“KHÔNG ĐI ĐÂU EM Ạ…”

Tháng 3/2016, chị Vũ Minh Khánh, vợ luật sư Nguyễn Văn Đài, phải khó khăn lắm mới đặt chân được đến Mỹ để bắt đầu chuyến vận động tự cho chồng. Mọi người tiếp đón chị chu đáo và niềm nở, như cái cách chúng ta tiếp đón những con người dám dấn thân vì dân tộc từ mấy mươi năm qua: thiết tha, chân tình, với tất cả những gì chúng ta có thể cho đi, chẳng tiếc một thứ gì.

Chị ấy, cũng như nhiều người đến trước, và đến sau: em ạ, chị không chào cờ, và nếu được, thì không chụp hình với cờ vàng nhe em!

Đối với nhiều người, như thế là xúc phạm bàn thờ, là khinh thường tự do, là hỗn xược với chủ nhà. Nhưng nhiều hơn cả là đớn hèn, là chấp nhận khuất phục trước áp lực của tà quyền.

Chị Khánh ở nhà tôi, một thời gian tương đối dài tôi đưa chị đi sắm quà về nước. Vào Costco, mắt chị sáng lên, khuôn mặt rạng rỡ, ngời lên vẻ hạnh phúc như đứa trẻ trong tiệm cà rem: “mua sắm ở đây thích em nhỉ, nói made in USA là made in USA, ở vn toàn hàng lởn thôi”. Tôi biết anh Đài đã nhiều lần được người ta “ngã giá” để sang đây, và nếu sang đây, cuộc sống của anh chị chắc sẽ tốt hơn, nhất là mong ước có con được y học tiến bộ can thiệp. Tôi hỏi chị: Vậy chị có tính sang đây ở luôn không?

“Không em ạ, anh chị không đi đâu.”

Chị nói cách bình thản, sự bình thản của những con người đã xác quyết chấp nhận hy sinh tất cả. Vâng TẤT CẢ, cho Việt Nam.

Nhiều lần tôi phải quay mặt đi để giấu nước mắt, khi chị xuýt xoa lựa áo quần lâu ơi là lâu: “em thông cảm cho chị, em ở đây muốn mua gì cứ ra tiệm tí là xong, ở bên đó, quần áo gớm lắm, ba cái hàng TQ nó bỏ thuốc vào đấy, chẳng mặc được đâu, nên chị cứ phải tranh thủ!” Hay khi vào Walmart thôi, chẳng sang trọng gì: “ở Mỹ sướng thật, như này ở bên đó mắc gấp đôi, có khi gấp ba ấy, mà chẳng tốt được thế này đâu em ạ!” Chị tôi đó, mê Mỹ như hàng trăm triệu con người bình thường khác, nhưng đủ phi thường để ở lại với VN đau thương, dù chồng mình đã bị bắt đến lần thứ 2.

Tôi có thể nói họ đớn hèn được sao? Những con người đang chiến đấu ở mặt trận mà chúng ta bỏ lại, chiến đấu ở nơi chúng ta đã buông súng để ra đi? Tôi có thể nói họ đớn hèn được sao? Khi họ dám vứt bỏ tương lai của bản thân, thậm chí của cả gia đình, vì tương lai dân tộc, xin phép nói thẳng: Đã không là chọn lựa của 4 triệu người chúng ta!

Hôm sinh nhật cái Hà, ứng cử viên đại biểu quốc hội trẻ nhất của VN. Tôi ngồi một mình trong phòng, ngắm kỹ từng khuôn mặt, từng ánh mắt, từng nụ cười. Tôi mong quý vị ở đây cũng dành ra ít phút để ngắm kỹ từng khuôn mặt trong bức hình tôi kèm đây. Vì chẳng ai biết được có khi ngày mai, vài người trong số ấy phải chịu cảnh tù đày.

Phong tục người VN bảo thế là nói gở. Nhưng chính quý vị biết hơn ai hết, cái gở ấy, những rình rập ấy, là CÓ THẬT. Những khó khăn và hiểm hoạ của họ là CÓ THẬT.

Tôi có thể nói họ đớn hèn được chăng? Khi họ dám nhận hết vào mình, nói như người Công Giáo là vác thánh giá, cho đất nước, cho dân tộc có ngày mai? Vẫn vui cười hồn nhiên, và chẳng ai nghĩ sự hy sinh của bản thân là vĩ đại.

Xin phép nói thẳng: đất nước không bỏ rơi chúng ta, là chúng ta đã bỏ rơi đất nước. Tôi có thể nói họ đớn hèn được chăng?

Tôi có lần nói với anh chủ tịch cộng đồng trong một buổi thắp nến (cầu nguyện cho 1 người vừa bị bắt) nay xin chia sẻ lại với mọi người “Tất cả chúng ta đều đã có khi mỏi mệt, có lúc hoài nghi, đôi khi thất vọng, nhưng điều khiến tôi có thể thức dậy mỗi sớm mai, vác gùi lên và nặng nề bước tiếp, là vì tôi biết, tôi biết, có những con người đã chấp nhận chết cho tổ quốc được sống. So với họ, cái gánh này của tôi nhẹ vô cùng”.

Họ, dù không phải lúc nào cũng vừa ý chúng ta, nhưng là một phần của hiện tại mà chúng ta bỏ lại, một phần của tương lai mà chúng ta chỉ có thể giúp đỡ từ xa. Một phần của chính con người tôi ngày hôm nay, và cuộc đời tôi mai này. Không có họ, không có Nancy Nguyễn.

Tôi mong nóng giận hay chán nản nhất thời không làm chúng ta quên đi 1 sự thật rằng: Họ là tấm vé duy nhất, cho phép tất cả chúng ta trở về với một Việt Nam tự do.