Tiến trình xét xử vụ án này diễn ra một cách ngoạn mục với sự đấu trí giữa hai phía công tố và luật sư, gồm những cao thủ lão luyện bậc thầy trong ngành tư pháp Mỹ đương thời.
Trong khi bên công tố nắm trong tay hàng loạt chứng cứ (evidence), đặc biệt về vết máu và tóc, đủ để truy tố O.J. Simpson về tội mưu sát, thì đội ngũ luật sư của bị cáo biện luận theo hướng khiến bồi thẩm đoàn (jury) tin vào câu chuyện (story) điều tra viên nguỵ tạo chứng cứ lúc tiếp cận hiện trường vụ án đầu tiên.
Johnnie Cochran, trưởng nhóm luật sư (lead attorney) của O.J. Simpson vạch ra chiến lược chiến thắng vụ án như sau: kết quả vụ án không chỉ tùy thuộc vào chứng cứ, mà quan trọng hơn còn được dẫn dắt bởi một câu chuyện mà các luật sư trình bày trước bồi thẩm đoàn.
Với chiến lược đó, bất chấp các chứng cứ vững chắc của công tố viên, đội ngũ luật sư đã chứng minh rằng điều tra viên Mark Fuhrman có thể đã bỏ máu và tóc của của nghi phạm vào hiện trường, đồng thời bỏ máu và tóc của nạn nhân vào nhà nghi phạm, bởi lý do Mark Fuhrman kỳ thị dân da đen.
Tại tòa, Mark Fuhrman tuyên thệ khai trung thực và khẳng định chưa bao giờ dùng từ “Nigger” (một từ miệt thị, tạm dịch là “Mọi đen”) khi nói chuyện với bất kỳ người da đen nào. Tuy nhiên, sau đó nhóm của luật sư Johnnie Cochran đã tìm được các băng ghi âm ở một tòa án khác ghi nhận các mẩu đối thoại của Mark Fuhrman với người da đen, trong đó rất nhiều lần y dùng từ “Nigger”.
Thái độ kỳ thị chủng tộc đó hiển nhiên không loại trừ khả năng Mark Fuhrman cố tình hủy hoại O.J. Simpson bằng cách nguỵ tạo chứng cứ để đổ tội cho anh ta. Kết luận điều tra do vậy không đáng tin cậy, bởi có thể đã bị định hướng một cách chủ quan từ phía cơ quan điều tra.
Câu chuyện mà đội ngũ luật sư dẫn dắt đã thuyết phục đa số thành viên bồi thẩm đoàn tin vào sự thiếu trung thực và thiếu khách quan của mọi chứng cứ mà bên công tố đệ trình trước tòa. Nhờ đó bồi thẩm đoàn tuyên O.J. Simpson vô tội và trắng án.
Đội ngũ luật sư do Johnnie Cochran, một luật sư hình sự người da đen, làm thủ lĩnh, được dư luận lúc đó gọi là “Dream Team” nhờ chiến lược tiếp cận và giải quyết vụ án một cách xuất sắc.
Dù kết quả phiên tòa đó làm thất vọng nhiều người da trắng vì họ tin chính O.J. Simpson là thủ phạm giết vợ cũ và bạn trai của cô, nhưng đó là chiến thắng vang dội của nền công lý đặt trên nền tảng triết lý tôn trọng tự do cá nhân, theo đó xã hội chấp nhận bỏ sót tội phạm còn hơn bắt lầm người vô tội.
Triết lý hình sự nói trên được công nhận và dung nạp trong hầu hết nền pháp lý hiện đại trên thế giới, trừ vài nước như Việt Nam, Trung Quốc, v.v…, vốn thà bắt lầm hơn bỏ sót, thậm chí cố tình dàn dựng chuyện để bắt! “
(Copy FB LS Lê Công Định )