thử thách tuyệt vời.”

Biết em từ thuở (anh) lên ba

Eleanor Rosalynn Smith sinh ngày 18 tháng 8 năm 1927 tại Plains, Georgia. Cô là chị cả trong một gia đình có 4 người con. Khi cha cô qua đời vì bệnh bạch cầu, cô mới được 13 tuổi, cô đảm nhận vai trò chăm sóc ba đứa em, đồng thời giúp vào công việc kinh doanh may mặc của gia đình.

Cùng ở thị trấn nhỏ 600 dân đó với Rosalynn là người chồng tương lai của cô. Hai gia đình là hàng xóm. Ngày Rosalynn ra đời, bà Lilian Carter- mẹ của Jimmy, là người y tá đã đến hộ sinh cho bà Smith. Sau đó, bà dẫn cậu Jimmy lúc đó lên ba tuổi đến thăm cô.  Bà Carter kể: “Anh ấy nhìn qua các thanh nôi và trông thấy tôi.”

Hải quân Thiếu úy Jimmy Carter và bà Rosalynn Carter sau hôn lễ

Để rồi họ trở thành đôi vợ chồng sống chung với nhau lâu nhất trong lịch sử các đời tổng thống Mỹ. Họ vừa kỷ niệm lần thứ 77 ngày thành hôn hôm 7 tháng 7 năm nay. Ông Carter cũng giữ kỷ lục vị cựu tổng thống sống thọ nhất,

Rosalynn chú ý đến chàng Jimmy ngay từ thuở thiếu thời. Khi đến chơi với cô bạn thân Ruth Carter, nàng luôn chú ý đến bức ảnh mà Ruth treo trên tường phòng ngủ. Bức ảnh chụp ông anh của Ruth trong đồng phục sinh viên sĩ quan Hải quân. Bà Carter từng thú nhận: “Tôi yêu bức ảnh đó.”

Vào một buổi tối tháng 7 năm 1945, khi Jimmy về nhà trong kỳ nghỉ trước năm cuối cùng tại Học viện Hải quân Hoa Kỳ ở Annapolis, Maryland, anh cùng cô em gái Ruth, và người bạn trai của cô lái xe vòng vòng trong thị trấn. Jimmy ngồi ở băng ghế gấp phía sau – rumble seat, của chiếc xe Ford mui trần. Hôm đó, anh có một mình. Người đẹp ở thị trấn gần đó mà anh đang hẹn hò lại kẹt trong một buổi họp mặt gia đình.

“Chúng tôi đi vòng vòng quanh thị trấn, tìm việc gì đó để làm, cố gắng tìm một người đẹp để đi chơi chung,”

Họ dừng xe lại bên kia đường trước nhà thờ United Methodist. Jimmy chỉ tay về phiá nhà thờ. Anh trông thấy Rosie đang đứng ở đó, cô vừa dự xong một cuộc họp của giới trẻ. Cô đồng ý với lời mời của Jimmy và nhảy lên băng sau của chiếc Ford.

Họ đi xem phim. Cả hai người đều không ai nhớ tên cuốn phim đêm đó.

Bà Carter kết thúc câu chuyện về đêm đó trong quyển tự truyện “First Lady from Plains”: “Trăng tròn trên bầu trời, cuộc trò chuyện trở nên dễ dàng, và tôi đang yêu… và trên đường về nhà, anh đã hôn tôi!”

Buổi sáng hôm sau, khi được mẹ hỏi đi chơi có vui không, Jimmy trả lời: “Con đi xem xi-nê.”

“Với ai”

“Rosalynn Smith”

“Con nghĩ sao về cô ta?”

“Nàng là người mà con sẽ cưới.”

Chuyện không dễ như thế. Một ngày sau đó, Rosalynn đã tiễn anh tại ga xe lửa để anh trở về  Học viện Hải quân. Họ bắt đầu viết thư cho nhau. Chỉ vài tuần sau, vào tháng 8 năm 1945, Hoa Kỳ thả bom nguyên tử xuống Hiroshima và Nagasaki. Rosalynn đã dâng lời cầu nguyện tạ ơn để mừng người yêu sẽ không phải ra trận.

Khi anh về phép vào dịp lễ Giáng sinh cuối năm đó, Jimmy đã ngỏ lời cầu hôn và nàng… từ chối. Trong hồi ký Rosalynn viết: “Mọi chuyện quá nhanh.”  Nàng cho rằng mình còn quá “trẻ và ngây thơ” để lấy chồng. Nhưng chỉ vài tuần sau, khi cùng đi với cha mẹ Jimmy đến Annapolis để thăm anh, Jimmy lại cầu hôn. Lần này nàng gật đầu.

Nàng viết: “Ngay khi tôi về đến nhà, anh ấy đã gửi cho tôi một cuốn sách hướng dẫn ‘The Navy Wife’ (Người vợ hải quân), mà tôi đã nghiên cứu đến từng chi tiết.”

Hàng chục năm sau ngày họ lấy nhau Jimmy Carter vẫn còn thích nhắc đến chuyện mình bị từ chối trong lần cầu hôn thứ nhất và chiến dịch thuyết phục Rosalynn. Năm 2002, khi đoạt giải Nobel Hòa bình, cựu ông Carter nói với Katie Couric trên “The Today Show” rằng thành tích đáng tự hào nhất của ông không phải là giải Nobel hay chức vụ tổng thống Mỹ mà là “Khi Rosalynn nói rằng nàng sẽ lấy tôi.”

Tháng 7 năm 1946, một tháng sau khi Jimmy Carter tốt nghiệp Học viện Hải quân, họ kết hôn. Nàng 18 tuổi và chàng 21 tuổi.

Hôn lễ được tổ chức tại nhà thờ Methodist, chính nơi chàng và nàng có lần hò hẹn đầu tiên.

Ông chủ gia đình 

Rosalynn Carter (phải) làm việc tại văn phòng của đệ nhất phu nhân. Ảnh chụp năm 1977. Photo: Jimmy Carter Presidential Library

Gia đình Carters bắt đầu cuộc sống chung tại căn cứ Hải quân ở Norfolk, sau đó là công việc ở Honolulu và San Diego. Rosalynn thường ở nhà một mình với các con trong khi ông chồng làm việc trên một chiến hạm và sau đó trên các tàu ngầm.

Đời sống gia đình của họ là điển hình của thời kỳ đó, Jimmy xác nhận anh là “boss”. “Phần đầu tiên của cuộc đời chúng tôi, tôi thống trị mọi thứ,  chỉ trừ việc trong nhà…”- ông nói.

Ông Carter nói rằng mãi đến nay ông vẫn còn bị sốc vì chuyện đã không hỏi ý kiến Rosalynn về những lần chuyển việc đầu tiên của mình. “Bây giờ tôi khôn ra rồi!”

Ba con trai của họ – Jack, James III và Donnel – ra đời trong những năm Jimmy còn ở trong Hải quân; cô con gái Amy chào đời 15 năm sau.

Jimmy Carter đã viết trong cuốn sách “Sharing Good Times” (Chia sẻ những lúc vui) của mình rằng trong những năm đầu đó, ông “chưa bao giờ thấy cần thiết phải hỏi ý hoặc sự chấp thuận” của vợ.

Năm 1953, ông trở lại quê nhà để sống bên người cha đang trong những ngày cuối của cuộc đời, và ông Jimmy quyết định rời Hải quân và chuyển gia đình về Plains sinh sống mà không hỏi ý kiến Rosalynn.

Ở Plains, họ chỉ đủ sức dọn vào một ngôi nhà được chính phủ trợ cấp. Và khi Jimmy lãnh việc điều hành nhà kho đậu phộng của người cha, ông ý thức rằng mình không thể tự mình làm tất cả công việc, từ sổ sách văn phòng đến các chuyến thăm nông dân. Thế nên, “Rosalynn bắt đầu điều hành văn phòng cho tôi. Nàng đã theo học một khóa kế toán hàm thụ.”

“Tôi biết nhiều về công việc kinh doanh hơn ông ấy,” Rosalynn nói.

Mở mắt ra 

Cựu TT Jimmy Carter (người đứng) chào mừng người tị nạn Việt Nam.

Bà Carter ngồi sau Tổng thống Gerald Ford. Ảnh chụp năm 1980. Photo: Getty Images

Khi quyết định tranh cử vào Thượng viện tiểu bang vào năm 1962, ông Carter đã không cho vợ biết.

Ông kể rằng vào một buổi sáng khi ông thay quần áo, khoác bộ suit thay vì cái quần jeans xanh thường ngày thì bà bước vào phòng ngủ. Bà hỏi, ‘Jimmy, ai chết vậy? Anh sắp đi dự đám tang à?’”

Bốn năm sau, trong lần tranh cử thống đốc Georgia đầu tiên của ông, mọi chuyện cũng lại diễn ra đúng như thế. Khi ông đang nói chuyện điện thoại ở nhà thì bà Rosalynn đi ngang, ông gọi với ra, bảo vợ sắp valy cho tuần vận động tranh cử sắp tới của ông.

“Đi mà làm lấy đi.”

Câu trả lời đốp chát đó đã gây ngạc nhiên, tức giận và bối rối cho ông Carter, nhưng cũng khiến ông phải nghĩ lại về thái độ của mình. Thế là từ sau đó, ông xác nhận, không có phần nào trong “đời sống kinh doanh, cá nhân hoặc chính trị của chúng tôi mà chúng tôi không chia sẻ trên căn bản tương đối bình đẳng”.

Bắt đầu với nhiệm kỳ thống đốc năm 1970 của Jimmy Carter, bà Rosalynn là cố vấn chính về chính trị và chính sách.

Anh con trai James Carter nhận xét về cha mẹ: “Cha bắt đầu thay đổi khi tranh cử thống đốc, vì mẹ là một chính trị gia giỏi hơn ông rất nhiều. Bà quan tâm đến việc ông được bầu và tái đắc cử, còn ông quan tâm đến Kênh đào Panama.”

Bạn có nhớ?

“WASHINGTON, ngày 5 tháng 7 – Tổng thống Carter đã ra lệnh cho các tàu Mỹ đón những người tị nạn chạy trốn khỏi Đông Dương bằng thuyền và sẽ cho phép những người tị nạn tái định cư ở Hoa Kỳ nếu họ muốn, một giới chức cấp cao của Bộ Ngoại giao cho biết hôm nay.

Một giới chức yêu cầu giấu tên cho biết: “Họ sẽ được giải quyết theo từng trường hợp cụ thể để xác định xem họ muốn đi đâu. Cơ quan Di trú và Nhập tịch sẽ xúc tiến nhanh hành trình của họ đến các điểm đến, bao gồm cả nơi họ chọn, đến Hoa Kỳ.” …

Trích bản tin trên tờ The New York Times số ra ngày 5 tháng 7, 1978

Năm 1979, tổng thống Jimmy Carter tuyên bố ông sẽ tăng gấp đôi số người tị nạn từ Việt Nam, Campuchia và Lào được nhận vào Hoa Kỳ, từ 7.000 người mỗi tháng lên 14.000 người. Một cuộc thăm dò từ CBS và The New York Times ngày đó cho thấy 62% người Mỹ không tán thành. 

Ngày 17 tháng 3 năm 1980, Tổng thống Jimmy Carter đã ký ban hành Đạo luật Hỗ trợ Người tị nạn và Di cư Đông Dương. Đạo luật này sửa đổi Đạo luật Nhập cư và Quốc tịch trước đó và thiết lập các thủ tục tiếp nhận người tị nạn vào Hoa Kỳ. Nó cũng quy định việc thiết lập một hệ thống toàn diện và thống nhất để giải quyết và tái định cư người tị nạn. 

Trong nhiệm kỳ của Jimmy Carter, Hoa Kỳ đã tái định cư khoảng 200.000 người tị nạn Việt Nam. 

Các chính sách của Carter không chỉ cung cấp sự cứu trợ ngay lập tức cho những người chạy trốn sự đàn áp mà còn thiết lập một khuôn khổ cho việc tiếp nhận người tị nạn trong tương lai. Những nỗ lực tái định cư đã dẫn tới việc hình thành các cộng đồng người Việt sôi động trên khắp nước Mỹ. Ngoài ra, hành động của Carter đã tạo tiền lệ cho cách giải quyết của Hoa Kỳ đối với các cuộc khủng hoảng người tị nạn và ảnh hưởng đến các chính sách nhập cư và tị nạn sau này. 

Liệu Jimmy Carter có thể đi đến những quyết định đó mà không có ý kiến  của bà Rosalynn Carter?

Người quyền lực thứ hai ở Hoa kỳ trong nhiệm kỳ của Jimmy Carter

Sau khi Rosalynn Carter trở thành làm đệ nhất phu nhân được hai năm, tạp chí Time đã gọi bà là “người quyền lực thứ hai ở Hoa Kỳ”. Nhiều lần, ông Carter gọi bà là equal partner – một người cộng sự bình đẳng. Ông cũng nói rằng bà là một “sự mở rộng hoàn hảo của bản thân tôi”. Trong một cuộc phỏng vấn vào năm 1977, Carter thừa nhận rằng bà đã cãi nhau với ông về nhiều chính sách của ông nhưng ông hành động căn cứ trên quyết định của mình và bà  chối không ảnh hưởng đến  những quyết định quan trọng của ông. Về sau, cũng trong một cuộc phỏng vấn, bà Carter nói rằng bà không công khai bày tỏ sự bất đồng với các chính sách của chồng vì tin rằng “sẽ mất hết hiệu quả của tôi với ông ấy” cũng như cho rằng  cử chỉ đó sẽ không giúp thay đổi quan điểm của ông theo quan điểm của bà. Bà nói rằng đệ nhất phu nhân có thể gây ảnh hưởng đến các quan chức hoặc công chúng bằng cách thảo luận hoặc chú ý đến một vấn đề.

Các nhà báo của tờ Washington Post được vợ chồng Carter xác nhận rằng họ thường xuyên bất đồng quan điểm khi ông còn là tổng thống nhưng luôn giữ kín chuyện đó.

“Bà ấy phản đối chính sách của tôi rất nhiều khi tôi còn ở Bạch ốc, nhưng chưa bao giờ công khai”, ông nói.

Bà Carter bắt tay Tổng thống Anwar el-Sadat của Ai Cập trong cuộc đàm phán hòa bình với Thủ tướng Menachem Begin của Israel tại Trại David năm 1979.

Photo: Corbis, via Getty Images

Bà Carter xác nhận: “Chúng tôi thường ngồi trên Ban công Truman vào buổi chiều và nói về những gì chúng tôi đã làm. Tôi đã nói với ông ấy điều tôi nghĩ.” Bà nhất quyết đòi ăn trưa riêng với ông vào thứ Năm hàng tuần tại Phòng Bầu dục.

Ông bắt đầu gọi bà là cố vấn đáng tin cậy nhất của mình và mời bà tham dự các cuộc họp Nội các.

Sắc lệnh hành pháp đầu tiên của Tổng thống Carter là thành lập một ủy ban tổng thống về sức khỏe tâm thần. Ông đã cố gắng bổ nhiệm Rosalynn làm người đứng đầu ủy ban này, vai trò mà bà đã đảm nhận khi còn là đệ nhất phu nhân Georgia. Nhưng khi các cố vấn đặt câu hỏi về tính hợp pháp và chính trị của việc bổ nhiệm một thành viên gia đình vào vai trò này, họ đã phải thỏa hiệp, Rosalynn trở thành “chủ tịch danh dự” của Ủy ban này.

Bà Carter đã thành lập một Văn phòng Đệ nhất phu nhân chính thức hoàn chỉnh với đội ngũ nhân viên 18 người ở East Wing của Bạch ốc – “Lúc đầu, tôi phải đi ra cửa sau cho đến khi mọi người quen với sự cò mặt của văn phòng này ở đó.”

Bà trở thành đệ nhất phu nhân thứ hai từng ra điều trần tại Quốc hội, sau bà Eleanor Roosevelt.

Gerald Rafshoon, giám đốc truyền thông của Bạch ốc thời Carter cho biết người ta đã đánh giá thấp bà Rosalynn: “Bà ấy thực sự là tai mắt của Jimmy Carter. Và bà là người mà chúng tôi sẽ tìm đến nếu cần giúp Jimmy giải quyết vấn đề gì đó.”

Trong thời gian ở Bạch ốc và cả sau này, bà Carter đóng vai trò cố vấn chính trị cho tổng thống, nhà ngoại giao quốc tế, người đấu tranh cho những người chăm sóc và ủng hộ việc chăm sóc sức khỏe tâm thần – vào thời điểm mà việc điều trị bệnh tâm thần ngang bằng với bệnh thể chất còn là một ý tưởng mới lạ.

Theo Scott Kaufman, giáo sư lịch sử tại Đại học Francis Marion, tác giả quyển “Rosalynn Carter: Equal Partner in the White House” (Cộng sự bình đẳng trong Bạch ốc” năm 2007, nói rằng Carter là một “người mở đường thực sự” và “người đột phá”, đồng thời là “một trong những nhà hoạt động tích cực nhất” trong số những đệ nhất phu nhân trong lịch sử nước Mỹ.

Cách hoạt động của Rosalynn Carter ở vị trí đệ nhất phu nhân được so sánh với Eleanor Roosevelt, người đã xác định lại vai trò của mình hơn 25 năm trước khi gia đình Carters chuyển đến Washington.

Roosevelt là đệ nhất phu nhân đầu tiên điều trần trước Quốc hội – và Rosalynn Carter là người thứ hai, đại diện cho Ủy ban Sức khỏe Tâm thần của Tổng thống với tư cách là chủ tịch danh dự vào năm 1979. Rosalynn Carter là phu nhân Bạch ốc đầu tiên thường xuyên tham dự các cuộc họp nội các của tổng thống, nơi những người đứng đầu các bộ phận điều hành tạo nên vòng tròn cố vấn sâu nhất của họ. Bà cũng là người đầu tiên tự mình gặp gỡ các nhà lãnh đạo nước ngoài, dành 13 ngày ở bảy quốc gia Mỹ Latinh và Caribean.

Kaufman nói rằng mặc dù các đệ nhất phu nhân trước đây đã từng đi công du nước ngoài, nhưng họ thường được coi là “những phái đoàn thiện chí” với những cuộc gặp gỡ xã giao. Rosalynn Carter là “người đầu tiên thảo luận về chính sách kinh tế, kiểm soát vũ khí và buôn bán ma túy” với tư cách là sứ giả của tổng thống. Ông nói: “Đây là những điều mà những người chỉ trích bà cho rằng là vượt quá giới hạn đối với một đệ nhất phu nhân. Nhưng bà Carter biết về các vấn đề đó – thậm chí còn học tiếng Tây Ban Nha để chuẩn bị – và không lùi bước.

Bà Carter đã vận động hành lang để thông qua Equal Rights Amendment (Tu chính án về quyền bình đẳng) để bảo đảm quyền bình đẳng cho tất cả người Mỹ dựa trên giới tính, nhưng do phản ứng dữ dội của phe bảo thủ đối với phong trào nữ quyền ru chính án đó không được thông qua. Bà đã thúc đẩy việc thành lập Văn phòng Đệ nhất phu nhân, giúp xác định lại vai trò đó trong tương lai. Văn phòng này vẫn tồn tại cho đến ngày nay. Bà khuyến khích phụ nữ phục vụ ở tất cả các cấp chính quyền, cả trong và ngoài chính quyền của chồng bà. Jimmy đã bổ nhiệm một số lượng phụ nữ kỷ lục vào ghế thẩm phán liên bang, trong đó có Ruth Bader Ginsburg, người tiếp tục phục vụ tại Tòa án Tối cao.

Với tư cách là chủ tịch ủy ban tổng thống, bà đã ủng hộ việc thông qua Đạo luật Hệ thống Sức khỏe Tâm thần, không ngần ngại kêu gọi các nhà lập pháp chủ chốt của Capitol Hill thúc đẩy việc thông qua đạo luật này. Năm 1987, bà thành lập Rosalynn Carter Institute for Caregivers tại trường cũ của bà, Đại học Southwestern Georgia, tập trung vào việc “xây dựng sự cộng tác giữa các khu vực” và “ủng hộ cho chính sách công” để hỗ trợ cho 53 triệu người chăm sóc của đất nước. Carter cũng viết một số cuốn sách về bệnh tâm thần và cách chăm sóc, gồm quyển “Helping Yourself Help Others: A Book for Caregivers” (Tự giúp mình giúp đỡ người khác: Sách dành cho người chăm sóc) và “Within Our Reach: Ending the Mental Health Crisis.” (Trong tầm tay của chúng ta: Chấm dứt khủng hoảng sức khỏe tâm thần).

Tại Thượng viện Hoa kỳ năm 2011 trước Ủy ban Đặc biệt về Người cao tuổi của Thượng viện, bà Carter đã nói: “Tôi muốn nói rằng trên thế giới chỉ có bốn loại người: Những người từng là người chăm sóc; những người hiện đang là người chăm sóc; những người sẽ là người chăm sóc; và những người sẽ cần đến những người chăm sóc.”

Về bệnh tâm thần, bà nói: “Các bệnh tâm thần cũng là bệnh như bao thứ bệnh khác. Chúng có thể được chẩn đoán và điều trị, và phần lớn những người mắc các bệnh này có thể có cuộc sống trọn vẹn, làm việc, đi học và trở thành thành viên hữu ích trong cộng đồng của họ.”

Bí quyết hôn nhân của gia đình Carter

Kevin Sullivan và Mary Jordan, hai ký giả của tờ Washington Post trong bài viết về vợ chồng cựu tổng thống Carter năm 2021 đã kể rằng ông nhận ra “sự dịu dàng của bà ấy khi chúng tôi tranh cãi” và thấy dễ chịu khi ở bên bà. Ông nói, những bất đồng của họ phần lớn là những chuyện nhỏ nhặt, chẳng hạn như nên xem gì trên TV. “Nhưng chúng tôi không bao giờ đi ngủ trong trạng thái giận dữ.”

Hai ông bà Rosalynn và Jimmy Carter nắm tay nhau trong một dự án làm việc kéo dài một tuần với các thiện nguyện viên khác cho Humanity Habitat năm 2018.
(Robert Franklin/South Bend Tribune/AP)

“Chúng tôi đã nhận ra từ lâu rằng chúng tôi cần chia sẻ mọi thứ. Tôi đã cho bà ấy nhiều riêng tư. Bà ấy làm điều bà ấy muốn, còn tôi làm điều tôi muốn. Nhưng sau đó chúng tôi đã tìm kiếm những thứ mà chúng tôi có thể cùng nhau làm được.”

Sau một nhiệm kỳ ở Bạch ốc, vợ chồng Carter quay trở lại Plains và ngôi nhà mà họ đã xây vào năm 1961. Họ vẫn con trẻ, chỉ mới ngoài 50 và quyết định rằng họ vẫn còn nhiều việc phải làm. Sau đó, họ đã quyên góp được hàng triệu đô la và đi khắp thế giới cho Trung tâm Carter, nơi cổ động cho các cuộc bầu cử tự do, dân chủ, các sáng kiến y tế cho người nghèo và bình đẳng cho phụ nữ.

Ông được giải Nobel Hòa bình năm 2002 về những gì ông đã làm trong nhiều năm cho hòa bình và nhân quyền.

Ông bà Carter cũng giúp tổ chức bất vụ lợi Habitat for Humanity xây nhà cho những người nghèo trên khắp thế giới.

Ông Carter chơi tennis nên bà cũng đã học chơi. Khi bà 59 tuổi và ông 62 tuổi, họ thử trượt tuyết xuống dốc. Họ cùng nhau đi câu cá từ Montana đến Mông Cổ. Họ đã cùng xác định đến 1.300 loài chim trong nhiều chuyến đi ngắm chim.

Ông nói, sau này thỉnh thoảng ông ở nước ngoài vài ngày mà không có bà vì công việc của Trung tâm Carter. Nhưng họ vẫn giữ thói quen đọc Kinh Thánh cùng nhau hàng đêm trước khi đi ngủ. Họ thường đọc cho nhau nghe trên điện thoại. Hoặc, nếu gặp khó khăn vì chênh lệch múi giờ, họ sẽ đọc một mình, mỗi người biết rằng người kia đang đọc chính xác cùng một câu.

Chương cuối cuộc đời đệ nhất phu nhân đáng kính

Rosalynn và Jimmy Carter trở về nhà sau khi dự tiệc mừng Năm mới 2020
cùng các thân hữu ở Plains, Georgia. Photo: Jill Stuckey

Những gì diễn ra tại Atlanta phản ánh những chương lớn nhất của cuộc đời bà Carter. Hàng ngàn người đưa tang đã đến viếng linh cữu của bà tại thư viện tổng thống Carter, cách Trung tâm Carter mà họ đồng sáng lập chỉ vài bước chân sau khi rời Bạch ốc. Sau đó, tại nhà thờ trường đại học Emory (Atlanta), bà đã được vinh danh trong một buổi lễ tràn ngập âm nhạc với sự có mặt của những đồng đại sứ của tổ chức Habitat for Humanity. Hơn 1.000 giáo dân tập trung chật kín ngôi nhà thờ trang nhã với Tổng thống Joe Biden, cựu Tổng thống Bill Clinton và năm đệ nhất phu nhân cùng với Jimmy Carter và 4 đứa con của họ ngồi ở hàng ghế đầu.

Cuộc chia ly của Rosalynn Carter và Jimy Carter sau 77 năm chung sống chỉ là tạm thời. Tại tang lễ của bà Carter, Amy Carter, con gái của họ, đã thay mặt cha đọc một đoạn trong bức thư mà ông đã viết cho bà cách đây 75 năm:

Em yêu, mỗi lần anh xa em, anh đều rất xúc động khi quay trở lại và nhận ra em tuyệt vời đến  thế nào. Khi đi xa, anh đã cố thuyết phục mình  rằng em thực sự không thể ngọt ngào và xinh đẹp như anh nhớ. Nhưng khi nhìn thấy em, anh lại yêu em lần nữa. Điều đó có vẻ lạ đối với em không? Nó không xa lạ với anh. Tạm biệt em yêu. Hẹn ngày mai nhé!

Jimmy”

Mộ của bà nằm trong tầm nhìn từ hiên trước ngôi nhà, nơi tổng thống thứ 39 của Hoa kỳ hiện đang sống.

Đỗ Quân 

(tổng hợp từ Washington Post, New Your Times, AP, CNN)


 

THÀNH TỰU KHOA HỌC HOA KỲ

Mai Nguyen

Phát minh robot chui vào cơ thể tiêu diệt khối ác tính trong cơ thể và thông các mạch máu bị tắc hay cầm máu bên trong…

Hy vọng phát minh này sẽ giúp được nhiều cho nhân loại.

Con robot hình cua này bé tí xíu, chỉ nửa mm. Nhưng nó có thể chui vô cơ thể người để tìm và diệt các khối u ác tính, thông các mạch máu bị tắc hay cầm máu bên trong. Nó vừa được nhóm nghiên cứu tại đại học Northwestern tại Mỹ phát minh ra và công bố. John A. Rogers, một giáo sư về khoa học vật liệu và kỹ thuật là người đứng đầu nhóm nghiên cứu này.

Thêm vào đó, bởi vì toàn bộ cơ thể robot nhỏ hơn một milimet không cần dây điện hoặc điện để hoạt động, nó thậm chí có thể đi lang thang trong cơ thể con người vào một ngày nào đó, hoạt động giống như một trợ lý y tế sáu chân.

Túm lại, đây là một thành tựu mới cho Y khoa thế giới từ các bước tiến vượt bậc của khoa học vật liệu và robot.

Vì ở nhiều xứ sách giáo khoa là miễn phí, đi học phổ thông từ nhỏ tới hết lớp 12 cũng miễn phí, nên hỏng xảy ra các vụ tranh cãi mất thời gian làm gì. Rảnh thì ráng làm cái gì cả nhân loại đều cần như con robot tí hon này sẽ đem lại nhiều lợi lạc cho thế gian hơn nhiều.

Hình từ đại học Northwestern


 

Cựu Đệ Nhất Phu Nhân Rosalynn Carter qua đời ở tuổi 96

Ông bà Carters kết hôn được hơn 77 năm, cuộc hôn nhân tổng thống dài nhất trong lịch sử Mỹ

Ba’o Nguoi-Viet

PLAINS, Georgia (NV) – Cựu Đệ Nhất Phu Nhân Rosalynn Carter, người đã làm việc không mệt mỏi vì cải cách sức khỏe tâm thần và chuyên nghiệp hóa vai trò phu nhân của tổng thống, vừa qua đời tại tư gia hôm Chủ Nhật, 19 Tháng Mười Một, ở tuổi 96, theo trung tâm Carter Center.

“Người vợ thân yêu Rosalynn luôn cho tôi sự hướng dẫn và động viên khôn ngoan khi tôi cần. Với tôi, bà là người cộng sự bình đẳng trong mọi việc mà tôi từng hoàn thành. Chừng nào Rosalynn còn trên đời, tôi luôn biết có người yêu thương và ủng hộ mình,” cựu Tổng Thống Jimmy Carter lên tiếng trong một tuyên bố.

Vợ chồng cựu Tổng Thống Jimmy Carter hồi năm 2015. (Hình: Frazer Harrison/Getty Images)

Ông bà Carters kết hôn được hơn 77 năm, cuộc hôn nhân tổng thống dài nhất trong lịch sử Mỹ và họ đã trải qua những tháng cuối đời bên nhau tại ngôi nhà của gia đình ở thị trấn Plains, phía Tây Nam tiểu bang Georgia.

Cựu tổng thống vào Tháng Hai vừa qua quyết định ngừng điều trị y tế trước căn bệnh ung thư da ác tính mà ông mắc phải.

Trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 1976 của chồng, bà Carter được mệnh danh là “cây mộc lan thép,” ám chỉ phong thái miền Nam ăn nói nhỏ nhẹ nhưng ẩn tàng ý chí mạnh mẽ và lòng kiên quyết.

Quyết tâm không chỉ là đóng vai trò nghi lễ, bà Carter làm theo truyền thống của cựu Đệ Nhất Phu Nhân Eleanor Roosevelt biến mình thành người phụ tá đắc lực trong các chính sách của chồng trong vai trò tổng thống.

Bà Carter là đệ nhất phu nhân đầu tiên duy trì một văn phòng ở Toà Bạch Ốc và là đệ nhất phu nhân thứ hai, sau bà Roosevelt, ra điều trần trước Quốc Hội.

Vào Tháng Năm và Tháng Sáu, 1977, Tổng Thống Carter cử vợ đi công du ngoại giao tới các quốc gia Nam Mỹ, một chuyến đi mang tính chất quan trọng hơn là mang tính xã hội và chưa từng có đối với một đệ nhất phu nhân.

Chuyến công du này đã đưa bà đến bảy quốc gia và vượt qua hơn 12,000 dặm trong 13 ngày. Nhiệm vụ của cựu đệ nhất phu nhân là giải thích chính sách đối ngoại của Mỹ cho một phần thế giới mà Tổng Thống Carter tin rằng nước Mỹ trước đó đã bỏ qua.

Hồi Tháng Chín, cháu nội của cựu Tổng Thống Jimmy Carter và cựu Đệ Nhất Phu Nhân Rosalynn Carter nói rằng cặp vợ chồng này đang “đến bước cuối cuộc đời” nhưng vẫn ở bên nhau trong tình yêu thương.

Vị cựu tổng thống đã vào nhà an dưỡng cuối đời hồi đầu năm nay, theo tổ chức từ thiện The Carter Center của ông hồi Tháng Hai. Vào Tháng Năm, cựu đệ nhất phu nhân đã được chẩn đoán bị chứng mất trí nhớ (dementia).

Jason Carter, cháu nội của ông bà Carter, hiện là chủ tịch The Carter Center, từng nói với tờ USA Today vào hôm Thứ Năm, 14 Tháng Chín, rằng cặp vợ chồng già đang sống hạnh phúc.

“Họ ở bên nhau, họ ở nhà. Họ yêu nhau, và tôi không nghĩ có ai hưởng được nhiều đến thế,” Jason cho biết. “Tôi muốn nói rằng đây là tình trạng hoàn hảo vào thời điểm này trong cuộc đời của họ.” (MPL) 


 

BÀ CARTER ĐÃ RA ĐI – Giao Chỉ San Jose

 Ông bà đã ở với nhau suốt 77 năm để trở thành đôi bạn đời lâu nhất trong lịch sử đệ nhất gia đình tại Mỹ.

Giao Chỉ San Jose

Vì trách nhiệm Viện Bảo tàng Thuyền nhân nên chúng tôi dành tình cảm rất nhiều cho ông Jimmy Carter. Vị Tổng thống Hoa Kỳ thứ 39 rất hiền lành lãnh đạo chỉ một nhiệm kỳ nhưng đã được toàn dân Mỹ yêu mến. Ông đã có nhiều duyên nợ với thuyền nhân nên đã từng lưu tâm đến Việt Museum. Cô phóng viên đài VOA muốn nói chuyện về Tổng thống Carter vì ông gần trăm tuổi đang nằm chờ những ngày tháng sau cùng. Và chúng tôi cũng đang chờ. Nào ngờ bà Tổng thống lại đi trước.

Nằm trong bệnh viện nghe tin bà xã bỏ cuộc, bác Carter đã nói lời than thở. Báo Mỹ viết như sau :  “As long as Rosalynn was in the world, I always knew somebody loved and supported me,” said the former president, whose 77-year marriage with Rosalynn was the longest of any first couple in U.S. history… (Chừng nào bà nhà tôi còn sống, tôi biết rằng vẫn còn có người yêu thương yểm trợ tôi.. Ông bà đã ở với nhau suốt 77 năm để trở thành đôi bạn đời lâu nhất trong lịch sử đệ nhất gia đình tại Mỹ). 

Đúng như vậy bà Carter là Đệ nhất phu nhân trực tiếp giúp ông trong nhiều lãnh vực. Đặt phòng làm việc trong Bạch Cung và đích thân một mình đi thăm các quốc gia với tư cách sứ giả của Hoa Kỳ. Ngay cả sau khi ông chồng trở thành cựu Tổng thống hành nghề tình nguyện cất nhà cho dân nghèo toàn quốc, bà Carter cũng leo thang tay kìm tay búa làm thợ thực sự. Tại thư viện và bảo tàng Carter địa chỉ 441 John Lewis Freedom Pkwy NE, Atlanta, GA 30307 có triển lãm hình ảnh ông bà tay trong tay làm toàn công việc thợ thuyền. Rất ít thấy hình ảnh ông bà quần áo dạ hội trong các đại lễ huy hoàng. Đọc lại tiểu sử ghi nhận bà là nhà văn, nhà văn hóa có trình độ và trở thành Đệ nhất phu nhân trí thức nhưng biết rõ giá trị của vai trò tình nguyện lao động làm biểu tượng thực sự cho quê hương.

Nhân danh viện bảo tàng Thuyền nhân và Việt Nam Cộng Hòa chúng tôi đã viết thư chia buồn đến ông Jason Carter là cháu của ông bà để gửi lời thành kính phân ưu cùng tang quyến. Ông Jason hiện là Giám đốc thư viện và bảo tàng của Tổng thống. Phần dưới đây chúng tôi xin đăng bài báo với đầy đủ tin tức từ Người Việt miền Nam CA. Đồng thời cũng gửi thêm một loạt các hình ảnh nói lên con đường đáng kính của ông bà thực sự làm gương cho tất cả mọi người.

                        Đây là bài báo chuyển tiếp từ Người Việt tại Orange County

Cựu Tổng thống vào Tháng Hai vừa qua quyết định ngừng điều trị y tế trước căn bệnh ung thư da ác tính mà ông mắc phải.

Trong chiến dịch tranh cử Tổng thống năm 1976 của chồng, bà Carter được mệnh danh là “cây mộc lan thép”, ám chỉ phong thái miền Nam ăn nói nhỏ nhẹ nhưng ẩn tàng ý chí mạnh mẽ và lòng kiên quyết.

Quyết tâm không chỉ là đóng vai trò nghi lễ, bà Carter làm theo truyền thống của cựu Đệ Nhất Phu Nhân Eleanor Roosevelt biến mình thành người phụ tá đắc lực trong các chính sách của chồng trong vai trò Tổng thống.

Bà Carter là đệ nhất phu nhân đầu tiên duy trì một văn phòng ở Toà Bạch Ốc và là đệ nhất phu nhân thứ hai, sau bà Roosevelt, ra điều trần trước Quốc Hội.

Vào Tháng Năm và Tháng Sáu, 1977, Tổng Thống Carter cử vợ đi công du ngoại giao tới các quốc gia Nam Mỹ, một chuyến đi mang tính chất quan trọng hơn là mang tính xã hội và chưa từng có đối với một Đệ nhất Phu nhân.

Chuyến công du này đã đưa bà đến bảy quốc gia và vượt qua hơn 12,000 dặm trong 13 ngày. Nhiệm vụ của cựu Đệ nhất Phu nhân là giải thích chính sách đối ngoại của Mỹ cho một phần thế giới mà Tổng Thống Carter tin rằng nước Mỹ trước đó đã bỏ qua.

Hồi Tháng Chín, cháu nội của cựu Tổng Thống Jimmy Carter và cựu Đệ Nhất Phu Nhân Rosalynn Carter nói rằng cặp vợ chồng này đang “đến bước cuối cuộc đời” nhưng vẫn ở bên nhau trong tình yêu thương.

Vị cựu Tổng thống đã vào nhà an dưỡng cuối đời hồi đầu năm nay, theo tổ chức từ thiện The Carter Center của ông hồi Tháng Hai. Vào Tháng Năm, cựu Đệ nhất Phu nhân đã được chẩn đoán bị chứng mất trí nhớ (dementia).

Jason Carter, cháu nội của ông bà Carter, hiện là Chủ tịch The Carter Center, từng nói với tờ USA Today vào hôm Thứ Năm, 14 Tháng Chín, rằng cặp vợ chồng già đang sống hạnh phúc.

  – “Họ ở bên nhau, họ ở nhà. Họ yêu nhau, và tôi không nghĩ có ai hưởng được nhiều đến thế”, Jason cho biết.    

      (MPL) 


 

Chủ quán gốc Việt ở Washington DC và tấm lòng trân quý cựu chiến binh Mỹ

Ba’o Nguoi-Viet

November 13, 2023

WASHINGTON DC (NV) – Hai vợ chồng gốc Việt, chủ một quán ăn ở Washington DC, cứ mỗi năm lại tổ chức họp mặt mừng lễ Veterans Day cho cựu chiến binh Hoa Kỳ trong suốt 23 năm qua.

Theo báo Washington Post, đó là ông bà Hoàng Bùi và Hiền Bùi, chủ nhân quán ăn Froggy Bottom ở Washington DC. Họ tổ chức họp mặt mừng lễ Veterans Day nhằm giúp nhiều cựu chiến binh cảm thấy được thấu hiểu, được nhớ đến và trân trọng.

Quán ăn Froggy Bottom ở Washington DC do hai ông bà Hoàng và Hiền Bùi làm chủ. (Hình: Facebook Froggy Bottom)

Ông Don Litz, 73 tuổi, cư dân Bellwood, Pennsylvania đi cùng ông Jim Vanecek, cũng 73 tuổi, cư dân Council Bluffs, Iowa, đến quán Froggy Bottom để nhớ lại những ngày chiến đấu ở Việt Nam.

Nhờ buổi họp mặt của ông Hoàng và bà Hiền, họ cảm thấy mình được chào đón và có thể dễ dàng chia sẻ nhiều câu chuyện, tưởng nhớ các đồng đội và kể lại những chuyện mà ai cũng muốn quên đi.

Ông Rich Sanders, 74 tuổi, cư dân Bowling Green, Kentucky, cho biết ông không đến dự buổi họp mặt của năm 2023 được, nhưng nói mình từng đến dự tổng cộng 15 lần. Ông là cựu chiến binh Việt Nam, ra trận vào năm 1970 và 1971, luôn cảm thấy xúc động khi nói về hai ông bà chủ quán.

“Khi bước vào cửa, tôi cảm thấy mình được chào đón rất nồng nhiệt,” ông nói về cách bà Hiền tiếp khách. “Tôi không biết phải tả lại như thế nào. Bà ấy gọi tên tôi và chạy từ đầu kia của quán để gặp tôi. Đó là sự chào đón mà tôi chưa bao giờ thấy được.”

Không chỉ giúp các cựu chiến binh chữa lành các vết thương trong lòng, bà Hiền Bùi cho biết những buổi họp mặt Veterans Day cũng giúp vợ chồng mình quên đi nỗi đau.

Bà kể mình vượt biên vào năm 1980, sau đó gặp ông Hoàng trong trại tị nạn ở Thái Lan, rồi sống chung với nhau ở Hoa Kỳ vào năm 1982 mà trong túi chỉ có vài đô la.

Bà từng là giáo viên ở Việt Nam, phải đi cải tạo 18 tháng , còn ông Hoàng là sĩ quan pháo binh của Việt Nam Cộng Hòa, phải đi cải tạo ba năm.

Ông Hoàng Bùi (giữa) đứng cạnh hai con trai và bồng cháu nội. (Hình: Twitter Froggy Bottom)

Hai vợ chồng bày tỏ sự kính trọng các cựu chiến binh người Mỹ bằng những buổi họp mặt, cho họ ăn tối và uống rượu miễn phí, và cho rằng đó chỉ là một cử chỉ nhỏ để bày tỏ sự biết ơn và kính trọng.

Bà Hiền nói: “Tôi làm vì trái tim kêu gọi. Tôi cảm thấy mình mang ơn người Mỹ.”

Ông Hoàng thì nói những buổi họp mặt không chỉ là để cám ơn các cựu chiến binh, mà còn giúp họ vượt qua nhiều nỗi đau.

“Chúng tôi muốn giúp họ biến những ngày buồn bã thành những ngày hạnh phúc,” ông nói.

Khi được Washington Post hỏi về chi phí tổ chức buổi họp mặt Veterans Day hằng năm, ông Hoàng và bà Hiền chỉ vẫy tay, rồi cho biết họ không quan tâm đến chi phí, chỉ muốn trả ơn bằng cách cho các cựu chiến binh ăn uống thoải mái.

Hai vợ chồng này từng sống trong một căn chung cư nhỏ ở khu Đông Bắc Washington, rồi chuyển đến Virginia, sau đó mở quán Froggy Bottom ở Washington DC vào năm 1999. Họ có hai người con trai, và cả hai đều là nhà giáo.

Anh Peter Bùi, con út của ông Hoàng và bà Hiền, cho biết buổi họp mặt hằng năm đầy ý nghĩa với cha mẹ mình vì là tình bạn, tình huynh đệ và là cách họ biến những điều đau đớn thành điều tốt.

Bà Hiền Bùi (giữa) chụp hình với khách. (Hình: Facebook Froggy Bottom)

Vì vậy, anh rất tự hào vì những gì mà cha mẹ đã mang lại cho mình và các cựu chiến binh.

“Họ là những người tuyệt vời nhất mà tôi biết,” anh Peter nói và sau đó đùa thêm. “Xin quý vị đừng ghi câu này vào bài báo, họ biết được thì sẽ nở mũi.”

Bà Hiền kể gia đình từng về Việt Nam hai lần để thăm họ hàng, nhưng quê nhà đã thay đổi quá nhiều, đến mức bà cảm thấy đó không còn là quê nhà nữa. Hai vợ chồng công nhận Hoa Kỳ không phải hoàn hảo, có nhiều vấn đề, nhưng không biết nơi nào sống tốt hơn.

“Tôi cảm thấy mình thật sự về đến nhà khi vào phi trường Dullies, đưa hộ chiếu ra và nghe nhân viên phi trường chào đón mình,” bà nói. (TL)


 

Cháu trai giết rồi chặt đầu bà nội, gây chấn động Bắc California

Ba’o Nguoi-Viet

November 6, 2023

SANTA ROSA, California (NV) – Trong vụ án gây chấn động và khủng khiếp ở Santa Rosa, California, một thanh niên bị bắt vì liên quan đến việc giết rồi chặt đầu bà nội của mình, theo CBS Bay Area dẫn thông báo của cảnh sát đưa ra hôm Thứ Hai, 6 Tháng Mười Một.

Nghi can Luis Gustavo Aroyo-Lopez, một cư dân 23 tuổi ở Santa Rosa, hiện đang bị cảnh sát giam giữ.

Nghi can Luis Gustavo Aroyo-Lopez. (Hình: SRPD)

Án mạng kinh hoàng được đưa ra ánh sáng khi cảnh sát Santa Rosa hôm Thứ Năm đến hiện trường sau khi nhận tin báo về một vụ giết người xảy ra ở khu 2500 trên đường Pomo Trail.

Bên trong nhà, cảnh sát phát hiện thi thể của bà Elvia Lopez-Arroyo, 64 tuổi, tuy nhiên đầu của nạn nhân đã biến mất khỏi hiện trường.

Aroyo-Lopez, cháu trai của nạn nhân, nhanh chóng được xác định là nghi can chính, đồng thời, đây cũng là một tù nhân vừa được trả tự do, nhưng trong vòng quản chế, sau khi lãnh án đánh nhau với vũ khí giết người và sở hữu vũ khí.

Đương sự trốn khỏi hiện trường cùng với đầu của nạn nhân, khiến nhà chức trách ban hành lệnh truy nã toàn tiểu bang.

Một cảnh sát tuần tra ở San Francisco nhận ra mặt Aroyo-Lopez trong lệnh truy nã.

Đương sự không kháng cự khi bị bắt, sau đó được đưa vào nhà tù Sonoma County Main Adult Detention Facility.

Nghi can Aroyo-Lopez hiện phải đối mặt với cáo buộc giết người và vi phạm lệnh quản chế, đồng thời không được tại ngoại hậu tra.

Sau khi đương sự bị bắt, nhà chức trách tiếp tục tìm kiếm chiếc đầu bị mất tích.

Cuối cùng, thủ cấp của nạn nhân được tìm thấy ở con suối Santa Rosa Creek gần đường xa lộ Prince Memorial Greenway và đã được gửi đến văn phòng điều tra của Sonoma County.

Vụ án khủng khiếp này gây chấn động mạnh trong cộng đồng và các cuộc điều tra sâu hơn đang được tiến hành để xác định vũ khí giết người được sử dụng trong tội ác kinh hoàng này. (MPL)


 

Ông gốc Việt Bắc Cali gạt $2 triệu của 20 nạn nhân

Ba’o Nguoi-Viet

November 5, 2023

SAN FRANCISCO, California (NV) – Tại tòa liên bang ở San Francisco, hôm 27 Tháng Mười, một người đàn ông ở Alameda nhận tội lường gạt khoảng $2 triệu của ít nhất 20 nạn nhân trong vòng sáu năm. Long Nguyễn, 35 tuổi, nhận bốn tội lừa đảo chuyển khoản trước tòa.

Trong hồ sơ, Long khai rằng từ Tháng Chín 2015 đến Tháng Bảy 2021, anh đã gạt tiền các nạn nhân bằng cách khoa trương về chính mình, thổi phồng những cơ hội làm ăn, gian dối về cách thức sẽ giúp nạn nhân đầu tư tiền của họ, và hứa hẹn không thật về cách anh sẽ dùng tiền của họ.

Hình minh họa: Sora Shimazaki/Pexels

Biện lý cuộc liên bang cùng với nhân viên điều tra FBI đã thụ lý vụ án, tố cáo Long đã không thành thật với các nạn nhân.

Long tự nhận mình là tỷ phú, bảo rằng nhiều người khác đưa tiền cho anh để đầu tư sinh lợi nhuận cao, và anh đang tự lập một quỹ đầu tư riêng. Đồng thời, Long cho biết có những cơ hội đầu tư trước khi công ty ra thị trường chứng khoán để giúp cho những nạn nhân tin tưởng anh đưa tiền. Long cũng hứa hẹn đầu tư tiền của nạn nhân vào một quỹ tín thác địa ốc, trả lợi tức cho nạn nhân mỗi tháng.

Long cũng thú nhận đã tạo những hình ảnh giả mạo trên máy vi tính cho nạn nhân thấy vốn đầu tư đang sinh lời như thế nào, làm cho nạn nhân tin rằng họ đang làm ra nhiều tiền. Trong một số trường hợp, bị can còn mua nhà và xe Tesla cho nạn nhân để tạo lòng tin nữa.

Tuy nhiên, trên thực tế, Long dùng tiền của nạn nhân để mua sắm riêng cho mình. Long tạo ra một loại lừa đảo Ponzi, dùng tiền nhận được của nạn nhân này để trả cho nạn nhân khác, theo lời Long thú nhận trước tòa.

Long bị luận tội hôm 18 Tháng Mười, 2022. Để đạt thỏa thuận nhận tội, Long sẽ phải trả lại ít nhất $1 triệu cho các nạn nhân bị lừa. Long vẫn phải đối diện án tù tối đa là 20 năm cho mỗi tội danh lừa đảo chuyển khoản. Tòa cũng có thể bắt Long trả tiền phạt $250,000 cho mỗi tội danh đã nhận và chịu quản thúc sau khi mãn hạn tù. Ngày 2 Tháng Hai, 2024, tòa sẽ tuyên án cho bị can Long Nguyễn. (TTHN)


 

Breaking News: McCarthy mất chức chủ tịch Hạ Viện, lần đầu tiên trong lịch sử

Breaking News: McCarthy mất chức chủ tịch Hạ Viện, lần đầu tiên trong lịch sử

Ba’o Nguoi-viet

October 3, 2023

WASHINGTON, DC (NV) – Dân Biểu Kevin McCarthy (Cộng Hòa-California) vừa bị mất chức chủ tịch Hạ Viện Hoa Kỳ trong một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm hôm Thứ Ba, 3 Tháng Mười, một sự kiện chưa từng có tiền lệ trong lịch sử Mỹ, theo CNN.

Kết quả cuộc bỏ phiếu bãi nhiệm là 216-210, trong đó, tám dân biểu Cộng Hòa và 208 dân biểu Dân Chủ bỏ phiếu loại ông McCarthy khỏi chức vụ cao nhất của cơ quan lập pháp Hoa Kỳ.

Dân Biểu Kevin McCarthy (Cộng Hòa-California). (Hình minh họa: Alex Edelman/Getty Images)

Những dân biểu Cộng Hòa bỏ phiếu lật đổ ông McCarthy là: Andy Biggs (Arizona), Ken Buck (Colorado), Tim Burchett (Tennessee), Eli Crane (Arizona), Matt Gaetz (Florida), Bob Good (Virginia), Nancy Mace (South Carolina), và Matt Rosendale (Montana).

Bây giờ Hạ Viện cần đưa ra một chủ tịch tạm thời để nhân vật này điều hành việc bầu ra một lãnh đạo thực thụ mới.

Như vậy, thư ký Hạ Viện sẽ đưa ra một chủ tịch tạm thời, người này nằm trong danh sách bí mật được chính ông McCarthy lựa chọn từ trước. Việc tạo danh sách bí mật này được thiết lập sau vụ tấn công khủng bố ngày 11 Tháng Chín, 2001.

Người có tên đầu tiên trong danh sách đó sẽ trở thành quyền chủ tịch và có toàn quyền giám sát việc bầu cử một nhà lãnh đạo Hạ Viện mới.

Trong khi đó, về nguyên tắc, Hạ Viện không thể thông qua bất cứ dự luật nào cho tới khi vị chủ tịch mới được bầu ra và tuyên thệ nhậm chức.

Các ứng cử viên có thể làm quyền chủ tịch Hạ Viện bao gồm những nhân vật có vai vế trong khối Cộng Hòa Hạ Viện là Dân Biểu Steve Scalise (Louisiana), Dân Biểu Tom Emmer (Minnesota), và Dân Biểu Elise Stefanik (New York).

Hiện tại cả ba nhân vật nêu trên đều bác bỏ việc quan tâm thay thế chiếc ghế của ông McCarthy, tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu bất kỳ ai trong số họ sẽ tận dụng cơ hội này để sở hữu chiếc ghế chủ tịch Hạ Viện đầy quyền lực.

Trước đó vài giờ, Hạ Viện chấp thuận việc tiến hành thủ tục truất phế Chủ Tịch Hạ Viện Kevin McCarthy với tỉ lệ phiếu 218 – 208.

Hầu hết các nhà lập pháp Dân Chủ bỏ phiếu ủng hộ việc truất phế theo đề xướng của Dân Biểu Matt Gaetz. Có tổng cộng 11 dân biểu Cộng Hòa và 207 dân biểu Dân Chủ bỏ phiếu thuận việc đưa ông McCarthy ra truất phế.

Đây là tín hiệu cho thấy đương kim Chủ Tịch McCarthy có thể không tìm được hậu thuẫn đủ để giữ chức vụ của mình.

Tuy nhiên, các đồng minh của ông McCarthy tỏ ra những chỉ dấu báo hiệu rằng ông này có thể sẽ tiếp tục ra tranh chức chủ tịch Hạ Viện lần kế tiếp, điều này có nghĩa là cuối cùng vị dân biểu bảo thủ California có thể trở lại vị trí mà những người bảo thủ cực đoan vừa “bứng” ông ra. (MPL) [đ.d.]

Vị Tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ

first president, George Washington.

Một cậu bé sáu tuổi rất hiếu động và nghịch ngợm. Một hôm, cậu được người ta tặng cho một chiếc rìu làm quà. Vô cùng thích thú với món quà là một chiếc rìu nhỏ sắc bén, cậu bé liền nảy ra một ý nghĩ “Hay là mình thử chặt cây anh đào này đi coi thử cây rìu này có bén không?”

Nghĩ vậy, cậu bé tinh nghịch cầm chiếc rìu, và bắt đầu chặt nhánh đầu tiên, nhánh cây đứt ra nhẹ nhàng, cậu bé thích thú chặt tiếp nhánh thứ hai, rồi nhánh thứ ba… và chỉ trong thoáng chốc cây anh đào đang ra quả đã bị đốn hạ.

Khi phát hiện ra sự việc, cha cậu bé đã rất tức giận, vì đây là cây anh đào mà ông vô cùng yêu thích.

Ông quát lớn: “Ai đã chặt cái cây này?”.

Trước sự tức giận thể hiện rõ rệt trên gương mặt người cha, cậu bé 6 tuổi run lên vì sợ. Cậu ngước lên nhìn khuôn mặt của cha mình ngay lúc này, chỉ thấy sự nghiêm nghị và phẫn nộ ở trong đó, hoàn toàn không có sự dịu dàng như thường ngày.

Cậu rụt rè nói:

– “Thưa cha, chính con đã chặt nó, con xin lỗi cha.”

Người cha thấy con quá sợ hãi nên nói:

– “Nếu con đã sợ hãi như vậy tại sao con không chối đi!”

Cậu bé ngẩng mặt lên nói:

– “Thưa cha con đã phạm lỗi rồi còn nói láo để dấu lỗi của mình nữa là rất hèn hạ, con không thể nói dối cha được.”

Nghe thấy câu nói đầy bất ngờ từ cậu con trai, người cha hoàn toàn sững sờ.

Ông không nghĩ một đứa trẻ 6 tuổi khi thấy cha mình tức giận như vậy lại không hề nghĩ cách chối tội, mà dũng cảm thừa nhận sai lầm của mình, còn khẳng định, “Con không thể nói dối cha được”.

Sự việc này cũng gây sốc cho ông không khác gì việc thấy cây anh đào mà ông yêu thích đang bị đốn hạ.

Vì thế, ông đã ngồi xuống bên cậu con trai của mình, ôm cậu bé vào lòng rồi nói:

– “Lại đây, con trai. Sự trung thực của con còn đáng giá gấp ngàn lần cây anh đào đó nữa.”.

Có lẽ câu chuyện này sẽ không được ai biết tới, nếu như nhiều năm sau, cậu bé không lớn lên và trở thành một trong những vị Tổng thống vĩ đại nhất Hoa Kỳ, Tổng thống George Washington (1732 – 1799) – vị Tổng thống đầu tiên của quốc gia này.

From: haiphuoc47 & NguyenNThu

Đọc đôi điều về đế quốc Mỹ – TỔNG THỐNG MỸ – MỘ PHẦN VÀ THƯ VIỆN

TỔNG THỐNG MỸ –
MỘ PHẦN VÀ THƯ VIỆN
Sau khi chết đi, các Tổng Thống Mỹ phần lớn đều có những mộ phần khiêm tốn và bé nhỏ. Nhưng hiện nay có 13 ông TT Mỹ (kể cả mấy ông còn sống) đã có mỗi ông một công trình to lớn và rộng rãi cho hậu thế. Đó là thư viện tổng thống.
Các thư viện tổng thống Mỹ, mang tên từng ông, bắt đầu từ Thư viện TT Franklin Delano Roosevelt vào năm 1939 và gần đây nhất là G Bush con. Các thư viện này sẽ chứa đựng sách vở, tài liệu, tư liệu, các hiện vật có liên quan tới từng tổng thống cho người dân có thể tham quan, học hỏi, nghỉ ngơi . Tất cả hiện vật do TT hiến tặng. Đất xây thư viện có thể của chính TT tặng luôn hay của các tư nhân tặng. Và tiền xây thì do tiền của các ông từ việc viết sách, thuyết trình cùng người dân và các tư nhân tự quyên góp. Diện tích của các thư viện này có thể rộng từ vài ha hoặc vài chục ha.
Điều rất hay là sau khi xây dựng xong, các tổ chức tư nhân đứng ra làm thư viện sẽ chuyển giao toàn bộ thư viện cho NARA là Cơ quan lưu trữ hồ sơ quốc gia Mỹ vận hành và bảo trì. Túm lại là dân quý ông TT nào thì cùng ổng quyên góp tiền làm thư viện cho ổng. Xong rồi thì sung công.
Các thư viện này không chỉ là nơi tham quan, học hỏi cho người dân, mà còn là địa điểm du lịch nổi tiếng trong vùng. Vì nó xây ở quê của các TT Mỹ. Thành thử nên xây một cái thư viện TT xong rồi mà dân vùng đó có cơ kiếm tiền từ du khách. Thư viện Tổng thống Bill Clinton tại thành phố Little Rock, tiểu bang Ankansas đã tạo nên một làn sóng đầu tư phát triển khu vực xung quanh, với hàng loạt cửa hàng, nhà hàng, chợ, các dự án đầu tư mới trị giá hàng tỉ USD phục vụ nhu cầu của du khách đến tham quan thư viện. Thư viện của ông rất to, rộng vài chục ha có cả công viên sinh thái với sông nước, ao hồ, rừng cây rất đẹp, du khách rất ưa thích.
Phần nhiều các TT dân sự sẽ đặt mộ phần của mình trong khuôn viên thư viện vì là muốn về quê. ( vì các TT xuất thân quân nhân sẽ có mộ phần trong Nghĩa trang quốc gia Arlington). Nhưng dù ở đâu thì công thức vẫn là một cái bia đá be bé trong một diện tích nhỏ tí chừng vài m2. Nhưng được cái là dân chúng sau khi đi chơi và thăm thú thư viện, du ngoạn thả cửa thì tới nghiêng mình chào các cụ chút xíu gọi là con cháu cám ơn vì đã cho thưởng thức một nơi hay ho.
Các thư viện này cũng có nguyên tắc là rất trung thành với sự thật. Ví dụ thư viện của TT Nixon có khu trưng bày ấn tượng về vụ tai tiếng Watergate, thư viện của TT Clinton có trưng bày và tư liệu rõ ràng về vụ vụ bê bối tình dục Monica Lewinsky. Nói chung ra khá vui.
Thư viện của các TT Mỹ là bằng chứng cho thấy sau khi rời tột đỉnh quyền lực, các TT minh bạch mọi thông tin, mọi công việc các ông từng làm để hậu thế học hỏi, đánh giá, rút kinh nghiệm, và đem lại nguồn lợi lạc cho dân về du lịch, về kinh tế. Vì thế tên tuổi của họ sẽ được nhớ tới mãi mãi.
Những gì văn minh ta nên học hỏi và làm theo để dân ta có lợi các bạn ạ.
Nguyễn Thị Bích Hậu
*****
(Hình thư viện TT Nixon, Reagan và Bush
và các ngôi mộ đơn sơ của Kennedy, Truman
và Johnson)

Không bao giờ quên: Cuộc tấn công khủng bố 9/11 cách đây 22 năm

Báo Nguoi-viet

September 11, 2023

WASHINGTON, DC (NV) – Vào ngày này đúng hai mươi hai năm trước, nhằm hôm Thứ Ba, 11 Tháng Chín, 2001, cả thế giới bàng hoàng trước cuộc tấn công khủng bố khi 19 tên không tặc, theo kế hoạch của Osama bin Laden, thủ lĩnh nhóm al-Qaeda, cướp bốn chiếc máy bay dân sự đâm vào các mục tiêu nội địa nước Mỹ.

Bốn chiếc máy bay dân sự bỗng trở thành những vũ khí tự sát tấn công vào toà nhà World Trade Center ở New York, Ngũ Giác Đài ở Washington DC, và chuyến bay 93 của United Airlines rớt xuống một cánh đồng ở Pennsylvania vì hành khách quyết định kháng cự lại bọn khủng bố.

Không tặc lái máy bay đâm vào hướng Nam của toà tháp South Tower (2 WTC) ngày 11 Tháng Chín, 2001. (Hình: Seth McCallister/AFP via Getty Images)

Gần 3,000 người thiệt mạng vào ngày khủng bố định mệnh đó và nhiều người chết hơn mỗi năm vì những “di chứng” liên quan bắt nguồn từ biến cố thảm khốc được nhớ với tên cuộc tấn công khủng bố 911.

Biến cố này là một bước ngoặt làm thay đổi tất cả, đến mức khó có thể tìm thấy một phần nào đó trong cuộc sống của người Mỹ mà không bị ảnh hưởng.

Từ việc tăng cường kiểm soát an ninh tại các phi trường cho đến quân sự hóa lực lượng cảnh sát, cho đến các cuộc chiến kéo dài hàng chục năm, tất cả làm thay đổi cách hành xử, nhân cách, và tự do của con người và đất nước Hoa Kỳ.

Tính từ ngày định mệnh đó, 22 năm sau, nước Mỹ có thêm gần 80 triệu trẻ em ra đời và trưởng thành, nhưng cái chết của gần 3,000 sinh mạng vẫn còn đó những nghi vấn, những lỗ hổng trong trái tim, trong tâm khảm của biết bao người Mỹ có thân nhân, bạn bè bị chủ nghĩa khủng bố cướp đi mạng sống.

Cảnh tòa tháp đầu tiên bắt đầu sụp. (Hình: Ezra Shaw/Getty Images)

Chưa hết, sự kiện này còn làm hàng ngàn quân nhân và viên chức dân sự Mỹ hy sinh tại các cuộc chiến truy tìm, tiêu diệt, và ngăn chặn quân khủng bố cũng như những kẻ ủng hộ khủng bố.

Nỗi đau vẫn còn trong lòng người Mỹ 

Bàng hoàng, đau đớn, tức giận, và sợ hãi, những cảm xúc mãnh liệt trước sự kiện 9/11 vẫn làm tổn hại tinh thần người Mỹ đến tận nhiều năm sau.

Có đến 63% người Mỹ cho biết họ không thể ngừng xem tin tức, theo dõi những gì đã và đang xảy ra liên quan đến sự kiện tấn công khủng bố 9/11, cho dù đó là một biến cố vô cùng khủng khiếp, theo cuộc thăm dò của trung tâm nghiên cứu Pew Research Center.

Có tới 61% người Mỹ tin rằng tác động của vụ tấn công 9/11 làm Hoa Kỳ thay đổi.

Một thăm dò khác của Pew Research Center, thực hiện nhân dịp đánh dấu 15 năm sau biến cố 9/11, cho thấy 76% người Mỹ cho rằng đây là sự kiện lịch sử đáng nhớ nhất.

Điều đáng ghi nhận là dù các quan điểm về chính trị rất khác nhau, 70% cử tri Cộng Hòa và Dân Chủ đều xếp biến cố 9/11 là một trong 10 sự kiện có tác động trong lịch sử.

Tuy nhiên, trong khổ đau, nước Mỹ cho thế giới thấy một sức mạnh tiềm tàng làm bật dậy niềm hy vọng.

Góc mặt phía Nam của Ngũ Giác Đài sau khi bị khủng bố tấn công bằng máy bay. (Hình: Bob Houlihan/U.S. Navy/Getty Images)

Những thời khắc đáng nhớ trong ngày 11 Tháng Chín, 2001

-8 giờ 46 phút sáng: Chuyến bay American Airlines Flight 11, một chiếc Boeing 767, đâm vào phía Bắc tòa tháp North Tower (1 WTC), khoảng giữa tầng thứ 93 và 99. Tất cả 92 người trên máy bay thiệt mạng.

-9 giờ 3 phút sáng: Chuyến bay United Airlines Flight 175, một chiếc Boeing 767, chở 56 hành khách và phi hành đoàn chín người đâm vào phía Nam tòa tháp South Tower (2 WTC), khoảng giữa tầng 77 và 85. Tất cả 65 người trên máy bay thiệt mạng.

-9 giờ 5 phút sáng: Tổng Thống George W Bush được thông báo về chiếc máy bay thứ hai đâm vào World Trade Center.

-9 giờ 30 phút sáng: Tổng Thống Bush gửi thông điệp đến quốc dân báo tin “Nước Mỹ bị tấn công,” và thề rằng “những kẻ khủng bố tấn công nước Mỹ sẽ không còn đường sống.”

Tổng Thống George W. Bush thị sát Ground Zero tại New York hôm 14 Tháng Chín, 2001. (Hình: Eric Draper/White House/Getty Images)

-9 giờ 37 phút sáng: Chuyến bay American Airlines Flight 77, một chiếc Boeing 757, chở 58 hành khách và phi hành đoàn sáu người, đâm vào phía Tây của Ngũ Giác Đài. Tất cả 64 người trên máy bay thiệt mạng.

-9 giờ 45 phút sáng: Không phận Hoa Kỳ được lệnh đóng cửa hoàn toàn. Tất cả máy bay trên bầu trời phải đáp xuống phi trường gần nhất.

-9 giờ 59 phút sáng: Tòa tháp South Tower của World Trade Center sụp đổ, 56 phút sau khi bị máy bay đâm vào.

-10 giờ 3 phút sáng: Chuyến bay United Airlines Flight 93, một chiếc Boeing 757, chở 37 hành khách và phi hành đoàn bảy người, rớt xuống một cánh đồng ở Shanksville, Pennsylvania. Tất cả 44 người trên máy bay thiệt mạng.

-10 giờ 28 phút sáng: Tòa nhà North Tower của World Trade Center sụp đổ, 102 phút sau khi bị máy bay đâm vào. Khách sạn Marriott Hotel nằm bên dưới hai tòa tháp cũng sụp đổ hoàn toàn.

-10 giờ 50 phút sáng: Khu vực phía Tây của Ngũ Giác Đài, cao năm tầng, sụp đổ. (MPL) [kn]

(Dữ liệu dựa theo link: www.visualcapitalist.com/9-11-timeline-three-hours-that-changed-everything/)